________________
શ્રી સંગરંગશાળા ગ્રંથને ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર પહેલું, ચાંદાઓને રુઝવવામાં સુંદર છે (એમ) કહ્યું, (૧૧૦૯) તે પણ જૈન ધર્મ પ્રત્યે નિરુપમ અનુરાગથી “ભલે પ્રાણ જાય પણ નિયમ ન મૂક”—એ નિશ્ચયને યાદ કરતા તેણે કાગડાના માંસને નિષેધ કર્યો. (૧૧૧૦) પછી (તેના ) અત્યન્ત નેહી જિનદાસના કહેવાથી (તે) આ ઔષધને કરશે, એમ માનીને રાજાએ પુરુષને મોકલીને અન્ય ગામથી જિનદાસને બેલા. જિનદાસે રસ્તે આવતાં બે દેવીઓને રેતી જેઈને પૂછયું, કેમ રડે છે? તેઓએ કહ્યું કે-માંસ નહિ ખાવાથી મરીને વંકચૂલી મરેલા પતિવાળી અમારે સૌધર્મકલ્પની દેવીઓનો નાથ થશે, પણ જે તમારા વચનથી કઈ રીતે પણ માંસને ખાશે, તે નિર્ચ નિયમને ભાંગનારે તે અન્યત્ર દુર્ગતિમાં પડશે. (૧૧૧૧ થી ૧) એ કારણથી અત્યંત રહીએ છીએ, માટે હે મહાભાગ! આ સાંભળીને હવે તમે જે એગ્ય હોય તે કરે ! (૧૧૧૫) એ સાંભળીને વિસ્મિત ચિત્તવાળે તે ( જિનદાસ) ઉજજૈની ગયે અને વંકચૂલીને જોયો. રાજાના આગ્રહ (અભિગ)થી કહ્યું, હે સુભગ ! તું કાગડાના માંસનું ભક્ષણ કેમ કરતા નથી? નીરોગી શરીરવાળે (તું પછી) પ્રાયશ્ચિત્ત કરજે! (૧૧૧૬-૧૭) વંકચૂલે કહ્યું, હે ધમમિત્ર ! તું પણ આ ઉપદેશ (કેમ) આપે છે? જાણીને નિયમ ભાંગ્યા પછી શું પ્રાયશ્ચિત્ત હિત કરે ? (૧૧૧૮) જે નિયમને ભાંગીને પછી તેનું પ્રાયશ્ચિત્ત આચરવું, તે તેના કરતાં પ્રથમ જ નિયમભંગ નહિ કરે તે ગ્ય છે. (૧૧૧૯) તેથી જિનદાસે રાજાને કહ્યું, હે દેવ! આ પ્રાણને છોડશે, પણ ચિરકાળથી લીધેલા (પાળેલા) નિયમને નહિ છોડે. (૧૧૨૦) તેથી હે દેવ ! હવે વંકચૂલીનું પરકનું હિત કરે ! નિશ્ચિત મરણ થવાનું છે, તે અકાર્ય કરવાથી શું? (૧૧૨૧) એમ કહેવાથી રાજાએ કૃતનિધિ (ગીતાર્થ) સાધુઓને બેલાવીને અંતકાળના વિધિ સહિત ધર્મનું તત્વ સંભળાવ્યું. (૧૧૨૨) તે પછી તે (વંકચૂલી) સાધુની પાસે સકળ પૂર્વ દુરાચારની આલોચના કરીને, સમગ્ર જીને ખમાવીને પુનઃ અનેક તેને સવિશેષતા સ્વીકારીને, આહારનો ત્યાગ (અનશન) કરીને, પંચપરમેષ્ઠિ મંત્રનું પરાવર્તન કરતે મરીને અશ્રુત (બારમા) દેવેલેકમાં મહદ્ધિક દેવ થયે. (૧૧૨૩-૨૪) જિનદાસ પણ પિતાના ગામ તરફ પુનઃ પાછા ફરેલ (રસ્તે) તે જ બે દેવીઓને તે રીતે રેતી જોઈને બોલ્ય, (૧૧૨૫) માંસ ન ખાવા છતાં તમે કેમ રડે છે ? તેથી દેવીઓએ કહ્યું, સવિશેષ ધર્મ કરવાથી તે (અમારે પતિ ન થતાં) બીજે (બારમા કલ્પમાં) દેવ થયા. (૧૧૨૬) કારણ કે-નિપુણ્યક અમે તે આજે પણ પતિ વિનાની તેવી જ રહી, તેથી શેક કરીએ છીએ. (૧૧૨૭) તે પછી જિનદાસ, વંકચૂલી જૈન ધર્મના પ્રભાવે સુંદર દેવની ત્રાદ્ધિ મેળવી, તે જાણીને આ પ્રમાણે ચિંતવે છે. (૧૧૨૮) પરમ પ્રીતિથી વ્યાકુળ (વ્યાપ્ત) એવા (પ્રીતિપૂર્વક નમેલા ઈન્દ્રોના સમૂહના સેનાના મુગટથી ઘસાતા (સેવાતા) ચરણકમળવાળા સઘળા શ્રી જિનેશ્વરે જયવંતા વતે છે, કે જેઓએ મોક્ષ અથવા દેવકની લક્ષમીનું (હસ્તદાન) કરમેળાપ કરાવવામાં એક દક્ષ એ ધર્મ ઉપદે છે. (૧૨) જે ધર્મના પ્રભાવે અંતકાળે એક ક્ષણ (પણ) તેને અતિ શુદ્ધ પાળીને, સઘળા ગહન