________________
મરચુકાળ જાગવાના ઉપા યેચ
૭
વગેરેના ) અતિશય જો દેખાય, તે શીવ્ર મરણુ આવ્યું જાશુવુ. (૩૧૬૩) જેને નિમિત્તે ત્રિના જ જીવાના છેડે પહેલાં નહિ ોએવું એવુ કાળુ બિંદુ દેખાય, તે પણ એક માસ ઉપરાન્ત ન જીવે. (૩૧૬૪) અથવા કમવશવતી જેના ( દૃઢ = ) માટો અથવા સુંદર પણ સ્વર વિના નિમિત્તે અણુધાર્યાં કોઈ રીતે નિશ્ચે મૂળ સ્વભાવથી અતિ નીચા ( મદ-ધીમા ) પડે, અથવા ચઢે (ઉગ્ર–મોટો) અને, (૩૧૬૫) અથવા (જેના સ્વર) અતિ કરુણતા, દીનતા કે વરસતાને દેખાડે કે ('= ) અવાજ પકડાઇ ( ટુ ધાઈ) જાય, તે તે મનુષ્ય પણ નિઃસ ંદેહ અન્ય શરીરને પામે ( મરે ). (૩૧૬૬) જે (ઉત્તમ ) પુરુષને ભાલપૃષ્ઠ( કપાલ )માં અતિ લાંખી અને પહોળી ( સ્થૂલ ) એક, બે, ત્રણ, ચાર અથવા પાંચ રેખાએ થાય, તે અનુક્રમે ત્રીસ, ચાલીસ, સાઈઠ, એંશી અને સો વષઁ સુધી સુંદર (સુખી –સદાચારી) જીવન જીવે. (૩૧૬૭-૬૮) જે પુરુષનું' અંગ (સમગ્ર શરીર ) નિમિત્ત વિના સહસા સČથા મૂળ પ્રકૃતિને તજીને વિકાર દેખાડે ( વિકારી અને ), (f= ) કંપે, (લિન્ન= ) પસીના વળે અને થાકેલું જણાય, ઉપચારથી પણ જે ગુણને ન પામે (સુધર નહિં), તે પણ અકાળે કાળ(મરણ)ને પામ્યા જાણવા. (૩૧૬૯-૭૦) એમ મે’ આ નિમિત્તદ્વારને લેશરૂપે કહ્યું. હવે સાતમા જ્યેતિષદ્વારને કંઇક માત્ર કહું છું. (૩૧૭૧)
૭. જ્યાતિષદ્વાર ( તેમાં નિપુરુષ મનાવવા માટે) ( પુરુષની આકૃતિ કરીને ) શનિગ્રહ જે નક્ષત્રમાં હાય, તે નક્ષત્ર તેના મુખમાં સ્થાપવું ( લખવુ.), પછીનાં ચાર જમણા હાથે, પછીનાં ત્રણ ત્રણ જમણા-ડામા પગામાં, પછીનાં ચાર ડાબા હાથમાં, પાંચ હૃદયસ્થાને, ત્રણ મસ્તકે, નેત્રામાં છે અને પછીનાં બે ગુહ્ય ભાગમાં ( સ્થાપવાં ), એમ જણાવ્યું છે. એ પ્રમાણે નક્ષત્રની સ્થાપના વડે અતિ સુંદર નિપુરુષચક્રની સ્થાપના કરીને તેમાં પોતાનું જન્મનક્ષત્ર અથવા નામનક્ષત્ર જોવુ`. (૩૧૭૬ થી ૭૪) જો નિમિત્તકાળે તે શિનપુરુષના શુદ્ઘ દેશમાં રહ્યું ઢાય તથા સ`થા સૌમ્ય ગ્રહેાથી અલગ અને દૃષ્ટ હાય અને પાપગ્રહોની સાથે હાય તથા પાપગ્રહે તેને સ`પૂર્ણ દૃષ્ટિથી શ્વેતા ઢાય, તે તે સાજાનું પણ મરણ સૂચવે છે, તેા રાગીની શી વાત કરવી ? ( જુએ ચેાગશાસ્ત્ર પ્ર૦ ૫૧૯૭ થી ૨૦૦ ) (૩૧૭૫-૭૬) અથવા પ્રશ્નલનને અનુસારે બુદ્ધિમાનજ્યાતિષીના કહેવાથી સ્પષ્ટ મરણકાળ જાણવા. જેમ કે (૩૧૭૭) લગ્ન ઉદયને સ્પર્શતુ હોય. ( ઉડ્ડય પામતા લગ્નમાં) જો ક્રૂર ગ્રહેા (હિંદુન=) ચાથા સ્થાનમાં કે દશમા સ્થાનમાં હોય અને ચ ંદ્ર આઠમી કે છઠ્ઠી રાશીમાં હોય, તે રાગી નિશ્ચ મરે, અથવા લગ્નના સ્વામી ગ્રહ અસ્ત થએલા હાય તે પણ રાગી કે સાજો હોય તે પણ મરે. (જુઓ ચેગશાસ્ર-પ્ર૦-૫-૨૦૧૨૦૨) (૩૧૭૮-૭૯) ચંદ્રલગ્નમાં શનિ ખારમા સ્થાનમાં, મગળ નવમામાં અને સૂ આઠમામાં રહ્યો હોય અને જે બૃહસ્પતિ બળવાન ન હાય, તે તે રાગીના મરણને જણાવનારા છે. ( જુએ યાગશાસ્ત્ર-પ્ર૦ ૫-૨૩) (૩૧૮૦) જો ચંદ્ર દશમે રહ્યો હાય અને સૂ* ત્રીજા કે છઠ્ઠામાં રહ્યો હોય, તે મનુષ્ય નિઃસ'દેહ ત્રીજા દિવસે દુઃખપૂર્વક સરે.
૨૩
