________________
भावबोधिनी टीका. द्वात्रिंशत्समवाये नैरयिकाणां स्थित्यादि निरूपणम् ३७१ (अणपनियपणपन्निय) दीनां च षोडश, एवमेतेषां द्वात्रिंशत्संख्यकानां व्यन्तरेन्द्राणामल्पार्दिकत्वेनाऽविवक्षितत्त्वात्, चन्द्रसूर्ययोरसंख्यातत्वेऽपि जातिविवक्षया द्वयोरेवग्रहणाच यथोक्तसंख्यासंपद्यते । कुन्थोः खलु अर्हतः 'बत्तीसहिया' बत्तीस जिणसया' द्वात्रिंशन्जिनशतानि-द्वात्रिंशदधिकद्वात्रिंशछत केवलिनः होत्था' आसन । सौधर्मे कल्पे द्वात्रिंशत् 'विमाणावाससयसहस्सा' विमानावासशतसहस्राणि द्वात्रिंशल्लक्षविमानानि प्रज्ञप्तानि । 'रेवइणक्खत्ते' रेवतीनक्षत्रमू 'बत्तीसइ. तारे' द्वात्रिंशत्तारं प्रज्ञप्तम् । द्वात्रिंशद्विधं नाटयं प्रज्ञप्तम् ।सु. ६८॥
मूलम्- इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए अत्थेयइयाणं नेरइयाणं बत्तीसं पलिओवमाइं ठिई पण्णत्ता। अहे सत्तमाए पुढवीए अत्थेगइयाणं नेरइयाणं बत्तीसं सागरोवमाइं ठिई पण्णत्ता । असुरकुमाराणं देवाणं अत्थेगइयाणं बत्तीसं पलिओवमाइं ठिई पण्णत्ता । सोहम्मीसाणेसु कप्पेसु देवाणं अत्थेगइयाणं बत्तीस पलिओवमाइ ठिई पण्णत्ता । जे देवा विजयवेजयंतजयंतअपराजियविमाणेसु तथा अमज्ञप्तिक पंचप्रज्ञप्तिक आदिकों के१६सोलह इन्द्र इस प्रकार व्यतरदेवो के३२वत्तीस इन्द्र हैं । परन्तु इन इन्द्रों की जो यहां विवक्षा नहीं की गई है उसका कारण उनकी अल्पर्धिमत्ता है अर्थात् अल्पऋद्धिवाले हैं। चंद्र और सूर्य यद्यपि असंख्यात हैं तो भी जातिविवक्षा से उन सब का इन दोनों में अन्तर्भाव हो जाता हैं। इस तरह ३२ बत्तीस इन्द्रों की संख्या की सिद्धि हो जाती है। कुन्थु अर्हतप्रभु के बत्तीस सौ बत्तीस ३२३२ केवली हुए हैं । सौधर्मकल्प में३२बत्तीस लाख विमान कहे गये हैं। रेवतीनक्षत्र ३२ बत्तीस तारों बाला कहो गया है। नाटक
भी ३२वत्तीस प्रकार का कहा गया है ॥सू. ६८॥ કેના ૧૬ ઇન્દ્રો તથા અપ્રજ્ઞપ્તિક પંચપ્રજ્ઞપ્તિ આદિકના ૧૬ સેળ ઇન્દ્રો, આ પ્રમાણે વ્યન્તર દેવોના ૩ર બત્રીસ ઈન્દ્રો છે. પણ તે ઈન્ટોની ગણતરી અહીં કરવામાં આવી નથી કારણ કે તેઓ અ૯પઋદ્ધિવાળા છે. જો કે ચન્દ્ર અને સૂર્ય અસંખ્યાત છે, તે પણ જાતિ વિવક્ષાથી તે બધાને એ બન્નેમાં સમાવેશ થઈ જાય છે. આ રીતે ૩૨ બત્રીસ ઈન્ડોની સંખ્યાનું પ્રતિપાદન થઈ જાય છે. કુન્થ અહંત પ્રભુના (૩ર૩ર) બત્રીસ સે બત્રીસ કેવલી થયા છે. સીંધમ ક૫માં ૩૨ બત્રીસ લાખ વિમાન છે. રેવતી નક્ષત્ર ૩૨ બત્રીસ તારાઓવાળું છે. નાટકના પણ ૩૨ બત્રીસ પ્રકારો બતાવ્યાં છે સૂ.૬૮
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
