Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुघाटीका स्था०४ उ० १ सू०१४ प्रतिमास्वरूपनिरूपणम्
" सुभद्रा"-प्रवर्धमानपरिणामेन जायमाना भद्रैवेति २॥
" महाभद्रा "-पूर्यादि दिक्चतुष्टयाभिमुखस्य प्रत्येकं दिशि पहराष्टकं यावत् कायोत्सर्गलक्षणा, इयं चतुर्भिरहोरात्रैः समाप्या भवति ।३। __ " सर्वतोभद्रा "-दशसु दिक्षु प्रत्येकमहोरात्रप्रमाणः कायोत्सर्गः, इयं च दशभिरहोरात्रैः समाप्यते । ४ ।
पुनः प्रतिमा विभजते-" चत्तारि पडिमाओ" इत्यादि-चतस्र-प्रतिमाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-क्षुद्रिकामोकपतिमा १, महतिकामोकप्रतिमा २, अनयोाख्यानमन्यतोऽवसेयम् । यवमध्या ३, वज्रमध्या ४ चेति । अनयोाख्या द्वितीयस्थाने गतेति ॥ सू० १४ ॥ जय साधित होती है तो सुभद्राप्रतिमा कही गई है २ महाभद्रा-प्रत्येक दिशा की ओर मुंह करके प्रत्येक दिशा में आठ २ प्रहर तक कायोत्सर्ग करना सो महाभद्राप्रतिमा है। यह चार अहोरात्र दिनरात में समाप्त होती है ३ दश दिशाओं में प्रत्येक दिशा में एक अहोरात्र तक कायो. त्सर्ग करना उसका नाम सर्वतोभद्रा प्रतिमा है-४ क्षुद्रिकामोकप्रतिमा आदि के भेद से जो ४ प्रतिमाएँ प्रकारान्तर से बतलाई गई हैं सोक्षुद्रिकामोक प्रतिमा १ और महतिकाप्रतिमा-२ इन दोनों का व्याख्यान अन्य स्थानों से जानना चाहिये। तथा-यवमध्या और वज्रमध्या ये जो दो प्रतिमाएँ हैं, इसकी व्याख्या द्वितीय स्थान में की जा चुकी है, सो यहां से जान लेनी चाहिये ॥ सू१४ ॥ છે, તેનું નામ ભદ્રા પ્રતિમા છે. (૨) પ્રવર્ધમાન પરિણામ પૂર્વક જ્યારે ભદ્રા પ્રતિમાની સાધના કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેને સુભદ્રા પ્રતિમા કહે છે.
(૩) મહાભદ્રા પ્રતિમા–પ્રત્યેક દિશા તરફ મુખ રાખીને આઠ આઠ પ્રહર પર્યન્ત જે કાર્યોત્સર્ગ કરવામાં આવે છે તેનું નામ મહાભદ્રા પ્રતિમા છે. - આ પ્રતિમાની આરાધના કરવામાં ચાર દિનરાત જેટલો સમય લાગે છે.
(૪) સર્વતોભદ્રા પ્રતિમા–દસ દિશાઓમાંની પ્રત્યેક દિશા તરફ એક એક અહોરાત્ર ( દિન-રાત) પર્યન્ત મુખ રાખીને કાર્યોત્સર્ગ કરે તેનું નામ સવંતેભદ્રા પ્રતિમા છે.
બીજી રીતે પણ પ્રતિમાના શુદ્રિકામકપ્રતિમાઆદિ ચાર પ્રકાર કહ્યા छ. (१) क्षुद्रिी माप्रतिभा, (२) मति भी प्रतिभा, 1 अन्ननु સ્પષ્ટીકરણ અન્ય સ્થાનેમાંથી જાણી લેવું. “યવધ્યા અને “વજ મધ્યા આ બે પ્રતિમાઓનું નિરૂપણ દ્વિતીય સ્થાનમાં કરવામાં આવ્યું છે, તે ત્યાંથી તે यांचा सत् ॥ सू. १४ ॥
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨