Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi

Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 431
________________

स्थानाङ्गसूत्रे सारखादो वज्रमुखधुणस्तत्समानं-तत्तुल्यं वज्रसारमतितीव्र तपो भवतीत्याशयेनोऽऽह-" सारक्खाये "-त्यादि, वचसारतपश्च निःसङ्गत्वेन कर्मभेदकत्वाद् योध्यम् । अयम्भावः-यथा सारखादो धुणः कठिनं काष्ठमध्यं भिनत्ति तथा त्वक्खादो भिक्षुरपि भवानुबन्धि कठिनतरमपि कर्म भिनत्तीति तादृशभिक्षोः सारखादसमानं तपो भवतीति प्रज्ञप्तं कथितम् । १ । ___" सारक्खायसमाणस्से"-त्यादि - सारखादसमानस्य - काष्ठमध्यभक्षकधुणसदृशस्य खलु भिक्षाकस्य त्वक्खादसमान = बाह्यवल्ककखादकधुणशदृशं तपो भवति, अयमाशयः-यथा त्वक्खादो धुणः काष्ठसारभेदने समर्थों न भवति ___ अब सूत्रकार इन चतुर्विध भिक्षु के तपोयिशेष का कथन करने के निमित्त सूत्र कहते हैं-" तयकखाणसमाणस्स" इत्यादि
जो भिक्षुकत्वक्के जैसे सार पदार्थका भोजन करता है उसका तप चत्र मुख घुण के समान वज्र अतितीव्र होता है, वज्रसार तप निःसङ्ग होने के कारण कर्मभेदक होता है। तात्पर्य ऐसा है जैसे सारखादघुण कठिन भी काष्ट मध्य को छिद्रित कर देता है उसे भेद देता है, उसी प्रकार त्यक्खाद भिक्षुक भी भवानुबन्धि कठिनतर भी कर्मको भेद डालता है, अत:-ऐसे भिक्षुकका तप सारखादके समान होता है ऐसा कहा गयाहै ? __ "सारक्खायसमाणस्स" इत्यादि, काष्ठ मध्य भक्षक घुण की समानतावाले भिक्षु का तप "त्वकखाद समानं" बाह्य वल्कल छोलको खानेवाले घुण के समान होता है । इसका आशय ऐसा है जैसे त्वक्खादघुण काष्ठ सार को भेदने में समर्थ नहीं होता है क्यों कि वह तो
જે ભિક્ષુક ત્વના સમાન સાર પદાર્થોનું ભજન કરે છે, તેનું તપ વજ મુખ ઘુણના જેવું છે. વજા-અતિ તીવ્ર હોય છે, વાસાર તપ નિઃસંગ હેવાને કારણે કર્મભેદક હોય છે. આ કથનને ભાવાર્થ નીચે પ્રમાણે છે–
જેમ સારબાદ ઘુણ (કાષ્ઠના મધ્ય ભાગનું ભક્ષણ કરનારે કીડે) કઠણમાં કઠણ કાષ્ઠને ભેદીને તેના મધ્ય ભાગમાં પહોંચી જાય છે અને તે મધ્ય ભાગનું જ ભક્ષણ કરે છે, એ જ પ્રમાણે ખાદ ઘુણ સમાન ભિક્ષુક પણ ભવાનુબન્ધી કઠણમાં કઠણ કર્મોને પણ ભેદી નાખે છે, તે કારણે એવા ભિક્ષુકની તપને સારખદ ઘુણના તપ સાથે સરખાવ્યું છે....૧
" सारक्खायसमाणस्स" ठन मध्यमातुं लक्ष ४२नार धुनी समानता लिनुं 1५ “त्यक्खादसमान" छासना मामागर्नु लक्षण કરનાર ઘુણના સમાન હોય છે. આ કથનને ભાવાર્થ એ છે કે ત્વખાદ ઘુ ( બાહા ત્વચાનું ભક્ષણ કરનાર કીડે) કાષ્ઠસારને (કાછના મધ્ય ભાગને)
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨


Page Navigation
1 ... 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819