________________
અગીઆરમું મરણવિભક્તિદ્વાર
૧૯૧ સમૂહને ક્ષય કરનારી શ્રી ભાગવતી દીક્ષા આપી. (૩૪૨૨) તે પછી થોડા દિવસમાં બહુ સૂત્રાર્થને ભણેલે તે સાધુજનને 5 શ્રેષ્ઠ કિયાકલાપના પરમાર્થને જાણ થયો. (૩૪૨૩) પછી કાળક્રમે શરીરાદિના રાગના અત્યંત ત્યાગી (દઢ વૈરાગી અને બાહ્ય) સુખની ઈચ્છાથી મુકત તેણે જિનકલ્પને સ્વીકાર્યો. (૩૪૨૪) પછી જ્યાં સૂર્ય આથમે ત્યાં જ (કાયેત્સર્ગમાં) રહે, સ્મશાન, શૂન્ય ઘર કે અરયમાં વસતે, વાયુની જેમ અપ્રતિબદ્ધ અને અનિયતવિહારથી વિચરતે તે મહાત્મા, જ્યાં શનિગ્રહના જે સ્વભાવથી જ ક્રૂર અને ચિરવૈરી કાલસેન રહે છે, તે મડંબમાં પહોંચ્યું (૩૪૨૫-૨૬) પછી ત્યાં બહાર કાઉસ્સગમાં રહેલા તેને, ત્યાં આવેલા પાપી તે કાલસેને જોયો. (૩૪૨૭) તેથી પોતાના પુરુષને કહ્યું કેરે રે ! આ તે મારે શત્રુ છે કે-તે વેળા જે એકલાએ પણ લીલા માત્રમાં મને બાંધ્યું હતો. (૩૪૨૮) તેથી હમણાં જ્યાં સુધી સ્વયમેવ આ વિશ્વાસુ શસ્ત્રરહિત છે, ત્યાં સુધી સહસા એના પુરુષાર્થને અભિમાનને નાશ કરે. (૩૪ર૯) તે સાંભળીને કેપને વશ ફરફરતા હોઠવાળા તેને પુરુષ દ્વારા વિવિધ શસ્ત્રોથી પ્રહાર સહતા તે (મુનિ) વિચારે છે કે–હે જીવ! મારવા ઉદ્યત થયેલા આ અજ્ઞ પુરુષ પ્રત્યે કઈ રીતે લેશ પણ પ્રશ્રેષપણું કરીશ નહિ, કારણ કે-“સર્વ પ્રાણીવર્ગ પિતાનાં પૂર્વકૃત કર્મોના વિપાકરૂપ ફળને પામે છે, અપકારોમાં કે ઉપકારોમાં બીજે તે નિમિત્ત માત્ર હેાય છે(૩૪૩૦ થી ૩૨) હે. જીવ! જે પછી પણ તારે તીણ દુખોની પરંપરાને સહવી છે, તે સજ્ઞાનરૂપ મિત્ર વગેરેથી યુક્ત એવા તારે અત્યારે સહવી શ્રેષ્ઠ છે. (૩૪૩૩) જે! બ્રહ્મદત્ત નામના બળવાન પણ ચક્રવતીને એક માત્ર પશુપાલકે તેવું નેત્રો ઉખેડવાનું દુઃખ દીધું, (૩૪૩૪) જે ત્રણ લોકરૂપી રંગમંડપમાં અસાધારણ મલ્લ પ્રભુ શ્રી મહાવીરદેવ અરિહંત થવા છતાં અતિ ઘર ઉપસર્ગોની પરંપરાને પામ્યા, (૩૮૩૫) અથવા જે શ્રી (કૃષ્ણ) વાસુદેવ પણ સ્વજનેને નાશ વગેરે પગ વિંધાવા સુધીનાં અતિ દુસહ તીક્ષણ દુઃખને પામ્યા. (૩૪૩૬) તો હે જીવ! તું અપકાર કરનારાઓ પ્રત્યે થડા પણ શ્રેષને નહિ કરતે સ્વાધીન પ્રશમ સુખમાં કેમ વર્તતે (રમત) નથી ? (૩૪૩૭) જે તે ઉપધિ, ગણ અરે ગુરુ કુળવાસના રાગને પણ સર્વથા તો છે, તે (સફૅ=) સ્વયં ભંગુર, અસાર, એવા શરીરમાં મેહ શા માટે? (૩૪૩૮) એ રીતે ધર્મધ્યાનમાં મગ્ન તે મહાત્મા, તેઓએ ખડ્રગની તીક્ષ્ણ ધારાના પ્રહારથી હણવા છતાં સર્વાર્થસિદ્ધમાં દેવ થયા. (૩૪૩૯) એમ પૂર્વે જે કહ્યું કે-“ત્યાગી અને નિર્મમ સાધુ લીલા માત્રમાં પ્રસ્તુત પ્રજનને (મેક્ષાદિને) સાધે છે.” તે આ જણાવ્યું. (૩૪૪૦) એમ મનભમરાને (વશ કરવા) માલતીની માળા તુલ્ય અને આરાધનારૂપ સંગરંગશાળાના મૂળ પ્રથમ પરિકર્મવિધિદ્વારમાં જણાવેલ પંદર પિટાઢા પૈકી કમશઃ ત્યાગ નામનું આ દશમું પેટદ્વારા જણાવ્યું. (૩૪૪૧-૪૨)
૧૧મું મરણવિભક્તિઢાર-પૂર્વે જે સર્વ ત્યાગ વર્ણ, તે મરણ પ્રસંગે સંભવિત છે, તેથી હવે હું મરણવિભક્તિદ્વારને જણાવું છું. (૩૪૪૩) તેમાં ૧-આવી ચીમરણ,
