________________
भावबोधिनी टीका. पञ्चशततम समवायनिरूपणम्
६२३ राजा 'चाउरंतचक्कवट्टी' चातुरन्तचक्रवर्ती 'पंचधणुसयाई' पञ्चधनुःशतानि 'उ, उच्चत्तेणं' ऊर्ध्वमुच्चत्वेन 'होत्था' आसीत्। 'सोमणसगंधमादणविजुप्पभमाल. वंताणं वक्खारपब्वया णं' सौमनसगन्धमादनविद्युत्प्रभमाल्यवन्तः खलु वक्षस्कारपर्वताः णमितिवाक्यालंकारे, 'मंदरपव्वयंते णं' मन्दरपर्वतान्ते अत्रापि णमिति वाक्यालंकारे, मेरुपर्वतसमीपे 'पंच पंच जोयणसयाइ' पञ्च पश्च योज. नशतानि 'उड्डूं उच्चत्तेणं' अर्ध्वमुच्चत्वेन 'पंच पंच गाउयसया' पञ्च पश्च गव्युतशतानि 'उव्वेहेणं' उद्वेधेन 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्ताः। 'सव्वे वि थे' सर्वेऽपि खल 'वक्खारपव्वयकूडा' वक्षकारपर्वतकूटाः 'हरिहरिस्सहकूडवज्जा' हरिहरिसहकूटवर्जाः 'पंच पंचजोयणसयाइ' पञ्च पञ्च योजनशतानि 'उड़ें उच्चत्तेणं' ऊर्ध्वमुञ्चत्वेन, मूले पंच पंच जोयणसयाई' पञ्चपञ्च योजनशतानि 'आयामविक्खभेणं' आयामविष्कम्भेण 'पण्णत्ता' प्रज्ञप्ताः । वक्षस्कारपर्वतकूटा अशीत्यधिक चतुःशतसंख्यका४८०, तदुक्तम्
"विजुप्पहमालवंते नव नव१८ सेसेस सत्त सत्तेव१४ ।
सोलसवक्खारेसु चउरो चउरो य ६४ कूडाइं ९६.१ " छाया-विद्युत्भमाल्यवतोनवनव१८ शेषयोः(द्वयोः) सप्तसप्तव१४।
षोडशवक्षस्कारेषु चत्वारि चत्वारि च ६४कूटानि(६४)॥शा चातुरन्त चक्रवर्ती भरत नरेश पांच सौ धनुष ॐवे थे। मेरुपर्वत के समीप में सौमनस, गंधमादन, विद्युत्प्रभ और माल्यवान् ये जो वक्षस्कार पर्वत हैं वे पांच पांच सौ योजन के ऊचे हैं। और उद्वेध की अपेक्षा इनका पांच पांच सौ योजन जितना भाग जमीन के अन्दर अदृश्य है ।हरि और हरिसह कूट को छोडकर समस्त वक्षस्कार पर्वतों के कूट पांच पांच सौ योजन के ऊँचे हैं। तथा आयाम और विष्कंभ की अपेक्षा मूल भाग में ये सब पांच पांचसो योजन के हैं। वक्षस्कारपर्वतों के समस्तकूट चारसौ अस्सी ४८० हैं। इनकी संख्या इस प्रकार से है-विद्युत्प्रभ एवं પાંચસે ધનુષ ઊંચા હતા. મેરુ પર્વતની પાસે સૌમનસ, ગંધમાદન, વિઘપ્રભ, અને માલ્યવાન નામના જે વક્ષસ્કાર પર્વતે છે તે પાંચસો-પાંચસો ૫૦૦-૫૦૦ જન ઉંચા છે, અને તેમને ૫૦૦-૫૦૦ પાંચ-પાંચ યોજન પ્રમાણ ભાગ જમીનની અંદર અદૃષ્ય છે. હરિ અને હરિસહ ફૂટ સિવાયના સમરત વક્ષસ્કાર પર્વતના ફૂટ ૫૦૦-૫૦૦ પાંચ-પાંચસે જન ઉંચા છે, તથા અયામ અને વિધ્વંભની અપેક્ષાએ તે બધા મૂળભાગમાં ૫૦૦-૫૦૦ પાંચસો-પાંચસો એજનના છે. વક્ષસ્કાર પર્વતોના બધા મળીને ૪૮૦ ચારસો એંસી ફૂટ છે. તેમની સંખ્યા આ પ્રમાણે છે-વિવૃત્મભના
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર