Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 284

सुघाटीका स्था० ३ ३0 ४ सू० ७३ कल्पस्थितिनिरूपणम् २६९ मतीर्थयोरेव । तस्य तदेव या कल्पः तस्य स्थितिः-मर्यादा सा तथोक्ता, इयं च दशसु स्थानकेष्ववश्यं पालनरूपेति । उक्तञ्च
" दसठाणठिओ कप्पो, पुरिमरस य पच्छिमस्स जिणरस ।
एसो धुयरयकप्पो, दसठाणपइटिओ होइ ।। १ ॥ छाया-दशस्थानस्थितः कल्पः पूर्वस्य पश्चिमस्य च जिनस्य ।
एष धूतरजःकल्पो दशस्थानप्रतिष्ठितो भवति ॥ १ ॥ इति । तानि दश स्थानानि यथा" आचेलक्कु १ देसिय २ सिज्जायर ३ रायपिंड४ किइकम्मे ५ ।
चय ६ जेट्ट ७ पडिक्कमणे ८, मासं ९ पन्जोसवणकप्पे १० ॥१॥ छाया-आचेलक्यौ १ देशिक-शय्यातर-राजपिण्ड ३-४ कृतिकर्माणि ५ ।
व्रत६ ज्येष्ठ ७ प्रतिक्रमणानि ८ मास पर्युषणकल्पः ९-१० ॥ १ ॥ तत्र-आचेलक्यं असत्सद् भेदेन द्विविधम् , सर्वथा वस्त्राभावरूपमसदचेलत्वं तीर्थकर के समय में ही कहा गया है, इस छेदोपस्थापनीय का जो कल्प है वह छेदोपस्थापनीय कल्प है अथवा-छेदोपस्थापनीयरूप जो कल्प है वह छेदोपस्थापनीय कल्प है, इसकी जो स्थितिरूप मर्यादा है वह छेदोपस्थापनीय कल्प है, यह दश स्थानकों में अवश्य पालनरूप कही गई है। कहा भी है-" दसठाणठिओ कप्पो” इत्यादि, यह दश स्थान स्थितकल्प पूर्व और पश्चिम जिनमे की है यह पापरूप रजको नष्ट करने वाला कल्प दश स्थान प्रतिष्ठित होता है १ वे दश स्थान इस प्रकार से हैं-"आचेलक्कुद्देसिय" इत्यादि, इनमें आचेलक्य असत् और सत् के भेद से दो प्रकार का कहा गया है सर्वथा-वस्त्राभावरूप असत् अचेलता जिन तीर्थंकरों को होती है और जीर्ण, खण्डित एवं प्रमाणो. આ છે પાપનીયને જે કપ છે (આચાર છે) તેનું નામ છે પસ્થાપનીય કલ્પ છે. અથવા-છેદેપસ્થાપનીયરૂપ જે કલ્પ છે, તે છેદેપસ્થાપનીય કતપ છે, અને તેની જે સ્થિતિ (મર્યાદા) છે, તે છેદે સ્થાપનીય ક૫સ્થિતિ છે. તે દસ સ્થાનકમાં અવશ્ય પાલનરૂપ કહી છે. કહ્યું પણ છે કે –
" दसठाणठिओ कप्पो" त्या.
આ દસ સ્થાન સ્થિતિને કલ્પને સદુભાવ પહેલા અને છેલ્લા જિનમાં કહ્યો છે--આ પાપરૂપ રજને નષ્ટ કરનાર ક૯૫ જે દસ સ્થાન પ્રતિષ્ઠિત છે, તે इस स्थान नीचे प्रमाणे छ-" आचेलकुदसिय " त्याहि-तमाथी (1) माय. વય સત્ અને અસતના ભેદથી બે પ્રકારનું કહ્યું છે. સર્વથા વસ્ત્રાભાવરૂપ
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨