Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
३८५
स्थानाङ्गसूत्रे ऋजुर्नामैको वक्र:=पूर्वमनुः पश्चात् , फलपुष्पादि विषये विपरीतः। इति द्वितीयो भङ्गः ।२।
वक्रो नामैक ऋजुः-वक्र:=कुटिलः, ऋजुः सरलः । इति तृतीयो भङ्गः ।। वक्रो नामैको वक्रः-पूर्व वक्रः पश्चादपि वक्रः, शेषं प्राग्वत् । इति चतुर्थो.
इति दृष्टान्तभूतवृक्षसूत्रम् ।
अथ दार्टान्तिकपुरुषजातसूत्रोपन्यासः-- " एवामेव " इत्यादि-एवमेव-दृष्टान्तभूतवृक्षवदेव, चत्वारि-चतुःसंख्यानि ऋजु होता है-और बाद में भी ऋजु बना रहता है, वृक्ष में ऋजुता अविपरीत स्वभाव को लेकर, या-समुचित फल पुष्पादि को उत्पन्न करने के कारण को लेकर जाननी चाहिये, ऐसा यह ऋजु ऋजु नाम का प्रथम भङ्ग है १ ऋजु चक्र, यह द्वितीय भङ्ग है-२ इसमें पहले ऋजु होकर भी कोई वृक्ष चक्र हो जाता है ऐसो कहा गया है, फल पुष्प आदि के विषय में विपरीत होना इसीका नाम यहां चक्र है। वक्र ऋजु-यह तृतीय भंग है, इसमें पहले चक्र कुटिल हुवा कोई वृक्ष पश्चात् ऋजु सरल हो जाता है यह बतलाया गया है। वक्र वक्र यह चतुर्थ भंग है, इसमें पहिले से भी कोई वृक्ष वक्र रहता है और याद में भी वह वक्र ही बना रहता है इस प्रकार से ये चार भंग हैं
दाष्टोन्तिक पुरुषजात " एयामेव" इत्यादि-दृष्टान्त स्वरूप वृक्ष की तरह चार संख्यावाले
હવે આ ચારે ભાંગાનું સ્પષ્ટીકરણ કરવામાં આવે છે-(૧) કઈ વૃક્ષ એવું હોય છે કે જે પહેલાં પણ હજુ હોય છે અને પછી પણ જુ જ રહે છે. વૃક્ષમાં ઋજુતા (સરળતા) અવિપરીત સ્વભાવની અપેક્ષાએ અથવા સમુચિત ફલ, પુષ્પાદિને ઉત્પન્ન કરવાને કારણે સમજવી (૨) “જજ -વક કઈ વૃક્ષ પહેલાં બાજુ હોવા છતાં પાછળથી વક્ર થઈ જાય છે. ફલ-પુષ્પાદિ આપનારું વૃક્ષ જ્યારે ફલ-પુષ્પાદિ આપતું બંધ થઈ જાય છે ત્યારે તેમાં यता मावी माय छे. (३) '५४-ॐ' वृक्ष मेयु सय छ रे પહેલાં વક્ર હોય છે પણ પાછળથી ઋજુ બની જાય છે. (૪) “વિક્ર-વક ” કોઈ વૃક્ષ પહેલાં પણ વક્ર હોય છે અને પાછળથી પણ વક જ રહે છે. આ પ્રકારના ચાર ભાંગા અહીં બને છે.
દાર્ટોનિક પુરુષ જાત" एवामेव " Ult-टान्तभूत वृक्षनी म पुरुषांना ५ यार ४२
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
