________________
१३८
समवायाडसत्र
अथ एकादश समवायमाह
म्लम्-एकारस उवासगपडिमाओ पण्णत्ताओ, तं जहा-दंसणसावए१ कयव्वयकम्मे२ सामाइयकडे३ पोसहोववासनिरए४ दिया बंभयारी रत्ति परिमाणकडे५ दिया वि राओवि बंभयारी असिणाई वियडभोई मउलिकडे६ सचित्तपरिणाए७ आरंभपरिणाए८ पेसपरिणाए९ उदिहभत्तपरिणाए१० समणभूए११ यावि भवइ समणा उसो। लोगंताओ इक्कारसएहिं एकारेहि जोयणेहिं आबाहाए जोइगई हे, सो यही स्थिति पांचवे नरक में जघन्य स्थिति हो सकती है। असुरकुमार देवों की जघन्य स्थिति इतनी ही कही गई है। असुरेद्रों को छोडकर बाकी के नागकुमार आदि नौ प्रकार के देवों की जघन्य स्थिति दस हजार वर्ष की है। असुरकुमारों में कितने क देवों की जो यहां दसपल्योपम की स्थिति कही गइ है वह मध्यमस्थिति है। वनस्पतिकाय की यहां दस हजार वर्ष की उत्कृष्ट स्थिति कही है वह भवस्थिति की अपेक्षा जाननी चाहिये, क्यों कि कायस्थिति अनन्त उत्सपिणी और अवसर्पिणी प्रमाण है । व्यन्तरदेवों की भी स्थिति जघन्य दस हजार वर्ष की है। सौधर्म ईशान कल्प में जो दस पल्योपम की स्थिति यहां कही गई है वह मध्यम स्थिति की अपेक्षा जानना चाहिये । ब्रह्मलोक कल्पमें देवों की उत्कृष्ट स्थिति दस सागरापम की है । यही स्थिति लान्तककल्प में जघन्य हो जाती है ॥सू० २९॥ જઘન્ય સ્થિતિ થઈ જાય છે. અસુરકુમાર દેવોની જઘન્ય સ્થિતિ દસ હજાર વર્ષની કહી છે, કારણ કે ભવનપતિ નિકાયની જધન્ય રિસ્થતિ એટલી જ કહી છે. અસુરેન્દ્રો સિવાયના બાકીના નાગકુમાર આદિ નવ પ્રકારના દેવની જઘન્ય સ્થિતિ દસ હજાર વર્ષની છે. અસુરકુમારમાં કેટલાક દેવોની દસ પલ્યોપમની જે સ્થિતિ અહીં કહી છે તે મધ્યમ સ્થિતિ છે. વનસ્પતિકાયની અહીં જે દસ હજાર વર્ષની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ કહી છે તે ભવસ્થિતિની અપેક્ષાએ કહેવામાં આવેલ છે એમ સમજવું, કારણ કે કાય સ્થિતિ અનંત ઉત્સર્પિણી અને અવસર્પિણી પ્રમાણે છે. વ્યન્તર દેવની સ્થિતિ પણ દસ હજાર વર્ષની છે-સૌધર્મ, ઈશાન કલ૫માં અહીં જે દસ પલ્યોપમની સ્થિતિ કહી છે તે મધ્યમ સ્થિતિની અપેક્ષાએ સમજવી બ્રહ્મલોક ક૯૫માં દેવની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ દસ સાગરેપની છે-એજ સ્થિતિ લાન્તક ક૯પમાં જઘન્ય થઈ જાય છે. સૂ. ર૯
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર