________________
भावबोधिनी टीका. पञ्चदशसमवाये नैरयिकाणां स्थित्यादि निरूपणम्
२०५
प्रयोगः, आहारकादौदारिकं प्रविशतः किलायं प्रयोगों भवति । 'कम्मयसरीर कायप्पओगे' कार्मणशरीरनामकर्मोदयनिर्वयम् अशेषकर्मणां प्ररोहभूमिभूतम् संसार्यात्मना गत्यन्तरसंक्रमणे साधकतम कार्मणवर्गणास्वरूपं शरीरं, कार्मण शरीरं, तदेव कायस्तस्य प्रयोगो व्यापारः, कार्मणशरीरकायप्रयोगः ॥३६॥
मूलम्-इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए अत्थेगइयाणं नेरइयाणं पण्णरस पलिओवमाइं ठिई पण्णत्ता । पंचमीए पुढवीए अत्थेगहयाणं नेरइयाणं पण्णरससागरोवमाइं ठिई पण्णत्ता। असुरकुमाराणं देवाणं अत्थेगइयाणं पण्णरसपलिओवमाइं ठिई पण्णत्ता ।सोहम्मीसाणेसु कप्पेसु अत्थेगइयाणं देवाणं पण्णरसपलिओवमाई ठिई पण्णत्ता । महासुक्के कप्पे अत्थेगइयाणं देवाणं सागरोवमाइं ठिई पण्णत्ता । जे देवा गंदं सुणंदं गंदावत्तं गंदप्पभं गंदकंतं गंदवणं णंदलेस्सं गंदज्झयं णंदसिंगंणंदसिठं गंदकूडं णंदुत्तरवडिसगं विमाणं देवत्ताए उववण्णा, तेसि णं देवाणं उक्कोसेणं पण्णरससागरोवमाई ठिई पण्णत्ता । ते णं देवा पण्णरसण्हं अद्धमासाणं आणमंति वा पाणमंति वा उस्ससंति वा नीससंति वा । तेसि णं देवाणं पण्णरहोता है जब जीव अहारक शरीर छोडकर औदारिक शरीर में प्रवेश करता है। कार्मण शरीर की रचना कार्मणशरीर नामकर्म के उदय से होती है। यह शरीर समस्त कर्मों की उत्पत्ति के लिये भूमिभूत है। संसारी आत्माओ को गत्यन्तरसंक्रमण करने में यही अत्यन्त साधक है। ऐसा कार्मणवर्गणा स्वरूप यह कार्मण शरीररूप काय है। इसका जो प्रयोग है वह कार्मणशरीरकायप्रयोग है ॥सू०३६॥ કાય પ્રયોગ ત્યારે થાય છે કે જ્યારે જીવ આહારક શરીરને છોડીને ઔદારિક શરીરમાં પ્રવેશ કરે છે કામણ શરીરની રચના કામણશરીર નામ કર્મના ઉદયથી થાય છે. આ શરીર સમસ્ત કર્મોની ઉત્પત્તિ માટે ભૂમિ સમાન છે. સંસારી આત્માઓને ગત્યન્તર સંક્રમણ કરવામાં એજ અત્યંત સાધક છે, એવું કાર્પણ વગણ સ્વરૂપ આ કામણ શરીરરૂપ કાય છે, તેને જે પ્રયાગ તેને કાશ્મણ શરીરકાય પ્રવેગ કહે છે માસૂ૩રા
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
