Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi

Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 920
________________

भावबोधिनी टीका. राशिद्वयस्वरूपनिरूपणम्
९०१
जीवराशिदशविधः प्रज्ञप्तः, 'तं जहा ' तद्यथा - 'धम्मस्थिकाए जाव श्रद्धासमए' धर्मास्तिकायोः यावदद्धासमयः =धर्मास्तिकायस्तदेशस्तत्प्रदेशः, अधर्मास्तिकायस्त देशस्तत्प्रदेशः, : आकाशास्तिकायस्तदेशस्तत्प्रदेशचेति नव, दशमोऽद्वासमय: == कालइत्यर्थः । तथा-'रूवीअजीवरासी अणेगविहा पण्णत्ता' रूपी अजीवराशिमनेकविधः प्रज्ञप्तः । अयं भावः - रूप्यजीवराशि:- स्कन्धा देशाः प्रदेशाः परमावचेति चतुर्द्धा, ते च वर्णगन्धसंस्पर्शसंस्थानभेदतः पञ्चविधाः, ते पुनर्द्वयोर्द्वयोः, द्वयोस्त्रयाणां च संयोगादनेकविधाः । तथा जीवराशिद्विविधः संसारसमापन्नोऽसंसारसमापन्नश्च । तत्रासंसारसमापन्ना जीवा अनन्तरपरम्परसिद्धभेदाद् द्विविधाः । तत्रानन्तरसिद्धाः पञ्चदशविधाः, परम्परसिद्धास्त्वनन्तविधाः । संसारसमापन्नास्तु एकेन्द्रियादिभेदैः पञ्चधा, तत्र पुनरेकेन्द्रियाः पृथिव्यादिभेदेन पश्ञ्चविधाः, afar क्ष्मारभेदेन द्विविधाः पुनः पर्याप्तापर्याप्तभेदेन द्विविधाः । धर्मास्तिकाय, धर्मास्तिकायकादेश, धर्मास्तिकाय कामदेश, अधर्मास्तिकाय, अधर्मास्तिकायकादेश अधर्मप्रदेश, आकाशास्तिकाय, आकाशदेश, आकाशप्रदेश और अद्धासमय काल । रूपी अजीवराशि अनेक प्रकार की है - जैसे- स्कन्ध, देश, प्रदेश और परमाणु । ये चारों ही वर्ण, गंध, रस, स्पर्श और संस्थान वाले होते हैं। इनके दो प्रदेश के संयोग से, दो और तीन के संयोग से तीन प्रदेशिकस्कंध और भी अनेक भेद हो जाते हैं। जीवराशि दो प्रकार की है-संसारी जीवराशि और मुक्तजीवराशि। इन में मुक्तजीवराशि अनन्तर और परम्परासिद्ध के भेद से दो प्रकार की है। अनन्तर सिद्ध पन्द्रह प्रकार के हैं। परम्परासिद्ध अनंत प्रकार के हैं। संसारी जीवराशि एकेन्द्रिय आदि के भेद से पांच प्रकार की है। इनमें जो एकेन्द्रिय जीवराशि है वह पृथिवी आदि के भेद से पांच तरह की है। ये पांचों ही एकेन्द्रिय जीवों के प्रकार सूक्ष्म और बादर के भेद धर्मास्तिडाय, (२) धर्मद्वेश, ( 3 ) धर्भ प्रदेश, (४) अधर्मास्तिप्रय, (4) अधर्म हैश, (६) व्यधर्म प्रदेश, (७) मा अशास्तिप्राय, (८) आमशदेश, (८) आमश प्रदेश, (१०) અર્થાસમયરૂપી અજીવરાશિ અનેક પ્રકારની છે જેમ કે સ્કન્ધ, દેશ, પ્રદેશ, અને પિરમાણુ તે ચારે વં, ગધ રસ, સ્પર્શી અને સંસ્થાનવાળા હાય છે. તેમના એ એના સંચેાગથી, એ અને ત્રણના સંયાગથી બીજા' પણ અનેક ભેદ પડે છે. જીવરા એ પ્રકારની છે-(૧) સંસારી જીવરાશિ (૨) મુક્ત જીવરાશિ. તેમાં મુક્ત જીવરાશિના मे लेह छे- (१) अनन्तर भने (२) परम्परा सिद्ध, अनन्तर सिद्ध पं४२ प्रहारना छे પરંપરા સદ્ધ અનેક પ્રકારના છે. સંસારજીવરાશિના એકેન્દ્રિય આદિ પાંચ પ્રકાર છે. તેમાંની જે એકેન્દ્રિય જીવરાશિ છે તે પૃથ્વી આદિના ભેદથી પાંચ પ્રકારની છે. તે પાચે એકેન્દ્રિય જીવાના સૂક્ષ્મ અને ખાદર એવા બે પ્રકાર પડે છે. સૂક્ષ્મ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર


Page Navigation
1 ... 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219