________________
भावबोधिनी टीका. चतुर्दशसमवाये चतुर्दशभूतप्रामादि निरूपणम् १७५ विमानम् एतेषु त्रयस्त्रिंशद् विमानेषु देवत्वेनोत्पन्नाः, तेषां खलु देवानामुकर्षण त्रयोदशसागरोपमानि स्थितिः प्रज्ञप्ता । ते खलु देवास्त्रयोदशभिरद्धमासैरानन्ति वा प्राणन्ति वा उच्चसन्ति वा निःश्वसन्ति वा । तेषां खलु देवानां त्रयोदशभिर्वर्षसहसराहारसंज्ञा समुत्पद्यते । सन्त्येके भवसिद्धिका जीवा ये त्रयोदशभिर्भवग्रहणैः सेत्स्यन्ति भोत्स्यन्ते परिनिर्वास्यन्ति सर्वदुःखानामन्तं करिष्यन्ति ॥ म्. ३५ ॥
चतुर्दशं समवायमाह
मूलम्--चउद्दस भूयग्गामा पण्णत्ता, तं जहा-सुहमा अपजत्तया सुहमा पज्जत्तया बादरा अपज्जत्तया बादरा पजत्तया बेइंदिया अपजत्तयाँ बेइंदिया पजत्तया तेंदिया अपज्जत्तया तेंदिया पजत्तय| चउरिदिया अपज्जत्तयो चउरिंदिया पज्जत्तया पंचिंदिया आसन्नि अपज्जत्या पंचिंदिया आसन्निपजत्तया पंचिंदिया सन्नि अपजत्तया पंचिंदिया सन्नि पजत्तया । चउदस पुव्वा पण्णत्ता, तं जहा-उप्पायपुव्वमग्गेणियं च तइयं च वीरियं पुव्वं । अत्थीनस्थिपवायं तत्तो नाणप्पवायं च ॥१॥ सच्चप्पवायपुव्व तत्तो आयप्पवाय पुव्वं च । कम्मप्पवायपुठ्वं इन तेतिस विमानों में देव की पर्याय से उत्पन्न होते हैं उन देवों की उत्कृष्ट स्थिति तेरह सागरोपम की कही गई है वे देव तेरह अर्द्धमासों के बाद बाह्य आभ्यन्तरिक श्वासोच्छवास लेते हैं। उन देवों को तेरह हजार वर्षों के अनन्तर आहारसंज्ञा उत्पन्न होती है। इनमें कितनेक देव ऐसे होते हैं जो तेरह भव के बाद सिद्धपद को भोगने वाले होगें, बुद्ध होंगे, कर्ममल से सर्वथा रहित हो जायेंगे, परिनिवृत्त होजावेंगे और समस्त दुःखों को अन्त कर देंगे ॥सू० ३५॥ લોકોત્તરાવતુંસક, એ તેત્રીસ વિમાનમાં દેવની પર્યાયે ઉત્પન્ન થાય છે તે દેવની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ તેર સાગરોપમની કહી છે. તે દે સાડા છ મહિને બાહ્ય અભ્યતરિક શ્વાસોચ્છવાસ ગ્રહણ કરે છે. તે દેને તેર હજાર વર્ષ પછી આહાર સંજ્ઞા ઉત્પન્ન થાય છે. તે દેવામાં કેટલાક દે એવા હેય છે કે જે તેર ભવ કર્યા પછી સિદ્ધપદ પ્રાપ્ત કરશે, બુદ્ધ થશે, કમળથી સર્વથા રહિત થઈ જશે, પરિનિવૃત થશે અને સમસ્ત દુઃખને અન્ત કરી નાખશે. સૂ. ૩૫
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
