Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19595595 mimimimimimimimimimimimimimimit Namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa / cAra gatinAM kAraNo khIne bhAga zrI jaina pravacananA sane 1956 nA vArSika grAhako mATenuM bheTa-pustaka chUTaka nakalanu' mUlya-e rUpIA pU. parama zAsanaprabhAvaka, vyAkhyAna-vAcaspati AcAya deva zrImada vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAja nAM pravacanAnA sAra nimimimittt
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. parama zAsanaprabhAvaka, vyAkhyAna vAcaspati, AcAryadeva zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjazrInAM prabhAvaka pravacanonA sArane pragaTa karatuM ane 26 varSo thayAM pragaTa thatu aThavADika patra zrI jaina pravacana Apa zrohaka na ho te Aje ja Apa cAhaka banI jAva. vigata mATe pUcho : zrI jaina pravacana kAryAlaya che. zeTha zrI manasukhabhAInI poLa sAme kAlupura roDa, amadAvAda
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ propozonacacosocios! Namotthu NaM samaNassa bhagavao.mahAvIrassa / cAra gatinAM kAraNo [vi. saM. 2006 nA caturmAsa daramyAnamAM pAlItANuM mukAme apAelAM pravacanamAMnA keTalAMka pravacananuM saMkalana karIne taiyAra karAeluM TUMka sArabhUta avataraNa ] bIjo bhAga zrI jaina pravacana aThavADikanA sane 1956 nA vArSika grAhakane mATenuM . . . . bheTa pustaka por correomsccrescaresse * pravacanakAra : pU. sakalAgamarahasyavedI, parama gItArtha, svargata AcAryadeva zrImadda vijayadAnasUrIzvarajI-paTaprabhAkara pU.siddhAntamahodadhi AcAryadeva zrImad vijaya premasUrIzvarajI mahArAjAnA paTTAlaMkAra 5. parama zAsanaprabhAvaka, vyAkhyAna-vAcaspati, AcAryadeva zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAja
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakaH zrI jaina pravacana pracAraka sArvajanika dhArmika TrasTanI vatI menejara-cImanalAla nAthAlAla zAha [ saM. zrI jaina pravacana ] prakAzana-sthala : zrI jaina pravacana kAryAlaya ke. zeTha manasukhabhAInI poLa sAme, davAkhAnAne meMDe, kAlupura reDa - amadAvAda. pustakAkAre prathamavRtti . . . . nakala 2115 zrI vIra saM. 2482 vikrama saM. 2012 sane 1955 chUTaka nakalanuM mUlya. . . . be rUpIA : mudraka : maNilAla chaganalAla zAha dhI navaprabhAta prinTIMga presa, ghIkAMTA roDa, amadAvAda
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakanuM prAthana zrI jaina pravacana aThavADikanA ane 1955nA grAhukAne bheTa ApavAne mATe, " cAra gatinAM kAraNeA " nAmanA pustakanA pahelA bhAga pragaTa karavAmAM AvyA hatA. e ja pustakanA A khIne bhAga, zrI jaina pravacana aThavADikano ane 1956 nA grAhakeAne bheTa ApavAne mATe pragaTa karavAmAM Ave che. A bIjA bhAgamAM, A viSaya pUrA thaI jAya che. pahelA bhAga karatAM, A mIjA bhAgamAM pRSThesakhyA vadhI javA pAmI che; chatAM paNa, pahelA bhAganI chUTaka nakalanuM mUlya jema e rUpIA ja rAkhavAmAM Avyu' hatuM, tema A khIjA bhAganI chUTaka nakalanuM mUlya paNa e ja rUpIA rAmavAmAM Avyu che. cAra gatinAM kAraNA aMgenuM vivecana, pahelA bhAgamAM zarU thayuM hatuM : paNa, eka mAtra narakagatinAM amuka kAraNeAnA vivecananuM ja sArabhUta avataraNa, pahelA bhAgamAM pragaTa thaI zakayu hatuM; jyAre, A khIjAM bhAgamAM tA cAreya gatinAM kAraNA aMgenuM vivecana pragaTa karAyu che. * : ApaNe mATe 'maravAnu" e jeTaluM nizcita che, teTaluM ja nizcita maraNu khAda anyatra utpanna thavAtu" paNa che. AthI, ahIMthI maryA bAda ApaNI gati kayI thaze ?'evA vicAra AvavA, e taddana svAbhAvika che. ApaNe ' jevA prakAranA AyuSyakarmIne AMdhyuM hoya, tene anusAre ja ApaNane maraNu khAdanI gati prApta thAya che. A kAraNe, '
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ durgatinAM kAraNene jANI laIne, tenAthI bacatA rahevuM ane sadagatinAM kAraNone jANI laIne, te kAraNene nikaTanA mokSanA Azaye rasapUrvaka sevavAM, e ApaNa saune mATe Avazyaka che. emAM, A banne ya bhAganuM vAcana ane manana, khUba ja upakAraka nIvaDe evuM che. eTalA mATe, A banne ya bhAgone manana pUrvaka vAMcavA-vaMcAvavAnI bhalAmaNa karavAnuM mana, taddana svAbhAvika rItie ja thaI jAya che. cAra gatinAM kAraNe" nAmanA pustakamAM pragaTa karAelAM ane pragaTa karAtAM pravacanene aMge, ame, keTalIka bInAe pahelA bhAgamAM pragaTa karI hatI. atre paNa, A nIce, tene upayoga karavAmAM Ave che. pU. siddhAnta mahedadhi AcAryadeva zrImad vijaya chemasUrIzvarajI mahArAjAnA paTTAlaMkAra-pU. parama zAsanaprabhAvaka, vyAkhyAna-vAcaspati, AcAryadeva zrImada vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjA, kaccha-mAMDavImAM potAnA ziSyapraziSyAdi munivarenI sAthe vi. saM. ra004 nuM caturmAsa karIne, karacha dezanAM tIrthonI yAtrAe nIkaLyA hatA ane zrI bhadrazvarajI tIrthamAM, teozrInI nizrAmAM, citra mAsamAM, zrI arihaMtAdinava padenuM vidhipUrvaka sAmudAyika ArAdhana thayuM hatuM. tyAra bAda, tyAMthI ugra vihAra karate karate, suratanA zrIsaMghanI vinaMtithI surata padhArIne, vi. saM. 2005 nuM caturmAsa, teozrIe suratamAM ja karyuM hatuM. | vi. saM. 2005 nuM caturmAsa suratamAM karIne, muMbaIma vasatA jaina bhAI enI AgrahabharI vinaMtine lakSyamAM laIne
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ teozrIe, muMbaI tarapha vihAra laMbAvavA dhAryo hate; paraMtu surata jIllAnAM judAM judAM gAmanA zrIsaMghanI AgrahabharI vinaMti hovAthI, muMbaItarapha vihAra laMbAvatAM pUrve, teozrIe surata jIllAnAM gAmamAM vihAra karavA mAMDyo hato ane navasArI AvIne muMbaI tarapha vihAra laMbAvavAnI teozrInI bhAvanA hatI. teozrI caitra sudImAM navasArI padhAryA ane navasArImAM paNa teozrInI tAraka nizrAmAM zrI arihantAdi nava padenuM vidhipUrvaka sAmudAyika ArAdhana zarU thayuM. " A daramyAnamAM, banyuM evuM ke-e samaye, teozrInA pU. gurUdeva-pU. AcAryadeva zrImad vijayapremasUrIzvarajI mahArAjA, pAlItANA mukAme virAjatA hatA ane tyAMthI pU. gurudevazrIna puSya dehane lagatA evA samAcAra AvavA pAmyA, ke jene laIne tarata ja pU. AcAryadevazrIe muMbaI tarapha vihAra laMbAvavAnI pitAnI bhAvanAne mokupha rAkhI dIdhI ane pAlItANA pU. gurudevazrInI sevAmAM pahoMcI javAne nirNaya karI lIdhe. A nirNaya mujaba, cetrI eLI pUrNa thatAnI sAthe ja, 1. pravacanakAra mahAtmAzrIe potAne vihAra pAlItANA tarapha laMbAvyuM ane jeTha suda pAMcamanA zubha divase te teozrI pitAnA pU gurUdeva-pU. AcAryadeva zrImada vijaya premasUrIzvarajI mahArAjAnI sevAmAM pahecI gayA. e vakhate, zrI siddhagirijInI taLeTImAM AvelI jenA sAyaTImAMnA zeDa zrI nagInadAsa karamacaMda saMghavInA "rasikanivRtti-nivAsa" nAmanA baMgalAmAM, pU. siddhAnta mahedAMdha
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ AcAryadeva zrImad vijayapremasUrIzvarajI mahArAjA virAjatA hatA; AthI, pU. pravacanakAra mahAtmAzrI paNa tyAM ja padhAryA ane ethI pU. pravacanakAra mahAtmAzrInuM te divasanuM pravacana paNa, e ja baMgalAmAM thayuM. pU. pravacanakAra mahAtmAzrInA pahelA divasanA pravacanane sAMbhaLavAne mATe ekatrita thaI gayelAM bhAI-benenA vizAla samudAyane jotAM, saune lAgyuM ke-pU. pravacanakAra mahAtmAzrInA pravacanane mATe te, A sthAna ghaNuM ja nAnuM paDaze. AthI, bIjA divasathI ja tyAM najadIkamAM AvelA zeTha zrI bakubhAI maNilAlanA baMgalAnA vizAla haiolamAM, pU pravacanakAra mahAtmAzrInuM pravacana goThavavAmAM AvyuM. pachI zarU thayuM caturmAsa. gAma-gAmathI ane deza-dezathI saMkhyAbaMdha bhAI-bene zrI siddhagirijInI ane sAthe sAthe ane ya pU. AcArya devenI chAyAmAM caturmAsa karavAne mATe AvI pahoMcyAM. ene laIne, zeTha zrI bakubhAI maNilAlanA baMgalAne vizALa hola paNa ghaNe nAne paDavA lAge; ane parama pAvanakArI parvAdhirAja zrI paryuSaNa parvanI ArAdhanA atre sau sAthe kema karI zakaze, ene mATe vicAra thaI paDyo. AgevAna gRhastha maLyA ane temaNe zeTha zrI ANaMdajI kalyANajInI peDhInA vaMDAmAM eka ghaNe vizAla ane ghaNe suzobhita maMDapa khaDe karAvyuM. zrAvaNa vadI trIjathI, e nUtana maMDapamAM, pU. pravacanakAra mahAtmAzrInAM pravacane roja bapore thavA lAgyAM ane A vyavasthA thatAM, zrotAjanenI saMkhyAmAM paNa ghaNe bheTe umere thavA pAmyuM.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ e daramyAnamAM, pAlItANAmAM zAsana rakSAne eka khAsa nedhapAtra banAva banavA pAmyo hato. senAgaDhavALA kAnajI svAmie pAlItANA AvIne, pitAnA matane pracAra karavAnI meTI lejanA ghaDI kADhI hatI, ane te janAne anusAra, kAnajIsvAmI, pitAnA saMkhyAbaMdha bhaktonI sAthe pAlItANA AvI pahoMcyA hatA. pAlItANAmAM AvIne, temaNe pitAnA matanAM pracAraka vyAkhyAne Adine eka meTe kAryakrama pragaTa karyo. AthI, aneka bhadrika AtmAone kumatamAM phasAI paDatA bacAvI levAne mATe, pU. siddhAntamahedadhi AcAryadeva zrImada vijayapremasUrIzvarajI mahArAjAe, kAnajIsvAmI upara eka patra mekalA; ane, zrI jena siddhAntanA saMbaMdhamAM spaSTa khUlAsAe karavAne mATe, pitAnA paTTadhara-pU. AcAryadeva zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjane pite ekalaze, evA bhAvanuM lakhANa paNa temAM lakhI mokalAvyuM. kAnajIsvAmie, A patrane kaze ja javAba te Ape nahi, paraMtu pAlItANAmAMnA pitAnA vasavATane ane potAnAM vyAkhyAnene je kAryakrama pragaTa thaI cUkyo hato, te saghaLA ya kAryakramane rada karIne, ekAeka kAnajIsvAmI senagaDha cAlyA gayA. Ama thavAthI, kAnajIsvAmine spaSTa khUlAsAe karavAne mATe pAlItANA" e anukULa sthala nathI-ema lAgyuM hoya ane "senagaDha" e anukula sthala che-ema lAgyuM hoya, te te mATe jAte senagaDha AvavAnI taiyArI darzAvatuM patra paNa, pU. AcAryadeva zrImada vijayarAma
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ candrasUrIzvarajI mahArAjAe kAnajIsvAmI upara lakhe ane te patra rajIsTarDa karAvIne, senagaDha kAnajIsvAmI upara ravAnA karAvA. have te kAnajIsvAmie e patra ja levAnI TapAlIne mA kahI dIdhI ane ethI "mAlike levA nA pADavAthI mokalanArane pAcho "evA zerA sAthe te patra, TapAlakhAtAe pAlItANA pAchA mokalI Ape. Ama, pU. pravacanakAra mahAtmAzrInI pAlItANA mukAme e samace hAjarI hovAthI, kumatanA pracAranI kAnajIsvAminI murAda bara AvI zakI nahi ane temanI AkhI ya pejanA sarvathA niSphala nIvaDI. . . . upara jaNAvelA saMgamAM, pU. pravacanakAra mahAtmAzrIe, vi. saM. 2006nuM caturmAsa pAlItANAmAM karyuM hatuM. e vakhate, pU. siddhAnta mahedadhi AcAryadeva zrImada vijayapremasUrIzvarajI mahArAjanI nizrAmAM ja pU. pravacanakAra mahAtmAzrInAM ghaNAM-kharAM rejIndAM pravacano thayAM hatAM. pAlItANAmAM thayelAM e pravacanamAMthI, keTalAMka pravacananI neMdha levAmAM AvI hatI. e nedhane TUMkAvIne ane paraspara meLavIne evI rItie taiyAra karavAmAM AvI, ke jethI vAcakane prAyaH saLaMga vAcana 8LyA kare. Ama chatAM paNa keTalIka rajanI bhUnikAnI paNa agatyanI vAta rahI javA pAme nahi, e mATe e nedhane kula cha vibhAgomAM vaheMcI nAkhavAmAM AvI hatI. e noMdhane Ama kula cha vibhAgamAM AvecI nAkhIne, zrI jaina pravacana aThavADikamAM pragaTa karI na hatI. e cha vibhAge paikInA pahelA cAra vibhAge, "cAra
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ tinAM kAraNeAM" pustakanA pahelA bhAgamAM pragaTa karavAmAM AvyA hatA; ane te noMdhanA ba kInA e vibhAgA (5 ane 6) A khIjA bhAgamAM pragaTa karavAmAM AvyA che. A pravacaneAnI nAMdhane, zrI jaina pravacanamAM " kaSAye ane indriyeAthI jItAvuM e ja AtmAnA saMsAra che!-anethAyA ane IndriyAthI mUkAvuM e ja AtmAnA mekSa che ! "--AvA mathALAthI pragaTa karavAmAM AvI hatI; parantu A vivecanamAM mukhya viSaya tarIke * cAra gatinAM kAraNeA ' anI gayela hAvAthI, ene pustakAkAre pragaTa karatAM, cAra gatinAM kAraNeA '-e nAma ApavuMvyAjabI dhAryuM" che. 6 pU. pravacanakAra mahAtmAzrInAM pravacaneAnA kAI paNa saMgrahanI upace gitA ane upakArakatA viSe kAMI kahevAnI jarUra ja hAtI nathI, kAraNa ke-dareka pravacana ja nahi, parantu dareka pravacananuM dareka vAkaca paNu, mahA upayogI ane mahA upakAraka che, evuM dareka AtmArthine lAgyA vinA rahe ja nahi, avA peAtAnA anubhava paNa anekoe pragaTa karelA che. AthI, A pustakanI upaceAgitA ane upakArakatA viSe paNa ame kAMI ja AthI vadhu kahevAne IcchatA nathI; ane jemanA hAthamAM A pustaka pahuMce, temane A pustakamAMnA saMgrahanuM vAra vAra vAcana ane manana karavAnI ja eka mAtra bhalI bhalAmaNa karIe chIe. pU. parama zAsanaprabhAvaka, vyAkhyAna-vAcaspati, AcAyaeN - deva zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjAnAM parama
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 prabhAvaka ane parama upakAraka pravacaneAnA sAranA pracAra thAya, evA AzayathI, jAmanagaranivAsI sva. zeTha zrI zAntidAsa khetazIbhAie, rUA. 10000 aMke daza hajAra rUpIA dara varSe eka bheTa pustaka chapAvavAne mATe zrI vIrazAsana kAryAlayane arpaNa karelA; parantu zrI vIrazAsana kAryAlayanA kArya vAhukAe, sva. zeTha zrI zAntidAsabhAInA Azaya khara Ave e mATe, majakura AkhI ya rakama, zrI jaina pravacana kAryAlayane suprata karI hatI. AthI, A pustakanA prakAzanasamaye, sva. zeTha zAntidAsabhAInA AbhAra pragaTa karavA ane samyajJAnanA pracAranI emanI amalI dhagazanI anumedanA karavI, e Avazyaka che. A sthale, ameA, sva. zeTha zrI zAntidAsabhAI nA sAnumeAdana AbhAra mAnIe chIe. prAnta-A pustakanA mudraNamAM amArA STideoSathI agara tA chapAvatAM je bhUleA rahI javAnA ke navI utpanna thaI javAnA saMbhava che tethI, je kAMI paNa azuddhi rahI javA pAmI hAya, te badala micchA mi dukkaDa daI e chIe; tema ja, amArA anupayeAgAdinA kAraNe jo AmAM koI paNa ukti pU. pravacanakAra mahAtmAnA AzayathI virUddhanI AvI javA pAmI huMya ane tethI kadAca ananta upakArI bhagavAna zrI jinezvaradevAnI AjJAthI virUddhanI AvI javA pAmI hAya, tA te badala pazu nicchA mi dukkaDa daIe chIe ane vAcakone namrabhAve vinavIe chIe ke jo evI koI kSati temanI dRSTimAM Ave, tAte tarapha amArUM dhyAna doravAnI taie kRpA kare.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ : zIrSakAnukrama: zIrSaka pu. saM sAcA bhAve "name siddhANaM' evuM belanAranI mokSanI IcchA joradAra hoya ? .. zAstra khoTuM kahe nahi ane mane jacatuM nathI te tenuM kAraNa zuM?"--ema thAya ne? ... ... dharmakriyAomAM saMsAranA udegane Azaya che? jJAnionI pahelI vAta . ... ... ahIMthI javAnuM che-e nakkI cheH ... .. bhADavAta paNa sthiratAthI rahevAnuM zedhe cheH ... maraNa AvavAnuM ne te game tyAM ne game tyAre, mATe enI taiyArI karI rAkhI che ne? ... dharmakriyAone aMge nizcitta cho ? ... durgatithI bacavA mATe haye dharma joIe? ... jIvavAne icche te zA mATe ? ... kayAM utpanna thavuM te ApaNA hAthanI vAta : ... sukhanA sthAnanI IcchAne hetuH ... ... haiye khaTake nahi te samaja e samaja nathI: cAra gatinAM kAraNene vicAra kema? ... ... bhAdaravAnI aMdhArI rAte vIjaLInA jhabuke dere pavanAranA jevI sAvadhagIrI joIe ... AyuSyane baMdha kyAre paDe? ... pariNAmane sAcavavAno prayatna kare : ... haiye dharma te rAkho ja-evuM zIkhyA ? udhama cAlu che paNa te kevA prakAranuM che ? ... pApathI virAma pAmavAnI bhAvanA ..
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 deva-gurU-dharma haiye hoya teH ... *** mahArAjA zrI kumArapAlane haiye dhama hatuM : ... ... A lekamAM ne paralokamAM zuM joIe che? .. . 32 mahAraMbha ane mahA parigrahavALA temAMthI rasa kADhI nAkhe che ane bIjAo IcchAne dedarI banAvI de : ... jene lIdhe mane salAma bhare che, te mane durgatimAM laI . janAra che"--ema thAya che? ... . mithyAtvane kADhavuM paDaze : ... ... ... ... 37 mithyAtva e saghaLAM pApone bApa che : : mithyAtvanI hAjarImAM guNo ane samyaktvanI hAjarImAM doSo kevA phalane ApI zake che? ... ... *** 40 mukhyatve mithyAtva ja AtmAne saMsAramAM rakhaDAve cheH ... 42 mithyAtvane tajavAna ne samyaktvane pAmavAne prayatna keTale? 43 sudevAdine mAnatA hoya te chatAM paNa je mokSanI rUci na - heya te samyaktva nathI, ema nakkI thAya che : ... kapa mithyAtvanA be ane pAMca prakAre : .. mA ruSa ane mA tu eTaluM. paNa yAda rahetuM nahi, chatAM parizramathI sarvajJapaNuM meLavyuM: . .. ajJAna rahevuM game-e ya mithyAtva che : ... kare tattvajJAna na pAme te kALajuM kaMpe ? .. tame dhama heta te chokarA AvA na pAkata .. .. 54 bhaNele pahelAM pitAne oLakheH ' . . kyA chamAM mithyAtvanA pAMceya prakAre saMbhave ? . bhavyane mithyAtvanA pAMceya prakAra ane abhane mAtra : be ja prakAre saMbhave-tenuM kAraNa zuM? . . jaina kahevAte paNa je pitAnA kulAcArathI AgamaparIkSAne bAdhita kare che te mithAdaSTi cheH
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 72 74 75 : : : : : E : : : : : : 78 e zraddhA ane gItArthanI nizrAmAM rahIne abhaNa AtmAo , paNa tarI jAya: , . . . *** . *** Abhigrahika mithyAtva H ... jainanI zraddhA kevA prakAranI hoya? .... " tattvajJAna e samyaphavanI prAptinuM sAdhana cheH .. pitAne guNa paNa pitAne game nahi . vyAkhyAnane zretAoH .. . . . jIvatatva ane ajIvatatvane keIe pedA karela nathI paNa che. te anAdikALathI che : ... ... ... chava ane karmane vega paNa anAdikAlathI cheH ... jIva paNa nitya ane ajIva paNa nitya : . .. .. karmanA roga-viyega saMbaMdhI ta: ... pUjA karatAM vicAra Ave: maNi maLyo, paNa eke ajJAnathI gumAvyuM ane bIjAe - lobhathI gumAvyA : ... ... ... .... deva-gurU-dharmane saMbaMdhaH ... . samajAze te mAnIza ane zakti haze te laIza? ... chokarAMnA paralekanI cintA thAya che ? .. tame samajyA he to samajAvavAno vicAra thAya ne? . bhavitavyatA sArI ja che-ema mAnIne cAleH ... ... dhamadharmane khyAla te dharmasthAnomAM paNa joIe ane adharmasthAnomAM paNa joIe: ... ... 5 adharmanA pariNAmethI baco : ... ... . 97 dharma karanAramAM ati lobha Adi hoya, te tethI dharmakriyA enI laghutA thAya cheH . . * ahIM mamatA mAre che ne parabhavamAM pApa choDaze nahi? ... 101 samyagdaSTine pApI na kahevAya. .... ... ... 102 89 : : : : : : 93 : : : : :
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamanI uparavaTa thaine kulAcArane na vaLagAya : jJAna ane kriyAnA yAgathI mukti thAya--evuM mAnanArane eka aMganI uNapa hAya to te khaTake nahi? samaju mANasa jema dekhItA khATane ya vahepAra kare, tema samyagdaSTi AtmA pApeya kareH tyAM jevA rAga che tevA rAga ahIM nathI, mATe ja jAgRti TakI zakatI nathIH ... 14 ... potAnuM pApa pAtAne bhAgavavAnuM cheH saMsAra na maDAyA hAta to sArUM thAta, ema thAya che? DhALa uparathI mApa kADhe : jaina kuLanA rUDha AcArA paNa evA che ke bIjAne jene bahu sukhI che--ema lAge : dhamavAda ane kuvAda : ... ... ... puNyathI maLyuM che, paNa kimata nathI : 8 mArUM puNya 'ema mAMDhe khelAya che, paNa e vAta haiye vasI jAya to ja sadupayoga thAya : ... ... AzAtanA karanAra H anAbhigrahika mithyAtva : AjanI sarva-dharma-samabhAvanI vAta H sava nayeA potapotAne sthAne sAcA :: sApekSa zAstravAkatho : Abhinivezika mithyAtva : anupayeAgathI UlaTA atha thaI jAya to ya mithyAtvathI bacI zakAya tema che : ... ... pratipAdanamAM pakSapAta nahi : " " meM Ama karyuM... che 'agara * meM Ama kahyuM che nahi paNa zAstra zuM kahe che-e vicAre : ... : ... : ema :: 103 105 18 110 112 113 114 115 118 119 121 122 123 125 126 127 128 130 132 134
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141. 12. 167, 168 * : ., 15 pizAla parivrAjaka ane hagupta muni vaccenA vAdamAMthI upajelAM aniSTaH ... *** .. *** 13. vAdamAM vyAjabI prakArane AgrahaH .... . pitAnA arthanuM mamatvaH ... 156, arthabhedanA aMge ubhI thayelI muzkelIone aMgenA keTalAka praznottareH .. ... 1pa8 : sAMzayika mithyAtva kene kahevAya ane tenAthI bacavAne upAya karyo? anAbhoga mithyAtvaH ... ... .. anantAnubaMdhI kaSAyoH .. kRSNa, nIla ane kApita lezyAH cha leyAo : ... ... ... 168, lesthAbhedane aMge abhiprAyabheda: 170. jAMbu khAvAnA hetuthI cha lesthAvALA judA judA mANasoe vyakta karelA judA judA abhiprAyaH ... ... 17 evuM ja bIju cha cerenuM udAharaNaH ... 173 roja vicAra karo ke-Aje meM kevA kevA vicAra karyo ane ethI ke ke karmabaMdha thayuM haze ? ... .. je upadezamAM paraMparAe paNa sAdhupaNAnI vAta na hoya, te vastutaH dharmopadeza ja nathI: ... ... ... doSano aNagame che? ... *** .. *** dhana meLavavA prayatna e pApaprayatna che-evuM " pAMcame parigraha" belanArane te lAge ne? .. akRta bhASaNa, e paNa narakanuM kAraNa banI zake .... vasu rAjAnuM udAharaNaH ... ... ... e bacAva karmasattAnI pAse nahi cAleH .. padravyanuM haraNa paNa narakanuM kAraNa baneH .. 177. 182. 184 186 : : : : :
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31e 221 228 ... 230 236 paMDita coraH .. ... ." dharma karanArAone? .. voraMvAra maithunasevana ane avazendriyatA : " - 222 IcchA ane mahenataH 225 anantAe meLavelI siddhiH ... maLela suga saphaLa kema bane? .. ... .. 227 bIjI IcchAo ya khoTI ne bIjI mahenateya khoTI? saMsAramAM majurI ja karyA karavAnI che ane meLaveluM badhuM * mUkIne cAlyA javAnuM che . Antara dazAnuM avalokana karavAnI jarUra? ... ... 232 cAra gationAM kAraNonA vicArane hetuH .. 234 tiryaMcagatinAM kAraNoH ... unmArga dezanA ne sanmArgane nAza-A be pApothI saghaLAMya pApa heThaH ... ... ... ... ... 236 unmArgadezanA ane sanmArganAza--e be pApane tiryaMcaga- tinAM kAraNe tarIke zAthI garNavyAM che ? .. .. A be pApathI bacavAne mATe haiyAne keLaH ... .. jaina kuLamAM janmelAo AvuM kare kharA? ... rajaja sAvI: ... ... ... sAcuM samaje ane bele te sAcuM bole, te tame A be * ' pApothI bacI zakeH ... .. 249 ekale dharma sAdhupaNAmAM ja : .! ... ! ... saMsAranI koI pravRttimAM dharma nahi .. ... 2para gUDhacittatA e ya tiryaMcagatino Azrava ... . 254 na chUTake kare chatAM caDhIyAtuM kare? ... ..." khADe saralatA ne pAve pApa : ... ... gaMbhIratA e judI cIja che: ' ' ... .. " 250 * 255
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 282 buddhinidhAna evA paNuM zrI abhayakumArane vezyAe kevA ? kapaTathI phasAvyA ? ... ... ... ... 258 ArtadhyAnanA cAra prakAro-ArtadhyAna e paNa tiryaMca gatinuM kAraNa cheH .. . ... *** 2013 ArtadhyAnanAM nimittone paNa vivethI muktinA dhyAnamAM " nimitto banAvI zakAyaH . , 275 ArtadhyAnamAM keTale samaya jAya che? 278 nidAna bodhine ya durlabha banAve che ... 279 zalyasahitapaNuM: * * 280. mAyA: '... ... AraMbha ane parigrahaH .. vibhAvadazA mATe AraMbhAdiH AraMbha ne parigraha svabhAve kharAba che-ema lAge te mATe - palaTo Ave: *** * * sadupayogathI sadgati sAdhI zakAya: ... ... . AraMbha-parigrahathI chUTavAne dharma kareH . sAvadha rahe te kharAba pariNAmathI bace H zIlavratamAM sAticArapaNuMH .. .. * atikrama, vyatikrama, aticAra ane anAcAraH aticArathI ya bacavA atikramathI bacavuM : nIla ane kApita lesyA : ... ... AtmAnA guNane kaSA pragaTavA detA nathIH samyagdaSTi AtmAo ya sAvadha raheH ... manuSyagatinA AyuSyanA Azra : ... 294 alpAraMbha ane a85 parigraha: .. vadhu joIe ja nahi-evI vRtti che?.... maLelI muDI sAcavavI hoya te ***: 302 : : : : : : : : : : : : 299 * * 30.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 307 jarUra pUratI muDI rAkhI laIne vadhArene sadupayoga karavAnuM mana che . * * * 303 saMteSanuM sukha anubhavI zakAya ? . *** * sAta kSetromAM vApareluM dhana sAthe Ave? ... manane Adara dharmanI adhikatAvALA tarapha .. .. 309 paisAvALAo, Aje sarakAra tathA leka temane kevI najare jue che te vicAre? . . . 311 kaSTa vakhateya ke javAba de ? . ... 314 mane vRtti evI palaTAtI jAya che ke-alpAraMbha ane alpa parigrahamAM AnaMda mAnanArA ghaTe che. * 316 mAnasa AvuM ghaDAya te- ... ... ... 318 mAnasaparivartananI A kALamAM vadhu jarUra che: ... 319 bala nathI paNa DahApaNeya che ke nahi? ... svAbhAvika namratA : ... 322 vadhu ghaDAe vadhu namra hoya: ... ... . ApaNI vAtathI duzmanane paNa chetarAvAne Dara rahe nahi-e svAbhAvika saralatA cheH . *** kApita ane pita lesyA: ... * * dharmadhyAnAnurAgitAH ... .. ... .... anurAga heya te dinacaryA jANe nahi e bane? zrAvakanI dinacaryA, .. . pratyAkhyAna kaSA : .. ... .. ... 33 cAritramAhanIya karmane teDavAne upAya : gama khAtAM te AvaDe che paNa AtmAnA hitanuM lakSya kyAM che? ... ... ... ... ... 339 320 3ra6 327 330 330 331 333 337
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 343 344 345 346 347 348 350 351 353 355 357 madhyama pariNAma : *** *** saMvibhAgavidhAyitvaH ... lehI vadhe tema khAI zake? ... mIThA vinAnuM bhojana H ... kheDutamAM ya saMvibhAganI bhAvanA hatIH pUjA mATe navAM vastra vAparatA ane javalA ghaDAvatA A dezanA rivAjomAM ya guNa: deva-gurUnuM pUjana .. .. pUrvAlApa ane priyAlApa: ... sukhaprajJApanIyatA : dunyavI vyavahAramAM madhyasthabhAva : devagatinA AyuSyanA Azrava : sarAga saMyama: ... ... zAnI khAmI che? ... saMyamanI IcchA te avazya joIeH ... virati zA mATe? ... ... saMyamine ya sAvadha rahevuM paDe ? zrI vItarAgane ane nirgajone sevatAM paNa, sAdhupaNuM e ja pAmavA jevuM che ema thayuM ? .. .. .. ahIM jema tamArUM ghaDatara thayuM tema tame ghare saMbaMdhio AdinuM ghaDatara karI zakoH * * * sarvaviratinI IcchAvALA dezaviratidhara keTalA? ... .. samakitamAM sarvaviratinI IcchA ? .... . sarvavirati, dezavirati ane avirati samyagdaSTi vaimAnikanuM ja AyuSya bAMdheH ... .. 358 359 361 cha - 364 365 368 370 372 ja
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 382 384 suvAdine mAne ane saMsAramAM lahera che emeya mAne? .. tamAre nirNaya tame kare . . . . dIkSAmAM aTakAyata : .... ... .. . 378 jaina kuLamAM janmelAne devalokanA AyuSyanAM uttama kAraNe sulabha che... ... ... ... ... ... 380 gharamAM rahevA chatAM ya mahenata viratinA pariNAmane pragaTAva vAnI karavI joIe ... ... ... bhagavAnanI pAse lagnanI vAta mUkavI emAMya indrane jokhama - ' lAgatuMH * *** * * * samyagdaSTine kevA vicAro Ave? .... ... .. 386 saMtoSI ane asaMtoSInA sukhanA anubhavamAM jema phera, tema samakitI ne miyAdRSTimAM pheraH . . 388 akAma nirjarAH .. kalyANamitrano saMparka : .. dharmazravaNazIlatAH ... pAtradAna : tapa te nirjarAnuM parama kAraNa cheH ... zraddhAH ... ... ratnatrayInI avirAdhanA : .. parva ane pati lesyAH kumaraNe maravuMH .. avyakta sAmAyika zubhAbhilASA : ... ha/ 393 394: 397 398 398
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ zA sana mA nya--sU ri pu raM da ra-- "AcArya zrImad vijayadAnasUrIzvarajI mahArAja 19
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNo [ bIjo bhAga ] acAra saMtAna, pAkistaH tameva tadvijetAraM, mokSamAhurmanISiNaH // 1 // [ pa ] sAcA bhAve "namo siddhANaM' evuM bolanAranI mokSanI IcchA joradAra hoya ananta upakArI, kalikAlasarvajJa, AcArya bhagavAna zrImad hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA pharamAve che ke-kaSA ane IndrithI jItAe e A AtmA ja saMsAra che ane ene e ja AtmA jyAre kaSAye ane Indrine vijetA bane che, tyAre te pitAnA mekSasvarUpane pAme che, ema bhagavAna zrI arihantadeve Adie pharamAvyuM che. je je AtmAo mokSasvarUpane pAmyA che, te badhA ja AtmAo, kaSAyanA ane IndrinA vijetA banIne ja ekSapadane pAmyA che. atyAra sudhImAM anantA AtmAoe pitAnA mekSavarUpane pragaTa karyuM che. AtmAnuM pitAnuM taddana zuddha svarUpa, rame mekSasvarUpa che. kaSAyenA ane IndriyenA upara vijaya meLavyA vinA, keI paNa AtmA pitAnA mokSasvarUpane pragaTa
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe '' karI zakatuM nathI. jeNe pitAnA AtmAnA mokSaparyAyane pragaTa kare haya, teNe kaSAyenA ane IndriyenA vijetA banavuM ja joIe. kaSAyenA ane IndriyenA vijetA banIne, jeoe pitAnA AtmAnA ekSaparyAyane pragaTa karyo che, teo zrI siddhisthAne virAje che ane zrI siddhisthAne virAjanArA sarva tArakene ApaNe ja "name siddhANuM" pATha dvArA namaskAra karIe chIe. jeo reja ane te paNa aneka vAra zrI siddha paramAtmAne namaskAra karanArA hoya, teone "saMsAra zuM che ane mekSa zuM che"--te samajAvavuM paDe? ke teo ene samajelA hoya? zrI siddhAtmAone reja bhAvathI namaskAra karanArAone, saMsAranA svarUpa viSe ane mokSanA svarUpa viSe AchA paNa sAce khyAla na hoya, e kema ja bane? mAnI laIe ke-jaina kuLanA ge ja ApaNane zrI navakAra maMtranI prApti thaI javA pAmI che ane kulAdinA saMskArethI ja ApaNe zrI navakAra maMtrane gaNue chIe; paranta zrI navakAra mantra dvArA kene kone namaskAra karAya che, e te tame jANe che ne? zrI arihaMta, zrI siddha, zrI AcArya, zrI upAdhyAya ane zrI sAdhu, e pAMca para meSThione zrI navakAra maMtra dvArA namaskAra karAya che, evuM te bhAgye ja tamArAmAMne keI nahi jANatA heya ne? tyAre, zrI navakAra maMtrane gaNanArane kaI di ema na thAya ke zrI arihaMtAdi ke je tArakene huM reja aneka vAra namaskAra karuM chuM, te tArakamAM evuM te zuM che, ke jethI e tArakene roja namaskAra karavAne mATenI A zrI navakAra maMtramAM cejanA karavAmAM AvI che?" "name siddhANaM'--ema belatAM,
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga siddho kevA ane huM ke?"--e vicAra kadI paNa na Ave? zrI siddho eTale te AtmAo, ke je AtmAoe kaSAyenA ane indriyanA vijetA banIne pitAnA mokSaparyAyane pragaTa karyo, ema thAya ne? saMsAra zuM ane mekSa zuM, e jene barAbara samajAyuM hoya, tenAmAM potAnA mAkSasvarUpane pragaTa karavAnI IcchA joradAra heya, emAM zaMkA kharI? zrI siddhone namaskAra karate jAya ane "kyAre huM paNa e tArakenA je banuM -ema thAya ne? samajapUrvaka zrI navakAra maMtrane gaNanAra te, ema ja kahe ne ke-"mAre mekSa joIe che, mATe ja huM navakAra maMtrane gaNuM chuM!"? keI kaheze ke paNa mekSa joIe che, enuM kAraNa zuM?" te e kahe ne ke-"A saMsArathI huM udvigna banI gayuM chuM !"? kaI kaheze ke-"saMsArathI udvigna banavAnuM kAraNa zuM? " te A kahe ke-"saMsAranA sukhamAM paNa kAMI sAra nathI; saMsAranA sukhanI IcchA paNa duHkhanuM kAraNa che!" zAsa kheTuM kahe nahi ane mane jacatuM nathI to tenuM kAraNa zuM?"--ema thAya ne? paNa A jAtinI sthiti "name siddhANuM " belanArA. emAMthI paNa ochA chanI che. e sthitine pedA karavAne mATe, pAyAthI vicAra karavo jarUrI che. reja dharmakriyA karanArAomAM paNa ghaNuM evA che, ke jemane saMsAra kharAba samaja nathI! "saMsAra kharAba che "--evuM ghaNAone duHkha Ave tyAre te lAge che; paNa "sukhanA kALamAM paNa saMsAra kharAba che"--evuM jemane lAgatuM hoya ane ethI jeo - -
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe! 4 * namA siddhANuM' dvArA zrI siddhatmAone namaskAra karavA dvArA peAtAnI siddha banavAnI abhilASAne pramaLa manAvavAne IcchatA hAya, evA te bahu ceDA che. saMsAra asAra che, evu anantAnanta jJAni kahI gayA che; sAkathita zAstromAM paNa ThAma ThAma e vAteya lakhAelI ja paDI che ke saMsAra asAra che; bhagavAna zrI jinezvaradevAe kamAyelA dharmanA pracAraka mahAtmAe paNahuMmezAM * sa`sAra asAra che '-ema nirUpe che; ane tame paNa e vAta anekAneka vAra sAMbhaLI che ke-' sasAra asAra che. ' * sa`sAra asAra che ?-evI vAta sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM te, tamArAmAMnA keTalAkAnI jIMdagI pUrI thavA AvI ne ? chatAM ' saMsAra asAra che '-e vAta dilamAM eDI kharI ? saMsAra pratye udvega janmyA " khare ? saMsArathI chUTavAne mATe meAkSane meLavavAnI tAlAvelI jAgI kharI ? jo nA, teA tame sa`sAra asAra che'-e vAtamAM zuM joIne hA pADelI ? rAja * saMsAra asAra che -ema belAya ane temAM tame paNa rAja jI ' kahIne hu! pADelI, teA tame temAM samajelA zuM ? : , , L sudra zAstra sAcuM ja kahe--evI zraddha, eTale emAM hA pADelI. zAstra sAcu' ja kahe--AvI zraddhAthI je hA pADe, tene jo e vAta peAtAnA haiyAmAM jace nahi, te tethI zuM thAya ? zAstra sasArane asAra kahe che ane mane sa`sAra asAra lAMgatA nathI, te tenuM kAraNa zuM? zAstra kadI paNa khATu kahe nahi ane saMsAra asAra che ema mArU haiyuM kabUla karatuM nathI, teA mArAmAM kayI khAmI che ?"--evA vicAra tA Ave ne? * zAstra jene asAra kahe, tenA mane jo rasa '
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga heya, te mArUM thAya zuM? mATe, mAre zAstranI vAtane samajavAne prayatna kare jaI e "--Avo kaI vicAra tame karelo ke nahi? "saMsAra asAra che"--ema lAgyA vinA ane "saMsAra asAra che, mATe mAre saMsArathI chUTavuM che"--evI vRtti pedA thayA vinA, mekSane pAmelA tArake pratye je hRdayane bahu mAnabhAva jAgavo joIe, tevo bahumAnabhAva hRdayamAM jAge ja zI rItie ? dharmakriyAomAM saMsAranA udvegane Azaya che? atyAra sudhI te game tema thayuM, paNa have te ApaNe e sthiti pedA karavI che ne ke-saMsAra asAra lAge, ethI saMsAra tarapha udvegabhAva pragaTe ane ethI mokSanI tAlAvelI jAge ? tamArAmAM e sthitine pedA karavAne mATe, purUSArtha mAtra amAre ja karavAnuM ke tamAre paNa tame purUSArtha kare, te ja tamAre mATe amAre purUSArtha saphala nivaDe. tame keTale ne ze purUSArtha kare che ? - sa theDI ghaNI dharmakriyAo karIe chIe. tame je dharmakriyAo kare che, te saMsAra pratye udvignabhAva pragaTe ane mokSanI tAlAvelI jAge, e mATe kare che? eTaluM paNa hoya te ya te ghaNuM sAruM che, paNa vastutaH ema nathI. dharmakriyAonA AzayamAM "saMsAra te joIe ja nahi, joIe te mokSa ja "--AvA bhAvane pedA karavAne bhAva paNa bahu ochAmAM dekhAya che. meTe bhAge, bahu bahu te e vicAra khare kesukha joIe che ane duHkha nathI ItuM paNa "saMsAra nathI jaI ane mekSa joIe
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe che"--evuM kharuM? sa. saMsAranuM sukha tajavA jevuM lAgatuM nathI. tyAre jJAnioe saMsArane asAra kahyo, tene artha e ke dukha hoya tyAre A saMsAra asAra che ane sukha hoya te saMsAra sAra rUpa che, ema? ApaNe te evI sthiti pedA karavI joIe ke-game teTaluM sukha haya, te chatAM paNa saMsAra tajavA jevuM ja lAge. ApaNane ema thAya kemokSane meLavyA vinA, A jIvane japIne besavAnuM kaI sthAna ja nathI. jJAnionI pahelI vAta ? ApaNe sukha joIe che ane duHkha nathI joItuM, e nakakI vAta che. jIva mAtrane sukha ja gume che ane duHkha gamatuM nathI. jJAnioe purUSArtha paNa duHkhathI chUTavAne mATe ane sukhane saMpAdana karavAne mATe ja upadezya che. jJAnioe je mAgane sevavAnuM kahyuM che, te mArgane sevavAnuM jJAnioe e ja mATe kahyuM che ke-sukhanA arthI ane duHkhanA dveSI jIve, duHkha mAtrathI mUkAya ane ekalA sukhamAM ja sadA kALane mATe jhIlanArA bane. A mArga jJAnione upadeza hate, e mATe ja jJAnioe pahelI vAta e karI ke"saMsAra asAra che. saMsAra banyo rahe ane duHkhathI paripUrNa paNe chUTAya tathA paripUrNa sukhane bhegavanArA banAya -e zakya ja nathI, ema jJAnioe joyuM; duHkhane sarvathA abhAva ane sukhane saMpUrNa bhegavaTe, mekSa vinA zakya ja nathI; tema ja jIva mekSane pAme eTale ene duHkhane kadI
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga paNa saMbhava nahi, evuM paNa jJAnioe joyuM; ethI paNa jJAnioe saMsArane asAra kahIne, saMsArathI chUTavAnA ane mekSane pAmavAnA upAyane darzAvyuM. A upAya sAMbhaLavAnuM te ApaNane ahIM anAyAse ja maLI gayuM che ne? saMsArathI udvega janmyA hatA, ethI mokSanI IcchA janmI hatI ane mokSane meLavavA mATenA upAyanI zodhamAM ApaNe paDyA hatA, evuM kAMI ApaNe mATe te kahevAya tema nathI ne ? paNa, have je ApaNe puruSArtha nahi karIe, te ApaNuM thaze zuM? ApaNe puNe ApaNane ke sundara yuga sAdhI Ape che? cheka mokSanA upAyanI nikaTamAM lAvI mUkyA che. have ApaNe puruSArtha karavAnuM rahe che. saMsAra asAra lAge ane mokSane meLavavAnI tAlAvelI jAge, eTale upAya te ApaNA hAthamAM che. mokSanA upAyane sevavAne mATe paNa purUSArtha kare paDaze, paraMtu e purUSArtha, jyAM sudhI saMsAra asAra nahi lAge tyAM sudhI, sAcA prakAre thaI zakaze nahi. ahIMthI javAnuM che-e nakakI che: ApaNe sukha joIe che ane dukha nathI joItuM, e vAtamAM te ApaNe sunizcita chIe. ApaNe e paNa jANIe chIe ke-duHkhane kADhavAnI ane sukhane meLavavAnI mahenata paNa ApaNe ja karavI paDaze. je IcchA mAtrathI duHkha jAya ane sukha maLe-evuM banatuM hota, dhAryuM thatuM hota, te sau sukhI heta : keI ja duHkhI heta nahi kAraNa ke-keIne ya duHkha nathI joItuM ane sukha saune joIe che. A saMsAramAM sukhI keTalA ane duHkhI keTalA? saMsAramAM sukha kavacita
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe ane duHkha ghaNuM. saMsAramAM game teTaluM ane game tevuM sukha maLyuM hoya, te ya duHkhane sarvathA abhAva nahi ane e sukha TakayuM ja rahe-ema paNa banavAnuM nahi. vyavahAra rAzimAM nahi AvelA che te bIcArA ghaNI ajJAnamaya ane bhayaMkara hAlata bhegave che eTale, emanI vAta bAjUe rAkhIe; paNuM vyavahAra rAzimAM AvelA jene ya duHkha keTaluM? saMsAramAM hoya tyAM sudhI bhamyA ja karavAnuM, e cokkasa ne ? saMsArI jIvane kyAM ya kAyama rahevAnuM che? vyavahAra rAzimAM AvelA chene kyAM kyAM pharavAnuM ? cAra gatiomAM pharavAnuM ane emAM kyAM ya kAyama te rahevAnuM ja nahi. tamane khabara che che ne ke-"tamAre ahIMthI nIkaLavuM ja paDaze?" je ane A manuSyajanma maLI gayA che ane ahIM jemane phAvaTa AvI gaI che, evA jIne paNa ahIMthI javAnuM te chene? ahIM jemane bahu sukha nathI, emane paNa je tiryaMca ane nAraka jInAM duHkhene khyAla Ave, te ema thAya ne ke-devaka bhale nathI maLe, paNa ahIM je maLyuM che, te ya ThIka che? eTale, ahIMthI javAnI IcchA te koInI paNa nahi ja ne? ahI eTale zrI siddhakSetra nahi, paNa A manuSyajanma. ahIM phAvaTa AvI che eTale ahIMthI javAnI IcchA nathI, paNa javuM paDavAnuM-e nakakI che ne? tame ne ame, game teTalI mahenata karIe te ya, ahIM kAyamane mATe rahI zakIe-e bane evuM che kharUM? nahi ja. bhADavAta paNa sthiratAthI rahevAnuM zedhe che : ahIMthI ApaNe javAnuM ja che, te have ApaNe kayAM
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga javuM paDaze, ene vicAra te ApaNane Ave ne ? tame ahIMthI marIne kyAM javAnA? sa0 jyAM javAya tyAM kharuM. Ama javuM paDe, e ApaNane game kharUM? ApaNe ghaNuM puNya karIne manuSyajanmane meLavI zakyA chIe, kema ke-jJAnio kahe che ke-mahA puNyanA udaya vinA jIvane manuSya bhava maLatuM nathI ane "jJAnionI badhI ja vAta sAcI che" -ema ApaNe mAnIe chIe. ahIM te ApaNane phAvaTeya ThIka ThIka AvI gaI che ne ? tame ahIM je rItie vate che, temAM tamane lAge che ke mAre Ane choDIne javAnuM che, ene tamane khyAla che? bhADAnA gharane mANasa sAcave ke nahi? sAcave, kema ke-ene emAM rahevuM che, paNa keTaluM sAcave ? pote jyAM sudhI rahe tyAM sudhI nabhI zake, eTalA pUratuM ane evI rItie ja e sAcave ne? ema sAcave, te ya enA manamAM zuM hoya ? AmAM bahu paisA ghalAya nahi, kema ke-A ghara ApaNuM nathI. kyAre A gharane khAlI karavuM paDe, ene patto nathI. bhADAnA gharamAM rahenArane, manamAM ema te thAya ne ke-"mAre mAruM ghara hoya te sArUM! mAruM ghara hoya to khAlI karavAnI cintA te nahi ne?" bhADavAta paNa sthiratAthI rahI zakAya evI jagyAne Icche che ne? te ApaNe jyAM sthiratAthI rahI zakAya, evA sthAnane IcchIe ne? saMsAramAM kaI evuM sthAna che kharUM ? ahIM tamane bhale ne thoDIka takalIpha veThavI paDatI hoya, paraMtu je ahIM kAyama rahevAnuM hoya, te te game ne? manane nirAMta vaLe ne? saMsAramAM jo ATaluM paNa sukha kAyamanI sthiratAvALuM heta, te kadAca
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 cAra gatinAM kAraNo tame emeya kaheta ke- "ame ATalAthI nibhAvI laIzuM, mATe have amAre dharmanI paNa jarUra nathI ane mokSanI paNa jarUra nathI !" parantu e bane evuM che ? nahi ja. ahIM ke vAra managamatuM khAvA-pIvA na paNa maLe, mAMdagI paNa Ave, chatAM paNa bIjAM ghaNAM duHkhe te nathI ne ? paNa, saMsAranuM ATaluM dukhavALuM sukha paNa sthira svabhAvavALuM nathI. ApaNane ahIM game teTaluM gamatuM hoya, te ya ApaNe ahIMthI javuM paDavAnuM che-e nakkI che, te kyAM javuM che e bAbatamAM ze. vicAra karyo che? maraNa AvavAnuM ne te game tyAM ne game tyAre, mATe enI taiyArI karI rAkhI che ne? ApaNe ahIMthI javAnuM-e ya karmAdhInapaNe ane ahIMthI jaIne kyAM utpanna thavAnuM e vAteya karmAdhIna! paNa e karmanA kavaiyA ApaNe chIe ne? ApaNAM karma ApaNe ja karelAM che ne ? ApaNe ja ApaNuM karma bAMdhIe chIe ane ApaNe ja ApaNuM karmabhegavIe chIe. "jevAM ApaNAM karma hoya, tevI ApaNI gati thAya"--evuM jANanAra "kyAM javuM che -ene vicAra Adi kare ke nahi? tame savAre uThe che, khAo-pIo che, kAmakAja kare che ane ema karatAM karatAM UMghI jAo che; paNa "mAre ahIMthI javAnuM che ane kyAM javAnuM che te huM nakkI karI zakuM tema chuM, mATe jyAM javAne vicAra hoya tyAM javAnI taiyArI paNa mAre karavI joIe -e vicAra kare che? "cAra gatiomAMthI kayI gatimAM javuM game? je gatimAM javuM game te gatimAM javAya
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ --- - - - sanAM kAmo ane savAra tame kazA nika bIjo bhAga 11 tevAM kAma huM karuM chuM ke nahi? ane je gatimAM javuM mane game nahi tevI gatimAM mane ghasaDI jAya evAM kAmethI huM cetate rahuM chuM ke nahi?" AvA vicAre tame kare che ke nahi? tevuM jJAna nathI ke-amuka sthAne ja jaIza, e nirNaya thaI zake; paNa sArI gatimAM javuM che ne sArI gatimAM javAne mATe amuka amuka karavuM joIe, e khyAla te che ne? ahIMthI javAnuM che, enI khabara che, te kyAM javuM che ne. jyAM javuM che tyAM kema karavAthI javAya-tene vicAra karIne tame taiyArI karI haze ne ? tame divasabharamAM jeTalI kriyAo manathI, vacanathI ne kAyAthI kare che, temAM amuka kriyAo huM paralokane mATe karuM chuM ane amuka kiyAe A lekane, mATe karUM chuM, evuM tamArA manamAM te che ne? paNa, mATe bhAge to marI javAnuM che"-e vicAra ja nathI. jyAM sudhI jIvavAne ga hoya, jIvavAnAM sArAM sAdhanene ega hoya, tyAM sudhI kaye bevakUpha hoya te maravAne vicAra kare ?, ema ja che ne ? keIne maravuM gamatuM nathI, paNa Aje ja maraNa Ave ema paNa bane ne? kadAca Aje maraNa Ave, te paNa e mATenI taiyArI che ne ? A te taiiyArInI vAta che, paNa keTalAkane te vaLI maraNanI vAteya game nahi. keTalAkamAM te eTalI himmata paNa hatI nathI ke-amuka vakhate maraNa thaze, e vAtane dhIrajathI sAMbhaLI zake ! kaI joSI je "theMDA vakhatamAM maraNa thaze"--ema kahI de ane tenA upara vizvAsa hoya, te maraNane AvavAnI bIkathI sannipAta jevuM thaI jAya. ApaNe kAMI evA mUkhe theDA ja chIe? jamele koI maryo nahi-evuM jANyuM nathI. janme te mare ja, emAM
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1ra cAra gatinAM kAraNA maravAnu ja che, e nakkI che. zaMkA nathI. ApaNe paNa maraNu kathAM Ave ane kayAre Ave ?, e nakkI jANatA nathI. hAlatAM-cAlatAM, beThAM beThAM, cahA pItAM pItAM pazu sarI javAya. AvuM ApaNe jANIe chIe, eTale ApaNe te sadAne mATe maravAne taiyAra ja rahIe ne ? eTale kegame tyAre ane game tyAM maraNa Ave, te paNa ethI Apane muMjhavaNu thAya nahi ne ? kema ke-ApaNe te| taiyArI karI rAkhI hoya. ApaNane khAtrI ja hAya ke-' janmyA chu eTale maravAnAM ja ane karmAMnA cega che eTale kAMka utpanna paNa thavAnA ja chuM, paNa meM mArUM jIvana evI rItie vyatIta karyuM che ke-ahIMthI marIne huM jyAM utpanna thaIza, te sthAna, A sthAna karatAM paNa sArUM haze !' dharmakriyAone aMge nizcinta che ---* sa0 AvuM kahI zakAya tevI sthitine pedA karavAnA prayatna ja hajI karyAM nathI. ' ahIM te huM tamArI pAse mokSane vicAra karAvavA mAguM chuM ane tame tA haju sArI gatimAM jAvuM che-eTale ya vicAra karyAM nathI, ema kaheA che ! badhAnI sthiti AvI nahi hAya. * ApaNe ahIM kAyamane mATe nathI rahI zakavAnA; ApaNe ahIthI javuM teA paDaze ja; ahIMthI marIne bIje kAMka utpanna paNa thavuM ja paDaze; jIvane utpattinAM gati rUpa sthAnA cAra che; mAre paNa e cAramAMthI kAI eka gatimAM javAnu che !'-ATaluM jene khyAlamAM hAya, tene 'mAre kharAma gatimAM nathI jAvuM ane sArI gatimAM jAvuM che'-ema
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 33 tA thAya ne ? ahIMthI javAnu che ane jaIne kayAMka paNa utpanna thavAnuM che, ema jANavA chatAM ya, nizcinta keNu hAya ? jaI ne paNa sArA sthAne javAnuM hAya, teA pachI cintA karavAnuM kAraNa zuM ? jo ke-eneya ema te thAya ke--' bhale sArU` sthAna maLavAnu... hAya, paNa e sthAnane ya cheDI javAnuM che; AvI mezanI rakhaDapaTTI nahi joI e !' ane te mAkSanI ja icchA thayA kare ane meAkSanI sAdhanA aTa thAya evA sthAnane e zeAdhyA. kare. enA prayatna e. mATe ya hAya. paNa atyAre teA vAta e che ke-tame nizcinta che, te sArU* sthAna maLavAnI khAtrI che mATe ? ke pachI e viSenA vicAra ja nathI, mATe ? jema kamAvAnA ane khAvAne tathA bhagavavA AdinA vicAra rAja Ave che ne ? tema, ahIMthI mAre javAnuM che, evA {vacAra paNa rAja Avene sa0 ame dha kriyAe karIe chIe ne? * ame ATaATalI dharmakriyAo karIe chIe, eTale ame te drutimAM nahi ja javAnA '-evI tamArI khAtrI che? tame je dharma kare che, te eTalI rUcipUrvaka kareA che. ? jyAM sudhI dhama thaI zake, tyAM sudhI teA tame dhama ja karA ne ? ghare gayA vinA cAle tema nathI, mATe ghare jAo che ne ? karavA lAyaka-sevavA lAyaka tA dhama ja, evuM ja tamArA manamAM kharU ne ? eTale ghera jAva, paNa tyAM tamane gRhavAsa sArA che'-ema tA lAge nahi ne ? dharmakriyA thADA samaya thAya, paNa dharmanI rUci te madhe rahe ne ? ahIM tame dhakriyAo karatA hA, paNa haiyAmAM dharmAM rUci na hoya tA, ghare bhayaMkara paNa vicAra AvI jAya ne? evA vicAra "
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 cAra gatinAM kAraNe vakhate AyuSyane baMdha paDI jAya, ema paNa bane ne ? evuM kAMIka thaI jAya, te pachI tamArI sadgatimAM javAnI khAtrI, eka vAra te dhULamAM maLI jAya ne? kAraNa ke--AyuSyane baMdha te jIvanamAM eka ja vAra paDe che ! durgatithI bacavA mATe haiye dharma joIe: amAre ahIMthI javAnuM che. ahIM ame game teTaluM sukha meLavyuM hoya ne sAcavI-saMbhALIne rAkhyuM hoya, paNa te AgaLa kAma AvavAnuM nathI ane AgaLa amAre sukha te joIe ja che -AvuM te tamArA manamAM che ja ne? "e mATe ame A badhI dharmakriyAo karIe chIe ane ethI amArI durgati nahi ja thAya--evI amArI khAtrI che" ema tame mAne che ne? paNa AvI khAtrI keNa rAkhI zake? jenA haiyAmAM dharmarUci hoya te ! ghare ke peDhIe, jyAM jAya tyAM badhe ane je kAma karate heya te dareka kAmamAM jenuM haiyuM dharmavAsita hoya, vivekayukta hoya, te AvI khAtrI rAkhI zake ! e pApAcaraNa kare e bane, tema chatAM paNa e nirda znapaNe kahI zake ke-nirUpAye pApa karUM chuM, paNa pApa karatAM ya haiyAne "A pApa karavA jevuM che" -evA adharmavALuM banavA dete nathI! AvA haiyAvALe khAtrIthI kahI zake kemArI durgati nahi thAya; paNa evI dazA AvatAM pahelAM AyuSyane baMdha na paDyo hoya te ! theDI paNa dharmakriyA karanAre ane sarva samayane mATe dharmakriyA nathI thaI zakatI tenuM duHkha anubhavanAre, enI durgati thatI ja nathI. dharma kiyA geDI paNa na karI zakatA hoya, chatAM paNa haiye je
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 15 dharma hoya te durgati thAya nahi! evAnI paNa durgati na thAya, te tame te ATalI dharmakriyA kare che, eTale tamArI durgati to thAya ja zAnI? paNa tamAre eTalI khAtrI ApavI paDe ke-"amAruM haiyuM dharmathI raMgAyeluM che! adharmane A carIe chIe tyAre paNa haiyAne adharmathI lepAvA detA nathI. nahi karavA lAyaka kAma ame sagavazAta karIe chIe, paNa evI sthitimAMthI kyAre chUTAya, ema thayA ja kare che!" jIvavAne icche te zA mATe ? ' sutI vakhate tame evI khAtrIpUrvaka sue che ne ke je kadAca A pathArImAMthI have huM uThI zakuM nahi ane rAte rAta marI jAuM, te paNa mane ene bhaya nathI!" tame badhA maraNathI DaranArA nathI, ema ne? kema ke-tamane khAtrI che ke-jamyA te maravAnA; huM jamyo chuM mATe huM paNa maravAne paNa ahIM Avyo chuM evI rItie, ke jemAM meM ahIMthI maryA bAda mane AgaLa sArUM ja sthAna maLe, evI taiyArI karI lIdhI che! sa0 evI taiyArIvALe paNa bharaNathI bacavAne ane jIvatA rahevAno prayatna kare ke nahi? maraNanI AvI taiyArIvALe, maraNane jANI joIne bheTe, e vAta nathI. maraNa AvI paDe te muMjhAya nahi ane samAdhipUrvaka mare, enI vAta che. ahIM hamaNAM sapanIkaLI Ave, te e karaDe nahi-e mATe ame paNa khasI jaIe. sarSathI bacavA prayatna sAdhu paNa kare. kema? jIvIzuM to dharma karIzuM, ema mAne che! vaLI, ema karavAmAM samAdhi
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 cAra gatinAM kAraNe Takaze ke nahi, enI ya zI khAtrI ? Ama chatAM ya, acAnaka sApa karaDI jAya ane viSane utAravAne upAya kAragata nivaDe nahi, te e vakhate zuM karavAnuM? vicAra kare joIe ke-"Ameya maravAnuM te hatuM ja. jJAnioe, A rItie mArUM maraNa thavAnuM che, ema joyuM haze." A vicAra karIne, e te pitAnI antima ArAdhanAmAM ja lIna banI jAya. maraNa Ave, te tenI gabharAmaNa zA mATe joIe? jIvatAM jene dharma karavAnI IcchA che, te jIvavAne mATe evuM te na ja karavAne Icche ne ke jethI dharma lAje ? pitAnA jIvanane sArI rItie jIvanArane te, khAtrI hoya che kemArUM bhUMDuM thAya nahi." mahAtmAo zarIra pAsethI kAma levAya tyAM sudhI kAma letA; ane jyAM ema lAge kezarIra have bahu kAma Ape tema nathI tyAre nirapavAda anazana paNa AdaratA, AvAM dawte tame sAMbhaLyA che ke nahi? Aje evA anazananI AjJA nathI; sAgArI ane zananI chUTa che; paNa vAta e che ke-Aje ya maraNathI DaravAnuM te hoya ja nahi ne? zrI jinazAsanane pAmelA zrAvako paNa, maraNa Ave te muMjhAya nahi, kema ke emane haiye paNa dharma hoya che. kyAM utpanna thavuM te ApaNuM hAthanI vAta jJAtionA kathana mujaba, "saMsAra e bhUMDAmAM bhUMDI cIja che"--ema jene lAgI jAya ane "mArUM svarUpa mekSa che "--ema jene samajAI jAya, tenI AtmadazA keTalI badhI ucI hoya? jJAnionI AjJA mujaba mekSanA mArge praya
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 17 nazIla anelAne tA, durgAMtimAM javAnI zakA paNa hAya nahi ne ? ene maraNa mu ane zAnuM? sAmAnya kATinA paNu samaju mANasane ya maraNu muMjhavI zakatuM nathI. A sasAramAM, vastutaH majhA jevuM che ja zuM ? badhuM parAdhIna. puNya hAya te ja sArI sAmagrI maLe ane puNya hAya to ja ene bhogavI zakAya. puNya khalAsa thAya, te pachI zuM ? tame badhA zAnA AdhAre beThA che ? jIvatAM sudhI puNya Takaze ja, enI khAtrI che ? kadAca jIvatAM sudhI puNya Tayu, teA ya pachI zuM ? meLaveluM, sAcaveluM, premathI rAkheluM badhuM ahIM rahe ane ApaNe javuM paDe. mANusa bahu sukhI hAya teA ya, ene ema tA thAya ne ke--ahIMthI gayA vagara chUTakA nathI ? nAstikeya, maravAnuM che ema teA mAne ja che, paNa ApaNe ethI vadhAre mAnIe chIe. ApaNe teA mAnIe chIe kemaravAnuM jema cAkkasa che, tema kanA cAga heAya tyAM sudhI cAra gatiomAMnI kAI paNa eka gatimAM utpanna thavAnu paNa cAkkasa che. ApaNe koIne jo A vAta kahIe ke- ahIM maravAnuM che ane marIne pAchuM utpanna paNa thavAnuM che; teA e kadAca pUche ke tame kayAM utpanna thavAnA ? tamane kANu utpanna karaze ?" tyAre tame kaheA ne ke-' amArA karmane AdhAre amAre utpanna thavAnu` che ! ? lAMkhI khakhara te nathI, paNa eTalI khabara te ja che ke-mAre mArU karyuM" jarUra bhAgavavAnuM che ! ' eTale, ApaNe dhArIe tyAM jaI zakIe, ema tA mAnA che ne? mAre javAnuM che ane jyAM javuM hAya tyAM huM jaI zakuM e mArA hAthanI vAta che, AveA vizvAsa che ne ? huM dhArU tyAM jaI zakuM chuM-evu' je mAne, 1
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 cAra gatinAM kAraNo te sArA sthAne ja javAne icchatA hAya ne? sArUM sthAna te saune game che, paNa A teA evA ja prayatna karyA karatA hAya ke-e enA prayatnanA maLe sArA sthAnane pAme ! sa manane keLave teA e ane te? manane keLavyuM che ke nahi, enI ja A vAta cAle che. sukhanA sthAnanI icchAne hetu tame ekalu' maravAnuM che ema mAnA, enA kAMI vizeSa atha nathI. e te eka ne eka e jevI vAta che. sthiti ja evI che ke-maravAnuM che, e vAtanA nAstika paNa InakAra karI zakatA nathI. ApaNe te hatA paNa kharA, chIe paNa kharA ane rahevAnAM paNa kharA. ApaNe maravAnA, eTale ApaNuM astitva ja sITI javAnuM che--evuMnathI ja. ApaNe tA rahevAnA ja, eTale marIne ApaNe khIjI keAI gatimAM utpanna thavAnA. zAthI khIjI keAI gatimAM utpanna thavAnA ? kamanA cega che mATe! e kanA sarjaka ApaNe chIe, mATe ApaNane lAge che ke-jyAM javuM hAya tyAM javuM e mArA hAthanI vAta che! tamAre ahIMthI maryA bAda kevA sthAnamAM javuM che sa jyAM sukha hoya tyAM javuM che. tame dhAro tA tame jyAM sukha hAya tyAM jaI zake, evI khAtrI che ne ? duHkhane sahuvAnI zakti nathI ane anukULatA hoya teA ja dhama karI zaku eve nabaLA chu; tema ja durgatimAM dharmAMnI sAmagrI durlabha che ne sadgatimAM dharma sAmagrI sulabha che, AvuM tame mAnA cho, mATe tame
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjA bhAga jyAM sukha hAya tyAM javAne iccho cho ne ? saMsAranA sukhamAM ahu rAjIpA nathI, joI e che teA mokSa ja, paNa jyAM sudhI mokSa na maLe tyAM sudhI mokSanI sAdhanA thaI zake ane duHkhamAM mokSanI sAdhanA karI zaku evuM vIya ne dhairyAM nathI, mATe ja sukhavALA sthAnane Iccho cho ne ? sukhane bhegavavAne mATe sukhanuM sthAna joItuM nathI, paNa sukhe dharmanI sAdhanA karavAne mATe sukhanuM sthAna joIe che ne ? tame sukhane iccho te ya tame kema pApathI bacI zake, e mATenI A vAta che. A vAtanA dareke pote ja niNa ya karI levAno che. < sukha joI e che, paNa mAre jevuM sukha joIe che tevuM sukha te mokSa vinA maLe tema nathI; mokSanI prApti mokSanA upAya rUpa dhanu sevana karavAthI ja thaI zake che; ane mokSanA upAya rUpa dhanu sevana pratikULa sayeAgeAnI vacce karI zakAya, evuM mArAmAM sattva nathI; mATe huM sukhanA sthAne utpanna thavAne icchuM chuM'-AvA ekarAra tame pramANikapaNe karI zake, evI tamArI sthiti che ne ? heMce khaTaka nahi tA samaja e samaja nathI : 19 tamAre evA sthAnamAM utpanna thavuM che, ke je sthAnamAM sukha hAya-ema tame kahA che, teA tame ahIMthI marIne evA sthAnamAM utpanna thaI zakeA, e mATe je kAMI karavuM joIe, te karavAmAM te tame dattacitta cho ne? javAnu che e nakkI che, jyAM sukha hoya tyAM javAnuM mana che--ema tame kahA cho ane jyAM javAne icchuM tyAM javuM te ya mArA hAthanI vAta che, evA vizvAsa che! AveA mANasa ahIM
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 cAra gatinAM kAraNe jIve kevI rItie ? bane tyAM sudhI pApane AcaravAthI aLago rahe ane pApane AcaravuM paDe te ya manane pAparakta banavA de nahi, ema to kharUM ja ne? tame je je pApane Acare che, te na chUTake ja Acare che ane e pApane AcaravA chatAM paNa tamAruM mana te pApathI parA mukha ja che, ema huM mAnI lauM ne? je kaI ema samaje ke-mArA sArA agara narasA bhaviSyanuM sarjana karanAre huM chuM, eTale huM dhAruM to mArA sArA bhaviSyane sarjI zakuM tema chuM, te potAnI A samajane thoDeghaNe aMze paNa amala ja na kare, e kema bane? jene te na karavA jevuM mAnatA hoya tevuM paNa te kare-e bane, paNa je evuM bane, ene ene khaTakAro te hoya ne? ame samajIe chIe ke-amArA sukhanA ke duHkhanA sarjaka ame chIe, evuM paNa kahe; ane amane duHkha gamatuM nathI tathA sukha game cheevuM paNa kahe; te chatAM paNa duHkhanA kAraNone e seve, te enA haiyA upara te beje hoya ne? nahi karavAnuM huM karuM chuM ane na game tevuM mAruM bhaviSya huM ja sajuM chuM, AvuM te enA haiyAmAM hoya ne? e vinA te, samajanI vAta e banAvaTa che, ema kahevuM paDe ne? samaja virUddha kAma thAya ane enI khaTakeya hAya nahi, to e samaja vastutaH samaja ja nathI. cAra gatinAM kAraNene vicAra kema? ApaNe jyAM javuM paDaze, tyAM ApaNe ApaNA karmane AdhAre ja javuM paDaze, mATe ApaNe ahIM cAra gatinAM
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 21 kAraNene vicAra karavAnuM zarU karyuM che. ApaNuM antima dhyeya te mokSa ja che. paNa A bhavamAMthI ja sIdhA moze pahoMcI javAya-evI ArAdhanA karavA jeguM sAmarthya ApaNumAM nathI. A bharata kSetramAMthI hAla koI jIva mokSe jaI zakate nathI. tenuM kAraNa zuM? ahIMthI mare ne mokSane pAme, evI utkaTa keTinI ArAdhanA keI jIva hAlamAM A kSetramAM karI zake tema nathI. bIjI tarapha, jyAM sudhI mokSa na maLe, tyAM sudhI ahIM rahevAya-e paNa banavAnuM nathI. vaLI, ahIMthI jaIne je kaI duHkhanA sthAnamAM utpanna thaI jaIe, te e paNa ApaNane pasaMda nathI. paNa ekalI pasaMdagI kAma zuM lAge? tene yogya vartana paNa joIe ne? dukha na joItuM hoya, te ya te pApanA ge Ave che ane sukha joItuM hoya, to ya te puNyanA bhega vinA maLatuM nathI, e ApaNo anubhava che. duHkha Ave ane sukha jAya, evuM te koNa Icche che? keInahi; tema chatAM, duHkha Ave che ne sukha jAya che ne? ApaNane te ema thAya ne ke-kyAre e prasaMga Ave ke-sukhane mATe keInI ya apekSA na rahe? paNa saMsAramAM te puNya hoya te ja sukhanI sAmagrI maLe che. tame te puNya-pApamAM mAnanArA che ne?nahatuM joItuM te AvyuM ane joItuM hatuM te gayuM, evuM keTalIka vAra banyuM? ghaNuM vAra; te temAM kAraNa kAMIka kharUM, ema te thAya ne? Ama tamAre joIe che te sadgati, paNa maLI jAya durgatievuM paNa bane ne ? ApaNAM karmothI ja je cIja maLavAnI che ane ApaNuM karmo na hoya te je cIja maLavAnI nathI, temAM AvuM UlaTuM kema bane? IcchA jUdI hoya ne karma
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 cAra gatinAM kAraNo jUdAM hoya, teA ja evuM mane ne ? e uparathI ApaNe hamaNAM cAra gatinAM kAraNeAnA vicAra karavA mAMDavo che. tame dhArA teA durgatithI bacI zake| ane sadgatine pAmI zake ane paraparAe meAkSane paNa pAmI zakA, e mATe ja ApaNe A badhuM vicArI rahyA chIe. bhAdaravAnI aMdhArI rAte vIjaLInA amuke DhArA parAvanAranA jevI sAvadhagIrI joie ahI' jo 'mezane mATe rahI zakAya tema hAya, te ahIM ApaNane je kAMi maLyu' che teTalAmAM paNa rahI javAnu mana thAya evuM che ne ? kAraNa ke-ahI sasAranI bIjI ghaNI jagyAenA karatAM teA ThIka che. zarIra sAmAnya rItie sArU' che ane sukhanAM sAdhano paNa kADhI nAkhavA jevAM nathI, ema kharUM ne ? ApaNe eTalI kALajI rAkhIe kezarIra agaDe nahi, polIsa pakaDe nahi ane keAI chaMcheDe nahi, tA sukha che ne ? paNa ApaNane te khAtrI che ke--maryA vagara chUTako nathI. ahIM, maravAnuM e ya nakkI ane bIje javAnu e ya nakkI. ApaNe AtmavAdI chIe, mATe mAnIe chIe ke-marIne utpanna thavAnuM paNa che! ApaNe ja javAnA te ApaNe ja utpanna thavAnA. ApaNe dhamI chIe, eTale ApaNane e vAtanI paNa khAtrI che ke ApaNe ahI'thI marIne kAM tA devagatimAM utpanna thavAnA ane kAM te manuSyagatimAM utpanna thavAnA, paNa ApaNe narakagatimAM ke tiryaMca gatimAM utpanna thavAnA nahi ja! AvI khAtrI keNu rAkhI zake ? je sadA sAvadha rahe te, kema ke-AyuSyanA baMdha kayA
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 23 samaye thAya, tenI khabara paDe nahi ne ? ne AyuSyanA madha amuka samaye ja thavAnA che, evI khakhara hAya tA ? tA ya bhavitavyatA evI hAya tA bhUla thaI jAya. jema AMdhaLA mANasane gAmamAM pesavuM hAya ne gAmane pharatA kATa hAya, te e zuM kare ? kATe hAtha detA detA cAle, ke jethI daravAjo AvyA enI khakhara paDe; paNa e daravAjA pAse Ave tyAM nasIba sajAge ane khajavALa Ave teA ? e khajavALatA khajavALatA cAle, eTalAmAM daravAjAnA bhAga jatA rahe ane e tA pAcho kADhe hAtha daI ne cAlavA mAMDe; ema bane ne? mATe AyuSyanA khaMdha kacAre paDaze--tenI khakhara hAya tA ya sAvadha rahevuM paDe, tA ApaNune teA enI khakhara ja nathI, eTale keTalA khadhA sAvadha rahevuM paDe? rAtrinA samaya hAya, kRSNa pakSa hAya ane bhAdaravA mahinA hAya; emAM jo vIjaLInA muke sAyamAM dorA parAvavAnA hAya, teA sAvadhagIrI keTalI rAkhavI paDe? tema jeNe durgatimAM javuM na hAya ane sadgatimAM javu* hAya, teNe AkhI jIMdagI sudhI sAvadhagIrI rAkhavI paDe. khAtAM, pItAM, vepAra-dhaMdhA karatAM ane bhAgA dvika karatAM paNa sAvadhagIrI rAkhavI paDe. je AkhI jIMdagIne mATe sAvadhagIrI na rAkhI zake, tene mATe jJAnI sivAya koI saddagatinI khAtrI ApI zake nahi. AyuSyanA aMdha kayAre paDe ? sa0 AyuSyanA baMdha to jIMdagInA e bhAga jAya ane trIjo bhAga bAkI rahe tyAre paDe che ne ? badhAne AyuSyanA madha jIdagInA e bhAga jAya
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 cAra gatinAM kAraNo ane trIjo bhAga bAkI rahe tyAre paDe ja, e ekAnta niyama nathI. keTalAkane jIdagIne trIjo bhAga bAkI rahe tyAre AyuSyano baMdha je paDato nathI, te e trIjA bhAganI jIdagIne trIjo bhAga bAkI rahe tyAre paNa AyuSyane baMdha paDe, e saMbhavita che; athavA te, e trIjA bhAgane paNa trIjo bhAga bAkI rahe tyAre ane chevaTa anta vakhate eTale chellA attamuhUrtamAM paNa AyuSyane baMdha paDe, e saMbhavita che. AthI, jeNe kharAba AyuSyane baMdha paDavA de na hoya, teNe te sadA sAvadha rahevuM joIe. pariNAmene sAcavavAno prayatna kare : - dhamI thavuM eTale sadAnA sAvaceta banavuM. dharmane haiyAmAM vAsa, eTale AtmAnA pariNAma upara suMdara cekI. ApaNA pariNAma upara ApaNe sadAne mATe rokI rAkhI zakIe, evuM A sthAna che ke nahi? hA, tamAruM ane amAruM, bannenuM sthAna evuM che ke-ApaNe je dhArIe te sadAne mATe sAvacetI rAkhI zakIe. zrAvaka je potAnA cethA guNaThANA agara to pAMcamA guNaThANAnA pariNAmane barAbara jALavI rAkhI zake ane sAdhu je potAnA sarvavirati guNaThANAnA pariNAmane barAbara jALavI rAkhI zake, ane A pariNAmo AvatAM pahelAM je AyuSyane baMdha paDI gayo na hoya, te e zrAvakane e sAdhu kadI paNa durgatinA AyuSyane upA nahi devagatinA AyuSyane ja upAje ane devagatimAM paNa vaimAnikathI nIcenA sthAnanA AyuSyane upAje nahi. sAdhu ane zrAvaka-banee pariNAme upara cekI te rAkhavI ja
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjo bhAga joI e, kema ke--emAMthI ekanA ya Antara zatruonA abhAva ja thaI gayA che evuM nathI. pragaTelA guNu kSAyika na hAya, tyAM sudhI e guNa puna: AvarAI javAnA saMbhava teA khareA ja. tamArA karatAM sAdhune pariNAmeAmAM palaTo AvavAnA sagA ochA che-ema kahI zakAya; kAraNa ke-pApanAM sAdhanAne eNe tyAga karyo che ane yAgAne eNe eka mAtra bhagavAnanI AjJAnI ArAdhanAmAM ja ceAjI dIdhA che; paraMtu mAhya sAdhanAne tyAga karavA chatAM paNu, sAdhue jo ene haiye rAkhyAM hAya, te enI dazA kadAca tamArA karatAM paNu khUrI thAya. ApaNI vAta te e che ke--sAvadhagIrI rAkhavI heAya te ApaNAthI rAkhI zakAya tema che. saMsAramAM beThelAe ya, jo dhAre teA AtmAnI cAkI cAvIseya kalAka karI zake. tamane eTalI khAtrI che ne ketame jo dhArA te pApa upAdeya lAge, sa'sArasukha upAdeya lAge '-evA adhanA piraNAmeAthI tame bacI zake! ! ? tamArAthI adhama thI sarvathA dUra na rahevAya, kema ke-tame evA ja prakAranI sAmagrImAM beThA che, paraMtu tame A adhama tavA jevA ja che'-evI bhAvanAne teA kharAbara jALavI zake ne? amAre te evI sAmagrI nathI, chatAM jo ahIM amArA pariNAmA khagaDe, te temAM amArI mATI khAmI gaNAya. jo ke-saviratinA piraNAmA paNa 200 thI 900 vAra jAya ne Ave e zakaya che, paNa prayatna te pariNAmeAne TakAvI rAkhavAnA ja karavA joI e ne ? jyAM sudhI ceAthA guNuThANAnA pariNAme vidyamAna hAya che, tyAM sudhI manuSyane ane tiryaMcane aMdhAya che teA te vaimAnikanuM ja AyuSya adhAya che, eTale tame kadAca sAdhu thaI zakeA nahi, te ya tamane saddagatinI khAtrI ' ma
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 cAra gatinAM kAraNo rahI zake; paNa samyagdarzana guNa pragaTe che kharo ? haiye dharma te rAkhavA ja evuM zIkhyA? ApaNe saue ahIMthI marIne sadgatimAM javuM che ane durgatimAM nathI javuM, e te cakkasa che ne? kema ke-ApaNane Dara che ke je ahI cUkyA, durgatinuM AyuSya baMdhAI gayuM ane athI gatimAM javuM paDyuM, te tyAM prAyaH dharma sAmagrI nahi maLe, sukha paNa nahi maLe ane duHkhane TALavA mAgIzuM te ya duHkhane TALI zakIzuM nahi! mATe ApaNe ahIM sAva cetIthI jIvavuM che, A vAta te tame nakkI karI lIdhI ne? tame ghera jazo ane kuTuMba pUchaze, te zuM kaheze? meTe bhAge kahevAnA nahi ane kahevuM haze te kahetAM AvaDaze nahi, evuM ja che ne? AvAne AvA kyAM sudhI raheze? ahIMthI tame bahAra nIkaLe ane keI pUche ke-"tamArA sAdhu zuM kahetA hatA?" te tame zuM kahe ? evuM je kaMI pUche, tene tame kahI zake che ke-Aje ame evuM zIkhI AvyA ke-je ame e rItie vatIe te amArI durgati. kadI paNa thAya nahi, sadgati jarUra thAya ane pariNAme mekSa paNa maLe! e pUchaze ke-evuM te kayuM zikSaNa tamane maLyuM?' te kahejo ke--adharmane sarvathA tyAga na thaI zake te ya heye dhama te jarUra rAkhe. je adharma na chUTe tene khaTake rAkhavo ne dharmane ja karavAnA ane sevavA! udyama cAlu che paNa te kevA prakAra che? je jIve mekSamAM jAya che, sagatimAM jAya che agara te durgatimAM jAya che, te jIve udyama karI karIne ja mokSamAM,
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra7 bIjo bhAga sadgatimAM ke durgatimAM jAya che ne? mAnasika, vAcika ne kAyika-e traNe prakArane athavA te emAMnA keI paNa prakArane udyama karyA vinA ja kAMI thaI jAya, evuM bane che? mA sadhAya udyamathI, sadgati maLe paNa udyamathI ane durgatimAM javAyA che te paNa pitAnA udyamathI ja ne ? tame ne ame, kAMIka ne kAMIka te udyama karIe ja chIe. tamAre udyama te cAlu che ne? udyama te cAlu che je, paNa kevuM phaLa Ape e udyama cAlu che-e ja mahattvane vicAra che. ApaNuM duHkhanA nAzanI ane kevaLa sukhane ja bhagavyA karavAnI IcchA saphalA nivaDe, e ja udyama cAlu che ne ? ApaNI cejanA e che ke-mokSe javAnI ahIM ApaNe taiyArI karI levI che. mokSa jeTale vahelo maLe teTaluM sArUM, ema te kharuM ne? te ApaNe ahIMthI prayatna zaru karI daIe ane te evo prayatna zaru karI daIe ke-ApaNe have lAMbo kALa saMsAramAM bhaTakavuM paDe nahi. emAM, sAthe sAthe bIjI taiyArI evI karavI che keahIMthI bhUle cUke paNa durgatimAM sarakI javAya nahi. je ke-melanA hetuthI mokSamArgane sevyA karanArane durgatine bhaya rAkhavAne kAraNa ja nathI. mokSamArgane sevanAra je cUke nahi. te ene jyAM sudhI mokSa maLe nahi, tyAM sudhI enI gati te thAya ja nahi. ekala mokSamArganI sevAmAM ja jIvanane tame ja de, e kAMI Aje ne Aje zakya che? nathI, te paNa dugatimAM javuM nathI, e te cekasa ja che ne ? saMsArane svabhAva sarakAvavAnuM che. temAM je durgatimAM sarakAI javAyuM, te kadAca ananta kALa sudhI paNa ApaNane dharmanI prApti thAya nahi, e zakya che. je durgatimAM sarakI gayA,
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 cAra gatinAM kAraNA te du:kha ghaNuM aNugamatuM heAvA chatAM paNa, duHkhane bhagavyA vinA chUTake thAya nahi ane dhasAmagrInA cAga paNa prApta thAya nahiM. kadAca dharma sAmagrI maLI jAya, te ya ApaNe dharmane arAbara sevI zakIe nahi, ema paNa bane. AthI, ApaNe dutinAM kAraNeAne sevavAM nathI ane devagatinAM kAraNAne ane manuSyagatinAM kAraNAne sevavAM che, ema ne ? duti thAya nahi ane sadgatinI khAtrI rahe, e kayAre ane pApa karavu' paDe teA ya haiyuM enAthI nAkhu rahe te ! sa'sArane sevavA chatAM paNa, saMsArathI chUTavAnI ane e mATe sadhane sevavAnI abhilASA jIvanta rahe te! pApathI virAma pAmavAnI bhAvanA : jaina hoya te pApa kare ja nahi, ema kahevAya nahi; paNa je jaina hAya tene pApa karavAnuM game nahi ane pApathI chUTavAnuM enu dila hAya, ema jarUra kahI zakAya. jeTalA jaina eTalA sAdhu ja athavA sAdhu hAya te ja jaina, evu nathI; paNa jene haiye sAdhupaNAnI IcchA nathI, te sAcA jaina nahi ! pApa karavA chatAM paNa, jainane pApathI virAma pAmavAnI IcchA hAya, kema ke-pApa karavuM paDe evAM karmone khAMdhIne Avye hAya tA pApathI virAma pAmavAnA pariNAme pragaTe nahi e ane, paNa jainapaNAne pAmyA hAya tA e pApane pApa mAne ja ane pApathI chUTavAnA dhyeyavALA paNu e jarUra hoya ja. sAdhupaNu zuM che? pApa mAtrathI virAma pAmavu' ane dharmane AcaravA te ! dharmane AcaravA haze, te pApathI virAma pAmavAnI bhAvanAne keLavavI ja paDaze ne e bhAvanA haze te pApa paNa
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga .. durgatimAM ghasaDI javI samartha nahi bane. aNagamatA mANeka samAM paNa svArtha hoya te tene sAcavI levuM paDe, nibhAvI. levuM paDe, paNa manamAM zuM thAya? sakyAre enAthI chUTAya ? eTaluM ja nahi, paNa mANasane evA svArtha upara paNa tiraskAra Ave che. "svArtha che mATe mAre AvAnuM meMThuM ughaDAvavuM paDe che ne?'-ema thAya che; ane "evA svArthanI. garaja ja na rahe evI sthiti Ave te sArUM"--ema paNa thAya che. tema, pApa karavuM paDe tyAre jainane karma upara paNa gusso Ave, kema ke-pApathI virAma pAmavAmAM aMtarAya ke kare che ? tevA prakArane karmodaya! pApamAM prere che koNa? tevA prakArane karmodaya ! tame karmanA preryA ja pApa kare che ke pApa majenuM lAge che mATe pApa karo cho ? pApathI chUTavAnuM mana hoya, te bele. pApathI chUTavAnuM mana hoya, te pApAcaraNa karavA chatAM ya haiyuM enAthI nekhuM rahI zake. emAM aviratinA udayathI janita rAga ne rasa Ave, te paNa e. kharAba che, enAM kAraka kama kharAba che, ema thayA ja kare. ethI, pApane baMdha joradAra paDe nahi ane dharmanI bhAvanAdikathI lAbha paNa thAya. deva-gurU-dharma haiye hoya to : ApaNe durgatimAM jaIe nahi ane sagatimAM jaIe, e zuM bahu moTI vAta che? jene durgatimAM jAya nahi ane sadugatimAM jAya, emAM navAI pAmavA jevuM kAMI che ja nahi. jemane zrI vItarAga deva maLyA, zrI vItarAga devanI AjJAnuM
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka 0. cAra gatinAM kAraNo pAlana karavAne mATe ja jeo nIkaLyA che evA nircantha gurUo maLyA ane zrI vItarAge upadezele dharma maLe, temane dagatimAM kheMcI javAnI tAkAta kenAmAM che? A traNane zaraNe rahelAne te, keIthI ya durgatimAM laI jaI zakAya nahi A traNane haiye rAkhIe nahi ne durgatimAM jaIe, te judI vAta che. paNa, e te ApaNuM bhUle A traNane vagovavA jevuM thAya ne? zrI vItarAgane sevate hate, ninya gurUne sevato hato ane emaNe upadezelI dharmakriyA karatuM hatuM, chatAM durgatimAM gaye-ema je kaMI kahe, te te ApaNane kevuM lAge? devagurU-dharmanI ApaNe AvI vagevazuM te karAvavI nathI ne? ApaNuM haiye je zrI vItarAga, emanA sAdhu ane emane dharma vasI jAya, te kadI paNa evI vagevaNuM thavAne vakhata Ave nahi. emAM ApaNane paNa lAbha ja che ne ? A traNa jenA haiye heya, tene bhUlAvavAnI saMsAranA sukhamAM ya zakti nathI ane duHkha ene muMjhavI zake nahi. kadAca duHkha Ave, te ya e samaje ke-mArI bhUle duHkha AvyuM che; dukha sArA vakhate AvyuM, ema ene thAya; kema ke-haiye deva-gurU-dharma che. duHkhane e sArI rItie veThI le. sukha bhUlAve nahi, duHkha muMjhave nahi ane hareka avasthAmAM deva-gurU-dharma haiye rahe, te durgatinA daravAjA baMdha ane sagati rAha jue. haiyAne AvuM banAvI daIe, te "maryA pachI ApaNuM thaze zuM?" -evI cintA rAkhavAne zuM kAraNa che? mahArAjA zrI kumArapAlane haiye dharma hato : mahArAjA zrI kumArapAle, e avasara AvI lAge
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga na = 31 te kahI dIdhuM ke- "mapi = vAtAvuM kyAre kahI zakAya? emanA haiyAmAM deva-gurU-dharma vaselA hatA, mATe e ema kahI zakyA. mahArAjA zrI kumArapAlane eka vAra temanA duzamane taraphathI jhera ApI devAmAM AvyuM. jhera khavAI gayuM hoya te paNa, tenAthI bacI zakAya evI zukti rAjabhaMDAramAM hatI; paNa zrI kumArapAlane jhera ApavAnuM kAvataruM racanArAoe, e zuktine paNa pahelethI ja pitAnA kAbUmAM laI lIdhI hatI. ahIM jheranI asara vacce jatI hatI, tyAM zrI kumArapAlane khabara paDI gaI ke-pitAne jhera ApavAnuM kAvatarUM koNe racyuM che, ane, teNe jherane utAranArI zukti paNa kabaje karI lIdhI che, ema paNa temanA jANavAmAM AvI gayuM. A vakhate emane zuM thAya ? zAstromAM naidha che ke-e vakhate zrI kumArapAle, pitAne jhera ApanAra dumana upara paNa gusso karyo nathI. e samajI gayA ke- have huM bacI zakuM tema nathI, eTale antima ArAdhanAmAM lAgI gayA. jhera utAravAnI zakti nahi maLavAthI nArAja thanArAone temaNe kahyuM che ke-maravAne mATe paNa ame taiyAra chIe !" jANI joIne maravuM nahotuM, paNa maraNa AvI paDe te teno jarAye Dara nahato. jenA manamAM ema hoya ke- jIvIzuM te dharma karIzuM ane marIzuM te sadagati hAjara ja che" e, maraNathI Dare paNa zuM karavAne ? jIvAya te dharma karavo che ane marAya te sadgati maLaze, evI khAtrI che- AvuM jenA manamAM hoya, tenAthI azAnti AghI rahe ane tenI zAnti banI rahe. mahArAjA zrI kumArapAle antima ArAdhanA paNa bahu sArI karI che, kema ke-haiye dharma hate.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 . cAra gatinAM kAraNe - emane haiye dharma na hata, te e pitAnA mRtyune bagAData, ema lAge che ne? kAvataruM karIne jhera utAranArI zukti paNa guma karI dIdhI, e jANIne gusso na Ave? paNa, e vakhate gusso Ave te temAM bagaDe kenuM? zrI kumArapAle gusso karyo hata, te emanuM te bagaData ja ne? paNa emane heye dhama hato, eTale emaNe jhera ApanAranA saMbaMdhamAM bIje kaze paNa vicAra nahi karatAM, eka mAtra pitAnA AtmAnA ja hitane vicAra karyo. A lokamAM ne paralokamAM zuM joIe che? ApaNe paNa AtmAnA hitane vicAra karIe, te sadA sAvaceta rahI zakIe ne? saMsAramAM te ukApAta paNa hoya. manane lobha pamADe evA saMyogo saMsAramAM Ave, emAM te navAIja nahi. hamaNAM hamaNAMmAM te vaLI ghaNA vicitra saMge upasthita thatA jAya che. AjanI rAjyapaddhatinA kAraNe paNa keTalAkanI muzkelIo vadhI che. yuddhanI vAta saMbhaLAyA ja kare che. haju te AthI paNa vadhu kaparA saMge AvavAnI saMbhAvanA che. game tevA kaparA kALamAM paNa, haiye je dharma hoya, te sukhe jIvI zakAya. game tevA savege. Ave, paNa AtmAnA hitanA vicArane bhUlavo nathI, evuM je nakkI karI le ane e mujaba vartavAne mATe prayatnazIla bane, te tame kahI zako ke-A saMge paNa amArI samAdhine lUTI zake tema nathI. ame amArA jIvanane evuM keLavyuM che ke-ame pratikULa saMyogomAM paNa sukhe jIvI zakIe ! pratikULa saMyogo agara anukULa saMge je amArI.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ trIje bhAga samAdhine lUTI jAya, teA amArUM jIvana dhULa thaI jAya; paNa ame te thavA daI e nahi !' ApaNane khapa to samAdhine che ne? koI pUche ke-tamAre A leAkamAM zuM joIe che ?, tA tame zuM kaheA ? paraleAkamAM tamane zuM joIe che ?-ema jo koI pUche, to tame zuM kaheA ? game tema karIne paNa sukha ja joIe che, ema kaheA ne? tyAre, haiyedhama che ke saMsAranu sukha che ? saMsAranu' sukha te puNya vinA maLe nahi ane pApanA uce du:kha AvyA vinA rahe nahi; paNa haiye dhama hAya, teA sukha sujIve nahi ane duHkha satAvI zake nahi. tamAre tA * ahIM zuM joIe che ? '--evuM pUchanArane ya 8 dhama joI e che '-ema kahevu' joI e; ane paraleAkamAM zuM joIe che?'-ema pUchanArane ya - dha joIe che ?ema kahevu* joIe; kAraNa ke-eka dhama ja evA che, ke je sukhamAM ne duHkhamAM azAntithI bacAvI zake che ane zAnti ApI zake che. sa'sAramAM sukha te puNyanA cAga hAya tA ja maLe ane duHkha Ave te te dvArA pApa jAya che, eTale joI e eka samAdhi, evu nakkI karA. suSmamAM paNa samAdhi joIe ane duHkhamAM paNu samAdhi joI e--evu nakkI karA, eTale dharma ja joIe che, e vAta AvI javA pAme. hAla dharma keTalA thAya che, e vAta nAkhI che. hAlamAM dhama thaI zakatA na heAya, ema paNa ane. parantu, tamArA dilamAM e ja eka vAta hAvI joI eke-jo zakaya hoya tA, joIe che eka mAtra dhama ja! dharmane pAmelA puNyAtmAonuM lakSya e hAya ke--A lAkamAM samAdhi maLe, paraleAkamAM dhamanI sAmagrI maLe ane pariNAme mukti maLe. 3 33
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNA mahArabha ane mahA parigrahavALA temAMthI rasa kADhI nAkhe ane khIjAA icchAne dAdarI banAvI de : 34 jenA haiyAmAM AveA bhAva pragaTyo hAya ane AvA bhAvamAM je ramatA hAya, te naranAM amuka amuka kAraNeAmAM eThA hoya te paNu, ene narakanA AyuSyano aMdha paDe nahi. narakanAM kAraNA thaI paDe evI keTalIka vastuo tamArI pAse che ane te hamaNAM cheADI zakAya tema nathI, ema paNa tame kaheA cho. jemanI pAse e vastu nathI, temAM paNa meTA bhAge 'e vastuo maLe teA ThIka '~evI IcchA che. ApaNe joI AvyA ne ke-mahArabha ane mahA parigraha, e paNa narakanAM kAraNeA che ? mahArabha ane mahA parigraha hAya paNa nahi ane ene IcchitA paNa na hAya, evA keTalA ? evA nahi, ema te nahi; paNa evA gheADA. tyAre, jeo narakanAM kAraNAmAM beThA che athavA tA tene Icche che, teone 6timAM javAnI IcchA che kharI ? sa0 evI icchA te| kAne hAya ? evI IcchA na hAya, paNa jo evA kamane khAMdhIe te zuM thAya ? jee narakanAM sAdhanAmAM beThA che, teone paNu kruti na maLe ane sadgati maLe, e kAMI azakaya nathI; paNa haiyAne te pheravavuM ja paDaze. evA mahAra bhane adha karI de ane mahA parigrahane tajI de, te te bahu rAjI thavA jevuM che, paNa kadAca tAtkAlika e banI zake nahi, te ya tAtkAlika karavA jevu e teA che ja ke huM narakanAM kAraNAmAM kheDA chu"--tenu bhAna pedA thAya. e bhAna pedA thAya, eTale
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 35 enAthI kema chUTAya-enI peravImAM e paDe reja mahAraMbha ne mahA parigraha khaTake ne ene choDavAnuM mana thAya. jeo mahAbhI ne mahA parigrahI na hoya, teo pitAnI IcchAne kAbumAM laI le. ahIM beThelAomAMne moTe bhAge be prakArano che. kAM te mahAraMbhI ne mahA parigrahI che ane kAM to ene IcchanArA che. zrAvaka mahAraMbha ne mahA parigrahamAM beThelA hoya -e bane, paNa ene ja IcchanArA e na hoya. tame mahArabhAdine se ane Iccho, te chatAM paNa "amane durgatimAM javA deze nahi"-ema tamAre bhagavAnane kahevuM che ne? paNa bhagavAna kare zuM? bhagavAnanuM kahyuM kare, te ja bhagavAna dvArA tamAruM bhaluM thaI zake. "bhagavAna bhaluM kare--e te ApaNe e tArakee bhaluM karavAno mArga darzAvyo che mATe kahIe chIe; bAkI te dareka jIva pitAnuM bhaluM ane pitAnuM bhUMDuM pote ja saje che. tamAruM haiyuM mahArabhAdimAM ja ramatuM haze ane temAM tame je rAjIpa ja anubhavyA karatA haze, te tame je dharmakriyAo karo cho, te paNa tamane zI ane keTalIka madada karI zakaze? A dharmakriyAono je sAce lAbha leve hiya, te ya tamAre tamArA haiyAne sudhAravuM paDaze. tamAre je durgatimAM na javuM hoya, te e mATe tamAre zuM karavuM joIe? jeo mahAraMbha ane mahA parigrahamAM beThA che, teo temAMthI rasa kADhI nAkhe ane enI IcchAvALA pitAnI IcchAne dedarI banAvI de. "mahAraMbha ane mahA parigraha, e narakanuM kAraNa che "--ema je barAbara lAgI jAya ane je bhagavAne kahela dharma haiye vasI jAya, te ja durgatithI bacavAno upAya che.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 cAra gatinAM kAraNeA * jene lIdhe mane salAma bhare che, te mane durgatimAM laI janAra che" ema thAya che? ' > mahAra'bha ane mahA parigraha-e paNa narakanAM kAraNeA che, ema samajIne, mahAra'bhI ane mahA parigrahIe have te enAthI kema chUTAya, eno vicAra karavA paDaze ne ? ekadama na choDI zakAya teA zuM karavuM ?, ema tame pUchI zakeA cho. e vakhate kahevAya ke-A mahAraMbha ne mahA parigrahamAM je rasa anubhavI rahyA cho ne emAM sukhanI je kalpanA karI rahyA cho, te kADhI nAkhA; ane reAja vAraMvAra vicAra karI keA narakanuM kAraNa che; kayAre AnAthI chUTAya ? ' jeo mahAra bhI ne mahA parigrahI nathI, temaNe te mAtra icchA upara ja kApa mUkavAno che ne ? narakane Icche nahi, te narakanA kAraNane upAdeya buddhie Icche ane e na maLe teA tethI bhayaMkara rIkhAmaNa anubhave, e meLa maLe kharA ? nahi, paNa A badhuM kacAre bane ? mahArabha ne mahA parigraha, e mahA pApa che--ema lAge teA ne ? dhana rAkhavu. e pApa che--ema lAge che kharUM? tamArI pAse dhana ghaNuM hAya, dhA mATA hAya, ethI kAI tamane salAma bhare, AdarathI khelAve, padhArA zeTha' vagere kahe, vAta vAtamAM AgaLa kare, te vakhate tamane zuM lAge ? manamAM te ema thAya ne ke- jene lIdhe A mane salAma bhare che athavA tA mArA satkArAdi kare che, te mane narakamAM laI janAra che ?' tame pAchaLathI AvyA hai| te ya tamane lAvIne AgaLa besADe ne padhArI padhArI kahe, te vakhate tamane zuM thAya ? tamArU dhana ane tamArA dhaMdhA tamane <
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ jo bhAga yAda Ave ne ? tame kAMI lADa khADa cho, ke jethI tamAza Adara zAthI thAya che, te tame samajI zake! nahi ? te vakhate jo tame vivekI hA, te tamane ema paNa thAya ke-jenA ceAge mane A mAna maLe che, te mane durgatimAM lai janAra che! 30 sa0 mAna te puNyathI maLe te tamane mAna ApanArA tamArA puNyane jovA gayA che? e tA tamArUM dhana ne tamArA dhaMdhA jue che ne ? dhA ne dhana tamane maLyu* tamArA puNye ane mAna maLyu te tamArA puNya, paNa mAna ApanArAe zuM' rjAyu? tamArA dharmane, tamArA vivekane joI ne kAI tamane mAna Ape, tenI A vAta nathI; paNa kevaLa tamArA dhanavAnapaNA A Aphri tarapha najara rAkhIne tamane lAkA mAna Ape che, tenI A vAta che. tamane leAkeA mAna ApatA hAya, te vakhate ya tamane * mArI pAse ghaNuM dhana che, te durgatinuM kAraNa che '-ema yAda Ave ne ? ke pachI, ema thAya ke- dhananA kevA mahimA che ? dhanaM che, teA A badhA mane khelAve che ane AdarathI AgaLa kare che ! ? mithyAtvane kADhavuM paDaze H tame vivekI aneA, teA tame dhananA mahimA evI rItie vicArI zakA ke-tamane, tamArI ane tamArA dhananA ceAge tamane mAna ApanAranI paNa, dayA Ave. ghaNA dhananA saMgraha, enI mUrchA drutimAM laI janAra che. paNa jagamAM ajJAna keTalu badhu che ? mane cetavavAne badale huM bhAnabhUlA khanu evu thAya che.' dhanavAnane aucitya tarIke paNa mAna apAya,
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 cAra gatinAM kAraNe paNa dhanavAne pite vicAra kara paDe, kema ke-ene durgatimAM javuM nathI. jo ema thaI jAya ke-A badhA dhanane pratApa che, mATe dhana te joIe ja; te ene DUbI jatAM vAra lAge nahi. dhana tajavA jevuM che, parigraha e pApa che, ema je samajAI jAya, te mahA parigrahI ene sAro upayoga karavA mAMDe ne? thoDuM dhana hoya te ya, theDA dAna dvArA ghaNe lAbha uThAvI zake. A te zrI siddhakSetra che. ahIM te dharmanAM kAraNe bahu maLe. bIjA kSetre karatAM A kSetra bahu dAna karAvanAra che. mahA parigrahavALA nakkI karI le ke-sadupayoga karavAnuM A suMdara sthAna che. kahI de ke ahIM jene TIpa laIne AvavuM hoya te khUzIthI Ave, kema ke ahIM pApathI chUTavAnI bhAvane bahu joradAra hoya che. sAdhAraNa sthitivALA paNa samaje ke-puNyanI uttama taka che. jeTalAM kAraNe durgatimAM laI janArAM beThAM che, te je tame dhAre ne mananI dizAne pheravI nAkhe, te te durgatimAM laI jaI zake nahi. haiyAne je barAbara sudhArI levAya, te bhavanI suMdara paraMparA sarjAya ane mukti vahelI maLe. A mATe, mithyAtvane kADhavuM paDaze ane samyakatvane meLavavuM paDaze. mithyAtva e saghaLAM pApano bApa che? narakanA AyuSyanA Azra pikI ApaNe pacendriyaprANivadha, bahu AraMbha tathA bahu parigraha, niranugrahatA, mAMsajana, sthiratA ane raudradhyAna-ATalA Azra viSe keTaleka vicAra karI AvyA chIe. have parama upakArI, kali kAlasarvajJa, AcAryabhagavAna zrImad hemacandrasUrIzvarajI mahA
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 zrIjo bhAga rAjA pharamAve che ke-mithyAtva ane anantAnubaMdhI kaSAyA, e paNa narakanA AyuSyanA AzravA che. zAstromAM sAmAnya rItie narakanAM kAraNeA tarIke-mahArabha ane mahA parigraha che, ema paNa kahela che; ane mahAra bha, mahA parigraha, pa`cendriyaprANivadha tathA mAMsAhAra-A cArane paNu narakanAM kAraNeA tarIke varNavAela che. mahAra'bha ane mahA parigraha jyAM hAya, tyAM meTe bhAge paMcendriya-prANivadha Adi hAya, temAM navAI pAmavA jevuM nathI. mahArabha te kahevAya che, ke jemAM prAyaH rAdI hiMsA cAlu ja hAya che. ATalI badhI hiMsA thAya evuM kama kare ane peAtAnI AMtaraDI kakaLe nahi, peAtAnu antakaraNa arerATI anubhave nahi, e kayAre bane ? keTalA adhA hiMsaka pariNAmeA hAya, tA e bane ? mahA parigrahane ya sukhanu' kAraNa mAnavAne mATe, kaSAyAnuM joradArapaNuM jarUrI hoya che. mahA parigraha, keTalA AraMbhAne ane keTalA mahArabhAne saje, te kahevAya nahi, dhanane agIAramA prANa tarIke paNa oLakhAvAela che, eTale mahA parigrahamAM rakta khanelA jIva, peAtAnA parigrahanA rakSaNAdine mATe zuM zuM na kare, e kahI zakAya nahi. avasare e, pacendriya-prANivadha, yAjanA pUrva kaiya kare. enAmAM anugrahazIlatA te bhAgye ja hoya. mATe bhAge enu haiyu' kaThera hoya, eTale raudradhyAna teA enA haiyAmAM AgevAna sthAna bhAgavatuM hoya. evAne, koInI sAthe sthiraveranA prasaMga AvI javA, e paNa bahu sulabha. vairanA prasa`ga mahArabha ane mahA parigrahavALAne sahelAIthI Ave ane varanA pariNAmeAne tajI devA jevI haiyAnI meTapa evAomAM bhAgye ja hoya. Ama chatAM paNu, mahArabha ane
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNA mahAparigrahavALA narake ja jAya-evA niyama nathI, kAraNa ke--pariNAma upara paNa ene ghaNeA AdhAra rahe che. mithyAtva ane kaSAyA kevAka joradAra che, e jovuM paDe. A khA doSAmAM rasa utpanna karanAra koI mahA doSa hAya, teA te mithyAtva che. mithyAtva, e eka evA doSa che ke-bIjA doSone e joradAra banAvI de. e eka manda paDe, te bIjA doSo svAbhAvika rItie manda paDe. AthI ja, jJAnioe mithyAtvane saghaLAM ya pApAnA bApa tarIke oLakhAvela che. sattareya pApasthAnaka, mukhyatve, e aDhAramA pApasthAnakanA AdhAre jIve che. jo e eka khasI jAya, te te pachI sattaramAMthI eka paNa pApa lAMbA kALane mATe jIvI zakatuM nathI. 40 mithyAtvanI hAjarImAM gu! ane samyaktvanI hAjarImAM DhASA kevA phulane ApI zake che ? Aje mithyAtvanA saMbaMdhamAM jaina samAjamAM paNa keTalI aSI bedarakArI AvI gayelI jaNAya che? jenA AdhAra vinA koI paNa pApa lAMkhA vakhata TakI zake niha ane je pApa sAthe hAya tA ja utkaTa hiMsAdi doSa paNu azubha anuaMdhanA hetu banI zake che, kAraNa ke-mithyAtva na hAya tA doSanI byAmUDhatA saMbhavI zakatI nathI ane doSanI byAmUDhatA vinA doSA bahu nukazAna karI zakatA nathI; te mithyAtva e eka evuM pApa che ke--ene tajyA vinA teA, vastutaH eka paNa doSane tajI zakAtA nathI. mithyAtva, e bahu ja bhayaMkara koTinuM pApa che. hiMsAdika pApAthI tA, abhavyA ane kubyA paNa ghaNe aMze pAchA haThI zake che. abhaLyAne mATe ane dukhyAne mATe dravya
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 41 cAritrane niSedha nathI karyo. e kAMI azakya nathI ke-abhavya ane dubha sarvaviratinI dikSAne grahaNa kare ane tenuM pAlana paNa evI rItie kare ke-bIjAone kadAca ema paNa lAge ke-A loko gajabanuM saMyamapAlana kare che. ghara saMyama ane ghora tapa, e abhavya ane durbhane mATe, azakya nathI; paNa A mithyAtvanAmanA pApane tyAga te mAtra bhavyA. -tmAoja karI zake che. eTale, nathI te abhavya mithyAtva nAmanA pApane tajI zakatA ane nathI te durbha mithyAtva -nAmanA pApane tajI zakatA; mAtra bhavyAtmAo ja mithyAtva nAmanA pApane tajIne samyagdarzana rUpa dharmane pAmI zake che. mithyAtva jema mUDhatAne pedA karanArUM che, tema samyakatva e "dharmanA rasane pedA karanAruM che. samyakatvanI hAjarImAM doSe paNa tevA phalane ApI zakatA nathI, ke jevA phalane doSa mithyAtvanI hAjarImAM ApI zake che. evI ja rItie, mithyA- tvanI hAjarImAM guNe paNa tevA phalane ApI zakatA nathI, ke jevA phalane guNe samyakatvanI hAjarImAM ApI zake che. abhavya ane durbha jyAre ghera saMyamanuM pAlana kare che ane ghora tapane tape che, te vakhate je temanAmAM mithyAtvanI hAjarI na hoya ane samyaktvanI hAjarI hoya, te e saMyama ane e tapa, emane mukti ApyA vinA rahe nahi; paraMtu eka mAtra mithyAtvanI hAjarI, emane e saMyamanA pAlananA ane e tapanA sevananA vAstavika phalathI vaMcita rAkhe che. evI rItie, samyakRtvanI hAjarI hoya evA vakhate aviratinA ge sevAtAM mahA pApa paNa, AtmAne durgatimAM ghasaDI javAne mATe samartha banI zakatAM ja nathI ane samyagdaSTi
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe AtmA je kAMI theADA ke vadhu pramANamAM dharmane Acare che, te dhama tenA mAkSamAM kAraNabhUta ane che. jo A vAta kharAkhara khyAlamAM AvI jAya, te mithyAtvane tajavAnA ane samyaktvane pragaTAvavAnA prayatna karavAnu` mana thayA vinA rahe nahi. mukhyatve mithyAtva ja AtmAne saMsAramAM rakhaDAve che H jara mithyAtva sivAyanAM pApAne tajavAnA prayatna paNa avazya karavA ceAgya che. pApanA sarvathA tyAga karyA vinA, sAcA dhamaya jIvanane pAmI zakAya-e zakaya nathI; ane jyAM sudhI ekAnte dharmamaya jIvana prApta thAya nahi, tyAM sudhI muktinI prApti thavI, e paNa zakaya nathI. Ama chatAM paNa, pApAne tajavAne asamatha evA paNa mANase, mithyAtva rUpa pApane tajavAnA prayatna tA jarUrAjarUra karavA joI e. pApanuM sevana-e judI vastu che ane pApanI byAmUDhatA-e judI vastu che. pApanu AcaraNa paNa, pApanI byAmUDhatAnAceAge ja, bahu bhayaMkara phalane ApanArU' nivaDe che ane pApanI vyAmUDhatA mithyAtvanA ceAge thAya che. AthI, tame Aje pApano sarvathA tyAga karavAne mATe asamartha hA, teA paNa mithyAtvane tajavAno te tamAre khUba khUba prayatna karavA joI e. mithyAtvanI hAjarImAM pApa sAthe ramavuM, te jheravALA sApanI sAthe ramavA jevuM che; ane, mithyAtvanI gerahAjarImAM pApa sAthe ramavuM, te jhera jenuM nIceAvAI gayuM che--evA sApanI sAthe ramavA jevuM che. A e vacceno bheda samajAya che? hiMsAdi pApA kharAkha che, duHkhanAM denArAM che, tajavA jevAM ja che ane ene tajyA vinA sa'pUNaeN kalyANu thavAnu... nathI; para`tu mithyAtva tA evu' pApa che ke--e pApane
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAga bIjo pApa tarIke oLakhavA de nahi. pApamAM sukha che, evI kalpanAne pedA karavAnI tAkAta mithyAtvamAM che. hiMsAdika deSA adhama karAve, paNa adhama karavA lAyaka che evuM teA mithyAtva ja manAve. jenuM mithyAtva oradAra hAya, tene khUda bhagavAna zrI jinezvaradeva maLe, zAstronuM jJAna maLe, chatAM paNa enuM sAcuM phaLa ene maLe nahi. jemanu' mithyAtva rUpa pApa javA pAme che ane ethI jemanAmAM samyaktva rUpa guNu pragaTe che, evA AtmAe kadAca hiMsAdvi pApAnA tyAgI na paNu hAya, te paNa te AtmAe adha punlRgalaparAvatta kAlathI paNa AchA kALamAM muktine avazya pAme che. eka vAra mithyAtva gayuM ne samyaktva pragaTyu', pachI kadAca pharI mithyAtvanA udaya thaI jAya, te ya e AtmA ardha pudgalaparAvartta kAlathI ochA kALamAM mukitane pAmyA vinA rahe ja nahi. AthI, e vAta sunizcita thAya che ke-AtmAne sa'sArasAM rakhaDAvanArAM je je kAraNA che, te badhAM kAraNeAmAM sauthI mukhya kAraNa mithyAtva che ane mithyAtvanA gayA mAda, AtmAne sasAramAM rakhaDAvanArAM bIjA kAraNeA, AtmAnI sAthe lAMkhA vakhatane mATe astitva dharAvI zakatAM ja nathI. 43 mithyAtvane tajavAno ne samyakatvane pAmavAno prayatna keTalA ? tamane lAge che ne ke-mithyAtva, e bahu ja bhayaMkara koTinuM pApa che ! e pApa jyAM sudhI jIvatuM hAya, tyAM sudhI khIjuM eka paNa pApa vastutaH mare nahi. bhayaMkara mithyAtvanI hAjarImAM hiMsAdikanA kadAca tyAga paNa karAya, tA ya te mAhunA nAca ja gaNAvAnA, kema ke-hi'sAdine tajavA chatAM
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 cAra gatinAM kAraNeA paNa, hiMsAdi tyAjya ja che-e vagera bhAvA pedA thAya ja nahiM. jemane peAtAnA sa'sAraparyAya tarapha aNugamA pedA thayA hAya ane jemaNe peAtAnA meAkSaparyAyane pedA karavA hAya, temaNe A mithyAtva rUpa doSane tajavAnA tA, sauthI pahelA prayatna karavA joIe. tame teA, mithyAtvane kAM teA tajI dIdhuM haze ane kAM tA tame mithyAtvane tajavAnI peravImAM haze!, ema mAnI la' ne ? tame teA vAraMvAra samyaphatva ane mithyAtvanI vAte sAMbhaLelI ne ? tAmalI tApasa mithyASTi hatA, ethI ja enA mahA tapanA mUlya karatAM paNa samyagdaSTinI eka navakArazInu mUlya meTuM, AvuM te! tame aneka vAra sAMbhaLelu ne ? tyAre te tame ' samyaphatva zuM ane mithyAtva zuM '-e sArI rItie jANatA ja haze ne? samyagdaSTinI navakArazInA phUlanI teAle paNa mithyAdaeNSTinA mahA tapanu phUla AvI zake nahi, e vAtane jANanArA, kheAlanArA ane vAravAra sAMbhaLanArA tame, .6 samyaktva kAne kahevAya ane mithyAtva kone kahevAya '-ene samajavAnA prayatna nahi karyuM hAya, athavA tA tame mithyAtvane tajIne samyaktvane pragaTa nahi karyuM hAya, athavA te chevaTa mithyAtvane tajavAnA tathA samyaktvane pragaTa karavAnA prayatnamAM tame nahi hA, AvuM te kema manAya ? samyaktva kAne kahevAya ane mithyAtva kAne kahevAya, etA tame game tyAre game tene sahelAIthI samajAvI zake ne ? kAraNa ke-A tA mULanI vastu che. mithyAtvanA ceAge jo tAmalI tApasanA moTA paNu tapanI lAMbI kiMmata nahi, tA A badhI dharmakriyAe, ApaNAmAM jo mithyAtva haze, te ApaNane zuM kula Apaze, evI cintA thayelI ke nahi ? abhavyA ne dubhavyA
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 4 jyAre A zAsane kahelA saMyamane letA haze ane pALatA haze, tyAre badhI kriyAo kevI rItie karatA haze? emanI kiyAonI pAse je tamArI A badhI dharmakriyAone mUkIe, to dharmakriyA mAtra tarIke emanI kriyAo caDhe ke tamArI kriyAo caDhe ? tyAre, Aje mithyAtvane kADhavAnI ane samyakatvane pragaTAvavAnI bAbatamAM, bahu bedarakArI kema dekhAya che? mithyAtva kone kahevAya ane samyaktva kone kahevAya, ene samajavAne ya tame keTalAka prayatna karyo che? suvAdine mAnate hoya, te chatAM paNa je mekSanI rUci na hoya, te samyakatva nathI, ema nakkI thAya che: Aje ja dharmakriyAo karanArAomAM paNa, evA te. ceDA ja nIkaLe ke-emane pUchIe ke "mithyAtva kone kahevAya. ane samyakRtva kone kahevAya te e viSe jeo samajapUrva kane vyAjabI javAba ApI zake. bahu bahu te kahe ke kudeva, kugurU ane kudharmane tyAga tathA sudeva, sugurU ane sudharmane svIkAra, e samyakatva che ane ethI viparIta: e mithyAtva che." A vyAkhyA paNa barAbara che; khoTI nathI, sAcI che, paNa vicAraNIya e che ke-AnI pAchaLa je samaja hevI joIe, te samaja che ke nahi ?" A. vyAkhyAmAM badhuM AvI jAya che, paNa devane "ku" zAthI kahevAya ane "su" zAthI kahevAya, gurUne "ku" zAthI kahevAya ane "su" zAthI kahevAya tathA dharmane "kuzAthI kahevAya ane "su" zAthI kahevAya-e viSe samajavAne prayatna keTale kare che? kulAcAra mAtrathI tame kudevAdine tajelA.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 cAra gatinAM kAraNa che ke samajapUrvaka tame kudevAdine tajelA che ? ane sudevAdine tame sevA che, te kulAcAra mAtrathI ke samajapUrvaka ? mAtra kulAcArathI ja kudevAdine na sevatA hAya ane sudevAdine sevatA hoya, enAmAM mithyAtva hoya, ema paNa bane e tame jANA cho? tame eTale ya vicAra karyo che ke-mithyAtvanI hAjarI AtmAnA pariNAmeA upara kevIka bhUMDI asara nipajAvatI haze ane samyaktvanI hAjarI AtmAnA pira NAmA upara kevIka sArI asara nipajAvatI haze ? mithyAtvanI ane samyaktvanI kharekharI asara, mukhyatve te, AtmAnA pariNAmeA upara thAya che. mithyASTi evA tAmalI tApasanA mahA tapa karatAM paNa, samyagdaSTi AtmAno mAtra navakArazIno tapa paNa vadhAre phaladAyaka che, ema tame jyAre sAMbhaLyu, tyAre vicAra tA karyo haze ne ke-AnuM kAraNa zuM ? AtmAnA pariNAmA upara mithyAtvanI evI te kevI asara thAya, ke jethI tAmalI tApasanA mahA tapanI paNa jJAni kimata AMke nahi ane AtmAnA pariNAmo upara samyaktvanI evI te kevI asara thAya, ke jethI samyagdaSTinA eka navakArazI mAtranA tapanI paNa jJAniA kiMmata AMke ? mithyAtvane kADhavu hoya ane samyaktvane pragaTa karavu* hoya, teA AvI vAtAnA vicAra karavA joI e. jenAmAM saMsArathI chUTavAnI ane meAkSane pAmavAnI abhilASA ja na hoya, tenAmAM te samyaktva hAI zake ja nahi; paraMtu jenAmAM saMsArathI chUTavAnI ane mAkSane pAmavAnI abhilASA pragaTI che-evA jIvAmAM ya samyaphava na hAya, te e zakaya che. meAkSanI rUcivALA jIve samyaktvane pAmavAnA ja--e nizcita che, paNa samyaktva e
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ = bIjo bhAga 47 mekSanI rUci mAtrathI ja pedA thanArI vastu nathI. micyavanI hAjarImAM paNa mokSanI rUci pragaTI zake che. samyaktva te mekSanA upAyane aMge haiyAnuM vyAjabI sunizcitapaNuM mAge che. saMsArathI chUTavAnI ane mekSane pAmavAnI IcchA che? je e na hoya, te samyaktva nathI ja, ema nakakI thaI jAya che ? ane e hoya te, "mokSanA upAya viSe tamArI mAnyatA kevI che -te jANyA pachI, samyaktva che ke nahi, te nakakI thaI zake. mithyAtvanA be ane pAMca prakAre sa0 mithyAtva kone kahevAya ane samyaphatva kone kahevAya? jIvAdi padArthone viSe nizcayAtmaka tatvabuddhi, enuM nAma che-samyaktva; ane, jIvAdi padArthone viSe tevA prakAranI tatvabuddhine abhAva, e che-mithyAtva. mithyAtvanA mukhya bhede be che. viparyAsAtmaka ane anadhigamAtmaka viparyAsAbhaka mithyAtva, eTale jIvAdi padArthone tatva tarIke mAnavAM nahi te; ane, anadhigamAtmaka mithyAtva, eTale jIvAdi padArtho tatva che-evA prakAranA nizcayanA abhAva rUpa je ajJAna te. jIva, ajIva Adi padArthonuM astitva hovA chatAM paNa, enA astitvane svIkAravuM nahi-e paNa mithyAtva che ane jIva, ajIva Adi padArthonA astitvane svIkAravA chatAM paNa, jIvAdi padArtho jevA svarUpe che tevA ja svarUpe te padArthone nahi mAnavA ane nahi jANavA rUpa je ajJAna-e paNa mithyAtva che. zAstromAM jema viparyAsAtmaka ane anadhigamAtmaka-ema e bhedethI mithyAtvanuM varNana karAeluM che, tema mithyAtvanA
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 cAra gatinAM kAraNe pAMca prakAranuM paNa zAstromAM varNana karAeluM che. abhigrahika, anabhigrahika, Abhinivezika, sAMzayika ane anAbhega, evA pAMca prakArethI paNa mithyAtvane oLakhI zakAya che. mithyAtvanA A pAMceya prakArane paNa, mithyAtvanA be prakAramAM samAveza thaI zake che. sa, ajJAnI e zuM mithyAdRSTi che? ajJAnI eTale vizeSa jJAnathI rahita, paNa te jJAninI nizrAe cAlanAre hoya ane ethI ene je pitAnI mAnyatAne e Agraha na hoya, ke jethI ene jJAnI tatvanuM jevuM svarUpa kahe tene te svIkArI zake nahi, to enAmAM mithyAtva nathI. ajJAna sAthe Agraha joIe nahi ane jJAnInI nizrA joIe. ajANapaNAne TALavAne prayatna cAlu rAkhe, jJAnane meLavavAne jJAnI gurUnI nizrAe prayatna karyA kare ane "bhagavAne je kAMI kahyuM che, te ja sAcuM che - AvuM manamAM vicAryA kare, ene mithyAdaSTi kahevAya nahi. evA AtmAomAM, tanA svarUpanI bAbatamAM svatanna nizcayAtmakapaNuM nathI, paNa sagurUnI nizrAthI te nizcayAtmakapaNuM che ane temAM bhUla thaI jatI lAge te tene sudhAravAnI taiyArI paNa che, eTale evA AtmAo mithyASTi nathI; bAkI che, jeTalA ajJAna eTalA niyama mithyASTi, emAM zaMkAne sthAna ja nathI. samyagdaSTi AtmAone je jJAna hoya te samyakeTinuM heIne, alpaNa evA paNa samyadRSTine mithyAdaSTi jevA ajJAna kahevAya nahi, paraMtu vizeSa jJAnanA abhAvanI apekSAe e AtmAone paNa ajJAna kahevAya, te e vAta judI che.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjo bhAga 49 mA harSa ane mA tuSa eTaluM paNa yAda rahetuM nahiM, chatAM parizramathI sa ApaNa meLavyuM : ajJAne taravuM hAya, te teNe sadgurUne kharAkhara pakaDIne cAlavuDa joI e. jema mAneA ajJAna mANasa paNu, bhUlabhUlAmaNImAM nAkhI de evI aTavIne ya ladhIne pAtAne je sthAne pahAMcavuM hAya te sthAne pahoMcI zake che; paNa te kacAre? mAnA jANunI pUThe pUruM kharAbara cAle te !mAnA jANune sAthe le ane e jema cAle tema A cAle, te ajJAna paNa ajANyA sthalamAMthI dhAryo sthale pahoMcI zake. paNa vAta e che ke ajJAnanA khyAla Avye che ? ajJAna khaTakayuM che ? jene potAnA ajJAnane khyAla Ave, tene jJAtinI nizrA keTalI game ? jene ajJAna khaTake, tene mAna meLavavAnuM mana keTaluM thAya ? jema ApaNe tyAM mASa-tuSa sa'jJAthI prasiddha thayelA eka munivaranA dAkhaleo Ave che ne ? e munivara, jJAnAvaraNIya karmanA eTalA badhA uDDayavALA che ke-mA~ rUpa ane mA tuSa eTaluM ja mAtra emane gurUe gokhavAnu Apyu che, paNa eTaluM ya emane yAda rahetuM nathI. peAte ajJAna hatA, chatAM emane taravuM hatuM; eTale, emaNe gItArtha gurUnI nizrAne svIkArI hatI. gurUe paNa joyu ke--Amane game teTalA prayatne paNa vizeSa jJAna ApI zakAya tema nathI. kAInuM jJAnAvaraNIya kama evu gADha hAya, te temAM gurU paNa zuM kare ? Amane, mArU ane mA tuja ne badale mAtra-tuSa khelAI jAya che. eTalI bhUla thAya che, chatAM paNa e, gurUe ApelAM padone gAkhavAnA 4
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 cAra gatinAM kAraNeA prayatna karyA ja kare che. emane mA rupa ane mA tuSa eTaluM ya yAda nathI rahetuM ane ethI maSa-ruSa thaI jAya che, eTale emanI bahu bahu mazkarI thAya che. nAnA cheAkarAe paNa emanI mazkarI kare che. e vakhate paNa, e, mazkarI karanArAo upara gusse thatA nathI; tema 6 ja ATaluM ATaluM karavA chatAM ya AvatuM nathI, te mUka paMcAta '-evA emane kaTALA paNa AvatA nathI. evAmAM je kAI nAnuM paNa chekarU emane yAda Ape che ke-mAja-suja nahi, paNa mA rUpa ane mA tuSa, te ethI emane bahu AnaMda thAya che. yAda ApanAranA upakAra mAnavAnuM mana thAya che. kahA, keTalA ajJAna che ? tame AvA ajJAna te nathI ne? tame e vicAro ke-tame keTakeTaluM yAda rAkhI zake evA che ? eTalA ajJAna hAvA chatAM paNu, e parizramI kevA che ? tamane evu' thAya tA kaTALA Ave nahi, e mane ? jJAna parizrama karavA chatAM paNa na Ave, teA ya jJAna pratye kadI paNu aza mAtreya arUcinA bhAva pedA thAya nahiM, enI kALajI rAkhavI. e mA rUpa ane mA~ suSa ne yAda rAkhI zakatA nahiM, chatAM paNa mA rapa eTale roSa karavA nahi ane mA tuSa eTale teASa karavA nahi, e emanA haiyAmAM keTaluM badhuM vaseluM hatuM ? ApaNe bhUla karIe tyAre koI ApaNI mazkarI kare, te ApaNAthI te khamAya ? ema thAya kemane ATaluM paNa nathI AvaDatuM, mATe mArI mazkarI kare che ne ? sa0 pazu mazkarI karAya kharI ? mazkarI karanAre mazkarI nahi ja karavI joI e ema kahevAya, paNa ApaNe to mAtra sAmAnA karttavyane nirNaya
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa khIjo bhAga karavAne taiyAra chIe ne ? ApaNA karttavyanA vicAra ApaNe karIe chIe kharA ? ApaNe ApaNA karttavyanA vicAra karIe, temAM ApaNane vadhAre lAbha thAya ke ApaNe ApaNA katta jyanA vicAra nahi karatAM, pArakA kantavyanA vicAra karIe, ethI lAla thAya? evA vakhate pArakA kattavyanA vicAra kare, teA prAyaH sAmA upara rASa AvyA vinA rahe nahi; ane upazAnta bhAvane jALavavAnA upAya ja e che kepeAtAnA karttavyanA vicAra karavA. e potAnI bhUla kAi batAve tA rAjI thatA, paNa ApaNane ApaNI bhUla koI batAve, te te sAMbhaLavAne taiyAra kharA ? emanuM jJAnAvaraNIya kama eTaluM gADha hatuM kemA harSa ane mA tuSa eTaluM paNa yAda na rahe, paNa bIjI ceAgyatA emanAmAM ghaNI moTI hatI, eTale e kharAkhara parizrama karI zakayA; ane, emaNe potAnA parizramanA khalathI, vItarAga banIne sarvajJapaNAne paNa pedA karyuM ! ajJAna rahevu game-e ya mithyAtva che : ajJAna paNa jo jJAnI banavAnA prayatna karyA kare, te te jarUra jJAnI khanI zake; paNa tattvanuM jJAna saMpAdana karavAnI IcchA keTalI che? tattvanA svarUpane samajatA na hAya, tevA paNa AtmA jo mArgAnusArI manI jAya ane mArgAnusArI khanIne sAcA jANakAranI pU8 paDI jAya teA tarI jAya. jema mIlane calAvanAra teA ekAda be hAya che, parantu enA kahyA mujaba kAma karanArA hajArA majurA enI pUruM jIve che ne ? vAta e che ke-tame jIvAdi tattvAnA viSayamAM ajANa te che, paNa tamArU e ajJAna tamane khaTake che ? jAte ajJAna
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 52 cAra gatinAM kAraNe hoya ane pAcho DahApaNeya Deche, te e tare zI rItie? mahApurUSe pharamAve che ke "jJAnameva mahAi' ajJAna e ja mahA kaSTa che. ajJAnanA jevuM bIjuM kaSTa paNa kayuM che? samyagdaSTine ajJAna eTale ajANapaNuM hoya, paNa enuM enA ajJAna viSenuM jJAna, ene duHkha upajAvatuM heya. ajJAna rahevuM ene game nahi ane jJAninI nizrA vinA e cAle nahi. tamane vyavahAramAM ajJAna keTaluM Dakhe che? tAra Ave ane e vAMcatAM AvaDe nahi, te duHkha thAya ne? ema thAya ne ke-bharyo hota te sAruM thAta ! vyavahAramAM tame jarUrI evA jJAninI kadamabozI paNa karo ne? dharmanI vAtamAM evI sthiti kharI? sAmAnya rItie devamAM devabuddhi ane adevamAM adevabuddhi, gurUmAM gurUbuddhi ane agurUmAM agurU buddhi tema ja dharmamAM dharmabuddhi ane adharmamAM adharmabuddhi -e samyakatva che ane ethI UlaTuM te mithyAtva che; paNa tame samaje te eTalAmAM saghaLA ya tattvArthone samAveza thaI jAya che. deva koNa ne adeva keNa, gurU koNane agurU koNa tathA dharma kyo ane adharma kayo, enA nirNaya pachI ka nirNaya bAkI rahI jAya che? ajJAnane paNa e vAta nizrAe ja svIkAravI paDe che. devamAM adevabuddhi ane adevamAM devabuddhie vagere jema mithyAtva che, tema ajJAna rahevuM game-e ya mithyAtva che. tattvanA viSayonuM ajJAna tamane khaTake che? e ajJAnane TALavAne tamAre prayatna cAlu che? ApaNe ajJAna chIe mATe ApaNe to sugarUnI nizrAe ja vartavuM, e tamAro nirNaya khare? sugurU kahe ke A Ama che, eTale e mAnI levAnI taiyArI kharI?
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ mo bhAga 53 karI tattvajJAna na pAme te! kALajuM kaMpe ? paNa Aje mATe bhAge dhamanI khAkhatanuM ajJAna khaTakatuM ja nathI. vyAvahArika jJAnanuM jevuM asthi paNuM che, tevuM dhArmika jJAnanu'-tattvAnA jJAnanuM athi pazu lagabhaga nathI, ema kahIe te cAle. vyAvahArika khAkhatamAM, peAtAnuM ajJAna eTaluM badhuM khaTake che ke--abhaNa jevAM mAbApa paNa chekarAMone zaktinI uparavaTa thaIne ya bhaNAvavAne mathe che. vyavahAramAM tA chekarU jarAka moTu thayuM, eTale e ajJAna na rahe tenI kALajI rakhAya che. bhaNAvavAnI mahenata karavA chatAM paNu, ThekarA jo ajJAna rahe che, teA ema thAya che ke--A rajhaLI maraze; Ane mAre pAkhyA karavA paDaze. ethI, vahAlA paNa che.karAne vAta-vAtamAM e viSe TANA mAryA kare che. Avu, tamane, tamArU chekarU tattvajJAna vagaranuM rahe teA thAya che? satAnanI ekalI vyavahAranI jokhamadArIne samaje ane A jokhamadArIne samaje nahi, tA zuM kahevu ? je bhagavAnane, gurUne ane bhagavAne kahelA dharmAMne nathI mAnatA, teeAnI vAta judI che; evA peAtAnA ane peAtAnAM satAneAnA paralAkanA hitanI cintA na kare, temAM navAI nathI; parantu tame teA zuddha devAdine mAnatA hAvAnA dAvA karanArA che ane tema chatAM paNa tamArUM chekarU deva-gurU-dharmanA svarUpanA saMbaMdhamAM ajJAna rahe, tenI tamane kazI ja cintA nahi, teA tamArAmAM dharma zAneA AvyA che, ema tA thAya ne ? keTalAMka gAmaDAM evAM hatAM ke jyAM aMgrejI bhASA saMbaMdhI keLavaNInI ane vyavahArU keLavaNInI sarakArI vyavasthA nahAtI, tA tyAM gAmanA leAkeAe paisA
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 cAra gatinAM kAraNeA bhegA karIne paNa vyavasthA UbhI karI che. gAmanI sthiti paheAMcatI nahAtI, te bahAragAmathI paNa paisA bhegA karI lAvyA, paNa keLavaNInI jogavAI karI ! kema ? ene khapa lAgyA che. enA vinA cAle nahi, ema mAnyuM che! tema, chokarA 20 varSanA thAya, te chatAM paNa tene pratikramADhi paNa na AvaDe, teA e kema banyu ema thAya kharU? kuTuMbamAM khAI Ane rasAI na AvaDe to vAMdho, paNa dha na AvaDe teA vAMdhA kharA ! chekarA vyavahAranI khAkhatamAM zeTha rahe te kALajI ka2e ane dhamanI sAme ya jue nahi tA paNu, bahu tA ' enuM kama bhAre che '-ema kahIne patAvI ja le ne ? mithyAtva eka rUpe nahi, paNa aneka rUpe nAce che ane nacave che. mithyAtva haThe ne samyaktva pragaTe, eTale te ghaNA guNA pragaTavA mAMDe, tame dhI hAta teA cheAkarA AvA na pAketa : mithyAtvane haThAvavAne mATe jIvAdi tattvAnA svarUpanA jJAtA banavAnA prayatna karavA joIe; ane jIvAdi tattvAnA nizcayanA abhAva rUpa je anadhigama rUpa mithyAtva che, tene TALavu' joie. Ama ne Ama ajJAna rahevuM ane mithyAtva TaLI jaze--ema mAnavuM, e khanatuM haze ? sa0 pahelAM Avo khyAla Avyo nahi. paNa jyArathI AvA khyAla ALye, tyArathI tA enI asara thavI joIe ne? tamane lAgyu ne ke-ApaNe Ama abhaNa rahyA, te meTI bhUla karI ? ATalAM varSe tame e jANyu ke-ApaNI tA bhUla thaI, have uMmare pahoMcyA, paNa AkarAne
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 55 bhaNAvavAnI ciMtA thavA mAMDI che? huM rahI gayo tema A chekarAo paNa rahI jAya nahi, ema thAya che? vyavahAramAM thAya che ! aMgrejI nahi bhaNelo bApa, chokarAne aMgrejI bhaNAve che ane chekara barAbara bhaNate na hoya, te kahe che ke-"A huM aMgrejI bhaye nahi, tethI peDhIne patravyavahAra pArakA pAse karAvavuM paDe che, kAMI lakhavA-vAMcavAnuM hoya te bIjAnI rAha jevI paDe che, trIjA pAse peDhInI khAnagI vAta ughADI thaI jAya che, mATe dhyAna daIne bhaNe, ke jethI e vakhata tamAre na Ave! amane te bhaNavanAra na maLyA te bheTa rahyA ane tamane ATalI sagavaDa che, chatAM ATalA badhA bedarakAra kema rahe che? evuM tamane tatvajJAnanA viSayamAM thAya che? tyAM bApane aMgrejI bhaNAyuM nahi tenuM jeTaluM duHkha che, teTaluM dukha tamane tatvajJAna maLyuM nathI-enuM che kharuM? ane, tyAM aMgrejInA bhaNataranI jeTalI jarUra lAge che, teTalI jarUra tamane tatvajJAnanI lAge che kharI? tame je kharekhara dharmanA raMgI hata, te tame tattvajJAnane meLavavAnI mahenata karI hata; ema thayuM heta ke- sadbhAgya mArga UMce maLe, chatAM rahI gayA! ane je tamane ema lAgyuM hatuM, te tamArAM karAMone pAka Ave te na ja pAkata. tamArAM saMtAne tatvajJAnathI rahita rahe che, temAM tamAro paNa moTo doSa che, ane e deSa paNa tamane Aje bahu deSa rUpa lAgatuM nathI, kAraNa ketamArA haiyAmAM tattvajJAnane saMpAdana karavAnI jevI tAlAvelI jAgavI joIe, tevI tAlAvelI jAgI nathI. bhaNelo pahelAM potAne oLakheH jIvAdi tavenuM jJAna hoya, paNa te je nizcayAtmaka
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 cAra gatinAM kAraNe hoya, to te paNa vastutaH jJAna nathI paNa ajJAna che. jIvAdi padArthone, te jevA svarUpanA che, tevA svarUpe jANavA ane mAnavA, e samyakatva che. evuM samyaktva bahu kiMmatI che. bhagavAne kahyuM che te ja sAcuM che-ema mAnavuM. e bhagavAnanA nizcayane pitAne nizcaya banAvavA jevuM che ane ethI, bhagavAne kahyuM che te ja sAcuM che-ema hRdayapUrvaka svIkAravAmAM paNa samyakatva heya. A samyagdaSTi paNa, saMgAnusAra, bhagavAne jIvAjIvAdi tattvanA viSayamAM zuM kahyuM che, tene abhyAsa karavAne prayatna karyA ja kare. jIvAdi tanA svarUpa viSe je nizcayAtmaka jJAna dharAvatuM hoya, tene pitAnA pariNAmenI rakSA karatAM AvaDe. sAcuM bhaNele pitAne oLakhe. pote kayA bhAvamAM beThe che, te e jANI zake. avirati AdinA yoge AtmAmAM kevA kevA pariNAmo pragaTe che-enuM jyAre varNana cAle, tyAre e khUza thAya ke-jJAnI mArA aMtara sudhI pahoMcI gayA che. aviratinuM jora zuM kare, kaSAyanuM jora zuM kare, e vagerene lagatI jJAnioe kahelI vAta, ene anubhavagamya bane. jJAna, e pitAne kharA svarUpamAM oLakhAvanArI cIja che. jenuM jJAna sAcuM, te sauthI pahelAM pitAne oLakhe. tamArI mAMdagInI pahelI khabara kone paDe? tamane ke bIjAne? jJAna ochuM hoya, te pitAnI mAMdagInA prakArAdine jANI zakAya nahi, paNa mAMdagInI asarane te pahele pite ja jANuM zake ne? jJAna, pitAnA dene jANavA, pitAnA guNane jANavA tathA pitAnA doSane kADhavA ane pitAnA guNone pragaTAvavAne mATe che. Aje meTe bhAge tanA svarUpanuM jJAna nathI; ane, jeo bhaNelA che temAM
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 57 paNuM, moTe bhAge bhaNatarane upaga bIjAonA dene zodhavAmAM kare che. pitAnA dene jovAnuM mana thAya nahi ane bIjAnA deSone jovAnuM mana thAya, tyAM zuM mAnavuM paDe? bhaNele ne nahi bhaNele-be ya pitAnA dezone jevAne badale, mAtra pArakA dezone ja kema jue? ethI ja ke-ADe miAva ane ajJAna beThuM che. kayA jIvamAM mithyAtvanA pAMceya prakAre saMbhave? Abhigrahika, anAbhigrahika, Abhinivezika, sAMzayika ane anAga-ema pAMca prakAro mithyAtvanA che, evuM zAstra kahyuM che. mithyAtvanA A pAMca prakAramAM, mithyAdaSTi evA saghaLA ya jInAM mithyAne samAveza thaI ja jAya che. jIva bhavya hoya, durbhavya hAya, ekendriya hAya, vikalendriya hoya ke paMcendriya hAya; paMcendriyamAM paNa nAraka hoya, tiryaMca hAya, manuSya hoya ke deva hoya, paraMtu samasta lekamAM jeTalA mithyASTi jIve che, te saghaLA ya jIvenAM mithyAne samAveza, A pAMca prakAranAM mithyAmAM thaI ja jAya che. Ama chatAM paNa, e vAta lakSyamAM rAkhavAnI che ke-mithyAtvanA A pAMceya prakAre, saghaLA ja mithyAdaSTi jemAM saMbhavita che, ema mAnavAnuM nathI. Ama te, kaI paNa jIvane mithyAtvane udaya hoya, te paNa te jIvane A pAMca prakAranAM mithyAmAMthI mAtra eka ja prakAranA mithyAtvane udaya hAI zake che; pAMceya prakAranAM mithyAne udaya, ekI sAthe eka ja jIvamAM, hoI zakatuM ja nathI, paraMtu, e vastu saMbhavita che ke-eka prakAranuM mithyAtva jAya ane anya prakAranuM mithyA
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 cAra gatinAM kAraNe tva udayamAM varte. anAga jAya ne Abhigrahika udayaprApta thAya, e bane; Abhigrahika jAya ne anAbhigrahika udaya prApta thAya, e bane; anabhigrahika jAya ne sAMzayika udayagata thAya, e bane! mithyAtvanA A cAra prakAramAM te AvA prakAranI paraspara herapherI thAya, e banavAjoga che paraMtu Abhinivezika mithyAtvane udaya te, samyagdarzananA vamana pachIthI ja saMbhave che. samyagdarzanane vamanArA AtmAone ja, hAI zake te tAtkAlika abhinivezika mithyAtvane udaya hoI zake. Abhinivezika mithyAtva mAtra bhavya jIvone mATe ja saMbhavita che ane te bhavya che paNa evA, ke je bhavya jIne saMsArakALa game teTale lAMbo hoya, te paNa te ardha pugalaparAvarta kAlathI te avazyameva e che hAya! eTale, je jIvene saMsArakAthI mAtra adha pudagalaparAva7 kAla jeTale ja zeSa che-evA bhavyane, zaramAvartane pAmelA bhavyane, zaramAvartane nahi pAmelA bhavya, ke jeone durbha tarIke paNa oLakhAya che-teone, jAtibhavyane ane abhane, e badhA ya jemAMthI eka paNa jIvane mATe Abhinivezika mithyAtvane udaya saMbhavita ja nathI. AthI, samagra rItie kahevuM hoya te ema kahI zakAya ke-pAMceya prakAranuM mithyAtva je saMbhavita heya, te te mAtra bhavya jene mATe ja saMbhavita che. mAtra bhavya mAM ja, keI vakhate mithyAtvane kaI prakAra, te keI vakhate mithyAtvane anya prakAra-ema pAMceya prakAranAM mithyAtvone udaya saMbhavita banI zake che. bhavya jIvomAM paNa, jAtibhavya ane mATe te, anAga nAmanA eka prakAranuM ja mithyAtva saMbhavita che ane durbhavya tarIke
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - bIjo bhAga eLakhAtA jene mATe, abhavya jIvone mATe jema be prakAranuM mithyAtva saMbhavita che, tema e be prakAranuM mithyAtva ja saMbhavita che. carama pudgalaparAvartanA pahelA ardha bhAgathI kAMIka vizeSa kAla sudhI bhavya jIvone cAra prakAranAM ane te pachInA kAlamAM bhavya jIvone pAMca prakAranAM paNa mithyAtva saMbhavita che. bhavya jIne mATe mithyAtvanA pAMceya prakAro A rItie saMbhavita hovA chatAM paNa, mithyAtvane tyAga ane tene kSaya paNa, bhavyAtmAone mATe ja saMbhavita che. bhavyone mithyAtvane pAMceya prakAra ane abhivyane mAtra eja prakAre saMbhave-tenuM kAraNa zuM ? sa. abhavyonuM mithyAtva be prakAranuM ane bhavyanuM mithyAtva pAMca prakAranuM heI zake, enuM kAraNa zuM ? bhavya jIvonuM ane abhavya jIvanuM mithyAtva anAdikAlIna che. anAdi nigadamAM rahelA che bhavya hoya ke abhavya heya, te jIvone anAga nAmanA mithyAtva sivAyanuM keI mithyAtva hatuM ja nathI. sAkSAt athavA te paramparAe paNa tattvanI apratipatti, e anAga mithyAtva che. ekendriyAdi che, ke je avyakta dazAvALA hoya che, e jIvane athavA te evA mugdha jIvo, ke jeone tattva zuM ane atatva zuM-evA prakArane adhyavasAya thavo e zakya nathI, evA jIvone anAga mithyAtva hoya che. eTale ke-jemanAmAM vicAravAnI zakti ja nathI, evA jIvone je mithyAtva hoya che, te anAga mithyAtva che. sa, bhAsatuSa muni jevA te mugdha jIvomAMnA ja gaNAya ne ?
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - --- cAra gatinAM kAraNe chatAM emane samyagdaSTi kema mAnyA, ema tamAruM pUchavuM che ne? mAsatuSa muni mugdha jIva hatA, ema kadAca mAnI laIe, te ya e gItArthanizrita hatA-e vAtane bhUlavI joIe nahi. sAkSAt rItie temane tattvanI pratipatti thaI nahotI, paNa teo gItArtha-nizrita hatA, eTale paraMparAe paNa teone tattvanI pratipatti te hatI ja, ema mAnavuM paDe. emane tattvAtattvanuM vizeSa jJAna nahotuM, paNa emanI nizrA sArI hatI; ane, emane jJAnasaMpAdanane prayatna kevuM hatuM, te te ApaNe joI AvyA chIe. ahIM te ApaNe e jevuM che ke-abhavya jIvone mithyAtva be ja prakAranuM saMbhave ane bhavya jIvone mithyAtva pAMceya prakAranuM saMbhave, tenuM kAraNa zuM ? temAM, anAga mithyAtva te, bhavya jIvone tathA abhavya jIvone paNa saMbhave, e ApaNe joyuM. A pachI, Abhigrahika mithyAtva paNa, bhavya jIne tathA abhavya jIvane saMbhave che. Abhigrahika mithyAtva, jIvAdi tanA vAstavika svarUpanuM vAstavika keTinuM jJAna nahi hovA chatAM paNa, pote je kAMI paNa e viSayamAM mAnI lIdhuM hoya, tene evo Agraha ke-ene game tevo samajAvanAro maLe ane eNe je mAnyuM che te khoTuM che evuM jaNA vanArI lAkha yuktio paNa ene Ape, te paNa te pitAnI mAnyatAnA Agrahane taje ja nahi. Abhigrahika mithyAtvanA cha vikalpa zAstromAM varNavAyA che. eka teAtmA che, evuM mAne ja nahi; AtmA jevI kaI vastu ja nathI, ema kahe; bIjo vikalpa e ke-AtmA che ema mAne, te paNa AtmAne nitya mAne nahi; trIjo vikalpa e ke-AtmA e
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - bIjo bhAga pitAnA kamane kartA che, ema mAne nahi; cothe vikalpa e. ke-AtmA pitAnA karelA kamane pote ja bhegave che, ema mAne nahi; pAMcame vikalpa e ke-AtmAne mokSa thaI zake che, ema mAne nahi; ane chaThe vikalpa e ke-AtmAnA mokSane upAya nathI, ema mAne. AvA vikalpa abhAmAM paNa pedA thaI zake che. A vikalapa aMge ahIM ApaNe. vivaraNamAM utaravuM nathI, kAraNa ke-emAM cAlu viSaya bAju upara rahI jAya; paNa tame eTaluM samajI le ke-Abhihika mithyAtva paNa abhane hoI zake che. abhavya svargIdikanA sukhanA leje saMyamAdinuM pAlana karanArA paNa bane che, eTale e AtmAne mAne, e zakya che; paralekane mAne, eTale AtmAnI nityatAne kabUla rAkhe, e zakya che, mArA saMyamathI mane svargAdikanuM sukha maLaze, ema mAne eTale AtmAne karmano kartA ane AtmAne potAnA karmane bhaktA. paNa mAne, e zakya che; paNa e, mokSane ane mokSanA. upAyane mAne nahi. jo alabhyone mAtra anAga mithyAtva ja hoya che evuM mAnavAmAM Ave, te e che svargo, dikanA sukhanA lebhe saMyamane grahaNa kare che, e vagere. vAtane mAnI zakAya nahi. e vakhate abhavya jIve avyakta dazAmAM nathI paNa vyakta dazAmAM che. Ama tame samajI zakyA ne ke-abhavya jIne anAga mithyAtva ane AbhicAhika mithyAtva, e be prakAranAM mithyA te saMbhave ja che. have ApaNe e paNa joIe ke-bAkInA traNa prakAronAM mithyAtve abhavya jIne kema saMbhavI. zakatAM nathI? anabhigrahika mithyAtvavALA che, javA
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 cAra gatinAM kAraNe jIvAdi tattvanuM bIjAe je kAMI svarUpa kahetA hAya, tene paNa sAcuM mAnanArA hoya che. badhAM danA sArAM che, ema mAne, ene, pAte je danamAM hAya tene paNa, pakSapAta na hoya. AvuM pakSapAtarahitapaNuM mithyAtva rUpa malanI alpatAnA kAraNe ane che, jyAre abhavya jIveAnA mithyAtva rUpa malanuM... alpapaNuM sa'bhavatuM ja nathI. vaLI, badhAM dazanA sArAM lAgyAM, eTale e jIvane, meAkSane tathA meAkSanA upAyane mAnanArUM darzana paNa sArU lAgyu ne ? abhavya tA meAkSane mAnanAre khanI zake ja nahi. abhavya tA meAkSa nathI ja, evuM mAnanArA hAya; eTale, e abhavya jIveAmAM kadI paNa anAbhigrahika mithyAtva saMbhave ja nahi. sAMzayika mithyAtva paNa abhavya jIvAmAM sa'bhave nahi, kema ke-bhagavAnanA vacananI pramANikatAnA viSayamAM saMzaya hAvA chatAM paNu, te " khATu ja che-evA prakAranA niya, sAMzayika mithyAtvavALAne hAtA nathI; jyAre, abhanyAne te mekSa viSe zaMkA paNa thAya nahi. abha jIvAne kadI paNa evI zaMkA ya thAya nahi huM bhavya hAIza ke abhavya hAIza ? ' kAraNa ke-je rItie zAstromAM bhavyatvane ane abhavyatvane mAnavAmAM AvyuM che, tevI rItinu bhavyatva ane abhavyatva hoI zake, ema e mAne ja nahi. Abhinivezika mithyAtva tA, alabhya jIvAne sabhave ja nahi, kema ke-abhavya jIvA kadI paNa samyaktvane pAmatA ja nathI ane je jIvA samyagdarzanane pAmyA pachIthI, kAI atha vizeSanI khAkhatamAM, bhagavAne kramAvelA athathI UlaTA anA AgrahI khanI jAya che, tenA mithyAtvane ja Abhinivezika mithyAtva kahevAya che.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga Ama, bhavya jIne pAMca prakAranuM ane abhavya jIne be prakAranuM mithyAtva saMbhave che. jina kahevAto paNa je pitAnA kulAcArathI AgamaparIkSAne bAdhita kare che te mithyAdRSTi che : pAMca prakAranAM mithyAtvomAM paheluM Abhigrahika mithyAtva che. aneka vidyAonA jANa ane tarkamAM bhalabhalAne haMphAvI zake, evI buddhivALA mANasamAM paNa, Abhigrahika prakAranuM mithyAtva hoya che, te te temane samyaktvane pAmavAmAM bahu ja bAdhAkArI nivaDe che. vyavahArathI jaina gaNAtAomAM paNa A Abhigrahika prakAranuM mithyAtva hoI zake che. Aje jeo ema mAnI beThA che ke-ame jaina kuLamAM janmyA chIe ane bhagavAne kahelI kiyAo pikInI amuka amuka kriyAo ame karIe chIe, eTale ame samakitI chIe. - teoe vicAra karavA jevo che. deva, gurU ane dharmanuM sevana, kulAcAra mAtrathI karanArAomAM, keTalIka vAra evI AgrahazIlatA paNa hoya che ke AgamanI vAta paNa, je e mAnatA hoya ethI virUddha jatI hoya, te teo potAnA kulAcArane pradhAna pada Ape, paNa AgamanA vacanane pradhAna pada Ape nahi. kahI de ke-Agama game tema kahetuM hoya, paraMtu amArA kuLamAM A pramANe manAtuM AvyuM che, mATe ame te Ama ja mAnavAnA ane Ama ja karavAnA." AvA AgrahI AtmAene paNa, jJAnioe Abhigrahika prakAranA mithyAtvanA svAmI kahyA che. samyagdaSTi AtmAe kadI paNa aparIkSitanA pakSapAtI hotA nathI. temane kaI vAra anAgathI
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNo UlaTuM samajAI jAya-e bane athavA te je gurUne gItArtha mAnIne te pravartate heya, te gurU kAMIka UlaTuM samajAvI de ane ethI ene mAnI le-e bane, paraMtu enA haiyAmAM eka vAta beThI ja hoya ke-A vAta bhagavAna zrI jinezvaradevoe kahI che, mATe sAcI che ane e mATe ja huM mAnuM chuM." AvA jIvane je kaI "bhagavAna zrI jinezvaradevoe evuM pharamAvyuM nathI, paNa Ama pharamAvyuM che ema samajAvanAra maLI jAya, te e pitAnI mAnyatAne Agraha rAkhe nahi. kAraNa ke-eNe kheTAne paNa sAcuM mAnyuM hatuM, te bhagavAna zrI jinezvaradevanA vacana tarIke sAcuM mAnyuM hatuM. enI parIkSA kevI ? "A bhagavAna zrI jinezvaradevoe kaheluM che ke nahi? jo hA, te e sAcuM ane je nA, te e khoTuM ? emAM ene anAgathI khoTuM samajAI jAya agara te jemanA upara ene evo vizvAsa hoya ke A gurU je kAMI kahe, te bhagavAna zrI jinezvaradevoe kaheluM ja kahe, paNa ethI UlaTuM te kahe ja nahi. -AvA gurU ke vAta bhagavAnanA vacanane nAme udhI ThasAvI de, te eTalI GdhI mAnyatA thavA chatAM ya, enuM samyakatva jAya nahi; paNa enAmAM asadu Agraha hoya nahi. jyAre paNa enI pAse vyAjabI rItie bhagavAna zrI jinezvaradevanA vacana tarIke vAta mUkIne, ene e je mAne che te khoTuM che-ema kahevAmAM Ave, tyAre e pote mAne che te bhagavAna zrI jinezvaradevanuM kahevuM che ke A kahe che te bhagavAna zrI jinezvaradevanuM kahevuM che"--ene nirNaya karavAne prayatna kare. A jIva, pitAnA kulAcAra dvArA AgamanI parIkSAne
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ - -- - bIjo bhAga 65 bAdhita kare nahi. "amArA gharamAM, amArA kuLamAM te Ama ja manAtuM AvyuM che, mATe ame je mAnIe chIe te sAcuM che-ema e kahe nahi. e te kahe ke-"ame je mAnIe chIe te beThuM che, evuM je bhagavAna zrI jinezvaradevanA AgamathI siddha thatuM hoya, te amArI mAnyatA kheTI ane bhagavAna zrI jinezvaradevoe je kahyuM che te sAcuM ! pahele nirNaya ja e ke-bhagavAna zrI jinezvaradevee je kAMI jIvAdi tattvonuM, deva-gurU-dharmanuM svarUpa kahyuM che, te ja sAcuM che ! A nirNaya thaye, eTale ajANapaNuM hovA chatAM paNa, nizrA AvI gaI. have, emAM kaI pramANikapaNe evuM samajAvanAra maLe ke tame tamArA kulAcArathI A pramANe bhaga vAne kahyuM che ema mAnatA AvyA che, paNa zrI jinAgama te ethI UlaTuM kahe che te, e vakhate e, evuM kahenAranI vAtane sAMbhaLe nahi, e bane nahi; evuM kahenAranI vAtane sAMbhaLIne, ene samajavAne prayatna karyA vinA paNuM e rahe nahi; ane je pitAnI mAnyatA viSenI bhUla samajAI jAya, te pitAnI e bhUlabharelI mAnyatAne tajI dIdhA vinA paNa e rahe nahi. pitAnI mAnyatAne kaI bhUlabharelI, eTale ke-bhagavAna zrI jinezvaradevanA AgamathI UlaTI che ema kahe, te e bAbatamAM nirNaya karavAne mATe, jyAM jyAM pUchavA jevuM lAge, tyAM tyAM e pUche khare; bIjAo je kAMI kahe, tene vicAre khare; paNa enI dRSTi e ja ke-bhagavAna zrI jinezvaradevIe je kahyuM hoya, te ja sAcuM che ane ethI mAre te ja mAnavuM che! ene enA kulAcArane ke kulanA ge thayelI mAnyatAne asadu Agraha hoya ja nahi.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe eAgha zraddhA ane gItArthanI nizrAmAM rahIne abhaNa AtmAo paNa tarI jAya : ApaNI vAta te e che ke-jeTalA jaina kahevAtA hoya, eTalA samakitI ja hoya, ema kahevAya nahi. jaina kuLamAM janmelAne mithyAtva kADhavuM ane samyaktva pragaTAvavuM, e bahu sulabha, ema jarUra kahI zakAya; parantu, e ya je asad AgrahamAM paDI jAya agara te tasvAtattvane jANavAnI darakAra ja na kare, te samyakatva pAme kyAMthI? jema vyavahAramAM jeTalA vANIA eTalA zAha kahevAya che, paNa jeTalA zAha kahevAtA hoya te badhA zAhukArIne sAcave ja-ema manAya nahi. keI zAha vAMcIne 5000 dhIre, te dhIrelI rakama gumAvI bese, ema paNa bane ne ? jeTalAne zeTha lakhAya, teTalA zreSTha ja hAya, evuM nathI ne? zeTha tarIke koI tamAre ghare AvI caDhe, te tame zuM kare? Adara-satkAra kare, jamADe, besADe, paNa e 5000 mAge te zuM kahe ? nAma-ThAma vagere pUchIne ane Ane dhIrelA jAya tema nathI-evI khAtrI karIne, pachI ja dhIravA hoya te dhIre ne? tema, zrAvaka-zrAvikA vyavahA rathI cuMthe-pAMcame guNasthAnake ane sAdhu-sAdhvI vyavahArathI chaThe-sAtame guNasthAnake gaNAya, paNa haiyAmAM te te guNasthAnakanA pariNAma na hoya ane mithyAtva udayamAM vartatuM hoya, te the-pAMcame ane chaThe-sAtame gaNavA mAtrathI vaLe zuM? vyavahArathI tame samaktiI gaNatA he te vAta judI che, paNa ApaNe te ApaNuM antaHkaraNane tapAsavuM paDaze ne ke-ApaNamAM samyakatva pragaTayuM che ke nahi? ApaNe A vAtane
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga samajIe ane sAvaceta banI jaIe, te narakanAM kAraNe upara aMkuza mUkI zakIe. vivekine narake laI javAne kaI samartha nathI. vivekI banavuM haze, te jJAnInI nizrAne svIkAravI paDaze ane ajJAnane TALavAne prayatna kare paDaze. jene A samajAya, tene sAdhune khapa bahu paDe. Aje tamAre sAdhune khapa keTale ? gocarI-pANa Adi vaherAvavA pUrate ! parvatithi sAcavavA pUrate! cAkhAnAdi sAMbhaLavA pUrate ! sAdhu pAse ke mAla che? jagatamAM bIjA keInI paNa pAse na hoya, e mAla sAdhu pAse hoya ne? kAraNa ke-sAdhu eTale bhagavAne kahelA Agamane ja sarvasva mAnanArA! AvA mAlanI tamane keTalI kiMmata ? AbhigrAhaka karatAM anAbhigrAsAre, kema ke--kaIka vakhate ThekANe paDI jAya. evAne jJAnI sAdhune cega jhaTa phaLe, kema ke ene asat Agraha nathI. tame ajJAna eTale ajANa to che, paNa jJAnI gurUnI nizrAmAM che ke nahi? kaI paNa dharmanuM kAma gurUne pUchaLyA vinA karavuM nahi, e tamAre nirNaya che kharo ? dharmanuM game te kAma hoya, paNa sadUgurU nA kahe te te nahi karavuM ane hA kahe te ja karavuM, evuM che kharuM? evA ajANune paNa nibhAvAya. tame nAne ADAI kare te paNa tene nibhAvI le che, kema ke-enI ADAI upara paNa tame kAbU rAkhI zake che. mATe je ajJAna ane jIddI hoya, te tame paNa kahI de che ke-Ama ghara cAle nahi. mATe bahu ADAI kare ane haThIle thAya, te mA-bApa paNa kahI de che ke-ApaNe chUTA! kema ke-bALaka bahu bahu te, sArI vastune bagADI jAya, paNa meTa ADe thAya te te kadAca
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 cAra gatinAM kAraNA peDhIne vecAve ne ? vidyAbhyAsa nAnapaNathI kema zarU karAvAya che ? nAnA game teTalA tAkAnI hAya, te ya kAbUmAM rahI zake evA hAya che mATe! ane mana thAya tyAre nizALe mUkavA, evu kAi kahu tA ? teA tame ja kahA ke-bhaNI rahyo! bALakane parANe bhaNAvAya, moTAne nahi ! Aje tA evu' nIkaLyu che keAkar e-traNa varSanuM thAya, tyArathI bhaNAvavA mAMDavuM ! khALa kane keLavavA mATe vadhAre keLavAyelA joI e ! okarAne 20 varSanA thAya tyAM sudhI rakhaDavA daIne pachI nizALe mUke, tA emAMnA kAI bhaNe kharA ? zikSaka kaheze ke-A ekaDA kahevAya, eTale pelA pUche ke Ane ekaDA kema kahevAya ? ekaDA chuTavAnI vAta Ave, tyAMthI e, zikSakanu` mAthuM pakavavA mAMDe. tyAre sAmAnya bhaNatara mATe paNa, zikSaka kahe te mAne tevA hoya teA cAle. bAlyakALa evA ke-vAnyA vaLe. tema te abhaNu paNa nabhI jAya, tarI jAya, ke je gItAnI nizrAmAM ja varte. enAmAM vALye vaLe evA guNa joie. keTalAkeA te prAyaH evA ajJAna ke-zAstranI vAtamAM paNa peAtAnI vAtanI jIdda laIne bese. sAdhunI pAse dhAyu karAvavA mathe ane sAdhu hA kahe tyAre pe, evA paNa che. zAstra jemAM sammata na hoya, temAM sAdhu hA pADe, evuM tame kahA, tA tame enuM kahyuM mAnyu kahevAya ke tamArUM' kahyuM sAdhue mAnyuM, ema kahevAya ? sAdhu nA kahe, te ya A tA enI ja vAta karyA kare ke-kAMIka tA zodhI kADho ! paNa na hoya te zeAdhe katyAMthI ? vizvAsa mUkeA vicAra karIne, tapAsa karIne, paNa jenA upara vizvAsa mUkavo, tenI sAme jIdda thAya nahi. zAstranA nAme kahelI vAtamAM pheraphAra lAge, te vAravAra pUchI
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga zakAya ane zAstranA vacanathI UlaTuM kahe che-evI khAtrI thAya te choDI paNa devAya, paraMtu emAM pitAnI vAtane-pitAnI mAnyatAne aze paNa Agraha nahi ja joIe. ajJAna ho te sadUgurU pAse nAnA baccA jevA banI jAva. nAnAM baccAM game tevAM tophAnI, te ya baccAM te baccAM. mATe te jhaTa savAla kare ke-A beThe che ne mane ubhe kema rAkhe che ? je ene kahIe ke tArI bhUla che, te e kaheze ke-bhUla sAbIta kare ! nAnAM te besI jAya, kahe besI jAya. kadAca ADAI kare te dhela mAryuM paNa raDIne besI jAya. tame evA che? egha zraddhA ane gItArthanI nizrAthI tame varte, te tame abhaNa hovA chatAM paNa tarI jAva; bAkI te, tamArI zI gati thAya-e tame ja vicArI le! Abhigrahika mithyAtva: ajJAna, e ghaNuM kharAba che, paNa ajJAna sAthe Agraha bhaLe, eTale te e bhAre khAnAkharAbI karI nAkhe. ajJAna ane Agraha, e be upara mithyAtva jIve che. bahu ajJAna hoya te agara bahu durAgraha hoya, te mithyAtva sArI rItie jIve. jene mithyAtva na joIe ane samakti joIe, teNe A beyathI bacavuM joIe. Abhigrahika mithyAtva kone kahevAya, tene spaSTa karatAM parama upakArI, vAcakazekhara zrImad yazavijyajI mahArAjA pharamAve che ke " anaarlittttvsyaaprjnyaapniiytaapryojksvsvaabhyupgtannadAnanuM " tatvonA svarUpanA viSayamAM jene vAstavika prakAranuM jJAna
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNeA nathI, evA ajJAna jIvanu pAtapeAtAnA abhyupagata anu evuM zraddhAna, ke jethI enA azrupagata arthathI UlaTI vAtane te samajI zake ja nahi, ene Abhigrahika mithyA dRSTi jIva kahevAya. je tattvane jANatA nathI ane pote mAnelI vastunI jenAmAM evI dRDha zraddhA che ke-enI mAnyatA khATI hovA chatAM paNu, e mAnyatA kheATI che evu samajavAne avakAza ja nathI; AnuM je mithyAtva, te Abhigrahika mithyAtva kahevAya. kudazananA Agrahie ane vitaMDAvAdiAmAM paNa, A prakAranuM mithyAtva hoya. ' pote je kAMI mAne che, te sAcuM ja che '-ema mAnIne cAle ane ethI UlaTI vAta Ave te eTalI zaMkA paNa ene thAya nahi ke--kadAca mArU mAneluM khATuM ane Anu mAneluM sAcuM te! nahi hoya ? ATalI zaMkA pedA thAya, teA te jijJAsA pragaTe ne ? zakA paDe, teA peAtAnI mAnyatAnA Agraha DhIle paDe ane sAmAnu vicAravAnu mana thAya. A tA evo AgrahI hoya ke--sAmAnI vAtane kadAca sAMbhaLe ane vicAre, te ya te e mATe ja sAMbhaLe ane vicAre ke--A vAtane kevI yuktithI kheATI TharAvI zakAya ? sAmAnI vAtane samajavI che evI buddhi nahi, paNa sAmAnI vAtane cena kena tADavI che-evI buddhi enAmAM hoya. mithyAtva jyAM sudhI AvuM joradAra hAya, tyAM sudhI te game tevo sArA yoga maLe, te ya jIva mithyAtvane kADhIne samyatvane pAmI zake niha. jainanI zraddhA kevA prakAranI hAya? 70 ahI kAI kaheze ke- zrI jaina darzanamAM paNa potAnA
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 71 abhyupagata arthanI khAkhatamAM zaMkAdi doSothI rahita evA zraddhAnanu' ja vidhAna karavAmAM Avyu che, tenuM kema ?" evuM koI pUche, teA kahI zakAya ke-jainanI zraddhA, e vastutaH sAcA tattvArthanI zraddhA che, paNa potAnA alyupagata arthanI zraddhA nathI. dharmavAdathI parIkSA karavA pUrvaka tattvane samajIne pAte je ane alyupagata karyAM hoya, tenI zraddhA che. sa0 jainamAM evuM jJAna hovuM joie ne? jaina te kahevAya, ke jenAmAM evuM jJAna hoya; athavA tA, je peAtAmAM tevuM jJAna na hAya, teA tevA jJAnavALA gItA mahAtmAnI nizrA jeNe svIkArI hAya. mATe te, ApaNe e vAta vicArI AvyA ke je kahevAtA jaina peAtAnA kulAcArathI ja AgamaparIkSAne bAdhita kare, te jaina paNa Abhigrahika mithyAdRSTi che. jaina teA zrI jinAgamane ja pramANu karanArI hAya. zrI jinAgamane jANe paNa nahi ane zrI jinAgamanA jANunI nizrAne svIkAre paNa nahi, chatAM ya je peAtAnI mAnyatAnA AgrahI hoya, te teA jaina kahevAte hoya te paNa, te AbhigrAhika mithyAdaSTi che. AmAM kAI nA ca pakSapAta cAle eveA nathI. jaina gaNAtAomAM paNa keTalAka bhedo zAne 'ge che ? potAnA kulAcAranA evA Agraha ke-zrI jinAgamamAM ethI UlaTI vAta nIkaLe, te| ya e zrI jinAgamane pramANu kare nahi, paNa peAtAnA kulAcArane pramANa kare ! Abhinivezika mithyAtvavALAoe, eTale nihnava Adie calAvelA matA paNa Aje vidyamAna che ne ? e matonA mULa prakSakone Abhinivezika mithyAtva, paNa e matane mAnanArAM kulemAM janmelA ane eTalA mAtrathI ja e matanI
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7ra cAra gatinAM kAraNe beTI paNa vAtane Agraha dharanArAne mATe zuM kahevAya? evAo je zrI jinAgamane vaLagIne vicAra kare ane zrI jinA gamanA kathana dvArA nirNaya kare, te sAcI mAnyatAne pAmI jAya ne? paNa zrI jinAgamanI vAta tame kaho ane enI sAme je e potAnA kulAcArane ja Agraha seve, te zuM manAya? je vastunI zraddhA besI gaI, temAM kaI samajAvavA mAge te paNa samajavAne avakAza na hoya, te zuM kahevAya? samajavAnI zakti na hoya te gItArthane zedhavA joIe, paNa Agraha te nahi rAkhavuM joIe ne? ane samajavAnI zaktivALAe te, samajavAnI je taka maLe, tene jatI nahi karavI joIe ne? A tasvArtha bhagavAna zrI jinezvaradevee kahe che ane bhagavAna zrI jinezvarade kadI paNa kheTuM kahe nahi, evI samajathI pite mAnelA arthane jaino Agraha seve che. emAM, A tatvArtha bhagavAna zrI jinezvaradevoe kaheluM nathI-ema kaI kahe, te zrI jinAgama maujUda che. ene pramANe rAkhIne vAta kare. jenAmAM evI zakti na heya, te gItArtha gurUnI nizrAne zodhIne svIkAre. tame zAmAM che? tuMgIyA nagarInA zrAvake IndrothI paNa chaLyA chaLAya nahi evA hatA. jIvAjIvAdi to emane e bedha hate ke-Itara darzanavALAnI sAthe paNa teo dharmavAda karI zake. jemanAmAM e zakti na hoya, te sAmAne gItArthanI pAse laI Ave; paNa je ajJAneya heya ane gItArthanizrita paNa na hoya, tenuM zuM thAya? tattvajJAna, e samyakatvanI prAptinuM sAdhana che : tanA svarUpanuM jJAna, eya samyaphavane pAmavAnuM sAdhana
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = bIjo bhAga 73 che. AtmAmAM samyagdarzana guNa nisargathI paNa pragaTe che ane adhigamathI paNa pragaTe che. mithyAtva mehanIya kSapazamAdi che, e ja samyaktvanI prAptinuM kAraNa che; paraMtu mithyAtva mehanIyane pazamAdi je nisargathI thAya te te judI vAta che, paNa mithyAtva mehanIyane kSaye pazamAdi e prayatnasAdhya vastu paNa che. jIvAdi tatvonA svarUpanuM sAcuM jJAna meLavavA prayatna, e samyagdarzana guNane pragaTAvavAnuM sAdhana che. jeone samyagdarzana guNanI prApti thaI che, teo paNa tatvajJAna dvArA pitAnA samyagdarzana guNanI nirmalatAne sAdhI zake che. tattvanA svarUpanuM sAcuM ane nizcayAtmaka jJAna, viratinA pariNAmone pidA karavAmAM paNa ghaNuM sahAyaka nivaDe che. jJAnine samyapha cAritranI prApti paNa sulabha ane samyapha cAritranuM niraticAra pAlana paNa sulabha. AthI ja, ApaNe tyAM ema paNa kahyuM che kevi nA to traNa dayAne pedA karavAmAM ane dayAne pALavAmAM, tattvajJAna bahu sahAyaka nivaDe che. AvuM jANavA chatAM paNa, ApaNAmAM tattvonA svarUpane jANavAnI IcchA keTalI? tattvonA svarUpane jANavAnI tame mahenata karelI, paNa jJAnAvaraNIya karmanA deze ja tame tattvajJAnane pAmI zakyA nathI, evuM tame kahI zake tema che ? tame vicAra karo ke tattvajJAnane meLavavAnI IcchA thayelI kharI ke ? e IcchAne pAra pADavAne mATe mahenata karavAnuM mana thayeluM ke thAya che kharUM? avasare, jeTalI samajavAnI zakti che, teTaluM samajavAne mATe haiyuM khUlluM rahe che ke nahi? ke pachI, je karIe chIe te barAbara che, ema haiye rAkhI mUkyuM che?
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 cAra gatinAM kAraNe ekalA ajJAna che ke ajJAna hovA sAthe AgrahI paNa che? javAdi tattvonA svarUpane nathI jANatA ne? jIvAdi tanA svarUpane nathI jANatA, paNa jIvAdi tatvonA svarUpane kaI jaNAve, te jeTalI buddhi che, teTaluM samajavAnI taiyArI che ke nahi? bIjA badhAmAM rasa Ave ane tatvanI vAtamAM rasa na Ave, eTale jJAnanI prAptinA daravAjA baMdha che, ema mAnavuM paDe ne? pitAne guNa paNa potAne game nahi? hamaNAM hamaNAMmAM dharmanI bAbatamAM evuM vAtAvaraNa sarjAtuM jAya che ke-ajJAnamAM sukha ane jJAnanI bedarakArI. tattvanI vAtamAM utaravuM, e keTalAkane paMcAta jevuM lAge che. dharmanI kaI paNa vAta nIkaLe ane pite jANatA na hoya, te jarA paNa kSobha vinA ema kahI de ke ApaNe te dUrathI namaskAra karavAnuM rAkhyuM che, eTale nirAMta che. A pUjA karIe chIe, kaI vAra mana thaI jAya te je sAdhu mahArAja hoya tyAM apAsare jaI AvIe chIe ane je bane te kriyA karIe chIe. emAM UMDA utarIe, te ApaNe ApaNuM khoI besIe." saghaLAM ja pAponA mULa evA mithyAtvane TALavAne mATe ane saghaLA ya dharmonA pAyA samAna samyakatvane pAmavAne mATe, zAstra kahe che ke-tatvajJAna meLavIne, tane svarUpanA viSayamAM sunizcita mativALA banavAnI jarUra che, tyAre, AjanA keTalAka mUrkhAo tatvanI vAtane samajavAne prayatna kare, emAM paNa pitAnI pAse je kAMI hoya, tene beI nAkhavA jevuM mAne che! jJAna, e
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 75 bIjo bhAga te AtmAne guNa che ne ? e guNanA abhAvamAM ane e guNane pAmavAnI bedarakArImAM sukhanI kalpanA Ave, tyAre vicAre kemithyAtva jIvane keTaluM badhuM bhayaMkara keTinuM nukazAna kare che ? pitAne guNa paNa potAne game nahi, e ochuM nukazAna che? evuM nukazAna mithyAtva ja karI zake che. vyAkhyAnanA zrotAoH Aje vyAkhyAnamAM zrotAo Ave che, te kAM to levAI gayelA niyamanuM pAlana karavA, kAM te gatAnagatikapaNe ane kAM te kathAo sAMbhaLavA, paratu tattvajJAnanA athI heIne vyAkhyAna sAMbhaLavAne mATe AvanArA keTalA? tattvajJAnanA athI zrotAo ghaTI gayA, eTale Aje vyAkhyAnanI pATa upara game te besI jAya che ane game tene besADI devAya che. be-cAra grantha joI lIdhA, 5-50 kathAo yAda karI lIdhI, thoDAka ke kaMThastha karI lIdhA, chApAMomAM AvatA kisAo jovA mAMDayA ane ceDAM eThAM zodhI rAkhyAM,-ATaluM badhuM jJAna hoya ane thoDIka vAcALatA hoya, te AjanA zrotAo, e pATe besanArane mATe kevuMka sarTIphIkeTa phoDe? zuM mahArAjanuM vyAkhyAna ? zI chaTA ? leka kevA lalakAre? kathAmAM ke rasa pUre? vyAkhyAna te gajaba che!" paNa kaI e tatvajJAnane bhUkhyo sAMbhaLanAra maLe ke-"mahArAja ! AmAM tatvajJAna zuM thAya ?"--ema pUche? zrotAo tattvajJAnanA athI hota, te game te sAdhu pATe besata nahi ane pATe besanAra tattvajJa banyA vinA rahetI nahi. zrotA tattvajJAnane athI haya, eTale e te evA prazno pUche ke-ajJAnane
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ enI vAta jaya pakSa kare jAkAra zrota kahI zake ke cAra gatinAM kAraNe javAba deve bhArI paDe. Agama vaMcAya tyAre jANakAra zrotA ta, jhINAmAM jhINI bAbate viSe ya prazna kare. rejane zrotA bahuzruta che, ema enI vAta uparathI lAge. e avasare kahI zake ke meM ATalA AcArya mahArAjane ane ATalAM Agamane sAMbhaLyAM che!" ene ghaNuM yAda hoya, kema kesAMbhaLeluM re ja vicArate hAya. pahelAMnA kALamAM, Itare kathA karavA besatA, tyAre joI letA ke--sAMbhaLavA beThelAomAM kaI AhaMta che ke nahi; kema ke-e muMjhavI nAkhe e ane kuzalatAbharyo prazna karaze, evI bIka rahetI. AhaMta tattvajJa hatA, eTale emanI A AbarU hatI. jene kazuM jJAna ja na hoya, te zuM pUchI zake ? vyAkhyAna zA mATe che ? tattvajJAna karAvavA mATe ! tattvajJAna paNa pArakAne mATe nahi, paNa pitAne mATe karAvavAne mATe! kathAmAM paNa tattvajJAna Ave. kaI dharmakathA dharmanA hetu vinA lakhANa nathI ane dareke dareka kathA dharmane hetu sare evI ja rItie vAMcavI ane sAMbhaLavI joIe. jyAM zrAvake tattvajJa hoya che, tyAM unmA dezake cUpa thaI jAya che. AjanA kALamAM zrAvakeno mATe bhAga tattvajJAnazUnya banI gaye che, ethI paNa ghaNuM nukazAna thavA pAmyuM che. jIvatava ane ajIvatatvane keIe pedA karela nathI paNa te anAdikALathI che : tame tattvane nathI jANatA, paNa tame je kAMI karI rahyA che, temAM tamane keIsamajAvavA mAge, to te samajavAne mATe tamAruM haiyuM khUlyuM che ke nahi? keTalA che? sAta agara
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga nava. jIva, ajIva, Azrava, saMvara, baMdha, nirjara ne mekSae sAta ta athavA puNyane ane pApane judAM gaNue te. kula nava tattva che. karma ajIva che, paNa jIva e ajIvamAM pakaDAele che; ane e mATe ja, java ane ajIva sivAyanAM tane paNa mAnavAM paDe che. sava karmane vega na hoya, te mekSa tattvane mAnavAnI paNuM jarura paDe nahi ne ? mekSa eTale zuM? AtmA karmanA vegathI sarvathA mukta. bane te! je kamane ga ja na hoya, te mekSane pAmavAnI vAta ja rahe nahi, eTale mekSa tattvane mAnavAnI jarUra paDe. nahi. jeo AtmAnA ekSaparyAyane mAne che, teone AmAnI sAthenA karmanA vegane mAnavo paDe ane e kamane yoga ja AtmAne ekSaparyAya pragaTa thavAmAM antarAya karanAro che-ema paNa mAnavuM paDe. Ama te, jIva ane ajIva-ema mAtra be prakAranAM ja ta A jagatamAM vidyamAna che. kaI paNa vastune svataMtrapaNe vicAra kare, te lAge ke-kAM te e. jIva che, kAM te e ajIva che. A banne tara ke InAM banAvelAM che ke banelAM ja hatAM? jIvane ke ajIvane keIe. pedA karela che? nahi ja. je jIvane ya keIe pedA karyo hoya ane ajIvane ya keIe pedA karyuM hoya, te e. pedA karanAra jIva hatuM ke ajIva hatA? je pedA karanAra jIva hoya, te jIva hatA ja-ema nakkI thaI jAya che ane ajIva tatva hatuM ema paNa nakkI thai jAya che, kAraNa keekale jIva ajIvane pedA kare, e bane zI rItie? bIjI vAta. je jemAM na ja hoya, te temAMthI pedA thAya, e bane.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe zI rItie? eTale, eka jIva hatuM ane eNe bIjA ine pedA karyA, e paNa bane nahi. keTalAka kahe che ne keIzvare badhA ne pedA karyo? te badhA ne pedA karanAre Izvara, zuddha hatuM ke azuddha hatA? je azuddha hoya, tene Izvara kahevAya nahi ane je zuddha hoya, tenAmAM pedA karavApaNuM saMbhave nahi. jenAmAM rAga ke dveSa na hoya, tenAmAM lIlA hoya? lIlA karavAnuM mana thAya, e rAga che ne? jenAmAM rAgane azeya na hoya, tene vaLI lIlA karavAnuM mana thAya zI rItie? ane, je rAga hata-ema mAnIe, te zagIne Izvara manAya zI rItie? mATe, Izvare jene pedA karyA che, evuM kahenArAone tattvanuM sAcuM jJAna ja nathI. jIva tattvane ane ajIva tattvane keIe banAvela nathI, paNa e bane to che ja. kyArathI che? te ke-anAdikAlathI che, kema ke-nahetAM te utpanna thayAM zI rItie, e savAla AvIne ubhe ja rahe che. tame je tattvajJAnane pAmyA hi, te tenA svarUpane Ama vicAra karI zake ne? jIva ane karmane vega paNa anAdikAlathI che: jIva ane ajIva, e bane to jema anAdikAlathI che, tema jIva ane ajIva tattvane, eTale jIva ane karmane ga paNa kyArathI che? anAdithI ja che. "pahelAM jIva zuddha hato ane pachI kamanA vegavALo banya"--ema mAnavuM hoya, te zuddha evo paNa chava, karmanA cegavALe eTale azuddha jIva ba zAthI? je jIvamAM rAga-dveSa ke ajJAna Adi kAMI ja na hoya ane je jIva taddana zuddha svarUpavALe hoya,
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 bIjo bhAga e jIva karmanA gavALe banI zake ja nahi, kAraNa keema mAnavAmAM, koI paNa prakAranA kAryakAraNa bhAva ghaTI zakatuM nathI. je azuddha hoya, te je enAmAM zuddha thavAnI cogyatA hoya te zuddha bane-e bane, paNa jene kaI paNa prakAranuM kAraNa nathI, eTale zuddha svarUpavALo jIva azuddha svarUpavALe bane-e zakya ja nathI. saccidAnaMdamaya evuM jenuM svarUpa che ane jene zarIra, Indri, Adi kAMI ja nathI, e jIva karmanA segavALo bane, evuM kaI kahe te eNe e jIva kayA kAraNe karmanA caMgavALe baLe, e samajAvavuM joIe ne? zuddha lakSaNamAM evI eka paNa bAbata che ja nahi, ke je zuddha jIvane karmanA segavALo banAvI zake. rAga nahi, dveSa nahi, ajJAna nahi, Indriyo nahi, evo jIva karmanA cagavALo banI zake khare ? sara nahi ja! eTale paNa, jema jIvanA ane ajIvanA astitvane anAdikAlIna mAnavuM paDe, tema jIva sAthenA karmanA bheganA astitvane paNa anAdikAlIna ja mAnavuM paDe. ApaNe AtmA atyAre karmanA pegavALo che ne? hA. kyArathI ApaNe AtmA karmanA cagavALo che? anAdikAlathI. Ama mAnyuM, eTale ke jIvanuM astitva ane ajIvanuM astitva anAdikAlIna che, e vAta AvI gaI. ApaNe kadI paNa nahotA ane pedA thayA chIe-evuM nathI; A jagat kadI paNa nahotuM ane pedA thayuM che-evuM paNa nathI; tema ja, ApaNe pahelAM zuddha ja hatA ane pachIthI karmane yegavALA banavAthI azuddha banI gayA-ema paNa nathI. jIvanuM astitva
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe paNa anAdikAlathI che, ajIvanuM astitva paNa anAdikAlathI che ane jIva tathA kamanA veganuM astitva paNa anAdikAlathI che! jIva paNa nitya ane ajIva paNa nitya jIva ane ajIvanuM astitva jema anAdikAlathI che, tema jIva ane ajIvanuM astitva rahevAnuM kyAM sudhI? keI kALa evo nathI ja AvavAne, ke je kALe anAdikAlathI je jIvanuM ne je ajIvanuM astitva che, te mITI jAya. jIvanuM astitva mITI ja jatuM hoya, te e jAya kyAM? je kyAMya paNa jAya-ema mAnIe, te ya enuM astitva te rahyuM ne? eTale, jIva paNa nitya che ane ajIva paNa nitya che. tyAre jIva janma-maraNane pAme che ane ajIva dravyo utpanna thatAM tathA vinAza pAmatAM dekhAya che, tenuM zuM?e, jIvanAM ane ajIvanAM avasthAntare che. jIvadravya ane ajIvadravya anAdikAlIna che, nitya che, paNa enAM avasthAntara thayA ja kare che! jIva jape ahIM te kyAMkathI marIne A ane ahIM jIva maryo, eTale ahIMthI ravAnA thaIne te kyAMka paNa utpanna thaye. jIva vastutaH janma paNa nathI ane maratA paNa nathI. zarIranI herapherI thAya, tene janmamaraNa kahevAya che. ajIvamAM paNa tame juo ke-ajIvana samUhathI banelI eka cIja nAza pAme che, paNa ene artha eTale ja ke-e avasthAmAM goThavAyela ajanA aMze vikharAI gayA. makAna paDI jAya, paNa makAna banavAmAM vega pAmela je ajIva aNuo hoya, te kAMI nAza pAmI jAya?
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ Ijo bhAga 81 nahi ja. tyAre e aNue avasthAntarane pAmyAM, eTaluM ja kahevAya ne ? A vastune je samajatA hAya, te ema ja kahe ke-apekSAe jIva nitya paNa che ane apekSAe jIva anitya paNa che; e ja rItie, apekSAe ajIva nitya paNa che ane apekSAe ajIva anitya paNa che. kunA cAga-viyeAga sabaMdhI tattvo: jIva nitya paNa che ane anAdikAlathI kanA cegavALA paNa che. e kanA kartA kANu ane e kanA bhAtA kANu ? jIva pAte ja potapotAnA karmanA kartA ane bhrAtA che. kAI jIva, koInA ya karmanA kartA anI zakatA nathI, eTale potAnA kamanA jIva pAte ja kartA che. jIva bhinna bhinna prakAranAM karmIne je dvArA grahaNa kare che, te Azrava kahevAya che; ane jIva karmone grahaNa karatA aTake, e savara kahevAya che. zubha Azrava, te puNya kahevAya ane azubha Azrava, te pApa kahevAya. AtmA je karmone grahaNa kare, te karmo pahelAMnAM karmonI sAthe bhaLe che, ene baMdha kahevAya che; ane AtmAthI krama vikhuTAM paDe, e nirjarA kahevAya che. A tattvAne, zAomAM vistArathI mahApurUSoe vadhu velAM che ane jo vivekapUrvaka samajIne vicArAya, te AnI vicAraNA paNa ghaNAM karmone khapAvanArI nivaDe che. jIvane anAdghikAlathI kamanA cAga che, paNa jIvanAM karmomAM pheraphAra thayA kare che. jUnAM jAya, navAM khadhAya, e kAma cAlyA ja kare che. jo karmomAM pheraphAra thatA na hAya, te jIvanu' atyantara Adi je thAya che, te saMbhave nahi karmAmAM pheraphAra thayA kare che, eTale jo
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 cAra gatinAM kAraNe vyAjabI rItie mahenata karavAmAM Ave, te AtmA sarvathA kamarahita paNa banI zake. ene mekSa kahevAya che. karmonI AvI sthiti Adine svataMtrapaNe te anantajJAnie ja jaNAvI zake ane e karmone vegathI jIvane mukta banAvavAne upAya paNa, svatannapaNe te anantajJAnI sivAya ke batAvI zake ja nahi, e zaMkA vinAnI vAta che. bhagavAna zrI jinezvaradevoe mekSane pAmavAne mArga prarUpe che, kAraNa ke-e ja eka mArga jIvane mATe kalyANakArI che. A badhI vAtethI, zrAvake, moTe bhAge ajANa hoya nahi ne ? roja bhagavAna zrI arihaMtadevane pUje, eTale e tArakee ApaNuM upara-jagatanA jIva mAtra upara, ze upakAra karyo che, te yAda te Ave ne? e je yAda Ave, te pUjAmAM ullAsa ke Ave ? pUjA karatAM vicAra Ave H " tame badhA ja bhagavAna zrI jinezvaradevanI pUjA te karatA haze ne? roja trikAlapUjA kare che ke eka kAla pUjA kare che? ja trikAlapUjA nathI banatI, mATe eka kAla pUjA karatA ha-ema paNa bane, paNa tame pUjA karyA vinA te raho nahi ne? bhagavAna zrI arihaMtadeva evA upakArI che ke-e tArakone upakAra je lakSyamAM AvI jAya, te haiyAmAMthI e tArako visaryA paNa visarAya nahi. tamane bhagavAnanI pUjA karatAM zuM yAda Ave? sava A vItarAga hatA, e vagere. paNa vItarAga te e hatA ne ? e tArakanI pUjA
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga ApaNe zuM kAma karIe? ApaNane evuM te zuM khapa paDI gaye ke-ApaNe bIjA keIdevanI pUjA karIe nahi ane e devanI pUjA karyA vinA ApaNe rahI zakIe nahi? je tamane tattvajJAna hota, te tame kahI zakata ke-"saMsAramAM rakhaDatAM rakhaDatAM ananta kAla vahI gaye. temAM upakArio te ghaNu maLyA che, paNa badhA upakArio AnI heTha! AnA jevo keI upakArI nahi. kema? ANe mane mArA svarUpanuM bhAna karAvyuM ane mArA svarUpane huM kema pragaTAvI zakuM--ene raste paNa batAvyuM. karmanA vegathI saMsAramAM bhamyA karuM chuM; karmanA bhege ananta kALa saMsAramAM paribhramaNa karatAM vahI gaye; A maLyA, eTale mAruM anaMta kAlanuM e duHkha TaLI gayuM." bhagavAnanI pUjA karatAM, Avo keI bhAva, keI vAra paNa Ave khare? saAvI samaja meLavI hoya, te A bhAva Ave ne? bhagavAna zrI jinezvaradevo mekSamArganA dAtAra che, AvuM tame kadI paNa sAMbhaLeluM ke nahi ? saema te sAMbhaLeluM, paNa te sAMbhaLeluM eTaluM ja. tyAre, tamane eTale vicAra paNa nahi Ave ke "AvA samartha paNa bhagavAne, jagatanA jInA bhalAne mATe bIje kaI ja mArga nahi darzAvatAM, eka mAtra mokSamArga ja kema darzAvyuM? AvA vItarAga ane sarvajJa bhagavAne, jyAre jIvenA bhalAne mATe eka mAtra mekSamArga ja darzAvyuM, tyAre eTaluM te nakakI ja ke-mekSamArga sivAyanA mArge koI paNa jIvanuM vAstavika keTinuM bhaluM thAya nahi!" jo tamane A vicAra paNa AvyuM hatuM, te ya tamane tenA svarUpane samajavAnuM
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 cAra gatinA kAraNe mana thAta ne? e mATe tame prayatnaya karyo hato ne ? maNi maLe, paNa eke ajJAnathI gumAvyo ane bIjAe lebhathI gumAvyuM : tatvajJAnane pAmele, bhagavAnane ane bhagavAnanA mArgane sArI rItie oLakhI zake che. je jene oLakhe ja nahi, te tenAthI uThAva joIte lAbha zI rItie uThAvI zake? je tatvane jANe nahi, tenA hAthamAM sAcuM AvI gayuM hoya, te ya sAcuM hAtha AvyAthI je phaLa maLavuM joIe, te phaLa tene maLe zI rItie? ajJAnane paNa je sArUM rUce, te te tene kAMIka ne kAMIka phaLa jarUra Ape, paNa svAbhAvika rItie sArUM rUce, eTale ya jANavAnuM mana te thAya ne? tamane tamArA sArA bhAgyanA ge, sAmagrIte evI sundara maLI gaI che ke enAM vakhANa karyA vinA cAle nahi, paraMtu tamane A je sAmagrI maLI che, tenI je kharI kiMmata che, te kiMmata tamane samajAya te, tame A sAmagrIne sArI rItie lAbha uThAvI zake ne? e vinA, te kadAca, rabArIne maNi maLyA jevuM paNa thAya. kahevAya che ke-eka rabArI rAja bakarIone cAravAne mATe jaMgalamAM jate. tyAM keI eka vakhate eka maNi paTele tene jovAmAM AvyuM. bIjA patharAonA karatAM, e maNine caLakATa ghaNuM vadhAre hate. enA e caLakATane joIne, e rabArIe e maNine laI lIdhe. maNi ma ya khare ane game ya khare, paNa te keTalA pUrata game? maNinI kiMmata samajAI hatI mATe
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 85 e maNi rabArIne game nahi hate rabArIne te, maNinA rUpa, raMga ane AkAre AkarSe hate. - sAMje bakarAMne carAvIne pAchA pharatAM, rabArI e maNinI sAthe ramata ramatI Ave che. maNi gamI gayuM che, eTale e maNinI sAthe e gela karyA kare che. emAM ene, rastAmAM eka vANiye maLe. - A rabArI, e vANiyAne deNadAra hate. e vANiyAe A rabArIne eka rUpIe vyAje dhIye hate. rabArI e vANiyAne dUdha vagere ghaNuM ApI Avele, paNa e badhuM vyAjamAM jamA thaeluM ane vANiyAe eka rUpIyAnuM leNuM te ubhuM ne ubhuM ja rAkheluM. vANiye e lebhI hase ke-enA rUpIAmAM e kAMI paNa ghaTADe thavA de nahi ane rabArI e ajJAna hate ke-vANiye jema kahe tema mAnI le ane devuM kabUla rAkhe. paNa, rabArI A vANiyAnA devAthI kaMTALI gayela. game teTaluM Ape te ya vyAjamAM hajama thaI jAya ane devuM ubhuM rahe, te kaMTALe te Ave ne? - ajJAna mANasane A lAbha, tame te na ja uDAvo ne? tamArI sAthe jene levaDa-devaDa hoya, te je ajJAnI hoya, te tame zuM kare? ThIka phAvaTa AvI gaI ema tamane te na ja lAge ne? je ApaNA vizvAse rahe, tene ApaNAthI chetarAya? ApaNA upara vizvAsa mUkyo, eTale vizvAsa mUkanAre ApaNane sArA mANasa mAnyA ne? sArA mANasA tarIkenuM ApaNane eNe mAna ApyuM ne? ApaNe sArA na hoIe te ya, je ApaNane sArA mATe tene mATe te ApaNe bhUMDA
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 cAra gatinAM kAraNeA thaI e nahi ne ? kSatrIye laDatA kharA, paNa te laDavA AvelAnI sAme laDatA. vagara kAraNe laDAI kare nahi ane laDe tyAre paNa sAmA pAse hathIyAra na Aya te pAte ene Ape. laDe kharA, paNa nIti jALave. zastra vagaranAnI sAthe zastra laIne laDe nahi. tema, tame vepAra tA kareA, paNa vepAramAM nIti jALavo ke nahi ? tamArI upara koI vizvAsa mUke, te enA vizvAsanA geralAbha tA leA nahi ne ? sa0 vizvAsa rAkhe, e sArI rIte cIrAya. A te mANasAInu paNa lIlAma che. vizvAsune garadana mAre e zUravIra teA nathI, paNa mANusa paNa nathI. mANusA inI jyAre kharekharI uNapa paDI jAya, evA kALamAM dharma atizaya durlabha anI jAya--emAM navAI nathI. evI dazAmAM je Ananda mAnatA hAya, teo kadAca dAnAdi paNa karatA hAya, teA paNa e dAnAdi e lAkA dharmane mATe ja kare che, ema kema mAnI zakAya ? vANiyAe joyu ke-ramArI pAse Ni che. vANiyA maNine oLakhatA hatA, paNa vANiyA hatA; eTale rabArIne e kahe che ke alyA, A pathA kAMthI upADI lAvye ?" rakhArIe kahyuM ke-' ja'galamAM paDayo'tA te jaDI gayA !' vANiyA kahe che ke tuM A patharAne zuM karIza ?' rabArI kahe che ke-- patharAne zuM karatA haze vaLI ? ghera lai jaiza, eTale Ane joIne chekarAM khUza thaze. ' vANiyA kahe ke- A patha! tuM mane ApI de ! rabArI e vANiyAnA eka rUpIAnA devAthI kaMTALI gayA hatA ane vANiyA A patharA mAgatA hatA, eTale rabArI ,
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga kahe che ke-je tuM mArUM badhuM devuM mAMDI vALate che, te tane A ApI dauM !' devuM keTaluM? eka rUpIAnuM! enA badalAmAM maLatuM hatuM zuM? maNi. paNa A te vANiye ! Avo deNadAra pitAnA leNAmAMthI sAva chUTI jAya, te vANiyAne paravaDe? vANiye kahe che ke Akhe rUpIe te nahi, paNa aDadhe rUpIe. mAMDI vALuM !" rabArI kahe che ke-"mAMDI vALavo hoya te Akhe rUpIe mAMDI vALa, nahi te bhale rahyuM devuM UbhuM ! mAre pathare nathI Apavo. ghare karavuM te rAjI thaze!" vANiyo kahe che ke "nA, e te bane ja nahi. ATalA patharAmAM tAre Akho rUpIo laI le che?" | rabArI paNa haThe caDyo ane kahI dIdhuM ke-bate jA, tane nathI Ape. " ane eNe te, ema kahIne cAlavA paNa mAMDayuM. rabArI raste cAlyA jatuM hatuM, tyAM vaLI ene eka bIje mANasa maLe. eNe rabArIne pUchayuM ke-"Avo suMdara pathare kayAMthI lAvyA ?" A kahe-jaMgalamAMthI jaDayo. - .. " pelAe pUchyuM ke-"tAre Ane vecavo che? " . rabArIe pUchayuM ke ApIza?" pele paNa huMzIyAra hate. eNe kahyuM ke tAre je levuM heya te kahe tuM kahe te tane ApuM!? rabArI kahe ke-je, pelA vANiyAne meM eka rUpIAmAM ApI devAnuM kahyuM hatuM, paNa ene aDadhe rUpIe Apavo
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 cAra gatinAM kAraNo hatA, eTale me ene A patharI ApyA nahi. mAre rUpIAthI Ache ApavAnA nathI. ' pelAe tarata ja gajavAmAMthI daza rUpIA kADhavA ane rakhArIne ApyA, eTale rakhArIe teA khUza khUza thaI jaIne, potAnI pAsenA patharA, ke je maNi hatA, e tene ApI dIdhA. banne khUza thaI gayA. pelA miNu laIne ravAnA thaI gayA ane rakhArI utAvaLA ghera gayA. gharamAM Aje nasIba pAkI gayuM--evA samAcAra AvyAM. pelA leNadAra vANiyA vicAra kare che ke-' rabArI pAse maNi che, e laI teA levo ja joI e. ' paNa pAche ene vicAra Ave che ke- ema te kAMi Ane devAmAMthI chUTA karI devAya ?' eTale, e vANiyA kAMIka vadhAre ApavAne taiyAra thAya che, paNa AkhA rUpIo ApavAne tA nahi ja. e vANiyA gAmamAM pharIne rabArIne ghare Ave che. ene kahe che ke- jo, ATha AnAne badale e AnA vadhAre eTale daza AnA mAMDI vALIza, mATe pelA pathare lAva !' khArI kahe che ke- jA, jA, deza AnA mAMDI vALavAvALA! tAre mane chetaravo hatA ne ? mane teA eka zeThe enA daza rUpIA ApyA ! le tArA rUpIo!' ema kahIne rabArIe enI sAme eka rUpIo phkaco ! have vANiyA kahe che ke- alyA, tuM bahu chetarAI gayA. e patharA nahotA, paNa maNa hatA, maNi ! enI te ahu 'mata upaje ! ' rabArI kahe che ke- chetarAye tuM ke huM ? e maNi hoya
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIje bhAga 9 A tA ya huM ene oLakhatA nahotA, paNa tu te ene ALakhatA hatA ne? mane te eka rUpIAne khadale daza rUpIA maLyA; ane tAre te, maNi paNa gayA ane hajI mane cusyA karavA hatA, te paNa gayuM! DAhyo tu` ke huM ? ' vANiyA nirAza thaIne pAchA potAne ghera AvyA. ApaNI vAta tA e hatI ke-tamane bhAgyaceAge sAmagrI ttA ghaNI sArI maLI gaI che, paNa sAmagrIne tame pichAnI zakayA che ke nahi ? ane, A sAmagrInA uThAvI zakAya teTalA lAbha uThAvI levAnuM tamArU dila kharUM ke nahi ? ghaNAe ajJAna che ane je bhaNelA che temAM paNa ghaNA evA che ke--saMsAranA sukhanA rasamAM lubdha che. AvAone game tevA sArA bhagavAna maLI jAya, teAya e bhagavAna pAsethI AzA zAnI kare? bhagavAna pAse mAgI mAgIne tuccha evuM sasAranuM sukha ja mAge ne ? rakhArI ajJAna hatA, eTale maNi maLavA chatAM ya maNinA lAbha e uThAvI zakayo nahi ane vANiyA lebhIyA hatA, eTale thADA mATe eNe ghaNA dravyane denArA maNine gumAvI dIdho ! eke gumAvyuM ajJAne ane eke gumAvyu leAle, emAM kaNa vakhANavA lAyaka ? mithyAtva ke kaSAya ? sa0 ekeya vakhANavA lAyaka nahi. devagurU dharmanA sa MdhaH atyAre tamane deva, gurU ane dhama sabadhI sArAmAM sArI sAmagrI maLI che ne ? hA, Ama chatAM paNu, tame meAkSamArganI sAdhanA tarapha keTalA lakSyavALA che ? ajJAna che ke
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNo viSayarasamAM lubdha che ? ApaNe tyAM te, je jANakAra hAya paNa rUci vagaranA hAya, teya ajJAna kahevAya che. jIvAjI vAditattvAnA svarUpanu' jJAna paNa nizcayAtmaka joI e. tattvA viSenA sAcA khyAla, nizcayapUrvakanA joie, A vinA, sArI paNa sAmagrI hAthamAM AvI jAya, te ya ene hAthamAMthI sarI jatAM vAra keTalI? jene saMbadhanI kiMmata nathI hotI, te vyavahAramAM kema varte che? saMbaMdha Takayo teA Tako, khAkI cheDatAM ya vAra nahi ane joDatAM ya vAra nahui. tema, A deva gurU-dharmanA sabaMdha, ApaNe kevAka jALavIe chIe ? A saMbadha keTalA kiMmatI che--tenuM jJAna nathI, eTale, have kadI paNu A saMbaMdha chUTe nahi-evuM karavAnI icchA paNa nathI, ema kahuM to cAle ne ? tamane A deva-gurU-dharmo sAthenA sabaMdha gheADatAM keTalIka vAra lAge? tamArA A deva-gurU-dhama sAthenA saMbaMdhane kAI tADAvavA mAge, te te sahelAIthI tADAvI zake ? ke, ene enI dhAraNAmAM nirAza thavuM paDe? bhavAMtaramAM ya, A deva-gurU-dhama sAthe sabaMdha banyA rahe, evI IcchA hAya tA melA! azru' patAsAmAM hIrA ApI de-e mane, kema ke-ene patAsu` meTu ne mIThu lAge; tema, tame saMsAra nA sukhanA leAbhamAM, A deva-gurU-dharmanI upAsanAne vaTAvI de kharA ke nahi ? 90 samajAro te| mAnIza ane zakti haze te laizaH bhagavAnanA zAsananA tattvajJAnanA viSayamAM tame ajJAna che, eTale unmArge ghasaDAI jatAM paNa vAra lAge nahi ne ? tame rAja pUjA, sAmAyika, vyAkhyAnazravaNu, gurUbhakti Adi
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga kare che, chatAM kadI ema na thayuM ke tatvajJAna vinA cAlaze kema? saMsAranA sukhanA rasamAM rahyA karIe te ya A kriyA mukti Apaze, evuM mAnI lIdhuM che? tame jJAnanI bAbatamAM ATalA badhA bedarakAra kema che, e te samajAve! zuM. ekalI kriyAthI mukti thAya che, ema mAnyuM che? zAstro kahe che ke-"zanaziyAraNa vitA" tyAre e zuM khoTuM che? tame nathI samajyA, paNa samajavAne mATenI koziSa karavI. joIe, ema paNa tame mAne che ke nahi? keI samajAve tyAre AnaMda thAya?ke, ame karIe chIe te ja barAbara che-ema. thAya? vepArine tyAM mAla levA Avele zuM kahe? mAla gamaze ne bhAva pilAze te laIza; paNa levAnI vRtti te kharI ne? ema, tame ahIM Ave che, te tattvajJAnanA athI banIne Ave che ne ? amala thaI zake tema na hoya, te amalanI. vAta pachI, paNa vAta te game ne? samajAze te mAnIza ne zakti haze te laIza--evuM tamArA manamAM kharuM ke nahi ? AvI rItie khUllA dile, khUllA magaje tame roja athI banIne sAMbhaLe, te pATe besanAre tamane samajAvavA ne mATe tarakIba zodhavI paDe ne? paNa, tame kevaLa "hA jI" karanArA che, te zuM thAya? tame kAMI samaje paNa nahi ane samajavAne prayatna karo nahi, te tamane bahu moTuM nukazAna thAya. satra zrAvake keTaluMka jANuM zake ? zrAvake dhAre te bahu jANuM zake. tattvanI vAtamAM bhalabhalAne chakakaDa khavaDAvI de, evuM tattvajJAna zrAvakemAM paNa hoI zake. A zAsana, zrAvakane dharmanA viSayamAM bheTha rahe.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNo vAnuM kahetuM ja nathI. zrAvakavargamAM tatvajJAna tarapha durlakSya vadhI gayuM, ethI paNa zAsanane te ghaNuM nukazAna paheMcyuM che. chokarAnA palakanI ciMtA thAya che? zrAvake bhavabharU hoya ke nahi? je bhavabharU nathI, te vastutaH zrAvaka ja nathI. zrAvakane pitAnA chekarAne mATe paNa ema thAya ke-A chekare je tatvajJAna bhaNyA vinA ja piDhIe besaze, te AnuM thaze zuM ? A pApa ne A puNyaevuM samajaze zI rItie?" tamArA gharamAM janmelAM karAMene tamAre durgatimAM melavAM che? enA paralokanI tamane cintA thAya che ke nahi? jene paralekanI cintA ja nathI, te nAstika che. sAmAnya paNa Astika te kahevAya, ke jene paralekane khyAla hoya. mAtra paralekane khyAla Ave, te ya mAnasa palaTAI jAya dhIre dhIre evuM paNa thAya ke-bApa jeTalA -na game, teTalA gurU game. "ApaNuM chokarAM tatvane jANyA vinA - saMsArane kheDe che te sAruM nathI-ema paNa thAya che? chokarAM saMsArane tajI de te sauthI sArUM, paNa saMsAramAM rahe te ya dharmane bhUle nahi, eTaluM ya emanuM hita tamArA haiye vasyuM che ke nahi? sa, amane amArI ja evI cintA na hoya, tyAM chokarAM one vicAra Ave kyAMthI? atyAra sudhI cintA nahotI, paNa have te tame samarAjya ne? have te tame sudharavAnA ane karAMone sudhakaravAne prayatna karavAnA, ema mAnI lauM ne? sa theDe ghaNo paNa prayatna te thaze ja.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga tame samajyA hA teA samajAvavAnA vicAra thAya ne? ApaNane have tA meAkSaparyAya ane saMsAraparyAyanA khyAla AvI gayA, mATe ApaNe havethI ApaNA saMsAraparyAyane kApavAnA ane meAkSaparyAyane pragaTa karavAnA prayatna karavA che, AvA niya jo tame karI lIdhA haze, te tame tamArA kuTuMSionA kalyANa mATe paNa, khanatuM karavAnA prayatna karyAM. vinA rahI zakaze nahi. atyAra sudhImAM, kaSAyeA ane indricAnA vijetA banIne, anantA AtmAoe pAtAnA mAkSaparyAyane pragaTAvyeA che. e badhA, svarUparamaNutA rUpa sukhamAM vilase che. e sukha paripUrNu paNa che ane pAchu ananta kALeya jAya-evu paNa nathI. duHkhanu nAma nahi, sukhanA pAra nahi ane e sukheya evuM ke-kadI paNa jAya nahi. saMsAraparyAyane anubhavanArAone, game teTaluM sukha hAya teA ya, duHkhanA sarvathA abhAva hoya nahi; saMsAraparyAyane anubhavanArA jIvomAM, sukhI bahu thADA ane duHkhI ghaNA; ane, saMsAranu' sukha paNa evu` ke-kAM e jAya, kAM ApaNe javu paDe. ApaNe tA haju saMsAraparyAyanA anubhava karIe chIe, paNa ApaNane A paryAya khaTake che ane mekSaparyAyane meLavavAnuM ApaNA manamAM ugyu che, ema tA ApaNe kahI zakIe ne ? 'ApaNu astitva te anAdikALathI che, paNa ApaNA ghaNA kALa te nigodamAM ja cAlyuM gayA. emAMthI ApaNe ApaNI livatavyatAnA ceAge vyavahArarAzimAM AvyA. vyavahArarAzimAM AvIne paNa, ApaNe haju cAra gatimAM bhaTakayA karIe chIe, kAraNa ke-hajI ApaNe kaSAyA ane indriyAnA vijetA banI 93
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 cAra gatinAM kAraNo zakavA nathI; ane ethI ApaNe ApaNA meAkSaparyAyane pragaTAvI zakayA nathI.' A vAta jenA haiyAmAM kharAkhara besI * jAya, tene kaSAyeA upara ane indriyA upara vijaya meLavavAnu mana thAya ne ? kaSAyA ane indriyAthI je chUTayA, teja saMsArathI chUTayA, eTale ApaNe paNa kaSAya ane IndriyAthI chUTIe tA ja saMsArathI chUTI zakIe ne? e vinA, duHkha sarvathA jAya--e mane nahi ane sukha sa pUrNa paNe bhAgavI zakAya-ema paNa bane nahi! AvuM samajanArane, potAnA snehI-saMbadhI Adine mATe paNa, evo vicAra teA Ave ne ke--A vAta emane paNa samajAya te sArUM...!" A vAtane e nahi samaje, teA sa'sAramAM e rajhaLI maraze, ema thAya ne ? bhavitavyatA sArI ja che-ema mAnIne cAle : vyavahArarAzimAM AvyA pachIthI jIvane cAra gatimAM bhaTakavAnuM. temAM, mahApuNyanA yoga ke--AvI sArI sAmagrI sAthe A manuSyabhava maLyuM che. A manuSyabhava mahApuNye maLye che, paNa 'mArA manuSyabhava kAyamI nathI'-ema tA tame samajo che ne ? kAIka puNya mArA hAthe evuM sArUM thaI gayuM ke A bhavamAM huM AvI gayA, paNa ahIthI gayA vinA chUTako nathI, evo khyAla tA tamane AvI gayA che ne ? have jJAnI je ema kahetA hAya ke-ahIthI kayAM javuM te ApaNA hAthanI vAta che, te ApaNane bedarakAra rahevuM pAlave nahi ne ? javAnu che e nakkI che ane mahenata karIe te dhArIe tyAM jaI zakIe-e zakaya che, te e jANIne ApaNAmAM hiM'mata AvavI joI e ne ?
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga sa0 bhavitavyatA sArI na hoya te ? - bhavitavyatA kevI che, te tame jANe che? nahi, to bhavitavyatA sArI nathI-evI kalpanA tamane kema AvI? ApaNe te mAnavuM ke ApaNuM bhavitavyatA sArI ja che, kema keApaNane zrI vitarAga deva, ninya gurU ane zrI jinakathita dhamanI sAmagrI maLI che. ApaNAmAM te e utsAha pedA thavo joIe ke-mArI bhavitavyatA bahu sArI lAge che, kAraNa keA badhI uttamamAM uttama prakAranI deva-gurU dharmanI sAmagrI mane maLI gaI che ane emAMthI, ekSaparyAyane pragaTAvavAne mATe purUSArtha kheDavAne utsAha pragaTAva joIe. AvA deva-gurU-dharma maLyA pachI, konI tAkAta che ke-ApaNane durgatimAM laI jAya? ApaNe ja A deva-gurU-dharmane haiyAmAM na rAkhIe ne durgatimAM jaIe, te te vAta judI che. keI pUche ke "ahIMthI marIne kyAM jaze? te ApaNe kahIe kecekasa te zuM kahI zakAya? kAraNa ke-pariNAmanI barAbara khabara paDatI nathI; bAkI, amAre prayana to sadRgati mATe ja che AyuSyanA baMdha vakhate ke pariNAma hatuM ke haze, e jJAnI jANe; bAkI, pariNAmane ame te e jALavIe chIe ke-durgati thAya nahi, sadgati avazya thAya ane jyAM jaIe tyAM deva-gurU-dharma visarAya nahi." dharmAdhamane khyAla te dharmasthAnomAM paNa joIe ane adharmasthAnamAM paNa joIe ? jene AvI vAta sahelAIthI kahI zake, kAraNa kepariNAma tarapha paNa emanuM lakSya hAya ! sAdhuoe vIseya
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 cAra gatinAM kAraNA kalAka pariNAmane sArA rAkhavAnA ane zrAvake e-gRhasthAe dhama karatI vakhate pariNAmane sArA rAkhavAnA, evuM nathI. sAdhune dhama cAvIseya kalAka ane gRhasthane dhama yathAzakti, pazu dharmanA piraNAma tarapha te badhAe badhA vakhata lakSya rAkhavAnu'! dharma e kare te Adeza karavAne mATe naThuiM, paNa cAvIseya kalAka dhama thaI zakatA nathI, mATe e Ache samaya dhama kare che. dharma karavAnI bhAvanA tA, cAvIseya kalAkanI ! adharmanuM AcaraNa karatAM ya bhAvanA dharmanI rAkhe. nakhaLA chuM mATe mAre A karavuM paDe che; kayAre e vakhata Ave ke-eka kSaNa paNa dharma vinAnI jAya nahi'-AvI bhAvanA te haiyAmAM jAgatI beThI hAya. dharmasthAnAmAM dharma karavAne ane ahAra adhama karavAmAM vAMdhA nahiM, AvI mAnyatA zrAvakanI na hAya. adhama kare tyAre ya, e karavA lAyaka nathI ane karavA lAyaka tA dharma ja che ema mAne; emAM piraNAmanI jALavaNI che. jJAniee Azaya upara bahu bhAra mUkaco che, paNa AzayanI nirmaLatA ane niLa AzayanI jALavaNI, abhivRddhi Adi mATe dharmavyavahAra upara Ache bhAra mUkayo nathI. e vAtane nahi samajelA keTalAke e dezanA nizcayapradhAna anAvI dIdhI ane dharmavyavahArane bhUlI gayA. ApaNe te, dezanAne vyavahArapradhAna rAkhIne, nizcaya tarapha lakSya dorIe chIe; kAraNa ke--dhama vyavahAra e sArA AzayathI ja tAranArA khanI zake che. jenA haiyAmAM meAkSanA Azaya pragaTathA ane bhagavAne kahelA meAkSamArganI ArAdhanA karavAnA Azaya pragaTatho, te dhama sivAyanA vyavahAra na ja kare--ema nahi; paNa ene karavA game kayo vyavahAra? dharmavyavahAra ! adha
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 97 manA vyavahAra karavA chatAM ya, e cheDavA jevA ja lAge ane dharmanA vyavahAra na thAya, teA ya karavA jevA e ja che ema thayA kare. AvA samaju mANasa, adharma vyavahAra karatA hAya te vakhate paNa, dutinA AyuSyane upAje nahi. ApaNe dhakriyA karIe chIe, mATe ApaNI sagati ja thaze-ema mAnanAre vicAravuM joI e ke-AyuSyanA madha adhama vyavahAra karatI vakhate paDaze tA ? ane, dharmavyavahAra AcaratI vakhate pazu, AtmA jo kilaSTa pariNAmavALA banyA haze te ' Aje ghaNA kahe che ke-badhu... sAcu', paNa bajAra vagerenI vAta juTThI !' Ama na manAya. dharmAdhanA khyAla jema madira, upAzraya Adi dharmasthAnAmAM joI e ane dharmakriyAe kaztI vakhate joIe; tema, dharmAdhamanA khyAla khajAra, ghara vagere adhamanAM sthAnAmAM paNa joi e ane adharmanI kriyAe karatI vakhate paNa joIe. adhanA pariNAmothI acA : AyuSya dharma sthAnAmAM badhAya ke badhe badhAya ? vepAra karatAM, ghara mAMdhatAM, game te pApakriyA karatAM AyuSya badhAya ke nahu ? aMdhAya, mATe jyAM sudhI khanI zake tyAM sudhI pariNAmane bagADe tevAM sAdhanAmAM rahevuM nahiM; ane emAM rahevuM paDe, te piraNAma khagaDe nahi tenI kALajI rAkhavI. tamAre sAdhu thavuM nathI ane peDhI--ghara vagere sAcavyA vagara chUTakA nathI, eTale jo pariNAmane nahi jALavo, tA A gheADIka dharmakriyA duga timAM ADA hAtha devAne Avaze? dutithI khacavuM hoya ane thayelA deva-gurU-dharmanA cAga chUTI javA
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98. cAra gatinAM kAraNo pAme nahi evI IcchA hoya, te dharmakriyA upara khUba rAga keLavavo paDaze ane adharmakriyAnA rAga upara aNagamo pedA karavo paDaze. bhayaMkaramAM bhayaMkara paNa pAkiyA karatI vakhate, pariNAma adharmamaya banI jAya nahi, tevI mane vRttine keLavavI paDaze ne? pacendriyaprANivadha, mahArabha, mahA parigraha Adi narakanAM kAraNene sevanArAo paNa, narakamAM nathI gayA ane sadgatine pAmyA che, evA dAkhalAo che paNa te zAthI? jevI kriyA tevA pariNAma hota, te teo niyama narakamAM jAta, paNa pariNAmane bagADelA nahi! keInI bhavitavyatA sArI mATe pariNAma bagaDelA nahi ane keIe prayatnathI pitAnA pariNAmane bagaDavA dIdhelA nahi. dharmakriyA karanArane pariNAma bagaDavAno saMbhava che che, paNa eya manathI adharmamAM khUce e bane; paraMtu tamAre te adharmamAM beThelA hovA chatAM paNa adharmanA pariNAmathI bacavAnuM che ne? adharma tajavA jevuM ane eka dharma ja sevavA je-evuM lAgyA vinA, pariNAma jaLavAya zI rItie e mATe, ApaNe tatvajJAnanI vAta karI rahyA chIe. tame je sAcA tatvajJa bane, te tame adharmamAM beThelA hovA chatAM paNa, adharmanA pariNAmethI prAyaH bahu ja sahelAIthI bacI zake. dharma karanAramAM ati lobha Adi hoya, te tethI dharmakriyA enI laghutA thAya che : paMcendriyaprANivadha, mahAraMbha tathA mahA parigraha vagerene, tAkAta hoya te tajI ja devAM. ApaNuM cAle te, ApaNe e saMgathI khasI ja javuM. e mATe te, ApaNe, sukhI
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 99 khIjo bhAga mANasA nivRtti laI ne zrI siddhakSetramAM rahI jAya ane jema ane tema parigrahane ghaTADavAne mATe parigrahanA sadupayoga karavA mAMDe, e vAta karI AvyA. sAdhu ya thaI zakAya nahi ane AvI nivRtti paNa laI zakAya nahi, tenuM kAraNa te tame vicAyu" haze ne ? sAdhu thavAnuM ane sAdhu thavAya nahi te nivRtta thavAnuM, mana teA kharU ne ? sAdhu thavAnI zakti nathI ane leAla, mamatA AdithI nivRtta thavAnuM paNa mana thatu nathI, ema kharU? dhArA ke-evI ja sthiti atyAre che, tA paNa e lAbha ne e mamatA khaTake che ? tamane mahe leAla ne ahu mamatA na hAya, te chatAM ya tamArU sthAna evuM che ke--kadAca javuM paDe, paNa manamAM zuM che? tame kahI zake! ke--A badhuM gamatuM nathI, paNa sacaiAga evA che ke jo hAla mUkI daIe teA bahu nukazAna thaI jAya tema che; AbarU jAya ne AzritA rakhaDI paDe-evu` che; pAchalI jI'DhagI sukhe jAya nahi ne samAdhi Take nahi-evuM che !' AvuM tamAre hAI zake ane ethI tame AvuM kahI zakeA, paNa emAM haiyAnI ramata nahi hAvI joIe. samAnya rItie te tamAre mATe ema ja manAya ke-tamane leAla, Asakti, mamatA ADhi hAya e banavAjoga che; paNa, emAM tame rAjI na hA; eTale ke-tamane enI khaTaka tA hoya ja. tame dAna nathI karatA-ema nahi; zIla nathI pALatA-ema nahi; tapa nathI karatA-ema nahi; ahIM tame keTalI badhI dharmakriyAo karA che ? eTale, tamArA dharmane joIne sheje ema thAya ke-je ATalA badhA dharma kare, tenAmAM ati lAbha, ati Asakita, ati mamatA Adi hAya nahi ! je ATalA dhama
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 cAra gatinAM kAraNe kare, enAmAM ati lebha Adina ja hoya ema nahi, paNa mukhyatve ema kahevAya ke ATale dharma karanAramAM ati lAbha Adi hoya nahi! eTale, tame je ema kaho ke-nirUpAye amAre javuM paDe che, te eTalA mAtrathI tame beTuM kaho che-ema manAya nahi. A dharmakriyAo karanAra ati lobhI Adi hoya, te ethI A dharmakriyAonI paNa laghutA thAya che. je egya rItie A dharmakriyAo karavAmAM Ave, te lebha Adi ghaTatA ja Ave; chatAM, saMjogavazAt nivRtti na levAya e bane. jema keTalAkane adharmamAM eTale samaya gALa paDe che ke-dharma bhAgye ja karI zake che; chatAM, evA emAM evA uttama haiyAnA AtmAo paNa hoya che ke-"mArUM ane mArAM AzritanuM peTa bharavAne mATe, dharma na lAje evI rItie jIvavAne mATe, mAre Ama karavuM paDe che. AvI sArI deva-gurU-dharmanI sAmagrI maLI che, eTale dharma karavAnuM bahu mana thAya che, paNa puNya karatAM pApa paNa evuM karyuM che keAvI sAmagrIne lAbha uThAvI zakAtuM nathI ! lobha joradAra nathI, Asakti bhAna bhUlave che ema paNa nathI, paNa saMjoga evA che ke cheDI zakAya nahi ! saMjogo je sArA hoya, te dharma sivAya kAMI ja karavAnuM mana thatuM nathI !" AvA jIvo paNa hoI zake. tema, tame ya pramANikapaNe kahI zako cho kenirUpAye nivRtti laI zakate nathI. dharma je tame A paddhatie karyo hota ke- karavA lAyaka te A ja che ane eTale vakhata dharma nathI karate, te tema karI zakuM evuM nathI-e mATe" te ATalAM varSomAM te tamArA kaSAye ghaNA narama -pAtaLA paDI gayA hota ane viSayasukha tarapha paNa tamA
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga S rAmAM khUba khUba aNagame pedA thaI gaye heta. ahIM mamatA mAre che ne parabhavamAM pApa choDaze nahi? paNa, tame dharma karavA chatAM ya dharmane samajavAno prayatna keTale karyo che? mithyAtvane kADhavuM haze ane samyaktvane pAmavuM haze, te samajavAnI taiyArI bahu joIze. dharma samajAye hoya, te thAya ke-"mArI pAse ATaluM badhuM che, chatAM huM mahAraMbhamAM kema phasAele rahuM chuM.? khAdhuM khUTe tema nathI, chatAM chokarAne AmAM zuM kAma nAkhuM? ATalA badhA rUpIA meM zuM kAma rAkhI mUkyA che ? sadupayoga karIne huM AmAMthI ochA karUM, te mane ze vAdha Ave ema che? mAre ochA karavA heya, te bhagavAne sadupayoga karavAnA sthAne ghaNAM batAvyAM che. Ama vicAra karatAM lAge ke-mAre na rAkhuM te muzkelI Ave tema che, te vicAra thAya ke-A rAkhavA paDaze, paNa manane emAM pAvA nahi dauM ! tamArA paisA mane karaDatA nathI ne tame durgatimAM jaze te bhegavavAnuM tamAre che, paNa tame ahIM vizvAse AvyA che, te mAre tamane zIkhavavuM che! je tamane lAge ke-mane rAkhavAnuM mana thAya che te jarUrathI nahi paNa mamatAthI, te vicAre ke-huM zrI vItarAga devane ne nigrantha gurUne upAsaka chuM; e beya tyAgI che, chatAM huM kema rAkhI beThe chuM? mArI mamatA kema jatI nathI? mArI mamatA jAya-e mATe huM vagara mane paNa sadupayoga karavA mAMDuM ! mamatA kahe ke-"rahevA de tyAre A kahe ke-"tane kADhavI che, mATe ApavAne!" vAta e che ke A badhuM rAkhavuM e pApa che, ema lAgyuM che? pApa lAge te thAya ke
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 cAra gatinAM kAraNe "mANasa nAne ne beje mATegadheDA upara paNa vadhu bhAra bharIe, te e besI jAya che ne A parigrahanA bejAthI huM kema akaLAte nathI? huM te mArA AtmA upara pApane bhAra lAdyA karuM chuM ! ahIM mamatAmAM marUM chuM ne parabhavamAM A pApa cheDaze nahi!" tame dharmakriyA kare che, te zA mATe kare che? pAkiyA gamatI nathI, mATe ne? pApakriyAothI chUTavAne mATe dharmakriyA che, evuM je tame jANyuM hata, te tame pote ja vicAra karatA ke-"huM ATalI badhI dharmakiyA karuM chuM, chatAM paNa mane pApakriyAone tajavAnuM mana thatuM nathI, te tenuM kAraNa zuM? je pApa mane gamatuM ja raheze, te A dharmakriyAo mAre zI rItie vistAra karI zakaze?" huM haiyAne bhUMDe hau tethI DUbuM, te emAM dharmakriyAo zuM kare?, ema paNa thAya ne? samyagdaSTine pApI na kahevAya ? eka mAtra mithyAtva jAya, te paNa ethI AtmAne eTale mATe phAyado thaI jAya che ke durgatinAM kAraNe paNa, ene mATe durgatinAM kAraNa banI zakatAM nathI. zAthI? AtmAnA pariNAmomAM ethI gajabane palaTe AvI javA pAme che. AtmAnI AkhI rUci ja badalAI jAya che. aviratine udaya game teTale joradAra hoya, paNa sAthe mithyAtvane udaya na hoya, te e aviratine udaya, pApathI AtmAne virAma pAmavA de nahi, te chatAM paNa, enuM haiyuM pApI hoya nahi. aviratinA udaya ge, samyagdaSTi AtmA ya pApa sevanA hoya, paNa e pApI na hoya. samyagdaSTi AtmAne pApI kahevAya nahi. A te,
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 103 anaMtajJAnioe upadezeluM zAsana che. jyAM doSa hoya, tyAM deSa paNa batAve; ane jyAM guNa hoya, tyAM guNa paNa batAve. ghaNuM denI vacce rahelA guNane ya chUpAve nahi ane ghaNuM guNonI vacce rahelA deSane ya chUpAve nahi. kevaLa bahAranuM jue ane aMdaranuM jue nahi, evuM te ajJAnI kare. A zAsana, samyagdaSTine pApa karanAra tarIke paNa varNave; samyagdaSTi paNa aviratinA udayavALa hoya, te pApathI virAma pAme nahi, ema kahe; pApanA AcaraNane vakhANe nahi, paNa haiyAmAM pApane aNagame hoya te tene chUpAve paNa nahi! mATe te, samyagdarzanamAM vAta e che ke-je jevuM hoya, tene tevuM mAnavuM! je jevuM hoya, tene tevuM nahi mAnavA denAra ane je jevuM na hoya, tene tevuM nahi manAvanAra mithyAtva che. mithyAtva dharmane adharma ane adharmane dharma manAve. sukhanA bhAgane duHkhane mArga ane duHkhanA mArgane sukhane mArga mithyAtva manave. mithyAtva deva-gurU-dharmamAM devabuddhi, gurUbuddhi ane dharmabuddhi thavA de nahi; adevamAM devabuddhi, agurUmAM gurUbuddhi ane adharmamAM dharmabuddhi karAve; athavA te, sat ane asat viSe, vAstavika kesino nirNayAtmaka buddhi thavA de nahi! mithyAtva, viparIta jJAnanI sAthe ane vAstavika keTinA jJAnanA abhAvanI sAthe rahe che. AgamanI uparavaTa thaIne kulAcArane na vaLagAyaH Abhigrahika mithyAtvamAM, ajJAna sAthe joradAra Agraha hoya che tenI tara tarIkenI sAcI samaja nahi hovA chatAM paNa, je vastu pitAnI mAnyatAmAM besI gaI hoya athavA
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema kahevata che nathI cAra gatinAM kAraNo te pakaDAI gaI hoya, temAM samajAvanAranI samajAvaTane avakAza ja na maLe, e Agraha hoya che. samajAvanAra jema jema samajAvavAne mathe, tema tema ene kema teDI pADa-ene ja prAyaH e vicAra kare. sAcuM te mArUM nahi, paNa mAruM te ja sAcuM. jJAtionI nizrAmAM zraddhA hoya, te te vAta judI che. Aje tame tattvajJAnane pAmelA nathI, paNa je gItAthenI nizrAe barAbara che, te tatvajJAna nathI eTale mithyAdaSTi che-ema kahevAya nahi. jaina kuLamAM janmelAone te, samyakatvane pAmavAnI sulabhatA che, paNa enAmAM ya je asadu Agraha hoya, te te mithyAdaSTi maTatuM nathI. ajJAna mANasa, mAtra pitAnA kulAcArane vaLagIne, je dharmakiyA cAlatI hoya tene AgamanI kasoTIe karavAnI nA pADe agara te AgamanI vAtanI uparavaTa thaIne ya, pitAne kulAcArane vaLagI rahevAnI vRtti rAkhe, te te ya AbhigrAhika mithyAdaSTi gaNAya. sArI kiyAne paNa sArI tarIke jANavAnI vRtti avazya joIe. jaina kuLamAM janmelAne, deva paNa samyakatvanA gharanA, gurU paNa samyaktvanA gharanA ane dharma paNa samyapha tvanA gharane; eTale ke-je kaI AvA deva-gurU-dharmanI nizrAe ja vartate hoya, tenAmAM mithyAtvane TakavAne avakAza nathI. tame je gItArthanI nizrAne svIkArI le, te phAvI jAva. gurUnI zodhamAM paNa tame bhUla na khAva, te jovAnuM. tamArA kaSAyane vega maLatuM hoya ethI gurU game, evuM nahi banavuM joIe. gurU gItArtha joIe. eTale, tame tamAruM gADuM ajJAnamAM ne ajJAnamAM ja calAvI levA mAge, te te barAbara nathI. tamAre samajavAnI keziSa karavI ja joIe.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 105 kulAcAra dvArA AgamanI parIkSAne bAdhita karanArAoe vicAravuM joIe ke-Agama moTuM che, kulanA vaDile nahi! pUrvajanuM vacana pramANaema karIne cAlanArAe, je Agamana vacanane utthApe, te te cAle kharUM? nahi ja. eka vAta zAsAmAM nIkaLatI hoya ane pUrvajanI temAM bhUla thayelI hoya, te mAgane khapI evA avasare zuM kare? pUrvajane Agraha rAkhe nahi, paNa zAstrane Agraha rAkhe. yogya pUrvajane Agraha jarUra rakhAya, paNa te Agraha kadI paNa zAstravacanathI virUddha prakArane nahi hovo joIe. jJAna ane kriyAne yogathI mukti thAya evuM mAnanArane eka aMganI uNapa heya te te khaTake nahi? mithyAtvane kADhavAne mATe tatvajJAna meLavavuM e bahu jarUrI che ane tamane te salphAstrone vega maLI gayA che. -have te tame bhaNavA mAMDavAnA ne ? tamane bhaNatAM rasa Ave, te tamane badhAne, tamArA karAo vagerene kahevAnuM mana thAya ke nahotA bhaNyA tyAre rasa nahoto Avate, paNa have te bhaNavAmAM bahu rasa Ave che. jeo have bhaNI zake tema na hoya, teone paNa pitAnAM baccAMone te bhaNAvavAnuM mana thAya ne? sa0 chokarAo kaheze ke-tame nathI bhaNyA ane amane bhaNavAnuM kema kahe che ? tamArA chokarA tamane AvuM kahe? tamane, e emanA hitasvI ya mAne che ke nahi? chatAM, mAne ke keIe evuM dIdhuM, paNa tame kahI zake che ke-"ame A jJAnane nathI
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 cAra gatinAM kAraNe pAmyA, enuM amane bahu duHkha thAya che. jJAna pamAya tema hatuM tyAre A sUjhayuM nahi ane have A sUjhayuM che, tyAre amArA bhaNavAnA sago rahyA nathI. ame A tane nathI samajyA, mATe amane ghaNuM vAra muMjhavaNa thaI jAya che, mATe tame pahelethI bhaNe, ke jethI tamAre muMjhavaNane vakhata Ave nahi!" paNa chekarAM ajJAna rahe, tattvajJAna vagaranAM rahe, e tamane DaMkhe che kharuM? jyAM sudhI tamane tamAruM ajJAna khUba khUba nahi khaTake, tyAM sudhI tamane tamArAM chokarAM ajJAna rahe e khaTakaze ja nahi. zAstra "jJAnaziyAkhyAM mAra" kahyuM che, e tame jANe che ne ? e vAta upara tamane zraddhA keTalI? jJAna ane kiyA-benA rogathI mukti, e vAtamAM te tamArI zraddhA joradAra che ne ? kaI ekalA jJAnathI mukti kahe agara te kaI ekalI kriyAthI mukti kahe te tame nA pADe ne ? jo tame ekalA jJAnathI ke ekalI kiyAthI mukita na thAya-ema mAnatA che, to tamArAmAM eka aMga ochuM dekhAya, te tenuM tamane duHkha thAya ne? be ghaDAnI gADI hoya, te eka ghaDo cAle? e gADIne ane eka gheDAne jotAM, bIjA gheDo nathI, e yAda Ave ne? bIjA gheDA vinA, A eka ghaDe ne gADI che te ya kAma nahi lAge, ema thAya ne ? jJAna ane kiyA-banene vegathI ja mukita thAya, AvI zraddhA pAkI hoya, te je eka aMga nathI, tenuM duHkha keTaluM thAya? aNasamajumAM paNa je zraddhAvALA heya, temane te ema thAya ke-"huM aNasamaju chuM, mATe huM A dharmakriyAmAM samajInA je rasa anubhavI zakatuM nathI. ene jJAnane khapa lAge. tamane jJAnane khapa lAge che? tamane jJAnane khapa lAge
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 107 che, te ema thAya che ke huM te rahI gaye, paNa mArAM saMtAnemAM A uNapa nahi rahevI joIe?" jema aMgrejI bhaNavavuM jarUrI lAgyuM, te garIba mA-bApoe chokarAone devuM karIne paNa bhaNAvyA ne? ane, tame sukhI hovA chatAM ya, karAM dharmathI ajJAna rahe che, te calAvI le che ne? tyAM AjivikA kema cAlaze ema lAgyuM, te ahIM ema kema na lAgyuM ke-A jJAna vagara, Ane nistAra-mekSa aTakI jaze? tanuM vAstavika jJAna, mAtra dharmakriyAo mATe ja upayogI che-ema paNa nathI. adharmakriyAo karavI paDe, te ya haiyuM adhamamaya banI jAya nahi, e mATe ya tanuM vAstavika jJAna jarUrI che. kyI kriyA karavA jevI ane kayI kriyA nahi, karavA jevI, kriyA karatAM kevA bhAva rakhAya ane kevo bhAva na rakhAya, e vagere badhuM tenuM vAstavika keTinuM jJAna hoya te samajI zakAya. tamane je tenA jJAnane khapa, lAge heta, te tame saMtAnane jema vyavahAramAM suzikSita banAvyAM, tema tanA viSayamAM paNa suzikSita banAvyAM hota! ane, tame je tamArA saMtAnane dharmamAM suzikSita banAvyAM hita, te e dhamane jhaMDo laIne pharate! samaje tyAM e prANa paNa Ape, ema bane. tamane jarUra lAge, tyAM tame keTalAM kaSTone veThe che? ema, ahIM paNa je jarUra lAgata te tame kaSTane veThIne ya bhaNata ane bhaNAvata. vaLI, tanA vAstavika keTinA jJAnamAM te, e guNa che ke-re mekSa tarapha, paNa gRhasthapaNe rahevuM paDe to gRhasthAcArane paNa sudhArI de. tatvajJAnanA pratApe, namratA vagere guNe paNa ApoApa AvI javA pAme.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 cAra gatinAM kAraNA samaju mANasa jema dekhItA khATanA ya vahepAra kare, tema samyagdaSTi AtmA pApeya kare : tattvajJAnane pAmelA AtmAne, saMsAramAM rahevuM paDe te e rahe kharA, paNa e sAvaceta khanIne rahe. tattvajJAnane pAmele, tevA prakAranA karmanA udayathI viratine na pAmI zake -e khane, paNa enAmAM virAga tA hAya ne ? bhAga seve, teA ya virAga jIvatA hAya, eTale, enI tA badhI kriyA viratine najadIkamAM lAvanArI ane, e zakaya che. tame sa'sAramAM sAvacetIthI rahA che kharA ? tame bagalA mAMdhyA ane khIjI ghaNI sAmagrIone saI, paNa temAM ya tame e rahe tyAM sudhI rahI zakavAnA kharA ? mATe bhAge teA, nahi ja ne ? tA tame, tamArA sukhane mATe sa'sAramAM je kAMI sAmagrIne so, temAM tamane evA vicAra Ave kharA ke--kANa jANe, kANeya bhegavaze ?" jJAna hAya, te vicAra Ave. zAthI ? 'mAre javAnu che e nakkI che ane mArUM bheguM karelu, mArA jIvatAM ke mArA marI gayA pachI, duzmana paNa nahi bhAgave -~e nakakI nathI.' je kAI baMgalA khAMdhe, te badhA emAM rahI ja zake ? nahi, teA khaMgalA khaMdhAvatAM bahu rasa AvI jAya, teA jhaTa evA vicAra paNa Ave ne ke bevakUka, AmAM rasa karavA jevuM che zuM ? baMgalA aDadhA badhAya hAya ne ya tAre jAvuM paDe ane vAstunA dahADA kaDhAvyo hoya te dahADe ya ThAThaDI khaMdhAya.' kema ? jJAna che kre--marelA janme te ane, paNa janmelA mare nahi evuM teA bane ja nahi. janmelA na mare evu' anyu ya nathI, anatuM ya nathI ne banavAnuM ya nathI. vaLI
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 109 A ummare, A vakhate, A ThekANuM na ja marAya-ema paNa kahevAya nahi, dUdha pItA ya mare, nAnI uMmaranA ya mare, jIvAneya mare, prauDheya mare ne gharaDo ya mare. jo jJAna hAya, te AthI paNa sAvacetI Ave ne ? tame jIvA tyAM sudhI ya, tamArU' bhegu kareluM tame ja bhAgavI zake ane tamArI duzmana ene na ja bhAgavI zake, emeya kharU'? ghaNAnu` gayuM. duzmana bhAgave che ne ene rasathI khaMdhAvanArA jue che ne khaLe che,. paNa kAMi karI zakatA nathI. pAkIstAnamAMthI AvelAonI zI dazA thai, te jANA che! ne ? jJAnI hoya, tene ya pApa karavuM paDe e ane, paNa e sAvaceta rahe. ene avasare mamatAne kha'kherI nAkhatAM vAra nahi. yuddhabhUmimAM yajyAM mRtyu najadIka lAgyuM, tyAM jJAnI hatA te badhuM vAsirAvI zakathA ane anazanane AdarIne ArAdhanA karI zakayA. samaju mANasa, evA kAI vakhata AvI lAge teA, khATane ca vepAra kare; paNa samaje ke-khATa karU' chuM. DAhyo vahepArI koI vakhate khara AnIe ke ATha AnIe paNa mAlane nikAla kare ne? kema ? ema karavAthI ja AThe AnI jeTalI paNa muDI khacI jAya tema hAya, peDhInI AMTa jaLavAI jAya tema hAya, teA ema paNa kare. kaheze ke-taka joI ne khAyu enAthI evaDuM meLavI laIza, paNa atyAre khATa khamI khAvI, e ja salAhabharyuM che. tema, samAdhine abhilASI samyagdaSTi, avasara joga vatI paNa le. enI khakhara tA jJAnine paDe athavA te je peAtAnA manane samAdhimAM rAkhavAne mATe satat prayatnazIla hAya, tene enI khabara paDe. e samajI zake ke--aviratinA udayanI sAme jyAre samyagdaSTithI paNa vAya.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 cAra gatinAM kAraNe nahi, tyAre ene e mATe kema vartavuM paDe. dekhItI rItine beTane vepAra paNa, pariNAme naphAne heI zake. kheTa karIne ya upaje teTaluM nANuM upajAvI le ane pAche kamAvA maMDI paDe. tame tattvajJAnI banyA hota, te tamane vyavahAramAM jema A vAtane jhaTa khyAla Ave che, tema AtmA ane karmanA viSayamAM paNa A khyAla jhaTa Avata. tyAM je raga che te rAga ahIM nathI, mATe ja jAgRti TakI zakatI nathI. sa, sAMbhaLatAM te mana thaI jAya, paNa pAchuM bhUlAI jAya che. pAchaLa jAgRti rahetI nathI. evuM zAthI bane che, tene vicAra karyo che? nizALIye nizALethI ghera jAya, eTale bhaNeluM bhUlI jAya? nizALIyA mAtra nizALamAM ja bhaNe ke ghera paNa bhaNe vepArI peDhIothI ghera jAya, eTale enA magajamAMthI vepAranI vAta sAva nIkaLI jAya? ghare vepAranI vAta na paNa kare, te paNa tethI kAMI magajamAMthI vepAranI vAta nIkaLI jAya nahi. tene vepAra karyo hoya ne ghera ArAmathI chApuM vAMcatAM bajAramAM maMdI thavA pAmaze tevA samAcAra jovAmAM Ave, te vepAra yAda AvyA vinA rahe? peDhIe gayele gRhastha, gharamAM zuM che ne kema che, te bhUlI jAya che kharo ? nahi ja. peDhImAM beThelo "gharanI khabara che-ema kahe che ane ghare beThelA peDhInI khabara che"--ema kahe che. sa, tyAM jevo rAga che te ahIM nathI. ATaluM te tamane samajAyuM ne ke-ahIMnA rAgamAM
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 111 khAmI che? paNa ahIMnA rAgamAM khAmI che, te saMsAranA sukhanA gADha rAgane AbhArI che, ema lAge che? e badhAne sAcavI saMbhALIne thAya te dharma karavAne, ema che ne? paralekamAM upayogI e nivaDaze ke A? tamane kAMI nahi te ATaluM te thAya ne ke-"ahIMthI mAre javAnuM che ane ahIM meM game teTaluM sAruM bheguM karyuM hoya, te ya te sAthe AvavAnuM nathI?" A khyAla Ave, te enA uparane rAga ghaTe. A khyAla nahi Ave te, nahi maLe ane nahi bhagavAya te chatAM paNa, pApane baMdha thaze. tamane evI cintA na thAya ke "ahIMthI javAnuM che ne kyAMka utpanna paNa thavAnuM ja che, te ahIMthI narakAdimAM cAlyA jaIza, te mArUM thaze zuM? Ave khyAla jene Ave, te pApa karato hoya te ya rite heya. tame vicAra kare, te tamane ya khyAla Ave ke-A badhA pAchaLa huM doDadhAma karuM chuM, paNa A badhuM ahIM rahevAnuM che; javAnuM mAre ane meM je kAMI karyuM tenuM pApa bhegavavAnuM ya mAre! huM pApanA udaye mAMdo paDuM, te chokaro bahu te davA vagere Ape, mArI cAkarI kare, hAtha-paga dabAve, zeka kare, paNa e kAMI pIDAne harI laI zake ? saMbaMdhI jane bahu premI hoya, te pAse besIne rUe, paNa mArA pApanuM phala bhegavavuM te mAre ja paDe." e vakhate tame jhuratA ne chekarAthI na khamAtuM hoya, te ya e zuM kare? je e DAhyo hoya, te eTaluM kahe ke-ApaNuM pApa ApaNe bhegavavuM paDe! mehamAM paDelA saMbaMdhio tamane game tema kahe, paNa samajavuM ke tamAre joIe ne? tame bhANe bese, te vadhAre nahi khAvAnI kALajI koNe rAkhavAnI ? khAnAre ja vadhAre
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 cAra gatinAM kAraNeA. nahi khAvAnI kALajI rAkhavI joI e ne ? vadhAre khAI jAya, mAMdo paDe ne pachI kahe ke-pIrasanAre Ama karyuM, te kAMI cAle ? peTamAM dukhe te tamane dukhe ke pIrasanArane dukhe ? ADA thAya te! tamane thAya ke pIrasanArane ? A vAta jhaTa samajAI jAya che ne ? tyAre, badhA sabaMdhi muMjhavatA hoya teA ya, sAvaceta kaNe rahevAnuM ? potAnuM pApa potAne bhogavavAnu che : A teA haju bahu sAmAnya kATinI vAta che. sAmAnya kATinA AstikA paNa mAne, evI A vAta che. sAmAnya. kArTinA AstikA, ke jeo dutine ane sadgitane mAne che; tathA pApathI durgati maLe ane puNyathI sadgati maLe- evuM mAne che, teomAM paNa AvI sAvacetI haiAya che. jenAmAM sAvacetI rAkhavAnI kazI darakAra ja nathI, te teA nAmanA Astika che. nAmanu AstikapaNuM phaLa zuM Ape? jenA paisA" koIkanA hAthamAM hoya che ane e Ape te ja khAvAnuM hAya che, temanuM, pelA nAdAna nivaDe te zuM thAya ? leNuM kahevAya, paNa bhUkhe maravuM paDe. mANasa gAMDA thaI gayA, pachI keTipati hAya tA ya zuM ? ene gAdIe besADo teA ya ThIka ne khIje esADA tA ya ThIka. tema, Astika chIe-ema kahA ane sasAramAM gAMDA aneA, teA e AstikapaNAnI kiMmata zI ? tamane khabara che ne ke--ApaNA upara duHkha Ave, tyAre te ApaNe ja bhAgavavuM paDe che ! ? kuTuba mATe cArInA mAla letA haiA ne peAlIsa pakaDe, tA sajA tamAre ja bhAgavavI paDe ne? tame kahA kehuM A mArA kuTu ane mATe letA hatA,
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 113 te pilIsa tamane choDI de? tame kaho ke-meM kuTuMba mATe A kAma karyuM ane jene mATe tame karyuM tene paNa je pilIsa pakaDavAnI hoya, te e kuTuMba paNa pharI bese ne? amAre mATe nahotA karatA, ema khoTuM paNa kahe ne ? chekare paNa khoTuM bolIne chUTI javAne mathe, ema bane ne? chekarAne bApa pakaDAyA te gamatuM na hoya, te pAchalA hAthe bApane choDAvavA prayatna kare-e bane, paNa bApanA gunhA mATe pakaDAvAne cheka taiyAra ja rahe, evuM meTe bhAge te nahi ne? eTale, ApaNe vAta te e che ke-durgatimAM nahi javuM hAya, te sAvadha te tamAre ja banavuM paDaze ne? saMsAra na maMDAye hota te sAruM thAta, ema thAya che? saMsAramAM je rAga che, te rAga dharmamAM nathI-ema tame kahe che; paNa, dharmane viSe joIe te rAga nathI te, ane saMsArane rAga che te, khaTake che? tamane cAritrahanIyane udaya saMsAra tarapha ghasaDe che ke sAthe mithyAtvamehanayane udaya paNa vate che? cAritramehanIyanA udayathI saMsAramAM rahevuM paDe, paNa sAthe mithyAtvamehanIyane udaya na hoya, te "saMsAramAM rahevuM paDe e kharAba che ema te thayA ja kare. saMsAra rahevA je che-evuM paNa lAge nahi ane saMsAranuM sukha jogavavA jevuM che. evuM paNa lAge nahi. atyAranI tamArI sAMsArika sthiti, mithyAtvanA gharanI che ke aviratinA gharanI che, e tamAre tapAsavAnuM che. "gharamAM beThe chuM--e ja cheTuM che, nathI chUTatuM e ja kharAba che, zA mATe e vega na maLe ke-ATha varSe sAdhu na thaye? ATha varSe sAdhu na
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 cAra gatinAM kAraNA thayA, temAM huM ja ThagAI gayA' AvuM kAMI tamane lAge che ? zrAvakane AvuM lAge. AvI sthiti hAya, te vakhate mithyAtva ane anantAnubaMdhI kaSAyA na ya hAya. tamane huve paNa ema thAya che ke-khAlyakALamAM jo sAro yAga maLyA hAta ne sasAra na ma`DAyA hata, tA ya ThIka thAta ?" e bhUla te karI, paNa gharamAM saMcAlaka pAkaco tA ya meM A badhu... cheDayuM nahi, te bhUMDu karyuM --ema lAge che? gharamAM saMcAlaka pAko che ne mArA vinA kuTuMba sIdAya tema nathI, chatAM paNa hu. sa'sArane cheDatA nathI, e halAhala jevu che--ema thAya che ? AvuM kAMI na thatuM hAya, teA kalpanA karavI paDe ke-mithyAtya ane anantAnubaMdhI kaSAyA beThA che. DhALa uparathI mApa kADho : sa0 ATalI sAmagrImAM paNa ema na lAge te pachI meTu kAI kAraNa hAvuM joie te ? enI ja vAta cAle che. sArI paNa sAmagrI, darekane sarakhA lAbha kare, evuM khane nahi. sukhanI sAmagrI rAgine kAma nathI AvatI ne ? kahevuM ane masAlA nAkheluM dUdha rogI mATe nakAmu ne ? rogI tA e dUdhane jue ane manane kAbUmAM rAkhI zake nahi teA raDe. badhA ya, sArI sAmagrIne sArA anubhava karI zake nahi, ApaNane koI mAna-pAnADhi Ape, te te game ? ke, dharmanA prasaMgeA sArA maLe, te game ? sa'sAranI sAmagrI ThIka maLI hAya, te keTale AnaMda thAya che ? mana khUmArI anubhave ke-ApaNe ThIka chIe; paNa dhanI sAmagrI sArI maLI hAya, te evu thAya ? vAta vAtamAM
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 115 bIjo bhAga leke kahe che ke ApaNe sAruM che ghara che, paDhI che, muDI che, Avaka che, chekarA-chokarIo che, chekarA paNa huMzIyAra che, chokarAne ghera chokarA che, ApaNane kAMI duHkha nathI, paNa dharmanuM sAdhana sArUM che, ema kahenArA keTalA? jene rAga haiya, tenuM sAdhana game ane jene rAga na hoya, tenuM sAdhana game nahi. sukhI mANasane pUche ke-kema che? eTale, e kaheze ke-puNyadaya sAre che. kema dhana sArUM che, kuTuMba meTuM che, AbarU jAmelI che ane jyAM jaIe tyAM pUchAIe chIe! paNa ema thAya che ke huM je gAmamAM chuM, te gAmamAM ghaNAM zrI jinamadiro che, mAruM ghara che tyAMnajadIkamAMya zrI jinamandira che, amArA gAmamAM sAdhuonuM AvAgamana cAlu rahe che, moTe bhAge zrI jinavANInuM zravaNa Adi thAya che, kuTuMba evuM sAruM maLyuM che ke-thoDe ya calAvI le ane huM dharma karuM te e badhAne game che!? AvI rItie dharma sAmagrInA veganuM sukha anubhavanArA keTalA ? athavA, evI sAmagrI na hoya, te ene aMge duHkha vyakta karanArA paNa keTalA? Ama zAthI bane che? mithyAtvane udaya zuM kAma kare che, te samajAya che? be ya prakAranI sAmagrI puNya tamane ApI che, paNa jenA tarapha vadhAre DhALa, jenA tarapha mananuM kharekharUM kheMcANa, enA uparathI ApaNane zAnI kiMmata che-tenuM mApa nIkaLI zake. jina kuLanA rUTa AcAra paNa evA che ke bIjAone jene bahu sukhI che-ema lAge? tamAruM mana je saMsArathI udvigna banIne dharma tarapha kheMcAya, te tamane lAge ke-amane bahu sArI sAmagrI maLI
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 cAra gatinAM kAraNo che. tame evA kuLamAM janmyA che ke deva te vItarAga hoya, evuM sAMbhaLavA maLyuM. abhaktithI bIje nahi ane bhaktithI rIjhe nahi-evA deva, janmathI ja tamane maLI gayA. tyAgI ja gurU haya, gharabArI gurU hoI zake nahi, evuM tamane vAtavAtamAM sAMbhaLavA maLe. IcchAe ke anicchAe paNa, tamane saMsAranA tyAgI gurUne vega thaI gayela che. dharma paNa tamane tyAgamaya, ahiMsAmaya maLI gayo che. A badhuM zAthI maLI gayuM? tame jaina kuLamAM janmI gayA, ethI ja ne? AvuM kuLa mahA puNya maLe ne ? e puNyane ApaNane AnaMda keTale? Itara kuLamAM janmya heya, tene ka te deva maLyA na heya ne maLyA hoya to te evA ke-enI pAse jaIne ya rAga SiAya. ApaNe tyAM kaI evuM kare, te te kharAba kahevAya. jainanuM chokaruM ya kahe ke-amArA deva vItarAga. A ochuM puNya che? vaLI, A kuLamAM AcAro paNa kevA ? jaina kuLanA AcArene je mAtra rUDhithI paNa sevAya, te ya lAkhe pApathI bacI javAya. rAtre khAvAnuM nahi, eTale je kALamAM utpatti vadhAre thAya che, tevA kALamAM cule saLage nahi. jIvadayA paLAya ane zarIreya sacavAya. Itara kuLomAM, roja rAtre paNa culA saLage ne? rAtre 10-12 vAge eMThavADa nIkaLe athavA AkhI rAta eMThavADa paDyo rahe ane emAM ya chatpatti thayA kare. eka rAtribhojana nahi karavAnA AcAranuM pAlana karavA mAtrathI paNa, keTalI jIvahiMsAthI bacI zakAya? paNa Aje A AcAra jaina kuLamAM rUDha che-ema kahevAya evuM te nathI rahyuM ne? kuLa jainanuM che ema kahevAtuM rahyuM, paNa jana kuLane AcAra jIvate
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 117 rahyo nahi ne ? eka kALe jaina kuLAmAM A AcAra eTale adhA rUDha hatA ke jainane ghera AvelA Itara paNa 'ahI' rAtanA khAvAne nahi maLe ' ema samajI ja jAya. jaineAnAM gharAnI pAse rahetAM Itara kuTumenI khAI e paNa, jaina khAI ene kahetI ke'tamArA AcAra ahu sArA ! rAta paDI ke-rasAduM baMdha. amAre tA, atyAre dhuNI dhIkhe.' A kuLanA AcAra paNu evA ke--khIjAne ema thAya ke-A leAkeA keTalA badhA sukhI che? jainane 24 kalAkamAM 12 kalAkanA cAkhkho ArAma, ema mIjAone lAge ne ? A kuLAcAro jIvatA hAya, tA jaine- bhAI o ne khAie, dhama keTalA karI zake ? jainane savAre navakArazI ne rAtanA cAvihAra karavAmAM takalIpha jevuM lAge nahi ne ? jainanuM nAnuM che.karU ya rAtanA khAya nahi. koI pUche ke- kema ? tA kahe ke rAte khavAya nahi. mArI khA, mArA ApA, mArA bhAI rAte khAtA nathI. amuka khavAya ne amuka na khavAya, evu* jainanu' cheAkarU' nAnapaNathI samajatuM hAya. jaina jyAM jAya tyAM, tyAganI asara mUkI AvI zake. AvA kuLamAM janmelAnA mithyAtvane, dhakko vAgavA keTalA sahelA che ? khIjAne rAtre kema na khAvuM te samajAvavuM paDe ane ene samajavu* muzkela paNa paDe, jyAre jaina kuLanAne e vAta saskArarUDha thaI gayelI hAya. A kuLa evuM che ke-ApoApa ghaNAM pApe adha thaI jAya; khAna-pAnamAMthI ghaNA vikAra nIkaLI jAya; uttejaka padArtho ghaNe aze khadha hAya. tame samajo te, tamane hIrA hAthamAM AvI gayA che. deva, gurU, dhama tamane vagara zAcce paNa sArA maLI gayA che. puNye ATalI badhI sArI sAmagrI ApI dIdhI che, paNa Ane oLakhavAnI cintA
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 cAra gatinAM kAraNe keTalAne che? ATaluM sAruM maLyuM che, te ya ene oLakhavAnI cintA nathI, te na maLyuM heta te tame sudeva, sugurU ane sudharmane zodhavA nIkaLata kharA? puNyathI maLyuM che, paNa kiMmata nathI: sa0 amAruM puNya te amane sudeva, sugurU ane sudhama maLyA, ema te lAge che. puNya maLyA che ema kahevuM ane ene pichAnavAnI darakAreya nahi karavI, te evA puNyanI tamane keTalIka kiMmata che? kaTipati mANasa che, chatAM AMgaNe keIne caDhavA dete nathI, je Ave tenuM le che paNa keIne kAMI detuM nathI, sAcava sAcava karyA kare che, e kahe ke mAruM puNya che te emAM nA paDAya nahi, paNa enI dayA te Ave ne ? ema thAya ne ke-puNya te che, paNa te majurI karAvanArUM ne pApa baMdhAvanArUM! zeThane ghare janmelo gAMDe chokaro, saunI mazkarInuM sAdhana bane che. zeTha kahe, AgaLa besADe, paNa te zuM karavA? saune hasavAnuM sAdhana ! maLyuM puNyathI, paNa tenI ApaNane kiMmata na hoya, te puNya kevuM ? pApAnubaMdhIne? puNya lakSmI maLe, paNa enA ge narake jAya, te enI lakSmInAM vakhANa thAya? ane, puNya maLelI lakSamIne je sadupayoga kare, ene mATe loka paNa kahe ke-"AvAne lakSamI maLI te ya pramANa! keTalAka zrImaMtane mATe, lekamAM evI nAmanA hoya che ke enuM nAma na levuM; uThatAM enuM nAma lIdhuM hoya te khAvA na maLe." jyAre pelA bhAgyazAline sau saMbhAre. evA zeThIyAe paNa che ke-e jyAM jAya tyAM badhe ghaNAo emanI sAthe jAya. sAthe janA.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 119 " 6 rAne sagavaDanI cintA karavI ja paDe nahi. pUchIe ke- dhA cheDIne A zeThanI joDe kema phrI che ? 'tA kahe ke- zeTha joDe krUravAmAM ya lAbha. ' kema ema ? avasare zeTha upayAgI thatA haze mATe ne ? evAnI joDe page cAlIne javAnu ya khIjAone game ane leAbhIyA sAthe meTaramAM besavAnu'ya na game. kema ? nAkanA vakhata jAya ane adhavacce utArI mUke te TAMTIyA ghasatA ghara bhegA thavu paDe. Aje mATe bhAge evuM kahevAya che ke-meATA mANasanI vadhAre oLakhANu hAya, teA e AMTA vadhAre khAvA paDe. e 'jarA AMTA khAva'-ema kahe, tAnA paDAya nahi, nAkarI khATI thAya ane nAkarI jAya teA e enI khabara le nahi. gAMDA ya ' mArUM puNya '-ema Ale ne DAhyo ya 8 mArU* puNya '-ema khele, paNa emAM ghaNA phera, mATe DahApaNathI ele. A devAdi maLyA e puNyathI, paNa tamane kAI devanuM svarUpa pUche, te koNa jANe'-ema kaheA, teA tamane puNyathI maLyu* tenI kiMmata keTalI ? tamane je maLyuM che, e bahu sArUM' che--emAM be mata nathI, paNa tame AvuM zeAdhIne sArU meLa vavA nIkaLeA evA che? sArU maLyuM che, paNa sArAne sArA tarIke samajavAne prayatna nathI ne? jo jainAne peAtAne je maLyuM che tenI kiMmata haiAta, te paNa Aje zrI jaina zAsananI kAI aneAkhI jaheojalAlI hAta. ' mArU puNya '-ema mAMDhe kheAlAya che, paNa e vAta haiye vasI jAya tA ja sadupayeAga thAya : jema lakSmInA rAgI evA paNa mANasa, jo enA haiyAmAM A vAta kharAkhara jacI gaI hoya che ke- mahenata
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 cAra gatinAM kAraNo ye paNa lakSmI tene ja maLe che, ke jenuM puNya hoya che ane A puNyane bAMdhavAnA sArAmAM sAro upAya e che kemaLelI lakSmInuM dAna karavuM. '-tA, e premathI dAna de che. enI pAse keAI mAgavA jAya, tA ene ema lAge che ke-mane puNya aMdhAvavAne AvyeA. viveka hoya, te taravAnuM sAdhana AvyuM -ema lAge; paNa mAtra puNya upara vizvAsa hAya, teA ya e AvelAne puNyanuM sAdhana mAnIne, je Ape te AnaMdathI Ape. e ema na kahe ke-' huM kema kamAyA chuM, te jANe che ? lohInu pANI karyuM' che! huM kamAyA chuM, te Ama daI daI ne UDAvI devAne mATe nahi ! paisA joIe te mahenata karo!' Ave! mANasa pAche cAramAM beThA hoya, te kahe ke- puNya lakSmI maLI che.' zuM e haiyAnuM khele che? lakSmIne ati leAbha, mANasane ghelA banAvI de che. sarovara bhayu" hAya, te tyAM tarasyA pANI pIvA Ave ne? jyAM pANI hAya, tyAM mANasa pANI bharavA jAya ane janAvara pANI pIvA Ave, emAM navAI che ? tamArI pAse koI mAgavA AvyA, te tamane sukhI jANIne Avye ne ? e avasare puNyane vicAra kayAM bhAgI jAya che ? mane puNyathI maLyuM che--ema mAnanAro, mAgavA AvanAranuM puNya nahi te ene maLyu nathI, eTalu' ya samaje nahi ? puNya nahAya tA mAgI majurI paNa maLe nahi, eTaleA paNa vicAra kare nahi ? ene ema paNa na thAya ke mane atyAre te puNya maLyuM che, paNa ahIM have jo huM puNyanuM upArjana nahi karUM, te bhaviSyamAM kadAca mArI AnAthI ya kharAba dazA Avaze ? ' paNa ' mArU' puNya '-e jema mAMDha khele che, tema jo e ene haiye hAya, te e
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ jo bhAga 121 puNyavALAAne AvA vicAra Ave ne ? paNu, jemanu puNya pApAnubaMdhI hAya che, temane te prAyaH bhAgavAya puNya ane badhAya pApa, evuM ja bane che; eTale, kevaLa pApAnuba'dhI puNyavALAAnI pAse te, peAtAne maLelI lakSmInA sadbhavyaya karAve, tevA prakAranuM haiyuM ja hotuM nathI. AzAtanA karanAra jema jaina kuLamAM janmIne jeo bhagavAna zrI jinezvaradevanI avagaNanA kare, temane tame puNyazAlI kaheA ke pApI kahA ? A kuLa maLyu. puNyathI ja, paNa pApa adhAvavAne mATe maLyu hAya teA ? jaina kuLamAM janmelA paNa keTalAkA, Aje khele che. ke- jinezvarane koNe joyA ? meAkSa che ja kAM ? sAdhuemAM zuM paDayu che ? upavAsamAM dharma koNe kahyo upavAsa karavAthI mahIMnA kIDA mare, tenu pa!5 kone ? zarIra te sAcavavA mATe che!' AvAone mATe, tame zuM kaheA * emane A maLyu' te karatAM A na maLyu hAta te sArU thAta, kAraNa ke-A bIcArAo A maLyu tethI AnI avagagunAnu ghAra pApa upAI rahyA che!' puNyathI maLyuM che tenI nA nahi, paNa akamInA hAthamAM peDhI AvavA jevuM thayuM che, ema thAya ne ? je chekarAe kamAya te nahi paNa khApanI muDIne ya sAcavI zake nahi, temane jagatamAM kevA kahevAya che? tema, tame paNa A sAmagrInA sadupayeAga na karI zakA, A sAmagrInI kiMmatane samajI zako nahi ane ahIMthI pAchA saMsAramAM rajhaLavA cAlI jAva, tA zuM kahevAya ? bhagavAna jevA bhagavAna maLe ne enI pAchaLa kAMI karavAnu` mana
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 cAra gatinAM kAraNeA thAya nahi, te e koNa karAve che ? sArA mahemAna maLe, zakita ghaNI hAya, chatAM ene bhANe roTaleA kANu pIrasAve ? dhaMdhAne sabaMdha hAya tyAM lApasI pIrasavAnu ne sAdharmikane bhaiDaku pIrasavAnu, mana koNa karAve ? maLelI sAmagrInI kimata hAya, tA ema thAya ke-mAre AMgaNe dhamI kayAMthI ?? ghera jamAI Ave te vahAlA lAge ke sAdharmika Ave te vahAlA lAge ? kadAca jamAI ne sAcavavA paDe, paNa manamAM tA thAya ne ke-hajI sAdharmika upara jevA joIe tevA prema jAgyA nathI. tame, sthiti na hAya teA sAdharmikane bhaiDaku khavaDAvA, tA ya te premathI khavaDAvA ne ? sadhI pratye rAga thayA ane sAdha mika pratye rAga thayA nahi, te jhaTa vicAro ke-A rAga kema na gayA ne A rAga kema na thaye ?" sArA vyavahAranI sAmagrI maLI che, paNa je enA sadupayoga kare, tene e tAre. AghA hAthamAM hAya, paNa naphaphaTAI kare teA ? tA, DUbe ne ? tema, tame ya samajo tA tarI zake. tamane jaina kuLa maLyuM. temAM samyakRtvane pAmavAnAM sAdhanA sIdhAM maLI gayAM che. AvA kuLamAM AvIne paNa, jo tame chevaTe mithyAtvane ane anantAnu dhI kaSAyAne ya nahi tajI zake, te tamArUM thaze zuM ? mATe, je sundara sAmagrI tamane maLI javA pAmI che, tenI kiMmatane tame samajo. A sAmagrInI tamane kiMmata samajAya ane tame A sAmagrInA sadupayoga karI zake, e mATe tame tattvajJAna meLavavAne mATe prayatnazIla aneA. anAbhihika mithyAtva H Abhigrahika mithyAtvanI vAtamAM ApaNe joI AvyA.
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 123. chIe ke-pitAnA kulAcAranA nAme, AgamanI vAtanI avagaNanA karanArA nAmanA jainamAM paNa, e mithyAtva heI zake che. tatvanuM jJAna nahi ane pitAnI mAnyatAne Agraha e ke samajAvanAra maLe te ya e samaje nahi, e te eka prakAranuM bhayaMkara kaTinuM mamatva che. ajJAna sAthe mamatva joradAra hoya, tyAre satyane pAmavAnI sArAmAM sArI sAmagrI paNa, ene mATe kAragata nivaDe nahi. anAbhigrahika mithyAtvavALAmAM ajJAna kharUM, paNa Abhigrahika mithyAtvavALAmAM pitAnI mAnyatAnA AgrahanuM je jora hoya che, tevuM AmAM kAMI nahi. ajJAna hoya paNa Agraha na hoya, eTale e jema pite mAnelA tenA arthane sAce mAne, tema bIjAoe mAnelA tenA arthane paNa sAce mAne. keTalAka leke, badhAM darzane sAcAM che-ema kahe che. ghaNA mANase evA hoya che ke-emane jIvAdi tanA viSayamAM sAce khyAla hoya nahi, chatAM pitAne kulaparaMparAthI maLelA dharmane mAnatA. hoya; paNa huM je dharmane mAnuM chuM te ja sAce che ane bIjA badhA khoTA che-e emane Agraha nahi. evA prakArane Agraha na hoya, evA mANasane koI taka maLI jAya ane tattva samajavAnuM mana thaI jAya, te tatvanI prApti thavI. sulabha. aNasamaju kharA, kAraNa ke-goLane ne kheLane sarakhA mAnavA jevI manavRttinA svAmI che; paraMtu AgrahI nathI, eTale evAone mATe, mithyAtvathI khasIne samyakatvane pAmavuM, e sulabha gaNAya. AjanI sarva-dharma-samabhAvanI vAte - Aje keTalAke sarva-dhama-samabhAvanI vAta karI rahyA.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 cAra gatinAM kAraNeA che ne? Aje je rItie ne jevA arthamAMsa-dharmasamabhAvanI vAtA thaI rahI che, te jo joIe, tA ApaNane lAge ke-evI vAtA karanArAone, vastutaH dhama nA khapa che--evuM nathI. ' ApaNe dharmane samajI zakatA nathI, dharma kayA ane adhama kayA enA nirgu ya karavA jogu' ApaNAmAM jJAna nathI, badhA kahe che ke--amArA dhama bhagavAne kahelA che, eTale ApaNe koI dharma nA AgrahI paNa khanavuM nahi ane koI dharmAMne khATA paNa mAnavA nahi '-e prakAranI maneAvRtti, e eka judI ja vastu che; evI vRttinA mANasane jo mativikAsa thaI jAya ane ene tattvAnA niNaeNya karavA jogI taka prApta thaI jAya, tA ene kAMI badhA dharmone sAcA ja mAnavA-evA Agraha nathI hAtA. vastutaH dharma kayA che ane dharmanA nAme eLakhAtA matAmAM adharmI kayA che, e viSe nirNaya karavAnI vRtti na heAya-ema paNa bane; ane, ApaNAmAM evI buddhi Adi nathI-ema lAgatuM hoya, eTale sa danA sAcAM che ane koI darzana khAtu nathI ema mAnatA hAya-ema paNa bane; paNa ene ene evA Agraha na hAya ke-samajAvanAra maLe te ya samajavAnI nA pADe ane samajAya teA ya mAnavAnI nA pADe! sava-dharma-samabhAvanA nAme Aje jee vAte kare che, teonA haiyAmAM, dharmAMnI mokSane mATe jarUra che--e vAta hAya, ema jaNAtuM nathI. koI paNa dharma mAkSanI vAta kare, te evAo kahe che ke-e vAta amArI pAse nahi karavI. amAre tA, koI dharmavALA paraspara jhaghaDe nahi, e joI e che. teo, jhaghaDAnu mULa dhama che-evu* AvuM AvuM kahIne, pracAravAnA prayatna kare
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ ----- bIjo bhAga * 12 che. vaLI, sarva-dharmansamabhAvanI pitAnI mAnyatAne teone e Agraha hoya che ke-ethI virUddhanI vAtane vicAravAne, samajavAne ane svIkAravAne tatpara banAvanArI vRtti ja emanAmAM rahetI nathI. Aje keTalAka jene paNa sarva-dharmasamabhAvanI vAta karavA maMDI paDyA che, paNa jaina kulamAM janmavA mAtrathI jaina gaNAtAo ane pitAne maLelI sAmagrInI kiMmatane nahi samajanArAo AvI bhUla kare, te temAM navAI pAmavA jevuM nathI, mATe te kahyuM ke-tame to ajJAna rahyA che, paNa tamArAM saMtAne ajJAna rahevA pAme nahi, e mATe yogya karavAno vicAra karavo jarUrI che! sarva no pitApitAne sthAne sAcA che : sAmAnya rItie Itara darzane eka eka nayane pakaDIne cAlanArAM che; jyAre, zrI jaina darzanamAM sarva ane pitapatAnA sthAne mAnya karavAmAM AvyA che. AthI, keI paNa eka nayanA pratipAdanane maLatuM pratipAdana zrI jaina zAstromAM maLI Ave ane tethI tattvane nahi samajanArAone ema paNa thaI jAya ke jaina zAsana badhAM darzane sAcAM mAne che. kharekhara, jeTalAM nayavAdI darzane che, te jyAM sudhI pitAnA matanuM nirUpaNa karatAM hoya tyAM sudhI, eTale ke-eka nayanuM pratipAdana karavA mAtrathI ja, khoTAM TharI jatAM nathI, paNa eka eka nayane pakaDIne cAlanArAM dazane, eTalethI ja aTakatAM nathI. e darzane, anya nayavAdene khoTA TharAvIne pite sAcA karavA mAge che ane tyAM ja e bhUla kare che. zrI jaina zAsana, ekAnta evA keI paNa prakAranA nayavAdane beTe.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 cAra gatinAM kAraNA mAne che; chatAM, e bhUlavA jevuM nathI ke--zrI jaina zAsana dareke dareka nayavAdane potapotAnA sthAne sAcA tarIke grahaNa kare che. eTale, avasare e eka nayanI vAtanuM pratipAdana kare, tA paNa anya nayavAdanI apekSAne grahaNa karIne ja, e eka nayanI vAtanu' pratipAdana kare. jaina zAstromAM badhA nayAnA pAtapAtAnA sthAne viniyAga karavApUrvaka, badhA nayAne mAnya rAkhavAmAM AvyA che; eTale, nizcayathI parimita tivALA samyagdaSTi AtmAomAM, sava nAne viSe sundara prakAranA mAdhyasthyabhAva hAya che; paNa e AtmAonu sarva nayAne viSe je zraddhAna hAya che, te sava nayAne potapotAnA sthAne sAcA mAnavA, evA prakAranu hAya che. sa-dharma-samabhA vanI vAtA karanArAomAM, je jaina zAstrone bhaNelAe che paNa zrI jaina zAstrAnA sAcA arthane pAmelAe nathI, teo jaina zAstromAM AvatI sarvanaya-zradvAnanI vAtane khoTI rItie AgaLa dhare che, paNa tattvanA jJAtA evI vArtAthI muMjhAya nahi. sApekSa zAstravAkayo : evI ja rItie, keTalAkeA zrI jaina zAstrAnAM badhAM vAkayo mithyAtvI che evuM pratipAdana paNu, aNusamajathI kare che. zrI jaina zAstrAnI eke eka vAta, sApekSapaNe ja kahevA elI che. nizcaya nayanuM ya pratipAdana hAya ne vyavahAra nayanu ya pratipAdana hoya; paNa, game te ekanu pratipAdana karatI vakhate, anya nayA pAtapAtAne sthAne paNa khATA che--evuM pratipAdana hAya ja nahi. zrI jaina zAstrAnA racanArAe syAdvAdI
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 127 hatA, ane ethI emanAM vacanAmAM anya nayenI apekSAnA grahaNane sUcavatuM cAta pada sAkSAt na paNa hoya, te paNa te pada che ja--ema mAnIne, e upakArionAM vacananuM svarUpa samajavuM ane varNavavuM joIe. "zrI jaina zAstronAM badhAM vAkya mithyAtvI che-ema kahevuM, ene artha e che kezrI jaina zAstra e mithyAtvI vAkyonA samUha rUpa che. AvuM belIne zrI jaina zAstronI AzAtanA karavAne hetu na hoya te paNa, AvuM belavAthI zrI jaina zAstronI bhayaMkara kenTinI AzAtanA te thAya ja che. emAM ya, khyAlapherane aMge AvuM elAI gayA pachI, je ene evuM bolanArane Agraha thaI jAya che, te te Abhinivezika mithyAtvanA svAmI banI jAya che. Abhinivezika mithyAtvaH - have ApaNe Abhinivezika mithyAtvane ane thoDuMka joIe. Abhinivezika mithyAtva, e moTA mANasone mATenuM mithyAtva che, ema kahIe te cAle. paisAdAra mANasa, viSacine atizaya rAgI banIne, kulaTA strImAM evA Asakta manavALo thaI jAya ke-badhAne cheDe paNa ene cheDe nahi ane game tevA DAhyA mANasa samajAve ke-A kulaTA strI che ane tane eNe bharamAvI dIdhuM che, te paNa enA rAgamAM e e AMdhaLe banela hoya ke-evuM kahenAra DAhyAone e gAMDA mAne ane kulaTAne ja satI mAnIne enA mATe phanA thaI jAya; enA jevuM kAma Abhinivezika mithyAtvanuM che. bhaNelA-gaNelA, samajI zake ne samajAvI zake evA, sUkSama buddhithI samajAya tevI vAtane paNa sahelAIthI samajIne
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 cAra gatinAM kAraNe bIjAone samajAvavAmAM dakSa ane samyagdaSTi te khare ja; AvAone paNa, zrI jaina zAstranI kaI paNa bAbatamAM, zrI jaina zAstranA arthathI UlaTA arthane pitAnA caDasathI Agraha thaI jAya, te te Abhinivezika mithyAtva kahevAya che. Abhinivezika mithyAtva thAya, to te samyagdaSTi AtmAene ja thAya. samyagdarzanane pAmIne tatvanA svarUpane sArI rItie jANanArA banelA hoya, evAone paNa zrI jinapraNIta zAstranI vAta UlaTA rUpe pakaDAI jAya-e zakya che. zAstranI vAtane UlaTo artha thaI jAya, ane pachI te caDasanA mAryA pakaDAI jAya, eTale dazA evI thAya ke bIjAo, jeo zAstronA arthane jANatA hoya, teo samajAve ke-- "tame je artha kare che te khoTo che" te ya A caDasane mA ema ja kahe ke-"nahi, huM kahuM chuM te artha ja sAce che." zAnA sAcA arthane jANanArA samajAve ke- paNa ATalI ATalI rItie tame karele A artha khoTo che? -te ya te pote karelA arthane sAce TharAvavAne mATe, enI sAme je pramANe dharavAmAM AvyAM hoya, tene paNa UlaTe ane asaMgata artha kare. AvAe potAnA samyakatvane khAI bese ane mithyAtvanA udayavALA banI jAya, A prakAranA mithyAtvane Abhinivezika mithyAtva kahevAya che. anupayogathI UlaTo artha thaI jAya te ya mithyAtvathI bacI zakAya tema che: samyagdaSTi AtmAone paNa, zrI bhagavapraNata zAstranI vAtamAM, UlaTA arthanI zraddhA thaI jAya e zakya che. samya
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 129 dRSTine, zAstranI koI paNa vAtanA UlaTA artha karavAnI bhAvanA tA, svapne paNa hAya nahi; paNa upayAgazanyatA AdinA ceAge UlaTA atha thaI javA ane samajapherane lIdhe e artha sAcA che ema manamAM besI javu, e paNa zakaya che; paNa eTalA mAtrathI ja samyaktva jatuM rahe ane mithyAtvanA udaya thaI jAya, ema khanatuM nathI. anAbhAgane kAraNe, koI vAta UlaTA rUpamAM paNa khyAlamAM AvI jAya ane je rUpamAM e vAta khyAlamAM AvI hoya, te rUpamAM ja A vAta che--evuM lAgI jAya, e zakaya che; parantu, emAM caDasa nahi bhaLavA joIe. ema nahi thavuM joIe ke-' mane Ama lAgyu' mATe Ama ja che.' haju hu' chadmastha chuM ane ethI mane paNa upayAgaphera thaI javAnA ghaNA saMbhava che, e vAta bhUlAvI nahi joI e. A khyAla jIvatA hAya, eTale anya zAstravedi jo pAte karelA ane khATA kahe, tA e emanI sAthe jhaghaDe nahi, paNa anya zAstravedie je artha ne prarUpatA hAya, te ane samajavAnA prayatna kare. karelA atha khATA nahi ja karavA joI e '-evu vicAratAM, e evA vicAra kare ke-jo mane je atha beThA che te khATo hAya, teA mAre sAcA atha zA che te samajI levu joI e. ' ene ema ja thAya ke mArA karelA a khATA Thare enI cintA nahi, paNa zAstranA je artha thatA hAya, te ja thavA joI e, chadmasthapaNA Adine aMge mArAthI khATA atha thaI gayA hAya, tA mane enA khyAla AvI javA pAme te bahu sArUM, ke jethI mArAthI thai gayelA zAstranA UlaTA atha khAkhata huM micchA mi dukkaDaM I ne, mArA e pApane huM ' mArA nahi. 9
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 cAra gatinAM kAraNe khapAvI zakuM! sAce tyAM sudhI, ke jyAM sudhI huM bhagavAne je artha kahyuM che, te arthane mAnuM ane kahuM. mAruM sAcA paNuM bhagavAnane Azrita che. bhagavAne kahyuM che te ja sAcuM che ane jyAM sudhI e tArake kaheluM huM kahuM tyAM sudhI ja huM sAce chuM, eTale e tArake kahelA arthathI UlaTe artha anupagathI paNa mArAthI thaI gayuM hoya, to te mAre sudhArI levuM joIe. jenAmAM AvI vicAraNuM hoya, te anya zAstravedionI vAtane kevA premathI sAMbhaLe? anya zAstravedio ema kahetA hoya ke- tame karela artha che che" te te vakhate ene ema na thAya ke-"mArI bhUla kADhanArA tame koNa?" e te, evA zAstravedionA kathanane premathI sAMbhaLe ane ene sabhyapaNe vicAre. e vicAraNAmAM pitAnA arthanuM mamatva pitAne UlaTI dizAe derI jAya nahi, tenI kALajI rAkhe. ATalI sAvacetI hoya, te zAstranI kaI vAtane UlaTe artha thaI jAya te ya te samyakatvane vamI jAya nahi. jyAM e mane vRtti Ave ke-"A artha meM karelo che mATe ja sAce che tyAM samyakatva TakI zake nahi. mANasane jyAre pitAnI vAtane caDasa thaI jAya che, tyAre te keTakeTalA anarthone janmAve che, te kahI zakAya nahi. pachI te, jeTalI huMzIyArI ne jeTalI lAgavaga, e badhAne upaga e pite DUbavAmAM ane bIjA vizvAsuone DUbAvavAmAM ja kare. pratipAdanamAM pakSapAta nahi? A mithyAtvanI vAta paNa ema sUcave che ke samyagdaSTi AtmAoe, kaSAyathI pUba ja cetatA rahevuM joIe. virA
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 131 gamAM khAmI na hoya, viSayasukha pratye suga hoya, tyAga sAthe tapanuM AcaraNa ghaNuM heya, te chatAM paNa ene je pitAnA jJAnane ghamaMDa AvI jAya, te jJAnI, tyAgI ne tapasvI evA paNa samyagdaSTinuM patana sulabha banI jAya che. UlaTe. artha karyo ane emAM hukAra bhaLe, te patana pAmavuM e e saheluM che ane haMkArathI bacavAthI patana pamAya nahi, e ya svAbhAvika che. zrI siddhasena divAkara ane zrI jinabhadra gaNivara vacce moTe arthabheda hatuM, e te tame sAMbhaLyuM haze; paratu, e mahApurUSoe pite mAnelA arthanuM pratipAdana karavAmAM jarA ya pakSapAtane AvavA dIdho nathI. pote karelA arthanA samarthanamAM jeTalI jeTalI vAte e mahApurUSAe mUkI che, te zrI jinAgamane anusarIne mUkI che. e mahApurUSoe kahyuM ke-zrI jinAgamanAM ATalAM ATalAM vacanethI amane A vAta Ama vyAjabI lAge che. e mahApurUSoe kareluM pratipAdana vAMcIe, te emAM aMgata mamatvanI gaMdha sarakhI paNa nathI, ema lAge. haiyAnA e eTalA badhA pramANika ke-A artha amane eTalA mATe sAce lAge che ke-bhagavAne Ane artha A ja kahyo che, ema amane lAge che, ema e kahetA. pitAnA karelA arthane viSe, e upakArionA haiyAmAM, pitAnA artha tarIkenuM mamatva nahi hatuM. pitAnA karelA arthanI sAme AvatAM AgamanAM pramANene oLavavAne, e upakArioe prayatna karyo nathI, paNa anya pramANethI pite kale artha kevA prakAre saMgata thAya che ane kevA prakAre asaMgata thatuM nathI, te darzAvavAne prayatna karyo che. AthI ja, e upakArione mATe
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe Abhinivezika mithyAtvanI prApti kahI zakAI nathI. emanI vAtamAM, pAchaLanA mahApurUSoe paNa zuM kahyuM ? A viSayamAM A Ama kahe che ne te ema kahe che, tattva kevaliMgamya che. zAthI ? e anne ya mahApurUSoe anya AgamapramANeAthI pAtapeAtAnA karelA ane saMgata karavAnA prayatna karyAM che, paNa temAMthI ekeya mahApurUSa, anya AgamapramANene eLavavAnA prayatna karyA nathI. 132 meM Ama karyuM che '-agara 'meM Ama kahyuM che 'ema nahi paNa zAstra zuM kahe che-e vicAga : sa Aje paNa badhA zAstranA nAme ja vAta kare che ke ame je kahIe chIe te sAcuM che. evuM kahenArAoe, pAte je atha kare che te AgamathI abAdhita artha che, ema sAkhIta karavuM joI e. zAstranA nAme vAta karavI-e eka vAta che, ane avasare peAtAnI vAtane zAstrAnusArI sAbIta karavI--e bIjI vAta che. 'mane Ama lAge che mATe A sAcuM che'-evI vicAraNA kadI paNa nahi AvavI joIe, paNa zAstra Ama kahe che mATe A sAcuM che '-evI vicAraNA AvavI joIe. dareka vAtane niya, zAstranA AdhAre karavA joIe. jarAka lAge kehuM mAnuM chuM te athathI UlaTI vAta zAstramAM che, ke tarata zAsranI vAta ja sAcI, ema lAgavuM joIe. : sa Aje aMdara aMdara meLa nathI eTale zAsananAM keTalAMka kAye kharAkhara thaI zakatAM nathI. aMDhara aMdara meLa nathI, emAM ghaNAM kAraNe che; paNa aMdara
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ hara maLI Ave che je kara bIjo bhAga - 133 aMdara meLa nahi hevA chatAM paNa, zAsana sAthe te meLa che ke nahi? je je bAbatemAM kaze paNa mantavyabheda nathI, evI bAbatamAM jyAM jyAM je je karavA jevuM hoya, tyAM tyAM eka-bIjA sAthe rahIne, te te kAma karavA mAMDe ane cAreya taraphathI ekasarakhe avAja nIkaLe, te ghaNe phera paDI jAya. sa0 e bAbatamAM sAdhuoe maLIne kAMIka karavuM joIe, ema nathI lAgatuM? evI jarUra lAge, eTalA mAtrathI zuM vaLe? atyAranI paristhiti viSe bahu cokhavaTathI kahevAmAM lAbha nathI, mATe kahetA nathI. atyAranI paristhitimAM karavA jevuM ghaNuM che, paNa game te kAraNasara Aje ekatAthI karavA lAyaka kAryomAM . paNa keTalAka judI ja rItie vate che. sAdhuone je karavA jevuM lAge che, teo je te karI zake tema hota athavA te. amuka rItie maLavAmAM lAbha che-ema je teo mAnatA hota, te teo ema karyA vinA rahyA na hatA. keTalAke vAta judI kare che ane pAchaLathI vartana juduM kare che. Aje te, eka vAra paraspara mantavyadavALI je je bAbate che, temAM utaryA vinA, khAsa agatyanA prazno hAtha dharavA joIe. mantavyabhedavALI bAbatamAM paNa, saue meM Ama karyuM che" ne meM Ama kahyuM che evI bAbatene aze paNa lakSya para lIdhA vinA, zAstranI AjJA mujaba ja mAnavAne taiyAra thavuM joIe. " satA eka bIjAne maLIne nIkAla karI le che ? eka hAthe tAlI paDe nahi. tame hamaNAM thoDA vakhata pahelAM ahIM nA joyuM? mahArAja sAhebe cIThThI lakhI, te
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 cAra gatinAM kAraNo cIThThInA javAba ApyA nahi ane ravAnA thaI gayA. maLanAra bannene jo ema hAya ke ApaNe te je zAstrAnusArI hAya te svIkAravuM che, pachI bhale ApaNuM zAstrAnusArI Thare ke sAmAnuM zAstrAnusArI Thare; teA, evA mANasAne paraspara manta vyabheda hAya te ya maLatAM vAMdhA Ave nahi ane vyAjabI nIkAla paNa e rItie AvI zake. kadAca amuka khAkhatemAM parasparanu manta juduM rahe, te ya tethI nukazAna thavA pAme nahi. dharmavAda ane kuvAdaH eka-bIjAe eka-bIjAnA mantavya aMgenI vicAraNA paNa dhama vAdanI rItie karavI joIe; ane, te ja prAyaH jenI bhUla thatI hAya, tene jhaTa potAnI bhUlano khyAla Ave. bAkI tA, game tevA sArA paNa mANasane, jyAre peAtAnA karelA arthanA mamatAbharyAM Agraha thaI jAya che, tyAre e sudharavAnI sthitimAMthI mAtala thaI jAya che. vAdamAM utare ne manamAM ema rAkhe ke-jItIza te! jayane AnaMda bhAgavIza, nahi te gALa detAM AvaDe che, te e vAdanu... piraNAma paNa kevuM Ave ? jema Aje keTalAka saToDIyA evA hAya che keAve te levA che, nahi te mArI pAse che zuM ke laI jaze ? ghara, ghareNAM, vAsaNa vagere pahelethI merI chekarAMnA nAme caDhAvI dIdhela hAya. A te eka dAva khelavAnI dAnavI vAta che. emAM dAva sIdhA paDo te dhaNI thai ese ane jo dAva udhe! paDe te raLelAne rovaDAve. janatAnA kamanasIbe Aje evAo pAchA pahoMcelA kahevAya che. nItine
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 135 cAvI khAIne kamAnArane huMzIyAra kahevAya ke lakhADa kahevAya ? je vAdamAM, vAda karanAranI najara kevaLa peAtAnI jIta tarapha hAya, te jItavAne mATe kAMi kAMI uthala-pAthala kare ane eTalu` chatAM ya e hAre, tyAre jItanAranuM AvIyAne. evAe joDe jyAM sudhI vAdamAM na utarAya tyAM sudhI sArU ane vAdamAM utaravu ja paDe, teA samajI levu ke e jItavAne mATe thaze teTalI gaDamathala karyA vinA nahi rahe; enu cAlatu hAya, teA e zAstrone paNa uthalAvI de; paNa jItavAnI khadhI mahenata phAgaTa jAya ne hAre, te zuM kare ? gALAgALI ne mArAmArI ja ke khIjuM kAMI ? enI sAme sajjanathI te evu thAya nahi ane emAM jo sahana karI zake nahiM te zuM thAya ? evA vakhate, mAthI ane ArAdhanAthI nahi cUkavAne mATe, khUba khUba dhIraja rAkhavI paDe. tattvameAdha mATene vAda, e dhamavAda che. e sivAyanA vAdA tA kuvAdomAM gaNAya. pATTuzAla parivrAjaka ane regupta muni vaccenA vAdamAMthI upajelAM aniza : ApaNe tyAM zahagupta nAmanA nihnavane paNa eka prasaMga anele che. rAhugupta kevA saMjogeAmAM nihUnava banyA, te khAsa vicAravA jevuM che. kuvAdInI sAthe vADhamAM utaravAthI, kevuM ane keTaluM badhuM aniSTa pariNAma AvavAnA sabhava che, te rAhaguptanA prasaMgamAMthI paNa sArI rItie jaNAi Ave che. vADhamAM, tattvane jANavAnI abhilASA hAya nahi ane kevaLa jayanI abhilASA hAya, evA vAdI jyAre vAdamAM hAre che, tyAre te kevA vikarALa svarUpane dhAraNa kare che, tenA jo
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 cAra gatinA kAraNe namune je haya, te te mATe rehaguptane je vAdI maLyo hatuM, tene oLakhI levA jevo che. bhagavAna zrI mahAvIra paramAtmAne nirvANa pAmethI pAMcathI kAMIka adhika varSo vyatIta thayAM, te samayamAM prabhunA zAsanamAM zrIgupta nAmanA AcArya bhagavAna, A pRthvItalane pAvana karatA vicaratA hatA. e AcAryabhagavAna, eka vAra, aMtaraMjikA nAmanI nagarImAM padhAryA ane e nagarImAM AvelA bhUtagRha nAmanA udyAnamAM e AcArya bhagavAne saparivAra sthiratA karI. teozrI e nagarImAM virAjatA hatA, evAmAM eka parivrAjaka e nagarImAM AvyuM. e parivrAjaka ghaNI vidyAene siddha karI cUkyo hato ane ethI te khUba khUba garvISTha banI gayuM hatuM. vidyAthI gavaSTha banelA e parivrAjake, pitAnA peTa upara leDhAne pATe bAMdhyuM hatuM ane jyAM jAya tyAM e hAthamAM jabUvRkSanI zAkhAne laIne ja jato hate. lokane A joIne kautuka upajatuM, eTale ke e parivrAjakane pUchatA ke- "tame A peTa upara loDhAne pATe bAMdhyuM che ane hAthamAM jabUvRkSanI zAkhA rAkhI che, tenuM zuM kAraNa che?" enA javAbamAM, e parivrAjaka kahetuM hatuM ke- "meM vidyAne eTalA badhA pramANamAM mArA peTamAM bharI dIdhI che ke-enAthI mAruM peTa phATI javAnI mane bIka rahe che, eTale vidhAthI mAruM peTa phATI javA pAme nahi, e mATe meM mArA peTa upara leDhAne pATo bAMdhyuM che ane A AkhA ya jambudvIpamAM mArA je vidyAvALe bIjo eka paNa nathI-
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 137 e jaNAvavAne mATe, huM mArA hAthamAM A jabUvRkSanI zAkhAne laIne pharuM chuM.' - AthI lekee te parivrAjakanuM piTTazAla" evuM nAma pADyuM hatuM. lake ene piTTazAla kahetA. AvA ajJAna ane gavaSTha mANasa joDe vAdamAM utarAya? AvA tuccha ane ghamaMDI haiiyAne dharanAranI sAthe vAdamAM utaravuM, e paNa eka moTuM jokhama che. mithyAbhimAnI mANasemAM vidyA hoya-e bane, paNa enI vidyA ene pacelI na heya. enI vidyA, ene kaSAyanA agnimAM zeke; ane je kaI enI haDapheTe caDhI jAya, tene enuM je upajatuM hoya te e pUro karI dIdhA vinA rahe nahi. AvAM anekavidha kAraNesara, evAonI sAthe vAdamAM utaravAne, zrI jaina zAsanamAM niSedha karAyo che. Ama chatAM ya, rohagupta enI sAthenA vAdane svIkArI lIdhe. . rahagupta, e jaina muni hatA. vidvAna paNa hatA ane zaktizAlI paNa hatA. paNa ema lAge che emanAmAM pitAnI vidvattA ane zaktinI khUmArI pragaTI haze. je emanAmAM evI khUmArI na pragaTI heta, te emanuM je rItie patana thavA pAmyuM, te rItie emanuM patana thAta nahi. e rahagupta muni, zrIgupta nAmanA AcArya bhagavAnanA ziSya paNa hatA ane saMsArI saMbaMdhe teo e AcArya bhagavAnanA bhANeja paNa thatA hatA. zrIgupta AcArya bhagavAnane aMtaraMjikA nagarImAM saparivAra samavasarelA jANIne, teozrIne vandana karavAne mATe,
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 cAra gatinAM kAraNe e rohagupta muni aMtaraMjikA nagarI tarapha AvI rahyA hatA. aMtaraMjikA nagarImAM pesatAM, rohagupta munie, paTaha vAgata sAMbhaLe. e paNa pilA pozAla parivrAjaka taraphathI vagaDAvavAmAM AvatuM hatuM ane te sAthe enA taraphathI evA prakAranI jAherAta karAvAtI hatI ke A jambudvIpamAM mArA je vidyAvALe anya koI paNa nathI." | muni rohagupta jevI e jAherAtane sAMbhaLI, ke tarata ja pite pizAla parivrAjakanA e paTane nivAryo, arthAta"huM tArI sAthe vAda karavAne taiyAra chuM"--ema e rahagupta munie piTTazAla parivrAjakane jaNAvI dIdhuM. e vakhate, rehagupta munie eTale paNa vicAra karyo nahi ke-"mArA gurU mahArAja A nagarImAM ja virAje che ane teo mArA karatAM paNa samartha che, chatAM paNa teoe A paTane nivAryo nathI, mATe kAMIka kAraNa haze." athavA te, e rohagupta munie eTalI paNa dhIraja dharI nahi kehuM gurU mahArAjanI pAse jAuM chuM, te gurU mahArAjane pUchyA pachI vAta !" rastAmAM ja pizAla parivrAjakanA paTane nivArIne, rahagupta muni, zrIgupta nAmanA AcAryabhagavAnanI pAse AvyA ane paTahane nivAryAnI vAta karI. AcAryabhagavAnane lAgyuM ke-rohagupta munie bhUla karI." eTale, pite karelI bhUlane rohagupta munine potAne ja khyAla Ave, e mATe AcArya bhagavAne kahyuM ke-"e vAdine vAdamAM to jItI levAya, paNa e vAdI sAthe vAda karavA lAyaka nathI, kAraNa ke-enI pAse ghaNI vidyAo che
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ mIjo bhAga 139 ane jyAre te hAre che, tyAre jItanAra upara te pAtAnI vidyAe vaDe vividha prakAranA upadraveA kare che. peAtAnI vidyA vaDe e vIchIne paNa viSuvI zake che, sarpane paNa viSuvI zake che, udarane paNa viSuvI zake che, mRgane paNa viSuvI zake che, zukarane paNa viSuvI zake che, kAgaDAne paNa vidhruvI zake che ane zakutikA nAmanA pakSine paNa vikuvI zake che. judI judI vidyA dvArA vIchI Adi sAtane viSuvI ne, te, tene vAdamAM jItanArane atyaMta upadravita kare che. ' 9 AcArya bhagavAne Ama kahyuM. eTale raguptamuni samajI gayA ke AnI sAthe vAda karavAnuM meM svIkAryuM, e. gurU mahArAjane pasaMda nathI. ' paNa rohagupta munine te vAda karavA ja hatA, eTale rohagupta munie AcAya bhagabhAnane kahyuM ke- vAdane svIkAra karIne have chUpAi javuM te ThIka nathI. vAdanA meM je svIkAra karyAM che, te zAsananI unnatinA hetuthI ja karyAM che, eTale have to je thavAnuM hAya te thAe ! ' " rohagupta munie AvA javAkha ApyA, eTale A cAya bhagavAne niNa ya karyAM ke-have Ane vA vArI zakAya tema nathI; game teTaluM kahIzuM te ya, vAda karyAM vinA A rahevAnA nathI. ' Ave. niSkraya karIne, AcArya bhagavAne vicAyuM ke- have teA AnA rakSaNanA upAya caiAjavA joie. vAdamAM tA, pATTuzAla paritrAjaka jItI zakavAnA nathI; paNu, e hAryo pachI potAnI vidyAothI Ane upadravita kare ane e upadravAnI sAme A kAMi nahi karI zakavAthI bhAge athavA te AnA jAna jAya, teA thAya zuM? eka jaina muninI AvI dazA thAya, ethI teA zAsananI laghutA thAya; eTale zAsananI.
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14. cAra gatinAM kAraNA laghutA thavA pAme nahiM, evuM teA kAMIka karavuM ja joIe. ' Ave kAI vicAra karIne, e AcAya bhagavAne rogupta mutine evI sAta vidyAe ApI, ke je vidyAe tenA pADa karavA mAtrathI ja siddha thAya tevI hatI ane je vidyAenA baLe anukrame mAra, nALIceA, khIlADA, vAgha, siMha, ghuvaDa ane sTenapakSine viSuvI zakAtAM hatAM. peTTazAla paritrAjaka je vIMchIne vidhruvI ne upadrava kare, tA rogupta suni mArane viSuvIne vIMchInA upadravane TALI zake; peTTazAla paritrAjaka je sarpane vIkuvIne upadrava kare, tA rogupta muni nALIyAne viSuvI ne sapanA upadravane TALI zake; pATTuzAla paritrAjaka je udarane viSuvI ne upadrava kare, te rohagupta muni khIlADAne viSuvI ne gharanA upadravane TALI zake; pATTuzAla paritrAjaka jo mRgalAne viSuvIne upadrava kare, te rogupta muni vAghane viSuvIne mRgalAnA upadravane TALI zake; pATTuzAla parivrAjaka jo zUkarane viSuvI ne upadrava kare, te rogupta muni siMhane viSuvIne zUkaranA upadravane TALI zake; poTTazAla paritrAjaka e kAgaDAne viSuvIne upadrava kare, teA rogupta muni ghuvaDane viSuvI ne kAgaDAnA upadravane TALI zake; ane poTTazAla paritrAjaka je zakutikA pakSine vine upadrava kare, tA rohagupta muni spena pakSIne viSuvIne zakuMtikA pakSinA upadravane TALI zake. AcAya bhagavAne AvI sAta vidyAo rohagupta munine ApI; te uparAMta AcArya bhagavAne eka AghAne matrIne, te AdhA rogupta munine ApatAM kahyuM ke- e parivrAjaka pAse je sAta vidyAe devAnuM huM jANuM chuM; te sAta vidyA
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 bIjo bhAga AnI pratipakSI sAta vidyAe te meM tane ApI, paNa e parivrAjaka kadAca ethI paNa vadhAre kAMIka upadrava kare, e. zakya che. evA keAI vakhata AvI lAge, te tuM A ma Mtrele rajoharaNu cAreya tarapha pheravarSe, eTale e parivrAjaka taraphathI karAelA koI paNa prakAranA upadravathI tAro parAbhava thaze nahi ' Ama AcArya bhagavAne ApelI sAta vidyAne tema ja AcArya bhagavAne maMtrIne ApelA rajoharaNane grahaNa karIne, rohagupta muni vAda karavAne mATe rAjasabhAmAM gayA. vAdamAM vyAjI prakAranA Agraha : sa0 AcArya mahArAja pote ATalA badhA vidyAvizArada hatA, teA pachI e paritrAjakanA paTahune tegmAzrIe pe!te ja krama nivAryuM nahi? emAM koi khAsa hetu haze ? zrI jaina zAsana, samyagvAdamAM mAnanArU che. zuSkavAda. ane vivAda, e banne ya prakAranA vAdo ana kArI che ane eka dharmavAda ja kalyANakArI che-ema sUcavIne, mahApurUSoe, jyAM sudhI zakaya hoya tyAM sudhI zuSkavAdanA ane vivAdanA tyAga karavA, evA upadeza ApyA che. zrI jaina zAsananA mahApurUSo jyAM sudhI cAle tema hoya tyAM sudhI te, dhavA4thI para evA kAI paNa vAdamAM utaravAnu pasaMda kare ja nahi. zrI jaina zAsananA mamane pAmelA mahApurUSone, jo anivAya kAraNeya kAInI sAthe kuvAdamAM utaravuM ja paDe, to ya te temane game tA nahi ja. bIjI vAta e paNa che ke-evA ja kaI avasara AvI lAge ane peAtAnI tAkAta hAya, ta zrI jaina zAsananA mahApurUSa, vAdamAM utarIne sAmAne parA
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNA 14ra ya jita kare, e paNa zakaya che; parantu 'mAre amukane parAjita karavA che'-evA koI prakAranuM dhyeya zrI jaina zAsanane pAmelA mahApurUSAnu hAya ja nahi. zrI jaina zAsananI apabhrAjanA thavA pAme nahi ane zrI jaina zAsananI avasare cita prabhAvanA thavA pAme, e taraph ja zrI jaina zAsananA mahApurUSAnuM lakSya hAya. AthI, Itara vArdine jItavAnI jarUra ubhI thavA pAmI hAya, teA ya tene vyAjabI prakAre ja jItavA joIe, AvuM mantavya zrI jaina zAsananA mahApurUSonu hAya che; eTale jyAM sudhI pharajIyAta rItie vAdanA geravyAjabI prakAramAM utaravuM paDe tema hAya nahi, tyAM sudhI te| zrI jaina zAsananA mahApurUSo tevA prakAranA geravyAjabI vAdamAM utaravAnuM pasaMda kare ja nahi. Ama chatAM ya, jyAre vAdamAM utaravuM paDe che, tyAre paNa zrI jaina zAsananA mahApurUSA trAdine vAdamAM vyAjabI prakAre jItavAnA eTale badhA Agraha rAkhe che kezrI jaina zAsananA mahApurUSonI e rItine jANIne paNu, itarAne abe thayA vinA rahe nahi. bhagavAna zrI jinezvaradevAnA zAsanane pAmIne, zrI siddhasena divAkara tarIke suprasiddha thayelA mahApurUSa, pUrvAvasthAmAM vidvAna brAhmaNa hatA. e siddhasena nAmanA brAhmaNu vidvAna sAthe, AcAya bhagavAna zrImad vRddha vAdI sUrijI mahArAjAne thayelA vAdanI hakIkata to bahu ja pracalita che, eTale e prAyaH tame paNa sAMbhaLI haze. siddhasena brAhmaNa potAnA vidyAkhala upara eTalA badhA sutAka hatA ke-pAtAnI pAse e traNeya bhuvananA vidvAnAne tRNavat mAnatA hatA. 'saMsAramAM jeTalA padArthoM che te saghaLA
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 143 ca padArthonA pArane huM pAmelA chuM ane kAI paNa padArthanA jJAnamAM huM adhuro nathI.' AvI to emanI mAnyatA hatI. " AvI mAnyatA haiAvA chatAM paNu ane peAtAnA vidyAkhalanu peAtAne bhAre gumAna hAvA chatAM paNa, emanI e pratijJA hatI ke- vAdamAM je koI mane jIte, tene huM tenAM caraNAne sevanAro ziSya banI jAuM! ' emanI A pratijJA, da'bhavALI nahAtI. 'huM hArU teA ya mArI hArane huM kabUla karU ja nahi' -evI manAvRtti emanI naheAtI. potAnA vidyAkhalanuM gumAna asAdhAraNa kATinuM' hatuM, parantu e gumAna sAthe emanA haiyAmAM evA pApa bhAva nahAtA ja, ke je, emane emanI pratijJAthI bhraSTa kare ! pratijJA meTI kare ane hAre eTale peAte karelI pratijJAne peAte ja cAvI khAya ane pAchA pratisAbhraSTa thayA-evuM leAka mAne nahi, e hetuthI kAramA ulkApAta macAve, evA prakAranuM gumAna e siddhasena brAhmaNamAM nahAtuM. e siddhasena brAhmaNe, AcArya bhagavAna zrImad vRddha vAdI' sUrijI mahArAjAnI vAiivajetA tarIkenI phelAtI kItine sAMbhaLI; eTale, emaNe zuM karyuM, te jANeA che? AcAya bhagavAna bharUcamAM che, ema jANIne, siddhasene pote bharUca tarapha prayANa karyuM. bharUca nagaranI bahAra siddhasena AvI paheAMcyA, tyAM te kudaratI rItie ja AcArya bhagavAna zrImad vRddha vAdI sUrijI mahArAjA temane maLI gayA. AcArya bhagavAnane joine ane ALakhIne, siddhasene teozrIne kahyuM ke-'mArI sAthe tame vAda karA!' AcAya bhagavAne javAkhamAM temane jaNAvyu ke--ApaNe vAda teA karIe, parantu vAdyane aMge jaya-parAjayanA niya
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 cAra gatinAM kAraNe karanAra tA joIe ne? ahIM kAI evI catura'gI sabhA nathI, eTale ApaNe e vAda karIe temAM kANu jItyuM ane kANu hAryuM, te kevI rItie jANI zakAze ? ' vAda karavAno vakhata ja AvI lAge, te pahelAM vAdane aMge jaya-parAjayanA niNaeNya kANu karaze, tenA nirNaya thavA joIe ne ? nirNaya karanAra na heAya, teA kANu sAcA ne kANu khATA athavA kANu jItyA ane koNa hAryAM, e kahe kANuM ? pUrva kALamAM paNu, AcArya bhagavAne, vAda karIne niNa ya levAne mATe, rAjAenI pAse paNa javuM paDayu che. sa0 anyanI pAse niNaeNya karAvavA paDe, tenA karatAM ema te ema samajAvI de te ? keTalIka vAra saceAgo ja evA hAya che ke--e sayAgomAM anyane madhyastha tarIke svIkArIne, e madhyasthanA nirNayane mAnya karavA-evI kabUlAta levI ane ApavI, e anivAya * thaI paDe che. jenAmAM samajavAnI vRtti hAya ane ethI ja je samajavAnI mAgaNI kare, tene te ema ne ema ja sama jAvavAnA prayatna thAya; parantu ya peAtAnA mantavyanA ja Agraha hAya ane vAda karavAnI ja IcchA hAya, tyAM nirNA caka vinA cAle kema ? vidvAna tarIkenI khUmArIthI ja, vAda karavAne je IcchatA hAya, tene samajAvAya zI rItie vaLI, jenAmAM durAgraha hAya, te te tene pharajIyAta hAra mAnavAnA prasa`ga AvI lAge te ya, tenAthI jo zakaya hAya tA, udhamAta macAvyA vinA rahe nahi. AthI, vAdane prasaMga AvI lAge teA, sugya niNuya karI zake-evA madhyasthanA, svIkAra karavA-karAvavAnI jarUra paDe ja; ane kAI kAI vAra
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 145 bIjo bhAga tA, hArelAne peAtAnI hAra pharajIyAta kabUla rAkhavI ja paDe -e dRSTine paNa lakSyamAM rAkhIne, madhyasthanA svIkAra karavA -karAvavA paDe. rAjAenI pAse nirNaya karAvavAne mATe javAmAM, e lakSya paNa hAya. durAgrahane ema ne ema samajAvI zakAya, e prAyaH zakaya ja nathI. mULa vAta teA e che kejyAM sudhI khanI zake tyAM sudhI to, evA durAgrahinI sAthe vAdamAM utaravuM ja nahi joIe; ane jo evAnI sAthe vAdamAM utaryA vinA chUTake thAya tema na hAya-vAda karavAnI nA pADavAthI zAsanane hAni thavA jevu lAgatuM hAya, tA evAnI sAthe evA nirNAyakanI rUbarUmAM vAdamAM utaravuM, ke jenA nirNayane mAnyA vinA ene cAle nahi. sa0 chtAM na mAne te!? e te nirUpAya dazA thaI AcArya bhagavAna zrImad vRddha vAdI sUrijI mahArAjAe jyAre pUchyuM ke-'ahIM caturaMgI sabhA nathI, eTale e vinA jaya-parAjayane kema jANI zakAze ?'--tyAre siddhasena kahe che ke A govALIyAe ja ApaNA vAdanA sAkSie ane ' eTale ke ApaNe e, A geAvALIyA samakSa vAda karIe ane ApaNe je kAMI khAlIe tene sAMbhaLI laIne, te uparathI A govALIyAe ApaNA jaya ane parAjayane je kAMI niya Ape, te ApaNe bannee kabUla rAkhavA.' che. ra AcArya bhagavAna zrImad vRddha vAdI sUrijI mahArAjAne A ThIka teA lAgyuM nahi, paNa siddhasenanI vAda karavAnI * prakhaLa IcchAne joI ne, tema ja vAda karavAmAM ahI. paNa vAMdhe Ave ema nathI-evuM lAgavAthI, teozrIe kahyuM ke jo C 10 "
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 - cAra gatinAM kAraNe ema ja che, te tame tamAro pUrvapakSa bele!" siddhasena kAMI jevA tevA vidvAna nahi hatA. muzkelI eTalI ja hatI ke-e bhaNelA hatA, paNa gaNelA nahi hatA. temaNe saMskRta bhASAmAM ane te ya prauDha ane lAlityapUrNa padAjane pUrvaka bolavA mAMDyuM. je vidvAnenI samakSa teo AvI rItie belyA hota, te vidvAne emanA bhASAprabhutvane ane emanI tarkazakti Adine joI-jANIne khUba ja khUza thaI gayA hatA. jo ke, eTalI zakti chatAM ya, vidvAne samakSanA vAdamAM teo jItI zakyA na heta, kAraNa ke-AcAryabhagavAna zrImad vRddha vAdI sUrijI mahArAjAe, zAradAdevIne ArAdhIne, zAradAdevInI pAsethI "sarva vidyAonA pAragAmI bane !--evuM vara meLaveluM hatuM ! parantu, ahIM te nirNaya vidvAnane karavAne nAte, paNa govALIyAone karavAnuM hatuM ! siddhasena mahA vidvAna havA chatAM paNa, e vAta emanA khyAla bahAra gaI. " siddhasena bolI rahyA, eTale pelA govALIyAoe kahyuM ke-"A kAMI jANatA nathI. nAhakanA barADA pADIne ANe pitAnA gaLAne sukavI nAkhyuM ane amArA kAnene phADI nAkhyA !" kAraNa ke-siddhasena je kAMI bolyA, temAMnuM kAMI ja e govALIyAone samajAyuM nahotuM. gevALIyAo pAsethI, evA bhASAjJAnanI apekSA paNa kema ja rAkhI zakAya? pachI govALIyAoe AcAryabhagavAna zrImad vRddha vAdI sUrijI mahArAjane besavAnuM kahyuM. e mahApurUSa, jema sarva vidyAonA pAragAmI hatA, tema samayajJa paNa hatA. je kAMI kahevuM, te bhagavAna zrI jine
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 147 zvaradezanA zAsanane anusaratuM ja kahevu, paNa te evI rItie kahevuM, ke je kaheluM niSphala nivaDe nahiM ane upakAraka thayA vinA rahe nahi, AvI e mahApurUSanI samayajJatA hatI. deza-kALanA nAmeya, bhagavAna zrI jinezvaradevAnA zAsanathI UlaTu khelI zakAya ja nahi ane bhagavAna zrI jinezvaradevonA zAsananA je satyane pragaTa karavAnI AvazyakatA hAya, te satyane deza-kALanA nAmeya geApavI zakAya nahi ! dezakALanA nAme paNa ema karavuM, e te zrI jinazAsanane bhayaMkara kaeNTinA droha ja kahevAya. kahevA cAgya kahevAyA vinA rahe nahi ane je kAMI kahevAya te zrI jinazAsanane anusaratu' ja hAya, paNa te evI rItie kahevAya, ke jethI te upakAraka bane, enu nAma deza-kAla Adine joI ne mAlyA ema kahevAya. jyAM vRddha vAdI sUrijI tarIke suvikhyAta evA e AcArya bhagavAnane khelavAnA avasara AvI lAgyA, eTale, teozrIe te peAtAnI kammara AMdhI, kaccha vALye ane DAMDAne caDhAvyA khabhA upara. pachI, leAkabhASAmAM ja, jema keAi chaMtu agara rAsagAtA hAya, tema khelavA mAMDayuM. te ya sthira ubhe ubhe nahi, paNa goLAkAre pharatAM pharatAM ane tAlIonA tAla detAM detAM. gAmaDAMomAM keTalIka vAra nAca-gAnanA rAsa khelAya che; e joyA hAya, teA tamane khyAla Ave, evA e AcArya bhagavAne dekhAva karyAM. paNa e khelyA zuM ? " niva mAriyaI, niva cAriyaI; paraDhAragamaNu nivAriI. " --evuM evu* e mahApurUSa khelyA. gAvALIyA tA, e AcArya bhagavAnane khelatA sAMza
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 cAra gatinAM kAraNe LatAM khUza khuza thaI gayA. ane, badhA govALIyAoe kahI dIdhuM ke-"Amane ja, eTale ke A AcAryabhagavAnane ja, sundara ane amRta jevuM mIThuM bolatAM AvaDe che." - jyAM govALIyAoe A pramANe kahyuM, eTale eka kSaNane paNa vilaMba karyA vagara, athavA to "A govALIcAo kevA ajJAna che"--e vagere prakArane vicAra paNa karyA vagara, zrI siddhasena, AcAryabhagavAnanAM caraNane vaLagI paDayA ane zrI siddhasena AcAryabhagavAnane kahyuM ke- ApaNI vaccenA vAdamAM Ape mane parAjita karyo che, eTale atyArathI ja huM Apane ziSya banI gayela chuM, mATe Apa mane dIkSA Apa !" AvA avasare paNa, zrI vRddha vAdI sUrijI mahArAjA zuM kahe che, te jANavA jevuM che. AcArya bhagavAna kahe che keApaNe bharUca nagaramAM jaIe ane tyAM jaIne rAjAnI samakSa vAda karIe! bhale ApaNI vAdalalAne vicakSaNa jane jue !" A pachInI vAtamAM, ema paNa kahevAya che ke te pachI teo banne bharUca nagaramAM gayA, tyAM rAjasabhAmAM rAjA samakSa banee vAda karyo ane tyAM paNa zrI vRddha vAdI sUrijI mahArAjAe vAdamAM zrI siddhasenane parAsta karyA ane te pachI zrI siddhasenane potAnA ziSya tarIke svIkAryA, jyAre, ema paNa kahevAya che ke sUrajI mahArAjAe rAjasabhAmAM jaIne punaH vAda karavAnuM kahetAM, zrI siddhasene "have tema karavAnI jarUra nathI--e javAba ApIne, pitAne dIkSita karavAnI vinaMti cAlu rAkhI ane ethI sUrijI mahArAjAe zrI siddhasenane
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga dIkSita banAvIne potAnA ziSya tarIke svIkAryA. e je banyu hAya te kharUM, paNa A uparathI eTalI vAta te kharAkhara samajI zakAya tema che ke-jyAre vAdyamAM utaravu paDe che, tyAre paNa zrI jaina zAsananA mahApurUSA vAdine vAdamAM vyAjakhI prakAre jItavAno eTaleA badhA Agraha rAkhe che ke-zrI jaina zAsananA mahApurUSonI e rItine jANIne paNa, Itarone acA thayA vinA rahe nahi. geAvALIyAo samakSanA vAdamAM jItavA chatAM paNa, sUrijI mahArAjAe pote ja rAjA samakSa jaI ne punaH vAda karavAnuM kahyu', e zuM sUcave che ? koI ema na kahI zake ke avicakSaNA samakSa vAda karIne jItyA, emAM zuM ? vicakSaNA samakSa paNa vAda karavAnI eTalI ja taiyArI hatI! zrI jaina zAsananA mahApurUSA, potAne vyAjakhI lAge nahi tA vAdamAM utare nahi-e ane, paNu vAdamAM utaravu ja paDe, te tee vAdamAM vyAjamI prakAranA Agraha rAkhyA vinA rahe ja nahi. zrIjaina zAsananI laghutA thavA pAme nahi, e mATe zrI jaina zAsananA mahApurUSA, avasarocita pratIkAra kare e bane; parantu, pote potA taratho tA, ziSTa janAmAM geravyAjabI gaNAya evA kAI ja prakAranA AraMbha kare nahi. sa0 zrI vRddha vAdI sUrijI mahArAjAe jema zrI siddhasena divA kara sAthenA vAdane svIkAryAM, tema pelA parivrAjaka sAthe zrIgupta nAmanA AcAya zrIe vAdane kema svIkAryAM nahi ? 149 e e vAteAmAM, paraspara AsamAna ane jamIna jevuM aMtara che. kAM zrI siddhasena ane kAMe parivrAjaka ApaNe joI AvyA ke-zrI siddhasenamAM te, apramANikatA
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 cAra gatinAM kAraNeA ya nahAtI ane naphphaTAI paNa nahAtI, jyAre pelA paritrAjakamAM tA, apramANikatA paNa hatI ane naphaphaTAi paNa hatI. hAravA chatAM paNa hAra kabUla karavAnI taiyArI nahi ane uparathI upadrava karavAnI taiyArI, e jevI tevI apramANikatA ane naphphaTAi che ? parivrAjaka yAre vADhamAM TakI zakayo nathI, tyAre teNe rAhaguptane parAjita karavAne mATe vIMchI AdinA upadrava karyo che. bIjI vAta e che ke-jema zrI siddhasene AcArya bhagavAna zrImad vRddha vAdI sUrijI mahArAjAnI pAse, teozrInI sAthe vAda karavAnI mAgaNI karI hatI, tema e parivrAjake paNa jo zrIgupta nAmanA e AcArya bhagavAnanI pAse vAdyanI mAgaNI karI hota, te e AcArya bhagavAna, zrI jaina siddhAntanI laghutA na thAya, e mATe jarUra lAgata teA evA paNa vAdinI sAthe vAdamAM utarata. ' vAdI apramANikatA ane naphphaTAI Acare evA che. '-evuM jANavA chatAM ya, siddhAntanI laghutA na thAya--e vagere kAraNe evAnI joDeya mahApurUSone vAdamAM utaravuM paDe, e zakaya che. ApaNe joI AvyA ke-je AcAya mahArAja e parivrAjakanI sAthe vAdamAM utaravAne IcchatA nahAtA ane rohagupta muni paNa enI sAthe vAdamAM utare te sArU nahi-ema mAnatA hatA; te ja AcArya mahArAje, jyAre joyuM ke-' A rAhagupta muni vAda karavAne mATe gayA vinA rahevAne nathI ane vAda karavA jaze teA peleA upadrava karyA vinA rahevAnA nathI; vaLI, e upadravamAM A TakI zakaze nahi ane A je e upadravamAM niha TakI zake, teA piraNAme zrI jaina zAsananI apabhrAjanA thaze.'-tyAre emaNe zuM karyu"? potAne geravyAjabI lAge che--evuM paNa kRtya karavAne taiyAra thaI gayelA
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 151 celAne, zAsananI apabhrAjanA thavA pAme nahi ane jana muninuM rakSaNa thAya-e hetuthI, sAta vidyAo paNa ApI ane rajoharaNa paNa maMtrIne Ape. bhagavAnanuM zAsana, e mahApurUSonA haiye kevuM ane keTaluM vaseluM hatuM, te AvA prasaMgathI paNa jANI zakAya. rehagupta muni, gurUmahArAje ApelI sAta vidyAone ane maMtrIne ApelA rajoharaNane grahaNa karIne, rAjasabhAmAM gayA. piTTazAla parivrAjaka paNa tyAM AvI pahoMce hate. tyAM rahagupta munie kahyuM ke-A parivrAjaka mithyA paMDitAIne ghamaMDa kare che, mATe te ja pahele vAda kare. eTale ke-"ene je vAtanuM khaMDana karavuM hoya te vAtanuM te bhale maMDana kare, huM tenI vAtanuM khaMDana karIza.' parivrAjakamAM akakala nahotI ema nahi, paNa enA ghamaDe enI akkalane AvarI lIdhI hatI. ahIM enAmAM bhaya pedA thayo ke "kadAca huM hArIza, kema ke-jainemAM paMDitAI paNa jabarI hoya che." A vicAra AvyuM, eTale e pUrate paNa ghamaMDa utaryo te khare ne ? ene jananI paMDitAIne Dara lAge, eTale eNe vicAra karyo ke- ANe, huM je pakSanuM khaMDana karUM, te pakSanuM khaMDana karavAnuM mAthe lIdhuM che ane jene mAnuM chuM, te pakSanuM je huM maMDana karUM, te A mane harAvI de, mATe, je siddhAntane A mAne che, te jena siddhAntane anusarIne ja huM mAre pakSa sthApana karUM, eTale A jaina siddhAntanuM khaMDana karI zakaze nahi ane mArI jIta thaI jaze." A vicAra karIne, e parivrAjake "jagatamAM jIva
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra cAra gatinAM kAraNe ane ajIva-e be rAzi ja che" evA pakSanuM sthApana karyuM ! zuM thayuM A? jItanI lAlasAmAM, pitAnI mAnyatAne vegaLI mUkI dIdhI! kevaLa jItanI lAlasAthI ja vAdamAM utaranArA zuM kare ane zuM na kare, e kahevAya nahi paNa ahIM te, rehaguptaya ethI bhayaMkara bhUla karI che ane te kevaLa vAdamAM jItavAne mATe ja ! parivrAjake be rAzinuM sthApana karyuM, eTale rehagupta samajI te gaye ke-A dhUrta, mane mAnya siddhAntanuM sthApana karIne, mAre mATe muMjhavaNa ubhI karI dIdhI." paNa e vicAra kare che ke-"have mAre karavuM zuM? je huM paNa kahyuM ke-rAzi be ja che, te leke ema ja samajaze ke-meM paNa A parivAcakanA matane svIkAra karyo." A vicAra karIne, rohagupta nirNaya karyo ke-atyAre te mATe A parivrAjake je pakSanuM sthApana karyuM che, te pakSanuM utthApana ja karavuM joIe." A nirNaya karIne, gupta, jagatamAM jIva ane ajIvaevI be ja rAzi nathI, paNa jIva, ajIva ane najIva-ema traNa rAzi che, evA matanuM pratipAdana karyuM! zAthI AvA asatya siddhAntanuM sthApana karavAno prasaMga AvI lAge? rehagupta je pahelethI ene kahyuM hatuM ke huM jana siddhAntane mAnuM chuM ane tuM e siddhAntane mAnate nathI; mATe, tuM je siddhAntane mAna che te siddhAnanuM tuM sthApana kara. eTale, te sthApita karela siddhAnta kema tathA ke beTe che ane zrI jaina siddhAnta kema tathA ke sAce che, te huM sthApana karIza." te zuM thAta? eNe je AvuM kahyuM hatuM, te parivrAjake be rAzinuM sthApana
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ = 153 bIjo bhAga 1 karyuM, ethI enuM khaMDana karavuM ja joIe--e vicAra utpanna thavA pAmata nahi paNa, pahelethI eNe te ema ja kahyuM ke "tuM je kahIza, tene huM khaMDIza."--eTale ja, muMjhavaNa ubhI thaIne? rehagupta pahelethI enA pakSanuM khaMDana karavAnuM kahyuM, emAM paNa vidvattAnI khUmArIe kAma karyuM che, ema jaNAI Ave che. ethI ja, hagupta, game tema karIne paNa parivrAjakane harAva-e nirNaya karyo. nahitara, ema thAya ke-zrI jinavacanathI virUddha bolIne, mArI chata kahevaDAvavAnI mUrkhAI mArAthI kema thAya ? na rahagupta, jagatamAM traNa rAzi havAnuM pratipAdana, evI te saceTa rItie karyuM ke-parivrAjaka enI sAme kAMI kahI zakyo nahi ane ethI ja parivrAjaka upadrava karIne jItavAne upAya ajamAvyuM. zrIgupta nAmanA AcAryabhagavAne rehaguptane jevuM kahyuM hatuM tevuM ja banyuM. piThThazAla parivrAjake pahelAM te vIMchIo vikuvya. e vIMchIo rehaguptane karaDavAne mATe doDyA, eTale rohagupta mayurane vikuvyuM ane te mayuroe e vIMchIene nAza karI nAkhyo. pitAnA vimurvelA vIMchIone nAza thaI gayela joIne, parivrAjake moTA ane vikrcA, eTale rohagupta paNa noLIyAone vikavyuM ane te neLIyAoe e sarpone nAza karI nAkhyo. sarpone paNa nAza thaI gaye, eTale e parivrAjake tIkSaNa dAMtavALA uMdaro vidurthI, eTale rohagupta bIlADAone vikavyuM ane te bIlADAoe e uMdarone nAza karI nAkhyuM. AthI, parivrAjake aNIdAra zIMgaDAMvALA mRgene vimurthI, eTale rohagupta paNa vAghane
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 cAra gatinAM kAraNe viSuAM ane te vAghAe mRgeAno nAza karI nAkhyo. pachI, parivAjake zUkarone vikuryAM, eTale rohagupta siMhAne vikuA ane te sahAe e zaMkaronA nAza karI nAkhyA. pachI, parivrAjake vajAnA jevI cAMcavALA kAgaDAone vidhuryAM, te rohagupte paNu ghuvaDAne vikuryAM ane te ghuvaDAe ekAgaDAonA nAza karI nAkhyA. pachI parivrAjake samaLIAne vika, eTale rogupte paNa cena pakSione vikAM ane te cena pakSioe e samaLIne nAza karI nAkhyA. Ama, eka pachI eka-ema sAteya prakAranA upadrave parivrAjake karyA; ane, potAnA gurUmahArAje ApelI vidyAenA khaLe, rAhagupte e sAteya prakAranA upadravAne niSphaLa anAvI dIdhA ! paNa, kuvAdInI sAthe vAdamAM utaravAthI kevI sthitimAM mUkAvuM paDyuM ? vAda dUra rahI gayA ane hi'saka saMgrAma zarU thaI gayA ne ? parivrAjaka nirUttara thaI javAthI hAryAM, teA ya teNe potAnI hAra kabUla karI nahi ane dhAMdhala macAvI mUkayu ne ? jene potAnI pratijJAnI kiMmata nahi, te khIjuM kare paNa zuM? cAle tyAM sudhI cena kena jItavAne mathavuM ane chatAya nahi tA jItelAne game te upAye ragadoLI nAkhavA, evuM ja A parivrAjake karyuM" ne ? parivrAjaka jyAre sAteya prakAranA upadravAne AdarI cUkayo paNa temAM phrAbyA nahi, tyAre te te bahu ja gussAmAM AvI gayA. eNe potAnI pAsenuM chellu zastra paNa ajamAnyu'. parivrAjake eka gadheDIne vikuvI ne, tene rohagupta tarapha doDAvI, paNa rohagupte pAtAnI pAse je maMtrelA rajoharaNa hateA, tene cAreya tarapha phrabyA ane te pachI e rajoharaNu gadheDIne
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155. bIjo bhAga mAryo. AthI, gadheDIne prabhAva uDI gayA ane parivrAjaka upara ja mUtra ane viSTA karIne te gadheDI tyAMthI nAsI gaI. have parivrAjaka pAse kaI sAdhana rahyuM nahatuM, eTale te. lAcAra banI gaye. lekee tene tiraskAra karyo ane zaramane mAryo te tyAMthI bhAgI gaye. parivrAjaka bhAgI gaye, eTale rohagupta muni paNa. gurUmahArAjanI pAse pAchuM AvyuM. tattavathI ajJAna leke te, rehaguptanI prazaMsA ja karatA hatA, paNa haguptane evo koI vicAra nahi Ave. ke-"parivrAjakane jItavAne mATe, jagatamAM traNa rAzi che -evuM sthApana karyuM, paNa jagatamAM rAzi te be ja che ane bhagavAna zrI jinezvaradee paNa jagatamAM be ja rAzi che -ema kahyuM che, eTale mArA jege A lekanA hadayamAM jagatamAM traNa rAzi che-evuM ThasI gayuM che, to te mAre kADhI nAkhavuM joIe.' rohaguptane bhale evI koI vicAra AvI nahi, paraMtu zrIgupta nAmanA AcAryabhagavAnane te evI vicAraNA tarata ja AvI rohagupta gurUmahArAjanI pAse AvIne rAjasabhAmAM banelI badhI hakIkata kahI, eTale gurUmahArAje kahyuM ke-te parivrAjakane parAjaya karyo te sAruM karyuM, paNa te je jagatamAM be nahi paNa traNa rAzi havAnuM pratipAdana karyuM, te kheTuM karyuM te kareluM traNa rAzinuM sthApana, e utsutra che, mATe, punaH rAjasabhAmAM jA ane jagatamAM rAzi te be ja che,. evI yathArtha vAta kahI Ava." paNa, hagupta te pitAnI vAtanA mamate caDhI gayo, eNe.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 cAra gatinAM kAraNe gurUnI vAtane sAMbhaLI nahi. je gurUe sAta vidyAo ane maMtrele rajoharaNa Ape na hota, te kadAca rohagupta pite hata-na hate thaI jAta, te gurUnA eTalA meTA upakArane paNa, mamate caDhele roha gupta bhUlI gaye. gurUe rehaguptane rAjasabhAmAM jaIne sAcI vAta kahI AvavAnuM vAraMvAra kahyuM, te ya teNe e gaNakAryuM nahi ane uparathI gurUne kahyuM kejagatamAM rAzi traNa ja che. pote belelI vAtanA AgrahamAM, e e paDI gaye ke-bhagavAna zrI jinezvaradevanA kathanane ane gurUnA upakArane paNa e bhUlI gaye. AthI, lekamAM traNa rAzinI mAnyatA pravarte nahi-e mATe, zrIgupta nAmanA AcAryabhagavAna jAte rehaguptane laIne rAjasabhAmAM gayA ane tyAM rohaguptanI sAthe te A cAryabhagavAne vAda karyo rohagupta jyAre keIupAye mAnya nahi, tyAre AcAryabhagavAne tene nihanava tarIke jAhera karyo. kuvAdI sAthe vAdamAM utaravAno prasaMga ja na Avyo. hota, te AvuM banata? e pachI paNa, rahaguptane enA mamatve kevuM bhayaMkara nukazAna karyuM? jamAlIne potAnI mAnyatAnuM mamatva thaI gayuM, to eNe paNa bhagavAnanA vacanane khoTuM kahI dIdhuM ne? vidvAna samyagdaSTi AtmAo paNa, jyAre evA mamatvane vaza thaI jAya che, tyAre teo Abhinivezika mithyAtvanA svAmI banI jAya che. pitAnA arthanuM mamatva : Aminivezika mithyAtvane udaya thaI javA pAme che, te te samyagdaSTi AtmAone ja thAya che. Ama chatAM ya,
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. bAjo bhAga 157 samyagdarzana guNathI patanane pAmanArA badhA ja AtmAo, Abhinivezika mithyAtvanA je svAmI bane che evuM nathI. jene zrI jinapraNata zAstranA viSayamAM, vastutaH thaI zake tethI UlaTA prakAranA arthanI zraddhA thaI jAya ane te pachI e zraddhAmAM pAcho huMkAra bhaLI jAya ane e huMkAra papA che eka-bIjAo vyAjabI prakAre vyAjabI artha kahe te ya te arthane mAnavA te na de, paNa e sAcA arthane Te. kahevAne paNa ene tatpara banAvI de, tyAre samyakatva jAya. ne mithyAtvane udaya thAya; ane e mithyAtvane Abhinivezika mithyAtva kahevAya. A mithyAtvathI bacavuM hoya, te samyagdaSTi AtmAoe, sauthI pahelI kALajI te "zAstrane. artha zAstrane bAdhita karanAre thavA pAme nahi--enI ja rAkhavI joIe. A kALajI rAkhavA sAthe, anya zastraSTie zuM artha kema kare che, te tarapha paNa durlakSya nahi karavuM joIe. zrI jinapraNIta zAstrane jJAtA huM ja chuM ane anya kaI nathI"--evI khUmArIthI, samyagdaSTi AtmAoe sadAne mATe bacatA rahevuM joIe. zAstrane je artha meM karyo che, te. ja sAce che, ane bIjAo ene je artha kare che, te peTe ja che, evuM ahaMkArathI kadI paNa vicAravuM joIe nahi, lakhavuM joIe nahi ke bolavuM joIe nahi. zrI jinapraNIta zAstranA bIjA jJAtAo, je ApaNe karatA hoIe. ethI judA ja prakArano artha karatA hoya, te e artha viSe, svaccha hadayathI vicAra karanArA banavuM joIe. AjubAjune saMbaMdha je. joIe ane ka artha karavAthI anya zAkathanane bAdha pahoMcatuM nathI-te zedhavuM joIe...
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 cAra gatinAM kAraNe kaI paNa eka zAstrakathanane artha, evA kaI prakAre na thAya ke-e arthathI anya zAstrakathanene bAdha pahoMcate heya, paNa e ja artha thAya, ke je arthe anya zAstrakathAnI sAthe susaMgata thate heya. e pachI, ema kahI zakAya ke"A artha A rItie anya zAstrakathane sAthe asaMgata thAya che, mATe A artha cheTe che, ane amuka artha A rItie anya zAstrakathane sAthe susaMgata thAya che, mATe te artha sAce che. vAta e che ke-emAM jAtanuM mahatva aMze paNuM aDavuM joIe nahi. zAstranA arthane jANavA ane pracAravA Adine zrama kare, e taravAne upAya che paNa, emAM mANasa je mamatvane vaza thaI jAya ane ethI asaMgata arthanA AgrahamAM paDI jAya, te e ja zrama ene bAvanAra paNa nivaDe che. AthI, "huM khoTo TharUM tene vadhe nahi, paNa zrI jinapraNIta zAstrane te je artha thatuM hoya te ja artha the joIe"AvI manodazAne barAbara jALavI rAkhavI joIe. arthabhedanA aMge ubhI thayelI muzkelIone aMgenA keTalAka praznottara : AvI mane dazA hovA chatAM paNa, keI vakhate, anAbhegathI ema paNa bane ke zrI jinapraNIta zAstrane aMge * Adhita arthanI zraddhA thaI jAya; paNa je AvI manedazA hoya, te egya saMyoge maLI jatAM, e bAdhita arthanI zraddhAne khasI jatAM ane sAcA arthanI zraddhAne pedA thaI jatAM vAra lAgatI nathI. keI vakhate zAstronuM vAMcana, manana, pari
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIje bhAga 159 " zIlana Adi karatAM karatAM, potAne ja khyAla AvI jAya ke A kathananA AvA atha thAya ema huM dhAratA hatA, paNa amuka amuka kathanA jotAM A nahi paNa amuka artha ja adhabesatA thAya che. ' athavA tA, anya kAi zAstravedI maLI jAya ne e samajAve, teA jhaTa samajI javAya. sa0 pazu emAM amArA jevA zrAvakAnuM zuM thAya? kAnA ' ane sAcA mAnavA ane kAnA ane khoTA mAnave ? e mATe, zrAvakAe paNa pAtAthI zakaya hAya teTalA udyama karavA joie. zrAvakAe kevaLa AtmAnA kalyANanI dRSTie vicAra karavA joI e. zrAvakAe kevaLa AtmAnA kalyANanI dRSTie vicAra karavA joie ke- AvA prasaMgamAM ApaNAthI kAnA upara bharesA mUkI zakAya tema che?' 'puSkavizvAle vizvAsa: '-e teA tame jANeA che ne? tamAre zeAdhavuM joI e ke-mArganA jANu ane je pUchIe temAM jevuM lAgatuM hAya tevu' ja kahe, paNa mamatva Adine khAtare ya UlaTuM te kahe ja nahi, evA kANu che ? je koi gurU evA lAge, temanA vizvAse cAle ane temAM paNa jo zaMkA paDI jAya te pharI zeSa kare. je gurU upara vizvAsa rAkhIne cAle, te gurU upara kevaLa dharmabuddhie ja vizvAsa rAkhe ane je je sadgurU maLe, temAMnA jo bIjI keAI vAta kahetA hAya, tA e viSe pAte jemanA upara vizvAsa mUkayo hAya, temane pUchIne khAtrI karatA rahe. emAM leAcA vALe che ema jo lAge, tA jenA upara vizvAsa mUkayo hAya, temanA vizvAse nahi rahetAM, khIjA kAI je, vizvAsapAtra lAgyA hAya, temanA vizvAse rahe. AvI rItie tame vatA ane temAM kadAca gurUnI bhUlathI
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 cAra gatinAM kAraNo tamane zAabAdhita arthanI zraddhA paNa thaI jAya, te yA mAtrathI eTalA tamArUM samyaktva jAya nahi. sa e barAbara che, paNa A samAja te eka nirNayathI vatI zake nahi ne? A samAja eka nirNayathI vatI zake-e je keI upAya hAya, te tema karavuM e te sauthI sAruM che, paNa evuM banI zake nahi, te kalyANanA athioe kema vartavuM joIe, e mATe A vAta che. . sa. e kema banI zake nahi? kaI paNa vAta jyAre AgrahamAM paDI jAya che, tyAre bahu moTI muzkelI ubhI thaI jAya che. AgrahI banI gayeluM mAnasa, spaSTa evA paNa zAstrasammata nirNayane svIkAravAmAM bAdhA upajAve che. bAkI, atyAranI paristhiti bahu vilakSaNa che. sa, AmAM amAre bahu muzkelI thAya che. AgevAna zrAvake jo dhAre ane vyAjabI mahenata kare, te ghaNe aMze sAruM pariNAma lAvI zake. zrI jinapraNIta zAnA kathanamAM jeone barAbara zraddhA hoya, evA mAtra daza ja AgevAne je nirNaya kare ke-amAre amuka bAbatane zAstrIya nirNaya meLave ja che, te teo e nirNaya jarUra meLavI zake. pUchavA jevAM jeTalAM sthAne lAgatAM heya, te dareka sthAne e gRhasthoe daza daza vAra javAno nirNaya karavuM joIe. pahelAM te, te te sthAne e pUchI laIne, dareka je je artha karatA hoya, tenI temanI rUbarUmAM ja nedha karI laIne, te nedha temane vaMcAvI devI joIe. e kAma patyA bAda, emAM jyAM jyAM arthabheda thatuM hoya, tyAM tyAM khulAka
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 161 sAe mAgavA joIe ane je khUlAsAo maLe te khUlAsAenI paNa noMdha evI ja rItie karI levI joIe. keIna ane ke keInA ya khUlAsAne, te te sthAne paikInA ekathI paNa chUpAva ja nahi, ke jethI saune vicAra karavAnI taka maLe. Ama je AgevAna daza zrAvake jarUrI sthAne daza daza vAra jAya-Ave, te sAce artha karyo che ane keNa sAce artha kare che, te temane samajAI gayA vinA rahe nahi; ane e pachI, samAja eka nirNayathI kema vatI zake, ene aMge zA upAya pejavA, te kahevAnI jarUra ubhI rahe che kharI? satya paNa kaI javAba ja de nahi te ? evA daza gRhastha hovA joIe, ke jemane javAba devAnI nA pADavI, e sAruM nathI-ema lAge; ane tema chatAM ca javAba devAnI nA ja pADe, te e gRha "A badhuM zuM che-tenI kalpanA karI zake nahi? sa gRhastho evA hevA joIe ne? te pachI zuM thAya? A zAsana, mAtra sAdhuonuM che ? ane gRhasthanuM nathI? gRhastha sAdhuone mAne che, te zA mATe mAne che? AtmakalyANane mATe ja mAne che ne ? AtmakalyANa sivAyane je kaI Azaya hAya, te sAdhuone mAnavA chatAM paNa tarAya nahi. sa0 sAdhuo samajI le te sArUM. - e zakya haze tyAre sAdhuo ema karyA vinA nahi ja he, paNa e hAla kema zakya nathI-e vAta carcavA jevI nathI. huM te kahuM chuM ke kaI paNa gya sthAnethI je ema 11
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 cAra gatinAM kAraNA sUcavavAmAM Ave ke-tame amuka arthamAM amuka rItie bhUla karA che ane e bhUla ATalAM ATalAM zAstrapramANothI sAbIta thAya che, te e badhAM zAsrapramANone vicAryA vinA huM rahuM nahi ane emAM jo huM dhArU chu te atha bhUlavALA jaNAya, tA e bhUlane sudhArI letAM mane te ghaNeA ja Ana thAya. kadAca emaNe sUcavela zAsrapramANone vicAratAM mane bhUla jaNAya nahi, te huM temane te viSe pUchAvavA jevuM lAge te jarUra pUchAvuM ane tenA khUlAsA AvyA pachI te je rUbarU maLavAnu` kahe, tA temane rUbarU maLavAne mATe paNa jatAM huM acakAuM nahi. sa. vacalA raste na nIkaLI zake ? vacalA rastA, eTale badhA potapotAnI buddhimAM AvelA ane peAtAnA ja vartanathI khATA sAbIta karI Ape ? A te bahu bhayaMkara ja kahevAya. zAsrathI abAdhita ane niNaeNya karavAne mATe jarUrI jahemata karavAne badale, zAstranI vAtane khATI TharAve evA vacalo rasto kADhavAnuM mana thAya, te emAM zAstra pratye kevI buddhi che, e paNa eka vicAravA jevI vAta che. sAMyika mithyAtva kone kahevAya ane tenAthI bacavAnA upAya karyA ? ceAthuM mithyAtva sAMzayika nAmanuM che. zrI jinAgame e varNavelA `tattvAnA svarUpa saMbadhI saMzaya ane te saMzaya paNa evA prakAranA, ke je saMzayanA ceAge bhagavAna zrI jinezvaradevAnA vacananI pramANikatA saMbaMdhI saMzaya pedA thaI
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 163 jAya, ene sAMzayika mithyAtva kahevAya che. jema ke-"saghaLAM ya darzane pramANa rUpa che ke amuka amuka darzane pramANa rUpa che?"--e prakArane saMzaya; athavA te, " bhagavAnanuM A vacana pramANu rUpa che ke nahi?"--e prakArane saMzaya, e sAMzayika mithyAtva che. Ama te, samyagdaSTi AtmAone paNa, keI koI vAra, bhagavAna zrI jinezvaradevee pharamAvelA sUkSma arthonA viSayamAM saMzaya pidA thaI jAya, te te azakya nathI; ane eTalA mAtrathI ja samyaktva cAlyuM jAya che-ema paNuM nathI. jJAnAvaraNIya karmane tevA prakArane kSaye pazama na hAya, eTale sUkSmArtha samajAya nahi agara te keTalIka vAte evI ja che, ke je bhagavAna zrI jinezvaradeva pratyenI zraddhA dvArA ja mAnavI paDe, eTale keI vAra samyagdaSTi jIvane paNuM saMzaya pedA thaI jAya, te emAM navAI pAmavA jevuM nathI; parantu eTale saMzayeya samyagdaSTi AtmAomAM pedA thavA pAme, te enuM kAraNa zuM hoI zake ? enuM kAraNa e che ke jyAM sudhI jIva mithyAtvamehanIyanI sAteya prakRtione sarvathA kSINa karI nAkhato nathI, tyAM sudhI jIvane kSAyika samyagdarzana pragaTatuM nathI; je jIvemAM samyakatva pragaTayuM hoya che, paNa te je kSAyika prakAranuM hotuM nathI, te te jIvene mithyAtvamehanIyane pradezadaya cAlu hoya che, je samyagdaSTi AtmAone mithyAtvamehanIyane pradezadaya cAlu hoya che, te samyagdaSTi AtmAo, sarvavirati guNasthAnakane pAmelA sAdhuo hoya te paNa, temane kaI vAra sUkamArthanA viSayamAM saMzaya pedA thaI ja, e zakya che; parantu, e AtmAo pitAnA te saMzayane, bhagavAna zrI jinezvaranA vacananA
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 cAra gatinAM kAraNe pramANikapaNAnA jJAna ane zraddhAna vaDe, sahajamAM TALI zake che. sUkSmAthe AdinA saMbaMdhamAM teonA aMtaramAM jyAre jyAre saMzaya pedA thavA pAme, tyAre tyAre teo " tameva saccaM kissakaM jaM jiNehiM paveiyaM " -ItyAdi Agamavacanane yAda karIne, pitAnA te saMzayane sahelAIthI nivArI zake che. te ja sAcuM ane zaMkA vinAnuM che, ke je bhagavAna zrI jinezvaradee prarUpeluM che ? -A ane AvA bhAvanAM bIjAM paNa vAkyone yAda karIne, bhagavAna zrI jinezvaradevenA vacananA prAmANyane haiyAmAM AgaLa karAya, te sUmArtha AdinA saMbaMdhamAM prAyaH saMzaya utpanna thavA pAme nahi; ane kadAca utpanna thavA pAme, te ya utpanna thavA pAmele te saMzaya TakI zake zI rItie? kaI paNa bAbata hoya, te samajAya nahi ane saMzaya pedA thaI jAya, te enA nivAraNane sauthI sArAmAM sAre upAya e ja che ke bhagavAnanA vacananI pramANikatAne yAda karavI." bhagavAna zrI jinezvaradevee je kAMI kahyuM che, te sAcuM ja che ema manamAM AvyuM, eTale e tArakanuM kaI vacana na samajAtuM hoya ne saMzaya pedA thaye hoya, te ya ema thAya ke-"mArUM jJAna keTaluM? mArI buddhi keTalI? huM te chaghastha chuM; mane na paNa samajAya; paNa A vacana bhAgavAna zrI jinezvaradevee kaheluM che, mATe A vacana te yathArtha ja che, je kaI AtmAoe saMzaya AdithI bacavuM hoya ane mArgamAM susthira rahevuM hoya, teoe bhagavAna zrI jinezvaradenA vacananI pramANikatAne aMgenI vAtanuM te evuM raTaNa
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 165 karI levuM joI e ke-keAI paNa sacAgamAM, e vAta yAda AvyA vinA rahe nahi; ane game tevA AvezamAM paNa bhagavAna zrI jinezvaradevAnA vacananI pramANikatAnA viSayamAM saMzaya pedA thavA pAme nahi. bhagavAna zrI jinezvaradevAnA vacananI pramANikatAnA viSayamAM saMzaya pedA thavA pAmyA, eTale sAMzayika mithyAtva Apyu ja samajo. jyAM sudhI zrI jinavacananI pramANikatAne aMge sazaya pedA thayA nathI, tyAM sudhI zAstranA varNavelA ane age saMzaya utpanna thavA pAmyA hoya, teA ya sAMyika mithyAtva ApyuM, ema kahevAya nahi. zrI jinavacananI pramANikatAnI khAkhatamAM saMzaya paidA thavA, e ja sAMzayika mithyAtva che. pAtAnI akkala --huMzIyArI ane samajazaktinI khUmArImAM caDhI gayelA samyagdaSTi, A mithyAtvanA svAmI banI jAya, e suzakaya che. eka vAta samajAya nahi, eTale zakA pedA thAya ane pachI evA vicAra kare ke bhagavAne Ama kahyu che, paNa A Ama ghaTe ja kema ? '-te mithyAtvane levA javuM paDe ke AvI ja jAya ? athavA, ema thAya ke- bhagavAna khATu kahe nahi, paNa A vAta sAcI hoya tA mArA jevAne samajAya nahi, e ane kema ??AvA vicAra sazayane sthira banAve ane e vicAramAM jo sArA palaTA Ave nahi, teA kadAca e vicAra mithyAtvane paNa uddayamAM lai Ave. sva-rasa-vAhitA, e eTalI badhI bhayakara vastu che ke mahA jJAnI ane buddhizAlI evA paNa samyagdaSTi AtmAone, jo te sAvadha rahe nahiM ane sva-rasa-vAhitAne AdhIna thaI jAya, te temane te sAMzayika mithyAtvanA athavA teA Abhinivezika mithyAtvanA
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 cAra gatinAM kAraNo paNa svAmI banAvI de. sa0 Abhinivezika mithyAtvanI mAnyatAmAM ane sAMyika mithyAtvanI mAnyatAmAM bheda zA ? sAMzayika mithyAtvamAM tA, bhagavAna zrI jinezvaradeveAnA vacananI pramANikatAnA saMbaMdhamAM ja saMzaya pedA thayA che, jyAre Abhinivezika mithyAtvamAM te, saMzaya nathI paNa bhagavAna zrI jinezvaradevAnA vacananA khATApaNAne lagatA niNaeNya che. sva-rasavAhitAne age evA niNa ya ke--A artha ja sAcA, pachI bhale te zAstrathI game teTaleA mASita thatA hoya.' sa0 sva-rasavAhitA zuM ? sva eTale potAnA, tenA je rasa, tenu vahana ! haiyAmAM 'huM'paNAnI ja AgevAnI ! e na joIe. AgevAnI kAnI joIe ? bhagavAna zrI jinezvaradevAnI! e tArakAe je kAMI prarUpyuM che te tema ja che; e mane na samajAya, te khAmI mArI; enAthI UlaTA khyAla Ave ne mArAmAM saMzaya pedA thAya, teA e khAmI mArI; paNa bhagavAna zrI jinezvaradevAe je prarUpyuM che te sAcuM ja che, emAM zakA nahi '-A vicAraNAne, haiyAmAM khUba khUba rUDha banAvI devI joI e jyAM sudhI jIvane pAtAnI alpatAnu ane bhagavAna zrI jinezva rahevAnI anaMtaguNI mahattAnu bhAna jIvatuM rahe che, tyAM sudhI te jIva, mithyAtvathI sahelAIthI bacI jAya che; paNa jyAre jIva potAnI alpatAne visarI jAya ane potAnI ja mahattAnI kalpanA karavA mAMDe, tyAre mAna kaSAya, e kAma kare che ke evA jIvane dhakelatAM dhakelatAM cheka tyAM sudhI paNa kailI jAya ke-huM sAcA ane bhagavAna zrI jinezvaradevA
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 167 beTA. kalyANanA athI jIvoe te, e ja vicAra kare joIe ke-bhagavAna zrI jinezvaradeve evA hatA, ke jeo kadI paNa kAMI eya khoTuM kahe ja nahi. jeone rAga nahi, dveSa nahi, meha nahi; je vItarAga ane sarvajJa e tArakenuM vacana kadI paNa micyA hoI zake nahi! paNa, mAnamAM atizaya jakaDAI gayelAo, A vAtane visarI jAya che. "kyAM huM alpajJAnI ane kayAM e anantajJAnI?"--e vAtane bhUlI jaIne, anantajJAninA vacananI pramANikatAne viSe saMzayane ja segyA kare; athavA te, "e tArakanuM vacana khoTuM che - evuM mAnavAnI mUrkhAI kare, te e mAna kaSAyane je-te prabhAva che? mahA samartho paNa, A mAna kaSAyane ati AdhIna banI jatAM, paTakAI jAya che, ane evA pApane upArjanArA paNa banI jAya e saMbhavita che, ke je pApanA yege teo ghaNuM lAMbA kALane mATe paNa saMsAramAM bhaTakanArA che che ane jayane ati banI jAya banI jAya. anAga mithyAtva: - pAMcamuM mithyAtva, anAga nAmanuM che. A viSayamAM ApaNe kahI AvyA chIe ke-sAkSAt paNa tatvanI apratipatti ane paraMparAe paNa tatvanI apratipatti, ene anAga mithyAtva kahevAya che. ekendriya Adi jene je mithyAtva hoya che, tene anAga mithyAtva kahevAya che. paMcendriya jImAM paNa jee mugdha hoya, eTale ke-"tatva zuM ane atatva zu-evA prakAranA adhyavasAyathI rahita hoya, tevA ane je mithyAtva hoya che, te tene anAga mithyAtva kahevAya che. .
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- 168 cAra gatinAM kAraNe anantAnubaMdhI kaSAya : jyAM mithyAtva heya, tyAM anantAnubandhI kaSA paNa heya ja. kodha, mAna, mAyA ane lebha-e cAra kaSAye che. e cAra kaSAye cAra prakAre che. anantAnubaMdhI, apratyAkhyAna, pratyAkhyAnI ane saMvalana, ema cAra prakAranA krodha, mAna, mAyA ane lebha hoya che. mULa cAra; e cAranA cAra cAra prakAro, eTale sola; ane e selanA paNa pAchA cAra cAra prakAre gaNAya che, paNa e badhI vigatemAM ApaNe ahIM nahi utarIe. upakArio kahe che ke--anantAnuMbaMdhI kaSAyane udaya, e paNa narakanA AyuSyanA Azra paikIne eka Azrava che. ananta saMsArane anubaMdha karAvavAnuM sAmarthya je kaSAmAM che, tene anantAnubaMdhInA kaSAye kahevAya che. jenA jenAmAM anantAnubaMdhIne kaSAye haya, te badhA ja ananta saMsAranA anubaMdhavALA karmathI baMdhAya, e ekAnta niyama che ja nahi; paNa je jIvene anantAnubaMdhI kaSAne udaya na vartate hoya, te jIve ananta saMsAranA anubadhavALA karmane upArjanAra bane ja nahi; eTale ke anaMta saMsAranA anubaMdhavALuM karma je baMdhAya, te te tene ja baMdhAya, ke jene anantAnubaMdhI kaSAye udayamAM vartatA hoya. kRSNa, nIla ane kApita lezyA : jIvane je AyuSyane baMdha paDe che, te te AkhA bhavamAM eka ja vAra AyuSyane baMdha paDe che. je samaye jIvane AyuSyane baMdha paDe, te samaye je kRSNa, nIla agara te kApita lethA vartatI hoya, te ja narakanA AyuSyane
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 169 adha paDI zake che, eTale narakanA AzravA tarIke kRSNa, nIla ane kApAta lezyA paNa gaNAya che. lezyA : sa0 lephsA kAne kahevAya ? lezyA, e AtmAnA pariNAmane viSe asara upajAvanArI vastu che. sphaTika kevA hAya che? sapheda dUdha jevA. sphaTikanA maNakAmAM kALA dorA nAkhyA hAya, tA te maNakA dara kALA raMgavALA che-evuM lAge che ne? vastutaH sphaTi nA maNakAmAM kALAza nathI, paNa jevA raMganA dvArAmAM te maNakA parAvAya, tevA tenA raMga dekhAya. evI ja rItie, AAtmAnA pariNAma te sphaTika jevA che, paNa kRSNAdika dravyonA sacAgathI, AtmAne piraNAma paNa tevA rUpane pAme che. vivekI ane samajazaktivALA mANasa, potAnA pariNAma kevA che-tenI kalpanA karavA dvArA, pote te samaye kevI lezyAvALA che, tenI kalpanA karI zake che. kayI lezyAnI hAjarImAM jIvAmAM kevA prakAranA pariNAma hoya che-tene samajAvavAne mATe, jJAnioe jammUvRkSAdikanAM udAharaNA varNavela che, je tame sAMbhaLaze, eTale lezyA e saMbaMdhI kayI kayI lephsAnI hAjarImAM jIva kevA kevA abhiprAyavALA ane che, te tamane samajAze. lesyAe cha prakAranI hoya che. kRSNa lezyA, nIla lezyA, kApeAta lezyA, tejo vezyA, padma lezyA ane zukala lezyA. A chalezyAenA veNu, gaMdha, rasa ane sparzaki viSe paNa upakAraoe vistArathI varNana kareluM che. ApaNe te, ahI mAtra e jovuM che ke-kI lessA vatI hAya, tyAre AtmA kevA abhiprAyavALA
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 cAra gatinAM kAraNe bane che, ane, e vAtane je tamane barAbara khyAla AvI jAya, te tame tamArA abhiprAya uparathI, tame kayI lezyAmAM varte che, te samajI zake. upakArio kahe che ke traNa lezyAo eTale kRSNa lezyA, nIla glezyA ane kApita lezyA-e traNa lezyAe ati dudhavALI, kharAba ane malina heya che; pahelI traNa lezyAone sparza paNa ThaMDe tathA lukho hoya che; ane saMkalezavALI banI thakI e traNa vezyAo, durgatine ApanArI nIvaDe che. bAkInI traNa lezyAo, eTale tejalezyA, padma lezyA ane zukla lezyA-e traNa lezyAo ati sugaMdhavALI, uSNa ane atyaMta nirmaLa hoya che. e traNa vezyAone sparza paNa, snigdha tathA uSNa hoya che. ane asaMkilaSTa thaI thakI e traNa lezyAo, sugatine ApanArI nIvaDe che. A cha lezyAonA pariNAmamAM paNa, ghaNI taratamatA hoya che. kRSNa, nIla Adi lezyAonA pariNAmamAM vartatA badhA jenA pariNAme, eka sarakhA ja hotA nathI; ane ethI paNa, tenA jaghanya, madhyama, utkRSTa ane temAM ya pAchA aneka bheda hoya che. lezyAbhedane aMge abhiprAyabhedaH have ApaNe A cha lezyAone aMge prANiomAM kevA kevA prakAranA abhiprAye thAya che, te saMbaMdhI zAmAM AvatAM be duSTAtene joIe. A be daSTAntamAM cha mANasene kalpavAmAM AvyA che. e chae mANase judI judI lezyAvALA che. pahele mANasa kRSNa lezyAvALo che, bIjo mANasa nIla vezyAvALo che, trIjo mANasa kApata lezyAvALo
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ == = 171 bIjo bhAga che, cethe mANasa tetezyAvALo che, pAMcame mANasa padma lezyAvALo che ane chaThTho mANasa zukala lezyAvALo che. ekanI eka vastune aMge paNa, A cha mANasenA abhiprAya mAM, keTale ane kevuM bheda paDe che, te jovAnuM che ane e abhiprAyabheda, vezyAbhedane aMge che ema samajavAnuM che. jAbu khAvAnA hetuthI cha lezyAvALA judA judA mANasee vyakta karelA judA judA abhiprAyaH " bhinna bhinna vezyAvALA cha mANaso, keI eka ThekANe. pahoMcavAne mATe, sAthe ja nIkaLyA. raste cAlatAM cAlatAM teo bhUlA paDI gayA ane udhe raste caDhI gayA. raste bhUyA. ane avaLe raste caDhI gayA, eTale teo cAlatAM cAlatAM keImeTI aTavImAM pahoMcI gayA. meTI aTavImAM mArga batAvanAra mANasa paNa maLe kyAMthI ane peTa bharavAne khAvAnuM paNa maLe kyAMthI teo bhUkhathI evA pIDAvA lAgyA ke-aTavImAM teo mAne zadhavAne badale, khAvAnuM zodhavA lAgyA. khAvAnuM zodhavAne mATe rakhaDatA teoe, e aTavImAM AvelA eka jAMbu philanA vRkSane joyuM. jAMbunA vRkSane jotAM paNa temane AnaMda ja thayo, kAraNa ke-bhukha pIDI rahI hatI, temAM ATaluM khAvAnuM sAdhana te maLyuM ne? mANasa jyAre bhUkhathI pIDAtA hoya che, tyAre tene jevuMtevuM paNa khAvAnuM maLe, te ya te tenAthI calAvI le che ne? jAMbunuM vRkSa najare paDatAMnI sAthe ja, eka mANasa belI. uThayo ke"A jhADane je ApaNe mULamAMthI ja ukheDI nAkhIne.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 cAra gatinAM kAraNo pADI daIe, te pachI ApaNe kazI paNa mahenata vinA sukhethI A jAMbulene AsvAda karI zakIe. A mANasa kRSNa lezyAvALe hatuM, tethI tene abhiprAya AvA prakArane thaye. e vakhate, bIjo mANasa bolI uThyo ke-"ema nahi, AvaDA meTA vRkSane nAhaka ApaNe zuM kAma ukheDI nAkhavuM joIe? phaLe te A vRkSanI moTI moTI DALIomAM che, mATe ApaNe A vRkSane nahi pADatAM, A vRkSanI moTI moTI DALIone ja kApI pADIe. " A mANasa nIla lezyAvALe na hatuM, tethI tene abhiprAya AvA prakArane thaye. te vakhate, trIjo mANasa kahe che ke ApaNe A vRkSanI moTI moTI DALIone teDI pADavAnuM paNa zuM prajana che? AvI meTI DALIo pharI pAchI A vRkSane kyAre thaze? mATe ema kahe ke ApaNe A vRkSanI nAnI nAnI DALIene ja teDI pADIe, kAraNa ke-phaLa te badhAM nAnI DALIomAM ja che." A mANasa kApata vezyAvALe hato, tethI tene abhiprAya AvA prakArane thayA. nAnI nAnI DALIone teDI pADavAnI vAtane sAMbhaLIne, cothe kahe che ke-ApaNe nAnI paNa DALIone teDI pADavAnuM kAma zuM che? eka paNa DALIne kApI nAkhyA vagara ApaNe phaLanAM jhumakhAMone ja teDI pADIe. bIcArI DALIo te bhale rahI, paNa je je gucchAomAM le che, te te gucchAene ja ApaNe teDI pADIe." A mANasa tejezyAvALo hate, tethI tene abhiprAya AvA prakArane thaye. pAMcame mANasa te kahe che ke- ema paNa nahi kAmathI kAma rAkhe. ApaNe nisbata mAtra phaLanI sAthe che;
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 173; eTale DALA, DALI ke jhumakhAMne chedyA vinA ApaNe A jhADa paranAM phalene ja jamIna upara pADI nAkhIe." A mANasa pava lezyAvALe hate, mATe tene abhiprAya AvA prakArane thaye. e cha mANasemAM, chaThe mANasa zukala lezyAvALo hate.. chaThe mANasa zukala lezyAvALe hevAnA kAraNe, teNe pitAnA abhiprAyane vyakta karatAM jaNAvyuM ke ApaNe kAma te phaLa. khAvAnuM che ne? te, A jhADa nIce ghaNAM phaLa paDelAM che. ApaNe sau nIce paDelAM phaLane ja khAI laIe, eTale phaLane. pADavAnuM pApa paNa lAge nahi ane ApaNI bhUkha paNa zame." evuM ja bIjuM cha cerenuM udAharaNaH AvuM ja eka daSTAnta, cha ceranuM ApavAmAM Ave che. keTalAka cera keI eka gAmane bhAMgavAnA uddezathI nIkaLyA. e carone e divase je gAmane bhAMgavAne vicAra hatuM, te gAmamAM jaIne zuM karavuM?--e viSe e ceree rastAmAM vAtacIta karavA mAMDI eka core kahyuM ke Aje te ApaNe je koI mANasa ke pazu najare caDhe, te sarvane haNI ja nAkhavAM." e cora kRSNa lezyAvALe hatuM, tethI tene abhiprAya AvA prakArane thaye. e vakhate bIjA cAre kahyuM ke-pazuoe ApaNe ze. aparAdha karyo che, ke jethI ApaNe pazuone haNI nAkhIe? ApaNe virodha te mANasonI sAthe che, mATe ApaNe pazuone haNavAM nahi, paNa mAtra mANasane ja haNavAM." e cera nIla. lezyAvALo hato, tethI tene abhiprAya AvA prakArane thaye.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 cAra gatinAM kAraNe trIjo cera kahe che ke-"e vAta paNa barAbara nathI. strI hatyA karavI, e te ati nizvita kArya che, mATe ApaNe kiI paNa strInI hatyA te karavI ja nahi. ApaNe hatyA karavI mAtra purUSonI ja, kAraNa ke teo krUra cittavALA hoya che." e cora kApita lezyAvALo hato, tethI tene abhiprAya AvA prakArane thaye. cethe cera kahe che ke-ema zA mATe badhA ja purUjene ApaNe haNavA joIe? je bIcArA hathIyAra vinAnA purUSe che, temane te ApaNe haNavA ja nahi. ApaNe te. haNavA te ja purUSone, ke je purUSa hathIyAravALA heya." e cera tejalezyAvALo hato, tethI tene abhiprAya AvA prakArane thayo. pAMcame cora kahe che ke "jeTalA hathIyAravALA purUSa hoya, te badhAne haNavA, emAM DahApaNa jevuM zuM che? hathIcAravALA hoya paNa ApaNane joIne bhAgI jatA hoya, te. evAone mArI nAkhavAthI phAyade paNa ka thaI javAne hate ? mATe, ApaNe ema rAkho ke-je kaMI paNa mANasa hathIyAra laIne ApaNI sAme yuddha karavAne mATe, Ave, te badhAne ApaNe mArI nAkhavA." A cera padma lezyAvALo hatA, tethI tene abhiprAya AvA prakArane thaye. - A pAMceyanA abhiprAyane jANIne, e ceremAM je zukala vezyAvALe cera hatuM, teNe potAnA abhiprAyane vyakta karatAM jaNAvyuM ke-"mane te lAge che ke keIne paNa haNavAne vicAra kare, e ja ThIka nathI. ApaNe cera chIe eTale ApaNane nisbata dhana sAthe che, te pachI emAM
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjo bhAga 175 khIjAne haNavAnI vAta karavAnI jarUra zI che ? eka teA paradravyanuM haraNa karavuM e ja mATu pApa che ane emAM jo ApaNe pAchA khIjAonA prANAnuM apaharaNa karavAnuM pApa karIzuM, teA pachI ApaNI gati kayI thaze ? mATe, ApaNe te dhana ja levuM, paNa kAInA ya prANa levA nahi !' A cAra zukala lezyAvALo hatA, tethI tenA abhiprAya AvA prakAranA thayA. rAja vicAra karo ke Aje meM kevA kevA vicAro karyA ane ethI kevA kevA baMdha thayA haze! A be dRSTAtA dvArA, upakArioe e vAta samajAvI che ke-kRSNAdika cha lezyAo paikI kayI kayI lezyA vatI hAya che, tyAre te te lezyAvALA jIvanA abhiprAya, kevA kevA prakA2nA thAya che; ane ethI, ApaNe ApaNA abhiprAyane kharAkhara samajI laIne, ApaNe kacI lezyAmAM vatI rahyA chIe, tenA nirNaya karI zakIe chIe. tamane tamArA abhiprAyanI khakhara teA paDe che ne ? tamArA abhiprAyanA svarUpane tame kharAkhara samajI zake che ne ? * mArA abhiprAyamAM hiMsakabhAva keTaleA che ane ahiMsakabhAva keTale che ?'- mArA abhiprAyamAM dhama bhAva keTalA che ane adhama bhAva keTalA che? - AvI cAkasAIpUrvakanI vicAraNA, tame kadI paNa karI che. kharA ? tame, kayAre kayAre kevA kevA bhAvamAM rame che, tenA ttamane khyAla teA kharA ne? ' sa0 evA khyAla karavA kathAM esIe ? evA khyAla nahi karA, te kalyANa sAdhaze zI rItie ? tamArA bhaviSyanuM ghaDatara tA tame karA che ane
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 cAra gatinAM kAraNA AtmAnA pariNAmenA emAM jevAtevA hissA hAtA nathI. karavA lAyaka kAma, kevA bhAveAllAsathI karavuM joIe ane saMjogavazAt nahi karavA lAyaka kAma karavuM paDe, te ya te vakhate mAnasika pariNAmeAnI kevI jALavaNI karavI joI e, --e jANyA vinA, tame tamArA bhaviSyane su Mdara banAvI zakaze zI rItie ? ApaNe e vAta vicArI AvyA chIe ke- pariNAmeA milana ane nahi, enI tA khUba kALajI rAkhavI joI e. taMdulIyA matsyanI vAta yAda che ne ? kevaLa hiMsakabhAvamAM ramavAnA cege, e matsya sAtamI narakanA AyuSyane upArje che. e matsya, pratyakSapaNe koI paNa jIvanI hiMsA karatA nathI, paNa enuM mana mahA hiMsaka hAya che; ane e hiMsaka bhAvamAM ramatuM mana ja, ene mahA durgatimAM ghasaDI jAya che. tamane rAja chevaTa kAMI nahi teA sutI vakhate ya, ema na thAya ke- Aje me kevA kevA vicAra karyAM ? ane mArA vicArAthI mane kevA kevA prakAranA karma baMdha thayA haze ? ? tame karma badhathI DarI che ke nahi? sa0 kathI chUTTIe teA sArUM ema thAya. paNa kamathI chUTavAnu ema ne ema banI jaze ? kathI chUTavAne mATe, vivekI ane jJAnI banyA vinA cAlaze, ema mAne che ? tame tamArA mana upara jo kAbU nahi meLavA ane mana hiMsAdika bhAvAmAM ramyA karaze, tA tame je gatimAM javAne IcchitA nathI, tevI gatimAM tamAre krUrajIyAta cAlyA javuM paDaze, e vAta yAda che? jo e vAta yAda hAya, te rAja vicAra karavA joI e ke- Aje me' kevA kevA vicAra karyA ane ethI mane kevA kevA prakAranA karma baMdha thayA haze ? ?
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga - 177 A vicAra kare, te tamane ema paNa thAya ke-"mane AvA hiMsAdinA vicAra AvyA zAthI?" e vakhate khyAla Ave ke" viSayarasa ane kaSAyarasanI kevI bhayaMkaratA che?" - sa0 nabaLAIne aMge paNa evA vicAra AvI jAya, evuM bane ne ? viSayarasa ane kaSAyarasa na hoya ane mAtra nabaLAI hoya, te te azubha vicArane haiyAmAM jabaro Dakha hoya. kyAre nabaLAI TaLe, ema thayA ja kare. nabaLAImAM paNuM kema veThI lauM ane pApathI bacuM"--ema thayA kare. "nababAI paNa pApanA udayanuM pariNAma che."--e khyAla haya ane "nabaLAInA ge pApamAM pravartavuM paDe che"--e paNa khyAla hoya, eTale nabaLAInA kAraNe paNa vadhu pApamAM khUcI javAya nahi, enI kALajI te hoya ne ? enA haiyAmAM pApanI rUci te hoya ja nahi. tame e vicArI juo ke tamArA haiyAmAM pApanI rUci che ke nahi? e samajavAne mATe, tame tamArA abhiprAyenA svarUpane pichAnatAM zIkhe. je upadezamAM paraMparAe paNa sAdhupaNAnI vAta na hoya, te * vastutaH dharmopadeza ja nathIH kRSNAdika cha lesyAonA svarUpane samajAvavAne mATe, upakArI mahApurUSoe je be daSTAne ApyAM che, te daSTAtene barAbara khyAlamAM rAkhavAthI, ApaNe ApaNuM abhiprAnA svarUpane sahelAIthI samajI zakIe evuM che ane ethI, "ApaNe kevI lephsAmAM vartI rahyA chIe -tenI paNa ApaNane ghaNe aMze kalpanA AvI jAya. e be daSTAntamAM 12
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNA 178 eka dRSTAntamAM musApharIne bhAjyanI abhilASA che. ane bIjA dRSTAntamAM cArene dhananI abhilASA che. musApharo bhUkhyA che ane ceArA dhananA athI che. chae musAphAmAM ane chae cAromAM arthi MpaNAnI samAnatA che, te chatAM paNu abhiprAyabheda jakharA che. bhUkhyA musApharone khapa che mAtra jA'punA; temAM, ekane AkhA ya jAnuvRkSane mULamAMthI ukheDI nAkhavAnu mana thAya che, khIjAne vaLI e vRkSanI mATI moTI DALIone tADI pADavAnu mana thAya che ane trIjAne vaLI e vRkSanI nAnI nAnI DALIone teDI pADavAnuM mana thAya che; jA'bu khAvAM che ane jeTalAM jAbu khAvAne joI e che, teTalAM jAMbu tA jamIna upara paDelAM che, chatAM AvA vicAro kema AvyA ? pAtAnA svArtha sAdhatAM, anyane zI ane kevI hAni thaze, enA vicAra ja nahi, mATe ne ? tamane teA, kAI kAma karavAnA vicAra karI tyAre, mArA A kAmathI pArakAne keTalI hAni thaze, tenA vicAra Ave kharA ne ? tame ya duniyAmAM tamAro svArtha sAdhavAnA prayatna to karo che ne ? paNa, temAM tame Avu* teA karatA nathI ne ? ceAtheA kahe che keleAnA gucchAne toDI pADIe ane pAMcamA kahe che keleAne ja pADI nAkhIe, jyAre chaThTho kahe che ke-A jhADa nIce ghaNAM phaLA paDelAM che, te ja khAva ne ? A chamAMthI tamane kAnA abhiprAya gamyA ? sa. chaThThA mANasanA. tyAre, enA jevA abhiprAyavALA banavAnuM mana kharU ne ? nirdoSapaNe jIvavAnI vRtti hAya, te ja evA abhiprAya pragaTe, tamArA evA niNaeNya che kharo ke-jIvavuM kharUM, paNa te
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = bIje bhAga 179 nirdoSapaNe jIvavuM? mAre jIvavAne mATe koIne ya duHkha devuM nahi, evI IcchA kharI ? atyAranuM tamAruM jIvana evI ucca keTinuM nathI, paNa evA ucca koTinA jIvanane kyAre huM pAmuM, evI IcchA te kharI ne ? sa0 e te sAdhupaNAnI vAta AvI. sAdhupaNAnI vAta ja Ave nahi ane dharmane upadeza devAya, e bane kema ? dharmane upadeza, eTale zAne upadeza? sa. zuM dharmane upadeza eTale sAdhupaNane upadeza ? - sAdhujIvana, e ja eka nirdoSa ane dharmamaya jIvana che, e vAta ApaNe vicArI AvyA chIe. jIvAya kharuM, paNa pApa lAge nahi ane dharma sadhAyA vinA rahe nahi, evuM jIvana e sAdhujIvana che. zAtre kahyuM ke-gRhasthane dharmAdharma ane sAdhune dharma sAdhune, AhAra-vihArAdi saghaLA ya vyApAre, e dharmavyApAra kahevAya. AthI, dareka dharmopadezanA dhyeya tarIke te sAdhujIvananI ja vAta hoya; ane, je upadezamAM paraMparAe paNa sAdhupaNAnI vAta na hoya, te upadezane dharmopadeza kahI zakAya ja nahi. jenAmAM jenapaNuM Ave, tenAmAM sAdhujIvanane pAmavAnI vRtti janme nahi-e bane nahi. bhagavAna zrI arihaMtadevane ane zrI siddhabhagavAne Adine mAnanArane je sAdhupaNuM gamatuM na hoya, te e vastutaH bhagavAna zrI arihaMtadeve Adine mAnato ja nathI. ekAne dhama joIne heya, te te zramaNapaNu vinA che ja nahi. chaThA mANasane ya bhUkha te lAgI ja hatI ane bhUkhane zamAvavAne mATe te paNa jAMbu khAvAne Icchate ja hatuM, paraMtu te zukala lezyAvALo hate, eTale ene abhiprAya e thaze kejAbunA jhADane
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 cAra gatinAM kAraNo ke jA'bunA jhADa uparanAM jAMbuone kazI paNa kIlAmaNA upa jAvyA vinA athavA teA ene aDavA vinA ja, e ADanI nIce je jAbunAM leA paDacAM hatAM, te phlene vINI khAvAM. tyAre vAta e che ke-khAdhA vinA cAle nahi te sArU, paNa khAvAnuM meLavavuM ja paDe, te te nirdoSapaNe maLe-enI zodha karavI ane nirdoSa AhArathI calAvavuM, evA jIvanane pAmavAnI vRtti kharI ? kayAre evuM jIvana mArU' ane, evI vRtti hAya teA, chaThTho mANasa kharekhare gamyA ema kahI zakAya. sArUM' paNa sArA tarIke kharekhara rUcyu' che, ema kayAre kahevAya ? jyAre ema thAya ke-kayAre evA sAro huM khanu athavA evuM sArU kayAre mane maLe ?'-evuM manamAM uge tyAre! dAyanA aNagamA che ? abhiprAyanI A vAta, dareke dareka jarUrIyAtane age vicAravI joie. koI paNa vastunI jarUra ubhI thaI, enA vinA cAle tema nathI-evuM lAgyuM, e vastune meLavavAne ni ya paNa karyAM ane e vastune meLavavAne mATenA prayatna karavAnuM mana paNa thayuM; e vastune meLavavAne mATe je prayatna karavAnu... mana thAya, temAM ya doSathI kema vadhumAM vadhu pramANamAM khacI zakAya, ene vicAra karavA joI e. paNa dveSathI khaca vAnI vRtti hAya, te e vicAra Ave ne ? tamane doSa mAtrathI acavAnuM mana te kharU ne ? tame dveSathI bacI zakatA nathI, hAla doSathI khacI zake tema paNa nathI, paNa ' doSathI khacAya tA sArU'-evI IcchA tA kharI ne ? tame doSa sevA che, paNa tamane doSa sevavA gamatA nathI, ema mAnI lauM ne ?
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 181 sa0 doSa gamatA te nathI ja. jene doSa gamatA na hoya, tenAmAM doSathI kheMcavAnI vRtti hAya ke nahi ? doSathI khacavAnI vRtti hAya, eTale doSathI khacavAnA zakaya prayatna karavAnuM mana thAya ke nahi? doSathI khacavAnA zakaya prayatna karavAnuM mana thAya, eTale doSane zodhavAnuM mana thAya ke nahi ? doSa jaNAya ane doSanA aNugamA hAya, te je kAraNe doSane sevavAnI pharaja paDatI hAya athavA je kAraNe doSane sevavAne mana lalacAtuM hAya, te kAraNa tarapha paNu aNugame pedA thAya ke nahi ? sa0 kamanA udaya evA hAya to ? tA, kanA ceAga upareya gusso Ave ne ? ema thAya te ke-kamanA yAga, e ja doSanuM mULa che, mATe mAre kanA ceAgathI kema mukta banAya-evA prayatna karavA joI e ? pachI, karmanA yogathI mukta banavAne mATe mAre zuM karavuM joI e ane zuM nahi karavu joIe, e vicAra Ave. tamane doSa gamatA nathI, eTale AvA anubhava tA tamane thayA haze ne ? doSa gamatA nathI-ema kahevuM, e judI vAta che ane doSanA aNagamA, e judI vAta che. khIjAnA doSonA aNagamA, e doSanA sAcA aNugamA nathI; pAtAnA doSane aNugamA, e doSanA sAcA aNugamA che. bIjAnA doSanA aNugame te, aneka kAraNeAe hAI zake che. ApaNe te, ApaNeA vicAra karavA, AtmAne pUcho ke-zuM kharekhara tane doSa pratye aNugamA che ?" ApaNe doSa sevIe e ane, paNa ApaNane enA aNugamA hAya, te doSathI khacavAnI IcchA tA thAya ja. lezyAonA svarUpane jANyAnI saphalatA zI ? kilaSTa pari
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 - - - - - - - - - cAra gatinAM kAraNe NAmethI bacavAne prayatna thAya, emAM ja vezyAonA svarUpane jANyAnI sAcI sArthakatA che ne? paNa, deSathI bacavuM che, jema bane tema daSathI te bacavuM ja che e nirNaya karyo che kharo? dhana meLavavA prayatna e pApaprayatna che evuM pAcame parigraha belanArane te lAge ne? bIjA daSTAntamAM carone khapa te mAtra dhanane ja hatuM. ne? mAtra dhanane khapa hovA chatAM paNa, dareka cere judA judA prakArane vicAra karyo ne? eke, mANasa ke pazu, je kaI maLe tene mArI nAkhavAne vicAra kahyuM, bIjAe vaLI mAtra mANa sene mArI nAkhavAne vicAra kahyo ane trIjAe vaLI mANamAM paNa strIone nahi paNa badhA purUSane mAravAne vicAra kahyo ne? cothAe vaLI hathIyAravALA mANasane mAravAne vicAra kahyo ane pAMcamAe vaLI sAme thanArane mAravAno vicAra kahyo. e vakhate, chaDAe zuM kahyuM? e ja ke-eka te cerI athavA lUMTa e ja kharAba kAma che ane temAM keInA paNa prANa levA, e te mahA kharAba gaNAya. vezyAoe, A rItie, eka ja lakSyavALA paNa cha jaNAmAM, abhiprAyabheda janmAvyo ne? tema, tamAre paNa tamAro vicAra karavAnuM che. anIti karatAM, tamane ema thAya kharUM ke-eka te dhanane meLavavAno prayatna e pApaprayatna che ane temAM pAche je huM anIti karUM, te mArUM thAya zuM?" sa3 dhana meLavavAno prayatna e pApaprayatna che-ema lAgavuM joIe ne?
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 bIje bhAga eTale, deSanI paNa doSa rUpe gama nathI, ema nakkI thayuM ne? aDhAra pApasthAnakemAM pAMcame parigraha" evuM tame keTalIka vAra bolyA haze athavA te evuM tame keTalIka vAra sAMbhaLyuM haze ? dhana, e parigraha che ke nahi? satra dhana e parigraha che, paNa amAre enA vinA cAlatuM nathI ne? tamane jenA vinA cAle nahi, tene pApa na kahevAya, evI vyAkhyA kyAMthI laI AvyA? dhana vinA cAlatuM nathI, kAraNa ke-tame sAdhu banyA nathI. gRhasthapaNe rahyA che, mATe dhananI jarUra lAge che ne ? te gRhasthapaNuM ja tajavAyegya che, ema kema thayuM nahi? "dhana vinA cAlatuM nathI, mATe dhana kamAvuM e pApa nathI--e vicAra sujho, paNa-"gRhastha rahyo chuM mATe dhana kamAvAnI agara dhana rAkhavAnI jarUra paDe che, mATe gRhasthapaNuM ja pApanuM kAraNa che-e vicAra kema sujhayo nahi? parigraha, e pAMcamuM pApasthAnaka che, ama zAtre kahyuM che ane ethI paNa je e vacana upara tamane zraddhA hota, te tamane ema thAta ne ke-dhanArjananI rUci, e paNa pAparUci che? ApaNu vAta te abhiprAyabhedanI che. dhana kamAvAne nIkaLelAmAM paNa abhiprAyabheda hoya ne dhana kamAvuM che, paNa dhananI kamANI karavAne mATe anIti te karavI ja nathI, evI vRtti jIvamAM hAI zake che ne? tame gRhastha che, mATe tamAre dhana meLavavuM paNa paDe che ane dhana saMgharavuM paNa paDe che, paNa dhanane meLavatAM ane dhanane sAcavatAM, hiMsAdika bhAvethI bacavAnI kALajI kharI ke nahi? kRSNa vezyA, nela lezyA ane kApata lezyA -e traNa lezyAone narakanA AyuSyanA Azra paikI gaNAvela che, kAraNa ke A traNa sivAyanI lezyAomAM vatanAre
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 cAra gatinAM kAraNA jIva, narakanA AyuSyane upAje ja nahi. ApaNe kayI lezyAmAM vI e chIe-tenuM mApa, ApaNe ApaNA abhiprAya uparathI kADhI zakIe chIe. tame, have teA, tame kayAre kayAre kayI kathI lephsAmAM vartA che, tenuM mApa kADhavAnA yathAzakaya prayatna karyo karavAnA ne? amRta bhASaNa, e paNa narakanuM kAraNa nI zake : have kahe che ke--amRta bhASaNu, e paNa narakanA AyuSyanA AzravA paikInA eka Azrava che. sa. Azrava eTale ? Azrava, eTale kamane AvavAnuM dvAra. narakanA AyuSya rUpI kanA AtmAnI sAthe kayAM kayAM dvArAthI yAga thaI zake che, tenI ahIM vAta cAle che. narakanA AyuSya rUpa kane AvavAnAM dvArA, kAM teA khaMdha karI devAM joie ane jyAM sudhI e dvArAne saMpUrNapaNe baMdha karI zakAya nahi, tyAM sudhI AtmAnA pariNAmeAnI satat cAkI karyA karavI joI e. narake laI jAya tevAM pApAnA sarvathA tyAga na thai zakatA hAya, tA paNa e pApAnA rasa na rahe ane e pApothI chUTavAnI bhAvanA sateja rahyA kare, tA e pApAne sevanArA hAvA chatAM ya, ghaNA narake nathI gayA ane sadgatine pAmyA che. e kkSAmAM tame AvI jAva. asatya bhASaNu, e paNa narakanu kAraNu khanI zake che. saghaLA asatyavAdie narake ja jAya -evA niyama nahi, paNa asatya vAdanI sAthe piraNAmAnA jo tevA prakAranA cAga thaI jAya, teA asatya vAdamAM narake
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ jo bhAga 185 lai javAnI tAkAta paNa che. amRta bhASaNa, e paNa eka evuM pApa che ke temAM tevA piraNAmenA paNa cAga thaI javAnI saMbhAvanA che. sAmagrI kArya janikA che. eka eka vastu kAjanaka nathI. eTale, dareka kArya, kAraNAnA paraspara ceAga thatAM saMbhave che. amRta bhASaNanA jene tyAga ja hAya ane je pAtAnA anRta bhASaNanA tyAgane vaLagI rahe, te e kAraNathI bacyA kahevAya; paNa amRta bhASaNanA tyAga na hoya athavA te| amRta bhASaNanA tyAga karelA hAya paNa je e tyAganA tyAga karI de, tenAmAM kharAba pariNAmAne pedA thatAM vAra lAge nahi ne? saMsAramAM chIe tyAM sudhI sarva vAte sAvadha rahevuM paDaze. sAvadha rahyA nahi, cUkayA ane emAM bhAnabhUlA banyA, te AvI uttama sAmagrI pharIthI kacAre maLaze -te kahI zakAya nahi. mANasa anRta bhASaNa kare, tyAre tenI pUThe kAI kAraNa teA hAya ne ? enI pAchaLa, viSayarasa ke kaSAyarasa joradAra hAya, ema paNa bane ne ? enI mAtrA vadhe, te e AtmAne pakaDIne narakamAM laI jAya ne ? IrAdApUrvaka goThavIne jIl khelanArA mANasa, kayA bhAvamAM ramatA hAya, ene tamane anubhava tA haze ne ? tame asatya khelA che ke nahi ? AleA che, tA te vakhate tamArA kevA bhAva hAya che? asatya khelatAM pahelAM kevA bhAva hAya che ? ane asatya khele tyAre ane temAM tamArU dhAryuM kAma thaI jAya tA, tamane kevA bhAva Ave che, enA vicAra karI juo ! pahelAM asatya khelavuM jarUrI lAge, pachI keLavIne asatya elAya ane emAM phAvaTa Ave eTale asatya khelyA te ThIka karyuM", ema thAya ne? evA vakhate jo AyuSyakamanA
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 cAra gatinAM kAraNe baMdha paDe, te te azubha AyuSyane baMdha paDe ke zubha AyuSyane baMdha paDe, enI kalpanA karI juo. vasu rAjAnuM udAharaNa : satyavAdI tarIke nAmAMkita thayele rAjA vasu, eka prasaMga gamAM asatya che ane narake gayo. asatya balavAnI enI IcchA paNa nahi hatI, paraMtu gurUpatnInA upadhathI ja tene asatya bolavAne nirNaya kare paDyo hate; chatAM paNa, asatya bolatAMnI sAthe ja, siMhAsana uparathI te paTakAryo ane marIne ghera narakamAM gaye; eTale, pApamAM, meM amuka mATe karyuM hatuM--e bacAva cAlI zakatA nathI. - vasu, e abhicandra nAmanA rAjAne putra hate. abhicandra rAjAe tene vidyAbhyAsane mATe zrI hIrakadambaka nAmanA eka pAThakane suprata karyo hate. e zrI phIrakadambaka nAmanA pAThakanI pAse, traNa vidyArthio sAthe abhyAsa karatA hatA. e traNamAM eka hatuM- . parvataka nAmane e pAThakane pitAne putra, bIje hata-A vasu nAmane rAjaputra ane trIje hite-nArada nAmane vidyArthI. A traNeya vidyArthio, eka vAra rAtanA, gharanI chata upara pATha karatA karatA thAkIne uMdhI gayA hatA. evAmAM, tyAM thaIne be cAraNa zramaNe AkAzamAge pasAra thatA hatA. e cAraNa zramaNoe A traNa vidyArthione jeyA, eTale teo vacce evI vAta thaI ke-"A traNa vidyArthio eka ja pAThakanI pAse sAthe ja bhaNe che, chatAM paNa A traNa vidyArthiomAMthI be vidyArthio narakamAM jaze ane eka
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 187 bIjo bhAga vidyAthI svargamAM jaze." parvataka, vasu ane nArada-e traNa te uMghI gayA hatA eTale e traNamAMnA eke paNa, cAraNa zramaNe vacce thayelI e vAtane sAMbhaLI nahi; paraMtu, e vakhate zrI kSIrakadambaka pAThaka jAgatA hatA, eTale cAraNa zramaNe vacce thayelI vAta temanA kAne paDI gaI. e vAta kAne paDatAMnI sAthe ja, zrI kSIrakadambaka pAThaka ekadama khinna thaI gayA. temane evuM lAgI AvyuM ke mArA je bhaNAvanAra hovA chatAM paNa mArA be ziSya narakamAM jaze? bahu gajaba kahevAya !" vidyArthio durgatimAM jAya nahi ane durgatimAM jAya te ethI kheda thAya, AvI manodazA pAkanI hoya kharI? bhaNAvanAra, vidyArthionI AvI cintA kare ? AjanA vAtAvaraNamAM, A vAta, ekadama gaLe utare evI che kharI? Arya dezamAM te A vastu asaMbhavita nahi, paNa susaMbhavita gaNAya. vidyA te ApavI, ke je vidyAne pAmavAnA vege, vidyAne pAmele durgatimAM jAya nahi ane sadgatine pAme; tema ja e vidyA evI rItie ApavI, ke jethI e vidyA vidyArthimAM sArA rUpe pariNAma pAme,A Arya dezanA pUrva kAlIna pAThakane Agraha raheto. potAnI pAse bhaNele durgatimAM jAya nahi, e Arya dezanA e pAThakene vizvAsa hate. pitAne vidyAthI durgatigAmI nIvaDe, te ene Arya dezanA pAThake sahI zaktA nahi. pitAne vidyAthI durgatigAmI bane nahi, enI Aye dezanA pAThakane cintA hatI, eTale pitAnI nizrAmAM vidyAbhyAsa karatA vidyArthione e pAThake evI rItie bhaNAvatA, ke jethI e vidyArthionuM
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 cAra gatinAM kAraNeA jIvana vicArazIla ane sadAcArazIla ane. e pAThaka, vidyAnuM dAna detA, paNa vidyAne vecatA nahi; ane ethI, leAkamAM emanuM moTu sanmAna hatuM. AjanI te, AkhI ya sthiti ja judI che. Aje zikSakAne vidyArthi AnA jIvananI gati viSe cintA che kharI ? mArA vidyArthI anADI ke anAcArI nahi ja nIvaDavA joIe, evI kALajI AjanA zikSako paikI keTalAne haze ? paNa, zikSakAnI vAta teA hajI dUra che; tamane peAtAne tamArAM potAnAM saMtAne drutigAmI banavA pAme nahi, tenI cintA che kharI ? mA-bApa tarIke mArAM che|karAMo pratye mArI zI pharaja che ane e pharajane huM adA karU chuM ke nahi,-ene tame kadI paNa vicAra karI che kharA ? tamArAM satAnA ahIMthI marIne durgatine pAme nahi, e mATe tame keTalA prayatna karyAM che ane kare che ? sa evI kALajI hAvI joIe ne ? tyAre, tame tamArAM satAnAnA hitasvI che, evA je tame dAvA karI che, te khoTu che ne ? tamane eTale khUda mA-bApane paNa jyAM satAnAnA Atmika hitanI kALajI na hAya, tyAM pagAra mATe ja bhaNAvavAnA dhaMdhA karanArA zikSakAne te, potAnA vidyArthionA Atmika hitanI kALajI hAya ja kacAMthI ? zrI kSIrakadambaka pAThakane tA, pAtAnI pAse vidyAbhyAsa karanArA traNa vidyArthi emAMnA e vidyArthi e narakagAmI che, evuM jANIne bahu duHkha thayuM. AthI, pahelAM te temaNe kANu kANu narakagAmI che ane kANu svagAmI che, enA niNa ya karI levAnA upAya caiAyA. traNamAMthI kAI narakagAmI nIvaDe
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 189 evA che evA te emane khyAla ja nahAtA; paNa cAraNa muniAe je vAta karI, te temaNe sAMbhaLI ane cAraNa munionI vAta khATI hAya nahi, evI temane khAtrI hatI; eTale, pAte pahelAM teA e jANI levAnA nirNaya karyA ke A traNamAM kayA e narakagAmI che ane kANu eka svagagAmI che ! e jANavAne mATe, zrI kSIrakadambaka pAThake, leATanA traNa anAvaTI kukaDAo banAvyA. pachI temaNe pavaka, vasu ane nArada-e traNeyane eka sAthe peAtAnI pAse khAlAvyA; ane e darekane eka eka banAvaTI kukaDo ApIne, e traNane kahyuM ke-- yAM koI paNa joI zake niha evA sthAne tamAre A kukaDAne mArI nAkhavAnA che. ' gurUnA AvA prakAranA Adezane pAmIne, e traNeya jaNA tyAMthI nIkaLyA. jyAM kAI paNa joI zake nahi, evA sthAnanI zeAdhamAM traNeya jaNA judI judI dizAmAM cAlyA. temAM pavatarka ane vasue teA, kAi zUnya pradezamAM jaI ne, gurUe ApelA banAvaTI kukaDAonA vadha karI nAkhyA. ' nArada paNu nagaranI bahAra kAI janazUnya pradezamAM pahoMcyA. tyAM pahoMcIne, temaNe dazeya dizAonu` avaleAkana karyuM. dizAonu avaleAkana karatAM, nArada vicAra kare che kegurUdevanA Adeza evA che ke--jyAM kAi paNa jotuM na heAya, tyAM A kukaDAnA vadha karavA; paNa e zakaya ja nathI, kAraNa ke-jagatamAM kaI paNa sthAna evuM che ja nahi, ke je sthAne je kAMI thAya, tene keAI ja joI zake nahi. A pradeza tadna nirjana che, paNa ahIyAM ya jonArA tA ghaNA che; eka tA A kukaDA pAte ja jue che, huM paNa jouM chu'--
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 cAra gatinAM kAraNo becare paNa jue che, lekapAle paNa jue che ane jJAtio paNa jue che; eTale, evuM to kaI sthAna ja nathI, ke je sthAnane jenAra kaI paNa na ja hoya ! " A nirNaya thaye, eTale nArada e paNa nirNaya kare che ke te pachI gurU deve evI AjJA karI kema? kharekhara, gurUdevanI AjJAnuM tAtparya e che ke-A kukaDe vadhya nathI. gurUdeva te dayAvanta che ane ethI hisAthI parAbhukha che, chatAM paNa teozrIe AvI AjJA karI che, te amArI buddhinI parIkSA karavAne mATe ja AvI AjJA karI che-ema lAge che." A pramANenA vicAro ane nirNa karIne, nArade e kukaDAne haNyo nahi; ane, je gurUe Apyo hato te ja kukaDo laIne, te, gurUnI samIpe pAchA pharyA. gurUnI pAse AvIne, nArade pote je vicAra karIne kukaDAne vadha karyo nahato, te vicAro gurUne jaNAvyA. nArade kahelA temanA vicArone sAMbhaLIne, zrI kSIrakadambaka pAThake pitAnA manamAM nirNaya karI lIdhuM ke "A ja svargagAmI che" ane nAradanI vicAraNAthI AnaMda pAmelA temaNe, nAradanAM vakhANa karyA. A pachI, pavartaka ane vasu pAchA AvI pahoMcyA. te banee AvIne zrI kSIrakadambaka pAThakane kahyuM ke ApanI AjJAnusAra, ame, jyAM kaI paNa jatuM na hoya-evA sthale Ape ApelA bane ya kukaDAone mArI nAkhyA !" e sAMbhaLIne, zrI kSIrakadambaka pAThakane gusso AvI gaye. e kahe che ke-"are, pApio! tame te jotA hatA ne? ane becare vagere paNa jotA hatA, te tame e be kukaDAone kema mArI nAkhyA?' Ama kahIne, e bannene
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhIjo bhAga 191 ThapakA ApyA ane zrI kSIrakadambaka pAThake nirNaya karI lIdhe ke A banne narakagAmI che. " AthI, zrI kSIrakadumbaka pAThakane ahu ja kheda thayA. temane thayuM ke- patakane ane vasune bhaNAvavAne mArA zrama niSkula nivaDayo !' pachI temaNe vicAra karyA ke- kharekhara, gurUnA upadeza jevuM pAtra hAya tevA prakAre pariName che! varasAdanu' pANI, sthAnabhedane kAraNe, meAtIpaNAmAM paNa pariName che ane lavaNapaNAmAM paNa pariName che! mane mArA putra pravataka priya che ane enA karatAM paNa mane adhika priya rAjaputra vasu che; A banne ya narakamAM javAnA che, te have huM gRhavAsamAM rahuM tene a ze che?' AvI rItie nivedane pAmIne, zrI kSIrakadambaka nAmanA te pAThake, te ja vakhate gRhavAsane tyAga karyo ane pratrajyAnA svIkAra karyAM. e kALanA evA pAThakAnu' haiyuM, kevA prakAranuM haze? potAnI pAse bhaNanAra ane peAtAne priya evA vidyArthi A narakagAmI che, e khamI zakAyuM nahi ane emAMthI sArA ya sasAra pratye udvega janmyA, e nAnI-sUnI vAta che? sa. amuka narakagAmI che agara svagAmI che, ene niNaeNya ATalA uparathI thaI zake ? traNamAM e narakagAmI che ane eka svagAmI che-- evuM jANI lIdhA bAda, jANavAnuM mAtra eTaluM ja khAkI hatuM ke-kayA e narakagAmI che ane kANu svagAmI che; ane e tA, AvI ceAjanA dvArA, ghaNI sArI rItie jANI zakAya. kAnAmAM buddhinI sthUlatA che ane kAnAmAM buddhinI sUkSmatA che tema ja jJAnie sarvatra jue che--e vAta kAne
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19ra cAra gatinAM kAraNe yAda Ave che ane tene yAda nathI AvatI, enI AmAM parIkSA thaI gaI ne? vaLI, kenAmAM hiMsakabhAva pragaTe che ane kenAmAM hiMsakabhAva pragaTate nathI, e paNa jANI zakAyuM ne? durgatigAmI jIvamAM, hiMsakabhAva jeTalI jhaDapathI pragaTa zake che, teTalI jhaDapathI je jIva durgatigAmI na hoya tenAmAM hiMsakabhAva pragaTI zakatuM nathI, ema sAmAnya rItie kahI zakAya. haiyAmAM-pariNAmamAM ghaNe kilaSTabhAva AvyA vinA, narakagatinuM AyuSya baMdhAya nahi; eTale, kenA kenA pari NamAM e kilaSTabhAva pragaTI zake tema che, e zrI kSIrakadambaka pAThakane jANavuM hatuM, ane te te, temaNe jelA upAyathI sArI rItie jANI zakAya tema hatuM. zrI kSIra kadambaka pAThake je nirNaya karyo hate, e nirNaya keTalo badhe sAce hatuM, te AgaLa banelA banAva uparathI paNa sArI rItie samajI zakAze. zrI kSIrakadambaka pAThake nirvedane pAmIne pratrajyAne grahaNa karyA bAda, temanA putra parvatake, temanA pAThakapadane saMbhALyuM; sarvazAstravizArada banelA zrI nArada pitAne sthAne cAlyA gayA; ane vasunA pitA zrI abhicandra rAjAe vrata grahaNa karyuM, eTale te paNa rAjA banya. rAjA banelA vasue, rAjakAryamAM ane sarvatra evI rItie vartavA mAMDyuM ke-"satyavAdI tarIkenI tenI prasiddhi thaI leke, rAjA vasune, "satyavAdI tarIke ja oLakhavA lAgyA ane pitAnI "satyavAdI" tarIkenI e prasiddhine TakAvavAne mATe paNuM, vasu rAjA harakoI prasaMgamAM satya ja belate. e daramyAna, evuM banyuM ke eka zikArI zikAra khela
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 193 vAne mATe gayA. tyAM teNe eka haraNane joyu, eTale e haraNanA zikAra karavAne mATe, e zikArIe peAtAnuM khANa cheDayu. e khANu, haraNane vAgyuM nahi ane zAkanI sAthe aphaLAIne nIce paDayuM. e zikArIne ema thayuM ke-mArI ane haraNanI vacce kAMI paNa hAya-evuM dekhAtuM nathI, chatAM paNa mArU mANu kAinI sAthe aphaLAIne pAchuM paDayu, te te aphaLAyu* konI sAthe ?" AthI, te zikArI peAtAnuM khANu kAnI sAthe aLAIne pAchuM paDayuM, te jANavAne mATe te jagyAe gayA, ke je jagyAe tenuM khANu aphaLAyu hatuM. AMkhe jotAM te tyAM kAMI hAya tema jaNAtuM nahatuM, paNa hAtha pheravIne jotAM e zikArIne mAlUma paDayu. ke-ahI AkAzasphaTikanI eka zilA paDelI che. e zilA, evA sphaTikanI banelI hatI ke enA raMga AkAza sAthe ekadama maLI jAya tevA hatA ane e sphaTika kharAkhara pAradarzaka hatA. e zilAne jo kAMIka aDe, te ja jAya ke-tyAM zilA paDI che; khAkI tA, AkAza jevuM ja dvekhAya. jhAMjhavAnAM jaLanA dekhAva joce che ? pANInu eka TIpu* ya na hAya, chatAM cAre kAra pANI ja pANI che evuM dekhAya. tema A zilA evI hatI ke--e zilAnI pAchalA bhAgamAM je kAMI hAya te jevuM hAya tevuM dekhAya, eTale najare jonArane vacce zilA che evuM lAge ja nahi. zikArIe nakakI karyuM ke me je haraNane joyeluM, te A zilAnI pAchaLathI pasAra thatuM joyeluM, kAraNa ke-hAthanA sparzI vinA ahIM A zilA che--evuM jANI zakAya tema nathI.' C 13
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNeA pachI, te zikArIne vicAra thayA ke- rAjA vasune ceAgya A zilA che.' AthI, te rAjA vasunI pAse gayA. vasu rAjAne teNe e AkAzasphaTikanI zilA sabadhI vAta karI. rAjA vasu e vAtane sAMbhaLIne prasanna thayeA. eNe A zikArIne khUba dhana ApIne khUza karyo ane pAte te AkAzasphaTikanI zilAne grahaNa karI lIdhI. 194 te pachIthI, vasu rAjAe khAnagImAM zilpine rokIne, e AkAzasphaTikanI zilAmAMthI, peAtAnA siMhAsanane mATenI vedikA taiyAra karAvI. e vedikAne geADavAvIne, vasu rAjAe, tenA upara pAtAnu siMhAsana goThavA'. A geAThavaNI evI rItanI thaI ke-rAjAnuM siMhAsana koI paNa prakAranA AdhAra vinA AkAzamAM addhara raheluM che, evuM kAI paNa jonArane lAge, AvI goThavaNI thaI gaI, eTale vasu rAjAe e zilpiAnA ghAta karAvI nAkhyA. joyuM ne, zrI kSIrakadambaka pAThake je parIkSA karI hatI, te keTalI badhI sAcI hatI ? kevA bhayaMkara hiMsaka pariNAmA pragaTI zake, evuM vasu rAjAnu haiyuM hatuM ? vasu rAjAe, zA mATe, zilpiene ghAta karAvI nAkhyA ? eTalA mATe ke- keAI ema jANI jAya nahi ke-vasu rAjAnuM sihAsana koI zilA upara gAThavAeluM che ane saune ema ja lAge ke-vasu rAjAnuM siMhAsana AkAzamAM addhara raheluM che !' zilpie jIvatA rahe, te kadAcita paNa sAcI vAta bahAra AvI javA pAme ne ? sAcI paNa vAta, koInA jANavAmAM AvavA pAme nahi ane peAtAnI khATI prasiddhi khanI rahe, e mATe ja vasu rAjAe zilpinA ghAta karAvI nAkhyA; tyAre, enA haiyAmAM keTalA badhA krUra piraNAmAnA
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 195 udbhava thavA pAmyuM haze ? ApaNe, e vicAra paNa kare joIe ke-vasu rAjAnA sthAne je ApaNe heIe, te ApaNA haiyAmAM evA kUra pariNAme uddabhava thavA pAme ke nahi? je cIja upara tamane ghaNe rAga hoya, te cIja jenA dvArA nAza pAmavAne saMbhava lAge, tene mATe tamane kevA kevA vicAra AvI jAya? ApaNuM svArtha mATe ya, ApaNe koInuM paNa bhUMDuM cintavavuM nahi, e tamAre nirNaya kharo? have, vasu rAjA, AkAzasphaTikanI zilAmAMthI banAvelI vedikA upara pote beThavAvarAvelA siMhAsana upara besavA lAge. koI jANatuM nahotuM ke-"rAjAnuM siMhAsana vedikA upara goThavAeluM che." saune evuM ja dekhAtuM hatuM ke-vasu rAjAnuM siMhAsana AkAzamAM addhara raheluM che." AvA camatkAranI vAta chUpI rahe? lekamAM vAta cAlI ke-vasu rAjAnuM siMhAsana AkAzamAM rahe che. zAthI? to ke-vasu rAjAnA satyanA prabhAvathI! vasu rAjAnI "satyavAdI tarIkenI prasiddhi to hatI ja ane temAM A vAta umerAI eTale pUchavuM ja zuM? cAre kera evI vAta thavA lAgI ke-"vasu rAjAnA satyavAdipaNAthI devatAo tuSTa thaI gayA che ane ema tuSTa thayelA devatAo, vasu rAjAnuM sAnnidhya karyA kare che!" . A prakAranI prasiddhi thavAnA ge, vasurAjAne tAtkAlika phAyade to e thaI gaye ke aneka rAjAo vasune vazavatI banI gayA. tame ya kahe che ne ke-"camatkArane namaskAra! camatkAramAM muMjhAya nahi, evA keTalA? camatkAranI suNIsuNAI vAto upara paNa bharose mUkIne, mithyAtvanI piSaka yAone AcaravA maMDI janArA, ghaNuM che ne?
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe sa0 evA te dhaNuA. tame emAMnA che ke nahi, e vicAravA jevu` che. 'saMtAnanI jarUrathI lalacAine, dhananI jarUrathI lalacAIne, peAtAnA ke peAtAnA kuTuMbanA koI mANasanA AreAgyane meLavavAnI lAlacathI ane kAI dhAyuM" kArya siddha thAya evI lAlacathI-evA koI paNa prakAranI lAlacane vaza banI jaine, kudevAdine ame kadI paNa sevyA nathI ane devAdine ame kadI paNa sevIe nahi.'-evu yathArtha rUpamAM kahI zake, evA jaino thADA che, ema te jarUra kahevu paDe ne? camatkArane namaskAra karIne, nahi karavA jevI karaNIone karanArAonI AzAo, pUrNa ja thaI che agara pUrNa thAya che ja--evu kAMi nathI, paNa lAlaca AdithI aneka pApAne sevAya che. 196 vasu rAjA satyavAdI tarIkenI prasiddhi bhAgavI rahela che, temAM eka prasa`ga evA upasthita thavA pAme che ke-vasu rAjAne asatya khelavu paDe che ane e asatyanu uccAraNa ene pAyamAla karI nAkhe che. vasu rAjAne mATe, e prasaga, gurUputra patakanI bhUlane lIdhe upasthita thavA pAme che. ApaNe joi AvyA chIe ke-jayAre zrI kSIrakadambaka pAThake nivedane pAmIne pravajyAne grahaNa karI, tyAre zrI nArada peAtAnA sthAne cAlyA gayA hatA. e pachIthI zrI nArada, patakane ane vasune ekeya vAra maLyA nahAtA. ghaNA vakhate, pahelI ja vAra, zrI nArada pharatA pharatA paryaMtakanI pAse AvI pahoMcyA. e vakhate, pAkaputra parvataka, peAtAnA ziSyeA samakSa Rgveda viSe vyAkhyAna karI kahyo hatA. temAM ' anartha vyak ' :
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga - 197 evI yajJa saMbaMdhI vAta AvI. tenI vyAkhyA karatAM, parvatake, ma ne artha " "--e karyo. A sAMbhaLIne, zrI nArade parvatakane kahyuM ke-"bhAI! brAntithI AvuM kema uccAre che? ApaNuM gurUdeve A "mA" padanI vyAkhyA karatAM, pApaNane samajAvyuM hatuM ke traNa varSanAM dhAnya, ke je dhAne vAvavAthI te ugI zaktAM nathI, evAM dhAnyane aja kahevAya che." te tuM kayA hetuthI, ApaNA gurUdeve karelI e vyAkhyAne bhUlI gaye ane "aje vaDe eTale gheTAMo vaDe" evo artha te upade ?" pite upadezelA arthane zrI nArade khoTe kahyo ane gurUe ke artha kahyo hate-tene khUlAso paNa karyo, e vAtane parvataka khamI zakyo nahi. AthI, zrI nAradanA kathana saMbaMdhI vicAra karavAne paNa thelyA vinA, parvatake zrI nAradane kahyuM ke tuM jaNAve che te artha, mArA pitAjIe eTale ApaNuM gurUdeve kahyuM ja nathI. teozrIe te "are eTale gheTAMo" -evo ja artha kahyo hato, ane, kemAM paNa Aje eTale gheTAM -evo ja artha kahe che. " zrI nArada kahe che ke "zabdonA arthonI kalpanA mukhyA paNa hoya che ane gauNa paNa hoya che. "gheTuM' evo "aja" zabdane artha karavo, e mukhya arthakalpanA che ane "trivArSika dhAnya" e "aja" zabdano artha karavo, e gauNa arthakalpanA che. A sthAne, gurUdeve, gauNa arthakalpanA karI hatI. vaLI tuM vicAra kara ke-gurUdeva paNa dharmanA ja upadeA hatA ane A kRti paNa dharmAtmikA ja che; eTale, A kRtimAM gheTAMone hemavAnuM vidhAna heya
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- 198 cAra gatinAM kAraNe nahi ane ethI gurUdeva paNa gheTAMone hemavAnuM upadezavA jevo artha kare nahi; mATe he mitra! dharmopadeNA gurUdevane ane dharmAtmikA kRtine anyathA karavA dvArA, tuM pApanuM upArjana kara nahi!" | zrI nArade kahelAM A sugya ane hitakArI vacane, parvatakane pApamAgathI pIche haThAvanAra nIvaDavAne badale, parvatakane roSathI dhamadhamate banAvanAra nIvaDyAM. ekAnta hitakArI ane sAcAM paNa vacane, saune ya hitakArI ane sAcAM ja lAge, evo niyama nathI. sAMbhaLanAranA haiyAnA bhAva upara paNa, vacanonI asarane meTe AdhAra rahe che. saMbhaLAvanAra ne sAMbhaLanAra, bane ya sArA haiyAvALA joIe. saMbhaLAvanAra sArA haiyAvALo hAya, eTalA mAtrathI ja kAMI sArAM vacanenI sArI asara thAya nahi. samyagdaSTi AtmA, varUpe mithyA evA paNa zrutane samyapha rUpe pariNamAvI zake che ane mithyAdaSTi AtmA, svarUpe samyapha evA paNa zratane mithyA rUpe pariNumAvanAre bane che. svarUpe samyapha evuM paNa zruta, mithyASTionA antaramAM mithyA rUpe pari me, emAM deSa kene? e AtmAonI pitAnI dRSTimAM rahelA mithyAtvane ja! eTale, taddana sAcAM ane ekAnta hitakArI evAM paNa vacane, sau keIne sAcAM ane hitakArI ja lAge, evuM kahI agara te mAnI zakAya nahi! | zrI nArade, parvatakane "dharmopadeSTA gurU ane dharmAtmika zrutine anyathA karavA dvArA pApanuM upArjana kara nahi'evI zANI zIkhAmaNa ApI, ethI gussAmAM AvI jaIne, parvataka zrI nAradane kahe che ke "gurUe upadezelA zabdArthanuM
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 199 ulaMghana karIne, tuM, dharmane upAje che? gurUe te "a" eTale "gheTAMo" evo ja artha upade hatA, paNa mithyAbhimAnathI tuM UlaTe artha kare che. daNDane bhaya hAya te ja, mANase mithyAbhimAnanAM vacanone uccAratAM aTake che, eTale ApaNe "paNa" karIe. pratijJA karIe ke je kaI pitAnA pakSanuM sthApana karavAmAM niSphala nIvaDe, te pitAnI jIbhane chedAve.' ane A bAbatamAM ApaNe ApaNA sahAdhyAyI vasu rAjAne, pramANa purUSa tarIke svIkArIe." zrI nArade, tarata ja, parvatakanI e vAtane svIkArI lIdhI, kema ke sAcA belAone evA paNuM "paNane svIkAravAmAM kSobha thatuM nathI. A pramANe, zrI nArade ane parvatake paNa karI lIdhuM ane te pachIthI, bane chUTA paDyA. zrI nArada ane parvatakanI vacce thayelI arthabhedanI vAtacItane, zrI kSIrakadambaka pAThakanI patnIe eTale parvatakanI mAtAe sAMbhaLI hatI. teNane ethI bahu AghAta lAgyuM hatuM. pitAnA putre bahu bhayaMkara bhUla karI che ane enuM pariNAma mahA gaMbhIra Avaze, ema teNIne lAgyuM hatuM. AthI, teNIe pitAnA putra parvatakane ekAntamAM bolAvIne kahyuM ke-"tArA pitAne "aja" eTale "trivArSika dhAnya' e artha kahetAM te, gRhakArya karavAmAM rata evI paNa meM, sAMbhaLyA hatA! eTale, ahaMkAramAM AvI jaIne te je jihvA chedanuM paNa karyuM, te ghaNuM ja anucita karyuM che. avicAryuM vartana karanArAo, vipattione ja pAme che." parvataka je dhArata, te pitAnI mAtAnA AvA kathanane
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 cAra gatinAM kAraNA sAMbhaLyA pachIthI, potAnI bhUlane avazya sudhArI zakata; pApamAM vadhAre khUMcI jatAM khacI javAnI ane thai gayelA pApathI nivRtta thaI javAnI, parvatane A sundara sAmagrI maLI hatI; paNa ahuMkAra ADe Avyo. anaeN patranA zrI nArade je a` kahyo, te ja apeAtAnA pitA evA gurUe karyA hatA, evuM e pAte jANe che; enI mAtA paNa ema ja kahe che; ane tema chatAM paNa, pataka, e padanA pAte karelA arthane ja vaLagI rahe che. AmAMthI, parvatakanA AtmapariNAmAnuM sakilaSTapaNu` sUcita thaI jAya che. enI bhavitavyatA evI che ke-e marIne narake ja javAnA che. eTale, ene maLelI sArI paNa sAmagrInA e, peAtAnA hitamAM upayoga karI zakatA nathI. parvataka tA peAtAnI mAtAne e ja kahe che ke- mAtA ! je karyuM te kayu. game te prakAre paNa eka cIja karyA pachIthI, e kema thAya, e vhevAnu hAya nahi !' AvA javAbathI, parvatakanI mAtA samajI gaI ke- have mArA paryaMtaka, potAnI bhUlane sudhArI le-e zakaya nathI.' paNa ethI enA manane zAnti thaI nahi. UlaTI, enI becenI vadhI gaI. zrI nAradanI sAthenI A hAMzAtAMzImAM, mArA dIkarA parvatakanI jIbha avazya chedAze, evI enA manamAM khAtrI thaI gaI hatI: kAraNa ke-potAnA patie ane padanA zA a karyAM hatA-te jANavA sAthe, teNI e paNa jANatI hatI ke-rAjA vasu evA satyavAdI che ke--e sAcu kahyA vinA raheze nahi. pAtAnA putranI jIbha kapAze, e vicAre teNIne khUba ja vila banAvI mUkI. potAnA putra pratyenA
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga mehanA yoge, e pIDAvA lAgI; ane ethI, putrane Apatti mAMthI ugArI levAne mATe, te game tevuM ayogya kArya karavAne mATe paNa tatpara banI gaI. pAThakapatnIe vicAryuM kemArA putra parvatakane ApattimAMthI ugArI levAne have eka ja upAya che; ane te upAya e ja ke-rAjA vasu beTI sAkSI pUre ! rAjA vasu je nArade kahelA arthane khoTe kahe ane pavatake kahelA arthane sAco kahe, te ja parvatakane mAthe Aphata jhajhumI rahI che, temAMthI parvataka ugarI jAya. A vicAra karIne, pAThakapatnI rAjA vasunI pAse gaI ghaNA kALe pAThakapatnInAM darzana thavAthI, rAjA vasune khUba ja AnaMda thaye. harSita cittavALA banelA rAjA vasue, pAThakapatnIne kahyuM ke-"mAtA! tamArAM darzanathI mane mArA gurU zrI kSIrakadambakanAM darzana thayAM che! kaho, huM tamAre mATe zuM karuM ane tamane zuM ApuM?" A takano lAbha letAM, pAThakapanI, rAjA vasune kahe che ke-"rAjana ! mane bhikSAmAM mAtra mAre putra ja joIe che, te tuM te mane Apa! he putra! je putra ja na hoya, te pachI mAre dhana ane dhAnya Adi anya vastuone karavI che paNa zuM?" pAThakapanIe AvI rItie yAcanA karavAthI, svAbhAvika rItie ja rAjA vasu kahe che ke-"mAtA! Apane putra parvataka mAre mATe te pAlya paNa che ane pUjya paNa che. zruti paNa ema ja kahe che ke-gurUputranI sAthe paNa gurUnA je ja vartAva kare joIe." A pramANenA AzvAsanane ApIne rAjA vasu pAThakapatnIne kahe che ke-kenA upara, akALe reze
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 cAra gatinAM kAraNe bharAIne, kALe pitAne mRtyupatra pheMkyo che? mArA bhAIne mAravAnI IcchAvALa keNa che ? mAtA ! kaho, tame kema duHkhI che?" rAjA vasunI pAsethI, ADakatarI rItie, AvI khAtrI. meLavI lIdhA bAda, pAThakapatnIe, "aja' zabdanI vyAkhyA bAbatane Akho ya vRttAnta rAjA vasune kahI saMbhaLAvya; jihavAIdanuM je paNa karAyuM hatuM, te viSe paNa kahyuM, ane, e vAta paNa kahI ke-parvataka ane nArade tArA kathanane pramANa karavAnuM kabUla karyuM che. Ama badhI hakIkatane jaNAvIne, pAThakapatnIe, rAjA vasunI pAse potAnA putranA rakSaNanI yAcanA karatAM kahyuM ke tAre ja tArA bhAInuM rakSaNa karavAnuM che; ane, e mATe tAre kahevuM ke ApaNuM gurUe ne artha e evo thAya ema kaheluM. bhAI ! meTA mANase te pitAnA prANanA bhege paNa papakAra kare che, te pachI A te vANI mAtrathI thAya te paropakAra che!" rAjA vasu, pAThakapatnInA mukhethI AvI yAcanAne sAMbhaLatAM, bahu ja duHkhI thaI gayuM. teNe pAThaka patnIne kahyuM ke"mAtA ! mArAthI evuM mithyA vacana kema bolAya ? satyavAdie to, prANanA nAzane saha paDe te tene paNa sahI le, paraMtu asatya vacanane to teo uccAre ja nahi! pApathI DaranArA. mANase, jyAM anya paNa kAMI asatya nahi balavuM joIe, tyAM gurUnA vacanane anyathA karavA rU5 phUTa sAkSI che, tenAthI bharAya ja kema?" rAjA vasue ATalI spaSTa vAta karavA chatAM paNa pAThakapatnIe te, rAjA vasunI pAse pitAnuM dhAryuM karAvavAne.
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 203 - ja prayatna karyo. rAjA vasune gurUdrohanI vAta jeTalI khaTakI, teTalI paNa patidrohanI vAta pAThakapatnIne khaTakI nahi, kAraNa ke-atyAre teNe putramehanA ja AvegamAM taNAI rahI hatI. eka te asatya lAvavAnuM pApa ane temAM sAthe. patidrohanuM pApa tathA evA pApane AcaravAthI mahA hiMsAnI puSTi thavAnI pUrI saMbhAvanA; chatAM ya, putramohane AdhIna banelI pAThakapatnI, ene vicAra ja karatI nathI. vasu rAjAe tadana sIdhI vAta karI, tyAre pAThakapatnI UlaTI gussAmAM AvI gaI. teNue rASathI rAjA vasune kahyuM ke-"tAre tArA gurUnA putrane vadhAre guNa hoya, te tema kara ! agara, tArA pitAnA satya bolavAnA vratanA Agrahane vadhAre gaNu hoya, te tema kara !" eTale ke-tArA satyavratanA AgrahanI pAse, tane, tArA gurUnA putranI jIndagInI kAMI ja kimata nathI. pAThakapatnIe reSamAM AvI jaIne je AvuM kahyuM, te rAjA vasuthI jIravI zakAyuM nahi! pAThakapatnInA Agrahane ane reSane AdhIna thaI jaIne, rAjA vasue "gurUe "ne artha "ji"--e kahyo hato evI TI. sAkSI bharavAnuM kabUla karyuM ! eTale, rAjA vasunI e kabUlAtathI khUza thayelI pAThakapatnI, potAnA sthAne pAchI pharI. have, agAu thayelA nirNaya anusAra, zrI nArada ane parvataka, aja zabdanA gurUe kahelA arthane nirNaya karavAne mATe, rAjA vasunI pAse gayA. rAjasabhA maLI. rAjasabhAmAM je sabhya maLyA hatA. te mAdhyacca guNathI zobhanArA hovA uparAnta, vAda ane prativAda karanArA banneyanA vAdamAM, saduvAda kare che ane
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 cAra gatinAM kAraNe asavAda kene che-tene nirNaya karavAmAM catura hatA. dUdha ane pANI-e bene bhegAM karIne je haMsanI pAse mUkavAmAM Ave, te haMsa emAMthI dUdhane bhAga pII jAya ane pANIne bhAga bAkI rAkhe haMsanI cAMcamAM kudaratI rItie ja Ave guNa hoya che. vasu rAjAnI rAjasabhAmAM maLelA sabhya paNa, savAdane ane asaduvAdane vibhakta karavAnI kunehanI bAbatamAM, haMsa jevA hatA. je sabhAnA sabhyae, kaI paNa vAdane aMge nirNaya karavAnuM hoya, te sabhAnA sabhyamAM jema mAdhyacca guNa joIe, tema savAda ane asaduvAdane bheda pADavAmAM haMsanI upamAne pAmI zake evI vivekazakti paNa joIe. mAdhyacca guNane abhAva hoya athavA te sadu ane asadune viveka karavA jegI vicakSaNatAno abhAva hoya athavA to e banne ya guNone abhAva hoya, evA sabhyonI sabhAmAM vAdane nirNaya karAvavAne mATe javAnuM, kaI paNa DAhyo mANasa te kahe ja nahi. vAda jema jenI-tenI sAthe hoya nahi ane je-te sthAne hoya nahi, tema jenI tenI rUbarUmAM paNa hoya nahi. je sabhA samakSa vAda karavAnuM hoya, te sabhAnA sabhyomAM mAdhyacya guNa paNa joIe ane haMsa jema kSIrane ane nIrane alaga alaga karIne kSIranuM pAna kare che ane nIrane tajI de che, tema saduvAdane ane asaduvAdane yathAsvarUpe pichAnIne asaduH vAdanA tyAgapUrvaka saduvAdane svIkAravAnI vicakSaNatA paNa joIe. rAjasabhAmAM sabhya ekatrita thayA, eTale vasu rAjA paNa AvyuM ane teNe AkAzasphaTika zilAnI banAvelI
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga - - 205 vedI upara rahelA siMhAsanane alaMkRta karyuM. pachI, zrI nAradajIe ane parvatake pitapotAnA pakSanuM pratipAdana karyuM. ane A viSayamAM je kAMI paNa satya hoya, te kahevAnI rAjA vasune te banee vijJapti karI. A rItie e banee vijJapti karyA bAda, e rAjasabhAmAM je vipravRddhI hAjara hatA, teoe rAjA vasune uddezIne kahyuM ke-"rAjan ! vivAda have ApanI samakSa upasthita che. eka kahe che ke-ane, trivArSika dhAnya-e artha gurUe kahyo hato, ane bIjo kahe che ke-cAno meSa e artha, gurUe kahyo hate. AkAza ane pRthvInI vacce, jema sUrya che, tema A benI vacce pramANa rUpa sAkSI Apa ja che. satyathI ja ghaTa prati divyo vate che, satyathI ja varasAda varase che ane satyathI ja devatAo siddha thAya che. ApanAthI ja loka satyamAM sthApita karAya che, eTale ame A viSayamAM A5ne zuM kahIe ? ApanA satyavratane ucita. evuM Apa bolo !" vipravRddhoe rAjAne kevI majenI salAha ApI? vipravRddhoe theDAmAM ghaNuM kahI nAkhyuM che. rAjA je vyaktigata zaramathI cala-vicala cittavALa banI gayela hoya, te paNa tene satyane uccAravAnuM mana thaI jAya, evI salAha temaNe ApI ne ? paNuM, vasu rAjAe vipravRddhonI A salAhane sAMbhaLI-na sAMbhaLI karI nAkhI; kAraNa ke-samajapUrvaka, IrAdApUrvaka asatya balavAne rAjAe nirNaya karI lIdho hato. vipravRddhonI salAhane aNasAMbhaLI karIne ane pitAnI satyavAdI tarIkenI prasiddhine paNa dUra karI nAkhIne, rAjA
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 cAra gatinAM kAraNo vasue peAtAnI sAkSI bharatAM kahyuM ke- annanA meSa evA artha thAya, evuM gurUzrIe kahyu' hatuM. ' rAjA vasue khoTI sAkSI teA bharI dIdhI, paNa tatkAla enI bhUrI hAlata thaI javA pAmI. tyAM rahelA devatAo, tenA asatya vacanathI kupita thayA; ane kupita thayelA e devatAoe, AkAzasphaTikanA Asana upara rahelI rAjA vasunI vedikAnA cUrecUrA karI nAkhyA. ethI, rAjA vasu nIce jamIna upara pachaDAI paDayo ane marIne dheAra narakamAM cAlye gaye. rAjA vasu jamIna upara paTakAI paDatAM, * phUTa sAkSI bharanArA-cAMDAla jevA tArA mAMDhAne kANu jue ' -evI rItie vasu rAjAnI nindA karatA thakA zrI nAradajI paNu, tyAMthI potAne sthAne cAlyA gayA. ' rAjA vasunA asatyavAdathI kupita thayelA devatAe, vasu rAjAnI gAdIe je je putra beThA, te te putrAne paNa haNI nAkhyA. ema, rAjA vasunI paraparAmAM ATha gAdIvArasA haNAI javA pAmyA. eveA bacAva karmAM sattAnI pAse nahi cAle H ahIM te! vAta e che ke-atRta bhASaNa, e paNa narakanA AyuSyanA AzravA paikInA eka Azrava che. rAjA vasu jo pAtAnA satyavAdipaNAne vaLagI rahyo hAta, teA tenI AvI bhayakara dazA thavA pAmata nahi. rAjA vasu asatya olyA zA mATe ? gurUpatnInA Agrahane vaza thaI ne ne ? paNa, e zupatnI rAjA vasunA narakagamanamAM ADe AvI zakI nahi. "mAre khATu nahAtuM khelavuM, paNa amukanA AgrahathI mAre khATu
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 207 elavuM paDyu'-evA khacAva, karma sattAnI pAse cAlI zake nahi. pApa kare tene ya sajA bhAgavavI paDe, pApa karAve tene ya sajA bhAgavavI paDe ane pApanI je anumeAdanA kare, tene ya sajA bhAgavavI paDe. samarAIA kahAmAM yazeAdharanA prasa'ga Ave che. yazeAdhare kevaLa peAtAnI mAtAnA AgrahathI ja kukaDAne mAryAM hatA, paNa tene anu' bhayaMkara pariNAma keTalA ya bhavA sudhI bhAgavavuM paDayuM hatuM. mAtAe kukaDAne mAravAnA Agraha karyo, tyAre yazeAdhare pahelAM teA nA kahIne, mAtAne hi'sA nahi karavAnI khAkhatamAM ghaNuM ghaNuM samajAvyu hatuM. kukaDA mAratAM pahelAM, mA-dIkarAnI vacce tA, ghaNI ghaNI vAtA thaI hatI; paNu Akhara, mAtA pratyenA mamatvane AdhIna banIne, zeAdhare kukaDAne haNyA hatA. . evA vakhate, pariNAmeA ghaNA kaluSita bhAvane pAme che. manane ghaNu* kaThora banAvyA vinA, evA saMcAgeAmAM hiMsA thaI zakatI nathI ke asatya elI zakAtuM nathI. piraNAme je samaye khUba ja kaluSita banI javA pAmyA hoya, te samaye jo AyuSyanA aMdha paDe, teA dugatinA-narakanA AyuSyanA madha paDe, temAM navAI nathI. AvA banAvA sUcave che ke-jIve saMbaMdhiothI paNa khUba ja sAvadha rahevu joie. rAga ane dveSa-banne ya kharAma che. rAga ane dveSa udayamAM teA cheja, paNa ApaNe sAvadha banI jaIe, teA rAga ane dveSa kharAkhI te na karI zake, paNa hitanI sAdhanAmAM sahAyakeya khanI zake. e mATe, vivekanI jarUra che. sAdhavA ceAgya zuM che ane tajavA yogya zuM che ane vAstavika prakArane niya karI
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 cAra gatinAM kAraNeA levA joie ane sAdhavA cAgyane sAdhavA tarapha ja lakSya rahe, e mATe prayatnazIla anavu joIe. tame bruTa huM' nathI ja khelatA, evu teA kahI zakAya tema nathI ne ? paNa, te rasapUrNAMka eTalo che ke nahi ? yAjanApUrvaka khele che ke nahi ? sa MjogovazAt asatya khelavu paDatu hAya, te ya tene tamArA haiyAmAM khaTakArI rahe che ke nahi ? ema thAya che ke-kayAre huM A badhA saceogothI chUTI jAuM, ke jethI mAre thADu paNa asatya bolavuM paDe nahi ? A badhI vAtA tamAre ja vicAravAnI che. 'je kAI asatya khele te narake ja jAya'- evA niyama nathI; parantu asatya vAdamAM, narake laI javAnI paNa tAkAta che. emAM, AtmAnA pariNAmeAnI sAthenA saMbaMdha, e bahu agatyanI vastu che. asatya khelavuM ja nahi -evI avasthAne meLavavAnI mahenata karyA karatA haiA ane na chUTake sAmAnya asatya khAlavu paDe tyAre ya haiyuM ka patuM rahetu hAya tema ja tevuM asatya melyA pachIthI ya tene pazcAttApa thatA rahetA hAya, tA mAtra asatya vacanamAM narake ghasaDI javAnI tAkAta nathI, parantu AtmAnA pariNAme agaDe, te asatya vacana narake paNa ghasaDI jAya ! paradravyaMnuM haraNa paNa narakanu kAraNa mane : paradravyanu haraNa, e paNa narakanA AyuSyanA Azrave paikInA eka Azrava che. saMsAramAM beThe jIva, nIti Adine jALavavA pUrvaka cAgya dhaMdhA AdithI paisA pedA karatA hoya, tA te paradravyanuM haraNa kare che-evuM kahevAya nahi. tamAre, dhana nahi levu-evu`paccakkhANa nahi; paNa kAinu paNa
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga dhana anItithI nahi levAnuM te paccakhANa kharuM ne? gharamAM jeTaluM anItithI AvyuM hoya, te rAkhavuM game te nahi ne? sa Aje pradhAna cIja anIti banI gaI che. kema ke-anIti karyA vinA kamAI zakAya ja nahi, e siddhAnta nakkI karI lIdhuM che! Aje, moTe bhAge, anItine Dara anIti khAtara te rahyo ja nathI. anIti nahi karavA khAtara anIti nahi karavI-e judI vastu che ane bhayana. mAryA anIti nahi karavI-e judI vastu che. Aje, anIti AcaratAM kaMpArI Ave ane anItine AcaryA pachI e DaMkhyA kare, evA mANasa nathI -ema te nahi ja, paNa evA mANase ceDA-ema te kharuM ne? ughADI rItie ke khAnagI rItie, paNa keIne ya chetarIne tenuM dravya laI levuM, emAM keTaluM moTuM nukazAna thavAno saMbhava che, enI tame kadI kalpanA sarakhI paNa karI che kharI? tame keIthI ThagAva, te tamane ema thAya ne ke-sAlA AvA luccA keTalA haze? te pachI, tame tyAre evI rItie bIjAne chetare, tyAre ene zuM thAya? chetarapIMDI karanArAnA pariNAme kevAka thAya? chetarapIMDI karavAne rasa thaI gayA pachI, ene casake lAgI gayA pachI, mana kayA vicAramAM ramyA kare? emAM, pArakAnA haiyAmAM chetarAvAthI je duHkha thAya, te duHkha tarapha bedarakArI keTalI ? tyAre haiyuM kaThera bane kharuM ke nahi? ane, ema haiyuM kaThera banI jAya, te tamArI gati kayI thAya? pitAnA kAraNe bIjAne duHkha thAya ane AtmAmAM e tarapha bedarakArI AvI jAya, te temAM hiMsaka bhAva paNa AvI ja gaye. amRta bhASaNa ane paradravyanuM haraNa, e vagerene hiMsaka 14
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 cAra gatinAM kAraNe bhAvane vega maLI jAya, te e badhAM narakanAM kAraNe paNa banI jAya, e susaMbhavita che. Aje, anIti evI sarva sAmAnya banatI jAya che ke-ene sevatAM, arerATIne anubhava karanArAo paNa thoDA haze, ema lAge che. paMDita cAra : anIti sevavA yogya nathI ja, sahavuM paDe te sahavuM -e sAruM, paNa anIti sevavI-e sAruM nahi, AvI manevRtti te hevI ja joIe, ane AvI manavRtti hoya te ja, kadAca saMyogavazAt anIti sevAI paNa jAya, te ya temAM hiMsaka bhAva bhaLe nahi. pelA corI karavA janArA paMDitane yAda kare. e paMDita sAce paMDita hatA, kAraNa ke-pApabhIru hate. game teTaluM bhaNela gaNelo mANasa paNa je pApathI DaranAre na hoya, te enuM bhaNatara e sAcuM bhaNatara ja nathI. bhaNatara, e mATe ja upayogI che ke ene yege jIva anAcaraNathI vimukha bane ane sadAcaraNanI sanmukha bane. bhaNatarane khare guNa ja e che ke-e bhaNanArane pitAne paNa tAre ane bIjA ene paNa e tAranArUM bane. je bhaNatara bhaNanArane pitAne nukazAna kare, te bIjAone paNa prAyaH nukazAna ja kare ne? tyAre, bhANutara kalyANakArI kyAre banI zake? bhaNataranA mege jIvamAM pApabhIrutAne guNa pragaTe te ja bhaNatara kalyANakArI banI zake ne? bhaNela gaNelo mANasa je pApathI DaranAra na hoya, te enuM bhaNatara ene potAne ane bIjAone paNa nukazAna karanAruM nivaDe, te svAbhAvika che. kAraNa ke
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 21 pitAnA bhaNatarane upaga, e, anAcaraNene AcaravAnI janAo ghaDavAmAM, anAcaraNene AcaravAmAM ane bIjAene chetaravA AdimAM kare. pelo paMDita pApabhIru hatuM, paNa ene pApane udaya jabare hate. pApanA udayakALamAM pApabhIrutA hoya, te pApano udayakALa AtmAne udayakALa lAvavAmAM sahAyaka banI jAya, e susaMbhavita che. paMDita vartamAnamAM pApabhIru hatuM, paNa e paMDitanA AtmAe pUrve evuM. pApa AcareluM ane lAbhAntarAya karma evuM upajeluM, ke jenA udayane kAraNe, e paMDitane mAgavA chatAM ya mahenata maLatI nahi ane rakhaDavA chatAM ya reTI maLe te maLe, evuM banatuM. e paMDita, mahA muzIbate, pitAne ane pitAnI patnIne tathA potAnAM bALakone gujAre karate hate. emAM, lAbhAntarAya karmane e udayakALa AvI lAge ke-reTI ya durlabha banI gaI. reTI raLavAne mATe rakhaDI rakhaDIne paMDitane khAlI hAthe pAchA pharavuM paDe evA divaso AvI lAgyA. pite ya bhUkhe ane gharamAM ya badhAM bhUkhyAM, chatAM paMDita game te prakAre reTI meLavavI-e vicAra karatuM nathI. tame ATalI hada sudhI TakI zake kharA? tame kadAca anIti kare te ya na chUTake ja kare ne ? peTapUra anAja ane aMga DhAMkavAne vastra hoya, tyAM sudhI to anIti kare nahi ne? sa, A te bahu meTI vAta thaI gaI. A vAta paNa je bahu moTI hoya, te tamAre mATe nAnI vAta kayI che? bharaNapoSaNa jeTaluM maLatuM hoya agara maLe tema hoya, te chatAM ya anIti karavI, e zuM mANa
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 sAI che ? cAra tinAM kAraNA sa0 lAbhanI vAta moTI che te ? eTale jarUrIyAta khAtara, nakhaLAi khAtara ja anIti karAya che-ema nahi, paNa lAbha mATe che ane ethI anIti karAya che, ema ne ? leAbhane AdhIna khanele ane mAtra lAbhamAM je AnaMda mAnanArA, peAtAnA lAbhane mATe hiMsakAdi bhAvA mAM rame, te temAM paNa navAi nathI ane enA cage e dutimAM ghasaDAI jAya tA, emAM paNa navAI nathI. pelA paDitane ane enA kuTukhane bhUkhyuM maravAne vakhata AvI lAgyA. bhUkhanu duHkha, e jevuM-tevuM duHkha hAtuM nathI. paDita teA yena kena pAtAnA duHkhane sahI rahyo che, parantu paDitANInI dhIraja khUTI jAya che. peAtAnAM karAM bhUkhanAM mAryAM TaLavaLI rahyAM che, e paDitANIthI sahana thatuM nathI. chokarAM thAkIne jyAre uMdhI gayAM, eTale paDitANIe pa'Ditane kahyu ke-' A mArAthI joyuM jatuM nathI. tamArA peTamAM khADA ane mArA peTamAM ya khADA--e teA ThIka, paNu A chekarAMo bhUkhe mare, e kema sahana thAya ? pati kahe che ke ' tArI vAta taddana sAcI che. huM paNa lAcAra chuM. roTI mATe ghaNuM rajhaLuM chuM, paNa mAgI mahenateya nA maLe, tyAM karavuM zuM? karmanI kaThaNAi evI che ke-mane, majurI mAguM chuM te majurI paNa maLatI nathI ! ' paDitANI kahe che ke- teA khIjo upAya kare ! ' paDita kahe che ke bIjo upAya hAya tA ne? ' paDitANI kahe ke majurI nathI maLatI, te cerI
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 213 karatAM ya AvaDe che ke nahi ?" paMDita kahe che ke-"corI karatAM te AvaDe, paNa cerI karAya nahi." eTale, paMDitANuM kahe che ke tyAre zuM chokarAone bhUkhyAM mArI nakhAya? majurI maLe nahi ane cerI thAya nahi, te A badhAMne jIvADavAM zI rItie ?" paMDita ane paMDitANa vacce ghaNI rakajhaka cAlI. chekarAMo pratyenI dayAnI vAtane AgaLa karIne, paMDitANIe paMDitane cerI karIne paNa khAvAnuM laI AvavAne mATe ubhe karyo. paMDita paNa saMjogenI viSamatAne vicAra karate karate, corI karavAne mATe nIkaLe. cirI karavAne mATe nIkaLavA chatAM paNa, paMDita vicAra kare che ke kyAMkathI eka divasa peTa bharAya eTaluM je maLI jAya, te basa che. kAraNa ke-cerI karavAne nIkaLyo che, paNa corI karavI e sAruM nathI-evuM manamAM beTheluM ja che. pitAnA sthAnethI nIkaLIne, paMDita eka jhuMpaDInI pAse ... AvI pahoMce che. e jhuMpaDInI bahAra kaMthA paDelI che. e kaMthAne joIne, paMDita vicAra kare che ke "je A kathAne huM cerIne laI jAuM ane savAre Ane vecI nAkhuM, te eka divasane mATe amArA saunuM peTa bharAya eTaluM te maLI rahe!" tyAM te, e jhUMpaDImAM rahenArAM dhaNuM-dhaNIyANI vacce cAlatI vAtacItano avAja paMDitane saMbhaLAve. paMDita e vAtacIta sAMbhaLavAne mATe jarA najadIkamAM gaye. e dhaNI-dhaNIyANuM evI vAtacIta karatAM hatAM ke-"gharamAM AvatI kAle khAvAne mATe kAMI che nahi; kAle je kAMIka raLI lAvIzuM, te ja
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 cAra gatinAM kAraNe ApaNe roTalA bhegAM thaIzuM. ' ya jhuMpaDImAM thatI AvI vAtacItane sAMbhaLIne, pelA paDita, kathA ceAravAnA potAnA nirNayane tajI dIdhA. ene thayu ke AvAM duHkhI mANasonI cIjane cArAya ja kema ? Aje ame badhAM bhUkhyAM chIe, paNa kAle A bene khAvAnuM na maLe, teA A enuM zuM thAya ? vaLI, AvAM duHkhI mANasAne peAtAnI kathA jAya, teA ya tethI keTalA badhA AghAta lAge ?' pAraku' dhana cAravA jAya, chatAM haiyAmAM dayA rahI zake, evuM paNa ane ke ? evuM ya bane evu' na ja ane-ema nahi; paNa evuM kayAre ane-e vicAravAnI jarUra che, cArI karavA lAyaka nathI, e vAta haiye hAvI joI e. mArU' cAlata tA huM cArI karavAne mATe nIkaLata nahi, evA khyAla sajIva hAvA joIe. jema mArA duHkhane huM nathI sahI zakatA ane ethI mAre kharAba paNa kAma karavuM paDe che, tema bIjAo paNa duHkhane sahI zake nahi-e zakaya ja che; mATe, mAre khIjAone mArAthI duHkha thAya nahi-tenI kALajI rAkhavI joI e, evI maneAvRtti hovI joi e. tame bajAramAM beThA hA, dhaMdhA karatA hA, paNa kAInuM ya hakka vagaranuM levuM te pApa che--evuM teA tamArA haiyAmAM beThelu hAya ne ? tame kema kamAva che- e vAta nathI pUchateA, tame paisA kema rAkhyA che ane paisA zuM kAma raLeA che-e vAta paNa nathI pUchatA, paNa ATaluM teA haiyAmAM kharU ne ke-mane koinuM ya bInahunu, anItithI lIdheluM khape nahi ? koinuM ya khInahanu anyAyAdithI paDAvI levuM, e mahA pApa cheeTaluM teA tamArA haiyAmAM rahe ne ? tame AvuM mAnatA hA
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ bI je bhAga 215 ane A mujaba vartavAne prayatna karatA ho, te tame bajAramAM zAhukArIthI pharI zake. za0 Ameya zAhukAra te kahevAya che. e te anItinuM pramANa ghaNuM vadhI gayuM che ethI! bAkI te, anIti karanArAo paNa pAchaLa vAta te kare che ke amuka mANasa vepArI nathI, paNa lUMTArUM che. sakoIne garaja heya ane vadhAre vyAja ApI jAya, to te bInahakanuM kahevAya ? tame ja vicAro ne ke-enI jagyAe tame che ane tamAre evI rItie vadhAre vyAja ApavuM paDe, te tethI tamArI AMtaraDI keTalI badhI kakaLI UThe? kaI tamArUM gaLuM dAbe ane e vakhate tame ene e je mAge te Apa, te te ApyuM kahevAya? eNe kayAM corIchupIthI lIdhuM che? tamArA hAthe ja tame ApyuM che ane eNe lIdhuM che, chatAM tame zuM kahe ? evI phasAmaNa ubhI karavI ke-pelAne tame mAge te ApyA vinA chUTake thAya nahi, lAcArIthI te ApI paNa de, paNa e levuM e tamane zobhe kharuM? enA haiyAnA duHkhanI ane tamArA haiyAnI kUratAnI kalpanA to karI juo! tame gRhastha che, saMsAra mAMDIne beThA che, vepAra nathI karavAna-e banavAnuM nathI, ema te kharuM ne? vANiye muDI khAya ne besI rahe, e bane? kahevAya che ke-vANiyAnA svabhAvamAM muDI khAIne besI rahevAnuM heya nahi, chevaTe kAMI nahi, te ya khAvA jeguM raLavAne mATe mathyA vinA vANiye rahe nahi; eTale, tame dhaMdho kare ja nahi, evuM te kahevAya evuM nathI ne? paNa, dhadhe karatAM. dayAnI bhAvanAne Takakara
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 cAra gatinAM kAraNe lAge nahi, enI kALajI rAkhavAnuM te kahevAya ne? pele paMDita, cerI karavAne nIkaLyuM hatuM, te ya potAnI dayAbhAvanAne AMca Ave nahi-enI kALajI rAkhe che ane tame vepAra karatAM ya eTalI kALajI rAkhe ke nahi ? tamArAmAM koI, e paMDita je duHkhI te nathI ja, paNa e paMDita jevA haiyAvALA tamArAmAM keTalA che? tame te tamAre ja vicAra karo ke-"huM evuM chuM ke nahi?" khAlI bIjAnI paMcAtamAM paDavuM nahi. ahIM tame sAMbhaLavAne Ave che, te te tamAre mATe Ave che ke bIjAone mATe? upadeza levA Ave che ke upadeza detAM zIkhavA Ave che? pitAne mATe nahI sAMbhaLanArA ane pArakAne mATe sAMbhaLanArAne te, sArAmAM sAre upadeza paNa, prAyaH kazI ja sArI asara karanAra nIvaDe nahi. pele paMDita kathA lIdhA vinA ja cAlI nIkaLe AgaLa. paMDite tyAM ja nakakI karI lIdhuM ke "kaI paNa garIbane ghera te corI karavI ja nahi. cerI kaI evA zrImaMtane tyAM karavI, ke jethI ene enI kaI cIja jAya te ya duHkha thAya nahi. mAre kAMI bahu mUlyavAna cIja joIe che-evuM nathI; ane zrImaMta mANasane tyAM te ghaNI Rddhi hoya, eTale ene tyAM corI karI hoya, te ene kazo vAMdho Ave nahi ane mAruM kAma thaI jAya." ke mANasa che A? nIkaLe che zuM karavAne ? cerI karavAne ! chatAM vicAra ke kare che? sara AvAone te Aje vedIyA kahevAya che vivekI AtmAone vedIyA kahenArAe kevA pApAsakta
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 210 DAya, e jANeA che ? jenA haiyAmAM pApanA rasa hAya, tene ja AvA vicArake veDhIyA lAge. cArI karavAne mATe nIkaLavA chatAM ya, enuM haiyuM kevu che--e jovA jevuM che. vivekasa panna AtmAe paNa, saMjogavazAt pApAcaraNane Acara-e saMbhavita che; parantu e AtmAonuM haiyuM pApAcaraNane AcaratAM pUrve, pApAcaraNane AcaratI veLAe ane pApAcaraNane AcaryAM pachIthI paNa, pApathI virakta bhAvavALuM hAya che. vivekI ja te kahevAya, ke jene pApane Acaravu paDe ne e pApane Acare, te ya pApane AcaratAM pUrve, pApane AcaratI veLAe ke pApane AcaryAM pachIthI paNa, pApanA rasane anubhave nahi ! ane, jene A ThIka nahi ' 'na thAya tA sArU '-evuM evuM thayA ja kare ! samyagdarzana guNune pAmelA puNyavAnA, sa'sArane na ja seve-ema nahi; lAgAbhAgone na ja bhAgave--ema nahi; pApakaraNIone kare ja nahi-ema nahi; parantu, emAM ene kadI paNa upAdeyapaNAnA rasane anubhava thAya ja nahi. have pelA paDita, pharatA pharatA eka AlIzAna makAnanI pAse AvI pahoMcyA. makAnane jotAM ja lAge ke-A kAI moTA zrImaMta mANusanu makAna che. paDite e makAnamAM pesIne cArI karavAnA niNuya karyAM. e mATe te, chUpI rItie makAnanI pAse jaIne, makAnamAM pesavAnA mArga zodhavA lAgyA. eNe joyu ke-eka kamarAmAM dIvA saLage che, eTale te aMdaranI hIlacAlane jANavAne mATe lapAI ne ubho rahyo. tyAM eka khAI khAlI ke-have kayAM sudhI ujAgaro karavA che? madharAta paNa vItavA AvI.'
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNA enA javAbamAM purUSa kahyuM ke- uMghavuM te mane Ta game che, paNa cAra AnAno meLa maLatA nathI, te meLa zodhuM chuM. ' khAI kahe ke- jahannamamAM gayA tamAro cAra AnAno meLa ! cAra AnAmAM zuM lUMTAI gayuM ? kharca khAte lakhI 2 kADha. 218 e vakhate, ghaNA ja karkaza svare pelA purUSe kahyuM ke'huM vANiyA chuM, kuMbhAra nathI. cAra AnA kAMI maphatamAM AvatA nathI. khairAMne zI khakhara ke-paisA kema raLAya che ? tArI mAphaka yu" hAta, tA bhIkha mAgavI paData bhIkha. cAra AnA khUTe ne mane uMgha Ave, e mane nahi. ' cArI karavAne mATe nIkaLelA paDita, vANiyA-vANiyaNunI vAtacItane sAMbhaLIne, duHkhI thaI gayA. e vicAravA lAgyA ke- A jIvane dhananI mUrchA keTalI badhI che ? eka cAra AnA mATe, uMghane jatI karanAro A vANiyA, enI cIja cArAI gayAnuM jANIne tA, jIva ApavAne ja taiyAra thaI jAya ne ? AvAne tyAM cArI karavI, e ThIka nahi. ahIM cArI karU, te Ane zekI nAkhavAnu` pApa mane lAge, ' AvA vicAra karIne, paMDita, tyAMthI paNa pAchA pharyAM. paNa, Aje ene khAlI hAthe pAchA pharavAnu dila thatuM nathI, kema ke-ghareya bhUkhamarA cAlI rahyo che. ' have kayAM javuM?" --e viSe vicAra karatAM karatAM, paMDite ' rAjAne tyAM ja cArI karavAne mATe javuM'-evA nirNaya karI lIdhA. paMDita cAlyA rAjamahela tarapha. rAjamahelanI pAse AvI ne te divAla upara caDhayo. paDita huMzIyAra paNa hatA ane hiMmatakhAja paNa hatA. ene anIti nahAtI karavI mATe eNe
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 219 atyAra sudhI anIti nahotI karI; bAkI ene anIti karatAM nahotuM AvaDatuM, evuM te hatuM ja nahi! dhIre dhIre paMDita rAjamahelanA jharUkhA upara pahoMcI gaye. rAjamahelanA rakSakemAne keI ene joI paNa zakyo nahi. paMDita, rAjamahelanA jharUkhAmAM pahoMce. aMdara joyuM, te rAjA jAgato hate. rAjA vidvAna hatuM. e vakhate e eka pitAnuM ja kAvya racI rahyo hate. emAM eNe traNa pAda. lakhyAM hatAM ane cothuM pAda kayuM lakhavuM, te rAjAne sUjhatuM. nahotuM. rAjA vAraMvAra traNa pAdene vAMcate ane aTakI jate ene e lekanA cethA pAdane mATe koI vigata jaDI nahi, eTale thAkIne e sUI gaye. rAjA pitAnAM lakhelAM traNa pAde vAMcatuM hatuM, te A paMDite sAMbhaLyAM hatAM. rAjAe emAM pitAnI sukhasAmagrInuM varNana karyuM hatuM. mArI patnI kevI che? raMbhA jevI rUpavatI che ane ratikaLAmAM pravINa che! zRMgAra sajavAmAM paNa enI tela keI Ave nahi, evI che! mArI saMpatti paNa kevI che? ghaNI vipula ane manane AnaMda Ape evI che ! mArA sevake paNa kevA che? mArA sevake mArI AjJAne tarata ja tAbe thanArA che; ane, mArA saghaLA snehI jane paNa evA. che, ke jeo mane anukULapaNe vartanArA che! ATaluM varNavyA pachI, have zuM varNavavuM-e rAjAne sUjhayuM nahi; paNa, corI karavAne mATe AvelA paMDitane te e tarata ja sUjhayuM. paMDita vicAra kare che ke-A rAjA vidvAna che, paNa vivekI nathI. A badhuM maLyuM che, emAM rAjA bhAna bhUlI gaye che ane ethI ja A rAjA je samaye paramAtmAne
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 cAra gatinAM kAraNeA yAda karavA joIe, te samaye A badhI vastuone yAda karavAmAM rAce che. rAjA eTaluM paNa bhUlI gayA che ke-e eka divasa maravAnA che ane e vakhate AmAMnuM kAMI ja enA sAtha karavAnuM nathI ! kharekhara, A rAjAne mAre jAgrata karavA joI e. ' e ja vakhate, pa'Ditane potAnA khyAla Ave che. ene ema thAya che ke cAra zikhAmaNa de, tenI asara thAya nahi ! pahelAM mAre cArI nahi karavAnA niNya karI levA joI e ane te pachI rAjAne zikhAmaNa devI joI e. ' * paDate, manamAM ne manamAM nirNaya karI lIdhA ke- mAre cArI karavI nahi !' ane te pachI rAjA kharAkhara uMghamAM AvI jAya, tenI rAha jotA e paDita tyAM thAbhyA. rAjA kharAkhara udhamAM AvI gA, eTale paDite rAjAnA kamarAmAM jaI ne, rAjAe lakhelAM traNa pAdonI nIce ceAthuM pAda lakhyuM. e cothA pAda dvArA paMDite rAjAne jaNAvyuM ke-' rAjan ! maraNa Avyu ane ethI jyAM tArAM netra mIcAyAM, eTale AmAMnuM kAMI ja tArUM nathI ! ' ceAthuM pAda lakhIne, paDita jevA AnyA hatA tevA ja rAjamahelanI bahAra nIkaLI gayA. rAtri pUrI thavA AvI hatI. te peAtAnA sthAne pAchA pharyAM, tyAre paDitANIe tene pUchyuM ke-' zuM laI AvyA ?' paDite AkhI rAtanA vRttAnta teNIne kahI sa`bhaLAvye. pachI tA, e patinuM nasIkha khUlI gayuM. rAjAe jAgIne jyAre cAthuM pAda vAMcyuM, tyAre tene enI bahu ja sArI asara thaI! ene lAgyu ke-mArA kAI upakArae
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIne bhAga 221 mane mArI menidrAmAMthI jagADaco !' AthI, eNe A cAthu pAda lakhanAranI zeAdha karAvavA mAMDI. rAjAe DhaDhA pITAvyeA. ke-- mArA mahelamAM AvIne rAtanA je kAI ceAthuM pAda lakhI gayuM hoya, te rAjasabhAmAM hAjara thAya ! ? pelA paDita gA rAjA pAse. rAjAe tenI hakIkatane sAMbhaLIne, tenuM bhAre sanmAna karyuM' tathA rAjasabhAmAM tene ucca pade sthApita karyA. dhama karanArAone : ApaNI vAta te e che ke-pelA paDita zuM karavAne nIkaLyA hatA ? cArI karavAne ! chatAM kAMya cArI karyA vinA e pAcho kema karyA ? kAraNa ke-enu haiyu ThekANe hatuM. enuM haiyuM pApabhIrU hatu. ane ethI dayALu hatu` ! cArI karanArA-A meATe bhAge nirdaya hAya che. pArakAnuM dhana paDAvI levAnI vRtti AvI, eTale mRSAvAda AdinI vRtti AvI ja jAya ane dayAbhAva upara paNa ghA paDaDyA vinA rahe nahi. paradhanaharaNanI ane mRSAvAdanI vRtti jenAmAM Ave, te nyAyAsananI pAse IzvaranA sogaMda khAI ne paNa jI u bele ne ? paramAtmAne ya droha kare ne ? AtmAnA pariNAmo keTalA badhA kilaSTa banI javA pAme ? bInahatuM ane anItinuM dhana teA na ja joIe--A vAta haiye hAya, tA ethI UlaTuM vartana karatAM haiyuM kampArI anubhave; paNu,game te rItie game tenu paDAvI levAnI vRtti hoya, tA zuM thAya ? paradhanaharaNa paNa narake laI javAne samartha ane che, paNa temAM AtmAnA pariNAmA kilaSTa ane che tyAre ja! tame bhUla karatA hA, teA ya AtmAnA pariNAmeAne kuNA rAkhavA taraph tA jarAyu..
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 223 cAra gatinAM kAraNe! bedarakAra khanatA nahi ! e mATe, saMsAramAM jIvavuM te ya pramANikapaNe jIvavuM, evI maneAdazA keLaveA. dharma karanArAee te dhamane ema lAge nahi, enI paNa kALajI rAkhavI joIe. tame anIti Adi karI ane ethI bIjAe dhamanI nindA kare, te e dharmanindrAmAM tamArA paNa hissA gaNAya ne? dveSI leAkeA dharmanI nindA kare, parantu temAM ApaNI bhUla-ApaNI aceAgya kAryavAhI nimitta ane nahi, enI tA kALajI rAkhavI ja joI e. koInI anItinA nAme dharmanI nindA karanArAo tA, temanA haiyAmAM dharmanA dveSa che--evuM ja temanA vanathI pragaTa kare che, paNa ajJAna lAka evuM ochuM samaje. vAraMvAra maithunasevana ane avazendriyatA : have kahe che ke-narakanA AyuSyanA AzravAmAM, vAraMvAra maithunanu' sevana karavuM tenA tathA avazendriyatAnA paNa samAveza thAya che. kAmanI sevA jene vakhate vakhata karyAM vinA cena paDatuM na hAya, tene duniyAmAM paNa lapaTa ane kAmAsakta Adi kahevAya che. atizaya kAmalapaSTapaNu* jIvane ghasaDIne narakamAM laI jAya, temAM navAI pAmavA jevuM kAMI nathI. samajI mANasA, viSayasevananI kriyA nahi karavI joI e-ema mAne che; ane ethI teo, kadAca viSaya-sevananI kriyA kavacit kavacit karatA paNa hoya, te ya te te viSayasevananI kriyAne prAya: nirUpAye ja kare che, teone, kAI, peAtAne kAmI tarIke ALakhe nahi-tenI paNa kALajI rahyA ja kare che. ethI tee, pAtAnI koi ceSTAmAM ke IndriyAkrinI
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 233 evA pravRttimAM kAmAbhilASA dekhAI na jAya, te mATe sAvadha rahe che. kAmAsakta jIvAnI dazA, ethI UlaTI hAya che. te chatI AMkhe AMdhaLA, chatA kAne baherA ane chatI buddhie bevakUpha bane che. game tenI hAjarImAM paNa tee prAyaH AMkha ane hAtha-paga Adi dvArA kAmaceSTA kare che ane manamAM evuM mAnavAnI mUrkhAI kare che ke-mane koI jotu nathI. kAmanA AzayavALAM vacana khele che, tyAre ya khIjAAne baherA ane aNusamajI mAnavAnI mUrkhAI kare che. jene vAraMvAra maithunanu sevana karavuM game che, te DAku jevA anI jAya che. evA mANasa, kAmasevananI abhilASAne AdhIna anIne, game tevuM pApa Acare, e khUba ja khanavAjoga che. kAmane ati AdhIna jIvanI maneAdazA paNa ghaNI bhuMDI hAya che. jene jete kAmanI abhilASA hAya, tene tene kAmanI sAmagrI maLe ja, evA kAMI niyama che ? nahi ja. pApAdaya tevA prakAranA hAya, te maratAM sudhI ya kAmanI sAmagrInA cAga maLe nahi; ane jene kAmanI sAmagrInA cAga maLatA hAya, tene paNa dareka samaye ne dareka sthale kAMI kAmanI sAmagrInA cAga maLe kharA ? tyAre, e khIcArA manamAM rIkhAyA ja kare ne ? bhIkhArInI jema e jyAM tyAM laTakayA kare ane kuceSTAo karyA kare, evuM paNu khane ne ? pachI, enI AbarU paNa rahe nahi ne ? kAmanI AdhInatA tA, A leAkamAMya kharAkha kare ane paraleAkane paNa magADe. A viSayamAM, tamArA jevAne vadhAre kahevAnI jarUra hAya kharI ? tame saMpUrNa paNe brahmacArI na khanI zakeA, tA ya paranA tyAga ane svasrImAM paNa sataSa, eTaluM te tamA
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 cAra gatinAM kAraNe rAmAM heya ne? kAmanA abhilASa upara aMkuza rAkhavAne mATe, Indriya upara kAbU meLavavuM joIe. Indriyane vaza banelAone, bhAmaTA ane bhaTakatA banatAM vAra lAge nahi. Indriyone AdhIna banele, kayA deSano bhoga bane nahi-e kahevAya nahi. pAMca IndrinA pAMca viSe ane e viSaenA ja bhagavAne talasATa, e saghaLA ya durgaNonI ane saghaLA ya pApAcAranI jaDa che. kAmane jItavAne IcchanAre, Indriyene vaza nahi banatAM, Indriyane pitAne vaza banAvI levI joIe. jene Indriye vazamAM nathI, te durgatinA vazamAM ja paDe che. narakanA AyuSyanA A ne tame jANyA, eTale have tame, narakanuM AyuSya baMdhAvA pAme evuM tamArAthI thAya nahi, tenI kALajI rAkhavAnA ja ne? have tame sAvadha banI javAnA ne? bhagavAna zrI jinezvaradevanA dharmane pAmelAomAM ane A dharma pratye sadubhAvavALA banelAomAM paNa, narake ghasaDI jAya tevA pariNAme saMbhave ja nahi, tamAre tamArA haiyAne ja zodhavAnuM che. bhagavAna zrI jinezvaradevoe pharamAvela dharma jenA haiye vase che, tenAthI te durgati bhAgatI ja phare che. evA AtmAo te, khUba vizvAsapUrvaka gAI zake che ke naraka tiryaMca gati dUra nivArI. >>
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 6 ] icchA ane mahenata : ananta upakArI, kalikAlasarvajJa AcArya bhagavAna zrImad hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA pharamAve che ke-bhagavAna zrI ari hantadevA Adie, saMsAra e paNa AtmA ja che ane mekSa e paNa AtmA ja che-e vAtane samajAvatAM, pharamAvyuM che ke-kaSAyA ane IndriyAthI jItAelA je AtmA, te sa MsAra che; ane enA e ja AtmA, jyAre kaSAye| ane IndriyA upara vijaya meLavIne, enAthI sarvathA rahita bane che, tyAre te meAkSasvarUpa bane che. A vAta, saMsAraparyAyamAM rahelA AtmAone, e mATe jaNAvavAmAM AvI che ke-sa'sAraparyAyane bhAgavatA AtmAone, potapotAnA mokSaparyAyane pragaTAvavAnuM mana thAya; ane jeone sa`sAraparyAyathI chUTavAnu tathA potAnA mAkSaparyAyane pragaTAvavAnu mana thAya, e AtmAo sasAraparyAyathI chUTavAne mATe tathA peAtAnA meAkSaparyAyane pragaTAvavAne mATe, kaSAyA upara ane IndriyA upara vijaya meLavavAne mATe prayatnazIla bane. eTale, peAtAnA kalyANane cAhatA jIva mAtre, jo IcchA karavA lAyaka kAI paNa vastu hAya, teA te meAkSaparyAya ja che; ane ethI, jIva mAtre jo kAI paNa vastune mATe prayatnazIla manavA jevuM hAya, tA te paNu kaSAyA upara ane indriyA upara vijaya meLavavAne mATe ja prayatnazIla banavA jevuM che. A vAta tamArA haiye jace che kharI ? 15
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 cAra gatinAM kAraNe anantAe meLavelI siddhi : AvI ja IcchA ane AvI ja mahenata, atyAra sudhImAM anantA AtmAoe karI che. atyAra sudhImAM anantA AtmAo evA thaI gayA, ke je AtmAoe pitAnI saghaLI ya IcchAone, eka mAtra ekSaparyAyane pragaTAvavAnI IcchAmAM ja kendrita karI dIdhI; ema karIne, eka mAtra ekSaparyAyane pragaTa karavAne mATe ja prayatna AraMbhI dIdhe; ema prayatna karIne, pitAnA kaSA ane Indriya upara vijaya meLavyuM, kaSAye ane indri upara vijaya meLavavA dvArA, pitAnA saMsAraparyAyane chedI nAkhyo; ane, e rItie kaSAthI ane IndriyethI sarvathA rahita banIne, potAnA mokSaparyAyane praga TAvyo. evA saghaLA ya AtmAone, ApaNe, roja ane roja paNa aneka vAra "namo siddhANaM" evA padanA uccAraNa dvArA namaskAra karIe chIe. e badhA ya AtmAo, evI dazAne pAmatAM pahelAM, ApaNuM jema ja A saMsAramAM paribhramaNa karatA hatA. anantAnanta kAla paryanta, e AtmAoe paNa, A saMsAramAM paribhramaNa kareluM che. ema saMsAramAM paribhramaNa karatAM karatAM, e AtmAone emanA pitAnA puNyanA udayathI manuSyabhava Adi sAmagrI maLI. emAM, sadugurUne suga thaI gaye. sagurUe je upadeza Ape, te emane emanI laghukamitA AdinA ge rUce ane ethI emaNe purUSArtha Adaryo, te krame karIne e AtmAo siddhAvasthAne pAmyA ane hAla e AtmAo ananta sukhamAM vilase che tathA anantAnanta kAla paryata have te e
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 227 AtmAo e anantA sukhamAM ja vilamyA karavAnA che. emanA sukhane, kadI anta ja AvavAne nathI. e AtmAo jyAre saMsAramAM paribhramaNa karatA hatA, tyAre e AtmAone manuSyabhava Adi sAmagrIne tathA sadgurUnA upadezanA zravaNa Adino yoga paNa anekAneka vAra, kadAca anaMtI vAra paNa thaye haze; paNa jyAM sudhI emane sadgurUne upadeza rUcele nahi, tyAM sudhI te e AtmAone thayele e vega paNa niSphala ja nIvaDe. jyAre e AtmAone sadgurUne upadeza rUe ane e pachI paNa jyAre e AtmAoe karavA yogya purUSArtha sArI rItie karyo, tyAre ja e purUSArthanA parama pariNAma tarIke, e AtmAo siddhAvasthAne pAmyA. maLela suga saphaLa kema bane? ApaNane, A vAta sAMbhaLavAnuM ane jANavAne vega maLe che, te ApaNe mATe puNyadaya che. sadUgurUone je sadupadeza e AtmAone sAMbhaLavAne maLyuM hatuM, te ja sadupadezane sAMbhaLavAne suga ApaNane ApaNA puNyadaye maLe che; eTale, have te ApaNe e vicAra karavAnuM rahe che ke-ApaNane ApaNuM puNyadayanA pratApe je suyoga maLI javA pAmyuM che, te sugane ApaNe saphaLa kema banAvavuM? ApaNane maLelA suyoganA pratApe, ApaNane je lAbha thaze joIe, te lAbha ApaNane thAya kyAre? A vAtane sAMbhanIne ane jANIne ApaNuM AtmAmAM je parivartana AvavuM joIe, te parivartana jo ApaNe ApaNA AtmAmAM lAvI zakIe, te ja ApaNane ApaNuM puNyadaye je suyoga maLe
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 cAra gatinAM kAraNeA che, te suyoganI prApti saphala nivaDI, ema kahI zakAya. ApaNAmAM sauthI paheluM parivartana to e AvavuM joI e ke-ApaNane sadgurUne sadupadeza rUce. sadgurUno sadupadeza rUce. eTale zuM thAya ? ema lAge ke--kharekhara, A jIve icchavA lAyaka jo koi paNa parama vastu hAya, te te eka mAtra peAtAnA meAkSa paryAya ja icchavA lAyaka vastu che; ane A jIve kharekhara karavA lAyaka jo koI mahenata hoya, teA te kaSAya ane indriyA upara vijaya meLavavAnI mahenata ja karavA lAyaka che.' lakSya mAtra-potAnA meAkSaparyAyane pragaTAvavAnuM; ane, e mATe je kAMI paNa mahenata karIe, te evA prakAre ja karIe, ke je mahenatanA ceAge, kaSAyA tathA indriyA upara vijayane 5mI zakAya. bIjI icchAo ya khATI ne bIjI mahenateya khATI : jIva mAtrane kalyANanI IcchA to che ja, paNa 'sAcu' kalyANa eka mAtra meAkSaparyAyane pragaTAvavAmAM ja che ane meAkSaparyAyane pragaTAvavAne mATe, kaSAyA tathA indriyA upara vijaya meLavavA, e ja eka ene sAcA upAya che'-A vAta rUcavI, e atizaya muzkela che. aneka sadgurUonA mukhe aneka vAra AvA sadupadezAne sAMbhaLavA chatAM paNa, ApaNA haiyAmAM AvA prakAranI rUci pedA thavA pAmI che ke nahi ? -e vAtanA vicAra karavAnI jarUra che. tamane ema lAge che ke-mokSaparyAya, e ja eka IcchavA cAgya sthiti che? Aje ApaNane kadAca ghaNI ghaNI IcchAe hAya, paNu ApaNI saghaLI ya IcchAone eka mAtra ApaNA meAkSaparyAyanA
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIje bhAga 229 pragaTIkaraNanI IcchAmAM ja kendrita karI devI joI e, ema tamane lAge che ? eTale, meAkSaparyAya sivAyanI koI paNa IcchA tamane sArI, karavA jevI teA lAgatI nathI ne ? evuM, mahenatanA saMbadhamAM paNa lAge che ? atyAre tame game tevI mahenata karatA hA, paNa tamArA manamAM ema te kharUM ja ne ke-eka mAtra meAkSaparyAyane pragaTa karavAnA hetuthI, kaSAyA ane IndriyA upara vijaya meLavavAnI ja mahenata karavA caiAgya che? eTale, e sivAyanI je koI mahenata huM karU chuM, te sArU nathI karatA'-ema tamane lAge che ne ? bIjI bIjI IcchAo sakhyA vinAnI thAya che ane khIjI khIjI mahenata paNa mApa vinAnI thAya che, tema chatAM ya haiyAmAM eka vAta te beThelI ja te che ke-eka mAtra mAkSaparyAyane meLavavAnI IcchA sivAyanI saghaLI ya IcchAo khATI che ane meAkSaparyAyane mATe kaSAyeA tathA IndriyA upara vijaya meLavavAnI mahenata sivAyanI badhI ya mahenatA khATI che? kAI paNa pUche ketamAre kharekhara zuM joI e che ?'-tA tame ema ja kahA ne ke--mAkSaparyAya sivAya kAMI ja nahi !? ane, e ja rItie koi paNa pUche ke-'tame jo tamArI dhArI mahenata karI zakatA tA kayA prakAranI mahenata karavAne tame Icche che ?"-tA tame ema ja kaheA ne kelkevaLa viSaya ane kaSAya upara vijaya meLavavAnI ja mahenata karavAnI IcchA che !'? ahIM A vAte thAya che, te zA mATe thAya che? e mATe ke-tame tamArA haiyAne tapAsI zake ane tapAsIne tene tame sudhArI zake. eTale, AvA vakhate tame tamArA haiyAnA bhAvane chUpAvyA karA, ethI kAMI vaLe nahi. ApaNe te, ApaNane ApaNA hA,
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 cAra gatinAM kAraNe puNyadaye je suga maLe che, tene saphala kare che ne ? tyAre, haiyAmAM je parivartana AvavuM joIe te parivartana AvyA vinA ja, maLele suga saphala thAya kharo ? ane, A paNe je barAbara vicAra karIe nahi to haiyAmAM je parivartana lAvavuM che, te parivartana Ave kharUM? nahi ja ne? saMsAramAM majurI ja karyA karavAnI che ane meLaveluM badhuM mUkIne cAlyA javAnuM che : mANasa je jarAka DAhya thaI jAya ane DahApaNapUrvaka vicAra karanAre banI jAya che, ene jarUra ema lAge kekharekhara, mekSaparyAyanI IcchA sivAyanI kaI IcchA karavA jevI ja nathI." vivekapUrvaka je vicArI zake ane samajI zake, tene pitAnA ekSaparyAyane pragaTa karavAnuM mana thayA vinA rahe ja nahi. vAre vAre ene thAya ke kyAre mArA mekSaparyAyane huM pragaTa karI zakuM !"? kema ? A saMsAramAM kyAMya TharIne ThAma besavAnI jagyA ja nathI. koI paNa jagyAe, jIva, TharIne ThAma besI rahI zake nahi, enuM nAma ja saMsAra che. jIva saMsAramAM che ane jIvane TharIne DAma besavAnI jagyA che, ema je kaI kahetuM hoya, te te khoTuM ja kahe che. saMsAramAM te janmavuM, karma jIvADe teTale kALa tyAM jIvavuM ane maravuM-e kema cAlyA ja kare che. pAchuM janmavuM, jIvavuM ne maravuM. anAdikALathI ApaNe AvI dazA bhegavIe chIe, kAraNa ke ApaNe haju saMsAramAM chIe ane ApaNe makSaparyAya pragaTa thayuM nathI. jyAM sudhI mokSaparyAya nahi pragaTe, tyAM sudhI haju paNa ApaNe AvI ja dazA bhegava
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ = 3 bIjo bhAga 231 vAnI che. tame ahIM jamyA, te kyAMkathI marIne ahIM AvelA ne? ane, ahIMthI marIne paNa kyAMka jaIne utpanna thavAnA ne? ahIM ApaNane ghaNuM ya phAvI gayuM hoya ema thaI gayuM hoya ke-ahIM rahI javAya te sArUM; paNa ahIMthI gayA vinA chUTake thavAnuM che? e vakhate, ahIM je badhI sajAvaTa karIne beThA che, te sajAvaTanuM zuM? e sajAvaTa ahIM ja rahI javAnI ne tamAre nAmarajI chatAM cAlatA thavAnuM ne? e kaI upAya che kharo, ke je upAyane AdarIne, tame je sajAvaTa karI che, tenI sAthe tame sadAne mATe rahI zako ? nahi ja. keI AdamI ahIM sadAne mATe rahyo sAMbhaLe che? nahi ja; e zakya ja nathI, kema ke-A te saMsAra che. saMsAramAM kevI vicitra dazA che? mANasa janme ane pitAnA sukha mATe lehInuM pANI karIne badhI sajAvaTa kare, paNa jyAM AyuSya pUruM thAya ke-badhI sajAvaTane mUkIne gayA vinA chUTake thAya nahi. tame zuM ATaluM ya samajatA nathI ? rAtadivasa paisA bhegA karavA, paisA sAcavavA maLyo che, baMgalAe baMdhAvo che, sukhanI mAnelI sAmagrIo ekaThI karyA kare che, paNa tenuM chevaTa zuM? enA ge lAgatA pApanI vAta pachI; jIvatAM jIvatAM paNa keInAM dhanAdi gayAM ne keI bhIkhArI thaI gayA-e vAteya pachI; paNa eTaluM te tame samaje che ne ke-A badhAne mUkIne gayA vinA te chUTake thavAne ja nathI ! ? eTale, dhAre ke-tame je kAMI mahenata kare che, tenuM bhaviSyamAM kazuM ja kharAba phaLa maLavAnuM na hoya, te paNa tamArI mahenatanI kiMmata keTalI ? jo ke-tame saMsAramAM sajAvaTanI ne bhegavaTA AdinI je
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 cAra gatinAM kAraNo mahenata kare che, tenA vege je je pApakarmone tame upaje cho, te te pApakarmo bhaviSyamAM udayamAM AvIne tamArI keTalI badhI khAnAkharAbI karI nAkhaze e vAta bhUlavA jevI nathI ja; paNa, e vAtane hAla jarA bAjU upara rAkhIne vicAra kare, te ya tame je badhI mahenata kare che, tenI keTalIka kiMmata ? je meLavavA Adine mATe maraNa sudhI mahenata kare, tene ahIM ja mUkIne-kamane paNa ahIM ja choDI daIne, ahIMthI tamAre cAlatA thavAnuM ne ? eTale, jyAM jAva tyAM pAchI majurI te karavAnI ja ne? majurI karI karIne marI javuM ane bIje janmIne pAchI majurI karyA karavI, e sivAya saMsAramAM che ja zuM ? game teTalI majurI karI hoya, divasa ke rAta joyAM na hoya, kALI majurI karatAM kAyAne paNa gaNakArI na hoya, paNa Akhara te e ja ke--majurI karI karIne meLaveluM badhuM mUkIne ja cAlyA javAnuM ! A rItie bhaTakyA ja karavuM paDe ane majurI karyA karavI paDe, e vAtane je vicAravAmAM Ave che, mANasane AvA prakAranA jIvana tarapha aNagame pedA thAya nahi ? AvA prakAranA jIvana tarapha aNagamo pedA thAya, eTale zAzvata jIvana kyAM heI zake, e zodhavAnuM mana thAya ne? Ama jIva vicAra kare, te ene pitAnA mokSaparyAyane pragaTa karavAnuM mana thAya enI, e ja eka IcchA pradhAna bane ke-"mAre mArA mekSaparyAyane pragaTAve che. pachI e jIva, ene mATenA upAyane zodhanAro paNa bane ane enA sAcA upAyane sevanAre paNa bane. Antara dazAnuM avalokana karavAnI jarUra ? 1 jIvane pitAnA paryAyane pragaTa karavAnI IcchA thAya
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 233 ane te, pitAne e abhilASa phaLe-e mATenA upAyane zidhanAre tathA e upAyane zodhIne sevanAro bane, e mATe saMsAramAM uttamamAM uttama koI sthAna hoya, to te manuSyagati ja che. ApaNe te, ApaNuM puNyodaye Arya dezAdi sAmagrIe sahita manuSyabhavane pAmelA chIe. vaLI, ApaNe puryodaya te eTale badhe sAre che ke-ApaNane je ApaNe mokSaparyAyane pragaTAvavAnI IcchA thAya, te ekSaparyAyane pragaTAvavAnA sAcA upAyane zodhavAne mATe, ApaNe kyAMya javuM paDe tema nathI. ApaNuM puNya, ApaNane evA kuLamAM lAvIne mUkI dIdhA che ane evI sAmagrIne ega karAvI dIdhuM che kemokSaparyAyane pragaTAvavAne je sAro upAya che, te ApaNane vagara mahenate sAMbhaLavAne maLI gayuM che, ema kahIe te paNa cAle. ATalI badhI hada sudhI te ApaNuM kAma AgaLa vadhI gayuM che. have ApaNe sAvacetI eTalI ja rAkhavAnI che ke ahIMthI pAchA kyAMya dhakelAI javA pAmIe nahi ane ekSaparyAyane pragaTAvavAnI dizAmAM AgaLa dhapIe. A sAvacetI ApaNAmAM AvI gaI che ke nahi? ane, je haju sudhImAM paNa A sAvacetI na AvI hoya, te A sAvacetIne lAvavAne mATenI ApaNI mahenata cAlu che ke nahi? -e vAtane dareke pote ja vicAra karavAnuM rahe che. e mATe, dareke pite ja, pitAnI Antara dazAnuM avalekana karanArA banavuM joIe. ame te bahu bahu karIne paNa zuM karIe? tamArI pAse vAta mUkIe; A vAta tamane jhaTa jacI jAya-evI rItie mUkavAno prayatna karyA karIe; tamane vicAra karavAnI sAmagrI batAvIne vicAra karavAnI preraNuM karIe; paNa vicAra
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 cAra gatinAM kAraNe te tamAre ja karavo paDe. tame jo vicAra kare nahi, te amArA game teTalA parizramane paNa tame tamAre mATe saphala banAvI zake nahi. amArA parizramane amAre mATe saphaLa banAva, e mAtra amArA hAthanI vAta che, paNa, amArA parizramane tamAre mATe saphala banAva, e kevaLa amArA hAthanI ja vAta nathI. amArA parizramane tamAre mATe saphala. banAva, e te mukhyatve tamArA hAthanI ja vAta che. eTale, tamArAmAM sAvacetI AvI gaI che ke nahi ane sAvacetI. nathI AvI te ene lAvavAnI tamArI mahenata che ke nahi. te tamAre tamArA antaHkaraNane tapAsIne zodhI kADhavuM paDaze. cAra gationAM kAraNonA vicArane hetu ApaNane Arya dezAdi sAmagrIo sahita manuSyabhava maLyo che, eTale saMsAramAM ApaNane atyAre te uttamamAM uttama gaNAtuM sthAna maLeluM che ema kahI zakAya; paNa, A bhavamAM rahevAne ApaNe samaya, samaye samaye ghaTatuM ja jAya che, e vAta khyAlamAM che ke nahi? ahIMthI javAnI paLa dareka paLe najadIka AvatI jAya che, ene vicAra che ke nahi ? ahIMthI gayA pachI ApaNI zI hAlata thaze, enI kazI cintA che ke nahi ? ahIMthI marIne ApaNe javAnuM kyAM ? cAra gatiomAMthI kaI paNa eka gatimAM ja ne? saMsAramAM paribhramaNa karatA jene mATe, saMsAramAM paribhramaNa karyA karavAnAM mukhya sthAno cAra che. devagati, manuSyagati, tiryaMcagati ne narakagati. A sivAyanuM kaI ja sthAna, saMsArI jIvane mATe nathI. A cAra mukhya sthAnemAM bhinna bhinna sthAno
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 235 bIjo bhAga tA ghaNAM che, paNa mukhya sthAnA A cAra ane A cAramAM sa'sAranAM sarva sthAnonA samAveza thai jAya che. A cAra gatiomAM paNa, e gatie-narakagati ane tiya "cagati-e dugatie gaNAya che, jyAre manuSyagati ane devagati-e e gatie sadgugatie kahevAya che. jIva mAtrane duHkha pratye aNagame che, eTale koI ne ya durgatimAM javAnuM mana te thAya ja nahi ne ? durgatimAM javuM paDe e ane, paNa dugA~timAM javAnI IcchA thAya nahi ne ? eTale, sadgatinI IcchA thAya e sa`bhavita che, paNa sadgatinI IcchA pAchaLeya hetu ze joie ? potAnA meAkSaparyAyane vahelI take pragaTAvavAno eTale ja, ApaNe ahI. pAchaLathI cAra gationAM kAraNeAno vicAra zarU karyA che ne ? pragaTAvavA che te meAkSaparyAya ja, paNa te ekadama bane tevu nathI ane ahIthI' marIne jo bhule cUke paNa durgatimAM cAlyA gayA, te duHkhathI ApaNe eTalA kAyara chIe ke-kadAca ahIM mAMDa mAMDa meLavelA vivekane visarI jaie evo khIka che, eTale saddagatimAM e bhaya nahiM ane vivekane age jarUrI sAmagrInA yAganI sabhAvanA ghaNI, mATe krutionAM kAraNeAne tathA satienAM kAraNeAne jANI levAnI IcchA karI che ne ? chevaTe kAMI na thAya te ya durgatienAM kAraNeAthI bacavuM ane sadgati enAM kAraNeAne sevavAM, evuM ja tamArA manamAM che ne ? durgatienAM kAraNAne sevavAM ja paDe, e kAraNeAne sathA na ja cheADI zakAya, te paNa e kAraNeAne jANyAM hoya te e kAraNeAne sevatAM sAvadha rahevAya, e mATe ja durgatiomAM kAraNeAne jANavAM che ne ? ane, sadgatienAM kAraNeAne sevavAne
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 cAra gatinAM kAraNA mATe prayatnazIla banI zakAya, e mATe ja tame sadgationAM kAraNeAne jANavAne Icche che ne? 'tima lakSya teA, mokSaparyAyane pragaTAvavA e ja che, e vAtane bhUlavAnI nahi. tiya cagatinAM kAraNo : cAra gationAM kAraNeA paikI, ApaNe, narakagatinAM kAraNAno vicAra Aja sudhImAM karI AvyA. have ApaNe tiya cagatinAM kAraNo kayAM kayAM che--e jovAnuM che. narakagatinAM kAraNeAno vicAra jenA haiyAmAM susthira banI gayA haze, tene A tiya 'cagatinAM kAraNAne samajavAmAM, samajIne tajavAmAM ane na tajI zakAya teA paNa enAthI sAvadha rahevAnuM nakkI karavAmAM, bahu mahenata nahi karavI paDe. ananta upakArI, anantajJAnI bhagavantAe darzAvelAM tiya cagatinAM kAraNeAne darzAvatAM-parama upakArI, kalikAlasarvajJa, AcArya bhagavAna zrImad hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA pharamAve che ke unmAganI dezanA, sanmAno nAza, cittanI gUDhatA, Artta dhyAna, zalyasahitapaNuM, mAyA, AraMbha tathA parigraha, zIlavratanA pAlanamAM aticArAnA ceAge utpanna thatuM doSitapaNu, nIla tathA kApAta lezyAo ane apratyAkhyAnI kaSAyA-e tiya cagatinA AyuSyanA AzravA che. " unmAdezanA te sanmAneA nAza-A e pApeAthI, saghaLAM ya pApA heTha : 6: unmAnI dezanA ane sanmAno nAza-A be nAnAM pApai| nathI. badhAM ya pApAne TapI jAya tevAM A e pApA che. A e pApeA, ATalAM badhAM bhayakara kATinAM hAvA chatAM
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 237 paNuM, A be pApane narakagatinAM kAraNomAM nahi jaNAvatAM, tiryaMcagatinAM kAraNomAM kema jaNAvyAM che ? unmArgano dezaka, eTale bhagavAna zrI jinezvaradee je mAga pharamAvyuM che, ethI UlaTA prakAranA mArganI prarUpaNa karanAre. emAM, bhagavAna zrI jinezvaradevanI paNa AzAtanA ane tAraka tIrthanI paNa AzAtanA. A kAMI jevuM tevuM pApa che? bhagavAne. kahelA mArgane jANavA chatAM paNa, koI paNa kAraNasara, mukhyatve te mithyAtvanA udayathI ja, e mArganI vAta buddhimAM bese nahi ane haiye jace nahi, eTale pitAne game tevI vAta e kahe. dharmanA dezake te, potAnA ajJAna AdithI ya mArganI. viruddha belAI javA pAme nahi-enI kALajI rAkhavI joIe. mATe te kahyuM ke dharmano dezaka te banI zake, ke je bIjI jarUrI rItie lAyaka hovA sAthe, je, utsargamArga tathA apavAdamArga-ubhayane jJAtA hoya. utsargamArgane apavAdamAgenuM jJAna na hoya, te paNa usUtrabhASaNa thaI jAya ne? A te jANe ke-bhagavAne kahele mAge A prakArano che, tema chatAM paNa pitAnI buddhimAM e vAta utare nahi, eTale pitAne phAve tevI vAta kare. eTale, unmAgadezanAnuM pApa,. e kaI sAmAnya koTinuM pApa nathI. evI ja rItie, sanmArganA nAzanuM pApa paNa sAmAnya koTinuM nathI. je mArganA ArAdhanAthI aneka AtmAo kalyANane sAdhatA hoya, e mArgane nAza thAya-evuM kAma je kaI kare, teNe kevuMka pApa karyuM kahevAya? bIjuM kayuM pApa, enI holamAM AvI zake ? vicAra karo te lAge ke mahA hiMsAnuM pApa paNa, enI heTha gaNAya. mahA hiMsA karanAre kAMI ahiMsAnA
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 38 cAra gatinAM kAraNe mAgane ghAta karatuM nathI, jyAre A te dekhItI rItie ahiMsAnuM pAlana karanAro hovA chatAM paNa, ahiMsAnA mArgane ghAta karanAro hoya. eTale, unmArganI dezanA rUpa pApa ane sanmArganA nAza rUpa pApa-e banne pApa te, saghaLAM ya pApa emAM samAI jAya tevAM pApa che. e be pApanA yoge, anya koI paNa eka pApane ya avakAza nathI evuM bane ja nahi AvAM bhayaMkara pApone, tiryaMcagatinAM kAraNe tarIke kema gaNAvyAM ? unmAdezanA ane sanmArganAza-e be pApane tiryaMca gatinAM kAraNe tarIke zAthI gaNAvyAM che? tamane ema te thAya ne ke-unmArganI dezanA ane sanmArgane nAza, A be pApo narakanAM ja kAraNemAM kema gaNAya nahi, kema ke-narakanAM kAraNe tarIke je pApane jaNAvavAmAM AvyAM che, tenA karatAM paNa A be pApa bhayaMkara kaTimAM che !? bhagavAne A be pApane tiryaMcagatinAM kAraNe tarIke kahyAM che, mATe tame bhagavAnanA vacana uparanI zraddhAnA baLe bhale ema mAnI le ke-"ubhAganI dezanA e paNa tirya. cagatinuM kAraNa che ane sanmArgane nAza e paNa tiryaMcagatinuM kAraNa che." paNa tamane e vAtane samajavAnuM mana te thAya ne ke-"bhagavAne AvAM pApone narakagatinAM kAraNe tarIke nahi gaNAvatAM, tiryaMcagatinAM kAraNe tarIke kema gaNAvyAM haze? evA pApane AcaranArA che, e pApanA kAraNe narakagatimAM nahi jatAM, tiryaMcagatimAM jAya, tenuM kAraNa zuM ?" A vAtane khUlAse jANavAnuM mana te tamane thAya
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIje bhAga 239 ne? e mATe, A vAta lIdhI che. koI paNa jIva ekI sAthe jeTale kALa tiryaMcagatimAM kADhI zake che, eTale kALa ekI sAthe jIva bIjI kaI paNa gatimAM kADhI zaktA ja nathI. narakamAM gayele jIva, je vadhumAM vadhu kALane mATe narakamAM rahI zake, te te mAtra tetrIsa sAgaropama pramANa jeTalA kALane mATe ja narakamAM rahI zake. pachIthI, eka vAra te e jIva bIjI gatimAM jAya, jAya ne jAya ja. jayAre tiryaMcagatimAM gayele jIva, tiryaMcagatimAM ne tiryaMcagatimAM, ekI sAthe ananta kALa paNa kADhI zake che. unmArganI dezanAnuM pApa AcaranArA jIvana ane sanmArganA nAzanuM pApa AcaranArA jIvane, te te pApanA cage eTalA badhA kALa sudhI durgatimAM bhramaNa karyA karavAnuM hoya che ke ene mATe tiryaMcagati sivAyanI koI gati ja baMdhabesatI thAya nahi. anantA jInuM, ananta kALane mATenuM, e sthAna che. narakagatimAM ekI vakhate vadhumAM vadhu jIve keTalA hoya? asaMkhyAtA ja. devagatimAM paNa eka vakhate vadhumAM vadhu jevo asaMkhyAtA heya ane manuSyagatimAM paNa eka vakhate vadhumAM vadhu paryAptA jIve te saMkhyAtA ja hoya. anantA che te mAtra tirya. cagatimAM ja hoya ane eka ja gatimAM ananta kALa kADhavAnuM paNa tiryaMcagatimAM ja banI zake. jIva mAtra sauthI pahelAM-anAdikALathI kayI gatimAM hoya che? ApaNe badhA atyAre vyavahAra rAzimAM chIe, paraMtu vyavahAra rAzimAM AvatAM pahelAM ApaNe badhA athavA to je koI jIvo vyavahAra rAzimAM AvyA che, Ave che ke Avaze, te badhA ya che, te pahelAM kyI jagyAe hoya ?
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 cAra gatinAM kAraNe sa, avyavahAra rAzimAM ja. avyavahAra rAzivALA jInuM sthAna kayuM? sa nigoda. nigada paNa kayI gatimAM gaNAya? nigadanA che, e paNa tiryaMcagatinA ja cha gaNAya che. eTale, tamane samajAya che ne ke ApaNe anAdikALathI te, tiryaMcagatimAM ja hatA? kaI paNa jIva, eTale kALa tiryaMcagatimAM kADhe che, teTale kALa te bIjI koI paNa gatimAM kADhatuM nathI. badhI gationA kALane kula saravALo te thAya tema nathI, paNa ApaNe je vicAra karIe te ApaNA khyAlamAM e vAta jarUra Ave ke-kulle paNa ApaNe vadhumAM vadhu kALa te tiryaMcagatimAM ja pasAra karyo che. jIva mAtrane mATe AvI ja sthiti che, eTale ghaNA lAMbA kALane mATe jeNe durgatimAM bhamavAnuM hoya, tene mATe te, narakagati karatAM paNa tiryaMcagati e ja egya sthAna che, ema tamane lAge che ne ? tiryaMcagatimAM jIva, anantI utsarpiNa-avasarpiNIo eTale kALa paNa kADhI zake. narakamAM eTale kALa sAthe na nIkaLe. have duHkha bhegavavAnI apekSAe vicAra karIe, te dekhItI rItie ema ja lAge ke-narakagatimAM jevA prakAranI kAramI vedanAe bhegavavI paDe che, narakagatimAM paramAdhAmIo taraphathI jevAM duHkhe devAya che tathA kSetrajanya je pIDAo narakagatimAM bhegavavI paDe che, tevuM tiryaMcagatimAM nathI!" parantu tiryaMcagatimAM jevI avyakta dazA prApta thaI zake che, tevI avyakta dazA te narakagatimAM paNa prApta thaI zakatI nathI, e vAteya bhUlavA jevI nathI ja! cetana je cetana, je vadhumAM vadhu jaDa je
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 241 . anI zakatA hAya, te te tiya"cagatimAM ja banI zake che. eka zvAsocchavAsa jeTalA kALa mAtramAM sattarathI paNa adhika jeTalA bhavA thaI jAya-evuM kSaNika jIvana paNu, naraka gatimAM sabhavI zakatuM nathI, jyAre evu' kSaNika jIvana paNa ticagatimAM saMbhavI zake che. narakagatinA jIva marIne tarata ja narakagatimAM utpanna thAya--evuM bane ja nahi, jyAre tiya catinA jIva marIne tarata ja tiya cagatimAM paNa utpanna thaI zake. narakagatimAM du:khe ghaNAM, paNa vyakta dazA che ane temAM akAmanirjarAnI paNa sabhAvanA meATI che; jyAre, tiya cagatimAM te evAM ya sthAnA che, ke je sthAnAe eTalI akAmane rA paNa saMbhave nahi, mATe teA, narakagatinA jIvAnI akAmanirjarAne, keTalIka vAra, tapanA phulavarNanamAM paNa cAda karAya che. anAdi nigeAdamAMthI peAtAnI bhavitavyatAnA vaze nIkaLIne, vyavahAra rAzimAM AveleA jIva, nigAdIce paNa khanI zake che. A vagere vAtAne jo vicAra karavAmAM Ave, te lAge ke-je jIvA unmAnI dezanA karavAnA pApane Acare athavA te sanmAnA nAza karavAnA pApane Acare, te jIve te pApanA cage te tiya cagatimAM ja jAya, e ja kharAkhara che. e pApanuM phaLa, jeTalA lAMkhA kALane mATe bhAgavavAnu hAya che, teTalA lAMkhA kALa jIva narakagatimAM rahI zakatA ja nathI. jo ke-ahI e vAtanA khyAla paNa rAkhavAnA ja che ke je keI jIva unmAnI dezanA karavA rUpa pApane Acare athavA tA sanmArgonA nAza karavA rUpa pApane Acare, te khadhA ja jIvA tyAMthI marIne sIdhA ja tiya cagatimAM jAya evA niyama nathI ja. khIjA - 16
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 cAra gatinAM kAraNe kAraNene ega hoya te, bIjI kaI gatimAM paNa jAya athavA te pachIthI tiryaMcagatimAM jAya ema paNa bane; paraMtu, unmArganI dezanA ane sanmArgane nAza, e banne pApo svatantrapaNe te tiryaMcagatinAM ja kAraNe gaNAya. A be pApathI bacavAne mATe haiyAne keLavo: A be bhayaMkara pApothI bacavAne mATe, haiyAne kevuM keLavavuM joIe? kadI paNa A pAponA chAMye ApaNe caDhI jaIe nahi, A pApo bhUlecUke paNa ApaNAthI AcarAI jAya nahi-evI te ApaNe IcchA kharI ne? hA, te A be pApothI bacI zakAya, e mATe haiyAne kevA prakAre keLavI levuM joIe ? A be pApothI te ApaNe avazya bacI javuM che, eTale A vAtane vicAra te kare paDaze ne ? tamane A vAta ghaNI sahelAIthI samajAI jAya, evI rItie ApaNe ahIM A vAtane paNa vicAra karIe. tame kayuM pApa kare che ane kayuM pApa karatA nathI agara te je pApa karo che, temAM rasa anubhave che ke nahi ane temAM rasa anubhave che te che ke rasa ane keTale rasa anubhave chee vAtane hamaNAM bAjue rAkhe; parantu tame game tevuM pApa karatA ho, te paNa e pApa karavA jevuM ja che-ema te tame nahi ne? tame game tevI ne game teTalI anIti Adi karatA paNa che, te paNa tame keIdivasa, keIne paNa, kaI paNa sagamAM evuM te na ja kahe ne ke-anIti Adi e karavA lAyaka ja che? Ama tame jIvanamAM jeTalAM pApane jIvatA ho, jeTalAM pApone AcaratA he, te badhAM
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- = = = = = = == = = = bAjo bhAga 243 ya pApane aMge vicAra kare ane nirNaya karI le ke ame pApa karIe-e judI vAta che, pApane tajI na zakIe-e judI vAta che, paNa emAMnAM kaI paNa pApanuM karavA lAyaka tarIkenuM pratipAdana te ame karIe ja nahi. je A rItie haiyAne keLavavAmAM Ave, te unmAgadezanAthI paNa sahelAIthI bacI zakAya ane sanmArganAzathI paNa sahelAIthI bacI zakAya. ApaNe zuM karyuM ne zuM na karyuM, ApaNe zuM nathI karatA ne zuM karIe chIe, athavA te ApaNe zuM karIzuM ne zuM nahi karIe-e vAtane evI rItie jovAnI ja nahi, ke jethI bhagavAne kahelA vacanathI UlaTuM belAya; a. thavA te, ApaNA vacanane pariNAme bhagavAne kahelA mArgane nAza thavA pAme. bhagavAne jene AcaravA lAyaka kahyuM hoya, tene ApaNe na AcaratA hoIe ane bhagavAne jene tajavA jevuM kahyuM che, tene ApaNe na tajatA hoIe, te paNa ApaNe kahIe zuM? bhagavAne jene AcaravA lAyaka kahyuM hoya, tene AcaravA lAyaka ja kahIe ane bhagavAne jene tajavA lAyaka kahyuM hoya, tene tajavA lAyaka ja kahIe. tattvanuM svarUpa bhagavAne kevA prakAranuM kahyuM che tene na jANIe te na bolIe e bane, paNa je belIe te bhagavAne tanuM jevuM svarUpa kahyuM che tevuM ja belIe. jana kuLamAM janmelAo AvuM kare kharA? tame game teTalAM pApa karatA che, ane game tevAM paNa pApo karatA he, paraMtu je kaI tamane ema pUche keA thAya ? te tame ema ja kahe ne ke- A pApa
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 cAra gatinAM kAraNe karavA jevAM te nathI ja !"? ApaNe je pApa karIe, te pApane ya ApaNe karavA jevuM che-ema te kahIe ja nahi ne? evI ja rItie, kaI paNa sAruM kAma ApaNAthI na thatuM hoya-e bane, ApaNe te kAma karI zakIe tema hoIe te chatAM ya te kAma na karIe-e ya bane, paNa "A kAmanI jarUra nathI, A kAma karavA jevuM nathI--evuM evuM bolIne ApaNe mArganAza te karIe nahi ne? Aje jaina kuLamAM janmelA evA paNa mANaso che, ke je e eka yA bIjI rItie sanmArgane nAza karavA rUpa kRtyane AcarI rahyA che amuka mArga bhagavAne kahe che-ema jANe che zAstramAM e mArganuM karaNIya tarIke pratipAdana che-ema jANe che; ane tema chatAM paNa, e. mArga AcaravA je nathI, e mArgane sevavAmAM nukazAna che,-Ave A pracAra karIne, mArganAzanA pApane vaherI rahyA che. tame evuM te kare nahi ne? tamAre chokaro vyAkhyA namAM AvyA hoya ane eNe sAMbhaLyuM ke-"gharamAM rahevA jevuM nathI, paraNavA jevuM nathI.". pachI e tamane ghera jaIne pUche ke-"bApA! gharamAM rahevA jevuM che kharuM?" te tame zuM kahe ? chekarA upara game teTalo meha hoya, te paNa tame zuM kahe ? chevaTa eTaluM te kahe ne ke-"tane gharamAM rAkhavAne mATe mahenata karUM-e bane, paNa gharamAM rahevA jevuM che-ema te na ja kahuM!" ? te ya e pUche ke-"tyAre paraNavA jevuM kharuM ?" te tame ema ja kaho ne ke-"tane paraNAvuM khare, paNa paraNavuM e sAruM che evuM te na ja kahuM !"? ApaNe jamyA kharA ke nahi? kaI jame evuM tame kare che kharA ke nahi? chatAM je kaMI pUche ke "janmavuM te sAruM kharuM ke nahi ? kaI
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 245 jame evuM karavuM te sAruM kharuM ke nahi?" te ApaNe zuM kahIe? "e sArUM"-ema te na ja kahIe ne? je mANasa pApa karavA chatAM paNa, e pApa karavA jevAM che-ema mAne nahi tathA ema kahe nahi ane sArAM kAme nahi karavA chatAM paNa, e kAma karavA lAyaka nathI-ema paNa mAne nahi tathA kahe nahi, e mANasa ghaNAM pApothI bacI zake che. evA mANasanA haiyAmAM, pApanA tIvra pariNAme pragaTI zakatA ja nathI. jaina kuLamAM janmelAonAM taraphathI, ochAmAM ochI ATalI AzA te rAkhI zakAya ne? ane, jaina kuLamAM janmalAo taraphathI ATalI AzA rAkhIe, te temAM nirAza nIvaDIe nahi ne? jeo thoDI-ghaNI paNa dharmakriyAone Acare che ane deva-gurUnA paricayamAM Ave che, teone mATe te A bAbatamAM nirAza na ja thavuM paDe ne ? rajA sAdhvI : tame rajA nAmanI sAdhvInI vAta sAMbhaLI che? beTuM vacana bolavA mAtrathI paNa kevI rItie mArganAza thAya che-e vAtane samajavAne mATe paNa, rajajA nAmanI sAvIne prasaMga upayogI nIvaDe eve che. rajA nAmanI te AryA, saMyamanI kriyAone sevavA uparAnta, eTalI badhI utkaTa tapazcaryAdi karatI hatI, ke jethI e sAdhvIonA samudAyamAM tenI "duSkarakArikA tarIkenI chApa hatI. teNInA zarIramAM, keI eka samaye, teNInA pUrvakRta karmanA anubhAvathI kaDhane rega utpanna thaI javA pAmya,
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 cAra gatinAM kAraNe paNa teNane ema lAgyuM ke-prAsuka jalane pIvAthI ja, mArA zarIramAM Ave rega utpanna thaI javA pAmyo che. teNInA zarIrane AvuM rogagrasta banI gayeluM jeIne, teNanI sAthenI sAdhvIoe, tene svAbhAvika rItie ja pUchayuM ke-"A zuM thayuM?" eTale, teNIe pitAnA haiyAmAM je vAta hatI. te e sAdhvIone kahI. teNIne, teNInA reganuM kAraNa pitAnA pUrvakRta pApakarmane udaya nahi lAgatAM, mithyAtvanA udaya bhege, reganA kAraNa tarIke prAsuka jalanuM pAna lAgyuM hatuM! eTale, anya sAdhvIone teNue kahyuM ke-ApaNe je prAsuka jalanuM pAna karIe chIe, tenAthI mAruM zarIra A rItie vinaSTa thaI javA pAmyuM che!" rajA AryAe AvI vAta kahI, ethI sarva sAdhvIenAM haiyAM saMkSubdha banI gayAM. jenI sArA tarIkenI chApa hoya, tene sAcA ke khoTA paNa vacananI asara ghaNI thAya. mANasa jema moTo hoya, tema teNe vacanane uccAravAmAM vadhAre kALajI rAkhavI joIe. - rajajA sAdhvIe kahelI e vAtane sAMbhaLIne, badhI sAdhvIoe, prAsuka jalane tyAga karavAno nirNaya karI lIdhA. thaye ke A sanmAgane nAza? A rItie sarva sAdhvIonAM hada subdha banI gayAM ane temaNe prAsuka jalanA tyAgane nirNaya karI lIdhe, paNa temAM eka sAdhvI evAM hatAM, ke jemane rajajA sAthvInI vAte evI asara karI nahi. te sAdhvIjIe te, e ja vicAra karavA mAMDyo ke
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 jo bhAga 'mArU zarIra hamaNAM ne hamaNAM ja mahArAgAthI nAza pAmI jatuM hAya, tA paNa huM te prAsuka jalanA tyAga karUM ja nahi. sAdhu-sAdhvIoe uSNu jala vAparavu joie, e dhama kAMi Aja-kAlanA nathI. e dhama, anAdikAlathI cAlyA Ave che ane ananta kAla paryaMnta cAlatA ja rahevAnA che. vaLI, A dhama kAI kRpAhIne kaheleA che-ema paNa nathI. mahA kRpAnA sAgara evA bhagavantAe A dharma kahelA che. eTale, A dharmImAM kAMI paNa khATApaNu` hAi ja zake nahi. A rajjA sAdhvInuM zarIra je vinaSTa thaI javA pAmyuM che, te prAsuka jalanA pAnanA kAraNe vinaSTa thaI javA pAmyuM nathI, paNa teNIe pUrve je azubha karmone upAje lAM, te azubha karmonA udayathI ja teNInuM zarIra vanaSTa thaI javA pAmyuM che. Ama hovA chatAM paNa, A rajA sAdhvIe, ajJAnathI kevuM duSTa vacana uccAyu ?, ke je vacana bhagavAna zrI tIrthaMkaradevAnI je AjJA, tenA vilApane pedA karanArUM che ane ethI gheAra evA duHkhane ApanArU' che! . AvA prakAranuM cintana karate karate, e sAdhvIjI zukala dhyAnArUDha anI gayAM. zukala dhyAnArUDha banelAM temaNe, peAtAnAM cAreya ghAtI karmone tatkAla kSINu karI nAkhavA dvArAe, kevalajJAnane pragaTAvyuM. e sAdhvIjI Ama kevalajJAnI banyAM, eTale devatAoe AvIne tene mahimA karyo. devatAoe mahimA karyA bAda, e kevalI banelAM sAdhvIjIe dharmadezanA dvIdhI. emaNe dharma dezanA dIdhA bAda, pelI rajjA nAmanI AryAe, temane namaskAra karIne pUchyu ke-' huM bhagavan !
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ C - 248 cAra gatinAM kAraNo kyA karmanA pratApe huM kedra Adi genuM bhAjana banI javA pAmI chuM?" e vakhate, kevalI banelAM te sAdhvIe, te rajajA nAmanI AryAne samajAvyuM ke-te amuka prakArane AhAra AkaTha karyo. vaLI, te eka zrAvakanA chokarAnuM meM TuM, ke je lITa ane lALathI kharaDAeluM hatuM, tene mehanA vazathI sacitta pANI vaDe dhoyuM. tArA e karmane zAsanadevI sahana karI zakI nahi. bIjAo AvI bhUla kare nahi, e mATe teNe tArA te karmanuM phala tane darzAvyuM. eTale, tArA zarIramAM kaI prAsuka jalanA pAnathI keI deSa utpanna thavA pAmyuM nathI. kevalI banelAM sAdhvIjIe A pramANe khUlAsa karyo, eTale rajajA sAdhvIe pharIthI pUchayuM ke-"he bhagavan! je huM yakta prAyazcittane grahaNa karUM, te mAruM A zarIra sAjuM thAya kharuM ?' kevalIe kahyuM ke jo tane keI paNa prAyazcitta Ape, te tAruM zarIra sAjuM thAya." rajA sAdhvI kahe che ke "te Apa ja mane prAyazcitta Ape. ApanA je mahAnubhAva AtmA anya koNa che?" eTale, kevalIe kahyuM ke "tuM tArA bAhya roganA nivAraNanI IcchAne kare che, paNa tArA AtmAmAM je bhAvarega prasaravA pAmyuM che, te kyAM jaze? je ke huM tane prAyazcitta te ApuM chuM, paraMtu vAstavika rItie te evuM kaI prAyazcitta ja nathI, ke jenAthI tArI zuddhi thAya; kAraNa ke te sAdhvIsamudAyane evuM kahyuM ke-"prAsuka jalanA pAnathI mArUM zarIra vinaSTa thaI gayuM che." ane tArA e mahA pApamaya
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 249 vAkyane sAMbhaLIne, saghaLI ya sAdhvIo saMkSubdha banI gaI eTale, e vacanaSathI te je pApa upAjaryuM che, te pApanA yege te tAre anantA bha sudhI aharniza kuSThAdi mahA vyAdhionI pIDAne sahana karavI paDaze." sAcuM samajo ane bele te sAcuM bole, to tame A be pApothI bacI zake ? bhagavAne kahelA mArganI ArAdhanAmAMthI keInuM ya citta #bha pAmI jAya, evuM vacana bolavAnuM pariNAma kevuM AvyuM? eTale, tamAre e vAtamAM te khUba ja kALajI rAkhavI joIe ke bhagavAne karavA lAyaka kahelA kAmane, na karavA lAyaka kahevAI jAya nahi ane bhagavAna nahi karavA lAyaka kahelA kAmane, karavA lAyaka kahevAI jAya nahi. eka ja vAkyamAM, unmA ganI dezanA ane sanmArgane nAza-baneya pApe ekI sAthe lAgI jAya, ema paNa banI zake. tatvanA svarUpa AdinI bAbatamAM khoTA pratipAdanathI, mAtra unmArgadezanAnuM pApa lAge-e bane; paNa mArganI ArAdhanAne lagatAM keTalAMka kathane evAM hoya che ke-e kathanathI unmArganI dezanAnA pApanI sAthe, sanmArgane nAza karavAnuM pApa paNa lAge. gRhasthAvAsa karavA je khare ke nahi ? nahi ja ! sAdhupaNuM levA jevuM kharuM ke nahi? kharUM ja! have je kaI evuM pratipAdana kare ke-"gRhasthAvAsa karavAmAM ya vadhe nahi. sAdhupaNuM lIdhe ja dharma thAya, evuM kAI nahi. te keTalAka kahe che ne ke-bese bese have, sAdhupaNuM lIdhe ja kalyANa che? sAdhupaNAne lIdhA vinA, zuM kalyANa na ja thAya? " je AvuM bole, te temAM
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 cAra gatinAM kAraNe beya pApi AvI jAya, e bane ne ? eTale, have haiyuM hAthamAMvivekamAM rahevAnuM ne vANI upara kAbU rahevAne ? sagA chokarAnA paNa kharAba kAmane kharAba ja kahevAnA ane duzmananA paNa sArA kAmane sAruM ja kahevAnA? sAdhu banelAo paNa je pAMca IndriyenA viSayenA rasika banI jAya che, te temane paNa kyAre kyAre huM unmArganI dezanA karuM chuM ane kyAre kayAre mArAthI sanmAne dhakko pahoMce che, tenuM bhAna nathI rahetuM. kadAca vartanamAM bhUla thaI jAya, paNa kAbU AvI jAya te bacI jAya. avasare e kahI zake ke-"ame kharAba chIe, paNa amane sArA TharAvavAne mATe, zAstranI vAtane kheTI kahevAne ame taiyAra nathI!" na karavA lAyaka karavA chatAM ya je, sAcuM samaje ane je bole te je sAcuM bole, te te bIjA bhayaMkara pApathI bacI jAya; bAkI te, unmArganI dezanAnuM ane sanmArgane nAzanuM pApa lAgatAM vAra lAge nahi. anAcAra seve ane uparathI "cAle cAle have e te; AmAM vadhe nahi."-AvuM AvuM bele, te emAM be ya pApa che. A te jANakAranI vAta thaI paNa ajANyAthI ya bhUla thAya ne? nahi jANanAre nahi bolavuM, e jagyA che. na jANatA hoIe, te kahevuM ke "huM jANatA nathI. paNa Aje te deDhaDAhyA thavAnI vRtti ghaNuM che ne ? pachI bhUla thAya te pApanuM phala. bhegavavuM paDe, emAM navAI che? ekale dharma sAdhupaNAmAM ja tamAre gharanAM kAme karavAM paDe che ne? paNa, e kAme, kAmo tarIke karavA jevo ja che, ema tame mAne agara te kaho
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 251 kharA? "sagavazAt karavAM paDe che, bAkI karavA jevAM nathI -ema ja tame mAne ne kahe ne? tame parigraha rAkhe che, tamAre parigraha rAkhavuM paDe che, paNa parigraha rAkhavA je che-evuM te tame mAne agara kahe nahi ne? "dharma te. aparigraha ja"--ema kahevAya ne? saalpa parigraha, e dharma nahi? mahAne tyAga te dharma, alpatA karI te dharma, paNa alpaya rAkhe te dharma nahi.. mATe te, gRhasthane dharmAdhamI kahyA che. parigraha eTale cheDyo eTale dharma, paNa bAkIne adharma. sarvavirati e dharma, eTale dezaviratie jeTalI virati karI te dharma ane jeTalI virati na karI te adharma.. eka lAkha rAkhIne bAkInA sanmArge kharco te dharma, paNa je rAkhyA che te pApa ne? AvuM dareka vAtamAM samajavAnuM che, mATe vagara samaye bolavuM nahi. zrAvaka dharmane arthI khare, paNa saMpUrNa dhama nahi; kema ke-zrAvaka pitApitAnI zakti mujaba dhama le che, eTale ene bAkIne adharma ubhuM rahe che. zrAvakane adhama ubhuM rahe che. te zrAvaka adharmamAM kema rahe che? nathI cheDI zakate mATe! game dharma adhamamAM rahevuM game nahi, eTale thAya teTale dharma te kare, paNa bAkInA adharmamAM rahe tenuM zuM? te ke-bAkInA adharmamAM rahe, te na chUTake rahe! jeTale adharma rahyo che. tene cheDavAnI peravImAM e rahe! tame je kAMI vepAra kare -karAve, lagna kare-karA, gharasaMsAra calAve, e vagere badhuM che te adharma ja ne? sa, adharma to khare ja.
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 cAra gatinAM kAraNeA karI che ke nathI mATe kharI ne? e adhama, karavA sAre lAge che mATe e adharmAMthI chUTavA jevuM lAge che paNa chUTAtuM karA che ? enAthI chUTAya te chUTavAnI icchA te sa. hA jI. eTale, gharamAM badhAMne tame kaheA kharA ne ke- ApaNe ahI beThA chIe, te adhama mAM beThA chIe ?' e vakhate, chekarA jo ema pUche ke-' dharma jo sapUrNa paNe karavA hAya ane adhama jo jarA paNa nahi karavA hAya, te zuM karavuM joi e ?' kadAca ane adhama thI khacavAnuM mana thaI jAya ane mAtra dharmane ja sevavA che-evuM mana thaI jAya, teA e pUche ne ke-' evuM sthAna kayu che, ke jyAM ekalA dhama thaI zake ane adhama karavA paDe nahi ? evuM kAI sthAna hAya, teA te batAvA ne?" tA, e vakhate, tame sAdhupaNuM ja khatAvA ne ? ' sAdhupaNA sivAya adhamathI sathA khacAya nahi ane ekalA dharmAMmAM rahevAya nahi '-ema kaheA ne ? jainapaNuM jo tamArA haiye hAya, teA tamArAthI AthI viparIta kAMI khelAya nahi, chokarA jo ema paNa pUche ke- ahI adhama che, te tame kema rahyA che ? '-tA ya, khApa jo jaina hAya tA ema ja kahe ke-' rahevu* sArU.. lAge che mATe rahyo nathI, paNa kA~thI mAMdo chuM mATe rahyo chuM. IcchA tA e ja che ke-chevaTa maratAM pahelAM ya A adhathI chUTI zakuM teA sArU !' saMsAranI koi pravRttimAM dharma nahi H tame saMsAramAM rahyA che, paNa 'sa'sAramAM rahevu' e adhama che'-e vAta haice kAtarAelI che ne ? hiMsA, bhAga,
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 253 khIjo bhAga parigraha-e vagere adhama ne ? pApa ne ? pachI saMsAranI kayI kriyAne mATe, tame, emAM pApa nathI--evuM kahI zakavAnA ? mAgavirUddha khelavAthI ane avasare mAnAza paNa thAya-evuM melavA AdithI khacavuM hAya, te A badhuM samajI levuM joIe, jenu' mithyAtva mantra ane kaSAyA. manda-evA mithyAdanamAM paDelA paNa ghaNA jIveA, jene jene pApa tarIke samajI zake che, tene tene pApa tarIke kahe che. eka jaNu. lagnamAM adhama pApa mAnatA nahAtA, paNa ene jyAre lagnanI kriyAnu pariNAma samajAvyuM, tyAre e jhaTa samajI gayA ke lagna, e ya pApakAya te kharUM ja.? ApaNI pAse te puNya-pApa, dharma-adhamanA viveka karI zakAya tevI sundara sAmagrI che. tame te ' chekarAM paraNAvavAM e dhama che'- evu bele nahi ne ? e vakhate kadAca mahAlavAnuM mana thAya, tA ya bhUMDu' thAya che--evuM bhAna rahe ke gAMDapaNa Ave ? tyAga karI zakatA nathI mATe A karavuM paDe che, khAkI A karavA jevu nathI'-ema lAge ne ? vepAra karatAM leAbhanu' gAMDapaNa AvI jAya ane anyAyAdi thaI jAya, paNa pachI ya ene mATe haiyu kape ne ? eka sukhI mANasane pUchyu ke' tamArA jevA sAdhanasa'panna mANasa vepAra kema kare che? ' tyAre e kahe che. ke- pahelAM teA kamAvAne mATe vepAra karatA hatA, paNa have jagatane vepAra kema thAya te zIkhavavAne mATe vepAra karU chuM. sapatti maLI eTale esI rahIe, teA jagatanI pragati kema thAya ? ema kAMI nirUdyamI esI rahevAya ?'vepAramAM je hiMsAdi thAya, paudragalika vAsanA poSAya, e vagerenI tAene kAMI paDI ja naheAtI; pachI, vepAra e paNa adhama che,
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 cAra gatinAM kAraNeA ema ene zAnuM lAge ? e tA, vepAra che|DavA icchanArane ca vepAramAM joDAvAnI salAha Ape ne ? tame, emAMnA ta nathI ne ? ATalI uMmara sudhI vepAra karyAM, te pApa karyu" -tema te manamAM kharU ne ? sasAramAM beThA, te pApanA cege kheDA-ema lAge che ne ? gRhasthapaNe maravu' paDe, te maratAM sudhI adhama mAM rahevu' paDayuM', evA vicAra Ave ne ? maratAM sudhI saMsAra na chUTe, te ya * saMsAra choDavA jevA che '- e vAta manamAMthI khase nahi ne ? A badhA mAga che. mAvirUddha khelavu' nahi, bhUlathI paNa mAnAzanA pApamAM paDavuM nahi-evI IcchA hAya, tA khUba ja vivekazIlakhanavu paDaze. gUDhacittatA e ya ti cagatinA Azrava : 6 cittanI gUDhatA, e paNu tiya cagatinu kAraNa che. cittanI gabhIratA e guNa che ane gUDhatA e doSa che. mahApurUSA jema gabhIra cittavALA hoya, tema pAparasika jane gUDha cittavALA hoya. gUDha cittavALA te kahevAya, ke jenA cittane khIjAe prAyaH jANI zake nahi. sAmAnya rItie, e jevA cittavALA jaNAya, tenAthI taddana UlaTA cittavALeA e kharI rItie hAya. peAtAnA cittane je kaLavA ja na de, e gUDha cittavALA kahevAya. ene mAyA, asatya Adi keTalAM pApAne Azraya levA paDe ? AnAmAM potAnA doSane chUpAvavAnI khUba tAkAta hAya, jyAre gaMbhIramAM pArakA doSone chUpAvavAnI sAcI tAkAta hAya. gUDha cittavALA krUrabhAvamAM hAya, jyAre gabhIra cittavALA dayAbhAvamAM hoya. cittane gaMbhIra manAva vAnI peravI karavI, paNa cittane gUDha banAvavAnI kadI paNa peravI
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 255 karavI nahi. je gunegAre gUDha cittavALA hoya che, te cakera paNuM piolIsane thakavI nAkhe che. haiyuM dethI bhareluM hoya, paNa AnA haiyAmAM deSa che-ema jaNAI Ave, e eka akSara paNa enA hoThe Ave nahi ke e kaI bhAva paNa enA meMDhA upara Ave nahi. e kharI rItie bhayaMkara mAyAvI hoya, te chatAM paNa bIjAne e mahA sarala lAge. deSita pite hovA chatAM paNa, deSita tarIke batAvI zake bIjAne ane pote nirdoSa lAge. evA mANaso gUDha cittavALA kahevAya. na chUTake kare chatAM caDhIyAtuM kare? jema vinaya ratnanI je vAta Ave che, te vicAro te lAge ke-e gUDha cittavALe hate. e e gUDha cittavALe ke-parama upakArI, mahA samartha evA zrI kAlikasUrIzvarajI mahArAjA jevA paNa, ene varSonA satata paricaya chatAM oLakhI zakyA nahi. oLakhI zakyA nahi-eTaluM ja nahi, paNa evA kharAbamAM kharAba mANasanI paNa, emanA haiye, sArAmAM sArA mANasa tarIkenI chApa paDI! paNa, emAM navAI pAmavA jevuM nathI! saMyama evuM pALe ke-prAyaH aticAra paNa lAgavA de nahi. rAta ne divasa svAdhyAyamAM khAmI AvavA de nahi ane vinaya ne vaiyAvacca te kevAM ? paricita evA sau ullAsathI, premathI, sadbhAvathI ene vinayana kahe evAM! ATaluM badhuM chatAM hiyAmAM zuM? rAjAnuM khUna karavuM che ! sAdhupaNuM zA mATe? . rAjAnuM khUna karavAne mATe joItI anukULa taka maLI jAya e mATe! jyAM sudhI potAne hetu sadhAya tyAM sudhI A rItie rahevuM--e nirNaya karI lIdhela. ema eNe be
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 cAra gatinAM kAraNe cAra dahADA nahi, be-cAra mahinA ya nahi, be-cAra varSe ya nahi, paNa bAra-bAra varSe kADhI nAkhyAM paNa kaI jANI zakyuM nahi ke-enA haiyAmAM zuM che? haiyuM doSamaya, chatAM deSa eka dekhAvA de nahi ane je sthitine nibhAvavAne nirNaya karI lIdhe, te sthitine nibhAvavAne mATe jarUrI saghaLuM ya kare. e badhuM na chUTake ja kare, paNa te evI rItie kare kehaiyAnA sAcA bhAvathI karanArAo paNa, ene joIne dAMtamAM AMgaLAM ghAlI jAya. dekhADe salatA ne kyAre pApa : AvA eTale gUDha cittavALA mANasane jarUra lAge tapa karatAM paNa AvaDe ane tyAga karatAM paNa AvaDe. reI paDavA jevuM che ema lAge, te khoTuM retAM paNa AvaDe ane juduM lavuM jarUrI che ema lAge, te juThuM bolatAM paNa AvaDe. e avasara hoya, te "micchA mi dukkaDa paNa juThuM belIne de. bIjAone ema lAge ke-"A kevI saralatAthI pitAnA pApane kabUla kare che? keTalI pApabhIratA che ke-ATalI nikhA lasa rItie prAyazcitta le che?' jyAre enuM haiyuM pApathI bhareluM hoya. AvA gUDha cittavALAo tiryaMcagatimAM jAya, temAM navAI jevuM zuM che? evA AtmAonA pariNAme keTalA badhA pApamaya hoya? gaMbhIratA e judI cIja che : mANasane gUDhacittatAnI jarUra kyAre paDe ? pitAnA cittamAM je bhAve che, te bhAvane chUpAvavAnI jarUra kyAre paDe? sAro bhAva hoya, dayAbhAva hoya athavA te asAdhAraNa kharAba
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhojo bhAga 250 bhAva na hAya, teA cittamAM je che te na dekhAvA devu' ane cittamAM je che tethI UlaTu' dekhAya tevI rItie vavuM, evI rItie cittane gUDha rAkhavAnI jarUra paDe kharI ? prAyaH nahi, eTale haiyAmAM kharAba bhAva ane teya prAyaH ghaNA kharAkha bhAva hAya, tyAre ja gUDhacittatAnI AvazyakatA paDe ne ? A gUDhacittatA te, peAtAnA doSAne chUpAvavAne mATe ja hAya ne ? AvA doSita haiyAvALA, sArI karaNI na ja kare-ema nahi, paNu mATe bhAge dekhAvamAM ja e sArI karaNI kare. prAyaH evI karaNI e kare ja nahi, ke je karaNI uparathI enA haiyAnuM sAcu` mApa nIkaLI zake. sa'sAramAM je bahu Asakta hAya, tevA mANasAnAM ja haiyAM, prAyaH koInA ya hAthamAM na AvI zake tevAM gUDha, hAya tA hAI zake. Ama ema kahI zakAya ke mahApurUSAnA haiyAnA tAga na lAge; sAgaranA peTALa jevuM ne uMDA draha jevu' e gaMbhIra hAya e mATe! emAM, khIjAonA DhASAne khamavAnI, samAvavAnI gabhIratA ajaba keTanI hAya che. koInA ya doSanI vAta, e hAThe lAvavA na mAge teA Ave nahi. ' mane khyAla rahyo nahi ne kahevAI gayu" evu khelavAnA avasara emane Ave nahi. emanA haiyAmAM, pArakA doSAne jJAnathI ane dayAthI pacAvavAnI zakti hAya che. kAInA kalyANane mATe, game tevI vAta paNa haiyAmAM ne haiyAmAM ja rAkhI zakAya che; ane kAinA kalyANane mATe, yAgya rItie game tevI vAta kahI paNa zakAya che. mANasa peAtAnAM saghaLAM ya pApAne, haiyAmAM rAkhI zake che ne? potAnAM pApone na dhAyuM hoya teA prAya: hATha uparaiya AvavA detA nathI ne? pAtAnAM pApAne peAtAnA haiyAmAM chUpAvavAnI je karAmata, te gUDhacittatA che. rAgane ke dveSane 17
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 cAra gatinAM kAraNe ati vaza banelA mANase, pitAnA cittane gUDha banAvanArA bane che. emanA haiyAmAM e ja vAta ke mArA doSane koI paNa jANI zake nahi. emane doSane jarA ya aNagamo nahi, paNa aNagame mAtra keI pitAnA deSane jANuM jAya ene. eTale, evA mANase je kAMI sArI karaNIe kare, te saghaLI ya sArI karaNIo, pitAnA deSone poSavAne mATe karatA hoya che ane pitAnA deSone chUpAvavAne mATe karatA hoya che. budvinidhAna evA paNa zrI abhayakumArane vezyAe kevA kapaTathI phasAvyA ? * jema kulaTA strIomAM ane vezyAe AdimAM kevI gUDhacittatA hoya che jenA upara jarA paNa bhAva na hoya, tenA upara evI strIo evI chApa pADI zake che ne ke- mArA upara Ane pUrepUro bhAva che ! ? pitAnA cittane, e strIoe, keTaluM badhuM gUDha rAkhyuM hoya, tyAre jenA upara potAne jarA paNa bhAva nathI, tenA upara teo evI chApa pADI zake ke--mArA upara te Ane pUrepUre bhAva che !? * zrI abhayakumAra jevA buddhinidhAnane pakaDI javAmAM paNa, vezyA ja saphaLa nIvaDI zakI hatI ne? e vezyAe, pitAnA cittane keTaluM badhuM gaDha banAvI dIdhuM hatuM? jeTaluM citta kharAba hatuM, teTalo ja dekhAva sAre hite, mATe ja zrI abhayakumAra jevA cAra buddhinA dhaNIne paNa enAthI chetarI zakAyA ne? e vezyAe ke prapaMca racyuM hatuM, e jANe che? e vezyAe ane tenI sAthenI be yuvatioe, evI vairAgya
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAjo bhAga 259 pUrNa zrAvikAonA dekhAva karyAM hatA ke-kharekharI evI zrAvikAo tA mahA durlabha gaNAya; ane e vinA, zrI abhacakumAra jevA chetarAya, e paNa banavAjoga thADuM ja hatuM ? anelu evu ke-te kALamAM ujjayinI nAmanI nagarImAM caNDapradyota nAmaneA bahu pratApI rAjA hatA. e rAjAnI AjJAmAM, aneka rAjAe paNa hatA. ene mahArAjA zrI zreNikane kabaje laIne, zrI zreNikanA rAjazAsanane paNa peAtAnA kAbUmAM lAvavAnI icchA thaI. zrI zreNikane harAvavA, e kAI sAmAnya kAma nahAtuM; eTale, rAjA caNDapradyote peAtAnA AjJAvatI cauda rAjAone paNa peAtAnI sAthe lIdhA ane peAtAnI pAse yuddhanI je kAMI sAmagrI hatI, te saghaLIca sAmagrIne paNa sAthe lIdhI. e badhAne sAthe laIne, te, zrI zreNikanA rAjagRha nagara tarapha AvavAne mATe nIkaLyeA. caNDapradyotane pUrepUrI khAtrI hatI ke-mArA A baLanI sAme zreNika TakI zakaze nahi, paNa zrI zreNika evA puNyavAna hatA ke-emanI pAse zrI abhayakumAra hatA. zrI abhayakumAra zrI zreNikanA putra hAvA uparAMta, zrI zreNikanA mukhya matrI paNa hatA, kema ke-zrI abhayakumAra autpAtikI Adi je cAra prakAranI buddhi, tenA bhaMDAra rUpa hatA. banyuM paNa evuM ja ke-caNDapradyotane yuddhane mATe AvelA jANIne, zrI abhayakumAre potAnA buddhibaLathI evI yukti ceAjI keyuddha tA thayuM ja nahi ane caNDapradyota jIva laIne peAtAnI nagarI tarapha bhAgI gayeA. tenI pAchaLa, khIjA cauda rAjA paNa bhAgI gayA. e badhA evI rItie bhAgyA ke-maraNe ja
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 cAra gatinAM kAraNeA jANe emanA pIcho pakaDo hAya. khadhA ujjayinImAM pahAMcI gayA te pachI, jyAre paraspara vAta thaI tyAre ja te badhA samajI zakayA ke- A tA abhayakumAranI mAyAthI ja ApaNe chetarAI gayA.' AthI, caNDapradyotane zrI abhayakumAra upara ghaNA gussA AnyA. gussA ghaNA AvatA hatA, paNa upAya ekeya sujhatA nahAtA, eTale gusso zamavAne badale vadhye jatA hatA. eka vAra tA, caNDapradyota, khUba gussAmAM AvI jaIne, pAtAnI rAjasabhAmAM beThA beThA khAlI uco ke- abhayakumArane khAMdhI lAvIne je koI mane soMpaze, tene hu' e je mAgaze te ApIza!' A vakhate khIjuM to kAI kAMi melyuM nahi, kema ke-zrI abhayakumArane khAMdhI lAvavAnI vAta teA saunA gajA uparAMtanI hatI; paNa e kAma karavAne mATe, eka vezyA taiyAra thaI teNIe vicAra karyAM ke-Ama tA, koI paNa upAye, abhayakumArane AMdhIne ahIM laI AvI zakAya, e kAI paNa rItie zakaya nathI; paNa abhayakumAra khaDu dharmazIla mANusa che, eTale jo dharma dvArA kapaTa karAya te jarUra ene chetarIne, pachI ene ahI` bAMdhIne lAvI zakAya, ' sAthe sAthe, teNIe evA vicAra paNa karyA ke' e rItie paNa jo A rAjAnuM A kAma huM karI ApuM, teA pachI mArU saghaLuMya hita sadhAyA. vinA rahe nahi. , , zrI abhayakumArane mATe, pararAjyanI eka vezyAnA haiyA upara paNu, kevI chApa che? zrI alakumAra chetarAya tA dha chadmathI ja chetarAya ane e chetarAya nahi te| e badhAya e ane nahi. jevA emanI buddhinA prabhAva jANItA hatA, tevA
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga samA, pIvAthI kama , 261 temane dharmabhAva paNa jANItuM hatuM ne? tame game teTalA huMzIyAra ho, paNa dharmanA nAme te tame chetarAyA vinA rahe ja nahi. AvuM kaI tamArI dharmazIlatAne aMge mAnI le kharUM? A mATe guNa che. A vAtathI, zrI abhayakumAranA haiyAmAM dharma pratye ke Adara haze, tenI sundara kalpanA AvI zake tema che. zrI abhayakumAranA haiyAmAM dharma pratye ke Adara hata-enI kalpanA karIne paNa karavAnuM zuM? mAtra emane hAtha joDavAnA ? e bahu sArA dharmazIla hatA -evAM emanAM vakhANa karavAnAM? nA, ethI paNa AgaLa karavAnuM ! "dharma pratyene e Adara mArAmAM kyAre pragaTe - evI bhAvanA bhAvavAnI; ane, e bhAvanA saphala bane e mATe, zakya eTale prayatna paNa karavA mAMDavAne ! AvI bhAvanA Ave te ja, emane hAtha joDavAne ane emanAM vakhANa karavAne sAco-ullAsavALo bhAva haiyAmAM pragaTe! pilI vezyAe zrI abhayakumArane bAMdhI lAvavAnI taiyArI batAvI, eTale rAjA caDapradyote teNune kahyuM ke "je tuM A kAma karavAnuM mAthe letI he, te e kAma mATe tAre je kAMI paNa paisA vagerenI sahAya joIe, te sahAya karavAne huM taiyAra chuM. bola, tAre zI zI sahAya joIe che?" te vakhate, e vezyAe kahyuM ke-"mAre be navayuvAna strIo joIe.' rAjA caNDapradyotane khabara nathI ke-"A vezyA dharma cha% karavA mAge che." "A vezyA ze upAya jaze"--tenI, rAjA capradyotanane kazI kalpanA ya nathI e te, eNe mAgyA mujaba ene be navayuvAna strIo suprata kare che ane te sAthe
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ = == 262 cAra gatinAM kAraNe ene ghaNuM dravya paNa Ape che. have e vezyA zuM kare che, te jovAnuM che. dharma chagha karavuM che, te ema ne ema thAya e mATe, dharmanA vicArothI paNa khUba ja suparicita banI javuM joIe ane dharmanA AcArathI paNa khUba ja suparicita banI javuM joIe. e mATe vezyAe sAthvIne upayoga karyo. eka sAdhvInI roja ne ja pUba khUba upAsanA karavA mAMDI. pelI be yuvatIo paNa sAthe ja che. e bee te, je A kahe tema karavAnuM che. traNee e sAdhvInI upAsanA karavI ane adhyayana karavuM, e ja eka kAma karavA mAMDyuM. thaDA vakhatamAM te, e traNeya strIo, utkaTa prajJAvALI bahuzruta banI gaI arthipaNuM zuM kAma kare che, te juo! kuLanA saMskAro nathI ne vaya paNa abhyAsanI gaNAya tevI nathI, chatAM paNa bahuzruta banI jAya che. zrutanuM adhyayana, matijJAnane paNa ghaNe vikAsa sAdhI Ape che. jJAna thAya che ne sAthe mati paNa teja bane che. samajapUrvaka ane kALajIpUrvaka zratane abhyAsa karavAmAM Ave, te bhaNanArA, mahA buDathalamAMthI mahA buddhizALI banI jAya; paNa je bhaNe tenA UMDANamAM javAnI taiyArI ja na hoya, tyAM zuM thAya? A traNa te, dareka vAta evI rItie jANavA ane AcaravA mAgatI hatI kekyAMya kazI paNa bhUla thavA pAme nahi. sa. paNa emane Azaya te kharAba ja ne? Azaya kharAba hovA chatAM paNa jo ATalI kALajI rahI zake ane ethI ATalI badhI huzIyArI meLavI zakAya, te jemane mokSane Azaya che, tenA taraphathI te vadhAre
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 263 bIjo bhAga kALajInI AzA rAkhI zakAya ne? ane ethI, mekSanA athI AtmAo te, vadhAre sArA jJAnI ane vadhAre sArA buddhizAlI nIvaDI zake ne ? ahIM ApaNe AzayanI vAta paNa karI laIe. e traNane Azaya ke che, tenI tamane khabara che ane je Azaya che te kharAba che, tenI paNa tamane khabara che. paNuM e traNee sAthvInI niraMtara ane AdarapUrvaka upAsanA karI tema ja eka citta adhyayana karyuM, e vAta te kharI. ne ? have kaho ke-emane e upAsanAnuM ane e adhyayananuM phaLa maLe, te kevuM maLe? sa, kharAba phaLa ja maLe. je bole te vicAra karIne bolaje. upAsanAnI ne adhyayananI kriyAmAM ja lAgI gaI che. bIjuM badhuM choDI dIdhuM che. ATaluM chatAM, kharAba phaLa maLe? saha Azaya kharAba eTale. Azaya kharAba hoya, te sArAmAM sArI kiyAthI paNa kharAba phaLa maLe, e vAtane tame samaje che kharA? dekhA vamAM e ATalI sArI kriyA che, paNa vastutaH A duSkRtya che, kAraNa ke-Ane upaga kharAba rItie karavAnuM je lakSya che! te pachI, tame samajavA chatAM paNa, dharma je saMsArasukhanA hetuo kare ane saMsArasukhane hetu na rakhAya -ema kahevAya, te ya "e hetue paNa dharma karavAmAM vAMdho nahi -AvuM mAne agara kahe, te tethI tamArA dharmathI tamane kevuM phala maLe, teno vicAra tamAre karI levuM paDaze ne ? bhagavAne dharma zA mATe kahyo che? eka mekSane mATe je
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 cAra gatinA kAraNe ne? je kAMI dharmAnuSThAne bhagavAne kahyAM che, te eTalA ja mATe ne ke-ene sevIne AtmA pariNAme muktine pAme ? ATaluM jANavA chatAM paNa, je e anuSThAnene saMsArasukhanA hetuthI ApaNe AcarIe, te emAM bhagavAnanA Azayane ApaNe droha karIe chIe, ema tamane lAge che? pachI, dharmakriyAnuM phaLa maLaze-ema mAne che, te A drahanuM phala paNa maLaze-ema mAne che ke nahi? A vAtane vicAra karI jeje ! have, utkaTa prajJAvALI ane bahukRta banelI te vezyA Adi traNeya strIoe, pitAnuM dhAreluM kAma AraMbhI dIdhuM. teo traNeya, jagatane chetaravAne mATe sAkSAt mAyAnI mUrtio hoya-evI banIne, pitAnI ujajayinI nagarIthI nIkaLIne, zrI zreNikanA rAjagRha nagare AvI. rAjagRha nagare AvIne, te vezyAe nagara bahAranA udyAnamAM pitAne vAsa karyo. tyAra bAda, caityaparipATI karavAnI kiyAnI IcchAthI, teNIe rAjagRha nagaramAM praveza karyo. sAthe pelI be yauvanAo paNa che. nagaramAM rAjAe karAvela je zrI jinamandira hatuM, te madire e traNeya gaI. khAlI hAthe nathI gaIpaNa atizayavALI vibhUtio sahita gaI che. zrI jinamaMdiramAM pisatAM nisihanA vidhine paNa e cUkI nathI. A te parama zrAvikA ene pATha bhajavavAne nIkaLI che ane barAbara taiyAra thaIne nIkaLI che, eTale khAmI zAnI AvavA de? pahelAM te, e traNee, darzana ane pUjana karIne, pachI bhagavAnanI manahara aMgaracanA karI ane te pachI trIjI vAranI nisihI kahIne
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 265 bhAvapUjAnA AraMbha karyAM. jAta vezyAnI ane pAchI keLavAIne taiyAra thayelI. e stavanA gAya, tyAre zI kamInA rahe ? kaMTha madhura hAya, rAgarAgaNInuM jJAna hAya ane acAnaka kAI jue teA ya e jonArane te ema ja lAge ke-A traNeya suzrAvikAo prabhustavanAmAM tallIna che--enI kALajI hAya; e stavanA bele, temAM zuM pUchavApaNuM rahe ? e traNeya kharAkhara mAlakeAza rAgamAM stavanA kare che, tyAM zrI abhayakumAra darzana karavAne mATe AvI pahoMce che. temane stavanAmAM lIna banelI joIne, zrI abhayakumAra ma-i ranA dvAra pAse sthaMbhI jAya che. madiranA maMDapamAM pesatA paNa nathI. kema ? pese teA, AvI suMdara stavanA cAlatI DAya temAM vikSepa paDe ne? tame zrI jinamandire jAva, tyAre tamane AvI kALajI rahe che kharI? koI majethI stavanA karatA hAya, temAM mArA cege vighna na Ave, eveA vicAra Ave kharA ? keTalAka teA, evA vakhate ya, meATA sAde game tema gAvA maDI paDe che. zrI abhayakumAra teA ubhA ja rahyA. kacAM sudhI ? e traNee caityavandana karI lIdhu tyAM sudhI ! caityavaMdana karIne e traNeya uDI, te pachI zrI abhayakumAra temanI pAse gayA. zrI abhayakumAre e traNane ekatAnathI stavanA karatAM tA joI che ane e traNanA veSa joyA teA e veSamAMthI paNa jANe prazama jharatA hatA. zrI abhayakumAre A joIne, pahelAM tA, e traNeyanI sArI rItie prazaMsA karI; ane te pachI, temane uddezIne kahyuM ke-" bhadre ! tamArA jevAM sAmikanA samAgama mane Aje mArA bhAgya caiAge ja thayA che. vivekI
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe janene mATe, A saMsAramAM, sAdhamikathI anya e kaI badhu ja nathI." A vAta samajAya che? je vivekI hoya, tene mATe saMsAramAM koI sAce banyuM hoya, to te sAdharmika che. A vAta tamArA haiyAmAM che kharI? athavA te, A vAta tamArA. haiyAmAM jace che kharI? A vAta jenA haiye hoya, tene sAdha. mikanuM darzana, sadbhAgyanuM sUcaka lAge; bAkI te vAte ja ne? pachI, pelI vezyA, ke je ummaramAM sAthenI be yuvatIothI maTI che, tene zrI abhayakumAra pUche che ke-"tame keNa che? ane, kayA kAraNe tame ahIM padhAryA che? tame vatanI kyAMnAM che? ane, tamArI sAthenI A be bene paNa keNa che?" enA javAbamAM, pelI vezyA, ke je atyAre mahA zrAvikA tarIke pATha bhajavI rahI che, te kahe che ke-"ame ujajayinI nAmanI nagarInAM vatanI chIe. huM eka dhanADhya vaNikanI vidhavA banelI dharmapatnI chuM. A banne mArA putranI patnIo che. mAre putra kAladharmane pAmavAnA ge, A banne paNa vidhavA paNAne pAmI che. A bannee, vidhavA thatAMnI sAthe ja dIkSA levAnI mArI anujJA mAgI. mane emanI mAgaNI vyAjabI lAgI, kAraNa ke-satIo, ke jemane pati mRtyune. pAme che, temane mATe zaraNabhUta kaI vastu hoya, te te eka dIkSA ja che. AthI, meM temane kahyuM ke huM paNa tamArI sAthe. dIkSAne ja grahaNa karIza, kAraNa ke huM paNa vidhavA chuM, paraMtu ApaNe pahelAM gRhasthapaNAnuM phala je tIrthayAtrA che, te phalane grahaNa karIe; kAraNa ke-dIkSA lIdhA bAda te bhAvapUjA ja
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ E bIjo bhAga 217 thaI zake che, paNa dravyapUjA thaI zakatI nathI. A pramANe temane kahIne ane samajAvIne, temanI sAthe huM tIrthayAtrAe. nIkaLI chuM." A vAta belI che vezyA, paNa zrAvikAnA svAMgamAM belI che ne? keTalI badhI taiyAra thaIne, e zrI abhayakumArane chetaravAne mATe nIkaLI paDI che? A vAta bolavAmAM vezyAnI keTalI moTI gaDhacittatA che? devadarzanAdi karyuM te ya gUDha citte ane A vAta karI te ya gUDha citta! bAkI AvI vAta jenA haiye hoya, tene A saMsArathI vistAra thatAM vAra keTalI lAge? sAcI zrAvikAnA haiyAnI A vAta che. vidhavA banelI satIene mATe vrata e ja zaraNa che ane gRhasthapaNAnuM phala tIrthayAtrA che, e vAta zrAvikAnA haiye hoya ja ne? tIrthayAtrAmAM je vAparyuM te ja saphala, evuM zrAvikA te samaje ne ? AnI vAtamAM zrI jinazAsanane paramArtha samAele che. sAdhu ke sAdhvI. banyA bAda te, saMyamayAtrA e ja mahAyAtrA che. sAdhu-sAdhvI. ene te tIrthayAtrAnuM phala maLI gayuM che-ema kahIe te cAle. tIrthayAtrAnuM phala zuM? saMyama ! tIrthanI yAtrA karIne pAmavAnuM zuM? tame tIrthayAtrA kare, te zuM pAmavAnI IcchAthI ? yAda che, zrI kumArapAle tIrthayAtrAe AvIne bhagavAnanA bhikSukapaNAnI yAcanA karI hatI! eTale, tIrthayAtrA karatAM paNa saMyamayAtrAnI mahattA che. mATe, dareka sAdhu-sAdhvIe tIrthayAtrAnA nAme paNa saMyamayAtrA sadAya nahi, dUSita bane nahi, tenI kALajI rAkhavI joIe. jyAM saMyamanI ciMtA joItI. hatI, tyAM je bIjI ciMtAo pisI gaI te ethI saMyama keTale ghavAye? sAdhu-sAdhvIne mATe saMyamayAtrA mukhya che ane
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 cAra gatinAM kAraNA tIrthaM yAtrA AnuSagika che. A vicAra, saMyamane pAmelAe sacamane TakAvavAne mATe karavAnA che. gRhasthAne mATe tIyAtrA mukhya che, kema ke-gRhasthAne sayama pAmaveA che. tamAre sayama pAmavA che ne ? ahIM AvIne cAmAsA mATe vasyA che, te bhagavAne kahelA saMyama vahelA maLe, e mATe ne ? varSe varSe tI yAtrA kare che, te paNa sayamane pAmavAne mATe ne ? eTale, tIrthayAtrA karIne tame jyAre pAchA jAva, tyAre tamane eTaluM teA lAgI Ave ne ke--ATalI vAra AvyA, paNa hajI mArA manoratha phrence nahi! mANasa mahenata upara mahenata karye rAkhe ane tenu dhAyuM" phaLa nA maLe, teA enA haiyAmAM kAMI thAya kharU? 'mArI mahenatamAM kayAM bhUla thAya che ane zI bhUla thAya che, ke jethI mane mArI mahenatanuM bhagavAne kahyA mujakhanuM ne mArA dhAryA mujakhanu phaLa maLatuM nathI ?'-AvA vicAra teA Ave ne? tame, kadI paNa, yAtrA karIne pAchA pharatI veLAe, AveA vicAra karyA che ? sa0 e khyAla hAya ! ne ? have te khyAla Avyo ne ? have teA yAtrA karatAM, kayAre mane sacamanA lAbha thAya, ema thaze ne ? vaizyAe, zrAvikA tarIke kahelI vAtane sAMbhaLIne, zrI abhayakumAra khUba khUza thaI gayA. 'mArA mahad bhAgye mane AvA mahA atithinA yAga maLye'-evuM zrI abhayakumArane thaI gayuM. zrI abhayakumArane AvuM thayuM, kema ke-emanA haiye dhama vaselA hatA ane te evA prakAre vaselA hatA ke- dharma e ja saOsva che ane e sivAyanuM saghaLuM ya tuccha che.' AthI, zrI abhayakumAra kahe che ke--"Aje tame amArA
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 269 atithi thAo! tItha te pAvanakArI che ja, paNa satIrthAMnu eTale samAnadhamI AtmAonu' je Atithya, te teA tItha thI paNa adhika pAvanakArI che!" zrI abhayakumAranI A vAta paNa tadUddana sAcI che. samAnadhamI AtmAonA sAcA AtithyamAM,dharma ane dhI -e ubhayanA satkAra che. dharma pratyenA Adara vinA, samAnadhamI AtmAe pratye Adara thAya nahi; eTale, samAnadhamI AtmAonA AdaramAM dharmanA Adara teA beThele ja che. Aje samAnadharmI gaNAtA AtmAone age ghaNI muzkela paristhiti upasthita thaI javA pAmI che. dharmanA nAme mAgavu'-e gRhasthane mATe hINAmAM hINu' kAryAM che ane peAtAneA samAnadharmI rIbAya che evuM jANyA pachIthI haiyu' hAlI uThe nahi, te sukhI mANaseAmAM sAcA dharmodaranI khAmI che, eme ya kahevuM paDe; paNa Aje A banneya prakAranI viSamatAone sAkSAtkAra thAya che. dharmanA AdaranI khAmI banneya bAjue che ane ethI ja Aje A nimitte paNa jainonI vageAvaNI thaI rahI che. zrI abhayakumAre jyAre A rItie atithi banavAnu kahyuM, tyAre pelI vezyA, eka parama zrAvikAnA ja jANe ke sAkSAtkAra karAvatI hoya tema, kahe che ke- Ape je kahyuM te kharAkhara che, parantu Aje meM tIrthApavAsa karelA che, eTale huM kevI rItie tamArI atithi khanI zakuM ? "" tIthaeN pavAsa eTale samajyA ne ? je divase nUtana tInu prathama darzana thAya, te divase upavAsa. Aja A tInu mane prathama darzana thayu che, mATe Aje mAre upavAsa che,
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 cAra gatinAM kAraNe ema e kahe che ! A vacananA ge, dharmazraddhALu evA zrI abhayakumAra upara kevI chApa paDe? zrI abhayakumAra, teNInI dharmaniSThAne jANIne vizeSa khUza thAya che. te pharIthI kahe che ke "Aje tamAre upavAsa che te bhale, paNa AvatI kAle savAre tamAre mAre AMgaNe avazya AvavAnuM !" tenA javAbamAM, zrAvikA banelI vezyA kahe che keAvatI kAle savAre huM Ama karIza-evuM kaI paNa DAhyo mANasa kema bolI zake ? kema ke-prANu kSaNa mAtramAM paNa maraNane zaraNa thaI jAya che !" che kAMI kahevA jevuM? jJAnanuM ane vairAgyanuM kevuM pradarzana kare che? kevI bhAre gaDhacittatA che? zrI abhayakumArane AMjI nAkhe evI A vAta che ne? eka kharAba Aza yane pAra pADavAne mATe, mANasa keTale badhe sAvadha banIne varyA kare che? jo ATalI sAvadhagIrI rAkhIne, mokSanA Azayane pAra pADavAne prayatna thAya, te kamInA zI rahe? vezyA je sAvadhagIrI rAkhI rahI che, te sAvadhagIrI je mokSanA AzayathI heya, te parama tAraka nIvaDe evI e sAvadhagIrI che; paNa, vezyAne Azaya ghaNe kharAba che ane ethI enI ATalI sArI kriyA paNa, ene mATe ekAte DUbAvanArI ja che. - zrI abhayakumAre vicAra karyo ke-Amane AvatI kAle pharIthI nimaMtraNa karIza." e vicAra karIne, te vezyA Adi traNeya bAIone, zrI abhayakumAre vidAya ApI ane pita, caityamAM darzana-vandanAdi karIne potAnA ghare gayA. bIje divase savAre zrI abhayakumAre e traNeyane nima
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 271 traNa karyuM, gRhatyanuM vandana karAvyuM, Adara pUrvaka pAraNuM karAvyuM ane samAnadhamI AtmAonA Atithyane zebhe evA prakAre teone ghaNuM vastronuM samarpaNa Adi paNa karyuM. - sAdharmika bhaktine ja A prakAra che. sAdharmika bhAIenone nimaMtrIne, temane satkArapUrvaka bhajana karAvyA bAda, gya rItie paherAmaNI vagere paNa karavuM joIe. - have pelI vezyAe zrI abhayakumArane phasAvavAne mATe tAgaDo race. eka vAra, zrI abhayakumArane, vezyAe potAnA AvAse bhajana karavAne mATe pa AravAnuM AmaMtraNa karyuM. zrI abhayakumAra jevA buddhizAlI paNa ahIM chetarAyA. zrI abhayakumAra ekalA ja pelI vezyAnA utArAe gayA. dharmazIla AtmAo, sAdhamikenA Agrahane vaza banIne zuM na kare, e kahevAya nahi. - sa0 pApeya Acare? pApane AcaravAne Agraha kare, tyAM te AkhI vAta pharI jAya; paNa ahIM pApane AcaravAno Agraha karAye ja nathI. dharmavRttithI dharmamArge ja Agraha karAyuM hoya, tevA prakArane dekhAva che. vezyAe zrI abhayakumAranI gajabanI bhakti karI. vividha bhejayothI zrI abhayakumArane bhejana karAvyuM. tenA upara, caMdrahAsa nAmanI je madirA, tenAthI mizrita evuM je pANI agAuthI taiyAra karI rAkheluM, te zrI abhayakumArane pAI dIdhuM. sava khabara na paDe? svAdathI paNa khabara paDe nahi ane gadhathI paNa khabara
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 cAra gatinAM kAraNe paDe nahi-evA prakAranuM mizraNa hoya, te khabara zI rItie paDe? ane, zrI abhayakumAra te, A traNa bAI e parama dharmAtmA ja che-evA vizvAsamAM che. zrI abhayakumArane A rItie madirApAna karAvI dIdhuM, eTale zrI abhayakumAra tarata ja gADha nidrAne AdhIna banI gayA. ANe te, agAuthI goThavaNa karAvI rAkhI ja hatI. sthAne sthAne rAjA caDapradyotanA ratha taiyAra rakhAyA hatA, ke jethI, vadhumAM vadhu tvarAthI zrI abhayakumArane evI ne evI bebhAna hAlatamAM, ujajayinI nagarI bhegA karI zakAya. zrI abhayakumArane pelI vezyA AbAda uThAvI gaI. rAjA caDapradyote vezyAne pUchayuM ke tuM Ane kevI rItie upADI lAvI zakI?" tyAre vezyAe pote je yukti ajamAvI hatI, te kahI batAvI. rAjA caNDapradyotane zrI abhayakumArane pakaDI maMgAvavAnI tIvra IcchA hatI, te chatAM paNa tene vezyAe je prakAra ajamAvyuM te gamyuM nahi. eNe kahyuM ke "Ane tuM AvI rItie dhamakapaTa karIne pakaDI lAvI, te ThIka karyuM nahi. zraddhAvALe A rItie chetarAya, temAM te kAMI ja navAI pAmavA jevuM nathI." ApaNe A prasaMgane ATale sudhI ja je hate. vezyAnI gaDhacittatAne tamane khyAla AvI gayo ne ? gUDhacittatA kevI hoya, e tamane samajAI gayuM ne? vicAra te e karavA jevuM che ke-jeo svabhAve gUDha cittavALA che, teonuM jIvana daznapUrNa hoya che ane ethI te pApapUrNa paNa hoya che.
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 273 AdhyAnanA cAra prakAre-AdhyAna e paNa tiryaMcagatinuM kAraNa che: ArtadhyAna, e paNa tiryaMcagatinA Azra paikIne eka Azrava che. A dhyAnanA cAra bheda che. Indriyagecara evA zabdAdi viSaye ane e viSayenI AdhArabhUta evI vastuo, e viSaye ane e viSayenI AdhArabhUta vastuomAM, manane je je anukUla na hoya paNa pratikUla hoya, tenA viyeganI je tIvra cintA, e dhyAnane pahele bheda che. sAmAnya prakAranI vicAraNA agara cintA, e dhyAnamAM na gaNAya. kaI paNa prakAranI vicAraNAmAM mananI jyAre ekAgratA thaI jAya, tyAre te dhyAna kahevAya. viSaya ane kaSAyane AdhIna banela chava, viSayane lAlacu hoya che, paNa te tenA manane anukULa lAge evA viSayene lAlacu hoya che. viSane lAlacu hovA chatAM paNa, jyAre tene tene manane gamatA na hoya tevA viSayane athavA te tevA viSayonI AdhArabhUta vastuone vega thaI jAya che, tyAre te tevA viSaye ane tevI vastuone dveSI banI jAya che. enA haiyAmAM viSaye pratye aNagame nathI, paNa pratikULa viSayo pratye ja aNagame che. AthI, jyAre tene pratikULa viSayane agara te pratikULa viSayenI AdhArabhUta evI vastuone vega thaI kvA pAmyuM hoya, tyAre te AdhyAnanA pahelA bhedamAM rakta bane, e ghaNuM zakya che. jyAre A viSaye ne A vastuo mArAthI chUTe ke huM enAthI chUTuM -A prakAranI tIvra cintA thatAM, temAM je ekAgratA AvI jAya, to te prathama prakAranuM 18
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 cAra gatinAM kAraNeA AntadhyAna che. pratikUla viSayA ane tenI AdhArabhUta vastuAnA viyeAga thaI jAya, eTale AvA kharAba ceAga mane kadI paNa thAe nahi-evI vicAraNA AvavAne ane temAM mananI ekAgratA thavAne paNa avakAza che. vaLI, bhUtakAlamAM jyAre jyAre tevA pratikULa viSaye ne tenI AdhArabhUta vastuone coga nahAtA, te te samayane avala'bIne, te te samaye sArUM hatu-evI vicAraNA Ave ane e vicAraNAmAM paNa mananI ekAgratA thaI jAya, teA e paNa zakaya che. ja AvI ja rItie-rAgAdikanI je vedanA, tenA viyeAganA dRDha evA je adhyavasAya, te adhyavasAya joI e te vartamAna kAla saMbadhI hoya, joI e te bhaviSyakAla saMbadhI hAya ke joIe teA bhUtakAla saMbadhI hAya, tevA mananI ekAgratAvALA adhyavasAya, e AttadhyAnanA bIjo bheda che. rAganI vedanAnA pratIkAranI cintAnA ceAge cikitsA karavAne mATe antaHkaraNa vyAkUla banI jAya, temAMthI A AttadhyAnanA bIjo bheda Ave. kevaLa dharmanI sAdhanAnA ja hetuthI AnAvihitapaNe rAgAdikanA pratIkAranI ciMtA thAya ane temAM mananI ekAgratA paNa thaI jAya, teA ya te Artta dhyAna nathI ja, kema ke-emAM teA Azayazuddhi che. jema aniSTa evA viSayA ane tenI AdhArabhUta vastuenA viyAganI cintAmAMthI Atta dhyAnanA pahelA bheda utpanna thavA pAme che, tema ISTa evA je viSayA-tenA tathA te ISTa viSa cenI AdhArabhUta vastuonA sa'yAganI cintAmAMthI Atta dhyAnanA trIjo bheda utpanna thavA pAme che. pahelA bhedamAM aniSTa viSayAnA tathA tenI AdhArabhUta vastuone dveSa kAraNa rUpa
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga hatA, te A trIjA bhedamAM iSTa viSayeAnA tathA tenI AdhArabhUta vastuonA rAga kAraNa rUpa hoya che. A prakAranuM Atta dhyAna paNa vartamAnakAla, bhaviSyakAla ane bhUtakAla saMbaMdhI hAi zake che. 275 devendro ane cakravatI Adi narendronA rUpa ane Rddhi AdinI prArthanA rUpa je nidAna, temAMthI Artta dhyAnanA cAthe bheda utpanna thavA pAme che. peAtAnA tapa ane tyAga AdinA adalAmAM, devendro ane narendronA, rUpa ane Rddhi AdinI yAcanA karavAmAM gulatAna khanI janArA jIvA paNu, ArttadhyAnanA upAsaka banyA gaNAya che. AvuM nidAna karavuM, e ghaNuM ja adhama kAryoM che. ajJAnie sivAya koI ne paNa, sAMsArika sukhAnA ja AgrahavALA sAMsarika sukhAnA abhilASa thAya nahi. tyAgI ane tapasvI evA paNu AtmA, jyAM sudhI tevA prakAranA ajJAnI khanatA nathI, tyAM sudhI te sAMsArika sukhAnA tevA prakAranA abhilASI banI zakatA nathI. Atta dhyAnanAM nimittone paNa vivekathI muktinA dhyAnanAM nimitto banAvI zakAya H A cAreya prakAranAM ArttadhyAna, AghathI saMsAranI vRddhinA kAraNa rUpa che ane vizeSataH tiryaMcagatinuM mULa che. manane anukULa nahi evA viSayAnA cega thAya athavA te manane anukULa niha evA viSayAnI AdhArabhUta vastuone cAga thAya, tA e vakhate enA pratye AtmAmAM dveSanA bhAva janme che ke pApeAyanA vicAra Ave che ? rAgAdikanI vedanAne cAga thatAM paNu, enA pratye AtmAmAM dveSanA bhAva janme che
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 - cAra gatinAM kAraNe ke pApidayane vicAra Ave che? manane anukULa nahi evA viSayanA tathA te te viSayanI AdhArabhUta vastuonA ane vedanA upajAvatA gAdikanA paNa viyeganI ja IcchA thAya che ne? kyAre A jAya, ema ja thayA kare che ne? mana mAtra aNagamAnI ja lAgaNI anubhave che ne? e zreSa che. evA prasaMge "kyAre A jAya ane kyAre huM AnAthI mukta banuM--evo vicAra ja Ave che ne ? A vicAra joradAra bane ane emAMthI e vicAramAM ekatAnatA Ave, e ArtadhyAna che. e vakhate pApodayane vicAra Ava joIe. sapApane udaya che, evo vicAra to Ave che. pachI zuM thAya che? ema thAya che ke-Ane vega, mane, mArA bAMdhelA pApakarmanA udayathI ja thavA pAme che, mATe mAre mArA bAMdhelA pApakarmanA phalane bhogavI levuM joIe!? sa0 ema te e zuM lAge. haju to ethI paNa AgaLa vicAra Avavo joIe. e vicAra kare joIe ke-AvA prakAranuM pApakarmameM upAryuM zAthI? manane anukULa nahi evA viSayane, tevA viSayanI AdhArabhUta vastuone ane vedanA upajAvanAra regAdikane ga karAvanArA pApakarmanuM upArjana zAthI thAya che? saMsAranA sukhane rasa, e ja enuM pradhAna kAraNa che. A vicAra Ave, te ArtadhyAnanA trIjA ane cothA prakAramAMthI paNa ugaravAnuM mana thAya. saMsAranA sukhano rasa badheya naDe che ne? karmane vega mukhyatve saMsAranA sukhanA rasane ja AbhArI che ne? amaneza viSayAdi ane rogAdikane yoga na gamate hoya, te manejJa viSayAdinA vegane meLavavA AdinI vRtti
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 277 upara tathA te mATe tyAga ane tapane hoDamAM mUkI devA jevI mAnasika sthiti upara, kAbU meLavavuM joIe ne? A badhA vicAra kare, te muktine sAdhavAno vicAra paNa Ave. ema thAya ke-mukitane sAdhIe, te kaI paNa kamane kaze paNa ga rahevA pAme nahi; ane karmane vega ja na hoya, te viSayAdine vega paNa hAya nahi tathA zarIrane vega paNa hoya nahi; eTale, kaI paNa prakAranA duHkhane avakAza hAya nahi." Ama, je nimitte durgAnanI saMbhAvanA gaNAya, te ja nimitte vivekI AtmA, mukitanA dhyAnane pAmI zake ane ghaNI ghaNuM nirjarane sAdhI zake. tAtkAlika pratikULatA sahAya nahi ane anukULatA gamI jAya-e banavAjoga de; parantu, e vakhate ya jema bane tema pratikULatAnA TheSI nahi banatAM, karmanA draSI banAya ane anukULatAnA rAgI nahi banatAM, muktinA rAgI banAya, te krame karIne pratikULatAmAM tathA anukULatAmAM samabhAva banyA rahe-evI sthitine pAmI zakAya; ane ane muktine paNa pAmI zakAya. A vinA te, tamAre joIto hoya devaleka ane tame ghasaDAI jAva durgatimAM, e paNa banavAjoga che. AdhyAnamAM tame je vakhate lIna banyA che, te vakhate je AyuSyane baMdha paDI jAya, te tiryaMcagatinA AyuSyane baMdha paDe, mATe, viSayAdinI pratikULatAne aMge tathA gAdikane aMge tenA tenA viyeganI vicAraNuM Ave athavA te anukULa viSayAdinA saganI vicAraNA Ave, te paNa te vicAraNAmAM ekatAnatA AvI javA pAme nahi, tenI te khAsa kALajI rAkhavI joIe; ane e vicAraNane paNa, pApodaya tathA puNyadayanI vivekapUrvakanI vicAraNuM dvArA,
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNo 278 kADhI nAkhavAnA prayatna karavA joie. Atta dhyAnamAM keTalA samaya jAya che ? ApaNe kacAre kAre Atta dhyAnanA kAI ne kAI prakAramAM sapaDAI gayelA hAI e chIe, tenA vicAra karavA jevA che. mANasa, keTalIka vAra, jyAre peAtAnA sukha-duHkhanI ane anukULa-pratikULa sAgA AdinI vAta karavA bese che, tyAre e kAi kAI vakhate emAM bhAre lIna banI jAya che. keTalAMkA tA, sAdhu-sAdhvInI pAse paNa evI rItie vAta karavAne ma`DI jAya che. A dhyAnamAM magnatA ochI AvatI haze, paNa e dhyAnane lAve evI vicAraNAe teA cAlu ja hAya che ne ? muktinI ane muktinAM sAcAM sAdhanAnI vicAraNA rAja Ave che? jene rAja enI vicAraNA AvatI hAya, teo ya vicAre ke-visanA keTale samaya e vicAraNA ane ArttadhyAnane ghasaDI lAve evI vicAraNA divasamAM keTalA samaya ?' vaLI, muktinI tathA muktinAM sAdhanAnI vicA raNAmAM lIna banAya che vadhu ke ArttadhyAnane lAvanArI vicA raNAmAM lIna manAya che vadhu ? khAne nirNaya, dareke pote, peAtAnI jAta viSe vivekapUrvakanI vicAraNA karavA dvArAe karavA paDaze. strI-putrAdika ApaNI sevA kare che mATe sArA lAge che ke ApaNane dharmAMmAM sahAyaka bane che mATe sArA lAge che, enA ya vicAra karavA paDaze. mAhaghelA AtmAe AvA vicAra na karI zake, paNa tame kAMI mehaghelA che ? tame teA, mAhane mAravAne mATe nIkaLyA che ne ? mehune mAravAnuM tamArU' dila te kharU ne ? eTale, tame je theDI paNa
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 279 dharmakriyA kare che, te mehane mAravAne mATe ja athavA te mehane mAravAnI tAkAta AtmAmAM pragaTe-e mATe ja kare che ne? ke pachI, emAM ya saMsAranA sukhane rasa ja kAma karI rahyo che? nidAna badhine ya durlabha banAve che: "mane mArA tapa ane tyAga Adi dvArA devendranI ke narendrAdinI trAddhi Adi maLo-AvA prakAranI IcchA pragaTe ane emAM lInatA Ave, e paNa ArtadhyAna che. evA dhyAnanA cege, tapanA ne tyAgAdinA sAcA phalane hArI javAya che. saMbhUta munino prasaMga te tame kadAca sAMbhaLyo haze. zrI citra muni ane saMbhUta muni-e banne ya mahA tyAgI ane mahA tapasvI munivare hatA. eka prasaMge, cakavatinA strIratnane kezasparza thavA mAtrathI, saMbhUta muni calacitta banI gayA. kAmarAgane ati AdhIna banI gayelA temaNe, niyANuM karyuM ke mArA A duSkara tapanuM phala hoya, te mane bhavAntaramAM AvA strIratnanuM patipaNuM maLe !" zrI citra munie emane ghaNuM samajAvyA, paNa saMbhUta muninI viSayecchA eTalI badhI joradAra banI gaI hatI ke-emaNe zrI citra muninI samajAvaTane gaNakArI nahi. e saMbhUta muni, trIjA bhave, brahmadatta nAme cakavatI thayA. e vakhate, pilA zrI citra muni, ke je trIjA bhave avadhijJAnane pAmI, vairAgyavAsita antaHkaraNavALA banI, muni banyA hatA, temane brahmadattane roga thaye. e munivara pratye brahmadattane ghaNe rAga thaye, kAraNa ke-pUrvabhavane saMbaMdha hatuM, paNa e munivarane upa
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 cAra gatinAM kAraNe deza bAdattane rUe nahi. brahmadatta te, e munivarane ja . bhegasukhane bhegavavAne Agraha karyo. munivarane lAgyuM ke A jIva atyAre adhyatama che." adhyatama eTale atizaya abedhya. e bAbatamAM, parama upakArI kalikAlasavaijJa AcAryabhagavAna zrImad hemacandrasUrIzvarajI mahArAjAe paNa lakhyuM che ke "sutA nivAranAM vefdhavottamAma ?" je AtmAoe niyANuM kareluM che, teone AvA munivarane vega thavA chatAM paNa, badhibIjane samAgama kyAMthI thAya? strIratna te ene maLI gayuM, paNa ene e rItie meLavIne, e cakravatI sAtamI narake gaye. e tapanuM phaLa te, evuM khatama thaI gayuM ke sugurU maLe to ya upadeza ja nahi. saMbhUta munine tapa te gaye, paNa temanA tyAganA saMskAro paNa gayA ne? nahi te, e pite tyAga karavAnI bhAvanAvALo banavAne badale, tyAgane upadeza denArA munine bhega bhogavavAnuM AmaMtraNa, e kare khare? eTale, viSayethI khUba ja sAvadha rahevAnI jarUra che. AdhyAnathI bacavuM hoya, te saMsAranA sukhanI rasikatA upara kApa mUkave, e khUba ja jarUrI che, ema tamane lAge che ne? zalyasahitapaNuM zalyasahitapaNuM, e paNa tiryaMcagatinA Azra paikIne eka Azrava che. kalyANane atha che , jyAM sudhI zakya hoya tyAM sudhI te avazya, jIvanamAM thaI gayelAM pApanI yogya sthale AlecanA karI levI joIe, tema ja, yogya
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 281 jagyAe pitAnAM pApanuM sAcA rUpamAM prakAzana karIne, tenI zuddhine mATe Avazyaka evuM je kAMI paNa karavAnuM gurU kahe, te sarvane zuddha bhAve AcaravuM joIe jIvanamAM deSa che ke nahi ? doSa te che, te bhagavAna zrI jinezvaradevanA zAsananA sugane pAmyA pachIthI paNa, zA mATe sazalyapaNe maravuM joIe? zAstromAM aneka sthalee "anAcita pApakarmA" kahIne, ema sUcavyuM che ke-kalyANanA athI AtmAoe, sadgurUonI pAse, pitAnAM pApanI AlocanA avazya karavI joIe. AcanA karavAnI vRtti hovA chatAM ca, pitAnA pApane potAnA pApa tarIke chUpAvavAnA kAraNa mAtrathI paNa lakSamaNa sAdhvInI kayI dazA thaI, te te tame sAMbhaLyuM che ne ? zrI paryuSaNa aThAInA vyAkhyAnamAM e prasaMga paNa Ave che, eTale ahIM kahevAnI jarUra nathI. mAyA : mAyA, e paNa tiryaMcagatinA Azra pikIne eka Azrava che. mAyA kone kahevAya, te kAMI tamane samajAvavuM paDe tema che? mANase vicAramAM, vANImAM ane vartanamAM sarala banavAno prayatna karavo joIe pariNAmomAM jeTalI saralatA hoya, teTale lAbha thAya. sArAM paNa kAryomAM, svArthavivaza banIne mAyA sevAI jAya nahi, tenI kALajI rAkhavI joIe. zrI mallinAtha bhagavAnanA pUrvabhavanA prasaMgane te tamane khyAla che ne ? tapamAM paNa, svArthavaza banIne mAyA karavAthI nukazAna thAya che, to pachI saMsAramAM mAyA sevanArAenI te kayI gati thAya?
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = = = 282 cAra gatinAM kAraNe AraMbha ane parigrahaH AraMbha tathA parigraha, e paNa tiryaMcagatinA AyuSyanA Ave che. jeNe AraMbhathI ane parigrahathI sarvathA mukata banI javuM hoya, teNe te sAdhupaNAne ja svIkAravuM paDe ane sAdhupaNane svIkArIne paNa tenA pAlanamAM barAbara upagazIla banyA rahevuM paDe. saMsArI jIvane, AraMbhathI ane parigrahathI sarvathA bacavuM, e zakya nathI, chatAM paNa, AraMbha-e ya tajavA gya che ane parigraha-e paNa tajavA gya che, evI mAnyatA te, jeo sAdhu nathI thayA, tevA paNa samaju jInI hAI zake che ! AraMbha, e ya pA5 rUpa che ane parigraha, e ya pApa rUpa che-evuM te tame mAne che ne? tamane, AraMbha. karavA sArA lAge che mATe tame AraMbha kare che ke, sAdhu thaI zakAya tema nathI ane saMsAramAM AraMbha vinA javAya tema nathI, mATe tame AraMbha kare che? e ja rItie, parigrahamAM. parigrahane kAMI tame rAkhavA jevuM mAnIne rAkhatA nathI ne? parigraha pApa che ane pApa karAvanAra che, e vAta te tamArA haiye barAbara kotarAelI ja che ne ? pari grahane tame bhale atyAre tajI zaktA nathI, kadAca jIvanabharane mATe tame parigrahane tajI zake nahi-ema paNa bane, paNa tamane tamArA parigrahane mATe zuM thayA kare? rAkhavA jevo nathI, paNa mArI vartamAna sthitimAM mAre ene rAkhyA vinA chUTake nathI, mATe mAre rAkhavo paDyo che ema thAya ne? ane ethI, AnAthI huM kyAre chUTuM-ema paNa thAya ne? huM sAdhu banuM te ja A pApathI bacI zakuM evuM che ane
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga : 283 sAdhu banavAnI mArAmAM tevaDa nathI, eTale mAre A pApane saMsarga rAkhavo paDyo che, evuM te tamArA manamAM kharuM ne? je A vicAra hoya, te AraMbhamAM ane parigrahamAM rasa. keTale Ave? jeo AraMbhane ane parigrahane sukhanuM kAraNa mAne, teone AraMbhamAM ane parigrahamAM je rasa Ave. che, te rasa kAMI AraMbhane ane parigrahane pA5 rU5 mAnanArane, AraMbhamAM ne parigrahamAM Ave khare? nahi ja, kema. ke AnA manamAM e vAta bekI ja che ke-vAstavika rItie te, A pApanuM eTale duHkhanuM kAraNa che. ethI, enA manamAM khaTaka rahyA ja kare ane mananI e khaTaka AraMbhaparigrahanA rasane mAryA ja kare ne ? vibhAvadazA mATe AraMbhAdiH AraMbha ane parigraha-e pApanuM kAraNa che ane ethI e duHkhanuM kAraNa che, eTalA mATe ja AraMbha ane parigraha tyAjya che? nA, e AtmAne parabhAva che. AtmAnI e vibhAvadazA che. jene svabhAvadazAnuM bhAna thayuM che, tene vibhAvadazAmAM rasa hoya kharo ? jene jJAnanI mahattA samajAI che, tene ajJAnamAM rasa Ave ke ene ajJAna khaTake? na bhaNuM zake-e bane, sagavazAt bhaNavAne prayatna karI. zake nahi-e bane ane bhaNavAnI mahenata karavA chatAM paNa A vaDe nahi-e paNa bane; ethI, e abhaNa athavA DuM bhaNele rahe-e bane, paNa ene abhaNapaNumAM rasa Ave? ene te, vAre vAre thayA kare ke-jJAna ja meLavavA gya che. huM kamanasIba chuM ke-jJAnI banI zaktA nathI. AtmAnI sAcI
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 cAra gatinAM kAraNe svabhAvadazAne jene sAce khyAla AvI gayuM hoya, tene AtmAnI vibhAvadazA khaTakyA kare. AraMbha kare, e kAMI AtmAne svabhAva che? nahi ja. tyAre parigraha, e paNa kAMI AtmAne svabhAva che? nahi ja. eTale, AraMbha ane parigraha tene hoya, ke je vibhAvadazAmAM hoya! ane jene AtmAnI, eTale ke pitAnI vibhAvadazAmAM rasa hoya, tene ja AraMbhamAM ane parigrahamAM kharekha rasa Ave ne ? tamane te, vibhAvadazA gamatI nathI ne? mekSa e ja A tmAnI saMpUrNa svabhAvadazA che-e tamane khyAla AvI gaye che, mATe ja tame je kAMI dharma kare che te kare che ne? eTale, tame je dharma kare che, te jema bane tema AraMbhathI ane parigrahathI chUTavAne mATe ja kare che, ema paNa kahI zakAya ne? AraMbha ne parigraha svabhAve kharAba che-ema lAge te meTe AraMbha ane parigraha, e svabhAve evI vastuo che ke-jIvane e durgatimAM ja ghasaDI jAya. AraMbha ane parigrahanA traNa vibhAge pADyA. mahA AraMbha ane mahA parigraha, AraMbha ane parigraha tathA alpa AraMbha ane apa parigraha ! narakagatinA AzrAne varNavatAM, mahAraMbhane ane mahA parigrahane jaNAvyA hatA; tiryaMcagatinA AromAM, AraMbhane ane parigrahane jaNAvela che, jyAre manuSyagatinA AzramamAM abhyAraMbhane ane alpa parigrahane jaNAvaze eTale, AraMbhathI ane parigrahathI jeTalI nivRtti, teTaluM durgatinuM
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 285 kAraNa echuM. mahAbhI ne mahA parigrahI paNa jemanarake nathI gayA, tema AraMbhavALA ne parigrahavALA paNa tiryaMcagatimAM na jAya e bane, paNa e kyAre bane? AraMbhamAM ane parigrahamAM rasane je anubhava thAya che, temAM khaTaka ubhI. thAya tyAre ne ? je haiyAmAM eka vAta barAbara ugI jAya ke "A AraMbha ane A parigraha svabhAve te kharAba ja che, mATe tajavA gya ja che to pariNAmamAM keTale badhe. sundara palaTo AvI javA pAme ? AraMbhane ane parigrahane tame mAne che kevA, e bahu agatyanI vastu che. AraMbhamAM hiMsA thAya ke nahi ? hiMsA na ja thAya ane AraMbha thAya, e bane?nahi ja, AraMbhanI sAthe hiMsA to joDAelI ja che. tamane koI paNa jIvanI, sUmamAM sUkSma jIvanI paNa hiMsA thAya, e game te nahi ne ? jene koI paNa jIvanI hiMsA game ja nahi-evA paNa gRhasthane, hiMsAne niyama tarIke je tyAga hoya, te ya te "niraparAdhI trasa jIvanI hiMsA hiMsAnI buddhie karavI nahi-eTale ja tyAga hAya ne? paNa, ethI kAMI ema kahI zakAya kharUM ke-aparAdhI evA trasa jIvanI hiMsA ane sArI lAge ? aparAdhI evA trasa jIvanI ene hiMsA karatI paDe-e bane, paNa ene aparAdhI evA ya trasa jIvanI hiMsA game te nahi ja. eNe je niraparAdhI trasa jIvanI hiMsAne tyAga karyo, e ja sUcave che ke-ene hiMsA gamatI nathI; hiMsA karatI to kaI paNa jIvanI ene gamatI nathI; paNa hiMsAne tyAga karavAnuM sAmarthya eTaluM ja che ke-niraparAdhI trasa jIvanI hiMsAne tyAga kare. e sivAyanI hiMsAmAM e pitAnI sthitine aMge
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 cAra gatinAM kAraNe lAcAra che. eTalA mATe te, hiMsAne tajI zake ke hiMsAne tajI zake nahi te paNa, kalyANanA kAmIe haiyuM kevuM rAkhavuM joIe--ene spaSTa karatAM kahyuM keaparAdhI zuM paNa navi citta thakI, cintavIe pratikuLa." aparAdhI evA trasa jIvanI hiMsA karavI paDe, te ya te vakhate manane kevuM rAkhavAnuM? aparAdhI jIvanuM paNa bhUMDuM cintavavAnuM nahi! aparAdhI jIva pratyene paNa maitrIbhAva mare nahi-enI kALajI rAkhavAnI ! zarIra ane vacana kadAca hiMsaka bane, te ya mana hiMsaka bane nahi. jeNe sAce bhAve niraparAdhI evA trasa jIvenI hiMsAne tyAga karyo hoya, teNe pitAnA manane AvuM rAkhavuM paDe-ema nahi, paNa tenuM mana AvuM rahe, kema ke hiMsA pratye te ene aNagame ja che. A jIva, sthAvara jIvonI hiMsAmAM paNa rasavALe hAya khare? hiMsAne tyAga bhale thaDe hoya, paNa hiMsA mAtra pratye manane bhAva kevo hoya ? eTale, jene hiMsA mAtra pratye aNagamo hoya, tene "AraMbha tajavA jevA che ane AraMbha svabhAve te durgatinuM ja kAraNa che-ema lAgyA. vinA rahe ja nahi. tyAre, ene parigrahane rasa paNa hoya ? bAhya saMga ane paugalika padArtho tathA pitAnA parivAra Adi pratyenuM mamatva, e rAkhavA lAyaka kene lAge? bAhya saMge, AtmAne, pitAnA svabhAvane pragaTa karavAmAM tathA pitAnA svabhAvamAM ramavAmAM antarAya kare ne ? bAhya saMgamAM mUcha je joradAra hoya, te tethI AtmA hiMsAdika bhAmAM ramanAro bane ne ? eTale, tamane AraMbha ke parigraha
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 287 pratye aNagame te kharo ne? enAthI, tame sAvaceta te kharA ne? manamAM ema te kharUM ja ne ke-kyAre e sundara avasara AvI lAge, ke jyAre huM A pApothI sarvathA chUTI jAuM? sadupagathI sadgati sAdhI zakAya ? je AvA DAhyA hoya, teo nirUpAye-sagavazAta, AraMbha karatA hoya ane parigraha rAkhatA hoya; eTale, avasare teo tene sadupayega karavA dvArA saddagatine sAdhI zake-e bane, paNa te pratApa enA DahApaNane gaNAya. AraMbha ane parigrahane svabhAva kAMI sadgatimAM laI javAne nathI. tame tamAre mATe rAMdhavAne AraMbha karyo hoya, te emAMthI tame supAtradAna ane sAdharmika vAtsalyane lAbha laI zake, ema bane ne ? sAdhu rUpa je supAtra che, temane dAna karavAne lAbha meLavavAne mATe paNa AraMbha karAya nahi. sAdhu rUpa supAtrane dAna karavAne lAbha meLavavAne mATe paNa jo tame khAsa kAraNa vinA AraMbha kare, te te zuM kahevAya? e te tame, pApanA tyAgI ane pApathI bacIne cAlanArAne, pApamAM nAkhavAne baMdha karyA jevuM kahevAya ne? sa, koI mAMdagIne ke e ja prasaMga hoya te paNa pApa lAge ? AkhI vAta pharI gaI. e te glAnAdinI vaiyAvaccane prazna che. emAM paNa sAdhu zuM mAne ? regAdikane kAraNe na chUTake apavAdane seva paDe, te ya te sAdhune khaTake kharo ja. ene pAchaLathI enI paNa zuddhi karavAnuM dila thAya.
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 cAra gatinAM kAraNe sa. paNa amAre ? tame te AraMbhamAM paDelA ja che. AraMbhane kAMI tame tyAga karela nathI. tamane pratijJAne savAla naDatuM nathI. tamane te, bhaktine lAbha thAya; paraMtu evA keI khAsa kAraNa vinA tame supAtradAnanA nAme AraMbha kare, te te barAbara nathI. ApaNe vAta te e che ke-tame DAhyA che, te tame AraMbhathI banelI ke banAvelI cIjo dvArA, tenA sadupayega dvArA sadugati sAdhI zake, puNyane upAI zake, paNa A bhane svabhAva kAMI puNyabaMdha karAvavAne nathI ja. parigraha paNa tame rAkhe che te tene bhagavAna zrI jinezvaradevanI bhakitamAM, zrutajJAnanA rakSaNa AdimAM, sAdhu-sAdhvInI vaiyAvaccamAM ane sAdhamikenI bhakitamAM tathA anukaMpAnAM kAmamAM sadupayoga karI zake e bane, paNa e lAbha te tame uThAvya kahevAya ne? e lAbhane sArI rItie kaNa uThAvI zake ? parigrahane rAkhavA jevuM mAne che ke, parigrahane tajavA jevuM mAne che ? Aje, keTalAke, enA sadupayoganA nAme paNa, AraMbha ane parigrahanuM samarthana karavAne mathe che, paNa teo ajJAna che. samajatA nathI ke tene sAce sadupayoga teo ja karI zake che, ke jeonA haiyAmAM e vAta barAbara jacI gaI che ke-"A AraMbha ane A parigraha tajavA gya ja che." AraMbha-parigrahathI chUTavAne dharma kare? eTale, AraMbha karavA paDe ane parigraha rAkhavo paDe, te paNa e vizvAsa rAkhavA lAyaka cIja te nahi ja. enA vinA gRhasthane cAle nahi, paNa enA upara vizvAsa rAkhe
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAjo bhAga 289 emAMnA te tame nahi ne? AraMbhanI ane parigrahanI sAva cetI te, vIseya kalAka rAkhavI joIe ne ? tame, amane ema kaho ke-"AraMbha ane parigraha vagara amane kema cAlI zake ?"--te amAre emAM mauna rahevuM paDe, paNa ame tamane sAvaceta rahevAnuM te kahIe ne? gRhastha emAM beThele che; enA vinA ene cAle ema nathI, paNa e ja dharmakriyAmAM joDAele haya, ene bhagavAne kahelA mArganI AchI AchI paNa je samaja hoya, A pApa che evuM uDe uDe paNa je ene lAgyuM hoya, te ene AraMbha-parigrahathI sAvadhagIrI rAkhavAnuM mana te thAya ne? ene khyAla rahe ke-"Ane svabhAva jIvane tiryaMcagatimAM laI javAnuM che, paNa mAre mArI haziyArIthI, mArI sAvadhagIrIthI tiryaMcagatithI bacI javAnuM che!" kaI tamane dharmakriyA karanAra tarIke pUche ke "tame ATalA AraMbhAdi kema kare che? --te tame zuM kahe ? ema ja ne ke pApane udaya che, gRhasthApaNumAM beThe chuM; sAdhu thaI zakAya tema nathI, mATe AnA vinA mane cAle tema nathI ! mArUM pApa mane satAvI rahyuM che. enA yoge ja mAre A pApo karavAM paDe che!"? tame javAba de, te A ja javAba do ne? ema te na ja kahe ne ke dharmakriyA karIe chIe, eTale zuM thaI gayuM? ema pApa pApa karIe te na cAle! e te dharma vakhate dharma ane pApa vakhate pApa !" AvuM te bolI zake, ke jenA haiye dharma na hoya athavA te je dharma paNa pApanA rAganA yoge karato hoya! tame te, emAMnA nathI ne? tame te, saMpUrNa dharma thaI zakato nathI, mATe theDe dharma karo che ane gRhastha che eTale pApamAM rahyA vinA ane pApa karyA
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 cAra gatinAM kAraNeA vinA chUTako nathI, mATe ja pApamAM raheA che ane pApa karA che, ema mAnI lauM ? bAkI, pApanI tamane khaTaka tA mahu ja ne ? tamane, ethI ja, sAdhu bahu game ne ? sAdhu yAda Ave ne manamAM thAya ke--e mahAbhAga chUTI gayA. huM hajI sAelA chuM.' dharmakriyA karanAra jo sAcA bhAve dha kriyA karatA hAya, teA te AmAM hA ja pADe. AvA prakAranI manAvRttinA cege tA, thoDA paNa dharma mahA lAbhanu' kAraNa ane. e tA kahe ke-AraMbha ane parigraha durgatimAM laI jAya tevA che ane te haju chUTatA nathI, mATe hu* madire ane upAzraye AvuM chuM, ke jethI enAthI sAvadha rahI zaku ane zakitasa'panna banIne ene sava thA tajI daI ne, ekAnte dharmanI ArAdhanA karanArA banI zakuM.' sAvadha rahe te kharAba pariNAmathI khace : mANasa, cheDI na zake tA paNu, sAvadha hoya te keTale phera paDe ? chokarA uDAu che--ema jaNAi jAya, te pachI tame sAvadha keTalA raheA ? TekarA upara rAga hAya, paNa enAthI sAvadha rahA ne ? ane je Ape te gaNIne Ape ane jema bane tema gheADu' ApA, kema ke-je hAthamAM Ave agara tame Ape| te vyasanAdimAM uDAvI de evA che, ema tamane lAgyu che. ene tame ghara ke peDhI sAMpA kharA ? seAMpyA vinA chUTako na hAya te banatI cAkasAI rAkhIne ane jeTaluM na chUTake ja sAMpavuM paDe tema hAya, teTaluM ja sAMpA ne? tema, Arabha ane parigraha durgatimAM laI janAra che--ema jo lAgI jAya, teA AraMbha karavA chatAM ane parigraha rAkhavA chatAM, e
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 291 khIjo bhAga tamane khAI na jAya-tenI kALajI teA tame rAkhA ne ? Aje kALajI che? tame jeTalA Arabha AchA kareA che ke tamArI pAse jeTalA parigraha e che, te tamane AraMbha ane parigraha pratye aNugamA che ethI ? ke, tamane evI taka nathI maLI ethI ? mahAra AraMbha ne parigraha ochA hoya, paNa haiye mahAra'bha ane mahA parigraha hAya, ema paNa mane ne ? AraMbhanI sAmagrI paNa kAMi badhAne maLe che ? meATAM kArakhAnAM calAvavAnI ghaNI ya IcchA hAya, paNa jene evI icchA hAya, tene e maLe ja--evuM kharU? ane, parigrahanI bhUkha kevI che ? Aje te, mahA parigrahI jevA je gaNAya, temane ya saMtoSa nathI ne ? keTalAka bahu garIba mANaseAnuM mana paNu, mahArabha ane mahA parigrahane meLavavAne mATe, kAramI rIbAmaNa anubhavatuM hAya che. maLe prAyaH kAMI nahi ane manathI pApa mahA upAje . tamAre tA, evA zANA banI javuM joIe ke-game teTalA AraMbha ane game teTaleA parigraha paNa mujhave nahi ane durgatimAM ghasaDI javAne sama ane nahi. e mATe, sauthI pahelAM, manamAM Arabha ane parigraha pratye aNugame utpanna karavA joI e. Arabha ane parigraha pApa che, du:khanu ne durgAMtinuM kAraNa che-e kharAkhara khyAlamAM AvI javuM joie. AraMbha ne parigraha, e paNa mArI vibhAvadazAnuM kAraNa che-ema lAgavuM joI e. pachI, enAthI jema mane tema alaga rahevAnA prayatna karavA joI e . AnAthI mAre chUTavu' che, kacAre chUTAya, A to kharAma ja che-AvA bhAva haiyAmAM jIvanta rahe, tA enAthI vahelA chUTAya ane enAthI na chUTAya tyAM sudhI paNa enA sadupayoga dvArA
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 sadgugatine sAdhanArA banI zakAya. zIlavratamAM sAticArapaNuM: cAra gatinAM kAraNe have, zIlavratamAM saticArapaNuM. e paNa tiryaMcagatinA AzravA paikInA eka Azrava che. zIlavratanA pAlanamAM aticArAne sevAya ane ethI je doSitapaNu utpanna thAya te doSitapaNu' paNa zIlavratane dharanArA evA AtmAne ya tiya'ca gatimAM ghasaDI javAne samartha ane che. AvuM prAyaH tyAre ja khanI zake, ke jyAre vrata rahI jAya, paNa vratanA je bhAva te naSTa thaI jAya. jee abrahmacArI che ane viSayasukhanA khUba ja rasIyA che, te te narakatinA kAraNane ja sevI rahyA che, kema ke-narakatinA AzravA paikInA avazendriyatA nAmanA je Azrava che, temAM tenA samAveza thaI jAya che. have jene abrahmacarya khaTake che, viSayasukhamAM vRddha banI javu'-e jeene pasaMda paDatuM nathI, tee zIlavratanA AdaravALA ane; paNu, zIlavratanA AdaravALAoe paNa peAtAnA vratanA aticArAthI sadAne mATe bacatA rahevAnA prayatna karave, e jarUrI che. aticAro, e sevavAne mATe nathI. paNa enAthI bacatA rahevAne mATe ja aticArone jANavAnA che. jemaNe peAtAnA lIdhelA vratanu sArI rItie pAlana karavu hAya, te AtmAee aticArAne eTalA mATe jANavA joI e ke-anAcArathI khacI zakAya. aticAra tarapha ja upekSA Ave, te anAcArane AvavAnI ghaNI sa'bhAvanA che. aticArane jANavAthI, e paNa phAyado thAya che ke-keAI vakhate anAbhAgAdithI bhUla thaI javA pAmI hAya, paNa te jo ati
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga : 293 cAra rUpa haya, te mANasa AzvAsanane pAme, vrata nathI bhAgyuM-tene saMteSa anubhave ane je aticAra lAge, tenAthI lAgelA pApanI zuddhine sAdhI zake. atikrama, vyatikrama, aticAra ane anAcAraH je kriyA anAcAramAM pariNamI na hoya, paNa jenA cege anAcArane utpanna thavAnI saMbhAvanA hoya, te kiyA kadAca aticAramAM paNa gaNAya. vatano je bhaMga, te te anAcAra gaNAya; paNa e anAcAra atikrama, vyatikrama ane aticAra pachI sahelAIthI AvI zake evuM che. viSayasukhanI IcchA sAmAnya jAgrata thAya, te atikama kahevAya. je IcchA thaI, tene mATe pagaluM upADe eTale vyatikrama zarU thAya. pachI sparzAdika karAya ane vega vadhe, e vagere badhuM aticAramAM gaNAya. te kyAM sudhI ? jyAM sudhI je AkArane kalpIne vrata lIdhuM che, te AkAra na Ave tyAM sudhI! AthI, tame samajI zake che ne ke-aticArathI bacavuM, e keTaluM badhuM Avazyaka che? aticArathI bacavAne mATe, atikramathI ja bacavAnI kALajI rAkhavI joIe. eka tarapha mAruM vrata nahi bhAMgavuM joIe--e khyAla hoya, paNa atikrama thaye ane pachI vyatikama paNa thaye, pachI thAya zuM? mANasa pazukriyAmAM paDI jAya ne? e vakhate, vrata nahi bhAMgavAnI vRtti sajIva hovA chatAM paNa, mananI pariNati keTalI bagaDI jAya? emAMthI, vratabhaMga karAve tevA Avezane AvatAM paNa vAra keTalI ? eTale, vratadhArI AtmAoe, viSayavAsanA pragaTe nahi-tenI kALajI rAkhavI joIe ne ? viSayavAsanAne utpanna kare tevA
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 cAra gatinAM kAraNo saghaLA ya saMsargothI jema bane tema bacatA rahevuM joIe ane tema chatAM ya kadAca viSayavAsanA utpanna thaI jAya, te tenA upara ekadama vijaya meLavI levAne mATe tatpara banI javuM joIe. viSayavAsanA vadhI ane je vyatikrama ne aticAra AvyA, te patana ghaNuM saheluM. aticArathI ya bacavA atikramathI bacavuM "aticArane sevavAmAM te vratabhaMga nathI ne? -AvuM mAnIne aticArane je seve, tenuM zuM thAya? vratane je kharekhara bhAva hatuM, te te prAyaH marI jAya ne? evA vakhate je AyuSyane baMdha paDI jAya, te lIdheluM vrata lIdhelA rUpe na bhAgyuM hoya te ya, tiryaMcagatinA AyuSyane baMdha paDI jAya. ahIM beThelAomAM te, moTe bhAge niyamavALA haze ne? tamArAmAMnA keTalAke e te gRhasthapaNe laI zakAya tevuM zuM trata saMpUrNapaNe lIdhuM haze ne? jemaNe e pramANe saMpUrNa cothuM vrata nahi lIdhuM hoya, teomAM paNa ghaNAe para ane tyAga ane svastrImAM sateSa-evuM vrata lIdhuM haze ne? temAMnA ane bAkInA, tithie te brahmAnA niyamavALA haze ne? jeo A niyama nahi laI zakyA hoya, teone lAgatuM haze ne ke ApaNe viSayane bahu ja AdhIna chIe? ati viSayI, viSayarasamAM magna banyo thaka, kayI gatinA AyuSyane upAjaeN ? narakagatinA AyuSyane ja ne? ahIM te, evA mANasanI vAta che, ke jeoe zIlavatane grahaNa karyuM che. zIlavatane grahaNa karanArA AtmAo e, pitAnA zIlavatanuM sundara prakAre pAlana karavAne mATe, zIla
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 295 vratanA aticAreAthI khacavuM joI e ane aticArAthI khacavAne mATe, atikramathI ja khacavAnI kALajI rAkhavI joIe. kadAca atikrama thaI jAya, te ya atikramane saphUla khanAvavAne mATe vyatikrama tarapha nahi jatAM, atikramane ja dAkhI devA joIe. nIla ane kApAta lezyA : nIla lezyA ane kApAta lezyA, e e lesyAone paNa tiya cagatinA AyuSyanA AzravAmAM gaNAvela che. narakagatinA AyuSyanA AzravAmAM kRSNa lezyA tathA nIla lephsAne gaNAvela; eTale, nIla lesyA jo gADha hAya teA narakagatinA AyuSyanA madhanuM kAraNa banI zake ane nIla lezyA jo tevI gADha na hAya teA tiya cagatinA AyuSyanA baMdhanuM kAraNu banI zake. narakagatinA AyuSyanA AzravAnA vaNna prasaMge, jyAre kRSNa lezyAnA ane nIla lezyAnA prasaMga Avyo, tyAre chae lezyAonA saMbadhamAM varNana karavAmAM Avyu hatuM; ane, enA svarUpane khyAla Ave e mATe zAstrAmAM AvatAM e dRSTAntA paNa kahevAmAM AvyAM hatAM, eTale ahI tenuM pharIthI varNana karavAnI jarUra nathI. AtmAnA guNAne kaSAyeA pragaTavA detA nathI : have, tiyaMcagatinA AzravA paikInA chellA Azrava tarIke apratyAkhyAnI kaSAyAne jaNAvela che. krodha, mAna, mAyA ane leAbha-e cAra kaSAyA. e cAra kaSAyA anantAnubaMdhI paNa hAi zake, apratyAkhyAnI paNa hAI zake, pratyAkhyAnI paNa hAI zake ane sajvalana paNa hAI zake. ema sAla bhede thayA ane tenA paNa pAchA cAra cAra bheda che, je karatAM te
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 . . . cAra gAnanA kAraNa cAra gatinAM kAraNe cesaTha bhede thAya che. anantAnubaMdhI kaSAmAM e tAkAta che che-AtmAne je samyagdarzana nAmane guNa che, te guNane e kaSAyane udaya pragaTa thavA detuM nathI. anantAnubaMdhI kaSAye jyAre kSepazamane, upazamane ke kSayane pAmyA hoya che, te samayamAM ja AtmAne samyagdarzana guNa pragaTele hoI zake che. jyAre jyAre, jene jene, anantAnubaMdhI kaSAyano udaya vartate hoya, tene tene tyAre tyAre samyagdarzana guNa pragaTele hoya ja nahi. evI ja rItie, apratyAkhyAna kaSAye dezathI paNa viratine rokanAra che. anantAnubaMdhI kaSAyane kSApasamAdi thavAne vege je AtmAomAM samyagdarzana guNa pragaTo heya, te AtmAo ja viratinA sAcA pariNAmone pAmI zake che, paNa jyAM sudhI temane apratyAkhyAnI kalAene udaya vartate hoya, tyAM sudhI teo dezaviratinA pari. NAmane pAmI zakatA nathI ane jyAM sudhI temane pratyAkhyAnI kaSAyane udaya vartate hoya, tyAM sudhI teo sarvaviratinA pariNAmone pAmI zakatA nathI. chellA je saMjavalana nAmanA kaSA che, te kSINa thayA vinA, AtmA yathAkhyAta cAritrane pAmI zakatuM nathI. sarvaviratinA pariNAmamAM ramatA evA paNa AtmAne, yathAkhyAta cAritrane pAmatAM rekavAnI tAkAta saMjavalana kaSAnA udayanI che. jyAre saMjavalana kaSAye sarvathA kSINa thaI jAya, eTale AtmA pitAne kaSAyarahita evA svarUpane pAme. AthI, e vAta paNa bahu ja spaSTa thaI jAya che ke-AtmAe je potAnA svabhAvasiddha evA guNane pragaTAvavA hoya, te kaSAye upara vijaya meLavavAne bhAremAM bhAre prayatna kare joIe. jyAM sudhI kaSA upara
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ -... nA 297 a rasana : bIjo bhAga saMpUrNa vijyane AtmAmaya, tene sarvathA kSINa karI nAkhe nahi, tyAM sudhI na te AtmA yathA khyAta cAritrane pAme, na te te AtmA vItarAgapaNane pAme ke na te te AtmA sarvajJapaNane pAme. samyagdaSTi AtmAo ya sAvadha rahe kaSAye, e AtmAnA AvA bhaMyakara zatruo che e vAta jemane samajAI jAya, teo kaSA upara vijaya meLa vavAne mATe utsAhita bane; ane tevA AtmAoe, pitAnI viSayavAsanA upara vijaya meLavIne, bhagavAna zrI jinezvarade. nI AjJAne ja AdhIna jIvanane jIvavAne prayatna kara joIe. samyagdarzana guNane pAmavAnA yege AvuM samajAI gayA pachIthI ane bhagavAna zrI jinezvaradevanI AjJAne ja AdhIna mAruM jIvana kyAre bane ?-evI manavRtti pragaTayA pachIthI paNa, apratyAkhyAna kaSAya jIvane dezathI ya virati pAmavAmAM antarAya karanArA nIvaDe che, e e kaSAnI keTalI badhI prabaLatA che? AvA samyagdaSTi AtmAe kAMI potAne apratyAkhyAna kaSAno udaya hoya, te ya tiryaMcagatinA AyuSyane upArjatA nathI; paNa, e kaSAne udaya je jeradAra banI jAya ane samyagdaSTi AtmA paNa je gAphala banI jAya, te e kaSAya kadAca pitAnA mitra anantAnubaMdhI kaSAyane ghasaDI lAve ane samyakatvane namAvI de, e zakya che. kSAyika samyaktvanA dhaNI evA paNa AtmAo, je te ene apratyAkhyAna kaSAyano udaya vartate hoya, te dezathI paNa viratine pAmI zake nahi, paraMtu e AtmAone vira.
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 cAra gatinA kAraNe tivALA jIvana pratye rAga asAdhAraNa kaTine hoya che. badhA te kAMI kSAyika samyakatvane pAmelA hatA nathI, eTale kSApazamika samyagdarzana guNane pAmelA AtmAoe, sadA pitAnA samyagdarzana guNane nirmala banAvavA prayatna karatA rahevuM joIe. e mATe, jema bhagavAna zrI jinezvaradevenI sevA ane nigraMtha munivaranI upAsanA Adi karatA rahevuM joIe, tema tanA svarUpane jANavAne paNa prayatna karyA kara joIe; tathA "kyAre huM ekAnta A mAgane sevanAre banuM "--evuM cintavana karyA karavuM joIe. Ama samyagdaSTi AtmAoe paNa sAvadha rahevuM joIe. manuSyagatinA AyuSyanA AzraH have, manuSyagatinA AyuSyane bAMdhavAnA AnuM varNana karatAM parama upakArI, kalikAlasarvajJa, AcArya bhagavAna zrImad hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA -zrI suvidhinAtha bhagavAne ApelI dezanAnuM varNana karatAM pharamAve che ke alpa parigraha tathA alpa AraMbha, svAbhAvika namratA tathA svAbhA. vika saralatA, kApita lezyA tathA pIta vezyA, dharmadhyAnamAM anurAga, pratyAkhyAna kaSAya, madhyama pariNAma, saMvibhAgavidhAyitva, devapUjana tathA gurUpUjana, pUrvAlApa tathA priyAlApa, suprajJApanIyatA ane yAtrAmAM mAdhyacya,-e manuSyagatinA AyuSyane bAMdhavAnA Azrave che. manuSyagatinA AyuSyane bAMdhavAnA Ajhavene darzAvatAM, upakArioe je guNanuM varNana karyuM che, te guNo je ApaNA jIvanamAM AvI jAya, te duzmanane paNa ApaNane vakhANavA paDe. A guNe jenA
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 299 jIvanamAM AvI jAya, tenAthI jIvanamAM bahu zAMti anubhavI zakAya. e maraNane paNa zAntipUrvaka pAmI zake ane emAM je kAMIka vadhAre sArA bhAva AvI jAya, te devagatinuM ya AyuSya bAMdhe, nahi te manuSyagatinuM AyuSya to cokakasa bAMdhe ne? ahIMthI marIne manuSya thAya, te ya tyAM ene sArI sAmagrI maLI jAya ane temAM paNa je bahu sundara bhavitavyatA Adine vega hoya, te tyAMthI sIdhe mukitae paNa pahoMcI jAya ne? evuM paNa bane ne ke ahIMthI marIne sIdhA mahAvideha kSetramAM manuSyajanmane pamAya? tyAM je manuSyajanma maLI jAya, emAM je dharmaprAptine anukULa anya sAmagrIne vega thaI gaye heya, dharmazravaNanI taka maLI jAya, sadharmamAM rUci pragaTI jAya, dharmArAdhanane tIvra vIllAsa pragaTI jAya, emAMthI zukala dhyAna AvI jAya ane zreNi maMDAI jAya, te mehanIya karmane kSaya thaI jAya, vitarAgapaNuM pragaTI jAya, kevalajJAna paNa pragaTI jAya ane anta zailezIkaraNa karIne mukitae pahoMcI javAya, AvuM paNa banI jAya ne ? paNa, e badhuM kAMI, kevala manoratha karyo ja thoDuM siddha thAya tema che? tene yogya purUSArtha to kare joIe ne? apAraMbha ane alpa parigraha manuSyagatinA AyuSyanA AzramamAM, pahelI vAta ane bhAraMbha ane a5 parigrahanI che. AraMbha ane parigrahano sarvathA tyAga, e kAMI tamAre saune mATe zakya na gaNAya; paranta Aratyeya alpa ane parigraheya alpa,e te banI zake evI vastu che ne ? AraMbhane ane parigrahane alpa banAvavA,
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNeA hAya, teA zuM karavu joIe ? jIvananirvAha mATe jarUrI sAmagrI maLI jAya, eTale vadhune meLavavAnI vRttino tyAga karavA joIe. jema jema mANasa alpa AraMbhathI ane alpa parigrahathI jIvanano nirvAha karavA mAMDe che, tema tema upAdhi ochI thatI jAya che. enI cintAo, ghaNe aMze ghaTI jAya che. leAbhAdinA cAge, ghaNA Arabha ane ghaNA parigrahanuM mana thAya ane pachI nasIbano ceAga na hAya tA e IcchA pUrAya nahi, eTale mANasane bhAre du:kha thAya che. nasIbanA cega hAya ane ghaNA parigraha maLI jAya, teA pAchI tene sAcavavA AdinI cintA ubhI thAya che ane paragrahane vadhAravA, sAcavavA Ardine aMgenuM ArabhAdinuM duHkha paNa vadhI paDe che. khAkI, je mANasa jarUra hAya to be-cAra kalAka AjivikA nA prayatna karatA hAya ane emAM jIvananirvAha pUratuM maLI jAya eTale satASa anubhavatA hAya, ane teA dharmanI ArAdhanA karavAnA samaya keTalA badhA maLI zake ? dhama karatAM, enA haiyAmAM zAnti keTalI badhI hoya ? paNa zAntipUrvaka dharmanI ArAdhanA vadhu samayane mATe karavAnI vRtti joI e ne ? jenuM mana mAna-pAnamAM bhamatuM hAya, 'mAre ATalI peDhI A ane ATalA vepA2e'-ethI jenu mana harakhAtuM hAya, jyAM-tyAM leAka mane AgaLa kare'-evI jene lAlasA hAya, tene rAta-divasa enI e gaDamathalamAM pasAra thai jAya, teA ya te bahu sAlatuM nathI. jeAne Aje vepAra Adine aMge, maLavA AvelA paNa snehI-sabadhie Adi sAthe ya vAta karavAnI phurasada nathI, evA jIvA paNa jo raLatA hAya che, te e upAdhimAM AnaMda mAnatA hoya che ne ? vepAra-dhaMdhAmAMthI 300
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 301 phurasada nahi meLavI zakanArAomAM paNu, zAnti maLatI nathI e mATe, dilathI keTalAka rUe che ? ene tA, jyAM-tyAM mATu sthAna maLe, je hAya te pUche-gAche, ThAma ThAma peDhIe hAya, dhamAkAra vepAra cAlatA hAya, eTale ene teA uMghavAnu paNa pUrU' na maLe, teA ya e 'mane ATalA khelAvanArA che'- e vagerenA AnaMdamAM marI jAya che. jo leAla kAbUmAM hAya, indriyA vaza hAya ane je maLI jAya temAM satASathI jIvavAnI taiyArI hAya, tA AchA Arabha ane AchA parigrahavALA tA bahu sukhI hAya che. vadhu joie ja niha-evI vRtti che ? sa0 kuTuMbanI javAbadArI pUrI karavAthI adhikanI IcchA na karavI, e te bane. e vRtti paNa AvavI bahu muzkela che. saMcAga na maLe ane udhamAta na kareA, e judI vAta che; jyAre, nirvAhanu sAdhana maLe eTale basa-ema AvavuM e saheluM nathI. manathI ja ema thaI javuM joI e ke--mAre AthI adhika nathI joituM.' puNyanA cAga joradAra hAya ane koI zeThIyA muMbaI laI javAnuM kahe; kahe ke-' cAle! mArI sAthe, dhadhe caDhAvI daIza ' -tA, jIvananirvAha sukhe thatA hoya te chatAM paNa muMbaI javAnuM mana thai jAya ne ? game tema thAya, paNa mAre adhika meLavavAnA prayatna karavA ja nathI'-AvI vRtti AvavI e bahu kaThina che. bAkI, AvA mANasane aMdaranA pariNAma eTalA zAnta ne sthira hAya ke-enI lezyA bagaDavAnuM kAraNa nathI, ema kahI zakAya. pahelAMnA kALamAM keTalAka kahetA ke- moTA maMgalA
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 cAra gatinAM kAraNe bAMdhavAnI IcchA nathI; meTI muDI pAchaLa mUkI javAnI IcchA nathI; AgaLa AvavAnuM mana nathI, eTale, lAMbe dhaMdhe karavAnuM mana thatuM nathI. ahIM peTa pUratuM sukhe maLI jAya che ane saMjoga mujaba sukhe dharma thaI zake che, eTale AthI adhikanI IcchA ja thatI nathI. maLelI muDI sAcavavI hoya te - alpAraMbha ane alpa parigrahavALAne te ghaNuM sukha hoya che. koI kAraNasara acAnaka gAma cheDIne cAlyA javAne vakhata Ave, te paNa ene bahu cintA nahi. je kAMI thoDuM -ghaNuM hoya, te laIne hAlata thAya. tame zuM kare? tamAre te cAra dahADA bahAragAma javAnuM hoya te ya, agAuthI taiyArI karavI paDe ne? jene kamathI kama maLelI muDI sAcavI rAkhavI heya, eTale ke puNyage manuSyapaNuM maLI gayuM che ane have manuSyapaNAthI nIcI gatimAM te na ja javuM hoya, teNe vadhu AraMbha ane vadhu parigrahanI te nA ja pADI devI joIe. manane evuM keLavI levuM joIe ke-adhikanI IcchA ja thAya nahi. adhikamAM upAdhi adhika ane te na joIe--ema thayA ja kare. keI sAmethI dhadha ApavAne Ave, te ya nA pADavI. tame je eTaluM ja nakkI karI le ke-roTalA jeTaluM maLI jAya eTale bajAramAMthI ghera cAlyA AvavuM che, pachI kamAvAne sAre paNa dhadha maLatuM hoya to ya te nathI joItA ane hAla je kAMI che temAM vadhAravuM te nathI, paNa vadhAre parigraha hoya to tene sadupayoga karI le che, te tamane alpArI ane alpapari. grahI banI jatAM vAra lAge nahi.
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 303 sa, alpAraMbha ane alpa parIgrahamAM Ave keTaluM ? puNIyA zrAvaka jevuM joIe ? pitAnA ane potAnA Azrita kuTuMbanA nirvAha aMgenI jogavAIthI adhika parigraha rAkhe nahi ane ethI adhika parigrahanI IcchA paNa kare nahi tema ja jIvananirvAha aMge je kAMI vyApArAdi karavA paDe te ya jemAM mahAraMbha eTale ghaNI meTI jIvahiMsA thatI hoya tevA na kare tema ja khAnapAna Adi aMge paNa Indra upara kAbU meLavIne jema bane tema ochA AraMbha kare, te khUzIthI tame alpArI ane a5 parigrahI banI zake. paNa zrAvaka te alpAraMbha ane ala5 parigrahanuM bahu uMcuM udAharaNa che, paNa a5 AraMbha ane alpa parigrahanI IrachAvALAoe, e udAharaNane AMkha sAme jarUra rAkhavuM joIe. jarUra karatAM paNa ochuM maLe, tyAre paNa e udAharaNa lakSyamAM heya, te uMdhuM-chatuM karavAnuM mana thavAne badale, ochAthI paNa nIbhAvI levAnuM mana thAya. pitAnI tevI sthitimAM paNa puNye zrAvaka keTalI badhI zAntithI jI ane dharma karate rahyo? enuM sAmAyika keTaluM badhuM samabhAvavALuM? eTale samabhAva, sAmAyikamAM paNa, rAtadivasa upAdhithI baLatA mANasane Ave zI rItie? jarUra pUratI muDI rAkhI laine vadhArene sadupayega karavAnuM mana che? a5 AraMbha ane a5 parigrahamAM jene AnaMda mANavAnuM mana thaI jAya ane e dizAe je prayatnazIla bane, tenI muDI na jAya. pitAnI manuSyajanma rUpI muDIne e
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 cAra gatinAM kAraNe sAcavI zake. ahIMthI marIne bIje javuM paDe, te paNa bIje ya ene manuSyajanma maLe. alpa AraMbha ane alpa parigrahamAM AnaMda mANavA mADe, eTale dharma ghaNe thaI zake. jeonI pAse Aje mATe parigraha che, teo AjanA hisAbe-vartamAna kAlanA sagonI apekSAe gaNatarI karI le ke-"mAre mArA ane mArA kuTuMbAdinA nirvAha mATe keTaluM joIe? e gaNatarI mujaba muDI rAkhIne vepAradhaMdho baMdha karI de ane muDI khAvA besI jAya, te e mANasa keTalI ArAdhanA karI zake? pitAnI gaNatarI karatAM muDI vadhAre hoya, te teno sada, paga karI le ane phArega thaI jaIne A jIdagIne saphaLa karavAnuM lakSya rAkhe, te e zuM na karI zake ? AvuM karatI vakhate, jenI pAse muDI hoya, te vyAja utpanna karavAnI vAtamAM paNa paDatA nahi. vyAja utpanna karavAnuM rAkhaze, te ya AjanA kALamAM te moTI upAdhi che. jyAM vyAje mUkyA hoya, tyAM joyA karavuM paDe che ane, AjanI zAhukArI paNa kevI che? vyAja levA jatAM muDI paNa DUbI jAya ane pAchA upAdhimAM paDI javuM paDe, evuM ya bane ne? mATe, jenAthI zakya hoya teNe te, e upAdhi paNa rAkhavA jevI nathI. tame je AvI vRttivALA banI jAva ane tamArI gaNatarI mujaba tame be lAkha rUpiyA paNa rAkho, te ya tamArI gaNatarI alpa parigrahamAM thaI zake. ahIM je AgaLa sukhI mANase beThA che, temanI A IcchA che? alpAraMbhI ane alpaparigrahI banI javuM hoya te upAya ghaNA che, paNa AraMbhano ne parigrahane Dara che khare? enAthI jeTalA AghA rahevAya teTaluM sAruM, ema manamAM che? pachI e bajAranI sAme jue paNa nahi ane
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 305 dharmanAM kAma karyA kare. bhagavAnanI bhakti sundara prakAre kare, sAdhu-sAdhvInI vaiyAvacca karyA kare tathA maMdira ane upAzraya AdinI saMbhALa rAkhyA kare. AvuM karavAnuM mana thAya? mananuM kAraNa meTuM che ne? ahIM nirAMte beThA che, paNa je jarA vepAranI taka AvI jAya, te thoDuM nAkhavAnuM mana thaI gayA vinA rahe? lAbha dekhAya te mANasa lAvaruM nAkhyA vinA rahe nahi ne? jeonI pAse sAdhana na hoya teonI vAta judI che paNa, sAdhana hoya ke na hoya te ya a5mAM saMtoSa anubhavavAnI zakita keLavI nathI, kema ke-895 thavAnI ke ala5 rahevAnI IcchA nathI. AraMbha ne parigraha alpa karavA hoya te ya thaI zake nahi, ema tame kahI zakaze ? tame apane nirNaya kAlAnusAra vicAra karIne kare, kema ke-Aje kharcA ghaNuM vadhI gayA che. Ama chatAM ya, kharcAne nirNaya karavAmAM bahu vivekI banavuM joIe. bajAramAM thayelI bhAvavRddhi aMge thayelA kharcAne vadhAre gaNAya, paNa vyasanAdine aMge thayelA kharcAnI vRddhi gaNAya kharI ? kharcAnI vAtane nirNaya karatAM jevuM paDe ke-A kharce vyAjabI che ke geravyAjabI? jema nekarane tame mAla kharIdavAne mATe bahAragAma meka hoya, te tene je kharca thAya, te tame Apo ke nahi ? Ape, paNa eNe kharcAnA kAgaLIyAmAM ATalo kharca sInemAe jovAmAM thaye ane ATale kharca sIgAreTa pIvAmAM thaye-ema lakhyuM hoya, te te kharco tame Ape kharA? pramANika mANasane vyAjabI kharce maMjura thAya, paNa A zekha ne indriyanI avazatAne kharco maMjura thAya ? nahi ne? tema, tamAre paNa tamArA jIvananirvAhanA kharcAne aMdAja kADhatAM viveka vApara
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 cAra gatinAM kAraNe vAne che. paNa haju evo nirNaya karavAnI vAta ja kyAM che? saMteSanuM sukha anubhavI zakAya? a95 AraMbha ane alpa parigrahavALAne sukha keTaluM ? ghaNuM. tyAre e sukha mANavuM, e to ApaNuM hAthanI vAta che ne? maLe te DAthI calAvavuM, evuM tame nakkI kare te, lebha paNa tamArAthI thAke ne ke-Ane kazI asara thatI nathI! jema, gharamAM keIedI pAkyo hoya, te zuM kare che? savAre ATha vAge uThate heya, cahApANa ne pAnabIDImAM be kalAka kADhI nAkhato hoya, bAra vAge khAto hoya ane khAIne gheravA mAMDate hoya; sAMje rakhaDavA jatuM hoya ane rAtanA pAcho uMghate hoya; Avo edI bhAI ke chokaro hoya, te zuM kare? tame enAthI thAke ke e tamArAthI thAke ? tamAre thAkIne ene nIbhAvI levuM paDe. tema, tame makkama banI jAva, te lebha tamArAthI thAke. lebhane ya thAya ke Ane huM palALI zakuM tema nathI. jenI zakti hoya, te have alpamAM besI jAya te vadhe che? vadhAre hoya ne rAkhavA hoya te rAkhavA, paNa te rAkhavAne mATe rAkhavA nahi; keme kame sArAM kAmamAM kharca vAne mATe rAkhavA. nirNaya kare ke-khAvA jeguM che te vepAra kare nathI ane adhika che te sArA mArge kharcavuM che." AvuM karI zakaze, te tame sateSanuM sukha anubhavI zakaze. anubhave ema thaze ke-sAruM thayuM ke chUTa; te ja A sukhanA dahADA jovA maLyA gRhasthapaNamAM te ja sukhI, ke jene AraMbha ane parigaha alpa hoya ane temAM ja manamAM zAMti heya. maMdiramAM jaIne, bhagavAnanI pUjA paNa nirAMte karI zake ane bhagavAna
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga sAthe vAta paNa nirAMte karI zake. bhagavAnanI jyAre e stavanA kare, tyAre enA aMtaramAM jAta jAtanA umaLakA uThe. bhagavAnanI stavanAmAM, e evA ekatAna khanI zake ke-ene stavanA karatAM jevAnuM khIjAone mana thaI jAya. enA bhAvapUrNa svara sAMbhaLavAnu khojAene gamI jAya. gItA gurU dvArA jJAninI vANIne paNa e kharAkhara sAMbhaLI zake ane enuM cintavana karI zake. A sivAya, jenuM mana AraMbha parigahamAM bhamyA karatu' hAya, tene upAdhi keTalI hAya ! zI rItie e, bhagavAnanAM dana kare, bhagavAnanI pUjA kare ane bhagavAnane stave tathA zrI jinavANIne ekacittatAthI sAMbhaLe ? e, bhagavAnanAM darzanAdi kare teA ya, emAM enu mana je rItie Tharavu joie, te rItie Dare nahi. sAta kSetromAM vAparelu dhana sAthe Ave H sa0 dhanane sAthe laI javAnA kAI upAya hAya tA te zAdhavAnuM mana thAya A kahe che ke-dhananA meha eTalo badhA che ke jo dhanane sAthe lai javAtuM hAya, teA ame paraleAkamAM paNa dhanane ja sAthe laI jaie. dhanane sAthe laI jaI zakatA haiA, te tame dhanane sAthe lai gayA vinA raheA nahi, paNa emanI zake tevuM nathI ane enI mUrchAmAM ne mUrchAmAM tame kayI gatimAM jazo, te tamAre vicAravAnuM che. sa dhanane sAthe lai javu hoya, teA te sAta kSetromAM vApare. tamAre mATe AmaNe A upAya zodhI kADhaco, paNa tamAre te nagaDha dhanane sAthe laI javAnA upAya joie che 307
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 cAra gatinAM kAraNe ne? bAkI, dhanane sAthe laI javAne A upAya bahu sAro che. sAta kSetramAM sArA bhAve pitAnA dhanane vAparanArA, pitAnI parabhavanI sthitine saddhara banAve che. sAta kSetramAM Aje te bahu agatyanI jarUra paNa che. Aje ghaNAM zrI jinamandirA uddhAranI apekSA rAkhe che ane keTalAMka sthale evAM che, ke jyAM vasanArAone zrI jinapUjAno lAbha maLI zake tathA temanA dharmanA saMskAre bhUMsAtA aTakI jAya, te mATe tyAM zrI jinAlaya banAvavAnI jarUra paNa che. jJAnabhaMDAronI ane jJAnabhaMDAromAM rahelA granthanI vyavasthA jALavavI hoya, te te mATe paNa nANAMnI jarUra che. sAdhu-sAdhvI kSetrane mATe bahu jarUra nathI, paNa zrAvaka-zrAvikA kSetranI saMbhALa mATe te A kALamAM ghaNAM nANAM Avazyaka che. AjanI viSama sthitimAM bhAgyavAnoe, zrAvaka-zrAvikA kSetrane je koI paNa yogya rItie saMbhALI zakAya tema hoya, te rItie saMbhALI levAnI jarUra che. sAdhu-sAdhvInI bahu cintA karavI paDe tema nathI, ema amuka dRSTie kahI zakAya. kAraNa ke-sAdhu-sAdhvIne je mAtra saMyamanI sAdhanAnAM ja sAdhananI jarUra hoya ane teo je zAstranI AjJA mujaba viharatAM hoya, te AvA bhayaMkara kALamAM paNa, sAdhu-sAdhvIne prAyaH takalIpha paDe tema nathI. je vastuo vinA sukhe saMyamane nirvAha thaI zake tema hoya, tevI paNa vastuonI IcchA hoya ane nakakI karelA amuka sthAne ja rahevuM hoya, te ethI takalIpha paDe e vAta judI che; bAkI te, jaina samAja e bhAgyazALI che kesAdhu-sAdhvIne na sahI zake evI agavaDa prAyaH AvatI nathI. gAmaDAmAM jyAM eka nAma paNa jaina maLI jAya che, tyAM
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 309 paNa te sAdhu-sAdhvInI sagavaDa karyA vinA prAya: rahetuM nathI. sa, koI koIne pharajIyAta sthiravAsa kare paDato hoya, te zuM thAya ? je sAdhu-sAdhvIne pharajIyAta sthiravAsa karavA paDe tema heya, teonI saMyamanI sAdhanA sukhapUrvaka thaI zake-evI rItie temane sAcave, tevAM kSetre Aje paNa che ane keTalAka bhAgyazAlI zrAvake paNa evA che ke-je temane khabara paDI jAya ke-amuka sAdhune ke sAdhvIne saMyamanI sAdhanAmAM bAdhA pahoMce che, te tyAM pahoMcI jaIne ghaTatuM karyA vinA rahe nahi. evA zrAvakone khabara na paDe ane keIne sadAvAne prasaMga AvI jAya, te te judI vAta che; eTale, Aje tamAre sAdhu-sAdhvI kSetrane mATe bahu dhana khacI nAkhavuM paDe tema nathI, paNa zrAvaka-zrAvikA kSetrane mATe te, saue pitAnAthI jeTaluM vadhAre banI zake teTaluM karI levA je kALa AvI lAge che. dhanane sAthe laI javAne A sArAmAM sAro upAya che. bAkI, jyAM A zarIrane paNa sAthe nathI laI jaI zakAtuM, tyAM dhanAdikane sAthe kyAMthI laI javAvAnuM hatuM ? manane Adara dharmanI adhiktAvALA tarapha Ama nathI zarIra sAthe laI jaI zakAtuM ke nathI dhanAdika sAthe laI jaI zakAtuM. vaLI, A jIndagImAM paNa alpAraMbhAdi bahu sukhanuM kAraNa che ane mahAraMbhAdi bahu duHkhanuM kAraNa che. AraMbhanA ane parigrahanA tyAgamAM zuM sukha che-te jANavuM hoya, te sAdhune pUche. sAdhu je sAdhupaNAnA AsvAdane pAmyuM haze, te te e enA sukhane varNavatAM thAkI jaze.
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 cAra gatinAM kAraNa e nahi, te| ya sAmAnya sAdhu ya kahI zake ke- kAI gAma mUkatAM amane vAMdhA nahi, kema ke-kei gAmamAM amArU kAMi hAya nahi. koI gAma cheDatAM amArI AMkhamAM pANI Ave nahi. ame teA jevA peThA hAI e tevA nIkaLIe. UlaTu, ame nIkaLIe temAM gAmamAM rahenAra raDe-vaLAvavAne AvyA hAya te raDe, paNa amArI AMkha palaLe nahi, ema gRhasthapaNAmAM je kAI bahArathI ane andarathI alpAra'bhI ane alpaparigrahI hoya, te bahu sukhI hAya. hA, e banavAjoga che ke-nAmanA, kIti, khyAti Adi nahi thAya; bahu jaNA na ALakhe-e bane; paNa tamAre kayAM ALakhAvu che? khaDu oLakha hAya, tA bahu sArI gati ane jema oLakha AchI tema gati nIcI, Avu to che ja nahi. tyAM koInI oLakha kAma lAge tema nathI. tame alpAra'bhI ane alpaparigrahI thazeA, teA kadAca dhamI varSAMmAM eLakhANa thaze, paNa Aje dhI varkIMmAM paNa mATe bhAge jeTaluM mAna paisAnI adhikatA vALAne che, teTalu mAna dharmanI adhikatAvALAne nathI. paisAnI adhikatAvALAne AgaLa besADAya, mAna apAya, kema ke-e jo mana para leze te tenAmAM dhama karavAnI zakti sAthe dhama karAvavAnI ane dharmanI prabhAvanAdi karavAnI zakita che; paNa enI zehamAM dharmanI adhikatAvALAnI jarAya avagaNanA thAya nahi. paisAnI adhikatAvALAe peAte paNa dharmanI adhi katAvALAnuM mAna jALavavu' joI e. paisAnI adhikatAvALAnu mAna aucitya aMge che ane dharmanI adhikatAvALAnu mAna te dharmane age che. dharmanI adhikatAvALAnA anAdara, e dhanA anAdara che. haiyAneA Adara, dharmanI adhikatAne age
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 311 ja hAvA joI e. temAM ya, paisAvALA je dharmanI adhikatAvALA ane, te teA te mahA AdaranuM kAraNu ane ne ? paisAvALA, Aje sarakAra tathA loka temane kevI najare jIe che-te vicAre : Aje jagat mahArabha ne mahA parigraha tarapha doDI rahyuM che. alpavALA ghaNA che ane mahAvALA gheADA che, paNa lagabhaga darekanA manamAM mahA beThuM che. alpavALAne ya mahA joIe che ane mahAvALAne ya vadhAre mahAnI icchA che. samajI gaNAtA paNa mANasA, mahA pAchaLa kema doDAdoDa karyo kare che ? alpamAM sukha bhAgavavAnI AvaData nathI mATe ne? alpamAM hAvA chatAM paNa, jenuM mana mahAmAM ja bhamyA karatuM hAya, te muDI gumAvI bese te navAi jevuM nathI ne ? alpa chatAM alpanA sukhanA AsvAda laI zake nahi, kema keaMdara mahAnI IcchAnI lAya ma`DANI hAya ane jo mahA na maLe teA IcchAnA duHkhathI rIbAya tathA puNyanA yeAga hAya ne mahA maLI jAya, te upAdhithI rIbAya. AveA jIva muDIne gumAvI bese ne ? manuSyabhava sudhI AvIne pAchA durgatimAM dhakelAi jAya ne ? meATAnI game teTalI meTarA doDatI hAya, ethI page cAlanArane e meTAnI IcchA nahi thavI joI e. moTAnA baMgalA mATA ne sArA hAya, paNa alpavALAe peAtAnI jhuMpaDInI sAthe ene sarakhAvIne, manane khALavAnI mUrkhAi nahi karavI joI e. ene eTale puchyAya che, ema vicArIne paNu, bhegI evI ya yA cintavavI joI e ke " A khIcAre| A meTara ne A baMgalAomAM rAcyA karaze, te
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 cAra gatinAM kAraNe enI zI gati thaze? atyAre ya ene zuM sukha che? zAntinuM nAma nathI ane upAdhine pAra nathI. che mAre kAMI paMcAta ? sukhe rahuM chuM, sukhe khAuM chuM, sukhe jIvuM chuM ane sukhe dharma karuM chuM. e bIcArA nathI sukhe rahI zakatA, nathI sukhe khAI zakatA, nathI sukhe jIvI zakatA ane nathI te sukhe dharma karI zakatA !" baMgalAvALAone te Ajane kAyade, eka di'mAM baMgalA khAlI karAvI zake tema paNa che. jeTalA paisAvALA che, te bInaheke pisAvALA banelA che-evI AjanI sarakAranI ane lekanI paNa mAnyatA che. Aje lekanI manavRtti paNa paisAvALA tarapha sahAnubhUtivALI nathI. sarakAra paisAvALAne baMgalAmAMthI kADhe, te temAM lagabhaga sau rAja che. tame joyuM ne ke-rAjAone uThADI mUkyA, gAdI choDAvI dIdhI, chatAM keI rahyuM nahi. roja "bApu, bApu" khamA, khamA" kahenArAomAMne keI ADe AvyuM nahi. have pAchuM loka rAjAone yAda karavA mAMDyuM che, paNa te rAjAe game che e mATe nahi. rAjAo hatA tyAre je duHkha nahatuM, te dukha Aje che-ema lekane lAge che, mATe leka have rAjAone yAda kare che. rAjAo te gayA, paNa je svapnAM sevelAM te udhAM paDyAM. TekSo vadhI gayA ane sAthe muzkelIo paNa vadhI gaI-ema kahe che. Aje badhuM prajAnA nAme thAya che. je prajA sAme thAya te sarakAra keInuM laI zake nahi, paNa tame eka-bIjAnA sukhamAM rAjI nahi ne? paisA dAra garIbano belI nahi ane garIba paisAdAranA sukhamAM rAjI nahi, eTale keNa kone madada kare ? jo Ama ne Ama taMtra cAlaze, te pise mAladArenA hAthamAM nahi rahe.
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 313 Aje bhAga evA vakhata AvI lAgaze, tyAre revuM paDaze ke- meM karavAjoNu kAMI karyuM nahi.' paNa je ghaDI gai, te teA gaI. sarakArane eka tarapha kharcAnA pAra nathI ane bIjI tarapha khurazIe beThelAomAM keTalAka bhUkhyA rAha joIne beThA hAya evA paNa AvI gayA che; eTale tIjorI khAlI ne khAlI rahe che. taLIyu' dekhAyA kare che. tethI, lagabhaga badhAnI najara sukhI upara che. tame najarAI cUkacA che, paNa tamane e najara sApha karI nAkhe te pahelAM tame cetI jAvatA sArU che. jyAre levA Ave tyAre tIjorI khAlI dekhe, te zuM kare? tame tamArA hAthe ja sArA mArge kharco karI nAkhyA hAya ane nirvAha pUratuM sAdhana ja rAkhyu hAya, te zuM kare ? tame alpArabhI khanI jAva, eTale TekSa paNa bharavA paDe nahi. Avaka mATI hAya, tA TekSa bharavA paDe ne ? kadAca selsa TekSa bharavA paDe, te ya e mATe mANasa rAkhave paDe nahi, kema ke-alpamAM saMtASa hAya, eTale khIle lAMkhAM banyAM na hAya. Aje tA, vepAriAne TekSa gaNavA vagerene mATe paNa khAsa mANasA rAkhavA paDe che. AjanA ane AvI rahelA kALane samajI jAva ane chekarAone paNa kahI de ke-'thAya teTalA dhama kareA. vepAra karavA jevA A kALa nathI. pApa karIne kamAvuM ane meTo bhAga sarakArane ApavA, te zuM karavAne ? ene badale, gheADAmAM sukhe jIvIe te pApathI khacAya, dharma vadhAre thAya ane keAIthI DaravA jevuM rahe nahi ke-laI jaze te thaze zuM ?' Aje lAge cheke viSamatA ghaNI AvavAnI che. A vAta sukhI mANasA mATe che. jeo vagara dhadhA karya paNa sukhe rATalA khAI zake tema che, evA mANase jo
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 cAra gatinAM kAraNe samajI jAya, te vepAra lagabhaga baMdha jevuM karI de ane parigrahamAM alpa banatA jAya. AjanA sukhI mANase je samajapUrvaka parigrahamAM alpa banavA mAMDe. te zAsananAM keTalAMya kAme thaI jAya. pachI, samAdhi pitAnA bApanI thAya ane dareka dharmakriyA zAntithI thaI zake. zAntithI dharmakiyA thAya, te ya je sAruM lakSya heya te dharmadhyAnane lAvanArI cIja che. alpa karavAmAM zuM vAMdho che, te je jene vAMdhA hoya te kahe, te tene khUlAso thAya. nAnAvALA paNa mahAmAM zuM sukha che, te batAvI zake tema hoya te batAve. sa vAta sAcI che. vAta te sAcI ja che, paNa tamane sAcI lAge te ne ? banAvaTI vepArI kahe-"tuM mAge che te vAta sAcI, pAse Ave te ApavA che te cokkasa, paNa pele kahe"kyAre?" te A kahe-tAre ugharANuM karavI nahi Avaze te ghera AvIne ApI jaIza. ApavA AvuM te tAre levA, nahi te mAMDI vALavA." tame "vAta sAcI che ema je kahe che, temAM paNa AvuM te kAMI nathI ne? kaSTa vakhateya ke javAba de? alpAraMbhamAM khUba sukha che ane alpa paricaDhipaNAmAM ghaNe AnaMda che, e avAja haiyAnA uMDANamAMthI uThe che? jyAre A AkhuM ya jagat AMkha sAme hAya, tyAre paNa A manAya tevuM haiyuM che? jagatu keTaluM badhuM vizALa che? temAM, duHkhI keTalA che ane sukhI keTalA che? duHkhI ghaNuM che ne sukhI thaDA che, paNa mahAraMbha ne mahA parigraha tarapha
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 315 lagabhaga saunI najara che; eTale, duHkhI ghaNA te ya te AMkhe nathI caDhatA ane sukhI thADA teA ya najaramAM Ave che. khIjAAne mahAraza ane mahA parigrahamAM sukha zeAdhatA tamejue, tyAre paNa tame alpArabha ane alpa parigrahamAM rahelA sukhane mANI zake, evuM haiyuM che ? AnI pAse ATalA badhA che ane mArI pAse keTalA gheADA che, e vicArathI paNa keTalAko te bahu du:khI thAya che. nAkarIvALAne peDhIvALA anavAnI icchA che ane peDhIvALAne mATA kArakhAnAvALA banavAnI icchA che. ene kahIe ke-ATalI upAdhinA duHkhanA tA vicAra kara ! emAM upAdhi keTalI badhI ?" tA kahe ke- e duHkha. duHkha na gaNAya; sukha mATe veThavuM paDatuM duHkha, e duHkha nathI.' ame samajIe ke-sasAranA sukhanA rasIyA Ave! ja javAma Ape, jema tapasvI zuM kahe ? sAcA tapasvine tapanuM kaSTa na ja anubhavAya ema nahi, paNa ene emAM AnaMda hAya. e kahe ke-nirAhArI pada sAdhavu` che. nirAhArI padmane sAdhavAnA A upAya che. nirAhArI padanI IcchA che, eTale A tapamAM kaSTa che chatAM kaSTa nathI lAgatuM. zarIra kaSTa anubhave che ane AtmA nirAhArI padanA dhyAnamAM meAja anubhave che. tema, sa'sAranA sukhanA rasIyAone te jyAM sudhI phAvaTa hAya, tyAM sudhI upAdhine aNagamA Ave nahi. ane te jyAre azubhanA udaya caiAge thappaDa paDe, tyAre vaLI vicAra Ave; paNa, te vakhate ya, apAraMbhamAM ane alpa parigrahamAM mahAsukha che-ema lAge nahi ane e vakhate ema lAge te ya e vicAramAM marAmara TakI rahI zake, evA te mahu thADA alpA bha ane alpa parigrahamAM jene AnaMda anubhavatAM AvaDe,
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 cAra gatinAM kAraNe te majethI jIvI zake. enuM mRtyu paNa sudhare, temAM navAI nahi. pachI paNa, ene mAnavagatithI nIcI gati te maLe nahi kadAca devagati maLe athavA AnA karatAM ya sArI sAmagrIvALI manuSyagati maLe; paNa mana sudhare te e badhuM zakya che ne ? manavRtti evI palaTAtI jAya che ke-alpAraMbha ane alpa parigrahamAM AnaMda mAnanArA ghaTe che : ema thAya ke-ghara nAnuM hoya te sArUM. sAvaraNa bahu pheravavI paDe nahi! tyAMthI sukhanI zarUAta. meTuM makAna joIe, moTI peDhI joIe, e mATe janAo ghaDyA kareevA ghaNuM joyA che, paNa ochuM karavA jatA hoya ane ochAmAM AnaMda anubhavatA hoya-evA ochA joyA che. kaI vadhAre maLe tevI sagavaDa karI ApavAnuM kahe, te ya kahe-mAre vadhAre nahi joI e. zrI jaina darzanane pAmelAemAM ane anya paNa AtmAnA astitva Adine mAnanArAM Astika darzanene pAmelAomAM evA hoya kharA, paNa A kALamAM dekhAya che bahu ja ochA. e maMdiramAM jAya, te maMdiramAMthI bahAra nIkaLavAnI ene utAvaLa hAya nahi. samaje che ke mAre bahAra jaIne karavAnuM che zuM? evA mANaso je dharmakiyAdi kare, te baha zAMtithI kare. gharanA kAmamAM ya, evA mANasene azAnti nahi, eTale jene yatanA jALavavI hoya, te sArI rItie jALavI zake. paNa divase divase manavRtti evI palaTAtI jAya che ke-alpAraMbha ane alpa parigrahamAM AnaMda mAnanAre varga ocho thato jAya
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 317 che tema ja jemanI pAse vadhu che temAM paNa ochuM karavAnI mahenatamAM paDelA ochA dekhAya che. tamane A vAta jacatI. hoya, te tame sudhare ane chokarAone paNa kahe ke- "AraMbha ane parigraha jema alpa haze, tema bahu AnaMda Avaze." manuSyagatinA AyuSyanA AzrAmAM, A bene paheluM sthAna. ApyuM che. dAnAdikanI vAta che, paNa te pachIthI che. e te evuM che ke-hoya to devAnuM che. ochAmAM jene AnaMdaAve, te kadAca apa hoya ne bahu thoDuM daI zake, paNa enA dAnamAM ene ullAsa keTaluM hoya ? AraMbha ne parigraha alpa hoya, te samajune zuM thAya? jIvanamAM sAcavavAupADavAnuM ochuM che, eTale jIvanamAM kevI sArI zAnti che? jenI pAse vadhAre hoya, tene e puNyazAlI kahe; kema kee samaje che ke-A badhuM tene ja maLe che, ke jene. puNyano te pega hoya; paNa "mAre AvuM joIe"--ema ene na thAya. "mArI pAse A kema nathI?"--evuM vicArIne te, haiye tenuM duHkha dhare nahi. e te avasare e paNa vicAra kare ke-"A bIcArAe keTalI badhI upAdhimAM paDI. gayA che? AmanI hAlata kevI dayA khAvA jevI che? ane, huM ke puNyazAlI chuM ke-mAre upAdhi ochI che ane AnaMda ghaNe che!" jenI pAse alpa hoya, te A vicAra kare ane jenI pAse vadhAre hoya, te e vicAra kare ke kyAre a9pa thAuM ke jethI A badhI upAdhiomAMthI chUTuM !" e vAta enA dilamAM hoya, eTale ene sadupayoga cAlu. hoya. zrImaMtomAM AvI vRtti AvI jAya, te dharma khAtAM sIdAya nahi. dharmakhAtAM mAge, enAthI emAM maLe ghaNuM saune
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 cAra gatinAM kAraNe ochA thavAnI IcchA hoya ane je vadhu hoya te khacce ja javAnI IcchA hoya, eTale jyAM dharmanAtuM hAtha dhare ke tarata tene hAtha bharAI jAya. alpAraMbha ane alpa parigrahamAM AnaMda-evA mAnasavALAonI pAse paNa puNya bhege ghaNuM hoya, to temAM navAI pAmavA jevuM nathI. vadhAre hoya te kAMI pheMkI na de, paNa ene sadupayoga kare. jemanI pAse vadhAre na hoya, te je hoya temAM AnaMda che-ema mAnanArA banI jAya ane jemanI pAse vadhAre hoya, temanuM sadupayeganuM dvAra vahetuM hoya-sArI rItie vahetuM hoya, AvI sthitine UbhI karavAnI vRtti jo na hoya, te alpAraMbha ane alpa parigrahamAM sukha bhegavavA jeguM mAnasa nathI, ema nakakI thAya che. e mAnasa na hoya, te durgati sulabha banI jAya che. mAnasa AvuM ghaDAya te- "mane alpa AraMbha ane a5 parigraha Adi game che -ema kahIe, "AraMbhane vadhAro ane parigrahane vadhAre mane gamatuM nathI' ema kahIe, tyAre e je sAcuM hoya che, te enI pAchaLa haiyAnI chAyA hoya che. haiyuM bahu sukomaLa hoya che. nirNaya te jJAnI karI zake, paNa ApaNe aMzeya samajI zakIe ke-A bolavA pAchaLa haiyAmAM ka bhAva che? je sukha alpamAM che, te mahAmAM nathI-ema kahenArane, mahAmAM keTaluM duHkha jaNAtuM hoya ? mahAnI IcchA te na hoya, paNa mahAmAM paDelAnI dayA heya. enAmAM dayA vagere guNo eTalA jIvatA, jAgatA ne jhaLakatA hoya che ke-enuM haiyuM prAyaH nirmala rahyA kare che ane upAdhi ochI hovAthI cittamAM
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 319 khUkha zAnti rahe che. cintA kAne kahevAya, tenI ene bahu khamara na hAya. keTalAka vidyAnA vyasanI banI gayelA athavA amuka upAsanAmAM paDI gayelA evA hoya che ke emane eka vAra khAvA joie ane kapaDu teA zarIrano amuka bhAga DhakAya eTale masa. bAkI, peAtAnA kAmamAM masta paDacA hAya. keTaleka ThekANe rAjA Adie karelI amuka vyavasthA hAya che, te temAMthI khAya che ane peAtAnu kAma karyA kare che. emane tame bhaNAvavAne mATe AvavAnuM kahA ane e mATe meTA paNa pagAra ApavAnuM kahA, teA paNa e kaheze ke-vadhAre paisA joItA nathI. jenuM AvuM mAnasa hoya, tenA upara game tevA zrImaMtanI paNa chAyA paDe nahi. anya duniemAM paNa AvA hoya che. A mAnasa sAthe viveka AvI jAya, teA zuM AkI rahe ? sukhinI dayA khAvI hoya teA e sukhinI dayA khAya, paNa je enI pAse che te peAtAnI pAse nathI--tenu je duHkha ane hoya nahi. evAomAM paNa jyAre jenI pAse hoya che, tyAre tenI pAse tenA sadupayeAganuM vaheNa khaDuM vahetuM hAya che evuM mAnasa tamArI pAse che ? mAnasaparivartananI A kALamAM vadhu jarUra che: . Aje TIpa karavA AvanArAo cheka amArI pAse kema Ave che ? TIpa karavAne AvelAe jyAre amArI pAse Ave che, tyAre ame pUchIe chIe ke-'amArA sudhI AvavAnI zI jarUra paDI gaI? jemane ApavAnuM che, temanI pAse javAnu hAya ne ?' te vakhate e kahe che ke- zuM karIe ? sarakhA javAba ahI' maLe che. javAba ahI maLe che, eno artha ?
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 cAra gatinAM kAraNe te samajyA ne ? ene artha e che ke A vAtane sAMbhaLavAnI ane A vAtane sAMbhaLIne Ane aMge sarakho javAba devAnI ya gRhasthane darakAra nathI! eTale, tamAre badale amAre javAba devo paDe che. atyAranI sthiti kevI che, te amAre samajAvavuM paDe che. kahIe chIe ke-A leke TIpe bharI bharIne gaLA sudhI AvI gayA che, ema emanuM mAnavuM thaI gayuM che. A vAta barAbara che? tamArI mane dazA evI che, paNa vAta barAbara nathI. Aje jeTalA sukhI che, temAMnA A kSetramAM AvelAo paNa jo alpAraMbha ane alpa parigrahamAM AnaMda anubhavavA jeguM paNa mAnasa keLave, te emAMthI paNa jate dahADe ghaNuM sundara pariNAma AvavAnI zakyatA che. sukhI mANaso samajIne alpAraMbha ane alpa pari grahamAM Ananda anubhavavA jeguM mAnasa keLave, te A * kALamAM vaLI vadhAre jarUrI che. emane pAchaLathI pastAvuM nahi paDe. hamaNAM Arthika kaTokaTI vadhatI jAya che. kyAre mIta ghaTI jaze ke sApha thaI jaze-te kahevAya nahi. jema kaNarAhata kAyado karavAthI keTalAkanI muDI sApha thaI gaI ne? tema, cAlu nANAne bhAva ghaTADe te keTalI vAra? Aje kahevAya che ke-Akho deza nA thatuM hoya te zrImaMtane nAgA karavA zuM beTA? AvuM kAMI bane te pahelAM cetI jAva ne mAnasa palaTAvI do, te game tevI sthitimAM paNa tame te jarUra durgAnathI bacI zakaze. bala nathI paNa DahApaNeya che ke nahi? sa, dharmakhAtAM paNa muzkelImAM mUkavAno saMbhava che, ema ghaNane lAge che.'
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 321 devadravya, jJAnadravya Adi khAtAMonAM vadhArAnAM nANune vyavasthita upayoga karI levAnuM, jyAre jyAre taka maLI tyAre tyAre kahevAyuM che ane hamaNAM hamaNAMthI te taka meLavIne paNa bhArapUrvaka kahevAya che, paNa vahIvaTadAranuM mAnasa ja kaI vicitra lAge che. jirNoddhAra ane jJAnadvAra Adi mATe ghaNe sAre upayoga karavAnI jarUra che ane te haju thaI zake tema paNa che; chatAM sujhe che kene? dharma khAtAonuM dravya ucita sadupayogamAM lagAvI de, to pachI vahIvaTa zAne kare, e cintA che ke zuM che? bedarakArIthI, zuM nukazAna thaze, tene vicAra nahi karanArane nahi sujhe kaI paNa vAta zAMtithI sAMbhaLe ane jhINavaTathI vivekapUrvaka vicAre, te samajAya. A kALamAM dharmAdA milakta ke khAnagI milakata sAcavI rAkhavA jevI nathI. ene pheMkI devAnI jarUra nathI, paNa ucitapaNe ene upayoga karavAnuM lakSya devAnI jarUra che. maMdire AdimAM zrImaMte karatAM madhyama varganAoe ane garIboe ApeluM dravya vadhAre che. jemanA haiyAmAM bhagavAnanI bhakti vasI, temaNe thoDAmAMthI paNa DuM, khAnapAnanA sAmAnya kharcamAMthI paNa bacAvI bacAvIne ApeluM che. AvAM nANuM ne durUpayoga na thaI javA pAme, enI vahIvaTadArane mAthe ane saMghane mAthe meTI javAbadArI che. "Aje dharma na joIe, dharmanuM astitva nukazAnakAraka che-evI mAnyatA paNuM jora pakaDatI jAya che. AvA enA hAthamAM rAjasattA Ave ane dharmane mAnanAra varga nabaLo hoya, te pariNAme kevAM Ave? jeTalA dharmo, teoe karavA dhArelI vyavasthAnI virUdvamAM AvyA che ke AvavAnI saMbhAvanA che, te dharmone nAma21
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 cAra gatinAM kAraNe zeSa karavAnI peravI thAya, te temAM Azcarya pAmavA jevuM nathI. dharmone phALe lokanA kalyANamAM ja hoya che, eTale lekakalyANane, janatAnA A bhavanA ne parabhavanA hitane hAni pahoMce tevAM kAryo jemane karavAM hoya, temane dharma ADe Ave che-ema lAge ane ethI teo ene dabAvavAne prayatna kare; AvA vakhate, dharmane mAnanArI janatAmAM kadAca bala na hoya, paNa DahApaNa te heya ne? tame dhAre te, evA prayatnane DAmI zake ane tene DAmI zake nahi te kALamAM ya te nukazAna karI jAya nahi, tevI sundara vyavasthA karI zake. maMdira, mUrtio Adine upADI javAya tema nathI, bIjI kriyAo eka yA bIjI rItie temanAthI aTakAvI zakAya tema nathI, tyAre, je kAMI jemanI dAnata bagaDe temanA hAthamAM Ave tevuM hoya, teno tame sadupayoga karI lIdhe hoya, te e zuM laI jaI zakavAnA hatA ? zrI jinanI bhakti kaI vAra amuka rItie thAya ane muzkelInA kALamAM judI rItie paNa thAya. alpAraMbha ane alpa parigrahamAM sukha mAnanArAo je vahIvaTamAM hoya, te teo A kAma bahu jhaDapathI ne bahu sArI rItie karI zake. ApaNe te mAnasa -parivartana mAgIe chIe. tame alpAraMbha ane alpa parigrahamAM Ananda anubhavavA jeguM mAnasa keLavI le, te tamane mahAlAbha thAya. chevaTe kAMI nahi, te manuSyajanma sudhI AvyA pachI ATalI muDI te sacavAya, eTale ke-marIne manuSya gatithI heThenI gatimAM javuM paDe nahi. svAbhAvika namratA : manuSyagatinA AyuSyanA AzramamAM AraMbha nI alpatA
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 323 ane parigrahanI alpatAne kahyA pachIthI, kahe che ke-jenAmAM namratA ane saralatA hoya ane te paNa svAbhAvika, banAvaTI nahi. te te paNa manuSyagatinA AyuSyanA Azrave che. jenA mAM A guNa haya, tene yegyanI AgaLa namrapaNe vartavAmAM kadI paNa harakata naDe nahi. mAtA-pitAne namaskAra karatAM, vaDilene hAtha joDatAM, meTAne mAna ApatAM, haiyAne jarA paNa kSobha thAya nahi, evuM kharUM? ahIM te, haiyAne kSobha na thAya e vAta nathI, paNa svAbhAvika namratAnI vAta che. jyAM jevI namratA karavAmAM mANasAI ane viveka gaNAya, tyAM tevI namratAne AcaravAne prayatna karavo paDe nahi, paNa svabhAva ja e ke-namratA AcarAI ja jAya-vANImAM ne vartanamAM ! tame Ama te ghaNAne salAme bharI haze ane kadAca ghaNe ThekANe mAthAM paNa mUkyAM haze; parantu mAtApitAnA pagamAM keTalIka vAra mAthuM mUkyuM haze ? koI paNa gharanA ke bahAranA vaDilane ghaTatuM mAna ApavAnuM, keTalIka vAra banyuM haze ? keInuM paNa aucitya haiyAne umaLakAthI keTaluMka sacavAyuM haze ? svabhAvamAM namratA hovAnA kAraNe, roja mAtA-pitAne namaskAra karanArA keTalA? tame gharaDA te, mAtA-pitAdine namaskAra karatA moTA thayA cho ne ? Aje te e rivAja lagabhaga bhUlAI gayuM che, paNa tamArA kALamAM e vidhi pracalita hatuM ke nahi ? tame e rivAja jALavyA hita, te e joIne tamArA chokarAo paNa zIkhata ne . - roja pagamAM mAthuM mUkatA hota, te uddhata ochA pAkta ne? sAme bolatAM, e namaskArane rivAja paNa, zarama upajAvata AgaLa te, AvA keTalAka niyamo kuLagata cAlyA AvatA
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 cAra gAtanAM kAraNeA mAtA, pitA ane gharamAM je kAI viDala hAya, tene page paDavu; zerImAM je koi Dila hAya, tene cegya rItie hAtha joDI ja de; ghare AvelA meTAnuM bahumAna kare; ane jyAM jAya tyAM meATAenI sAthe vivekathI varte; A badhuM svAbhA vika namratAnuM sUcaka che. AvA namra upara, mAna paNa keTaluka jora karI zake ? ene keAie namaskAra na karyA hAya te lAge nahi, paNa potAne keAIne namaskAra karavAnA jo rahI jAya, tA te ene lAgyA vinA rahe nahi. sa0 mithyAdaSTite namaskAra karAya ? aucitya sthAnAnusAra AdaravAmAM na Ave te aneka DhASAnI saMbhAvanA che; ane jene sudeva tathA sugurU Aphri sivAya koIne ya namaskAra na karavA hAya, te tenA rastA karI zake che. emA, ghaNuM sattva joi e che. paNa, tamAre haiye deva-gurU eTalA badhA vasI gayA che? vyavahAramAM beTho hAya te dhama pAme eTale zuM kuLakramAnusAra mAtA-pitAdine namaskAra kare nahi ! chekarA samyaktva pAmyA, te e samyaktva peAtAnAM mA-bApane paNa pamADavuM, e enA dhama kharA ke nahi ? mA-bApanA upakAranA badalA vALavA mATAmAM moTo upAya kayA ? temane dhama pamADavA, e ne ? te chekarA akkaDa rahIne mA-bApane dhama pamADI zakaze? samyaktvane pAmelAM chokarAM, peAtAnAM mA-AApane 'tame mithyAdRSTi che mATe tamane namaskAra nahi karU '-ema kahe ? UlaTuM, emanI tA bahu sevA karavI paDe, pahelAM je sevA na karI hAya, tevI sevA paNa karavI paDe. ethI emane evI asara thAya ke A chokarA je dharmane pAmyA, te dhama kevA sArA che ke-AnAmAM vinayaguNu vRddhi
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 325 ne pAmyA ! pAtA tarapha ane peAte je dhamane pAmyA che e tarapha mA-bApanA haiyAmAM sadbhAva jAge, evI rItie dhane pAmelA cheAkarAe vartavu joIe, e vinA, emanu dila jItyA vinA, emane dhama pamADI zakAya zI rItie ? mAApane dharma pamADavA haze, te gAMDAM paNa mA-bApane khabhe laI ne kravu paDaze. dharmanA nAme je mA-bApa AdinI avagaNanA karI, tiraskAra karyAM, te e dhama teA nahi pAme, paNa emane dhama tarapha tiraskAra AvI jaze ane enuM pApa tamane paNa lAgaze. ahIM te, svAbhAvika namratAnI vAta che; ane e guNu che ke nahi, tenA kacAsa kADhavAne mATe A prazna che ke-mA-mApane rAja namaskAra kare che ke nahi ? ane e namaskAra karatAM, zarama upaje che ke nahi ?" jene mAbApane namatAM zarama Ave, tenAthI khIjuM zuM mane ? Aje tA, tame e rivAja paNa lagabhaga gumAvI beThA che ne ? sa0 varSamAM eka dahADe page lAgavAne rivAja haju jIvAyeA che. te paNa khadhAM gharAe che ke nahi ? ane e rivAja paNa krama cAle che ? sa0 zreNI levA mATe. eTale, mA-bApane namaskAra karavA joI e, rAja te tA thatA nathI, paNa A dahADe teA jarUra karavA, evuM mAnIne teA nahi ne ? kevaLa eANI mATe namaskAra kare, te kevA kare ? emAM, meANI AchI paDe teA ? eANImAM kharAkhara ApyuM, te varSa bagADayu-ema paNa kahe ne ? evA namaskAranI kAMI kiMmata nathI. svAbhAvika namratA joIe. jenAmAM na
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe che svAbhAvika namratA hoya, e kaI je ahIM AvI pahoMce hiya, sadgurU ene maLI gayA hoya, te e jhaTa dharmane pAmI zake kema ke e Ave tyAre aucitya jALavyA vinA rahe nahi ane jyAM sudhI bese tyAM sudhI vinaya jALavIne bese. je kahIe tene e dhyAnathI sAMbhaLe ane vicAre. eTale, ene je vAta kahevAya, te je gya rUpamAM kahevAI hoya ane tene lapazama je hoya agara thAya, te e vAta ene gaLe jhaTa utarI jAya. tame je kaI bIjAone namatA nathI, te dharmane aMge ja namatA nathI? ke utkaMThAI che mATe namatA nathI? e vicArI jojo. vadhu ghaDAe vadhu namra haiya: mahApurUSamAM paNa namratA na hoya ema nahi, paNa vadhAre hoya ane svAbhAvika hoya. e vivekathI vate ane emanA vartanamAM kyAMya udaMDapaNuM lAge nahi. je kALamAM mahApurUSa evA hatA, tevA kALamAM jarUrI kAmo sArI rItie thatAM. jema mANasa maTe, jema vadhAre bhaNela gaNele, jema vadhAre haMzIyAra ane jema vadhAre AgaLa vadhele bane, tema tenAmAM namratA vadhe. enI namratA, enI moTAI, enI vidvattA ane enI huMzIyArI Adine dIptivaMta banAve. vadhu ghaDAele te vadhu namra ja hoya ne? Aje ke anubhava thAya che? jarAka kAMIka AvyuM, eTale enA karatAM kaI guNa uddhatAI vadhAre Ave. tame dharmakiyA karanArA banyA che, te bIjAnI bhUla thAya tyAre tame tene tiraskAra kare? ke, tene tame premathI zIkhe? svabhAvamAM uddhatapaNuM, e paNa manu vyabhavanuM AyuSya bAMdhavAmAM ADe AvanArI vastu che. uddhatA
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ svabhAvanI A evo bIjo bhAga 327 svabhAvane mANasa te, kaI kaI vAra deva-gurU AdinI paNa bhayaMkara keTinI AzAtanA karanAra banI jAya che ane jenAmAM svAbhAvika namratA hoya, te evAM pApothI svAbhAvika rItie ja bacI jAya che! eTaluM ja nahi, paNa kaI vAra enI namratA enI guNaprAptinuM dvAra banI jAya che. ApaNI vAtathI duzmanane paNa chetarAvAne Dara rahe nahi-e svAbhAvika saralatA che : jema svAbhAvika namratA joIe, tema svAbhAvika saraLatA paNa joIe. mAyA hoya tyAM saralatA hoya? jema mAyAne abhAva, tema saralatA vadhAre. tame te, mAyA nahi karatA he ne? kadAca mAyA sevavI paDe, te ya tamane e gamatI vAta te nahi ne? tamAro prayAsa che e ne ke-je bolavuM te haiye hoya te ja bolavuM? haiye hoya te hoThe na AvI jAya, tenI kALajI, evuM te nahi ne ? keIka vAra koInA hitane mATe vAtane chUpAvavI paDe-e bane, paNa haiyAmAM evI vakatA nahi, evI mAyA nahi ke-potAnuM badhuM narasuM aMdara rahyA kare ane jIbhe te ja Ave che aMdara hoya nahi? bolavuM kAMI ne karavuM kAMI, evI vRtti te nahi ne ? tamArI vANInA AdhAre kaI tamAruM haiyuM mApavA mAge, te te ThagAya nahi ne ? tame je bele, te uparathI tame kevA haiyAnA che-tenuM je kaI mApa kADhe, te tene ThagAvAne bhaya nahi ne ? jenI vANuM uparathI ApaNe tenA haiyAnuM mApa kADhIe to temAM ThagAIe nahi, e sthiti hoya te saralatA che. samauna rahIe to ?
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 cAra gatinAM kAraNe mauna paNa mAyAthI rahevAya, te te che. keInAya hita mATe vivekathI mauna sevavuM-te ya sAruM ane vivekathI belavuM -te ya sArUM. e avasara lAge ke ahIM belavAmAM bIjAene lAbha nathI, te maratAM sudhI muMgA rahe ane pUche tyAre paNa hita na lAge te kahe nahi, e vAta judI che ane pitAnA doSane chUpAvavAne tathA pote je sAre na hoya te sAre pite che-evuM bIjAne manAvavAne mATe mauna rahe ke bele, te ya te saralatA nathI. ApaNe kaIne kahIe ke"huM Apane" ane e ema mAnI le, te e ThagAya te nahi ne? jenAthI e mANasa ThagAya, tenAmAM svAbhAvika saralatA nathI, ema kahevAya. haiyAne evuM sarala banAvavuM keApaNe je vAta kahIe, tethI sAme mANasa ThagAya nahi. duzmanane paNa chetarAvAne Dara rahe nahi agara duzmana paNa vizvAsa mUke te ThagAya nahi, evuM haiyuM joIe. AgaLanA samayamAM, vidhavA bAIo kethaLI bAMdhIne zeThane ghera mUkI AvatI. zeTha paNa kethaLI upara nAma lakhIne mUkI rAkhe. jyAre jarUra paDe tyAre zeTha kADhI Ape ane pelI laI Ave, paNa kethaLI jevI mUkI hoya tevI hoya. copaDAmAM enI naidheya na hoya, te paNa kadI vadhe Ave nahi. te kALamAM, AjanA jeTalA cepaDA nahi. meTe bhAge, sIdhA sAdA mANasa. evA mANase, dharma sAmagrIne na pAmyA hoya ane ethI dharmakriyA na karatA hoya, te paNa prAyaH durgatimAM na jAya. hadayamAM e svAbhAvika niSkapaTa-bhAva hoya ethI! emAM je emane koI sAre ga maLI jAya ane dharma maLI jAya, te dharma karatAM e gAMDA-ghelA banI jAya; bahu utsAhathI
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 329 teo dharmakriyA kare ane emAM bhUla thAya te ya bhUla karavA mATe bhUla na kare. dhIThThAInahi. Aje AvuM banI zake nahi ne? be ya bAju jokhama. mUkavA AvanAra zuM mUkavA AvyuM te joyA-jANyA vinA rAkhavA mATe ya levAya nahi ane jene tyAM mUkavuM hoya tenI paNa pAvatI levI joIe nahi. tara je na mUkyuM hoya te mUkahyuM kahe-e ya jokhama ane mUkayuM hoya tenI A nA pADe e ya jokhama. haiyAM sarala na hoya, tyAM jokhama rahevAnuM. jenAmAM svAbhAvika saralatA hoya, tene kapaTa karavAnI samajaNa na ja hoya-ema nahi, paNa ene kapaTa karavAnuM mana thAya nahi mAnApamAnane e samaje khare, paNa keInuM mAna levAne mATe e kaIne ThagavAne che nahi ane pite egyane mAna ApyA vinA rahe nahi. svAbhAvika namratA vinA, svAbhAvika saraLatA rahevI agara AvavI, e muzkela che. mAna mATe paNa mAyA sevanArAo ghaNuM hoya che. jenA svabhAvamAM mAyA hoya che, tene zAti hotI nathI. mAyAvIne di ne rAta cintA rahyA kare che. mAna maLe nahi te mAna maLyuM nahi-enI cintA, mAna meLavavAne mAyA seve chatAM phAve nahi te tenI cintA ane jeNe mAna na ApyuM tene kAMI na karI zake te tenI cintA; eTale, e durgAnamAM sabaDe ne ethI durgatine pAme, temAM navAI che? jenAmAM svAbhAvika namratA ane svA- bhAvika saralatA hoya, te jyAre juo tyAre prasannamukha hoya? kAraNa ke-jenA haiyAne sukha hoya, tene cahero bagaDavAne kAraNa zuM che? svAbhAvika namratA ane svAbhAvika saralatA, - jIvane, svAbhAvika rItie ja ghaNuM pApothI bacAvI le che.
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330 cAra gatinAM kAraNe kApata ane pita lezyAH ApaNe cha lezyAonI vAta karI AvyA chIe. temAMnI. traNa kharAba che ane traNa sArI che. kharAba traNamAMnI be na hoya, paNa eka kharAbamAMnI ane eka sArAmAMnI eTale kekAta lezyA ane pIta lezyA, e paNa manuSyagatinA AyuSanA AzramAM gaNAya che. bahu kharAba vicAra paNa nahi ane bahu sArA vicAra paNa nahi. pApa karavAmAM pariNamonI tIvratA nahi ane sArAM kAma karavAnI tIvra IcchA paNa nahi. kharAba kAma kare te ya, je pariNAma kRSNAdi kharAba lezyAvALAne Ave che te, pariNAma ene na Ave ane sArA pariNAma aMdara AvyA kare. dharmadhyAnAnurAgitAH dharma dhyAnAnurAgitA, e paNa manuSyagatinA AyuSyane Azrava karAvanAra che. dharmadhyAnanA be prakAra che. nirAlaMbana. dharmadhyAna ane sAlaMbana dharmadhyAna. nirAlaMbana dharmadhyAna sAtame guNaThANe hoya che, jyAre sAlaMbana dharmadhyAna the, pAMcame ane chaThe guNaThANe hoya che. dharmakiyAe jene anurAga heya, tenAmAM dharmadhyAnAnurAgitA che-ema kahevAya. dharma kiyAone anurAga hoya, eTale dhyAna moTe bhAge dharma, kiyA tarapha rahe. dunyavI kriyAo e karato hoya, te paNa tene emAM eTale rasa na hoya, ke jeTale tene dharmakriyAone rasa hoya; eTale, dunyavI kriyAo karatAM paNa, ene ema thayA kare ke pelI kriyA kyAre thAya? tamane te, jhaTa dharma kriyA pUrI karUM ane peluM kAma karUM, ema thAya che ne?
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ khIjo bhAga 331 tyAre, vadhAre anurAga kayI kriyAnA ? dharmakriyAne ke dunyavI kriyAne ! kAMi gaNavA vagerenA niyama lIdhA hAya teA te gaNavA vagerenuM karA kharA, pratikramaNAdine niyama hoya te prati kramAdi karo kharA, paNa mATe bhAge sthiti e ke-manamAM utAvaLa evI ke--A jhaTa pUrU thAya te sArU ! zAthI ema thAya che ? kadI vicAryuM che kharU ke--A kriyAo karatAM mane A kriyAe jhaTa pUrI karavAnu` mana zAthI thAya che ?" pelI kriyAAnuM AkarSaNu vadhAre che, mATe ne ? jyAre jenAmAM guNu hoya, dharmadhyAnAnurAgitA hoya, tenuM vadhAre kheMcANu dharma tarapha hoya. e theADI paNa dharmakriyA kare tA ya, jeTalI dhamakriyA kare, temAM teneA anurAga ghaNA hoya. anurAga hAya te| dinacaryA jANe nahi e ne ? A keTalI kriyAo bhagavAne zrAvakapaNAmAM karavAnI kahI che, te jANA che ? nArAmAM dharmadhyAnAnurAgitA guNu kharAkhara pragaTayo hota, tA tamAre karavA lAyaka dha karaNIone jANavAnA udyama, tame karyAM hota ne? amArI dinacaryA jema yatidinacaryAdimAM varNavI che, tema tamArI dinacaryA paNa zrI zrAddhavidhi, zrI zrAddhadinanRtya AdimAM vaNuvelI che. tame jo e mujaba kharAbara vartavA mAMDA, te tamArA lagabhaga Ara kalAka dharmakriyAmAM pasAra thAya. cha kalAka uMghavAmAM jAya, e kalAka khAvA vageremAM jAya ane cAra kalAka AjivikAnA sAdhanamAM jAya, eTale khAra kalAka dharmakriyAmAM ja jAya ne ? cAra kalAka te, AjivikA pUratA jene vahepAra karavA hoya, tene mATe ghaNA che ne ? nAkarI karanArA, majurI karanArA vagerenI
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 cAra gatinAM kAraNe vAta judI che, paNa jemane sukhane vepAra che, te je sateSathI jIvavAne ane saMtoSathI maravAno nirNaya karI le, te cAra kalAkanI AjivikA aMgenI pravRttithI nIbhAvI zake ke nahi ? temAMya jenI pAse sAruM sAdhana hoya, te te AvA cAra kalAka paNa zuM kAma gumAve ? alpAraMbha ane alpa parigrahe jIvavAne nirNaya thaI jAya, te ghaNA guNa ApoApa AvI jAya. dharmakriyA karanArA sukhI mANasane paNa zrAvakanI dinacaryAnI khabara na hoya, te enuM kAraNa zuM? e zuM ema nathI sUcavatuM ke-emanI dharmadhyAnAnurAgitAnI vAtamAM bahu mAla jevuM nathI? zrI zrAddhavidhi Adi grantha te tame vAMcI zake tema che. keI dahADe gurUnI pAse jaIne, zrAddhavidhi Adi ne vaMcAvavAnI vinaMti karI che? amAre divasamAM ane rAtamAM kema kema vartavuM joIe ane zuM zuM karavuM joIe, e pramANe koI divasa gurU pAse jaIne pUchayuM che? je vratadhArI banyA che, temanI pAse ya dinacaryAnI neMdha maLe nahi ne? tame je zrAvakanI dinacaryAne barAbara jANI le, te jyAM susAdhuonuM AvAgamana hoya te sivAyanA kSetramAM cAle tyAM lagI rahevuM ja nahi, ema haiye lakhAI jAya. DakaTarane meka paNa e jhaTa paMcagInI, mAtherAna ke Dumasa na jAya ! havA khAvAne javuM paDe tema hoya, te ya te evAM sthAna zodha, ke je sthAnamAM rahevAthI pitAnI zrAvaka tarIkenI dinacaryAne dhakko lAge nahi. ene vicAra Ave ketyAM kAMIka vadhAre thayuM, te e vakhate munirAjanAM darzana kyAMthI maLavAnAM? tyAM nirdhAmaNA kyAMthI thAya? pachI, zarIrane meha jera kare athavA te bIjo upAya na hoya te paMcagInI Adi ThekANe
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 333 bIjo bhAga ya jAya, paNa te jo zaktisapanna hAya, te chevaTa zrI jinadarzana ane zrI jinapUjananI vyavasthA karavAne cUke nahi. zrAvakanI dinacaryAM : rAtri cAra ghaDI khAkI hAya, tyArathI zrAvakanI nicaryA. zarU thAya. sUryodaya thavAne cAra ghaDI bAkI hAya, tyAM te zrAvaka uThe. jevA jAge tevA ja tene navakAra sAMbhare. navakArane yAda karavA paDe nahi, paNa navakAra yAda AvyA vinA. rahe nahi. ene evA abhyAsa thaI gayA hoya. uThIne jarUra hAya teA zarIranI zuddhi karI le. te pachI zuddha vastra paherIne niyama ane samaya mujaba pratikramaNAdi kare. pratikramaNAdi karatAM pahelAM, te potAnA dharmoniyama Adine yAda kare. 'huM kANu chuM ? '-vagere vicAre. 'Aje kayI tithi che athavA te Aje kayA bhagavAnanuM kayuM kalyANaka che'-e vagere paNa yAda kare. rAtre svapnAdika Avela hAya teA, pratikramaNa karatA hAya ke pratikramaNa na karatA hAya, teA ya tene aMge kAussagga kare. niyama dhAravAnA hoya te dhAre ane paccakhkhANa kare. pachI, malamUtrAdine tyAga karI, pavitra zarIravALo banIne pUjA karavA jAya. zrAvakanA gharamAM meATe bhAge zrI jinamaMdira hoya. jeTalA sukhI, tenA gharamAM zrI jinamaMdira kharAM ne ? hamaNAM tA, hAya te ya kADhI nAkhavA mAMDayAM che ne ? sa0 AzAtanAneA Dara lAge che. ya pahelAM, AzAtanAnA Dara nahi lAgatA hoya ? AzAtanAnA Dara karatAM, emAM kAI bIjI ja vastu kAma karI rahI che. pahelAM, nAnAM nAnAM gharamAM paNa zrI jinamadira
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 cAra gatinAM kAraNe rahetAM. enuM smaraNa Aje pATaNa, surata, amadAvAdamAM je. DAMka gRhamadiro che, te karAve che. keTalAMka gharonI sthiti nabaLI paDI gayelI hoya che, te ya e gharamAMthI zrI jinanI bhaktimAM thoDuM paNa dUdha ane dIpakamAM ghI Adi vaparAya che. garIbI AvI javA chatAM ya, jeonA haiyAmAM zrI jinabhakita che, teo kahe che ke amArA pUrvaje A maMdira mUkI gayA che, te cAra AnA jema peTamAM jAya che, tema A khAteya Ane jAya che. keTalAka te kahe che ke ATale badhe azubhedaya chatAM eTale ja puNyadaya che ke-A maMdira gharamAM che, to A mAge ATaluM jAya che. AvI sthitimAM ame ATaluM paNa bIje kharcavA jAta nahi ane A che to ame Avaka mujaba jema bIje kharca gaNIe chIe, tema A kharca paNa gaNI laIe chIe. gharamaMdiravALAM gharomAM, moTe bhAge chokarAM nAstika na pAke. jenA gharamAM maMdira hoya, te gharamaMdire darzanapUjana AdikarIne pachI zrIsaMghanA maMdire jAya. zarIre lehI vagere nIkaLatuM hoya, te pitAnI sAmagrIthI bIjAnI pAse pUjA karAve. devapUjA karyA pachI, gurU pAse jaIne paccakhANa kare ane paccakhANa pAyuM hoya te vyAkhyAna sAMbhaLe. vyA khyAna uDyA bAda pharIthI gurUne pathyAdi aMge pUchI le tema ja pitAne ghare vaheravAne padhAravAnuM nimantraNa kare. tame navakArazI kare che, te navakArazI ryA vinA cAle tema nathI mATe kare che ke TevathI kare che? ane, TevathI karatA ho, te e Teva rAkhavA jevI che ke kADhI nAkhavA jevI? zrI jinavANIne sAMbhaLavAne vega hoya te sAMbhaLyA vinA na raho, evuM kharuM? pachI madhyAhunanI pUjA karIne jame ane tyAra bAda dhaMdhAne
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 335 bIjo bhAga samaya Ave che. jene AjivikAdi mATe jarUra hoya te dhaMdhe karavA jAya te ya sAMje be ghaDI bAkI hoya tyAM te pANuM cUkavI zakAya tema jamI le ane sAMjanI pUjA kare. pachI, gharamAM pauSadhazALAmAM pese. suzrAvakanA gharamAM pauSadhazALA paNa hoya ne ? makAnamAM hAla te ghaNA hoya che, mAtra be mATe nahi,zrI jinamaMdirane mATe nahi ane pauSadhazALAne mATe nahi, ema ja ne? baMgale rahenArAo, jyAre Ave tyAre bhagavAnane baMgale padharAve ane jAya tyAre pAchA jyAMne tyAM padharAvI le, ema karI zake ne ? sa0 jagyA joIe ne ? eTale, AnI jarUra nahi mAnelI ? gharamAM nahAvAnI jagyA joIe, mutaravAnI jagyA joIe, besavA uThavAnI jagyA joIe, sUvAnI jagyA joIe, rasoDAnI jagyA joIe, khAvAnI jagyA joIe, sAmAna bharavAnI jagyA joIe, kiMmatI cIjo rAkhavAnI jagyA joIe,-e vagere joIe; ane na joIe mAtra A be, evuM keNe tamane zIkhavyuM? Aje paNa sukhI mANase dhAre te zrAvakajIvananA vidhine jIvanamAM utArI zake, paNa e mATe haiyAne anurAga ne utsAha joIe. sAMje Avazyaka karI, gurU heya temanI sevA karI, tattvacintA kare ane ghare svajanone dharmakathA saMbhaLAve. pachI badhuM vosirAvIne sUI jAya. A badhI dharmakriyAo cAlu che? traNe kALa zrI jinapUjana thAya che? zrI siddhakSetramAM paNa thAya che? vAta e che ke dharmakriyAone teTale rasa haju pedA thaye nathI. dharmakriyAone rasa hoya ane emAM ekAgratA Ave, te te paNa dharmadhyAna che ane tene joIe anurAga. e anurAga
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 cAra gatinAM kAraNo haiye beThe hoya, te duniyAnAM kAma kevAM thAya? karavAM paDe mATe thAya, bAkI mananuM kheMcANa A tarapha hAya ! AvAne zI rItie kharAba gatinA AyuSyane baMdha paDe? pratyAkhyAnI kathAH kakSAnuM pratyAkhAnIpaNuM, e paNa manuSyagatinA AyuSyane eka Azrava che. pratyAkhyAna kaSAmAM sarvaviratine rokavAnI tAkAta che, paNa dezaviratipaNuM AvavAmAM e kaSAya bAdhaka nIvaDatA nathI. dezavirati lenArane IcchA te sarvaviratinI ja hoya che, paNa sarvaviratine svIkAra karavA jegI. sthiti hotI nathI ane virati vinA cena paDatuM nathI, eTale dezavirati svIkAre che. AvA dezaviratidharane, jeTalI virati, thAya teTalo tene AnaMda hoya ane jeTalI avirati rahI. hoya teTaluM tenuM duHkha heya ema kahevAya ne? tamArAmAM jeNe jeNe bAra vrato paikI ekAdi vrata svIkAryuM che, te badhA dezavirati gaNAya. je dezavirati hoya, tene Anada zAne hoya? jeTalI virati thaI tene ne? ane je avirati rahI, tenuM duHkha paNa hoya ne? viratine AnaMda ane aviratinuM dukha, eTale IcchA te sAdhupaNAnI ja ne? sAdhupaNuM nathI laI zakAyuM-tenuM haiye dukha hoya te tene upAya thaI zake. tamArI zuM marajI che? uparanA kaSAye. eTale ke-anantAnubaMdhI kaSAya ane apratyAkhyAna kaSAye karatAM, A pratyAkhAnI kaSA pAtaLA kharA, paNa Akhara jAta to kaSAyanI ja ne? eTale, enI jAta sArI nahi jarA cUkyA, te A kaSAye evA ke-uparanAne kadAca belAvI lAve agara uparanA
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 37 kapAye udayamAM Ave-evuM jera pite karavA mAMDe. pratyAkhyAnI kaSAmAM paNa jeTalI maMdatA, teTalI uttamatA. pratyAkhyAnI kaSAyavALAe paNa, kaSAyethI bahu sAvadha rahevuM joIe. dharma dhyAnane je anurAgI hoya, te kaSAyathI bahu sAvadha rahe. cAritramehanIya karmane teDavAne upAya : dharmadhyAnanA anurAzine avirati bhUMDI lAge ane cAritra rUDuM lAge, paNa e banavAjoga che ke-enA kaSAya evA hoya ke cAritrane AvavA de nahi athavA sarva cAritrane AvavA de nahi; chatAM paNa, ene prayatna karyo hoya? ke prayatna karavAnuM enuM dila hoya ? saviratinI IcchA che kharI. viratinI IcchA hoya, te prayatna karyo hoya? pelA edI chokarAnA dAkhalAne yAda karo. jyAre jyAre tame ene kamAvA javAnuM kaho, tyAre tyAre e kahe ke-"kamAvAnuM te mane ya ghaNuM mana che." ane tema kahevA chatAM ya, e kamAvA jAya nahi, te tame zuM kaho? tame, evA vakhate jyAre jyAre AvezamAM AvI jAya che, tyAre tyAre tame ene zuM zuM kahI nAkhe che? "bevakUpha, have te tuM vIsa varSane pADe thaye. tuM mATe thaIne kamAIza, e AzAe te ame Aja sudhI paisAnuM pANI karyuM che. DebA, have Ama besI na rahevAya.' -AvuM AvuM te tame keTaluM ya kahI nAkhe che ne ? e Thapake, tame, tamane pitAne dharmanI bAbatamAM Apo kharA ? jema edI paNa kare, je jarA lAgI Ave ane mahenata karavA mAMDe, te moTe bhAge kamAya; tema, tame paNa sarvavi22
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 338 cAra gatinAM kAraNo ratine pAmavAnI mahenata kare, te kadAca sarvavirati AvI paNa jAya ! jaina samAja, ke jenA deva ke gurUmAMthI kaI avirata nahi ane jene dharma viratine ja upadezaka, AvA samAjamAM moTe bhAga aviratimAM kema mare che? chelle chelle ya viratine pAmavAne mATe, kema talasate nathI? kahe ke-enI IcchA ja ghaNe bhAge marI gaI che. jena tarIke ene je anurAga ho joIe, te anurAga ja haju pragaTa nathI. saMsAranI kriyAmAM udAsInabhAva Ave ane dharmakriyAo pratye anurAga pragaTe, te enAmAM cAritramehanIya karmane teDavAnI tAkAta che, paNa Aje moTe bhAge e bemAM devALa jevI hAlata che. bhagavAnanI pUjA karavA jAya te ya ene dUdha, kula, kesara vagere laIne javAnI kALajI keTalI? A te taiyAra mAla para sIdhe hAjara thAya ane jema phAve tema jhaTa jhaTa patAvIne pAche nIkaLe. sAmAyika kare, te ya ene khyAla nahi ke "sarva kAlanI virati huM nathI karI zake, mATe A be ghaDInI virati karUM chuM! A be ghaDInI virati paNa mArI sarvakAlanI viratine ghasaDI lAvanArI bane te sArU !" Aje ghaNe bhAga kiyA karatuM nathI ane je kriyA kare che, temAM ya meTe bhAge lakSya nathI, pachI phaLa nIpaje zI rItie? dharmadhyAnane anurAga pragaTayA vinA ane saMsAranI kriyAmAM udAsInabhAna AvyA vinA, jIvanamAM tame raLI zuM zakavAnA? ane, maratAM paNa zuM sAdhavAnA? tame jAte ekalA he te ya maraNane sudhArI zake, e abhyAsa karavA mAMDyo che? e abhyAsa heya te ya, gurUne vega maLe te sAruM ne? jarA mAMdA paDe ke jhaTa gurUne vega joIe, ema thAya ne?
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 339 bIjo bhAga gurUne ega na hoya, te ekalA paNa puNyaprakAza stavanAdine vAMcavA mAMDe ne ? - sa e te chellI ghaDIe. moTe bhAge saMsAranI kaI kriyA azakya banI jAya, bhAna jevuM lAMbuM rahe nahi, tyAre ? tame kyAM beThA che, tenI tamane gama ja nathI ne? AvI sthitimAM, cAritramehanIya na tUTe te temAM tamAre ja doSa che, ema nathI lAgatuM? jenAmAM dharmadhyAnane anurAga hoya, saMsAra pratye udAsInabhAva hoya, jeTalI virati pamAI tenA AnaMdane je anubhava hoya ane jeTalI virati na pamAI hoya-tene pAmavAnI jenI lAlasA hoya, te te devaleke jAya; ane, tamArA saMjogomAM tame samaje te tamAre mATe e bahu saheluM che. gama khAtAM to AvaDe che paNa AtmAnA hitanuM lakSya kayAM che ? saMsAramAM paNa kahevAya che ke-kaSAye upara kAbu, e saphaLatA meLavavAno upAya che. grAhaka game tema bole, te ya tenI sAthenA saMbaMdhamAM lAbha bhALanAra vepArI gusse karate nathI. saMsAranA kAraNe kaSA maMda dekhADe, te te mAyAvI ne lebhI che. kaSAyamAM svAbhAvika maMdatA AvavI joIe athavA AtmakalyANanA hetuthI kaSAyone jItavAno prayatna karatA rahevuM joIe. saMsAramAM mANaso kevA kAramAM prasaM. gemAM paNa gama khAya che? bIjAne ema thaI jAya ke AvA krodhI mANase e vakhate gama khAdhI zI rItie? tyAM samAdhana e thAya ke-ene gussAnA pariNAme je bhayaMkara nukazAna
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 cAra gatinAM kAraNo thAya tema hatuM, te ene dekhAI gayuM ethI! bAkI, manamAM te gusso ja hatuM ! "mArUM cAlatuM hoya te Ane chaDuM nahi, sApha karI nAkhuM !" mana AvuM hoya ne gama khAya, ene paNa lAbha che ne? te, kaSAye durgatimAM laI janAra che, saMsAramAM rajhabAvanAra che, mATe mAre kaSA upara kAbU meLave ane dareka vAta gaLI khAvI-evuM samajapUrvaka kare, te keTale lAbha thAya? tamane gama khAtAM AvaDatI nathI, evuM nathI; ghaNuM vAra gama khAI jAva che; gama na khAva tyAM mAra khAvo paDe tema haya, te gama khAI le, paNa jyAM tAkAta cAlatI hoya tyAM? nekara pAMca khUe te ya lAlacoLa thAya ane cheka 500 khUe te ya gama khAya; kema? nekara sAme thAya nahi. ane nekara sAme thAya te rajA apAya; jyAre kare gusse thAya te sAme thAya, jhaTa judA thavAnuM kahe, bhAga mAge, evI bIka che! AbarU meTI hoya ane milakata meTI hiAya nahi, paNa chokaro mAne nahi, te cepaDA bahAra kADhavA paDe ne? emAM, chokaro keTe jAya che ? cepaDA sarakAra sAme dharAya tevA hoya nahi! ethI, Aja te keTalAkane nokarImAM ya gama khAvI paDe che. svArtha mATe gama khAvI, te judI vastu che ane AtmAnuM ahita na thAya-e mATe gama khAvI, e judI vastu che. AtmAnA hitane mATe je kaSA upara kAbU meLavavAne mathAya, te durgatithI jarUra bacI javAya. madhyama pariNAmaH madhyama pariNAma, e paNa manuSyagatinA AyuSyanA
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ khA la ka A hAya, paNa bIjo bhAga 341 Azramane eka Azrava che. kaI paNa kriyAmAM, pachI te kriyA pApanI hoya ke dharmanI hAya, paNa emAM utkaTa pariNAma na Ave, e jIva madhyama pariNAmavALe kahevAya. jenA pari. NAme madhyama keTina hoya, te prasaMgavaza ekadama ati ulAsamAM AvI jAya ane ekadama kAMI karI bese-evuM bane nahi; maMtrI pethaDa zAhanA haiyAmAM, pite banAveluM badhuM senuM tIrthamAM kharcI nAkhavAno je pariNAma pragaTayo, tevuM madhyama pariNAmavALAne mATe bane nahi. maMtrI pethaDa zAhanA pitA deda zeThe suvarNasiddhi meLavI hatI. deda zeThe te suvarNasiddhine upAya pethaDa zAhane batAvele. deda zeThane mRtyu bAda, pethaDa zAhe e suvarNasiddhine praga karavA mAMDelo, paNa temAM saphaLatA maLelI nahi. - pethaDazAha maMtrI banyA bAda, temaNe pharIthI suvarNasiddhino prayoga karyo ane temAM temane saphaLatA maLI. jeTaluM senuM joIe, teTalA leDhA upara pravega karavAthI, e loDhuM suvarNa banI jatuM. pethaDa zAhe Abu upara, leDhAnA gaMja khaDakAvyA ane tenuM suvarNa banAvyuM. leka mAnatA ke-pethaDa zAha ATaluM badhuM letuM rAjyane mATe jarUrI hathIyAro banAvavAne mATe ekaThuM kare che jyAre pethaDa zAhe te e leDhAnuM suvarNa banAvI dIdhuM. pachI, e suvarNanI pATane vegavALI uMTaDIo upara lAdIne, pitAnA sthAne laI javAne pethaDa zAhe nirNaya karyo. tyAMthI ravAnA thatAM pahelAM, zrI jinanuM darzana karavAne mATe, teo zrI jinamandiramAM gayA. zrI jinamandiramAM ja Ine bhagavAnanuM darzana karatAM, pethaDa zAhane potAnI suvarNa
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 cAra gatinAM kAraNe siddhine agene vicAra Avyo emane ema thaI gayuM ke meM A kevuM bhayaMkara pApa karyuM? AvuM bhayaMkara pApa AcaranAra mane narakamAM paNa kyAMthI sthAna maLe ?" A vicAra AvatAnI sAthe ja, temaNe nirNaya karI lIdhuM ke A suvarNa mane khape nahi badhuM ya suvarNa tIrthamAM lagAvI daIza.' A utkaTa pariNAma kahevAya. tamane, kaI vAra, Ave utkaTa keTine pariNAma Ave kharo? tamAre ApavA paDe ane Apa, te ya krame karIne vadhI vadhIne Apa ne? pahelAM pAMca, pachI vaLI daza, paMdara ema vadhe ne? mana thaI gayuM ne ekadama moTI rakama ApI dIdhI-evuM bane kharuM? pilA te, tarata dAna ne mahA puNya jevuM kare. ullAsamAM ne ullAsamAM devAya, temAM mahA puNya jarUra baMdhAya are, je vakhate bolyA ane tarata daI dIdhuM--emAM ane boleluM pachIthI Apa-temAM paNa, pariNAmamAM bahu bheda paDe che. lakhAvatI vakhate je pariNAma hoya, te ApatI vakhate na Take, evuM paNa bane pAchaLathI ApatI vakhate, kadAca ema paNa thaI jAya ke-vadhAre paDatA lakhAvI dIdhA!" tame TIpamAM je paisA lakhAve, te pisA te ja dahADe ApI de ne? vaLI, TepamAM paNa keInA puNya nimitte kADhelA pisA lakhAve-evuM paNa bane ne? kharI rItie te, lakhAvelA paisA meDA apAya nahi ane meDA ApyA hoya te vyAja ApavuM paDe. tema ja, keInA puNya nimitte kADhelA paisA hoya, te jenA puNya nimitte te kADhelA hoya, tenuM nAma daIne te lakhAvavA ne ApavA joIe.
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 343 bIjo bhAga saMvibhAgavidhAyitvaH vibhAgavidhAyitva, e paNa manuSyagatinA AyuSyanA A paikIne eka Azrava che. A guNa, dAnarUcine sUcaka guNa che. jenAmAM A guNa nathI hote, te devapUjA ane gurUbhakti Adi paNa sArI rItie karI zakatuM nathI; ane jenAmAM A guNa hoya che, te devapUjA ane gurUbhakti Adi pitAnI samaja mujaba, zakti mujaba, paNa umadA prakAre karI zake che. AthI ja, parama upakArI, suvihitaziromaNi, AcAryabhagavAna zrImad haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe je visa viMzikAo racI che, temAM dAnaviMzikAne pahelI mUkI che ane pUjAviMzikAne pachI mUkI che. ahIM paNa, devapUjana tathA gurUpUjana pahelAM, A saMvibhAgavidhAyitva guNa mUkyo che. pahelAM dAnanI vAta ane pachI deva-gurUnA pUjananI vAta, ema kema? dharmanI prApti, dharmanI ArAdhanA ane dharmanI prabhAvanAmAM dAnaguNa ghaNe sahAyaka nIvaDe che. pitAnuM paNa pite ja bhegavavuM ane te paNa keInA upayogamAM Ave nahi tema bhegavavuM, te jene pasaMda na hoya, tenAmAM A guNa Ave. ApaNe meLaveluM, ApaNA hakkanuM. ApaNuM mAlikInuM je kAMI heya, te saMvibhAga karyA vinA ApaNane bhega. vavAne hakaka che-AvuM je na mAne, tenAmAM A guNa Ave. pahelAM, gharamAM je kAMI raseI Adi karI hoya, te badhuM naivedyamAM mUkAtuM. bhejanaveLAe supAtranI zodha thatI. jamavA besatAM pahelAM ghara bahAra nIkaLIne dizAvakana kare ke-kaI supAtra Ave che. AvI vRttivALe, je devapUjA ne gurUpUjA
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 cAra gatinAM kAraNe kare, te bahu premathI kare. bAkInA zuM kare, tene to ApaNane anubhava che ne? pahelAM te rivAja ke-deva, gurU, sAdharmika, dIna--anAtha AdimAM ApaNuM amuka te vaparAvuM ja joIe. Aje te devapUjAmAM paNa pitAnI sAmagrI vAparavI joIe, e vidhi ya bhUlAtuM jAya che. lehI vadhe tema khAI zake ? ApaNuM te ApaNuM ja-e bahu zudra vRtti che. pahelAM, musApharImAM mANasa khuNe zedhIne khAte nahi. e pitAne bhAthAne Dambe khelIne khAvAne bese, te ekale na khAya evI rItie mUke ke AjubAjunA sI temAMthI khAI zake. pote khAvAnuM zarU karatAM pahelAM, AjubAjunAne AmaMtraNa karyA vinA rahe nahi. bIjA paNa evA heya ke-jemanI pAse je khAvAnuM heya, te kAvyA vinA rahe nahi. sau pitApitAne bhAthAne Dakhe ThAlave. pitAnuM lAveluM pite khAta, te be-cAra cIja khAta ane Ama karanAra saMkhyAbaMdha cIjo khAya, kema kebadhAnI cIjo bhegI thAya. tame musApharImAM khAtA haze, te AvI rItie khAtA haze ne ? AjubAju beThelAne ApyA vagara, gRhasthathI khavAya kharuM? jenAmAM saMvibhAgavidhAyitva hoya, te sarvatra pite ghasAya ane pite ghasAya temAM lAbha mAne. bIjo ghasAya che ke nahi, tenI cintA tene na hoya. pite Dakhe ughADe, tyAre bIjAo ughADaze ke nahi-tenI tene cintA na hoya. AnuM te mana ja evuM ke badhA mArUM khAya te sArUM. bIjA pitAnA DabbA ughADe-evI vRtti hoya, te kadAca kaI pitAne Dambe ughADe nahi, to durbhAva AvI
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjo bhAga 345 jAya ne ? AjubAjunAne saMteSIne khAya, te leAhI vadhe tema khAi zake. enA khANA upara saunI mIThI najara hAya. chUpAvIne khAtA hoya, te zuM thAya ? khArAka upara paNa najaranI asara thAya che. Aya dezamAM te, A guNu svAbhAvika hatA. zrI nayasAranA vRttAntamAM lakhyuM che ke--tevA prakAranA sAdhusaMganA vihu hAvA chatAM paNa, temanAmAM aneka guNe! hatA; ane temAM A guNa paNa sUcavAya che atithine jamADacA vinA jamavuM nahi-evuM emanA jIvanamAM jANe niyama rUpa hatuM; nahi teA, jagalamAM khare khare leAjananA thALa hAjara che-e vakhate, e atithine jovAne mATe ubhA thAta nahi ane dizAleAkana karata nahi. mIThA vinAnu bhAjana : A guNa jenAmAM hAya, tene deva- gurUnI pUjA karavAnuM mana thatAM, pAtAnI sAmagrIthI ja deva-gurUnI pUjA karavAnu mana thAya. deva-gurUnI pUjAmAM, peAtAnI zaktithI AchI sAmagrI rAkhavI, ene game nahi. deva-gurUnI pUjAmAM sArI sArI sAmagrI meLavavAnuM mana thAya. peAte je je sArI sAmagrIne meLavI zake tema huMya, te sAmagrI pete meLavI le; pachI, ema sAMbhaLe ke-kalakattAmAM amuka cIja sArI maLe che ane te maMgAvavI zakaca hoya teA te paNa maMgAvI le; ATalAthI ya manane sa MteASa na thAya, tyAre hAthamAM phula laI ne vicAre ke-A naMdanavananuM kula che. ema naMdanavananA phulanI kalpanA karIne, prabhune caDhAve. AveA vicAra karanArane, sArA dhyAnamAM lIna banavAnA saMbhava kharA ne? emAM, dhyAne caDhI jAya
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 cAra gatinAM kAraNo te kadAca kevalajJAna paNa pragaTAvI zake ne ? mAnasika pUjAnI mahattA AthI ja che. paNa, mULamAM saMvibhAgavidhAyipaNuM ja na hoya, tyAM zuM thAya? jema mIThA vinAnuM bhajana pharka lAge, tema saMvibhAga karavAnI jogavAI karavA jeguM jenuM haiyuM nathI, tenI sArI paNa kriyA, phIkakI banI jAya. tame jamavA beThA che ane pAse keI bahArane jamanAra na hoya, te e jamavuM phIkuM lAge kharUM? mATe ja, dAnavizikAmAM dAnanI mahattA gaI ane e dvArA sUcavyuM ke jenAmAM A guNa hoya, te devapUjA sArI rItie karI zake. dAnavizikA pachI devapUjA-vizikA lakhI, te e ja sUcave che ne kheDutamAM ya saMvibhAganI bhAvanA hatI : tame je kAMI meLavyuM che, temAM bIjAne paNa bhAga che-- e tamane kabUla che? tamane maLyuM temAMthI tame jyAM sudhI bIjAne na Ape, tyAM sudhI tamane te bhegavavuM game nahi, evuM tamArA svabhAvamAM che kharuM? durgatithI bacavAne mATe A guNa paNa bahu jarUrI che. khetIne nukazAna kare che ema kahIne, vAMdarAone mAravA mAMDyAM tyAre keTalAka kheDUte paNa kahetA ke "AmAM pAke te badhuM kAMI amArA ja nasIbanuM nathI." pahelAM ajJAna kheDUte paNa pazu-paMkhI Adi pratye udAra rahetA. khetaranI rakhevALI karatA, te ya kahetA ke-A te badhuM khetara kharAba na karI nAkhe e mATe ubhA rahIe chIe ane bIvaDAvIe chIe, bAkI pazu-paMkhI te khAya ! kheDUta. jyAre laNane pAkane bhege karate, tyAre paNa badhuM ja anAja kare laI te hu. etaramAM je staramAMthI ja te brAhmaNane
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 47, bIjo bhAga bolAvIne Ape. koI bhikSukAdi AvI jAya, to tene ya Ape. badhAne be bebe Ape ne vadhe te pote laI jAya. enA khebA ya kevA? tame prabhAvanA Ape che evA nahi. enA khobA verAtA hoya. nIce eTaluM verAya ke-vacce. pazuone ane paMkhione paNa maLI jAya. Aje kahe cheke-paMkhinI zI cintA? paNa tame paMkhinI cintA nahi kare, te kudarata tamArI cintA nahi kare. Ama pazu-paMkhinI hiMsAdi karIne anAja bacAvavA mAMDe che, te Ama AsAna mamAM sApha thaI gayuM ne? bIjA keTalAya pradezamAM varasAda, vagerethI, nadIomAM pUra AvavAthI ane AsAmamAM dharatIkaMpa thavAthI, hajAre ekara jamInamAMthI ubhA pAka sApha thaI gayA ne? pahelAM te, musalamAnamAM paNa kahevAtuM ke mANasa cere muThe, te allA cere ude !" A dezamAM te keLI vageremAM paNa e mAnyatA hatI ke amArA vAve.. lAmAM ghaNuMne bhAga che. keNuM jANe konA nasIbanuM pAkatuM. haze !" tema, tamAre paNa samajavuM joIe ke-tame je meLavyuM ane tame je meLave che, te tamArUM ja nathI athavA. te tamAre mATe ja nathI, paNa emAM ghaNanA bhAga che. pUjA mATe navAM vastra vAparatA ane javalA ghaDAvatA saMvibhAganI vRttinI A vAta che. A vRtti jenA haiyAmAM hoya, tene sAmagrI maLI jAya te, zrI vItarAga gamavA. e saheluM ane ene zrI vItarAga gamI jAya, pachI e. zrI vItarAganI pUjA karavAne jAya, te kevI rItie jAya? zrI kumArapAle rAjAnAM pUjA karavAne mATenAM vastro, eka vAra
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 cAra gatinAM kAraNe bAhaDa maMtrInA nAnA bhAI cAhaDe vAparyA, eTale zrI kumA2pAle e vastro pUjA mATe nahi paheratAM, cAhaDane navAM vacce lAvavAnuM kahyuM. cAhaDe kahyuM ke- A vastro baMberA nAmanI nagarIthI Ave che ane tyAMne rAjA je vastro mekale che, te eka vAra pite vAparIne pachI ja ahIM mokale che. tarata ja zrI kumArapAle, pUjA mATenAM vastro bIjA keIe paNa vAparyA vinAnAM maLe-evI vyavasthA karavAnI AjJA karI. e mATe, zrI kumArapAle ghaNuM dravya kharcAvyuM hatuM. kema ema? zakti anusAra bhAvanA jAgyA vinA rahe nahi. mahArAjA zrI zreNika ja javalA ghaDAvatA. AvA AvA dAkhalAo majUda che ne? A tame sAMbhaLeluM kharuM ke nahi? sAMbhaLeiluM, chatAM tamArI pUjA mATenI sAmagrI tamArI zaktinA anusAre kharI? ApaNe tyAM pazcAnupUva krame paNa vivecana Ave, pUrvAnu pUvI keme paNa vivecana Ave ane anAnupUvI kame paNa vivecana Ave. ahIM, devapUjAnI vAta pachIthI mUkI ane saMvibhAganI vAtane AgaLa mUkI, temAM je hetu che, te hetu samajavA jevuM che. pitAnuM choDavAnI ane tene sadupayoga karavAnI je vRtti, tenA vinA pUjA kare, te ya pUjAmAM kaze bhalIvAra Ave nahi. sAmAnya sthitine paNa udAra hadayano je rItie devapUjAdi karI zake, te rItie te, kRpaNa evo zrImanta paNa devapUjAdi karI zake nahi. Arya dezanA rivAjomAM ya guNa : pahelAM rivAja hato ke-jamavA bese tyAre roTalAnI pipaDI bahAra mUke. ema ke ATaluMya kADyA vinA khavAya nahi. keTalAke
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAjo bhAga 349 vaLI badhI ya cIjo cheDI DI bahAra kADhatA. e rivAjamAM sUcana che ke ApaNI cIja cheDI paNa bIjAne ApyA vinA khAvI nahi. pahelAM, bahu sAmAnya sthitivALAne tyAMthI paNa kutarAM bhikhArI vagere khAlI jatA nahi. darekane tyAMthI kAMIka ne kAMIka kutarAM, bhikhArI vagerene mATe nIkaLe. A guNavALAne vAta vAtamAM khyAla Ave ke A badhuM mArUM ja che ema nathI. moTA pitAne ghera belAvIne bIjAne jamADe ane nAne vADakI. mekalAve. gharamAM koI khAvAnI navI cIja AvI agara banAvI. hoya, eTale AjubAjunAne mokalavAno rivAja Arya dezanA keTalAka rivAjomAM paNa bahu guNa hate. mAMdAne jevA javAno rivAja zA mATe hate? ene ane enAM saMbaMdhione ekalavAyApaNuM lAge nahi. thAya ke-ApaNuM duHkhamAM bhAga lenArA ghaNuM che ane ethI AzvAsana maLe. je jAya te mAMdAnI ane mAdAnA kuTuMbanI samAdhinI kALajI kare. "mAMdagInI sAthe sAdhananI uNapanI rIbAmaNuM te nathI ne?"--ema joI le. evuM kAMI dekhAya, te ADA hAthe jarUra pUratA jAya. Aje te mAMdAne jevA jAya, te prAyaH sAmAne raDAvyA vinA Ave nahi. game. te ekAda-be navA DakaTaranuM nAma dIdhA vinA rahe nahi. dardine paNa prAyaH ema ja kahe ke-pahelAM karatAM cahere bahu bagaDyo. che, eTale enAmAM mAnasika darda pedA kare, Ama vAta ghaNuM kare, paNa madada keTalI kare ? sara AvelAne cahA pAvI paDe. athavA te, dardinI cAkarI karanArAone AvelAnI takedArI te rAkhavI ja paDe ne ? Avela Aya hAtha halAvate ane jAya te ya hAtha halAvate. eTale, Aje mAMdAne jevA.
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 cAra gatinAM kAraNe janArAo, meTe bhAge upAdhi rUpa thaI paDe che. sArA mATe rivAja paNa, Aje te prAyaH kharAba mATe thaI gayA che. deva-gurUnuM pUjana saMvibhAgavidhAyitva pachI, devapUjana ane gurUjanapUjana. je mAnava devane pUjaka haya, gurUne pUjaka haya, te prAyaH sArI gatimAM javAnI cegyatAvALo hoya, ema kahI zakAya. keTalAka mANaso evA hoya che ke deva ane gurUnA svarUpanA viSayamAM emane kazI khAsa samajaNa jevuM heya nahi, paNa pitAnA kulakamathI je deva ane je gurU maLyA hoya, temanI pUjA-sevA karyA vinA je rahe nahi. deva-gurUnI pUjA-sevAmAM ApaNuM je vaparAyuM te kharUM, bAkI sAthe zuM bAMdhI javAnuM che?--AvI vRtti keTalAka mAM hoya che. keTalAka evA paNa hoya che ke-je devane ane je gurUne vega thaI jAya, te sarva deva-gurUnuM darzanAdi kare. uDe uDe ema ke sevavA lAyaka te A che, eTale jyAre taka maLe tyAre deva-gurUnI sevAmAM e pitAnI cIjane premathI upayoga kare. AvA mANasa paNa, manuSyagatinA AyuSyane upArjanArA bane. tame te, ethI ghaNA AgaLa vadhelA kahevAo ne ? devanI bhaktimAM, gurUnI bhaktimAM, sAdhamikanI bhaktimAM, dharmanAM kAryomAM ane anukaMpAdikamAM jeTaluM khacyuM teTaluM lAbhamAM ane bAkInuM badhuM nukazAnamAM, AvI ja tamArI mAnyatA che ne ? tame te devAdinI bhakti jema ucca prakAre kare, tema ucca AzayathI ja devAdinI bhakti kare ne? deva-gurUnI bhakti vinA, jainane te cena ja paDe nahi.
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 351 bIjo bhAga pUrvAlApa ane priyAlApa have kahe che ke-pUrvAlApa ane priyAlApa, e paNa manuvyagatina Ave che. pUrvAlApa eTale bIje ApaNane lAve te pahelAM ja ApaNe ene bolAvIe. sAmAnya rItie snehI agara jANIte mANasa sAme AvatA hoya athavA ajANyo mANasa paNa pitAne tyAM Avyo hoya, te e bolAve te pahelAM ApaNe tene lAvIe, e pUrvAlApa kahevAya. meTe mANasa ja, nAnA mANasane pahele bolAve ne ? mATe mANasa nAnA mANasane premathI pahele bolAve, emAM nAnA mANasanuM haiyuM keTaluM kare che, e jANe che? tame elA, emAM ene lehI caDhe, kema ke-moTAe mane belAvyo e paNa enuM eka sukha che. tamAre tyAM te, pahele bele te nA gaNAya ne? paNa ahIM kahe che ke-pahela bele te sadgati pAme, te sAre hoya che. kaI paNa maLI jAya ane pUchAya ke-"kema che?" te e kAMI khoTuM nathI. emAM te meTAnI zobhA che. pote pahele lAve-eTaluM ja nahi, paNa je kAMI bole te priya bele. A be guNamAM, haiyAnI sAkara bahAra Ave che. jenA haiyAmAM mIThAza hAya nahi, te pahele belI zake nahi ane jyAre bele tyAre paNa evuM le ke-A bole tene badale na be heta te sAruM thAta, ema sAMbhaLanArane lAge. jema ke-keIne pahele bolAve, paNu-"alyA, kayAM rakhaDe che?"--evuM pUche, te zuM kahevAya? keTalAke evA ke-pote bolAve nahi ane sAme belAve tyAre ya karkaza vacane bole. keTalAkanA meMDhAmAM zabda ja kaDavA
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara cAra gatinAM kAraNo hoya che. pahelAM pote bele ane pote je kAMI bole te priya bele, emAM kAMI nukazAna kharuM? priya bolavuM, eTale mAyAthI mIThuM bolavuM-emeya nahi ane nukazAnanI darakAra karyA vinA mIThuM bolavuM-emeya nahi. je kahevuM hoya, te mIThAzathI kahevAne svabhAva. sArI gatimAM javAvALA jIvamAM, A pUrvAlApa ane priyAlApa svAbhAvika rItie hoya che. Aje keTalAka sArA gaNatA mANaso paNa kahe che ke-ke duHkhI ApaNI pAse Ave te AzvAsana ApavuM; jyAre, pahelAM evuM hatuM ke-keIne duHkhI jANe, te ene AzvAsana ApavAne mATe ApaNe javuM ! thoDA vakhata pahelAM, amadAvAdamAM eka sukhI gRhastha hatA. e gRhastha keTalIya peDhIone DUbatAM bacAvI lIdhelI. je kaI peDhI DUbatI saMbhaLAya, tenI piote tapAsa karavA jAya. peDhInA dhaNIne khAnagImAM maLe ane kahe kemuMjhAya che zAne? keTalA khUTe che? pachI pele vigata kahe, eTale A raste kADhI Ape. A zeTha sAme jaIne pUche ane mIThAzathI vAta karIne madada kare, te peDhIvALA ane bIjAo, enuM keTaluM mAna jALave ? mATe mANasa pahelo bolAve, emAM nAnA mANasanuM haiyuM pahoLuM thAya ane emAM zeTha je sAmAnA caherA upara khinnatA jue, te pUche ke kema Ama dekhAya che ?" te garIbane te bhagavAnane mANasa maLe. ema lAge. e pitAnuM duHkha kahe ane A AzvA sana Ape. zakya hoya te ene tyAM ne tyAM hasate karI de. meMDhAnI sAkara bahu kAma kare che, paNa haiyAmAM mIThAza hoya te meMDhAnI sAkara kAmanI. sukhI paNa mANasa, kerI DAhI DAhI vAte kare-te cAle. AgaLanA zeThIyAo evA
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga hatA ke-AkhuM gAma emane mAna Ape. kema? meMDhAmAM paNa mIThAza ane haiyAmAM paNa mIThAza ! evA sArA mANase sanmAnAya, temAM paNa lAbha. gAmamAM badI pesatI e sahelAIthI aTakAvI zake. pahelAMnA keTalAka zeThIyAo AjubAjunAM pacAsa gAmamAM dhAryuM karAvI zakatA, kema ke-emanAmAM pUrvAlApa, priyAlApa ane sAthe saMvibhAgavidhAyitva guNa hatA. jyAre nIkaLe tyAre gAme gAma kAMIka ne kAMIka evuM karatA Ave ke-e zeTha kyAre padhAraze, tenI gAma rAha jue. sukha prajJApanIyatA: - sukhaprajJApanIyatA, e paNa manuSyagatinA AyuSyanA AzramAM gaNAya che. jenI gerasamajane sahelAIthI dUra karI zakAya, e sukhaprajJApanIya che-ema kahevAya. keI vAra mANasa gerasamajamAM hoya, paNa jo koI tene samajAvavAne Iche, te jene samajAvavAmAM tene keI durguNa ADe Ave nahi. e sukhaprajJApanIya kahevAya pitAnI je mAnyatA hoya, tethI virUddhanI vAta kaI kahe, te te virUddhanI vAta paNa, pitAnI mAnyatAnI ADe Ave che eTalA mATe ja nahi sAMbhaLavI ke nahi vicAravI-evuM ene hoya nahi. sArI vAta koInI paNa mAnavI, AvI enAmAM vRtti hoya; eTale, ene kaI bhUla samajAve, te paNa te vAta jhaTa ene gaLe utarI jAya. "tamAruM kahevuM kharuM che'--ema bole, chatAM paNa pote e vAtane mAnavAmAM uM huM-kare evA keTalA hoya che? "paMca kahe te paramezvara, paNa mArI khIlI khase nahi."--evA svabhAvanA mANase paNa hoya che ne? je sukhaprajJApanIya hoya, te evA na hoya. ene 23
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354 cAra gatinAM kAraNe samajAvatAM jhAjhuM kaSTa na paDe, kema ke e je kAMI paNa mAnate ke karate hoya, temAM tene e Agraha na hoya ke-huM A mAnuM chuM agara te huM A karUM chuM, mATe A sAcuM che! ene kaI paNa vAta samajAI jAya, eTale ene pitAnI pahelAMnI gerasamajaNane Agraha na rahe. bIjAnI vAta kadAca na samajAya, paNa e vAta samajavA jevI che ema paNa je lAge, te e ene samajavAne prayatna kare. vAtane e evI rItie sAMbhaLe ane samajavAne prayatna kare ke-samajAvanArane e vAta ene samajAvavA prayatna karavAnuM, vadhu ne vadhu mana thAya! ema thAya ke-Ane A vAta mahenata karIne paNa samajAvuM! jyAre keTalAkanI joDe vAta karatAM, samaju mANasane ema thAya keAnI sAthe mAthAkUTa nakAmI karI! kema ke-ene pitAnI vAtane, e vAta pote mAnelI che-eTalA pUrata ja Agraha hoya ! pite mAneluM paNa khoTuM lAge che te mUkI devuM ane duzmananuM paNa sAcuM lAge che te svIkArI levuM, evI vRtti, e bahu uMco guNa che. sa. zAstranI vAtane Agraha na hoya? zAstranI vAtane Agraha paNa ke haya? zAstrane samajyA vinA, zAstrane nAme Agraha kare ke zAstrane samajIne zAstrane nAme Agraha kare? Ama kahe ke-"zAstranI vAtane mane Agraha che ane keI ene "zAstranI vAta Ama nathI - evuM kahe. te enI vAtane e sAMbhaLe ke vicAre paNa nahi? sAMbhaLe saunuM, vicAre badhuM ane kare zAstranI AjJA mujaba -e barAbara che, paNa zAstrane nAme pite khoTuM mAnI lIdhuM hoya ane sAme zAstranI ja vAtathI kheTAne khoTuM kahete
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 355 hoya, te ya tenuM na sAMbhaLavuM, e zAstranI vAtane Agraha nathI, paNa kharI rItie te e potAnI vAtane ja Agraha che. pite zAstrane samajatuM na hoya ane zAstrane samajI zakavA jeTalI pitAmAM buddhi paNa na hoya, te e zAstranA jJAtAnA Azraye rahe-e vastu judI che, bAkI, mANase sArI ane sAcI vAtane samajavAne mATe, sadA taiyAra rahevAnI vRttine te avazya keLavavI joIe. dunyavI vyayahAramAM madhyasthabhAva: manuSyagatinA AyuSyanA AzromAM, chelle azrava che- kayAtrAsu mAdhyazcama ! lekayAtrAmAM saMsAranA badhA vyavahArene samAveza thaI jAya che. jenAmAM A guNa hoya, te sagAnusAra dunyavI saghaLA vyavahAra kare khare, paNa te madhyasthabhAve kare. saMsArane vyavahAra, e, ati rAgathI ke ati zreSathI na kare. ApaNe jene sAmAnya prakArane udAsInabhAva kahIe chIe, tevA prakArane A mAdhyacyabhAva che. samyagdarzana AvyuM na hoya, paNa mithyAtvanI mandatA amuka aMze thaI hoya, te paNa dunyavI pravRttiomAM Ave madhyasthabhAva AvI zake. mithyAdaSTi rAjAonA prasaMgamAM paNa evI vAta Ave che ke-rAjA rAjapATa tajIne vanavAse jatA, to chekarAo temanAM caraNene sevavAne mATe sAthe jatA; athavA, chokarAone rAjya saMbhALavAne mATe rahevuM paDatuM, te vanavAse jatA rAjAe temane uttama prakAranI hitazikSA ApatA. je samakitI hoya, te te potAnA rAgane deva-gurU AdimAM ja javAno prayatna kare ane saMsAra
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 cAra gatinAM kAraNe pratyenA rAgane ghaTADavAne ja prayatna kare; jyAre, mithyAtvanI mandatA hoya, te sAMsArika pravRttione viSe madhyasthabhAva Ave, e saMbhavita che. kuTuMbanA keTalAka vaDAo paNa madhyasthabhAve rahetA. kuTuMbamAM ghaNAM mANase hoya, paNa sau vaDilanI maryAdA evI jALave ke-pitAnI agya pravRtti emanI AMkhe caDhavA na de. keI vakhate kAMI lAgI gayuM hoya ane vaDila AvI caDhe, te jhaTa cUpa thaI jAya. pUchIe ke-ema kema? te kahe ke-bApA jANe te emanA haiyAthI utarI jaIe. vaDila paNa sau pratye madhyasthabhAve varte. Aje kuTuMbanA mAlikenuM evA prakAranuM puNya ochuM jovA maLe che ane madhyasthabhAva paNa e che jovA maLe che. gharamAM beThe che eTale dunyavI kriyAo kare khare, paNa te madhyasthabhAve kare. saMsAra kharAba lAge hoya te ja A bane-ema nahi, paNa saMsAramAM sArI rItie jIvavuM hoya, AbarUbhera jIvavuM hoya, te Ama vartavuM joIeema paNa lAge. A mANasa pADezIne paNa sAcavIne cAle. ene ema thAya ke sArI cIja ekalA khavAya nahi; ekalA khAIe te pace nahi. keTalAka kahe che ke-sukhI mANase mAMdA kema rahe che? khAdheluM pacatuM nathI mATe! paNa khAdheluM pacatuM kema nathI? garIbanI najara lAge che! ekale khAya te najara na lAge? je ke-puNya joradAra hoya te bIjAnI tevI najara asara na kare, emeya bane, paNa sAre mANasa keInI najara lAge, evuM te kare ja nahi ne? pahelAM rivAja hato ke-navuM kAMI khAvAnuM AvyuM hoya, te AjubAju sagA-saMbaMdhione vahece. chokarAneya kahe ke-ekalA na khAIe. Aje zuM kahevAya che? kahe ke-kaI mAge te ya ApIe nahi. mArA te mArA
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 357 ane pArakA te pArakA-e vRttimAM je paDI gaye, tenuM badhuM bagaDe. enI pUjA vageremAM ya bahu mAla jevuM nahi. jene sAMsArika pravRttiomAM madhyasthabhAva Ave, tene guNenI prApti sulabha. yAtrAmAM madhyasthabhAvavALAne, devagatinA AyuSyanA zubha prakAranA AzranuM ArAdhana paNa sulabha bane. devagatinA AyuSyanA Azra : devagatinA AyuSyanA AzrAmAM, sarAga saMyamane, pahelA Azrava tarIke jaNAvela che. sarAga saMyama, dezavirati, akAma nijerA, kalyANamitrane saMyoga, dharmazravaNamAM rasikatA, pAtradAna, tapa, zraddhA, ratnatrayInI avirAdhanA, padma tathA pIta lezyA, bAla tapa, agni vageremAM baLI maravuM che ane avyakta sAmAyika -A badhA devagatinA AyuSyane bAMdhavAnA Azrave che. ahIM jarA kaThaNa kAma AvyuM, kema? A Azra paNa, samyagdaSTine ja hoya ane mithyAdaSTine na ja hoya evuM nathI; paNa beyanA sevanamAM ghaNe taphAvata hAya. samyagdaSTi AtmAo bAla tapa Adine pasaMda kare nahi ane AjJAvihita tapa Adi dvArA sakAma nirjarane sAdhanArA bane. ahIM te, je je kAraNethI devagatinA AyuSyane upArjavAnI zakyatA che, te jaNAvela che; ane mithyAdaSTie paNa devagatinA AyuSyane upAI zake che. devagatimAMnAM paNa amuka amuka sthAnA AyuSyane te samyagdaSTi AtmAe ja upAI zake che, paNa sAmAnya rItie devagatinA AyuSyanA upArjananAM kAraNe varNavAtAM hoya, tyAre e badhI bAbatenuM pRthakkaraNa karavAnuM hoya nahi.
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 cAra gatinAM kAraNo sarAga saMyama : sa, sarAga saMyama eTale bahArathI saMyama ane antaHkaraNamAM . saMyamanA pariNAmone abhAva? antaHkaraNamAM saMyamanA pariNAmane abhAva hoya, evA prakAranA bAhya saMyamane sarAga saMyama kahevAya, evuM nathI. sAdhupaNAne pAmatI vakhate tema ja sAdhupaNAmAM jIvatI vakhate AtmAmAM saMyamanA pariNAme vidyamAna che, te paNa jyAM sudhI rAga udayamAM vato hoya, tyAM sudhInuM saMyama e sarAga saMyama kahevAya. dazamA guNasthAnaka sudhInA saMya mane sarAga saMyama kahevAya. agIAramAM guNasthAnake rAga udayamAM heta nathI, jyAre bAramA guNasthAnake sarvathA rAgarahita dazA hoya che. rAga mULamAMthI maryA vinA, vItarAga banAya nahi ane rAga jyAM sudhI udayamAM vartato hoya, tyAM sudhInA saMyamane sarAga saMyama kahevAya. sarAga saMyama je sArI rItie pALyuM hoya, te emAMthI pariNAmenI caDhatI dhArA AvatAM vItarAga saMyamane pAmI zakAya. A janmamAM sAdhu thaIne ja jIvavuM--e mAratha kharo? "A jIvananI kiMmata saMyamane AbhArI che, saMyamanA pAlanathI ja A janmane sArI rItie saphala karI zakAya tema che, mATe kyAre huM saMyama-jIvanane jIvanAro banuM-AvI bhAvanA to tame vAraMvAra bhAvatA haze ne? jeo umarane vaTAvI gayA che, ati vRddhAvasthAne pAmyA che ane jeo zarIre azakta thaI gayA. che, teone paNa roja evo pazcAttApa te thAya ne ke-AvA manuSyajanmane ane temAM paNa zrI vItarAga paramAtmAnA
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 359 zAsananA vegane pAmavA chatAM paNa, ApaNe saMyamane pAmI. zakyA nahi ne AvA ne AvA rahI gayA !"? sa manebhAva joIe ne? atyAra sudhI nahote, paNa have ya e manebhAva pragaTo. che? A manuSyajanmane, zA mATe jJAnioe kiMmatI kahyo che, te have te samajI gayA ne? eTale, have te je zakya hoya te A jIvanamAM asaMyamane nahi sevavAnI ane saMya. mamAM ja bAkInI jIndagI pUrI karavAnI IcchA kharI? jeo saMyamane cagya ummarane vaTAvI gayA che athavA te jeo zarIre, saMyamane mATe agya banI gayA che, temane te pazcAttApa karavAne, bhAvanA bhAvavAnI ane saMsAramAM manavacana-kAyAthI thAya teTale dharma karavAne-eTaluM ja rahyuM; paNa jeo ummaramAM ochA che ane kAyAmAM sArA che, temane je mana thaI jAya, te ubhA thaI zake che. jemAsuM uSe saMyamane laIne saMyamane pALavA sivAyanI vAta nahi. AvI puNyabhUmimAM comAsuM rahyA, ene mATe lAbha e ke-have asaMyamI jIvana joIe nahi; zeSa jIvana saMyamamAM ja pasAra karavuM che. jemanI vaya vItI gaI nathI, zarIra paNa sAruM che ane pALavA dhAre te jeo saMyamane pALI zake tema che, tevAonA manamAM je A vAta AvI jAya, te temanuM kAma thaI jAya ne? zAnI khAmI che? - devalekanA AyuSyane upArjavAne, pahele upAya A che, ane A upAyane je barAbara sevAya, te devalekamAM paNa
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ 360 cAra gatinAM kAraNe rAga muMjhave nahi. devalokamAM paNa je virAgamAM jhIle, tenI te pachInI paNa sagati nizcita ! are, pachI je kazI bhUlabhAla na thAya, te mokSa paNa hAthaveMtamAM ! tame saMyama levAne nirNaya na karI zakatA he, te temAM kAraNa zuM che, e tapAso. saMyamanI bhAvanA ghaNI hoya, paNa vaya vItI javAthI bAtala thaI gayA che? vaya vItI gaI nathI, paNa zarIra mAMdaluM hoya te e ya bAtala thaI jAya, kema ke-roja davAnA Dejha vinA jenuM zarIra cAlatuM na hoya ane ethI saMyamanuM pAlana je sundara prakAre karI zake tema na hoya, te saMyama laIne kare zuM? vayamAM ya vadhe na hoya ane zarIra paNa sArUM hoya, paNa saMyamapAlananI zakti na hoya-ema paNa ane emAM keTalA nIkaLI jAya che? uMmaramAM niSiddha vayanI aMdara haya, zarIre sazakta hoya ane saMyamanA pAlananI zakti hoya, paNa haiyAnI taiyArI na hoya evA keTalA? vastutaH hiMyAnI taiyArI te badhAnI joIe. vaya AdinA kAraNe saMyama laI zakAya nahi-e judI vastu che ane haiyAnI taiyArI na haiyae judI vastu che. sa. haiyAnI taiyArI eTale? A manuSyajanmanI prAptinI saphalatA saMyamathI che ane jyAre evI taka AvI lAge ke-huM asaMyamathI mUkAvuM ane ane saMyamane pAmuM, AvI bhAvanA! saMyamane je pAmyA te phAvI gayA ane huM saMyamane nathI pAmI zakyo mATe rahI gaye! jema, bajAramAM gayele mANasa bajAramAMthI kamAyA vinA athavA te kheIne Ave-e bane, paNa enA haiyAmAM zuM hoya? amuka kamAye ne huM rahI gaye! tema, manuSyajanma
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga ne huM pAme chuM paNa A janmamAM raLavA jevuM haju huM raLI zakyo nathI, ema thayA ja kare. tame kahI zake ke-haiyAnI AvI taiyArI te che, paNa uMmara vaTAI gaI che eTale upAya nathI; jemanI uMmara vaTAI gaI na hoya, paNa zarIre nabaLA hoya, te tema kahI zake; athavA, uMmaramAM ne zarIramAM vadhe na hoya, paNa saMyamanA pAlana mATenI zakita na hoya, te ema kahe ke-haju uMmaranI lAyakAta gumAvI beThe nathI ane zarIra regI che ema paNa nathI, paNa mana evuM nabaLuM che ke saMyama paLe tema nathI, saMyama lauM te virAdhanA thAya tema che, bAkI, bhAvanA te e ja che ke-jyAre huM zrI vItarAga paramAtmAnI sAdhutAne pAmuM! vaya hovA chatAM ane zarIra paNa sAruM hovA chatAM, saMyamapAlananI zakita nahi hovAnA kAraNe tame saMyamane grahaNa karavAnI tatparatA na batAvI zake-e bane, e te nirUpAya dazA kahevAya; paNa haiyAnI taiyArI nathI, eTale ke saMyamanI IcchA ja nathI, e kAraNe je tame nIkaLI jAva, te te bahu kharAba kahevAya. saMyamanI icchA te avazya joI eH jena kuLamAM janmelAo sadA sAdhu thavAnI bhAvanAvALA hovA joIe. sAdhu thavAnI bhAvanA na hoya, te jaina kuLa maLyuM paNa phaLyuM nahi, ema kahevuM paDe. vayanI ane zarIranI anukULatA hovA chatAM paNa, saMyamapAlananI zakti na hoya, te tevI zakita nathI-ema kahI zakAya. kahI zakAya ke-A lIdhA pachI mUkAya te mArI jAtamAM nathI; A laIne huM mUkuM te mAruM kuLa lAje kuLane ema lajavavuM, te karatAM te
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ 362 cAra gatinAM kAraNo maravuM sArUM mATe, huM mArAmAM saMyamapAlananI zakita che ke nahi, te tapAsyA karUM chuM; ane ethI, saMyama gamatuM hovA chatAM ya, saMyamane levAne utsAha jAgatuM nathI. saMyamanI bhAvanA ghaNI hoya ane saMyamapAlananI zakti na hoya, te ema paNa kahI zake ke-reja savAre uThuM chuM ne haiyAmAM e vicAra Ave che kehuM sAdhu thaI zakuM tema chuM? ne sUtAM huM duHkhI thaIne sUI jAuM chuM ke-Ajane dahADe sAdhupaNuM vagarane ga." AvuM tame pramANikapaNe kahI zake tema cho? sa0 bhAvanA joIe ne? sAdhupaNAne pAmavAnI bhAvanA ja je na hoya, te e. jenapaNanI khAmI gaNAya. jenAmAM jenapaNuM jhaLakatuM hoya, te saMyama le ja e niyama nahi! paNa ene saMyamanI bhAvanA ja na hoya, e bane nahi ! zakti na hoya, te ya ene vAravAra-avasare avasare "rahI gaye" "rahI gaye"-ema te thAya ! tamane evuM thAya che? evuM na thatuM hoya, te tenuM kAraNa zodhe! bahulatA taiyArI haiyAnI nathI, ema lAge che? taka Ave ne zakti Ave te saMsAramAMthI nIkaLI javuM che -evuM haiyAmAM na hoya, te e ghaNuM ja azobhanIya gaNAya. sava mana nabaLuM hoya che ? zarIra jema azakta hoI zake, tema mana paNa azakta. hoI zake, paNa anukULatA hoya te levAnI IcchA kharI ke nahi? Aje ghaNe bhAge A IcchA nathI, e meTI paMcAta che. garIba chaMdagIbhara garIba rahe ema bane, paNa zrImaMta thavAnI IcchA na hoya e bane? vartamAna kALamAM ghaNuM jainemAM paNa saMyamane pAmavAnI IcchA jaNAtI nathI. sarvasaMyamanA.
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga IchA na paSane sAmagrIsa pragaTa nathI bhAva vinA, dezasaMyamane paNa sAro bhAva hoI zake nahi. dezaviratine je pariNAma, te kevuM hoya ? upakArio pharamAve. che ke-"dezaviratine pariNAma sarvaviratinI lAlasAthI bharele. hAya." eTale, jenAmAM sarva-saMyamanI IcchA nahi, tenAmAM deza saMyamane paNa sAco bhAva nahi; ane sAmagrIsaMpanna. dazAmAM je saMyamanI IcchA na pragaTe, te samyakatvaguNa paNa pragaTayo nathI, ema kahevuM paDe. virati zA mATe? Aje keTalAkane ema thAya che ke-sAdhupaNAnI IcchA na. hoya, eTale zuM aNuvratAdi laIe ane pALIe, te nakAmAM ja jAya? paNa, temaNe vicAra karavA jevo che ke-cheDI paNa virati svIkArI zA mATe? avirati tajavA lAyaka ja che ane virati ja AcaravA lAyaka che, evuM haiyAmAM ugyuM mATe ne ? je tajavA lAyaka ja lAge, te badhuM tajI na zakAya-ema bane; paNa manamAM zuM hoya? avirati je tajavA jevI na lAgatI hoya ane virati je AcaravA jevI na lAgatI hoya, to theDI paNa. je virati karI, te zA mATe karI? bhaviSyamAM aviratinA. yegamAM sArI rItie AnaMda lUMTI zakAya, e mATe? ahIM virati karavAthI bhegasukha maLe; ahIM manane bhAve tevAM bhegasukha maLyAM nathI, mATe DI-ghaNI virati karIe to. bhAvImAM bhegasukha manabhAvatAM maLe, evI koI IcchA haiyAmAM beThI che? je evI IcchA hoya, te dezaviratino paNa sAce. pariNAma haiyAmAM pragaTo nathI-evuM nakakI thaI jAya che. aviratimAM AnaMda lUMTavAnI IcchAthI karelI virati, viratinA
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ 364 cAra gatinAM kAraNe pariNAmane pedA karanArI bane zI rItie? e viratinA pariNAmene pedA kare ke aviratinA rasane gADha banAve aviratimAM ja jene sukha bhAse, tenAmAM samyagdarzana guNa hoya nahi. ApaNe te theDI paNa virati, eka navakArazInuM pacca khANa paNa, viratinA pariNAmane pedA karI zake, evI rItie karavuM che ne? saMsAramAM bhaTakavAnuM ApaNane gamatuM nathI, ApaNane ApaNe saMsAraparyAya khaTake che ane kyAre ApaNe ekSaparyAya pragaTe evI ApaNI IcchA che, e mATe ja ApaNe thoDI paNa viratine sevIe chIe ne? ApaNe IcchA te evI ja ke-ApaNe aviratine sarvathA tyAga karIe ane sarvaviratine svIkArIne ekAnta mokSamArganI ArAdhanA karIe; paNa, ApaNe mATe atyAre aviratine sarvathA tyAga zakya nathI, mATe ja ApaNe dezathI virati karIe chIe; AvuM tamArA aMtaramAM che ke nahi? A bhAva na hoya, te A bhAvane pedA karyA vinA chUTake nathI. saMyamine ya sAvadha rahevuM paDeH devabhavanA AyuSyanA AzrAmAM, pahele Azrava rAga saMyama che ane bIjo Azrava dezavirati che. A banne Azra ne, paraspara saMbaMdha che. avirati tajavA jevI ja che, ema saMyamI paNa mAne ane dezavirati paNa mAne. sarAga saMyama eTale zrI vItarAganA zAsananI sAdhutA, sarvavirati vinA maLe nahi. tame haju sudhI sAdhu nathI thayA, eTale devagatine pAmavAnuM eka kAraNa atyAra sudhI te gayuM ne? jemaNe dezaviratipaNuM na svIkAryuM hoya, temanAM pahelAM bane kAraNe atyAra
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAjo bhAga sudhI te gayAM ja! vAta e che ke-"avirati tajavA jevI ja che ane kayAre huM jeTalA pramANamAM zakya hoya teTalA pramA mAM paNa aviratine tajanA banuM!"--evuM tamArA manamAM kharuM ke nahi? viratine nathI pAmyA, tenuM tamArA haiyAmAM duHkha te kharUM ne ? sarvaviratine pAmelAne paNa, jyAM sudhI rAgamehanIyane udaya vartate hoya, tyAM sudhI enA saMyamane sarAga. saMyama kahevAya. saMyamine paNa, jyAM sudhI rAga mehanIyane udaya vartate heya tyAM sudhImAM AyuSya baMdhAya, te te devagatinuM AyuSya baMdhAya. rAgamahanIyanA udayanuM kAma bahu vilakSaNa che. rAga mehanIyane udaya vartate hoya che, mATe saMyamie paNa. bahu sAvadha rahevuM paDe che mithyAya gayuM hoya ane avirati ya gaI hoya; mithyAtvane ke aviratine udaya varto na hoya; tema chatAM paNa, rAga mehanIyane udaya vartate hoya, eTale sarAga saMyamavALe paNa je sAvadha na rahe, te rAga mehanIya joradAra banIne, aviratine ane mithyAtvane udayamAM lAvavAmAM saphaLa nivaDe, e bahu ja zakya che. AthI, saMyama lIdhuM eTale kAma patI ja gayuM-ema mAnavAnuM nathI.. saMyamanA pariNAmene jALavavAne mATe paNa, saMyamie ghaNI kALajI rAkhavI joIe che. zrI vItarAgane ane nircanthone sevatAM paNa, sAdhupaNuM e ja pAmavA jevuM che-ema thayuM ? A te saMyamane pAmelAnI vAta, paNa jeo saMyamane nathI pAmyA, temaNe zuM karavAnuM? haju paNa huM saMyamane pApe nahi, evuM duHkha manamAM thAya che kharuM? e duHkha.
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNe kyAre thAya? avirati tajavA jevI ja che, ema lAge te ne? tame aviratimAM beThA che, paNa aviratimAM rahevuM e tamane pasaMda te nahi ne? tamane ema lAge che kharuM ke-tamane je avirati khaTakI ja hota ane virati karavAnI bhAvanAmAM tame ramatA hota, te AvI ne AvI dazAmAM tame ATalI vaye pahoMcyA hatA nahi? ane, tamArI dharmakiyAoe tamane atyAra sudhImAM keTalo badho lAbha ApyA hota ? tamane aviratine gADha udaya che, e je tame anubhava karyo hoya, te te kaheaviratie tamane pakaDI rAkhyA che ke aviratine tame pakaDI rAkhI che? sa0 mananI Asakti saMsAramAM che. saMsAramAM Asakita, e mananI nabaLAIne paNa eka prakAra hoI zake, paNa mananI nabaLAI evI te nahi ne keaviratimAM ja Ananda che? avirati khaTakatI hovA chatAM paNa, mananI Asakti saMsAramAM hoya-e bane, paNa te kevI? je mana saMsAranA sukha tarapha kheMcAya, je mana viratinA pariNAmane AvavA na de, te ja mana ema paNa kahe ke-"A bhUMDuM thAya che; saMsAra tajavA je che; virati vinA uddhAra nathI; kyAre mArAmAM viratine ullAsa pragaTe! " saMsAramAM Asakta evuM paNa mana, saMsAra pratye udAsInabhAva anubhave. jema keTalAka vyasanio vyasanane cheDI zake nahi, mana vAraMvAra vyasanane sevavA tarapha lalacAya, vyasanane seve tyAre cena anubhave, chatAM paNa e vAta emanA haiyAmAM barAbara ketarAelI hoya ke-"A vyasana sArUM nathI" ane ethI emane ema paNa thAya ke-"jyAre AnAthI chUTAya? avirati, e bIjI
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 17 kaI paNa vastunA vyasana karatAM kharAba che-ema lAge che ? ane viratine pAmavAnA keDa che? sa0 pahelAM AvA vicAre thayA nahi ane have vicAre Ave che, paNa zarIranI ane mananI azakita aMtarAya kare che. zrI vItarAganA zAsanane AchuM AchuM paNa samajIne, kayArathI dharma karavA mAMDyo?ghaNuM varSo sudhI dharma karavA chatAM paNuM, sarvavirati e ja dharma che, ekale dharma sarvaviratipaNAmAM ja che ane A badhI kriyAo e dharmane pAmavAne mATe che, e khyAla Avye nahi ne ? varSo sudhI A khyAla Avye nahi, chatAM karIe chIe te dharma ghaNe che-ema mAne che ne? A saMteSa anubhavanArA ghaNA che. vAta vAtamAM ema ja kahe ke-ApaNe te bhAI! ghaNuM karIe chIe; enAthI vadhAre te zuM thAya?" sAdhuone jue, sAdhuone mAne, sAdhuone seve, paNa "mAre ya karavA jevuM A che -A vicAra Ave nahi! bhagavAna pAse jAya, bhagavAnanA guNa gAya, paNa "he bhagavad ! mAre tArUM sAdhupaNuM joIe che "--evI prArthanA karavAnuM mana thAya nahi ne? zrI vItarAga devane ane nirgathI sAdhuone sevatAM paNa "jIvanamAM A ja pAmavA jevuM che ane bAkInI dharmakiyAe Ane pAmavAne mATe che eTale kesAdhupaNAne pAmavAmAM mane je aMtarAya naDe che, te A kriyAethI tUTe!"-A khyAla varSo sudhI kema Avye nahi? tame A vAta samajI jAva, te tamArAM karAMone paNa tame A vAta samajAvI zake. tamArAM chokarAMone unmArge jatAM bacAvavAM ane A mArgamAM javAM, e tamArI javAbadArI
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 cAra gatinAM kAraNe che. tame je A vAtane barAbara haiyAmAM utArIne chokarAMone samajAvavAnI mahenata kare, te be-pAMca varSe karAe sudharI jAya. pachI te, tamArA gharamAMthI saMyamione pAka thavA mAMDe. AvuM kAMI karavuM che ke khAlI vAtamAM jIndagI gumAvI devI. che? Aje paNa je dhyeyane samajI zakyA che, te tamane zuM naDatara che, te vicAre! A dhyeyamAM tame makkama bane, te tamane tamArAM chokarAMo uMmara vaTAvI jAya ane zarIrenabaLAM paDI jAya, te pahelAM A pAme te sArUM-ema thAya! ahIM jema tamArUM ghaDatara thayuM tema tame ghare saMbaMdhio AdinuM ghaDatara karI zake? have te tame tamArA snehI-saMbaMdhI Adine kahevAnA. ne ke ApaNe gharamAM rahIne je kAMI dharmakriyAo karIe chIe, te e mATe karIe chIe ke A grahavAsathI ApaNe chUTIe? sAdhupaNAne pAmavAne mATe ApaNe A mahenata karavAnI che, ema have te tame kaheze ne ? badhAne samajAvaze ne ke jyAM sudhI sAdhupaNane ApaNe pAmIe nahi, tyAM sudhI ApaNe A bhavanA sArane pAmyA nathI, kema ke-dezavirati paNuM te tiryaMcagatimAM paNa pAmI zakAya che ane samyaktva to narakagatimAM paNa pAmI zakAya che, paNa sarvavirati te mAtra A manuSyabhavamAM ja pAmI zakAya che. naraka, tiryaMca ke devabhavamAM pAmI zakAya nahi ane eka mAtra A bhavamAM ja pAmI zakAya. evI kaI uttama vastu hoya, te te A sarvavirati ja che; eTale, A bhavamAM te, sarvaviratine ja pAmavAne prayatna kare joIe. AvI vAte, gharamAM karAMone kahetA ho, te tame rahI jAva
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ 369. bIjo bhAga ne e pAmI jAya, evuM paNa bane ne? ' 'sa, sAMbhaLe tene kahIe ne? - ahIM AvanArAomAMnA paNa keTalAke pUruM sAMbhaLatA nathI, chatAM e mATe gussa karIne ame vyAkhyAna baMdha karyuM? cAlu vyAkhyAne keIjhako khAya, koI navakAravALI gaNe, e zuM vyAkhyAna sAMbhaLavAnI rIta che? vyAkhyAnamAM barAbara vakhatasara AvavuM nahi, vahelA paNa cAlyA javuM ane sAMbhaLavAmAM lakSya nahi rAkhatAM bIjetrIje ThekANe lakSya ApavuM, evA paNa che ne? keTalAke, ahIM hA kahIne, bahAra jaIne virUddha nathI belatA ? e vAte ame nahi sAMbhaLatA hoIe? chatAM, "tame sAMbhaLavAne mATe nAlAyaka che"--ema kahIne, ame vyAkhyAna baMdha kema karyuM nahi ? UlaTuM, ane te tamArAmAM zrI jinavANInA zravaNane rasa pedA karavAno prayatna karIe chIe. bhagavAne kahelI vAta, tamArI pAse evI rItie mUkavI, ke jethI tamane e gamI jAya ane kadAca enA amalane paNa utsAha pragaTI jAya, e mATe ame amArAmAM je kAMI AvaData hoya, tene ajamAvIe chIe. amane ema thAya che ke-A badhA athavA AmAMnA theDAne paNa je ema thaI jAya ke- dharma te bhagavAna zrI jinezvaradevee ja kahelo; ane A bhavamAM mAre sevavA gyA hoya te te e ja che -te sArUM ! tame ahIM sAMbhaLavAne Ave ane tamane avirati tarapha aNugame thAya nahi, virati svIkAravAnuM mana thAya nahi, tamAre saMsArane rasa ghaTe nahi ane saMyama e ja sAdhya che-ema je tamane lAge nahi, te e amane game nahi; chatAM, ame tamArA upara gusse thaIe nahi; ame te dayA cintavIe 24
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 cAra gatinAM kAraNo kebIcArAonuM karma evA prakAranuM haze; ane ethI ame, tamArUM e prakAranuM karma kema bhedAya, enI jayejanA vicArIe. kema Ama? te ke-AnA je kalyANane keIupAya nathI-e vAta jema nakkI che; tema, bhArekamI AtmAone A upAya rUce nahi ane rUce te ya pramAdAdine laIne aneka prakAranI bhUla jIvothI thaI jAya, ema paNa A zAstra kahe che. tamane paNa jo A dhyeya barAbara lakSyamAM AvI jAya, te tame tamArAM chokarAMo Adine A dhyeyane samajAvavAne prayatna karI zake. pachI te, tame, yogya takene zedhyA ja kare; ane jyAre taka lAge tyAre, tamane te na sAMbhaLe te ya te potAnA lAgatA hoya eTale kahevAnuM mana thAya. jema ahIM tamArUM ghaDatara evuM te thaI gayuM ke-tyAganI vAta Ave te tamane arUci na thAya ane na bane te ya tame nIcuM ghAle paNa je kahevAya te premathI sAMbhaLe. pahelAM tyAganI vAta AvatAM kevuM thatuM ? jarA navAI lAgatI ne? tema, tame paNa kame krame tamArA snehI-saMbaMdhio AdinuM ghaDatara karI zake. vAta e che ke e mATe tame tamArA haiyAne taiyAra kare ane manamAM evuM sunizcita karI le ke-"ApaNe A jIvanamAM sarva. viratine pAmI zakIe kena pAmI zakIe, te paNa A jIvanamAM kharekhara pAmavA lAyaka kaI vastu hoya, te te bhagavAne kahelI sarvavirati ja che.' sarvaviratinI icchAvALA dezaviratidhara keTalA? ahIM beThelAomAM, jemaNe dezaviratine svIkAra karyo hoya, evA te ThIka ThIka saMkhyAmAM haze ne? keIe pAMca aNu
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 371 vrata, traNa guNavate ane cAra zikSAvrata-e bAreya vrata lIdhAM haze, te keTalAkee eka Adi thoDAM paNa vrata lIdhAM haze ne ? jemaNe dezavirati svIkArI che, te badhA sarvavirati svIkAravAne samartha nahi hatA, eTale ja dezaviratidhara banyA che, ema mAnI lauM ne? dezaviratidharanuM mana te, evuM ja ne kemAre aviratithI chUTavuM che, paNa mAruM zarIra evuM nabaLuM che athavA mArUM mana evuM nabaLuM che athavA te zarIra ane mana banne ya evAM nabaLAM che ke-aviratine sarvathA tyAga te mArAthI bane tema nathI; eTale, aviratine dezathI tyAga te huM karuM ja, ke jethI mArI dezavirati mArA sarvaviratinA aMtarAyane teDanArI bane dezaviratine svIkAranArAomAM, kyAre mArI mAnI ne zarIranI azakita ghaTe ne kyAre huM sarvaviratine pAmuM, A abhilASa te jIvanta hAya ne? "kyAre nabaLuM mana sabaLuM bane ane kyAre zarIra baLavAna ane, ke jethI huM sarvaviratine pAmuM !"--AvI bhAvanAvALA dezaviratidhara keTalA? AvI sAmagrInA vegamAM paNa je sarvaviratine pAmavAne abhilASa mAtreya na hoya, te sAva uDI javA jevuM thAya; kAraNa ke ethI evuM nakkI thAya che keene pariNAma pAMcamA guNaThANane te nathI, paNa cothA guNaThANane ya nathI ! tame je dezaviratidhara che, te kevA che? sarvaviratine pAmavAnI IcchA pUba khUba che, temAM aMtarAya karanArI mananI Asakti upara tiraskAra che ane jeo zarIre azakata hoya te kapALe hAtha de che ke-zarIra saMbaMdhI puNya ochuM eTale rahI gaye, AvA dezaviratidhara keTalA? jenAmAM samyaktva hoya ane sarvavirati mArganI
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNI 372 jene jANa hAya, tene savavatine pAmavAnI IcchA ja hAya, e bane nahi. paisA hAya to zuM zuM thaI zake, enI jene jANu hAya, tene paseA meLavavAnI IcchA hAya ke na hAya ? saMtASI hAya tA vAta judI che. tame dhamanI khAkha: tamAM saMteASa keLavyo che ne ? paisA vagerenI vAtamAM satASa sArA ane dharmanI vAtamAM asASa sArA, kAraNa ke-paisA vagere haiya che, jyAre dhama upAdeya che. paisAnI khAkhatamAM satASa, e dharma ane dharmanI vAtamAM satASa, e adhama, A dharma ja sevavA cAgya che athavA ArabhAdi pApethI virAma pAmavAthI ja kalyANa che-AvuM jene samajAyuM hoya, tene viratine pAmavAnuM ja mana heAya; ane jema jema virati pamAya, tema tema viratine pAmavAnI tenI IcchA vadhatI jAya. samatimAM sarvaviratinI icchA : jeNe sakita uccayu" haze, dezivarati uccarI haze, tene A pAmavAnA khyAla te khare ne ? sa0 samakita uccayuM. hAya, temAM A vAta zI rItie Ave ? " tyAre samakitamAM uccayu zuM ? samakitamAM kudeva, kugurU ane kudharmanA tyAga tathA sudeva, sugurU ane sudhanA svIkAra kharA ne ? tameya sanvaM nirNarja naMnnanadi veyaM ' e samakitamAM Ave ke nahi ? bhagavAne je kAMi prarUpyu che, te ja sAcu' che ane te ja za'kA vinAnu' che; te pachI, bhagavAne manuSyapaNAnI saphalatA ane mahattA zAthI pharamAvI che? sa0 manuSyapaNAmAM ja meAkSa pamAya che ne ?
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 377 bIje bhAga : 'mokSa pAme te sarvaviratine pAmyA vinA mekSa pAme kharA? sarvaviratipaNuM AvyA vinA, mokSane pAmI zakAya ja nahi; ane, sarvaviratipaNuM manuSyabhava sivAyanA bhAmAM pAmI zakAya nahi. bhagavAne AvuM pharamAvyuM che, eTale sarvaviratine pAmavAnI vAta tameva sarjamAM AvI ke nahi? samakitane pAmele jIva, sarvaviratine laI zake nahi-e ane, samakita hovA chatAM paNa sarvaviratinuM pAlana karavA jogI zakita na hoya-e bane, paNa sarvaviratinA mArgane jANavA chatAM sarvaviratinI IcchA na hoya-e te bane ja nahi. sarvaviratinI IcchA, kAM te ajJAnane na hoya, kAM te jenAmAM samyaktva na hoya tene na hoya. lakSmInI IcchA kene na hoya ? kAM te sAdhune na hoya, kAM te ajJAnane na hoya ! saMtoSine paNa jarUra hoya te lakSmInI IcchA thAya ne ? sAdhu te evI jarUra rAkhe nahi ane nirdoSa AhAradina maLe te kema calAvI levuM, e ja ene nirNaya hoya. tema, sarva viratinI IcchA kene na hoya? kAM te e jarUrI che-evuM jene jJAna na hoya tene ane kAM te jenA haiyAmAM dharma parigukhya na hoya tene ! samyaktva uccaravuM, ene artha e che ke-sAdhavA gya mokSa ja che ane mokSane sAdhavAne sAce upAya eka mAtra bhagavAna zrI jinezvaradevee ja batAve che, evI dRDha mAnyatAne svIkArI" ene, avirati tajavA gya ja che-ema lAge; ane ethI ene "kyAre huM sarvaviratine pAmuM"--evI IcchA thayA ja kare ! kAraNa ke--dharma aviratimAM nathI paNa viratimAM ja che, evuM samajAvanAro viveka enAmAM pragaTa che.
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 cAra gatinAM kAraNe sarvavirati, dezavirati ane avirati samyagdaSTi vaimAnikanuM ja AyuSya bAMdhe? jemaNe samyakatva uccaryuM che athavA te dezavirati uccarI che, dezavirati paNa samyakatvane uccaryA vinA te. uccarAya ja nahi; eTale, e uccaranAranA haiyAmAM sarvavira tine pAmavAnI IcchA kharI ke nahi? samyagdaSTi jIvanabhara avirata rahe ke dezaviratidhara jIvanabharamAM sarvaviratine na pAme, e keI nahi ja banavAjoga vastu nathI, paNa ApaNI vAta haiyAnI che. be ya potapotAnI aviratithI chUTavAnI IcchAvALA hoya ke nahi? emanuM cAle, emanuM upajatuM hoya, te aviratinA aMzamAM paNa rahevAnuM e pasaMda kare nahi, evuM emanuM haiyuM kharuM ke nahi? bhagavAne kahelI savaviratine pAmavAnI jenAmAM IrachA hoya, jenAmAM e sarva viratine pAmavAnI tAlAvelI hoya, tenAmAM dezaviratipaNuM ke samyakatva che-ema jarUra kahI zakAya. jene "mekSa e ja AtmAnuM sAdhya che ema lAge ane "bhagavAne kahela kSane upAya e ja eka sAro upAya che ema lAge; A viSayamAM jenI buddhi sunizcita hoya; te sarvathA avirata hoya te ya samyagdaSTi jarUra che ane sAthe AMzika paNa virati hiya, te e dezavirati paNa jarUra che. evA AtmAonI devagati ja thAya. sarvaviratinA pariNAmavALe, dezaviratinA pariNAmavALe ane samyagdarzananA pariNAmavALe paNa, avazya vaimAnikamAM jAya. AyuSyane baMdha paDatI vakhate je AtmAemAM sarvaviratinA pariNAma hoya athavA dezaviratinA pa.i
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 375 NAma hoya athavA ekalA samyakatvanA pariNAma hoya, te vaimAnikathI e che jAya ja nahi. sarvaviratinI tIvra IcchA samyagdaSTimAM ja hoya ane mAnavInI evI khAlI paNa sAcI IcchAmAM paNa e guNa che ke-vaimAnikanuM AyuSya baMdhAya. sa. pariNama sarva kALe sarakhA heya nahi, to zuM thAya ? AyuSyane baMdha paDatI vakhate samyagdarzana guNa hoya te vaimAnikanuM ja AyuSya baMdhAya, eTale samyagdarzana guNanI hAjarImAM AtmAmAM evA pariNAme pragaTe ja nahi, ke jethI bIjI kaI gatinuM AyuSya baMdhAya. samyakatvanI hAjarI hoya, te aviratinA pariNAmamAM evI tAkAta hoya ja nahi ke ethI jIvane durgatinuM AyuSya baMdhAya. samyagdarzana guNanI hAjarI, e kaI sAdhAraNa vastu nathI. jema vepArI khAte hoya, pIte hoya, haratuM-pharato hoya, e vagere kriyAo karate hoya, te ya enA manamAM IcchA zAnI hoya? jene vepArane rasa hoya, te bhegapabhegAdi karate hoya tyAre ya, enA manamAM vepAranI vAta ramatI hoya che. jema tame duHkha bhegave che ke nahi? duHkha bhagavatI vakhate ya tamArI IcchA te sukhanI ja ne? duHkha nahi sahAvAthI rADa pADate hoya, raDate hoya, paNa mahIM IchA sukhanI ja hoya. sukhanA svarUpane nahi samajanArane-ajJAnane paNa oghathI ya IcchA sukhanI hoya. tema, samyagdaSTine eghathI paNa IcachA mokSanI ja hoya, paNa saMsAranI IcchA na hoya. saMsAramAM rahevuM e pApa che-emAM ene zaMkA na hoya, eTale e saMsAramAM rahyo rahyo paNa saMsArathI chUTavAnI IcchAmAM ja ramate hoya. ene, saMsAramAM e rahyo che mATe saMsAranA sukhanI IcchA thAya,
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 cAra gatinAM kAraNe ene mATe mahenata kare, e vagere badhuM bane, paNa manamAM ema te kharUM ja ke-kyAre A badhAthI chUTAya?" suvAdine mAne ane saMsAramAM lahera che emeya mAne? sa, Ama lAMbu jJAna na hoya eTale bhedajJAna na hoya, paNa je A devAdine ja mAnate heya, A devAdinI sevAmAM ja tatpara rahetA hoya, bIjA devAdine bhAna na hoya, tenAmAM samyaktva kharuM ke nahi ? jene tattvanuM jJAna vizeSa na hoya, tenAmAM samyagdarzana guNa na ja hoI zake ema kahevAya nahi; paNa A devadine ja mAnate hoya ane bIjA devAdine na mAnate hoya, evuM te kuLasaMskAra AdinA vege paNa bane ne ? tame sudevAdine sevanAza che, bIjA devAdine sevanArA nathI, chatAM paNa sudevAdinA svarUpane jANavAnI IcchA keTalI? taka AvI jAya te, kudevAdinI mAnyatA karatAM acakAva kharA? saMsAra tarapha tamAre bhAva ke? ame te evAone paricaya paNa karyo che kedharmanI vAtamAM prANa devAnI paNa taiyArI ghaNuM vAra batAvI hoya, paNa kaI vAtamAM ene vAMdho paDe, eTale khalAsa! aNunA avasare kahI de ke tame AvA gurU che, ema meM dhAryuM nahotuM. mArA sukhamAM tame ja ADA Avaze-ema je mane lAgyuM hota, te huM tamane gurU tarIke mAnata ja nahi! keInA nahi ne mArA chokarAne dIkSA ? athavA te, mane ya saMsAranuM sukha maLe e Apane game nahi?" ame kAMI karyuM na hoya, mAtra ene bhUla batAvI hoya, paNa saMsArane rAga e vakhate e bIcArAnI pAse zuMnuM zuM belAvI nAkhe! samyagdarzana
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 377 guNane pAmele sAva jaDa-cetananA viveka vinAne hoya? enI pAse ekadama amalI jJAna na magAya, paNa ene eno sAmAnya khyAleya na hoya? zrI dhanA kAkaMdI, zrI aMdhaka munIzvara, e vagere mahAtmAonuM bhedajJAna mahA amalI hatuM, paNa sAmAnya prakAranuM bhedajJAneya samyagdaSTine na hoya? saMsAra bhUMDe che, tajavA jevuM che ane pApakarmane vega ja saMsAramAM rAkhanAra che, evuM samyagdaSTine sAmAnyapaNe paNa na lAge? deva-gurUdharmanI zraddhA ya pUrI che ane gharamAM rahevuM emAM ja AnaMda -e zraddhA ya pUrI che, te e zuM samyagdaSTi che? vAta kare tyAre ema kahe ke- "deva vItarAga ja joIe, gurU tyAgI ja joIe, dharma sAre ja joIe" ane jyAM enI potAnI vAta Ave, eTale kahe ke-"ApaNe te ahIM saMsAramAM nahera che" - e samyagdaSTi che? ene samajAvAya ke-haju samyakatvane pariNAma pragaTakyo nathI! samyakatva guNa pragaTayo hoya, te avirati mAtra choDavA jevI che, emAM ene zaMkA hoya nahi. sudevAdine paNa mAne ane gRhasthAvAsamAM jIdagI sudhI mejathI rahevAya te ya vAMdho nahi-evuM paNa mAne, te enAmAM samyaktva nahi ne? A kasoTImAM kasIne tame tamArAmAM samyakatva hevAnuM mAne che ne ? pachI, tamArI badhI karaNI uMcI koTimAM javAnI che. samyagdaSTine theDe paNa dharma, mahA lAbhanuM kAraNa bane. tamAre nirNaya tame kare sarvavirati haya, dezavirati hoya ke avirata samyagdaSTi hoya, e traNemAMthI ekeyane "gharavAsa choDavA je che ane
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - 378 cAra gatinAM kAraNe virati ja svIkAravA yogya che...emAM zaMkA jevuM hoya nahi. tame sarvavirati nathI-e te tamAruM jIvana kahe che ane jeoe dezaviratipaNuM nathI lIdhuM tenAmAM ya e nathI, paNa samyagdarzana che ke nahi? dezaviratidhara ane avirata samya. dRSTi gharavAsavALA te che ja, paNa gharavAsa choDavA jevo che -ema teo mAne che ke nahi? ATaluM jANavA chatAM paNa, jemane gharavAsa choDavA jevuM nathI lAge, temanAmAM samyakatvaguNa nathI; paNa, tamArAmAM te e guNa che ne? tamane te tamArI devagati mATe zaMkA nathI ne? tame kevA pariNAmamAM varte che, ene nirNaya tamAre kare paDe ane te vivekapUrvaka ! bIjA te kalpanA karI zake. tamane lAgatuM hoya te tame kahI zake ke amArAmAM samyakatvane agara dezaviratine pariNAma vite che; amane amArI jAta mATe te enI zaMkA nathI; pachI jJAnI na svIkAre, eTale ke ame bhUla khAtA heIe, te e vAta judI che. A nirNaya karavAne mATe, tamAre vicAra karavuM joIe ke-huM saMsAramAM rahyo te chuM, paNa saMsAramAM rahevuM e mane pasaMda che? huM sAdhu thaye nathI, paNa huM sAdhu nathI thaI zakyo te mAre sAdhu nathI thavuM mATe ke huM mArA mananI ane zarIranI nabaLAIthI sAdhu nathI thaI zakyo ? AvA AvA prazno tame pite ja tamane pUche, e viSe uDANathI vicAre ane enA sAcA javAba meLave. ema karatAM karatAM paNa guNa pragaTavAnI vakI che. dIkSAmAM aTakAyataH sava chekare dIkSA levA taiyAra thAya te samyagdaSTi mAtA-pitA tene aTakAvavAne mathe kharAM ?
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 339 samyagdaSTi evAM paNa mAtA-pitA, mehavaza dIkSAmAM aTakAyata karavAno prayatna kare-e banavAjoga che, kema kecothe agara pAMcame guNasthAnake beThela mehavALe nathI hote. evuM nathI, enAmAM, putrAdika pratye rAgAdika hoya te susaMbhavita che; paraMtu, ene mehane uchALe ene pitAne ja aNu gamane lAgatuM hoya. e aTakAvavAne mathe, te ya aMdarathI raDe. kare makkama rahe, te e joIne samyagdaSTi mA-bApa, chekarA upara meha hovA chatAM paNa, manamAM rAjI thAya. zrI megha kumAra dIkSA levAne taiyAra thayA, tyAre temanI samyagdaSTi evI paNa dhAriNe nAmanI mAtAe, temane saMsAramAM rAkhavAne prayAsa karyo che zrI meghakumAra dIkSA levAnA vicArane paDate mUke, e AzayathI dhAriNadevIe zrI meghakumArane ghaNuM ghaNI vAta kahI che, paraMtu, zrI meghakumAre te potAnI mAtAe jeTalI jeTalI vAta kahI, tenA tenA evA radIyA ApyA. ke-pachI mAtA samajI gaI. zrI meghakumAranI mAtAnI jema temanA pitA mahArAjA zrI zreNike paNa prayatna karI je hatuM, paNa zrI meghakumAra makkama rahyA, te e paNa saMmata thayAsamakitIthI paNa mehanuM nATaka thaI jAya-e banavAjoga che, paNa A samakitI che agara te A mithyASTi che, tenuM aMtara pADavAnuM sAdhana zuM? mehanA AvegamAM AvelA paNa samakitInAM kathanane vicArIe, te emanA haiyAmAM dharma che. -ema lAgyA vinA rahe nahi. Aje te dIkSAmAM aTakAyata karanArAo zuM samajAve che? paNa pUrve evA ya prasaMga banyA che. sAdhupaNAnA AcAranI kaThinatA varNave. kahe ke-merUparvatane bhAra upADa-e haju saheluM che, loDhAnA caNA cAvavA-e paNa ke mAha nA A ki AvelA
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra gatinAM kAraNeA paNa haju saheluM che ane bhujA mAtrathI mahAsAgarane taravA-e ya hajI saheluM che, paNa sAdhupaNu' pALavuM e duSkara che ! vAta evI rItie mUke ke-kadAca peleA DhIlA paDI jAya, paNa je kahyuM hoya temAM kazuM paNa mAga virUddha kahyuM na hoya. sAdhupaNAne letAM rokI levAnI IcchAthI paNa mAvirUddha mele nahi. jaina kuLamAM janmelAne devalAkanA AyuSyanAM uttama kAraNeA sulabha che : 380 vAta e che ke-je vakhate AyuSyanA baMdha paDe, te vakhate je jIve sarvaviratinA pariNAmavALA hoya, dezaviratinA pari NAmavALA hoya athavA tA samyaktvanA pariNAmavALA hoya, te jIve vaimAnikathI nIcenA devasthAnanA paNu AyuSyane khAMdhe nahiM. A traNa kAraNeA, tamAre mATe te ghaNAM sahelAM gaNAya; kAraNa ke-tamane tamArA puNye jaina kuLa maLI gayu` che. tamArA janma jaina kuLamAM thayA, enA pratApe tamane tame janmyA tyArathI zrI vItarAga deva ne nigrantha gurU maLI gayA che. tame je devane ane je gurUne mAnA che, temanA svarUpanA jo vicAra karA, teA ya tamane sarvavirati thavAnu ane savirati na thavAya tA dezivarita thavAnuM mana thAya, jagata mATe samyaktvane pAmavuM e bhAre che, paNa tamAre mATe samyaktvane pAmavuM e bhAre nathI, kema ke-tame moTA mANasanA dIkarA jevA che. sukhI mANasane ghera janmelAne je kAMI khAvA-pIvAnuM ke paheravA- ADhavAnuM mana thAya, temAM ene vAMdhA Ave ? hera karI zake ne e ? tema, tame paNa pAmavA dhAro tA samyaktva ane virati jaladI pAmI zake ne ? jaina kuLamAM janmelAne devalAkanA
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 381 bIjo bhAga AyuSyanAM ane te ya uttama prakAranAM sAdhane meLavavAM bahu sahelAM che. tamArA puNyanA udaye, tamane ATalI sahelAI karI ApI che. tame keTaluM badhuM puNya khacIne ahIM AvyA che? keTalA mahA puNya tamane A badhI sAmagrI maLI che?, ene. tame vicAra kare. tamArA puNya tamane cheka nikaTamAM lAvI mUkyA che. have te tame kharIda kare eTalI ja vAra che bele, traNamAM kayuM game che? sarvavirati thavuM game che, dezavirati thavuM game che ke samyagdaSTi thavuM game che? kahe ke-game che te badhuM, paNa sarvavirati svIkAravAnI amArAmAM zakti nathI, dezaviratine svIkAravA mATe ya ame pAMgaLA chIe, paNa samyakatvamAMthI jaIe evI amArI jAta nathI. chevaTe ATaluM te kahI zake che ne? sarvaviratine svIkAravAnA pariNAmo AvI jAya to bahu uttama, te na Ave ne dezaviratidhara banavAne ullAsa jAge to ya sArUM, paNa jeo e bemAMthI ekeyane svIkArI zake tema na hoya, teo ATalI badhI sAmagrIne pAmIne samyakatvathI paNa vaMcita rahe, e te nahi ja banavuM joIe ne? devagatinA AyuSyanAM je bIjAM kAraNe kahyAM che, temAM evuM nizcita nahi ja ke-e kAraNene sevanAra vaimAnikamAM ja jAya; kadAca bhavanapati, vyaMtara, tiSkamAM paNa jAya; parantu A traNa kAraNemAM upakArI mahApurUSe khAtrI Ape che ke-je vakhate AyuSyane baMdha paDe, te vakhate sarvaviratinA pariNAma hoya, dezaviratinA pariNAma hoya ke samyakatvanA pariNAma hoya, te tame vaimAnikathI ochAnuM AyuSya badhe ja nahi ! temAMya, samyakatvane barAbara sAcavI zake, te devabhavanuM AyuSya bheLavIne manuSyagatimAM Ave ane manuSyagatimAM sarvaviratine pAme
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ 382 cAra gatinAM kAraNo emeya bane. tamane samyakatvane sAcavavAnI paNa anukULatA ghaNuM che. je jamAnAmAM darzananI dhamAla cAlatI, te jamA nAmAM samakitane sAcavavuM e muzkela hatuM. Aje mAnyatAbheda thavAnI evI taka nathI. te vakhate te, vAta vAtamAM sabhAo goThavAtI hoya, paMDite carcA karatA hoya, jenAmAM je zakti hoya te te zaktithI lekane pitAnI mAnyatAmAM ghasaDavAne prayatna karatA hoya, evA vakhate tamArA jevAne TakavuM muzkela thaI paDe. Aje te, tame bahu sahelAIthI pAmI zake ane sAcavI zake, evuM che. tamArA haiyAmAM mekSa vasI jAya ane bhagavAna zrI jinezvaradee kahele upAya e ja eka mAtra mekSane sAco upAya che-evuM nakakI thaI jAya, te tamane ethI UlaTuM samajAvavAno prayatna koNa kare tema che? ane, keI kare te tene tame ceDA ja phAvavA de? gharamAM rahevA chatAM ya mahenata viratine pariNAmene praga. TAvavAnI karavI joIe? tame badhA sudevAdine mAnanArA che ne? tamane te A kuLanA pratApe deva paNa "su" maLyA, gurU paNa bhAgyane "su" maLI gayA ane dharma paNa "su" maLe che. tamAre te have eTaluM ja nakkI karavAnuM che ke-A badhA "sunI sabata mane maLI gaI che. eTale have mAre "kuM rahevuM nathI. tame je devAdine mAne che, temAM keIe gharavAsane sAre kahyo che? keInuM svarUpa evuM che, ke je svarUpanA cintanathI tamane ema lAge ke-gharavAsa sevavA jevA che? tamAre kamathI kama pariNamamAM palaTe te lAva ja paDaze. gharavAsane cheDI zake nahi,
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga. 383 te ya gharavAsa choDavA jevo che-e vAtamAM te zaMkA nahi ja rahevI joIe. gharamAM rahevA chatAM ya, mahenata te viratinA pariNAmone pragaTAvavAnI ja karavI joIe. pariNAma e te evI agatyanI vastu che ke-sArA pariNAma vinA, sAruM kAma paNa dhAyuM phala nIpajAvI zake nahi ane kharAba kAma paNa sArA pariNAmavALAnuM bahu bhUMDuM karI zake nahi, mATe pariNAma upara mustAka rahyA vinA nahi cAle. je dharmakriyAo kare che, te viratinA pari zuMmene ja pragaTAvavAnA lakSyathI kare ane saMsAranI kriyAo karatI veLAe paNa mane AvI kriyAone karAvanArA karmathI kyAre mukti maLe-e vAtane magajamAMthI khasavA de nahi. jenAmAM samyakatva hoya, tene je cIja tajavA lAyaka hoya, te cIja sevavA lAyaka lAge kharI ? gharavAsa tajavA lAyaka che, evI te tamane pAkI khAtrI thaI gaI che ne ? gharamAM, gharavAsa tajavA jevuM che, evuM borDa rAkhyuM che? kaI dahADe chokarAne khoLe besADIne paNa e vAta kahI che? chokarA-chokarIne paraNuvatAM paNa kahyuM che ke-tame sAdhu ke sAdhvI banavAne taiyAra nathI, eTale vadhAre kharAba na thAya te pUratuM A lagna che? bAkI te, A karavA lAyaka kriyA nathI! pApanI kriyA che! AvI vAte amasthI ya kuTuMbane kahI che? chokarA-chokarIne paraNAvavAM paDe, e bane, samyagdaSTine ya paraNAvavAM paDe, e zakya che; paNuM te vakhate haiyAmAM zuM hoya? saMjogavazAt chekarAne paraNAvavAne vakhata Avye, varaghoDAmAM lAlaceLa pAghaDI paherIne nIkaLyA ya kharA, paNa te vakhate manamAM e vicAra AvyuM ke-"AvA dIkarAne bApa thaIne beThe chuM, mATe je kriyAne huM tajavA lAyaka mAnuM chuM, te kriyAnI jogavAI mAre A
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 cAra gatinAM kAraNe chokarAne karI ApavI paDe che !? je gharavAsa choDavA je che, te mAre chekarAne maMDAva paDe che ne temAM mAre lAla pAghaDI paherIne varaghoDAmAM nIkaLavuM paDe che !? saMsAra, tArI paNa balihArI che ke-tuM mArI pAse ya AvuM kAma karAve che ! saMsAramAM rahyo na hota, te mAre A vakhata Avata nahi!' AvuM kAMI manamAM ya thAya kharUM? bhagavAnanI pAse lagnanI vAta mUkavI emAM ya Indrane jokhama lAgatuM zrI Adi tIrthakara bhagavAnane latsava Indra jevA samyagdaSTine paNa kare paDe che. paNa Indra samaje che. zrI RSabhadeva bhagavAnanA caritramAM e vAta Ave che. avadhijJAnathI bhagavAnanA lagnanA samayane jANIne, Indra pitAne AcAra samajIne, bhagavAnane lagnotsava karavAne te AvyA hatA, paNa bhagavAnanI pAse lagnanI vAta mUkavI, e kAMI sahelI vastu hatI? indra AvIne bhagavAnanA caraNomAM praNAma karyA bAda, hAtha joDIne bhagavAnane pahelAM te ema ja kahyuM ke-Apa te jJAnanA nidhi che; jJAnanA nidhi evA Apane Apa amuka kAryamAM pravartA-ema kahevuM, e mUrkha mANasanuM kAma che, eTale je kaI Apane amuka kAryamAM pravartAvavAne che, tenuM e kArya upahAsane pAtra ja kare; parantu sevake kaIka vAra kAMIka svacchandI vacana paNa bole, te ya Apa te ati kRpAlu che, eTale evA paNa sevakone Apa kRpAdraSTithI ja juo cho! sevakoe svAminA abhiprAyane jANIne ja bolavuM joIe, chatAM ajANapaNe je kAMI bolAya, tethI Apa ava
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIjo bhAga 38. Apa kRpA karaze nahi!' AvA bhAvanI bhUmikA karyAM bAda, Indra kahe che ke-Apa jyArathI garbhamAM AvyA, tyArathI vItarAga che, ema huM mAnuM chuM; ane cAra purUSArthAMmAMthI khIjA koI paNa purUSArthInI Apane apekSA nathI, paNa Apa mAkSapurUSArthane mATe ja sajja che, ema paNa huM mAnu` chuM. mAma chatAM paNu, huM nAtha! ApanA dvArA jema mekSamA pragaTa thavAnA che, tema leAkeAnA vyavahAramAga paNa samyak prakAre ApanA dvArA ja pragaTa thavAnA che; eTale, leAkavyavahArane mATe khApanA pANigrahaNanA mahAtsava karavAnI mArI icchA che; te Apa mane tema karavA devAnI kRpA karA !'Ama kahIne, Indra, bhagavAnane kahe che ke-' huM svAmin ! sumagalAdevI ane sunandrAdevI sAthe Ape vivAha karavA te ceAgya che. e banne kanyAe pRthvInA bhUSaNa samAna che, rUpavatI che ane Apane anukUla che ! ' bhagavAna zrI RSabhadevasvAmijIne, indra jevAe paNa, lagnanI vAta AvI rItie kahI che! e vakhate bhagavAnane rAgamADunIyanA utkraya nahAtA ? hatA, chatAM indre e tArakane 'ga vAsathI ArabhIne Apa vItarAga che'-ema kema kahyuM ? e mATe ke-rAgamohanIyanA uddaya heAvA chatAM paNu, e tArakanA pariNAmo virAgapUrNa hatA. zAthI ? nimala viveka anenima la evAM traNa jJAne e sahita hatA ! samyagdarzana guNa jenAmAM pragaTe, tenAmAM rAgamohanIyanA udaya tA hAya, paNa viveka AnyA eTale virAgabhAva pragaTayA vinA rahe ja nahi! bhagavAna hajI teA aviratimAM beThelA che, paNa e tArakanu samakita bahu ja ni+la che ane ethI saMsAramAM paNa evA virAgabhAvathI varte che ke-Indra jevAne ya e tArakanI pAse 25
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ 386 cAra gatinAM kAraNe lagnanI vAta mUkavI, e jokhamakAraka lAge che. Indra lagnanI vAta karI, eTale bhagavAne avadhijJAnathI joyuM ke-mArUM bhegaphala kama evuM daDha che ke-tresaTha lAkha pUrva eTale kALa mAre e bhegavavAnuM ja che!" tyAre bhagavAne avadhijJAnathI jANyuM ke-A bhegaphala karmane bhagavyA vinA chUTake thavAne nathI, tyAre bhagavAnanuM mAthuM hAlI gayuM che, mukha nIcuM namI gayuM che ane karamAelA kamaLa jeve e tArakane ahera thaI gaye che. bhagavAna Ama mauna rahyA, eTale Indra bhagavAnanI saMmati samajI laIne, lagnane lagatuM kArya zarU karI dIdhuM! have koI pUche ke-"bhagavAna kema paraNyA?"--te zuM kaheze? bhagavAna viSayarAgathI paraNyA, ema kaheze? bhagavAnane paNa paraNavAne meha thaI gaye hare, ema kaheze? evuM bolavAnuM pApa bhUla-cUke paNa thAya nahi, tenI kALajI rAkhaje. bhagavAna zrI arihantadevenuM antima bhavanuM jIvana, jJAnapradhAna hoya che. antima bhavamAM e je kAMI kare, te kamane khapAvavAne mATe ja kare ! e tArakenA antima bhavanA jIvana viSe jarA ya ghasAtuM belavuM, e mahA pApanA udaya vinA bane nahi. samyagdaSTine kevA vicAra Ave ? tame paraNyA tyAre tamane kAMI vicAra Avele khare? A pApamAM bhAre paDavuM paDe che, evI zarama AvelI kharI? paraNelA, te utsAhamAM ke zaramIMdA banIne nIce maDhe? kadAca tamArAM lagna thayAM tyAre tame ajANa haze, e vakhate tamane gama nahi hoya, paNa tame jyAre tamArA dIkarA-dIkarInAM
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 387 lagna karyA, tyAre tamane gama hatI ke nahi? ke, e badhuM patAvyA pachI tame samyakatvane pAmyA che? dIkarA-dIkarInA lagna vakhate lAla pAghaDI paherI haze, tyAre ema manamAM thayeluM ke-"mAre AvA kAmamAM lAla pAghaDI paherIne pharavAnuM? zuM nATaka che mArUM? kevA saMjogamAM huM phasANuM chuM ke-mAre A veSa bhajave paDe che?" haiyAmAM samyagdarzana guNanI chAyA hoya, te AtmAne ke vicAra Ave, tenI A vAta che. tevA vakhate tame mahAlyA haze, te tamane ema lAge che ke huM te vakhate ke bevakUpha banyuM hatuM !' tamArA gharamAM badhA sukhI hoya, hera karatA hoya, dIkarA ya sukhamAM hoya ane dIkarIne ghera paNa sukha hoya; te vakhate, tamane e vAtanuM kadI paNa dukha thAya kharUM ke-A badhAne huM saMsArathI khaseDI zakate nathI? huM kamanasIba e chuM ke-zarIra kharAba maLyuM che ane mana paNa nabaLuM che, eTale saMsAramAMthI nIkaLI zakatuM nathI ane A badhAne huM virati, pamADI zakatuM nathI!? A vicAra keI di Avela khare? tamArA chokarAnA chokarAne ramADavAne mATe, ke tamArA hAthamAM ApavAne mATe Ave, te tame ene le, ramADe, paNa te vakhate tamane manamAM emeya thAya kharUM ke-"are re, zuM meha che? mArA chokarAne A chokaro vahAlo lAge che, paNa A chokaro enA praNeya le, te emAM ya navAI nahi. A te saMsAra che. karmanuM nATaka che. keTalAyanA chekarA bApane herAna karanArA nIvaDayA, chatAM cheka samajate nathI! AnA rAgamAM chokare bhAnabhUle na bane te sArUM !" A kaI vicAra Ave khare? samyagdaSTi AtmAne mehanI kriyA karatI vakhate
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388 cAra gatinAM kAraNe paNa mehanI bhayaMkaratAne vicAra Ave te emAM navAI nathI. saMteSI ane asaMteNInA sukhanA anubhavamAM jema phera tema samaktiI ne mithyASTimAM pheraH bIjA devalokamAM jAya ane A devalekamAM jAya, emAM bahu phera. Rddhi Adine phera te khare, paNa sukhane anubhava karavAmAM ya ghaNo phera. samakitI nIcenA devalokamAM paNa je sukhane anubhava karI zake, te sukhane anubhava mithyAdaSTi ucca devalekamAM paNa karI zake nahi. mithyAdaSTi AtmA, bIjAonI adhika Rddhi Adine jue. eTale enAmAM enI IcchA ane pitAnI IrSyA pragaTe, ethI, e je maLyuM che tene sukhe bhegavI zake nahi ane je nathI maLyuM tenI IcchAdikathI manamAM rIbAyA kare, samyagdaSTi te visagI hoya, eTale e bIjAne vadhu maLyuM hoya te joIne baLanAro na hoya ane je pitAne maLyuM che temAM tenI ati lupatA na hoya. tame, saMteSanA ne asaMtoSanA sukhano ne duHkhane anubhava karyo che ke nahi? jenAmAM saMtoSa heya che, te mahine 50 rUpIA lAvate hoya che te paNa herathI jIve che; ane, lAkhe pati paNa je asaMtoSI hoya che te te sukhe jIvI zakato nathI. ekanA haiyAmAM khuba nirAMta te bIjAnA haiyAmAM upAdhine pAra nahi. A upathI tame vicAre ke-eka AtmAmAM samyaktvanA pariNAma vartatA hoya ane bIjA AtmAmAM mithyAtvanA pariNAma vartatA hoya, te ekanI eka sthiti ne ekanI eka yiAmAM paNa, e be vacce keTale bheda paDe? samyaphavanA pariNAma ane mithyA
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = == = bIjo bhAga tyanA pariNAma, keTale phera paDe? saMteSa sAmAnya guNa hovA chatAM paNajenAmAM saMteSa hoya che ane jenAmAM asaM. teSa hoya che, e be vacce moTe phera paDe che ane tethI DAmAM lahera kare che, te samyaphava jenAmAM hoya tene ke anubhava thAya ? samyaphava. te saMteSathI ghaNe meTe guNa che ne? samyakatva guNa , duHkhamAM rIbAmaNu thavA de nahi! ane, sukhamAM unmatta banavA de nahi! samyakatva te, manane mekSa tarapha ane bhagavAne kahelA mekSanA upAyane AcaravA tarapha kheMcyA kare. samyaphatvanI hAjarI, AtmAnA pariNAmamAM kevI jambara asara upajAve che? avirati paNa samyagdaSTi, manuSya ane tiryaca, AyuSyanA baMdha vakhate je samyaktvanI hAjarI hoya te, vaimAnikathI ochuM AyuSya upAje ja nahi ! akAma nija rA: akAma nijerA, e paNa devakanA AyuSyanA Azra pikIne eka Azrava che. nirjarA, sakAma ane akAma-ema be prakAranI gaNAya che. sakAma nirjarA, mukhyatve miene hoya che. sakAma nirjarA, avirata samyagdaSTione ya hoI zake che, paraMtu mithyAdaSTi AtmAone sakAma nijare nathI ja hotI, evuM nathI. mithyAtvanI mandatA AdinA gamAM, mithyASTi AtmAene paNa sakAma nirjarA thAya, e saMbhavita che. karmanirja rAnA hetuthI karelI pravRtti AdinA vege je karmanirbhara thAya, te sakAma nirjarA kahevAya. pApanI kriyA karatAM paNa thAya ke-A gayA vinA AtmAnuM hita thavAnuM nathI! AmAne karmathI vikhuTA paDavAnI je IcchA, te sakAma nijerAnuM
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ 390 cAra gatinAM kAraNe mULa che. akAma nirjaze, eTale AvI paDelAM duHkhAdine veThatAM je karmanirjarA thAya te! duHkhAdine veThatAM paNa, ghaNI karmanirjarA thAya che ane ethI te devakanuM AyuSya paNa baMdhAI zake che. nArakI marIne nArakI na thAya, temAM paNa pradhAna kAraNa akAma nirjarA che. duHkha veThatAM veThatAM A akAma nirjarA thAya, paNa temAM ya jIva je dudhdhana AdimAM paDI jAya, te nijare tenAthI vadhArene ya baMdha paDI jAya evAnI akAma nirjarAthI devalokanA AyuSyane baMdha thAya nahi. keTalAka nabaLA evA hoya che ke-mAra paDe, te e vicAra kare ke karIe? ApaNe jera nahi, eTale sau mAre. ApaNe nabaLA chIe mATe mAra khAI le." mAranArane vicAra karavAne badale pitAnI nabaLAIne vicAra kara ane manane zAMtimAM khe. je ke-A akAma nirbhara che, chatAM e vakhate devavekAdinA AyuSyane badheya paDI jAya; jyAre keTalAka nabaLa. evA hoya che ke-ene mAranArane, e, gALa dIdhAmAMthI jAya nahi! maDhe gALa devAya tema na hoya, te pAchaLeya gALa de. manamAM pelAnA upara guse karyA ja kare. AvAne kharAba gatinA AyuSyane baMdha paDI jAya eTale, akAma nirjarA, e kAMI devagatinuM AyuSya bAMdhavAnuM nizcita kAraNa na kahevAya. sarvavirati Adi kAraNe avyabhicArI kahevAya ane AvAM kAraNe vyabhicArI kahevAya. duHkhAdine veThatAM pariNAma jaLavAI jAya te kAraNa banI jAya, bAkI nakkI kahevAya nahi. kalyANamitrane saMparkaH kalyANamitrane saMparka, e paNa devagatinuM kAraNa banI
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ = = = == = = = bIjo bhAga 391 zake che. mitra karavA game te sArA mANasone ja mitra karavA game, e paNa bhaviSyanA abhyadayanI sUcaka vastu che. maitrI karavI, te te evA mANasanI ja karavI, ke je ApaNane sukhamAM ne duHkhamAM kalyANakArI salAha Ape. kalyANamitra te kahe vAya, ke jenA sahavAsathI, jenA paricayathI pApanI buddhi jAge te nahi, paNa pApanI buddhi hoya te ya te nAza pAmI jAya. tamane kevA mANasanI maitrI karavI game? tame maLo tyAre AtmAnI, puNya-pApanI, paraloka AdinI vAta kare tevAnI maitrI karavI tamane game? ke, tamArI pAse besIne gAmagapATA hAMke-evAnI maitrI karavI tamane game? moTe bhAge, devakagAmI jIne kharAba mitrane vega na game. ene mitra game to kalyANamitro game. evA hoya che, ke jeo kaI sArI, AtmAnA hitanI vAta karanAra maLI jAya, to tenI sAthe be kalAka besI rahe ane nakAmI tathA nukazAnakArI vAte karanAra pAsethI jhaTa uThI jAya. evA sthAne hoya ke-jhaTa uThI zakAya tema na hoya ane vAte sAMbhaLyA ja karavI paDe tema hoya, te ya emane uThI javAnuM mana thayA kare. keInI nindAdinI, anIti AdinI ane artha-kAmanI vAta karanAra game nahi. tamane dhaMdhA-dhApAnI vAta karanAra bahu game ke dharmanI vAta karanAra bahu game ? jagatanI vAta karanAra maLe, e game? ke, AtmAnI vAta karanAra maLe, e game? jene kalyANamitrane saMparka game te devake jAya, kAraNa ke-AmAnA pariNAmamAM kuNAza AvyA vinA ane dharma taraphanuM AMzika paNa valaNa AvyA vinA, kalyANamitrane saMparka game nahi. A udhamasAdhya vastu che. AmAM, tame purUSArtha kare gamana karanAra vAta karatA
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392 cAra gatinAM kAraNa tA te phaLe evA che. sArI vAta tarapha sadbhAva hoya ane kharAkha vAta tarapha aNugamo hoya, te kalyANamitrane saMpaka rUce. kalyANamitranA sapamAM rahenAra, prAyaH durgatimAM jAya nahi, kAraNa ke-enI mAnasika sthiti ane durgatimAM ghasaDI jAya tevI hoya nahi ane kalyANamitranA sa sanA pratApe enA pariNAmamAM ghaNA sudhArA thayA ja kare, eTale e devagatinuM AyuSya bAMdhe, emAM navAI pAmavA jevuM nathI. dha zravaNazIlatA : jenAmAM dharma zravaNazIlatA rUpa guNa hoya che, te pazu devagatinA AyuSyane upArjanArA ane che. svabhAva ja eva ke-dharmanuM zravaNa karavAnuM mana thayA kare. jyAM dharma zravaNunI taka hoya, tyAM doDI javAnuM evA svabhAvavALAne mana thai jAya. Avu kayAre bane ? dharmanA anurAga haiyAmAM pragaTayo hoya te ! dharmAMnA anurAga pragaTacA pachI dhama zravaNanA svabhAva banI jAya te dharmanA anurAga vadhI jAya, nahi te e anurAgane vilaya thatAM vAra lAge nahi. sadharma kone kahevAya ane asadhama kAne kahevAya, enA viveka na pragaTaco hoya, te chatAM paNa dhama ne sAMbhaLavAnA svabhAva hAya, tA devagatinuM AyuSya baMdhAya. dharma zravaNa karavAnI vRttivALA AtmAomAM, pApanA rasa joradAra hAi zakatA nathI. badaIrAde dha zravaNa karanAranI vAta judI che. bAkI, dharmanI abhirUcithI dharmanu N zravaNa karavAne svabhAva, pApa pratye brugupsA pragaTyA vinA Ave nahi. ene dharmazravaNa karatAM haiyuM hAle ane ethI pApa karatAM pazu ema thAya ke--mAre A nahi karavuM joie! tamArAmAM A zujhu te iM
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 32 me? dharmanuM zravaNa karavAne vega hoya, tyAre te tame dharmazravaNa karavAne cUke ja nahi ? dharmazravaNa karavAnI sagavaDatA hAya, te tame bagAsAM khAtA besI rahe paNa dharmazravaNa karavA na jAva, evuM te bane nahi ne? dharmazravaNane svabhAva, viSaya ane kaSAya upara kAbU AvyA vagara Ave nahi. rUDhi AdithI dharmazravaNa karavAne janArAone paNa, je barAbara dharmazravaNa kare te jarUra lAbha thAya, paNa UMgha kADhavAnuM kAma e vakhate ja kare te zuM thAya ? sakeTalAka te zaMkhathI Ave che. zokhathI Ave te ya AMkha mIMcAya nahi. jene jene zokha heya, te tene mATe tyAre ja uMghavA mAMDe evuM banatuM sAMbhaLyuM che? muddo e che ke-pApane rasa ghaTe ane dharmane rasa pragaTe, to ja sAcI dharmazravaNazIlatA Ave. pAtradAna : pAtradAna, e paNa devakanA AyuSyanA Azra paikIne eka che. AmAM, dAnarUcinI sAthe, pAtranI paNa rUci che. sArUM pAtra dekhAya, tyAM dAna karavAnI vRtti adhika thAya. atyAre ApaNe pAtraapAtranI carcAmAM utaratA nathI, kema ke-tame samaje ke-ekAnta mekSamArganI ArAdhanA karanAra ane je keImaLe tene mokSamArgamAM ja pravartAvavAnI vRttivALAonA jevuM uttama pAtra eka paNa nathI. pAtradAnanI vRttivALAmAM sAre bhAva heje hoya, kema ke-enI najara pAtratA tarapha paNa che. mahAtmAne jotAM, ene thAya ke-"mAruM kAMI paNa AvAM mahAtmAnA upagamAM Ave te saphala thAya !" pAtratA tarapha
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ 394. cAra gatinA kAraNo najara, e dharma tarapha najara che. dharmanA sAdhakane dharmanI sAdhanAmAM sahAyaka banavAnI vRtti, e dharmanI abhirUcinI sUcaka che. supAtre kareluM DuM paNa dAna, mahA lAbhanuM kAraNa bane che, kAraNa ke-dAnanI vastune enA je kaI sadupa ga nathI. tIrthakSetramAM te pAtradAnanI bhAvanAne khUba khUba khIlavavI joIe. tapa to nirjarAnuM parama kAraNa che : tapamAM paNa e tAkAta che ke-tapanA AcaraNamAM rakta rahenAra devagatinA AyuSyane upAje. keTalAke. tapamAM bahu TevAI gayelA hoya che. vAta vAtamAM upavAsa, chaTha, adama, Adi tapa karanArAo che. tapanI joDe jemane e meLa thaI gayuM hoya che, teo jhaTa devalokamAM jAya che. tapa kAMI takalIpha veDyA vinA thaI zaktA nathI sAce tapa te e che ke-je zarIrane tapAvavAnI sAthe, kamane paNa tapAve. tapa, e nirjarAnuM parama kAraNa che. pitAnA mana-vacana-kAyAnA meMgene tapamAM janArane, je tenAmAM viveka heya, to mukti ya muzkela nathI, te devakanuM pUchavuM ja zuM ? jeo tapa karatA nathI ane sUtelA tapasvine joIne tenI TIkA karavAmAM AnaMda mAne che, teo tapana bhAvane paNa kyAMthI pAmavAnA? tapa nahi karI zakanAranA haiyAmAM paNa, tapanI kiMmata joIe. pite tapa nathI karatA ane pitAnI e nabaLAIne chUpAvavAne mATe tapasvionI TIkA kare che. e te bevaDuM pApa bAMdhe che. parivane zuM thatuM haze, te samajavuM hoya te tapa karI juo! anubhava thAya te jhaTa samajAya. aNu
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 395 samajathI nindA karanArAo paNa anubhave sudharI gayA che. eka ThekANe upadhAna hatAM. tyAM, eka bhAI evA hatA kebahAra besIne ja upadhAna tapa karanArAonI kuthalI karyA kare ! jyAre taka maLe, tyAre e kahe ke-"badhA mAlamalIdA, uDAvavAne bhegA thayA che ! upadhAnanI raI te juo ! sattara jAtanI mIThAI ! pachI kahe che ke-ame tapa karIe, chIe." emAM banyuM evuM ke-emanA keI sagAe zrI upadhAna tapamAM praveza karela ane ethI emanA taraphathI eka TeLI rakhAelI. lekavyavahArathI emaNe paNa TeLImAM bhAga rAkhele, eTale e pIrasavAne mATe aMdara AvyA. emaNe joyuM keATalI badhI cIjo che, paNa A tapavie te mAMDa mAMDa thoDuM khAI zake che ! 48 kalAke khAvAnuM maLe, te zuM khavAya? pachI te, pote jAte Agraha karI karIne pIrasavA lAgyA, sArAmAM sArI mIThAI emaNe pIrasavA mAMDI, paNa taparivaothI khAI zakAya tema hoya to le ne? e vakhate, emane thaI gayuM ke-ATalI paNa cIje ochI gaNAya, kema ke-48 kalAke eka vAra khAvAnuM, te kAMIka paNa bhAve te thoDuM ya khAI zake ne? ATalA anubhavathI emanA vicAro pharI gayA. pachI te, emaNe mArI pAse AvIne, pahelAM tapasvionI je nidA karelI, te mATe raDate raDate mAphI mAgI ! tema, jene ema lAgatuM hoya ke-tapasvI sUe, kema?, te eka vAra tapa karI jue te khabara paDe. jJAnI te ema paNa kaheze ke-Ama tapa na thAya! tapa kare, paNa te zakitane samajIne karo! tapa evI rItie kare kebIjI jarUrI kriyAo sadAya nahi! paNa tamAre tapa kare.
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396 cAra gatinA kAraNe nahi ane TIkA karyA karavI, e chAje nahi. tame TIkA karaze te durgatimAM jaze ane A sUte sUte tapa karanAro paNa sadgatimAM jaze. tapa karavAnuM mana thayA kare, tapa karavAnA keDa thayA kare, te paNa ethI ghaNe lAbha thAya. ajJAna tapa na phaLe-e vAta judI, paNa ene artha e che ke-e tapathI je sundara phala maLavuM joIe te na maLe, paNa devalokAdi na maLe ema nahi! tapasvine UlaTI thAya, ADA paDe, paNa khAya nahi e ochI vAta nathI. je paccakhANa lIdhuM, te cana kena paNa pUrUM karavuM, te sahelI vAta nathI. e vakhate, mananA pariNAma bagaDe nahi ane tapanA pariNAma TakyA rahe-enI kALajI jarUra rAkhavI joIe. bAkI, tapane abhyAsa pADavAne mATe sUIne tapa pUro kare, te ya lAbha thAya. ene khyAla joIe ke-tapa karavA chatAM paNa mArI saMyamanI sarva kiyAo nirAbAdha rahe, evI zakti mAre pedA karavI che! bahAra paccakhANa ne aMdara pola, evA ya nAdAne hoya che. evAne tapano abhyAsa nahi paDe ane tapanI avagaNanA AdinuM pApa lAgaze. tapamAM te bahu guNa che. bahu samajAtuM na hoya, paNa bhagavAne kahelo A tapa che, mATe mAre A tapa kara joIe, pajusaNa AvyAM mATe aThThAI karUM, aThama karUM-ema thAya ane zarIra narama hoya te ya tapa karavAnuM mana thAya, e eka prakArane ArAdhakabhAva che. evA devakanuM AyuSya bAMdhe, emAM kAMI navAI jevuM nathI. devalekanA AyuSyanA Azrane varNavatAM, ahIM to, mAtra "tapa" ema kahyuM che, jyAre keI ThekANe "bAla tapa" kahela che. bAla tapa karanAra ajJAna hovA chatAM ya, enA
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga tapanA prabhAve e devalokamAM jAya, e bane. bAla tapasvie ko keTalAM veThe che? game tevI TADha veThe, game te taDake veke, ThaMDImAM pANImAM ughADA zarIre rahe ane garamI vakhate AjubAju agni saLagAvIne bese, tapelI retImAM paDayA rahe. A badhuM ajJAna kaSTa che, paNa kaSTanuM sahana to che ne? khAvuM te ravarganuM kAraNa che-ema nathI lakhyuM ane ajJAna paNa tapa e svarganuM kAraNa che-ema lakhyuM che. tapa karanArAomAM ajJAna haya, aNasamaju hoya, paNa tapanA svabhAvavALA ane ulAsathI tapanuM paccakhANa karIne game teTaluM veThavuM paDe te ya tene bhaMga nahi karanArane hAtha ja joDavA. avivekanI anumodanA karavAnI ke ene uttejana ApavAnI A vAta. nathI, paNa ta5 pratye anAdarabhAva AvI javA pAme nahitene aMge kALajI rAkhavAnI A vAta che. tapanA sAcA phalane pAmavuM hoya, te zuM karavuM joIe--e vAta judI che, paNa tapane abhyAsa karavAne mATe ja theDI avidhi sevatA hoya ane haiyAmAM vidhibahumAnavALA hoya, te te avagaNavAne yogya nathI, e pUratI ja A vAta che. zraddhA zraddhA eTale samyagdarzana athavA dharmakaraNane abhilASa. mokSanI abhilASAthI dhamane karavAnI abhilASAmAM devalokanuM AyuSya bAMdhavAnuM sAmarthya che. keIne ya dharma karate joIne, ene hAtha joDavAnuM mana thAya ane kyAre huM paNa A dharma karUM?"--A vicAra jene Ave, tenA pariNAma sArA hoya te kharAba pariNAmavALAnA antaHkaraNamAM
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 cAra gatinAM kAraNe A abhilASa pragaTI zake nahi. ratnatrayInI avirAdhanA ratnatrayInI avirAdhanA, e paNa devagatinuM AyuSya bAMdhavAnuM eka kAraNa che. ratnatrayI eTale samyagdarzana, samyajJAna ane samyaphacAritra. e traNanI ArAdhanAnuM te sAruM phala che ja, paNa jenAmAM ratnatrayInI virAdhanAthI sadAne mATe bacatA rahevAnA pariNAma hoya, te ya devalekanA AyuSyane upArjanAre banI zake che. ratnatrayInI virAdhanAthI bacavAnI vRtti, e ratnatrayI pratyene sadubhAvane sUcave che. ratnatrayI, e bhagavAna zrI jinezvaradevee pharamAvele mokSamArga che ane mArAthI enI ArAdhanA na thaI zake te ya mAre enI virAdhanAthI te avazya bacavuM joIe, AvI vRtti jenA haiyAmAM hoya, te devakanA AyuSyane bAMdhe, e sahaja che ne? kema ke-haiyAmAM ratnatrayI pratyenA sadUbhAvavALA pariNAma che ! padma ane pIta lezyA : I cha lezyAonA pariNAmanI vAta ApaNe vicArI AvyA chIe. ahIM kahe che ke-mRtyu vakhate padma lezyA agara pIta lezyAne pariNAma hoya, te te marIne devalokamAM utpanna thAya. je jIva marIne devakamAM utpanna thavAnuM hoya, tevA jIvane ja maraNa vakhate pava agara pIta vezyAnA pariNAma hAya. durgatimAM janAra jIvane, maraNa vakhate AvA prakAranA pariNAme heya ja nahi. phamaraNe maravuM tapanI vAtamAM ApaNe bAla tapanI vAta karI lIdhI
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ bIjo bhAga 399 che; ahIM bAla tapa pachI bAla maraNanI vAta karI che. jANuM joIne agnimAM baLI maravuM, pANImAM DUbI maravuM athavA te gaLe phase khAIne maravuM-evI rItie maranAra paNa devagatine pAme, e zakya che. A prakAranAM badhAM mRtyu beTAM ja gaNAya. evI rItie maranArane ghaNuM kaSTa veThavuM paDe che eTale ane te vakhate sArI lezyAne ega thaI jAya te devaleka maLI jAya, paNa enI kiMmata nahi. evAo prAyaH vyantarAdimAM utpanna thAya. keIke kahyuM ke-devalekamAM javAno A upAya che ane ethI devalokamAM javAnA ja vicArathI agnimAM praveza kare, pANImAM DUbI mare ke gaLe phAMso khAya, te pahelAM AyuSya na bAMdhyuM hoya te devalekamAM jAya e zakya che. vivekI mANasa AvA maraNane Icche nahi. keI AvI mUrkhAI kare ane kacchamAM pariNAma bagaDI jAya, te zuM thAya ? mahA puNya maLelA manuSyajanmane pAmIne, devalekane mATe AvA kumaraNe maravuM, te karatAM vivekI banIne dharma na sAdhe, ke jethI devalokeya maLe ane jhaTa mokSa paNa maLe? avyakata sAmAyika avyakata sAmAyika, e paNa devalokanA AyuSyanA azrAve paikIne eka Azrava che. sAmAyika zuM e vagere kAMI jANe nahi, te chatAM paNa haiyAmAM samabhAva pragaTee bane ane ethI devalekanuM AyuSya baMdhAya. viSaya-kaSAyanuM jora hoya, te samabhAva Ave nahi. sAmAyika kara nAra paNa samabhAvamAM na hoya te devake jAya nahi ane sAmAyikano agara te sAmAyikanAM sUve, tenA artho Adine kaze khyAla na hoya
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ 400 cAra gatinAM kAraNe paNa samabhAva pragaTe te devaleke jAya, e zakya che. zubhAbhilASA : Ama, Aje devakanAM kAraNe pUrAM thAya che. cAreya gatinAM kAraNe, have te, tamArA jANavAmAM AvI gayAM che, eTale tame have durgatimAM kheMcI janArAM kAraNene te nahi ja sevavAnA ne? devagatinAM kAraNone sevavAmAM paNa, devagatine paugalika sukhane abhilASa rAkhe nahi. devagati maLe emAM e phAyade thavAne paNa saMbhava che keIndranI AjJAdithI bhagavAna zrI jinezvaradevanI parSadA A dimAM javAne vega thaI jAya ane tyAM samyagdarzana pamAI jAya! ApaNe te, e nakakI kare ke-jyAM sudhI saMsAramAM bhamavuM paDe tyAM sudhI durgati joItI nathI ane sadagati joIe che, kema ke-durgatinAM duHkha veThavAnI zakti nathI tema tyAM dharmasAmagrI durlabha che ane sadgatimAM paNa jyAM dharma sAmagrI maLe evuM ja sthAna joIe che! ApaNe have vahelAmAM vahelI take ApaNu AtmAnA saMsAraparyAyane anta ANave che ane te siddhALa mAM je tArakene ApaNe namaskAra karIe chIe-e tArakonA jevA ja ApaNe banI javuM che. Aje ApaNe nizcaya karI lIdhuM che ane e mATe ja ApaNe sadgatine IcchIe chIe, ema kharuM ne? AvA bhAve sadgatinAM kAraNene sevanAra AtmAone, sadgati sulabha ja che ane mokSagati temanI rAha jue che. sau AvA bhAvane pAme, e ja eka zubhAbhilASA. cAra gatinA kAraNe bIjo bhAga samApta
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ pU. parama zAsanaprabhAvaka, vyAkhyAna vAcaspati, AcAryadeva zrImad vijayarAmacandrasUrIzvarajI mahArAjazrInAM prabhAvaka pravacananA sArane pragaTa karatu ane 26 varSo thayAM pragaTa thatuM aThavADika patra zrI jaina pravacana Apa sAhaka na ho to Aje ja Apa grAhaka banI jAva. vigata mATe pUchAvA: zrI jana pravacana kAryAlaya che. zeTha zrI manasukhabhAInI poLa sA kAlupura roDa, amadAvAda,
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina daSTie tithirina ane parAdhana sabaMdhI sAhityasa grahano grantha VODAVODAVCD2NODULUDALODLOD krAuna 8 pejI sAIjhamAM chapAtA A grantha 500 thI paNa vadhu pAnAMonA thaze ane sane 1956 mAM pragaTa thaze, ODGINDWDRIDNIGDAGOEDE chuTaka nakalanuM mUlya : agIAra rUpIA (TapAla peTTIMga kharca alaga) * mAlaya La sAme zrI kriznA prinTarI, ratanapeLa-amadAvAda.