Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भावबोधिनी टीका. नारकादीनामवगाहनानिरूपणम् मारणंतियसमुग्घाएणं समोहयस्स तेयासरीरस्स के महालिया सरीरोगाहणा पण्णता ? गोयमा ! सरीरप्पमाणमित्ता विक्खंभबाहल्लेणं । आयामेणं जघन्नेणं अंगुलस्स असंखेजइभागे, उक्कोसेणं जाव अहोलोइयगामा,तिरियं जाव मणुस्स. जब ये मारणांतिक समुद्धात करते हैं तैजसशरीर की अवगाहना इतनी ही जानना चाहिये। 'वे इंदियस्स णं भते! मारणांतियसमुग्घाएणं समोहयस्स तेयासरीरस्स के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता' हे भदंत ! मारणांतिक समुद्धात से युक्त हुए दो इन्द्रिय जीव की तैजस शरीर की अव• गाहना कितनी बडी होती है? गोयमा ! सरीरप्पमाणमित्ता विक्खंभबाहल्लेणं, आयामेणं जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जभागे उक्कोसेणं तिरियलोगाओ लोगंतो' हे गौतम ! विष्कंभ और बाहल्य की अपेक्षा दो इंद्रिय जीव के तैजस शरीर की अवगाहना शरीरप्रमाण मात्र है। और आयाम की अपेक्षा जघन्य अवगाहना अंगुल के असंख्यातवे भाग प्रमाण है। अंगुल के असंख्यातवे भाग प्रमाण यह जघन्य अवगाहना दो इन्द्रिय जीव के तैजस शरीर की तब होती है कि जब वह अपर्याप्त एवं अंगुल के असंख्यातवें भागप्रमाण औदारिक शरीर वाला होतो हुआ स्वसमीपवर्ती प्रदेश में एकेन्द्रिय आदि की पर्याय से उत्पन्न होता है। अथवा-जिस शरीर में रहकर जीव मारणांतिक समुद्धात करता है, उस शरीर से मारणांतिक समुद्धात के वश से बहिनिर्गत तैजस शरीर की आयाम, विष्कंभ
और विस्तार की अपेक्षा अवगाहना का विचार किया जाता है। उस 'बेइदियस्स णं भंते ! मारणांतिय समुग्धाएणं समोहयम्स तेयासरीरस्स के महालिया सरीरोगाहणा पण्णत्ता ? महत ! भारति समुद्धातथी युत paiन्द्रियसपना तेसशीनी ॥8॥ ३४६ी हाय छ ? 'गोयमा ! सरीरप्पमाणमित्ता विक्खंभवाहल्लेणं, आयामेणं जहन्नेणं अंगुलस्स असंखे. जभागे उक्कोसेणं तिरियलोगालोगंतो' हे गौतम ! qिuiet भने मायनी અપેક્ષા એ દ્વીન્દ્રિયજીવના તૈજ શરીરની અવગાહના શરીર પ્રમાણુ જ હોય છે. અને આયા મની અપેક્ષા એ જઘન્ય અવગાહના અંગુનના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણ છે. ન્દ્રિયજવના તિજ સારીરની જ ઘન્ય અવગાહના અંગુલના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમણ ત્યારે થાય છે કે જ્યારે તે અપર્યાપ્ત અને અંગુલના અસંખ્યાતમાં ભાગ પ્રમાણ ઔદક શરીરવાળે થઈને સ્વસમી પવત પ્રદેશમાં એ કેન્દ્રિય આદિની પર્યાયે ઉ, પન્ન થાય છે અથવા–જે શરીરમાં રહીને જીવ મારણુતિક સમુદ્દઘાત કરે છે, તે શરીરમાંથી મારણાતિક સ ઘાતને કારણે બહાર નીકળેલ તેજસ શરીરની અવગાહનાને આયામ, વિષ્કભ અને વિસ્તારની અપેક્ષાએ વિચાર કરવામાં આવે
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર