Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
स्थानाङ्गसूत्रे अथैतद्विपर्ययमालोचनादि कर्तृकविषय सूत्रत्रयमाह
मूलम्--तीहिं ठाणेहिं मायी मायं कटु आलोएज्जा पडिक्कमेज्जा जाव पडिवज्जेज्जा, तं जहा-मायिस्स णं अस्सि लोगे गरहिए भवइ, उववाए गरहिए भवइ, आयाई गरहिया भवइ ।१। तीहिं ठाणेहिं मायी मायं कटु आलोएज्जा जाव पडिवज्जेज्जा, तं जहा--अमायिस्स णं अस्सि लोगे पसत्थे भवइ, उववाए पसत्थे भवइ, आयाई पसत्था भवइ ।। तीहि ठाणेहि मायी मायं कटु आलोएज्जा जाय पडियज्जेज्जा, तं जहाणाणट्टयाए, दंसणट्रयाए, चरित्तट्रयाए ३ ॥ सू० ४५ ॥
छाया-त्रिभिः स्थानर्मायी मायां कृत्वा-आलोचयति, प्रतिक्रामति, यावत् प्रतिपद्यते, तद्यथा-मायिनः खलु असौ लोको गर्हितो भवति, उपपातो गर्हितो यह मेरा सत्कार है ये दोनों बातें मेरी कम हो जावेंगी ३ इस अभिप्राय से भी वह आलोचना आदि नहीं लेता है यह सूत्र प्राप्तप्रसिद्धि वाले पुरुषकी अपेक्षा से कहा गया है क्यों कि जिसने प्रसिद्धि उपाजित कर ली है ऐसे पुरुष का ही यश आदि की हानि होने के सद्भाव होता है । सू०४४ ॥
अय सूत्रकार इस पूर्वोक्त कथन से विपरीत हुए पुरुष के विषय में अर्थात् आलोचना आदि करने वाले के विषय में तीन सूत्र का कथन करते हैं-'तीहि ठाणेहि मायी मायं कटूटु ' इत्यादि ।
सत्रार्थ-तीन स्थानको लेकर मायी माया करके उसकी आलोचना करता है। प्रतिक्रमण करताहै यावत् यथार्ह प्रायश्चित्त करताहै, क्योंकि वह ऐसा આચના આદિ કરતો નથી. આ સૂત્ર પ્રાણપ્રસિદ્ધિવાળા પુરુષને અનુલક્ષીને કહેવામાં આવ્યું છે, કારણ કે જેણે પ્રસિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી લીધી હોય એવા માણસની કીતિ આદિની હાની થવાની વાત સંભવી શકે છે. તે સૂ, ૪૪ છે
હવે સૂત્રકાર પૂવસૂત્રમાં જેનું પ્રતિપાદન કરાયું એવા પુરુષ કરતા વિપરીત પુરુષનું એટલે કે આલેચના આદિ કરનારનું ત્રણ સૂત્ર દ્વારા કથન કરે छ-तीहिं ठाणेहि मायी मायं कट्ट" त्याल
સૂત્રાર્થ-ત્રણ સ્થાને (કારણો) ને લીધે માયી માયા કરીને તેની આલોચના કરે છે, પ્રતિકમણ કરે છે, પાપને અનુરૂપ પ્રાયશ્ચિત્ત પર્વતની પુક્તિ
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્રઃ૦૨
