Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुधा टीका स्था० ४ उ०२ सू०५१ दोषत्यागीजीवस्वरूपनिरूपणम् ६५९
चतस्रो धूमशिखाः प्रज्ञप्ताः तद्यथा-वामा नामैका वामाऽऽवर्ता० ४, ।१०। एवमेव चतस्रः स्त्रियः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-चामा नामैका वामाऽऽवर्ता० ४, ।११। ___चतस्रोऽग्निशिखाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-वामा नामका वामाऽऽवर्ता० ४, । १२ । एवमेव चतस्रः स्त्रियः प्रज्ञप्ताः तद्यथा-बामा नामैका वामाऽऽवर्ता० ४, १३ ।
चतस्रो वातमऽलिकाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-वामा नामका वामाऽऽवर्ता०, ४, १४। एवमेव चतस्रः स्त्रियः प्रज्ञप्ताः, तयथा-वामा नामैका वामाऽऽवर्ता० ४,।१५।
चत्वारो वनखण्डाः प्रज्ञप्ता तधथा-वामो नामैको वामाऽऽवर्त० ४, (१६) एवमेव चत्वारि पुरुष नातानि प्रज्ञप्तानि, तद्यथा-वामो नामैको वामाऽऽवतः० ४ (१७) मू० ५१ ____टीका-"चत्तारि पुरिसजाया " इत्यादि-स्पष्टम्-नवरम् एकः-कश्चित् पुरुषः आत्मनः-स्वस्य दुनयेषु प्रवर्तमानस्य अलमस्तु-निषेधको भवति । यद्वा-समयपरिभाषया-' अलमत्थु' इति शब्दः समर्थार्थकः, ततश्चायमर्थः-एकः कश्चित् पुरुषः आत्मनः-स्वस्य निग्रहे समर्थः-कुशलो भवति, किन्तु परस्य अन्यस्य अल. ___यह गर्दा दोषत्यागी को ही समीचीन होती है अन्यको नहीं, इसके लिये अब सूत्रकार दोषत्यागी जीव स्वरूपका निरूपण चतुर्भङ्गीवाले १७ सूत्रोंको कहते हैं । " चत्तारि पुरिसजाया पण्णत्ता " इत्यादि-- टीकार्थ-पुरुष जात चार कहे गयेहैं जैसे कोई एक पुरुष ऐसा होताहै जो दुर्नयमें प्रवृत्त अपने आपका “ अलमस्तु" निषेधक होता है, अथवा कोई एक पुरुष ऐसा होता है जो अपने आपका निग्रह करने में कुशल समर्थ होता है । यहां-"अलमस्तु" शब्दका अर्थ समय भाषाके अनु. सार समर्थ होता है, कुशल होता है, किन्तु-" णो परस्स" परका निषेधक वा उसका निग्रह करने में समर्थ नहीं होता है १, ऐसा पुरुष
આ ગહ દોષત્યાગીને જ સમીચીન થાય છે-અન્યને નહીં તે કારણે હવે સૂત્રકાર ચતુર્ભ ગીવાળા ૧૭ સૂત્ર દ્વારા દુષત્યાગી જીવનું સ્વરૂપ પ્રકટ 3रे छ. " चत्तारि पुरिसजाया पण्णत्ता" त्याह
ચાર પ્રકારના પુરુષે કહ્યા છે—(૧) કેઈ એક પુરુષ એ હોય છે કે २ दुयमा प्रवृत्त पोतानी त “ अलमस्तु” २॥वाने समय जय छे, અથવા કેઈ એક પુરુષ એ હોય છે કે જે પોતાના આત્માને અથવા छन्द्रियाना नि ४२वार समर्थ डाय छे, ५Y " णो परस्स" परना निषेધક હોતું નથી, અથવા પરનો નિગ્રહ કરવાને સમર્થ હેતે નથી. ( અહીં 'अलम् ' ५४।। अथ समय परिभाषा अनुसार 'समय-श' थाय छ) એ પુરુષ મૌનવ્રતી સાધુરૂપ હોય છે.
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
