Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 191

१७२
समवायाङ्गसूत्रे तथा 'सच्चवइपओगे' सत्यवचः प्रयोगः५, 'मोसवइपओगे' मृषावचःप्रयोगः६, सच्चा. मोसावइपओगे' सत्यमृषावचः प्रयोग:७, असञ्चामोसावइपओगे' असत्यामृषावचः प्रयोगः८, इति चत्वारो वचन प्रयोगाः । 'ओरालियसरीरकायपओगे' औदारिक शरीरकायप्रयोगः 'ओरालियमीससरीरकायपओगे' औदारिकमिश्रशरीरकायप्रयोगः, 'वे उब्वियसरीरकायपओगे' वैकुर्विकशरीरकायप्रयोगः, 'वे उब्वियमीससरीरकायपओगे' वैकुर्विकमिश्रशरीरकायप्रयोगः, 'कम्मसरीरकायपओगे' कर्मशरीर कायप्रयोगः इति पञ्च कायिकाः प्रयोगाः । यद्यपि प्रयोगाः पञ्चदशविधाः, परन्तु आहारकाहारकमिश्री प्रयोगौ संयमिनामेव भवतः, न तु तिरश्चामिति त्रयोदशैव प्रज्ञप्ताः। 'सूरमंडलजोयणे' सूरमण्डलयोजनम्मरमण्डलस्य आदित्यविमानवृत्तस्य योजनम्, ‘णं' इति वाक्यालङ्कारे, ' तेरसेहिं एगसद्विभागेहिं जोयणस्स' “एगसहिभागेहिं ' एकषष्ठिभागैः एकषष्टिभाविभक्तस्य योजनस्य अर्थादेकषष्टिभागविभन्ने योजने 'तेरसेहिं' त्रयोदशभिरूनम्=त्रयोदशभागन्यूनम्= योजनस्याष्टचत्वारिंशद्भागप्रमाणमित्यर्थः, प्रज्ञतम् ॥सू. ३५॥ मन के इस प्रकार ये चार प्रयोग ४। सत्यवचः प्रयोग५, मृषावचः प्रयोग६, सत्यमृषावचः प्रयोग७, असत्यामृषावचः प्रोग८, वचन के इस प्रकार ये चार प्रयोग ८। औदारिक शरीर कायप्रयोग ९। औदारिकमिश्रशरीरकायप्रयोग१०, वैकुर्विष शरीर कायप्रयोग११, वैकुर्विकमिश्र शरीर कायप्रयोग१२, और कार्मणशरीरकायप्रयोग हैं १३। इस प्रकार ये पांच शरीरके प्रयोग हैं यद्यपि प्रयोग पन्द्रह प्रकार के कहे गये हैं परन्तु आहारक प्रयोग और आहारकमिश्रप्र. योग, ये दो प्रयोग केवल संयमीजनों के ही होते हैं, तिर्यश्चों के नहीं इसलिये उनकी अपेक्षा ये यहां तेरह ही कहे गये हैं। आदित्यविमान के वृत्त का योजन इगसठ (६१) विभागों में विभक्त करने पर उनके
॥ शते मनना या२ प्रयोग छे. (५) सत्ययः प्रयोग, (६) भृषापयः प्रयोग, (७) सत्य भृषा पयः प्रयोग (८) मसत्या भूषा क्य: प्रयोग, रीते क्यनना यार પ્રયોગ છે. (૯) દારિક કાય પ્રગ, (૧૦) ઔદારિક મિશ્ર શરીર કાય પ્રયોગ (११) पैवि ४ २०२२ ४ाय प्रया, (१२) वैवि मिश्र २ ४.५ प्रयोग, अने (23) કામણ શરીર કાય પ્રવેગ, આ પ્રકારના પાંચ શરીરના પ્રયોગ છે. જો કે પંદર પ્રકારના પ્રયોગ કહેલ છે પણ આહારક પ્રયોગ અને આહારક મિશ્ર પ્રયોગ એ બે પ્રયોગ ફકત સંયમી જનને જ થાય છે, તિર્યંચોને નહીં, અહી તેર પ્રયોગ બતાવ્યા છે.
આદિત્ય વિમાનના વૃત્તનું જન એકસઠ ભાગમાં વિભકત કરવામાં આવે
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર