Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
स्थानाङ्गसूत्रे चत्वारो लोकपालाः प्रज्ञप्ताः' इत्यनुवर्तते ते यथा-कालपालः १, कोलपाल: शैलपालः ३, शङ्खपालः ४। इति ।
" एवं भूयाणंदस्से "-त्यादि-एवम् अनन्तरोक्तधरणेन्द्रस्येव, भूतानन्दस्य तदाख्यस्यौदीच्यनागकुमारराजस्य, चत्वारो लोकपालाः प्रज्ञप्ताः, ते यथाकालपालः १ कोलपालः २, शङ्खपालः ३, शैलपालः ४। इति ।
" वेणुदेवस्से "-त्यादि-वेणुदेवस्य-तन्नाम्नो दाक्षिणात्यसुपर्णकुमारेन्द्रस्य चत्वारो लोकपालाः प्रज्ञप्ताः ते यथा-चित्रः १, विचित्रः २, चित्रपक्षः ३, विचित्रपक्षः ४। इति। ___ " वेणुदालिस्से" - त्यादि-वेणुदाले:-तदाख्यस्यौदीच्यसुवर्णकुमारेन्द्रस्य चत्वारो लोकपालाः प्रज्ञप्ताः, ते यथा-चित्रः १, विचित्रः २, विचित्रपक्षः ३, चित्रपक्षः ४॥ इति । __" हरिकंतस्से"-त्यादि-हरिकान्तस्य-तदाख्यस्य दाक्षिणात्यविद्युत्कुमारे न्द्रस्य चत्वारो लोकपालाः प्रज्ञप्ताः, ते यथा-प्रभः १, सुप्रभः २, प्रभकान्तः ३, सुपभकान्तः ४। इति । पालोमें संख्याका आगे पीछे हुवा है, धरणका तीसरा शैलपाल यहां चौथे स्थानपर है और यहाँके चौथे स्थानका लोकपाल वहां तीसरे स्थानपर आया है । वेणुदेव-और वेणुदालि ये दो इन्द्र सुपर्णकुमारोमें होते हैं, दक्षिणार्धके अधिपति वेणुदेवके लोकपालों में चित्र-विचित्र चित्रपक्ष-विचित्रपक्ष हैं। तथा वेणुदालि जोकि उत्तरार्धके अधिपति है उसके लोकपाल चित्र-विचित्र-विचित्रपक्ष चित्रपक्ष हैं यहाँभी पहेलेका चौथा दूसरेका तीसरा होगया है।
हरिकान्त-और हरिसह यह दो इन्द्र विद्युत्कुमारोंमें हैं, इनके लोकपालोके नाम प्रभ १, सुप्रभ २, सुप्रभकान्त ३, और प्रभकान्त हैं । લોકપાલનાં નામ ઊલટા સૂલટી કરવાનું કહ્યું છે તેમ અહીં પણ કરવું જોઈએ. એટલે કે ધરણને ત્રીજે લોકપાલ (શૈલપાલ) ભૂતાનંદને ચેાથે લોકપાલ છે અને ધરણને ચેાથે કપાલ ભૂતાનંદને ત્રીજે લેકપાલ છે. વેણુદેવ અને વેણુદાલિ, આ બે સુપર્ણકુમારોના ઈદ્રો છે. દક્ષિણના અધિપતિ વેણુદેવના લોકપાલનાં નામ ચિત્ર, વિચિત્ર, ચિત્રપક્ષ અને વિચિત્રપક્ષ છે. અને ઉત્તરાધના અધિપતિ વેણુદાલિના લોકપાલોનાં નામ આ પ્રમાણે છે-ચિત્ર, વિચિત્ર, વિચિત્રપક્ષ અને ચિત્રપક્ષ. અહીં પણ ત્રીજા અને ચોથા લોકપાલનાં નામ ઉપર મુજબ ઊલટા સૂલટી સમજવા.
હરિકાન્ત અને હરિસહ, આ બે ઈદ્રો વિદ્યુસ્કુમારોના છે. હરિકાન્ત દક્ષિણાર્ધને અધિપતિ છે અને હરિસહ ઉત્તરાર્થને અધિપતિ છે. તેમનાં
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
