________________
૧૬૦
શ્રી સંગરંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ દ્વાર પહેલું કરી શકે તેવાને ઉત્સર્ગ (રૂપે) કરેલાં વિધાને તે સ્વસ્થાન અને અસહુને (નિર્બળને તે ઉત્સર્ગ વિધાને પરસ્થાન કહેવાય. એમ સ્વસ્થાન અથવા પરસ્થાન કેઈ પણ (દ્રવ્યાદિ) વસ્તુ (કારણ) વિના (નિરપેક્ષ) ન હોય. (૨૮૫૫) અપવાદ પણ ગમે તેને નહિ), કિન્તુ સ્થિરવાસ રહેલા અને તે પણ નિચે ગીતાર્થને પુષ્ટ (ગાઢ) કારણે જાણ, એમ અતિ કહેવાથી સર્યું. હવે પ્રસ્તુત વિષયને કહું છું. (૨૮૫૬) શુદ્ધ વસ્ત્રાદિની પ્રાપ્તિ થાય, ત્યારે પૂર્વે ગાઢ કારણે અશુદ્ધ લીધાં હોય તેને વિધિપૂર્વક ત્યાગ કરે (પરવે). સાજા થયા પછી બિમારી (વગેરે) કારણે પણ જે જે અન્ન (ઔષધ) વગેરે અશુદ્ધ વાપર્યું હોય, તેની પણ આલેચના આપે. (૨૮૫૭) એમ જે રીતે સાધુનું દ્વાર કહ્યું, તે રીતે સાધ્વીદ્વાર પણ જાણવું. માત્ર સ્ત્રીપણાથી તેઓને અપાયે ઘણા હોય. (૨૮૫૮) આર્યાએ પરિપકવ, સ્વાદિષ્ટ ફળોથી ભરેલી બેરડી સરખી છે, તેથી તે ગુપ્તિરૂપી વાડેથી વિંટાયેલી (નવ વાડને પાળતી) પણ સ્વભાવે જ સર્વગ્ય હોય છે. (૨૮૫૯) તેથી ગાઢ પ્રયત્ન દ્વારા નિત્ય સર્વ રીતે રક્ષણ કરવાગ્યે તેઓને જે કઈ શત્રુથી કે દુરાચારી લેકેથી અનર્થ થાય. ત્યારે પિતાનું સામર્થ્ય ન હોય તે સાધારણુદ્રવ્યને ખર્ચ કરીને પણ સંયમમાં વિન કરનારાં નિમિત્તોને સમ્યગ નાશ કરે જોઈએ (૨૮૬૦-૬૧)
–૮ શ્રાવક-શ્રાવિકાદ્વાર–એમ (સાધુ)-સાધ્વીદ્વાર કહ્યું. હવે શ્રાવક(શ્રાવિકા)દ્વાર કહું છું. તેમાં (શ્રાવક) જે ધર્મમાં અનુરાગી ચિત્તવાળે હેય. ધર્મ–અનુષ્ઠાનેમાં તલ્લીન હોય અને પ્રધાન ગુણવાળો છતાં જે કઈ રીતે આજીવિકામાં દુર્બળ હોય, તે તેનામાં વેપારકળા (આવડત) હેય તથા જે તે ધનને નાશક (ઉડાઉ) ન હોય, તે કઈ પણ વ્યવસ્થા (લેખ, સાક્ષી કે થાપણ વગેરે) કરીને સાધારણુદ્રવ્યથી પણ વેપાર માટે તેને . મૂળરાશિ (મૂડી) આપે. (૨૮૬૨ થી ૬૪) અને તે (વેપારની) કળારહિત હોય, તે પણ તેને (જરૂર કરતાં) અડધું કે એથે ભાગ વગેરે (આજીવિકા) આપે. અથવા જે તે વ્યસનથી હણાયેલે (વ્યસની), કલહાર કે ચાડી ખેર ન હય, હાથ-કચ્છ વગેરેમાં શુદ્ધ (ચોર કે લંપટ વગેરે) ન હોય, (કન= ) સ્વીકારેલું પાળનારે, દાક્ષિણ્ય ગુણવાળે અને વિનયરૂપી ધનવાળે (વિનીત) હેય, તે તેને જ નેકરના કે બીજા કેઈ સ્થાને રાખો. (૨૮૬૫-૬૬) સમાનધમી (સાધર્મિક) પણ નિચે વિપરીત (તે ગુણોથી રહિત) હેય. તેને રાખવાથી નિયમ લેકમાં પિતાની અને શાસનની પણ નિંદા થવાનો સંભવ છે. (૨૮૬૭) શ્રાવકદ્વારની જેમ શ્રાવિકાહાર પણ એ પ્રમાણે જાણવું. માત્ર આર્યાઓની જેમ તેઓની પણ ચિંતા વિશેષતયા કરવી જોઈએ. (૨૮૬૮) એ પ્રમાણે કરતા ધીર તે શ્રાવકે શ્રી જિનશાસનના અવિચ્છેદ (રક્ષણ ) નિમિત્તે પરમ પ્રયત્ન કર્યો ગણાય. (૨૮૬૯) અથવા એમ કરવાથી તેણે સમ્યકત્વાદિ ગુણનું પક્ષપાતીપણું કર્યું ગણાય અને તેના દ્વારા જ સર્વ શાસન પણ પ્રભાવિત થયું ગણાય. (૨૮૭૦) (આ દ્વારમાં પ્રસંગનુસાર સાધર્મિક પ્રત્યે કેમ વર્તવું તે કહે છે.) .
