Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 550

सुधा टीका स्था०४ उ०१ सू० २४ समेददृष्टिवाद निरूपणम्
५३५
टीका - " चoad डिवाए " इत्यादि - दृष्टिवाद :- दृष्टयो दर्शनानिनैगमादयो नयाः, तानि उद्यन्ते-उच्यन्तेऽत्रेति दृष्टिवादः । यद्वा ' दृष्टिपात ' इतिच्छाया, तत्पक्षे दर्शनानि पतन्ति अवतरन्ति यत्रेति दृष्टिपातो- द्वादशमङ्गम्, स चतुर्विधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-" परिकर्म " - सूत्रादिग्रहणयोग्यतासम्पादनसमर्थ कर्म परिकर्म कथ्यते, गणितादिकर्मवत् तच्च सिद्धश्रेणिकादि ।
1
" सूत्राणि " - ऋजुमुत्रमभृतीनि द्वाविंशतिः इह सर्वद्रव्यपर्यायनयाद्यर्थसूचनात्सूत्राणि कथ्यन्ते ।
66
-
पूर्वगतम् " - तत्र पूर्वाणि सर्वश्रुतात्पूर्व क्रियमाणत्वात्पूर्वाणि तानि चोत्पादप्रभृतीनि चतुर्दश, तत्र गतं प्रविष्टं यत् श्रुतं तत् पूर्वगतम्, पूर्वगतशब्देन सूत्रार्थ - दृष्टिवाद चार प्रकारका कहा गया है । जैसे - परिकर्म १, सूत्र २, पूर्वगत ३ और अनुयोग ४ |
टीकार्थ - नैगमादिनयोंका नाम दृष्टि है, इन दृष्टियोंका जिसमें वर्णन है वह दृष्टिवाद है । अथवा " दिट्टिवाए " की संस्कृतच्छाया दृष्टिवाद है। इस पक्षमें दर्शनोंका जिसमें स्वरूप कथन हो ऐसा १२ वां सूत्र दृष्टिपात है । यह दृष्टिवाद परिकर्म आदिके भेदसे जो चार प्रकारका कहा गया है उन प्रत्येकका तात्पर्य ऐसा है जो कर्म गणितादि कर्मकी तरह सूत्रादि ग्रहण करनेकी योग्यताका सम्पादन करने में समर्थ होता है वह परिकर्म है । यह परिकर्म सिद्धश्रेणिकादि रूप है । ऋजुसूत्र आदि २२ - सूत्र है । ये २२ सूत्र सर्वद्रव्य, सर्वपर्याय, नय, आदिरूप अर्थका सूचन करते है इसलिये सूत्र कहे गये हैं । " पूर्वगत " - सर्वश्रुत के पूर्व किये गये होनेसे उत्पात आदि १४ पूर्वोको
सूत्रार्थ - दृष्टिवादना नीचे प्रभाये यार प्रहार ह्या छे -- (१) परिम्भ, (२) सूत्र (3) पूर्वगत भने (४) अनुयोग
""
છાયા
ટીકાથ મૈગમાદિ નયાનુ નામ ષ્ટિ છે. તે દૃષ્ટિનુ . જેમાં વર્ણન છે તે દૃષ્ટિવાદ છે अथवा " दिठ्ठिवाए આપની સંસ્કૃત ષ્ટિવાદ ' છે. આ દૃષ્ટિએ વિચાર કરવામાં આવે તે દનાના સ્વરૂ પત્તુ' જેમાં કથન થયું છે. એવું બારમું અંગ દૃષ્ટિવાદ છે. તે દૃષ્ટિવાદને પિરકમ આદિના ભેદથી જે ચાર પ્રકારના કહ્યો છે, તે પ્રકારાનું હવે સ્પષ્ટીકરણ કરવામાં આવે છે-જે ક્રમ ગણિતાદિ કમ'ની જેમ સૂત્રાદિ ગ્રહણ કરવાની ચેાગ્યતા પ્રાપ્ત કરાવવાને સમર્થ હોય છે, તે કેતુ' નામ પરિકમ છે. તે પરિક્રમ સિદ્ધશ્રેણિકાદિ રૂપ છે. ઋજુ સૂત્ર આદિ ૨૨ સૂત્ર છે. તે ૨૨ સૂત્ર સર્વદ્રવ્ય, સર્વાં પર્યાય, નય આદિ રૂપ અર્થનું સૂચન કરે છે, તેથી તેમને સૂત્ર ईडेवामां आवेस छे. “पूर्वगत" सर्वश्रुत डरतां पूर्वे ( पडेसां ) उशयेस
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨