________________
भावबोधिनी टीका. एकपञ्चाशत्तमे समवाये उद्देशनकालादि निरूपणम् ४३९ र्वताः 'सिहरतले' शिखरतले 'पन्नासं पन्नासं' पश्चाशत् पञ्चाशत् जोयणाई' योजनानि 'विक्खंभेणं' विष्कम्भेण-विस्तारेण 'पन्नत्ता' प्रज्ञप्ता । काञ्चनपर्वता हि उत्तरकुरुषु क्रमव्यवस्थितानां नीलवदादीनां पश्चानां महाहूदानामेकैकस्य पूर्वापरपार्श्वयोः दश दश सन्ति । इति तेषां संख्याशतं भवति । एवं निषधादीनां महा दानां पूर्वापरपार्श्वयोरपि तेषां संख्याशतं भवति । एते जम्बूद्वीपस्थिताः काञ्चनपर्वताः द्विशतसंख्यकाः शतयोजनोन्नताः मूले च शतयोजन. विष्कम्भाः सन्ति । काञ्चनपत्रोत्पलादियोगात् काश्चनाभिधान देवस्वामिकत्याच एते काञ्चन नाम्नाऽभिधीयन्ते । सू. ८९ ।। एकपञ्चाशत्तमं समवायमाह-'नवण्हं बंभचेराणं' इत्यादि ।
मूलम्-नवण्हं बंभचेराणं एगावन्न उद्देसणकाला पण्णत्ता । चमरस्स णं असुरिदस्स असुररन्नो सभा सुधम्मा एगावन्न खंभसयसंनिविटा पन्नत्ता । एवं चेव बलिस्स वि । सुप्पभेणं बलदेवे एगावन्नं वाससयसहस्साइं परमाउं पालइत्ता सिद्धे बुधे जाव सव्वकांचन पर्वतों की शिखरों के तल५०-५०पचास२ योजन के लंबे कहे है। ये कांचन पर्वत उत्तरकुरु में क्रमव्यवस्थित जो नीलवदादिक पांच महा हृदो है उनमें प्रत्येक की पूर्व और पश्चिम दिशा में १०-१० है। इस प्रकार १-१ हद संबंधो ये १०० सौ हो जाते है। इसी तरह निषध आदि पांच महादों में प्रत्येक हूद की पूर्व पश्चिम दिशा में भी इनकी संख्या१०० सौ है। ये सब कांचन पर्वत जो जंबूद्वीप में स्थित है २००दो सौ है। एकसौ योजन ये ऊंचे है। मूल में इनका विस्तार १०० एकसी योजन का है। कांचनपत्र जैसे कमल के संबंध के कारण और कांचन नामक देव के आधिपत्य में होने के कारण ये पर्वत काञ्चन नाम से कहे जाते है ।।सू० ८९।।
જનની લંબાઈવાળાં કહ્યા છે તે કાંચન પર્વતે ઉત્તર કુરુમાં આવેલા જે નિલહાદિક પાંચ હૃદ (સરોવરો છે તે પ્રત્યેકની પૂર્વ અને પશ્ચિમે ૧૦-૧૦ છે. આ રીતે પાંચે હૃદના તે ૧૦૦ સે થાય છે. એ રીતે નિષધ આદિ પાંચ મહાહદમાં પ્રત્યેક હદની પૂર્વ-પશ્ચિમ દિશામાં પણ તેમની સંખ્યા ૧૦૦ સોની છે. જંબુદ્વીપમાં આવેલાં તે બધાં કાંચનપર્વતે એકંદર ૨૦૦ બસો છે. તે એક જન ઉચાં છે. તેમનો વિસ્તાર તળેટીમાં ૧૦૦ સે યોજન છે. કાંચન પત્ર જેવાં કમળે ત્યાં થતાં હોવાથી તથા કાંચન નામના દેવનાં આધિપત્યમાં હેવાથી તે પર્વતે કંચન પર્વતને નામે ઓળખાય છે. સૂ. ૮લા
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર