________________
नन्दी सूत्रे
इयमत्र भावना - इह यः सर्वोत्कृष्टः स्नेहः स केवलिमज्ञाछेदन केन छिद्यते, छित्वा छत्वा च निर्विभागा भागाः पृथक् पृथग् व्यवस्थाप्यन्ते । तत्र जगति ये केचित् परमाणव एकेन स्नेहस्य निर्विभागेन भागेन युक्ताः सन्ति, तेषां समुदायः प्रथमा वर्गणा । ये तु द्वाभ्यां स्नेहाविभागाभ्यां युक्ताः परमाणवः सन्ति तेषां समुदायो द्वितीया वर्गणा । एवं त्रिभिश्चतुर्भिः पञ्चभिश्व स्नेहाविभागयुक्तानां पुनलानां समुदायस्तृतीया, चतुर्थी, पञ्चमी च वर्गणा । एवं संख्ये यैः स्नेहाविभागैर्युक्तानां पुद्गलानां समुदायः संख्येया वर्गणा वाच्याः असंख्येयैः स्नेहाविभागैर्युक्तानां पुद्गलानां समुदायस्तु असंख्येया वर्गणा भवन्ति । अनन्तैः स्नेहाविभागैर्युक्तानां पु
1
५६
इसका अभिप्राय इस प्रकार है-इन वर्गणाओं में जो सर्वोत्कृष्ट स्नेह है उसके, केवली की प्रज्ञारूप छैनी से छेद - खंड-करो, छेद करते २ जो अंतमें अविभाग खंड निकले उन्हें पृथक् एक तरफ रख दो। इस तरह जगतमें जो कोइ परमाणु एकस्नेहगुण के अविभाग भागवाले हैं, उनके समुदायरूप यह प्रथम वर्गणा निकल आती है । इसी तरह जो पुद्गलपरमाणु दो स्नेहगुण के अविभाग भाग से युक्त हैं उनके समुदायरूप द्वितीयवर्गणा स्थापित हो जाती है। इसी तरह तीन, चार पांच स्नेहगुण के अविभाग भागों से युक्त पुद्गलपरमाणुओं के समुदायरूप तृतीय चतुर्थ, पंचम वर्गणाएँ हो जाती हैं। इसी प्रकार संख्यात स्नेहगुण के अविभागभागों से विशिष्ट पुलों के समुदायरूप संख्यातवर्गणाएँ, असंख्यात स्नेहगुण के अविभागभागों से युक्त पुगलों के समुदायरूप असंख्यात वर्गणाएँ, एवं अनंत स्नेहगुण के अविभागभागों से युक्त
તેનું તાત્પ આ પ્રમાણે છે-એ વગણુાઓમાં જે સર્વોત્કૃષ્ટ સ્નેહ છે તેના देवजीनी प्रज्ञाइयी छैनी (छीली) थी छेह (अंडे) उरो, छे उस्ता उस्ता छेवटे જે અવિભાજ્ય નિકળે તેને જુદો એક બાજુ મૂકી દો. આ રીતે જગતમાં જે કાઈ પરમાણુ એક સ્નેહગુણના અવિભાજ્ય ભાગવાળાં છે એમના સમુદાયરૂપ આ પહેલી વા નિકળી આવે છે. આ રીતે જે પુદ્ગલપરમાણુ એ સ્નેહગુણના અવિભાજ્ય ભાગથી યુક્ત છે તેમના સમુદાયરૂપ બીજી વણા સ્થાપિત થઈ જાય છે. એ જ પ્રમાણે ત્રણ, ચાર પાંચ સ્નેહગુણના અવિભાજય ભાગેથી યુક્ત પુદ્ગલ પરમાણુએના સમુદાયરૂપ ત્રીજી, ચેાથી, પાંચમી વા થઈ જાય છે. એ જ રીતે સખ્યાત સ્નેહ ગુણના અવિભાજ્ય ભાગેાથી વિશિષ્ટ પુદ્ગલાના સમુદાયરૂપ સખ્યાત વણાએ, અસંખ્ય સ્નેહગુણના અવિભાજ્ય ભાગોથી યુકત પુદ્ગલાના સમુદાયરૂપ અસંખ્યવગણુાઓ, અને અનંત સ્નેહશુ
શ્રી નન્દી સૂત્ર