________________
૨૦૭
થાય તે તે નિચે ઉત્તરોત્તર વિશુદ્ધિને પામતા સવિશેષ પુણ્યાનુબંધવાળા કેઈ જીવને જ પ્રાપ્ત થાય છે. ઉમ્મરના પુરુષની જેમ લેકમાં દુર્લભ આ પંડિતમરણને પુણ્યરહિત જ પામતા નથી. (૩૭૨–૩૦) આ પંડિતમરણ નિચે સર્વ મરણોનું મરણ છે, જરાઓને નાશ કરવામાં પ્રતિજર (જરાઓની જરાવે છે અને (પુનઃ) જન્મને અજન્મ છે. (૩૭૩૧) પંડિતમરણથી મરનાર શારીરિક અને માનસિક ઉભય પ્રકારે પ્રગટતાં અસંખ્ય આકરાં સર્વ દુઃખોને જલાજલી આપે છે. (૩૭૩૨) અને બીજુ-એને જગતમાં જે જે ઈષ્ટસુખ સાનુબંધ (પરંપર વૃદ્ધિવાળું). થાય છે, તે તે સર્વ પંડિતમરણને પ્રભાવ જાણ. (૩૭૩૩) અથવા-આ સંસારમાં જે કાંઈ પણ ઈન્ટ સાનુબંધી અને અનિષ્ટ નિરનુબંધી થાય છે, તે સઘળુંય પંડિતમરણરૂપી વૃક્ષનું ફળ જાણવું. (૩૭૩૪) એક જ પંડિતમરણ સર્વ ભનાં અનિષ્ટોને નાશ કરવામાં સમર્થ છે. અથવા એક અગ્નિને કણ શું ઇંધોના સમૂહને બાળ નથી? (૩૭૩૫) આ પંડિતમરણ નું હિત કરવામાં પિતા, માતા અથવા બંધુવર્ગ (તુલ્ય ) છે અને રણભૂમિમાં સુભટની જેમ સમર્થ છે. (૩૭૩૬) કુગતિના દ્વારને બંધ કરનારું, સુગતિરૂપ નગરના દ્વારને ખેલનારું અને પાપરજને નાશ કરનારું પંડિતમરણ જગતમાં જયવંતુ રહે ! (૩૭૩૭) અધમ પુરુષને દુર્લભ અને ઉત્તમ પુરુષને આરાધવાયેગ્ય, એવું ઉત્તમ ફળને દેનારું જે પંડિતમરણ, તે જગતમાં જયવંતુ રહો ! (૩૭૩૮) જે જે ઈચ્છવાયેગ્ય છે અને જે જે પ્રશંસનીય (પણ) અતિ દુર્લભ છે, તેને પણ પ્રાપ્ત કરાવવામાં સમર્થ, એવું પંડિતમરણ જગતમાં જ્યવંતું રહે ! (૩૭૩૯) ચિંતામણી, કામગવી અને કલ્પવૃક્ષને પણ નિચે જે અસાધ્ય છે, તેને પ્રાપ્ત કરાવવામાં સમર્થ પંડિતમરણ જગતમાં જયવંતુ રહે ! (૩૭૪૦) એક જ પંડિતમરણ ઘણુ–સેંકડો જન્મને છેદ કરે છે, માટે તે મરણે મરવું જોઈએ, કે જેનાથી મરેલે સારું મર્યો (અજરામર) થાય. (૩૭૪૧) જે મરણને ભય છે, તે પંડિતમરણથી મરવું જોઈએ, કારણ કે એક પંડિતમરણ અન્ય સઘળાં મરણોને નાશ કરે છે. (૩૭૪ર) જેને આચરીને ઉત્તમ ધૈર્યવાળા પુરુષે સર્વ કર્મોને ક્ષય કરે છે, તે પંડિતમરણના ગુણસમહને સંપૂર્ણ વર્ણવવા કોણ સમર્થ છે? (૩૭૪૩) એમ પાપરૂપી અગ્નિને નાશ કરવામાં જળને સમૂહતુલ્ય, સંવેગરંગશાળા નામની આરાધનાના મૂળ પરિકર્મવિધિ નામના દ્વારમાં કહેલાં પંદર પેટાદ્વારમાં ક્રમશઃ આ બારમું અધિગતમરણ નામનું પટાદ્વાર કહ્યું (૩૭૪૪-૪૫) આ અધિગતમરણને સ્વીકારવા છતાં શ્રેણી વિના જીવ આરાધનામાં આરુઢ થવા (ઉંચા ગુણસ્થાનમાં ચઢવા) સમર્થ થતું નથી, તેથી શ્રેણદ્વારને કહુ છું. (૩૭૪૬) - ૧૩, શ્રેણદ્વાર-દ્રવ્ય અને ભાવથી-એમ શ્રેણી બે પ્રકારની છે. તેમાં ઉંચા સ્થાને ચઢવા માટે નિસરણી વગેરે દ્રવ્ય શ્રેણી જાણવી (૩૭૪૭) અને સંયમસ્થાનના લેક્ષા કથા સ્થિતિની તારતમ્યતાવાળાં શુદ્ધતર ફડકેને કેવળજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ સુધી પ્રાપ્ત કરવા
