________________
समवायाङ्गसूत्रे
द्वितीयायां पञ्चविंशतिलक्षाः२५,तृतीयायां पञ्चदशलक्षा:१५, चतु. दशलक्षाः१०, पञ्चम्यां त्रिलक्षाः३, षष्ठयां पञ्चोनैकलक्षपरिमिताः,-नवनवतिसहस्राणि पश्चनवत्यधिकनवशतानीत्यर्थः९९९९५, सप्तम्यां पञ्चसंख्यका नरकावसा: सन्ति । एवं सर्वे मिलित्वा चतुरशीतिशतसहस्राणि नरकावासानां भवन्ति । 'उसभेणं' ऋषभः खलु अर्हन् कौशलिकः चतुरशीति पूर्वशतसहस्राणि-पूर्वलक्षाणि सर्वायुः पालयित्वा सिद्धो बुद्धः यावत् सर्वदुःखपहीणः२) एवम् अनेनैव प्रकारेण-चतुरशीतिपूर्वतलक्षाणि सर्वायुः पालयित्वा भरतो वाहुबली ब्राह्मी सुन्दरी चैते सर्वे सिद्धिगति प्रपेदिरे । 'सिज सेणं' श्रेयांसः खलु अर्हन-एकादशस्तीर्थकरः चतुरशीतिवर्षशतसहस्राणि चतुरशीतिलक्षवर्षाणि सर्वायुः पालयित्वा सिद्ध यावसर्वदुःखपहीण:४। 'तिविटेणं' त्रिपृष्ठः खलु वासुदेवः श्रेयांसजिनकालवी रासीइं निरयावास' इत्यादि ।
टीकार्थ-प्रथम पृथिवी में ३० तीस लाख, द्वितीय पृथिवी में २५ पचीस लाख, तृतीयपृथिवीमें १५ पन्द्रह लाख, चौथी पृथिवी में १० लाख, पांचवी पृथिवी में ३ तीन लाख, छठवीं पृथिवी में ५ पांच कम १एकलाख अर्थात् ९९९९५ निन्नानवें हजार नौसौ पंचानवें और सातवीं में ५ पांच इस प्रकार कुल मिलाकर नरकावास ८४ चौरासी लाख हैं। कोशलदेशोत्पन्न ऋषभनाथ भगवान् ८४ चौरासी लाख पूर्वकी आयु भोगकर सिद्ध बुद्ध यावत् सर्वदुःखपहीण बने । इसी तरह से चौरासी लाख पूर्वकी समस्त आयु भोगकर भरत, बाहुबली, ब्राह्मी, सुन्दरी ये सब सिद्धिगति को प्राप्त हुए हैं। ग्यारहवें तीर्थकर श्री श्रेयांस भगवान् चौरासी लाख वर्ष की पूर्ण आयु का भोगकर सिद्ध यावत् सर्वदुःखों से रहित बनें हैं। श्रेयांसप्रभु के समय में रहा हुआ
ટીકાથ–પહેલી પૃથ્વીમાં ત્રીસ (૩૦) લાખ, બીજી પૃથ્વીમાં ૨૫ પચીસ લાખ, ત્રીજી પૃથ્વીમાં પંદર લાખ, ચેથી પૃથ્વીમાં દશ લાખ પાંચમી પૃથ્વીમાં ત્રણ લાખ છઠ્ઠી પૃથ્વીમાં ૯૫. નવાણું હજાર નવસો પંચાણું સાતમી પૃથ્વીમાં પાંચ, એ પ્રમાણે સાતે પૃથ્વીમાં મળીને ૮૪ ચોર્યાસી લાખ નરકાવાસ છે. કોશલ દેશમાં જન્મેલા બાષભનાથ ભગવાન ચેર્યાસી (૮૪) લાખ પૂર્વનું આયુષ્ય ભોગવીને સિદ્ધ બુદ્ધ, સંસારથી મુકત પરિનિર્વત અને સમસ્ત દુઃખાંથી રહિત થયા. એ જ પ્રમાણે ૮૪ ચોર્યાસી લાખ પૂર્વનું આયુષ્ય ભેગવીને ભરત બાહબલી, બ્રાહ્મી, સુંદરી, એ બધા પણ સિદ્ધિગતિ પામ્યા છે. અગિયારમાં તીર્થકર શ્રેયાંસ ભગવાન ચોર્યાસી (૮૪) લાખ વર્ષનું આયુષ્ય ભોગવીને સિદ્ધ, બુદ્ધિ, સંસારથી મુક્ત અને સમસ્ત દુખેથી રહિત
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
