Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समवायाङ्गसूत्रे
सर्वभावाः=जीवादयः सलपदार्थाः, धर्मास्तिकायादयो वा तेषां प्ररूपणा 'आघविज्जइ' आख्यायते । 'से' सः - दृष्टिवादः 'समासओ' समासतः संक्षेपतः 'पचविहे' पञ्चविध::- पञ्चप्रकारः 'पण्णत्ते' प्रज्ञप्तः = कथितः सर्वमिदं प्रायो विच्छिन्नं, तथापि यथादृष्टं fifeलियते । 'तं जहा ' तद्यथा - 'परिकम्म' परिकर्म 'सुनाई' सूत्राणि, 'पुब्वगयं' पूर्वगतम्, 'अणुओगो' अनुयोगः, 'चूलिया' चूलिका च । पञ्चप्रकारेऽस्मिन् दृष्टिवादे प्रथमः प्रकारः कीदृश: ? इति पृच्छति - 'से किं तं परिकम्मे' अथ किं तत्परिकर्म, 'परिकम्मे परिकर्म, परिकर्म = सूत्रादिग्रहणयोग्यतासंपादनं तद्धेतुत्वात् शास्त्रमपि परिकर्म, तत् 'सत्तविहे पण्णत्ते' सप्तविधं प्रज्ञप्तम्, 'तं जहा' तद्यथा - 'सिद्ध सेणियापरिकम्मे' सिद्धश्रेणिकापरीकर्म१, 'मणुस्स सेणियापरिकम्मे' मनुष्यश्रेणिकापरिकर्म२, 'पुट्ठसेणिया परिकम्मे पृष्टश्रणिकापरिकर्म३, 'ओगाहण सेणियापरिकम्मे ' अवगाहनश्रेणिकापरिकर्म४, 'उवसपज्ज से णियापरिकम्मे ' उपसंपद्य श्रेणिकापरिकर्म५, 'विप्पजह से णियापरिकम्मे विप्रजहच्छेणिकापरिकर्म ६,
"
८५६
जीवादिक समस्त पदार्थों की अथवा धर्मास्तिकायादिकों की प्ररूपणा की गई है। वह दृष्टिवाद संक्षेप से पांच प्रकार का कहा गया है। ये पांच प्रकार ये हैं - परिकर्म१, २, पूर्वगत३, अनुयोग४, और चूलिका५ । यह सब विच्छिन्न हो गया है। फिर भी जैसा उपलब्ध है उसी का विवेचन किया जाता है। अब सूत्रकार परिकर्म का स्वरूप क्या है इस शिष्य के प्रश्न का उत्तर देते हैं - परिकर्म सात प्रकार का है-सूत्रादि को ग्रहण करने की योग्यता का संपादन करना इसका नाम परिकर्म है। इस परिकर्म का हेतु होने से शास्त्र का नाम भी परिकर्म हो गया है। उसके वे सात प्रकार ये हैंसिद्ध श्रेणिकापरिकर्म१, मनुष्य श्रेणिकापरिकर्म२, पृष्टश्रेणिकापरिकर्म३ अब
સમસ્ત પદાર્થાનું અથવા ધર્માસ્તિકાય આદિનું વર્ણન કર્યું છે. તે દૃષ્ટિવાદ સક્ષિ સમાં પાંચ પ્રકારને કહેલ છે. તે પાંચ પ્રકાશ આ પ્રમાણે છે—(૧) પરિકમ, (२) सूत्र, (3) पूर्वगत, (४) अनुयोग भने (प) यूसि मे जघां विच्छिन्न थ ગયાં છે. છતાં જેટલાં ઉપલબ્ધ (પ્રાપ્ય) છે તેમનું વિવેચન કરવામાં આવ્યુ છે. હવે સૂત્રકાર પરિક`તુ` કેવુ' સ્વરૂપ છે તે પ્રશ્નના જવાખ આપતાં શિષ્યને કહે છે—પરિકર્મીના સાત પ્રકાર છે. સૂત્રાદિને ગ્રહણ કરવાની લાયકાત મેળવવી તેનુ નામ પરિકમ છે. એ પરિકમના હેતુરૂપ હોવાથી શાસ્ત્રનું નામ પણ પકિમ પડયું છે. તેના સાત अक्षर छे -- (१) सिद्धश्रेणिम परिकर्म, ( २ ) मनुष्यश्रेणि। परिम्भ, (3) पृष्टश्रेणिडा परिर्भ, (४) अवगाहनश्रेषा परिर्भ,
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર