Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
६५६
समवायाङ्गसूत्रे द्वादशाङ्गेषु विद्यन्ते, तस्माद् द्वादशाङ्गस्वरूपमाह--
मूलम्-दुवालेसंगे गणिपिडगे पण्णत्ते, तं जहा-आयारे सूयगडे ठाणे समवाए विवाहपन्नत्तीणायाधम्मकहाओ उवासगदसाओ अंतगडदसाओ अणुत्तरोववाइयदसाओ पहावागरणं विवागसुए दिटिवाए ।सू० १७४॥
टीका--'दुवालसंगे' इत्यादि-'दुवालसंगे गणिपिडगे पण्णत्ते' द्वादशाको गणिपिटकः प्रज्ञप्तः गणिपिटका गणोगुणगणो रत्नत्रयादिलक्षणोऽस्त्यस्य गणीआचार्यस्तस्य पिटक इव रत्नमञ्जव पिटक:-गणिपिटकः, स च द्वादशाङ्ग:द्वादश अङ्गानि आचारादिरूपाणि यस्य स तथोक्तः प्रज्ञप्तः कथितः। तानि द्वादश अङ्गानि कानि ? इति तान्येवाह-तं जहा' इत्यादिना-तं जहा' तद्यथा'आयारे' आचारः आचाराङ्गम्, 'सूयगडे' सूत्रकृतम्-सूत्रकृतागम्, 'ठाणे' स्थानम्-स्थानाङ्गम् 'समवाए' समवाय:-समवायाङ्गम्, 'विवाहपन्नत्ती' विवाहप्रज्ञप्तिः-भगवतीसूत्रम्, 'णायाधम्मकहाओ' ज्ञाताधर्मकथाः 'उवासगदसाओ'
इस शास्त्र में “सामान्यरूप से एक अनात्मा हैं।" यहां से आरंभ कर जो संख्याक्रम को लेकर सागरोपम कोटाकोटि पर्यन्त भाव कहे गये हैं वे विशेषरूप से द्वादशांग में विद्यमान हैं। इस लिये मुत्रकार अब द्वादशांग का स्वरूप कहते हैं
द्वादशांग गणिपिटक कहलाता है। रत्नत्रयरूप गुण समुदाय का नाम गण है। यह गण जिनके होता है वे गणी हैं। ऐसे गणो आचार्य होते हैं। रत्नमंजूषा की तरह उनका जो पिटक है वह गणिपिटक है । ऐसा गणिपिटक द्वादशांग है। वे उस पिटक के द्वादश अंग ये हैं(आयारे) आचारांग १, (स्यगडे) सूत्रकृताङ्ग २, (ठाणे) स्थानाङ्ग ३, (समवाये) समवायाङ्ग ४, (विवाहपन्नत्ती) भगवतीसूत्र ५, (णायाधम्म
આ શાસ્ત્રમાં “સામાન્યરૂપે આત્મા એક છે, અનામાં એક છે.” ત્યાંથી શરૂ કરીને સંખ્યા ક્રમની અપેક્ષાએ સાગરોપમ કોટી કોટી સુધીના સમવા કહેલ છે. તે બધા વિશેષરૂપે વિસ્તારથી) દ્વાદશાંગમાં વિદ્યમાન છે. તેથી સૂત્રકાર वे शागनु १५३५ मतावे छ—“दुवालसंगे" इत्यादि।
ટીકાઈ–દ્વાદશાંગને ગણિપિટક કહેવાય છે. રત્નત્રયરૂપ ગુણ સમુદાયને “ગણ” કહે છે. એ “ગણ જેમનામાં હોય છે તેમને ગણી કહે છે. એવા ગણી આચાર્ય હોય છે. રત્નમંજૂષા સમાન તેમનું જે પિટક છે. તેનું નામ ગણિપિટક છે. એવું अपिट शाम छे. ते पिटना श (मा२) म मा प्रमाणे छ-(1) (आयारे) मायाRin, (२) (सूयगडे) सूत्रain, (3) (ठाणे) स्थानin, (४) (समवाये) समवायांग, (५) (विवाह पन्नत्ती) लगती सूत्र, (६) (णायाधम्म
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર