________________
७०२
नन्दी सूत्रे
रोहकस्य कथनं तथ्यमतथ्यं वेति कथ्यताम् । लोकेनाप्युक्तम्-तथ्यमेवैतत् । ततो रोहकः पुनरपि सुप्तः ॥
।। इत्येकादशः पत्रदृष्टान्तः ॥ ११ ॥
अथ खाडहिलादृष्टान्तः
खाड हिला - ' खिसकोली ' ' टाली ' इति भाषा प्रसिद्धः पञ्चेन्द्रिय जीव विशेषः । रात्रौ तृतीया यामे व्यतीते राजा रोहकं पुनः पृष्टवान्-रे रोहक ! किं जागर्षि किंवा स्वपिषि ? | रोहकः प्राह - राजन् ! जागमिं । राजा प्राह- अरे रोहक 1 किं चिन्तयसि ? | रोह केणोक्तम् - राजन् ! खाडहिला - जीवस्य यावन्मात्रं शरीरं, का निर्णय राजा ने जब पाश्ववर्ती लोगों से पूछा कि रोहक का यह कथन सत्य रूप है या असत्य रूप है ? तो उन्हों ने एक स्वर से कहा कि ठीक है, तब राजा ने इस बात को मानली ।।
| यह ग्यारवां पत्रदृष्टान्त हुआ || ११|| बारहवां खाडहिलादृष्टान्त
खाडहिला का अर्थ है खिसकोली- इसको हिन्दी भाषामें टाली या गिलहरी कहते हैं । यह पांचों इन्द्रियवाली होती है। रात्रि का जब तीसरा पहर व्यतीत हो गया, तब राजाने रोहक से पुनः पूछा- कह भाई ! तू जग रहा है या सो रहा है ? सुनकर रोहक ने कहा । राजन् ! मैं जग रहा हूँ। तो क्या विचार कर रहा है। राजा की बात सुनकर रोहक ने उत्तर दिया- राजन् ! मैं इस समय यह विचार कर रहा हूं कि खाडहिला જ્યારે રાજાએ પાસે રહેલા લેાકાને પૂછ્યા કે રોહકનુ આ કથન સત્ય છે કે અસત્ય છે ? તે તેમણે એકી અવાજે કહ્યું કે તેનું કથન ખરાખર છે. ત્યારે રાજાએ તે વાત માની લીધી.
॥ मा अगीयार पत्र हृष्टांत समाप्त ॥ ११ ॥
आरभु खाडहिला (जिसमेबी)नु दृष्टांत
( ખાડહિલાના અ ખિસકોલી થાય છે. તેને હિન્દી ભાષામાં ટાલી કે ગિલહેરી કહે છે. તે પાંચ ઈન્દ્રિયવાળી હાય છે. )
રાત્રિના ત્રીજો પહેાર જ્યારે પ્રસાર થયા ત્યારે રાજાએ રોહકને ફરી पूछयुं, "उहे लाई ! तु लगे छे छे छे ?" ते सांलजीने रोड} उर्छु, "राजन! हुं लगु छु" रामसे पूछयु, " तो तु शो विचार झुरी रह्यो छे ? ” रोहडे भवाम भाथ्यो, “ ' રાજન્ ! હું અત્યારે તે વિચાર કરૂં' છું કે
શ્રી નન્દી સૂત્ર
دو