________________
ધનકરશુ.
Vann
એ પ્રમાણે પ્રકૃતિમધ તથા પ્રદેશમધ કહ્યા, અને હવે સ્થિતિઅધ તથા રસમધની પ્રરૂપણાને અવસર છે. ત્યાં વકતવ્ય ઘણું હાવાથી પ્રથમ રસમધની પ્રરૂપણા કરાય છે, તેમાં ૧૪ અનુચેાગદ્વાર છે. તે આ પ્રમાણે—
૧ અવિભાગ પ્રરૂપણા
૨ વણા પ્રરૂપણા
૩ ૫ કે પ્રર્ષથી
૪ અન્તર પ્રરૂપણા
૫ સ્થાન પ્રરૂપણા
૬ કડક પ્રરૂપણા ૭ષસ્થાને પ્રરૂપણા
૧૨
૮ અધતન સ્થાન પ્ર હું વૃદ્ધિ પ્રરૂપણા
૧૦ સમય પ્રરૂપણા
૧૧ યવમધ્ય પ્રરૂપણા ૧૨ આયુગ્મ પ્રરૂપણા
૧૩ પવસાન પ્રપા
૧૪ અપમહત્વ પ્રરૂપણા.
પંચમ કર્મગ્રન્થ ટીમને વિષે જે વિશેષ છે તે આ પ્રમાણે,
ઉત્કૃષ્ટપદે
જાન્યપદે.
+
બાર
સમ
સુસ્વર
દુસ્વર
આય
અનાય
યશ
અય
આપ ઉદ્યોત
અલ્પ
વિ
અલ્પ
વિ
અલ્પ
વિ
અલ્પ
વિ
} અપ
+
+
આ યંત્રમાં આ ચિન્હ ચિન્હાંતર વતિ સર્વ પ્રકૃતિમાં પરસ્પર તુલ્ય પણ દર્શાવે છે. વિવિશેષાધિક. તથા વિશેષા॰, સપ્તે ગુ, અસ શુ, ને અનતગુણુ એ સÖમાં “ પૂર્વેîક્ત પ્રકૃતિગતદક્ષિકથી ” એ અધ્યા. હાર જાણવા તથા જ્યાં બે પ્રકૃતિનું ભેગુ અપમ॰ કહ્યું" ડ્રાય ત્યાં પણ તે એ પ્રકૃતિયામાં પરસ્પર તુલ્ય દક્ષ વિભાગ જાણવા.
* આ ચિન્હ જાન્યપદ સધિ અમહુત્વના અભાવ દર્શાવે છે.