Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भवबोधिनी टोका. द्वियष्ठितमं समवायनिरूपणम्
४७१ टीका-पंच संवच्छरिए णं' इत्यादि । 'पंच संवच्छरिए' पञ्च सांवत्सरिके पश्चसंवत्सर निर्वयं खलु 'जुगे युगे 'बासहिं पुन्निमाओ' द्विषष्टिः पूर्णिमाः 'बासर्टि अमावसाओ' द्विषष्टिरमावास्याः 'पण्णत्ताओ' प्रज्ञप्ताः । अयं भावः-एकस्मिन् युगे त्रयश्चन्द्रसंवत्सरा द्वावभिवद्धितसंवत्सरौ च भवन्ति । त्रिषु चन्द्रसंवत्सरेषु पट्त्रिंशत्पौर्णमास्यो भवति । एकस्मिन् अभिवदितसंवत्सरे त्रयोदशचन्द्रमासा भवन्ति, द्वयोरभिवद्धितसंवत्सरयोस्तु षड्विंशतिश्चन्द्रमासा, इति तत्र पविंशतिः पौर्णमास्यो भवन्ति । इत्थमेकस्मिन् युगे द्विषष्टिः पौर्णमास्यो विज्ञेयाः। एवमेव द्विषष्टिरमावास्या अपि विज्ञेयाः। 'वामुपुजस्स णं अरहओ' वासुपूज्यस्य खलु अर्हतः 'बासढि गणा' द्विवष्टिर्गणाः, 'बासद्धि गणहरा' द्विषष्टिगणधरा 'होत्था' आसन् आवश्यके तु भगवतो वासुपूज्यस्य षट्षष्टिगणा षट्वष्टिगणधराश्चोक्ताः,
अब सुत्रकार दरबासठ संख्याविशिष्ट संमवाय का कथन करते हैं'पंच संवच्छरिए णं' इत्यादि ।
टीकार्थ-पांच संवत्सरों से निष्पन्न हुए १ एक युग में६२ बासठ पूर्णिमाएँ और बासठ अमावास्याएँ हैं। एक में तीनचंद्र संवत्सर और दो अभिवद्धित संवत्सर होते हैं। तीनचंद्र संवत्सरो में ३६ छत्तीस पूर्णिमा होती हैं। एक अभिवर्द्धित संवत्सर में १३ तेरह चंद्रमास होते हैं, दो अभिवर्द्धित संवत्सरों में २६ छब्बीस चन्द्रमास होते हैं इसलिये उनमें २६ छब्बीस पूर्णिमासी होती है। इसलिये एक युग में ६२ बासठ पूर्णिमोएँ और ६२ बासठ ही अमावस्याएँ जाननी चाहीये । १२ बारहवें वासुपूज्य भगवान् के ६२ बासठ गण थे और बासठ ही गणधर थे। आवश्यक में जो भगवानवासुपूज्य के ६६ छासठ गण और ६६ छासठ
वे सूत्र४२ मांस (१२) सण्यावाणां समवायोनु थन ४२ छ 'पंच संवच्छरिएण' इत्यादि।
ટીકાર્થ–પાંચ સંવત્સરો (૧) થી નિર્માણ થતાં એક યુગમાં ૬૨ બાસઠ પુનમ અને બાસઠ અમાવાસ્યાઓ હોય છે. એક યુગમાં ત્રણ ચંદ્રસંવત્સર અને બે અભિવદ્ધિત સંવત્સર હોય છે. ત્રણ ચાંદ્રવર્ષમાં ૩૬ પુનમે હોય છે. અને એક અભિવતિ વર્ષમાં ૧૩ તેર ચન્દ્રમાસ હોય છે. બે અભિવદ્ધિત વર્ષમાં ૨૬ છવ્વીસ ચંન્દ્રમાસ હોય છે. તેથી બે અભિવદ્ધિત વર્ષમાં ૨૬ પુનમે આવે છે તેથી એક એક યુગમાં ૩૬-૨૬૪ ૬૨ પુનમે આવે છે અને એ જ રીતે દર અમાવાસ્યાઓ આવે છે. બારમાં તીર્થકર વાસુપૂજ્ય ભગવાનના ૬૨ ગણ હતા અને ગણધર પણ દરખાસઠ હતા. આવશ્યકમાં ભગવાન વાસુપૂજ્યના ૬૬ છાસઠ ગણ અને ૬૬ છાસઠ ગણ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
