Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 248

सुधा टीका स्था० ३ उ०४ सू० ६९ प्रायश्चित्तवतां निरूपणम् २३३ ___ छाया-त्रिविधं प्रायश्चित्तं प्रज्ञप्तं, तद्यथा-ज्ञानप्रायश्चित्तं, दर्शनप्रायश्चित्तं, चारित्रप्रायश्चित्तम् १ । त्रयः अनुदातिमाः प्रज्ञप्ताः, तयथा - हस्तकर्मकुर्वाणः, मैथुन सेवमानः, रात्रिभोजनं भुञ्जानः ॥२॥ त्रयः पाराश्चिकाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथादुष्टपाराश्चिकः, प्रमत्तपाराश्चिकः, अन्योन्यं कुर्वन् पाराश्चिकः ३ । त्रयोऽनवस्थाप्याः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-साधार्मिकाणां स्तैन्यं कुर्वाणः, अन्यधार्मिकाणां तैन्यं कुर्वाणः, हस्तातोलं ददत् ४ ॥ सू० ६९ ॥
देवो की स्थिति कही इस देवपद की प्राप्ति जीव को पूर्व भवमें प्रायश्चित्त सहित अनुष्ठानसे होती है अतः अब सूत्रकार प्रायश्चित्तवालों की प्ररूपणा सूत्रचतुष्टय से करते हैं-"तिविहे पायच्छित्ते पण्णत्ते" इत्यादि
सूत्रार्थ - प्रायश्चित्त तीन प्रकार का कहा गया है जैसे-ज्ञान प्रायश्चित्त दर्शन प्रायश्चित्त, और चारित्रप्रायश्चित्त ? अनुद्धातिमा-तीन प्रकार के कहे गये हैं, जैसे-हस्तकर्म करनेवाले, मैथुन सेवन करनेवाले,
और रात्रि भोजन करनेवाले २, पाराश्चिक तीन प्रकार के कहे गये हैं, जैसे-दुष्ट पाराश्चिक, प्रमत्तपाराश्चिक, और परस्पर में मैथुन करनेवाला पाराञ्चिक-३ अनवस्थाप्य तीन कहे गये हैं, जैसे-साधर्मिकों की चोरी करने वाला, अन्यधार्मिकों की चोरी करने वाला, और हाथ से ताल ताडन करने वाला प्रहार करने वाला ४ ।
પહેલાના સૂત્રમાં દેવોની સ્થિતિ પ્રકટ કરવામાં આવી. પૂર્વભવમાં પ્રાયશ્ચિત્ત સહિત અનુષ્ઠાન કરવાથી જીવને દેવ પદની પ્રાપ્તિ થાય છે. આ સંબંધને અનુલક્ષીને હવે સૂત્રકાર પ્રાયશ્ચિત્તવાળા જીની પ્રરૂપણું સૂત્ર ચતુષ્ટય (या सूत्रा) २६ ५४२ रे छ- 'तिविहे पायच्छित्ते पण्णत्ते" त्यादि
સત્રાર્થ–પ્રાયશ્ચિત્તના નીચે પ્રમાણે ત્રણ પ્રકાર કહ્યા છે-(૧) જ્ઞાન પ્રાયશ્ચિત્ત, (२) श' प्रायश्चित्त भने (3) सारित्र प्रायश्चित्त । १ ।।
અનુદ્ધાતિમાના ત્રણ પ્રકાર કહ્યા છે-(૧) હસ્તકર્મ કરનારા, (૨) મૈથુન સેવન કરનારા અને (3) રાત્રિભૂજન કરનારા ૨
पाथित १९ २i sat छे-(१) दृष्ट पाil4:, (२) प्रभत्त पातं. ચિક અને (૩) પરસ્પરમાં મિથુન કરનાર પારસંચિકા ૩.
અનવસ્થાપ્ય ત્રણ પ્રકારના કહ્યા છે– (૧) સાધર્મિકોને ત્યાં ચોરી કરનાર (२) अन्य धार्मिीने त्यां यारी ४२ना२ मने (3) डायथी ४ (प्रडा२) ४२ना२।४।
श ३०
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨