________________
१६४
समघायाङ्गसूत्रे द्वे अवनती२, एकं यथाजातम्३, आदक्षिणपदक्षिणरूपं द्वादशविधं कृतिकर्म१५, चत्वारि शिरांसि १९, तिस्रो गुप्तय:२२, द्वौ प्रवेशौ२४, एकं निष्क्रमणम् २५, इति पञ्चविंशतिविधयः। विजया खलु राजधानी द्वदशयोजनसहस्राणि 'आयामवि
खंभेणं' आयामविष्कम्भाभ्याम् आयामो दैर्घ्यम्, विष्कम्भो विस्तारः ताभ्याम्, प्रज्ञप्ता । रामः खलु बलदेवो द्वादशवर्षसहस्राणि सर्वायुषं 'पालित्ता' पालयित्वा समाप्य पञ्चमे देवलोके देवत्वं गतः । मन्दरस्य खलु पर्वतस्य 'चूलिया"चूलिका चूडामले द्वादश योजनानि विष्कम्भेण प्रज्ञप्ता । जम्बूद्वीपस्य खलु द्वीपस्य वेदिका मूले द्वादशयोजनानि विष्कम्भेण प्रज्ञप्ता। सर्वेषु वर्षेषु 'सचजहणिया' सर्व जघन्या न्यूनातिन्यूनेत्यर्थः, 'राई' रात्रिः 'दुवालसमुहुत्तिया' द्वदशमुहूर्तिका द्वादशमुहूर्ता यस्यां सा, प्रज्ञप्ता। एवं दिवसोऽपि सर्वजघन्यो द्वादशमुहूर्तको ज्ञातव्यः । सर्वार्थसिद्धस्य खलु महाविमानस्य उपरितनात स्तूपिकाग्रात् शिख. बारह आवतौ मे अवश्य करने योग्य पचीस विधियां होती हैं, वे ये हैं-दो शिरो नमन२, एक यथाजात३, आदक्षिणप्रदक्षिणरूप बारह प्रकार का कृतिकर्म१५, चार शिर१९, तीनगुप्तियां२२, दो प्रवेश२४, और एक निष्क्रमण२५ । आयाम और विष्कंभ की अपेक्षा विजया नामकी राजधानी बारह हजार योजन की कही गई है। राम नाम के बलभद्र बारह हजार वर्ष की आयु को पालकर-समाप्तकर-पांचवें देवलोक में देव हए हैं। मंदर पर्वत की चूलिका मूल में विष्कंभ की अपेक्षा बारह योजन प्रमाण कही गई है। जंबूद्वीप नामक प्रथम द्वीप की वेदिका मूल में विष्कंभ की अपेक्षा बारह योजन की कही गई है। समस्त वर्ष में सब से अतिकम (सब से छोटी) रात्रि बारह मुहूर्त्तवाली होती है। इसी प्रकार द्वादश मुहूर्त का दिन सब से छोटा कहा गया है। सर्वार्थसिद्ध महाविमान આવર્ત વાળું કહેલ છે એ બાર આવ7માં અવશ્ય કરવા ગ્ય પચીશ વિધિ હોય છે, તે આ પ્રમાણે છે–
બે શિરોનમન, ૨, એક યથાજાત ૩, આદક્ષિણ પ્રદક્ષિણ રૂપ બાર પ્રક રનાં तिम १५, या२ शि२, 16, शुक्तियो, २२, में प्रवेश २४, न्मने निभए। २५. * આયામ (લંબાઈ) અને વિઝંભ (પહોળાઈ) ની અપેક્ષાએ વિજયા નામની રાજધાની બાર હજાર જનની કહી છે. રામ નામના બલભદ્ર બાર હજાર વર્ષનું આયુષ્ય જોગવીને પાંચમાં દેવલોકમાં દેવ થયા છે. મંદિર પર્વતની ચૂલિકા મૂળમાં વિખંભની અપેક્ષાએ બાર એજનની કહેલ છે. આખા વર્ષમાં સૌથી ટૂંકી રાત્રિ બાર મુહૂર્તવાળી હોય છે એ જ પ્રમાણે સૌથી ટૂંકો દિવસ પણ બાર મુહૂતને હોય છે. સર્વાર્થ સિદ્ધ મહાવિમાનતા ઉપરિતન શિખરના અગ્રભાગથી બાર જન ઉપર
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર