Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi

Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 952
________________

भावबोधिनी टीका. असुरकुमाराद्यावासनिरूपणम् संक्षिपञ्चेन्द्रियाणां तिरश्चां मनुष्याणां च गर्भव्युत्क्रान्तिकत्वात्संख्येयत्वेन संख्यातानि निवासस्थानानि । संमूच्छिममनुष्याणां तु संज्ञिमनुष्यमलमूत्रादिषु असंख्येयावाससद्भावादसंख्येयानि निवासस्थानानीति विज्ञेयम् । व्यन्तरदेवावासविषये पृच्छति
"केवइया णं भंते !' कियन्तः खलु भदन्त ! 'चाणमंतरावासा' बानव्यन्तरावासाः विविधं--भवननगरावासरूपमन्तरम्--निवासस्थानं येषां ते व्यन्तराः अथवा-विगतमन्तरं भेदो मनुष्येभ्यो येषां ते व्यन्तरा: मनुष्यसवर्तिन इत्यर्थः, केचिद्व्यन्तरामनुष्यानपि चक्रवर्तिवासुदेवप्रभृतीन् भृत्यवत्सेवन्ते । यद्वा-विवि. धमन्तरं पर्वतान्तरं गुहान्तरं बनान्तरं वाऽऽश्रयरूपं येषां ते व्यन्तराः । ये पर्वतादिस्थानेषु निवसन्तीत्यर्थः । 'बाणमन्तरा' इति तु प्राकृतत्वात् । यद्वा 'वानमन्तराः' इतिच्छाया, व्युत्पत्तिस्तु-वनानामन्तरा:=वनान्तरास्तत्र भवाः, वानमन्तराः, अत्र मकारागमः पृषोदरादित्वात्, तेषामावासाः, 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्ताः । भगवानाह-'गोयमा' हे गौतम ! 'इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए' अस्या खलु रत्नप्रभायाः पृथिव्याः ‘रयणामयस्स कंडस्स' रत्नमयस्य काण्डस्य 'जोयणसहस्सवाहल्लस्स' योजनसहस्र-बाहल्यस्य 'उवरि' उपरि 'एगं जोयणसयं एकं योजनशतम 'अोगाहेत्ता' अवगाह्य 'हेहाचेगं' अधस्ताच्चैकं 'जोयणसयं' योजनशतं 'वजेत्ता' वर्जयित्वा 'मज्झे' मध्ये-मध्यभागे 'अट्ठसु जोयणसएसु निवासस्थान असंख्यात असल्यात हैं। तथा संज्ञीपंचेन्द्रिय तिथंच और मनुष्यों के गर्भजन्मवाले होने के कारण निवासस्थान संख्यात हैं क्यों कि ये जीव सरूयात हैं। तथा जो संमूच्छिम मनुष्य हैं वे असंख्यात हैं अतः इनके निवासस्थान भी असंख्यात है। क्योंकि ये जीव हर एक मनुष्य के मलमूत्रादि में अन्तर्मुहूर्त के बाद उत्पन्न होते हैं।
हे भदंत ! व्यतरदेवों के आवास कितने हैं ? उत्तर-इस रत्नप्रभा पृथिवी का जो रत्नमय काण्ड है कि जिसकी मोटाई एक हजार योजन की है उसके ऊपर नीचे एक एक १-१ सौ योजन छोडकर बीच ખ્યાત છે. તથા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય, તિર્યંચ અને મનુષ્યો ગર્ભજન્મવાળા હોવાથી તેમના નિવાસસ્થાન સંખ્યાત છે. કારણકે તે જ સંખ્યાત છે. તથા જે સંમ ૭િમ મનુષ્ય છે તેઓ અસંખ્યાત છે. તેથી તેમના નિવાસસ્થાને પણ અસંખ્યાત છે. કારણ કે તે જ દરેક મનુષ્યના મળમૂત્ર આદિમાં અંતમુહૂર્ત પછી ઉત્પન્ન થઈ જાય છે.
હે ભદન્ત ! વ્યન્તરદેવેન આવાસ કેટલા છે? ઉત્તર-આ રત્નપ્રભા પૃથવીને રત્નમયકાંડ એક હજાર યોજનની ઊંચાઈવાળે છે. તેના ઉપર ૧૦૦ સો જન
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર


Page Navigation
1 ... 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219