Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुधा टीका स्था० ३ उ०४ सु० ६६ सामान्यपृथिवीदेशनिरूपणम्
२२७
दिरूपां, द्युति - शरीरादिकान्ति, यशः -- पराक्रमोपार्जितां ख्याति, बलं -शारीरिकशक्ति - वोर्यम् - आत्मबलं पुरुषकारं-स्वामिमानगर्भितं व्यवसायं, पराक्रम-निष्पन्नफलं व्यवसायम्-उपदर्शयन् पृथिव्यादिचालने नैव बलवीर्याधुपदर्शनं भवतीति तदर्शयन् केवलकल्पां पृथिवीं चालयति २, वा - अथवा देवा सुरसंग्रामे, देवाः वैमानिकाः, असुराः-भवनपतयः, तेषां संग्रामे, किं तेषा संग्राम कारणम् । इति, प्रश्ने भवमत्ययिकमेव तेषां वैरं भवति, आह-" किं पत्तियं णं भंते ! असुरकुमारा देवा सोहम्मं कप्पं गया य गमिस्संति य? गोयमा ! तेसिणं देवाणं भवपञ्चए-वेराणुबंधे " ( भगवती ) छाया-किं प्रत्ययिकं खलु कान्तिको, पराक्रमोपार्जित ख्यातिको, शारीरिक शक्तिरूप बलको, आत्मबलरूप वीर्यको, स्वाभिमानगर्भित व्यवसायरूप पुरुषकार को, निष्पन्नफल वाले व्यवसायरूप पराक्रम को दिखाता है तब वह पूरी की पूरी पृथिवी को कंपित कर देता है क्यों कि पृथिवी आदि के कम्पित कर देने से ही कंपाने वाले के बलवीर्यादि का उपदर्शन होता है अथवा जब देवों वैमानिक देवों का और असुरों का-भवनपतियों का संग्राम होता है तब भी यह पूरी पृथिवी कंपित हो उठती है। इनके संग्राम का क्या कारण है ? इनके संग्राम का कारण वैर है और यह वैर इनमें भवप्रत्ययिक होता है। ऐसा ही कहा है-"किं पत्तियं णं भंते ! असु. रकुमारा देवा सोहम्मं गया य गमिस्संस्ति य? गोयमा! तेसिंण देवाणं भवपच्चइए वेराणुबंधे" तात्पर्य इसका ऐसा है कि यहां प्रभु ૩૫ ઋદ્ધિ, શરીરાદિની કાન્તિ, પરાક્રમોપાર્જિત ખ્યાતિ, શારીરિક શક્તિરૂપ બળ, આત્મબળરૂપ વીર્ય, સ્વાભિમાનગર્ભિત વ્યવસાયરૂપ પુરુષકાર, અને નિષ્પન્ન ફલવાળા વ્યવસાયરૂપ પરાક્રમ બતાવે છે, ત્યારે તે પૂરેપૂરી પૃથ્વીને કંપાયમાન કરી નાખે છે, કારણ કે પૃથ્વી આદિને કંપાવી નાખવાથી જ કંપ વનારના બળ, વીર્ય આદિનું ઉપદર્શન થાય છે.
ત્રિજા કારણનું નિરૂપણું–જ્યારે વૈમાનિક દે અને (ભવનપતિ દેવે) વચ્ચે સંગ્રામ મચે છે, ત્યારે પણ આખી પૃથ્વી કંપાયમાન થઈ જાય છે તેમની વચ્ચેના સંગ્રામનું કારણ નીચે પ્રમાણે હેાય છે તેમની વચ્ચે વેર હોય छ, भने तेभनु ते ३२ सयप्रत्याय डाय छे. ५४ छे -" किं पत्तियं भंते ! असुरकुमारा देवा सोहम्मं गया य गमिस्संति य ? गोयमा ! तेसिंणं देवाणं भवपञ्चइए वेराणुबंधे " मा सूत्री मायार्थ मा प्रमाणे छे-गौतम स्वामीना
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
