________________
७८०
समवायाङ्गसूत्रे
इत्यादि, ध्यानलक्षणं यथा- अत्तोमुत्तमित्त चित्तावत्थाणभेगवत्थुम्मि' इत्यादि. एतान्यत्र आख्यायन्ते । तथा-'संजमुत्तमं पत्ताण' संयमोत्तमं प्राप्तानां सर्वविरत्यादिरूपमुत्तमं संयमं प्राप्तानाम् , च 'जियपरीसहाणं' जितपरीपहाणाम्-जिताः परीषहा यैस्ते तेषां तथोक्तानां मुनानां 'चउचिहकम्मक्खयम्मि' चतुर्विधकमक्षये-ज्ञानावरणीयदर्शनावरणीयमोहनीयान्तरायरूपघातिकर्मक्षये सति 'जह' यथा 'के वलस्स' केवलस्य-केवलज्ञानस्य 'लंभो' लाभः, तथा 'जत्तिओ यावान-यावद्वर्षावधिः 'परियाओ' पर्यायः-प्रव्रज्यालक्षणः पर्यायश्च 'जह' यथा 'पालिओ' पालितः 'मुणिहि' मुनिभिः, 'पाओवगओ य जो जहिं पादपीप गतश्च यो यत्र, यो मुनियत्र पादपोपगतः तथा यो 'जत्तियाणि' यावन्ति भत्ताणि' भक्तानि 'छे यइत्ता' छेदयित्वा 'मुनिवरो' मुनिवरः 'तमरयोघवि. प्पमुक्को' तमोरज ओघविप्रमुक्तः-तमोऽज्ञानम्, रजः मलिनात्मकं कर्म, तयो र्य
ओघः समूहस्तस्माद् विनमुक्तः, 'अंतगडो' अन्तकृतो जातः, एवं कृत्वा सर्वेऽपि अन्तकृतामुनयः 'अणुत्तरं' अनुत्तरं-सर्वोत्कृष्टं 'मोक्खमुहं' मोक्षसुखं च करना उसका नाम ध्यान है। 'सर्वविरति आदि रूप उत्तम संयम को प्राप्त करने वाले एवं परीषहों को जीतने वाले मुनियों को ज्ञानावरणीय, दर्शना वरणीय, मोहनीय और अन्तराय इन चार घातिक कर्मों का क्षय होने पर जिस प्रकार से केवलज्ञान का लाभ हुआ, तथा जितने वर्षतक दीक्षा पर्याय पाली और जिस प्रकार से उन्होंने उसका पालन किया, तथा-जो मुनि जहां पादपोपगत-पादपोपगमनसंथारा को धारण करके तथा जो मुनि जितने भक्तों का अनशन द्वारा छेदन कर अज्ञान और मलिनात्मक कर्मसमूह से रहित हो करके अन्तकृत केवली हुए हैं। इन सब विषयों का तथा अन्तकृत के वलियों का इसमें वर्णन किया गया है। ये अन्तकृत मुनिजन सर्वोत्कृष्टमोक्ष सुखको प्राप्त हुए हैं। अब सूत्रकार विषय का उपसंहार
કોઈ એક વસ્તુમાં ચિત્તને એકાગ્ર કરવું તેનું નામ ધ્યાન છે” સર્વવિરતિ આદિરૂપ ઉત્તમ સંયમયુકત, અને પરીષહેને જીતનાર મુનિયોને જ્ઞાનાવરણીય, દશનાવરણીય, મેહનીય અને અત્તરાય, એ ચાર ઘાતિયાકર્મોનો ક્ષય થતા કેવી રીતે કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત થયું, તથા તેમણે કેટલાં વર્ષ સુધી દીક્ષા પર્યાયનું પાલન કર્યું, તથા જે મુનિયે જ્યાં પાદપેપગત-પાદપપગમન સંથારો કરીને તથા જેટલા ભકતોનું (કર્મોનું) અનશન દ્વારા છેદન કરીને અજ્ઞાન તથા મલિનાત્મક કમસમૂહથી રહિત થઈને અન્તકૃત કેવલી થયાં છે. તે બધા વિષયનું તથા અન્તકૃત કેવલીઓનું આ અંગમાં વર્ણન છે. તે સધળા અન્નકૃત મુનિજન સર્વોત્કૃષ્ટ મોક્ષસુખને પામ્યાં છે. હવે સૂત્રકાર
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
