________________
५४८
%3
समवायाङ्गसूत्रे द्वयशीतितमं समवायमाह-'जम्बुद्दीवे दीवे' इत्यादि ।
___ मूलम्--जंबुद्दीवे दीवे बासीयं मंडलसयं जं सुरिए दुक्खुत्तो संकमित्ता णं चारं चरइ, तं निक्खममाणे य पविसमाणे य। समणे भगवं महावीरे बासीए राइं दिएहिं वीइकंतेहिं गब्भाओगभं साहरिए । महाहिमवंतस्स णं वासहरपव्वयस्स उवरिल्लाओ चरमंताओ सोगंधियस्स कंडस्स हेटिल्ले चरमंते एस गं बासीइं जोयणसयाई अबाहाए अंतरे पण्णत्ते । एवं रुप्पिस्स वि ॥सू० १२१॥
टीका---'जंबुद्दीवे दीवे' इत्यादि । 'जंबुद्दीवे दीवे' जम्बूद्वीपे द्वीपे 'बासीयं मंडलसयं' द्वयशीति मण्डलशतं यशीत्यधिकशतमण्डलानि 'ज' यत् अस्य 'चारं चरइ' इत्यनेन सहान्वयः 'सूरिए' सूर्यः 'दुक्खुत्तो' द्विकृत्वः-वारद्वयम् 'संकमित्ता' संक्रम्य-प्रविश्य खलु 'चारं चरइ' चारं चरति-संचरति, ''तत संक्रमणं सूर्यः 'निक्खममाणे य' निष्क्रामँश्च जम्बूद्वीपाद् निर्गच्छन् पुनः जम्बूद्वीपं 'पविसमाणे य' प्रविशश्च प्रविशंश्च करोति । इदमत्रावधेयम्-सर्वाणि हि सूर्यमण्डलानि चतुरशीत्यधिकशतसंख्यकानि सन्ति । तत्र सर्वाभ्यन्तरे सर्वबाहो च मण्डलद्वये सूर्यः सकृदेव संक्रम्य संचरति, इतराणि द्वयशीत्यधिः
__ अब सूत्रकार ८२ बयासीवें समवाय का कथन करते हैं-जंबुद्दीवेणं इत्यादि।
टीकार्थ-जंबुद्वीप नामके द्वीप में सूर्य १८२एकसौ बयासी मंडलों में दुबारा प्रवेश करके परिभ्रमण करता है। इस परिभ्रमण को वह सूर्य जंबूद्वीप से निकलते समय और प्रवेश करते समय करता है। तात्पर्य इसका यह है-सूर्य के समस्त मंडल१८४एकसो चोरासी हैं। इनमें सर्वाभ्यन्तर और सर्वबाह्य ये जो दो मंडल हैं उनमें सूर्य एक बार हो प्रवेश करके संचरण
वे सूत्र१२ प्रयाशी (८२) संध्या समवायोनु थन ४३ जे-जंबुद्दीवेणं'
इत्यादि।
ટીકાથ–બૂદ્વીપમાં સૂર્ય એકસે ખ્યાશી (૧૮૨) મંડળમાં બે વાર પ્રવેશ કરીને પરિભ્રમણ કરે છે. જંબુદ્વીપમાંથી નીકળતી વખતે તથા જંબુદ્વીપમાં પ્રવેશતી વખતે સૂર્ય એ પરિભ્રમણ કરે છે. તાત્પર્ય આ પ્રમાણે છે- સૂર્યના બધા મળીને ૧૮૪ એક ચેર્યાસી મંડળ છે. તેમાંના સભ્યન્તર અને સર્વબાહા એ બે મંડળોમાં સૂર્ય એક વાર જ પ્રવેશ કરીને સંચરણ કરે છે. અને બાકીના એકસો ખ્યાશી
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર