________________
५९१
भावबोधिनी टीका. त्रिनवतितमं समवायनिरूपणम्
त्रिनवतितमं समवायमाह--'चंदप्पहस्स' इत्यादि ।
मूलम्--चंदष्पहस्स णं अरहओ तेणउई गणा तेणउई गणहरा होत्था संतिस्स णं अरहओ तेणउई चउद्दसपुव्विसया होत्था । तेणउई मंडलगए णं सूरिए अतिवट्टमाणे निवट्टमाणे वा समं अहोरत्तं विसमं करेइ ॥सू० १३२॥ __टीका--'चंदप्पहस्स' इत्यादि-चंदप्पहस्स णं अरहओ' चन्द्रप्रभस्य खलु अर्हतः 'तेणउई गणा' त्रिनवतिर्गणाः 'तेणउई गणहरा' त्रिनवतिर्गणधराः 'होत्था' आसन् । 'संतिस्स णं अरहओ' शान्तेः खलु अर्हतः 'तेणउई चउद्दसपुव्विसया' त्रिनवति चतुर्दशपूर्विशतानि-त्रिशताधिकनवसहस्राणि चतुर्दशपूर्विणः 'होत्था' आसन् । 'तेणउईमंडलगए णं सूरिए' त्रिनवतिमण्डलगतः खलु सूर्यः 'अइवट्टमाणे वा' अतिवर्तमानो वा-सर्वबाह्यमण्डलात्सर्वाभ्यन्तरमण्डलं प्रतिगच्छन् वा 'निवदृमाणे' निवर्तमानो वा 'समं अहोरत्त' सममहोरात्रं विषमं करोति । अत्रेदं बोध्यम्-यदा हि रात्रिन्दिवं पञ्चदश पञ्चदश मुहूर्तात्मकं भवति, तदा तत्सममुच्यते । सर्वाभ्यन्तरमण्डले तु अष्टादशमुहूर्तमहर्भवति, द्वादशमुहूर्त्तारा
अब सूत्रकार ९३तिरानवें जो समवाय है उसका कथन करते हैं'चंदप्पहस्स णं' इत्यादि।
टीकार्थ-चंद्रप्रभ भगवान के ९३तिरानवें गण-साधुसमुदाय और ९३तिरानवे ही गणधर थे। शांतिनाथ भगवान् के९३००नौवहजार तीनसो चतुर्दशपूर्व के धारी थे।९३तिरानवें मंडल पर पहुँचा हुआ सूर्य जब सर्व बाह्यमंडल से सर्वाभ्यन्तरमंडल की और गमन करता है अथवा यहां से वापिस होता है तो उस समय सम भी अहोरात्र विषम हो जाता है। इसका तात्पर्य इस प्रकार से है-जब रात्रि और दिवस १५-१५ पंद्रहपंद्रह मुहूर्त के होते हैं तब वे सम कहलाते हैं। सूर्य जव सर्वाभ्यन्तर मंडल
डवे सूत्रा२ ८3 (au')समायो मताव छ-'चंदप्पहस्स णं इत्यादि ।
ટીકાથ–ચંદ્રપ્રભ ભગવાનના ૯૩ ત્રાણું ગણ–સાધુ સમુદાય અને ૯૩ ત્રાણું જ ગણધર હતા શાંતિનાથ ભગવાનના ૯૩૦૦ નવહજાર ત્રણ ચતુર્દશ પૂર્વચૌદપૂર્વ-નાં ધારક હતા. ત્રાણું માં મંડળમાં પહોંચેલ સૂર્ય જ્યારે સર્વ બાહ્યમ ડ. ળથી સવલ્યન્તરમંડળની તરફ ગમન કરે છે અથવા ત્યાંથી પાછા ફરે છે ત્યારે અહોરાત્ર વિષમ થાય છે. તેનું તાત્પર્ય આ પ્રમાણે છે-જ્યારે રાત્રિ અને દિવસ ૧૫-૧૫ પંદર-પંદર મુહૂર્તના હોય ત્યારે તે “સમ કહેવાય છે. જ્યારે સૂર્ય
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
