Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भावबोधिनी टीका. चतुःषष्ठितमं समवायनिरूपणम्
खलु भिक्षुपतिमा=अष्टौ अष्टमानि दिनानि यस्यां सा अष्टाष्टमिका=अष्टदिनाष्टRaat खलु भिक्षूणां प्रतिमा 'चउसट्टीएहिं राईदिएहिं' चतुष्षष्ट्या रात्रिन्दिवैः = चतुष्षष्टिपरिमितैरहोरात्रेः 'दोहिय अट्ठासीएहिं भिक्खास एहिं' द्वाभ्यां च अष्टाशीत्या भिक्षाशताभ्याम् = अष्टाशीत्यधिकद्विशतदत्तिरूपाभिर्मिक्षाभिः-भिक्षाप्रकारथेत्थम् प्रथमेऽष्टके प्रतिदिनमेकैकाभिक्षा, द्वितीयेऽष्टके द्वे द्वे, एवं प्रत्येकस्मिन अष्टके एकैकभिक्षावृद्धया अष्टमेऽष्टके प्रतिदिवसमष्टावष्टौ भिक्षाभवन्ति यद्वा - सर्वेष्वष्टकेषु प्रथमे दिवसे एक भिक्षा, द्वितीये द्वे, तृतीये तिस्रः, एवमेकैक भिक्षावृद्ध्याऽष्टमेऽष्टौ भिक्षा जायन्ते इति प्रत्येकस्मिन्नष्ट के पशिद्भिक्षा भवन्ति । अष्टानामष्टकानां भिक्षासंकलन याऽष्टाशीत्यधिकद्विहैं— 'अमिया गं' इत्यादि ।
"
टीकार्थ- आठदिन के अष्टकवाली अर्थात् ६४ चौसठ दिनोंवाली भिक्षुप्रतिमा ६४ चौसठ अहोरात्रों से और २८० दो सौ अस्सी दत्तिरूप भिक्षाओं से यथासूत्र साधित होती है। इसमें भिक्षा का प्रकार इस तरह से है- प्रथम अष्टक में- पहिले आठ दिनों में प्रतिदिन एक दत्ति अन्न की और एक दत्ति पानि की, द्वितीय अष्टकमें दो दो तृतीय अष्टक में तीन इस तरह प्रत्येक, में एक२दत्ति वृद्धि होते होते आठवें अष्टक में प्रतिदिन आठ२ दत्ति हो जाती हैं। अथवा - समस्त अष्टकों में प्रथम दिवस में एक भिक्षा (अन्न पानि की १ एक दत्ति), द्वितीय दिवस में दो भिक्षा, तृतीय दिवस में तीन भिक्षा, इस तरह एक एक भिक्षा की वृद्धि से आठवें दिवस में आठ भिक्षा हो जाती हैं। इस तरह प्रत्येक अष्टक में ३६ छत्तीस भिक्षा हो जाती हैं। और आठ अष्टकों की मिलाकर २८८ दो सौ अठासी भिक्षा हो नाती इत्यादि ।
ટીકા – આઠ દિવસના અષ્ટકવાળી એટલે કે ચાસઢ દિવસેાની ભિક્ષુપ્રતિમા ચેસડ(૬૪) અહારાત્રની આરાધનાથી અને ખસે એંસી (૨૮૦) દત્તિરૂપ ભિક્ષાએથી સૂત્રની વિધિ પ્રમાણે આરાધવામાં આવે છે. તેમા આ રીતે ભિક્ષા ગ્રહણ કરાય છે પહેલાં અષ્ટકમાં પહેલા આઠ દિવસમાં દરરોજ એકએક દૃત્તિ અન્નની અને એક એક ત્તિ પાનની, બીજા અઠવાડિયામાં એ એ દુત્તિ, ત્રીજા અઠવાડિયામાં ત્રણ ત્રણ દૃત્તિ, આ રીતે દરેક અઠવાડિયે એક એક દૃત્તિ વધારતાં વધારતાં આઠમે અવાડિયે દરરાજ આઠે આઠે દૃત્તિ ગ્રહણ કરાય છે. અથવા આઠે અઠવાડિયાના પહેલે દિવસે એક ભિક્ષા (मन्नपाननी थोड थोड हत्ति), जीने हिवसे में लिक्षा, त्रीने हिवसे त्राण लिक्षा એ પ્રમાણે એક એક ભિક્ષા (દત્તિ)નો વૃદ્ધિ કરતાં કરતાં આક્રમે દિવસે આઠે ભિક્ષા ग्रह। पुराय छे. आ रीते प्रत्येक वाडियानी छत्रीस (३६) लिक्षा (हत्ति) थाय छे. અને આ અઠવાડિયાની ૩૬-૮ – ૨૮૮ ખસેા અઠયાસી દૃત્તિયેા થાય છે, એટલી
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
४७९