Book Title: Agam 04 Ang 04 Samvayang Sutra Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
भावबोधिनी टीका. द्वादशसमवाये भिक्षुप्रतिमादिनिरूपणम्
१५३ पादेनेषदवनतकायेनाऽनिमेषनयनेन च भिक्षुणा स्थीयते । एतद्विषये विशेषजिज्ञासुभिदंशाश्रुतस्कन्धस्य सप्तमेऽध्ययने मत्कृतमुनिहर्षिणी टीकायां द्रष्टव्यम् । 'दुवालसविहे' द्वादशविधः संभोगः, भोजनं भोगः, सम्यक् एकीभूय भोग;= संभोगः समानसामाचारिकसाधूनामेकमण्डल्यां भोजनादिव्यवहार इत्यर्थः, प्रज्ञप्तः, तद्यथा-'उवहीसुयभत्तपाणे' उपधिश्रुतभक्तपानम्-उपधिश्च श्रुतं च भक्तपानं च उपधिश्रुतभक्तपानम् संभोगत्रयम् । तत्र उपधिः प्रथमः संभोगः । स च उपधिर्वस्त्रपात्रादिः, तमुत्पादनेषणादोषरहितं विशुद्धं सांभोगिकेन सह गृह्णन् सांभो. गिकः साधुः शुद्धः, उत्पादनेषणादोषसहितं गृह्णन् साधुरशुद्धः । एतादृशदोष. युक्तमुपधिं वारत्रयं गृहीत्वा विहितप्रायश्चित्त; संभोगार्हः । चतुर्थे वारे सदोषमुपधि खडा रहना पड़ता है। दोनों पैर आपस में जुडे हुए रहते हैं। शरीर कुछ२ झुका सा रहता है। नेत्र अपलक रहते हैं।इस विषय में विशेष जिज्ञासुओं के लिये दशाश्रुतस्कंध के सप्तम अध्ययन में हमारे द्वारा रचित मुनिहर्षिणी नामक टीका देखनी चाहिये। बारह प्रकार का संभोग होता है। समान समाचारी वाले साधुओं का एक मंडली में जो आहारादिव्य. वहार होता है उसका नाम संभोग है । संभोग के बारह प्रकार ये हैं।उपधि-वस्त्र, पात्र आदि१, श्रुत२, भक्तपान३, अंजलिप्रग्रह४, दान५, निकाच:, अभ्युत्थान७, कृतिकर्मकरण८, वैयावत्यकरण९, समवसरण१०, संनिषद्या११,
और कथाप्रबन्धन १२ । १ उपधिसंभोग-उत्पादन एषणा दोष से रहित वस्त्र पात्र आदि विशुद्ध उपधि को सांभोगिक साधु के साथ ग्रहण करता हुआ सांभोगिक साधु शुद्ध होता है और उत्पादन एषणा दोष से रहित उपधिको ग्रहण करता हुआ साधु अशुद्ध होता है। इस प्रकार दोष युक्त उपधि को तीन बार અને પગ એક બીજા સાથે જોડાયેલા રહે છે, શરીર થોડું ઝૂકતું રહે અને નેત્ર અપલક રહે છે. આ વિષયમાં વધુ જાણવાની ઈચ્છા વાળા જિજ્ઞાસુઓએ દશાશ્રત કંપની દસમાં અધ્યયનની અમે લખેલી મુનિહર્ષિણી નામની ટીકા જેઈ જવી.
બાર પ્રકારના સંભોગ હોય છે. સમાન સમાચારી સાધુઓને એક મંડળીમાં જે આહારાદિ વ્યવહાર થાય છે તેનું નામ સ ગ છે. સંભોગના બાર પ્રકાર છે? या प्रमाणे छ-(१) उपधि-वर, पात्र माहि (२) श्रुत, (3) मपान, (४) असिड, (५) हान, (६) निय, (७) मयुत्थान, (८) तभ४२, () वैयावृत्य४२, (१०) सभवस२६, (११) सनिषधा भने (१) ४था प्रसन्न.
उपधिसंभोग-पान मेष होपथी २डित वस्त्र पात्र माह विशुद्ध ઉપધિને સંભાગિક સાધુની સાથે ગ્રહણ કરતે સંભગિક સાધુ શુદ્ધ હોય છે, અને ઉત્પાદન એષણે દેષથી યુકત ઉપધિને ગ્રહણ કરતે અશુદ્ધ હોય છે. આ પ્રમાણે
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર