Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-
भावबोधिनी टीका. एकविंशतिसमवाये एकविंशति शबलादि निरूपणम् २६१ खाद्यं वा खाद्यं वा प्रतिगृह्य भुञ्जानः शबलः अयं भावः-सचित्त जलपक्षालितेन हस्तेन पात्रेण दा लघुकटोरकादिना वा दत्तम् अशनं पानं खायं स्वाद्यं वा प्रतिगृह्य भुञ्जानः शबलत्वभाग भवति । णियट्टिबायरस्स' निवृत्तबादरस्य अपूर्वकरणनामकाष्टमस्थानवर्तिनः खलु ‘खविय सत्तयस' क्षपितसप्तकस्य क्षपितं क्षीणं सप्तकम् अनन्तानुबन्धिचतुष्टयं दर्शनत्रयं च यस्य 'मोहणिज्जस्स' मोहनीयस्य कर्मणः 'एकवीस कम्मंसा' एकविंशतिकमांशाः एकविंशतिसंख्यका कर्मभागाः प्रत्याख्यानादिद्वादशकषाय नवनोकषायरूपा उत्तरम कृतयः 'संतकम्मा' सत्कर्म सत्तावस्थं कर्म प्रज्ञप्तम्, तद्यथा-अप्रत्याख्यानकषायः क्रोध१:, अप्रत्याख्यानकषायो मानः२, अप्रत्याख्यानकषाया माया३, अप्रत्याख्यान कषायो लोभः४, प्रत्याख्यानावरण कषायः क्रोधः५, प्रत्याख्यानावरणकषायो मानः६, प्रत्याख्यानावरणकषाया माया७, प्रत्याख्यानावरणकषायो लोभः८, संज्वलनकखाद्य स्वाधरूप भोजन को बुद्धिपूर्वक लेकर अपने उपयोग में लेता है वह शबलत्वदोष का भागी होता है । यह इक्कीसवां शबल दोष है। अष्टमगुणस्थानवर्ती जीव के कि जीसकी मोहनीय कर्म की ७ सात प्रकृतियांअनंतानुबंधी क्रोध, मान, माया. लोभ और मिथ्यात्व, सम्यकप्रकृतिक्षपित हो चुकी हैं उस मोहनीय कर्म की-चारित्र मोहनीय कर्म की-एकीस २१ प्रकृतियां सत्ता में रहती हैं। वे ये हैं-अप्रत्याख्यान कषाय क्रोध?, अप्रत्याख्यानकषायमान२, अप्रत्याखानकषाय माया३, अप्रत्याख्यानकषायलोभ४,प्रत्याख्यानावरणकषायक्रोध५, प्रत्याख्यानावरणकषायमान६, प्रत्याख्यानावरणकषाय माया७, प्रत्याख्यानावरणकषायलोभ८, संज्बलनकषायक्रोध९, संज्वलनकषायमान१०, संज्वलनकषायमाया११, संज्वलनकषाબુદ્ધિપૂર્વક લઈને પિતાના ઉપગમાં લે છે તે સાધુ પણ શબલ દેષને પાત્ર બે છે. આ એકવીસમ શબલ દોષ છે.
જે આઠમા ગુણસ્થાનવતી જીવની મેહનીય કર્મની સાત પ્રકૃતિ અનંતાનુબંધી રોધ, માન, માયા, લાભ, અને મિથ્યાત્વ, સમ્યક્ મિથ્યાત્વ, અને સમ્યક પ્રકૃતિ-ક્ષપિત થઈ ચૂકી છે, તે જીવની મેહનીય કર્મની–ચારિત્રમેહનીય કર્મની ૨૧ એકવીસ પ્રકૃતિઓ સત્તા પર રહે છે. તે એકવીસ પ્રકૃતિ નીચે પ્રમાણે છે અપ્રત્યાખ્યાન કષાય કોધ૧, અપ્રત્યાખ્યાનકષાય માનર, અપ્રત્યાખ્યાન કષાય માયા૩, અપ્રત્યાખ્યાન કષાય લાભ૪, પ્રત્યાખ્યાનાવરણ કષાય કોઇપ, પ્રત્યાખ્યાનાવરણકષાય માનદ, પ્રત્યાખ્યાના વરણ માયા૭, પ્રત્યાખ્યન વરણ કષાય લેભ૮, સંજવલન કષાય ક્રોધક, સંજવલન કષાયમાન,૧૦ સંજવલન કષાય, માયા૧૧, સંજવલન કષાય લાભ૧૨, સ્ત્રી વેદ૧૩, પુંવેદી, નપુંસકવેદ૧૫,
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
