Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३९०
स्थानाङ्गसूत्रे
अथ ऋजुवक्रपूर्वकशीलाऽऽचारघटितचतुर्भङ्गी-११ ऋजु मैक ऋजुशीलाऽऽचारः १, ऋजुर्नामको वक्रशीलाऽऽचारः २, वक्रो नामैक ऋजुशीलाऽऽचारः ३, वक्रो नामैको वक्रशीलाऽऽचारः ४॥ ११॥
___ अथ ऋजुवक्रपूर्वकव्यवहारघटितचतुर्भङ्गी-१२ ऋजु मैक ऋजुव्यवहारः १, ऋजुर्नामैको चक्रव्यवहारः २, वक्रो नामैक ऋजुव्यवहारः ३, वक्रो नामैको वक्तव्यवहारः ४॥ १२॥
___ अथ ऋजुवक्रपूर्वक पराक्रमघटितचतुर्भङ्गो-१३ ऋजु मैक ऋजुपराक्रमः १, ऋजुर्नामको वक्रपराक्रमः २, वक्रो नामैक ऋजुपराक्रमः ३, वक्रो नामैको वक्रपराक्रमः ४॥ १३॥
इति ऋजुचक्रादिघटित्त्रयोदश सूत्री १३॥ शीलाचार-३ प्रणत प्रणत शीलाचार-४। १२ वां चतुर्भङ्गी का सूत्र इस प्रकार से है-उन्नत उन्नत व्यवहार १ उन्नत प्रणत व्यवहार-२ प्रणत उन्नत व्यवहार-३ और प्रणत प्रणत व्यवहार-४ । १३ वां चतुर्भङ्गी का सूत्र इस प्रकार से है उन्नत उन्नत पराक्रम-१ उन्नत प्रणत पराक्रम-२ प्रणत उन्नत पराक्रम-३ प्रणत प्रणत पराक्रम-४ इस प्रकार से उन्नत प्रणत शब्दों के साथ मन आदि ७ पदों को जोडकर ७ चतुर्भङ्गी के मुत्र बने हैं । अब ऋजु और वक्र पदों के साथ ऋजु वक्र परिणत और रूप पदों को योजित करके दृष्टान्त और दान्तिक सम्बन्धी पहले की तरह ६ सूत्र, और चतुभङ्गीवाले ७ सूत्र विना दृष्टान्त के बनाये गये हैं, वे इस प्रकार से हैं-ऋजु ऋजु-१ ऋजु वक्र २ वक्रऋजु ३ और प्रसत साया२, (3) प्रशुत उन्नत शीयार भने (४) प्राणुत-प्रशुत शाहायार
मारमा सूत्रना या२ मांग-(1) Grनत-उन्नत व्यवहार, (२) Grldप्रयत व्यवडा२, (3) प्रयत-उन्नत व्यवहार, भने (४) प्रयत-प्रत व्यवहार
तरमा सूत्रना या२ मां-(१) Gन्नत-उन्नत राम, (२) उन्नत-प्रात ५२॥3भ, (3) प्रशुत-Grनत ५२।भ मने (४) प्रयत-प्रयत ५२।भ.
આ પ્રમાણે ઉન્નત પ્રણત શબ્દની સાથે મન આદિ ૭ પદેને જોડીને ચાર ચાર ભાંગાવાળા સાત સૂત્ર બન્યાં છે. હવે બાજુ (સરળ) અને વર્ક, આ એ પદે સાથે જ વક્ર પરિણત અને રૂ૫ (સંસ્થાન) પદોને ચેજિત કરીને દૃષ્ટાન્ન અને દાર્ટાબ્લિક સંબંધી બીજા ૬ સૂત્રે બને છે ( જેનું સ્વરૂપ પહેલા છ સૂત્રે જેવું સમજવું) અને ચાર ભંગ યુક્ત ૭ સૂત્રે વિના દષ્ટા ન્તના બનાવી શકાય છે (એટલે કે માત્ર પુરુષને જ અનુલક્ષીને બનાવી શકાય છે.) તે સત્રના ભાંગાઓનું સ્વરૂપ આ પ્રકારનું બને છે–
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨