Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
७३२
समवायाङ्गसूत्रे
चरणकरण प्ररूपणाः आख्यायते (से तं वियाहे) सा एषा व्याख्या इन सब पदों का अर्थ आचारांगसूत्र के स्वरूपनिरूपण में देख लेना इस प्रकार यह व्याख्या प्रज्ञप्ति का स्वरूप है ।मु० १७८॥
टीका-से किं तं वियाहे' इत्यादि । हे भदंत ! व्याख्याप्रज्ञप्ति अर्थात् भगवतीसूत्र का क्या स्वरूप है। उत्तर-जिसमें अर्थ व्याख्यात किये हैं-अर्थात् पदार्थों का स्वरूप आदि जहां विस्तारपूर्वक कहा गया है-उसका नाम व्याख्या-व्याख्याप्रज्ञप्ति है। इस व्याख्यापज्ञप्ति में स्वसमय का स्वरूप समझाया गया है। परसमय का स्वरूप समझाया गया है। स्वसमय तथा परसमय दोनों का स्वरूप समझाया गया है। इसी तरह से जीव का, अजीव का और जीवाजीव दोनों का, लोक का अलोक का और लोकालोक का दोनों का स्वरूप समझाया गया है। इस व्याख्याप्रज्ञप्ति में-भगवतीसूत्र में-"छत्तीससहस्समणूणयाणं" पूरे छत्तीस ३६ हजार “वागरणाणं” व्याकरणों के-परकृत प्रश्नो के उत्तरोंके'दसणाओ' बोधक ऐसे 'सुयत्था' श्रुतार्थ-वाच्यार्थविशेष, अथवा भगवान के पास गणधरद्वारा सुने गये अर्थ, अथवा श्रुत-सूत्र और नियुक्ति आदिरूप अर्थ कि जिनका ‘गुणमहत्था' गुण ही महान् प्रयोजन है 'बहुआघविजइ६) एवं चरणकरणप्ररूपणाः आख्यायन्ते-(सेतं वियाहे)सा एषा व्याख्या-या या पाना अर्थ मायारागसूत्रनु नि३५६५ ४२ती मते मापी हेवामा આવ્યા છે, તે ત્યાંથી જોઈ લેવા. આ પ્રકારનું વ્યાખ્યા પ્રજ્ઞપ્તિનું સ્વરૂપ છે. સૂ ૧૭૮
21stथ---से किं तं वियाहे' इत्यादि- महन्त व्याय! Hि-MLવતીસૂત્રનું સ્વરૂપ કેવું છે ? ઉત્તર-જે સૂત્રમાં અર્થ આપવામાં આવ્યા છે. એટલે કે જેમાં પદાર્થનું સ્વરૂપ વગેરે વિસ્તારપૂર્વક કહેવામાં આવ્યું છે, તે સૂત્રનું નામ વ્યાખ્યા-વ્યાખ્યાપ્રજ્ઞપ્તિ છે. તે વ્યાખ્યાપ્રજ્ઞપ્તિ માં સ્વસમયનું (સ્વસિદ્ધાંતોનું સ્વરૂપ સમજાવ્યું છે, પરસમયનું સ્વરૂપ સમજાવ્યું છે, અને સ્વસમ્ય તથા પરસમય, બન્નેનું સ્વરૂપ સમજાવ્યું છે. એ જ પ્રમાણે જીવનું, અજીવનું, જીવાવવનું, લોકનું, અલોકનું અને લોકાલોકનું સ્વરૂપ સમજાવ્યું છે. આ વ્યાખ્યાપ્રજ્ઞપ્તિમાં -मतासूत्रमा-'छत्तीस सहस्समणूणयाणं' ५२i छत्रीस २ 'वागरणाणं' व्या४२।न। 24न्य द्वारा पूछायेमा प्रश्नोना उत्त। माया छे-'दंसणाओ' मोपाय सेवा 'सुयत्वा' तार्थ-पाया विशेष, 4थवा, लसवाननी पसिथी ५२६२॥ સાંભળેલ અર્થ, અથવા શ્રત-સૂત્ર અને નિયુકિત આદિ રૂપ અર્થ કે જેમને 'गुण महत्था' Yए । महान प्रयोजन छ, २थे मान 'बहुवियप्पगारा' ले
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર