________________
७७८
समवायाङ्गसूत्रे
टीकाथ-से कि तं' इत्यादि-से किं तं अतगडदसाओ' अथ कास्ता अन्तकृतदशाः? उत्तरयति-'अंतगडदसासु णं' अन्तकृतदशासु खलु-अन्तः-कर्मणस्तत्फलस्य संसारस्य वाऽन्तसमये विनाशः कृतो यैस्तेऽन्तकृतास्तेषा दशाः अवस्था:तत्प्रतिपादकावर्गा यासु ताः यवा-अन्तकृतवक्तव्यता प्रतिबद्धा दशा दशाध्यय. नरूपा ग्रन्थपद्धतयोऽन्तकृतदशाः-इयं व्युत्पतिः प्रथमवर्गे दशाध्ययनानि सन्तीत्यनुलक्ष्य क्रियते, तासु अन्तकृतदशासु, 'अंतगडाणं' अन्तकृतानां मुनानां 'णगराई' नगराणि 'उज्जाणाइ' उद्यानानि 'चेइयाई' चैत्यानि 'वणसंडा' वनषण्डाः 'रायाणो' राजानः 'अम्मापियरो' मातापितरौ 'समोसरणा' समवस
कर लेता है वह यह जान जाता है लि आत्मा ऐसा होता है, ज्ञाता ऐसा होता है, एवं विज्ञाता ऐसा होता है। इस प्रकार से इस अंग में अन्तकृतमुनियों के चरण और करण की प्ररूपणा की गई है। यही अन्तकृत दशाङ्ग का स्वरूप है ॥सू० १८१॥
टीकार्थ-'से किं तं अंतगडदसाओ' इत्यादि-हे भदंत! अतकृ. तदशा सूत्र का क्या स्वरूप है ? उत्तर-अन्त-कर्मों का अथवा उनके फल स्वरूप संसार का जिन्हों ने अंत समय में विनाश कर दिया हैं-वे अन्त. कृत हैं इनकी अवस्था-तत्प्रतिपादक वर्ग-जिनमें हैं वे अन्तकृतदशा हैं। अथवा-अन्तकृतों की वक्तव्यता से प्रतिबद्ध जो दश अध्ययनरूप दशाएँग्रन्थ पद्धतियां हैं वे अन्तकृतदशाएँ हैं। यह व्युत्पत्ति प्रथमवर्ग में जो दश अध्ययन हैं उनको लक्ष्य में रखकर की है। इन अन्तकृतदशाओं में अर्थात् अंतकृतदशा नामक इस आठवें अंग में अन्तकृतमुनियों के नगर, उद्यान,
સારી રીતે અધ્યયન કરે છે તે આત્માના સ્વરૂપને સમજી શકે છે, તે જ્ઞાતા અને વિજ્ઞાતા બની જાય છે. આ પ્રમાણે આ અંગમાં અંતકૃતમુનિના ચરણકરણની પ્રરૂપણા કરવામાં આવી છે. આ પ્રમાણેનું અંતકૃતદશાંગનું સ્વરૂપ છે. સૂ.૧૮૧
टी -3 महन्त ! मत तशासूत्रनु २१३५ उछ?उत्तर-अन्त-भेना તેમના ફળ સ્વરૂપ સંસારનો જેમણે અંત સમયે નાશ કર્યો છે, તેમને અંતકૃત કહે છે. તેમની અવસ્થાનું પ્રતિપાદન કરતા વર્ગો (અષયને) જેમાં છે તે સૂત્રને અં તકૃતદશા સૂત્ર કહે છે. અથવા અન્તકૃતે ની વકતવ્યતા વાતથી પ્રતિબદ્ધ જે દસ અધ્યયનરૂપ દશાઓ-ગ્રન્થ પદ્ધતિઓ છે, તે અંતકૃત દશાઓ છે. પહેલા વર્ગના દસ અદયયને અનુલક્ષીને આ વ્યુત્પત્તિ કરી છે. એ અત્તકૃત દશાઓમાં એટલે કે અંતકૃતદશા નામના આ આઠમા અંગમાં અન્નકૃત મુનિયોનાં નગરનું, ઉદ્યાનનું
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
