________________
૪૪
શ્રી સવેગ ર`ગશાળા ગ્રંથના ગુજરાતી અનુવાદ : દ્વાર પહેલુ
કહેવા લાગ્યા કે હે ભગવંત! પેાતાના પ્રિય પુત્રને અગ્નિથી મળતા ઘરમાં મૂકીને પિતાને ચાલ્યા જવાનું (શુ' ) ઘટે છે ? (૬૮૩) કે જેથી હે પિતાજી ! તમે મને સતત જરા-મરણરૂપ અગ્નિની પ્રચુર જ્વાળાઓના સમૂહથી મળતા આ લાકમાં મૂકીને દીક્ષિત થયા ? (૬૮૪) હજી પણ હૈ તાત ! ભયંકર સંસારરૂપ કુવાના વિવરમાં પડેલા મને દીક્ષારૂપી હાથને ટકા આપીને અનુગ્રહ કરો (ખચાવા ). (૬૮૫) (એમ તેનો ) અત્યંત નિશ્ચય અને સંસાર પ્રત્યે પરમ વિરાગપણુ જોઇને કીર્તિધર મુનિરાજે તેને દીક્ષા આપી. (૬૮૬) સુકોશલને દીક્ષિત થયેલા જાણીને અતિ દુખાતર સહદેવી મરીને મેગ્ગિલ નામના પર્વતમાં વાઘણુરૂપે ઉત્પન્ન થઈ. (૬૮૭) પુનઃ ( આ બાજુ ) તે બન્ને મુનિવરો તપમાં નિરત, સયમમાં ઉંઘુક્ત અને દુઃસહ મહા પરીષહરૂપી શત્રુઓ સાથેના યુદ્ધમાં વિજય દ્વારા જયપતાકાને પામેલા ( પરીષહને જીતનારા ) અપ્રતિબદ્ધ વિહારથી વિચરતા તે જ શ્રેષ્ઠ પવ તમાં પહેાંચ્યા, ત્યારે ત્યાં તેઓને વર્ષાકાળ શરુ થયા. (૬૮૮-૬૮૯) તેથી પતની ગુફ઼ા મધ્યે સ્વાધ્યાય-ધ્યાનથી શાષિત ( દુખ`ળ ) શરીરવાળા તેઓ ચાતુર્માસ રહીને શરદકાળમાં નીકળ્યા. (૬૯૦) પછી તેઓને જતા જોઇને પૂર્વ વૈરથી અતિ તીવ્ર ક્રધવાળી મનેલી તે વાઘણુ સહસા તેઓની સામે દોડી. (૬૯૧) તેને આવતી જોઇને મહા સત્ત્વવાળા ( અને તેથી અક્ષુબ્ધ મનવાળા મુનિ પણ (અવ્વા=) આનંદથી · શ્વાપન્નુના આ તીવ્ર ઉપસ ઉપસ્થિત થયા ’–એમ (માનીને ) સાગર પચ્ચક્ખાણ (અનશન) કરીને, અદ્દીન મનવાળાં અને ધીર તે મે ભુજાએ લખાવીને, નાકના અગ્રભાગે દષ્ટિ જોડીને, મેરુની જેમ અચળ, જ્યારે કાઉસ્સગ્ગ કરીને ઉભા રહ્યા, ત્યારે વાઘણે ત્રાપ મારીને સુશલ મુનિને શીઘ્ર પૃથ્વી ઉપર પાડયા અને તેનું ભક્ષણ આરજ્યુ. ત્યારે (તે ઉપસ'ને ) સમ્યગ્ સહન કરતાં તે મહાત્માએ આ પ્રમાણે ભાવના કરી કે (૬૯૨ થી ૬૯૫) શારીરિક અને માનસિક દુઃખોથી ભરેલા સંસારમાં જીવાને જે દુઃખાની સાથે યાગ થવા તે સુલભ છે. (૯૯૬) અન્યથા આ સસારમાં પાંચસે સાધુ સહિત ખંધકાચાય ઘાણીમાં પીલાવાની અત્યંત પીડાથી કેમ મરણ પામે ? અથવા કાઉસ્સગ્ગમાં રહેલા અને ત્રણ દંડનાં ત્યાગી, દંડ સાધુનુ શીષ` અતિ રૂo થયેલા યવનરાજા વિના કારણે કેમ છેઠે ? (૬૯૭-૬૯૮) તેથી આ ભવસમુદ્રમાં આપદાઓ અતિ સુલભ છે જ, પણ સેંકડો ભવાના દુઃખનો નાશ કરનાર જિના જ દુ`ભ છે. (૯) ચિંતામણીની જેમ, કામધેનુની જેમ અને કલ્પદ્રુમની જેમ, તે દુલ ભ પ્રાપ્તિવાળા પણુ ધમ પુણ્યવશાત્ મુશીખતે પણ મને મળ્યા છે. (૭૦૦)એમ (ધર્મીપ્રાપ્તિ થવાથી અનાદિ સંસારમાં અનાચરણ (અતિચાર) રૂપ દોષોથી રહિત અને સદાચરણ ( સચ્ચારિત્ર ) રૂપ ગુણાથી શ્રેષ્ઠ, એવા મારો આ આ જન્મ જ સફળ છે. (૦૦૧) કેવળ એક જ આ ચિત્તને સંતાપે છે, કે જે હું આ વાઘણને કર્માંધમાં (પાઠાન્તર Tળત્તળેન= ) કારણપણાને પામું છું કારણ બનું છું (૭૦૨) માટે જ જે મુનિએ અનુત્તર એવા મેાક્ષને પામ્યા, તેને હું નમું છું. કારણ કે–તેઓ અન્ય જીવાને કમ બંધનુ