Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ = bAla brahmacArI zrI neminAthAya namaH -: graMtha preraka :pUjaya munirAja zrI sudha ma sAgarajI. mahArAja sAheba - - - - 3 TTa 11 1 3 h - Fe a ge parizIlana bhAga-1 zrAvaka jIvana . -: graMtha sarjaka - DIparatna sAgara, i (M. Com. M. Ed.) ( abhinava hema laghuprakriyAke saMskRta vyAkaraNanA saja ke) |
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAlabrahmacArI zrI neminAthAya nama: zrI AnaMda-kSamA-lalIta-suzIla-sudharmasAgara gurunama a - bhi - na - va upade za mA sA da bhAga-1 zrAvaka-jIvana aMge parizIlanI - grantha preraka :pUjya munirAjazrI sudharma sAgarajI mahArAja sAheba muni zrI dIparatna sAgara (M Com. M.Ed.) (abhinava hama laghu prakriyA-saMskRta vyAkaraNanA sarjaka)
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ che ... mArI mora pU. upA. yazovijayajI pachI thayelA apratima vidvAna zAsana uparanA bAhya abhyatara AkramaNane nIDaratAthI sAmano karanAra, rasaneMdriya vijetA, dIrdhadaSTipaNAthI virodhanA vaLa vacce AgAme mudrita karAvI jena jagatane adhyayana adhyApana sulabha banAvanArA. zrI AnaMdasAgara surijI ma. sA. - ---- - ------ - -------- --- --- -~-~-~ ~-~-~- ~ - prakAzaka : bhAvanA prinTarI abhinava zrata prakAzana kambAInagara pAse, C/o. pra. je. mAtA makarasANA-384002 pradhAna DAkaghara pAchaLa, jAmanagara-361001. -----------------------------------~-~~-~-~~-~-~saMvata-mahA, 2046 -1990 -00-0------- ----------~-~~-~~~-~~-~-~-~-~-~-~~-~- ~
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ a nuM kramaNikA adhyayana zrAvaka eTale zuM jinane artha zuM na karavuM ? zuM karavuM? jinAjJA mAnavI mithyAtva mithyAtva pRSTha 1 11 21 31 mithyAtva kama parizilana 1 sAMbhaLavAnI kaLA 2 paramAtmAne oLakhe 3 pApane dhikakAre 4 dhamane Adare 5 mAre tAruM vacana pramANu 6 saMsAramAM kema rakhaDe che? 7 zuM prabhu ke gurune oLakhyA? 8 "mAra eja sAcuM' choDa 9 satya zuM che ? 10 kAyamI sukhI thavuM che? 11 je jina bhAkhyuM tenI anyathA 12 samakita duSaNa parihare re 13 yAtrA samabhAvathI tyAga sudhI 14 samabhAvanI sAdhanA 15 paisA kharcAvina punya meLo 16 pApa nivRttinI pratIjJA 17 zrAvaka sAdhu sarI thAye 18 bhaja sadA bhagavaMta 19 maraNa paramAtmAnuM ra0 vaMdanathI mukita 21 khamA guru rAyane rara vaMdanA pApa nikaMdanA ra3 cAlo gharamAM vasIe 111 121 131 samyaktava samyaphava samyaktva samyaphavA Avazyaka sAmAyika sAmAyika sAmAyika sAmAyika cakavIsathae cauvIsathae vaMdana vaMdana vaMdana 141 151 161 171 181 191 201 211 pratikramaNa 221
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ krama pariziyana 242 bhAi ! tuM cAlatA zIkha 25 pApa sthAnaka pariharA 26 pApa nAzanI aNumAla prakriyA 27 AtmahatyA vinA zarIratyAga 28 pApanA bIjane bALI nAkhA 29 sadA maganamAM rahevu' 30 yAtrA zraddAthI anuprekSA sudhI 31 virame te bace 32 niyamanA mahimA 33 parabhavanuM bhAthuM 34 cAra zaNugAra 35 sayadina ArAdhe adhyayana pratikramaNa pratikramaNa pratikramaNa kAyAtsa kAyAtsaga kAryAtsaga kAryotsarga paccakkhANu paccakkhANa pava mahimA pauSadha pava mAM pauSadha bAla bacAriNI sAdhvI pramodIjI pRSTha 231 241 251 261 201 281 291 301 311 321 331 341
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI neminAthAya namaH - grantha bhUmikA - zrI vItarAga sarvajJa bhagavaMte be prakArane dharma prarUpela che. (1) sAdhu dharma (2) zrAvaka dharma. paramAtmA zrI mahAvIra mahArAjanA zAsanamAM aneka vidvAna pUjya AcAryAdi thaI gayA. teoe kevaLa sAdhudharma ke zrAvaka dharmane anulakSI ne aneka prakAranI racanA karI che. pratikramaNadika kriyAmAM paNa keTalAMka sUtra sAdhu athavA zrAvakane lakSamAM rAkhIne ja che. zrAvaka mATenA ja sUtramAMnu eka sUtra te "manaha jisuNuM." prastuta granthane viSaya-adhyayana paratvene AdhAra A manaha jiNAyuM sUtra che. keIne zaMkA thAya ke te pachI A graMthanuM nAma abhinava upadeza prAsAda zA mATe ? jaina sAhityamAM upadeza prAsAda khUba ja prasiddha graMtha che. pU. lakSamI sUrIjI mahArAje svaziSyane mATe e graMtha taiyAra karelo. A graMtha vyAkhyAna karatI vakhate maMda pazamavALA sAdhune te khUbaja upayogamAM Ave che. paNa temAM rahela aSADha cAturmAsika ane aSTAkSikA [zrI payuMSaNa parvanA prathama traNa divasa)nA vyAkhyAne te badhAM ja pUjyo vAMce che. tethI vyAkhyAnane mATe prasiddha evA te grantha ne AdhAre prastuta pustakanuM nAma paNa abhinava upadeza prAsAda rAkhela che. temAM eka eka viSaya para taiyAra karela parizIlana vyAkhyAna tarIke paNa cAle tevuM che. vartamAna kAle cAturmAsa karAvavAmAM moTA bhAganA saMghamAM pUjya sAdhu bhagavaMtane cAturmAsa vinaMtI karatAM pahelAM eka ja vAta vicAzaya che ke vyAkhyAna kevuM ?
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariNAme maMda pazamavALA athavA te jJAna-tapa-bhagavaMtabhakti jApa vagere ArAdhanAmAM vizeSa rasavALA pUjya sAdhu mahArAja tathA sAdhvIjIone paNa IcchA ke anicchAe AvaDe ke na AvaDe te paNa vyAkhyAna ApavuM paDe che. AvA samaye vyAkhyAnamAM sIdhe sIdhuM vAMce te paNa zrAvakAcAra spaSTa samajAvI zakAya temaja sAthe sAthe vividha zAstrIya chaNAvaTe, kathA, bahAranA prasaMge, loko, stavana sajhAya vagerenI paMkti Adi eka sAthe maLe te kaI saMgraha hoya te ghaNe upayogI thAya. A uparAMta keIpaNa kAraNasara vyAkhyAnamAM na jaI zakanAra zrAvaka-zrAvikA varga paNa ghera beThAM zrAvaka-AcAranA jJAnane meLave temaja sAdhu-bahumAna Adine paNa prApta kare tevA saMgraha parizilanajevuM kaMIka hoya te upayogI thAya. AvA hetuthI prarAIne muni dIparatna sAgare taiyAra karela parizIlana eTale A-- abhinava upadeza prAsAda ------------- --~~-~-~-~-- prastuta parizIlana taiyAra thayA bAda "chapAvavA aMge zuM karavuM" te vicAraNA cAlu hatI. rAjasthAnanA tIrthonI yAtrA karatAM madhyapradezanA dvAra samI nImaca (chAvaNI) pahoMcyA. nayanaramya mULanAyaka zrI pArzva prabhujInA darzana karatAM vihArane thAka utarI gayo. upAzrayamAM paga mukatA eka romAMcaka anubhava thayo. manamAM vicAra Avyo "comAsuM ahIM thAya te?" bIje ke trIje divase nImaca chAvaNI saMdhamAM tana-mana-dhanathI bhega ApanAra punamacaMdajI ceraDIyA e vinaMtI karI ke vAvaNI sA ! isa sAla cAturmAsa yahIM karA to acchA / nare sAla se sAdhu mahArAga I rAma naTa mA | bAdamAM sarve TrasTI gaNe vinaMtI karI. * srAturmAsa AjJA mATe pUjya gacchAdhipati zrI ne patra lakhyo. pUjyazrInI anumati AvI gaI.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAturmAsamAM zrI sa'dhanA upapramukha asatIlAla lasADe eka vakhata A parizIlana nA phakarA vAMcyA. AgaLa AgaLa vAMcatA Anati thayA. samagra parizIlana chapAvA" tevI bhAvanA vyakta karI. A banAva pachI keTalAMka divase eka bhAie AvIne kahyu ke A parizIlana chapAvA teA hu sArA sahakAra ApIza. paNa mAruM' nAma kayAMya na lakhatA guptadAna karavAnu che. Ama pustaka chapAze tevA vizvAsa utpanna thayeA. zrI saghamAM vAta karI. surajamalajI nAgArI e mITIgamAM prastAva mukayA. te samayanA sadhanA sekreTarI zrI premaprakAzajI pagArIyA nI adhyakSatAmAM levAyela A mITIMgamAM sarvAnumate 20 zera pAsa karyAM. te mujaba khajAnacI akSaya sihajI kAThArI- akhebAbu " temaja yAtra'ta siMhajI lADhA- " heDa-sA" e turaMta DrAphaTa taiyAra karAvyA. (6 khIjI mITIiMgamAM pharI bIjA 20 zera pAsa karyA. tenA DrAphTa paNa ravAnA thai gayA. bAdamAM maneAharisa'hajI leADhA e khUba ja bhAra pUrvaka vyaktigata sahakAra ApavA vAta mukI. zrI saMdhanA zrAvaka-zrAvikAe Apela sahakArathI A prathama bhAga taiyAra thaI gayA. (jenA nAma le Apela che.) prastuta parizIlana nA upayAgathI dezivaratI dhAraNa karI savaviratinA pariNAmathI-paripAlanAthI AgaLa vadhatAM vadhatAM paramapadane prApta karA te ja hArdika bhAvanA saha............. prastuta parizIlanamAM zvasthatA vaza je kaI vItarAga sarvajJa bhagavatanI AjJA viruddha lakhAyela hoya ke mudraNa doSathI chapAyela hoya tenu' trividhe micchAmi dukkaDam, " muni sudha` sAgara"
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ -~~-~-~~-~~~-~--~~- ~-~~-~~~-~~-~ arisA vArA muni, jhaSThA pratiSThAvavuM paMca zrI parameSThinaH padadatAM procairiSThAtmatAma dvaidhAnpaJca suparvaNAM zikhariNaH / prodAmamAhAtmyata zcetazcintita dAnatazca kRtinAM ye smArayantyanvaham jeo apUrva mAhAsyathI ane manavAMchItanA dAnathI ema be prakAre, vidvAnane haMmezA pAMca jAtanA kalAvRkSonI yAda apAve che, te zrI arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya ane sAdhu rU5 paMca parameSThI-gauravayukta ucca pratiSThAnA sthAna (mokSa) ne Ape. vIraM namiUNa tiloyabhANaM visuddha nANaM sumahA nihANaM. bucchAmi caDDha nisakiccameeM jiNaMda caMdANa ya AgamAu traNulokanA bhANu-sUrya samAna prakAzaka, vizuddha jJAnanA dhAraka temaja zreSTha evA nidhAna tulya zrI vIra paramAtmAnA AgAmAMthI uddharIne huM zrAvakanA nitya (evA)A kRtyone kahIza, - - - - ~- - ~-~-- --- -- - --------~---- ---
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAla brahmacArI zrI neminAthAya nama: namo nANassa (1) zrAvaka eTale zuM ? - sAMbhaLavAnI kaLA paraloka hiya sammaM jo jiNavayaNaM suNei uvautto __aI tivva kamma vigamA sukko so sAvago ettha zrImAna haribhadrasUrijI mahArAjAe paMcAzaka granthamAM zrAvakanI vyAkhyA karatA A zlekamAM chelle to sAva jutha kahyuM te zrAvaka jANa. zrAvaka eTale zuM ? sAva sAdI vyAkhyA karatA roti jhuti zrAvaka kahyuM. je sAMbhaLe te zrAvaka. tame badhAM sAMbhaLo che ke nahI ? ene artha e thAyane ke baherA mANasa keI zrAvaka hoya ja nahIM ? zrAvakanA kuLamAM jamelo reDIye sAMbhaLe te paNa zrAvaka ane bajAramAM bhAvatAla sAMbhaLe te paNa zrAvaka, gharamAM jhaMkArArA sAMbhaLe te paNa? ema nahIM. te pachI zrAvaka eTale zuM ? sthAnAMga sUtramAM abhayadavasUri mahArAjAe spaSTatA karI ke joti banavavana ti zrAva: jinavANIne sAMbhaLe te zrAvaka. ahIM mahatva kenuM ? sAMbhaLavAnuM ke jinavacananuM ? mekSArthI mATe pAye che "bhagavAnanI vANuM." zravaNa karavAnuM kharuM, paNa bhagavAnanI vANInuM. jhAlAvaDamAM rAjasItApura gAma. tyAM mAlubhA rANuM nAme phojadAra. AkhA paragaNAmAM pheM phATe. mAlubhA pote mULa kaeNDhanA vatanI. cha phUTa UMcA, goravAna, bharAvadAra mUcha, aMgrejI bhASA para kAbu. e samaye dhAMgadhrAnA rAjA sAhebane nejo pharake ane raiyatanA rakSaNa mATe mAlubhA rANA hatA. rAjasItApura gAme eka pagI bhajana gAya. pagInA e bulaMda kaMTha ke sUranI saravANImAM jANe AkhuM gAma taNAI jAya, pagI rAmasAgare bhaktinI bhabhaka phelAvI dIdhI. mAlubhAne kAne vAta AvI ke jadAra ! pagInA bhajana sAMbhaLavA e jIvatarane lahAve che, lahAve. bhajana to zu maramanA ghA che, ghA sAheba
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda eka sate mAlubhA paNa bhajana sAMbhaLavA pugyA. raMgata jAmI bhajananI. parabhAta thaI gayuM tyAM sudhI mAlubhAne khabara na paDI. savAre dhAMgadhra pahoMce tyAM rAjA sAhebe hukama saMbhaLAvyo. tamArI nimaNuMka polisa vaDA tarIke karavAmAM Ave che. teNe hoddo to saMbhALyuM, paNa kAnamAM hajI bhajanane raMga che-guMjyA kare che zabdo (tamane stavana ke sajhAya keTalA yAda? ke pachI stavana puru thayuM nathI ke varakanakazaMkha vikma ne bhagavAnaha -karavAnuM ja yAda rahyuM.) mAlubhA rANAne pharI bhajananuM mana thayA kare, paNa polisane maLe naDe. eka bAju haiyuM hAtha nathI rahetuM-bIjI bAju polisa vaDe thaIne dothA jevA gAmamAM bhajana sAMbhaLe. have karavuM zuM ? pachI khAnagI Dresa paherI roja gheDI para jAya, rAtre bhajana sAMbhaLe, savAre pAchA dhAMgadhe. eka rAte bhajananI jamAvaTa thaI che-maMjIrA nA raNakAra, tabalAne nAda, pagIne sura-badhAM ekamekamAM eLaLa thaI gayA che. mAlabhA bhakti rasanuM pAna karI rahyA che. tyAre pagI bolyo : vIjaLInA jhabakAre re motI pare pAnabAI acAnaka aMdhArA thaze re tame paNa sajjAthamAM le cho ne sthira nahI A saMsAre prANa, tana dhana yauvanavAna jima saMdhyAnA vAdaLane raMga, jima caMcaLa gaja kAna mAlubhAnA magajamAM camakAre thaI gaye. vIjaLInA jhabakAre re metI parove-A manuSya bhava mAMDa malyo che. have AtmAnuM sAdhI levuM. dhAMgadhe haDI melI, savAre rAjInAmuM daI dIdhuM. basa thaI gayA bhaktimAM tarabaLa. pitAne kheraDe sAdhu-saMtonI ramajhaTa bole che, baMdukanA ghaDAne badale mALAnA maNakA pharI rahyA che. chele 12 varSanuM mauna dhAraNa karyuM. paNa A badhe pratApa kone? zruti rAgane. tethI zrAvaka mATe paNa lakSaNa bAMdhyuM ke jinavacana sAMbhaLe te zrAvaka ahIM pharI prazna thAya ke jina vacana sAMbhaLe to khare, paNa mekSane athI zrAvaka kaI rIte sAMbhaLe to kalyANakArI thAya? varo ciM-paraleka mATe hita buddhithI sAMbhaLe-kadAca paralokanI hita buddhie sAMbhaLavA chatA temAM dhyAna na Ave to ? eTale zrImAna
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMbhaLavAnI kaLA haribhadrasUri AgaLa jaNAve catto-upacega pUrvaka sAMbhaLe. have vicArA tamAruM' nAma zrAvaka pADayuM kAne AdhAre dha zravaNane AdhAre jinezvara mahArAjanA vacanA sAdhumukhethI paraleAkanI hita buddhie sAMbhaLe-te paNa upayeAga pUrNAMka sAMbhaLe te zrAvaka kahevAya. eTale tamArA AkhA va...nuM nAma rAkhyu kAne AdhAre ? zAstra zravaNune AdhAre. jainanA nAnA che.kA kIDI paNa na mAre--te Dare. have A Dara kayAMthI AvyA ? zAstra zravaNamAMthI. duniyAdArImAM paDelA saunu jJAna-zraddhA badhuMja vAsI ThIkarA jevu... hAya, paNa te tAju ke garama thAya kayAre? dharma zravaNu vakhate. jo dhama zravaNanu pagathIyuM ja cheADI do to manamAMthI Dara gayA ane Dara gayA pachI "sakti-mithyAtva-baMdha-mAkSa badhI vAto zAstra zrava che to zraddhA che ane zraddhA che to ja AgamamAM paNa kahyu` che ke- e adhama 3 puNya-pApa-dharma - nakkAmI. kemake zrAvakapaNu che. savaNe nANe ya vinnANe paccakakhANe ya saMjame ani tave cevaM vodANe akiriya nivvANe zAstra zravaNathI jJAna thAya, jJAnathI vijJAna thAya, vijJAnathI paccakkhANa thAya, paccakkhANathI sayama thAya, sa yamathI doSa rahita tapa thAya, tapathI kriyA rahitapaNu` thAya. (pUrva kama nirjare ane navA na baMdhAya) kriyA rahita thatA nirvANu (meAkSa) thAya. jema arjuna mAlIne mAkSa thayA tema (aju namAlIH--) rAjagRhI nagarImAM ati dhanavAna evA arjuna nAme eka mALI raheto. tena baMdhumatI nAme ati sukumAra strI hatI. banne pratidina nagara bahAra kuLa devatA evA muddagara pANI yakSanI phUla pUjA mATe jAya. te gAmamAM lalitA nAme ma`DaLI. temAM ze|khIna ane dhanADhaya leAkeA, paNa badhAM kuchaMde caDelA hatA. nagaramAM mahAtsavanA divase arjunamAlIne thayuM ke Aje phUlanA ghaNAM paisA upajaze, mATe vahelA jai pahelAM yakSanI pUjA karIne Avu. jevA te patipatnI yakSa maMdiramAM gayA ke pelI lalitA TALakIe joyu' ke vAha ! strI ghaNI suMdara che. tenI sAthe bhAga bhAvavA e jIvananA lahAvA che. ahA keTaluM Anu rUpa ! khIjo kahe- A na maLI te
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 abhinave upadeza prAsAda jIvana zA kAmanuM? triIje kahe-daravAjA pAchaLa chUpAI jaIe. AkhuM SaNyatra racAI gayuM. jevA arjunamAlI ane baMdhumatI maMdiranA aMdaranA gRhamAM pravezyA ke turaMta pelA chae puruSoe arjunamAlIne bAMdhI dIdhe. tenI najara sAme chae puruSoe baMdhumatI sAthe lega vilAsa karyo. arjunamAlI kedhathI dhamadhamI uThayA. - are ! huM nitya yakSanI pUjA karanAre ne mAre A parAbhava, kharekhara! meM jenI pUjA karI te patharo ja che, yakSa nahIM. nahIM to mArI A dazA na hoya. yakSanA manamAM anukaMpA jAgI. teNe ajunamAlanA zarIramAM praveza karyo, baMdhane toDI nAkhyA. cha puruSa ane sAtamI strI, sAte ne mArI nAkhyA. pachI te rojeroja rA maNane loDhAne muddagara laIne phare che ane 6 puruSa tathA 1 strInI hatyA karI rahyo che. rAjagRhI nagarImAM hAhAkAra macI gaye. zreNika mahArAje uddagheSaNa karAvI ke jyAM sudhI arjunamAlI 7 nI hatyA na kare tyAM sudhI nagaravAsIoe bahAra nIkaLavuM nahIM. - cha mahinA sudhI A krama cAlyo che. reja sAta-sAtanI hatyA. evA samaye bhagavAna mahAvIra zaheranI bahAra udyAnamAM samesaryA. paNa jAya koNa ? sudarzana zeTha vicAre ke bhagavAna khuda padhAryA ne huM jinavANI sAMbhaLavA na jauM te kema bane ? mAtA-pitA rajA na Ape-chatAM nagara daravAje pahoMcyuM te daravAna daravAjo na khele sudarzana te. jinavANI zravaNa mATe ananya zraddhAvAna che. game tema jIda karIne nIkaLe che nagara bahAra. turaMta daravAjo baMdha thaI gayo. nagaranA kile lokonI bhIDa jAmI gaI. sudarzana te parama zraddhAthI AgaLa vadhe che. eka ja vicAra che - amRta jharaNuM mIThI tuja vANuM vahAlA mAre jema aSADha gAje kAna mAraga thaI hiyaDe pesI saMdeha mananA bhAMje prabhunI vANunA zravaNa vinA saMdeha nivAraNa kema thAya? te vinA padArthanuM cintana kema thAya? zrAddhavidhimAM ratnazekharasUrijI jaNAve cheshrddhaalutaaN zrAti padArthacintanAt dhanAni pAtreSu vapatyanAratam
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMbhaLavAnI kaLA parUpe lApare (1) sAdhu cA sau prathama kRntatya puNyAni susAdhu sevanAt ___ato'pi taM zrAvaka mAhurutamAH zrAvaka eTale zuM? (1) padArtha- tatvanA ciMtana pUrvaka zraddhAne daDha kare. (2) pAtramAM niraMtara dhana vApare. (3) sAdhunI sevA-vaiyAvaccethI pApane kApe-tene uttama purU zrAvaka kahe che. sau prathama lakSaNa mukayuM. "zraddhAne daDha karavI te paNa zraddhA daDha thAya kaI rIte? tatvanI vicAraNAthI. paNa tattva eTale zuM ? ta nava che jIva, ajIva, punya, pApa, Azrava, saMvara, nirjarA, baMdha, mokSa. jIvA jIvA puNNaM pAvA sava saMvaro ya nijjaraNA baMdho mukkho ya tahA nava tattA huMti nAyavvA nava tattvamAM A rIte jaNAvyuM che. mATe pratyeka zrAvake A nave tonI zraddhA karI mekSAthI banavuM. prazrana :-- tatvArtha sUtramAM kahyuM ke (adhyAyaH 1 sUtra : 4) gIvALIvAvavadhasaMvaranirjarA mokSAstavama (sthAnAMga sthAna : 9 sUtra : 665 ) mAM jIva ajIva Azrava bandha saMvara nirjarA mekSa e sAta to kahyA che. vaLI keTalAMka be to gaNave che jIva ane ajIva. amAre kyA tatvaciMtanathI zraddhA daDha karavI. samAdhAna - juo tatvArthasUtrakAra umAsvAtIjI mahArAjAe pApa-puNya baMne tattvone AzravamAM samAvyA che. zubha Azrava te puNya ane azubha Azrava te pApa. have sAta ane nava baMnemAM mULa tattva sarakhA thayA ke nahIM ? jeo be tatte jaNAve che te paNa nave nava svIkAre che. kema ke pApa-puNya baMne tattvone samAveza AzravamAM karyo. Azrava e vyavahAranayanI apekSAe jIvane mithyA darzanAdi pariNAma che. mATe tene samAveza chavamAM thaI zake ane nizcayanayanI apekSAe mithyA darzana nAdi rUpa jIvane karmajanya vibhAva pariNAma eTale ke karma hovAthI tene samAveza ajIvamAM thaI zake. saMvara te karmabaghanA hetune rokavArUpa chavanuM zuddha svarUpa che, nirjarA karmanAza karanAra jIvanuM zuddha svarUpa che. mATe tene samAveza jIva tattvamAM karyo.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda - - - - - - - - - - baMdha e AtmA sAthe karmanA saMbaMdha rUpe che. mATe tene samAna veza ajIva tavamAM karyo. kema ke tyAM karmanuM prAdhAnya che. mekSa e karmane sarvathA kSaya thakI pragaTela vizuddha svarUpa che, mATe tene jIvamAM samAviSTa karyuM ema nave ta thaI gayA ke nahIM? Ama chatAM je nava tava alaga alaga jaNAvyA te jIvane heya ane upAdeyanA jJAna mATe che. jema ke mumukSane mekSa upAdeya che. paNa baMdha heya che, saMvara-nirjarA upAdeya che, paNa Azrava heya che vagere khyAla rahe mATe spaSTa paNe alaga pADayA. paNa A badhI vAta samajAya kayAre ? jinavANInuM zravaNa rUci pUrvaka kare te. sudarzana zeTha te zrAvaka kharA arthamAM che. mAtra zrAvaka kuLamAM janmyA ke jenuM nAma ja zrAvaka rAkhyuM hoya te zrAvaka nahIM. prabhu mahAvIra paramAtmAnI vANI sAMbhaLavA nIkaLela che. sAme arjunamAlI hAthamAM muddagara laI dhasamasate Ave che. killA upara TIMgAtA nagarajanenA mukhamAMthI cIsa nIkaLI jAya che. badhAMnI AMkhe sudarzana para cUMTI gaI che. paNa sudarzana jenuM nAma- turata ja khesathI bhUmi pramArjana kare che. je je pAchA pUchatA nahIM presa kyAMthI Avyo? -zrAvakane veza ja che ke chetI-mAthe pAghaDI, aMgarakhA ke keTa upara besIne vALIne nAkhI hoya. mATe khesathI bhUmi pramArjana karyuM. bhUmi pramAI-jinezvarane bhAva namaskAra karI vrata uccAraNa karyuM. cAra zaraNuM grahaNa karyA. kayA cAra zaraNa? catArI zaraNaM pavajjAmi arihaMte zaraNaM pavajjAmi siddhe zaraNaM pavajjAmi sAhu zaraNaM pavajjAmi kevali pannattaM dhammaM zaraNaM pavajjAmi sAgArI anazana karI, duSkRta garyo kare che, sukRta anumodanA kare che. kSamApanA kare che, daDha zraddhAthI prabhune hRdayamAM avadhArI kAryosagamAM ubhA rahe che. duHkha dehaga dure hatyAre sukha saMpadazuM bheTa dhaga dhaNuM mAthe kiyere kuNu gaje nara beTa vimalajina dIThA...
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMbhaLavAnI kaLA (9 arjunamAlI stabdha thaI ubhuM rahI gayo che. yakSa sudarzananA prabhAvathI cAlyA gaye. arjunamAlI dhaba karate jamIna para paDa. sudarzana kAyotsarga pArI jue che tyAM arjunane paNa cetanA AvI jatAM pUche ke bhAI! kayAM jAo cho ? sudarzana kahe-prabhunI vANuM sAMbhaLavA. AnuM te nAma ja sudarzana- jenuM darzana suMdara che te darzana eTale zraddhA. artha karIe to suMdara zraddhAvALA ane sAmA ya arthamAM moTuM jevuM game tevo eTale ke jenuM darzana sAruM lAge te sudarzana, tene joIne arjunamAlI paNa sAthe cAlyA. nagaravAsI paNa sudarzananI zraddhA ane jinavANI zravaNanA rAganI prazaMsA kare che. prabhunI vANuM sAMbhaLI arjunamAlI pratibaMdha pAmyo. dIkSA lIdhI. abhigraha dhAraNa * karI cha mAsa sudhI niraticAra cAritra pALe che. purA cha mAsa sAtasAta jInI hatyA karanAra arjuna mAlI eTale ke 6 mahinAnA 30 divasa lekhe 180 divasa X 7 hatyA = 1260 jInI hatyAnuM prAyazcita cha mAsa sudhI karI chelle paMdara divasanI saMlekhanA pUrvaka kALagharma pAmI mekSe gayA. mATe ja zAstrakAra mahArAjA jaNAve che ke savaLe nA 0 vinAne zAstra zravaNathI jJAna, jJAnathI vijJAna. e rIte kramazaH paccakakhANa, saMyama, tapa, nirjara ne chelle mekSa prApta thAya che. paNa badhAnI jaDa zuM ? zAstra zravaNa kaI rIte? paralekanI hita buddhie--mAtra bhASA vagaNanA muddagale kAnane game teTalA mATe ja vyAkhyAna nathI sAMbhaLavAnuM. zravanti yasya pApAni pUrva baddhAnyanekazaH AvRttazca vrate nityaM zrAvaka: so'bhidhIyate pUrve baMdhAyelA aneka pApa jemane ghaTe ane je niraMtara vrata (paccakkhANa) thI parivareluM hoya tene zrAvaka kahevAya. eTale ke zrAvaka nirja tavanI zraddhA karI pUrvanA pApa ghaTADe ane saMvara tatvanA Adara pUrvaka nitya vrataniyamothI jIve. vANI zravaNanuM mahattva kayAre? je nirjarA ane saMvara pUrvaka mekSane athI bane te... vANuM zravaNa kAnanI majA mATe nathI. paNa AdaravA mATe che. sAMbhaLIne te prakAranI karaNuM karavA mATe che, bAkI
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda mAtra mAhitInA bhAra UMcakatA majura banaze te gadheDA ane tamArAmAM ke keTale raheze? zAstrakAra maharSi zrAvakanA arthane vadhu spaSTa karavA tenA cAra prakAre varNave che. cAra prakAranA zrAvake (1) arIsA samAnaH jema arIsAmAM Abehuba pratibiMba jhIlAya tema A prakAranA zrAvake jinavANI zravaNanuM hubahu pratibiMba jhIle che. eTale ke pravacana sAMbhaLe tene e ja svarUpe hRdayamAM avadhAre che. ane jinavANa paratve pUrNa Adara-bahumAna dharAvatA hoya che. kevuM bahumAna : iNameva niggaMthaM pAvayaNa sacca aNuttaraM kevaliaMpaDipunna neAuaM saMsuddhaM salalagattaNaM siddhimaggaM muttimagaM nijjANamaggaM nivvANamaggaM avitaham avisandhi samvadukhappahINamagaM A nigraMtha pravacana-arthAt jinavANI satya che eTale ke sajanene hitakArI che, (anuttara) jenAthI zreSTha bIjuM kaI pravacana nathI, (kevalie) advitIya che. jenA jevuM paNa bIjuM kaI pravacana nathI. vaLI A jinavANa pratipUrNa che. nyAyathI yukta ane mukti prApta karAvanAra che, deSa vinAnI evI sarvathA zuddha che. traNa prakAranA zalyAne kApI nAkhanAra che, siddhi gati ane mukti eTale ke mekSanA mAga rU5 che. siddhazilA e pahoMcavAnA mArgarUpa-sakaLa karmonA kSayathI pragaTatA AtmAnA anaMtanA sukhanA mArgarUpa, jagatane pUjAnA sthAna rUpa, mahAvideha kSetranI apekSAe zAzvata ane sarva che jyAM sarvathA kSINa thayA che. te mArganA kAraNabhUta evuM A jina pravacana che. A jinavANunI ArAdhanAmAM ja sthira thavAthI jIvo sidhdhI pAme che-bodha pAme che. karmothI mukti pAme che-- sarva rIte zAMtI pAmI-sarva duHkhone aMta kare che. mATe ja te dharma sadRdahAmi-te dharmanI huM zraddhA karuM chuM. joti rUti thAvanI vyAkhyA tyAre ja phaLIbhUta bane jyAre A rIte pravacana eTale ke jinavANIne hRdayamAM Adara haya, bahumAna hoya-zraddhA hoya ane tadanusAra pravRtti mATe puruSArtha heya.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAMbhaLavAnI kaLA mATe ja "arIsA" jevA zrAvaka kahyA ke jayAM jinavANInuM hubahu pratibiMba jhIlAya. rehaNayo cAra | sarvathA jina vANathI dUra rahevA pratibaddha e cera paNa anAyAse jinavANI sAMbhaLatA cAritra pAmI sadgatine meLavanAra bane te zradhdhALu zrAvakanuM kalyANa kema na thAya ? rAjagRhI nagarI pAse lehakhura nAme cAra rahe. tene rohiNIyo nAme eka putra hato. core maraNa pathArIe putrane belA. putrane kahe-beTA! hamaNAM mahAvIra nAme eka dhutAra nIkaLe che. tene je kaMI sAMbhaLe te mANasa tenI vANIthI dhutAI jAya che. mATe tuM pratIjJA karI ke kaI divasa e dhutArAnI vAta sAMbhaLavA jaIza nahI. rohiNIyAe tenA pitA pAse pratijJA lIdhI pachI corIne dhaMdhe zarU karyo. eka vakhata rAjagRhImAM corI karavA jaI rahyo che. mArgamAM vIra prabhu dezanA ApI rahyA joI turaMta kAnamAM AMgaLI nAkhIne doDa, rakhene kayAMka vANunA zabdo kAnamAM cAlyA na jAya. je ke tamAre paNa AvA ghaNA mahAnubhAve hoya che. ene eja samaye judI sAmAyika karavI, mALA gaNavI, vAto karavI AvI pravRtti hoya che. kemake vaLI jinavANuM kAnamAM pravezI jAya to pAchA bAyaDI-- chokarA rakhaDI paDene? rohiNIyo paNa bagalamAM pagarakhAM dabAvI kAnamAM dATA daI bhAge. tyAM pagamAM kAMTo vAgyo. kAMTe kADhe nahIM tyAM sudhI deDavuM kema? jaladI jaladI kAMTo kADhaye tyAM to de kevA hoya te aMgenA varNana nane zleka kAnamAM pravezI gaye. e ja divase abhayakumArane hAthe cera tarIke pakaDAyo. ghaNe buddhizALI cira hato. pahelethI ja badhI goThavaNa karIne beThe che. sAme buddhi nidhAna abhayakumAra maMtrI che. te paNa cera pAse kabulAta karAvyA vinA choDe tevA nathI. corane chetaravA bhejana karAvI dArU pAIne bebhAna karI dIdhuM. AMkha kholIne jue to devAMganA nRtya karI rahI che. pote deva zayyAmAM paTela che. badhAM svAmInAtha-svAmInAtha kahI pokAre che pUche che ahi tame evI kaI karaNa karI ke ahIM svargamAM Agamana thayuM ? rahiNI samajI gayo. nakI A abhayakumAre tarakaTa karyuM che.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda huM maryo ja nathI to devaloka kayAMthI? vaLI hamaNuM ja mahAvIre devatAnuM varNana karyuM te meM sAMbhaLela che. ahIM to badhAMnI mALA karamAyela che. AMkha ughADa-baMdha thAya che. huM paNa have sAmI cAlabAjI karuM. teNe paNa satkRtyanI ja vAta karI. abhayakumAre cheDI devo paDa. paNa cora turaMta pahocce vIra prabhunA zaraNe. he bhagavana! ApanI kRpAthI bacyo chuM. mAre uddhAra kare. abhayakumAranI kSamA mAMgI, cAritra lIdhuM anazana karI svarge gayo. je anAyAse vANuM zravaNa paNa kalyANakArI bane to zrAvakane varga to oLakhAya ja jinavANI zravaNa ne AdhAre. te keTaluM Ama hita sAdhI zake .... paNa je arisA jevA zrAvaka hoya te ! (2) dhajA jevA zrAvaka - zrAvakane bIjo prakAra dhajA je caMcaLa che. jema dhajAne havA lAge to ekathI bIjI tarapha uDe, vaLI sthira thaI jAya. A zrAvake jinavANI sAMbhaLe tyAre sthira thAya kharA paNa pharI dunIyAnA cakakaramAM saMsAranA raMge raMgAvA lAge. upAzrayamAM hoya tyAM sudhI sArA, bahAra nIkaLyA ke pAchA hatA tyAM ne tyAM. (3) thAMbhalA jevA - A prakAranA zrAvake kadAgrahI hoya che. jema thAMbhalAne game teTalo upadeza Apo paNa te jaDane jaDa rahe. cetana Ave ja nahIM tema A prakAranA zrAvaka game teTaluM upadeza zravaNa kare paNa kadAgraha na choDe (4) kharaTaka- A prakAranA zrAvakane upadeza to na ja game paNa sAme pakSe gurunA hRdayane lIdhe tevA zabdo bole. bIjI rIte kahIe te jema azuci pate to kharAba ja heya paNa te bIjAne paNa pitAne gaMdavADa uDALe tema AvA zrAvake pite te bagaDe paNa bIjAne paNa bagADanArA hoya. A varga pratikamaNAdika kriyA karato haI vyavahAra zrAvaka kahevAya paNa nizcayathI mithyAmati ja heya. mATe arisA jevA zrAvaka banI pAralekanI hita budhie upayoga pUrvaka jinavANuM zravaNa karI karma nirjarA thakI mekSamArganA ArAdhakabane te ja zubhakAmanA ...
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) "jina" zabdane artha - paramAtmAne oLakha ja sAsaya saha sAhaNa mANA ArAhaNaM jiNidANa tA tIe jaiyavvaM jiNavayaNA visuddhabuddhIhiM bhakta pariNA panAmAM zrI vIrabhadrAcAryajI chaThThI lekamAM jinAjJAnA mahattavane jaNAvatA lakhyuM ke jinendronI AjJAnuM ArAdhana ke je zAzvatA sukhanuM sAdhana che. te AjJAnA pAlana mATe- jinavacanamAM nirmala buddhivALA (mANasa) e udyama karavuM joIe. zrAvakanA 36 kartavyone jaNAvatI mannata jiNANuM sajhAyamAM zrAvakenuM prathama kartavya mukyuM mannaha jiNANamANuM -mAne jinezvaranI AjJAne, AjJA zA mATe mAnavAnI? zrI vIrabhadrAcAryajIe jaNAvyA mujaba zAzvata sukhane pAmavA mATe mekSane atha zrAvaka haMmezA jinAjJA pAlanamAM udyamavaMta hovuM ja joIe kema ke mannata jiNANuM sakjhAyanuM bIjuM nAma ja saDha nirava diva sAkSAtra che. jene artha thAya zrAvakanA nitya kRtya ( haMmezA karavA lAyaka kArya) nI sajhAya. te nitya kRtyomAM prathama kRtya manas (2) nibarLam sALaM-ahIM traNa zabdo mukyA. (1) mAne (2) jinanI (3) AzAne. kenI AjJA mAnavAnI? jinanI paNa jina eTale? jina eTale zuM? Avazyaka niryukti gAthA 1076 mujaba niyamana kAyA, fSayo temAM te nirC/ti jina eTale jeNe dha, mAna, mAyA, lebha jityA che te . Avazyaka haribhadrasUri kRta TIkA 494mAM jaNAve ke- rASavASatriya pariSaNosaNa prakAra jhuvAnninA: rAga, dveSa, kaSAya, Indriya, pariSaha, upasarga ane ATha prakAranA karmone jite te jina. gazAstramAM paNa kahyuM ke ginAna kAri rena badhI vyAkhyAne saMkSepa e ja che ke rAga-dveSakaSA-Indri-pariSaha-upa sage ane ATha prakAranA karmone jItanAra te jina kahevAya.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda eka prasaMga - eka yuvAna hospITalamAM jaI rahyA hatA. tyAM acAnaka Thekara lAgI. ThAkara lAgatA nakha ukhaDI gayA ane lehInI dhArA chUTI, mAMDa mAMDa pATe baMdhAvI Izvarane mane mana bhAMDavA lAgyo. are! A Izvara paNa kevo bevakupha che ke huM Avyo dadIne jevA ane Izvare mane ja dadI banAvI dIdhuM. manamAM ja A rIte Izvarane vagavate lIphaTamAM beThe te lIphaTamAM eka mANasa vahIlacera vALa AnaMdamAM mastIthI gItane gaNagaNATa karI rahyo che. yuvAna camaka. AnA baMne page kapAI gayA che, chatAM ATale AnaMda. yuvaka kahe dosta, mane mAtra Thekara vAgI to Izvara para gusso Avyo ane tuM ajabane che ke tArA baMne paga kapAI gayA chatAM hasato rahe che. apaMga kahe bhAI! AbhAra mAna Izvarane ke mArA be hAtha salAmata che ane A majabuta bAvaDA vaDe vahIlacera pheravI zaku chuM. bAkI A hospITalamAM hAtha-paga baMne kapAI gayA hoya tevA mANase paNa che. teonuM zuM thatuM haze? prasaMgane marma eTale ja che ke keTalAMka phariyAdathI jIve che. keTalAMka Izvarane AbhAra mAnI jIve che. paNa kharekhara (jina kevA) Izvara kevo che? jinAjI pUjaka niMdaka deya ke tAre samapaNe re lola jinacha kamaTha dharaNupati upara samacitta tuM gaNe re lola kAraNake jina rAga-dveSa rahita che. kamaThe upasarga karyA ke dharaNendrae bhakti karI paNa pArzvaprabhu badhAMne samacitta ja jue che. prakana - pratyeka kevaLI rAgadveSa jIve ke nahIM ? jIte. pratyeka kevaLI jina gaNAya ke nahIM ? gaNAya. to pachI ahIM je jinAjJAnI vAta karI te mAM pratyeka kevaLIne samAvI levAnAne? -nA-ahIM bina zabda tirthakara ke arihatanA arthamAM samajavAne che. legassa sUtra bele che ne? logassamAM pAMca vakhata jina zabda Ave che. temAM sau prathama jo zabda pUrve be vizeSaNa mukyA jalsa 3moma ane utaththare. je zabdathI sarva kevalI gaNavA hoya to A be vizeSaNe na muke kemake
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramAtmAne oLakho lalita vistarA pR. 43 mAM jaNAve che ke viziSTa zrutadharAdayo'pi jinA evocyante tadyathA thata ninA:, avadhi ninAda, mana:5rthava ninA: vagere A badhAMne samAveza fjana mAM nahI karavA mATe nina pUrve vizeSaNa mukayAM. ahIM jinAjJAmAM je jina zabda mukaye te arihaMta ke tirtha. karanA arthamAM mukela che. sAmAnya kevalI ane arihaMta baMnemAM bheda che. pUrve tirthaMkara nAmakarmanI nikAcanA karI hoya, ATha mahAkAtihAryanI pUjAne yogya hoya, traNa bhuvanamAM pUjita hoya, vIsa sthAnakamAMnA keIpaNa eka ke sarva sthAnakanI ArAdhanA karIne te Avela hAya, 34 atizayathI yukta hoya, prabhunA janma pachI te mAtAnI kukSimAM bIje jIva jame nahIM, vaLI tIrthaMkara paramAtmA mAtAnI kukSimAM Ave tyAre mAtAnuM zarIra svaccha puddagalamaya tathA sugaMdhI bane che. tenuM garbha sthaLa vadhatuM nathI, kasturI barAsa karatAM paNa vadhu sugaMdhI bane che. prabhuno jIva hIrAnI jema utpanna thAya ane mAtA je AhAra le te paNa zubharUpe pariName, prasavamAM kaI ja pIDA na thAyaAvI keIja vizeSatA sAmAnya kevalImAM jovA maLe nahIM tethI ja prabhunA atizaya varNavatA jaNAve che kecAra atizaya mULathI ogaNasa devanA kidha karma khayAthI agiyAra trisa ema atizayA samavAyoge prasiddha....... gautama svAmI paNa giLavara nuM vizeSaNa darzAvatA kavitAno zabda mu. kema? jagatamAM ciMtAmaNI ratna samAna che. jemanA ciMtanamAtrathI ISTa phaLa siddha thAya. puNyAnubaMdhI puNya upArja mekSa prApta thAya mATe jagaciMtAmaNI kahyA evA prabhune janmatAM ja cAra atizaya hoya je sAmAnya kevalIne na heya mATe nija ne vizeSa artha grahaNa kara. jainetara prasaMga - zrI kRSNa mahelamAM beThA che tyAre satyabhAmAM paMkhe vIMjhatA vicAra kare ke huM chuM to prabhune keTale ArAma che...bAraNuM pAse sudarzana cakra evuM vicAre ke prabhunI zI tAkAta che ke zIzupAlanuM mAthuM chedAya-te mArA vinA zakya ja nathI. leke paNa prabhune "caka sudarzana dhArI kahe che. dhanya che ane tyAM mahelanA daravAje
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda 64 beThela garUDa vicAre ke huM chu. to prabhunI gati che. bhakto paNa zuM gAya che-garUDe caDI Avo giradhArI-kharekhara dhanyavAda tA mane ja che. paNa kRSNa mahArAjA vicAre che ke kaMika yukti karU-belyA ke-laMkAmAM mArA bhaktane maLavu che. satyabhAmA kahe--kANu hanumAna, mAre jovA che. kRSNa kahe paNa te bhakta vicitra che, rAma sivAya keine name nahI. huM te rAma banI jaiza paNa sItAnu` zu` ? satyabhAmA kaheAhA huM sItA banI jaiza temAM zu? jo jo ho kharAkhara veza bhajavajo are ! rAma Ave to ye na eLakhe pachI ? garUDane kahyuM-jAe laMkA, hanumAnane kaheA rAma-sItA khelAve garUDa kahe--huM to jAuM-paNa vAnarane mArI pIThe besADuM. ? huM tAdaza gaNatAM AvI jaiza-paNa te phaphaDI ne marI jaze, prabhu kahe-nahIM, tamAre javu ja paDaze. sudarzana cakra ! jI kmAvA, prabhu. kAi mArA kamarAmAM praveze nahI te jo jo--are keAnI tAkAta che ahI Ave. huM chuM ne ! mArA garUDa pahoMcyA la'kAe. vAnarane joi kahe, eya pUchaDIyA, hanumAna nAmanA vAMdarAne ALakhe ? kema bhAi kAma che? che! rAmane. rAmane, zu' kAma paDayuM ? kema, tuM hanumAna che. besa mArI pIThe. jo gabaDayA to bAra vAgI jaze. bhAI vRddha chuM paNuM AvavuM to paDaze ja. garUDe pAMkhA phelAvI paNa uDI ja na zake. kema garUDa mA'rAja nA-nA Ato khAMsI AvI gai pharI prayatna karyAM, uDI na zakayAhanumAna kahe-ThIka garUDa mA'rAja, hu to dhIre dhIre pahoMcIza. tame jAo. garUDa kahe-are! A buDhaDhAnu vajana to sAre che. hanumAna to paheAMcyA. cakra kahe-khabaradAra. tura'ta hanumAne cakrane bagalamAM dAkhI dIdhu--pelu bicAru'cupa thaI gayuM. aMdara jai jaya rAmachaThThI karI prabhune praNAma karyAM. prabhu kahe.kema sItAne bhUlI gayA ? kayAM che ? A beThA. A to keAka vezadhArI che. mArI mAtA AvA na hoya. traNenu abhimAna AgaLI gayuM.. kemake jinezvara ke arihaMtane atizaya hAyaja-paNa atizayane AdhAre jinapaNuM' nathI. arihaMtane chatra hAyaja paNa chatradhArI heAvApaNAthI arihaMta na thavAya. mAtra sama
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramAtmAne oLakhe 15 vasaraNane ja vicAra karIe to paNa kevalI karatA jinanI vizeSatA jaNAI Avaze. samavasaraNa - (1) vAyukumAra deve sau prathama eka yojana pRthvI pramArjana kare (2) meghakumAra de pachI sugaMdhI jaLanI vRSTi kare (3) vyaMtara deve senuM-mANeka ane ratnathI eka UMcu bhUmitaLa banAve-adhe mukha DITavALA paMcaraMgI sugaMdhI puSpa pAthare cAre dizAmAM ratna mANikaya-sonAnA tAraNe race. taraNanIce aSTa mAMgalika race. (4) bhuvanapati nIcethI pahele rUpAne gaDha ane senAnA kAMgarA banAve. (5) bIjo senA ane ratnanA kAMgarA hoya te gaDha jayotiSI banAve (6) vaimAnika devo trIjo ranane gaDha banAve ane maNInA kAMgarA heya (7) dareka gaDhane cAra-cAra daravAjA ane vIsa-vIsa hajAra pagathIyA hoya che. (8) bIjA gaDhamAM IzAna khUNe prabhune vizrAma levA mATe devo hoya che. (9) prathama gaDhanA pUrva dvAre be vaimAnika dvArapALa, dakSiNa dvAre be vyaMtara, pazcima dvAre be tiSka, uttara dvAre be bhuvanapati dvArapALa tarIke hoya che. (10) e ja rIte bIjA gaDhamAM pUrva dvArathI anukrame jayA, vijayA, ajitA, aparAjitA devI dvArapALa tarIke hoya che. (11) samavasaraNa madhyamAM 3 keza UMcu azokavRkSa hoya che. nIce vividha ratnanI banelI pITha ane maNimaya dakamAM madhyamAM pUrva dizA tarapha pAdapiTha sahita ratnasiMhAsana para prabhu birAje che. upara traNa chatro ane be bAju cAmara viMjhAya che. AvA viziSTa atizayadhArI prabhu hoya tevA jinanI AjJA ApaNe pramANu karIe chIe. eka atyaMta garIba DezI. lAkaDAne bhAre kApIne lAve, zeThANane Ape ane pitAnuM gujarAna calAve. eka vakhata khUba ja thAkelI hatI. mAMDa mAMDa pahADa caDI jaMgalamAMthI lAkaDAM kApIne lAvI. zeThA
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 abhinava upadeza prAsAda NIne ghera paheAMcatA teA hAMphI gaI. tyAM zeThANI tADukayA. ATalA ja lAkaDAM-hamaNAM ja pAchI jA, khIjA lAkaDAM laI Ava. DezI ghaNu* karagarI ke mane khAvA ApeA. pachI kaheze| teTalAM lAkaDAM lAvI ApIza. zeThANI mAnatI nathI. thAkelI, bhUkhI DAzI karI jaMgalamAM gaI. lAkaDAM lAvI. tyAM rastAmAM samavasaraNa racAyelu* che. jinezvaranI vANI sAMbhaLe tyAM dhIme dhIme bhUkha-thAka mAMDayA dUra thavA. mAthe bhAre| hatA tene ja Teke emane ema sthIra thai gaI. prAyaH mRtyu pAmI svarga gai. A atizaya che jinezvaranI vANInA. evA jinanI AjJAne pramANu karavAnI. jinezvaranI vANInuM zravaNa paNu eka zistabaddha prakriyA che. koI kalpanA na karI zake tevI addabhuta zista hoya che jinavANI- prabhunA ja mukhe zravaNu karavAmAM. vaizAkha sudI dazamI lahInANu, sihAsana beThA vadhamAna upadeza ke pradhAna. agnikhUNe have padA suNIe, sAdhavI vaimAnika srI gaNIye sunivara tyAM hija bhaNIe vyaMtara jyAtiSI bhuvana patisAra, ehanA naiRtya khUNe adhikAra vAyavya khUNe enI nAra sura thaI padA bAra suNe jinavANI udAra izAne sAhIe naranAra, vaimAnika bhagavat pAte pUrva dvArethI praveza kare- rautyavRkSane pradakSiNA dai pUrvAbhimukha bese. bAkI traNa dizAmAM tenA samAna rUpa hAvAthI darekane te pratyakSa ja lAge. eka gaNadhara bhagavan sAthe ja hAya te prabhuthI bahu najIka nahIM, bahu dUra nahI' te rIte ane bhagavaMtane namaskAra karIna prese. Avazyaka sUtra bhA. ramAM pU. malayagirijImahArAjA 12 padAnuM vana kare che. (1) prathama gaNadhara pachI bAkInA gaNudharA pUrva dvArethI pravezI bhagavanne traNa pradakSiNA daI agni khUNe bese....kevaLI paramAtmA Ave. traNa pradakSiNA dai na'staryAya beAlI gaNadharAnI pAchaLa bese. pachI mana:paryavajJAnI, pachI avadhijJAnI, pachI 14 pUva dhara, pachI 10 pUrvadharAdi pUrva dvArethI AvI bhagavAnane traNa pradakSiNA kaI
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramAtmAne oLakho 17 namatithA nama: vanappaDa kahI anukrame pAchaLa-pAchaLa bese. bAkInA sAdhu-bhagavate pUrva dhArethI AvI A rIte kahI vadhArAmAM namoDatizAsthi . kahIne pAchaLa bese. (2) vaimAnika devIe A rIte AvI vadhArAmAM namasAdhuccha: kahI saMyamInI pAchaLa ubhA rahe paNa bese nahIM. (3) sAdhvIjIo paNa pUrva dvArethI AvI upara mujaba pradakSiNa tathA namaskAra karI vaimAnika devI pAchaLa ubhA rahe, (4) dakSiNa dvArethI bhavanavAsI. (5) tiSka. (6) vyaMtara devIo praveza karI pradakSiNAdi karI naiRtya khUNAmAM eka bIjA pAchaLa ubhA rahe* (7) bhavanapati (8) vyaMtara (9) jyotiSI de. pazcima dvArethI Ave, bhagavAnane traNa pradakSiNA daI nama tirthaya vagere cAra namaskAra karI vAyavya khUNAmAM ekanI pAchaLa eka bese. (10) uttara dvArethI AvI vaimAnika deve (11) manuSya (12) mAnuSI strI pradakSiNA daI tirthaMkarAdine vAMdI kamaza: bese. kevI suMdaratama vyavasthA che bAra varSadAnI ? AvI vyavasthita sudaDha vyavasthA e mAtra jinezvarane atizaya che, sAmAnya kevalIne nahIM. evA jinezvaranI AjJA ApaNe pramANa karavAnI che. prakana :- kevaLI aneka hoya paNa tirthaMkara 24 ja kema ? e sahaja prazna thAya tyAre A vAtane siddhacaka pAkSika varSa : 1 aka: 9 pR : 210mAM khulAse karatA jaNAve ke - dareka utsarpiNI ke avasarpiNImAM jinezvara jevA traNa lokanA nAthane janmavA lAyaka badhAM graho UMcA hoya te samaye mAtra 24 vakhata ja Ave che. *noMdha - ByamAM vAyavya khUNe lakhyuM che. paNa malayagirijI kRta vivaraNa ane bhadrabAhu svAmI sUtrita niryukita leka 117 joisiya bhavaNavaMtara devIo dakkhiNeNa paviseuM ciTThati dakkhiNAvara disimmi tiguNaM jiNaM kAuM
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda samagra utsarpiNI ke avasarpiNI kALanA cha-cha ArAmAM mAtra trIjA--cAthA ArAmAMja 24-24 tIrthaMkarA thAya. jemanI AjJA pramANa karavAnI che tevA jinezvarAnu pratyakSa milana bharatakSetranI apekSAe keTaluM alpa ? chatAM zrAvakanu prathama kartavya jinAjJA pramANa kema mukayu ? kema ke bAkInA badhAM kataeNvyAmAM atabhUta tattvatA jinAjJA ja che. 18 eka prasaMga H jharakhiyAnA vAgharI jherakeA ane tenI gharavALI jhamakuDI baMne bAvaLanA dAtaNu pADe che. paraNyAne mAtra paMdara divasa thayelAM. paMdara rAtri teA palakArAmAM vItI gaI. prItanA paTArA ma`DAyA che. sAMja paDI gai ne jharakA AyeA, have kayAre roTalA bhegA thaI zu' ? tI' elA vAgharI huM tane kAMI bhukhyA nahIM rAkhu AvI vAtu' karatAM ekamekane heta ubharANAM. ba'nenA hATha tharakayA. vAgharI hajI vAgharaNa tarapha hAtha laMbAvIne prIta pasAravA gayA tyAM te gheADAnA DAbalA sabhaLAyA ane vAgharIe jaldI peAtAnI lAMbI karelI bhUjA sa'kelI lIdhI ane vAgharaNe kapaDAM sahakAryA. asavArane kahyuM : ghaNI khammA bApu! kemanI kAya ? asavAra ke kAle kha'bhALe khAbakavAnuM che. huM....! khabhALe? jhamakuDInA kAna camakayA. dAtaraDu thaMbhI gayu. arakA khelyA : kema bApu ? acAnaka. ApaNA bhAjabApune navacaMdarI bheMsunA dudha khAvAnA caTakA lAgyA che. ane asavAra teA hAlyA. arakA kahe : joyu jhamakuDI, kAla tArA piyaranI padamaNI bheza mArA gAmamAM. kaLa khAi gayelI jhamaku AlI uThI ke vAgharI amArA dehA bApunA DelethI DAkhA cheDavA ramata nathI. arakA paNa vaTe caDI gayA. beAla jovu` che kAle ? jhamakunuM mAthu' phATI gyuM. bahu vaTa karacha ne te tArA bheAja bApu bhegA tuMya hAlyA Avaje. mAryA kachoTA ne pakaDI pIyara vATa. sIdhI paheAMcI dehAvALAne DAyare. bApu bAlyA : kema gaNI, Ama hAMphatI kema AvI ? bApu ! sAbadA re'jo. jharakhIyAnu` kaTaka Ave che. navacadarI bhe'su joi che, emAM zu' gagI ApaNe bheTa daI daI e. nA bApu, nA, ene bheTayu' nathI joi'tI, ene tA dhIMgANu karIne ja laI javI che. khalAsa! Dhola vagaDayAM, sAda paDayA nA gArDe gADe mANasa gATha
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramAtmAne oLakhe vAyA. bIje di dhiMgANuM jAmyuM. hAkalA-paDakArA thayA. eka juvAna talavAra vijhata pharI rahyo che. dhiMgANAmAM jharake te jhATake devAI gayo. paNa khaMbhALAne eka juvAna paNa bhAle vIMdhAI gaye. ghara dhIMgANAmAM navacaMdarI bheMse jAze ema lAgatAM bhaDAM reDavI lIdhAM. bheja bApu khAlI hAthe pAchAM pharyo. gAmane jhAMpe joyuM te maradanA vezamAM bhAle viMdhAyelI jhamaku paDI hatI. vicAra karavA jevuM che ke je gAmamAM janama lIdhe te eka gAmanA dhaNane mATe mANasa AkhA jIvatarane jokhamamAM mukI de eTalA badhAM prIti bahumAna hoya te ApaNe atizaya dhArI ane bhavobhava maLanArA dhaNI evA arihaMta paramAtmA vitarAga jinedhara devanI AjJA pAlanarUpa bahumAna prIti kema na hoya? vaLI jinezvara paramAtmA te ApaNane dravyathI, bhAvathI-nAma smaraNa rUpe ke mUrtirUpe sarvathA pavitra karanAra che mATe jinAjJA mAnavI ja joIe. jinezvara nAma Akatidravya-bhAvathI kaI rIte pavitra kare che nAmAkRti dravyabhAvaiH punatastrijagajjanam kSetre kAle ca sarva sminnarhataH samupAsmahe kalikAla sarvajJa bhagavaMta zrImadda hemacaMdrAcAryajI jaNAve ke ame arihatanI samupAsanA karIe chIe. paNa te arihaMta kevA che? tenuM nAma-AkRti dravya jina ke bhAva jina traNa jagatanA lokone pavitra kare che. vaLI AgaLa keTaluM badhuM kahI dIdhuM ? sarvasminuM kSetre kAle ca- saghaLAM kALe ane badhAM ja kSetromAM. ApaNe Aje "jinanI" paramAtmAnI oLakha karavA beThA chIe. te paNa zA mATe? jenI AjJA pramANa mAnavAnI che tenI oLakha karavI che. mAtra oLakhathI aTakavuM nathI paNa tenuM mahatva paNa hRdayamAM avadhAravAnuM che. te mATe A gAthA keTalA suMdara zabdo kahI jAya che. sarva kALamAM ke sarva kSetromAM paramAtmA ApaNane pavitra kare che. mAtra paramAtmAnuM nAmasmaraNa kare te paNa traNe jagatanA lekene pavitra kare che.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 abhinava upadeza prAsAda RSabhadevanI mALA kare te paNa nAmanuM smaraNa, pArzvanAthanI kare te paNa nAma smaraNa ane mahAvIra svAmIne jApa kare te paNa nAma smaraNa ja kahevAya. traNa jagatanA lokone pavitra karanAra, paramAtmAnuM nAma smaraNa che. A rIte lekene ArAdhanA mArge joDavA te sahastrakuTa nAmAvalInI ArAdhanA goThavAyelI che. eja rIte arihaMtanI AkRti-AkRti eTale mukhyatAe pratimA pratimAjI zAzvata ane azAzvata baMne rUpe vidyamAna che. jinezvara sAkSAt vidyamAna te sarvakSetramAM sarvakALe hoya nahIM paNa tenuM bIba ja sthApanA jina rUpe pUjanIya bane che. vaLI bhaktinuM sAtatya paNa AkRti thakI vizeSa rahI zake ane e rIte AkRti paNa traNa jagatanA lokone pavitra karanArI che. - dravya jina eTale je bhAvimAM jina thavAnA che te sAmAnya artha svIkArIe te paNa janma kalyANaka-cyavana kalyANakAdi samaye temanI viziSTa bhakti traNa jagatane lekene pavitra karanArI che. bhAvajina te sAkSAt kalyANakArI che ja. A rIte nAmAkRti dravyamAaH cAra rIte jagatane jIne pavitra kare che. tevA prakAranA jinanI AjJA pramANa karavAnI che. paramAtmAnI ATalI oLakha prApta karyA bAda jinanI AjJA zuM che? te kaI rIte jaNAve te adhikAra agre vartamAna.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) jinAjJA-zuM na karavuM? - pApane dhikakAro AkAlamiyamAjJA te heyopAdeya gocarA: AzravaH sarvathA heya upAdeyazca saMvaraH vItarAga stotranA 19 mAM prakAzamAM kalikAla sarvajJa bhagavaMta zrI hemacaMdrAcAryajI mahArAjA jaNAve ke he bhagavan! hamezAM tArI AjJA e ja che ke A sarvathA cheDavA lAyaka che ane saMvara haMmezAM upAdeya-AdaraNIya che. jinezvaranI AjJA mAnavI ja joIe gANa mo. bahu sahelAIthI bolAya che. paNa jinAjJA eTale zuM ? vicAryuM che kadI? kalikAla bhagavaMte keTalI suMdara sacoTa vyAkhyA karI. be ja vAkayamAM badhu samAvI dIdhuM. Azrava choDe. saMvara Adara paNa Azrava eTale? mAtra- eTale zuM? india kaSAya anvaya jogA, paMca cau paMca tinnakammA . kiriyAo paNavIsa, imAi tAo aNukkamaso nava tatva kAra Azravane spaSTa karavA mATe mukhya pAMca bheda jaNAve che. 5 Idriya 4 kaSAya 5 avirati 3 vega ane 25 kiyA e mukhya pAMcabhede ane 42 peTA bhede, je karmane jIva tarapha AvavAnA dvAre che te Azrava che. Azrava eTale karmanuM AvavuM athavA karmabandha thavAnA heturUpa paribaLo. AtmAmAM rAga-dveSa rUpa cuMbakatva raheluM hoya tyAM sudhI jema lehacuMbaka lekhaMDane pitA tarapha kheMce tema AtmA karmonI vargane pitA tarapha kheMce che. ane A "karmonuM AvavuM" teja Azrava. eka prasaMga - te dI DhAMka gAmanA TIMbe dAdAbhAI-kalebhAI be cAraNa vasatA'tA. beune jIbhane Terave zAradAne vAsa jeIle. eka vakhata jAmanagaranA dhaNI vibhAjAmane maLavA gheDA palANyA. vibhAjAme paNa kavione rUDe AvakAra dIdhe. rAtre DAyaro jAmyo che. AkhI kacerI hakaDe ThaTha bharI che. vibhajAma cArANuM mAthe mITa mAMDe che ne kahyuM : karAve moja DAyarAne, gaDhavA. ne jANe sarasvati vahetI hoya tema saravANIyuM chuTI. bulaMda avAjathI
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 abhinava upadeza prAsAda jANe AbhanA guMbaje gaI uThayA. aDadhI rAta sudhImAM sau ekatAna thaI DelavA lAgyA. tyAM DAyarA vacce ratnajaDIta pyAlI pharavA lAgI. khuda vibhAjAme kalAbhAI sAme pyAlI dharI. tya kavirAja, tame paNa pIo mejathI. kalebhAI halyo paNa nahIM. DAyaro bolI uTha, kavirAja ! sAtase pAdaranA dhaNa tamane hAthe hAtha khAlI Ape che. teye kalAbhAIne hAtha na laMbAya. vibhAjAe pharI kahyuM, , le kavirAja. kalebhAI mAtra Tu ke javAba Ape che. huM jogamAyAne akhaMDa upAsaka, mArAthI dArU na pivAya. mAnuM sata lAje. vibhajAma kahe, gaDhavI, DAyarAnuM apamAna che. tame khAlI mArA hAthamAMthI laI heThe mukI do pyAlo ane mAruM mAna rAkhe. gaDhavI kahe, tamArA mAna-pAna amArA mAthA upara bApa, paNa pApanI pyAlIne huM hAthe ya na aDADuM. vibhAjAme chelle dAva pheMka kalAbhA, huM vibhejAma, je mArA hAthethI dArUnI pyAlI heThI muke te eka gAma lakhI Apu.bApu ekAvana gAma lakhI Apo te pApanI pyAlIe Avate gAma garAsa mAro bhava bagADe. eTaluM belI aDadhI rAtre DAyare cheDI baMne cAraNe cAlI nIkaLyA. kAraNa gaDhavaH sarvathA haiyA mA+jaa (Azrava) eTale cAre taraphathI pApanuM zravavuM te. jo tene choDavAmAM na Ave te eka tarapha hajI karmanirja na kare tyAM bIjI bAju karmonA taLAve bharAvA mAMDaze. mATe jinezvaranI AjJA e ja che ke Azrava sadA cheDavA lAyaka che. navatatvamAM AzravanA kara bheda varNavyA che temAM sau prathama pAMca IndriyonA viSaye jaNAve che- pAMca indriyanA 23 viSa sparza, rasa, ghANa, cakSu ane zrautra e pAMca IndriyathI priya ane apriya evA 23 viSayomAM je rAga dveSa thAya che. te rAga ane dveSa ja karmabandhanuM kAraNa che. - bhAre halaka-lase--kharabacaDo vagere sparza rAga dveSa janmAve che. jema sparzanI icchAvALo hAthI hAthaNIne bheTavA doDe che ne khADAmAM paDI pitAne jIva gumAve che, rasanA viSayamAM lelupa baneluM mAchaluM khAvA mATe tarApa mAre ne gaLAmAM aNuM phasAtA tane notare che. sugaMdha mATe bhamate bhamare kamaLa bIDAI jatAM mRtyune zaraNe jAya che
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApane dhikkAro 23 ane AMkhanA viSayamAM pAgala pataMgIyu baLatA divAmAM pitAnI Ahati Ape che. kAnane saMgItanA viSayamAM lIna banAvI haraNa zIkArInA bANane zIkAra bane che. te pAMce IndriyanA viSayamAM DUbelA mAnavIne pApAzrava thakI bhabhava rakhaDapaTTI thAya temAM koI navAI kharI? IdriyonA ekeka viSayane spaSTa samajI le. te ja Azrava sarvathA choDavAnuM sUtra pakaDI zakazo. sparzanA 8 bheda-bhAre, haleke, zIta, uSNa, snigdha, rUkSa, lI, kharabacaDo. rasanA viSaya-pa. khATe, khAre, tI, kaDa, mIThe. jIbhanI lelupatA A pAMcamAM ramaNa karavA doDIne aMte bhramaNa vadhAre che. gaMdha be prakAre. sugaMdha ane durgadha. cakSunA viSaya pAMca. rAte kALe nIle dhoLe-pILo. cakSurindriyanA viSayamAMthI nivartavA ja jANe pAMca raMge vitarAga paramAtmA na hoya tema samajavA kavi kahe che ke - vimavarNA deya jidA. de nIlA de ujajalakaMdA, de kAlA mukha kaMdA sele jinavara sevanna varaNu, zivapuravAsI zrI parasanA, je pUje te dhanA chele kaNendriya sacita-acitta ke mizra zabda viSaye rAga dveSa te sarvene nigraha karavo. prazna:- Indriyone Azrava kahI to vItarAgane zuM Indriyo nathI ? IndriyonA viSayomAM thatA rAga dveSa e AzravarUpa che. vItarAgane rAgadveSa detA nathI mATe tene IdrinA viSaya thakI Azrava thato nathI. chatAM ApaNe Indriyane AzravarUpa gaNuM kema ke Indriya nigraha thatAM ja rAgadveSa nigraha thaze. 4 kaSAya kaSAya dehakArAyAM catvAro yAmikA iva ... yAvajjAgrati pArzvasthA stAvanmokSaH kuto nRNAm / deharUpI kedakhAnAmAM kaSAya rUpI cAra cokIdAra jyAM sudhI samIpa
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24. abhinava upadeza prAsAda bhAge jAgatA rahelA che, tyAM sudhI manuSyane mekSa kayAMthI thAya? amerikAmAM pramukha grAnTa dharmaparAyaNa ane zraddhALu vyakti hatA. dara ravivAre niyamita potAnA gharanA badhA sAthe prArthanA kare. kadI A niyamamAM bhaMga na thata. eka ravivAre savAramAM potAnA kuTuMba sAthe prArthanA karavA beThA hatAM. pradhAna maMDaLanA traNa-cAra sabhya paNa prArthanAmAM sAmela hatA. prArthanA zarU thaIne traNa-cAra varSanA bALake vAte zarU karI. tenAthI prArthanAmAM vikSepa thayo gussAthI grAnTa bALakane tamAro mArI dIdhe. grAnTanI mAtAe turata grAnTane tamAro mA . pradhAnanI hAjarImAM grAnTane apamAna lAgyuM. eka pradhAna belyA paNa kharA ke mAjI, Ama amArI hAjarImAM pramukhane tame mAre te temane keTaluM nIcA joNuM thAya? mAjI mauna ja rahyA. prArthanA bAda kahyuM ke prArthanA kodhanA upazamana mATe che. je krodha nivAre nahI te tenuM pApa cAlu ja raheze. pachI te prArthanAne artha zo ? mATe jIva para sanimitta ke nirnimitta dveSane eTale ke koIne tyAga kare. mAna - abhimAna ke garva te mAna. tene sarvathA tyAga kara. mAna kaSAyarUpa AzravamAM DUbelA bAhubalIne kaThora dhyAna ane akhaMDa sAdhanA vacce paNa kevaLajJAna thatuM na hatuM. mAyA - kapaTa, zaThatA ke chetarapIMDI te mAyA. mAyA kaSAya rU5 Azrava jIvane evA bhamADe che ke jIva pote paNa mAyA karmanA udayamAM AvyA bAda pote mAyA karI rahyo che te jANatA nathI ane ane tiryaMcagatimAM bhaTake che. lobha - zarIra ke dhana vagere bAhya vastu vize Asakti ke prApti mATe AkAMkSA te lebha. lebha kaSAyane udaya sauthI bhayaMkara che. cAra prakAre kaSAya Azrava thAya che. te anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI, saMjavalana, cAre prakAre krodha, mAna, mAyAne pazama thayo hoya. mAtra saMjavalana lebhanA udayavALo jIva paDe te sIdhe cothA guNaThANa sudhI paNa pahoMce. prabhune eka page Indra mahArAjA sevA karI rahyA che. bIjI tarapha bIjA caraNe caMDa kauzika DasI rahyo che. jevI pariNati sarSa upara che tevI ja Indra upara che. baMne upara samabhAva.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApane dhikkAro 25 samabhAva zabda bola sahele che paNa jarA UMDA UtarI vicAro joIe. eka page sApe DaMsa dete hoya. bIjA page Indra sevA karI rahyo che. chatAM A paNa baMdha pAme ane A paNa baMdha pAme. keTalI udAtta bhAvanA. traNa traNa vakhata javALA pheMkI. chela DaMsa dIdho. te paNa caMDa kesiyAne kahyuM ke bujajha ! bujha! kevuM jIgara haze prabhunuM. chatAM zAstrakAre zuM kahyuM? pramu chadmastha hatA. vItarAga nahIM. te vItarAgapaNanI dazA kaI? jagatamAM eka paNa cIja mahAtmAnI samabhAva dazI palaTAvI zake tema nathI. chatAM mAtra saMjavalana kaSAyane udaya thayo ne vItarAga paNAne dhakako mArIne nIce utArI de che. 11-1213-14 cAre guNaThANu vItarAganA, paNa 11 muM chadmastha vItarAganuM. saMjavalana kaSAyane eka mAtra udaya sIdhA cothA guNaThANe pheke. mATe kahyuM ke- AzravaH sarvathA heya kaSAyarUpI A hAthI nIkaLI jAya paNa saMjavalana kaSAyarUpa pUchaDe hAthI aTakI gaye to khalAsa. Akhe hAthI pAcho aMdara-are ! eka khUNAmAM paDe che, paNa ubhuM thAya eTale mANasa cakkara khAIne heThe paDe tema AtmAne heThe pADI de. tethIja kahyuM ke-gAthaa: sarvathA ya avirati (pAMca-avata) hiMsA, mRSAvAda, cerI, abrahma, parigraha pAMca prakAre karmonuM AtmA tarapha AzravaNa thAya che. te mATe avirati zabdano upayoga bahu samajapUrvaka thayo che. pApanuM paccakakhANa pUrvaka viramaNa na hovuM te ja avirati. ekendriya ja nathI hiMsA karavA jatA ke nathI jUTha bolatA, cerI paNa nathI karavAnA chatAM tene aviratithI satata kazrava thato rahe che. mATe ja nAnakaDuM sUtra kahyuM sAthaa: sarvathA heya cha kAyamAMthI koI paNa jIvanI hiMsA mana-vacana-kAyAthI na karavI, na karAvavI ke karatA-karAvatAnI anumodanA na karavI. samagra jIvana sudhI A nava prakAre hiMsAthI viramavuM. te prathama mahAvrata-prANAtipAta viramaNa vrata pratijJA game tevI daDha hoya paNa tenI kiMmata kayAre ? jaTha na hoya te. juThane mahAvratamAM keI avakAza nathI. krodhI, lebhI, bhayabhIta vagere tamAmane mahAvratamAM avakAza, paNa juThThAne avakAza
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prasAda nahIM. AthI bIjuM mRSAvAda viramaNa vrata, jemAM paNa mana-vacanakAyAthI karavuM, karAvavuM ke anumodavuM nahIM. Ama bIju mahAvrata hoya te paheluM Takaze. avirati Azrava rokavA trIje naMbare kahyuM ke sacitta ke acitta, DuM ke ghaNuM, jaMgalamAM ke zaheramAM kaMI paNa ApyA vinA levuM nahIM. levA mATe preraNA karuM nahIM ke lenArane anudana ApavuM nahIM. te trIjuM adattAdAna viramaNa vrata, traNe pratijJA sArI rIte pALe paNa pitAnI dRSTi ja sthira na rAkhe to ? hiMsA-juTha-corIthI viramela heya paNa je saMsAranA rAgamAM DUbe to gaye. paryuSaNamAM sAMbhaLo che ne-siMha guphAvAsI muninI vAta-jemanI tapazcaryAthI siMha sarakhA janAvara paNa zAMta thai jAya te rIte cAturmAsa vyatIta kare che. chatAM kezA vezyAne tyAM gayA tyAre ? pitAnA sAmarthyanI pratIti karAvA paNa jarAka daSTi lapasI tyAM daurya ane zairya gayuM ne? - strIne samAgama to ThIka paNa tenI IcchA paNa pAyamAla karI de tema che. cAhe devatA, cAhe manuSya, cAhe tiyacanI keIpaNa strI mATe viSaya bhegane sarvathA tyAga thAya te caturtha vrata maithuna viramaNa. sthUlabhadra, kezA vezyAne tyAM cAturmAsa rahevA gayA che. guru mahArAjanI AjJA laIne tyAM kezAne pratibaMdha karIne AvavA mATe gayA che. paNa tyAM vAtAvaraNa kevuM? - ghara vezyAnuM che. chae rasathI bharapura bhojana levAnuM. tapa ke upavAsamaya comAsuM nahIM-khAvApIvAnuM purepuruM-vezyAnA nivAsasthAnanI citrazALAmAM citre paNa kevA ? manahara kAmaceSTAne darzAvatA. vaLI pUrNa ekAntamAM eka strI sAthe che. pUrvanI paricita ane pAcho paraspara rAga hatuM tevI strI -e paNa sAmAnya nahIM. nipuNa vezyA che. cAra cAra mahinA pasAra karavA chatAM manamAM vikAra nahIM. tanamAM vikAra nahIM'. vacanamAM vikAra nahIM. kezA vezyA munine calAyamAna karavA bheganI prArthanA kare. vividha rIte aMgopAMganuM pradarzana kare. te paNa mAtra dekhAva karatI nahIM hadayanA bhAvo sAthe che. vezyA paNa prema hRdayapUrvakane kare che. AjakAla to potAnI patnI paNa hArdika prema karatI haze ke nahIM te tamane khabara !.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApane dhikAra 27 chatAM thulabhadra muni calAyamAna thayA nahIM. mATeja sajajhAyamAM paNa kahevAya che ke, kezA maMdira comAsu rahayA na calyA ziyaLe lagAra te sthUlabhadrane jAuM bhAmaNe name namore zata vAra evA munivarane pAye namuM 84 covIzI sudhI A eka nAma amara raheze. kema ? sarvathA maithunaviramaNa vratane lIdhe. jo ke strI parigraha rUpaja che chatAM pAMcamA vratamAM parigraha viramaNa vrata alaga darzAvyuM. kAraNake parigraha e bAvAjInI lageTI jevo che. bAvAjIne gAmamAM bhikSA mATe javuM paDe. te lokoe eka laMgeTI baMdhAvI. lageTI sukavItI te uMdara cAvI gayA. eTale uMdarathI bacavA mATe bilADI lAvyA. bilADIne roja dudha joIe. dudha lAvavuM kayAMthI? eTale gAya lAvyA. pachI gAya mATe thaI gamANa. have te sApha karavA zuM karavuM? eTale lAvyA gAyavALI -gAyavALI banI gaI gharavALI ne bAvA banyA gharabArI. mATe parigraha viramaNa vrata mukyuM. saMteSa pUrvaka ochAmAM ochI jarUrIyAtathI jIvavuM te ane vastu pratyenA mamatva ke mUcha no tyAga. ga:- coga eTale zakti athavA sAmarthya. mana-vacana-kAyAnI pravRttine moga-vacana-kAyAga tarIke oLakhAvAya che. kAzvaraH sarvathA ya kahIne vegane AzravarUpa gaNyA te zuM mana-vacana-kAyAnI pravRttine sarvathA cheDI devI? nA, pravRtti sarvathA choDavAnI vAta zrAvake samajavAnI nathI. atyAre te eTaluM ja samaje ke azubha gane choDe ne zubhamAM pravarte. 0 managa - mana dvArA vicAraNuM rUpa AtmAnuM je sAmarthya pragaTe te tenA cAra bheda kahyA. (1) satya maneyega- yathArtha vicAraNA karavI te. (2) asatya mane ga- asatya ke aAgya vicAraNA karavI te ' (3) mizra manoyoga-kaMIka satya ane kaMIka asatya vicAraNuM karavI te. (4) asatyAmRSA mAga-je vicAraNAmAM satya ke asatya jevuM kaMI ja na hoya.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 abhinava upadeza prasAda . sevA vacanaga- vANI dvArA bolavArUpa sAmarthya pragaTe che. A yoga paNa maneyeganI jema cAra bhede gaNAvela che. satya vacanayoga, asatya vacanaga vagere. 0 kAyama- kAyA dvArA gamanAgamana rUpa je sAmarthya pragaTe te kAga. A traNe yoga vaDe jIva karmone Azrava kare che. asatya maneyogane jaNAvatA suMdara prasaMga vAMcele. tye ApA devAta, A tama sArUM hokAnI bajaranuM paDataluM ApyuM che. bhArI mIThI che. thayuM ke A bajarane dhuvANe te ApA devAtanI ghuMTamAM ja zobhe. tyAM bIjo kAThI bolyA : " ApA devAta, A hake gaMgAjaLanI tAra maDhAvI khAsa tamArA mATe ja lAvyo chuM. meM malakAvI devAte hokAnI bheTa svIkArI. trIjo kAThI AvyA. tye ApA devAta, A unanI daLI. tamArI ghaDIne mAthe mazarU jevI thaze ne ghaDInuM DIla nahIM cholAya. tamAma kAThI A galachaTA devAta vAMka mAthe mITa mAMDI beThA che. sahu tene rIjhavavA maLe che. kema ke devAta duzmana bane te gAma trIje di' TI thaI jAya. tyAre bhara dAyarAmAM beThelA paDachaMda puruSane A rIte jANe khaMDiyAo najarANuM detA hoya te joI AdheDa vayane eka marda belyoH kAThIomAM A kaDhIcaTTA paNuM ke dithI AvyuM bhAI. jenI ATalI badhI bhATAI karavI paDe te devAta vAMka che keNa? cUpa bhAI cUpa lAkhAM, tuM hajI chokaruM che. tAruM lAkhAvadara hajI devAtanA DAbalA heThaLa paDayuM nathI lAgatuM. nIkara tuM tArI vALInI keriyuM devA doDa Ave. nA bA nA. huM devAtane DarathI devA jAuM ethI te rUDuM kAgaDAsuDA-pApaTa mArI kerI na khAya. kAThInA dIkarA sahu sarakhA. AvI rajavADI bhATAI zuM karavAnI ? bolanArane avAja uce thaye. kAne vAta athaDAtA dhagela trAMbA jevI rAtI AMkhe devAta belyo I muchALo ke cAMdA kare che. thaDakayA vInA pele jaNa belyo. huM lAkhAvALo chuM. bhA! kAThInA dIkarA sahu sarakhA. temAM A bhATAI kyAMthI AvI? devAta be : ApA lAkhAvALA, tu lAkhAvadara pharatA gaDha baMdhAvI leje bhA... ApA devAta, tuM tAre caDhI Avaje. nAnI gAmaDIne dhaNI
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApane dhikakAre huM gaDha te ze caNAvuM, paNa kaLazI jarUra karIza. mArUM netaruM ye aphara jANaje, I te gA vALe I arajaNa te di lAkhe paragAma hatuM. cha-ATha mahinA thaI gayA'tA I vAtane. devAtanuM kaTaka AvyuM. gAmamAM masANa jevI zAMti thaI gaI. vastI mAMDI ghamaroLAvA. devAta AvyA lAkhAne phaLIye. paNa lAkha che nahIM. devAta jUe che phaLiye paMdara varSanI kanyA ubhI che, bAjumAM vachero bAMdhela. devAtane thayuM A vachere laI jaIne nAka kApuM. lAkhA vALe jIvaze tyAM sudhI nIcuM meM rAkhaze. bhAle mu eraDAnI kere. vacherAnA paganI pacheDI choDavA beThe, baraDe barAbara hIrabAI sAme. hIrabAI te vA jevI hatI. magaranA meTethI bakarUM choDAvI lAvelI hIrabAI e bhAle upADa. karyo ghA. bhaca dete devAta dharatImAM jaDAI gaye. devAtanI ja talavAre TukaDe TukaDA karI devAtane poTalImAM bAMdhI dIdho. kaTakane ema ke devAta AgaLa nIkaLI gayA che. lAkhAne rastAmAM khabara maLI. thayuM ke duzamana sAthe ja laDI maruM. paNa dikarIe gaDhavI sAthe kahevaDAvyuM ke bApune keje ke pelA mane moTuM dekhADe. nahIM te maratI bhALe. AvyA ghera, gAMsaDI choDI batAvI. darabAra bolyA surakhA devAta. vacherAnI pacheDI kADhavA tuM zIda beThe. talavArathI kADhatA no'tuM AvaDatuM. paNa tArA abhemAna kayAM ochA hatAM ke tuM sAcuM vicArI zaka. basa Aja samajI le. asatya mane ga mananI agya pravRtti ke vicAraNuM thakI thatI java, A rIte vacana kAyA thakI paNa karmone je Azrava thAya che, te Azravane sarvathA rAdha karo te ja jinAjJA. Azravane chelle bheda te DiriyAgo rapa kriyA : kriyAo 25 prakAre jaNavIkAyikI-adhikaraNikI-prAdhevikI-pAritApanikI-AraMbhikI-pArigrahikI-mAyApratyAyakI- mithyA darzane pratyacikI-apratyAkhyAnikI-daSTikI-smRSTikI-prAhityakI sAmatepanipAtikI-sRSTikI-svAhastikI-AjJAnikI-vaidAraNikI-anAbho-- gikI-anavakAMkSa pratyayika-prAyegikI-samAdAnikI-premapratyayikI-SikIairyApathikI.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 abhinava upadeza prAsAda -- AvI pacIsa prakAranI kriyA vaDe jIva karmone Azrava kare che. ekAda kriyA daSTAntarUpe joIe-te adhikaraNikI kiyA eTale zuM ? adhikaraNa sAdhana vaDe karelI. jemake charI vaDe zAka samAravuM. ahiM charI vaDe zAka samAravAnI je kriyA tene saMbhava karmone Azrava kare che. tethI AvI pacIse prakAranI kriyAne tyAga kara te jinAjJA TuMkamAM AzravaH sarvathA heya 1914 mAM jarmanane zaraNe thavuM paDayuM tyAre teoe sarasa vAta karelI. amArA killA-hathIyAra sTImara vagere badhuM ja zatruoe kaje karyuM paNa eka hathIyAra amegha che. zatru rAja AkhI duniyA kaje kare to paNa amAruM hathiyAra kadI bahaTha thavAnuM nathI. te hathiyAra che zatru tarapha dhakakAranI najare jovuM te. amogha che A eka ja hathiyAra. "zatrune dhikakAre" jeTaluM A zastra dabAvAya teTaluM vadhuM teja thAya. tame paNa AvuM eka hathiyAra rAkhe. dhikakAranuM hathiyAra. zAstrakAre jaNAve che-pApane dhikakAro. tirthaMkarane zaraNe gayA pachI paNa pApa tarapha dhikkAra na hoya to game teTalI ArAdhanA kare chatAM bacAva thaI zakaze nahIM. mATe sUtra ApyuM pApane dhikakArA. sAthaa: sarvathA heya:
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ (4) jinAjJA-zuM karavuM ? - dharmane Adara AkAlamiyamAjJA te heyopAdeya gocarAH AzravaH sarvathA heya upAdeyazca saMvaraH kalikAla sarvajJa bhagavaMta zrI hemacaMdrAcAryajI vItarAga tetranA adhyAyaH 2 mAM jaNAve ke he prabhu ! sadA kALane mATe tArI eja AjJA che ke mAtra sarvathA tyAjaya che ane vara sadA AdaraNIya che. paNa saMvara eTale ? tavArthAdhigamamAM adhyAyaH 9 zloka : 1 mAM kahyuM ke rAjaya virogha saMvaraH Azrava ne nirodha eTale ke karmo AvavAnA kAraNene rokavA te ja saMvara-sthAnAMga sUtranA sthAna: 1 tathA uttarAdhyayana adhyAya : 29 nA sUtra 11 mAM paNa sAva nirodha: saMvara: tema kahyuM eTale ke kaSAya-avata-vagerene rokavA te ja saMvara, paNa A arthane vizeSa spaSTa karavA navatatvakAra 57 bhede saMvarane samajAvatA mukhya che prakAra nedhe che. 1. samiti-5 2. guNi-6 3. pariSaha-22 4. yatidharma-10 5. bhAvanA-12 6. cAritra-5 samiiM guttI pariSaha jai dhammo bhAvanA caritANi paNa ti duvIsa dasa bAra pacabheehiM sagavannA zrAvaka ke je mekSa atha che te prabhunI AjJA mAnI Azravano tyAga kare eTale ke karmo AvavAnA dvArene baMdha karI de te sAcuM paNa pachI kare zuM ? to tyAM prabhunI AjJA AvI ke saMvarane Adare-3 saMvara: calALA nAmanA gAme Apa dAne nAme bhagata. vALupANIthI paravArI DhelIe ADo paDayo che. paDaye paDaye hekAnI neha tANe che ane zILo pavana vIMjaNe vIMjhI rahyo che. barAbara paDakhe ja TIMbalA gAmano galo bhagata hako pakaDIne beTho che. A Apa dAne eTale to devatAI puruSa, kIratAranA kamADa ApA dAnA mATe ughaDI gayA che. amI bharI AMkhe aDhIyA bhagatane kahyuM, bhagata ! Tela karavA Ave che, paNa haiyA chokarA lAvyA naI?
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda bApu ! I to sa"dhIya ramanI vAta che. ApA dAnA ahIMyA bhagatanI vAtano pAra pAmI gayA. melyA, jA rAmApIra tane dIkarI deze. 3ra khIje dI ahIMyA bhagata TI'bale pUgyA. suraiyAbAI ne vAta karI. 1833mAM suraiyAbAinI kukhe dIkaro janmyo. bAi nAhIne uThayA. ApA dAnAne page lagADI pAchA pharyAM. emAM eka dI ahIyA bhagata khImAra paDayA. bhagatane sUjhI Avyu ke have bAjarI khUTI che. kheAlAvyA gharavALAne. kahyuM ke have ApAdAnAne Azare dIkarAne meATA karaje. bhale, kahetA suraiyAbAinI pApaNu bhIMjANI dAnA doDheka varasanA dIkarA sAthe khAi calALe pUgyA. ApA bAlyA : dIkarI, A gIgA tA dharamanA thAMbhaleA thAze. chekarA khAra varSa - nA thayA. gIranI gALIyuMmAM vAchaLA cAre. tyAM madire jAya paNa ma`diranA pUjArIne gIgA AMkhanA kaNAnI jema khUMce. ma`diranA pagathIyethI gIgAne pAchA vALe, paNa prabhunA darzana karavA na de. hAlatAM ya dharatI na dubhAya tevA gIgAnA AtmAe gIranI gALImAM ja khIju sthAna zeAdhI zivama'diranuM thAnaka eLakhyuM. khIlIpatrathI pUjA karI. dudhanA abhiSeka karyo. dhIre dhIre gIgAnA jIva zivamAM ekAkAra thayA. gIgAne thayuM ke kharekhara AdaravA lAyaka tA A ja che. ane ema karatAM karatAM gIgA mAthAmALa bhaktimAM bhIjAyA. ApA dAnAnA veNuM calALethI beDezvara AvyA. abhyAgatane mATe ATalA ane roTalAnuM paraba mAMDayuM. hajAro mANasane eka pagate pIrasatA. gAyu-bhe'sunI cAkarI karatA gIgo hindavApIra tarIke oLakhAyA. Aje paNa sattAdhAranI jagyAmAM A paraMparA cAle che. gIgAe AkhuM jIvana eLadhoLa karI dIdhu. kemake tene samajAi gayu' ke AdaravA lAyaka tA ziva prabhuja che. tema ApaNe prabhunI AjJA samajAI jAya-gaLe utarI jAya-hRdayamAM avadhArAya jAya ke AdaravA lAyaka savaraja che. teA khasa nAnakaDuM sUtra yAda rAkheA upAdeyazca saMvara: paNa saMvara eTale zu? pharI pAcho eja prazna. savaranA a samajAya te| AdarIe ne ? savaramAM cha bAbatenA samAveza karyA samitigupti-pariSaha-yatidhama -bhAvanA-cAritra.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmane Adara, 33 (1) samiti - samyaka upaga athavA sAvadhAnatA pUrvakanI pravRtti te samiti. 0 IrSA samiti - upaga pUrvaka gamana-sADAtraNa hAtha bhUmine joIne ane trasa ke sthAvaranI hiMsA na thAya te rIte cAlavuM 0 bhASA samiti:- je belIe te bIjAne hitakArI ke priya hoya tevuM belivuM-te paNa satya bolavuM temaja ochuM belaDuM. - eSaNa samiti - nirdoSa evA vastra, pAtra, AhAra vagerenuM grahaNa karavuM. 0 AdAna nikSepa:- upayoga pUrvaka ane AMkha vaDe vastunuM pramArjana karI eTale ke barAbara joIne vastune levI athavA mukavI. 0 pAriSThApanikA-- maLa mUtrAdikane tyAga nirdoSa ane jaMtu rahita bhUmimAM kara. (2) gupti-tatvArthasUtra adhyAyaH 9 ne kaleka: 4 mAM tathA uttarAdhyayananA 24 mAM adhyayananA 26 mA zlekamAM khUba suMdara nAnakaDuM vAkaya mukayuM sabhya yoga niro putiH sAvadhAnatA pUrvaka mana-vacana-kAyAnI pravRttine nirodha te gupti. eTale ke mana-vacana-kAyAnI pravRttine aprazastamAM jatI aTakAvI prazastamAM pravartAvavI. 0 mane guNi-kodha-ha-IrSyA vagere mananI akuzala pravRttine rokIne akrodhAdi rUpa kSamA tyAga-bhAvanAdimAM manane parovavuM. 0 vacana gupti-asatya, ahitakArI ane aparimita bolavAne tyAga karI satya, hitakArI tathA echuM ke jarUra pUratuM ja balavuM. 0 kAya guNi-A zarIra vaDe karAtI hiMsA-cerI-abrahAnuM AcaraNa vagere akuzala pravRttimAMthI zarIrane aTakAvIne ahiMsAbrahmacaryapAlana vagere zubha pravRttimAM ja A kAyAne upayoga karo te kAya gupta prazna:-samiti ane guptinI vAta karI te te banemAM taphAvata zuM che? samAdhAnaH-guptimAM asat kriyAne niSedha mukhya che-samitimAM salkiyAnI pravRtti mukhya che. chatAM samiti mAtra pravRtti rUpa che. jyAre guptimAM pravRtti-nivRtti bane che.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 (3) pariSaha:-- abhinava upadeza prAsAda kSudhA pipAsA zitoSNa dazA celA rati striyaH caryA naiSedhikI zayyA Akroza vadha yAcanAH alAbha roga tRNasparzAH mala satkAra pariSahAH prajA' jJAna samyaktvamiti dvAviMzatiH pariSahAH A bAvIsa pariSahe| samabhAve sahana karI tenA para jaya meLavavA te pariSaha jaya. jemake: kSudhA eTale ke bhUkha, pipAsA eTale tarasa, zIteASNu matalaba The'DI-garamI ane daza--DAMsa vagerenI pIDA e pAMca parihA samabhAve sahana karavA. chaThTho acelaka pariSaha-jINu vastrane sadbhAve akalpanIya vastranI IcchA na karavI tene acelaka pariSaha jaya kahevAya. sa`camane vize arUci dUra te ati pariSaddha jaya ane strIne joIne kAma vikArathI calita na thavu' te strI pariSaha jaya. paNa A cha pariSaha karatA sAtamA caryA eTale ke vihAra pariSaddha samajavA jevA che. kemake kSudhA--pipAsA vagere pariSaho tyAM ja vadhu anubhavAya che. vihAra pariSahanA saraLa artha tA eTale ja ke eka sthaLe na rahetA niraMtara viharavuM'. khAkharA nAme saurASTramAM eka gAma. tyAM savAramAM saLaMga 24 kilAmiTaranA vihAra karI paheAMcyA. pANInA upayAga mATe vAta karI. thADI vAra pachI vaheAravA gayA. navakArazI (je ke kharekhara tA pArasInA samaya paNa purA thavA AvelA) ane thAtu pANI vahArI lAvyA. manamAM vicArelu` ke bAkInuM pANI vAparIne lAvIzuM. vAparIne gayA khIjuM pANI levA to te gharamAM javAba maLyeA ke mahArAja sAheba tame ATalI vAra na AvyA to ame to cheAkarA navaDAvI nAkhyA. pANI khalAsa. AlA zu javAba ApavA. vihArane lIdhe AvA keTalAMye pariSaheA thAya. eka vakhata gAyAnI gamANamAMsuvAnA vakhata AvelA. gAyabheMsa paNa tyAM ne ame paNa tyAM ja. kevI suMdara UMgha AvI haze ? dazamA naiSadhikI (sthAna) pariSaha-strI Adi rahita vasatimAM
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmane Adare 35 nirbhaya paNe rahevuM te. agiyArame zastra pariSaha-UMcI nIcI game tevI jamInamAM saMthAre karavo paDe to manane kheda na thavA devo ane te rIte A pariSaha sahana kara. amerikana pramukha kilavalenDa keI kAmavazAt TreInamAM besI eka zaheramAM jatA hatA. eja TreInamAM sAhityakAra ricarDa gilDara paNa pravAsa karI rahelA. TreInamAM cikkAra giradI. besavAnI paNa jagyA na maLe to suvAnI jagyA kayAMthI maLe? gilDara te akaLAI gayA. teNe vicAryuM ke cAle pramukhazrInA DabbAmAM jauM tyAM te ArAma malI raheze. kilavalenDane gilDara pratye mAna paNa ghaNuM hatuM eTale gilDarane saMkecane prazna nahato. eka eka be zodha karI paNuM pramukha kayAMya dekhAyA nahIM- rIjharva DabbAmAM paNa pramukha na dekhAyA. gArDane bolAvIne pUchayuM ke pramukha sAheba kayAM sutA che? gADe sAmAna mukavAnA DabbA tarapha AMgaLI cIMdhI. gilDare DabbAmAM jaIne joyuM to pramukha eka peTI para ArAmathI sutA hatA. gilDarane Azcarya thayuM. pramukhane pUchayuM ke are! Apa Ama kema sUtA cho ? pramukhazrI bolyA ke e bAIne nAnakaDuM bALaka hatuM ane sITanI jarUra tene vadhAre hatI to huM ahIM AvIne sUI gaye. A kahevAya zayyA pariSaha parano vijaya. ajIA kulanI zayyA jene khUMcatI - ajIA saMthAre zIlA karI seja, dharama dhorI re muni to vaibhAra giri jaI vaMdIe zAlIbhadra, jene zreNika mahArAjAne sparza paNa akaLAvI gaye. evA kemaLa zayyAmAM ucharelA cha vaibhAragirinI dhagadhagatI zilA. para anazana karyuM te zayyA pariSahane ke jaya karyo haze ? Aja rIte bIjA agiyAra pariSaha para jaya meLavI joIe. paNa kayAre ? kAle igna saMvara: e prabhu AjJA svIkArI hoya te. (12) Akroza-loke taraphathI gusse-tiraskAra sahana kare. (13) yAcanA-dInatA-abhimAnane tyAga karI yAcanA karavI. (14) vadha-prahAra sahana karavo.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda (15) alAbha-Icchita vastu prApta na thAya tA khettu na karavA. (16) rAga-pIDAne samabhAve sahevI. (17) tRNa pahelAM ghAsanA sathArA thatA hatA te samaye sukA ghAsanA sparzathI je pIDA thatI hatI te tRNu sparze -te sahevA. (18) mala-zarIra para je mela vagere thAya te glAni rahita paNe dhAraNa karavA. 36 (19) satkAra-leAkeA taraphathI Adara satkAra thAya tyAre gana karavA. (20) prajJA-buddhi sArI hAya teA gava na karavA. (21) ajJAna-ajJAnatA haiAya te khedya na karavA (22) samyaktva-jinavacanamAM saMdeha na karavA. khAvIza pariSahe kahyA temAM eka sAthe keTalA prazna :-- pariSahA haiAya ? samAdhAna :- eka sAthe vIza pariSahA haiAya. kema ke zIta ane uSNu pariSaha paraspara virodhI che, temaja caryA (vihAra) ane niSadyA (sthAna) pariSaha baMne sAthe hAtA nathI. punaH praznana :- tatvA adhyAya : 9 sUtra : 17 mAM tA jIvane eka sAthe vadhumAM vadhu 19 pariSasA kahyA che. te kai rIte bane ? samAdhAna - tatvA kAra jaNAve che ke carcA-niSadyA-zayyA traNamAMthI eka ja pariSaha eka samaye hAya mATe vadhumAM vadhu 19 pariSahe| kahyA. e ja rIte sa'varanA bhedone AgaLa varNavatA zAsrakAra maharSi ceAthA pAyA jaNAve che bhAvanA. anitya-azaraNa-sa'sAra-ekatva-anyatya-azuci-Azravasa'vara-nirjarA-lAkasvabhAva-edhidula bha-dharyuM. khAre bhAvanAone bhAvavA pUrNAMka AtmAne anuzAsita kare. AtmA bhAvanAnI dhArAe caDhatA caDhatA sa'varamAMthI nirjarA bhAvanA sudhI pahoMcI kevaLajJAnanI prApti karI zake, eka mAtra anityabhAvanA bhAvavA mATe kevI sudara pakti mukI che. sthira nahI. A sasAre prANI, tana dhana yauvana vAna jema samAnA vAdaLanA raMga, jema ca'cala gaja kAna
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmane Adara 37 zarIra-saMpatti-cauvana-varNAdika badhuM caMcala che. capela che. nAzavaMta che. Aje che ane kAle na paNa hoya e rIte pratyeka vastunI anityatA ciMtavI, te vastumAM lobhAvuM nahIM, meha pAme nahIM te ja saMvara. kema ke saMvarane artha ja che navA karmone AvatA aTakAvavA, mATe ja prabhunI AjJA che- 3rpheyara saMvara: saMvaranA bhedomAM pAMcamuM pagathIyuM jaNAvatA daza prakAranA yatidharmonuM varNana kare che. kSamA vagere daza dharmonuM pAlana karavuM jethI navA karmone AvatA aTakAvI zakAya. jema ke kSamA dharma eTale zuM ? kodhane utpanna thavA de nahIM ane je utpanna thaye heya te tene niSphaLa banAvavo. kema ke ke e eka prakArane kaSAya che. kaSAyathI kaluSita banele AtmA saMsArane vadhAranAra bane che. bhagavAnanI AjJA je upAya saMvara che tenuM Aja mahatva pUrNa rahasya che. savara sadA AdaraNIya che. paNa AdaravAnI jarUra zuM ? navA karmonuM saMvaraNa aTakAvavA. jIva A rIte kSamA vagere daza dharmone pALate mAdhava nirogha saMvara: nA sUtrane sArthaka karI zake che. svAmI rAmadAsa potAnA ziSyo sAthe eka gAmathI bIje gAma jaI rahyA hatA. mArge cAlatA thAka lAgavAthI visAme levA beThA. rAmadAsajIne bahu ja thAka lAgyo hovAthI uMgha AvI gaI paNa ziSya bIjA jhADa pAse jaI ubhA rahyA. evAmAM zeraDInuM khetara najare paDayuM. zeraDI jatAM ziSyonA memAMthI pANI chuTavA lAgyuM. ziSyane thayuM ke gurujI kyAM jue che, cAlo zeraDI khAvA jaIe. chAnAmAnA mAMDayA zeraDI khAvA. - svAmI rAmadAsajI te uMghatA hatA paNa khetarane mAlika uMghate nahato. teNe te DAMga hAthamAM lIdhI ne doDaye ziSyanI pAchaLa. ziSya te muThI vALIne bhAgyA. paNa svAmI rAmadAsane jhADa nIce sUtelA joI krodhe bharAyelA kheDUte be cAra lAkaDI jhaDI dIdhI. teTalAmAM badhA ziSyo tyAM AvI gayA. pitAnA gurUdevane
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 abhinava upadeza prAsAda mAratA kheDUtane pakaDIne jhADa sAthe bAMdhI dIdhe. svAmIjIe turaMta ja AjJA karI ke kheDUtane choDI do. teNe mane je mAra mAryo te zikSA mArA mATe egya ja che. kema ke ziSyone doSa e mAro pitAne ja doSa gaNAya. pitAnI IjAnI paravA karyA vinA temaNe kheDUtane baMdhana mukta karAvyA. - kheDUta te svAmI rAmadAsanI AvI kSamAzIlatA joI belI uThe, mApha karajo kSamAvAna ! meM tamane peTI sajA karI. basa AvI kSamA dharmayuktatA dvArA saMvaranI sAdhanA karI jinAjJAnuM pAlana karavuM joIe. kSamA te yatidharmanuM eka pagathiyuM thayuM paNa kSamA vagere daza dharmo jANavA jarUrI che. kema ke Aja kAla kSamAzramaNa (mAmA ) ne artha mAtra kSamAdharma pUrato ja maryAdita karavA lAgyA che. paNa kharekhara "kSamA pradhAna che athavA prathama che tevA" e artha karIne bAkInA nave yatidharmo jANavA-samajavA Avazyaka che. khaMtI maddava ajjava muttI tava saMjame a boddhavvo saccaM soaM AkiMcaNaM ca baMbhaM ca jai dhammo kSamA mArdavatA ArjavatA mukti tapa saMyama satya zauca Akicana brahmaA daza yatidharmo jaNAvelA che. kSamA pachI (2) mAtA - mAnane tyAga karI namratA dhAraNa karavI tathA mAna vaDe utpanna thatA jAtyAdi madane nigraha kare. (3) AjavatA - mAyAne tyAga karI saraLatA grahaNa karavI. (4) mukti - nirlobhatA keLavavI athavA bAhya parigrahane vize mUchane tyAga karavo. (5) tapa - icchAonA nirodha rU5 tapane Adaravo. (6) saMyama - Indriya ane kaSAyAdi para jaya meLava eTale ke tene aMkuzamAM rAkhavA. (7) satya - je bele te yathArtha bele, hitakArI bele ane parimita athavA te khapa pUratuM ja bele. * (8) zauca - aMtakaraNanI pavitratA athavA te bhAvenI zuddhi keLavavI.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmane Adara ---- - (9) AkiMcana -- sarva prakAranA parigrahane ke mamatvabuddhi ne tyAga kare. (10) bragha - viSaya vAsanA tyAgI sarva Idri para saMyama rAkha. A rIte saMvarane samajAvatA yatidharmanA daze bhedo khUba ja mahatvapUrNa che, kema ke mAtra kSamAne dhAraNa karaze te krodhane ja nigraha thaze. paNa kaSAya keTalA che te jANe che ? kaSAyanA cAra prakAra che. krodha-mAna-mAyA-lobha. je rIte kSamA dharmathI kodharUpI Azravane nigraha thAya che. te rIte mArdavatAthI mAnane, ArjavatAthI mAyAne ane mukti dharmathI lobharUpI kaSAya AzravanA dvAre baMdha thAya che. eka bhikhArI hate. InTaranezanala bhikhArI, mAtra eka gAmamAM ja bhIkha mAMge e nahIM. gAme gAma ane deza videzamAM bhIkha mAMgate phare. pharato pharato eka evA rAjamAM pahoMcyuM ke jyAM bhIkha mAMgavAnI manAI hatI. turaMta tyAMnA paheregIre pakaDIne rAjA pAse hAjara karyo. rAjA kahe kema bhIkha mAMge che? khabara nathI A rAjamAM bhIkha mAMgavAnI manAI che. bhikhArI kahe zuM karUM nAmavara ! A pApI peTane mATe badhuM karavuM paDe che. rAjAe turaMta bhikhArI ane bhikhAraNa mATe bhajananI vyavasthA karAvI. bIje divase pAche bhIkha mAMgatA pakaDAyo. rAjA khIjA. pakaDIne pUrI de Ane jelamAM. nAmadAra ! paNa mArI strI bALakanI mAM bane tema che, tene zuM khavaDAvIza ? mATe bhIkha mAMgavI paDe ne ! rAjA kahe ThIka che. tenI vyavasthA thaI jaze. jA kAlathI bhIkha mAMgate nahIM trIje divase pAcho bhIkha mAMgatA pakaDAye. rAjAne dimAga phATayo. phAMsIe caDAvI de Ane bhikhArI kahe nAmavara ! sAMbhaLo sAMbhaLeAjakAla jamAne bahu kharAba che, kayAMka ekanI badale joDakuM AvI jAya te ! ! ! lebha kaSAyane keTale udaya thayo A. zAstrakAro paNa pharamAve che ke mAtra saMjavalana lebha kaSAya sivAyanA 15 bhedane kSayapazama
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 abhinava upadeza prAsAda thaI gayo hoya te paNa agiyAramAM guNaThANethI jIva paDIne sIdhe cothe ane kayAreka te mithyAtva sudhI pahoMcI jAya che. mATe daze prakAranA dharmanuM svarUpa samajI rAkhe te saMvaranI AdaraNIyatA rU5 jinAjJA pAlana thaI zake. cheluM pagathIyuM che pAMca prakAranuM cAritra. (1) sAmAyika cAritra :- sAvadya (pApa) yoganA tyAga pUrvaka samabhAve jIvana vyatita karavuM. (2) chede pasthApanIya - vaDI dikSA vagere kAraNe prathamanA cAritra paryAyane cheda karI punaH sthApanA karavI. vartamAna kAlIna para. para mujaba ahiMsAdi pAMca mahAvratane svIkAra karavo. (3) parihAra vidhi - tapa vaDe vizuddhi karavI te. hAla tIrthakara ke viziSTa jJAnIne abhAve A prakAranuM cAritra viccheda pAmela che. (4) sUkSama saparAya - saMjavalana lebhane udaya bAkI hoya ane bIjA sarvene kSaya ke upazama thayA hoya tevuM cAritra. (5) yathAkhyAta cAritra - kaSAyane sarvathA upazama athavA kSaya thAya. A rIte pa7 bhede saMvarane varNavyo paNa saMvaranI jANakArI zA mATe jarUrI che te yAda che ke bhUlAI gayuM? jinezvaranI AjJAnA pAlana mATe. zrAvakanuM prathama kartavya che jinAjJA pAlana. jinAjJAmAM be vastu batAvI. AzravAH sarvathA heya ane upAyazca saMvara tame paNa saMvaranI upAdeyatA samajI jinAjJA pAlana karatAM mekSa mArgane pAmo te ja zubhakAmanA.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ (5) jinAjJA mAnavI - mAre tAruM vacana pramANa vitarAga saparyAta stavAjJA pAlana param AjJassrAddha virATTAra zivAya samavAya 2 vitarAga stotranA 19 mAM prakAzanA trIjA slekamAM kalikAla sarvajJa bhagavaMta hemacaMdrAcAryajI jaNAve che ke huM vitarAga ! tArI pUjA karatA paNa tArI AjJAnuM pAlana zreSTha che. kemake AjJAnI ArAdhanA mokSa mATe ane virAdhanA bhavabhramaNane mATe che. paNa AjJA eTale zuM? AjJAne TuMke paNa sacoTa artha karyo sAbavaH sarvathA hera, 3unyA saMvara bhagavAnanI AjJA ekaja che. Azrava sarvathA tyAjaya che. saMvara sarvadA AdaraNIya che. pratikramaNa sUtra pradhaTIkAmAM "AjJA eTale Agama" ja e artha jaNAvyuM paNa zrAvaka AjJAne mAtra artha jANe ane amala na kare che te jANakArI kAmanI zuM ? tethI zrAvakanuM prathama kartavya mukayuM bhaTTa nirrLam gALa-mAne jinezvaranI AjJAne. tame badhAM paNa kapALamAM tilaka kare che te zA mATe? he bhagavana, huM tArI AjJAne mastake caDAvuM chuM eTale ke tArI AjJAne svIkAra karuM chuM kAraNake tArI AjJAnI ArAdhanA mene mATe che ane virAdhanA bhavabhramaNane mATe che. "jinAjJA mAnavI" mAM je mAnavI-mana zabda muLe tyAM mAnavI eTale zuM ? (mAivam tame mAne)-eTale ke svIkAro-Adara ane AcaraNamAM muke te artha abhipreta che. ApaNuM lokanetAnI jema "huM mAnuM chuM ke......evuM belI pokaLa vacane varasAda varasAva tema nahIM, paNa jina Agamane purA Adara-bahumAna pUrvaka amalamAM mukavuM. haThilA gAmanA gaMgAjaLIye hamIrajI gohilane eka suMdara aitihAsika prasaMga che. hamIrajI gohile kesarI sAphA bAge-khaDipAmAM khApaNa nAkhyuM. meMmAM tulasI mAMjara mukaryuM. zarIre bakhtara bhIDayuM. hAthamAM bhAlo lIdhA. khabhA upara talavAra TAMgI ane jaya
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 abhinava upadeza prAsAda somanAtha nI Alabela pikArI ne upaDaye somanAthI sakhAte. hamIrajI che te ekala paMDe--paNa jANe AkhA saurASTranI maradAnagI hAlI nIkaLI hoya tema rajaputa doDI jAya che. gheDe paNa asavAranA bhAve bhIMjAte DAbA mAMDI rahyA che. rAta Ave tyAM pore khAya ne prabhAte pAcho gheDe palANe. ema karate hamIrajI ekala paMDayA soraThanA sImADA vadhI rahyo hate. sImA vadhatA jyAM eka parabhAte gAmanI pachIte thI nIkaLe tyAM marasIyAnA sUra saMbhaLAyA. asavAre turata gheDAnuM cekaDuM kheMcI joDe vALyo AMgaNAmAM. acaMbe pAmI jue te eka DozI ghaMTI pheravatI jAya ane DusakA letI jAya che. eMzI varasanI avasthAne AMbI gayela DezIne joIne hamIrajI dIkarA jevA hetathI pUche che, mADI A ugamaNe parabhAte parabhAtiyAMne badale marasiyA kAM gAva? DozI Dusaku thaMbhAvIne belyA gagA mAre dIkaro maravAne che I du:khe marasiyA gAuM chuM. AjathI barAbara pAMcame dara somanAthanA cokamAM eka juvAna mAthuM paDazene malakanI maradAnagI hAlI jAhe. pache duzamanane DAre denAro keI nahIM rahe. keNa maraze mADI ? haThIlAno hamIrajI gohela. ATaluM sAMbhaLatA te hamIrajInuM bakhtara tuTuM tuTuM thavA mAMDayuM. mADI ja hamIra. DozIne AMkhanA kuvAmAM teja pragaTayA. hamIrajI ! AjanI rAta rokAI jA. mAre tane paraNAvavo che. hamIrajI muMjhANe ne be mADI pAMcame di huM maravAne chuM. keNa haiyA phUTI mArI hAre pherA pharaze? dIkarA tuM ghaDIka piro khA. jevI AzA mADI. mADIne jANe juvAnI phUTI hoya tema tarata ja doDayA. sIdhA vegaDA bhIlanI kanyA pAse. pAgala hudI padamaNuM gekhethI kADe mAtra deva sudhA mana Dagamage mAnava ke to mAtra hAthe cUDI hemanI hema sarIkhA hAtha mA ne je dI ghaDI te dI nava dInAnAtha AvI padamaNI jevI bhIla kanyA hatI tene DozI vAta kare che. choDI eka rAtane gharavAsa che ane pAMcame dI raMDApa nakkI samaja
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAre tAruM' vacana pramANa vAnA, ela vIvA karavAnI tArI marajI che? mAru-bhIlakanyA kahe mADI mAru' paNa levA AvyA che ? tamArI ANu mAre mAthA para. tame ke temAM nA hoya ja nahI 43 vAha cheADI vAha ! mArA avatAranA ujaLA e'dhANu. DAzI pUgyA sIdhA vegaDA bhIla pAse, vAta mAMDI cheADI taiyAra che. eka rAtanA dharavAsa ne pAMcame dvI raDApeA che. kheAla tArI hA bhaNu tA vIvA AdarI dai. vegaDA ke mADI tame je bhaluM samajo i karI amAre tA tamArI ANu paramANu che. nAre prabhu nahI' mAnu avaranI ANu mAre tAharu vacana pramANu.........nAre prabhu he prabhu avaranI eTale khIjAnI AjJA huM kadI nahIM mAnu. mAre tA tArIja AjJA pramANa che. A vAta gautama svAmI jevA bhAvA hRdayamAM dhAraNa karI vicAravA jevI che, cAra jJAnanA dhaNI ane dvAdazAMgInA raciyatA evA guru gautama paNa peAtAnA jJAnanA upayAga na kare. ane eka ja raTaNa rAkhe ke mAre tAruM' vacana pramANu. kema bhaI ! jinAjJA pAlananu ke svIkAranu' ATalu' mahattva zu' kAma ? jinAjJA eTale Agama vacana. te ekAMte hitakArI sarvajJa praNIta che. prabhue kaThAra sAdhanA karI, pariSahai| sahana karI jJAnAtizaya prAptI dvArA kevalajJAna pAmIne je vacana prakAzyuM te Agama vacana che, A vacana saCjJa prabhunA mukhethI nIkaLela che. gaNadharAe guthela che ane para parAthI amArI pAse Avelu che. eTaluM ja nahI paNa mumukSu sattAdhu priTThAnna eTale ke mumukSu ane sajjana puruSoe te tArA mAgamane svIkArela che. vaLI temAM pUrvAparanA kAI vizeSa nathI. gurue Agamane je rIte Acayu'' te ja rIte ziSya. paNa Acare che. paNa pUrvAMnI vAtane khaMDita karI navI vAtanI sthApanA karatAM nathI. vaLI mekSamArge laI janAra paNa jinAjJA pAlana" e eka mAtra sAdhana che. ' game teTalA duHkhada tapa, parivrAjakapaNu ke anya kAMI AcaraNA kare paNa tArA AjJArUpa mAnI sparzanA vinA kadI kAi mAhne jatuM nathI. mATe he prabhu mAre paNa tArI AjJA ja pramANa che. vaLI je saCjJa nathI. rAgAdi cihnAthI duSita che. pUrvApara virodha
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda vALA che temanA vacanathI zu` maLavAnu ? mATe ATalu` ja vicAra. he prabhu, mAruM tAruM ja vacana pramANu, ahI' paNa pAMcaseA bhIle kAme lAgI gayAM. hamIrajI sAthe mArunA ghaDIyA lagna levANA. parabhAte hamorajI teA hAlyeA sAmanAthanI vATe. seAmanAtha pUgI duzmanAnA ghATa vALIne hamIrajI zahIddha thai gayA. Aje paNa siMdurI khAMbhI seAmanAthanA AMgaNe ubhI che. paNa hamIrajInI paraNetarathI eka khamIrava'tI kAma pedA thai gaI ne teNe sAraThanA sImADA gajavyA. paNa A badhuM kayAre banyu ? eka sAmAnya DeAzI para vizvAsa mukI tenI vAta hamIrasi'ha, vegaDA bhIla ane bhIla kanyAe svIkArI tyAre. Ane kahevAya AjJA mAnavI-AjJAne Adara pUrvaka svIkAravI. ANAi tavo ANAi saMyamo taha dANa mANa ANAe ANA rahio dhammo pallAla pulluva AjJA pUrNAMkanA tapa parihAi 44 AjJA pUrNAMkanA saMyama AjJA pUrvaka ja dAnamAna (zAle che.) paNa AjJA vagaranA dharma ghAsanA pULA jevA nakAmA che. AjJAne samajavA Azrava ane saMvara teA tatvanI vAta thai. bahu UMDI samajaNa prApta thAya teA Azrava-savaranI paribhASA mAluma paDe. paNa tamArA sAmAnya jIvanamAM paNa jinAjJA rUpe Tekasa cUkavavAnA hAya te khabara che kharI ? tame kahezeA A vaLI navI vAta kayAMthI lAvyA mahArAja sAheba ? makAna verA bharavAnA hoya te khabara che, vAhana verA bharavAnI khakhara che, paNa A bhagavAnanA verA bharavAnI vAta tA Aje navI sAMbhaLI. jue bhAgyazALI ! phikha, caumAsI ke sa'vatsarI pratikramaNa kare che ke nahI? temAM ziSya Adeza mAge che. icchakArI bhagavat pasAya karI pikkha tapa tyAre gurumahArAja zuM kahe: khi lekhe eka upavAsa 8 biyAsaNA pasAta karazeAjI. 2 Aya bila 3 nivi--4 2000 svAdhyAya yathAzakti tapa karI - ekAsaNA pahoMcADavA. tyAre ziSya zuM kahe wpage ? jo ATale tapa karyAM hoya tAvaThThiyo
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAre tAruM vacana pramANe kahe nahI* tA kahe tavRtti-eTale ke hu* ApanI AjJA svIkAru chuM. A AkhI vAtanA atha e che ke tamAre badhAMye prabhunI AjJAnA svIkAra rUpe ochAmAM ochA ATalA tapa tA karavA ja joie. varSamAM pilma keTalI ? cAvIza--temAMthI traNa caumAsI bAda karA tA ? ekavIza pikha 21 upavAsa (1) 21 pikhanA eka upavAsa (2) 3 caumAsInA chaThThuM = 342 (3) sa'vatsarInA aThThama kula keTalAM thayA eka varSamAM 6 upavAsa 3 upavAsa 30 upavAsa eTale tame 30 upavAsa kare, te na thAya tA 60 AMkhela, na thAya tA 90 nivi, e rIte 120 ekAsaNA, 240 biyAsaNA cAvatuM 60000 svAdhyAya eTalAmAMthI kAIpaNa eka tapa zakti mujaba karavA. jo ATalA laghuttama tapa na thAya teA jinAjJA bhaganA doSa lAge. = 45 mATe hRdayamAM eka ja bhAva dhAraNa karI mAre tAruM' vacana pramANe, nahIM mAnu` avaranI ANu. gautama-AnaMda zrAvaka zrI vIra paramAtmAnI vANIthI pratimAdha pAmela AnaMda zrAvaka rAjagRhI nagarImAM vase che. khAra vratadhArI zrAvaka che. tenI patnI zivA-nadAe paNa bAra vrata lIdhelA che, tevA supakSayukta zrAvaka vrata grahaNa karyAne 14 varSa vItyA bAda zrAvakanI pratimAne agIkAra karI chelle anazana svIkAryu" che. mAvA suzrAvaka AnaMda gAthApatinA pariNAmanI dhArA jovAne gautamasvAmI prabhujInI AjJA mAMgI. prabhunI AjJA prApta thatAM kRti palAsavanathI vANijya grAma nagaramAM AvavA gautama svAmI nIkaLyA. AnaMda gAthApatinI pauSadha zALAmAM gautama svAmI AvyA paNa azaktine kAraNe AnaMda zrAvaka eka DagaluM paNa cAlavA zaktimAna hatA nahI.. eTale gurudevanA mAtra darzana karIne pramudita thayA. pachI gautama svAmIne pUchyuM ke he prabhu gRhasthAzramamAM rahelA gRhasthane avadhijJAna thAya kharU` ?
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 abhinava upadeza prAsAda gautama svAmI kahe hA thaI zake te prabhu mane paNa avadhijJAna thayuM che. huM pUrva dizA tarapha lavaNa samudramAM 500 jana sudhI, dakSiNa ane pazcima dizAmAM paNa 500 jana sudhI ane uttaramAM culahimavaMta nAmanA varSa ghara parvata sudhI joI zakuM chuM. vaLI UMce saudharma devaleka ane nIce ratnaprabhA pRthvImAM lelupa nAmanA narakAvAsanA pahelA pratara sudhI joI zakuM chuM. he prabhu mane ATaluM avadhijJAna thayuM che. AnaMda ATaluM badhuM avadhijJAna kadI gRhasthane na thaI zake. ATalI sthiratA nirmaLatA gRhasthane asaMbhavita che. AnaMda tamArI bhUla thAya che mATe AlecanA karo. AnaMda zrAvaka kahe prabho ! sAcI vAta kahenArane prAyazcita hoya kharuM? gautama svAmI kahe na hoya. te prabhu Apa ja prAyazcita kare. gautama svAmI te pahoMcyA vIra prabhunI pAse. bhagavAna pAse khulAse pUchaye. zrI vIra paramAtmAe jaNAvyuM ke AnaMdane je avadhijJAna thayuM te vAta yathArtha che. pAMca prakAranA anuSThAna - (1) viSa anuSThAna - A lekane mATe je kAMI tapasyA-kiyA vagere kare tene viSa anuSThAna kahevAya che. jema nAgadhikA vezyAe kulavAlaka munine bhraSTa karavA mATe je vaiyAvaccAdi karyA te viSa anuSThAna thayuM. (2) garala anuSThAna :- paralokanA sukhane mATe je kAMI tapasyAArAdhanA vagere thAya che. jema vasudevanA jIva naMdiSeNe tapa karyo te kevala pachInA bhAvamAM sukha prApti mATe hatA, te tene garala anuSThAna kahevAya. (3) anyonyAnuSThAna - upaga vagara sAmAyika Adi kiyA kare ke anya kaI tapa kare athavA bIjA jIvanI kriyA joIne saMmUcchimanI peThe anusaryA kare te anyonyAnuSThAna kahevAya. (4) tahetu anuSThAna - upaga pUrvaka abhyAsane anukULa je kriyA karavI te taddahetu anuSThAna kahevAya. je rIte AnaMda zrAvake 14 varSa bAra vratanuM pAlana karyuM pachI pratimA aMgIkAra karI.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAre tAruM vacana pramANa 0 samyaktva pratImA - eka mAsa sudhI samyapha pAlana. 0 bIjI pratImA - be mAsa sudhI vrata sahita prathama pratImAM pAlana. 0 trIjI sAmAyika pratImA - traNa mAsa sudhI prathama pratImAnuM pAlana ane sAmAyikane abhyAsa. 0 cAthI pratImA - cAra mAsa sudhI samyakatva pratimAdi pAlana karavA uparAMta 8-14-15-30 e cAra parva tithi pauSadha karavA. 0 pAMcamI pratImA - pAMca mAsa sudhI parvatithie pauSadhamAM rAtrInA cAra prahara kAusaga kare. 0 chaThThI pratImA - cha mAsa sudhI aticAra deSa rahita brahmacarya pAlana karavuM. 0 sAtamI pratImA - sacitta varjanarUpe sAta mAsa sudhI jIvana vItAvavuM. 0 AThamI pratImA - ATha mAsa paryata AraMbha na karavA rUpa AraMbha tyAgarUpa pratImA. 0 navamI pratImA - AraMbha na karavA uparAMta sevaka vagere dvArA AraMbha karAvA paNa nahIM te rIte navamAsa vItAvavA. 0 dazamI pratImA - pitAnA nimittanuM bhejana na karavA rUpa dazamI pratimA vahevI. 0 agIyAramI pratImA - astrAthI muMDana karavuM ke leca karAvo. sAdhunI jema vicaravuM. pratimA panaSTha zrAvastha mikSa ke. ema kahI bhikSA mAMge. pUrvanI badhI pratimA vahana karI chelle anazana kare athavA zakti hoya te dIkSA le. A rIte pratImAne kramaza: abhyAsa karI upaga pUrvaka ArAdhanA karatA AnaMda zrAvakane avadhijJAna prApta thayuM. (5) amRta anuSThAna - arjunamAlInI jema mokSane mATe yathArtha vidhi pUrvaka je tapa kriyAdi karavA tene amRta anuSThAna kahevAya. zAstrakAre varNavelA A pAMca prakAranA anuSThAne mujaba taEhetu
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 abhinava upadeza prAsAda anuSThAnathI AnaMda zrAvaka vizALa avadhijJAnane pAmyA. bhagavAne gautama svAmIne kahyuM ke he gautama tame have AnaMda zrAvakane micchAmi dukkaDama Apa. gautama svAmI paNa vIra prabhunI AjJA pAmI turaMta ja gecarI mukI, vANIjya grAma nagaramAM pAchA padhAryA. AvIne AnaMda zrAvaka sAthe kSamA yAcanA karI. Ane kahevAya jinAjJA pAlana. cAra jJAnanA dhaNI, prabhunA prathama ziSya, hajAre ziSyanA guru evA gautama svAmIne paNa jyAre prabhue AjJA karI te sAmAnya gRhasthanI mAphI mAMgI. A jagyA para tame he te zuM kahe ? dhULa paDI tamArI sevAmAM. tamArA zAsana mATe AvaDI moTI dvAdazAMgI racI, Agama banAvyA ne mane kAMI vaLatara nahIM. mAthe jAtAM eka nAnI vAtamAM mAphI mAMgavAnI. tamArA jevA bhAre kamI bhagavAnanI dhULa kADhavAmAM bAkI rAkhe kharA ? maratA evA kaNabI mATe zAsananA dhuraMdhare mAphI mAMgavA javAnuM? kaI rIte sahana karyuM haze gautama svAmIe ? zAsananA dhArI. bhagavAnanI jamaNI bhUjA jevA-vaLI prathama ziSya-tathA 500-500ne sAthe laIne AvelA evA-chatAM kaI nahIM- kAraNa manamAM eka ja vAta ramatI hatI. vaNAI gayuM hatuM hRdayanA kaNakaNamAM mAre tArAM vacana pramANa- nahIM mAnuM avaranI ANa A rIte zrAvake paNa AjJA pAlana karavuM joIe. AjJA pAlana eTale ke jina vacana aMgIkRta karavuM athavA te jinezvare prarUpelA tamAma Agame ke zAstrone Adara pUrvaka svIkAravA. AjJA-A-sAmastyena ananta dharma viziSTatayA nA-nAyate | avaqdhyane ananta evA dharmane (zAstrane) samastatA pUrvaka viziSTa rIte jANavA-samajavA eTale ke kevaLa jJAnI athavA saMpUrNa jJAnI paramAbhAe potAnA anaMta jJAnanA baLa vaDe zAzvata satyAnI karelI prarUpaNAne samajavI-svIkAravI. kema ke jinAjJA pAlana e zrAvakanuM prathama
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAre tAru vacana pramANa . ane pradhAna kartavya che. vartamAnakAle jinAjJA te zAstra svarUpe ja lipibaddha che. keI viziSTa jJAnI te che nahIM. je vIra prabhue gautama svAmIne Apela praznottaranI jema ApaNA ajJAnanuM haraNa kare. tethI ja manaha jiNANunI sajajhAyamAM chelle suMdara vAkya mukayuM. niraM suvA mAne jinanI AjJAne paNa kaI rIte ? te kahyuM "nitya saddagurunA upadezathI." eTale ke zrAvake gurUnA upadezapUrvaka jinAjJAnuM pAlana karavuM joIe. kema ke DI AjJAnuM karela pAlana jIvane zAzvata sukha ApanAruM bane che. - aSADhAbhuti naTavidyAmAM betAja bAdazAha samAna hatA. bharata cakavatInuM nATaka bhajavavA taiyAra thayA. jIvananuM sauthI chelluM nATaka bhajavI naTaDInA pitAne puSkaLa dhana ApavAnuM hatuM. pa00 rAjakumArone taiyAra karyA. jANe kharekhara bhAratacakrI hoya tema cakranI utpatti, cha khaMDanI sAdhanA, 32 hajAra mugaTabaddha rAjA, 84 lAkha hAthI, 84 lAkha gheDA, 84 lAkha ratha, 96 karoDa subhaTa sahita traNa khaMDa jItyA, traNa khaMDa jItyA bAda vidyAdharanI kanyAne strI ratna tarIke sthApI vagere badhuM ja nATaka asala bharata cakI hoya te rIte nirmANa karyuM. chele carama sImA AvI nATakanI ane aSADhAbhUtinA jIvananI. bharata cakrInI jema arIsA bhavanamAM dAkhala thayA. AMgaLImAMthI vIMTI paDI gaI ne bhAratanI jema anityAdi bhAvanAe caDhayA. jIvanamAM paNa kharekharuM nATaka bhajavAI gayuM ne aSADhAbhUti pAmyA kevalajJAna, tyAM ja paMcamuSTi leca karyo. devatAoe Apela veza dhAraNa karyo. loke hajI nATaka che temaja samajatA hatA paNa aSADhAbhUti kharekhara kevalI banI gayA. A badhuM banyuM kema? naTaDInA mehamAM DubelA aSADhAbhUti acAnaka kevalI bane ja kema? - eka ja uttara, mAtra AjJAne mAnI mATe-muni aSADhAbhUti gocarI vaharavA gayelA. naTanA ghera bhikSAmAM lADa ma. munine thayuM are re eka lADavAmAM mAre bhAge zuM Avaze ?
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 50 abhinava upadeza prAsAda kANu sAdhu, vRddhasAdhu, kaDhIyA sAdhu, kubaDA sAdhu ema eka pachI eka rUpe muni aSADhAbhUti vidurvatA gayA ne naTane gherathI eka eka lADa vahoratA gayA. upara beThelA naTe joyuM ke A muni na. vidyA mATe kuzaLa che te mArI putrI dvArA tene AkarSI mAre ghera lAvuM. baMne putrInA rojanA prayatnothI muni tenAmAM Asakta thayA. gayA guru mahArAja pAse rajA levA. he bhagavan! meM bALapaNamAM dIkSA lIdhI che mATe viSayasukha bhegavyuM nahIM. paNa have be strIo sAmethI zapyAsukha bhogavavA mAgaNI kare che te mane tema karavA rajA Ape. guru samaje che ke AvI AjJA na apAya. paNa muni AjJA levA AvyA, mATe hajI te AjJAvata te jaNAya che. tethI ceDAM paNa je pariNAma haze te lAbhakAraka banaze. guru mahArAje kahyuM ke tane vrata-ArAdhanA karatAM paNa naTaDInA sukha vadhu lAgyA te kheTuM ja che, chatAM mArI eTalI AjJA pramANa karaje ke dArU-mAMsane kadI aDIza nahIM. ane tenA bhakSaNa karanAra sAthe kadApI saMbaMdha rAkhIza nahIM. aSADhAbhUti muni "taharI" kahI veza mUkIne cAlyA. naTa-naTaDI sAthe zarata karI ke tamAre sarvathA dArU-mAMsano tyAga karo te ja tamArI sAthe rahe. nahIM te mArA gurunI AjJA male tema nathI. naTaDIe zarata kabulI. lagna thayA. 12 varSa vItyA. eka divasa naTaDIne thayuM ke svAmI nathI te Aje dArU-mAMsa laI laIe. paNa acAnaka aSADhAbhUti AvyA. dazya joyuM. khalAsa- gurunI AjJA yAda AvI. strInI Asakti chuTI gaI ne zAzvata pada sudhI pahoMcyA. kAraNu-AjJApAlana. duvihA jiNida pUA dabve bhAve a tattha davvaMmi dagvehi jiNapUA jiNaANA pAlaNaM bhAve jinapUjA dravya ane bhAvathI karAya che. pudagala dravya vaDe karAtI pUjA te dravyapUjA. jinAjJApAlana te bhAvapUjA. tame paNa AvI bhAvapUjAthI muktine pAme e ja abhyarthanA.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ (6) mithyAtvanI oLakha. - saMsAramAM kema rakhaDe che? Jumavazrazavazn na mithyAtva samaH zatru na mithyAtva samaM viSam na mithyAtva samo rogo na mithyAtva samaM tamaH mithyAtva samAna keI zatru nathI. mithyAtva sama kaI phera nathI. mithyAtva sama kaI roga nathI. mithyAtva sama keI aMdhakAra nathI. jinAjJA pAlanakartA zrAvakane mATe mekSanI nisaraNI caDavA mATe bIju kartavya jaNAvyuM-fmAi rahR-mi che eTale mithyAtva ane variTa eTale rita-tyAga kare. zene tyAga karavAne? mithyAtvane. kemake jIva A saMsAramAM rakhaDe-bhavabhramaNa kare ke rAzInA pherAmAM bhaTake che, tenuM mULa kAraNa che mithyAtva. mATe ja zAstrakAra maharSie eka ja lekamAM mithyAtvanI tulanA karatI cAra vastuo jaNAvI. zatru ghaNA hoya paNa mithyAtva je bIje kaI zatru nathI. jhera game teTalA haze paNa haLAhaLa jhera te mAtra mithyAtva ja che. badhA rogonuM nivAraNa kadAca thaI zake paNa mithyAtva bhayaMkara roga che. ane chelle kahyuM ke mithyAtva je aMdhakAra nathI. eka gaMjAvara vahANa madhadariye jhaDapabhera pitAne raste kApI rahyuM hatuM. vahANane nAkhudo acAnaka tutaka pAse jaI caDo. pIjarIyAnA IzArAthI tenuM moTuM nirAza thaI gayuM. caherAnI rekhAo badalAI gaI. khAravA muMjhANuM A badhuM joI eka vadhu DAhyA musAphare khalAsIne pUchayuM, kema bhAI, Ama jhaMkhavANa kema paDI gayA? bhAI! vahANanA taLIye kANuM paDI gayuM che. te tame ATalA badhAM muMjhAI zuM gayA ? nAkhuda kahe bhAI! tuM samaje che ke eka kANuM paDavAthI keTalI khAnA kharAbI sarjAI jAya? - pelA musAphare pharI prazna karyo. are DrAIvara sAheba, taLIyuM te ApaNe dekhAtuM nathI. ane A vahANanA taLIyAne paMdara-paMdara dA'DAmAM Ameya keI dI joyuM nathI. tame kahe che tevuM kANuM paNa dekhAtuM
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ para abhinava upadeza prAsAda nathI. vahANane je bhAga Ame ya nakAme ja che temAM kANuM paDavAthI muMjhAvAnuM zuM hoya? A mahAmUrkhane keNa samajAve ke have A vahANa samudramAM DubavAnuM ja che. A ja rIte mithyAtva paNa saMsAra samudramAM taratI A mAnava bhava rUpI nAvane DubADanAra bane che. kema ke jema ajJAnI musApharane mATe ajJAna ja aMdhakAra rUpa hatuM eTale vahANa DubavAnI vAta samajAI nahIM. tema ajJAnI jIvane mATe mithyAtva ja moTo aMdhakAra che - ane mithyAtva rUpI zatrune haNyA vinA AtmA kadI mese javAne nathI. paNa mithyAtva eTale zuM ? - mithyAtva eTale anAdinA bhramaNane lIdhe citta bhUmi para chavAI gayelI khoTI dhAraNAo. je ApaNuM nathI tene ApaNuM mAnI beThA. pariNAme jIvane sAcI paristhitinuM bhAna na thAya. game teTalA prayatna kare paNa ISTa phaLa siddhi eTale ke mekSamAM saphaLatA maLe ja nahIM. | ApaNuM zrAvake mithyAtvanI vAtamAM eka ja bacAva zodhIne besI gayA, ke huM jyAM jogI saMnyAsIone mAnuM chuM ke huM kayAM temanA vrata-vatelA karuM chuM, pachI mArAmAM mithyAtva kayAM rahyuM sAheba tyAre tene samajAvavuM paDe ke bhAgyazALI ! bIjAne na mAnavA mAtrathI mithyAtva rahita na thavAya. tattvanI zraddhA na thavI eja mithyAtva che. are tattva ane atattva baMnene sarakhA mAne te paNa mithyAtva ja che. . - kalikAla sarvajJa bhagavaMta zrImadda hemacaMdrAcArya yegazAstranA dvitIya prakAzamAM jaNAve che ke mithyAtva eTale-- adeve deva buddhiryA gurudhora gurau ca yA ___ adharme dharmabuddhizca mithyAtvaM tadiparyayAt eka ramaNIya prabhAte eka mumukSue akaLAIne buddhane kahyuM, prajo! Apa kahe che ke badhAne mokSa maLI zake ane saMsAranI rakhaDapaTTI baMdha thaI zake chatAM keI neya mokSa prApta thatuM hoya tevuM te dekhAtuM nathI. te jagatane A khela kema che? buddhanA prazAMta caherA para hAsyanI lakIra AvI gaI. jijJAsune
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ sa'sAramAM kema khaMDo che ? kahyuM eka kAma kara. cAhanA che. 53 A nagaramAM jaI tapAsa kara. keAne kAne zI mumukSu tA gayA sIdhe rAjA pAse pUchyuM tamAre zu' joIe che. A jIvanamAM ? rAjA kahe khasa rAtadina eka ja IcchA rAkhuM chu. ke duzmano parAjaya pAmatA jAya ane mAruM rAjya vistaratuM jAya eTale AnaMda. gAmanA zreSThIne malyA mumukSu. zreSThI melyA--mane A dhata kema sAcavavu' e ja ciMtA che. te sAcavavAmAM ja drAnA roga thayA che. aDhaLaka mane anI mumukSu pahoMcyA cuMvAna pAse. tene thayuM ke yuvAna tA jarUra dhyeyalakSI jIvana jIvatA haze. paNa yuvAnanA uttara te! sAva judo ja nIkaLyA. te kahe jIvana tA vahetA jharaNAM jevuM che, tene koI hetumAM bAMdhavuM ja na joie. gAtA-uDatA pakSInI jema basa meAja kare e ja jIvana. chelle rUpasuMdarI pAse gayA. kadAca jIvananuM tattvajJAna tenI pAse tA mekSanI AzA rakhAvatuM haze, kema ke sa`sAranA raMgarAga tA mahu mANyA hAya. paNa rUpasu MdarIne rUpanI jALavaNI sivAya kazu' ja joituM nahatu`. yuvAna pAchA AvyA. kAine yazanI jha MkhanA che te koIne padanI cAhanA kAIne dhananI tA kAIne vaibhavanI. paNa mAkSa teA kAine ya joI tA nathI.... prabhune kahyuM prabhu! mArA uttara malI gayA. meAkSa tA sahune male paNa te tarapha koIne mukha ja kayAM mAMDavu' che. prasaganA mama eTaleA ja ke tamAre saune adhamane vize ja dha paNAnI buddhi che. je ApaNA dharma vyavahAra nathI tyAM ja dharma mAnI lIdhA, pachI meAkSanI sa'bhAvanA ja kayAM rahI ? kalikAla sarvajJa paNa A ja vAtane zrlAkamAM jaNAvI gayA ke dhruvanA guNA jemAM nathI temAM devapaNAnI kalpanA karavI, gurunA guNNA na hAya tyAM gurupaNAnI bhAvanA karavI ane adhamanA vize dha paNAnI buddhi hovI te satyathI viparIta hovAthI mithyAtva kahevAya che. mithyAtvane rAga, viSa ke aMdhakAra sAthe sarakhAvatA kahyuM ke. traNenI cikitsA eTale ke nivAraNu na kayu hoya to ekAda janma mATe duHkha Ape, paNa mithyAtvane dUra karavAnA upAya jo na karyo tA ta
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 abhinava upadeza prAsAda hajAre janma sudhI du:khadAyaka bane che. jema janmAMdha mAnavI vastunI ramyatA ke aramyatAne vicAra karI zakatuM nathI, tema mithyAtvathI aMdha banelA cittavALe paNa tava ke atatva saMbaMdhi keI viveka dharAvatuM nathI. ve vRddhi je kahyuM te te tava daSTie satya che. kema ke tame ja aticAra lo tyAre kaMika AvA zabdo bele che ne ? brahmA viSNu mahezvara gaNapati kSetrapAla vagere devane deha deharAnA prabhAva dekhI temane A leka ke paralekane mATe pUjyA-mAnyAM." temanI pAse bhautika phaLa saMbaMdhi mAgaNI karavI, kudevane sudevanI buddhithI mAnavA eTale ke pote ja manamAM AvA prakAranA mithyAtvanI sevanA kare. huM AvA prakAranA devanI pUjA karuM tevuM vicAre. bIjA keI pAse pUjA karAvuM tema vicAre athavA AvA devanI pUjA karanAra sAruM kare che tema mAnI tenuM anumodana karavAnuM manathI vicAre te tene manathI karaNa-karAvaNa-anumodana rUpa mithyAtva yukta jANu. evaM aNutarUttaM micchaM manasA na citai karemi sayameva no kareu anneNa kae na suThukayaM Aja rIte vacanathI kudevane mAnavA-pUjavA vize bele te vacana rUpa mithyAtva lAge ane kAyA vaDe kudevanI pUjAdika AcaraNa kare te kAyArUpa mithyAtva samajavuM. A lekane mATe paNa yakSa yakSINI ke deva devIne mAnavA te anucita che. vaLI devamAM paNa sudevapaNAnI buddhi na hoya ane ArAdhanA kare te mithyAtvanI vRddhi thAya. A lokamAM mithyAtvanI vRddhi ke puSTIthI jIva paralekamAM paNa bAdhi durlabha bane che. paramAtmA mahAvIra mahArAjAnA jIve maricinA bhavamAM tridaMDIpaNuM svIkAryuM tyAre tene mana tridaMDIpaNAmAM dharmabuddhi hatI ja nahIM, chatAM paMdara paMdara bhava sudhI te saMskAro cAlu rahyA. jyAre jyAre manuSyapaNuM pAmyA tyAre tyAre ghara choDIne vidaDI banyA paNa sAdhupaNuM pAgyA nahIM ane e rIte saMkhyAtA sAgarepama sudhI temane tridaMDIpANInA saMskAra naDayA,
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsAramAM kema rakhaDe che ? 55 navo veza race te veLA, vicare AdIzvara bheLA jaLa thALe e snAna vizeSe, page pAvaDI bhagave veze na veza... dhare tridaMDI lAkaDI meTI zira muMDanane dhare ceTI vaLI chatra vilepana aMge sthaLathI vrata dhArato raMge eka vakhata vIra prabhune jIva maricimuni prathama tIrthaMkara paramAtmA RSabhadeva sAthe vicarI rahela che. grISmaRtumAM tRSAthI pIDAyelA evA maricimunine vicAra Avyo ke huM A sAdhupaNunA guNe vahana karavA samartha nathI, kAraNa ke huM nirguNa chuM. bhagavAnanA ja patra che. bharata cakravartInA putra che. vaLI bhAvi tIrthakara che eTale vicAre che ke have vratane tyAga te zI rIte karAya mATe kaIka no veza dhAraNa karuM. dhare vidaDa lAkaDI mATI, zira muMDanane dhare cATI. zramaNa bhagavaMte te traNa daMDathI rahita che, paNa huM te daMDa vaDe jItAyelo chuM. mATe mAre tridaMDanuM laMchana thAo. vaLI sAdhuo pitAnA keza eTale ke vALane loca kare che. paNa huM zastra vaDe muMDAvavA vALo thAuM temaja zikhAdhArI banuM eTale ke coTalI rAkhuM. vaLI sAdhu mahAvratadhArI che, mArAthI te mahAvrata paLAya tema nathI te aNuvratadhArI banIza.' munie moha vagaranA che paNa huM mehavALo chuM mATe mAthe chatrane dhAraNa karuM. maharSi e upAnaha rahita che paNa mAre te caraNa (paga) rakSA mATe upAnaha (pagarakhAM) rAkhavA. sAdhuo zIla guNe karI sagIdhI che. paNa huM nathI mATe zrIkhaMDa caMdananA tIlake mAre karavA, munie kaSAya rahita che. paNa huM te kaSAye karI cukta chuM mATe - tane badale kaSAyavALA (bhagavA) vastro paheravA. AvA vicAra karIne maricie tridaMDI veza dhAraNa karyo chatAM macine jyAre leke dharma pUchatAM te marici kahetA ke sAdhudharma te jinAe kahyo te ja che. paNa huM te bhAra sahana karavAne samartha nathI mATe A rIte vicaruM chuM. e rIte lokone pratibaMdha karI jemAM sAdhupaNuM Iche tene sIdhA AdinAtha prabhu pAse mekalI detA ane prabhunA nirvANa pachI paNa sAdhu sAthe viharatA marici bhavyajanone
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda pa pratibodhI sAdhu pAse ja dIkSA levA mAkalatA. - keTalI nirmaLa zuddhi haze temanI ? keTalI bhavya pratimAdha zakti hatI temanI paNa vyAdhi grasta banela maricine asa yamI jANI kAi sAdhu tenI sevA karatA nathI. tyAre maricine glAni thatAM manamAM vicAra AvyA ke arere! A sAdhu kevA dAkSiNya vagaranA ane svArtha'mAM ja udyamava'ta tathA lAka vyavahArathI vimukha che. dhikkAra che temane ke paricita evA mane eka ja gurUnA ziSya hovA chatAM mArI sAme paNa jotA nathI. nA...nA.... mAre Avu' vicAravu' ayukta che. kema ke teo peAtAnA zarIranI ricaryA nathI karatA tA mArA jevA bhraSTanI sevA zuM kare ? mATe jo A vyAdhimAMthI mukta thAu to mArI sevA kare tevA eka celA karI lau'. kharekhara daivayeAge racane AvA kapIla nAme cele malI garcA. jo ke maracie prathama tA jinadhanA ja upadeza ApyA. paNa kapile pUchyuM ke tA zuM tamArA mArgomAM dharma nathI ? tyAre mAracie uttara ApyA rica kahe dhama ubhayamAM, lIe dIkSA yauvana yamAM Ne vacane vacceA. sasAra, e trIjo kahyo avatAra maricinA A mithyA dharmopadezathI kATAkeATI sAgareApama sa'sAra upArjana thayA. ane e trida'DIpaNAnA mithyAtva vAsita saskArAthI pAMcamA bhave kauzika brAhmaNa thaI tridaDI thayA. chaThThA bhave dhuNApurI nagarImAM puSpamitra brAhmaNa ane tri...DIpaNu, AThame bhave caitya sthAnamAM angyupAta brAhmaNa ane tridaMDI, dazamA bhave agnibhUti brAhmaNa, khAramA bhavamAM vetAMkhImAM bhAradvAja vIpra--caudamA bhavamAM rAjagRhimAM sthAvara brAhmaNa ane A badhAM ja bhavAmAM trida'DIpaNu pAmyA pachI sALamAM bhavamAM cAritra prApta thayuM. annesi sattANaM micchatta jo jaNei muDhappA so teNa nimittaNaM na lahai bohiM jiNA bhihiyaM je mUDha AtmA khIjA jIvAne mithyAtva (pamADavA) mAM nimitta khane che. te (AtmA) te ja nimittathI (kAraNa thakI) jinakathita adhi eTale ke samyaktvane pAmatA nathI.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ sauMsAramAM kema rakhaDA che. ? vIra prabhunA jIve paNa ekaja bhUla karI. prarUpaNAmAM ke dharma tyAM paNa che ane ahIM paNa che tema kahyuM. basa te ja "nimitta" tene paMdaramAM bhava sudhI mithyAtvamAM ramADatu rahyuM. ghaNA suMdara dAkhalA che tIrthaMkara paramAtmAne. paNa kamanasIbe ApaNe tene mama samajatA nathI, naMdISeNu muninI mAphaka uttama pratiAdha zakti dharAvatA miraracanA jIva-vaLI bhAvi tIrthaMkara paNa che. ghaNAMne sayama mArgomAM sthApIta karyA chatAM eka ja vacana mithyAtvavALuM prakAzyA ne kATAkATI sAgaropamanA saMsAra vadhAryA. te vAta vAtamAM tame tamArI mAnyatAthI dharmanuM mApa kADhA che, teA te mithyAtvathI tamArI dazA zI thaze te vicAyu` che kadI ? jo sa'sAramAM rakhaDavAnuM baMdha karavu' hoya tA zAstrakAre zrAvaka mATe nAnakaDuM' sUtra ApI rAkhyu che. fmajyuM rphei tiSyagupta muni jevA pUnA abhyAsI ane agIyAra aMganA jJAtAne eka sAmAnya nimitta DagAvI gayu. tA ApaNA jevA pAmara jIvane ajJAnatA rUpI adhakAramAMthI keTalA nimitto bhaTakAvanAra banaze ? mATe ja zrAvakane sAmAyika pratikramaNa ke pUjAnA upadeza na detA pahelA "mithyAtvane cheADo" e kArya mahattvanuM gaNyuM. tiSyagupta muni agIyAra aMganA jJAtA che. AtmapravAha nAmanA pUrvanA abhyAsa karI rahyA che. eka prazna uThayeA-jIvanA eka pradezamAM jIvanI vaktavyatA thai zake kharI? guru mahArAja kahe nahIM'. Ape karelA A atha sama nathI. 57 tA jIvanA e pradezamAM jIva vaktavyatA thaI zake ? gurU mahArAja kahe nA ! tA pratyeA ! traNa pradezamAM....prabhu kahe nA. pUchatAM pUchatAM tiSyagupta muni AgaLa vadhyA. prabhA asakhyAta pradezamAM tA jIvanI vaktavyatA thai zake ne ? tA pazu guru mahArAja kahe nA. chevaTe eka pradeza uNu sa pradezamAM jIva kahevAya ke na kahevAya ? guru mahArAjanA ekaja uttara. A artha paNa samatha nathI. paripUrNa leAkAkAzanA pradeza jeTalA pradeza eke jIvanA che. te samagra pradezane jIva kahevAya.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 abhinava upadeza prAsAda tiSyagupta munimAM mithyAtva pravezI gayuM. teNe mane mana nakkI karyuM ke jIvana eka chellA pradezamAM ja jIva saMzA rahelI che. jemAM loke kapaDuM banAvavA mATe sutaranA ekeka tAMtaNe bhegA kare. eka tAMtaNe pachI bIjo tAMtaNe pachI trIje tAMtaNe....ema ema karatAM keTalAMye tAMtaNAM bhegA thAya tyAre kapaDuM bane. paNa kapaDuM banyuM jyAre kahevAya? - jyAre temAM chellAmAM chello tAMtaNe vaNAya tyAre. matalaba ke chele tAMtaNe ja kArya sAdhaka che. tema jIvasaMjJA paNa chellA pradezamAMja rahelI che. guru mahArAje ghaNuM samajAvyuM ke bhAgyazALI! tArI A mAnyatA beTI che. kapaDAmAM rahele chelle tAMtaNe nahIM paNa samagra taMtu samudAyaja vasrarUpa gaNuya. vastumAM vastutva anya aMzane kAraNe nathI, paNa saghaLAye aMze vastutva mATe kAraNa bhUta che. je chelA ekaja tAMtaNAthI kapaDuM thatuM hoya te bIjA tAMtaNa lAvavA ke vaNavAnI jarUra zuM? tamArI bhASAmAM ja samaje te kahI zakAya ke jo eka derA rUpa tAMtaNe ja AkhuM kApaDa gaNAya te tame kekaDI ke dorAnA rIlathI ja calAvo ke pachI kApaDIyAne tyAM kApaDa levA jaze ? tiSyagupta muni A vAta samajyA nahI, mATe tene garacha bahAra karyA (yAda rAkhajo garacha bahAra karyA che. e kheMcI levAnuM kayAMya lakhyuM nathI, kemake jinavacanamAM zraddhA gumAvI nihmava banyA. mithyAtva pravezI gayuM eTale vAta purI. jaina zAsanamAM saMpUrNa zraddhA joIe. eka TakAmAM paNa zaMkA thaI te saMgha bahAra, jina vacanamAM se TakA zraddhA ja joIe. - Aja te jaina AcAranI gatAgama na hoya ane ekAda cApaDI (zrAvakane grantha) vAMcI gayA tyAM te kaheze ke huM phalANa saMghane pramukha chuM. alyA bhAI ! vANIyA ke dI'thI pramukha thaI gayA. jaina saMghanA pramukha sthAne te AcAryAdi muni bhagavaMteja heya. zrAvake te zramaNa-upAsanA karavAnI hoya. mULa viSaya para AvIe te yAda rAkhavAne ekaja muddo chemithyAtva parihare, saMsAramAM rakhaDavAnuM baMdha karavuM che? te nAnAkaDuM sUtra yAda rAkhe-mika parihaM.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMsAramAM kema rakhaDe che ? 59 tiSyagupta muni vihAra karatAM karatAM eka vakhata Amalaka9pA nAme nagarImAM pahoMcyAM. tyAM jinavacanamAM atuTa zraddhA dharAvate eka mitrazrI nAme zrAvaka rahete hato. tene thayuM ke munirAjazrI vrata-niyamanuM pAlana te suMdara rIte karI rahyA che. mAtra eka vacanamAM zaMkA thatAM nidbhava paNuM pAmyA che. te tene pratibaMdha karuM. | muni mahArAjane nimaMtraNa ApyuM ke Apa Aje mAre tyAM AhAra mATe padhAre. tiSyagupta tyAM gayA tyAre mitrazrI zrAvake bahamAna pUrvaka besADayA. uttama prakAranA aneka bhakSya bhejana anapAna vastrAdine samUha dharela hatuM. sarvamAMthI chelle ekaeka avayava lete jAya che. ane pAtramAM mukate jAya che. jemake zAka pakavAna vagerene kaNI muke dALa, kaDhI, jaLa vageranuM eka-eka biMdu le-e rIte vaherAve che. tiSkagata kahe che. zrAvaka! A eka-eka kaNa ApIne tuM mArI hAMsI zA mATe kare che? tAre AvI majAka karavI hatI te mane nimaM. traNa kema karI ? - mitrazrI zrAvake pratyuttara vALyo ke e te Apane ja mata che. je chelA kaNIyAthI ja Apane sudhAnI tRpti nahIM thAya tema kaheze te Apane mata juTho paDaze. kemake bhagavAnanA mate te jIva sarva pradezamAM che. guru mahArAje paNa Apane samajAvyuM che ke kApaDanA chellA tAMtaNAne kApaDa na manAya paNa badhAMja tAMtaNAnA samUhane kApaDa manAya. je saMpUrNa AhArathI ja tRpti thAya tevuM tame mAnatA he te tamAro mata cheDe paDaze. A sAMbhaLI jinavacanamAM thayelI azraddhA dUra thatAM tiSyagupta pahoMcyA gurumahArAja pAse. mithyAtvane tyAga karI gurU pAse AyaNapratikramaNa karyuM ne sadagatine pAmyA. A rIte zrAvakoe paNa mithyAvano tyAga karavo joIe. mATe ja manaha jiNANuM sajajhAyamAM zrAvaka mATe bIjuM kartavya jaNAvyuM fmAruM A AkhI vAta zarU kayAMthI thaI? ke pachI bAradAnamAM (kathAmAM) ghau (tAva) bhUlAI gayA ? AkhI vAtane AraMbha thaze "saMsAramAM kema rakhaDe che?" e viSayathI
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda saMsAramAM rakhaDavAnuM kAraNa zuM ? mithyAtva. mithyAtva eTale zuM? te samajatA ATalI carcA karI paNa mithyAtvanI vyAkhyA pAchI bhUlI na jatAM. kalikAla sarvajJa bhagavaMte yegazAstramAM jaNAvyuM. adeva deva buddhi ryA gurUdhIragurau ca yA adharma dharma buddhizca mithyAtva tadiparya yAt gave zuddhi -je strI, zastra mALAdi rAganA cihnothI dUSita che. bIjAnA nigraha ke anugrahamAM tatpara che. te devanI upAsanA kadI muktine mATe thatI nathI. mATe tevA kudevamAM kadI devapaNAnI buddhi karavI nahIM. sudevanI oLakha ApatAM eka stutimAM suMdara rIte kudevanI vyAkhyA samAvI lIdhI che. na zala na cApa na ca kAdi haste na hAsya na lAsya na gItAdi yasya na netre na gAtre na vaktre vikAra sa eka parAtmA gati meM jinendraH jemanA hAthamAM trizUla nathI, jemanA hAthamAM dhanuSa nathI ke jemanA hAthamAM caka vagere Ayudha nathI. jene hAsya-nRtya ane gItAdinuM karavApaNuM nathI. jenA netramAM, gAtramAM ane mukhamAM vikAra nathI te parAtmA zrI jinendra eka ja mArI gati thAo jeomAM AvA lakSaNo vidyamAna che. tevA adevamAM devanI buddhi karavI, agurumAM gurupaNAnI bhAvanA karavI ke adharmamAM dharmanI gati karavI te mithyAtva che. mATe kudevane pUrvArUpa-kugurune bhajavArupa ane kudhamane mAnavA-AdaravA rUpa mithyAtvane cheDe, e rIte mithyAtvano tyAga karI paraMparAe samyakatvanI prApti karI mokSamArgane pAmanArA banI saMsAranI rakhaDapaTTImAMthI mukta bane e ja zubherachA-abhyarthanA
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 7 ) mithyAtvanA prakAre [ 1 ] - zuM prabhu ke gurune oLakhyAM ? dviSadviSa tamo roge dukhamekatra dIyate mithyAtvena durantena janto janmani janmani zatru-viSa-a'dhakAra-roga ekaja vAra (ekaja janmamAM) duHkha Ape che. jyAre mithyAtva prANIne janama janamanuM duHkha Ape che. mATe ja zrAvaka mATenI "mannaha jiNANu..." sajajhAyamAM khIju` kA` mio. paridra6-mithyAtvane cheDA. mukayu. mithyA eTale kheATu' ane 7 e bhAvasUcaka pratyaya che jemAM khATApaNuM ke asatya haiAya te mithyAtva kahevAya. jemake ApaNI sAme eka gAya ane gheADo ane ubhA che. have tame bannene joyA pachI gAyane gheADo kaho athavA ghoDAne gAya kaheA tA te eka prakAranuM mithyAtva che. kadAca ghoDA ane gAya bannene samAna gaNA te te pazu eka prakAranu' mithyAtva che. ane tame ema kahI do ke ghoDe! ane gAya bannenuM astitva ja nathI teA te paNa mithyAtva ja che. A udAharaNane ja ApaNe tatva dRSTie samajavAnuM che. paNa te samajaNa meLavatA pahelAM ke pachI yAda rAkhavAnI vAta to eTalI ja che ke mithyAtvane cheADA-mi paridUradU aMgALamAM eka khyAtanAma navalakathAkAra tathA rASTriya gItanA sarjaka baMkImaca dra caTTopAdhyAya thaI gayA. eka vakhata keAI jAhera sabhAmAM temane vaktavya ApavA javAnuM thayuM. tyAM peAtAnA bhASaNa da2myAna kAi eka viSayanI vAta nIkaLatA peAtAnuM maMtavya jAhera karyuM ane vaktavya puru thatAM ghera pAchA AvyA. leAkA paNa mahu prabhAvIta thayA temanA bhASaNathI. ghera AvelA ba'kImaca'drane pAte rajU karelA matavya mATe vicAravu jarUrI lAgyuM', thADA divaseA sudhI vicAratA samajAyu" ke peAtAnuM maMtavya tA khATu' che. tene thayuM ke jAheramAM leAkeA prabhAvIta thAya tenA karatAM satya vAta samaje te vadhu jarUrI che. pharI jyAre vaktavyane prasa`ga AvyeA tyAre peAtAnu' agAunu maMtavya khATu' hatuM te vAta
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda nirbhayapaNe pragaTa karI ane kharekhara satya zuM heI zake te jaNAvyuM. - baMkImacaMdranA mitrone A vAta gamI nahIM. teo baMkImacaMdrathI nArAja thaI gayA. pAchA pharatAM belyA, caTTopAdhyAyajI tame tamAruM maMtavya pheravyuM te bahu khoTuM karyuM. loko para evI chApa paDI ke tame asthira cittavALA cho. tamArA paranuM bahumAna khalAsa thaI gayuM lokenuM. baMkImacaMdra belyA, mitro Apane du:kha lAgyuM te mApha karaje. paNa jene kadI potAno mata pheravo na paDe te kharekhara mahAna puruSa ke mahAtmA che. ane potAnI vAta khoTI (mithyA) che te jANavA chatAM khoTA matane vaLagI rahe te te kapaTI athavA daMbhI che. mitro, huM na te daMbhI chuM ne te mahAtmA, eTale meM mArI mithyA vAtane choDIne satya vAta pragaTa karI temAM khoTuM zuM karyuM? A sAmAnya dAnamAM mahatvapUrNa vAta ekaja "khoTAne cheDe mithuM riTa kemake kevaLajJAnI ja saMpUrNa zAzvata satya sadAkAla mATe prarUpI zake, chadmasthanI bhUla kayAreka te thavAnI zakyatA che. temane trikAlajJAna te che ja nahIM eTale baMkImacaMdranI bIjI vAta dhyAnamAM rAkhavA lAyaka che ke khoTAne vaLagI rahevuM te daMbhIpaNuM che. tethI zrAvaka nuM kartavya lakhyuM "mithyAtva-tyAga" mithyAtva eTale zuM? mithyAtvanA artha mATe ghaDe ane gAyanuM dAnata joyuM te vAta tatva daSTie rajU karatA jaNAve ke sudeva-suguru ane sudharmane kudeva-kuguru ke kudharma mAnavA-athavA -kudeva kuguru kudharmane sudeva-suguru-sudharma mAnavA-athavA-banemAM keIja pheraphAra nathI, tevuM mAnavuM-athavA-deva, guru ke dharmanuM astitvaja nathI tevuM svIkAravuM A badhuM ja mithyAtva che. mithyAtvane zatru-viSa ke roga sAthe sarakhAvatAM jJAnI puruSoe jaNAvyuM ke zatru, viSa ke roga jIvane ekaja janma mATe haNanArA bane che. paNa mithyAtva rUpI zatru, mithyAtvarUpI viSa ke mithyAtvarUpI roga jIvane janama janama mATe DUbADanAra ke bhamADanAra bane che. mATe mithyAtvane sarvathA parihAra karavAthI athavA mithyAtva tyAga
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ zu' prabhu ke gurune ALakhyAM ? mATe trividha trividha paccakkhANa karavAthI ja anukrame samyaktva pragaTe che. 63 Avazyaka niyuktimAM paNa 1250-51mI gAthAmAM jaNAvela che ke michatta paDiyAmA` tivida tiviTTe nAyamya' eTaleke mithyAtvanuM pratikamaNa trividha triviSe jANavuM. huM mana-vacana ane kAyAthI khATApaNAne ke anucitapaNAne karU nahI', karAvuM nahI" ke karatAMnI anumAinA karUM nahIM. AvuM mithyAtva zAstrakArAe dravyathI ane bhAvathI ema be prakAre jaNAvela che. bAhyavRttithI mithyAtvanu' AcaraNa kare paNa aMtaraMga vRttimAM nilapaNu ja hAya te dravya mithyAtva jANavu' ane trikAlajJAnI evA tIrthaMkara paramAtmAnA vacanA para je anAdara karavA te bhAva mithyAtva samajavu, dravya mithyAtvane jaNAvatA lakSmisUrijI mahArAjA hemaca'drAcAjInA prasaMga varNAve che. kumArapALanA AgrahathI pUjya hemacaMdrAcA jI mahArAjA sAmezvara mahAdevanI yAtrA karavA gayA. tyAM kumArapALe mahAdevane vaMdanA karI, te vakhate brAhmaNeAe rAjAnA kAna bhaMbheryAM ke jainadharmIe tI'kara sivAya bIjA keAi devAne namatA nathI. A vAta sAMbhaLI kumArapALa rAjAe AcAya mahArAjane kahyuM huM pUjya, Apa zIvane vaDhanA rA. AcArya mahArAja paNa namaskAra karatA melyA, "jene bhavakhIjanA kurAne utpanna karanArA rAgAdika kSaya pAmelA che tevA brahmA, viSNu, ziva ke jina je hAya tene mArA namaskAra heA-je te samaye, je te prakAre, je te nAma vaDe je che te tuja che-sa doSa ane pAparahita paNa jo kAI hAya tA tuM ekaja che. mATe he bhagavan! tamane mArA namaskAra hai! ! rAjAne Azcaya thayuM stuti sAMbhaLIne eTale guru mahArAjane karyuM, he pUjya ! Apa AvA matamatAMtaranA Agraha mUkI mane kharUM' tatva samAveza, tyAre sUrisamrATa kahe ke he rAjana! zAstra sauMvAda te dUra rahyo. A ziva pAteja tatvanuM nirUpaNa karaze. te tame Adaro. madhyarAtrie AcArya mahArAjanA dhyAnathI pratyakSa thaIne mahAdeve
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 64 abhinava upadeza prAsAda - -- rAjAne kahyuM rAjana! tIrthakaree prarUpelA syAdvAda tatvanA AcaraNathI ja tuM vAMchIta phaLane pAmIza. te sAMbhaLI rAjA samakita sanmukha thayA. ahIM bhAvi lAbhAlAbhanuM kAraNa mahatvanuM hovAthI kalikAla sarvajJa bhagavaMta zrI hemacaMdrAcArye je AcaraNa karI te dravyathI mithyAtvarUpa hatI paraMtu bhAva mithyAtva na hatuM. kemake aMtaraMgavRtti te gurudevanI nirmala ja hatI. jyAre zrAvakone dravya ane bhAva ane prakAre mithyAtvane tyAga karavAnuM kahyuM tenuM kAraNa e ke zrAvakene sAmAnyatA viziSTa jJAna ke viveka sadA sarvadA hotA nathI. mATe TuMku sUtra ApI dIdhuM micchaM pariharaha mithyAtvanA laukika ane lokettara evA paNa be bhedo prasiddha che. te baMne bhedonA paNa deva viSaya ane guru viSayaka evA be prakAra che. ema cAra prakAre mithyAtvane oLakhAvela che. (1) laukika devagata mithyAtva - brahmA, viSNu, mahAdeva Adi laukika devene sudeva mAnIne pUjavA, namavuM, temanA maMdiromAM javuM ke temanI prasiddha ArAdhanA-pravRtti vagere karavA te sarvene laukika devagata mithyAtva samajavuM. - (ra) laukika gurUgata mithyAtva - brAhmaNa, tApasa, saMnyAsI vagere laukika guruone suguru mAnIne namaskAra kara, daMDavat praNAma karavA, nayathI vagere bolavuM. temanI dharmakathA sAMbhaLavI, te pramANe AcaraNa karavI, bahumAna karavuM vagere laukika gurugata mithyAtva samajavuM. (3) lakattara devagata mithyAtva - paradarzanIoe pitAnA kaje rAkhelI, pitAnA devarUpe mAnelI jina pratImAnI pUjA vagere karavuM. temaja A lekanA sukhane mATe jena tIrthonI yAtrA karavA javuM, A lekane sukha mATe tIrthanI mAnatA mAnavI, IhalekanI siddhi ke sukhane mATe jinezvara devane bhajavA te sarve lokettara devagata mithyAtva kahevAya. . (4) lokottara gurUgata mithyAtva :- pAsasthA, avasagna vagere kusAdhuone gurUrUpa mAnavA, vandana karavuM athavA te gurunA tUpa, mUrti vagerenI A lekanA sukhane mATe yAtrA karavI, IhalekanA
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM prabhu ke gurune oLakhyAM ? ' 65 - - - - - - - - - - - - - - sukhane mATe ja gurunI mAnatA mAnavI, bAdhAo rAkhavI te sarve lokottara gurugata mithyAtva jANavuM. eka dRSTAMta - magadha dezamAM kuzasthala nagara hatuM. te nagaramAM jIva-ajIva vagere tanA jANakAra evA sumati ane nAgIlA nAmanA be bhAIo rahetA hatA. pApakarmane udaya thatAM teo nirdhana banyA. dhana-upArjana karavA mATe bane bhAIo paradeza javA nIkaLyA. mArgamAM cAlatA teoe pAMca sAdhuone jatAM joyA. temanA saMvAdo ane ceSTA vagere parathI pAsasthA hoya tevuM jaNAyuM. - nAgIle sumatine kahyuM bhAI! meM eka vakhata neminAtha prabhunA mukhe sAMbhaLeluM ke .. evaM vihe aNAgAra ruve bhavaMti - te kusIle te diThThie vi nirakiu na kappaMti AvA prakAranA sAdhu vezadhArI hoya che, teone siliyA jANavA. teo daSTithI paNa jevA cogya nathI. mATe ApaNe AvA mithyAdaSTione cheDIne AgaLa jaIe. sumati kahe he bhAI ! tuM vake dRSTi dekhAya che. nAgila kahe nahIM bhAI nahIM. huM manathI paNa mAdhunA doSane grahaNa karatA nathI. A te parama tAraka zrI tIrthaMkara paramAtmA neminAtha bhagavaMtanI AjJAnuM pAlana karuM chuM. sumati kahe je buddhi vinAne tuM che te bevakupha tAre tirthaMkara haze ke jeNe A niSedha karyo. nAgile samajAvyuM bhAI! AvI rIte tuM tIrthaMkaranI AzAtanA na kara. A sAdhu sAtheno saMga tane lakattara gurugata mithyAtva ApanAra che. bAkI huM paMca mahAvratadhArI gurune avinaya kadApI karuM nahIM. sumatine nAgilanI vAta gaLe utarI nahI. teNe prANunA aMta sudhI A sAdhune na choDavA te nirNaya karI temanI pAse dIkSA laI sAdhu banyA. gautama svAmIe prabhu mahAvIrane puchayuM he prabhe ! A rIte mithyAtvavAsI banela sumatine jIva bhavi che ke abhavi ? prabhu kahe he gautama te jIva bhavi ja che. gautama svAmIe pharI pUchayuM bhagavana ! tenI gati zI thaI che? vira paramAtmAe jaNAvyuM ke gautama! jinezvaranI AzAtanA tathA mithyAtvanA pariNAmane lIdhe teNe anaMta
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda saMsAra upArjana karyo che. hAla te te paramadhAmika devapaNe utpanna thayo che. anaMta kAla bhaTakaze. te sumatinA jIvanA eka ja bhavanuM varNana saMkSepathI joIzuM te paNa tenA bhayaMkara bhava bhramaNane khyAla AvI jaze ane ApaNe mULa viSaya "mithyAtva parihara " mAM prabhu ke gurUne oLakhyA ? evuM zirSaka kema ApyuM te paNa samajAze. - jaMbudvipanI jagatInI vedikAthI 55 jana dara 1rA jana vistAravALe ane 6 yeAjana UMce ane hAthInA kuMbhasthaLanA AkAre hoya te eka dvipa rahela che. temAM kAjaLa jevI kALI guphAo che. e guphAmAM jalacArI manu rahe che. A sarve manuSyo prathama saMhananavALA, madyapAna karanArA, mAMsabhakSaNa karanArA, kALA kALA sIsama jevA varNavALA, durgadha mAratA zarIravALA hoya che. te aDagolika manuSyo tarIke oLakhAya che. temanA aMDanI goLIne camarI gAyanI puccha vaDe guMthIne kAnamAM bAMdhI vepArIo samudramAM praveze che. jethI temane samudranA jIvajaMtu upadrava karatA nathI. A aMDanI geLI meLavavA mATe vepArIo ghaTInA AkAre vA zilAnA be saMpuTa lAve che. te saMpuTamAM dArU-mAMsa-mAkhaNa-madha bharIne aMDagelika manuSyane khAvA mATe lalacAve che. guphAthI De dUra aMtare rahI mAMsanA TukaDA vagere pheMkI aMDagoliyAne dhIre dhIre saMpuTamAM praveza karAve che. jevA aDagolika mAnave temAM praveza kare ke turaMta ja ghaMTInuM paDa baMdha karI de. pachI yaMtra vaDe vajanI ghaMTImAM te mAnavene daLavAnuM zarU kare. paNa A manuSyo eTalA badhAM baLavAna hoya che ke ekAda varSa sudhI daLAya tyAre mahAvedanAne anubhavatA teo mAMDamAMDa mRtyu pAme che. (chatAM kadAca ekAda aMDagolika bacI jAya te bahAra nIkaLatAM ja badhAM vepArIne mArI nAkhe teTaluM baLa temanAmAM hoya che.) mRtyu pAmelA aMDalikanA zarIranA cUrNa thatA te cUrNa mAMthI aMDanI goLIo zodhI le che. sumatine jIva A rIte sAta sAta bhava sudhI aDagelika manuSya, pachI paramAdhAmI, pharI aMDalika manuSya ane pachI paramAdhAmI e rIte bhavabhramaNa karaze. vicAre have ke eka mAtra lekettara gurugata
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM prabhu ke gurune oLakhyAM? mithyAtva ane te sAthe jinezvara devanI AzAtanAnuM kevuM bhayaMkara pariNAma ! sAta sAta bhavamAM A rIte ghaTImAM daLAvAnuM ane ekAda varSa jevA lAMbA samaya mATe narakanA jevI ghera yAtanA bhegavavAnI. mATe ja zAstrakAro jaNAve ke mirjha riharu-mithyAtvane cheDe. pahelA sudeva-suguru ane sudharmanI sAcI oLakha prApta karI le eTale ke prabhu ane gurune barAbara oLakhI le. jo tame prabhu ke gurUne oLakhI lIdhA hoya te kudeva-kuguru-kudharma rU5 mithyAtvane cheDe. sumatine jIva AvuM anaMta bhava bhramaNa karI cheTale dIkSA laIne mekSe jaze. jyAre prabhu ane gurune samyapha prakAre parakhanAra e nAgIla te te ja bhave bAvIsamA tIrthaMkara paramAtmA zrI neminAtha prabhu pAse dIkSA grahaNa karI mekSe gaye. tame paNa deva ane gurunI samyapha prakAre oLakha pAmIne mithyAtvane parihAra karanArA bane. yegazAstramAM deva-guru ane dharmanI suMdara eALakha ApI che. tyAM paNa kugurune oLakhAvatA lakhyuM ke sarva vastuonA abhilASI, bhaya-abhaNya vagere bhejanane karanArA, ghana-strI-putra Adi parigraha dhArI, abrahmacArI ke miththA upadeza devAvALA guru guru ja nathI. mATe sumatinA jIvanI mAphaka AvA gurunuM anuyAyI paNuM kadI svIkAravuM nahIM. temaja laukika ke lokottara baMne prakAranA mithyAtvane parihAra karavo. je AtmA AvA cAre prakAranA mithyAtvane trividha tajanArA thAya che. te jIvone niSkalaMka evuM zuddha samakti pragaTe che. prazna :- rAvaNa ane kRSNa jevAe paNa te te kALe mithyAtva seveluM hatuM tenuM zuM? samAdhAna :- A prazna savathA anucita che. jemake eka vAta te e che ke te kALe jaina dharmanI ja prabaLatA hatI. te prabaLatAne lIdhe bIjA ja jaladIthI mithyAtvanI vRddhine pAme tema nahotA. bIjI mahatvanI vAta e che ke koIpaNa AlaMbana caDhavA mATe levAnuM hoya, paDavA mATe nahIM. keTalIka dravya kriyAo joIne jIvane saMzaya jAge. ane te saMzaya hRdayamAM zalya ubhuM kare te jIva sAMzayika mithyAvamAM praveze che. jemake zrIpAla rAjAne rAsa sAMbhaLI kaI
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 abhinava upadeza prAsAda evo artha kare ke vAha! navapadanuM dhyAna dharIe te strI-putrAdi prApta thAya. te e viparita artha che. navapadanuM dhyAna mekSane mATe ja hoya. paNa zrIpAlamAM beTuM AlaMbana pakaDAI jAya te navapadane badale navavadhUnA ArAdhanamAM joDAI javAya, je mikSanI nisaraNIne badale narakanI gartAmAM gabaDAvI de. mATe ja zrAvakane bIjuM kartavya jaNAvatAM nAnakaDuM sUtra pakaDAvI dIdhuM. mAruM ghara - mithyAtvane cheDa. manathI maLyAne choDe, vacanathI mithyAtvane cheDe, kAyAthI mithyAtvane cheDe-kAraNarUpa mithyAtvane choDo, karAvaNa rUpa mithyAtvane choDo, anudana rUpa mithyAtvane choDo. basa mithyAtva parihAra e ja zrAvakajIvananuM lakSya banAvI do. kemake mithyAtvanA bheda varNavatA zAstrakAre mithyAtvanI sthiti paNa varNavI che. te mujaba anAdi sAMta sthitinuM mithyAtva kyAreka paNa dUra thaze ane samyakRtva sparzaze. samyakatvanI sparzanA thaze te jarUra mokSa maLaze. mithyAtvanI sthiti - abhavyAzrita mithyAtveDanAdyanaMdA sthiti bhaveta sA bhavyAzrita mithyAtve 5 nAdisAMtA punarmatA abhavya prANIne AzrIne mithyAtvanI sthiti anAdi anaMta che. ane bhavya prANIne AzrIne mithyAtvanI sthiti anAdi sAMta mAnelI che eTale ke - je bhavya che ane nigadamAMthI) avyavahAra rAzimAMthI vyavahAra rAzimAM AvI gayA che tevA jIvone kayAreka te samaktinI sparza thavAnI ja che. matalaba ke teonuM mithyAtva eka divasa te dUra thavAnuM ja che mATe teone mithyAtvanI sthiti anAdi sAMta kahI. sAMtane artha che jeno aMta che tevI. jyAre abhavya jIvanI mithyAtvanI sthiti anAdi anaMta jaNAvI. anaMta eTale jene kadI aMta thavAne nathI tevI. je jI abhavya che teo kadI mokSe javAnA nathI. temane kadI samakti thavAnuM nathI ane temanA mithyAtvanI sthitine kaI aMta paNa nathI. tethI teone anAdi anaMta sthiti vALA kahyA. abhavi pAlakanuM dRSTAMta - zrAvatI nAme nagarI hatI. A nagaramAM skaMdaka nAme rAja putra rahetuM hatuM. teNe devAdhideva paramAtmA
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuM prabhu ke gurune oLakhyAM ? - - - aMgIkAra karela thatAM vivAda vakarohita tyAM AvyA zrI munisuvrata svAmIjI pAse zrAvaka dharma aMgIkAra karela hato. eka divase pAlaka purohita tyAM AvyA. rAjyasabhAmAM dharmanI carcA thatAM vivAda sarjAya. tyAre skaMdarAjaputre pAlaka purohitane parAjaya karyo. parAjaya pAmelA pAlakanA manamAM kaMika pratye tIvra dveSa utpanna thayA. keTalAMka samaya bAda skadaka rAjaputre dIkSA lIdhI. jJAnAbhyAsa thayA bAda prabhujInI AjJA mAMgI ke mArI benane deza jAuM ke kema? prabhu kahe he ziSya! tyAM tane maraNata upasarga thaze. prabho ! upasargamAM huM ArAdhaka banIza ke virAdhaka. bhagavaMta kahe tamArA sivAyanA badhAM ziSyo ArAdhaka banaze paNa tame virAdhaka thaze. skaMdaka AcAryae vicAryuM ke mArA nimitte agara pAMcasene ArAdhapaNuM maLatuM hoya te te kArya karavAmAM khoTuM zuM ? bhagavAnanI AjJA pUrvaka vihAra karyo ane pahoMcyA benanI nagarImAM. tyAM pUrva vairI pAlaka purohita paNa hatA. pAlake kapaTa yukti dvArA rAjAnA manamAM ThasAvI dIdhuM ke A sAdhunA vezamAM tamAruM rAjya sevAne Avela che. sAthe 500 subhaTe paNa lAgyo che. rAjAne manamAM kedha vyApI gayo. ane turaMta pAlakane hukama ApyorAjA kahe maMtrIzvarU je ce te dhAra A sAMbhaLI pAlaka harakhI UMdara jIma aMjAra rAjAe badhAM ja sAdhuone mArI nAkhavAnI AjJA karI. pAlake tene ghANImAM palavA vicAryuM tyAre rAjAe ATale ja javAba gussAmAM Ave. maMtrIzvara! tamane jema ruce tema kare, tyAre pAlaka eTale khuza thaye ke jANe bilADI uMdarane joIne nAcI uThe tema AnaMdamAM AvIne ne ghANI taiyAra karAvI. eka pachI eka ziSyane ghANImAM nAkhI pIlavAnuM zarU karyuM. rUMdhaka RSijI badhAM ja ziSyone ArAdhanA karAvatA jAya che. ArAdhanAnA bhAvamAM AgaLa vadhatA vadhatA badhAM ja ziSya aMtakata kevalI banI mekSe sidhAvyAM. basa chelA bAla ziSyane ghANImAM pilavAnuM zarU karyuM tyAre AcArya mahArAje sthiratA gumAvI pahelAM te pAlakane vinavaNuM karI. karagaryA, bhAI! pahelAM mane pIlI nAMkha, A nAnakaDA bAlaziSyane pIlAte huM joI nahIM zakuM. paNa pAlake
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda tenI AjIjI mAnya na karI. tyAre skaMdhaka RSijInA pariNAme vadalAyA. tyAM ja niyANuM karyuM ke mArA ta5 tejanuM kAMI baLa hoya te huM AkhA nagarane vinAza karanAro thAuM. pAMcase ziSyone kevalajJAna thayuM paNa aMdhaka RSi niyANuM karI agnikumAra deva thayA. teNe AkhA nagarane bhasma karI dIdhuM. AkhI kathAmAM eka ja prazna ApaNe mATe mahatvane che. pAlakanA AvA kilaSTa ane krUra pariNAme thayA kema? RSabha vijayajI-skaMdhaka RSinI sajhAyamAM jaNAve che kesAvathI nayarI bhaNI daMDaka rAya variSTha jIva abhavyano duSTadhA pAlakamAtya sudhIThuM dhI e pAlaka maMtrI duSTa buddhivALe ane abhavya jIva hate. te marIne sAtamI narake gaye. avinA jIvane kadI mekSanI IcchA thatI ja nathI. te anAdi anaMta sthiti vALA gADha mithyAtvanA udaya vALo hoya che. paNa je tamane kadI bahu mekSe jAuM" te vicAra paNa Ave athavA huM bhavi haIza ke abhavi te saMzaya thAya te samajavuM ke tame bhavi che. bhavi jIva kayAreka te mokSe javAnuM ja che. mekSe javA samiti pAmavuM jarUrI che. samakti pAmavA mithyAtvane tyAga pharajiyAta che. mATe zrAvakanuM bIjuM kartavya jaNAvyuM mAruM ghara huM zuddha deva-guru-dharmane oLakhI sau mithyAtvane parihAra karanArA bane, e ja abhyarthanA...
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAro [2] " mAruM... eja sAcuM" choDA (8) mithyAtvanA varaM jvAlAss kule kSipto dehinAtmA hutAzane na tu mithyAtva saMyuktaM jovitavyaM kadAcanaM zAkAra mahiSa pharamAve che ke cAre bAju vyApta evI agni jvALAmAM peAtAnA deha vaDe AtmAne hAmavA sArA, paNa mithyAtvathI jIvavu' sAru nahIM. vicAro jarA ! AtmahatyA karatAM paNa mithyAtvane meTuM pAtaka kahyuM. te kaI rIte kahyu ? cAre bAju phelAyelI agninI jvALAomAM hAmelA deha baLaze jarUra, paNa mAtra eka bhava mATe. jyAre mithyAtva rUpI hoLImAM paDelA AtmA bhavabhava aTavImAM khaLyA ja karaze, chatAM AtmAnA chuTakAro nahIM thAya. eTale ja zrAvakane nAnakaDu sUtra ApyuM micchaM pariharaha sUtra nAnuM paNa keTale mATe sadeze| ApyA ke guNuThANAnI zreNInA pagathIyA caDhAvI dIdhA. AjakAla jaina siddhAMtanI bArAkhaDI na jANutA lAke paNa vAta vAtamAM khele che ke " A barAbara nathI - Ama thavu na joIe. - mane teA lAge che ke sAdharmIka vAtsalya e nakAmA khaca che, " vagere. khasa tevA mahAnubhAvAne A nAnakaDuM sUtra va'cAvI do, mirjI rir -mithyAtva tyAga kAraNa ke teoe kadI mahApuruSAnA graMthA joyA nathI. avaleAkayA nathI. teene zu' samajAvavuM' ke ceAgya-aye|gyanA niNuya zAstra daSTie thAya. svabuddhie nahI. pUrvAdhara maharSi devadhagaNI kSamAzramaNa tarapha eka daSTi tA phUMke, Agamane ArUDha karyA tyAre eka ja vAta paratve judA judA AcAryAMnA mata paraspara virAdhI jaNAtA lAge. chatAM bhinna bhinna apekSAe ane matA nyAyI jaNAtA hoya ane virodhAbhAsa na TaLI zakatA hAya tA zu' lakhyuM ? tattva vanizrcama tatva zu' haze te kevalI jANe, kahIne virame. paNa kayAMya potAnA mata raju kare nahI ke mArI dRSTie A sAcuM che ke khATu'. agiyAra aganA jJAtA ane eka pUnA
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda dhAraka paNa peAtAnuM maMtavya zAstranI vAtamAM raju kare nahI' te tenA haiyAmAM jinavacana paranA Adara keTalA haze ? ApaNe jinavacanane badale nijavacanamAM rAcIe chIe. bahAranA rUDAM rUpALA dekhAva parathI ja nirNaya karavA mAMDIe chIe. jANe ke zIgaDAvALA samitI ane pUMchaDAvALA mithyAtvI evu' TharAvela na hAya ! ! ! eka sAcA eTalA sata gRhasthane tyAM AvyA. gRhasthane badhI vAte sukha paNa svabhAvathI ane mANusa khUba ja azAMta, game tyAMthI jhaghaDA bhegAM karI lAve. patnI paNa evI ke baLatAmAM ghI home sa'te teone tyAM utArA lIdhA. paNa te gRhasthanu azAMta ane agninI bhaDabhaDatI javALA jevu jIvana joine trAhimAm thaI gayA. vahelI take e gharamAMthI vidAya lIdhI. vidAya samaye te puruSa ane strIe sa'tanA AzIrvAda mAgyA. saMte teone mAtra be ja zabdo kahyA-mANasa bano. dhamAliyA puruSa tA sa'tanI vAta visarI gayA, paNa te gRhasthanI patnI manamAM muMjhAyA kare, tene vicAra thayA ke zuM ApaNe TAra chIe ke sa'te mANasa anajo tevA AzIrvAda ApyA, paNa have javAba keAnI pAse mAMge? 72 varSo vItI gayA. saMta pharI pAchA te. zaheramAM padhAryA, tyAre pelI strIe tenA patine kahyuM, cAleA, ApaNe sAcAkhAlA saMtanA darzIne jaIe. paheAMcyAM saMta pAse, gRhasthanI patnIe varSo pahelAMnA AzIrvAdanu rahasya pUchyu. tyAre sate kAMi ja javAba na ApatA potAnA sAmAnamAMthI eka kAca kADhayA. sate gRhastha ane tenI patnIne kahyuM ke A eka jAdui kAca che. temAM mANasa jevA hoya tevA ja dekhAya che. tame paNa juo, tamArU sAcu* pratibiMba AmAM paDaze. strIe arIse jhuMTavI lIdhA ne jevu' peAtAnu pratibiMba joyu ke chaLI uThI. e ! bApare! AmAM to hu kutarI jevI dekhAu chu, zerInA nAke bIjI kutarIe sAme gharakIyA karI rahI chu'. mane sahejeya ja'pa nathI. tA kharekhara zuM huM kutarI chuM ? adhIrA purUSe tarata kAca chInavI lIdhA. pAtAnu svarUpa joyu te
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAruM eja sAcuM" cheDe 73 ukaraDAmAM ALoTate gadheDe. are A zuM dekhAya che? banane belyA he saMta purUSa! ame te mANasa chIe ane AmAM janAvara jevA kema dekhAIe chIe ? saMta kahe juo bhAgyazALI ! A kAcamAM tame jevA che tevA ja dekhAze. bahAranuM rU5 nahIM paNa aMtaranuM svarUpa pragaTa thaze. Aja vAta mithyAtvanA saMbaMdhamAM tame samaje. kriyA, ADaMbara, vAta vagerethI mAnavInuM bAhya rU5 dekhAya paNa AMtara svarUpa jANyA vinA mAnavInI sAcI parakha na thAya. mithyAtvane saMbaMdha pariNAme sAthe che. jIvanA AMtarika pariNAme parathI ja jIvanuM sAcuM svarUpa nakakI thaI zake. ApaNe pUrve jevuM ke " fma che riTTara" nAnakaDA sUtre guNaThANAnI zreNInA pagathiyAM caDhAvI dIdhAM. te vAtane saMbaMdha zAstrakAra maharSi ahIM joDe che. mithyAtva vAsita jIva pahelAM guNaThANe che. paNa jIvanuM sAcuM svarUpa jyAre samajAya tyAre eTale ke samakti pragaTe tyAre te cothA guNaThANe pahoMce. paNa ApaNe te sAcuM svarUpa nakkI karavA mATe jJAna nathI to zuM karavuM? tene mATe paMcasaMgrahanI 86 mI gAthAmAM mithyAtvanA pAMca prakAre jaNAvyA tene AdhAre tame pote ja kyAM che te nakkI karI levuM. abhiggahiamaNabhiggahaM ca, taha abhinivesiaM cevaM saMsaiamaNAbhogaM, micchatta paMcahA eaM (1) Abhigrahika (2) anAbhigrahika (3) Abhinivezika (4) sAMzayika (5) anAgika (1) Abhigrahika - pitAnuM ja mAnavuM sAcuM che bAkI badhuM kheluM che e Agraha. svazAstranA AgrahathI jene viveka rUpa dIpaka bujhAI gaye heya, mAtra paradarzanane pratikAra karavAmAM catura, avivekI evA loke potAnA pakSanA durAgrahI hoya che teone Abhigrahika mithyAtva kahyuM che. jeone tattvane pakSa ane atavane kSepa che tevA vivekIne paradarzananA pratikAramAM mithyAtva manAtu nathI. zrImAna haribhadrasUrijI mahArAjA lekatatvanirNayamAM jaNAve che ke
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda pakSapAto na me vIre, na dveSaH kapilAdiSu yuktimadvacanaM yasya tasya kAryaH parigrahaH mane zrI vIra paramAtmAmAM pakSapAta nathI ane kapila vagere anya darzInImAM dveSa nathI. mAtra jainu' vacana cuktisa`gata satya hAya tenA svIkAra karavA e ja mArU maMtavya che. AkhI vAtanA sAra eTaleA ja ke mArU e ja sAcuM-te vAta cheDA tA Ape!Apa A prakAranA mithyAtvanA parihAra thaI jaze. 74 bhArata-pAkIstAnanA bhAgalA pUrvenI A vAta che. te samaye ak ghAnIstAna paNa bhAratanA ja eka pradeza hatA. samagra bhArata para briTananuM sAmrAjya vartatuM hatuM. evI paristhitimAM banele! A prasa`ga che. uttara pradezamAM A samAjI netA 'vara sukhalAla Aya thaI gayA. tee eka vakhata aghAnIstAnanA pATanagara pezAvaramAM pahAMcyA. tyAM teoe hiMdu dharma taraphI ane brITIza zAsana virodhI bhASaNa Apyu., eTale brITIza sarakAre rASe bharAine sukhalAlajI Aya nI dharapakaDa karI. tenA para khaTalA zarU karavAmAM AvyA. adAlatamAM khaDA karAyA. je brITIza jaja A khaTalA sa`bhALI rahyA hatA, teAe sukhalAlajI AnI ThekaDI uDADavA prazna karyo are ! sukhalAlajI tame tAuttara pradezanA rahevAsI che. nahI ? sukhalAlajI kahe hA, paNa te vAtanI atyAre zu' nisbata che jaja sAheba ! nisbata mATeja prazna karu` chuM. cheka yu. pI. thI dharmanA upadeza devA ane briTIza rAjya viruddha pravacana karavA tamAre pezAvara sudhI AMTA khAvAnI jarUra zI hatI ? zu yu. pI. mAM tame dharmopadeza ke briTIza viruddha bhASaNu nahAtA ApI zakatA ke tamAre ATalA lAMbA thavAnI jarUra paDI ? sukhalAlajI jarA paNa mu jhAyA vinA khelyA ke jaja sAheba paravAnagI hAya tA mAre eka prazna Apane pUchavA che. jaja sAheba kahe belA tamAre kayA prazna karavA che, sukhalAlajI bAlyA mArA prazna te! bahu saraLa che. Apa nAmadA rane eTaluM ja pUchavAnu ke Apa leAkeA briTanamAM beThA meThA zAsana
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ "mAruM eja sAcuM" cheDe 75 nahatA karI zakatA ke sAta samaMdara pAra karIne bhArata zAsana karavA AvyA ane ApanA khriratI mizanarI seMkaDe mAIla dUra amArA dezamAM dharmanA pracAra mATe AvyA te briTanamAM pracAra nahotA karI zaktA? jaja nirUttara thaI gayA sukhalAlajI kahe jaja sAheba lokene je satya lAgaze te svIkAraze. mAre kaMI "mArI ja vAta sAcI te koI Agraha nathI. tame pracAra kare che tema huM paNa pracAra karuM chuM. lokone je sAruM lAgaze te svIkAraze ane je tene choDI mukyA. e ja rIte zrAvakane paNa Abhigrahika mithyAtvamAMthI bahAra nIkaLavA mATe viveka pUrvaka nirNaya karavo jarUrI che. prazna- dareka jIvamAM svayaM viveka karavAnI zakti hotI nathI te teoe A mithyAtvane tyAga kema kare ? samAdhAnaH- AvA manuSyo mASa0Sa muninI jema mAtra gItArthanI nizrAmAM rahe ane guNavaMta puruSanA vacanane pramANa karanArA bane te teo svayaM vivekI nahIM hovA chatAM durAgrahI na hovAthI temane mithyAtva gaNela nathI. (2) anabhigrahika- sArA ke khoTAnA viveka vinA badhAMne sArA gaNavA te. sAmAnya manuSya AvA prakAranuM mithyAtva dharAve che. teo saghaLA devane devaja mAne che ane badhAM guruone samAnapaNe guru mAne che. duniyAnA tamAma dharmo sAcA che kaI khoTuM nathI tema mAne, AvA lokene pitAnA darzanane Agraha nathI, bIjA pratye dveSa nathI. teo vastutaH tattva ke atatva bannene samAna ja mAne che mATe mithyAtvA kahyuM. keTalAka hoMzIyAra mANasa AgaLa dalIla karatA kahe che ke ApaNe te badhA sarakhA. ekane sArA gaNIe ane ekane sArA na gaNue te nakAme rAga-dveSa thAya ane amAro AtmA nakAmo rAga-dveSamAM DUbene? AvAne zuM kahevuM? * jAnavarane paNa eTalI khabara paDe ke eka kuDu pANInuM hoya ane eka kaMDa mutaranuM hoya te zuM pIvAya. te pANImAM ja moTuM nAkhaze mutaramAM nahIM. tyAM prazna rAga dveSane nathI paNa vivekane che. sAcA
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 abhinava upadeza prAsAda jUThAnI parIkSA karI pachI satya svIkAravAnuM che. temAM badhAne samAna gaNavuM te ja mithyAtva che. saMkSepamAM kahIe to ane gadheDe bannene sarakhA na gaNAya, ATaluM samajI Abhigrahika mithyAtva pariharo (3) Abhinivezika- satya jANavA chatAM potAnI asatya vAtane pakaDI rAkhavI te- tattva-atattvane yathAsthita jANatA chatAM durAgrahathI viparIta buddhikALA banelA ane asatyane pakSa karanArA goSThAmAhila jevAne A mithyAtva jANavuM. karmanI vyAkhyA karatA jyAre pUjyazrI vidhyamunie jaNAvyuM ke kama jIvanA pradeza sAthe kSIra-nIranI jema joDAyela che athavA te agnithI tapAvelA lehanA gaLA ane agninI mAphaka joDAyuM che. tyAre asatkarmanA udayathI gaThAmAhile tene kahyuM ke jIva ane karmane tAdAmya saMbaMdha dUSIta che. kemake tAdAbhya bhAva mAnavAthI jema jIvanA pradeza jIvathI bhinna thatAM nathI tema karma paNa jIvathI abhina raheze. ane sadAkAla karma jIva sAthe ja joDAyeluM raheze te mekSa thaze nahIM. mATe karma ane jIva joDAyelA nathI paNa sApanI kAcaLIne peThe jIvane mAtra kamane sparza ja che. te karma ane jIva tAdAmya bhAva vinA ja joDAyelA che ane tenI sAthe parabhavamAM jAya che tema mAnavAthI ja mokSa prApti raheze. vidhyamunine zaMkA paDI eTale AcArya mahArAja pAse gayA. AcArya mahArAja kahe tamAruM kathana kharuM che. kemake jIva pitAnI avagAhanAthI vyApta thayelA AkAza pradezamAM rahelA ja karmanA daLIyAMne grahaNa kare che. paNa bIjA paradezamAM rahelAMne grahaNa karato nathI. je te bIjA pradezamAM rahelA karma grahaNa kare te ja pitAnI pharatA karmane vIMTI zake ane te ja kamane sApanI kAMcaLInI upamA ghaTI zake. vizvamunie geSThAmAhilane A rIte guru vacana samajAvyuM chatAM teNe potAnI vAta choDI nahIM. eTale AcArya mahArAje tene belAvIne samajAvyuM ke je mAtra bAhya cAmaDI sAthe ja karmane joDAyelAM mAnaze te eka bhavamAMthI bIjA bhavamAM jIva jaze tyAre te zarIrane mUkIne jaze. eTale jema bAhya mala-mela vagere sAthe na jAya tema karma
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ "mAruM eja sAcuM" cheDe 77 - paNa nahIM jAya. ane karma vagarane jIva te kSe ja javAne kemake punarjanmanuM kAraNabhUta karma raheze nahIM. AvI ghaNI ghaNI samajAvaTa chatAM goSThA mAhile tenI vAta mUkI nahIM. bIjI vakhata pratyAkhyAna mATe vAMdhe lIdhe ke yAjajIvanA paccakakhANa na hoya kemake yAjajIvanA paccakakhANathI te pUrNa thatAM Avate bhave svargamAM devAMganA sAthe bhega bhegavIza evA azuddha pariNAma thAya to te rAga dveSathI duSIta thayela paraphakhANa bhAvane vizuddha rahevA deze nahIM. guru mahArAje samajAvyuM ke temAM jAvAjajIvathI kALanI maryAdAne kAraNe doSa nathI paNa AkAMkSA ke IcchAne lIdhe deSa che. bhalA mANasa! keI pArasI pazcakakhANa kare te tene pachI khAvuM che tevI icchAne doSa thaDe manAya. A vAtanA anusaMdhAne eka prasaMga yAda Ave che. rANapuramAM eka kaMdoIne dharmano rAga sAre. teNe parigrahanA paccakkhANa lIdhA ke mAre pAMca lAkhathI vadhu rakama thAya te dharmAdAmAM vAparI devI. basa bIje divasathI bhAI upAzrayanuM pagathIyuM na caDe. thoDA divase gayA tyAM rastAmAM bhegA thaI gayA. pUchyuM kema bhAI, upAzraye kema nathI AvatA? te ke mahArAja sAheba bAdhA lIdhI che pAMca lAkhanA pari grahanI. have jaldI kamAvuM te paDazene kayAMka mArI bAdhA tuTI jAya che? have A bhAIne zuM samajAvavuM? sAITha varSanI UMmare kaI cotha vrata le te havethI brahmacarya pALIza te artha karAya. paNa keI ema mAne ke te zuM hajI sudhI DisA ja mANatA" tA? tene koI javAba che kharo? AcArya mahArAje paNa geSThAmAhilane kahyuM ke bhAgyazALI ! parasinA paracaphakhANane artha e ke ATalA kALa sudhI te mAre na ja khAvuM. je AvI keI kAla-avadhi na svIkArIe te te dIkSAnA divasathI ja anazana karavuM paDe, to pachI tIrthaMkara paramAtmA daza prakAranA paccakakhANa darzAve che tenuM zuM? te paNa goSThA mAhila na mAnyA tyAre saMghe kAyotsarga karI zAsana devIne yAda karyA, devI sImaMdhara paramAtmA pAse gayA. sAcI vAta pragaTa karI te goSThA mAhile kahyuM ke devInI zakti ja eTalI kayAM
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 abhinava upadeza prAsAda che ke bhagavAna pAse jAya. paNa pitAno mata choDe nahIM te Abhinivezika mithyAtva. zrAvakee A kadAgraha cheDI mithyAtva ne pariharavuM joIe. ahIM uttarAdhyayanI niryukti-163 mAM bhadrabAhu svAmIe karela spaSTatA samajavA jevI che-- je samakti dRSTi AtmA upadeza dvArA potAne samajAelAM zAstrone yathArtha mAne temAM potAnA ajJAnathI ke guru parataMtratAthI kaMIka khoTuM samajAya ane te khATIne paNa sAcuM mAne te tene mithyAtva kahevAya nahIM. praznana - jinabhadra gaNi kSamAzramaNa, siddhasena divAkarajI vagere AgamanA rahasya jANavA chatAM ekaja viSayamAM ekamekathI bhinna bhinna mAnyatAthI matabheda pADatA ane anya matane na svIkAratA te teo Abhinivezika mithyAtvavALA kharA ke nahIM ? samAdhAna- A vAta ghaTatI nathI kemake atatva che tevuM jANavA chatAM tattva tarIke manAvavAne durAgraha tyAM have nahIM. vaLI pate aMgIkRta karela mata, pravacananA marmane jANanAra gItArthonI avicchina paraMparAthI zAstra saMgata che ema samajIne te artha teoe satya mAnya-manA hovAthI teone Abhinivezika mithyAtva na gaNAya. AvuM mithyAtva goSThA mAhila ke jamAlIne gamyuM. kuDapura nagaramAM mahAvIra prabhunA bhANeja jenuM nAma jamAlI hatuM tenI sAthe prabhunI putrI priyadarzanAnA lagna thayelA. prabhunI vANI sAMbhaLI vairAgya utpanna thatAM dIkSA lIdhI. jamAlInI sAthe 500 kSatriyoe ane priyadarzana sAthe 1000 strIoe dIkSA grahaNa karI. jamAlie cAritranI suMdara pAlana karatAM karatAM agIyAra aMgene abhyAsa karyo. eka vakhata rUkSa ane nissa AhArathI jamAline dAhavara utpanna thaye. eTale pitAnA ziSyone AjJA karI ke saMthAro karo. ziSyae saMthAro taiyAra karo zarU karyo. hajI aDadhe saMthAre thaye haze, tyAM dAhajavarathI pIDAtA jamAlie prazna karyo ke saMthAre thaI gaye? ziSyo kahe hA. vedanAthI vihaLa jamAli suvA mATe AvyA
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAruM eja sAcuM" cheDo ne joyuM te saMthAre pure thayele nahIM eTale tenA dimAgamAM krodha pApI gaye. hajI saMthAre thaye nathI ne tame saMthAra thaI gayo kahe che? zive kahe prabhunuM ja vacana che paNa te ( mA ) - jamAlIne prabhuvacanamAM azraddhA thaI. prabhune A siddhAMta ja Te che. kArya pUruM thAya tyAre ja pUruM thayuM kahevAya. ke je nA navA siddhAMtanI sthApanA karI, priyadarzanAe paNa sneharAgathI A vAta svIkArI. khuTa gayuM tela ne bujha gaI batIyAM madira meM bhA adhIyAro suMdara vara kAyA che. cA vaNajhAre. AtmAne lakSamAM rAkhI kahevAyelI A sajhAyanI paMktine eka suMdara artha ahIM nIkaLI zake tema che. khuTa gayuM tela- zraddhA rUpI tela khuTI jatAM jANe ke jamAlina samaktirUpI do bujhAI gayA ane tenA AtmArUpI maMdiramAM gADha aMdhakAra chavAI gaye. kAraNa ke tenA manamAM mAruM e ja sAcuM tevI mAnyatA pakaDAI ne pravezI gayuM mithyAtva. zAstrakAra mahaSie pharamAvyuM che ke na tu niSNAratra saMyuvataM govitathaM vAvane - (paNa) mithyAtva sahita jIvavuM sAruM nahIM tenA karatAM A AtmAne zarIra sahita baLabaLatI javALAmAM pheMka sArajamAline paNa samajAvavA ghaNe prayatna paNa tene kaI vAta svIkArI nahIM tethI keTalAMka ziSyo jamAline nihnava jANI prabhu pAse gayA. eka akSarane pheraphAra paNa siddhAMtamAM na cAle. mAne che ane che ke mAM sAdI gujarAtImAM vicArIe te karAtuM ne badale karAyuM, mAtra ta na ya ja karyo chatAM rAjaputra ane 500 sAthe dIkSA lenAra vaLI jenI patnI bhagavAnanI putrI che. 1000 sAthe dIkSA laIne AvI che te paNa jamAlIne zAsana bahAra karI dIdhA. kema? AMkhamAM nAnakaDe retIne kaNI paNa AMkha khamI zake nahIM, tema jaina zAsanamAM eka akSarane ke padane pheraphAra paNa thaI zake nahIM. payaM akkharamapi asaddhahaMto micchadi4i jamAlivva jamAlIe ke mAne che mAMthI mAtra mA paDha kADhayuM- karAtuM ne
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda karAyuM mAM ta ne ya karI dIdhuM. jene zAsana paratve bAkI badhI vAtamAM pUrNa paNe zraddhA che, chatAM ATalA pheraphAra mithyAtvamAM laI gayo. mATe zrAvakane kartavya ApyuM ke mituM rahyuM priyadarzanA paNa te ja nagaramAM DhaMka nAmanA bhagavAnanA upAsaka kuMbhAranI zALAmAM vasatinI yAcanA karI rahyA hatA. loke pAse jamAlInA matanI prarUpaNa karatA hatA. Dhake vicAryuM ke aho ! karmanI gati kevI vicitra che ke A sAdhvIjI bhagavAnanI putrI hovA chatAM mohavaza banI pitAnA pati evA jamAlInI asat prarUpaNane vaza banyA che. te tene pratibaMdha karuM. svAdhyAya karatA evA sAdhvI priyadarzanAnI sADI para (kapaDAM para) eka agArA phekayo. tethI sADImAM chIdra paDayA. bIje - trIjo ema aMgArA pheMkatA thoDA vadhu chIdro paDayA. sAdhvIjI kahe are A zuM karyuM ? mArI sADI (kapaDe) bALI nAkhyo, zrAvaka kahe Apa zuM belyA? A te prabhune mata che. tamArA mate te AkhuM vastra baLe te ja badhuM kahevAya ne ? - priyadarzanAne sAcuM jJAna thayuM. tarata mithyAtvane tyAga karI, AlecanA karI te ja bhave mokSane pAmyA. mATe zrAvake paNa pitAnA asat Agraha choDI, mithyAtvane tyAga karavo joIe. (4) sAzayika mithyAtva- tattvanA viSayamAM A Ama haze ke anya rIte te saMzaya thAya tene sAMzayika mithyAtva jANavuM. (5) anAgika mithyAtva - upaga zunyapaNuM viziSTajJAna vagaranA AtmAo, ekendriyathI saMgni paMcendriya sudhInAne AvuM anAgika mithyAtva hoya che. AvA pAMca prakAranA mithyAtvamAM pite kyAM rahela che te vicAravuM-temAMthI bahAra nIkaLI satya mArgamAM padArpaNa karavuM teja f= rahRchatAM mAruM eja sAcuM-choDe e viSaya pasaMda karavAnuM kAraNa e ke vartamAnakAle buddhijIvIo mATe Aja mithyAtvane parihAra karavAnuM samajAvavuM vizeSa Avazyaka che. bAkI zrAvaka mATe te sarvathA mithyAtva parihAra darzAvavAja lakhyuM che pariTTara.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 9 ) samyakatvanI samaja -- satya zuM che? yA deve devatA buddhi gurau ca gurutAmatiH dharme ca dharmadhIH zuddhA samyaktvamiva mucyate zrAvakane mATe "mannaha jiNANa" sajajhAyamAM trIjuM kartavya mukaryuM ghara sammatta sayatva dhAraNa kara. samakti dhAragu karavAnuM zA mATe ? vizALa ke aphATa bhavasamudramAM paDelA AtmA ke jenI cAre tak mAhanA meAjA ane vamaLA uchaLI rahyA hAya ane acAnaka kinArA najare paDI jAya eTale ke samakti pragaTe te kevA Ana thAya !jema dariyAmAM aTavAyelA vahANunA musAphare mAtra kinArA jue tyAM hAzakAra anubhave ke have vahelAM meADAM paNa ApaNA chuTakAro thavAnA tema bhavasamudramAM cakarAve caDelA jIvana samaktinA sparza thayA eTale mAtra a puddagala parAvanamAM tenI mekSayAtrA purI ! eka vakhata kinArA dekhAyA, tA samudra pAra jarUra thavAnA paNa jo kinArA taraphanA mArga pakaDI rAkhe te ! tema zrAvaka mAhne jarUra pahe caze paNa jo samyakatva dhAraNa kare teA ! mATe ja zrAvakane kahI dIdhuM ghara sammatta-samyakRtva dhAraNa karA samyaktva eTale zu? TuMkA javAba-zraddA. jema mAtA bALakane uchere tyAre mAtAne keTalI zraddhA haiAya che. bALaka mATe thaze, jIvaze, ArogyavAn banaze, bhaNaze, kamAze, mane sAcavaze vagere...tema ApaNe paNa dRDha zraddhA dhAraNa karIe ke A samyaktvathI Ara bhelI yAtrA jarUra mAkSamahelamAM praveza karAvaze, maiM paNa samyaktva eTale zuM ? yA tene phevatA vRddhi....je devane vize devapaNAnI buddhi, gurune vize gurupaNAnI buddhi ane dharma vize zuddha dharma buddhi A(ja) samyaktva kahevAya che. da zuddha deva gurU dhama parIkSA sahaNA pariNAma jeha pAmIje teha namIje samyag darzIna nAma re-
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82. abhinava upadeza prAsAdi - - - - - - - - - - - - - umarALA paragaNunuM samaDhiyALA gAma hatuMmakara saMkrAtInI eka savAre sUraja avanIne ujALavA dhIrA dhIrA DagalA mAMDI rahyo che. leke dAna punya karI bhavanuM bhAthuM bAMdhavA taiyArI kare che. e TANe gaMgAjaLIya gohila kulane divaDe kasaLasiMhajI gAmanA pAdare zivamaMdiramAM bheLIyA nAthane bhajI rahyo che. bhaktinI bhabhakamAM AThe pahora ALoTatAM rAjapUtanA rUMvADe rUMvADe jANe japatapanI tuM jhaLahaLe che. kasaLasiMhane bhItaranA bheda bhAgI gayA che. have gAma garAsamAM rasa rahyo nathI, caparAzI pAse veThavATA karAvavA vakhata nathI, hathiyAra heThA mukI mALAnA maNakAmAM mana parovI mokSamAraga pagaluM upADI cUkelo garAsIye devanA darabAramAM sRSTInA sarjanahAra sAme kAlAvAlA karI rahyo che-zivamahimA gAIne uo. gAmane pAdare mANasanI ThaTha jAmI che. bhagatane acaraja thayuM. jue che te saMkrAMtine divasa hovAthI gAmane goMdare gAyone lIluM khavarAvI rahyA che. vaDalAne eTe darabAra DAyare bharI beThA che. he ke vArApharatI pharI rahyo che. khUba lIluM khAI javAthI eka gAyane mINe caDI gayo hato, AkhuM eLe caDI gayelI, moDhethI phINa nIkaLI rahyA hatA. kasaLasiMhane joIne DAyarAmAMthI eke maharanA veNa kADhayA. A bhagata AvyA. gAyane hamaNuM beThI karaze. A veNa kasaLasiMhane kAnamAM nahIM kALaje khaTakyA. DAyaro te bhagata mAthe mITa mAMDIne beThe, tyAM bIje ghA vachUTayo. lyo bhagata DuM kAM kare, saparame parabe tama beThe gAmane pAdare gAya mare? te te tama bhaktine bhoMThapa lAge. kasaLasiMha samajI gayA. Aje karI che. kiratAra tArI kaLA aparaMpAra che. eTaluM belI jaLa bharyA trAMbAnA leTAmAMthI aMjalI chAMTI, eka-be ane trIjI aMjalIe te gAya jAya bhAgI. DAyaro jhaMkhavANe paDI gaye. bhagatanA page pAghaDI mukI mAphI mAMgI. kasaLasiMhe veNa kADhayA bhAIe zIza prabhunA caraNe namA bheLIye bhavanI bhUkha bhAMgaze, huM te ciThThine cAkara. bhagata pahoMcyA ghare, tene lAgyuM ke jagata have jaMpavA nahIM de. camatkAranI vAtuM sAMbhaLIne te sau gherI vaLaze. have zuM karavuM ? khATale DhALIne hAthamAM mALA laI besI gayA bhagavAnane araja
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ satya zuM che? 83 - - - - - - gujArI. bhagavAna! have moDuM karaze te huM muMjhAI marIza. tyAMja AMkha mIMcANI. mALA hAthamAM ja ThaThI rahI ane AtmA alakhane AMgaNe upaDI gaye keTalI zraddhA haze tenI deva pratye. eTale ja kalikAla sarvajJa bhagavaMta yegazAstranA dvitIya prakAzamAM jaNAve ke je devane vize devapaNanI buddhi, gurune vize gurUpaNanI buddhi ane dharma vize dharmapaNAnI buddhi hovI eja samyakatva. A vAta suhamatayA samajavA jevI che. jene camaktA nahIM A vAkyathI-zudha deva -gurU-dharma e AtmAnuM samyaktva nathI. deva paNa zuddha hoya, guru paNa zuddha hoya chatAM te samyaktva nathI. dharmanI zuddha kriyA paNa samyakatva nathI. te samyaktva che zuM? AtmAnI nirmalatAmAM ane malina bhAvanAnA abhAvamAM samyakatvane vAsa thAya che. gurUmAM gurupaNuM che, devamAM devatva paNa che paNa bIjA AtmAnuM samakti tenAmAM nathI. AtmA pote mArgane samajyA hoya ane samajelA mArgo para caDI jAya te ja jJAnAdi svarUpa pragaTe. jema keI jagyAe eka--betraNa nahIM paNa bAra bAra mArge jatA hoya, paNa musAphara pitAnA gAmanuM pATIyuM jue te zuM karaze? badhAM mArgo choDIne musAphara pitAnI vATa pakaDI leze. zuM ahIM pATIyuM musApharane hAtha pakaDIne laI jAya che? -nAte zuM musApharane paga pakaDIne laI jAya che?--nA-pATIyuM te mAtra mArga dekhADe che. je gAmanuM lakSa hoya tyAM te musAphara pahoMce jarUra, paNa kayAre pahoMce ? te mArganI vATa pakaDIne cAlavAnuM zarU kare tyAre. tema deva ane guru te mArga cIMdhADanAra che. jIva pote pitAnA AtmAnuM svarUpa samaje te bIje daSTi kare ja nahIM. mArga cIMdhADanAra mAge to pahoMcADI deze paNa pachI saDaka cUkyA ? cakkaramAM ja paDavAnA ne? zuddha deva-gurunI upAsanA karavAvALA zuddha devAdikane mAne eTale arihaMta sudhI te pahoMcyAM paNa pachI padagalika IcchAthI tenI bhajanA kare te? te saDaka cUkI gayA kahevAya kemake tene jenanuM eTale ke ke
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 abhinava upadeza prAsAda ttara mithyAtva lAgI gayuM. sudevane mAnavuM te samyaktva kharuM paNa mokSanI buddhie mAne te ! eTalA mATe ja zlokamAM kahyuM ke devane vize devapaNAnI buddhi ja hovI, gurune vize gurupaNAnI ja buddhi hovI ane dharmane vize dharmapaNAnI ja buddhi hovI te ja satya che. mekSane mATe ja deva-gurunI ArAdhanA karavI joIe paNa je devane vize dhana ke strI ke bhautika lAlasAnI apekSAe bhajana karavAnI buddhi hoya te te samyakatva nathI paNa mithyAtva che eTale ke satya nathI paNa khoTuM che. kemake je kaI karoDane hIro keDInA bhAve daI de te tene ke kahevAya? mATe kahyuM ke devanI vize devapaNAnI buddhi deva (jina) pAse devatva (jinapaNu) prAptine ja vicAra, guru (sAdhu) pAse sAdhutra prAptine ja vicAra, gharmanI ArAdhanA dharmava pAmavA mATe karavI te ja satya che. eTale saMkSepamAM kahyuM ke kevala mokSamArga mATe deva-gurU dharmanI ArAdhanA karavI. atuTa zraddhA rAkhavI te samyakatva. umAsvAtIjI mahArAje ATalI lAMbI carcAne badale nAnakaDuM sUtra ApyuM tatvArtha baDhAne samagra rAjayathArtha rUpathI padArthone nizcaya karavAnI je rUci te samyagU darzana. tyAM pAye zuM rAkhe? zraddhA. tatvanI zraddhA. paNa kyA tattvanI ? deva-gurU-dharma e traNa tattvanI jinezvara deve prarUpela, gurugamathI artha pratipatti thayela chavaajIva vagere tonI zraddhA. praznanA- zraddhA eTale jinavacanamAM tanA yathArthapaNAne vizvAsa, A vizvAsa mananI abhilASArUpa hovAthI manavALAne ja ghaTe te siddhAmAM zraddhA kaI rIte ghaTaze? samAdhAna - tava zraddhA eTale jina praNIta bhAmAM yathArthapaNAne vizvAsa. te te samyaktvanuM kArya thayuM--paNa kAraNa rUpa te che. mithyAtva mehanIya karmanA kSepazamathI pragaTele zuddha Atma pariNAma-te ja samyaktva gaNAya. | gujarAtamAM pustakAlayanI pravRttine AraMbha ane vikAsa karanAra, carotara vistAramAM lekamAM zikSaNa saMskAronuM siMcana karanAra zrI motIbhAI amInanuM nAma gujarAtanA vidyAkSetre mokhare che. te metI
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ satya zuM che? bhAI mAna-sanmAna-kIti-guNagAnethI sadA dUra rahetA. keI ImAratane pAye banavAmAM ja jIvananI sArthakatA samajatA. te samaye vaDodarA nareza sayAjIrAvane maMtIbhAInI A zikSaNanI tathA pustakAlayanI pravRtti ghaNuM ja gamatI hatI ane temaNe motIbhAI amInanI mukta kaMThe prazaMsA karavA mAMDelI. teoe eka jAhera sanmAna samAraMbha ye javAnuM nakkI karI meMtIbhAIne tenI jANa karI. motIbhAIe kahayuM ke mane AvA mAna-sanmAnanI jarUra nathI, huM to mUka sevaka chuM. pariNAme tene sanmAna samAraMbha na jAya. chatAMye sayAjIrAve tene bheTa rUpe 1500 rUpIyAnI thelI mekalI, sAthe lakhyuM ke mArI ATalI bheTa svIkArI upakRta karaze. metobhAIe bheTa te svIkArI paNa temAM AvakaverAnA rUpiyA 22 pitAnA umeryA ane badhI ja rakama keLavaNuM kSetre vAparI nAkhI. AvA bhekhadhArI jIva hatA motIbhAI A te mAtra lebha kaSAyathI viramavAnI vAta thaI. paNa A rIte samagra prakAre kaSAyathI viramI pramAdakaSAyAdi tyAgI mithyAtva mehanIyanA kSapazamathI je zuddha Atma pariNAma pragaTe te ja samyaktva. yAtrA sUtraH 26 adhyAya- samyakatva adhikAramAM jarNavyuM ke vizuddha samyaktva mehanIya pujana vedavAthI-upazama ke kSayathI pragaTa thayela ane zama saMvega vagere liMgathI oLakhAtA AtmAne zubha pariNAma-bhAva te ja samyaktva kahevAya. A lakSaNa mana vagaranA siddhamAM paNa ghaTaze ane aparyAptAvasthAvALA saMsArI jIvomAM paNa ghaTI zake che. mATe zraddhA ke vizvAsa e samyaktvanuM kArya che. eTale zuddha zraddhA pragaTe tyAre samyakatva te hovAnuM ja. aMbaDa parivrAjaka prabhu mahAvIrane vaMdana karI rAjagRhI tarapha jaI rahyA che tyAre prabhue kahyuM ke tyAM sulasA zrAvikAne mArA dharmalAbha kaheje. abaDane thayuM ke bhagavAna jene dharmalAbhane saMdeza mokale che tenI parIkSA te karuM. rAjagRhI pahoMcI pitAnI zakti vaDe sAkSAt brahmAnuM svarUpa dhAraNa karI pUrva dizAmAM rahyA. nagaranA sarva loke tenAM darzanArthe gayA paNa sulasa zrAvikA na gaI. bIje divase nagaranI dakSiNa dizAmAM
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 abhinava upade prAsAda zaMkaranuM svarUpa karyuM. trIje divase nagaranI pazcima dizAmAM sAkSAt viSaNu hoya tevuM zarIra vikavyuM to paNa sulasA zrAvikA vaMdana karavA na gayA. cothe divase aMbaDe vicAryuM ke samyaktvane dhAraNa karatI ane daDha zraddhAlu sulasA brahmA-zaMkara ke viSNune name nahIM te svAbhAvika bane, to Aje huM tIrthakaranuM svarUpa vikuvuM (jo ke deva paNa prabhunI TacalI AMgaLI mAtra jeTaluM rU5 vikrvavA asamartha che) sulAsA belI reja bhale lokenA TeLA tyAM umaTatAM paNa nakkI A kaI pAkhaMDI lAge che. kemake 25mAM tIrthakara kaI hoI zake nahIM ane mahAvIra prabhu padhAryA hoya to mArI marajI vikavara thavI ja joIe. keTalI zraddhA haze tulasA zrAvikAnI. tamAre prabhunI pUjA karatAM paNa koI dIvasa romAMca thaye khare? baDa parivrAjaka zrAvakanA veze salamAne ghera AvyA, prabhunA dharmalAbhane saMdeza sulatAne jaNAvyo. tyAre harSita thayela sulatAe bhAvavibhora dazAmAM prabhunI stuti karI-sAtaATha DagalA cAlI AMsu jharatA mukhe bolI "devAdhideva! ApanI keTalI karuNuM ke Ape mujane yAda karI." zrAvakanuM paNa Aja kartavya che. samyakatva dhAraNa karo-gharaNa saMmatta tamane paNa prabhunA dharmalAbhanA saMdezAo Avaze. dAnAdika kiriyA na dIye samakti viNa zivama te mATe samakita vaDuM jANuM pravacana mAma dazana meha vinAzathI je nirmaLa guNaThANa te nizcayathI samakita kahyuM tehanA e ahiThANe eka nirmaLa nizcala samakti vinA dAnAdika kriyA eTale ke dAna, zIla, tapa vagere kriyAo mokSa sukha ApI zakatI nathI. jyAre samakti Ave tyAre ja mokSa sukha Ape che. mATe samaktine ja meTuM jANavuM ane te ja pravacana siddhAMtanuM rahasya che. darzana meha eTale ke samakti mehanIya, mizramehanIya, mithyAtva mohanIya tathA anaMtAnubaMdhInI cekaDInA nAzathI je nirmala eTale ke mithyAtva mela rahita evuM avirati samakti daSTi guNaThANuM pragaTe che, tene ja nizcayathI samakti kahyuM che. zreNika mahArAjAnA evA samaktinI prazaMsA khuda Indrae deva
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ satya zuM che ? 87 sabhAmAM karelI hatI. eka vakhata prasaMga banyuM ke prabhu rAjagRhI nagara bahAra guzIla caityamAM samavasaryA. te vakhate zreNika mahArAjA paNa meTA sainyanI sAthe prabhunI vaMdanA karavA Avela. vaMdanA karI gya sthAne beThA. te vakhate eka kuSThIne pitAnA kaDhane rasa prabhunA page A ayukta kArya joIne rAjA tenA upara atikadhAyamAna thaye. thoDI vAre prabhune chIMka AvI te kuSThI bolyA maro. zreNika rAjAne chIMka AvI te kuSThI kahe che, abhayakumArane chIMka AvI te kahe maro ke cha ane kAlasaukarikane chIMka AvI tyAre be ma-mara ma-jIva. zreNika rAjA te tIvra dhAyamAna banyA. manamAM thayuM ke Ane jarUra sajA karavI joze, kuSThI jevo bahAra nIkaLe teNe rAjasevakane deDAvyA paNa kuSThI te bahAra nIkaLatAM ja uDI gayo. rAjAe prabhune pUchayuM ke he prabho ! A kuSThInI AvI ayukta ceSTA kema hatI? prabhu kahe rAjana! e kuSThI manuSya na hato paNa deva ha. teNe amArA caraNanI pUjA karI te vAvanA caMdana vaDe karI hatI. paNa daivI mAyAthI tamane kuSkarasanI brAMti thaI. jyAre amane chIMka AvI tyAre "maro" ema kahyuM te amArA para bhaktinA rAga vaDe kahyuM jethI ame jaladI karmakSaya karI mokSapadane pAmIe. tamane jIvo kahyuM te eTalA mATe ke tame mRtyu bAda narakamAM javAnA che. abhayakumArane mare ke je kahyuM tenuM kAraNa e ke jIvatA paNa sukhI che ane mRtyu bAda sarvAtha siddha vimAnamAM deva thavAnA che. jyAre kAlasaukarika kaSAya atyAre rojanA 500 pADA mAre che ane pachI narakamAM javAne mATe tene na marona jevo ema kahyuM. bAkI e deva tamArA samaktinI parIkSA karavA Avelo hate. mArge cAlatA deve zreNika rAjAnA samaktinI parIkSA karavA mATe nadImAM jALa nAkhI mAchalA pakaDa sAdhu batAvyo, pachI malyanuM mAMsa khAte da. zreNika mahArAjA kahe che sAdhu! A duSkarma karavuM mukI do. te sAdhue uttara vALyo ke huM ekale ja kaMI Avo nathI. mahAvIranA badhAM ja ziSyA AvA che. zreNika kahe are! hIna bhAgya
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda bhagavAnanA sAdhu te gaMgAnA nIra jevA pavitra che. tamAruM ja AvuM hina bhAgya jaNAya che. AgaLa cAlatAM zreNika rAje eka yuvAna sAdhvIjIne yAM. sarva ane alaMkAra dhAraNa karelA, netramAM kAjaLa AMjeluM, mukhamAM pAnane Du mArele, vaLI te garbhavatI paNa hatA. zreNika rAjA kahe che bhalI sAdhvI! AvuM zAsana vidhI AcaraNa kema kare che ? te sAdhvIjI belI uThayA ke huM kaI ekalI ja AvI nathI. mahAvIranI sarva sAdhvIe AvI ja che. rAjA kahe are ! pApINuM tAruM ja abhAgya che ke Ama bole che. bAkI bhagavAnanA sAdhvI te puNya svarUpa che. tyAre te deve pratyakSa thaI rAjAne praNAma karI kahyuM ke kharekhara, he rAjan ! Indra mahArAjAe jevuM vakhANyuM hatuM tevuM ja tamAruM nirmala samyakatva che. pachI rAjAne devI hAra tathA be kSobha vastra ApI te deva adazya thayA. AvA nimala samaktiI zreNika mahArAjA raja jinavara je dizAmAM hoya te dizAmAM savAramAM 7-8 DagalA cAlI 108 senAnA javAthI vadhAvatA - svastikAdi AlekhatA ane Aja tIrthaMkara pada ArAdhanAnA baLe AvatI vizImAM prathama tIrthaMkaranI padavIne pAmaze. paNa AvuM samyaktva dhAraNa kaI rIte thAya? tanadhAmasthAnAMga sUtra sthAna- udezA-1 sUtra : 70 mAM jaNAvyuM ke te (samakti) nisargathI eTale ke pariNAma mAtrathI athavA adhigamathI eTale ke yaMgya nimittathI utpanna thAya che. anAdi anaMta saMsAra rUpI AvartamAM paribhramaNa karatAM prANIene AyuSya sivAyanA jJAnAvaraNIya darzanAvaraNaya vagere sAta karmonI sthiti ghaTADavAne kaI paNa Azaya na hoya chatAM kevaLa dhuNAkSara nyA ( dhuNAkSara nyAyane artha e che ke - durNa nAmane kiDe lAkaDuM ke tarate ke tarata AgaLa vadhe tyAre tene keI Azaya nathI hote ke huM akSara ketaruM. tema chatAM lAkaDAmAM Apa Apa akSara paDI jAya che. tene dhuNAkSara nyAya kahe che ) keTalAMka karmo khapI jAya tene jene darzana yathApravRtti karaNa kahe che. yathA pravRtti karaNa dvArA jJAnAvaraNIya vagere sAta karmonI sthiti ghaTatAM ghaTatAM eka keDA keDI sAgaropamathI paNa kaMIka nyUna bAkI rahe
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ satya zuM che ? tyAre AkarA rAgadveSanA udaya rUpI graMthI Ave che. anaMtIvAra jIva A graMthI pAse Ave che ane tyAM ja aTakI jAya che. keIka ja e bhavya jIva hoya che je apUrvakaraNa karIne Atma vIryanA baLe apUrva parAkrama karIne ekAeka rAgadveSanI granthIne bhedI nAkhe che. A rIte granthIbhedanI prakriyA pUrNa karyA bAda anivRttikaraNa karI uttarottara AtmavIryanI skUraNavALA vizuddha adhyavasAya bane ane tevA vizuddha adhyavasAya dvArA aMtaHkaraNa rU5 niSThAkALanuM a tamUhurta bAkI rahe tyAre vedanAnA mithyAtvanA daLIyA khaseDI dIdhelA hevAthI mithyAtvane udaya aTake ene ja mithyAtvane upazama kahevAya ane te ja aupathamika samyakatva kahevAya. paNa A AkhI prakriyA samajavI ane bIjAne samajAvavI te ghaNuM jaTIla kArya che. jeTalI kaThIna A prakriyA che teTaluM ja kaThina tene zabdomAM raju karavAnuM che. eTale satya zuM che? te samajAvavA mATe ApaNe mAtra zraddhA zabda ja kendramAM rAkhyo. deva-guru-dharma paratvenI ananya zraddhA..nirmala zraddhA te ja samyaktva. ATaluM satya samajI rAkhazo te granthIbhedanI prakiyA te Apo-Apa saraLa banavAnI. eka suphI saMta thaI gayA. jenuM nAma hatuM bAyajI. saMta bAyajIda sadA Izvara bhaktimAM masta rahetA hatA. game te samaya hoya paNa prabhunuM raTaNa avirata cAlu rAkhatA. prabhu bhaktimAM tenuM mana sadA DUbeluM rahetuM. eka vakhata bhakta sAthIo sAthe jaI rahyA hatA. tyAM raste cAlatA tene patthara vAgyo. patharanA athaDAvAthI pagamAM lehanI dhAra vahevA lAgI. saMta bAyajIda besI gayA jamIna upara. eka tarapha pagamAMthI lehI vahyuM jAya che. bIjI tarapha saMta UMce AkAzamAM joIne prabhune ahesAna mAnI rahyA che. eka bhakta sAthIne thayuM A zI vicitratA che? tamane ghAnI phIkara nathI ne prabhu prArthanAmAM magna banyA che? bAyajIda kahe kharekhara Izvara mahAna che, tene keTalo upakAra che mA para. eka sAthIthI na rahevAyuM. upakAra ne bAyajI ? tame
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prasAda --- tenI bhaktimAM lIna rahe che chatAM tamane Thesa vAgI ? saMta kahe eTale ja Thesa vAgI nahIM te mAthuM pachaDAIne kheparI phATI gaI hota. A te zULInuM vina soyathI patyuM. kharekhara Izvara kRpALu che-dayAvAna che. prabhu pratye AvI apAra zraddhA keLavI zake te samyaktvanI sparzana thAya. ane samyakatva dhAraNa karI jIva paraMparAe mekSane pAmanAro bane. mATe ja zrAvakanuM trIjuM kartavya mukayuM ghara samratasamyaktva dhAraNa kare. satya zuM che ? A praznane sAda chatAM mahattva pUrNa javAba eTale ja ke samyakadarzana. deva-guru-dharma paratve saMpUrNa zraddhA athavA te tonI nirmala ruci ke je darzana anukrame jJAna ane cAritrane apAvanAra che. ane A samyakadarzana-jJAna-cAritra e ja mekSamArga che. mATe satya hoya te eka ja samyakatva samyakatva- mahAvratanA uccAraNa pUrvane pAye samyakatva. ANa tratone grahaNa karavA pahelAM paNa jarUrI hoya te te samyakatva. nANa mAMDIne tIrthamALa paheratA pahelA paNa zuM mukayuM-samyakatva. kSapaka ke upazama zreNuM mAMDanAra apramatta jIvane paNa pUrvanuM mahatvapUrNa guNaThANuM hoya te samyakatva-makSa mArgane mahelamAM pravezavAnuM je kaI mukhya dvAra hoya te te paNa samyakatva. mATe nAnakaDuM sUtra yAda rAkho. ghaNuM samatta he jIva tuM samakatvane dhAraNa kara, satya zuM che ? (samyatva) zraddhA
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ (10) samyakatvanA prakAro - kAyamI sukhI thavuM che ? arihaMto maha devo jAvajjIva sUsAhuNo guruNo jiNa pannatta' tatta ia sammatta mae gahiraM zrAvakanA kartavyone varNavatA manaha jiNANuM sajhAyamAM trIjuM kartavya jaNAvyuM-ghara samasta samyakatva dhAraNa kare. paNa samyaktva eTale zuM? garito mada levo-jAvajajIva mATe arihaMta e ja mArA deva che. susAdhu e ja mArA guru che. ane jinezvara bhagavaMte prarUpela dharma e ja pramANika satya che. A prakAranuM samyaktva meM grahaNa karela che. duniyAmAM tattva traNa che. deva-gurU-dharma. te traNanI prAptimAM samyakatva kahyuM che. jagatane kaI paNa dharma . prAyaH badhAmAM potAnA deva. pitAnA gurU ane potAne alaga dharma jovA maLe che. eTale ahIM samyakatvamAM suMdara spaSTIkaraNa karatAM arihaMta e mArA deva kahyuM. jeoe kAma-krodha-meha-mAyA vagere tamAma aMtaraMga zatrune haNyA che. karmanuM bIja jeonuM baLI gayuM che ane deve dvArA aSTaprAtihArya yukta mahApUjAne cagya evA arihaMta-devane deva tarIke svIkAryA. eTale guNane AzrIne devAdhideva pasaMda karyA, vyaktine AzrIne nahIM. e ja rIte guNavAcI dharma ane guNavAcI gurU tatva mukayuM paNa kayAMya vANIyAnA deva-vANIyAnA gurU ema lakhyuM nahIM. eTale AvA guNavAcI deva-gurU-dharma paratve atuTa zraddhA hevI e ja samyakatva karyuM. sana 1924 mAM baMgALa orDinansa bahAra paDyo. tene baMgALamAM virodha thayo. e samaye subhASacaMdra bojha kalakattA myunisipala korporezananA cipha ophisara hatA. teoe virodhamAM mukhya bhAga bhajavyuM. sarakAre temanI dharapakaDa karI, alIpara jelamAM laI gayA. tyAMthI mAMDalanI jelamAM laI gayA. paNa tyAM tene havA mAphakana AvI. tenuM zarIra lathaDayuM. AkhA dezamAMthI subhASa bejhane choDI devA mATe sarakArane Agraha karyo paNa sarakAre gaNakAryuM nahIM. DekaTaro
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda e paNa kahyu ke jo have subhASabAbune nahI cheADAtA tenu' jelamAM ja mRtyu thaze ane sarakArane kalaMka lAgaze. 92 sarakAre jaNAvyu' subhASa bejha svITjharalenDa havA phera mATe jai zakaze paNa hindanA kei kinAre tenI sTImara theAbhavI joie nahI. subhASabAbu kahe AvI apamAna janaka vAta huM svIkArI zaku nahIM, prANa macAvavA paradeza javu tenA karatAM mA-bheAmanA khALe maravu' sArUM'. mArI kasATI bhale thAya paNa Izvara para mane zraddhA che. dRDha zraddhA. huM jarUra kaseATImAMthI pAra utarIza. chelle sarakAre temane vinA zarate cheDavA paDyA. AvI dRDha zraddhA deva-gurU-dharma pratye keLavavI joIe kemake jJAnarUpa vRkSanuM' mULa samyakatva che. meAkSarUpa mahelanA pAyAtulya paNa sabhyatva che. sarva sa'padAnA nidhAna sarakhu paNa samyakatva ja che ane cAritrarUpI dhananA pAtra samAna paNa samyakatva ja che. samyakatvanI hAjarImAM jo AyuSyanA badha paDe tA te jIva avazya vaimAnika devanu AyuSya bAMdhe. pU. yazAvijayajI mahArAjA paNa lakhe che. je viSNu nANu pramANa na hove, cAritra tarU nava phaLIcA sukha nirvANu naM je viSNu lahIyA, samakti darzana baLIyA samaktinuM' mahatva keTaluM? aSTa pravacana mAtAnA dhArakane jJAnI lekhe ane nava-nava pUnA jJAna dharAvanArane paNa ajJAnI kahe. kema bhAi, ATalA phka kema ? pharka che mAtra samyakatvanI hAjarInA ke (gerahAjarI ) abhAvanA. samiti ane guptinA pAlakane kadAca pAMca miniTa paNa bhASA samiti para khelatA na AvaDe. are tenA udgArAmAM bAhya viveka ke miThAza paNa najare na paDe chatAM tenu' jIvana tAranAru' ja raheze. ane vANImAM TapakatI mIThAzathI kalAkA sudhI samiti vize khelanAra tathA zrotAone DAlAvI denAra vaktAone hRdayamAM koi pariNatI ja nahIM hAya tA? samyaktva te pariNatinA viSaya che. hRdayanI zuddha gurU paratvenI dRDha zraddhAthI mAsatuSamunine kevaLajJAna thaI pUrve sADAbAra varSa sudhI mA ruSa mA tuSa eTalu' jJAna pariNatI ane gayuM. paNa te paNa caDhatuM na
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAyamI sukhI thavuM che ? 3 hatuM. jyAre jamAli jevA agiyAra aMgane jJAnIne paNa eka zabda nA pheraphAramAM nihnavapaNuM jAhera thaI gayuM. eTale zrAvakane mAtra TuMku sUtra ApyuM. huM samatta-samyakatva dhAraNa kare. deva-gurU-dharma paranI zraddhA keLo. te ja jJAna paNa pramANu banaze. ane cAritrarUpI vRkSa paNa phaLavAvALuM thaze. metAraka muninuM maDaduM paDeluM che. sanIe pakSInI carakamAM javalA jotAM bIka lAgI ke nakkI rAjA mane choDaze nahIM. bAraNuM baMdha karI besI gayo che. bahArathI sIpAI game teTaluM khakhaDAve, sonI eka ja javAba ApyA kare che " dharmalAbha." sIpAI kahe che elA javalA lAva-basa dharmalAbha sivAya kaMI javAba na malyo. pharI sipAI belyo. " moDuM thAya che." senI kahe dharmalAbha. keIpaNa prazna pUche, sanI dharmalAbhane dhvani ja pheMkI rahyo che. sIpAIone thayuM ke ApaNe rAjA sAdhuone vaMdana kare tyAre sAdhu A dharmalAbha zabda bole che. mATe tene ja malIne vAta karIe. gayA rAjA pAse. vAta jaNAvI ke sanI javalA ApatuM nathI paNa dharmalAbha-dharmalAbha karyA kare che. rAjA samajI gayA. dharmalAbhane dhvani vinA kAraNa na hoya. sAdhu sivAya keI dharmalAbha le nahIM. bAraNuM teDAvuM ne sAdhune kaMI thAya te paNa kSamya na gaNAya. zreNika rAjA pite gayA sonIne ghera. bAlyA ke huM zreNika pote Avyo chuM. bAraNuM khelavA kahuM chuM. tarata sonIe bAraNuM khelI dIdhuM. jyAM jue to metAraja munine nizreSTa deha paDele je. bAjumAM sonAnA javalA paDelA che. sonI sAdhuveza paherI hAthamAM e (rajeharaNa) laI ubhelo che. zreNika mahArAjA vicAre che ke eka bAju sAdhu mahArAja che. vaLI mArA potAnA jamAI paNa che. rAjanIti mujaba paNa sanIne phAMsI thAya ane A te kuTumba kaleza paNa sAthe joDAyela che. sanIe mAtra mAro sAdhu prema joIne veza paheryo che. mAtra matathI bacavA ja veza paherelo che. chatAM zreNika zuM kahe che? je have veza metye to kaDakaDatAM telamAM nAkhIza. paherI rAkhyo te jarUra mAphI maLaze. ahIM vicAro ke sAdhuveza paranI zraddhA ane
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda - - - - - - bahumAna keTalA haze zreNikane ? keTalA meNuM TeNa teNe kuTuMbamAM sAMbhaLyA haze! prANa sATe prANanI rAjanItimAM keTalI TIkA thaI haze tenI ! chatAM samyakatva hatuM te kuTuMba ane rAjanIti badhAMne bhega Apyo. vaLI jaNAvI dIdhuM ke veza choDa te mApha nahIM karuM. keTalA zraddhAvAna haze e rAjA, deve mAyA karI mAMsa khAte sAdhu ke garbhavatI sAdhvI dekhADI chatAM zraddhA jarA paNa na ghaTI. are ! sulasI zrAvikAne juo. tene chetaravA aMbaDe khuda tIrthakarane veza racI joyA. te paNa tenI zraddhA na DagAvI zako. arihaMta paramAtmAnI atuTa-apAra-daDha zraddhA-paMca mahAvratadhArI paranI zraddhA ane jinakathita dharma pratyenI daDha AsthA baMne jIvone tIrthaMkara padavI apAvI gayA. vyavahAramAM eka nyAya Ave che. "IlikAbhaMga nyAya" jemAM kahevAya che ke IyaLa bhamarInuM ciMtana karatAM bhamarI banI jAya che. tame paNa kadI dhyAnathI joyuM hoya te khabara haze ke bhamarI tenA daramAM IyaLane laI jAya che, pachI satata tenI AsapAsa guMjArava kare kare che. DaMkha Ape che. IyaLane A rIte bhamarInuM ja ciMtana cAlu thatAM IyaLa paNa bhamarI banI jAya che (keTalAMka kahe che mArIne iyaLa tyAM ja bhamarI paNa utpanna thAya che.) e ja rIte arihaMtanuM satata ciMtana, satata dayAna, satata raTaNa paNa arihaMtapaNuM apAvI zake che. zreNika mahArAjAe mahAvIra prabhunI kevI ArAdhanA karI haze ? keTaluM badhuM vIra prabhunuM dhyAna tenA romeromamAM aNue aNumAM vyApta banyuM haze ke keI paNa tapazcaryA vinA kevaLa bhAvathI karelI tIrthakara pada sthAnakanI ArAdhanA tene varaprabhu jevuM ja tIrthaMkara paNa apAvanAra banI. e ja 72 varSanuM AyakhuM--e ja sAta hAthanI kAyA, e vaNuM-basa jANe IlikA bha ga nyAyanuM sAkSAt tAdAmya sAdhI gayA zreNika. paNa kayAre? hRdayamAM zraddhA varelI hatI-kSAyika samakti hatuM te, kAyamI sukhane pAmyA. kAyamI sukhI thavAne mukhya upAya zuM? samati-zraddhA. eka vakhata varasAda varasya nahIM, dharatI baLavA lAgI, khetaro dhagadhagavA lAgyA. sahu megharAjAne manAvavA upAya kare che paNa
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAyamI sukhI thavuM che? 95 varasAda AvatuM nathI. vAdaLa baMdhAtA nathI ane anna paNa pAke tema nathI. gAma loko bhegA malyA, prabhune manAvavA dhUna-bhajana-yajJa zarU karavA nakkI karyuM. gAmaleka ekaThA thayA e samaye eka bALaka hAthamAM chatrI laIne AvyA. badhAMne navAI lAgI ke ATale tA5 ane ukaLATa chatAM A bALakanA hAthamAM chatrI. keIe majAka karatAM pUchayuM alyA A chatrI kema lAvyA ? bALaka kahe ApaNe prabhune manAvavA ekaThA thayA chIe, prabhu te dayALu che. purI zraddhAthI dhUna-bhajana-yajJa karIe te te jarUra varasAda Apaze tyAre huM palaLI jAuM te chatrI te mAre joIene? badhAM hasavA lAgyA. bALaka kahe tame badhA bhegA te thayA che paNa tamane bhagavAnamAM zraddhA ja kyAM che? zAstramAM eka suMdara prasaMga Ave che. mRgAvatI satIne. caMDaprota tenA sagA banevI che. zatAnika rAjA sage sADhe che chatAM caMDapradyote tenA upara cauda mugaTabaddha rAjAne lazkara sahita laI caDAI karI. kAraNa? sagI sALInA rUpamAM mahAIne bezarama banyA hatA. zatAnika rAjAnuM hRdaya phATI gayuM. mRgAvatI vidhavA banI che. chatAM e sthitimAM paNa tenI mAgaNI karI. caMDaadyatanI sagI sALI che. taratanI vidhavA che. chatAM rUpamAM keTalo hAMdha banyo haze ke tenI zarama cAlI gaI. mRgAvatIe paNa kahyuM ke mAro putra nAno che. tame majabUta kile banAvI do. ane koThAre bharacaka karI do pachI huM te tamAre AdhIna ja chuM. duzamane teDI na zake te majabuta kille ane kekAre bharacaka thaI gayA. cauda mugaTabaddha rAjAnA lazkarane majurI karAvI che. kAraNa ke mRgAvatI joIe chIe. bIjI tarapha mRgAvatI manamAM bhAvanA bhAve carite zaraLa pavanAmi-je mahAvIra paramAtmA have ahIM padhAre te huM cAritra grahaNa karI mArA jIvanane pavitra karuM. A sthitimAM ari. haMta sivAya bIjA koI zaraNabhUta thanAra nathI. A tarapha kiTale caNA ne pelI tarapha bhagavAna mahAvIra samavasaryA.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda eka taraphathI caMDaprota ane bIjI taraphathI mRgAvatI AvI. bhagavAna nane hAtha joDIne kahyuM he prabho ! agara caMDaprota rAjA rajA Ape te huM dIkSA lauM. caMDaprota rAjA saDaka thaI gaye. cauda mugaTabaddha rAjAnA dhaNIne eka vidhavAbe badAmanI bAyaDI banAvI gaI. eka te prapaMca, chetarapIMDI ane pAchuM jAheramAM nAka kApI gaI. kevuM apamAna thayuM haze. aMtakaraNa vikArothI bharyuM che. rU5nA mehamAM aMdha banIne badhuM kareluM, chatAM sALI te gaI ne mAthe cheka vaLagADatI gaI. chatAM khuzIthI dIkSA le- mArI rajA che evA zabdo kaI rIte nIkaLyA haze ? adhamatAnI parAkASThAe beTho che. chatAM deva-guru-dharmanI zarama keTalI naDI ke rajA ApI dIdhI. eTaluM ja nahIM caMDapradyotanI bIjI ATha rANI ubhI thaI gaI. amane paNa mAlikanI rajA hoya te pratye ame dIkSA laIe. laDAIo karI karIne mAMDa meLavelI AThaATha eka sAthe jAya che. te paNa caMDapradyota zuM che ? dIkSA levI hoya te mArI rajA che. keTalo Adara-keTaluM bahumAna-keTalI zraddhA haze jinazAsananI ? mRgAvatInI paNa zraddhA keTalI ke khuda arihaMta paramAtmA padhAryA. pele chatrI laIne AveluM bALaka paNa belyo tame badhAM mArI mazkarI karI che. paNa je je mArI zraddhA-varasAda jarUra Avaze. kahevAya che ke yajJa cAlyA-prArthanA thaI, dhune bolAI tyAre hajAre azraddhAlunI nahIM paNa eka bALakanI zraddhA khAtara varasAda varasya. bALaka chabachabIyA karate cAlyo. Aja zraddhA nathI, AsthA nathI, samyaphadarzana nathI pachI jJAna, cAritra, tapanI vAtono zuM artha che? zAstrakAra maharSi kahe che ke zrAvakane bAra vratane AzrIne 13 abaja 84 karoDa 12 lAkha 87202 bhAMga che. paNa samyakatva vagarano AmAMne eka paNa bhAMge TakI zako nathI. mATe he zrAvaka tuM prathama samyakatvane dhAraNa kara. je kAyamI sukhI thavuM hoya te ghaTTa satta samyakatvanA prakAra :- samyakatva nIcenA prakArathI samajavuM. (1) aupazamika - mithyAtva mehanIya ane anaMtAnubaMdhI
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAyamI sukhI thavuM che ? krodha, mAna, mAyA, lebha e karmonA anudaya eTale ke upazama ane te upazama dvArA thatuM samyakatva te pazamika samyakatva kahevAya. A samyakatva vakhate jIvane mithyAtva vagere sattAmAM te hoya ja che. paNa te rAkha DhAMkelA agni jevuM che. jema rAkha UDe ane pharI agni dekhAya tema upazama dUra thatAM eTale ke karmodaya thatAM pharI mithyAtva Ave. (ra) kSApathamika :- mithyAtvanA udayamAM AvelA daLIyAne kSaya kare eTale ke sattAmAMthI nAza kare ane udayamAM nahIM AvelA karmone upazama kare te kSAye pazamika samyakatva jANavuM. jema kolasA baLatA hoya temAM keTalAka sarvathA baLIne khAkha thayA hoya ane keTalAka mAthe rAkha DhaLI gaI hoya tema A prakAranuM samakti jANavuM. (3) kSAyika - mithyAtva mohanIya ane anaMtAnubaMdhI kaSAyanI cekaDIne sattAmAMthI ja sarvathA kSaya thavAthI pragaTatuM samyakatva te kSAyika samakti. je pragaTa thayA bAda kadI jatuM nathI. ApaNA kolasAnA daSTAMta mujaba badhAM ja kolasA baLI saMpUrNa rAkha thaI jAya pachI jemAMthI kadI agni pragaTe nahIM te. kAyamI sukhI thavuM heya-zAzvata sukhane pAmavuM hoya te jIve A kSAyika samakti ja prApta karavAnuM raheze. (4) vedaka - kSepaka zreNane prApta karatA jIvane anaMtAnubaMdhI cAre kaSAya, mizra mohanIya ane mithyAtva mehanIya e chene saMpUrNa kSaya thayA pachI samakti mehanIyane khapAvatA khapAvatA temAM chellA pudgala khapAvavAnA chellA samaye udaya pAmele chelle grAsa bhegave tyAre tene vedaka samakti kahe che. (5) sAsvAdana- aupazamika samyakatvavaMta kaI patita pariNAmI jIvane aMta:karaNamAM vartatA utkRSTathI cha Avali bAkI rahe tyAre anaMtAnubaMdhI kaSAyano udaya thatA samyakatvanuM vamana kare tyAre jIvane samakti ne kaMIka AsvAda Ave tene sAsvAdana samakti kahevAya. tamane jIvana mAM pahelI ja vAra AIsakrIma malyo hoya-khAtA khAtA AIskIma ogaLavA mAMDe ne chelle chelle tame lAkaDAnI camacI
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 abhinava upadeza prAsAda cuse tyAre jema kaMIka svAda to Ave ja tevI lagabhaga anubhUtine sAsvAdana mANuM kahevAya. aupazamika-aMtamuhurta, sAsvAdana cha AvalikA, vedaka eka samaya, kSAyika samakti sAdhika tetrIza sAgaropama, kSApazamika sAdhika chAsaTha sAgaropama eTalA samaya sudhI bhegavAya. prazna- A samakti keTalI vakhata pragaTa thAya ? paMca vAra upazamIya lahIje, kSaya-upazama asaMkha eka vAra kSAyikate samakita, dazana namIye asaMkhare eka jIvane AkhA saMsAra cakramAM pathamika ane sAsvAdana) utkRSTathI pAMca vakhata, kSAyika (ane vedaka) eka vakhata, kSAye pazamika asaMkhyAtI vAra pragaTe. kAyamI sukhI thavA mATe to kSAyika samakti ja dhAraNa karavuM joIe, paNa samyakatva dhAraNa karavuM kaI rIte ? dazapura nagaramAM sarvaguNa saMpanna rAjA vAkarNa raheto hato tene mAtra eka duSaNa vaLagya zikAranuM. eka vakhata sagarbhA haraNane zikAra karyo tyAre tene garbha pRthvI para paDI taraphaDavA lAge te joI vAkarNa rAjAe AtmaniMdA karatAM nakkI karyuM ke have kadI zIkAra karo nahIM. tyAM eka munine joine Atmahita mATe prArthanA karI. munirAje paNa jIvanI yegyatA jANI samakti saha hiMsAdi tyAga karavA jaNAvyuM. samaktinuM svarUpa jaNAvatA munizrIe kahyuM ke rAga dveSa varjita zrI jinezvara te deva, cAritra rahasyanidhi sAdhu te guru ane jIvAdika navataranuM zuddha svarUpa te dharma. tenI je sahaNa rAkhavI te sarvamAM mukhya evuM samakti kahevAya. rAjAe samakti mUla bAra vrata grahaNa karyA. deva-guru sivAya keIne namavuM nahIM te niyama lIdhe. paNa avantInA siMharatha rAjAne te sevaka rAjA hato eTale tene praNAma kare to niyama bhaMga thAya ane na praNAma kare to rAjA jIvavA na de eTale madhyama mArga kADhaye. vIMTImAM zrI munisuvrata prabhunI pratImAM kotarAvI. siMharatha rAjAne khabara paDI ke vajakarNa mane praNAma karato nathI paNa aMguThImAM karela pratImAne vaMdana kare che. basa dazapura nagara para caDAI karI dIdhI. vajakarNa rAjA nagaranA daravAjA baMdha karI besI gayo ne bahAra siMharatha ghere ghAlIne beThe. badhuM ujajaDa thavA lAgyuM-rAmacaM
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAyamI sukhI thavu' che ? draSTane samAcAra maLyA. thayu ke sAdharmika ane AvA samyag sRSTi jIva Ama parezAna thAya te khATuM-dazapura nagara paheAMcI laDAI karI, lakSmaNe sihatha rAjAne bAMdhIne sevaka banAvyA ane vajrAkaNu ne ujjainInuM rAja sepyu. 99 vAkaNuM'nI zraddhA vizeSa dRDha banI-marIne svage gayA ane tyAMthI mAkSe jaze. mATe zrAvakanuM' kavya phI yAda karIe gharlR sammatta samyakatvane dhAraNa karI to AvA sAdharmika sabadhe jagatabharamAM malyA ja karaze. paNa samyakatva dhAraNa kai rIte karaze!? arihaMto maha devo jAvajjIva jiNa pannattaM tatta ia susAhuNo guruNo sammattaM mae gahiaM samyakatvane kAraka-rAcaka ane dIpaka evA anya traNa bhedde paNa oLakhAvAya che. kAraka:- jinAjJAnusAranI zuddha kriyA evI rIte kare ke te joine anya jIvAna paNa samyakatva pragaTe. AvA prakAranuM samyakatva vizuddha cAritravata jIvAne ja hAi zake rocaka.- A samaktivana jIva khIjAne kriyAmAM ruci ke prIti utpanna karAvI zake che. paNa pote kriyA karI-karAvI zakato nathI. jemake kRSNa mahArAjA ghaNAMne cAritra apAvavAmAM nimitta banyA paNa pAte laI zake nahI. dIpaka:- dIvA jema bIjAne prakAza ApI zake paNa DhIvA nIce to aMdhAru' ja hoya che. te rIte kaiAi jIva pAte to abhavya ke mithyAdRSTi hAya. chatAM tenA upadezathI bIjAne samakti prAptinu` kAraNu khane. zrAvake vAra samakti dhAraNa karavA mATeja prayatna karavA. joke roca samakti zraddhAvaMta jarUra hAya che chatAM kAyamI sukhI thavAnI icchA vALA mATe te rAjamArga nathI. ApaNA mukhya viSaya che kAyamI sukhI thavu... che ? jIvane zAzvata sukha male kayAM ? meAkSamAM, mekSe kayAre pahoMce ? kSAyika samakti banyA pachI ? samaktinA pAyA zu* ? daDha zraddhA. deva-guru-dharma pratyenI dRDha zraddhAne dhAraNa karato jIva kayAreka to mAkSa-pathane pakaDavAnA ja. dasaNa bhaTTho bhaTTho dasaNa bhaThThassa natthi nivvANa' sijjhati caraNa rahiyA daMsaNa rahiyA na sijjhati
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 abhinava upadeza prAsAda e rIte cAritra karatAM paNa darzanane mahatvanuM gaNyuM vAvat darzanabhraSTane nirvANa che ja nahIM tyAM sudhI jaNAvyuM. to e zraddhAnuM mahattva keTaluM karyuM haze ? mULInI pATe cAjI thaI gayA. gomatImAM sanAna karI vrata lIdhuM ke mArI pAse je kaMI haze te mAMganArane ApIza. haLavada darabAre daseMdI cAraNane uzakeryo ke paramAranuM nAma toDA to mAMge te ApuM. cAraNa pahoMcyA mULI. bharakacerImAM jaIne belyA bApu! Avyo chuM to mAMgavA paNa tamathI nahIM bane. cAMcojI paramAra kahe zA mATe ? mAMDavAja je ghaNI mArI zraddhAne zeDo DagavA deze rAja para mAMDavarAyanI dhajA che. meM kaMI gumAna karyuM nathI badhuM temanA bhase che pachI lAja to bhagavAna rAkhaze. aza Ape ke aghapati de gaja ke dAtAra sAvajha de zuM sAvabhala pArakarA paramAra cAraNa kahe keI rAjA ghaDA dAnamAM de, koI hAthI de paNa he rAjA tuM mane jIvato sAvajha de. sabhAmAM avAja phATI gayo. hAhAkAra thaI. gojhArA gaDhavAnA avAje uThayA. cAMjI kahe bhale kAle prabhAte sAvajhanuM dAna laI jaje. madharAte mAMDavarAjanA thAnake jaI cAMcojIe araja gujArI surajava! to jIvato sAvajha kema ApIza? tArI dhajAne mArI zraddhA na lAje tevuM karaje. devaLanA ghummaTamAMthI dhaNadhaNATI deto avAja Avyo, tuM muMjhAza zuM ? mArA DuMgarAmAM ATalA sAvajha che. tuM eka ne jhAlI leje. bIje divase kacerI ane cAraNane laI cAcAjI cAlyo ceTIlAnA DuMgaramAM cAle kavirAja sAvajha dauM. tyAM te trADa deto siMha nIkaLyo. deTa mukIne cAcAjIe kAna pakaDI lIdhe. bakarA je thaI siMha ubhe ro. tye sAvajhanuM dAna gaDhavA. cAraNa jAya bhAgye. elA koIne caDAvyA mArI lAja levA AvyA te have dAna laIne jA mane pAchuM khape. gaDhavI ke bApu! picI gayuM, dAna pacI gayuM lake kahe che mAMDavarAja khuda siMha banIne AvelA. cAjI paramAranI zraddhA keTalI haze ? AvA zraddhAvaMta banI deva-guru-dharmanuM zaraNa svIkArI kAyamI sukhI thavA samyakatava ghAraNa kare teja zubhecchA.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ (11) samyakatvanA lakSaNe je jina bhAkhyuM te nahIM" anyathA rucijinovata tattveSu samyak zraddhAnamucyate jAyate tannisargeNa guroradhigamena vA jinezvare kahelA tatvAne vize rucine samyak zraddhA (dana) kahe vAya che. te nisargIthI (svAbhAvika) athavA gurunA adhigamathI janme che.) prApta thAya che. samyakatvanA saraLa artha ApI dheA. jinezvara dvArA kahevAyela tavAmAM samyaka zraddhA. kevaLa zraddA. ataranA kALIyAmAM eka dvIpa jhaLahaLI uThayA. dIvya dIpa. ane jIva tathA pudgalanI bhedarekhA spaSTa karI dIdhI. zarIra jaDa che. hu* cetana chuM. huM eTale ? A zarIra nahI paNa AtmA, mamatva buddhinI tIvratA ghaTI gaI paNa tenA pAyAmAM rahelI che zraddhA. cAhe digaMbara mata hoya ke sthAnakavAsI. terApa'thI hAya ke anya jaina mata paNa navatatvanI mAnyatA ke zraddhAmAM kAIne matabheda nathI. tethI ja umAsvAtIjI jevAnuM' sUtra sArthaka banatuM ja jaNAze. tatvArtha zraddhAnAm samyaga darzanama zraddhAnI prApti duSkara che. jJAnaprApti kadAca dunyavI lAbhathI paNa thAya. are bhaNatA bhaNatA mAnavI (sAdhu) sADAnava pUrva sudhI paNu pahoMcI jAya chatAM A jJAna tene zraddhA na paNa apAvI zake tevA dRSTAMta che. jyAre alpajJAnano dhAraka mAtuSa muni jevA AtmA kevaLa zraddhAnA baLe saMpUrNa jJAna pAmIne A leAka tarI gayA. rANapura cAturmAsamAM eka gesAi je vAyaramena tarIke kAma karatAM hatA te Avela. upAzraya nIce A bila khAtAmAM koI lAITa rIpera karavAnI hatI. tene pUchyuM ke tame ArAdhanA zu' karI che ? ame melaDImAnI ArAdhanA karIe chIe. mAnA hukama thAya tyAre khaLabaLatA telamAMthI purIe kADhIe. temane pUchyuM kAi maMtra, koI jApa ke evI kai vidhithI AvA ukaLatA telamAM hAtha nAkheA. tyAre geAsAijI elyA mahArAja sAheba, kevaLa zarayA (zraddhA)
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda A hakIkata jyAre nihALI tyAre thayuM ke tame TreinamAM esA tyAM DrAivara para zraddhA rAkhe. plenanA pAyalaTa para zraddhA rAkheA. are Aparezana thiyeTaramAM ke DArka'rumamAM laI gayelA DAkaTara para vizvAsa rAkheA che. paNa jinezvara kahelAM tatthAmAM ruci ke zraddhA keTalA? 102 manuSyanI parIkSA AjakAla jJAna ke vakatRtva zaktithI thApa che. paNa tenAmAM zraddhA keTalI che te kaI rIte nakkI karazeA ? jo zradA ja na hAya te! te jJAna ke cAritranI ki`mata keTalI ? dhArAnagarImAM lakSmIdhara brAhmaNa rahetA hatA. teNe AcAya mahA rAjane vacana ApeluM ke hu' emAMthI eka putrane tamAre caraNe jarUra dharIza. paNa prasa`gApAta peAtAnI kabulAta pALI zakayA nahI.. maraNu samaye banne putrAne pratIjJA jaNAvI. nAnA zeAlana nAmanA putra melyA ke pitAjI huM Apane jarUra RNamukta karIza. AAlana gherathI cAlyA gayA. svajanAnI rajA male tema na hatI. teNe rajA vagara ja dIkSA laI lIdhI. lakSmIdharanu` te mRtyu thai gayu paNa dhanapAlane nAnA bhAi zAbhana muni thayA te gamyuM' nahI. dhanapAla paMDitamAM ajoDa vidvattA hatI, te rAjyanA mAnItA pa'DIta banyA. A tarapha zAbhana muni paNa AcArya mahArAja pAse bhaNI--gaNIne vidvAna banI gayA. ekadI' guru mahArAje zAbhana munine AjJA karI ke tame dhArAnagarI jaI ne jainamuninA dveSI banelA tamArA bhAIne pratimAdha karI. A tA badhAM deva-guru-dharmanI paramAtmya zraddhAvALA muni mahAmA hatA. gurUmahArAjanI AjJA zirasAvadya karI cAlyA dhArAnagarIe. nagaramAM pravezatA ja dhanapAla paMDita sAme malyA. dhanapAla te peAtAnA bhAIne ALakhI zakayA nahI eTale majAka karI. gadheDA sarakhA dAMtavALA ke bhadata, tane namaskAra heA. tura`ta zIkhAunDa zeATanI jema muni e javAba vALyA mAMkaDA jevA mukhavALA hai bhAi ! tuM sukhI te che ne ? suninA vacanathI parAjaya thayA jANI vidvAna evA dhanapAle tura'ta stabdhatA khakherIne pUchyuM.. Apa kayAM utaravAnA che ? muni kahe jenI mane rAkhavAnI icchA hoya tene tyAM. munine vidvAna jANI dhanapAla peAtAne ghera laI gayA. munine vaheAravA melAvyA. te samaye kAI
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ je jina bhAkhyuM te nahIM anyathA 103 zatrue lADavAmAM viSa bheLavI dhanapAla para mekalelA hatA. tethI sUjhate AhAra samajI munine lAbha ApavA vinaMtI karI. muni kahe amane A lADavA ka9patA nathI. dhanapAle pUchyuM kema AmAM koI jhera-bera bheLavela che. muni javAba Ape-hA temaja che. dhanapAle khAtarI karAvI tyAre ghaNe AnaMda thayo. dhIme dhIme roja vArtAlApa thatAM paricaya vadhyo. keTalAMka divase dhanapAlane zrAvaka banAvI, tenI zraddhA daDha karI vihAra karyo. jenadharmamAM daDha banale dhanapAla parama zraddhAthI jIvana vitAve che. rAjAne paNa zikAra na karavA mATe pratIjJA karAvI. dhIme dhIme tenA vratanI daDhatA ane satya priyatAthI rAjAne gusso vadha gaye. rAjAe parIkSA khAtara mahAdevanA maMdiramAM meka tyA te paNa jaIne mastaka namAvyuM nahIM ane rAjAne spaSTa jaNAvI dIdhuM ke A mastaka jinendra paramAtmA sivAya koIne namAvata nathI, eka vakhata yugAdizanuM caritra racyuM. bheja rAjA rasataraboLa thaIne sAMbhaLI rahyo hato. rAjA kahe tuM AmAM bharata cakravatIne badale mAruM nAma karI de ane RSabhadevane sthAne mahAdevanuM nAma mukI de te eka karoDa sonAmahora ApuM. dhanapAle spaSTa nA suNAvI dIdhI. kema ke tene grahaNa karela samyakatvamAM te atyaMta daDha hatA. ___ arihaMto maha devo jAvajjAva susAhuNo guruNo jiNa pannatta tatta' ia sammata' mae gahiaM jAvajajIvane mATe arihaMta e ja mArA deva, susAdhu e ja gurU ane jinezvare prarUpela tatva e ja dharma e prakAranuM samyakatva meM grahaNa karyuM che te zraddhAmAMthI keI kALe huM bhraSTa thaI zakuM nahIM. gusse thayelA rAjAe AkhuM yugadiza caritra bALI nAkhyuM. apamAnita thayelA dhanapAla kavi tyAMthI cAlyA gayA. thoDA samaye eka videzI paMDita AvyA. bhojarAjAnA badhAM vidvAnane parAjya karyo tyAre rAjAne thayuM ke kharekhara dhanapAla paMDita heya te A parAjaya sahana kare na paDe. bolAvyA pharI dhanapAla kavine. pUrNa satkAra, sanmAna ApyuM. paNa tenuM nAma sAMbhaLatAM ja videzI paMDita cAlyo gayo. rAjasabhAmAM jainadharma ane tenI zraddhA baMne bAbatenI khUba ja prazaMsA thaI. mithyAtvInA satata paricaya chatAM
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda pApasa'ganA nAzanI spRhAvALA dhanapAla kavinI racanAne Aja paryaM ta ApaNA sAdhu bhagavaMtA bhaktibhAvathI smarI rahyA che te ja enI niLa zraddhAnuM pratibiMba che. paNa rAjakivanI padavI cAlI gai ke rAjAe yugAdiza caritra khALI nAkhyuM tA jenI zraddhA vicalita na banI te dhanapAla kavie keTaluM dRDha samakti dhAraNa karyu" haze ! deva-gurU-dharma pratye keTaleA Adara haze tenA manamAM ? ne Aja sAmAnya caitrI sabadhamAM paNa tame rAgI dveSI devane mAthuM namAvatA kraza che. eTalA mATe ja mannaha jiNANu` sajjhAyamAM zrAvakanuM... trIjuM kartavya jaNAvyuM.. ghara sammatta samyakatvane dhAraNa karA. samyaktvanI eLakha zI ? prAra'bhamAM ja zraddhA keTalI che, te nakkI kema karavu'" e prazna karyA che, zAsrakAra maharSi samaktine eLakhavA mATe judA judA pAMca cihno ke lakSaNA darzAve che. jenAmAM AvA lakSaNA vidyamAna jaNAya te zraddhAvata ke samaktiva'ta che. tema jANa u.. 104 lakSaNu pAMca kahyA samakita taNAM pUra upazama anula sujJAnI zrI jina bhASita vacana vicArIe. samaktinA pAMca lakSaNa kahyA che. zamasa vega-niveda-anukaMpA ane Astikaya. pAMcamAM sarva prathama mukayu' zama (upazama) (1) zama - anaMtAnubaMdhI kaSAyAnA anudayane zama kahevAya. bIjA zabdomAM krodhavRtti ane viSaya tRSNAnu zamI javu te zama. prazna :- krodhavRtti ane viSayatRSNAnI zAMtine zama kahIe tA zreNika mahArAjA ke kRSNamAM A lakSaNa kaI rIte ghaTI zakaze ? tee tA aparAdhI-niraparAdhI para krodha karanArA ane viSayAsakta hatA. samAdhAna - vastune eALakhAvanAra cihna ane vastu sAthe ja rahe tevA koi niyama nathI. jema agninu' cihna dhumADA che. chatAM lAkha'DanA gALAmAM rahelA agni nima hoya che. te zu tene agni nahI' kaheA, eTale cihna tA tenI ALakha mATe che paNa te cihnanA abhAve paNa vastu rahI zake kharI. tethI zama na hoya tA paNa samakti hAi zake kharu --khIjuM samAdhAna e paNa che ke teo sajavalana --
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ je jina bhAkhyuM te nahIM' anyathA kaSAya vALA hAI zake che. ane ahI karyAM che. 105 te anatAnukha'dhInA niSedha saMvego ciya uvasama nivveo tahaya hoi anukaMpA atthikkaM citra e e sammatta lakkhaNA paca pravacana sAroddhAra gAthA 936 mAM paNa samaktinA pAMca lakSaNNA varNavatA zama-sa'vega-nive+ anuka'pA-AAstikatA ja jaNAvyu* paNa temAM teNe savega pahelA mukayuM. ApaNe upazamane prathama lIdhu' che, te upazamanI bIjI sudara ALakha ApatA pU. upAdhyAya yaAAvijayajI jaNAve che aparAdhI zuM paNa navI citta thakI ci'tavIe pratikuLa-zrI jinabhASita vacana vicArIe vizAlA nagarImAM eka sAdhu mahArAja mAsakSamaNune pAraNe kSullaka (mALa) muni sAthe sthADila jatA hatA, mArgamAM pramAda deDakI marI gai te vakhate kSullaka sAdhu mauna rahyA. pratikramaNa veLA tapasvI munirAje AleAcanA karI nahIM tyAre kSullaka munie yAda apAvyuM-tame pelu' bApa kema AleAcatA nathI ? gusse thayelA tapasvI muni te mAravA doDayA. badhAM sAme mArI vageAvaNI kare che ? tyAM thAMbhalA sAthe athaDAyAM, kreAdhathI vratanI virAdhanA thaI. marIne te jyAtiSI deva thayAM, tyAMthI daSTiviSa sarpanAkulamAM devatAdhiSThita sarpa banyA. tyAM bIjA badhAM sarpo pUrvabhavanA pApanI AlAcanA na karavAthI ja utpanna thayelA te sarve jAti smaraNa jJAnathI joine AhAra zuddhi karatAM hatAM. A joine navA sarpane paNu pUnA munibhavanI AhAra gaveSaNA yAda AvI. navA sape nakakI karyu ke mArI dRSTithI koI paNa jIvanA nAza na thAe. AkhA divasa te sarpa khilamAM ja mukha rAkhIne rahetA ane rAtre prAsuka vAyunu bhakSaNa karatA. eka vakhata ku Mbha rAjAnA putra sarpadaMzathI mRtyu pAmyA, rAjA gusse thaI sava sapne marAvavA lAgyA. je jeTalA sarpa mArIne lAve teTalI seAnAmaheAra Ape, seAnAmaheAranA lAle leke sapane mAravA lAgyA. eka gArUDIe A dRSTiviSa sanA bila pAse matra bhaNavA zarU
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 abhinava upadeza prAsAda karyo. sApane thayuM ke huM mukha bahAra kADhIza te loke marI jaze tethI thoDuM thoDuM pUchaDuM bahAra kADhate gayo ne gArUDI te kApate gayo tyAre sarSe paNa pUrva pApa saMbhALI vicAryuM ke A te mArA karmane ja kaTakA thaI rahyA che. mATe samabhAve sahana kara. te samabhAvathI mRtyu pAmI kuMbharAjAnI rANInI kukSImAM utpanna thayo. nAga devatAe svapnamAM AvI kahyuM ke have sapane ghAta karatA nahIM tAre tyAM putra avataraze. rAjAne tyAM putra janma thayo. nAgadatta nAma pADayuM. yuvAvasthAmAM muni mahArAjane joIne tene vairAgya utpanna thatAM dIkSA lIdhI. pUrve tiryaMca nimAMthI Avela hata-sudhA vedanIyano ghaNo udaya. pirasi paccakakhANa paNa na karI zake. tethI guru mahArAje kahyuM ke kSamAdharmanuM pAlana kara. tema karatAM tapanuM phaLa pAmIza. | muni nAgadatta savAre eka gaDu (ghaDo) cekhA lAvI vApare tethI leke tene kuragaDu kahevA lAgyA. eka vakhata eka sAthe cAra tapasvI muni beThA che anukrame ekabe-traNa ane cAra mAsakhamaNano tapa cAle che. chatAM zAsanadevI AvIne kuragaDu munine vaMdana karI belyA ke A bhAva tapasvI che. sAtame divase AhAra lAvI dekhADe tyAre tapasvI munie krodhathI baLakhe pheMka. kuragaDu muni AtmaniMdA karatA vicAre ke dhikakAra che mane ke huM tapa te nathI karato paNa tapasvInI vaiyAvacca paNa nathI karI zakato. tyAM ja tene zukala dhyAnanI dhArA vadhatA kevaLajJAna thayuM. pelA cAra munie tene khamAvyA tyAM cArene paNa kevaLajJAna thayuM. - saMyamanI virAdhanA karele saMyamI paNa jyAM tarI gayo te ja upazama. A zama (samatA) guNa pragaTe tyAM "aparAdhIzuM paNa nahi citta thakI ciMtavIe pratikula" ukita sArthaka bane. (2) saMvega - mekSanI abhilASA te saMvega. samakita daSTi AtmA rAjAnA, cakavatInA, IndranA ke anya keI paNa viSayAdi sukhane paNa dAkha mizrita ja mAne ane mAtra mokSane ja sAcuM sukha mAne tene saMvega cihna yukta jANo. - A AtmA Agamane zravaNathI naraka gatinA kaSTa, tiryaMca gatinI parAdhinatA ane devabhavamAM rahelA ISpa-vivAda vagerene jANI saMsArane bhayarUpa samajI saMvegane jase.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ je jina bhAkhyuM' te nahI" anyathA 107 (3) nivedaH- sauMsArarUpI kArAgRhanuM varjana karavAmAM tatpara evI jenA cittane vize buddhi hoya tene niveda kahevAya. pAralaukika sukhanI sAdhanA na karI zakatA evA jIva paNa saMsAra pratye mamatvarUpI jheranu' jora TaLI gayu. hAya ne sa'sArane kAjaLa koTaDI jevA mAnI jIve teA niveda lakSaNa vALA jANavA. niyeLa mate nIce ja baLarU hai. bhagavAn nivedathI jIva zu upArjana kare? nivedathI jIva deva, manuSya ane tiryaM+ca saMbadhika bhAgone vize vairAgya pAmI kharekharA nive paNAne pAme che. sava viSayAmAM virakti pAme che. virakitathI Ara'bha parigrahanA parityAga kare che. tethI saMsAra mArgAnA uccheda thAya che ane meAkSamArganI prApti thAya che, sakSepamAM kahIe te nivedya cihnavALA jIva sa`sArane mAtra kekhAtuM samajI jIvana vitAve. (4) anuka'pAH dIna duHsthita dAridrya prAptAnAM prANinAM sadA duHkha nivAraNe vAJchA sAnuka pAbhi dhIyate dIna, duHkhI ane dAridrane pAmelA prANInA karavAnI nira Mtara IcchA te anukapA kahevAya che. zakti mujaba du:khIenA duHkha TALavAnI pravRtti te dravya anukampA ane tene jotA ja hRdaya dravI uThe te bhAva anukampA. dravya thakI duHkhIyAnI je dayA, dhama hiNAnI re bhAva ceAthuM lakSaNa anukapA kahyuM, nija zakate mana lAva zrA jina bhASita vacana vicArIe dravyadayA - pAlItANA eTale mukti pa'thanu' paragaNu, zatrujayanA DuMgarA eTale devatAnA derAsara ane zatrujayanI TukA eTale tapa ane tyAganI jalatI jyAta samajI le, AvA mulakamAM acAnaka eka sAMje AkAzamAMthI utarelA aMdhAre AkhIe avanI ogaLI gai. supaDAdhAre varasAda varasI gayeA. vIjaLInA kaDAkA bolyA. madharAta thatAM to pAlItANA mAthe pANInA paranALA mA~DAi gayA. zerI ane galIemAM pANI zelArA devA mAMDayA. bebAkaDA mAsenI kALajA ka'pAvatI cIse uThI.. du:khAnuM nivAraNa
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda esamANu bilDI'gamAM jaina pAThazALAmAM poDhelA cAritravijayajInA urane A cIseA AMkhI gai. mahArAjazrI doDatA ravezamAM AvI gayA ane bahAra najara karI to varuNa devanu... varavuM svarUpa najare caDayuM. uchaLatA pANImAM pazune taNAtA joyA, mAnavI meAtanA meDhAmAM mukAtA joyA ane mahArAjazrInA AtmA kakaDI uThayA. 108 cAritra vijayajI mULa kacchI hatA. nAma tenuM dhArazIbhAi. eka vakhata marakInI bimArImAM sapaDAyA tyAre niradhAra karyo ke mAmAMthI khacazuM teA dIkSA laizuM- dIkSA lIdhI ne ahiMsAnA upAsaka banyA. AvA ahiMsAnA upAsakanA mukhamAMthI cIsa paDI gaI. tarata pAThazALAmAM sutelA cheAkarAne jagADayA, mAstarane dRDhADayA. pustakAnA pAlanI peTInA doraDA cheADI nAkhyA. eka cheDA baMdhAyA AsamANu bilDIMganA thabhale ane bIjo sAme darabArI davAkhAnAne daravAje. munizrI pAte dAraDu pakaDIne utaryA nIce pANImAM, pAchaLa che.karA ane mAstaranI hAramALA goThavAi gai. taNAtAM eka eka mANasane pakaDI pakaDIne ekasamANu bilDIgamAM mAMDayA utAravA. kharAkhara sAmenA davAkhAnAmAM DeAkaTara hAramasajI ubhA ubhA najaronajara A banAvane nIhALI rahyA hatA. barAbara trIjI kalAke jayAre varasAda *bhyA tyAre tyAM 350 thI 400 mANusA ane keTalAMka pazuone ugArI levAmAM AvelA. mejara sTrogane DAkaTara A banAvanI vigata jaNAvI. tura'ta mejara sTro'ga AvyA munizrI pAse. munirAjane kahyuM ke pAlItANA sTeTa tamArI A ananya karUNA kadI nahI bhUlI zake. A banAva vilAyatanA akhabArAmAM paNa vi. sa. 1969 nA jeTha suda AThame banelA tenI vigatavAra noMdha pAmyA. AnuM nAma te dravya anuka'pA, ApaNe megharatha rAjAnA bhavamAM rahelA zAMtinAtha prabhunA jIve kabutarane bacAvavA pAtAnI jAtane DAmavA taiyArI batAvelI te dRSTAnta ApIe te leAkeAne e vAta hajI prAcIna kALanI lAge. paNa o tA vartamAnanA ja banAva che. te muni mahAtmAnA hRdayamAM keTalI anukapA bharI haze. AvI anukapA jemanAmAM sahaja najare paDe tene samakti vaMta hAvAnuM' cihna gaNAvyu
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ je jina bhAkhyuM te nahIM anyathA paNa anukaMpA be prakAranI che. dravya ane bhAva. Aje vadhAre AvazyakatA che bhAvaanukaMpAnI. kevA suMdara zabda citrabhAnue guMcyA che te mATe :--- karaNe bhInI AMkhamAMthI azruno zubha strota vahe. aneka upasargone karIne jyAre thAkele saMgama deva jato hoya che tyAre vIraprabhune thAya che ke A dehane pAmIne aneka jI tarI jaze tyAre arere A bicAre jIva A deha thakI kevA karma bAMdhI gayo. ne hemacaMdrAcAryajI mahArAje te bhAvanAne vAcA ApatA lakhyuM ISad bASpAyobhaMdra zrI vora jona netrayoH loke vinavI rahyA che prabhune jAzamAM prabhu paMtha vikaTa che, jhera bharyo eka nAga nikaTa che daSTi viSa sarSa rahela che. A mArga ujajaDa banI gayuM che. ke tyAM pharakavAnuM nAma paNa letuM nathI chatAM prabhu te tarapha jaI rahyA che. hRdayamAM ekaja anukaMpA laIne ke tene pratibaMdha kare. sarSa paNa vicAranA jhole caDayo ke A mahAmAnava koNa che je mArAthI bhayabhIta thayA vinA makkama gatie Daga mAMDI rahyo che. kuMphADA mAre che caMDakauzika ! ane chevaTe prabhunA caraNamAM DaMsa daI dIdhe. tyAM vahevA lAgI dudhanI dhArA. Azcaryacakita thaI gaye sarpa te joIne. paNa A te samagra jagata pratya hRdayamAM anukaMpA dhAraNa karI rahelA hatA prabhu vIra. karuNA svare bolyA prabhu "bujha bujha caMDakauzika" thaI gayuM jAti smaraNa jJAna ane joI rahyo pUrvanA bhane sarpa. sAdhunA bhavamAM kedhathI dhamadhamatA mRtyu pAmelo. paraMparA cAlI ne Aje A dazA thaI (mArI) basa tyAMja anazana svIkArI lIdhuM ane saMlInatA tathA kAyakaleza rUpa tapa AdarI dIdhuM. are! cALaNuM karI nAkhyuM zarIrane kIDIee, chatAM hAlyo nahIM ne gaye devalokamAM. AvA eka tiryaMcane paNa pratibaMdhavA prabhunI bhAva-anukaMpA keTalI?
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 abhinava upadeza prAsAda AvI dravya ane bhAva anukaMpAne zAstrakAroe samakitanuM cothuM lakSaNa gaNAvyuM (5) Astika - bIjA tattvonA zravaNa chatAM prabhue kahyuM che te ja satya che tevI daDha zraddhA. tameva sacca' nIsaMkaM jaM jiNehi paNNatta' daDha zraddhA-AsthA-vizvAsa ke jinezvare je prarUpaNA karI teja eka mAtra niHzaMka sa ya che. je jina bhAkhyuM te nahI anyathA ehave je daDha raMga te AstikatA lakSaNa pAMcamuM kare kumatine e bhaMga zrI jina bhASIta vacana vicArIe ApaNe viSaya je jinabhAkhyuM te nahIM anyathA-kema rAkhe te ahIM spaSTa banaze kemake tatvonI ananya zraddhA ane jinavANI paratve daDha vizvAsa ke "te ja niHzaMka satya che je jinezvare kahyuM che e samyakatvane pAme che. prabhunA vacanamAM eka akSarano pheraphAra paNa jaina zAsanamAM mAnya nathI. e rIte AritakatA sauthI mahatvanuM lakSaNa che. ahIM sudeva-sugurUsudharmanI mAnyatAne svIkAra tathA kudeva-kugurU-kugharmanI mAnyatAne parihAra eka sAthe ja thaI jAya che. ane AstikatA lakSaNanI dRDha zraddhAvALA jIva ja bhakitamArganA pathe mekSamAM pahoMce che eTale A rIte AstikatA lakSaNa sahita pAMca prakAranA lakSaNathI ApaNI jAtanuM mApa kADhI-ApaNuM samakita pariNatino aMdAja meLavI pAMcane ApaNumAM saMkamAvavA puruSArtha karI samakita dhAraNa karanArA banIe--e ja karabaddha prArthanA.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ (12) samyakatvanA duSaNe - samati duSaNa parihare re devatvadhIjineSveva mumukSuSu gurutvadhI: dharmadhIrAhatAM dharma tatsyAtsamyaktvadarzanam (rAga dveSane jitanAra) jina vize ja devabuddhi rAkhavI, (saMsAra thakI pitAnA AtmAne mukta karavAne IcchatA) mumukSu purU vize ja gurupaNAnI buddhi rAkhavI, (durgatimAM paDatA jIvone dhAraNa karanAra) ahaMtu praNIta dharma vize ja dharmapaNAnI buddhi (zraddhA) rAkhavI te ja samyakadarzana kahevAya che. zrAvakanuM kartavya jaNAvyuM ghara sanmatta samyakatva dhAraNa kare. paNa samyakatva vizenI oLakha ja na hoya te dhAraNa zuM karavAnA ? jema keI saMpUrNa zaherIjanane kahayuM che ke "pAdare erU AbhaDI gaye" te zuM samajaze ? samyakatva eTale zraddhA. prabhu mahAvIre pitAnA paTTadhara gautama svAmIjIne AjJA pharamAvI, he gautama ! tame hAlika nAmanA kheDutane jaIne pratibaMdha kare. gautama svAmI pahoMcyA hAlika pAse. tenI vANunA sparzamAtrathI kheDuta samakti pAmI gayo. paramAtmAnA addabhuta guNenA zravaNa sAthe paramAtmAnA pratyakSa darzananI abhilASA kheDutanA manamAM jAgI gaI. pahoMcyA prabhunI pAse paNa jevA prabhune joyA ke kheDuta bhAgyo tyAMthI. gautama svAmI acaraja pAmI gayA prabhu kahe gautama! citA na kare. e jIva bhavabhramaNa ghaTADate gayo che. gurU paratvenI zraddhA ane paramAtma darzananI jhaMkhanA mAtrathI te samyakatva pAmI gayo. mATe ja mumukSu (mekSanI IcchAvALA) purUSo vize gurUpaNanI buddhi rAkhavA jinezvara para ja devabuddhi rAkhanAra sulasA tIrthaMkara padavI pAmI gayA, ahat praNIta dharmane vize ja dharmabuddhi dharAvatA cilAtI putrane mAtra uvazama-viveka-saMvara traNa zabdo saddagatine bhAjana banyA ane zreNika mahArAjAne paNa samakita prAptinuM mULa keNa banyuM? anAthI muni.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 abhinava upadeza prAsAda zreNika rAjA samakti pAme gurU anAthI munirAya prANu tu satsaMgano rasa cAkha zraddhA Atma pariNAma rU5 che. zraddhA eTale "sanmArga pratyenI ruci" teja ApaNuM amUlya dhana che, ke je dhana kadI nAza pAmanAra nathI. prazna :- Apa (samyaga) darzana ane zraddhA baMnene paryAya jevA kema gaNe che. ? ekaja kAraNa che. darzanane sAmAnya artha che jovuM. zraddhA e paNa AtmAnI Akhe che. je A atIndriya AdhyAtmika vastuonuM Akalana kare che mATe ja darzana ane zraddhA baMne zabdone paryAya jevA gaNane samyakatvanI oLakha apAya che. samyakatvanA judA judA bhedonuM varNana karatAM daza prakAranI rUcinuM varNana Ave che. temAM paNa zAstrakAre Aja vAtane AgaLa dhare che. jemake - bIjaruci-samyakatva. jema bIjane khetaramAM vAvIe te aneka bIje temAMthI phaLe che. tema jIva-ajIva vagere tane koI eka padake hetu ke daSTAntanA darzana mAtrathI aneka pade, hetu ke daSTAte para jIvane zraddhA utpanna thavI tene bIjaruci-samyakatva gaNyuM che. carmacakSuthI te darzana karyuM mAtra ekaja pada ke hetunuM paNa AtmAnI AMkhe eTale ke zraddhAe aneka pada ke hetune svIkArI lIdhAM. A vAta tamane sahelAIthI samajAze nahIM kemake bIjarUci samyakatva hoya tyAre ja samajAya te viSaya che. jema pele majanu, layalAnA virahanAM tApamAM rakhaDI rahyo che, bhaTakI rahyo che, kalpAMta kare che, cIso pADe che. AvI divAnagI joIne gAmane rAjA tene belAve che. rAjA kahe are bevakupha AdamI ! tArI layalA te eka sAmAnya strI che. cAla mArA aMtaHpuramAM tane ekathI eka caDhIyAtI suMdarI dekhADuM. rAjAe 12 suMdarIone aMtaHpuramAMthI belAvI majanune kahyuM karIle pasaMda AmAMthI game te ekane, layalA pAchaLa khuvAra thavAnuM rahevA de ane tuM tArI jIMdagIne sukhI banAva. majanu kahe nahIM rAjA sAheba nahIM. AmAMthI eka paNa suMdarI mArI layalAnI tole AvI zake tema nathI. rAjA tADukI uThayo A .
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ samakti duSaNa pariharI re vAta sAMbhaLIne "bevakupha-pAgala AdamI" evuM zuM che tArI layalAmAM? majanu kahe mApha ka nAmadAra! layalAnI suMdaratA jovA mATe dunIyAnI nahIM majanunI AMkhe joIe. teja rIte bIjarUci samyakatvane samajavA tamArI AMkhe ke buddhi na cAle te mATe zraddhArUpI Akhe joIe. kevaLa zraddhAnI AMkhethI ja Izvaratva pAmI zakAya. bhAgyazALIe! mIranI Arata vagara kadI kRSNane joI zakAtA nathI. narasiMhanI mastI na hoya tyAM sudhI kadI naMdakizera jaDatuM nathI. te mATe te joIe bhaktahRdaya. bhakitanI bhabhaka ke (samyakatva) zraddhAnI AMkha vinA tatvano pAra pAmI zakAtuM nathI. bhavi jIvane mana lakSya tatva eka mAtra mokSa ja hoI zake. "samakitI AtmAnI bhAvanA kevI hoya" te vize pravacana sAroddhAra 41 mAM lakhyuM. atthia nicco kuNaI, kayaMca veei asthi nivvANa atthia mukkho vAo, cha sammattassa ThANAI AtmA che, AtmA nitya che, te pite ja kartA che, te jotA pas che. tene mekSa nirvANa) thaI zake che. ane mokSanA upAya che. ema mAnavuM (bhAvanA bhAvavI) te cha samyakatvanA sthAne che. samakitI AtmA A cha vastune svIkArate heya ane te rIte mikSane upAya kare te tenA lakSya tatva (mekSane) jarUra prApta karI zake che. (1) AtmA che - AtmA che eTale ke jIva tatvanuM astitva che tema svIkAravuM. (2) nitya che AtmAnI utpatti nathI ke AtmAne nAza thatuM nathI paNa te nitya che. (3) kartA che- AtmA mithyAtva, aviti, kaSAya vagere karmabaMdhanA kAraNethI yukta poteja te kAraNe dvArA karmone upajAve che eTale ke karmabaMdha karanAra bane che. (4) bheMkatA che - AtmA pote bAMdhelA kane pradeza, rasathI, rithatithI e rIte bhogavanAra che. . (5) mokSa che - AtmA karmo dvArA ane vistArathI kahIe
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda 314 tA rAga, dveSa, mada, mAha vagerenA phaLa svarUpa janma, jarA, maraNu, rAga vagerenA Atyaki kSaya karI meAkSa-mukita meLave che. (6) meAkSanA upAya cheH- samyagdarzana, samyajJAna, samyaka- cAritra e prAptinA upAya che. dAMta seArAne AthamaNe kAMThe rANAvAva nAme eka gAma. gAmamAM khetA paTela nAmanA kaNabI vase. tene ajavALI nAme DhIkarI hatI paNa lADathI sau aju kahIne khelAve. ajU savAre uThIne dazabAra roTalA TIpI nAkhe. babbe lesAnI chAza dhamakAvI kADhe. cAra-cAra baLadonu vAsIduM capaTI vAramAM patAvI de. AMgaNu sApha supha karIne ceAkhkhu phUla jevuM banAvI rAkhe. ghaNAMye mahemAna ghera Ave tyAre A cheAkarIne jotAMnI sAthe ja mAMgu nAkhatA paNa khetA paTela darekane javAba ApatA ke dIkarI hajI tA nAnI che. paTelanA AMgaNe mepA jIvAta nAmanA sAthI rahevA AvyA. jIvAtanA aMga upara purA lugaDAM nathI, mADhA upara keAI nUra nathI, are tenA pratye mAyA upaje evu kAMi enI AMkhAmAM nathI. khetA paTele tene sAthI tarIke rAkhI lIdheA, tene traNa TakA peTIyu. (bheAjana) ApavAnu, be joDa lugaDAM devAnA, eka joDa kAMTArakhA ane mAlapAke tyAre eka divasamAM ekale hAthe laNI zake teTalA Du'DA devAnA. bhAta ApavA rAja ajI jAya. bhAta laI javAnI hoMzamAMne hAMzamAM aju e paheAra caDe tyAMja badhuM kAma ATApI letI. e jADA siTalA, upara mAkhaNanA leAMdA, garamaranA e kakaDA, dANI bharIne ghAMTI reDIyA jevI chAsa- lai aMju khetare jAya tyAre enuM mAM jevu' rUDuM lAge tevuM krayAreya na lAgatu'. sAthInI paDakhe besI aMju tANu karI karIne khavaDAve. elA khA-khA na khA tA tArI mA mare--paNa mAre mA ja nathI tenu zuM? te tArA bApa mare-- mAre teA bApa paNa nathI. are ! teA tArA manamAM je heAya te mare, evu' aMju kheAlatIne chellA vAkaye sAthI aDadhI bhukhe ja uThI jatA. chatAM tene zarIre rAja zera zera leAhI caDavA mAMDyuM.
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ samakti duSaNa pariharI 2 115 eka dI cheAkarAe pUchyuM cheADI! tuM mArA para ATalI badhI dayA kema rAkha cha ? aMju kahe tu anAtha chene mATe. pachI teA rAjarAja AvI vAtA thatI ne gammata thatI. ema karatA unALA vItyA. mepAe khetara kheDIne gAdalA jevu suvALu' karI nAkhyu.. ghAsanu eka taNakhalu* sarakhu na rahevA dIdhu . sAThIo sUDI sUDIne hAthanA bhaleAlA uThayA. aju AvIne e bhabhAlA para phuMkatI ane mepAnA paganA kAMTA kADhatI. cAmAsu` varasyuM jANe mepAnA bhAga khUlI gayA. dothAmAM na samAya evA jAra-bAjarAnA DuMDA nIkaLyA. bapAre mepA mITa mAMDIne beThe che. aju pUche che tene, elA cuM' joi rahyo che ? jou chu ke ATalAmAM bAyaDI ANu paraNAze ke nahI'? paNa elA tane matamAM bAyaDI male tA ? aju khAlI. tA tA hu' anAtha kevAuM ne ? laNaNInA divasa nakkI thayA. mepA rAja lIlA ghAsanI ekeka gAMsaDI vALIne eka luhArane daI AvatA. luhAra sAthe bhAIba'dhI jAmI. eka dAMtaraDI banAvI. dAtaraDI kevI ke hAtha-paga AvyA hAya tA khaTakI uDADI nAkhe evI. savAre mepA dAtaraDI laIne DuDA para maDAcA, e paheAra thayA tyAM te trIjA bhAganu khetara kAru... dhAkALa. paTelanI tA AMkha phAya gaI. nakhAi jAya AnuM. sAMja paDaze tyAM teA eka paNa DuDu' ApaNe bhAga nahI' rahe teA khAIzu zu ? aMjue AtAnA nisAsA sAMbhaLyA. eNe enI senA sajI bharata bharelA caNIyA paheryAM. mAthe kasu`bala cuMdaDI eDhI. mI'DalAM laIne mAthuM engyu, hIMgaleAka pUryAM. vahelI vahelI dhIe khALelI bAjarI laI ne nIkaLI. mepA khAvA beThA paNa Aja tenu haryuM hAthamAM nathI. khUba vArtA kADhI aMjue paNa mepe "vAta karavA taiyAra nathI. elacInA mukhavAsa karAvyA. paNa tene elacInI ki"mata na hatI. aMju elI esane have e DuMDA AchA vADhIza tA kAMI bAyaDI vanAnA nahI' rahI jA. maipeA na mAnyA, mADhuM paNa na malakayu: elA mAja tane A aMju karatA DuMDA vadhu vahAlA lAgyA. te ce mepA na pIgaLyeA. mepA teA udhA ghAlI cAlye. mAla bhaNI.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhivana upadeza prAsAda ubhuM re tuM ema nahI mAne belatI aMju deDI. hetanA umalakAmAM eNe dAtaraDIne hAtha jhAlI lIdhe. paNa mepAnA keDIyAmAM laTakatI dAtaraDI barAbara gaLe laTakatI'tI. ubho rahe ema aMjue buma pADI ne me sadAne mATe uo rahI gayo. dAtaraDI mepAnA gaLAmAM utarI gaI. e ja voe aju mepAnA zabane laIne citAmAM 4palAvyuM. agni devatAe beyane gulAba jevuM aMgArAnuM bIchAnuM karyuM. AvI prIta prabhu sAthe mAMDI hoya te? rAgIne badale vItarAgIne rAga karyo hoya te ? mokSane paNa upAya che, kayAre? mekSa prApti mATe zivaramaNa sAthe prIta mAMDe tyAre. bAyaDI paraNavA mepAe karela purUSArtha keTalo? teTale prabhune mATe karyo hoya te mekSane upAya cokasa che. A cha sthAnake khUba ja vicAravA kema ke jeomAM A che mAnyatA zuddha hoya tevAmAM samyakatva rahe che. paNa sarva prathama "AtmA che te vAtane sarvathA svIkAra e mULa mAnyatA che. jyAM sudhI jIvanA astitva vize zaMkA hoya tyAM sudhI te tamAruM kAma AgaLa vadhavAnuM ja nathI. AtmAnI hayAtI svIkAraze te tenA mekSa mATe puruSArtha kAne? eka vakhata ramaNa maharSi pAse jijJAsu yuvake AvIne pUchyuM Izvara enI ja racelI A duniyAmAM anyAya kema cAlavA de che? maharSi kahe kharekhara tAra A prazna mane na pUchavo joIe. yuvaka kahe kema? jeNe niyA banAvI che tene pUcha. muvake bIne prazna karyo huM prabhune ja pUchIza paNa tyAM pahoMcavuM kaI rIte? maharSi kahe huM zuM karyuM. prabhu pAse pahoMcavAne mAga te vyakitae te zeAdha joIe. - trIjI vAta- te ema kahe ke IzvaranuM astitva ja nathI. maharSi kahe kaI rIte? ApaNe pratyakSa nathI mATe ? najaronajara na jecelI vastu kaI rIte manAya? maharSi kahe tArI vAta te barAbara che tAru magaja huM joI zakatA nathI te zuM huM mAnI lauM ke tuM magaja vagarane che. tema Izvara apratyakSa che chatAM astitva te dharAve ja che. e ja rIte saMsAranI ghaNI vAte are mAtApitA thatA vize
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ samakti duSaNa parihara re pratyakSa keI ja purA nathI chatAM astitva te che ja. te rIte AtmAnuM paNa aritatva che ja, alabatta AtmAnA astitva vize gaNadharavAmAM ghaNI ja judI jurI rIte sAbItI apAya che. ahIM kevaLa zraddhAne AdhAre ja vicAraNA thatI hovAthI AtmA che. te nitya che--kartA che, kamane bheTatA che. AtmAne mekSa che ane te mekSa prApta karavAno upAya che. A che bAbate mATe pUrNa vizvAsa che te ja vAta mahattavanI che. eka vakhata mA che teTaluM daDha thaze te te prAptine prayatna cAlIsa thavAne AvI rIte samaktinI bhAvanA bhAvate zrAvaka samyakatva dhAraNa karI ane ghara mAM e kartavyanuM pAlana karavA prayatnazIla bane tyAre samati duSita na thAya te mATe zAstrakAre lAlabattI dhare che. samyakatva dhAraNa te karyuM paNa te duSIta na thAya te mATe zuM karavuM ? tame, nAzavata ja che tevA vastra, pharnicara, makAna vagerene dhAraNa karyA pachI jeTalA ciMtita rahe che eTalI ciMtA paNa kadI samati mATe karI che kharI? rAja vaMdita bele che tenI chaThThI gAthA yAda kare. saMkA kaMkha bigicchA pasaMsa taha saMthavo kuliMgIsu sammattassa iAre paDikkamaNe desi samvaM . samyakatvanA (aticAra) mukhya duSaNe pAMca kahyA. zrAvaka ghaTTa satta kartavyanI yogya paripAlanA kare paNa A pAMca bAbate paratve durlakSa seve te tenI samakti rUpI ImArata khaMDIta thAya che. tethI zAstrakAra maharSie zaMkA-kAMkSA-vicikitsA-kuli zrI prazaMsA ane kuli gI saMstava e pAMca duSaNe varjavAnuM kahyuM. (1) zako - je zraddhAthI arihaMta ane siddhanuM deva tarIke AlaMbana levAya che, paMca mahAvrata dhArI gurunuM AlaMbana levAya che, vItarAga praNIta dharmanuM AlaMbana levAya che, tenI yathArthatA vize zaMkA uThAvavI e samyakatva duSita karavAnuM prathama lakSaNa che. zaMkA be prakAra che. (1) dezathI (2) sarvathI (1) deza zaMkA - jinezvara prarUpita sarva padArthomAM zraddhA hoya paNa kaI ekAda - be bAbatemAM zaMkA thAya te deza zaMkA. jema ke - chavApaNuM samAna che chatAM bhavya-abhavya evA bheda kema haze?
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 abhinava upadeza prAsAda 2 " ahIM samajavAnuM tatva e che ke keTalAMka padArtha hetu gADha che. ane keTalAMka ahetu vaDe grAhya che. temAM jIvAdi padArtho hetu vaDe grAhya che, ane bhavyatva vagere ahetuthI grAhya che, kema ke te utkRSTa jJAna vinA ApaNA jevA chaThThamasthAne samajAtA nathI tenuM jJAna mAtra kevaLa jJAnIonA vacanathI ja thAya che. . (2) sarvazaMkA - saghaLA siddhAMta prAkRtamAM ja che. mATe kalpita je haze tevA prakAranI zaMkA karavI. devaguru-dharmanA svarUpa para ke vacane para zaMkA thavAthI A pA ja hacamacI javAne. devAdi tatvenI zraddhA para ja samyakatvanI ImArata rahelI che. te zraddhAnuM piSaNa-TakAva ane vRddhi e samyakatvanI pAyAnI jarUriyAta che. che. joke kahevata che ke "bhUkhyAne bhojana ja basa che. "bhUkha na lAgI hoya tevo rogI ja A phAvatuM nathI ne A bhAvatuM nathI tevI vAte kare che. tema kharA dharmAthIne zaMkA hoya ja nahIM. zaMkA mithyAtvanA rAkhIne ja hoya. . (2) kAMkSA - vitarAga evA deva-tyAgI guru ane dayAmaya dharma prApta karyA pachI paNa anya mata ke darzananI AkAMkSA karavI te bIju duSaNuM kahyuM. siddhakumAre pU. haribhadrasUrijI pAse dIkSA grahaNa karI che. dhIme dhIme zAstrane abhyAsa karatAM karatAM sArA vidvAna thayA. pachI tarkazAstra jANavAnI IcchAvALA teNe bauddha dharmanuM rahasya jANavA mATe AcArya mahArAjazrInI AjJA mAMgI. - AcArya mahArAja kahe tuM bhale jA paNa tyAM kadAca bauddhanA saMgathI tAruM mana pharI jAya ane tene te dharma para zraddhA utpanna thAya te tAre amAre veza ApavA mArI pAse jarUra AvI javuM. siddhArtha muni te vAta kabula karI bauddho pAse gayA bhaNavA. tyAM bauddhoe kutakaMthI tenuM mana pheravI nAkhyuM. veza pAcho ApavA AcArya mahArAja pAse gayA. tyAre bauddhoe kahyuM ke tyAM jaI tamAruM mana DagI jAya te amane amAro veza pAcho seMpavA jarUra Avaje. - AcArya mahArAje tene samajAvyA eTale pharI jaina darzanamAM thira thaI bauddhone veza parata karavA gayA. A rIte ekavIza vakhata
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ samakti duSaNa parihara re 119 gayA ane AvyA. tyAre haribhadrasUrijIe vicAryuM ke A bicAra mithyASTi thaIne durgatimAM paDaze. eTale teNe zakastava tyavaMdana, para lalItavistarA nAme TIkA racIne siddhaSimunine vAMcavA ApI lalItavistarA vAMcatA vAMcatA atyaMta saMtuSTa ane pramudit thayelA siddhaSi munie daDha samakti vALA thaI, anya darzananI kAMkSA tyAgI dIdhI. anukrame AcArya banyA ane upamiti bhavaprapaMca nAme vairAgya rasamayI suMdara kathAnI racanA karI, svarge saMcaryA. samyakatva dhAraNa karavAvALA zrAvake paNa A rIte anya darzananI kAMkSAne tyAga kare. kema ke te samyakatvanA mULamAM prahAra karavA jevuM che. manamAM koI vastunI sUkSama IcchA thAya te samaya jatAM skUla bane ane pachI pravRttimAM pariName che. kAMkSAne IcchA, abhilASA ke cAhanA paNa kahevAya che. tenA paNa dezathI ane sarvathI be bheda che. ja deza kakSA :- keI darzanamAM mAnavasevAne viSaya bahu sAro lAge te darzananI IcchA thAya te dezakAMkSA. sarvakAMkSA - sarva pAkhaMDI pratyenI icchA. (3) vicikitsA :- sudeva, suguru, sudharmanuM svarUpa vize pAyA vinAnA kheTA tarka, beTI vicAraNa ke te saMbaMdhi prApta thayelI sthira buddhine badalI nAkhavI ke dharma saMbaMdhi phala vize zaMkA karavI te vicikitsA zrI daza vaikAlika sUtranI TIkAmAM zrI haribhadrasUrijIe lakhyuM che ke viiiA -mati vastro thatoDala mati vibhrama e ja vicikitsA. jemake sAdhu sAdhavIne malina vastro joI A sAdhu apavitra che. tevI vicAraNuM karavI e eka prakAranI vicikitsA-jugupsA che. tenAthI samyakatva zithila bane che. 0 praznana - zaMkA ane vicikitsA baMne saMdeha rUpa ja che. te banemAM pharka che ? . * samAdhAna :- jIva-ajIva vagere dravya, tenA guNa ke svarUpa viSaye je saMdeha thAya tene zaMkA samajavI. janakathita dharma anuka ThAna ke kriyA saMbaMdhi phaLa vize saMdeha thAya tene vicikitsA samajavI.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 abhinava upadeza prAsAda zreNika mahArAjA prabhunA vaMdanArthe jatA hatA. mArgamAM eka sthaLe asahya durgadha phelAtI hatI. sainike e vastranA cheDAthI nAka baMdha karI dIdhuM. zreNika mahArAjAe pUchayuM A durgandha zAnI che? javAba malyo mArgamAM taratanI janmelI keI bAlikAnA zarIramAMthI dudha dezanA sAMbhaLI prabhune pUchyuM ke A bAlikA ATalI durgadhI kema che? prabhu jaNAve ke pUrvabhave A bALAnA vivAha samaye ke muni gocarI padhAryA. vaherAvatA muninA zarIra para tathA vastromAMthI AvatI durgadhathI mukha maraDayuM. vicAryuM ke prAsuka jalathI paNa A snAna karatA hoya te vadhe ? jugupsA mehanIyakarmanI AlocanA karyA vinA mRtyu pAmelI levAthI te durgadhA banI. mATe he zrAvako! tame samyakatva ghAraNa karo paNa jugupsA dvArA tene duSita na karo. (4) kulIMgI prazaMsA :- kuliMgI-mithyAdaSTinI prazaMsAthI mithyAtvanI puSTi thAya che. temaja atatvamAM zraddhA karyA, karAvyAne doSa lAge che. tethI samyakatvamAM sthira thayelAe kuliMgI-mithyAtvInI prAMsA na karavI. (5) kuliMgI sastava :- kuliMgI-mithyAtvIne paricaya, sahavAsa, saMsarga, saMbhASaNa, jIvanacaryA darzana vaDe zuddha zraddhA- sama ti hita thAya che ane apariNata te dharmabhraSTa paNa thAya che. tethI miththA sAthe ekatra bhejana, vAsa ke AlApAdi sarvathA varjavA. A rIte samyakatva dhAraNa karatA zrAvake pAMce chUSane tyAga karavuM joIe. te mATe ja Ajane viSaya rAkhyo. "samakita duSaNa parihara re"- zrAvakane mATe banAvAela mannata jirNa sajjAyamAM trIju kartavya jaNAvyuM gharaha sama e kartavyanI paripAlanA karato zrAvaka jyAre devAdi tattanI sarahaNa kare tyAre tenI zraddhA kati na bane te mATe A pAMca lAlabattIo dharI che. na mArge cAlatA pathikane jema lAlabattIthI rUka jAone Adeza maLe che, tema zrAvake paNa rUka bhAone saMdezo samajI samakti duSaNane parihAra kare te ja abhyarthanA.
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) Avazyaka no artha - yAtrA samabhAvathI tyAga sudhI samaNeNaM sAvaeNa ya, avassa kAyavvaM havaI jamhA aMto aho nisassa ya, tamhA AvassayaM nAma Avazyaka sUtra mULa-gAthA trIjImAM jaNAve ke sAdhu ane zrAvake divasa ane rAtrinA aMte avazya karavA gya che mATe tene Avazyaka kahevAya che. zrAvakane mATenI nitya kartavyanI sajhAyamAM paNa jaNAve ke jhavaNa gAvAmAM laghuttA huM ghaTTa vivarsa pratidina cha prakAranA AvazyakamAM udyamavaMta raho. zrAvake che Avazyaka roja karavAnA che, paNa Avazyaka eTale zuM? Avazyaka sUtranI gAthAmAM paNa artha Apyo ke avazya karavA cogya karaNI. taM jahA sAmAiaM cauva satthao vaMdaNayaM paDikkamaNaM kAusaggo prANA te (Avazyaka) sAmAyika, caturvizatistava, vaMdanaka, pratikramaNa, kAussagga, paccakakhANa e cha nA samudAya rU5 che..... AtmAnA guNe pragaTa karavA arthe je kriyA karAya te bAvakSaya kahyuM. Avazyaka kriyA AtmAne prApta bhAvathI paDavA detI nathI, apUrva bhAvanI prApti karAve che, tathA patita AtmAnI paNa phAyopazamika bhAvapUrvaka karAtI kriyA vaDe pharIthI bhAva vRddhi thAya che. kAThIyAvADamAM jhIMjhAvadara nAmanuM eka gAma. tyAM beDu ane khAcaranA kheraDA vaselA. gAma mAthe dharamadhajA pharake. gAmane TIMbe eka aDhIyo nAme kAThI rahe. ghare dhIMgA dhArI-dhIMgI kheDa ane pAnanA DhagalA pedA kare. parasevo pADI hakkanI kamANa khAtA khAcara eTale svAmI sahajAnaMda nArAyaNanA satsaMge bhItaranA bheda bhAMgIne beThela bhaDa mANasa, svAmInA caraNamAM jIvatarane gharIne aMtarayAmImAM ekAkAra thayele mATI. A ekadA ao paga upADe tyAM Tahuko thayA. "bApu" rAMdhaNIyAmAMthI avAja sAMbhaLI khAcara belyA, "bela dIkarI" bApu mArI
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 abhinava upadeza prAsAda upAdhi muke. malakane AMTe mArI pAchA pharaze te ye mAre lAyaka mANaha maLavuM muzkela che. aDhAra varasanI avasthAne AMbu Abu thatI pAlaka putrI rAmabAIne mAthe ahIyA kAThInI AMkhe kheDAI gaI, belyA- "dIkarI" devanA daravAjA kAMI devAI nathI gyA. rAmabAIne thayuM ke bhItaranA bhAva bhaMDAravAmAM have kaMI majA nathI. rAmabAI bolyA "bApu" mane paraNavAnA keI oratA nathI. mAruM mana te mArAjanA mALe beThuM che. bApu tamArA page paLuM. have mAre saMsAranI cAraNImAM nathI caLAvuM. mane mokSane mAraga javA do. jIde caDelI rAmabAIne samajAvatA khAcara belyA beTA mArAja kaheze tema karazuM hAuM have tAre kaMI kahevuM che? aDhIyA khAcare sIdhe gaDhaDAno mAraga dhAryo. eka khepIyAne meka gaDhaDA mAthe. savArane pahora hate. zrIjI mahArAja gaDhaDA madhye lIluDA lIMbaDAne chA karI DholIe bIrAjamAna hatA. dhoLA vastro dhAraNa karyA hatA. sasaMgIo beThA beThA zrIjI mahArAjanA vacane viNI vINune cittamAM saMgharI rahyA hatA. ahIyA mArAjanA khepIyAe devanA darabAramAM Daga dIdhA. mArAjane ahIyA khAcaranA mananI muMjhavaNa jaNAvI. mahArAja te meM malakAvIne belyA, rAmabAIne kahejo ke paraNIne prabhu bhajavA. khepIyAnA vAvaDathI ahIyA khAcara te bhaktinA bhAvamAM bhIMjAI gayA. rAmabAI tyAre mauna ja rahyA. aMtara uramAM mArAjanA uttarane barAbara saMgharI lIdhe. alauyA khAcare rAmabAInuM sagapaNa lIdhuM ane lagana mAMDayA. AkhuM gAma bhagata bherUM halakayuM. gAmanA kheraDA lIMpA-* vA lAgyA, bhIcuM dhaLAvA lAgI, gIta guMjavA lAgyA, Dhela DhabukyA, jAnanA sAmaiyA thayA. mAyarA purAM thayA ke jAna jamavA beThI. the phare pharyA ne varagheDIyA paraNuM utaryA, - rAmabAIe turata ja gaLAmAMthI temane hAra kADhaye, kAnamAMthI gumaNuM utAryA, hAMsaDI kADhI, baloyA paNa kADhI nAkhyA tyAM te mAMDavAmAM hAhAkAra macI gayo. khAcara AvyA tyAM mAMDa mAMDa eTaluM belyA "kAM dIkarA"... "bApu" mArAjanA bele huM baMdhANa hatI. "paraNane prabhu bhajavA." mA'rAjane aDadhe bela te pALyo. paraNuM lIdhuM meM. have bIjo aDadhe
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAtrA samabhAvathI tyAga sudhI 123 bela pALavAne che bApu. have huM prabhu bhajIza. Ane kahevAya evA raLI paranuM lakSa. prApta bhAvane paDavA na de ane apUrva bhAvanI prApti karAve. rAmabAInI vAta mAtra kathA che tema na mAnaze. AjanA yugamAM paNa dIkSA grahaNa karavA mATe AvA ja prakAranI bhAvanA dharAvatA jIvo jovA maLe che. jemAM ame najare joyela udAharaNa che. goMDalanA vatanI smitAbAI mahAsatIjI. paNa e bane kyAre? je manamAM khAtarI thaI jAya ke A mAre avazya karavA jevuM che te- 1. Avassayassa eso piDattho vaNNio samAseNaM eto ekke kaM puNa ajjhayaNaM kittaissAmi --taM jahA sAmAiyaM cauvIsatthao vaMdaNayaM paDikkamaNaM kAussaggo pcckkhaannNanuyoga dvAra sUtramAM jaNAve che ke (AvazyakanA A samudAyane TUMkamAM kaho) have eka eka adhyayananuM varNana huM karIza. - te (adhyayana) sAmAyika, caturvizati stava, vaMdana, pratikramaNa, kAyAtsarga, paccakakhANa (ema cha che) je tane laIne anya prANI karatA A mAnavajIvana ucca gaNAya che te cha tanI sAdhanA e ja Avazyaka che. (1) samabhAva - zuddha zraddhA jJAna cAritranuM saMmizraNa. : (2) jIvane vizuddha banAvavA sarvopari jIvana mukta mahAtmAone AdarzarUpe pasaMda karI te tarapha daSTi rAkhavI (3) guNavatene vinayabahumAna karavuM. (4) kartavyanI smRti ke kartavya pAlanamAM thatI bhUlonuM avalekana karI niSkapaTa bhAve saMzodhana karavuM. (5) kAyAne utsarga karI dhyAnAbhyAsa dvArA pratyeka vastu svarUpane yathArtha rIte samajavA viveka zaktine vikAsa karave. (6) tyAga vRtti dvArA saMtoSa ane sahanazIlatA vadhAravI. - A cha e tanI guMthaNuM AvazyakamAM addabhuta rUpe thayelI - sAmAyika e sAvadyAganI virati che, caturvizatI stavamAM vIza tirthakaronA guNonuM saMkirtana che, vanakamAM guru paratvene
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 abhinava upadeza prAsAda vinaya bhAva che, pratikramaNamAM khalita AtmAnI niMdA che, kAtsarga e bhAvaghaNanI cikitsA rUpa che ane pratyAkhyAna nAnAvidha saMyamanI guNa dhAraNA che. A rIte cha e Avazyaka dvArA jIvane samabhAvathI tyAga sudhInI yAtrA paripUrNa thAya che. jIvane ziva banavA mAge khule che. praznane - prAraMbhanA zlokamAM saMto niraNa karyuM. te zabda te pratikramaNane lAgu paDe che, chatAM ahIM mAvA tarIke kema ghaTADe che. samAdhAna - sAvaca mAM AvazyakanI ArAdhanA alagaalaga darzAvela che. jyAre pratikramaNamAM cha e AvazyakanI kramaza: vidhi darzAvela hovAthI ubhayakAla (dina-rAtri) Avazyaka karavuM tema kahevAthI pratikramaNanI vAta che tevuM lAge. tattvathI te cha e Avazyaka ekabIjAmAM samAI jAya che. vaLI AvazyakanA vibhAge alaga alaga karI keIema kahe ke meM savAre sAmAyika karela che te sAmAyika daMDaka uccaryA vinA pratikramaNa karUM te cAle ke nahIM? te te na cAle. kema ke te rIte karavAthI vidhine lepa thAya che. taduparAMta A prazna keI pratikramaNa mATe paNa karI zakaze ke pratikamaNamAM je cha AvazayakanI gaNatarI karAya che temAM pratikramaNa Avazyaka te mAtra rUchA. sari. revanAM cAno vakhate zarU thAya che. te pachI pratikamaNumAM vaLI pratikramaNa e peTAle kayAMthI lAvyA? eTale AvI zAbdika kasarata na karatAM tame mAtra cha voTuM gAvasAdika 3 gu pha parivarsa-pratidina cha AvazyakamAM udyamavaMta rahevuM eTalA kartavyane lakSamAM lezo te ja kalyANakArI banaze. laMDanamAM ja piDI nAmaka eka vyaktinuM bAvaluM che. te bAvalAnA zilpakAranuM nAma che sTorI. sTorInI gaNanA IglenDanA khyAtanAma zilpIomAM thAya che. teNe rAta-divasa joyA vinA bhUkhatarasa veThIne A bAvalAnuM sarjana kareluM hatuM. A bAvalAne teNe ghaDatAM ghaDatAM pitAnI sArIye jAta nIcovI nAkhelI. tenI sarjanakalAthI sau prabhAvIta thayA.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAtrA samabhAvathI tyAga sudhI 125 bAvalAnI anAvaraNa vidhine prasaMga AvyuM. sau sAthe maLIne eka avAje nakakI karI belyA ke bAvalAnA sarjaka sTerIne hAthe ja anAvaraNa vidhi rAkhavI. udaghATana divasa paNa AvI gayo. lokenI bhIDa jAmI nirdhArita samaye sTarI paNa tyAM AvI gayo. paDado UMcakaryo. bAvalAnuM uddaghATana thayuM ne vaNa lakhAyelA zIrastA mujaba kee tALIonA gaLagaLATa sAthe uddaghATakane pravacana karavAne Agraha karyo. AvI paraMparA Aja sudhI jaLavAyelI ja hovAthI lokee mAnyuM ke sTerI paNa eka suMdara pravacana Apaze. sTorI taiyAra karelA maMca upara Avyo. lokenI sAme joyuM. pitAnA baMne hAtha joDayA. eTaluM ja kahyuM ke Apa sau je A bAvaluM joI rahyA che te ja mAruM uddaghATana pravacana che. pachI besI gaye. lokene paNa thayuM ke kharekhara kalAkAranI kRti e ja tenuM pravacana che. e rIte Avazyaka artha ja avazya karavA yogya karaNI. tenI AcaraNuM ja hoya, vyAkhyAne nahIM. pUrva puruSe e paNa prathama te suMdara AcaraNa karI batAvela che. tyAra pachI ja Avazyaka sUtra para TIkA vagere racelA che. eTale samabhAvathI tyAga sudhInI yAtrA karatAM zrAvakoe savA vALA e sUtrane ja mahatva ApavuM joIe. jethI be-cAra mANase tenA pratikamaNu ke vaMdanAdi kriyA jeIne paNa baMdha pAmanArA bane. (ubhayakAla) AvazayakanA arthanI suMdara spaSTatA mATe pratikamaNamAM samAvAtA jI AvazayakanI daSTie ja vicAre te paNa puratuM che, cauzaraNa pAnAmAM cha e Avazyaka aMge guMthelA kalekamAM kramaza: eka ekanI vicAraNA laIe te - (1) sAmAyika - sapApa pravRttine tyAga ane niSpApa pravRttinA sevanathI sAmAyika vaDe cAritra guNanI vizuddhi thAya che. pratikramaNa karatI veLAe pratikramaNa sthApanA bAda je na mare sUtra ne pATha belIe chIe te sAmAyika Avazyaka che. sarva kriyAnuM mULa sAmAyika che. samatA keLavAyA bAda bIjA AvazyakanI vidhi AgaLa cAle che.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda : (2) cavisatyae -- jinezvaranA ati addabhuta guNa kitanarUpa catuvi zati stava vaDe danAcAra vizuddhi karAya che. pratikramaNu veLA aticAranI ATha gAthAnA kAussagga bAda khelAtu hoTH sUtra e cAvIza pa2mAtmAnI stuti rUpa ja che. (3) vaMdana H-- nANAIA u guNA tassaMpanna paDivatti karaNAo vaMdaNaeNa vihiNA kIrai soho u tesiMtu jJAnAdi guNAthI sa`panna evA gurUnA vinaya karavAthI, vidhi pUrNAMka vaMdana varDa te-te (jJAna-darzana-cAritra-tapa) guNNAnI vizuddhi thAya che. pratikramaNu veLA pApa AlecanA pUrve ( eTale ke chA bArekha sati sad bhAvana, vesiMga yAjonuM pUrve) gurudevane vaMdana karavAmAM Ave che. 126 (4) pratikramaNa :-- ( mUlaguNa tathA uttara guNumAM) skhalita thayelA AtmAnI te-te (skhalanAenI) vidhi pUrvaka niMdA, gA~, AleAcanA te pratikramaNa kahevAya. pratikramaNa vaDe (mUla guNa tathA uttara guNunI ) zuddhi karAya che. pratikramaNa karatI veLAe chA. saM,i maga, levattiyaM gAjora ? kahI pApanI AlecanA kare. tyAra pachI 84 lAkha yeninA jIvA ane aDhAra pApa sthAnakAnuM mana--vacata kAyA vaDe micchAmi dukaC kare pachI savvasa~vi nA pATha thakI guru mahArAjane pUche ke divasa daramyAna kharAkha ci'tavana-bhASagu ke AcaraNa thayuM hoya te (huM zuM karu? ) guru mahArAja kaheze vikramerlR te traNenu pratikramaNa kara. eTale vandritu sUtra vaDe pApane pratikramI pachI gurune vaMdanA kare. ubhayakAla Avazyaka aMge parizilana cAlatu hAya tyAre pratikramaNu mATenI lagana mahuNasi hane smaryA vinA kaI rIte AgaLa vadhe, ? dilhImAM pirAjazAha bAdazAha rahe. tyAM maharNAsahu nAme eka jaina zrAvaka rAjAne tyAM nAkarI kare. dilhIthI bIje nagara javA mATe bAdazAhe mahasi'hane paNa sAthe lIdhA. mArge cAlatA ja sUryAstanA samaya thavA AvyeA. mahasiMha tA gheADethI utarI bhUminu pramAna karIne pratikramaNa karavA rokAi gayA. kema ke te jANatA hatA pratidina cha AvazyakamAM udyamavaMta raheA. te zrAvakanu kartavya che. bAdazAha bIje gAma paheAMcyA. jyAM jue te mahasi'hu. nahI'.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAtrA samabhAvathI tyAga sudhI 127 mANase zodhIne lAvyA. bAdazAha pUche ke kema rokAI rahyA hatAM ? mahaNasiMhe javAba Ape nAmadAra huM sUrya udaya pUrve ke sUryAsta samaye game tyAM houM te paNa sArA pratikramaNa karuM chuM. bAdazAha kahe paNa ApaNuM zatruo ghaNuM che. kyAreka tamane keIka mArI nAkhaze te? mahaNasiMhe TuMke javAba Apyo, dharma sAcavatAM motane bheTIe te vizeSa rUDuM zuM? bAdazAhe khuza thaIne tenI ubhayakAla pratikramaNa vidhi sAcavavA 1000 subhaTe rakSA karavA rokyA. AvA mahaNasiMhe eka vakhata guru mahArAjanI vANI sAMbhaLI zilatrata aMgIkAra karyuM. tenA zIla guNa ane nirmaLa cittane lIdhe tene bAdazAhe aMtapuranA rakSakene uparI banAvyuM. paNa eka vakhata tene aMta:puramAMthI bahAra nIkaLate joI bAdazAha gusse thaI gayo. tenA vacce utarAvI prahAra karavA jAya che tyAM tenI keLa upara sAta tALA mArelo kaccha joI ne bAdazAha harSa pAmyA. bAdazAha kahe A tALA ughADI nAkha. nAmadAra tenI cAvI te mArI strI pAse rahe che. bAdazAha tenA AvA ujajavala zilathI ati prabhAvIta thaye. lokene thayuM ke kharekhara jeNe A bhavamAM potAnA AtmAne niyaM. trIta karyo che. te parabhavamAM kaI rIte pIDA pAmavAne? bAdazAhe tene vastra vagere ApI ne Adara satkAra karyo. lokamAM paNa tenI zIlavAna ane satyavAdI tarIkenI chApa upasI. eka vakhata keI durjane bAdazAhanA kAna bhaMbheryA. mahaNasiMha pAse 64 Taka suvarNa che. tyAre teNe rAjA pAse sAta divasanI rajA mAMgI. huM gaNatarI karIne javAba ApIza. sAtame dine hAjara thaI jaNAvyuM ke mArI pAse 80 lAkha cAra hajAra suvaNuM che. rAjA prasanna thaI gayo. AvA satyavAdI mahaNasiMhanI parIkSA karavAnI bAdazAhane tamane nnA jAgI. mahaNasiMhanA hAthe page beDI nAkhI kArAgRhamAM muke. Akho divasa lAMghaNa thaI. chatAM sAMje sainikane be senaiyA ApI beDI kaDhAvI pratikramaNa karyuM. A rIte eka mahinAmAM sATha seneyA khagyA paNa pratikramaNa cheDayuM nahIM tyAre bAdazAhe paNa tene mukta karI zirapAva Apyo.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 abhinava upadeza prAsAda kevI haze Avazyaka karaNa pratyenI daDhatA ! (5) kAyotsarga - pratikramaNa karyA bAda paNa zuddha nahIM thayelA cAritrane aticAronI zuddhi traNa cikitsA rUpa kAryotsarga vaDe yathAkrame thAya che. pratikramaNa veLA vAMda lIdhA bAda karemi bhaMte sUtra dvArA sAmAyikanuM punaruccAraNa karI kAusagnanI sthApanA karI (chAmi TAuna #ra. belI) anukrame be legassa-eka legassa-eka legassano kAusagga kare. (6) paccakakhANa:- cha AvazyakemAM chelluM ane chaThuM Avazyaka te paccakakhANuM Avazyaka guNadhAraNa rUpa pratyAkhyAna vaDe tapanA aticAronI temaja vIryAcAranA sarva prakAre vaDe eTale sarva AvazyakenI zuddhi thAya che. pratikramaNamAM paNa vAMdaNuM karI paracakakhANa karAya che. athavA pUrve karelA paccakakhANanI smRti tAjI karAya che. A rIte cha Avazyaka thayA Avazyaka vize zrI jinabhadra gaNi kSamAzramANe vizeSAvazyakane AraMbha karatAM ja jaNAvyuM ke - jarA gurU huM sAruM varasavAnuM mo- Avazyaka anuga caraNa (cAritra) guNanA saMpUrNa saMgraha rUpa che. tAtparya ke jJAna darzane cAritrane lagatI kaI paNa kriyA evI nathI ke je AvazyakanA kSetranI bahAra hAya. tiNe kAraNa re Avazyaka kiriyA kare upagaraNe re rajoharaNa muhapattI dhare-- AvazyakanA mahattvane khUba sAdA zabdomAM mahattva ApatI A sajjAya che. AvA ja zabdo vizeSAvazyakanI trIjI gAthAmAM paNa guMthI levAyA che. nA rivAz2a devato tamayAtrasarca no tef. jJAna ane kriyAthI mokSa thAya che ane Avazyaka sUtra jJAna kriyAmaya che. samyagUbodha rUpa jJAna ane sAvAyeganI virati tathA niravalayeganA sevana karavA rUpa kriyA dvArA zrAvakoe AvazyakamAM udyamavaMta rahevuM. kemake
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAtrA samabhAvathI tyAga sudhI 129 Avazyaka e jJAna ane kriyAnuM kAraNa che. ane sabhya jJAna-kiyAnI prAptithI mekSaphaLa siddhi male che. paNa jJAna ane kriyA bane to joIe. ke eka kedI jelamAMthI nIkaLIne bhAgye. bhAgate bhAga dharmazALA joIne rokAyo. te jyAM rokAyele te oraDAmAM ja tenI sAme eka pIMjaru TAMgeluM hatuM. kedI beThe beThe pIMjarAmAM rahelA popaTanI sAme joI rahyo hato tyAM ja pele popaTa "mukti mukti" e zabda bolavA lAgyo. kedIne thayuM ke jema mane jelamAM purI dIdhe tyAre parAdhInatAno anubhava thatuM hatuM ane mukti mATe huM jela cheDIne bhAgye tema kadAca A popaTa paNa pIMjarAmAM purAyelo hovAthI parezAna thatuM lAge che. chuTavA mATe "mukti mukti" zabdanuM raTaNa karI rahyo che. AvuM vicArI teNe pIMjarAno daravAjo khelI nAkhyA ane pipaTane pIMjarAmAMthI uDADI mukyA. theDavAmAM tenI AMkha maLI gaI ne thAkathI nidrAdhIna thaI gayA. tyAM pharI tene popaTane mukti mukti" avAja saMbhaLA. kedIe pharIthI tene uDADI dIdhe. thoDIvAre pharI eja pipaTa-eja pIMjaru ane "mukti mukita zabdone avAja cAlu. kemake pipaTe to mAtra A zabda kayAMkathI sAMbhaLI gekhI lIdhela. mAtra zabda jJAna hatuM paNa tene vAstavika artha ke pravRtti tene khabara na hatA. jagatamAM paNa Aja sthiti najare caDe che. lokone zabdajJAna te ghaNuM che paNa te mujabanuM AcaraNa thatuM nathI. sAmAyika zabda te bahu bolyA paNa samabhAvanI yAtrA zarU ja na thaI. paccakakhANanI vAte bahu sAMbhaLI paNa tyAga kyAMya pariNamyo nahIM. tethI ja Avazyaka mATe kahyuM ke buddhimAna zrAvakee temAM pravRtti karavI. eTalA mATe te manahajiSNurNa sajajhAyamAM jIvI gAvasayaMma sAthe 3 gudo zropha parivarsa zabda joDI dIdho.-pratidina eTale ke
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 abhinava upadeza prAsAda reja roja udyamavaMta rahezemAM? cha AvakamAM. teja tamArI yAtrA samabhAvathI tyAga sudhI paripUrNa thaze. tatvArthasUtra adhyAyaH 6 satra 23 mAM vana vidhi maLe sAvatha kAridvAIpa: nA bhASyamAM zAstrakAra jaNAve ke "sAmAyikAdi cha AvazyakanuM yathAvihita yogya kAle bhAvathI Asevana" tIrthakara nAmaka upArjana karAve che. sAmAyika vagere cha e adhyayane svarUpa Avazyaka che paNa te samyaga jJAnakriyAnuM kAraNa che. tethI ja te cha Avazyaka samyam jJAnakriyA svarUpa che. mATe e Avazyaka sUtranuM adhyayana-zravaNa-cintana karavAthI temaja temAM kaheluM anuSThAna AcaravAthI avazya samyam jJAna ane kriyAnI prApti thavAthI mokSa phaLanI siddhi thAya che. mATe ja jIvI gAvasmayI ujjo Tu tava kahyuM. pratidina che AvazyakamAM udAmavaMta bane ane samabhAvathI tyAga sudhInI yAtrA sukhapUrvaka karatAM karatAM dravya ane bhAvathI te te Avazyakamaya banI mekSa mArganI sAdhanAmAM saphaLa bane- te ja abhyarthanA
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ (14) sAmAyika paricaya - samabhAvanI sAdhanA tyaktAta raudra dhyAnasya tyakta sAvadyakarmaNaH muhUrta samatA yA tAM viduH sAmAyika vratam kalikAla sarvajJa bhagavaMta zrImadda hemacaMdrAcAryajI mahArAjA yegazAstramAM bAravratAne adhikAra varNavatA navamAM sAmAyika vratamAM A zlokanI racanA karatA sAmAyika ne artha spaSTa kare che. A raudra dhyAnane tyAga karI tathA sAvadya (sapA5) kamane tyAga karI eka muhurta (be ghaDI) sudhI samabhAvamAM rahevuM tene sAmAnya yika vrata kahevAya che. ahIM eka sAthe cAra vAte rajU karI dIdhI. (1) A raudradhyAnane tyAga (2) sAvadha karmane tyAga (3) pramANu be ghaDInuM (4) samatA eTale ke samabhAvamAM rahevuM. ApaNe Ajane viSaya mukhyatayA A cothI vAta sAthe saMbaM. dhita che. samabhAvanI sAdhanA mAtra samabhAvane AzrIne vivecana karIe te samapariNAma eTale rAgadveSanI gauNutAnI sthiti. te sthitimAM rahe chate bAda eTale ke jJAnAdikane je lAbha athavA karmanI nija tenuM nAma sAmAyika A rIte kayAM sudhI rahevAnuM ? be ghaDI eTale 48 miniTa sudhI. rahevAnuM kaI rIte karyuM?-durthona cheDIne - AkhI vAtamAM pAye zuM mu ? samatA-rAgadveSane tyAga e ja samabhAvanI sAdhanA. eka tarapha rAgarUpa meTo samudra che bIjI tarapha TheSarUpI dAvAnaLa saLagI rahyo che. te banenA madhyane je mArga tene samatA kahevAya. AvI samatAne bhajanArA lokone sAmAyika thAya che. saMdha sIrImAM paNa kahyuM ke samabhAva bhAvi maM muvatuM ja na ho samabhAvathI vAsita AtmA mokSane pAme che temAM kaI sadeha nathI. samabhAvanI zreSTha sAdhanA karI mekSamAM birAjelA evA paramA
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 abhinava upadeza prasAda tmAnI stavanA karatA padama vijayajI mahArAje paNa lakhyuM kerAga ga tuja mana thakI tehamAM citra na koI rUAra amiSathI rAga gAyo tuja janmathI, dudha sahodara hAI prabhune vItarAga kahyA. kemake vItarAga eTale jenA manamAMthI paNa rAga cAlyA gayA che tevA. rAga e mULa che ane dveSa tene vistAra che. te bannenI madhyamAM rahIne samabhAvanI sAdhanA karavAnI che. chatAM rAganuM mULa kApI nAkhazo te dveSanI grathi bhedAtAM vAra nahI lAge. eka zeTha hatA tene gharamAM ekane eka putra putravadhU khUbaja hozIyAra, ane samaju maLelI. te strIne pitAnA pati upara ati sneha hatuM. tenI duniyAnuM sarvasva -je kAMI gaNe te zeThane putra ja hate. acAnaka zeThane putra mRtyu pAmyA. te strIne jabarajasta AMcaka lAge, magaja asthira thaI gayuM. patinA zabane khoLAmAM laI vAte karyo kare. tame kema bolatA nathI? tame jamatA kema nathI? loke ghaNuM samajAve ke tAre pati mRtyu pAmyA che. paNa te strI maraNanI vAta sAMbhaLavA ja taiyAra nathI, gharanuM kAmakAja barAbara saMbhALe. paNa jevI patinI vAta Ave tyAM jIda laIle ke jene mArA svAmI hamaNAM bolaze! putravadhUne sneharAga joradAra hatuM eTale AghAta jIravI zakI nahIM. samaya jatAM te zabamAMthI durgadha vachUTavA lAgI paNa pelI strIne jANe kazuM ja thatuM nathI. kAraNa rAganI prabaLatA che. zabane gAma bahAra laI jaIne rahe che. rAgAMdha banelI te strI patinA mRtyune kemeya svIkAratI nathI. eka zreSThiputrane AkhI vAta jANavA maLI. tene thayuM ke je Ano rAga ghaTe te ja keI upAya thaI zake. te koI strInuM mRtaka laIne pahoMcyo gAma bahAra. pelI strInI pAse AvIne rahyo. banne sAthe rahevA lAgyA. eka vakhata pelI strI bahAra jaIne AvI tyAre zreSThIputra kahe, are ! mArI patnI ne tAre pati to vAta kare che. ane ekabIjAnA premamAM paDI gayA che. mane te bahu duHkha thayuM. arere! huM AnI pAchaLa gharabAra choDIne Avyo ane A te pArakA puruSane prema karavA lAgI.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ samabhAvanI sAdhanA 143 basa thaI rahyuM. pelI strInI rAgadazAmAM zaMkAnuM bIja ropAI gayuM. pharIvAra zeThanI putravadhU bahAra jaIne AvI ne zreSThIputre jaNAvyuM, Aje te bane nAsI javAnI yojanA ghaDI rahyA hatA. A to huM AvI gayA eTale cupacApa besI gayA. have tuM barAbara dhyAna rAkhaje nahIM te tAro pati ne mArI patnI baMnene I besIzuM. trIjI vakhata pelI strIne pharajiyAta javAnuM thayuM eTale zreSThIputre bane maDadAMne kuvAmAM padharAvI dIdhAM ne pake peke revA mAMDayo. zeThanI putravadhU AvIne pUche che, elA Ama bAyaDI mAphaka raDe che zuM ? zreSThI putra kahe zuM karuM? A te banne bhAgI gayA have zuM karazuM? putravadhU svasthatAthI belI bahu sAruM thayuM bhAgI gayA che. ApaNe nakAmA AnI pAchaLa du:khI thatAM hatAM. have tene rAga cAlI gayela eTale kaMI thayu nahIM'. sAmAyikamAM samatA/madhyasthatAnI vyAkhyA jaNAvI temAM paNa A vAtane je mahatva ApyuM ke rAgane choDI do te pAgalapaNuM cAlyu jaze. zaga jaze to dveSa javAno che. eTale rAga dveSane sama gaNIne AtmAne karmabaMdhathI lepate aTakAva te samabhAvanI sAdhanA. kamaThe dharaNandre ca svocitta karma kurvati prabhustulya manovRtti pArzvinAtha zriyestuvaH sakalAhit stotramAM pArzvanAtha prabhunI stuti karatAM A vAta ja jaNAvI. kevA prabhunI stuti karo cho? kamaTha, ke jeNe upasargo karyA ane dharaNendra AvIne bhakti karI gayA to paNa prabhunuM citta bane vize samAna rahe che. tene dharaNendra para rAga nathI ane kamaTha para dveSa nathI. A vAta belavI sahelI che. paNa dhyAnathI kamaThanA jIva meghakumAre karelA upasargo sAMbhaLaje te khabara paDaze ke samabhAvanI sAdhanA kone kaheze ? karavata jevI dADhavALA, vA jevA nakhAMkura ane piMgala netravALA kezarI siMha vikurlA, pRthvI para vAraMvAra pUchaDAM pachADIne moDhethI dhutkAra zabdo karyA-tathApI prabhu nizcala rahyA. eTale garjanA karatA ane mada karatA hAthI vIkuLaM. pachI rIMcha, krura cittAo, vIMchIo, daSTiviSa sarpo vikrSyA, ane prabhune calAyamAna karavAnA prayatno karyA. tathApi prabhu calAyamAna thayA nahIM. bhayaMkara vaitAle jANe prabhu para doDatA
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 abhinava upadeza prAsAda AvatA hoya tevI lIlA racI chatAM prabhu kSobha na pAmyA. chevaTe bhayaMkara megha viku, kALanI jIbha jevI vijaLInA labakArA vacce varasAda varasava zarU thayo. muzaLadhAra varSA varasI, kSaNavAramAM te prabhunI nAsikA sudhI pANI AvI gayA. chatAM prabhu calIta na thayA A samaye dharaNendranuM Asana kaMpAyamAna thayuM. avadhijJAnane upaga muke tarata ja prabhunA upasarganI jANa thaI. nIce AvI prabhune vaMdanA karI. kevaLInA Asana samAna lAMbA nALacAvALuM suvarNa kamaLa vikuvI prabhunA caraNayugala nIce sthApIta karyuM. kAyA vaDe prabhunA puSTha bhAga tathA be paDakhAM DhAMkI dIdhA. sAta phaNA vaDe prabhune mAthe chatra dharyuM. te samaye dharaNendrIo prabhu pAse nRtya karavA lAgI. vAjItrAdika vagADavA lAgyA. abhinayA vaDe ramaNIya nartana thayAM chatAM paNa prabhujInA dhyAnamAM kaI pharka na paDo. | meghakamAranA upasargothI dveSa na pAmanAra prabhune evA vikaTa upasa samaye AvIne apUrva bhakti karanAra dharaNendra para paNa koI rAga utpanna na thayo. mATe tenI stavanAmAM A zabdo vaparAyA. jinAjI kamaTha dharaNupati upara tu samacitta gaNe re lola saMkSepamAM kahIe te sama eTale rAga dveSa nA madhyamAM vartanAra. ane mAja eTale samyaga darzanAdine je lAbha. tene tamAre kahevAya. samaya ne vinayaviSyaH sUtrathI svArthamAM duru pratyaya lAgatA sAmajaya thayuM. sAmAyikanA traNa (cAra) bheda zAstrakAro darzAve che.-- sAmAyika syAtvaividhya, samyaktvaMca zrutaM tathA cAritra tRtIyaM tacca, gRhikamanagArikam sAmAyika traNa prakAre kahevAya che. (1) samakti sAmAyika (2) zrata sAmAvika (3) cAritra sAmAyika. A cAritra sAmAyikanA be bheda darzAvyA-gRhika cAritra sAmAyika ane anagArika cAritra sAmAyika. (1) samakti sAmAyika - jIvAdi to pratyenI nirmala zraddhA che zama-saMvega-nirveda-anukaMpA ane Astikaya evA pAMca lahANe vaDe oLakhAvAya che.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ samabhAvanI sAdhanA (2) zruta sAmAyikaH- te dvAdazAMgI rUpa che. (3) dezavirati/gRhika :- jene aNuvratamaya dharmAM kahe che temAM 135 khAra tratAnuM ArAdhana karAya che. sAva (4) savavati:- te mahAnatamaya dhama che. jemAM sava ghanA varjana sahita pAMca mahAvratAnI ArAdhanA karavAnI che. A cAra bheda je darzAvyA te savaDe mAkSa prAptinI sAdhanA karavAmAM Ave che. temAM samakti sAmAyika sabaMdhe upadeza prAsAda granthamAM 140 mAM vyAkhyAnamAM cAra cArAnI sudara kathA noMdhAyela che. kSitapratiSThita nAme nagara hatuM. tyAM eka zrAvaka rahe. peAtAnA nirvAha mATe te bhillu leAkeAnA pALAmAM vasatA hatA. puNya cAge te phATI dhananA svAmI banyA. dhIre dhIre vadhatI tenI samRddhi joIne cAra vRddha bhilapuruSe vicAryuM ke A vANIyAnu baMdhu' dhana lai levu. zrAvakane pratidina sAta-ATha sAmAyika karavAnI Teva hatI. eka vakhata madhyarAtrIe te zrAvaka tathA tenI dharmapatnI banne sAmAyika karavAmAM lIna thayA hatA. cAra cArIe khAtara pADI joyu te gRha. pati jAgatA hatA. cAre cAre vicAryu ke thADI rAha jue. gRhapati nidrAdhIna thaze eTale dhana haraNa karI lezu'. gRhapatine e vakhate ja vicAra AvyA ke dravya tA ghaNA bhavamAM maLaze. A bhavamAM paNa ghaNu dravya Avyu. ane gayu. paNa jo mArA jJAnAdi bhAva dravyane krodha-mAna-mAyA-lAbha rUpa cAra cAra harI leze tA hu zuM karIza ? Ama bhAvadravya macAvavA te gRhapati tA uparA uparI sAmAyika karavA lAgyA. te sAthe navakAramatra bhaNatA jAya che. e vakhate pelA cAre cArAne pUrva asakhya bhava upara kareluM dharmAnuSThAna sAMbha LyuM. manamAM ne manamAM cArene thavA lAgyu ke dhikkAra che ApaNane ke A rIte pArakA dhanane mATe IcchA karI rahyA chIe. cArI karavAthI khAdya paulika dravya te Avaze, paNa tema karatAM jJAnAdika evuM bhAva dravya cAlyuM jAya che. dhanya che A zrAvakane ke jeNe ApaNane joI lIdhAM che chatAM peAtAnu kartavya ke lakSya cheADatA nathI. A rIte vAravAra sAmAyika vratanI anumAdanA karatAM te cAre cArA tyAM ja samaktine pAmyA. tyAM ne tyAM ja teoe cArI vage
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 abhinava upadeza prAsAda renA pratyAkhyAna karyA ane dezavirati sAmAyika paNa prApta thayuM. anukame vairAgya vadhavA lAgyuM. zastro mukIne teo bhAva lecanA pariNAmI thayAM. tarata sarvavirati sAmAyikane pAmI gayAM. savAra sudhImAM kevaLajJAna paNa thaI gayuM ne cAre cirAe dravya loca karI dIdho. devatAe AvIne muniveza Ape. Ama mAtra gRhasthanI sAmAyikanuM darzana cAre cerAne sarva virati sAmAyika prApta karAvI mekSa mahelamAM birAjamAna karAvanAruM thayuM. te te gRhasthanuM sAmAyika-lakSa keTaluM ane kevuM suMdara haze !!! A sAmAyika judA judA ATha nAmathI oLakhAya che. kahevAya che te badhAM sAmAyika nA paryAya, paNa dareka nAma pramANe tenA alaga alaga artha paNa sthApita karAyelAM che. A ATha nAmo (1) sAmAyika (2) samayika (3) samavAda (4) samAsa (5) saMkSepa (6) anavadya (7) pariNA (8) pratyAkhyAna e pramANe che. (1) sAmAyika - sAmAyika nAmaka bhedane artha che samabhAva rAkha te. jene mAdhyastha bhAva athavA rAgadveSanA abhAvanI sthiti kahe che. jo candaNeNa bAhuM Alipai vAsiNA vi tacchei saMthuNai jo a nidai mahirisiNo taththa samabhAvA keI caMdana vaDe bhUjAne vilepana kare ane keI vAMsaLA vaDe tene che, keI stuti kare ke keI niMdA kare (paNa) maharSi tenA para samabhAva vALA ja hoya. eTale ke samabhAva sAmAyikanA arthanI spaSTatA karatAM jaNAve ke samabhAvamAM rahelAne keI stuti kare ane keI niMdA kare te paNa te temAM mahAze nahIM ke muMjhAze nahIM, e ja rIte AvA jIvane caMdananuM vilepana athavA vAMsaLAthI chedatA thatuM rUdhira vilepana baMnemAM samabhAva ja rahe che. te ja kharI samabhAvanI sAdhanA. zrI vIra paramAtmAne paNa caraNe Indrae bhakti vaDe sparzanA karI ane caMDakauzika sarSe zreSathI sparzanA karI. sparzanA te bane e karI paNa ekamAM rAga vidyamAna hate bIjAmAM zreSa- eka sparza zItaLatAne detA hatA jyAre bIjAe rUdhiranI dhArA vahAvI dIdhI. te paNa prabhu te alipta ja rahyA. tene te baMne upara samabhAva dhAraNa ja
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ samabhAvanI sAdhanA 137 karyo. AnuM paNa kalyANa thAo ane AnuM paNa kalyANa thAo. baMne ja bodha pAme e ja hatI paramAtmAnI daSTi. kevI addabhuta sAdhanA hatI samabhAvanI ! - sAmAyikane artha karatAM paNa Aja vAta zAstrakAroe jaNAvI che. AraMbhanA kAryo cheDI je sAmAyika karAya che tene vyavahArathI navamuM vrata jaNAvyuM ane jJAnAdi mULa sattA dharma vaDe sarvajIne samAna jANI samabhAva ja rAkha tene nizcayathI navamuM vrata eTale ke sAmAyika vrata karyuM. vyavahAra dharma sAthe jyAre nizcaya dharma jeDAya tyAre te dharma ArAdhana mekSa mAge gamana karAvanAra bane che. harSa pura nAme nagaramAM damadaMta nAmane eka parAkramI rAjA rAjya kare. te jyAre jarAsaMghane yuddhamAM sahAya karavA gayA tyAre hastinApuranA rAjavI pAMDava ane kauravoe ghere ghAlIne hastinApura jItI lIdhuM. damadaMta rAjAe laDAI karIne pitAnuM rAjya pAchuM meLavI lIdhuM. eka vakhata potAnA mahelanI agAsImAM beThe hate. AkAzamAM joyA kare. vAdaLAo gherAya che ane vikharAya che. manamAM citana dhArA pragaTI. AvA ramaNIya vAdaLa vikherAtA zI vAra lAgaze. e rIte anitya bhAvanA bhAvatA vairAgya utpanna thayo. saMsArane asAra jANI putrane rAjaya soMpI saMsArane tyAga karI cAlI nIkaLyA. vihAra karatAM karatAM eka vakhata pahoMcyA hastinApura nagare. kAusagna dhyAnamAM ubhA che tyAM pAMDa pasAra thayA. damadaMta RSine joI ne prazaMsA karI. traNa pravRkSiNa daI munine vaMdanA karI. thoDI vAra thaI tyAMthI kaura pasAra thayA kaurae joyuM ke A muni te e ja jaNAya che, ke je hastinApuranA damadaMta rAjA hatA. temanA hAthe maLelI sajajaDa hAra thai AvI. tarata ITa ane pattharo laI mAMDayA pheMkavA varasAda varasAvI dIdhe ITa-pattharane. damadaMta munine lagabhaga dATI dIdhA ema kahI zakAya. - A rIte pAMDee imata muninI stuti karI ane bahumAna pUrvaka namaskAra karyA. jyAre kIrae niMdA karI upasarga karyo. paNa bane nimittomAM damadaMta muni te samabhAva dhAraNa karI dhyAnamAMthI vicalIta na thayA.
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 abhinava upadeza prAsAda pAMDavee stuti-vaMdanA karyA te yaza nAma kamane udaya ane kauravoe upasarga-nIMdA karyA te apayaza nAmakarmane udaya. e rIte rAga-dveSa para kAbu prApta karI kevaLajJAna pAmI mekSe pahoMcyA. zrAvakoe paNa A rIte chavoTuM zrAvakSayami mAM sAmAyika nAmaka kartavyanuM pAlana karatAM samabhAvanI sAdhanA karavI joIe. (2) samayika - samayika eTale jagatanA sarva jIva pratye samadaSTi keLavavI. sarva jIvo pratye samabhAva utpanna thayA pachI sAmavata, sarva bhUteSu ukti anusAra sarva pazu-pakSI ane prANIone Atma (pitA) samAna gaNavAnI buddhi hevI lAmemi sava nI gAthAmAM jaNAvela niti nava mukuM pada mujaba maitrInI vAta sAkSAt thavI. sarvatra maitrImupakalpayAtma _zcityo jagatyatra na ko'pi zatruH kiyadina sthAyini jIvite'smina ki khidyase vairidhiyA parasmina he Atmana tuM sarvatra maitrI kalpI le. A jagatamAM tAre kaI zatru che ema ciMtavIza nahIM. ahIM keTalA divasa besI rahevAne che ke nAhaka bIjA upara vera rAkhIne kheda pAme che. zAMta sudhArasa granthamAM A vAta vinaya vijayajI mahArAje pharamAvI. e ja vAtane paDaghA punya prakAzanA stavanamAM paNa saMbhaLAya che. sarva mitra karI citave sAhelaDI re keI na jANe zatru te (sAhelaDI re) rAga dveSa ema pariharI sAhelaDI re kIje janma pavitra to (sAhelaDI ) saMkSepamAM kahIe te sarvane mitra jevA mAnI badhA ja pratye samadaSTi keLavI ane samabhAvanI sAdhanA saphaLa banAvavI e sAmayika sAmAyika tAraja muninuM daSTAMta A bhedane samajavA jaNAvAyela che. rAjagRhI nagarImAM zreNika mahArAjA mATe eka sonI raja 108 sonAnA java ghaDe. zreNika mahArAjanA jamAI ke je metAryamuni nAme vicarI rahyA hatA te mAsakSamaNane pAraNe sonInA ghera padhAryA. senI
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ samabhAvanI sAdhanA 139 paNa atyaMta pramudita banI lADavA vaherAve che. Aja phaLyo ghara AMgaNere, viNa kAle sahakAra hatya bhIkSA che sUjhatIre, modaka taNe e AhAra metAraja yunivara dhanya dhanya tuma avatAra metAraja muninI tapazcaryAnI anumodanA karate sonI gharamAM gaye. bahAra zreNika mahArAjAnI AjJAthI ghaDelA ane jinabhakti mATe ja dharavA taiyAra thayelA 108 senAnA javalA paDelA che. eka kauca pakSI AvyuM ne sarva javalA gaLI gayuM. metAraka munie paNa te joyuM. pakSI te uDIne uce besI gayuM. senI bahAra Avyo. paNa jyAM juo tyAM javalA na maLe. sAdhune pUchyuM A javalA kayAM gayA ? sAdhune thayuM ke jo huM satya belIza te sanI A pakSIne mArI nAkhaze. mAramAra sarva bhUte ema samajI metA munie mauna dhAraNa karyuM. tenA manamAM dayAnA aMkuro phUTI gayA. sonI vAraMvAra pUche che paNa munirAja jaNAvatA nathI ke javalA kayAM gayA. te te basa mauna dharIne kAussaga dhyAnamAM lIna banI gayA. senIne thayuM ke javalAne ciranAra nakkI A sAdhu pote ja che. dhavaza banIne lIlA cAmaDAnI vAdhara muninA mastakane kasIne bAMdhI dIdhI. Ane babaranI zikSA thaze eTale meLe bolaze tema vicArI senI ubhe che. metArya munie te zarIranI mamatAno tyAga karI dIdho. sonIne kaMI paNa vAMka-gune vicAratA nathI paNa potAnA AtmAnI ja nIMdA karI rahyA che. sonIe taDakAmAM ubhA rAkhI dIdhA hovAthI muninA pagamAM phelA upaDI gayA. cAmaDI taDataDa tuTavA lAgI. chatAM AvI asahA vedanAne samabhAvathI sahana kare che. phaTaphaTa kuTe hADakAI taDataDe taTe cAma 'sonIe pariSaha dIyo muni rAkhyo mana ThAma metAraja munivara dhana dhana tuma avatAra. metAraja muni barAbara samajatA hatA ke je senIne koMca pakSIne nAma ApIza te te te pakSIne mArI nAkhaze ane pakSI paNa durtho
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda 140 nathI nIca gatine pAmaze tethI pAte samabhAve kaSTane sahetA zubhadhyAnamAM AgaLa vadhe che. gajasukumAlane yAda karyA, khaMdhaka muninA ziSyAne pApI pAlake pIlI nAkhyA tA paNu kSamAbhAva dhAraNa karI rahyA hatA tenI vicAraNA karI. sukeAzala munine saMbhAryA tema karatA karatA zukala dhyAnanI dhArAe caDhelA muni kevalajJAna pAmI meAkSe sIdhAvyA. kaThIyArIe bhAra mukayA. avAjathI koiMca pakSI jAgI gayuM. tenI viSTomAM javalA paDelA joi seAnI paNa pastAyA ane muni vezane dhAraNa karIne rahyo. AvI samabhAvanI sAdhanA ke samayaka sAmAyika dvArA zrAvake paNa kvIr Avarasami mAMnA prathama Avazyaka rUpa kartavyanI pari pAlanA karavI joIe. jo ke manaha jiNANuM sajjhAyamAM mukela chellu' vAkaya khAsa maraNIya che niSka supuSkarNA -kartavyanuM pAlana karI paNa nitya sugurunA upaderAthI. eTale ke gurunI nizrAmAM ane jinAjJA pUrNAMka samabhAvanI sAdhanA karI. # ma
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ (15) sAmAyika-mahatva - Ise kharyA vinA punya meLavo deza sAmAyikaM zrAddho vitanvan ghaTikAdvayama dravyAdInAM vyayAbhAvA-daho puNyaM mahada bhaveta be ghaDInuM deza sAmAyika AcaratA zrAvakane dravyAdikanA vyaya vinA paNa kharekhara keTaluM moTuM puNya thAya che. sAmAyika mATe be ghaDInuM pramANa lakhyuM. be ghaDI eTale aDatAlIsa miniTa. be ghaDI paryata vacana yoga ane kAyAganI nivRtti. eTale ke bolavA-cAlavAnuM baMdha karavuM. mAtra dharmadhyAnamAM magna rahI, pariNAma vizuddhi mATe prayatna kare. AvA samaye zrAvakane sAdhu sarI gaye. samajo rUa sAvo dRva. A rIte be ghaDInuM deza sAmAyika jJAna-darzana-cAritrane lAbha apAvanAru thAya che. - uttarAdhyayana sUtranA ra9mAM adhyayanamAM kahyuM ke he bhagavan! sAmA yikathI prANIne zuM lAbha thAya? gautama ! sAmAyikathI sAvadyAganI virati thAya...paraMparAe mokSa prApti. paNa sAmAyikamAM prAthamika zarata zuM mukelI che? samatA- "samabhAva" keLavavuM te. jozuA lebamena jyAre yuvAna hatA te samayane eka prasaMga che. pitAnA jIvanamAM kaI kaI vastu prApta karavI, kaI kaI upalabdhi hastagata karavI ke kaI % siddhi hAMsala karavI tenA svapna jue. teoe potAnI IcchIta vastuonI, svAstha, suyaza, zakti, saMpattInI yAdI banAvI. thoDA divase mATe te bAbata prayatno paNa karyo, paNa kaMI vizeSa pragati thatI jaNAI nahIM. pitAnI samagra yAdI laI pahoMcyA anubhavI ane paripakava vRddhA pAse. yAdI batAvIne te vRddha mANasane pUchyuM ke A badhuM prApta karavAthI jIvananI samasta upalabdhi siddha na thaI zake? vRddhanA mukha upara smita pharakI gayuM. vRddha mANasa kahe vAha! yAdI te khUba sarasa banAvI che. paNa eka mahatvanI vastunA abhAve tamArI yAdI nirarthaka banI jaze. ATaluM kahI te vRddha mANase hAthamAM kalama lIdhI. samagra yAdIne aMte seMThu samatA ane zAMti,
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 abhinava upadeza prAsAda jozuA lebamenane samajAI gayuM ke mananI zAMti ane samatA vinA A badhI ja prApti nirarthaka banavAnI che. ApaNe ahIM sAmAyikanA kartavyanI vAta jaNAvatA te mAtra be ghaDI ja eTale ke phakta aDatAlIza miniTa mATe ja samatAnI sAdhanA karavAnuM jaNAvela che. zrAvakane mATe manaha jiNANuM sajhAyamAM kartavyanI nedha karatAM jaNAvyu che ke jIvo sAvAmi 3 jutto Tropha 16 vivAM - prati dina che AvazyakamAM udyama vaMta rahe. A cha AvazayakamAM sarva prathama Avazyaka mukayuM sAmAyika. sAmAyika eTale zuM? sAmAyika zabdanI vyAkhyA judA judA sAta nAnI apekSAe karatAM jaNAve ke (1) nagamanaya - sAmAyika eTale mekSa, kema ke sAmAyika mekSanA kAraNarUpa che. (2) saMgrahanaya - jIva athavA AtmAne pitAne mULa guNa tene ja sAmAyika kahevAya. (3) vyavahAra naya : samatA ane yatnAe pravartavu tenuM nAma sAmAyika. (4) zabda nama:- aSTa pravacana mAtAnuM pAlana, sAvadyogathI nivartana ane kaSAyane tyAga tene sAmAyika kahevAya. (5) samabhirUDha naya - apramattatA keLavAyAthI utpanna thatA je svAbhAvika guNe te ja sAmAyika kahevAya.. (6) evabhUta naya - mana vacana kAyAnA yoge sAvAyegathI nivartavuM tene sAmAyika kahevAya. (7) hajunaya :- uparoga rahita bAhya yatna te sthUla sAmAyika ane upaga sahita bAhya yatnane sUma sAmAyika kahevAya. A rIte pratyeka nA sAmAyikane alaga alaga rIte oLakhAve che. temAM mAtra vyavahAra nayane lakSamAM rAkhIne samabhAvanI ArAdhanA dvArA sAmAyikanI sAdhanA kare te kramazaH bIjA nAnI vyAkhyA sArthaka banAvI zakaze. sAmAyika eka evuM sAdhana batAvela che jemAM paise khacyA vinA punya meLavI zakAya che.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ pase kharyA vinA punya meLave 143 upadeza prAsAda granthamAM zrImAna vijaya lakSamI sUrijI mahArAjA sAmAyikanuM mahatva pharamAvatA jaNAve che ke be ghaDI samabhAve sAmAyika karate zrAvaka 92 karoDa, 59 lAkha, 25 hajAra 9ra5 1/3+ 89 popamanuM devatAnuM AyuSya baMdhAya che. vaLI je kaI mese gayA che, jAya che ke mekSe jaze-te sarva sAmAyikanA prabhAvathI jANavA. divase divase lakkhaM dei suvannassa khaMDiyaM ego iyaro puNa sAmAiya karei na pahUppae tassa saMbadha prakaraNamAM zrAvaka vrata gAthA 113mAM jaNAve ke eka manuSya dararoja lAkha khAMDI suvarNanuM dAna kare ane bIje mANasa rAja sAmAyika kare te paNa dAna denAre (mANasa) sAmAyika karanArane pahoMce nahIM. mATe ja ApaNe AjanuM parizIlana rAkhyuM po kharcA vinA punya meLopaNa zrAvakanuM AkharI lakSaya te makSa ja hoI zake, puNya upAjana karavAnuM nahIM. e vAtane dhyAnamAM rAkhI jJAnI purUSe jaNAve che ke karoDe janma sudhI tIvra tapa karanAre AtmA jeTalA karmo khapAvI na zake teTalA karmo samatAbhAvathI bhAvita cittavALe AtmA ardha kSaNamAM khapAvI zake che. Aja che sAmAyika karavAnuM sAcuM mahatva ke koI nagaramAM eka dhanADhaya zeTha rahetA hatA. te khUba ja dAtAra hatA paNa pAtra ke apAtranI vicAraNA karyA vinA lAkha suvarNanuM dAna Ape, pachI pitAnA palaMga parathI nIce utare. te zeThanI paDezamAM rahetI eka vRddhA haMmezA eka sAmAyika kare. eka vakhata keI kAraNavazAt te gRhasthane dAnamAM ane zrAvikAne sAmAyika karavAmAM kaMIka aMtarAya thayo. baMnene ati kheda thavA lAgyo. te vRddhAne kheta sAMbhaLI pelA gRhastha garvathI kahyuM ke are eya DezI tuM ATalo badhe valopAta zene karI rahI che? have je mANasane sAmAyikanuM mahatva khabara nathI tene zuM khabara paDe ke eka sAmAyika na thavAne valepAta keTale ane kevuM hoya? sAmAyikanI prItine jaNAvatA pUjya Agama dvArakA zrIe pravacana zreNImAM jaNAvyuM ke tIrthaMkarapaNAnI je kaI jaDa hoya te te che sAmAyikanI prIti. anyathA tIrthaMkara thaI zakAya ja nahIM.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 abhinava upadeza prAsAda kRSNa mahArAjA ke zreNika mahArAjAnI sthiti kevI hatI? sArI strI jue tyAM te jANe sukAvA mAMDe. keTakeTalA jokhame kheDatA strI meLavavA mATe. keTalI laDAIo karI hatI kRSNa mahArAjAe mINa vagere strIne meLavavA. ATaluM karavA chatAM jyAM sAmAyika-saMyama zabda kAne paDe eTale khalAsa. pachI na strIne zaga, na kuMvarane rAga ke na kuMvarIne rAga. abhayakumAra keNikane garbhathI oLakhe che. celaNane zreNikanA AMtaraDAM khAvAnI IcchA thaI te je rIte abhayakumAre purI karI, je rIte pitAnI buddhipUrvaka calaNuM rANune dohadane saMkhyA , te jotA janmathI ja keNika ke pAkaze te abhayakumArane khabara haze ke nahIM? tene hAthamAM rAjya Ave te nakheda vALI deze te paNa nakkI haze ke nahIM ? chatAM jyAM sarvavirati sAmAyika levAnI vAta AvI tyAM zreNike cUM ke cA na karI. are mahAmahe meLavelI rANI dIkSA levA taiyAra thaI te kRSNa mahArAjA paNa avAja na kare. kema ke sarvavirati sAmAyika pratye ananya rAga che. cauda pUrvadhara paNa sAmAyika ure pachI thAya. tIrthaMkara paramAtmAne paNa mana:paryavajJAna sAmAyika uccare tyAre ja thAya che. zAsana paNa sAmAyika che tyAM sudhI ja cAlu che. prabhunI pahelI dezanA niSphaLa gaI kema kahyuM? kAraNa keI sAmAyika uccaranAra na malya. tIrthanI utpattine ke TakavAne AdhAre ja sAmAyika che. je divase sAmAyikavALuM kaI ja nahIM rahe te divase tIrtha paNa nahIM rahe. paNa sAmAyikanuM mahattva na jANate dhanADhaya zeTha te pelI DizIne valopAta joI samajI zakatuM nathI eTale pUche che ke are DezI eka vastrane kaTake laI hAtha para Ama tema pheravya ke na pheravya temAM zuM bagaDI gayuM? tAruM kayuM punya ochuM thaI gayuM? tArI sAmAyikamAM eka paisAno kharca te bilakula thatuM nathI. je AvA kapaDA UMcA nIcA karavAmAM ja dhama thatuM hoya te duniyAmAM kaI dAna Ape ja nahIM. A vAta sAMbhaLI vRddhA belI uThI, zeTha ! AvI vAta na karate.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ pise kharyA vinA punya meLo 145 kema ke guru mahArAje kahyuM che ke suvarNa-maNInA pagathIyAvALuM maMdira karAve tethI paNa sAmAyikamAM ghaNuM punya thAya che. sAmAyika zabdamAM samAya padane sun pratyaya lAgI sAmAjika banyuM. samAya eTale sama ne sAya. paNa sama eTale zuM ? (2) sama :- samasthiti svarUpamAM lInatA ke magnatA. anAdi kALathI AtmAnI sthiti viSama che. te maTADIne sama karavI. (2) sama :- samabhAva, mitratA ke baMdhutva. anya sarva jene AtmA saIza mAnavA ane temanI sAthe samAna rIte vartavuM te. (3) sama :- rAga dveSa rahita avasthA, madhyasthatA ke vItarAgatA. A arthano marma e che ke Asaktine kAraNe padArthomAM karelI mane ke amaneza, ISTa ke aniSTa athavA priya ke apriyapaNAnI kalpanAne dUra karavI. (4) sama:- darzana, jJAna ane cAritrane samanvaya. A arthanuM rahasya che- zraddhA ane jJAna pUrvaka cAritranI sudhAraNa karavI. AvA prakAranA sama ne lAbha tene sAmAyika kahevAya. have bele pase kharcA vinA punya maLe ke nahIM ? (male) are punya zuM punya ke pApa badhA prakAranA karmone bhukko bolAvane mokSa paNa maLI jAya. paNa paisA kharcIne kadI mekSa malatA nathI. anukrame te gRhastha zeTha ArtadhyAna karate mRtyu pAmyA. ane hAthI thaye. ane te vRddhA sAmAyikanA dhyAnamAM mRtyu pAmI ane rAjAnI putrI thaI. eka vakhata rAjAnA mANase te hAthIne pakaDI lAvyA. rAjAne hAthI pasaMda Avyo ne teNe hAthIne paTTahati pade sthApe. rAjamArge cAlatA eka vakhata hAthIe potAnuM ghara vagere joyuM. te jotAM tene jAti smaraNa jJAna utpanna thayuM. badhuM yAda AvatA mUcha khAIne tyAM ja DhaLI paDayA. A dazya jevA rAjakumArI paNa tyAM AvI. vicAra karatAM karatAM tene paNa jAti smaraNa jJAna thayuM. pitAnA be hAtha vaDe hAthIne uThADavA prayatna karyo paNa hAthI uThayo nahIM tyAre rAjakumArI belI uTha siThi mama bhaMtakara kari huo dANavaseNa huM sAmAiya rAjadhua bahu guNa samadiya teNa
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda he zeTha! kaipaNa ta ta karyAM vinA tu' ubhA thA. kema ke tuM dAnanA prabhAva thakI hAthI thayA che ane hu' sAmAyikanA prabhAve karIne rAjaputrI banI chuM jo dAna karatA paNa sAmAyikanuM punya mATu' che. ApaNe prAraMbhamAM ja sAmAyikanA mahattvane pragaTa karatA zrlekamAM A vAta jaNAvI che. 146 " dravyAdonAM vyayAbhAvAt aho puNyaM mahad bhavet dravyAdikanA vyaya karyA vinA are keTaluM' mATu' punya badhAya che. -paisA kharcyA vinA paNa punya meLavavAmAM sAmAyika nA phALA keTalA ? pelA hAthI tarata pratibAdha pAmI gayA. rAjakumArIne petAnA guruNI pade sthApIne te ubhayakAla sAmAyika karavA mATe pRthvI taraph ja dRSTi rAkhI samabhAvathI rahevA lAgyA. kALakrame mRtyu pAmIne sahasrAra nAmanA devalAke devatA thayA. }} jo jo A vAta sAMbhaLIne camakatA nahI' ke hAthI deva karyAMthI thAya ? karmagranthanA sAmAnya abhyAsa hoya tene paNa samajAya tevI vAta che. devalAkamAM manuSya karatA tiryaMcA ja vadhAre jAya che. hAthI paNa sAmAyikanA prabhAvathI AThamAM devalAkamAM devapaNe utpanna thayA. AjanA viSaya paNa A ja chene ke paisA kharcyA vinA punya meLavA. eka tarapha rAgarUpa mATA samudra rahelA che. bIjI tarapha dveSarUpI dAvAnaLa saLagI rahyo che. ApaNe te baMnenI vacce rahIne jIvana vitAvavAtu che. eTaluM samajIne je madhyama mArga apanAve che tene "samatA" kahevAya che. ito rAgamahAMbhodhiH ito dveSa davAnalaH yastayormadhyagaH paMthAH tatsAmyamiti gIyate A sAthe zrAvakane samajavA yAgya bIjI vAta paNa sAmAyikamAM mukelI che, te che- sAvanuM noma vakhtalAmi-sAvadya ceAganA paccakkhANu. sAmAyikamAM pUrva zarata rUpe A vAta remi mante sUtramAM lakhI dIdhI pUrvAcAryoe paNa kahyuM che ke sAvadya yAgane cheDIne karavA ceAgya evu sAmAyika kevalI bhagavaMtAe prazasta (zreSTha) kahyuM che. Avu' sAmAyika gRhasthanA zreSTha dharma rUpa jANI AtmAnuM' hita
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ paise kharyA vinA punya meLave 147 karanAra purUSoe paralakane mATe AcaravuM zreyaskara che. A rIte sAmAyikamAM samabhAvanI sAdhanA sAthe bIje mahattvane pAye zrAvake smaraNamAM rAkhavAne, te sAvadyAga karma nA viramaNa rUpa paNa che. te sAmAyikane zAstrakAro ATha nAmathI oLakhAve che. sAmAiva samaiva sammavAo samAsa saMkhevo aNavajja apariNNA paccakkhANe ta caThThA (1) sAmAyika (2) samayika (3) samavAda (4) samAsa (5) saMkSepa (6) anavadya (7) pariNA (8) paccakkhANa samavAda sAmAyikane oLakhAvatA zAsakAra maharSi pharamAve che ke samavAda eTale rAma tene choDIne yathAsthita nivAM vacana kahevuM. nirbhayatA vinA satya vacana bolAtuM nathI. mAnavI kregha vaDe, lAbha vaDe, bhaya vaDe ke hAsya vaDe asatya bhASaNa kare che, paNa sarvathA satya bhASaNa mATe te nirbhayatAnuM tattva jarUrI che, je rIte kAlikAcAye nirbhaya paNe dattane jaNAvyuM ke sAtame divase tAruM meta thaze turamaNa nAme nagarI hatI. tyAM kuMbha nAmane rAjA rAjya kare. te rAjAne eka datta nAme purohita mitra hatA. maitrI saMbadhe datta purehitane rAjAe maMtrI padavI ApI. ane dare hiMsaka yA zarU karI dIdhAM A prakAranA yajJa karIne datta maMtrI vikhyAta banI gayo. eka divasa kuMbharAjAne keda karIne jAte ja rAjA banI beTho. e vakhate te dattanA mAmA ke je kAlikAcArya nAme AcArya hatA, te e ja nagarImAM padhAryA. datta maMtrInI mAtA jaina dharmI hatA. tethI teNe dattane kahyuM ke tuM mAmA mA'rAjane vaMdana karavA jaI Ava. datta maMtrIe kAlikAcAryane pUchayuM ke A yajJanuM mane zuM phaLa maLaze. AcArya mahArAjazrIe jaNAvyuM ke tame je yajJa karI rahyA che tethI nIce naraka gatinI prApti thAya. datta kahe tamArI vAtanI kaI sAbItI ApI zakaze? AcArya mahArAjazrIe jaNAvyuM ke hA ! AjathI sAtame divase gheDAnA DAbalAthI uDelI viSTA tamArA mukhamAM paDaze ane te anumAnathI tamArI narakagati nakakI thaI jANaje. kAlikasUrie je nirava vacana karyuM tenuM nAma ja samavAda, zrAvakanA chatrIsa kartavya varNavatA jaNAve ke chAvIha bAvakSayamI
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 abhinava upadeza prAsAda 3qto dRora parivAM. te cha AvazyakamAMnuM prathama Avazyaka te sAmAyika. A sAmAyikanI eka vyAkhyA karatA jJAnI puruSee lakhyuM rAvata savA varSaH sAvadya vyApArane tyAga karyo che jeNe paNa sAvadya vyApAra te mana vacana ane kAyA traNe prakAre tyajela have joIe. temAM vacanathI sAvadya vyApArane tyAga e nivRtti dharma jaNAve che paNa pravRtti dharma zuM kare ? pravRtti ghama te nirava vacana pragaTa karavuM. te, tenuM nAma ja samavAda. AvA samavAda sAmAyikane dhAraNa karanArA kAlikasUrijIe datta rAjAne spaSTa kahI dIdhuM ke sAtame dine tArA mukhamAM viSTA paDaze. datta te kedhathI dhamadhamI ga. juo mA'rAja sAtame divase tame kahyuM tema nahIM thAya te huM tamane mArI nAkhIza. - AkhuM zahera sApha karAvI dIdhuM. kyAMya keI jAtanI gaMdakI na rahI. AcArya mahArAja pharatA rAja sevake cheThavAI gayA. datta pote paNa aMtaHpuramAM cAlyo gayo. barAbara cha divasa pasAra thayA. sAtame divase tene manamAM evuM thayuM ke Aje ATha divasa che mATe have jaIne AcArya mahArAjane haNI nAkhuM. loke te tenAthI bhayagrasta hatA ja. tethI koIe kaI jaNAvyuM nahIM ne rAjA nIkaLe cheDA para. rastAmAM koI mALIne hAjate javAnI zaMkA thaI. rastAmAM ja viSTA karI upara puSpo DhAMkIne bhAgyo. gheDA para nIkaLelA dattanA ghaDAne paga paDaye tenI upara ane viSTa uchaLIne tenA mukhamAM paDI. AcArya mahArAjanA vacana para vizvAsa AvatA tarata pAcho pharyo. A tarapha ekAMtane lAbha laI kuMbharAjAnA sainike e rAjAne kedamukta karAvyA ne datta pAchA pharatAM loDhAnI keTaDImAM purI dIdhuM ane tyAMthI mRtyu pAmI te sIdhe narakamAM gaye. * A rIte kAlikAcArya e pitAne bhANeja tathA rAjA banI beThelA evA dattane nirbhaya paNe je satyavacana kahI dIdhuM e samavAda sAmAyika.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ paise kharcA vinA punya meLave 149 rahevuM kAlikasUri parijana vacana bhUri Ajaha sehavuM navi kahevuM jUTha bhayAdikejI samavAda sAmAyika pachIne bheda che samAsa sAmAyika. samAsa sAmAyika eTale thoDAja zabdamAM tatvane jANavuM te. cilAti putrane mAtra upazama-viveka ane saMvara traNaja pada muni mahArAje kahyA chatAM tene artha vistArathI sadagati sAdhI gayA. . suSamA nAmanI strI para atyaMta rAgadazAne dhAraNa karelA cilAtIputra pAchaLa suSamAnA cAra bhAI tathA pitA ghaDA doDAvatA AvI rahyA che, cilAtIputrane thayuM ke have bacavAno kaI rasto nathI, tarata potAnI prANapriyA suSamAnuM mastaka dhaDathI juduM karIne dhaDane pheMkI bhAgyo. eka hAthamAM khaga che, bIjA hAthamAM suSamAnuM lehI nItaratuM mastaka che, ne bhAgyo jAya che, tyAM cAraNamunine joyA bolo mahArAja jaldI batAve dharma zuM che.? cAraNa munie joyuM ke jIva gya dekhAya che. tarata traNa pado kahyA upazama-viveka-saMvara. ane tyAMthI uDI gayA. cilAtIputra stabdha dazAmAM traNe padanI artha vicAraNA karI rahyo che, dhIme dhIme tenI jJAnadazA jAgrata thaI. upazama eTale kaSAyanI upazAMti-arere mArA hAthamAM te khaga che. khaga e dhamadhamatAM kedhanuM pratika che. basa samajAI gayuM upazama pada ne tyAMja khaDjhane pheMkI dIdhuM. viveka eTale sArAsAranI samaja, heya upAdeyanuM jJAna, AmAM ane zarIra baMne alaga alaga che. suSamA para rAgadazA hatI te barAbara paNa have te mAtra tenuM mastaka mArA hAthamAM che. turaMta rAga dazA marI paravArI. pragaTI gaye viveka tenA AtmAmAM. tyAMja mastakane pheMkI dIdhuM. saMvara padanI vicAraNA cAlI karmone AtmA tarapha AvatA rokavA saMvati rUti saMvara tyAMja cilAtIputra kAusagnamAM sthira thaI gayA. aDhI divasa rahyA tyAM ne tyAM. zarIra upara uDelA lehInI gaMdhe gaMdhe kIDIe AvI ne zarIra cALaNI jevuM karI dIdhuM, pagamAM dAkhala thayelI
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 abhinava upadeza prAsAda kIDI mAthAmAMthI nIkaLe. chatAM saMvara padanI vicAraNAmAM caDelA cilAtI muni jarApaNa calIta na thayA. A thaI samAsa sAmAyika. kAyotsargamAM sthira banelA cilAtI munie eka paNa pise kharca paDo khare? chatAM samAsa sAmAyikanuM phaLa keTaluM? jIvanabharanI Azravamaya-pApamaya jIdagI chatAM aDhI divasanuM sAmAyika tene saddagati apAvanAra banyuM. eja che A pari. zIlanane sAra-pI kharyA vinA punya meLo. sAmAyikanA mahatvane samajI tame sau sAmAyikane AdaranArA bane eja zubhecchA,
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ (16) sAmAyika-karamabhate - pApa nivRttinI pratIjJA sAvadha karma mukAsya duni rahitasya ca samabhAvo muhUrta tad vrataM sAmAyikA hvayam Avazyaka sUtramAM chaThThA adhyayanamAM pahelA zikSApada (Avazyaka) sAmAyikanuM varNana karatAM uparokta zlokamAM jaNAvyuM ke sAvarakarma (pApa vyApAra) mukta ane durgAna rahita evA AtmAne je muharta pramANa samabhAva te sAmAyika vrata kahevAya che. A rIte sAmAyikamAM cAra bAbata darzAvI (1) sAvadha karmathI mukta hevuM te (2) durthona rahitatA (3) samabhAvalInatA (4) muhurta pramANu eTale ke be ghaDI--athavA te aDatAlIza minITa. sAvadha karma eTale manathI duSTa ciMtavana, vacanathI asatyAdi bhASaNa, kAyAthI hiMsAdi azubha pravRtti. A sarvathI mukta thavuM te savA karma muktasya. samabhAva eTale rAga dveSanA nimitta hovA chatAM rAga dveSathI para rahevuM te. A bane bAbatane be ghaDI sudhI TakAvI dharmadhyAnamAM sthira thavuM te sAmAyika. tame paNa sAmAyika kare tyAre vacana ane kAyAne sAvadya vyApAra te baMdha karI de che te mAnI laIe paNa samabhAvamAM TakavA mATe prayatna keTale karyo? - eka yuvAna ja karATe zIkhavA jatA. rastAmAM eka vakhata keI guMDAe tene re kayA, dhamakI ApIne te yuvAnanA gaLAmAMthI ceIna kADhI lIdhI. yuvAnane jANatA hatA te lokone manamAM thayuM ke hamaNuM A bleka beTa cempIyanabhAI (karATenI eka cokkasa parIkSA pAra karI cUkelA) pelA guMDAne pADI deze, Aja te karATene dAva khelAI javAno. paNa je dazya bhajavAyuM che te taddana viparIta ja hatuM. pelA yuvAne te bhayathI tharatharatA pitAnA kAMDethI ghaDIyAla paNa utArIne
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda 152 ApI dIdhI. paricitAne manamAM thayuM ke are tA A bhAie ATalA divasa karATenA kalAsamAM jai karyuM zuM? tame paNa rAja sAmAyika karI che ne ? paNa samabhAva AvyA kharA kai ? rAga dveSa para kAi jAtanA kAbu AvyA marA sAmAyika nA a ke tAtparya e ja ke AtmAnI svAbhAvika sthitinI prApti thavI. bhagavatI sUtra prathama zatakanA navamA uddezamAM A ja bAbatane jaNAvatAM kahyuM ke eka vakhata zrI pArzvaprabhunA kAlAsyaveSi aNagAre vIraprabhunA sthavIrAne pUchyu. ke. me lakhkho sAmAC? ke me annA sAmAgusla aTle huM Aya bhagavaMtA Apanu` sAmAyika zu? ane sAmAyikanA atha zA ? tyAre sthavirAe jaNAvyu ke mAyAne antro sAmAyaNa gAyAne akhkho sAmAyarsa madde ! he A! AtmA e amAruM sAmAyika che, ane AtmA e ja sAmAyika nA artha che. tAtpa e ke AtmAnI svAbhAvika sthitine prApta thavu' te ja sAmAyika. zrIpura nagara nAme eka nagara hatuM. tyAM padma zreSThI nAmaka zreSThIne kezarI nAme putra hatA. kezarIne kusa`ga lAgI jatAM te cArI karatAM zIkhyA. rAjAne kezarInA pitAe vAta karI. paNa kezarI cAra sudharyA nahI' eTale rAjAe tene hadapAra karI dIdhA. kezarI gAma bahAra gayeA. sAvaranI pALa uparathI vRkSa upara carcA. tyAMthI sava dizAmAM najara karatAM tenI najara keAI siddha puruSa upara paDI. siddha purUSa AkAzamAMthI utarIne sarovaramAM snAna karavA garcA. kezarI cAranA dimAgamAM jhabakArA thayA. utaryA sarovaranA kinAre ane lAga joI ne siddhapuruSanI caraNu pAdukA paherI kezarI cera AkAzamAM uDI gayA. badhAnuM dhana haraNu karavA lAgyA. game tyAre rAjAnA ataHpuramAM paNa javA lAgyA. rAjAe khUba tapAsa karI. cAranA patto lAgatA nathI. rAjA vanamAM gaye tyAM teNe rastAmAM caDikAnI divya pUjA thai hoya tevA prAsAda joyA. e prAsAda joI ne thayuM ke nakkI cAra ahIM AvavA joIe, rAjA barAbara cAkI rAkhIne beThA che. cArane kalpanA paNa na hatI
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa nivRttinI pratijJA 153 ke AvA jaMgalamAM have tene keda pakaDI zake. nityakrama pramANe te te AvI gaye. reja to caMDikA devInA prAsAdamAM devInI pUjA vidhi bahu bhaktibhAvathI kare. paNa Aje te jevI teNe caraNa pAdukA utArI ne maMdiramAM paga mukavA gayo tyAM te rAjAe eka pAdukA upADI lIdhI. devIne namana karavA mATe nameluM coranuM mukha ekadama camakayuM. cora bhAge tyAMthI. kema ke caraNa pAdukA vagara tene uDavuM azakya banI gayuM ane rAjAnA hAthe pakaDAvAne bhaya vadhI gayA. bhaya vihavaLa evA te kezarI cAre eka muni mahArAjane nihALyA. tarata ja prazna karyA ke bhava paryata karelA pApane tyAga kaI rIte thAya? kaI rIte chuTAya temAMthI ? guru mahArAje tene sAmAyikanuM svarUpa samajAvyuM. samabhAvamAM lIna thaI eka muhurta mAtra paNa zubha dhyAna karI zake te tArA samagra bhavanA saMcita pApane paNa bhukko thaI jAya. guru mukhe sAmAyikanuM phaLa sAMbhaLI pUrve karelA pApono pazcAtApa karatA karatA zubhadhyAnamAM ArUDha thayA. tyAM ne tyAM be ghaDImAM kevaLa jJAna prApta karyuM. devatAo AvI temane rajoharaNa tathA veza Ape ne sAmAyikanA prabhAve kezarI caramAMthI banI gaye kezarI muni. teTalAmAM rAjA tyAM pahoMcyo. eka corane badale samatAvAna saMyamIne joIne AzcaryamAM mukAI gayA. tyAre kezarI kevalI belyA ke rAjA tuM jarA paNa Azcarya pAmIza nahIM kema ke A badhe sAmAyikano prabhAva che. pratihanti kSaNArddhana sAmyamAlaMdhya karmavata yannahanyAnnarastIva-tapasA janma koTibhiH keI puruSa karoDa janma sudhI tIvra tapasyA karavA vaDe jeTalA karmone haNa zake nahIM teTalA karmone samatAmaya sAmAyikanuM Alekhana karanAra puruSa ardha kSaNamAM haNI zake. rAjAne paNa sAmAyikanuM mahatva samajAyuM. tene te zAstra vAkaya sAthe pratyakSa purA malI gaye. jIvana bhara cerI karanAra ane laMpaTa banele cera najara sAme ja be ghaDImAM kevalajJAnI thaI gayA. rAjA ja sAta sAmAyika karavAne niyama karI ghera AvyA.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda A rIte zrAvake paNa sAmAyikAdi cha AvazyakamAM udyamavata rahevu joie. paNa sAmAyika eTale zuM? 154 pharI pharIne e ja prazna che tamArI sAme. kema ke A samagra parizIlana sAmAyikanI ja AsapAsanI vicAraNA mATe che. sAmAyikanA suMdara spaSTIkaraNa mATe remi bhakte nI vicAraNA ati upayAgI banaze. remi mate -- he bhadanta ! he bhagavan ! he bhayAMta athavA teA he pUjya A pramANe gurune Ama traNa karavA pUrvaka sAmAyikanA Arbha karyo AraMbhamAM gurune kema yAda karyA ? sa` dharma anuSThAnAmAM zurvAjJA Avazyaka che. guru hAya tA guru pratyakSathI ane na heAya te gurupaNAnI sthApanA karavA pUrvaka samakSa mAnIne ja anuSThAnA karAya. remi samAjJa--hu' sAmAyika karu chuM. sAmAyika eTale AtmAne samabhAvamAM sthira karavA. viSamatAnA abhAva ane svarUpamAM lInatA. ha sAmAyika eTale sadavartana, * sAmAyika eTale zAstranusArI zuddha jIvana gALavAnA prayatna. 0 sAmAyika eTale samasthiti arthAt viSamatAnA abhAva utpanna karavAnI kriyA. 0 sAmAyika eTale sarva jIvA pratye mitratA ke baMdhutvanI lAgaNI keLavavAnA prayAsa. 0 sAmAyika eTale samabhAvanI sAdhanA arthAt rAgadveSane jItavAnA parama puruSArtha. 0 sAmAyika eTale samyak vastunI prApti arthAt samyag jJAna, samyag darzana, samyag cAritranI spanA. 0 sAmAyika eTale zAMtinI ArAdhanA. 0 sAmAyika eTale ahiMsAnI upAsanA, vyavahArika dRSTie AvA bhinna bhinna arthI hAvA chatAM tAttvika
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa nivRttinI pratijJA 155 - - - - - - - daSTie eka ja che. te badhA arthone samAveza vatte oche aMze samabhAvanI sAdhanAmAM thaI jAya che. kema ke sadavartana e samabhAvanI sAdhanA vinA zakaya nathI, zAstrAnusArI zuddha jIvana paNa samabhAvanI sAdhanA vaDe zakaya bane che, AtmAnI anAdi kALathI cAlI AvatI viSama sthitine aMta paNa samabhAvanI sAdhanAthI zakaya bane che, vaLI sarva jIvo pratyenI maitrI ke baMdhutva lAgaNI e paNa samabhAvanuM spaSTa svarUpa ja che. bIjo zabda rema vAgyAthe te huM karuM chuM karyo. paNa mane bhAvArtha che huM grahaNa karUM athavA huM svIkAra karuM chuM. he bhagavana, huM sAmAyika karuM chuM." kahyuM paNa kaI rIte karavAnI? sAvarSA no vavavavAmi sAvadya vega eTale ke mana-vacana-kAyAnI pApa pravRttinA paccakakhANa karIne. eTale ke tene tyAga karIne arthAt tene niSedhanI jAherAta karIne. vizeSAvazyaka bhASya gAthA 3496mAM jaNAvyuM- "raDhiyamavargamutta', I sahu teja sAvakanuM " je gahiMta ke niMdya hoya tene avadya kahevAya. avadha eTale pApa. tenAthI je yukta te sAvadya. AvA sAvadya vyApArane huM tyAga karuM chuM. Ave tyAga karavAne kyAM sudhI ? nAva niyaf gigvAmar. mAtra eTale yAtrata "jyAM sudhI" vAvata zabda parimANa maryAdA ane avadhAraNA (nizcaya) artha darzAve che. te zabdane saMbaMdha niyama sAthe che. gADha niyabhaM-jyAM sudhI lIdhelI pratijJAnI pa guvAhAma pari-upAsanA karuM-sevanA karuM. ( tyAM sudhI). jyAM sudhI lIdhelI pratijJAnI huM pari-upAsanA karuM tyAM sudhI sAvadya nA paracakakhANa te karyA paNa pachI karavAnuM zuM ? pApa vagaranuM AcaraNa karo. eTale ke navA sAmAyika karavI te. caMpAnagarImAM somadeva brAhmaNa vasate. tene nAgazrI nAme A hatI. semadevane samabhUti tathA somazrI nAme bIjA be bhAIo paNa hatA. traNe bhAI enA parivAramAM ghaNe saMpa. dhana dhAnyathI paripUrNa evA traNe bhAIo eka bIjAne tyAM vArA pramANe bhajana kare. eka vakhata semadevanA ghera vAro Avyo. nAgazrIe vividha prakAranI bhajana sAmagrI taiyAra karavA mAMDI. temAM ajANatA kaDavI
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 abhinava upadeza prAsAda tuMbaDInuM zAka paNa taiyAra thaI gayuM. jevuM zAka cAkhyuM ke kaDavuM lAgatA tarata ja thuMkI nAkhyuM. manamAM thayuM ke ATaluM badhuM svAdiSTa banAvyuM masAlAthI bharapura. chatAM kaDavuM rahI gayuM. eTale tatkAla te teNe zAkane bAjumAM rAkhI dIdhuM. A samaye te ja gAmamAM vihAra karatA dharmaghoSasUrijI padhAryA. tenA eka ziSya nAme dharmaruci aNagAra, mAsakSamaNane pAraNe vaharavA nIkaLyA. emadevanA ghera badhAMnuM bhajana kArya thaI gayeluM tyAM pahoMcyAM. nAgazrIne thayuM ke bhikSArthe padhArelA A munirAjane ja badhuM zAka vaharAvI dauM- ema vicArI kaDavI tuMbaDInuM zAka teNe dharmaruci aNa gArane vaherAvI dIdhuM. upAzraye pahoMcatA gurumahArAjane pAtra dekhADayuM. guru mahArAja gaMdha parathI pArakhI gayA ke A jherI zIka AvI gayuM. tarata dharmarucine jaNAve ke he vatsa! A padArtha je tuM khAIza te mRtyu pAmIza mATe tene nirdoSa bhUmimAM paraThavI Ava. muni zrI 9paDayA zuddha bhUmine zodhavA. barAbara nirdoSa bhUmi zeAdhI paraThavavA jatAM pahelAM zAkamAMthI eka biMdu bhUmi upara paDI gayuM. ane tenI gaMdhathI kheMcAIne kIDIe AvI gaI. tatkAla kIDInuM mRtyu thayuM. munine thayuM ke A zAkanA biMdumAtrathI aneka kIDIo mare che to tene paraThavatA keTalA jIva-jaMtuonuM maraNa thaze? A te hatA dha ruci aNagAra, tenuM nAma ja dharmaruci. dharma pratye ja jenI rUci che, dharmamAM ja jenI ruci che, are! dharma eja ruci. basa manamAM vicArI lIdhuM ke mAre pApanA AcaraNathI mukta thaI manavA sAmAyika nI pAlana karavAnI che. huM pote ja A zAka vAparI lauM te mAtra mAruM ja mRtyu thaze. tuMbaDAnA zAkane samIhita paNe bhakSaNa karI samAdhi pUrvaka samyapha ArAdhanA karI mRtyu pAmI sarvArthasiddha vimAnamAM ahamindra thayA. sarva jIvone Atmavat samajI ahiMsA dharmanI suMdara pari pAlanA karI. navA niSpApa sAmAyikanI AcaraNa karI. anuttara vimAnane pAmyA. fma mate sUtrapATha dvArA sAvadya keganA paccakakhANanI pratIjJA te karI paNa te pratIjJA nivRtti gharmarUpa che. pravRtti dharma rUpa pratIjJA vAta baDAnA zo ya pAmI sahasA dharmanI avatAra
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa nivRttinI pratijJA 1pa7 te kaMI lakhI nathI te sAmAyikamAM karavuM zuM? manavA eTale ke pAparahita pravRttinI AcaraNa. jema pauSadha lIdhe pachI maMdiramAM na jAya athavA paDilehaNa na kare te prAyazcita Ave tema kahyuM. kema bhAI? jema bane mAM kayAM lakhyuM che paDilehaNa karavAnuM. kaI pratIjJA bhAMgI gaI temAM ? zuM teNe zarIra satkAra karyo? brahmacarya na pALyuM ? badhI vAta barAbara paNa anavadyanA AcaraNa na karavAnuM ja prAyazcita lakhyuM, te rIte sAmAyika le. pachI svAdhyAya na kare athavA kaMI bhaNe gaNe nahI ne beThe rahe ke vAta kare te tyAM sAvadyAganI pratIjJAne bhaMga te na thayo. paNa sAvadya yoganA tyAga sAthe gata rIte saMkaLAyelI anavadya yoganA AcaraNanI pratIjJAnuM pAlana paNa na thayuM. A vAtanuM pramANa darzAvavA ja zabda mukayA pakagvAmAmi eTale ke huM paripAlana karIza. pApa pravRttinI pratIjJA sAthe nipApanuM AcaraNa paNa samajI levuM. A paripAlana kayAM sudhI karavAnuM? kema ke semi mate sUtramAM te samaya darzAvyo nathI. prAraMbhanA lekamAM jaNAvI dIdhuM muhUrtam ta2 muhurta eTale be ghaDI athavA 48 miniTa. prazna :- samaya 48 miniTa ja kema kahyo? citta zuddhidharmadhyAna-zukala dhyAna dhAraNa karavAthI thAya che, zubhadhyAna keI eka ja viSaya upara aMtarmuhUrta ke be ghaDIthI vadhAre TakI zake ja nahIM, mATe sAmAyikane samaya 48 miniTano kahyo. 48 miniTa para eka kSaNa paNa vadhAre thaI eTale dhyAnanI dhArA palaTAI javAnI. temAM keI pheraphAra nathI.ane je gajasukumAla je bhAvalAsa pragaTe te A ja be ghaDIne puruSArtha kevalajJAna paNa apAvI de. IjIptamAM eka saMta thaI gayA. tenuM nAma makArI. eka vakhata keI yuvaka pahoMce tenI pAse AvIne pUchyuM muktine upAya che ? saMta makArI kahe bhAI ! tuM eka kAma kara, kabrastAnamAM jaI jeo cirazAMtimAM paDelA che temane gALo daI Ava. yuvake aDadhA kalAka bAda AvIne kahyuM ke huM Apane kahyA mujaba karI Avyo. have Apa mane muktine upAya batAve. saMta kahe have bIju kAma kara, pharI kabrastAnamAM jaI badhAnI khUba madhyAhUnA kado. javAnI
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 abhinava upadeza prAsAda praza'sA kara. tuM pAche phIza eTale tane muktinA upAya maLI jaze. cuvAnanI tAlAvelI khUbaja vadhI gaI. jaldIthI kabrastAnamAM jaIne badhAMnI prazaMsA karI AvI gayA pAche. sata kahe te' kamareIne gALeA ApI tyAre temaNe kazu kahyuM. yuvaka kahe, nA. te teA zAMta ja rahyA. ane te prazaMsA karI tyAre tee khuza thaI gayA ke nahIM? yuvaka kahe nahI', tyAre paNa te saMta makArIyA kahe basa e ja che muktinA upAya. lepALu' nahIM ane ni'dAmAM kSeAbha na pAmavA. zAMta rahyA. prazasAmAM AvA puruSA tA jIvana bhara karavAnA che. paNa tenI sAdhanA mATe tamane mAtra be ghaDInA eTale ke 48 minITa nA ja samaya kahyo. sAmAyikamAM pApa vyApAra tajavAnuM' kahyuM paNa tajavAnA kai rIte? ruvid tiyiAM -- maLeLavAyA / mana-vacana-karma te traNa kAI sAdhana (karaNa) dvArA pApa vyApAranA tyAga karavAnA che. mAtra manathI, mAtra vacanathI ke mAtra kAyAthI nahIM. traNenA samanvaya pUrNAMka tyAga kare, temAM paNa e zabdo AgaLa gAThavI dIdhAM 7 remi na hAralemi huM' svayaM tA pApa vyApAra na karu' paNa bIjA pAse paNa pApa vyApAra karAvuM nahI'. pachI tame sAmAyika lai ne beThA hai| ane chokarI Ave tA dhaMdhAnI salAha sUcanA na devAya. paNa tamArI sthiti kevI thatI jAya che.-- eka dinamAM nava vAra karemi bhaMte kahu' trividha trividha paccakkhANe kSaNa eka navI ThaM sAmAyika ame paNa karIe ane tame paNa karA chatAM phera keTalA ? tamAru* sAmAyika vruvinheM tividAM jayAre amAruM sAmAyika kevuM? sivid tiviheLa tamAre mAtra 7 remi ane na lemi zabdo mukayA amAre vadhArAmAM zu kahyuM rati viM anna na samajuJALAmi sAvadya ceAganA sevana karanArAne huM sArI paNa na mAnuM. eTale ke ame anumeAdanA paNa na karIe. jyAre tamAre te anumedanAnu` pApa cAlu ja che. prazna :- ruvid tivia N zabda remi bhakte mAM mukayA pachI 7 remi ne badale maLeLa vALA pATha kema mukayA? tema karatA te anukrama tuTI gayA tenu zu' ?
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa nivRttinI pratijJA 159 samAdhAna :- pApanA ratna eTale ke sAdhanAnI pradhAnatA darzAvavA ane remi-karavArUpa vyApAranI gauNutA darzAvavA mATe A rIte krama ulaTAvyA che, kAraNa ke vyApAra tA sAdhanAne AdhIna che, sAdhana che teA vyApAra che. 1000 tyAra pachI bhUtakALanA pApa sabaMdhanI AlAcanA darzAvatA padA mukayA. takSNa mate --he bhagavan takSa te sAvadyayeAgatu himani hu* pratikramaNa karU' chuM. nimvAmi -(te pApone) huM mArA AtmAnI sAkSIe ni Mdu chuM. ahIM pazcAtApanA bhAva darzAve che. Avazyaka niyuktimAM lakhyuM ke saMpattiva chAyAno-niyA peAtAnA caritranA pazcAtApa te nidA, aMtaHkaraNa pUrvaka te kArya ne kheATu' mAne, tene mATe kheda kare, pharI na karavAnI buddhi dhAraNa kare, te ja sAcI niMdA. gariaAmi - te sAvadya yAgano huM garhA karu chuM eTale ke pragaTa paNe guru sAkSIe tenI niMdA karu chuM. appANaM vosirAmi bhUtakALamAM pApa vyApAra karanArA te mArA AtmAne (pApI paryAyeAne) taju chu.... AmA nA dbhavyAtmA, kaSAyAtmA, ceAgAtmA, upayAgAtmA, gonAmAM, darzanAtmA, cAritrAtmA, vIryAmA evA ATha bhedo bhagavatI sUtra zataka 12 nA dazamA uddezamAM jaNAvyA che. A ATha bhedamAM kaSAyAtmA e sa'sAra vRddhinu kAraNarUpa che. mATe tenA tyAga karU chuM tema samajavuM. sAmAyikamAM AjanA parizilananuM zIrSAMka pApa nivRttinI pratijJA je rAkhyu. te mujaba remitte thI vALavosirAmi sudhI badhAM padone kendramAM rAkhI sAmAyikanI ArAdhanA karavI joI e. A rIte sAmAyika karatAM AtmAne mATe ATha bhede sAmAyikane varNavatA zAstrakAra mahArAjA eka sakSepa sAmAyika nAmanA bheda varNave che. vasa'tapura nagaranA jitazatru rAjA hatA, teNe paDitAne beThalAvIne pUchyuM mane zAstranuM jJAna karAvA. pa`DitA te khaccaranA khaccara upara sAmAna lAdIne AvyA. rAjA kahe ATaluM. badhuM jJAna huM kayAre prApta karIza, gheADu' Achu' karIne lAvA paDatA thADI mahenata karI ghADA
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 abhinava upadeza prAsAda upara ladAya teTalA zAstra ja lAvyA. rAjA kahe are rAjakAjamAM ATalA zAstrA hu kayAre bhaNavAnA ? paDitA pachI mAtra hAthI upara lAvI zakAya teTalAM ja zAstrAmAM jJAna bheguM karI pustakA laI ne AvyA tyAM sudhImAM te rAjA vRddha thai gayA. rAjA kahe are have tA mane mAtra thADA zabdomAM jJAna batAvI do kema ke have teA maraNa pathArIe chuM. tyAre paDitAe bhegA maLI vicAra vimarza karI eka ja leAkamAM cAra zAstrAnA sAra kahI IdhA. jIrNe bhojanamAtreyaH kapilaH prANinAMdayA bRhaspatira vizvAsaM paMcAla : strISu mArdavam (1) vaidyaka zAstranA sAra zu? bheAjana pace pachI ja khAvu.. (2) dharmAMzAstranA sAra zu? sarva jIvA para dayA rAkhe. (3) niti zAstranA sAra zu' ? kAI nA para vizvAsa na rAkhA. (4) kAmazAstranA sAra zu? strI pratye mA vatA dAkhavavI. rAjAne AmAM kazuM jJAna na thayuM. jainAcArya pAsethI tripadI samajI AnaMda pAmyA. zarIra ane AtmAnA bheda samajAyA ne jita zatru rAjA ATalA jJAnanA ciMtana mAtratha ghaNuM pAmI gayA ne sadgatine prApta karI, are gaNadharone mAtra tripadI Ape che bhagavAn, ane te samagra dvAdazAMgInI racanA karI de che. saMkSepa sAmAyikanA artha ja e che ke thADA ja akSaramAM karma'nA nAza thAya tevA ghaNA vistArane gu'thI devA. tame paNa remi mante nA thADA zabdonA artha vistArathI dhArI lai sAmAyika sAdhanA karI paraparAe meAkSa pAmeA te ja abhyarthanA. ma
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ (17) sAmAyika-sAmAIya vayajutto -zrAvaka sAdhu sarIkho thAya. cAsttissa visohI, kIrai sAmAieNa kila ihayaM sAvajjeara jogANa vajjaNA sevaNattaNao cauzaraNa panAmAM jaNAve ke "sapApa pravRttinA tyAga ane niSpApa pravRttinA sevanathI sAmAyika vaDe cAritraguNanI kharekhara vizuddhi thAya che." zrAvakanA chatrIsa kartavyone varNavatA cothuM kartavya jaNAvyuM sAmAyika". te sAmAyika karavAne mukhya hetu che? cAritraguNanI vizuddhi. cAritra guNanI vizuddhi te jIve paLe paLa karavAnI che chatAM sAmAyika dvArA kema kahyuM ? zrAvaka cha kAya jIvanA AraMbha samAraMbhamAM rata hoya ja che. chatAM be ghaDInA sAmAyika dvArA paNa sapApa pravRttine tyAga ane niSpA5 pravRttinuM sevana karI potAnA AtmAne nirmala banAvavA prayatna kare te kramazaH be ghaDInuM sAmAyika kSAyika sAmAyikamAM parIvartana pAmI zake paNa keI jIva prayatna ja na kare te ? mahAtmA abdula husena bezakI pitAnA gharanA AMgaNAmAM pATalA para besI hAthapaga dhoI rahyA hatA, svaccha thayA pachI namAja paDhavA besavAne tene niyama, paNa e divase teo acAnaka paga detA aTakI gayA ne UMDA vicAramAM garakAva thaI gayA. temane Ama stabdha thayelA joine tene nekara osarImAMthI doDI AvyuM. are mAlika ! zuM thaI gayuM tamane? Ama acAnaka vicAramAM kema garakAva thaI gayA ? abdula huzena belyA temAM tAre kaMI gabharAvAnuM kAraNa nathI, mane kaI ja takalIpha nathI. mAtra huM vicArato hato ke mArA zarIra para viMTALelI A cAdara keI phakIrane ApI dauM. eTaluM bolatA te pitAnI cAdara hAthamAM laI nekarane kahe jA jaldI hamaNune hamaNAM A cAdara keI phakIrane kherAta karIne Ava.
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 abhinava upadeza prAsAda - , paNa mAlika ATalI utAvaLa zA mATe kare che? tame hAtha-paga dhaI lo pachI cAdaranI kherAta jAte ja karo. abdula huzena kahe, nA bhAI! mArAthI jarA paNa rAha jovAya tema nathI. eka te satkAryanA vicAre javalle ja Ave che. kyAMka keI zayatAna vicAra caDhI Ave te pachI hRdayamAM jAgelI bhAvanA uDI jAya, AyuSya te kSaNa mAtra che, pramAdathI e kSaNa nakAmI javA daI e te nekI mATe bIjI kSaNa na Ave, eTale tuM hamaNuM ja A cAdaranI kherAta karI Ava. nokara phakIrane cAdaranI kherAta karavA gayA pachI ja mahAtmA abdula huzene namAja paDhI. - e rIte jIvane sAmAyika karuM e vicAra ja punya yoge Ave. vicAra AvyA pachI AcaraNamAM mukavAnuM mana ochAne thAya, mana thaI jAya te sthiratA na rahe, ane je mana sthira rahe te cAritranI vizuddhi thaI zake te mATe vAraMvAra prayatna karavo joIe. * A prayatna karavAnI vAta mArA pitAnI nathI karate paNa zAkAra maharSie tenuM pramANa Ape che. vaghumo sAI . kayAM Ave che. A vAta ? sAmAyika pAravAnA sutramAM, tyAM jaNAvyA mujaba vAraMvAra sAmAyika karavI joIe." vaLI sAmAyika vAraMvAra karavAnuM kahyuM, tenuM Thosa kAraNa darzAvatA suMdara zabda mukyA sAmAya vayanutto..........sAmAIka vratathI yukta (sAmAyikamAM rahele evo zrAvaka) jyAM sudhI ane jeTalI vAra manamAM niyama rAkhIne sAmAyika kare che, tyAM sudhI ane teTalI vAra te azubha karmane nAza kare che. nid muhUM me vaLI sAmAyika ke pauSadhamAM sAmAyikanA mahatvane darzAvatAM keTalA mahatvapUrNa vAkyane guMthI lIdhuM che. samaMo rUva sAva Tropha zrAvaka sAdhu sarIkhe thAye. tame be ghaDInuM sAmAyika kare te be ghaDI mATe ane pauSadha kare te AkhA divasa mATe- "zrAvaka sAdhu je gaye." tamAre sAmAyikamAM A veza keTalI miniTa bhajavavAne che? mAtra aDatAlIza miniTa. tamane ATale vakhata paNa sAdhu veza bhajavatA AvaDe che kharo ?
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka sAdhu sarIkhe thAya. 163 eka bahurUpIo-tene navANuM judAjudA veza bhajavatA AvaDe. tene manamAM thayuM ke have eka veza zIkhI lauM te purA khela karI zakuM. eTalAmAM tene sAdhu najare caDayA. tene thayuM ke A veza bhajavanAra keI nathI te huM sAdhune veza bhajavuM. bahurUpIyAne lajajA heya nahIM. te te paMdara paMdara divasa sudhI sAdhu pAchaLa bhaTaka. gocarI-pANIpaDilehaNa saghaLI vidhine dhyAnathI jue che, barAbara veza bhajavatA zIkhI gaye. se veza zIkhI gayA bAda ga rAjAne tyAM. rAjAne roja navA navA veza bhajavIne batAve. rAjA khuza khuza thaI gaye. Amane Ama navANa divasa pasAra thaI gayA. rAjAne ekathI eka veza caDhIyAte lAge che, e me divasa AvI gaye. Aje chelle veza bhajavavAne che. rAjA paNa AturatAthI rAha joI rahyo che. bahurUpI AvyA. muniveza dhAraNa karIne bolyo "dharmalAbha" rAjAne parIkSA karavAnI IcchA thaI AvI. 10000 sonAmahorane thALa bharIne bahurUpIne Apyo. pele bahurUpI kahe, amane A na khape. "dharmalAbha" kahIne te te cAlyo gayo pAcho. bIje divase savAre mULa veze Avyo, rAjA pAse dakSiNa mAMgI. rAja kahe kema? gaIkAle te tane 10000 senAmahorano thALa bheTa A te tene kahyuM ke mane khape nahIM. nAmadAra je veza bhajavavA Avele tene anurUpa vartana hatuM. tema na karuM te veza lAje ane amArI kalA paNa beTI paDe. tame mAtra 48 miniTa mATe, are kadAca sAmAyikane badale pauSadha kare te eka Akhe divasa paNa A veza bhajavI zake kharA? keIka vakhata te be ghaDIne veza barAbara bhajavI juo te kamaLo dUra savano ro --- zrAvaka sAdhu sarIkhe thAye' e uktinI sArthakatA samajAI jaze. prazna :- samAga vaya Duto mAM sAmAyikane vrata kema kahyuM? tasvArtha sUtra: adhyAya : 7 sUtra 1 phrilAinRtataiyA graha - mo viratiti hiMsA, amRta, cerI, abrA, parigrahathI virata thavuM te vrata kahevAya. sAmAyikamAM paNa sAvadya vegathI virata thavAnuM che mATe tene vrata karyuM.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda A uparAMta zrAvakanA bAra vratanuM varNana Ave che, temAM paNa cAra zikSAvratamAMnuM prathama zikSAvrata te sAmAyika vrata che. vaLI amuka kAla maryAdA mATe sAvadya ganA tyAganI pratIjJA hovAthI tene niyama paNa kahevAya che. prazna - sAmAgha vaya puro mAM maLe zabda kema kahyo? remi banne mAM te sAmAyikanI pratIjJAmAM manavacana kAyA traNe jeDI dIdhA che. chatAM ahIM manoganI pradhAnatA darzAvavA mane zabda muko. mana-vacana-kAyA traNenuM joDANa sAmAyika kartA mATe ati mahatvanuM che. chatAM vANInA mauna pUrvaka eka sthAne beThele kAyA sthira karI zake che, paNa sAthe mananuM joDANa jarUrI che, kema ke mana bhAvenuM vahana kare che. ane bhAvenuM kSetra ati vizALa ane aparimita che. temAM paNa krodha, mAna, mAyA, lebha, hAsya, rati, arati, bhaya, zoka jugupsA vagere aprazasta bhAvane mana jhIle nahIM te te sAmAyikanA niyamathI yukta gaNave. paNa zubha dhyAnamAM rahe che te uttama gaNAya. saMkSepamAM kahIe te sAmAyika vAraMvAra karavAnuM kahyuM tenuM kAraNa e ke (1) fchanarU kuTuM maM-azubha karmo nAza kare che. (2) kamaLo phuva sAvako dro zrAvaka zramaNanA je thAya che. A bane lAbha sArI rIte prApta karavA mATe samAyika pAravAnA sUtramAM batrIsa doSane TALavAnuM kahyuM. bALakanA eka Adarza zikSaka thaI gayA. gijubhAI badhekA. teo eka divasa vargamAM zikSaNa kArya karI rahyA hatA. dareka vidyAthI hAthamAM pAThayapustaka laI vAMcavAmAM tallIna thaI gayA hatA. paNa eka vidyArthI chellI haroLamAM beThA hatA te bAjunA vidyArthInA pAThayapustakamAM najara pheravI rahyo hate. gijubhAI ekadama gusse thaI gayA, te bALakane dhamakAvIne pUchayuM, kema ! tArI pAse pustaka nathI ? zuM hajI kharIdyu nathI ? bIjAnA pustakamAM zuM joI rahyo che ? A pele vidyArthI to gabharAI gaye, ekadama raDatA raDatA mAMDa mAMDa eTaluM belI zako ke sAheba mArA vAlI pustaka kharIdI zake tema nathI. ame garIba chIe sAheba.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka sAdhu sarIkhe thAye. 165 gijubhAIne manamAM eka DaMkha rahI gayo. are! huM Adarza zikSaka kahevAvuM chuM. paNa hajI mArAmAM ATale doSa che ke huM vidyAthane vAlI na banI zake. bIje divase pelA vidyArthIne bolAvIne hAthamAM paisA mukayA. ne kahyuM " jA tuM Aje pAThaya pustaka kharIdI leje." vidyAthI gaLagaLo thaI gaye, sAheba! tame te mArA zikSaka cho, vAlI DAM che ke huM paisA lauM. tyAre khuda gIjubhAInI AMkhe bhInI thaI gaI. gijubhAI kahe beTA huM paNa ema ja mAnatA hatA ke huM zikSaka chuM paNa kAle mArI dRSTane doSa dUra thAya che. dareka zikSake paNa A deSa nivArI vaheluM moDuM samajavuM paDaze ke teo vAlI paNa che. A rIte doSa nivAraNanI daSTi te tamAre jAte ja keLavavI paDaze ame te mAtra tamane sAmAyikanA 32 doSa gaNAvI daIe. zubha guru caraNe nAmI zIza, sAmAyikanA doSa batrIza e barAze doSa nivAra, sAmAyika karaje naranAra. sAmAyika doSa rahita thaI zake te mATe daza mananA, daza vacananA bAra kAyAnA ema kula batrIsa doSa jaNAvelA che. 0 mananA doSa : aviveka jaso kitto lAbhatthI gavvamaya niyANatthI saMsaya rosa aviNao abahumANae dosA bhANiyavyA (1) aviveka doSa :- Atmahita sivAyanA anya vicAro karavA, zarIra ja mAtra kaTAsaNuM upara hoya ane mana saMsAramAM pherA pharatuM hoya te sAmAyika duSIta thAya. (2) yaza kitI doSa :- sAmAyika karatAM loke mArI vAha vAha karaze, mane dhamaSTha kaheze, mArI kIrti gavAze. evuM vicArI sAmAyika kare te sAmAyika duSIta thAya. pachI vAhavAha mAMthI havAhavA thaI jAya. (3) lAbha vAMchA deSa - sAmAyika dvArA koIpaNa jAtanA dhana ke lAbhanI IcchA rAkhavI te. (4) garva deSa :- huM sAmAyika karuM chuM mATe bIjA karatA caDhIyAta chuM ema vicAravuM.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 abhinava upadeza prAsAda (5) bhaya deSa - sAmAyika na karuM te bIjA leke TIkA karaze ke kaMI belaze te. jemake :- je te bhAIe upadhAna karyA tA have sAmAyika paNa nathI karate evA bhayathI sAmAyika karavI. (6) nidAna doSa :- sAmAyikanA phaLa tarIke kaI sAMsArika sukhanI icchA karavI te nidAna doSa. ArAdhanA mokSa mATe ja hoya tene badale A lekanA phaLanI siddhi mATe kaMIka niyANuM karavuM te nidAna doSa. (7) saMzaya deSa :- sAmAyikanuM phaLa maLaze ke kema? ema manamAM zaMkA karavI te. (8) roSa doSa - keI kAraNathI utpanna thayelA reSamAM sAmAyika karavA besI javuM te. kema ke je nimiro roSa utpanna thaye heya te nimitta cAlu rahe athavA te nimitta sAme AvI jAya te samabhAva Takaze nahIM. (9) vinaya deza - jJAna, darzana, cAritra ane tenA dhAraka sAdhu pratye zraddhA ke vinaya vinA sAmAyika kare. (10) ebahumAna - bhaktibhAva, umaMga ke bahumAna sivAya sAmAyika karavI. jemake upAzrayamAM sAdhu bAjumAM ke sAme ja hovA chatAM paNa Apa meLe ja sAmAyika laIne bese, potAnA ja alaga sthApanAjI sthApe, vaMdanAdika aucitya paNa na jALave vagere abahumAna. sAmAyika Avazyaka karate zrAvaka A prakAranA manane dezane TALIne sAmAyika kare te zrAvaka-sAdhu sarIkhe thAye ukti sArthaka bane. 0 vacananA doSa : kuvayaNaM sahasAkAre sachaMda saMkheya kalahaM ca vigahA vihAso' sudhdhaM nizvekkho muNamuNA dosAdasa (1) kuvacana deva - kaDavuM, apriya ke asatya belivuM. rAjagRhI nagarImAM mahAzataka nAme zreSThI rahetuM hatuM. tene tera patnIo hatI. temAM revatI nAme eka ati kanISTha strI paNa hatI. revatI pite 12 gokuLa ane 1ra karoDa suvarNanI mAlika hatI, jyAre
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka sAdhu sarIkha thAye. 167 - - bAkInI 12 strIe ekaeka gokuLa ane 1 karoDa suvarNanI mAlika hatI. revatI potAnI sapatnI para atyaMta dveSa dharAvatI hatI. badhAnI saMpatti haDapa karavA tathA bhega vilAsamAM koI ADe na Ave mATe teNe bAre zone jhera daIne mArI nAkhelI. pachI teNI dArU-mAMsa paNa sevana karavA lAgI. mahAzataka zeTha pite aneka kuLane ane kare suvarNa mAlika hite. paNa zrI vIra prabhunI dezanA sAMbhaLI pratibodha pAmyA. bAra vrata aMgIkAra karyA ane 14 varSa dharmArAdhanA karI pachI upAsaka pratImAne vahana karatA evA tene avadhi jJAna utpanna thayeluM. eka vakhata mahAzataka zrAvaka pitAnI pauSadha zALAmAM hatA. tyAre revatIne viSaya vAsanAne udaya jAgyo. potAnA kAma javarane tIvra banAvavA mATe taratanuM janmeluM bALaka maMgAvyuM. te bALakane mArI nAkhI tene mAMsane saMskArIne mAMsa bhakSaNa karyuM. tenA upara dArU pIdhe. pariNAma e AvyuM ke tenI mahAvAsanA agnInI javALAo jevI bhaDakI uThI. pachI potAnA svAmI mahAzataka pAse AvIne vAsanA saMtoSavA mAgaNI karI. kAma zataka zrAvake te kaMI javAba na Ape. pitAnA patinI paNa vAsanA bhaDake te mATe pitAne kezapAza choTe muko. pachI potAnA stana, sAthaLa, udara, jaghana, dAMta vagere aMga-upAMgone darzAvatI nirlajaja paNe ane kAma krIDAtura thaI mAMgaNI karavA lAgI. he svAmI nAtha! A pauSadha choDIne mArI sAthe kAmasukha bhega. tenI vadhatI jatI nijatA joI kAma zataka zreSThI bolyA, re! pApINI dUra bhAga ahIMthI. AjathI sAtame divase mRtyu pAmIne pahelI nArakImAM 84000 varSanA Aukhe utpanna thaIza. AvA kaThera vacana sAMbhaLI vilakhI paDelI evI revatI pitAnA AvAsamAM AvIne sAtame divase mRtyu pAmI. A vacana satya hatuM, chatAM ati kaThera hatuM. prabhue tenuM prAyazcita ApyuM. satya chatAM AvI kaDavI ane kaThora bhASAne upayoga na
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 abhinava upadeza prAsAda kare. tyAra pachI mahAzataka zrAvaka svarge gaye tyAMthI anukrame mokSe jaze. sAmAyikamAM AvuM kuvacana bolavuM nahIM. (2) sahasAkAra deSa :- vagara vicAryuM ke ekAeka bAlyA karavuM. (3) svaccheda doSa - zAmanI darakAra vinA bolavuM. (4) saMkSepa deSa :- sAmAyika letA-pALatA vidhinA pATha TuMkAvIne belavA, spaSTa akSara ke uccAro na karavA. (5) kalaha deSa - sAmAyika daramyAna kalahakArI vacane belavA, gALo bhAMDavI vagere. - pU. yazovijayajI mahArAja kalaha pApa sthAnakanI sajajhAyamAM paNa pharamAve che kalaha te pApanuM bAramuM sthAna | durgati vananuM mULa nidhAna sAjana sAMbhaLo mATe rega kalaha kAma kAcaLe. (6) visthA deASa:- sAmAyikamAM strInA rU5 lAvaNya saMbaMdhikhAnapAna saMbaMdhi, loke cAra saMbaMdhi ke rAjyakathAdi cAra kathA kare. pauSadha zALe bhegA thaIne cAra kathA vaLI sAMdhe kAMIka pA5 mITAvaNa Ave bAra gaNuM vaLI bAMdhe (7) hAsya deSa - hasavuM athavA hAMsI karavI. (8) azudhi doSa :-- kAne, mAtrA, mIDI vagere nyunAdhika belavA ke hasva-dIrgha thaI javuM. joDAkSarone chuTA pADIne bolavA. (9) nirapekSa doSa :- nizcayakArI bhASA bolavI. "huM Ama karI ja daIza" vagere. (10) muNu muNa deSa - sAmAyika daramyAna gaNagaNyA karavuM ke sUtrapAThamAM geTA vALavA. 0 kAyAnA doSa :kuAsaNaM calAsaNaM calA diThThI sAvajja kiriyA'' laMbaNA''kuJcaNa pasAraNaM Alasa mo'Na mala vimAsaNaM nidA veyAvaccati bArasa kAya dosA
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka sAdhu sarI thAye. (1) ayogya Asana :- paga upara paga caDAvavA vagere. (2) asthira Asana - DagamagatA athavA jyAMthI uThavuM paDe tevA Asane besavuM. (3) calaSTi - sAmAyikamAM cAre bAju najara pheravavI ke DAphaLIyA mAravA. (4) sAvadya kriyA :- IzArAthI gharakAma saMbaMdhi vAta karavI. (5) AlaMbana :- bhIMta ke thAMbhalAne AlaravuM. (6) Akucana-prasAraNuM :-- hAtha paga lAMbA-TuMkA karavA. (7) ALasa maraDavI. (8) maTana doSa - hAtha paganA TacAkA phoDavA. (9) mala doSa :- zarIrane mela utAro. (10) vimAsaNa - sAmAyikamAM edInI mAphaka paDayA rahevuM. (11) nidrA :- sAmAyikamAM uMghavuM. (12) vastra saMkocana - muhapattI-dhatI vagere vastro saMkocavA. A rIte mananA daza doSa, vacananA daza deASa ane kAyAnA bAra doSa evA batrIza doSa TALavA pUrvaka sAmAyika karate zrAvaka-samajo rUva lAvavo ho-e pAThane caritArtha karavA samartha banI zake che.* sAmAyika doSa rahita karavA aMge ATalI vizada carcA karyA bAda pharIthI sAmAyikanA judAM judAM ATha bhedamAMnA be bheda pariNA ane pratyAkhyAna sAmAyikane artha samajI le te sAmAyika eTale zuM? te khyAla AvI jaze, parijJA sAmAyika - pariNA eTale tattvanuM jANapaNuM AvatA viSaye pratye aNagame tha te. tema thatAM Indriya nigraha thAya, Indriya nigrahathI mane nigraha thaze, mane nigrahathI dhyAna ane sthiratA prApta thatAM mekSa thaze. IlAcIkumArane sAmAnya naTaDI para meha jAge, lagna karavAnI IcchA vyakta karI, naTa kahe tame naTakaLAmAM pravINa thaI jAo te kuMvarI maLe. IlAcI kumAra DA samayamAM te kuzaLa naTa banI gaye. *(noMdha : vikramanI 19 mI sadImAM paMDita vIravijayajIe banAvela 32 doSanI sajhAyamAM ane A kaleka mujabanA 3ra doSamAM cheDo pharaka che.)
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 abhinava upadeza prAsAda benAtaTa nagaranA rAjAne potAnI kalA dekhADavA mATe vinaMtI karI, rAjA khuza thaIne meTuM dAna ApI de te te dravyathI huM naTaDI sAthe lagna karuM'. eka pachI eka kuzaLa naTakalA IlAcIkumAra dekhADe che. paNa rAjAne naTaDI jeImeha jAgyo. tene thayuM ke vAMsa para nAcate naTa kayAre paDe ne naTaDI mane jaDe. traNa traNa vakhata vAMsa para cA chatAM rAjA dAna dete nathI. tavatihA munivara paMkhIyA dhanadhana sAdhu nirAga phidhika viSayI jIvane Ima pAmyo vairAga re kama na chUTe re pANIyA dUra havelImAM rUpavAna strI munine vaherAvI rahI che. IlAcIkumAra kahe dhanya che munine ke A strImAM mehAtA nathI. ane huM naTaDI mATe mahenata karu chuM, tyAM ne tyAM saMvara bhAvanA bhAvatA aMta muhurtamAM kevalajJAna pAmI gayA. kema ? tatva samajAI gayuM mATe pratyAkhyAna sAmAyika :- niSedha karelI vastuno tyAga tRSNAno nirodha kare te pratyAkhyAna. tetalapura nagaramAM teTalIputrane piTIlA nAme strI hatI. amuka vakhate strI upara abhAva thayo. te strIne sAdhvIjI mahArAje upadeza ApatA dIkSAnI IcchA thaI. maMtrI kahe che tuM devalokamAM jA te mane pratibaMdha karavA Avaje. piTIlA dikSiA bAda suMdara cAritra pALIne svarge saMcaryA. piTIla deva maMtrIne pratibaMdha karavA AvyA. mahAkaTe dharmane bAdha ApIne vratadhArI zrAvaka banAvyA. kALakrame teTalIputra dIkSA grahaNa karI kevalajJAna pAmI mokSe gayA. mAtra eka pratyAkhyAnanI prIti jAgI te te pratyAkhyAna sAmAzika mokSa apAvanAra banyuM. tema tame paNa kamaLo ya sAvamo phoTTa zrAvaka sAdhu sarIkhe thAye. uktine sArthaka banAve evuM sAmAyika kare ke je saddagatinuM bhAjana bane.
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ (18) cauvIsa-e-lega - bhaja sadA bhagavaMta daMsaNAyAra visohI cauvIsAsaMtthaeNa kiccaiya accambhu guNa kittaNa-ruveNa jiNavariMdANaM jinavaranA ati addabhuta guNa ktinarUpa caturvizati stava vaDe darzanAcAranI vizuddhi karAya che. zAstramAM pAMca prakAranA AcAre kahyA che. jJAna-darzana-cAritratapa-vIrya. temAM darzAnAcAranI vizuddhi karavA mATe caturvizati stavane sAdhana bhUta gayuM. zrAvakanA 36 kartavyomAM paNa pAMcamuM kartavya mukayuM raDavokarI . paNa vAvosanathI eTale zuM ? cauvIsathae eTale vIza jinanI stuti. A AvazyakanI vicAraNuM logassa sUtra dvArA ja suMdara rIte thaI zake. legassa sUtramAM pratijJA darzAvela che. uttarU ghasavo covIzane eTale ke vIze jinavaranI nAmoccAraNa pUrvaka huM stavanA karIza.-kirtana karIza. jema hiMdu rAmAyaNamAM prasaMga Ave che ke laMkAmAMthI sItAmAtAne choDAvavA mATe rAvaNa sAthe yuddha karavA jaI rahelI senAe kevaLa rAmanA nAme patthara mukIne samudramAM vahetA karyA te patthare taravA lAgyA, pattharone eka setu banI gayA ane AkhI senA tenA parathI pasAra thaI gaI. basa e ja rIte prabhunI nAma stavanA darzanAcAra vizuddhi karAvIne AtmAne bhava samudra pAra karAvI ApavA samartha che. mATe zrAvakee paNa prabhunI nAma stavanA karavI. prazna :- legassa sUtramAM te mAtra uttarUNaM zabda kahyo che temAM nAmeccAraNa te lakhyuM nathI. samAdhAna - Avazyaka sUtra hAribhadriIya TIkAmAM jaNAvela che. viSyAmi ti svanAmafma toLe rRti artha: huM pota potAnA nAma vaDe yAne nAmeccAraNa pUrvaka stavIza evo artha kahyo. mATe legasTa sUtra mAraphate covIze prabhunI nAma stavanA karI che. pratImA zataka kaleka bIjAnI TIkAmAM paNa jaNAve che ke "para
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 abhinava upadeza prAsAda mAtmAnuM nAma hRdayamAM sthira thatAM ja jANe paramAtmA sAkSAt dekhAtA lAge, hRdayamAM pravezI rahyA hAya tema lAge, madhura AlApeA thatAM hoya tema jaNAya, sarve aMgo vaDe paramAtmA anubhavAtA hoya tema lAge, tanmaya tadAkAra paNu' jaNAya. AvA anubhavA sava kalyANanI siddhine ApanArA bane che. sakalAha ta AtramAM paNa nAmAkRti prathamave: leAkamAM jaNAve ke prabhunuM nAma paNa traNa jagatanA leAkeAne sa kSetramAM ane sa kALamAM pavItra kare che. mATe prabhunI nAma stavanA karavI joie. vaLI jinezvara bhagavaMtanA nAmeA guNu niSpanna che. tethA nAma smaraNu nAmInA guNAne yAda karAve che. A guNAnu' smaraNa mAtra darzana vizuddhi karAve che. mATe catuvati stavamAM nAme!ccAraNa pUrNAMka prabhunI stavanA karavI tema kahyuM. eka jApAnI senApati thaI gayA tenu nAma hatuM teAjInAgA. nAkhunAgAnI laDAyaka zakti ananya hatI. eka vakhata jApAna para videzI rAjAnuM AkramaNa thayu.. temanu* sainya khUba ja vizALa ane zastrasajja hatuM. tenI sarakhAmaNImAM jApAnanuM lazkara ghaNu' nAnuM hatuM. nAma jApAnanA rAjAe rAjInAgAna melAvIne kahyuM ke ApaNe yuddhamAM paheAMcI zakIe tema nathI to temanI zaratAne svIkArIne duzmana sAthe sadhi karI laie. tyAre nAkhunAgA senApatie uttara ApyA, " dAra ApanI vAta kadAca kharAkhara haze paNa mane mArA sainikAmAM pUrNa vizvAsa che. teo izvaranA nAma sAthe AgaLa vadhaze te jarUra A AkramaNane mArI haThAvaze. ,, rAjAe mane-kamane paNa nAkhunAgAnI vAtanA svIkAra karyAM. sainikAmAM paNa jussA hatA nahIM, chatAM nApunAgAe lazkarane kuca karAvI dIdhI. teone doravaNI ApatA eka sitA madira pAse paheAMcyA. sainikAne kahe tame ahI' ja ubhA ubhA IzvaranA nAmanA nAda karatA rahejo hu' maMdiramAM jaine bhagavAnane prArthanA karI temanA AzIrvAda laI pAcho pharIza. tyAra pachI eka sikko uchALay'. jo sikko catto paDe to samajajo ke ApaNI avazya jIta thaze. thADIvAre bahAra AvyA. sainikAe izvaranA nAmanA nAda cAlu
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaja sadA bhagavaMta 173 rAkhe, sikko uchALyo sikko catta paDatAM badhAMmAM jema AvI gayuM, pachI te Izvara pratyenI ananya zraddhA pUrvaka yuddha thayuM. ane teo laDAI jItIne pAchA pharyA ne siMte maMdiramAM jaIne IzvaranuM khUba ja bhajana karyuM. rAjAe bunAgAnuM bahumAna karyuM tyAre nebunAgA mAtra eTaluM ja belyA ke sainikane izvaranA nAma mAtramAM paNa rahelI zraddhAnI jIta thaI che mATe A bahumAna to siM te maMdire caDAvavuM e ja amAru kartavya che. ApaNe paNa zittArUM nI pratIjJA karI paNa te pUrve zuM lakhyuM ? roja 3 gogAre gharama tathA vize parita- jemanI stavanA karavAnI che temanI purI eLakha raju karI dIdhI. arihaMta para mAtmAnI nAma stavana karavI che. temAM koI pheraphAra nathI. paNa arihata kevA? legassa ujajaagara-lekanA prakAza-udyota karanArA arihaMta. uota to caMdra-sUrya paNa kare che, jyAre arihaMta kevalajJAna rUpa sarvetkRSTa bhAva-udyota vaDe samagra jagatane prakAzIta karavAnA svabhAvavALA che. vaLI dharamatiyare - dharmarUpI tIrthane karanArA arihata. dharma zabdane artha karatAM jaNAve ke (lalIta vistarA ) durgati prasRtAjjovAn, yasmAd dhArayate tataH dhattaM caitAn zubhe sthAne tasmAd dharmaH iti smRtaH durgatimAM paDatA jAne rokIne zubhasthAnamAM sthApita kare te dharma, tIrtha-tirthase ane jenA vaDe tarAya te tIrtha- eTale ke dharma e ja tIrtha che. tene karavAne svabhAva che jene tevA itirathayara. A pada belatAnI sAthe ja samavasaraNamAM birAjamAna thayelA ane bAra parvadA maNe dezanA ApI rahelA paramAtmAnuM smaraNa thavuM joIe. gazAstra pajJa vivaraNamAM paNa A ja artha karI para mAtmAnI oLakha karAvI che. "deve manuSya-asura vagerenI parSadAmAM sarva jIvone pota potAnI bhASAmAM pariName tevA prakAranI atizaya
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda cukta vANI dvArA dharma tIne pravartAvanAza ahita. tehane prabhujInI vANI ke acirAnA nada re pime samaje ziva prANI ke acirAnA nada re 174 nine zabda mAlatAM rAga-dveSa para vijaya meLavanArA bhagavatAnu smaraNa thAya che. Avazyaka sUtranI hAribhadrIya TIkAmAM jina zabdanI vyAkhyA karatA zrImad haribhadrasUrijIe lakhyu-:- rAga dveSa yAyendriya rivovasarnAlTaprakAra carma khetRttvAgginA rAga, dveSa, kaSAya, indriya, pariSaha, upagerrA ane ATha prakAranA karmone jItanAra te jina kahevAya. jemanuM nAma smaraNa karavAnu' che te arihaMta paramAtmAnI oLakha ApatA kevA suMdara traNa zabdo mukayA horsa ujjJomAre pachI ghamma tithaeNyare pachI bane. temAM paNa nina zabdanu keTaluM mahattva AMkayu haze ? purA logassa sUtra mAM pAMca vakhata khina zabdanA prayAga karyo che. jANe pratyeka vakhate ApaNane yAda apAvatA hAya A zabda ke tame jenuM nAmasmaraNa karI rahyA che. te (khina che) rAga dveSane jitanAra che. ApaNe te nAmasmaraNa thakI khinna banavAnuM che te lakSyanI yAda jANe apAvatuM na hoya ? nAma uccAraNa pUrvaka smaraNa karavAmAM traNa vakhata nizabda pratyeAjye te paNa barAbara sAta-sAta jinane aMtare, (1) sAtamA- suvAsa ni" va (2) caudamA- ma -jaMta 2 nimaM (3) ekavIzamA- miniAM ca cAvIze jinanA kitanamAM dana-vizuddhi karIne chelle A ja vastu tA prApta karavAnI che --"rAga dveSa para vijaya ane vItarAgapaNuM'.' khIjI noMdhapAtra bAbata e che, jainetaro mAne che ke jyAre jyAre tIne hAnI thAya che tyAre paramAtmA puna: avatAra dhAraNa kare che. eTale gina zabda dvArA khAsa samajavAnuM ke rAgAdi zatrune jeNe jItyA che te kadI tIrthAMnA rAgathI pAchA ahI AvatA nathI ke avatAra dhAraNa karatA nathI, e vAtanu' vAra'vAra smaraNa karIne stavanA karavI. eka vakhata grIsanA mahAna philasA pleToe sAI rekayusanA rAjA DAyeAnisiyasane sArA zAsana vize samajAvyu. rAjAne thayuM ke
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaja sadA bhagavaMta 175 mArA zAsanamAM Ane aMza paNa nathI. je te vadhAre jIvate rahyo te lokamAM mArA zAsananI sakA karI kayAreka baLa karAvI deze. teNe plene matanI sajA pharamAvI dIdhI. pradhAne rAjAne samajAvyuM ke je pleTone phAMsI thaze te prajA uzkerAI jaze. rAjAe pitAne nirNaya pheravI leTone keI dhanADhayane tyAM gulAma tarIke veMcI dIdhe. te dhanADhya mANasa dayALu hato eTale pleTane ethensa javA dIdhe. - rAjAne khUba ja pastAvo thatAM teNe pleTene patra lakhyo. mArA duSkRtyane manamAM na lAvaze. huM tamArI mAphI mAMgu chuM. leTee tAtkAlika javAba Ape ke mane tamArA duSkRtya mATe jarA paNa roSa lAvavAne ke te bAbata vicAravAne samaya nathI. huM satyanI khojamAM eTale rata rahuM chuM ke mane AvI vAtane aMza mAtra paNa khyAla raheto nathI basa A ja che nina zabda dvArA kIrtananuM rahasya.. sauthI vadhu vakhata Avate A zabda sUcave che ke covIze jinavaranI stavanA karo. mananA pariNAme ApoApa nirmala banatA jaze. e rIte darzana zuddhi thatA chelle evI svAbhAvika sthiti prApta thaze ke rAga dveSanI gAMTha Apa Ape chedAI jaze. nine pachIno zabda mukAya saritai- arihaMtanI vyAkhyA ramaityavaMdana mahAbhASya gAthA 511mAM noMdhyuM ke ___ aTThavihaM pADihare jamhA arahanti teNa arihaMtA ATha (mahA) prAtihAryane je yogya che te (ja) arihaMta kahevAya. ATale artha vicAratA ja ATha mahA prAtihAryathI sevAtA prabhunI yAda ApaNA hRdayane DolAvI deze. jinajI ATha prAtihArya zuM jagamAM tuM ja re lola ATha prAtihAryo kayA kayA ? (1) azoka vRkSa (2) kusuma vRSTi (3) divya vani (4) cAmara (5) samavasaraNa (6) bhAmaMDala (7) deva dudubhi (8) chatra. keTalA sundara zabdomAM prabhujInI stavanA karI che pa vijayajI mahArAjAe jina bhAmaMDala zira pUThe surya pare tape re lola jinAjI nirakhI harakhe jeha tehanA pAtaka khape re lola
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 abhinava upadeza prAsAda prabhunuM kevuM apAra rU5 che. zrI mahAnizitha sUtramAM Ave che ke temanA manahara dedIpyamAna paganA aMguThAnA agrabhAganuM rUpa paNa eTaluM badhu hoya che ke jema sUrya prakAzathI sarva graha-nakSatra-caMdranI paMkti nisteja banI jAya che. tema teonA (prabhunA) tejathI sarva vidyAdhara, deva, devI, devendra, dAnavendra sahita devagaNenA saubhAgya-kAntidIpti-lAvaNya-rUpa ane zobhAne DhAMkI de che." indra anuttara sura gaNadharathI rUpa anU5 jiNa do rUpa anU5 jide re zrI nemi jinesara vaMde prazna : ravi pachI va izabda kema muLe ? kevali zabda nA arthamAM te sAmAnya kevalI, zruta kevali vagerene paNa samAveza thAya che, paNa arihaMtanA bIjA vizeSaNe sAthe sevana zabda mukavAthI mAtra 3 rihaMta vani ja levA. taduparAMta yegazAstradharma saMgraha vageremAM arihaMta zabdane vani zabda sAthe sAMkaLatA badhAmAM e ja artha karyo ke mAtra bhAva arihaMtane ja grahaNa karavA. tamane thaze ke ATalA lAMbA parizIlanamAM bhaja sadA bhagavaMta nI mukhya vAta hajI AvI nahIM, hamaNuM te A viSaya pUre thaI jaze, te nAma stavanA Avaze kayAre ? A lAMbI bhUmikA samajaNa pUrvaka racelI che. caturvizati stavamAM covIza tIrthakaranI nAma stavanA ja che. paNa te stavanAnuM mahatva pUrvamAM hRdayamAM avadhArAI jAya, legassa sUtranA pratyeka pado covIza tIrtha karonA nAma sAthe saMkaLAyelA che te citta bhUmi para chapAI jAya, te "bhaja sadA bhagavaMta" paMktinuM rahasya samajAI jaze. 35 mana ja gAthAthI cevize tIrthakaronI nAma stavana zarU thAya che, paraM taru vaDhamA 3 pAse pUrI thAya che. Apa sau paNa vIza tIrthakaronA nAma jANe cho, zrAvaka mATe 24 nAmamAM kaMI navuM nathI. nAvInya eTaluM ja ke teone hadayamAM avadhArIne teonI stavanA karavAnuM. legassa sUtra barAbara yAda kare. temAM kAra ne upaga agIyAra vakhata karyA che. traSama bhagavaM-mavamafmaLatAM 2-e rIte ja kAra dvArA pratyeka prabhunA nAma para keTale bhAra mukayo. huM vaMdana karuM chuM. kene ?
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaja sadA bhagavaMta 177 - - - - RSabhane ane achatane. saMbhavane ane abhinaMdanane e rIte pratyeka nAmane mahattva ApI nAmeccAraNa pUrvaka stavanA karavAnI pratijJA sArthaka karI. sAthe sAthe vaMdanA karatA rahevAno bhAva spaSTa karavA pAMca vakhata va kriyApadane upayoga karyo. (traNa vakhata vare be vakhata aq) huM vaMdana karuM chuM. vAraMvAra vaMdanane bhAva Avavo ja joIe. je stavanA karatA vaMdanane bhAva Ave te ja nirU# pratijJA sArthaka bane. nAmoccAraNa karyA pachI lakhyuM putra paNa mi. (e rIte) meM Apane mArI samukha sAkSAt rahelA kapIne nAma grahaNa pUrvaka stavyA che. kema ke dhyeya vastunuM dhyAna ja zreSTha che. dhyeya dhyAtA samakSa sAkSAta samupasthIta lAgavuM joIe. dhyAcaka dhyAna dhyeya guNa e ke, bheda cheda karazuM, have Teke lIgnIra pare tumazuM mila zuM, vAcaka yaza kahe he haLIzu kevA prabhunI nAma stavanA karI che te jaNAve che : - sarva prakAranI karma ja dUra karelA, praSTi rIte naSTa thayA che jarA ane mRtyu jenA tevA covIze jinavarapAtu prasAda vALA thAo. jo ke prabhu rAga dveSa rahita che, te stutithI prasanna thatA nathI ke niAthI vALa thatA nathI. chatAM ciMtAmaNI jema paththara hovA chatAM phaLa che tema prabhu paNa iSTa prati satata nimitta che. mATe ja legassa sUtramAM AgaLa kahyuM jIta 1 caMtita masa-tapotAnA nAmathI tavAyelA. mana vacana kAyA vaDe vaMdAyelA ane pAdithI pUjAelA evA A lekanA uttamadra) pravRSTa siddhine pAmelA evA (ha) arihaMta amane ApeH zuM che Amaga bAhi lAmaM va tIrthakarenI nAmapUrvaka stavanA karI paNa meLavavAnuM zuM? A vAtanuM anusaMdhAna ahIM joDAyuM. arihaMte dvArA Arogya ane bodhinA lAbha thA, karI eTale siddhatva ke mekSa (lalI vistarA pR. 46 jhAraNe fkaravuM) tene mATe vArAma-bhavAramAM janadharmanI prApti, badhi (darzana zuddhi ane A bhavamAM) uttama ka zreSTha avI samAdhine Apa.
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda nAma stavanAne aMte paNa e ja lakhyuM ke siddhA siddhi mama vilantu-he prabhA mane siddhi-meAkSa Ape. hAdo Ayare pacheDI pane vahetI nadIne sAme kAMThe te di' paDachAyA joyA. AkhA mITa mAMDIne beThI te garavuMgAru me, pAMca kamaLanI pAMkhaDI bhegI thaI mAMne pakhALe tevuM rUpa, saMgheDA utAra kaMcana varaNI kAyA. 178 khIjI ja paLe hAdo DAMgara najara pAchI vALIne manamAM babaDacA, are jIva ! kayAM jaIne beThA. vADImAM kerInA DhagalA che, rATale sukhI che, sa`sAre sAyakhI che. pachI A zuM... cALA sUjhayA ? tyAM te sAmA kAMThAnI keADIlI kanyAnI hAdA mAthe mITa ma`DANI. khAI AlI uThI, vAhare tArI garavAI ! tenI AMkheAmAM paNa pAtaLIyA juvAna, ujaLA vAna, nirmaLa AMkhu', meAMmAthe ATheya paheAranI mIThapanA maDANu vasI gayA. pAchA vaLatA hAdAne pUchyuM' ? Ahira lAgeA che ? ATaluM sAMbhaLatA te hAdAnA paga dharatImAM jaDAI gayA. javAba vALye chu tA Ayara, khAI khAlI ame paNa Ayara chIe. hAdo kahe kayAM rahevu'? khAi khAlI have te kaDe ja re'vuM nAma ? hemI. hAdA joI rahyo hemIne. hemI paNa nIcI najara DhALIne ubhI che. hAdA sthira thaI gayA, "ThIka tyAre kaMI kAmakAja paDe te kahe," eTalu* kheAlatA najarane sakelI hAlye! tyAM kAnamAM zabdo athaDAyA, "have tA bhavatuM kAma paDaze." AAinA veNe tA hAdA halabalI uThayA. bAi ! e chekarAnA bApa chuM. haimI kheAlI je huM te mAre mana tA devatA che. hAdA muMgA matara thaine vADImAM vaLI nIkaLyA. kheDa khaDa hasatI haimI hAlI nesaDAmAM. apeAre hAdAnA gharavALA bhAta laIne AvyA. hAdo kahe bhUkha nathI. gharavALIe pUchyuM' kema zarIre kai naravAi nathI ? hAdA vIle mAMe javAba Ape che sAjo naravA chuM. AyarANI tyAM ja vAta sakelIne ubhI thaI. rAtre vADImAM hAdo paDakhAM ghasI rahyo che. haimI bedhaDaka tyAM AvIne ubhI, Ayara have lAMbu nahI" se'vAya. hA !
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhaja sadA bhagavaMta 179 hAda muMjhANe. devaduta jevA dIkarA che, keThIe jAranI keI kamI nathI, gharavALI paNa paMDane pAtharanArI che. have zuM karavuM ? hemIne kahyuM, haiyuM hAtha rAkha bAI ! Ayara ! A te parabhavanI prIta pragaTI che. ThIka! gharavALIne rAga jANI lauM. bapore AyarANI belyA Ayara ! mArA gaLAnA sama che tamena bole che. Aje have peTa chuTI vAta karo. Ayare pUchayuM khamAze tamathI Ayara? pAMca varaha paDachAyo thaIne rahI te ye na pArakhI. - A te parabhavanI prIta pAMgarI che. AyarANue ghaNune khavarAvyuM pachI hAlI ThebIne kAMThe. karamaNa AyaranA nesaDe jaIne mAMgu nAkhyuM. karamaNu Ayara muMjhANe elI bAI ! tArA ghaNuM sAruM mAMguM karavA AvI che bApa ! A te parabhavanI prItyuM sAcavavA AvI chuM. Ayara ! elI paNa te malakamAM kayAMya bhALyuM che? bApa! mArA sukhanI copATa mAMDuM te savArathI kevAuM. karamala kahe bAI bolavuM seluse AyarANI ubhA thaI gyA, veNe pharuM te Ayarane peTanI nahIM. beu jIvane maratakamAM ThAle dhakako thAze. pachI sagapaNa pAkuM karIne pAchI vaLI. parabhavanI prIta pAMgaratI jANuM khudanI patnIe paNa mAraga karI dIdhe ane sagapaNa karAvI ApyuM. paNa mArI zakya thaze te vicAra na karyo. te bhavobhavanI prIta bAMdhavA yeAgya zivaramaNane mATe sAcA hRdayane talasATa jAge te siddha bhagavaMtanI kRpA thakI ApaNuM sagapaNa kema na thAya ? avazya thAya paNa hRdayamAM tevI prIta pAMgare to!! ! mATe ja nAma stavanAnA phala svarUpa chellI prArthanA lakhI siddhA siddhi mama utAratu he siddho mane siddhi mekSa Ape. ahIM siddhane artha jinavara ja le. siddhA rUti vinAnA" kurata ravAnA iva nAma vortana e pATha mujaba mekSamAM rahelA jinavarone ja A prArthanA samajavI.
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 abhinava upadeza prAsAda legassa sUtra jenuM bIjuM nAma ja caturvizati stava che, te khUba ja bhAvamaya ane arthasabhara sUtra che. eka eka pada vicAratA nAma stavanA chUTa thaze. vIze jinavaranI nAma stavanA kyAM kyAM kare che te paNa jarA yAda karI le. legassa sivAya jagaciMtAmaNImAM bele che. nivarasiTTA yuddha mAM paNa pATha lakhe-vastAra gaTTa rasa hoya, vaMditAmAM paNa Ave che. vaMlAma ni 23vI. A badhA ja nAma stavanAnA daSTAMta che. bhaja sadA bhagavata.e vAtanuM smaraNa karI zrAvakanA cauvisasthao A kartavyanI suMdara paripAlanA karI siddhi pada pAmanArA bane. kema ke AvA caturvizati stavanA phaLane pragaTa karatA uttarA dhyayana sUtramAM jaNAve ke A stavathI jIva samyaktva zuddhine pAme che. ANugadvAramAM paNa lakhyuM ke tIrthaMkara pradhAna rIte karmakSayanA kAraNabhUta che. nAma stavanAthI bedhi vizuddhi thAya che. nAma tavanA bhavAMtaramAM paNa bedhine lAbha apAvanAra che. mATe pratidina caturvizati stava AvazyakamAM udyamavaMta rahI darzana vizuddhi thakI paraMparAe mekSaphaLa meLavanArA bane. tvannAmamaMtramanizaM manujAH smaraMtaH sadya: svayaM vigatabandhamayA bhavaMti
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ (19) cakavIsatyae - sakalANaMta - smaraNa paramAtmAnuM AstAmacintya mahimA jina saMstavaste nAmApi pAto bhavato bhavato jaganti tIvrAtapopahata pAntha janAnnidAghe proNAti padma sarasaH saraso'nilopi he jinezvara acitya mahimAvALI tArI stuti to dUra rahI paNa ApanuM nAma paNa saMsArathI (saMsAra bramaNathI) traNa jagatanuM rakSaNa kare che. jema unALAmAM tIvra tA pathI vyAkuLa thayelAM musApharone padya sarovarane sarasa pavana paNa AnaMda Ape che, tema (prabhunuM nAma smaraNa mAtra paNa bhavabhramaNathI bacAvanAra thAya che). mannaha jiNANuM sajajhAyamAM zrAvakanA 36 kartavyone varNavatAM kahyuM ke iva TuvAvasI 3ratA ho jarUDhivAM. pratidina che Ava kamAM udyamavaMta rahe. te cha Avazyaka kayA kayA? sAmAyika, catuvizati tava vagere. caturvizati tava zrAvakanuM pAMcamuM kartavya batAvyuM. tene artha che evIze jinavaronI stavane athavA te nAma smaraNa. siddhasena divAkara sUrijI jevAe havAi marivara stotranI racanA karatAM A vAta jaNAvI ke he prabhu tAruM nAma smaraNa paNa jagatanA jIvonuM (mavata:) saMsArathI rakSaNa kare che. mATe covIze jinavaranA nAmanuM maraNa karavuM. je rIte legassa sUtramAM vIze jinavaranA nAma smaraNa AzrIne tenuM vatuvazati tava nAma paDeluM che, e ja rIte pratyeka prabhunI nAma stavanA suMdara rIte thaI hoya tevuM bIjuM stotra che - sanAta tenuM mULa nAma che zagvAta nina nanAra. kema ke temAM paNa 24 jinavarAnI nAmoccAraNa pUrvaka ane vizeSa guNa varNana saha satavanA karelI che. prabhunA nAma smaraNa thakI paramAtma kIrtana karavA mATe A addabhuta stotra che.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 abhinava upadeza prAsAda prazna :- nAma te mAtra zabda pudagalane samuha che tenuM smaraNa AtmAne kaI rIte upayogI thAya ? - samAdhAna:- nAma che te nAmInA guNene yAda karAvanAra che. temanA guNe pratye bahumAna pragaTAvanAra che. mATe tenuM smaraNa upayogI che. vaLI koIkane premathI belA. ane keIkane gALa ApI juo. eTale zabda pudgalanI asara keTalI che te Apo Apa dekhAze. kadAca A vidhAnamAM zaMkA lAge te daI je je kaIkane gALa. mATe nAma smaraNa e paNa zabda pudgala na samajatAM arihaMtanI nAma sthApanA samajIne smaraNa karaze te ati upayogI thaze. rAyapAseNIya sUtra-10 mAM kahyuM che te mahA ha hevAviyAd tahArUvANaM arahaMtANaM nAma goyassaM vi savaNayAe 7 devAnupriya te|| prakAranA ahaMtu bhagavaMtanA nAma gAtranuM zravaNa paNa mahAphaladAyI che. : bhakta haridAsa pite janme te musalamAna hatA. paNa tene kRSNa bhaktine nAda lAge. dhIme dhIme hiMdu banI gayA. kRSNa bhaktinA bhajana ktine bhAvapUrvaka gAIne jIvana dhanya banAve. bhagavAnanA nAma maraNa vinA bhakta haridAsane kazuM cena paDe nahIM. e puliyA gAmamAM eka kaTTara muslima rahe. teNe gAmanA muslima rAjAne phariyAda karI ke haridAsa kAphara che tene sajA kare. . . rAjAe sainikane kahI haridAsane pakaDI maMgAvyA. rAjasabhAmAM hAjara karyA. haridAsanA ughADA baraDA para cAbuka vIMjhAvA lAgyA. ekabe-traNa cAbuke phaTakArAtA gayA ne zarIramAMthI lehInI Tasaro phUTI. eka bAju lehInI dhAra zarU thaI, jyAre bIjI tarapha haridAsanA mukhamAMthI hare kRSNa hare kRSNane nAda vahete thayo. sainiko kahe tuM harinAma laIza tyAM sudhI te cAbuke vIMjhAyA ja karavAnA. je tAre chuTavuM hoya te harinAma levAnuM baMdha kara. bhakta haridAsa kahe mArA zvAsozvAsamAM harinuM nAma vaNAI gayuM che. huM tamArA cAbukane mAra te sahana karI zakIza paNa harinAma levAnuM mArAthI baMdha thaI zakaze nahIM. sainike te bamaNAM jorathI cAbuka vijhavA mAMDayA. baraDe lehIlehANa thaI gayo. chatAM bhakta haridAsanA mukhamAMthI harinAmane
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ smaraNa paramAtmAnuM 183. pravAha to cAlu ja rahyo. chevaTe bebhAna banIne DhaLI paDayA. rAjAne lAgyuM ke have te A marI gayo che. sainikone kahIne tene nadImAM pheMkAvI dIdhA. | nadInA zItaLa jaLathI tenA ghA chevAtA gayA. baraDAmAM paNa thoDI zAMti thavA lAgI ne bhakta haridAsa bhAnamAM AvyA. gAmamAM vAta phelAI gaI bhakta te jIvatA thayA. rAjAne pazcAtApa thaye. bhakta haridAsane belAvI mAphI mAMgI. haridAsa kahe bhAI tame to mArA upara khUba upakAra karyo. A cAbukane mAra te mArA ke pUrvakarmanuM phaLa haze, paNa prabhunA nAme je A kaTI thaI te bahu sAruM thayuM. kemake A bahAne saune harinAmanI zaktine prabhAva te jANavA malyo. caturvizati stavamAM prabhunA nAma smaraNa dvArA tamAre je prApta karavAnuM che te prathama te ATalI zraddhA utpanna thavI te che. nAma smaraNamAM te puratI tAkAta che ja paNa tamArI zraddhA te joIe ne !!! bhaktAmara stotramAM mAnatuMga sUrijI mahArAje nAma smaraNane mahimA gAtA sundara zabdonI racanA karI. AstAM tava stavanamasta samasta dASaM tvatsaMkathA'pi jagatAM duritAni hanti tamArI samasta deSa rahita (nirmala) stavanA te dUra rahI paNa tamArI kathA-nAma paNa jagatanAM (kenA) durita-pApane haNe che. eTaluM ja nahIM mAtra nAmanA eka ja padane saMpUrNa rIte jANavAmAM Ave te paNa AtmA svayaM tirthaMkara bane che. nAma smaraNathI samyam daSTi AtmAnI asvasthatA dUra thAya che. kadAca tIvra nikAcIta karmanA udaye dUra na thAya to paNa duHkhamAM dhIraja zakhavAnI vRtti te jarUra pragaTe che. nAma smaraNa ATaluM guNa saMpanna ane kalyANakArI che, mATe ja tene bhaktinuM pradhAna aMga gaNela che. temaja bhAgavatI bhakti parama AnaMda ane saMpadAonuM bIja kahyuM che. prazna : eka tIrthakaranA nAma smaraNathI jeTala, lAbha che, teTaluM ja vIze tIrthakaranA nAma smaraNathI che. te pachI pRthaka pRthapha nAma smaraNanI AvazyakatA zI ?
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 abhinava upadeza prasAda samAdhAna : nizcayathI A vAta satya che ane name arihatANuM bolatA badhA ja tItha kare namaskAra paNa thaI jAya che. chato nAma nakSepa dhAraNa anusAra pratyeka ghara mAM mAnA nAme cAraNa pUrvaka smaraNa karavAthI je kalAsa ke nAvatA pragaTa thAya che, te dvArA gADha karmonI nija rA thAya che. paNa nAma grahaNa sAthe vAgya vyaktinuM athavA tenA guNonuM svarUpa mAnasapaTa para pragaTa thavuM joIe, ane nAmI nI upasthiti anubhavAvI joIe, pratikramaNa sUtra prabodha TakAmAM paNa A vAtane spaSTa karatA lakhyuM che ke nAma maraNane A prabhAva tyAre ja anubhavAya ke jyAre arthanA upaga ane guNAnurAga pUrvaka nAma smaraNa thAya. upaga ke bhAva vagara karAela paramAtmAnuM nAma smaraNa saphaLa to nathI jatuM paNa abhISTa phaLa paNa nathI AvatuM. eka vakhata buddha ane tenA ziSyo eka nagaramAM AvyA. temanI jANa thatAM madha nagarajane tenA upadeza sAMbhaLavA AvyA. padeza puro thayA bAda badhA nagaramAM pAchA pharyA paNa eka nagarajana hajI tyAM ne tyAMja besI rahyA hatA buddha pUchayuM, bhAI ! tuM kema hajI beThe che? pele nagajana kahe eka prazna che mAre. jIvana "muktinI saMprApti mATe sAdhanAne sAro prakAra karyo ?" buddha kahe te mATe jIvanamAM nirdoSatA ANe, auDhArya bhAvanA keLave, sau je pratye samabhAva dhAraNa kare, satyanA upAsaka bane. sAdhaka hasavA lAgyo. prabho ! Ape AmAM mane navIna zuM kahyuM? eka nAnuM bALaka paNa A vAta sArI rIte jANe che. buddha kahe tArI vAta te satya che. paNa Tharela ane anubhavI mANase paNa tenuM AcaraNa karatAM nathI. jANavuM ke mAnavuM e paryApta nathI paNa te mujaba AcaraNa karavuM joIe. eTale ja prabhunI stutimAM bolAya che. suyA haze pUjyA haze nIrakhyA haze paNa ke kSaNe huM jagata baMdhu cittamAM dhAryA nahI bhakti paNe ja prabhu te kAraNe dukha pAtra A saMsAramAM A bhakti paNa phaLatI nathI ja bhAva zunyAcAramAM
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ smaraNa paramAmAnuM 185 bhutapUrvaka cittamAM paramAtmAne pAra kare te abhISTa phaLanI prApti thAya. eTale pratyeka tIrtha karanA nAmane sAmAnya tathA vizeSArtha pUrvaka jANavA je e, te a ne avavArIne te rIte paramAtmAnuM smaraNa karatAM apUrva u9lAsa pragaTe. dhama saMgrahamAM vIze tIrthaMkaranA nAmane sAmAnyathI ane vizeSathI jaNAvatA lakhyuM ke -- ja zrama eTale tra - parama padane prApta kare te. 36matrata rU ta-da:kharUpI agnithI baLala jagatane dezanAM rUpa vANI thI zAMta kare te. sAmAnya arthamAM marudevA mAtA e svapnamAM vRSabha ja hatA mATe RSabhadeva nAma ApyuM. sagara -- sAmAnya artha-prabhu jyAre mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre garbhanA prabhAvathI mAtA sAnI ramatamAM jItazatru rAjA vaDe chatAyA naDI mATe ajIta pAthe nAma rAkhyuM. paNa vizeSArtha lakhyuM ke prabhu pariSaha ane upasa vaDe na jItAyA mATe vyaki. samata - jemanI stuti karavAthI -- sukha mavara-thAya che. (sukha thAya che. baT : 8 1 26 3 thI 4 nA sa thaI samava banyuM che). vaLI prabhu garbhamAM AvyA tyAre dhAnyAdino saMbhava thA mATe saMbhava nAtha nAma paDayuM. - amirara- mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre prabhune IvAraMvAra abhinaMdalA-stuti karelI mATe teone abhinaMdana nAma ApyuM. . sumati- bhagavaMta mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre mAtAne vivAdamAM suMdara nizcaya karAvanArI buddhi utpanna thaI mATe sumati nAma rAkhyuM. eka putrane hAthamAM laIne be strI laDatI laDatI rAjAnA darabAramAM AvI. bane strIne dAvo e hatuM ke A mAre ja putra che. megharAjA nirNaya karI zaktA nathI ke A putra kharekhara kene haze. tyAre bhagavatanI mAtAnA garbhanA prabhAve su-mati utpanna thaI. teNe rAjAne salAha ApI ke tame bALakanA be sarakhA bhAga karI bane strIone vahecI de eTale vivAda pure thaI jaze. eka strIe
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza brAsAda A niN yane saha svIkArI lIdhA paNa bIjI strI kalpAMta karI uThI. nahI' nahI' mArA bALakane mArI na nAkhaze. 186 Ape| Apa bALakanI sAcI mAtA teja che e nirNaya malI gayA. A rIte bhagavaMtanu nAma sumati rAkhyu. e-ja-rI--te eka eka prabhunA nAmanA sAmAnya tathA vizeSA kalikAla sarvajJa bhagavaMta hemacaMdrAcArye paNa abhidhAna cintAmaNI granthamAM devAdhideva kAMDamAM noMdhela che, jemake vimaja vi-vitA: gayA che mala jeone tevA nirmaLa jJAnAdi guNAthI yukta hovAthI tenu'nAma rAkhyu* vimalanAtha. gabhanA prabhAve mAtAnI mati tathA zarIra baMne vimanna-malarahita anelA mATe vimaja. - keAI eka prAcIna maMdiramAM bahAranA bhAgamAM pati-patnI sutA hatA. tyAMthI rAtrinA samaye eka vyatarI pasAra thaI. tenI najara pelA puruSa upara paDatAM puruSanA zarIra sauSThava ane rUpamAM mAha utpanna thayA. tarata ja teNe bAjumAM sutelI strI peAtAnu rUpa vikrutyu ane pelA puruSanI bAjumAM sUI gaI. jevu savAra paDayu tyAre strI ane vyatarI bannemAM laDAi jAmI gaI. ane dAvA karavA lAgI ke A mArA ja pati che. pelA puruSa te baMnenA samAna rUpa-AkRti joine mu`jhAi gayA ke AmAM mArI khare kharI patnI kANu haze ? rAjasabhAmAM pahoMcyA. kRtavarmA rAjA kapilapuranI rAjasabhAmAM nyAya ApavA padhAryA. paNa vyatarI ane strImAM eTalu' sAmya ke na pUche! vAta. emAMthI sAcI strI kANu te nakkI karavuM azakaya banI gayuM. te samaye vimalanAtha prabhunA mAtAjI zyAmA mAtAne A vAta jANumAM AvI. mAtAe gabhanA prabhAvathI nyAya ApyuMA ke sAcI strI haze te dUra rahIne peAtAnA patine spazI` zakaze. vyaMtarI pAse tA 25 vidhruva vAnI zakti hatI teNe hAtha lAMbA karI tarata ja pelA puruSanA hAtha pakaDI lIdheA. prabhunI mAtA melyA ke A kAi bahurUpINI strI che. kharekhara A pelI che kemake mAnava strInA hAtha ATalA lAMJa kadI na thaI zake.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ smaraNu paramAtmAnu * zAnti :- prabhujI garbhamAM AvyA tyAre dezamAM phelAyelA marakI nA roga zAMta thaI gayA mATe prabhunuM nAma zAnti nAtha thayuM. - fma :- sAmAnyathI parisa upasargane namAvavA zaktimAna AvAthI tenuM nAma nami thayuM. vizeSathI kahetA jyAre prabhu garbhamAM AvyA, tyAre nagara para caDAI karI AvelA zatrue nima paDelA mATe temanuM nAma naminAya rAkhyuM. (nam dhAtu + uOAdinA rU pratyaya lAgatA nami thayu.) A rIte cAvIze paramAtmAnA nAmanI apUrvaka vicAraNA karatAM pratyekanA nAma-smaraNa sAthe ApaNI samakSa prabhunI eka AkRti spaSTa thaze. AvI ja rIte jyAre sajAtu stotra khAleA tyAre pratyeka jinavarane namaskAra karatA stuti beAlatI vakhate tenA gurNAnA sa'kirtana rUpa vizeSaNA dvArA sthApanA nikSepa (jinabiMba) pratyakSa thAya te rIte khelavu joie. jema ke :-- ------ 187 AdimaM pRthivI nAtha mAdimaM niSparigraham AdimaM tIrthanAthaM ca RSabha svAminaM stumaH AdinAtha prabhunI stavanA sAthe ja vizeSaNu mukayuM ke kevA ADhinAtha prabhu ? pahelA pRthvIpati, pahelA niSpagihi - zramaNu, tInA Adi kartA evA AdinAthanu ame (smaraNa karIe chIe.) stavana karIe chIe, ekadama A stutithI mAnasapaTa para zatru jayAdhipatinI chabI spaSTa thai jaze. tA te nAmeccAraNa pUrvakanI stavanA mATenI zittaraE pratIjJA sAka banI jaze. bhava rogArtta jantunAma- gadaGkAra darzanaH niH zreyasa zrI ramaNaH zreyAMsa zreyase'stuvaH zreyAMsa prabhunuM smaraNa karavA mATe tenA viziSTa guNAne varNavatI prathama pa`ktinA ja vicAra karA. bhava ropa-JAta -gatunAm bhava e ja rAga che tethI bhavaroga. ane tevA rogathI pIDAyelA prANIene jemanuM darzana mAtra pazu avAra eTale ke vaidyanA darzana jevu che, tevA zreyAMsanAtha prabhu tamArA kalyANane mATe thAo. jema atyaMta rAgathI pIDAelA ke pIDAtA prANIne mAMDa karIne DhAkaTaranA ceAga maLe to mAtra
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 abhinava upadeza prAsAda - nA. nakakara . DokaTare banatAM ja tene hAzakAre thAya che. AnaMdIta thayele te vicAre che ke hAza ! DokaTara AvI gayo hava vAMdho nathI. tema bhavarogathI pIDAtA prAne paNa pravAsa prabhunuM darzana vaidya-DekaTaranA darzana jeTaluM AnaMdakArI lAge che. aMdhArAmAM gADuM ubhuM rAkhI bAroTa buma pADe che. elA ahIM ke darabAra sAMgAjInI DelI che ane paradezI chIe ke kheraDuM te batAve tyAM nAnakaDAM jhuM paDAnuM bAraNuM udhaDavuM bharavADa jevA lAgatA mele, zaile, juvAna hAra Avyo kenuM ghara pUcho kA bApa? ahIM kAI so gAjI darabAranI DelI nathI. huM te sAMgaDa gaDa nAme rAjata chuM. A mATe kubA che. tamAre je kAma hoya I bole bhAI mAre taDa Dele kAya ke kubA, mAtra eka rAtane utAre kare che. huM cAraNa chuM. hiMgaLAja javA nIkaLe chuM. A hai, kahetA sAMgaDAe gaDhavInuM jhuMpaDAmAM lIdhA, buThThI mAM pADozamAMthI tela, ghI, loTa, cokhA uchInA lAvIne vALuM rAMdhavA beThI. tyAM sAMgAne khabara paDI ke A to IsaradAna gaDhavI. kavirAja tamArI te che ke kevI rIte saMbhaLAya che. haze bApA! huM te harinA caraNanI raja gaNAu bAkI guru tA pItAmbara jeNa mane rAjabhaktimAMthI hAMrabhaktimAM vALyo. teNe ja mane zIkhavyuM ke cAraNa eTalI zakti prabhumAM laDo. cirAzInA pherA TaLI jaze ne parama kavitA racAI jaze. A rAjA tamane ApI ApIne zuM ApavAne ke daLadara phaTADavAne hate. basa te di' thI huM haribhajana karu chuM, bApa. sAMgAe khabhe nAkhavAnI eka melI kAmaLI pAtharI. IsaradAnajI tenA para besADayA. kavie garIbanI AchI-pAtaLI rAba-chAza keI rAjanI thALI karatAM vadhu mIThAzathI ArogI. jamIne belyA bhAI ! mAre eka nIma che huM varSamAM eka ja vakhata hAtha lAMbo karI dAna lau chuM. Aje mAre tArI pAse dAna levuM che. saMge kahe bhale deva ! mAMge tame, mArI pAse haze te badhuM ApIza. gaDhavI belyA phakata tArI A kAmaLI lAva. huM tenA para besIne IzvaranI pUjA karIza.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ smaraNu paramAtmAnu bhale bApu. paNa vacana ApeA. mArI vinatI che ke hiM'gaLAjathI pAchA pharI padhArA. hu Apane mATe eka kAmaLI karI rAkhIza. bAroTa vacana ApIne gayA. 189 hirabhajana gAtA sAMgA una kAMtI rahyo che. takalI pheravatA eka ja raTaNa ke mArI kAmaLI para besIne bAroTajI pUjA karaze teA bheLA hu e tarI jaiza. cAra mahine kAmaLI taiyAra thaI. sAMge rAja bAroTajInI vATa jue. cAmAsu` Avyu* paNa kavi na AvyA. AkAzamAM meghADaMbara ma'DAyA, muzaLadhAra meha varasyA. naddI be kAMThe pralayakArI kAgaLA kare che, sAMgA vAMchaDA lai sAMja sudhI sAme kAMThe thaxbhI rahyo. pachI thayu ke mArI mA jhuraze ne vAMchaDA Ai thIjI jAhe. utaryAM pANImAM, khIjA badhAM vAMchaDA te tarI gayA paNa mAMgAe jenuM pUchaDuM pakaDeluM te ma vaheNamAM lathaDayA. sAMgA taNAyA. kAMThe pokArA thavA lAgyA. pANImAM DubakA khAtAM sAMgA eTalu ja elyeA bhAI mArI mAne ?' ekavirAja Ave tyAre kAmaLI devAnuM nA bhUle. vacce vacce sAMgAnu' mAM pANImAM garakAva thAya ne dekhAya tyAre ekaja avAja AvyA kare jo jo kAmaLI na bhUlAya. na khasa nadInA meAjA tene ce tANI gayA. gheADA dIvase kavi AvyA. jamavA beThA paNa mAnI AMkhamAM AMsu joI samajI gayA. melyA mA sAMgA kayAM ? nI tANI gaI bApu. mA i nA ane, rajaputanA dIkarA kai vacane mare. bApu, Apu' gAma sAkSI che. jAtA jAtA paNa temane kAmaLI devAnu' sa'bhAratA maryA kavi de bharANA, sAMgAnA hAthe ja huM kAmaLI lauM. sAda karyo sAMgA, bApa sAMgA kAmanI devA hAlya mArA mApa kavi sAda upara sADha kADhe che. kavina gAMDA dhArI DeAzI ghaDAka hase che te! ghaDIka raDe che. tyAM nadImAM pura AvyA. pANInA vADha uchaLavA lAgyA. kavi kahe sAMgA jaldI kara bApa ! harapUjAnuM mADu thAya che. AvuM chuM daiva, karatA vAMchaDAnu pUchyu. jhAlI sAMgA dekhANA. kavine kAmaLI samapI ne mAtrAmAM khAvAi gaye!. joisaradAna jevA eka bhakta kavinu' dana sAMgAne bhaTakatA jANI bruTa
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 0 abhinava upadeza prAsAda kAra karAvI zake te je prabhu bhabhavanA svAmI che, bhaktinuM pacca kendra che, tevA prabhunuM darzana bhavarAganI pIDA hare temAM navAI zI ? sudhAsodara vAgjyotsanA nimali kRta diGmukhaH / mRgalakSmA tamaH zAntyai zAntinAtha jino'stuvaH zAMtinAtha prabhunuM smaraNa karatAM hemacaMdrAcAryajI lakhe ke jeonI amRta tulya vANI rU5 caMdrikA vaDe dizAonA mukhane ujajavala karanAra, ane mRga-haraNa che laMchana jenuM, tevA zAMtinAtha tamane ajJAnarUpI aMdhakAranA nivAraNa mATe ho. zAMtinAtha prabhu kevA ? haraNa laMchana yukta nAma smaraNa sAthe ja hRdaya pulakIta bane, citta zAMta bane te tamAruM vara muttama vitu padya sArthaka bane. zrI raghunAtho maLavAna stuti belatAM ja atizaya rU5, samRddhi vALA prabhu, sura-asura tathA manuSyonA eka mAtra nAtha, mekSa lakSamInA dAtA ApaNuM AMkha sAme taravarI uThe. yaduvaMza samudra zabda belatAM te ariSTa nemi prabhunuM nAma heTha para ramavA mAMDe ane giranAra tIrtha para sAkSAt prabhu jANe karmarUpI vanane bALIne bIrAjamAna thayA che te bhAva pragaTI jAya. maTe gharavi stuti hajI zarU thAya tyAM samabhAvamAM lIna pArzvanAtha prabhu-dhyAnastha ane kAryotsarga mudrAmAM rahelA prabhunuM darzana thAya. rAga dveSanI pariNatI zAMta thavA mAMDe te zriyeDalU va: pada tamAre sArthaka banI jAya. A rIte raghuvaMzati tava AvazyakamAM udyamavata rahe. tenuM phaLa jaNAvatAM vIra prabhue kahyuM he gautama! A rIte stutirUpa bhAva maMgalathI jIva jJAna-darzana-cAritra bodhine lAbha prApta karI kapavimAne utpanna thavApUrvaka kSe jAya che. tema paramAtma nAma smaraNa tamane paNa mokSa patha pradAyaka bane -
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ (20) vaMdanano artha - vaMdanathI mukti zrI vIra jagadAdhAraM vandati pratyahaM nara : te'rthavAdaM vitanvanti vizvedazArNabhadra vat jagatanA AdhAra rUpa zrI viraprabhune je puruSe haMmezA vadhe che. teo dazArNabhadranI jema jagatamAM pitAne yaza vistAre che. zrAvakanA chatrIza kartavya mannAha jiNANuM sajhAyamAM lakhyA temAM cha kartavyone sAMkaLatuM eka pada mukayuM "jIvI zAvarathamI juro thro pavivAM pratidina-hamezAM cha AvazyakamAM udyamavaMta rahevuM A cha AvazyakamAMnuM trIju Avazyaka te vaMdana. vaMdanathI mukitanI yAtrA mAM rAjA dazArNa bhadrane yAda karyA vinA cAle nahIM. kema ke eka ja vakhata ThAThathI kareluM vadana dazArNa bhadrane te ja bhave mokSa apAvanAra banyuM. paNa vaMdana eTale zuM?namavuM, abhivAdana karavuM ke praNipAtakriyAne vaMdana kahe che. guruvaMdana bhASyamAM vaMdananA traNa bhedo neMdhI ane vaMdanakriyAne spaSTa karatI gAthAmAM lakhyuM- guru vaMdaNamaha tivihaM taM phiTTA chobha bArasAvatta sira namaNAisu paDhamaM puNNa khamAsamaNa dugi bIaM vaMdana traNa prakAre che. (1) phiTTAvaMdana - be hAtha joDI mastaka namAvavA rUpa jemAM marathag vaMTAIma bolAya che. (2) chabha vaMdana - be hAtha, be DhIMcaNa ane mastaka pAMce aMge namAvI vaMdana karavuM te. tene thebha vadana paNa kahevAya che. (3) dvAdazAva - vidhipUrvakanuM utkRSTa ke bRhadavaMdana. jaghanyathI paNa phiTTAvaMdana karavuM joIe. mArge cAlatA guru mahArAjanA darzana thatA ja be hAtha joDAI jAya, mastaka namI jAya, ane mukhamAMthI marathagy vaMmi zabdo nIkaLe te ja te zrAvakapaNAnA saMskAra gaNAya. tame paNa mArgamAM guru mahArAja male tyAre vaMdana,
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 abhinava upadeza prAsAda namana, abhivAdana kaMI karo che ke pachI reDanA darzana karatAM nIcI najare bhAgavA mAMDe che ? brITananI mahArANI vikaTorIyAnuM vevIzALa prinsa AbarTa sAthe thayuM. vikaTorIyA to lagna pahelAM ja mahArANuM banI gayelI. AvA moTA sAmrAjyanI rANInA lagnamAM dhAmadhuma hoya te svAbhAvika che. prinsa AlabarTa jarmanIthI laDana Avyo. lagna vidhi zarU karavAnI hatI. tyAMnA rivAja mujaba pratyeka kanyAe lagna pUrve eka pratIjJA karavAnI hoya che, ke pate patinI badhI AjJAnuM pAlana pUrNa paNe karaze. dharmaguru gheDA muMjhAyA. AvA vizALa sAmrAjyanI mahArANI jarmanIne prinsane paraNI rahI che tyAre tene AvA prakAre tamAma AjJA pAlananI pratIjJA kaI rIte apAya ? eTale khUba ja dhImethI eNe mahArANI vikaTerIyAnA kAnamAM kahyuM ke ApaNe A pratIjJA vidhi mAMthI kADhI nAkhIe te kema ? mahArANIe pUchayuM zA mATe kADhI nAkhavI? huM kaI saMjogomAM AvI anumatI ApI zakuM nahIM. atyAre huM briTananI mahArANuM nathI paNa eka kanyA zuM mAtra vikaTorIyA. tame atyAre mAtra vevizALanI vidhi ja sAcave ane mane jevI hoya tevI pratIjJA karAve. dhArmika vidha pratyenuM bahumAna ke namratA keTalA ? ApaNe tyAM kevI paristhiti che ke pramukha manamAM ema samajate hoya ke gurU mahArAje pelA mane vajana karavuM joI e arthAta mane guru mahArAja lAve te huM hAtha joDuM kema ke huM te AvaDI moTI saMsthAne pramukha. rASTrapati ke mukhya pradhAnane paNa zIkha dharmagurU sajA pharamAve tyAre pote rAjyanA pradhAna ke dezanA sarvocca padane bhUlIne dharmagurUnI sajA svIkArI buTa pilIza karI zake. ane tame be bA jevaDI saMsthAmAM pramukha thaI gayA eTale bhUlI jAo cho ke tame atyAM zrAvaka ho, mATe guru mahArAjane joIne mathag arAma bolatAM ja mastaka namI javuM joIe. praNipAta ke khamAsamaNa sUtrane pATha yAda kare barAbara, kyA zabdo bole che tame tyAM ?
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaMdanathI mukti 193 icchAmi khamAsamaNo vaMdiuM jAvaNijjAe nisIhiAe matthaeNa vaMdAmi eka eka zabdane barAbara samajI leje, mAtra sUtra pATha na belatA. te vaMdanakriyA paNa mAluma paDaze. sau prathama zabda mukya rUchAni. chAmi eTale zuM? huM IcchuM chuM. keInA dabANathI nahIM, zarama ke saMkecathI nahIM paNa mAtra mArI pitAnI abhilASAthI Iccha chuM. eTale ke vaMdana svaIcchA pUrvaka karuM chuM. ne mATe ja bIjo zabda muka-taMva-vaMdana karavAne vaMdana karavAne IcchuM chuM paNa kevI rIte? bAvaLigANa - mana vacana kAyAnI sarvazakti kriyAmAM joDIne ane- nirIkAi-dhikI vaDe mana vacana kAyAne anya pravRttimAMthI rekI laIne. rUchAmi mAlamano vaMti nAvaLigAnilagig eTale pATha belo eTale guru AjJA Ape - (tamArI IcchA mujaba karo) tyAre zrAvaka bole mathALa vaMdAji-mastaka vaDe (mAthuM namAvavA pUrvaka) huM vaMdana karuM chuM. ' paNa A vaMdana kone karavAnuM ? gurUne, vamAsamaro zabda muka tene mATe kSamA-mAIva-Arjava-zauca-satya-saMyama-tapa-tyAga-Arkicanya ane brahmacarya te kSamAdi daza prakArane dharma kamaLa eTale sAdhu saMkSepamAM A pATha kahIe te he kSamAbhaMDAra munirAja! hiMsAdi pApa tarapha jatI mana, vacana, kAyAnI sarva pravRttine rokIne (ApanA vaMdana mATe ja te) sarva zaktine upayoga karIne huM vajana karavA IcchuM chuM. mastaka namAvavA) vaDe karIne huM vaMdana karuM chuM. ahIM gAvALA ane nisagAI ane zabdomAM ghaNuM ja rahasya bharyuM che. sAva sAmAnya lAgate pATha, paNa A be zabdonuM rahasya eLakhaze te ghaNuM mahatvapUrNa banI jaze. bAvaLigANa ne saMskRta pATha vAvanathayA. IdrinA vikAra ane cAra prakAranA kaSA yApanIya che. 13
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 abhinava upadeza prAsAda tethI A artha karatA lakhe ke IndriyanA vikAra ane kaSAyonA upazamana vaDe karIne (hu vaMdana karuM chuM ) bhagavatI sUtranA 18 mAM zatakanA dazamAM uddezAmAM prabhu mahAvIra ane somIla brAhmaNane vArtAlApa nAvajiLAI zabdanI ati suMdara spaSTatA kare che. emila bhagavAnane prazno kare che ane vIra paramAtmA tene uttara Ape che. 0 fja te maMte navannei bhagavana yApanIya zuM che? tofma! navanijo suvi vanate. samila ! yApaniya be prakAre che. te gaNuM phaMtiya navA ya norphorika navanine ya. te be prakAra, Indriya yApaniya ane neIndriya yApanIya ema be che. - je ji taM suMDhiyaM navaMi . te Idriya yApanIya zuM che ? soindiya-cavikhaMdiya-ghANidiya-jibhiMdiya, phAsiMdiyAiM niruvhayAruM vase varRti (he semila) zrotrendriya, cakSurindriya, ghrANendriya, jindriya, sparzendriya e pAMce Indriya upaghAta rahita (hAni rahita) ane potAne AdhIna varte te Indriya yApanIya kahevAya. 0 se kiM te noraMdriya navajo (he bhagavana ) te neIdriya yApanIya zuM che? ___ noiMdiya javaNijje jaM koha, mANa, mAyA, lobhA vocchinnA no udIti che te noraMtha navanijo. (he semila) dha, mAna, mAyA, labha e cAre kaSA vyachinna thayelA (nAza pAmelA hAya) udayamAM vartatA nathI tene neIdriya yApanIya kahe che. Avazyaka sUtramAM zrImAna haribhadrasUrijI mahArAjA paNa e ja kahe che ke "Indriya eTale ke mananI viSa tathA vikArothI upaghAta rahita avasthA e yApanIya che." amarelInA paragaNuM evA lAThI gAmamAM Aje umaMga samAte nathI. pAdaramAM DAyaro beThe che, kasuMbA ghUMTAya che. huMgAnA trAsA phare che. Dhola Dhabuke che. Akho DAyaro mojamAM che. kuvara dAjIbhAnA lagna che. pAdare beThe beTho DAyaro velaDAMnI vATa jue che. dAjIbhAnA ATheya aMge yauvana DekA tANI rahyuM che. meM mAthe rAjavaMzI teja patharAyuM che. pIThI coLelI che. dazeya AMgaLIe veDha paheryA che, bAjumAM makhamala maTelA mAnavALI talavAra paDI
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaMdanathI mukti 195 che. javAnanI mITa mAraga mAthe che. khAMDA sAthe traNa pherA pharI kuMvarI vALI bA cothe phere jIvatara ujALavA velaDe besIne bApane gherathI nIkaLyA che. barAbara samaya sAdhIne lAThInA daramAM lAkhamaNakAne lAkha cAvaDA pacIsa bherubaMdha sAthe jAtavAna ghaDIe nIkaLe che. lAkhAne Aje veranI Aga bujhAvavI che. sImADethI lAThInuM dhaNa vALI lAkhe nIka . pAdaramAM govALIyAe khabaruM dIdhI ke turata agana galolA je dAjIbhA ubhA thayA. hajI DAyaro huM huM kare che tyAM dAjIbhAe ghoDAnI rAMga vALI. paDe duzamananI pAchaLa ne vAMhe pacAsa ghaDAo doDayA. sImADe page tyAM lAkhA cAvaDAnI najara paDI. are! A te mIMDhaLa baMdhA kuMvara hAlyA Ave che. buma pADI lAkhAe kuMvara eka kera khaso. mIMDhaLa baMdhA mAthe ghA na thAya. "le A mIMDhaLa" kahI kuMvare mIMDhaLane dore toDIne ghA karyo. ekale dAjIbhA ne sAme pacIsanuM kaTaka che. sAmasAmA jhATakA devANa dAjIbhAe pAMcanA mAthA vadherI nAkhyA. tyAM te kaTakamAMthI barachI uDI. jorAvara bhUjAvALA dAjIbhAna vetarIne sepaTa nIkaLI gaI. metanI adaba jALavI lAkhe tyAMthI bhAgI gaye. vAlIbAnuM velaDuM pugyuM. bharayauvananA uMbare beThelI, sAganA seTa jevI pAtaLI kAyA, ghATIlA deha, sone maDhelI, AMkhamAM banano raMga chalakI rahyo che. tyAM samAcAra malyA ke gAyonuM dhaNa vALatA kuMvara kAma AvyA. rajaputANInA navANuM lAkha ruMvADe agana joyuM pragaTI. hukama dIdhe velaDuM parakhA darabAragaDhamAM . paNa bA hajI cotho phero bAkI che. rajaputANI ekaja dhaNInuM oDhaNuM oDhe che. cAmaDAM cUMthanArA camAra nathI ApaNe. rajaputa chIe. tyAMja alaMkAre utArI nAkhyA. malIra dhAraNa karyA. dhaNInA maradAnagI para jIvatara oLaghoLa karI dIdhuM. mALA pheravatA jIvatara puruM karyuM. AMkhamAM yauvanane raMga DekAvA na dIdhA. A banAva saMvata 1840nI mahAsudI dazame maMgaLavAre banyo. potAnI indriyo para keTalo kAbu haze ke eka miniTamAM Ane raMga palaTI nAkhe ne viSayanA viSane kADhI lIdhuM.
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 abhinava upadeza prAsAda AvI rIte mananI vikAre rahita avasthA ane IndriyanI upaghAta rahita sthitie karIne vaMdana karavuM. bAvaLajJANa pachInA zabda che ripirimANa zrImAna haribhadrasUrijI mahArAjA Avazyaka sUtranI TIkAmAM nisimiANa padane artha jaNAve che naiviya prANAtipAta nivRttayA tavA eTale prANAtipAta AdithI nivRtta thayela tanu-zarIra vaDe (huM vaMdana karuM chuM.) vaMdana kaI rIte karavAnuM tamAre? zarIramAM Indriyone vikAra na hoya, manamAM kaSAyone upaghAta na hoya tathA prANAtipAta vagere pravRttine AraMbha nathI jemAM tevA nirvi kArI ane niSpApa zarIra vaDe saghaLI zakti e karIne vaMdana karavuM joIe. AvuM vaMdana koNe karyuM ? dazArNabha. mAtra ekaja vaMdana ne te bhave mokSa prApta karyo. dazArNa nAmaka dezamAM dazArNa nagara hatuM ane te nagaramAM dazArNabhadra nAmane rAjA rAjya karato. saMdhyA kAle sevake AvIne kahyuM ke kAle zrI viraprabhu ApaNA udyAnamAM padhAraze. rAjA te sAMbhaLatA ja romAMcita thaI gaye. bolyo ke vIraprabhune keIe vAMdyA na hoya tevuM vaMdana huM karavA jaIza. nagara AkhAmAM DhaDhare phelAvyo. jene je sAja zaNagAra joIe te rAjamAMthI laI jAo paNa prabhune vAMdavAnI evI sajAI karo ke jevI sAI Aja sudhI keIe na karI hoya. prAtaHkAle dazArNabhadra rAjA nIkaLe tyAre sAthe sonA rUpA ane hAthIdAMtanI 500 pAlakhIomAM strIone besADI, meTI Rddhie karIne vIraprabhune vaMdanAthe cAlyo. temAM 18 hajAra hAthI, 24 lAkha gheDA, 21 hajAra ratha, 91 karoDa pAyadaLa, 1-hajAra sukhapAla, 16 hajAra dhvajA evA moTA ADaMbara pUrvaka hastI para AvIne pAMca prakAre abhIgama sAcavavA pUrvaka zrI vIra prabhune vaMdana karyuM. prabhune vaMdana karI hajI bese che. manamAM manamAM malakAI rahyo che tyAre Indra mahArAjA avadhijJAnathI joIne vicAre- jIvara bhagati karI bahurAjA, paNa abhimAne caDIyo jIvara bhagati karI kuNuM pUje, traNe jaga Ave jaDIyo
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaMdanathI mukti 197 - - rAjAe vaMdana te ghaNuM bhakti bhAva pUrvaka karyuM paNa manamAM abhimAne che te khoTuM che. Avazyaka niryuktinI 1200mI gAthAmAM vaMdananA ATha kAraNe jaNAvyA che.- paDikkamaNe sajjhAe kAussaggAvarAha pAhuNae AloaNa saMvaraNe uttamaThe a vadaNaya A ATha kAraNe mukhyatayA sAdhune AzrIne che chatAM zrAvake jANavA yogya che. (1) pratikramaNa mATe - pratikramaNamAM savAre tathA sAMje cAra cAra vakhata be-be vAMdaNuM devAya che te pratikamaNa arthe vaMdana. (2) svAdhyAya mATe - (ganI kriyAmAM) eka sajhAya paraThavatA, bIjuM payaNa karatAM, trIjuM kALa pratikramaNa karatAM (kAla palavata) e traNenuM malIne eka vaMdana gaNAya che te svAdhyAya arthe vaMdana. (3) kAussaga mATe - yogadvahananI kriyAmAM sAmAnyathI AyaMbila ane nivI hoya che. paNa pAlI palaTatA AyaMbilane badale nivInuM paracakakhANa kare te pahelAnuM vaMdana. (4) aparAdha khAmaNuM mATe- guru pratyenA aparAdhane khamAvavA mATe vandana karI kSamApanA kare te. (5) prAdhuNaka - keI anya kSetramAMthI AvelA sAdhu moTA hoya ane te samAna samAcArIvALA hoya te prathama gurune pUchIne vaMdana kare ane je bhinna samAcArI vALA hoya te prathama gurune vaMdana karIne pUche ke "huM vaMdana karuM" ne guru mahArAja Adeza Ape te mAdhurNakane vaMdana kare. (6) AlocanA vaMdanA- aticAra, anAcAranA Aleca nAdi prAyazcita aMgIkAra karavA mATe. (7) paccakakhANa vaMdana - divasa carima Adi paccakhANa athavA navakArazIne badale pArasI vagere vadhu paccakakhANa karavA mATe karAtuM vaMdana. (8) uttamArtha vaMdana - anazana ke saMlekhanA aMgIkAra karavA mATe karAtuM vaMdana. A rIte pele zArNabhadra rAjA prabhune vaMdana karIne beThe che. Indra
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 abhinava upadeza prAsAda vicAre ke rAjAe vaMdana te khUba sAruM karyuM paNa A abhimAna khoTuM che. je te abhimAna nIkaLI jAya che tenuM vaMdana saphaLa bane. Ima cite dade airAvaNa sura teDa te harakhyo aMjalI jeDI ubhe naDe jInavaMdana jANyuM mAna utAraNa kAja airAvaNa sarIkhA sahasa cesaTha gajaroja InDe airAvaNa devatAne bolAvyone kahyuM ke ApaNe pRthvI para rAjAnuM mAna utAravA javAnuM che. tethI airAvaNa hAthI sarIkhA 64000 hAthI vimurthI. hAthI paNa kevA ? gajarAja Ika Ikane mastaka sohe pAMcase bAra mastaka mastaka ATha daMtuzI sAhe atihi saphAra dUta daMta prati ATha ATha vAvI, vAre vAre ATha kamI kamaLa kamaLa lAkha pAMkhaDI, lAkha nATaka tihAM vimaLa dareke dareka hAthIne 512 mastaka, dareka mastakamAM paNa ATha ATha daMtuzaLa, pratyeka daMtazaLe ATha-ATha vAvaDI ane ekaeka vAvamAM AThaATha kamala, pratyeka kamalamAM lAkha pAMkhaDI ane pAMkhaDI pAMkhaDImAM eka eka nATaka te paNa sAmAnya nATaka nahIM paNa batrIzabaddha nATaka. sAmAnya guNAkAra karI te juo. 512 mAthA 48datuzaLa=496 X 8 vAvaDI=3ra768 X 8 kamaLa = 2,62,144 X 1,00,000 pAMkhaDI=26, 21,44,00,000 eTale ekaja hAthI upara 26 abaja 21 karoDa 44 lAkha nATaka thatA hatA ane AvA 64000 hAthI laIne Indrae taiyArI AraMbhI. DoDA vice eka eka kamala prati prasAda agra mahiSI ATha ATha sAthe indra utahAsa prati kamale beTho ido Ave jAma batrI baddha nATaka jhamaka zamaka huM tAma, pratyeka kamalanI madhyakarNikAmAM ekeka Indra prasAda hatuM, temAM vacce indra tenI ATha ATha paTTarANIo sAthe beThA hoya tevI bhavya samRddhi viva vaMdana karavA AvyA. rAjAe najara uMcI karI joyuM te daMga rahI gaye. ahe! AnI samRddhi pAse mArI Rddhi te tRNu samAna che. have je huM aMtaranI
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ vanathI mukti 199 samRddhi pragaTa karI dau* tA ja mAru' abhimAna Take ane tAja me prabhune vaMdana karyu te pramANa. isyu vimAnIne abhimAnI rAye cAritra lIdhu indra kahe have e nahIM thAe te elyuM te kIdhuM me je hAr3a karI tuma sAthe te khamane RSIrAya mujamAM zakita che ghaNI bIjI paNa sujathI e navI thAya dazA bhadra rAjAe tyAM ja vIra prabhu pAse cAritra grahaNa karyuM tyAre Indrane thayuM ke kharekhara me* tamAru' abhimAna utAravA A badhu vidhruvsa paNa A viti grahaNa karavAnuM mArAthI thai zake tema nathI. hu' khIjuM badhu* karI zakuM' paNa dIkSA grahaNa na karI zakuM. prabhune vadana tA kha'nee karyuM. baMnee peAtAnI Rddhi vIkruvI paNa dazANu bhadre rAjAne vaMdanathI mukitanA mArga khulI gayeA tyAre Indra mahArAjA RSirAyane vAMkIne bolI uThayA. indra vAMdIne khele dhana mAnava avatAra abhimAna karIne nRpa pAmyA bhavapAra mAtra vadanAthe Avele rAjA dazANu bhadra mAkSa pAmyA. mATe pUnA zleAkamAM kahyuM ke jeo vaMdana kare che tee dazA bhadranI jema peAtAnA yaza vistAre che, zrImAna haribhadrasUrijI paNu vaMdanAne dhanu' mULa kahe che. dharma prati mUlabhUtA vandanA vadanathI AThe karmo pAtaLA paDe che. " he bhagavan ! vaMdanathI jIvane zu prApta thAya ? gautama! vaMdyanathI jIva gADha a dhanavALA AThe kama prakRtine zithila khaMdha vALI kare che. cirakALanI sthitivALA karmone apakAlanI sthitivALA kare che . ane tIvra anubhAva vALAne madya anubhAva vALA kare che. uttarAdhyayana sUtranA egaNatrIzamAM adhyayanamAM paNa kahyuM ke huM gautama! vaMdana karavAthI jIva nIca geAtra kamane khapAvanAra thAya che ane ucca gAtra karmIne bAMdhanAra thAya che, temaja va'nathI jIva saubhAgya ane leAkapriyatA pAme che guru vadana bhASyamAM paNa vaMdananA mahattvane varNavatA eka gAthA racelI che. temAM jaNAvyA anusAra vaMdanathI jIvane vinaya guNu pragaTe
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 abhinava upadeza prAsAda che. vinayathI ahaMkAra nAza thAya che. vaLI vaMdana karavAthI) gurujananI pUjA, tIrthaMkara paramAtmAnI AjJAnuM ArAdhana kRtadharma ArAdhana ane paraMparAe mekSanI prApti thAya che. dazArNabhadranuM kathAnaka paNa A vAtanI sAkSI pure che. rAjA pUrNa abhimAna sAthe ja vaMdana karavA gayela. paNa vaMdananuM pratyakSa phaLa juo. rAjAnA ahaMkArane nAza thaI gayA ane zrata dharmanA ArAdhana pUrvaka karmanI jaMjIra teDI te ja bhave muktine pAmyo. e samo avara na kaI bukayo gujha kama saMghAte kevala pAmI sugate pahoMcyo magalika huo INa vAte vadanathI muktinI yAtrA khUba ja suMdara rIte thaI zake te mATe jJAnI purUSAe vaMdananuM mahatva khUba ja samajAvela che. paNa sAthe sAthe vaMdana kayAre na thAya te paNa jaNAvI dIdhuM. guru mahArAjA vyagra citta vALA hoya, tamArI sanmukha na hoya, teo nidrA vagere pramAdamAM hAya, AhAra ke nihAra kAryamAM rokA yelA hoya athavA te AhAra-vihAra karavAnI IrachAvALA hoya te AvA-AvA saMjogomAM guru mahArAjane vaMdana karAya nahIM. A saMjogomAM vaMdana ArAdhanAne badale doSanA bhAgI banAve che. ane e rIte vaMdana karavAthI anukrame dharmane aMtarAya, vaMdananuM durlakSa, AhArane aMtarAya ke nihAra eTale ke laghunIti-vaDInItinuM anirgamana (aTakAva) thAya che. virAdhanA ke deSane TALIne ane vivekapUrvaka samayocita vaMdana dvArA zrAvake trIjA AvazyakanuM pAlana karavuM joIe. zrAvakane chatrIza kartavyamAM chaThuM kartavya vaMdana jaNAvyuM che. pratidina zrAvake A avazya karaNIyamAM udyamavaMta rahevuM joIe. kema ke vaMdana e paraMparAe mokSanuM dAyaka che. A parizilananuM zirSaka paNa eTalA mATe ja vaMdanathI mukita zakhyuM. tame sau paNa vadana thakI namratA prApta karI siddhi gati birAjamAna thAo e ja abhyarthanA.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) vaMdana kaI rIte ? - khamA guru rAyane AAAAAAAAAA svasthAno'pi sadbhAvAt, sAMbaH zrI kRSNanandanaH zrI nemi vandanAt prApa, phalaM mukti phala pradam zrI kRSNa mahArAjAnA putra sAMbakumAre pitAnA sthAnamAM ja rahIne paNa saddabhAva pUrvaka zrI neminAtha prabhune karela vaMdanathI mukti phaLane denAra evA phaLanI prApti thaI zrAvakane cha AvazyakamAM pratidina udyamavaMta rahevAnuM kahyuM. temAM cha mAM trIjuM Avazyaka che "vaMdana". mokSane denArA evA A vaMdana AvazyakanA traNa prakAranA zAstrakAra jaNAve che. (1) phidAvaMdana - be hAtha joDI mastaka namAvavA pUrvaka marathaNa vaMlAma kahevuM. tene jaghanya vaMdana paNa kahevAya che. (2) thobha vaMdana - Ane madhyama vaMdana kahe che. temAM vatamAna praNAli anusAra paMcAMgI praNAma pUrvaka be khamAsamaNa daI, IcchakAra sUtra pUrvaka sukha zAtA pUchI, abhuThIo sUtra vaDe khamAvavuM. (3) dvadizAvatI vaMdana :- jene bRhad vaMdana kahe che. vaMdana eTale vinaya-bahumAna pUrvaka namana karavuM ke abhivAdana karavuM te- tame paNa vaMdana kare tyAre khamAsamaNa daI ja IcchakAra belo che ne? te sUtramAM "sukhasaMjama jAtrA nirvaha che cha" pATha paNa bele che ne ? A sUtra pATha popaTanI jema gokhela balavAne ke pachI bhAvapUrvaka bolavAne? sukha saMyama yAtrAnI pRcchA karate zrAvaka guru mahArAjanA mukhane joIne temanI lAnI ke vyAdhinuM mApa kADhI le. kAraNa ke zrAvaka hamezAM lAbhane arthI heya. guru mahArAja te dharmalAbha kahe ja che. chatAM zrAvaka te eka ja vAta vicAre ke guru mahArAjanI saMyamayAtrA sukha pUrvaka kaI rIte vIte? te mATe AvazyakatA hoya te upayoga rAkhe. are anna, vastra, pAtra vagere vaherAvavAmAM paNa zrAvakane bhAva
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 abhinava upadeza prAsAda te e ja hoya ke gurudevanI nirmala ane nirdoSa bhakti karatAM huM paNuM kayAre sAdhu vezane pAmuM? kyAre ghara choDIne aNagAra banuM huM? kuMkumanA chAMTaNa ane kaMkunA sAthIyA sapheda gho male kyAre, mAMgu chuM huM eTaluM kASThanA pAtarAne karamAM grahaNa karI ghera ghera gaucarI pharsa kayAre, mAMgu chuM eTaluM madharAta hatI, bAre megha khAMgA banI tuTI paDayA hatA. jagatane jANe bALI deze tevA pANI gherI vaLyA. AvA jaLabaMbAkAramAM samajadAra gheDe DuMgarALa jamIna para DAbalA TheravatA TheravatA jAya che. pitAne gaLe bAjhelo asavAra jarAya na jokhamAya te rIte DAbA mAMDe che. vIjaLInA jhabakAramAM vartAtA eka nesaDA pAsenI eka jhuMpaDAnI eAsarIe gheDe AvIne ubhe. gaLAnI hAvaDa dIdhI. aMdarathI kAmaLI oDhelI strI bahAra nIkaLI. koNa? gheDAe pharI dhImI hAvaDa dIdhI. paNa asavArane avAja AvatuM nathI. nesaDAnI nirbhaya nArIe bahAra AvIne joyuM te asavAra TADhe hIma thaIne DhaLI paDe che. gheDAnI Deke asavAranI maDAgAMTha che. vijaLInA jhabakAramAM asavAra barAbara dekhAye. bAIe jagadaMbAnuM nAma laIne kheMcI lIdhe jhuMpaDAmAM. asavArane khATale suvADI gheDAne bAMdhe osarIe. asavArane haiye hAtha mukyo. jIve te che. devatA karyo. goTA dhagAvI pahAra sudhI zekA paNa zarIramAM saLavaLATa na thayo. UMDA UMDA dhabakAra cAlu che. bAI muMjhANuM. pahADI nyAyanuM esANa caDayuM. thayuM ke A maLa mUtaranI bharelI kuDI kAyA zuM kAmanI ? A te maDuM che. Izvara sAkSIe juvAna cAraNIe potAnuM zarIra Tharela kheALIyA paDakhe laMbAvyuM. kAmaLInI seLa tANI huMphALI godamAM puruSanA zarIrane garamAve Ape che. dhIre dhIre dhabakArA vadhyA, aMga unA thayAM ke tarata strIe lugaDAM saMbhALyA. purUSane meDhe TeyalIthI bharI bharIne dudha pAyuM. prabhAte puruSa beThe thaye. huM kayAM chuM? tame keNa che bena? bApa bIzamAM, tu tArI dharamanI benane ghera che. paNa tuM keNuM che bhA? pelA puruSe uttara vALyo huM ebhalavALe.
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ khamA guru rAyane 20 3 tuM deva rAjA ebhala? hA bena, paNa huM deva nathI AI. sAta varSe Aja mAMDa me vALI zako chuM, taLAjAmAM sAta dukALa thayA AbhamAM ghaTATopa vAdaLa paNa eke pharuM na paDe. temAM kALiyAra lIlADu care. te jyAM hAle tyAM lIlA taraNanI keDI ugatI Ave ne tenA zIMgaDAmAMthI pANunI akhaMDa ghAra thAya. kautuka bhALI tapAsa karI. jaMgalamAM kALIyArane keDe lIdhe ziMgaDuM kholAvyuM tyAM megha tuTI paDe. huM raste bhU-thIjI gayA pachI zuM thayuM te khabara nathI. tAruM nAma sAMI nehaDI pelI strIe javAba Apyo. cAraNa kAmavazAt mALave gayo che. sAta varSa vijeganA vItyA che. have te bheMsu hAMkI AvatuM haze. tArI vAta sAMbhaLI bhAre harakha thAze vIza. tyAre ebhalavALo eTaluM ja belyo bena! Aja te zuM ApuM? paNa kekadI vIrapahalI levA taLAje Avaje. paradezathI pAchA pharelA cAraNane umaLakAbhera ebhalavALAnI vAta saMbhaLAvI. cAraNane pArakA mANasa para ThalavAtA ubharA ThIka na lAgyA. emAM vaLI paDe zIe kuMka bharIne cAraNane viSa reDAyuM ne cAraNI para TANe-kaTANe khIjAvA lAgyA. cAraNI belatI nathI. paNa eka vakhata tenA hAthamAMthI vAchaDuM chuTayuM ne cAraNa gAya dotA'tA tyAM pahoMcI gayuM. cAraNane mijAja phATayo. kene saMbhArI rahI che ke deraDuM jhalAtuM nathI. cAraNanI vANImAM kArame phaTAke che. hAthamAM aMjalI laIne sUraja sAme jotAM belI, je huM pavitara houM te khAtarI deje DADA. cAraNa para ajalI chAMTIne sama-sama-sama aMgArA uThayA. cAraNanA zarIre bhaMbhelA paDayA, parU TapakavA mAMDayA. thoDA dImAM zarIra AkhuM saDI gayuM. Akhare eka kaDIyAmAM rUnA pila karI cAraNane saMtADI sAI nehaDI cAlI nIkaLI. ebhalavALAe benane oLakhI. Adara satkAramAM kamInA na rAkhI paNa oraDAmAM thatI jhINI jhINI vAta sAMbhaLI zaMkA paDatA benane ekAMtamAM lAvI pUchayuM. bene saDI gayeluM cAraNanuM zarIra dekhADayuM. ebhalavALo kahe keI upAya che Ane ? upAya eka ja che bhA. keI batrIsa lakSaNane bhega ApI tenA lehIthI cAraNa nahAya te
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 abhinava upadeza prAsAda beTho thAya. batrIsa lakSaNe te eka tuM ane bIjo tAre dIkare che mArA vIza. ebhalavALo rAjI thaI gaye. bena mArA evA bhAga kayAMthI ke mAru lohI ApIne tAre cuDalo akhaMDa rAkhuM. kuMvarane khabara paDI. . puNya mAgyuM ne bApe sage hAthe talavAra calAvI. putranuM mAthuM vadheryuM. lohIthI cAraNane snAna karAvyuM. ane ebhalavALAe prANa sATe praNi ApI karaja cukavyuM. guru mahArAja paNa mekSa mArga dekhADe. pote tare ane tamane paNa tAravAvALA thAya. are keTalA pariSaha-upasargo sahana karIne paNa siddhi-mekSa prApta karavA prayatna kare. ane eka paNa jIva A rIte mekSamAM jAya tyAre ApaNane nigodamAMthI choDAvate jAya ane anaMtA dukhamAMthI chuTakAre karAve. ja vicAravuM joIe ke bahu bhegavyuM A che. have huM paNa kayAre e gurubhagavaMtenuM-siddha thayelA AtmAnuM RNa pheDuM. jema ebhalavALAe lahI chAMTIne cAraNanuM RNa pheDayuM. tema huM paNa kayAre aNugAra banI upasargo-pariSahAne sahI siddha pada mATe prayatna karuM ke jethI huM je rIte nigadanA anatA duHkhamAMthI mukta thaye te rIte bIje eka jIva paNa chuTe. eka ja mane ratha hoya ke sapheda ogho male kayAre, mAMgu chuM huM eTaluM tamArI vAta nyArI che. tame kaheze ke huM ghara choDIne beghara banuM te kabula, are chokare keIne upADIne cAlyA jAya te vadhe nahIM paNa guru mahArAja pAse te mAtra be hAtha joDavAnA. eka zrAvaka reja vadanArthe Ave tene eka chokaro ane cha chokarI. zrAvakane kahyuM amAre kaI svArtha nathI. chokaro tamArI pAse rAkhI muke paNa A chokarIne te dIkSA Ape. Ameya tamAre vaLAvavAnI to che ja. te zuM javAba malyA ? sAheba enA bhAva hoya te ame kayAM nA kahIe chIe? huM pUchuM ke nizALe dAkhala kare tyAre pUcho che ne ke tAre bhAva zuM che? are pAMca varSe gujarAtI bolavAnA phAMphAM hoya te paNa zuM kahezo ApaNe bebIne te IglIza skUlamAM ja bhaNAvavAnI. paNa pUche che ne bebIne ke tAre bhAva zuM che? zrAvaka te sadA cAritranA parINAma vALo ja hoya. guru mahA
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ khamA guru rAyane 205 rAjanI sukha zAtA pRcchA paNa vezanA bahumAna pUrvaka ja kare. IcchakAra-he bhagavana ApanI IcchA hoya te pUchuM. surAruM suha levI ApanI rAtrI ke divasa sukha pUrvaka pasAra thayo? sulatA tapa sukhe karIne thayo ? zarIra ni vAgha zarIra te pIDA rahIta che ne? pachI pUche suha saMgama yAtrA nirvahakonI Apa saMyama yAtrAne nirvAha te sukhapUrvaka karI zake che ne ? pachI bhAta-pANIne lAbha dejojI ema kahe. bhAtane mULa prAkRta zabda matta che. matta eTale rAMdhelu anAja. keTalI sarasa racanA karI chesUtranI suMdara saMbaMdhana- je ApanI IcchA hoya te pUchuM. pUchavAnuM paNa zuM ? vyatIta thayelA rAtrI-divasa sukhapUrvaka pasAra thayo? je sukhapUrvaka pasAra na thayela hoya te zrAvake samajIne bhautikAdi suvIdhA karavI joIe. bIjo prazna-sukhatapa-saMjoga anukULa hoya te tapa sukhapUrvaka thayene- trIjo prazna- zarIra bAdhA rahita che. je bAdhA rahita na hoya te"-zrAddha vidhi prakaraNa-dinakRtya prakAzamAM jaNAve ke je guru mahArAjane kaMI vyAdhi hoyate auSadhAdinuM prayojana nathIne? AhAra viSayaka pathyAdinI jarUra te nathIne? te pUche-vicAre ane vyavasthA kare. sauthI mahatvane praznAr sukha saMyama yAtrA nivahechejI reja A prazna dvArA be vastu sUcave che (1) huM ApanI saMyama yAtrA sukhe karIne vahI zakAya te mATe zuM lAbha laI zakuM tema chuM. (2) guru mahArAjane paNa dhyeyamAM nizcalatA rahe ke mAre saMyama yAtrA ja karavAnI che. A baMne arthanuM grahaNa comAsAmAM phUTI nIkabelA aLasIyA jevA ane vAtamAM vAtamAM e kheMcavAnI bumo pADanAre khAsa karavA jevuM che. chele kahe bhAta pANIne lAbha deje che. zrImAna razekhara sUrijI zrAddha dinakRtyamAM jaNAveke guru mahArAja padhAre kena padhAre paNa zrAvake jiraNazeThanI mAphaka ja bhAvanA bhAvatA kahevuM joIe. ApazrIne
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 abhinava upadeza prAsAda azana-pAnAdi, vastra, pAtra, kaMbala, pAda chanaka (roharaNa) Adi kaMIka svIkAravA vaDe mane anugrahIta karo. have manamAM ja nakakI karI leje ke roja vaMdana karatI veLA AvI bhAvanA Ave che? AvuM vaMdana kare te sAdhu mahArAjane paNa cArItranA pariNAmomAM kevI sthiratA Ape ! tamane paNa thAyake pApane udaya che ke huM dIkSA laI zakatA nathI. dhanya che A aNagArane jeNe badhuM choDayuM che. te temane pariNAme mAM vadhu nirmalatA Ave tevuM karuM. jethI temanI yAtrA sukharUpa bane mane paNa veza prApti udayamAM Ave. sApekSavAdanA janaka ane vizvavikhyAta nebela puraskAra vijetA mahAna vijJAnI AlabarTa AInsTAInanA eka parama mitra jemanuM nAma hatuM medovaskI. te moTA saMgItajJa ane nyuyorkanA vasAhatI hatA. eka vakhata AInsTAIna tene maLavA nyuyorka gayA. vidAya veLA godevaskIe kahyuM ke mAre eka nAI tamane maLavA utsuka che. Apa jevA mahAna vaijJAnikanA darzanathI kRtArtha thavA mAMge che. AInsTAIna kahe atyAre te samaya nathI. mane tenuM saranAmuM Apo to bIjI kaIvAra jarUra maLIza. - gAdovaskIe Apela saranAmuM saMbhALapUrvaka khIsAmAM mukI "vidAya thayA. ghaNAM varSo bAda gedovaskInA nIdhana samaye AInsTAIna nyuyorka gayA. tyAre pelA nAInI dukAne gayA. tyAre te dukAnadArane kaMTha ruMdhAvA lAgyA. A mahAna vaijJAnika ane teNe ATale samaya yAda rAkhyuM. kevI nirAbhimAna dazA ane namratA haze te vaijJAnikanI ? vaMdanamAM prANabhUta tatva che namratA, vaMdana eTale ja namavuM, namratA vinA vadana nirarthaka bane. zeviMdanamAM tame paNa abhurio satra bela che ne? abhuThio eTale jyuthita: ubhuM thaye chuM. zene mATe? lAge eTale kSamatuma kSamA mAgavAne mATe. gururAjane khamAvavA mATe, paNa kSamAne bhAva kayAre Ave ? namratA ane saralatA hoya te. nahIM te khamAvavAnuM kArya paNa kuMbhAranA micchAmi dukkaDam jevuM thAya mATe ahIM namratAne mahatva ApyuM. khamA gurAyane kahI te dIdhuM paNa kSamAM zenI mAMgavAnI te khyAla che? ke pachI paDho re popaTa rAjA rAmanA- kavinaMtara- rAtri ke divasa daramyAnanA (aticArane)
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ khamA guru rAyane 207 jJAji- A zabda be vakhata vAparyo che. sUtramAM (2) iff - je kAMI aprIti kAraka, vizeSa aprItikara Grapatti zabdanA be artha karyA che yoga zAstranI paNa vRttimAM (2) prakRe (2) paraMtu prakRSTa ke bIjA nimitte thayelI aprIti nimitte kyA kayA? bhajana saMbaMdhe, vinaya-vaiyAvacamAM-auSadha ke upayogI vastunA dAna saMbaMdhe, sAcave bolAvavAmAM, saMjAvevAta citamAM, guru karatA UMcA Asane besavAthI, samAna Asane besavAthI, vacce bolavAthI, vAta cAlatI hoya tyAre vizeSa balavuM ke TIkA karavAthI e badhI bAbatamAM- (2) gaMja - mAruM je kAMI vinaya hita yAne bhakti rahita, sukSama ke bAdara-nAnuM meTuM (anucita vartana thayuM heya) ke je tame jANutA che ane huM jANatuM na houM. te saMbaMdhi mAru duSkRta mithyA thAo. gurU mahArAjane khamAvavAmAM tamAre ATalI bAbato dhyAnamAM rAkhavAnI che. thobhavaMdana karatA traNa vastune samAveza thAya. (1) vaMdanA chAmi mAlamano pAThathI (2) sukhazAtA pRcchA- chAra sUtra vaDe (3) aparAdhanI kSamApanA - giothI. A rIte vaMdana karavAthI jJAnAcAranI vizuddhi thAya che. vinaya guNa pragaTe che, tAtkAlika phaLa te kRtadharmanI prApti che ja paNa paraMparAe nirvANa mikSa phaLa maLe che. prAraMbhika kamAM jaNAvyuM ke kRSNanA putra zabe pitAnA sthAne rahIne paNa kareluM bhAvavaMdana muktiphaLanA phaLane denAruM thayuM. dviArikA nagarImAM kRSNa vAsudevane aneka putro hatA. temAM zAba ane pAlaka nAmanA be putro paNa hatA. eka vakhata neminAtha prabhu dvArikAmAM AvI samasaryA tyAre vAsudeve kahyuM ke kAle je prabhune pahelI vaMdanA karaze tene huM mAre azva ApIza. prabhAte zAmbakumAre uThIne ravAnA pitAnI zayyA parathI uThIne tyAM rahyA rahyA ja vaMdana karyuM. ane pAlake azvaratna para besI prabhu pAse jaI vaMdana karyuM. pAlakanA manamAM te kevaLa lebhavRtti ja hatI. tethI mAtra kAyAe karIne vaMdana karyuM kema ke te abhavi jIva hatA. jyAre zAMba bhavi
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 abhinava upadeza prAsAda jIva hatuM tethI teNe potAnA sthAne rahIne paNa bhAvavaMdana karyuM. zrIkRSNa mahArAjA neminAtha prabhu pAse pahoMcyAM. pUchayuM prabhune mArA be putromAMthI Apane prathama vaMdanA keNe karI? prabhu kahe dravyavaMdana te pAlake karyuM, paNa bhAvavaMdana zAbe karyuM, tethI kRSNa mahArAje azvaratna zAMbane Ape. A te thayuM vaMdananuM anaMtara phaLa. paNa jyAre zrI neminAtha prabhu bIjI vakhata samesaryA tyAre temanI addabhuta vANIthI vairAgya vAsIta thaI zabakumAre dIkSA grahaNa karI. (A vAta pradyumna caritra sarga 12nA zloka 59 mAM jaNAvela che.) dIkSA grahaNa karyA bAda aneka vidha tapa karatAM kALakrame kevala jJAna pAmI mekSa lakSamIne varyA. guruvaMdana bhASyamAM guruvaMdananA pAMca bheda jaNAvyA che. vaMTaLAM vivarmA vivaM vijaya vAjaM jugane vaMdanakarma, citikarma, kRtikarma, vinayakarma, pUjAkarma. pUjA karma eTale mana-vacana-kAyAne prazasta vyApAra. AvA prakAranA prazasta-vyApArathI eTale ke pUjA karma vaMdananA bhedathI zAMbakumArane azvaratnanI prApti te thaI ja paNa tenA mana-vacana-kAyAnA prazasta vyApAre paraMparAe tene mokSanI prApti karAvI ApI. zrAvaka paNa AvuM bhAvavaMdana karatAM ja khamA gurAyane pada sArthaka banAvI zake. vaMdana kaI rIte thAya te lAbhadAyI bane ? vidhi pUrvaka ane bahamAna pUrvaka karAyeluM vaMdana lAbhadAyI ke phaLadAyI bane che. aDhAra sahasa sAdhune vidhi zuM vAMdhA adhike harakhe pachI nemi jinezvara kerA UbhA mukhaDAM nirakhe nemi kahe tuma cAra nivArI traNya taNAM dukha rahIyA kRSNa kahe huM pharI pharI vAMdu harSa dharI mana haiyAM he prabhujI nahIM jAu naraka nigehe kRSNa mahArAjAne vaMdanathI cAra nArakIne karmabaMdha tuTI gayo. zAbane mekSaphaLa malyuM tyAM bahumAna kene kahevAya che te spaSTa thaI, gayuM paNa vidhi pUrvaka vaMdana eTale zuM ? vaMdana veLA prathama khamAsamaNa Ape tyAre paMcAMgI namaskAra
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ khamA guru rAyane 29 karavAnuM hoya che te vAta te ati suvidita che. paNa praNipAta karavAmAM 17 saMDAsA jANavA khUba ja jarUrI che. paNa vidhipUrvaka vaMdana karavuM joIe tevI vAta karavA mAtrathI vidhi thaI jAya kharI? vidhimAM 17 saMDAsA jaNAve che. saMtAM eTale sAMdhA (sANasI) zarIranA je je aMge sANasInI mAphaka vaLe eTale ke jyAM jyAM sAMdhA hoya tyAM tyAM jIva virAdhanA aTakAvavA 17 sthAne pramAjanA karavAnuM jaNAve che (1 thI 3) pAchaLa jamaNA page-vacce-DAbA page. (4 thI 6) AgaLa jamaNuM page-vacce-DAbA page. (7 thI 9) avagrahamAM praveza karavAnI bhUmi upara traNa vakhata A rIte nava sthAnamAM caravaLA vaDe pramArjanA karIne avagraha bhUmimAM pravezavuM. (10) jamaNuM kapALethI DAbA hAthanI koNu sudhI. (11) DAbA kapALethI jamaNe hAthanI keNI sadhI. (12 thI 14) caravaLA upara mastaka namAvavAne sthAne A pAMce pramArjanA muhapattI vaDe karavI. (15 thI 17) praNipAta karyA bAda jyAre ubhA thavAnuM hoya tyAre ubhA thavAnA sthAnamAM caravaLA vaDe traNa vakhata pramArjanA karIne ubhuM thAya. A rIte sattara saMDAsA pramArjavA tene vidhi kahevAmAM Ave che A vidhi chava virAdhanAthI bacavA mATe ane vidhi paranA bahumAna pUrvaka karavI joIe. roja sAMje pratikramaNa kare che ne? keTalI vakhata praNipAta kare che jarA yAda kare joIe. 0 IriyAvahI pUrve (1)-caityavaMdana pUrve (1) 0 be vakhata cAra-cAra vAMdaNa detA. (4+4) 0 sajajhAyane Adeza mAMgatA pUrve. (2) 0 cAra legassanA chelA kAussagna pUrve. (1) 0 pratikramaNa bAda avidhinA micchAmi dukkaDama devA pUrvenuM.(1) keTalA praNipAta thayA? cauda. taduparAMta sAmAyika letI vakhate 14
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 abhinava upadeza prAsAda ATha khamAsamaNa ane pAratI vakhate. (caukasAya pUrvenA khamAsamaNa sahita) pAMca khamAsamaNu. - darekamAM uccAra zuddhi pUrvaka pATha belI- sattara saMDAsA pUrvaka pramArjanA karavI te vidhi. bahumAna - vIra prabhu pAse eka bhikhArIe dIkSA lIdhI. tyAre prabhune vijJaptiI karI che svAmI! jJAnadIpa vinA huM cAritra mArga kaI rIte joI zakIza? prabhue tene cauda pUrvanuM rahasya kahyuM ke tuM sarvatra manane vaza kara te dIvyadIpa pragaTI jaze. tene AhAra na male, leke apamAna kare te paNa bhagavaMtanuM vacana saMbhArI samabhAve sahana kare che. eka vakhata keIke majAka karI ahe A puruSe keTale badhe dhanAdikane tyAga karI dIkSA lIdhI che ! abhayakumAre vAta sAMbhaLI eTale lekene ekaThA karyA. je keI AMkhanA viSayane cheDe tene bahu mUlyavAna rana ApuM. paNa keI na bolyuM, pharI abhayakumAra kahe jeo sparzanA sukhane cheDe tene huM eka ratna Ape te paNa javAba na ma. are pAMce IndriyenA viSayone cheDe tene pAMca mUlyavAna ratna ApuM. te paNa keIe IcchA vyakta na karI. eTale munine kahyuM tame pAMce Indriya jItI che te tame ja A ratna grahaNa kare. muni kahe e artha (dravya) anarthane ja denAra che. mAre te tenA cAvaja jIva paccakakhANa che. tyAre abhayakamAra belyA ke sAMbhaLo tame. teNe zuM choDayuM che te samajAyuM? muni te bhagavaMtanA vacane aMgIkRta karI kevala pAmI mukta gayA. e rIte tamAre jene vaMdana karavAnuM che te pAMca indriyanA viSayanA tyAgI che. dhana pAchaLanI doTa mukIne AvyA che. mATe tenI nispRhatA ane tyAga bhAvanA pratyenA bahumAna pUrvaka vana karo e ja zubhecchA.
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) vadananA prakAra - vaMdanA pApa nikaMdanA nANAIA u guNA tassaMpanna paDivatti karaNAo vaMdaNaeNa vihiNA kIrai sohI u tesiMtu cauzaraNa pannAnA zleka cethAmAM vaMdana Avazyaka vize jaNAvatAM kahyuM ke jJAnAdi (jJAna-darzanacAritra) je guNa che. tenAthI saMpanna (gurunI) pratipatti karavAthI (ane) vidhipUrvaka vaMdana (karavA) vaDe te te guNonI zuddhi karAya che. manaha jiNANuM sajhAyamAM kahyuM ke - ivI AvazvayamI 3o Tropha parivarsa zrAvake che AvazyakamAM pratidina udyamavaMta rahevuM joIe. A che AvazyakamAMnuM trIjuM Avazyaka te vaMdana. ke je vaMdana vaDe jJAnAdi guNenI zuddhi thAya che. paNa vaMdana eTale zuM? ja vaMdanane spaSTa karavA mATe zrImAna devendra sUrijI mahArAjA guruvaMdana bhASyanI dazamI gAthAmAM pAMca nAme jaNAve che. pravacana sAro dvAra granthamAM 117mI gAthAmAM paNa e pAMca bhedane ullekha karatA lakhyuM kevNdnn ciha kii kammaM pUAkammaM ca viNayakammaM ca vaMdaNagassa e e nAmAI havaMti paMceva vaMdana karma, citikama, kRtikarma, pUjAkarma ane vinayakarma e guru vaMdanane pAMca nAme athavA paryAya che. A pAMce paryAya dvArA vaMdananA arthane spaSTa karavA mATe eka eka kathA prasaMga vaNI levAyo che. (1) vaMdana kama - prazasti mana, vacana, kAyA vaDe stavanA karAya te raMga pharma zItalAcArya nAme eka jainAcArya thaI gayo. tene zRMgAra maMjarI nAme eka bahena hatI. te bahenane cAra putra hatA. te cAre putrae pitAnI mAtAnI zIkSAthI keI sthavara pAse dIkSA grahaNa karI. eka vakhata gurvAjJA laI pitAnA mAmA (zItalAcArya) ne vaMdana karavA nIkaLyA. nagara pAse pahoMcyAM tyAM ja saMdhyA thaI gaI eTale pote
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 abhinava upadeza prAsAda nagara bahAra rahIne keI zrAvaka sAthe AcArya mahArAjane samAcAra makalyA. savAre zItalAcArya vicAra kare ke hamaNAM cAre bhANeja vaMdana karavA Avaze. paNa A tarapha rAtrine avasare vadananI nirmaLa bhAvanA rUpa zubha dhyAnanA ge cAre sAdhune kevaLajJAna thaI gayuM hatuM. devanI ArAdhanA paNa kevaLa AtmAnI nirmalatA mATe che. paNuM AtmAnI nirmaLatA thayA pachI devanI ArAdhanA jarUrI hotI nathI. kevaLI banelA sAdhune paNa vaMdana karavA javAnuM hoya nahIM. paNa kevalajJAna prApti jeTalI AtmAnI nirmaLatA mATe jarUrI zuM? vaMdana karavuM te. vaMdanA pApa nikaMdanA, gautama svAmI paMdarase tApasane laIne AvI rahyA che. bhagavAnanI parvadAmAM pahoMcyAM tyAre gautama svAmIe paMdarasene kahyuM tame bhagavAnane vaMdana karI. bele kaMI khoTuM te nathI kahyuM ne gautama svAmIe? huM pUchuM chuM ke tIrthaMkara paramAtmAne vaMdana karavAmAM koI beTu te nathI karatAne? chatAM bhagavAna pote zuM belyA te khabara che? gautama! kevalInI AzAtanA na kare. tame sAMbhaLo te zuM kaheze? are bhagavAnane vaMdana karavAmAM vaLI AzAtanA zuM ? ame kahIzuM bhagavAnanI vAta kadI khoTI hoya ja nahIM. kemake jemanA AtmAmAMthI sarvathA kALAza nIkaLI gaI hoya ane AtmA nirmala thaI gayA hoya teoe vaMdana karavAnuM hoya ja nahIM. siddhane sAdhanAne upadeza na apAya kemake te siddha ja che pachI sAdhanAnuM zuM kAma hoya? ' tamane thaze ke A te bahu sAruM vaMdana na karavA mATe nirmala thaI jAya te roja mAthuM namAvavAnI paMcAta maTI jAya. paNa zAstrakAre tyAM nA pADe che. bAhubalIe paNa vicArela ke nirmalatA AvyA pachI ja bhagavAna pAse javuM jethI nAnA bhAIone vaMdana karavuM na paDe. parINAma zuM AvyuM tyAM ? vaMdana nahIM to nirmalatA nahI. jayAM vaMdananA bhAvathI paga upaDe tyAM e ja kSaNe kevalajJAna zItalAcAryajI te jANatA nathI ke bhANeja muni kevalI banyA che. teo jAte ja sAme cAlIne gayA. paNa bhANeja munie kevalI hovAthI AcArya mahArAjane satkAra karatA nathI. zItalAcAryajI te
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaMdanA pApa nikaMdanA 213 gusse thaI gayA. gussAmAM ja belyA ke cAle tame nathI vaMdana karatA te huM vaMdana karuM. ema kahI AcArya mahArAje vaMdana karyuM tene dravya vana karma jANavuM. kevalI muni belyA ke A te tame dravyavaMdana karyuM have bhAvavandana karo. AcArya mahArAja kahe kaI rIte jANyuM? gAnathI. kevA jJAnathI? apratipAti eTale ke kevaLajJAnathI. A sAMbhaLI AcArya mahArAje pitAne aparAdha khamAvI punaH cAre munione vaMdana karI zubha bhAve kevaLajJAna pAmyA te bhAvavandana karma. AvA vaMdananA traNa bheda zAstrakAre neMdhyA-jaghanyathI phiTTAvaMdana jemAM mathaeNa vaMdAmi, madhyamathI bhavaMdana te paMcAMgI praNa pAta pUrvaka IcchakAra ane abhuThIo sUtranA pATha sAthe karavAnuM, trIjuM dvAdazAvarta vaMdana jemAM bAra Avartane AzrIne dvAdazAvarta kahevAya che. te dvAdaza-Avarta eTale zuM? guru caraNanI sthApanAne sparza karI nija lalATe sparza karavAnI je kriyA tene Avarta kahevAya che. vaMdana yugalamAM AvA bAra AvartI thAya che mATe tene dvAdazAvarta kahevAya che. nisAhi belyA pachI avagrahamAM praveza karate zrAvaka prathama saMDAsA pramArjana karaze. pahelA pAchaLanA traNa saMDAsA pramAze, pachI AgaLanA traNa saMDAsA pramArjaze, pachI bhUminI traNa pramArjanA karaze. tyAMthI avagrahamAM praveza karI dehika Asane besI caravaLe gurU samakSa mukI hAthanA be saMDAsAnuM pramArjana karaze. caravaLA para traNa pramArjanA karIne muhapatI muke tyAM gurUnA caraNanI sthApanA kare. bane hAtha ghuMTaNa vacce rAkhI baMne hathelI uMdhI karI-daze AMgaLI vaDe guru caraNa sthApanAne sparza karI ma bele, hatheLI savaLI karIne daze AMgaLI vaDe lalATe sparza karatA Tro bole tyAre te be akSaranuM eka Avarta thAya. teja rIte ................',...... ... ...... bolatA traNa Avarta purA thAya. pachI be hAtha savaLA rAkhI tenA para mastaka namAvI ne saMwA bolatA pahele namaskAra kare. (pratikramaNa sUtra prabodha TIkAmAM ApelA sAkSI pATha mujaba ja Dho, -, -, mAM ja cha Avatta kahyA che.
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 abhinava upadeza prAsAda eTale ke e va'dananA bAra Avata thayA. te noMdhapAtra che) pachI nattame mAM na kholatA pUrNAMnI mAphaka anne hAthanI daze AMgaLI vaDe gurU caraNu sthApanAne sparza kare, hAtha savaLA karI mastaka tarapha laI jatA vacce (hRdaya pAse) ttA kholatA saheja aTake, me kholatA lalATe sparza kare te eka Avatta. eja rIte jJa-4-fTM ane -2-me kholatA bIjA traNa Avatta malI cha Avatta thayA. tyAra bAda saMhArUM nI mAphka gurucaraNa sthApanA para savaLA hAtha rAkhI mastaka namAvI namaskAra karavA pUrvaka khIju avanamana karatAM lAmemi svamANamaLo resiMga varma kholI traNa saMDAsA pramAI ubhA thAya. A rIte ane vadananA bAra Avatta thayA mATe tene dvAdazavatta kahyA. e rIte vaMdana karatA evA vadananA khIjo bhedya te niti. vittirma:- rajoharaNAdi upadhi sahita kuzaLaka nu'Siti sa'cayana ravu. te-- S guNasudara sUrijI nAme AcAya thai gayA. teoe kSullaka (laghuvayanA) munine sa'dha saMmati pUrNAMka sUripade sthApyA pachI kAladharma pAmyA. sa gaccha vAsI te kSullakaAcAryanI AjJAmAM varte che. te kSullakAcAya paNa gItA` pAse zrutAbhyAsa karI rahyA che. mAhanIya kamanA udaye tene cAritra cheDavAnI IcchA jAgI. eka munine laIne vaDInItinA bahAne bahAra nIkaLyA. munine eka sthAnamAM ubhA rAkhI pAte sIdhI dizAmAM cAlI nIkaLyA. vanamAM joyuM te aneka suMdara vRkSA hatA. chatAM eka khIjaDAnA vRkSane pUjatA leAkAne joine AcArya mahArAja vicAre caDyA. vRkSanI pUjAmAM A cAtarapha bAMdhelI pIThikA ja kAraNabhUta che. hu' paNu A khIjaDA sarIkhA nIguONu ja chu' jayAre gacchamAM te uttamavRkSa samAna rAjakumAra munie che. chatAM mane suripada ApyuM ane A gacchanA muni mane pUje che tenu kAraNa zuM? mArAmAM zramaNupaNu tA thai nahIM. paNa A rajoharaNa Adi upakaNu rUpa mArA citi guNu vaDe ja huM vaMdana pADyu chu. ema vicArI pAchA pharyA prAyazcita agIkAra karI zuddha thayA. * ahI' vrata cheDavAnI icchA vakhate rohaNAdinA (vRtti) sa*cayate dravyaciti ane teja upakaraNA vaDe prAyazcitathI zuddhi karI te bhAviita.
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaMdanA pApa nikaMdanA 215 trIjuM vaMdana karma te tame kRti:- mokSAthe namaskAra Adi viziSTa kriyA karavI te ApaNe vaMdananA phiTTA-bha-dvAdazAvarta vaMdana bhede je vicAraNuM karI te sarve kRti karmane AzrIne ja che. Avazyaka niryukti gAthA 1202mAM jaNAvyuM - do oNaya ahAjAya kiikamma bArasAvaya causiraM tigutta ca dupavesaM eganikkhamaNaM dharmasaMgraha bhAga-1 nA pRSTha 472 mAM jaNAve ke kRtikarma guruvaMdanamAM be avanamana, yathAvata mudrA, dvAdaza Avarta, cAra zironamana, traNa gupti, be praveza ane eka nirgamana e rIte kula pacIza Avazyaka thAya. (1) rUchAmi tamAmaLo.nisIfhamA, he kSamA zramaNa ! huM mArI sarvazaktie karIne ane niSpApa kAyA vaDe vaMdana karavA IcchuM chuM. ATaluM bolI mastaka sahIta keDanI uparanA bhAganuM aDadhuM zarIra namAvavuM te avanamana. AvuM avanamana be vAMdaNAmAM be vakhata karavAmAM Ave che. (2) yathAvAta :- janmatI vakhate je mudrA hoya tene yathAjAta mudrA kahevAya. dIkSA vakhate muni tarIke janma thAya che. te janmane AzrIne A mudrA varNave che. caravaLa, muhapatti ane adha bhAga sivAyanA khullA zarIre be hAtha mastake rAkhI-aMjalI karI mastaka namAvavuM te. (3) vAra bhAva - pUrve kaho, , -5, vagere bAra Avarto darzAvyA te dvAdazAvarta. (4) ra ra :- cAra zironamana. saMwAsa para bolatI vakhate tathA vAri hama samajo phevasi varU pada bolatI vakhate banne hAtha savaLa karI caravaLA para rAkhI tenA upara mastaka namAvIne sparza kare te be vakhata zironamana thayuM. be vAMdaNAmAM be vakhata thatAM kula cAra zire namana thaze. (5) trigupta - mana-vacana-kAyAne anya vyApAramAMthI pAchI kheMcI laIne vaMdana karatI vakhate sArI rIte gopavavI manathI ekAgratA keLavavI, vacanathI vana sUtrane pATha zuddha
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 abhinava upadeza prAsAda uccAraNa pUrvaka bolIne ane kAyAthI avanata, yathAjAta vagere mudrAenuM pAlana karavA pUrvaka vaMdana karavuM te traNagupti. (6) supa - gurunA AsanathI cAre dizAmAM sADA traNa hAthanI jagyI hevI tene avagraha kahevAya. jyAre te avagrahamAM praveza kare hoya tyAre junAgaDha ne mAruM belI gurunI AjJA mAMgavI. pachI mita avagrahamAM praveza karavo. A praveza be vakhata vAMdaNA detA baMne vakhata karavAne thAya che. tene huM- kahyuM. (7) nidAna :- vAMdaNuM detI vakhate prathama vAMdaNAmAM yAttizarg pada belyA bAda avagrahamAMthI je bahAra nIkaLavuM tene niSkramaNa kahe che. A rIte pacIsa Avazyaka jALavavA pUrvaka vaMdana karatA mekSAthe namaskArAdi karavA rUpa kRtikama ne jaNAvatAM zrIkRSNa mahArAjAnA vaMdanane prasaMga jaNAve che. kRSNa vAsudevane parama bhakta ane jamAI vIraka nAme zALavI ekadA zrIkRSNa sAthe zrI neminAtha bhagavaMtane vaMdana karavA gayo. zrI kRSNae sarva sAdhuone dvAdazAvarta vaMdana karyuM. bIjA rAjAo te DAMkane vaMdana karatAM thAkI gayA paNa vIka zALavIe kRSNa pratyenI dAkSIyatAthI paNa bhAva rahita paNe sarvene vaMdana karyuM. chele thAkelA kRSNa bolyA ke 360 saMgrAmamAM paNa mane A thAka lAgyo nathI. tyAre neminAtha prabhue kahyuM ke he kRSNa te vaMdana karatA kSAyika samakti prApta karyuM che, tIrthakara nAma karma upArjana karyuM che ane sAtamI nArakane karmabandha hatuM temAMthI cAra nArakInA karmone ghAta karyo che. - nArakI e paMcendriya jemAM cAra bhedamAMne eka bheda che. ane naraka e utkRSTa pApane vipAka bhegavavAnuM sthaLa che. manuSya ke tiryaMcagatine jIva nArakImAM jAya tyAre ahIM AyuSyanA chellA samayathI ja te nArakI gaNAya che. rastAmAM be ke traNa samaya jeTaluM paNa nArakonuM ja ayuSya bhegave che. pApa karmane udaya te tene ahIMthI ja zarU thaI jAya che. paNa kAmaNa zarIra sukha duHkhanA bhega vagaranuM che. vedanIya karmano udaya zarIranA astItva vinA thaI zake nahIM. jIva je narakanI kuMbhamAM
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaMdanA pApa nikaMdanA 217 . upaje ke tarata ja kubhI karatA paNa moTuM zarIra thaI jAya. have zarIra moTuM hoya ane kuMbhI sAMkaDI hoya tyAre jIvane keTalI vedanA thayA? tyAra pachI paramAdhAmI deve zarIranA TukaDA TukaDA karI kheMcI kADha, paNa pArAnA kaNIyA jevuM zarIra pharI bheguM thaI jAya. bIjA aneka karaDe varSo sudhI bhegavavAnA te nakkI. AvI dazAmAM rahevuM kene pAlave? kRSNa mahArAjAne jyAre bhagavaMte kahyuM ke vaMdana karatA tame cAra nArakane chedI nAkhI have mAtra traNa bAkI rahI tyAre kRSNa kahe che ke he bhagavan! Apa kahe te huM pharI pharI vAMdu paNa A nArakImAM mAre javuM nathI. nemi kahe tame ciMtA na karaze tuma padavI Ama sarIkhI AvatI covIsImAM hoze tirthaMkara - hari kahe mana harakhI he prabhujI nahI jAvuM naraka nigehe prabhu kahe e trIjI nArakI te have tamAre bhogavavI ja paDaze paNa tame AvatI vIzImAM tIrthaMkara thaze. ahIM kRSNa mahArAjAe vaMdana karyuM te bhAva kRti karma ane vIraka zALavIe vaMdana karyuM te dravya kRti karma kahevAya. prazna :- sena prazna- ullAsa : 3 prazna : 113 praznakartA zubha vijaya gaNI. kRSNa mahArAjAe 18000 sAdhune vaMdana kaI rIte karyuM ! teTale samaya kaI rIte pahoMcyo? samAdhAna :- zrI kRSNajIe 1000 vagere parivAravALA zrI thAvaracA putra vagere agresarene dvAdazAvarta vaMdane karyo. tethI anuyAyI parivArane paNa karyA gaNAya. bhAvathI 18000ne vAMdyA tema samajIe te eTalo samaya pahoMce. A rIte vaMdana karatA cha sthAne sAcavavAnA hoya che. guruvaMdana bhASya gAthA 33 mAM jaNAve
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 abhinava upadeza prAsAda icchAya aNunnavaNA avvAbAhaM ca jatta jayaNAya avarAha khAmaNAvi a vaMdaNa dAyassa cha hANA (1) icchA nivedana sthAna - vaMdananI IcchA pragaTa karavI. rUma.... zrI nitInniAi he kSamA zramaNa Apane nirvikAra ane niSpApa kAyA vaDe vaMdana karavA IcchuM chuM tyAre guru kahe tamArI IcchA hoya tema karo. (ra) anujJApana sthAna :- anujJA mAgavI. anugAvAyuM che ..thI vAMdaNuM Ape tyAM sudhI mane ApanI samIpa AvavAnI anujJA Ape tyAre guru mahArAja kahe saTgALAmi eTale risITiM kahI avagrahamAM praveza kare. (3) avyAbAdha pRcchA - sukhazAtA pUchavI. savinaMtAnuM vahuM sumeLame vilo vaphavato a5 glAnivALA e Apane divasa sukhapUrvaka pasAra thaye che? zAtAmAM che ne? kaMI pIDA te nathI ne? (4) yAtrA pRcchA sthAna :- saMyama yAtrAnI sukha zAtA puchavI. gAme-ttA eTale yAtrA che eTale mevatAApanI. yogazAstra paNa vRtti pR. 239 para yAtrA zabdanI vyAkhyA karatA lakhyuM ke yAtrA-saMyama tapa niyamAdi akSaT- saMyama, tapa, niyamAdi lakSaNavALI te ja yAtrA. ApanI AvI saMyamayAtrA sukhapUrvaka varte che? ahIM vattA bolatI vakhate na udAtta eTale uMce svare, ttA-anudAtta eTale madhyama svare ane meM svarita eTale ke nIce svare bela. - (5) yApanA pRcchA sthAna :- gavaLagaM 1 me-navaninna eTale vAghanIyam ApanA mana vacana ane kAyAne vega saMyama ArAdhanA mATe samartha che ne? (6) aparAdha kSamApana sthAna :- vAmi zvAsanaLa thI he kSamAzramaNa divasa daramyAnanA va muM vyatikrAnta thayelA aparAdhane khamAvuM chuM. divasamAmi eTale ke pratikramaNa karuM chuM. paNa zenuM pratikamaNa? aticAranA nivedana rU5 Alocana nAmaka paheluM prAyazcita.
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ vadanA pApa nikadmanA ( kSamAzramaNa ) guru pratye divasa sabaMdhi33 AzAtanAmAMnI kAI AzAtanA thaI hAya, 219 niitta-je kai mithyA prakAre, mana-vacana-kAyAnI duSTa pravRttine lIdhe karelI, krodha-mAna-mAyA-lAbha vaDe karelI, sa kAla sa``dhi mithyA upacAra sa`ba'dhi-dhama nA atikramaNa samadhi meM' je kaMi AzAtanA karI hoya-- [tassa lamAtamano zrI pratikramaNa prAyazcita sUcavatA kahe che ] tenuM huM kSamAzramaNa. himAmi :- ApanI sAkSIe pratikramaNu karuM chu. pharI na karavAnA nizcayapUrvaka aparAdheAmAMthI mArA AtmAne pAche kheMcu chuM. niyami :- - aparAdhA rUpa dRSTa kArya karanArA mArA AtmAnA (paryAyanI) zuddha adhyavasAyA vaDe niMdA karu chuM. oNmi- druSTa kArya karanArA mArA te AtmAnI ApanI sAkSIe garhA karu chuM. appALa' vosirAmi:- mArA te duSTa AtmAne tenI anumAinA nahI karavA rUpe taju chuM. vAsirAvu' chuM. kevA suMdara krama goThavAyA che vadanamAM pahelA IcchA pUchI-pachI anujJA lIdhI pachI sukhazAtAdi pUchyA-pachI-khamAvavAnuM kahyuM AvA vadananA traNa prakArA joyA vadanakama, citikama -kRtikama cothA prakAra te vinayakama (4) vinayama - jenA vaDe karma vinAza pAme tevI gurU pratyenI anukULa pravRtti karavI. ekabIjA najIkanA kAI gAmamAM rahetA rAjyanA e sevakAne peAtAnI jamInanI sImA aMge paraspara vivAda thayA tethI nyAya meLavavA mATe ane rAjadarabAramAM javA nIkaLyA. gAmamAMthI nIkaLatA sAdhu mahArAja sAme maLyA tethI eka rAjaya sevake vicAyu hu'sAdhumunirAjane vaMdana karu', kemake muninA darzanathI mAru* kAma avazya siddha thaze. teNe sAdhumahArAjane traNa pradakSiNA daI vadana karyuM. khIjA rAja sevake vicAryuM ke ANe vaMdana karyuM teA hu" paNa vaMdana
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 abhinava upadeza prAsAda karuM. darabAramAM bhAvathI vaMdana karanAranI tarapheNamAM nyAya thaze. paNa anukaraNa rUpa dravya vaMdana karanArane kaMI lAbha na ma. ahIM pahelA sevake karela vaMdana te bhAvavaMdana rU5 vinaya karma jANavuM. bIjAnuM vaMdana te dravya vinaya karma jANavuM. (5) pUjA kama- zAMba ane pAlaka ne kRSNa mahArAje kahyuM ke je neminAtha bhagavaMtane paheluM vaMdana kare tene azvaratna ApIza. tyAre zabakumAre potAnA sthAne rahI bhAvapUrvaka vaMdanA karI ane pAlake vahelI savAre ghaDA upara jaI prabhune sAkSAt vaMdana karyuM. pAlake azvarana mATe ja vaMdana karyuM te dravya vaMdana hatuM jayAre anaMtara phaLarUpe zAMbane azvaratna malyuM ane paraMparA e mokSaphaLa maLyuM te bhAva pUjA kama. A rIte vaMdanane pAMca bheda samajAvyuM. zrAvake vaMdana Avazyaka kema jALavavuM ke jethI vaMdanA pApanikaMdanA rUpa bane te Apane samajAI gayuM haze, chatAM dvAdazAvarta vaMdananI pracalIta vidhi jaNAvu chuM(IriyAvahI karIne) khamAsamaNa devuM, IcchAsaMdi. bhaga rAIya muhapattI paDilehu? muhapatti paDilehaNa pachI vAMdaNa devA, IcchA, saMdi bhaga, rAIyaM AleuM, II Aleemi pATha, savasavi, vAMdaNuM, IcchakAra, abhuThio-vAMdaNa-paracakakhANa e rIte, vaMdana karI nirmaLa bhAve mahAyAtrA karo teja zubhecchA.
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ (23) pratikramaNa zA mATe ? -cAle gharamAM vasIe VaRZuazuazzaa svasthAnAd yat parasthAnaM pramAdasya vazAd gataH tatraiva kramaNaM bhUyaH pratikramaNa mucyate / pramAdane lIdhe svasthAnathI parasthAnamAM gayele AtmA pharI teja mULa sthAne javAnI kriyA kare te pratikamaNa kahevAya. - jJAna darzana ane cAritra e AtmAnuM svAsthAna che. ane prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna vagere aDhAra pApa sthAnake e parasthAna che. pramAdanA vazathI (ahIM mithyAtva, kaSAya, avirati, pramAda cArenuM grahaNa karavuM vadhu cagya che) AtmA parasthAnamAM jAya che. AtmAne je ghaDIe bhAna thAya ke huM mArga bhUlyo chuM ane mAre ghera javAne badale pArakAne ghera gayo chuM tyAre pharI mULa sthAne javAnI je pravRtti kare tene pratikramaNa kahevAya che. mATe ja A parIzIlananuM zirSaka rAkhyuM cAlo gharamAM vasIe. prati eTale pAchuM ane mana eTale cAlavuM. zabdazaH artha karIe te pAchuM pharavuM te pratikramaNa. pAchA pharavAnuM ke pAchAM pagalAM bharavAnuM kRtya sadA prazasta na gaNAya. jema raNamAM gayele rajaputa ddho laDAInA medAnamAMthI pAchA phare te? rajaputANI paNa tenuM moTuM na jue. parIkSA ApavA gayele (parikSAthI) vidyArthI agharuM pepara choDI pAchA phare (Dropa le to) cha mahine vAre Ave. jyAre pratikramaNa e te prazasta kriyA che. ubhayakAla karavAnI ja che. mATe ja kahyuM ke svasthAnamAM pAchA pharavuM. amArA vAt zabda lekamAM mukI te bahu mahattvapUrNa che. pramAda na hoya te te sabamara kahevAya eTale ke jIva sAtame guNa ThANe pahoMcI jAya. AtmAnuM svasthAna te tenI upara ja hoya ne ? mahAbhAratanA yuddha bAda pAMDavo zetra manane pApanuM prAyazcita karavA tIrthamAM javA vicAre che. e prakArane jainetara prasaMga che. tIrthamAM jatAM kRSNane paNa sAthe AvavA vinaMtI karI. zrIkRSNe kahyuM ke mArA vatI A tuMbaDIne tIrthamAM navaDAvaje.
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 abhinava upadeza prasAda pAMDavo je je tIrthomAM gayA tyAM tyAM teNe tuMbaDIne snAna karAvyuM. chelle dvArikAmAM AvIne te tuMbaDI zrIkRSNane ApI. zrIkRSNae sabhAnA dekhatA te tuMbaDIne TukaDA karAvIne cUrNa banAvaDAvyuM. cUrNanI capaTI capaTI bharIne samAjanene vahecI ApI. zrIkRSNa kahyuM ke A tuMbaDI 68 tIrathanI yAtrA karIne AvI che mATe tame sau prasAda lyo. sabhAjanone cUrNa mamAM mukatAM ja kaDavuM lAgyuM ne maMDayA thuMkavA. zrIkRSNa hasatAM hasatAM bolyA ke A te pAMDavone samajAvavA meru yukti karelI. jema tuMbaDIne tIrthayAtrA karavAne bhAva na hatA tethI temAM rahelI kaDavAza na gaI tema hRdayanI pavitratA vinA tIrtha yAtrA kaI phaLadAyI na bane. mATe pahelA zuddhi kare, pavItra thAo te ja tamArI tapa-japa-yAtrA saphaLa bane. ApaNe tyAM paNa keTalAMka mahAnubhave eka vAta pakaDe che ke pratikamaNa te mAtra vratane lAgelA aticAronuM hoya che. (teo mAne che ke pratikamaNamAM mAtra vaMdita sUtra ja Ave) ame te vrata lIdhA nathI pachI pratikramaNa zenuM? eTale zAstrakAroe eka gAthA batAvI. paDisiddhANaM karaNe kiccANama karaNe a paDikkamaNaM ___ asaddahaNe a tahA vivarIa paruvaNAe a vadita sUtra gAthA 48 mAM cAra bAbato samAvI. tethI pratikamaNuM eTale mAtra aticAra AlocanA ja nathI te khyAla Avaze. (1) jJAnI bhagavaMte je vastuone ke kriyAne niSedha karelo heya te kriyAo karI heya. (2) je kriyA karavAnI AjJA pharamAvI che te na karI hoya ke na thaI hoya. (3) zrI jinezvara devanA vacanemAM azraddhA karI hoya. (4) zrI jinezvara devanA kathanathI viruddha prarUpaNa karI hoya ke thaI gaI heya. 0 varitAAM ra-prathama hetumAM aDhAra pA5 sthAnake samAviSTa che. je tenuM sevana karyuM hoya te pratikramaNa jarUrI. A kAraNe ja vaMditA pUrve sAta lAkha tathA 18 pApasthAnakanuM micchAmi dukakaDama Ape che. * vizvamaLa :- thI cha AvazyakatathA Adi zabdathI navakAra
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAle gharamAM vasIe 223 smaraNa, jinapUjA vagere levA. te na karyuM hoya te pratikramaNa jarUrI. 0 praznana - eka pratikamaNamAM cha Avazyaka kaI rIte sacavAya? samAdhAna :- (1) pratikramaNa sthApanA pachI remi thI ATha gAthAnA kAussaga sudhI sAmAyika Avazyaka (2) legassa kahevAya te cauvisaFo Avazyaka thayuM. (3) pachI muhapatti paDilehaNa ane be vAMdaNA devA pUrvaka vaMdana Avazyaka thAya. (4) pratikramaNa mATe devasia AlocanA-sAta lAkha-18 pApasthAnaka ane savyassavi pachI vadinusUtrathI Ayariya uvajajhAya sudhInuM pratikramaNa Avazyaka. (5) pachI karemi bhatethI eka navakAra sudhI kAryotsarga Avazyaka (6) chevaTe muMhapatti paDilehaNa-vAMdaNa pUrvaka paccakkhANa Avazyaka thaze. mahopAdhyAya yazovijayajI mahArAjA paNa sADI traNasanA stavananI aDhAramI DhoLanI bIjI gAthAmAM pratikamaNanI jarUrIyAta darzAve che mUlapade paDikkAmaNu bhAkhyuM pApataNuM aNukaravuM re zakita bhAva taNe abhyAse te jaza athe varavuM re praznanA - pratikramaNa karavuM joIe te vAta kabula paNa pAMca pAMca pratikamaNanI jarUra zuM? samAdhAna:- pratikramaNa e doSa zuddhi ane guNa puSTinI kiyA che. doSa eTale kacare. AtmArUpI gharamAM karmarUpI kacaro ekaTho thAya tene niraMtara sApha karavA joIe. dAsabaMdhunuM birUda meLavanAra cittaraMjanadAsa eka vakhatanA mahAna dezanetA hatA. emanI saccAI ane nIti niSThAne jeTe na jaDe tevA hatA. emanA pitAjI zrImaMta hatA paNa temanI udAra vRttithI teo ati sAmAnya sthitinA banI gayA. eka vakhata eka mitrane bacAvavA jatA adAlate cAlIza hajAra rUpIyA jAmIna mAgyA. cittaraMjanadAsanA pitA jAmIna thayA ane mitrane Aphata mukta karyA. paNa paristhiti evI sarjAI ke cAlIza hajAra rUpIyA dAsabaMdhunA pitAjI e bharavA paDayA ane teo nAdAra thaI gayA. pitAjI paristhiti evI sana thayA che
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 abhinava upadeza prasAda moTA thaIne cittaraMjanadAsa khUba kamAyA. emaNe pitAnA jUnA devAdArone lAvIne paise paisA cUkavI dIdhe. mitro kahe tame murkhAI karI rahyA che. paNa cittaraMjanadAsa nirUttara rahyA. tyAre badhAMne Azcarya thayuM. dAsabaMdhu kahe mitro A adAlatamAMthI te chaTakI javAze paNa IzvaranI adAlata nahIM choDe. A devuM Aje nahIM te pAMca paMdara divase keIpaNa janmamAM cUkavavuM ja paDaze. pratikramaNamAM paNa A daSTAntane ja tamAre ghaTAvavAnuM che. kaSAyanI cekaDI teDavA mATe niraMtara pratikramaNa karyuM. roja na thAya te pAkSika kare, paMdara divase paNa na thAya te cAturmAsika karo te paNa na thAya te sAMvatsarika paNa chelle karI levuM. eka divasathI vadhAre kaSAya Take te saMjavalana kaSAya thAya, paMdara divasathI vadhe te pratyAkhyAnI thAya, cAramAsIthI vadhe te apratyA khyAnI thAya ane saMvatsara karatAM vadhe te anaMtAnubaMdhI kaSAyane udaya thatAM jIva mithyAtvamAM jAya mATe pratikramaNanA pAMca bheda kahyA che. prathama daivasika pratikramaNa karyuM tene hetu sAva niyuktimAM jaNAvatAM lakhyuM ke __ "iha yasmAdivasAdi tIrtha divasa pradhAnaM ca tsmaadevsikmaadaavitiahIM tIrtha divasa pradhAna (mukhya) che. mATe prathama pratikramaNa daivasika ja che. gaNadhara bhagavaMte te ja divasathI nitya pratikramaNa pratikramaNa eTale mAtra vaMditu sUtra ja nathI paNa samagravidhine khyAla hovo jarUrI che. jemake pratikramaNamAM mukhya aMgabhUta sUtromAM sarvaprathama IriyAvahI sUtra-je laghupratikamaNa rUpaja gaNAya che. temAM tame kyA zabdo bole che te yAda karI. IcchA kareNa saMdisaha bhaga vana IriyAvahiyaM paDiphakamAsi? dareka kriyAnA AraMbhe A laghu pratikamaNa mukayuM. caityavaMdana, sAmAyika ke svAdhyAya AdimAM IryA-patha pratikramavAno kahyo. tene sAra zuM? ApaNI sauthI sAmAnya kriyA te gamanAgamana. A gAmanAgamana paNa bIjA jIvane pIDAkArI ke dukhadAyI banavuM na joIe.
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAle gharamAM vasIe 225 - - - - - - - - - - - devasika AlocanA sUtra - nI racanA jue pratikamaNanI bhAva ArAdhanA pUrve nirmaLatA ke nikhAlasatA jarUrI che. tethI gurugama pUrvaka mana-vacana-kAyAnI khalanA prakAzIta karavAmAM Ave che. tene prakAzIta karI tatsaMbaMdhi khaMDaNuM ane virAdhanAnuM micchAmi dukkaDam apAya che. ane te hetuthI ja tene kama pratijamaNamAM vaMditu sUtra pUrve rakhAye che. sAta lAkha ane aDhAra pApathAnakano hetu paNa zo? micchAmi dukkaDamane ja chene? badhAM samUhamAM bole chene ? "je kaMI pApasevyuM hoya-sevarAvyu heya-sevatA pratye anumadhu hoya"-tenuM micchAmi dukkaDama-jeke pUchavAnuM mana thaI jAya che ke savAramAM zAka samAratA kadI AMgaLIo dhrujI che kharI ? A badhAM sUtromAM cheTale zabda kayo Avyo? micchAmi dukkaDama micchAmi dukkaDam zabda pratikramaNane prANa che. keIpaNa bhUla, pApa, khUlanA, duSkRta, aticAra thayA heya tarataja micchAmi dukakaDamamAruM duSkRta mithyA thAo. bhadrabAhu svAmIjI Avazyaka niryuktimAM vyAkhyA karatA jaNAve ke- tti bi3 navatte- e mAvatA darzAve che. mArdavatA pada namratA ke vinayavAna thavAnuM sUcave che. mArdavatA ke namratA vinA kSamApanA thaI zake naha". vaLI vaMditu sUtramAM je pratikamaNurthI zabda bole che temAM paNa ni niyAma, jariNAma, mAro vagere be chone ? A niMdA gaha vagere kayAre thaI zake? je tamArAmAM mArdavatA guNa pragaTU hoya te. micchAmi dukkaDam dvArA halake banele AtmA pratikramaNa sUtrane AraMbha kare temAM traNa mahattavanA pagathIyA mukyA. paDikkamAmi--nindAmi-garihAmi . (2) 1divA - prati kriyApadane vaMdita sUtramAM aDhAra vakhata prayoga karyo. tene artha che pApa, deze ke aticAromAMthI pAchA pharavuM. 15
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 abhinava upadeza prAsAda (2) nimi:- niH dhAtune prAga paMdara vakhata thaye che. thayelA pApa, deSa ke aticAranI AtmasAkSIe (mane mana) niMdA karavI. ta - pratikramaNa zabdane ATha paryA vaDe jaNAvAya che temAMne eka paryAya che nindA- niMdA - eka rAjAe sabhAmaMDapa citaravA citArAone sara bhAga vahecI Ape. temAM eka citArAne tenI putrI ja bhAta devA, Ave. te citare eka vakhata dehaciMtA mATe gayele. tyAre tenI putrI tyAM AvI pAsenA raMge laI merapIMcha cItaryuM. rAjA acAnaka tyAM Avyo ne morapIMcha sAcuM ja hoya tema lAgatA hAtha laMbAvI te levA gayo. eTale citArAputrI hasI paDI. rAjAe pUchayuM ke tuM hasI kema? citArAputrI bolI ke ahIM A sthAne morapIcha Ave kyAMthI eTaluM paNa vicAryA vagara tame je hAtha laMbAvyo te mATe. rAjAne thayuM ke A chokarI khUba hoMzIyAra jaNAya che mATe tenI sAthe pANigrahaNa karyuM. navI rANI vicAre che ke jo rAja eka divasa AvIne ja raheze te pharIne ghaNe mahine bhAgya haze te milana thaze. mATe rAjA dararoja mArI sAthe rAtri vItAve tevuM kaMIka karuM. dAsIne samajAvI dIdhI ke rAjA nidrAdhIna na thAya te mATe tAre mane vAta karavA kahevuM. dAsIe prathama rAtrIthI ja te vAtane amala zarU karyo. citrakAra putrI e vArtA zarU karI eka gharamAM putrI yauvana avasthA pAmI tyAre tenA mAtApitA ane bhAI traNe eka eka muratIyA lAvyA. have traNa varamAM kanyA ApavI kone ? evuM vicAratA hatA tyAM kanyAne sApa karaDyo. jhera na utaratA kanyA maraNa pAmI. eka muratIyo sAthe baLI mue. eka tapasyA karate tyAM ja rahyo. trIja e devanuM ArAdhana karI saMjIvanI vaDe kanyA ne jIvatI karI. te kanyA ApavI kone ? dAsI kahe Apa ja kaho. kanyA kahe Aje te mane nIdrA Ave che. kAle vAta.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAle gharamAM vasIe 227 bIje divasa thayA. rAjA rAtrIe pharI Avya vArtA zarU thaI. rAjA kahe kAlanI vAtane khulAso kare. rANI bolI sAthe baLI muelo jIvate thayo te sAthe ja gaNAya mATe bhAI kahevAya. jIvADanAra pitA tulya che. mATe tapasyA karate nehapUrvaka beThe rahyo tene kanyA ApavI. vaLI bIjI vArtA zarU karI. tene aMte keyaDA mukyuM ke eka hAthanA prAsAdamAM cAra hAthanA deva beThelA hatA. dAsI bolI rANImAM e kaI rIte banI zake? rANI belI Aja te uMgha Ave che mATe kAla vAta. trIje divasa thaye. kautuka jANavA rAjA pharI rAtre AvI gayo. rANune pUche che kAlanI vArtAne aMta ze ? rANI kahe rAjAjI A te sAdI vAta che. eka hAthane prAsAda eTale teTalA pramANane. ane cAra hAthanA deva eTale caturbhuja samajavA. belo rahe ke na rahe. A rIte cha mahinA vArtA ne vArtA nA rasamAM pasAra thaI gayA. roja tene rAjA sAthe sukhada meLApa thata rahyo. bIjI rANIo navI rANInA chidro zodhe che. jyAre navI rANI roja pitAnA ghera paheratI hatI te ja vastra paherI rAjAnA vastra-AbhuSaNo utArI sAme muke ane Atma niMdA karatI bele ke he jIva tAre te Aja veza che. tuM te mAtra citArAnI putrI che. rAjakuLamAM te ghaNI manohara strIo che. chatAM rAjA tAre tyAM Ave che te punyodaya samaja. bAkI phogaTa garva karIza nahIM. citrakAra putrInI A niMdA te dravya niMdA thaI paNa bhAva niMdA zuM? - punyayoge cAritra pAmI pUjanika thA te garva na karIza ke huM bahuzruta chuM - cAritravAna chuM vagere. navI rANInI dravya niMdA pravRtti bIjI rANI jANI gayA. teNe rAjAne kahyuM ke tamArI navI rANuM te kaMIka kAmaNa kare che. rAjAe ekAMte rahI te sarva joyA karyuM--sAMbhaLyA karyuM. ghaNe khuza thayA ke mArI zaNuM AvI rAjarANI chatAM tenuM mana keTaluM saMtoSI ane nirmala che. kharekhara te paTTarANI padane lAyaka che. ane tene paTTarANuM banAvI. - nAmi jevA bIje mahatvane zabda che. gAyanA-AlocanA. mo- +suva ne artha che vicAravuM ke prakAzita karavuM.
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 abhinava upadeza prAsAda - - sAmAnya arthamAM AlocanA eTale guru samakSa svadonuM prakAzana ane prAyazcita grahaNa karavuM te che. mana-vacana-kAyAnI pravRttio ati sUkSama hovAthI temaja AtmA satata sAvadhAna na rahetA hovAthI pratikramaNa samaye badhI AlocanA-pApadoSa yAda na Ave. keI aticAra ke doSa anAcca rahe che tevA sUkSma aticAronuM pratikramaNa Avazyaka che. vaMditA sUtramAM A pada cAra vakhata prayojAyela che ane te samagra pratikramaNanA hArdanuM darzana karAve che. evaM aTThavihaM kammaM rAga dosa samajjiaM AloaMto a niMdato khippaM haNai susAvao A rIte rAga dveSathI upArjela ATha prakAranA karmanI AlocanA ane niMdA karate suzrAvaka jaldIthI karma apAve che. AlecanAne spaSTArtha te che ja ke guru samakSa potAnA pApane pragaTa karate --- A abhividhinA sakala doSANAM, locanA guru purataH prakAzana soranA bhagavatI sUtranA 17 mAM zatakanA trIjA uddezAmAM jaNAvyuM ke - (mA) maryAdA pUrvaka saghaLA doSenI - (joranA -) guru AgaLa prakAzanA. tenuM nAma AvecanA. bIjA arthamAM kahIe te aparAdhanI maryAdA pUrvaka AcArya vagere samakSa nirIkSaNa karavuM te. moranA mATe zAstrakAra maharSie vivAdanAzuddhi, samAvApanA, nirA, jae, vina, thoDhAra eTalA paryAye darzAvyA che. tame paNa pratikramaNa karavAne Adeza guru mahArAja pAse mAMge che ne ? paNa zenuM pratikramaNa kare che ? sAvarU vi nimadivasa daramyAnanA duSTa (kharAba) ciMtavananuM yAne mAnasika aticAranuM, duSTa bhASaNa eTale ke sAvadha vANI vyApAranuM, vAcika aticAranuM ane duSTa ceSTA yAne kharAba kAryo ke kAyika aticAronuM. he bhagavana ! ApanI IrachAe karIne. tamane pAchA haThavA-Alocana karavA anujJA Apo) tyAre guru mahArAja kahe
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAle gharamAM vasIe 229. digame tuM pratikamaNa kara. A sUtrane pratikramaNanuM bIja sUtra kahyuM che. dharma saMgrahamAM paNa lakhyuM ke rU 7 8 gatima vanamUta thai. pratikamaNanI sthApanA pUrve paNa eTalA mATe ja icchAkAreNa saMdisaha bhagavad devasia paDikakamaNu ThAuM ? kahyuM. pratikamaNanI je zarUAta karI tene lAbha darzAvavA mATe sArothaLA pada dvArA vaMditA sUtramAM eka gAthA darzAvI- kayapAvovi maNusso Aloia nidima gurusagAse hoi airega lahuo oharia bharuvva bhAravaho. guru mahArAjanA Adeza mujaba pratikramaNa karI AlocanA-niMdA dvArA manuSya halake (boja vihina) thAya che. te darzAvavA eka suMdara upamA ApI. bhAra utArelA majuranI. jema mAthA upara baje laIne jatA majura bhAra utAratA haLave phUla banI jAya che. tema guru samakSa AlecanAda karavAthI-pApane ekarAra karavAthI.--prAyazcita dvArA manuSyanA manamAMthI zalya nIkaLI jAya che ane te jIva bhAravihina eTale ke haLavo bane che. pachI pApanA prasaMge ke pApa smaraNa thatAM gurudatta prAyazcita yAda Avaze, upadeza yAda Avaze, ane pUrva gAthamAM jaNAvela vidai hRArU luNAvopade anusAra zrAvaka rAgadveSathI utpanna thayelA ATha karmone haNavAvALA thaze--eTale ke AtmAmAM laghutA Ave-vapara doSa nivRtta thAya saralatA Ave-zuddhi thAya ane karma kSaya thAya. ja - trIjuM pagathIyuM che gaha. jariNAma. thayelA pApa doSo ke aticAronI guru sAkSIe niMdA karavI ane te mATe tuM prAyazcita grahaNa karI ja zabda pratikramaNane paryAya che. te aMge eka zAstrIya prasaMga eka gAmamAM eka brAhmaNa adhyApaka rahetA. tenI vaya meTI hatI. paNa tenI patnI tarUNa-avasthA vALI hatI. eka vakhata adhyApake tene kahyuM ke kAgaDAne balI Apa. to teNe bolI ke huM kAgaDAthI bIvuM chuM. vaLI kayAreka adhyApake koI puruSane batAvavA kahyuM che te strI belI ke huM puruSa sAthe vAta karatI nathI. eka vicakSaNa chAtrane thayuM ke A kaMI bIve tevI lAgatI nathI ane tenA lakSaNa paNa sArA nathI mATe kulaTA lAge che. Ave che.
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 abhinava upadeza prAsAda atyAcAramanAcAra matyA-rjavamanAvama ati zaucamazaucaM ca SaDvidhaM kuTa lakSaNam / jyAM atiAcAra batAvAtuM hoya tyAM anAcAra hoya che. ati saralatA batAvavAmAM Ave tyAM kapaTa hoya che. jyAM ati pavitratA darzAvAya che tyAM apavitratA hoya che eTale ke atiAcAra-anAcAra, atisaralatA-asaralatA, atipavitratA-apavitratA cha e kuTa lakSaNa che. eka vakhata te chAtre joyuM ke rAtre te strI nadI utarI-tapAsa karatAM khabara paDI ke roja rAtre nadI tarIne sAme kinAre jaI govALIyAne maLIne durAcAramAM masta bane che. eka vakhata khoTe kinAre utarelA cerane magare pakaDo tyAre teNI belI ke magaranI AMkhe dAbI de te tane choDI mukaze. tyAre chAtrane thayuM ke A strI sAhasika ane kura paNa lAge che. te chAtra belyo. divA bibheti kAkebhyo rAtrau tarati narmadAm kutIrthAnyapi . jAnAsi jalajaMtvakSirodhanam te strI paNa naphaphaTa thaI belI ke zuM karuM tArA je yuvAna mArI IcchA nathI karate mATe tyAM jAu chuM. pachI baMne pApamAM lapaTAyA eTale taruNa strIe potAnA patine mArI nAkhI peTImAM purI dIdhe. keI vyaMtarIe tenA pApathI ke pAIne peTIne mAthA para cUMTADI dIdhI. pelI strI badhe ja rotA rotA kahetI kare che ke patine mAranArI evI mane bhikSA Apo. ema bhaTakatA keI sAdhvIjI malyA tene namavA jatAM peTI chuTI gaI. teNe cAritra grahaNa karyuM. ahIM para-sAkSIe karela niMdA ne gaha kahevAya che. eTale ja pratikamaNa sUtranI chellI gAthA mukI ivamahuM mAno nikiMga jAphika.............e pramANe huM AlocanA karIne, niMdA karIne, goM karIne, aNagame vyakta karIne samyapha rIte mana-vacana-kAyA vaDe pratikamaNa karate svabhAva dazA prApta karIne 24 jinane vaMdu chuM - svabhAva dazAnI prApti eTale ja "cAlo gharamAM vasIe ?
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ (24) pratikramaNa----IriyAvahI - re bhAI ! tuM cAlatA zIkha prati prati vartanaMvA zubheSu yogeSu mokSaphaleSu niHzalyasya yateryat tadvA jJeyaM pratikramaNam (pApa karmonI ni'dA, gA~, AleAcanA karIne) ni:zalya thayelA evA yatinu' meAkSaphaLa ApanAra zubha yAgene vize punaH punaH pravrutta thavuM te ja pratikramaNa jANavu. meAkSane mATe yatna kare te ti. AvA ti pApakarmAnI niMDhA, garha, ane AlecanA karIne ni:zalya thAya. AcArAMga sUtramAM jaNAve che ke hiMsAddhi mahAdoSanA AcaraNa vaDe pUrve utpanna thayelAM tathA ni'dA-garha ane AleAcanA rUpa pratikramaNa karyA vinA rahI gaelA pApakarmonA phaLe. bhAgagyA pachI ja mukti maLe che. paNa bhAgavyA vinA mukti maLatI nathI. mATe punaH punaH pravRtta thaI pratikramaNa karavAnuM jaNAvyuM'. leAkamAM kahevAya che ke manuSya mAtra bhUlane pAtra. A ja vAtamAM zAstrakAra zuM kahe che ? chadmastha mAtra bhUlane pAtra. karmAMnA AvaraNa nIce rahelA AtmAnI bhUla thAya temAM kAI Azcaya nathI. cAra jJAnanA dhAraka, ane'ta labdhi nidhAna gautama svAmIne pazu AnaMda zrAvakanA praznane skhalanA thaI. paNa A bhUlarUpI viSane mAravAnA vidhi ze| hAi zake te vicArI tA mAtra eka uttara tamane malaze. ekaja uttara-pratikramaNa, amadAvAdane vasAvanAra ahamadazAhanA jamAie eka nirdoSa mAnavInuM dhALe divase khUna karyuM. tenA manamAM gava hatA ke hu tA bAdazAhanA jamAI chu. game tema vatu te paNa mane pUchanAra koNa ? kAjhI samakSa phariyAda AvI. bAdazAhanA jamAI gunegAra TharyAM. kAjhIe bAdazAhanA jamAIne motanI sajA phaTakArI. phaisalA mATe kAgaLIyA para sahI karavA bAdazAhane mokalAyA. bAdazAhe kAgaLIyA vAMcyA sahA karI, kemake tene mana sagapaNa karatAM nyAya vadhu mahatvanA hatA.
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 abhinava upadeza prAsAda na ja sahI karatA nIce nedha paNa mukI ke mArI putrI vidhavA banaze te vAtanuM mane duHkha jarUra thaze, paraMtu jenA sukha vize huM ciMtita chuM tevI prajA sAthe anyAya karavAnI bhUla karu te kayAmatane divase khudAne zuM javAba ApI zakIza ? ApaNe paNa A vAta ja lakhI ke anAgya karma bhegavye ja chuTake thAya. eTale ja nAnAmAM nAnI bhUla mATe paNa IriyAvahI pratikramaNa mukyuM. se DagalAM vastI bahAra cAlyA ke IriyAvahI, kAje levo ke paraThavave che te IriyAvahI, ramaityavaMdana karavAnuM hoya te paNa pUrve IriyAvahI. jANe ke sAdhakanA jIvanamAM vaNAI gaI hoya te rIte IriyAvahIne upaga mu. eka navA navA pauSadha karatA zrAvakane thayuM ke A vAraMvAra IriyAvahI karavAnuM kema mukayuM haze? tyAre tene samajAvyuM ke bhAgyazALI ! piSadha e sAdhu jIvananI prekaTIsa che. saheja kAcuM pANI aDI gayuM te apakAyanI virAdhanAne bhaya lAge-vanaspati kacaDAI jAya te jIva virAdhanAthI manamAM kamakamATI uThavI joIe. AvA prakAre manamAM kaMpana ke dhrujArI thAya te bhAva utpanna karavA ane thayelI bhUlanA pratikamaNa mATe IriyAvahI mukI che. pratikramaNa e Atma nirIkSaNa, jIvananuM paryAlacana ke bhAvazuddhikaraNa mATenI kriyA che ane IriyAvahI eka laghu pratikamaNa ja che. Avazyaka bAlAvabedhamAM eka daSTAna ApyuM ke ke mALIne suMdara mAlA taiyAra karavI hoya te prathama bagIcAnuM avalokana karaze. pachI keTalAMka phUlane cUMTaze. tyAra pachI kaLI ane pUrNa khIlelA suMdara phUlene bhAga pADI temAMthI suMdara phUlene pasaMda karaze ane tenI mAlA banAvaze. teja rIte pratikamaNamAM prathama gatajIvananuM avalokana ke nirIkSaNa karI, sa-asat kAryo judA pADI tenuM paryAlacana karavuM ane asata aze mATe pazcAtApa kare. IcchAkAreNa saMdisaha bhagavana IriyAvahiyaM paDimAmi? he bhagavana Apa -IcchAe anujJA Ape te huM IryApatha saMbadhi
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ re bhAI! tu cAlatA zIkha 233 pratikramaNa karyuM. tyArabAda gurune Adeza pAmI pratikramaNa kare. paNa pratikramaNa zenuM karavAnuM - (1) gamanAgamana karatAM-vasa chava, biyAM, lilotarI, jhAkaLa, pANI, kIDInAM dara, sevALa, kAcuM pANI, mATI, karoLIyAnA jALA vagere caMpAyA hoya. (2) jatAM-AvatA ekendriyAdi pAMcenI kaIpaNa virAdhanA thaI heya. ThAkara lAge, dhULa vaDe DhaMkAI jAya, bhoMya sAthe ghasAya, duHkha upajAvAya, kheda pamADAya, bIvaDAvAya vagere saMbaMdhi je kaMI prakAranI virAdhanA thaI hoya. -te sarvenuM micchAmi dukkaDama jaina zreyaskara maMDaLa dvArA prakAzIta paMca pratikramaNanI pAMcamI AvRttinA pRSTha-30 para jaNAvela che ke IryA pathikI kriyA zarIranI javA AvavAnI ceSTAthI lAge che. tethI karma baMdhAya che. A kiyA pahelAthI teramAM guNaThANu sudhI hoya che. tethI kevalI bhagavaMtane paNa lAge che. temane paNa vedanIyakarma baMdhAya che. mATeja AjanuM zirSaka rAkhyuM, re bhAI ! tuM cAlatA zIkha A IriyAvahI sUtranA cAra mukhya bhAga che (1) IriyAvahiyA (2) virahaNI (3) pratikramaNa (4) icchAmi-svecchApUrvaka (1) IriyAvahiyA- "javA AvavAnI kriyAmAM thayelI A vAta darzAvavA sUtramAM gamaNagamaNe zabdathI iriyAvahIne artha spaSTa karyo. javA-AvavAthI hiMsAne saMbhava kaI rIte? te samajAvavA pALavAma thI saMkrama sudhInA pado dvArA je onI hiMsAne saMbhava che tene saMcaya darzAvyA. - (2) virAdhanA:- zabdazI miThThA variyA vagere daza zabdo ApyA ke je hiMsA thavAnuM svarUpa pragaTa kare che. paNa virAdhanA eTale zuM ? - prANIne du:kha upajAvavuM te virAdhanA - virAdhyate su thANase kALano Da nayeti virAdhanA-jenA vaDe prANuM dukhamAM mukAya te virAdhanA. mundrAmAMthI musApharo bharI sAgaranA seMjaLa pANI khAMpIne navA
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 abhinave upadeza prAsAda nagaranA beDI baMdare pAchA vaLavA dariyA kAMThe vahANa lAMgarIne beDI gAmane vAghera jusaba paTela ubhe che. te dI" jusaba paTelanuM vahANavaTuM vakhaNAya. kacchanA mundrA ane beDI vacce tetIMga vahANe jhApaTuM de. jusaba te elIye AdamI -jabAnane pAke ne samaMdaramAM mIThAM maherAmaNa je. vahANa beDI pahoMcavA AvyuM. khalAsIoe bhADuM ugharAvavuM zarU karyuM. te dI' pAMca keDI bhADuM... khalAsIoe joyuM ke madhyabhAgamAM eka phakIra beTho che paDakhe be bALake che. khalAsIe veNa kADhayA "lA traNenuM bhADuM " phakIre khalAsI mAthe mITa mAMDI ne bolyA bhAI ! huM to phakIra chuM. phakIra che ke phiraste mane te bhADu khape. bhAI! huM te duA dauM bAkI bhADuM kyAMthI ApuM? eliyA ho ke TelIyAM bhADuM lAva eTaluM bolatA to teNe jamaiye kADho. | musAphare te A joI hebata khAI gayA. bhAI tAre bhADu joItuM hoya to mArI pAse nathI. paNa khalakane khajAnAnI kheTa nathI. mArA be dIkarA pAtALa phADIne bhADuM lAvaze. kahI bane chekarAne phakIre dariyAmAM pheMkyA. | vahANamAM hAhAkAra thaI gayA. jusaba paTelane kAne dekAro paDaze, bharyA vahANamAM DaNaka dIdhI zuM che? vAtane tALo meLavyo. phakIranA page paDI duA mAMgI. chokarAne ugAravA vahANane TApu pharatuM ghumare pheravyuM. tyAM te baMne chokarA TApunA taLIyethI eka eka muThThI vALIne pANInI upara AvyA. baMne chokarAe hAthanI muThThI ughADI. eka eka sapheda sAcuM motI jhagArA mArI rahyuM hatuM sau tAjuba thaI gayA. navAnagaranA dhaNane vAta pUgI. jAma sAhebe phakIranuM zAhI sanmAna karyuM. aMtarathI Adara dIdhAM. phakIra kahe, bApu ! tame te navAnagaranA dhaNI ane huM khudAne bado. tamane zuM ApuM? paNa mArI duvA che ke paravara digAra navAnagaranA dRriyAkAMThe sAcA motI pakavaze. A pachI navAnagarane khajAne sAcA metIthI bharAya ane hajarata pIra dAdA sAhebanI daragAha Aje paNa (navAnagara) vartamAnamAM jAmanagaramAM nAganAthanA nAkA pAse kuMbhAravADAmAM mejuda che. A rIte phakIrane duHkhamAM pADe te eka prakAre virAdhanA thaI. te
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ re bhAI! tuM cAlatA zIkha 235 rIte IriyAvahI sUtramAM paNa virAdhanAne samajAvatA judA judA pado mukyA. miyA - lAte marAyA hoya, variyA - dhuLa vaDe DhaMkAyA hoya, siyA - bheMya sAthe ghasAyA haya, saMvADyA - arasa parasa zarIre vaDe aphaLAvAyA haiya, saMghakriyA cheDe sparza karAyo hoya, pariyAviyA-paritApa ke du:kha upajAvAyuM hoya, vilAmiyA-kheda pamADayA hAya raviyA - bivaDAvyA ke atizaya trAsa pamADAyo hoya, kAjAmo kA saMmithA - eka sthAnethI bIje sthAne pheravAyA hoya, nIviyAgo vavaviyA-jIvItathI chUTA karAyA hoya eTale ke mArI nakhAyA hoya. paNa kene? ekendriya, beIndriya, teIndriya, cauridriya ke paMcedriyane........ te sarve virAdhanAnuM micchAmi dukakaDama (3) IcchAmi (4) paDikamiu-baMne zabdone sAra rUpe chelluM mukAyuM micchAmi dukakaDama paNa A virAdhanA thAya kyAre ? IriyA vahino prathama hise vicAre - tamAmaLa mAM javA-AvavAnI kriyAmAM -fmarachAmi duraMda te darda pachInI davA che. paNa darda ja utpanna na thAya te mATe zuM karavuM? eka ja javAba re bhAI ! tuM cAlatA zIkha. mahArASTramAM punA zaheramAM eka hekaTara rahe. tenuM nAma aNuM sAheba paTavardhana. te zaheramAM atyaMta lokapriya. khUba ja sIdhuM sAduM jIvana vitAve. khAvApIvAmAM paNa niyamIta. ane zaheranA AdaraNIya tathA sanmAnanIya puruSa hatA. mAtra eka pAna khAvAnI Teva ghaNuM. ghera beThA hoya tyAre rastA para paDatA jharUkhAmAM besI pAna khAdhAM kare. eka divasa pAna cAvatAM rastA para pIcakArI mArI. te samaye tyAMthI pasAra thanArane kapaDAM para paDatAM kapaDAmAM lAla DAgha lAgI gayAM. te mANase upara joyuM te aSNa sAheba. AvA sanmAnanIya puruSane zuM kahevuM tema mAnI rAhadArI te cAlate gayo. DekaTara sAhebane thayuM ke rAhadArIne khUba AbhAra ke te kazuM be nahIM. paNa mArA A vartanathI kevI viDaMbanA thaI tyAM ja jIvanabhara pAna na khAvAnI pratIjJA karI. Aja rIte jIvanI kalAmaNuM thAya tyAre te kazuM bolatA nathI paNa je virAdhanA thaI tenuM pratikramaNa zuM? pApathI pAchA haThavuM
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 abhinava upadeza prAsAda te. jema aNasAheba paTavardhane zuM pratikramaNa karyuM? pAna ja cheDI dIdhAM. tema IriyAvahImAM IcchApUrvakanuM pratikramaNa te micchAmi dukakaDama karavuM te. mAtra micchAmi dukkaDama ja nahIM paNa pharIthI tema na thAya te prayatna kare. Avazyaka niryuktimAM micchAmi dukkaDamano artha jaNAvatA cauda pUrvadhara bhadrabAhuvAmIjI jaNAve che ke mitti miumaddavatta chetti udosANa chAyaNe hoti 0 fma - mArdavatAne artha jaNAve che. 0 che - asaMyamAdi doSanA chAdanane nirdezaka che. o fma - cAritranI maryAdAmAM chuM te bhAva sUcave che. 0 Tu - duSkRta AtmAne huM niMdu chuM e artha che. 0 1 () - meM pApa karyuM che evA doSane pragaTa kare che. 03 - te pApane upazama vaDe bALI nAkhuM chuM. "fma chAnisuvADa" samagra padane artha e karI zakAya- huM vinamra-mRdu thaIne, asaMyamAdi doSonuM chAdana karate, cAritranI maryAdAmAM rahele, dukRta kartA evA mArA AtmAne niMduM chuM- te pApa meM karyuM che e ekarAra karuM chuM ane duSkRtane upazama vaDe bALI nAkhuM chuM (kaSAyane upazama vaDe tenuM umUlana karu chuM.) manamAM AvA prakArane bhAva lAvIne pratikramaNa karavAnuM che, micchAmi dukakaDama e pratikamaNanA bIjarUpa maMtra che. punaH puna: mananIya che. keIpaNa jIvane aparAdha khamAvAne bhAva che. zAstrakAra maharSi IriyAvahI pratikamaNanA 18 lAkha, 24 hajAra, 120 bhAMgA jaNAve che. kevI rIte te samajI rAkho. 0 jIvanA bheda keTalA? 563 virAdhanAnA prakAra keTalA? abhiyAdi 10 0 rAgathI dveSathI thAya te-ra 0 kALa keTalA ? bhUta - vartamAna-bhAvi. 3. 0 yoga keTalA ? mana-vacana-kAyAne vega-3 0 karavuM-karAvavuM-anumodavuM rUpa 3 0 sAkSI keTalI? cha-arihaMta, siddha, sAdhu, deva, gurU, AtmA.
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ re bhAI ! tuM cAlatA zIkha 237. jIva pa63 x 10 virAdhanA = 5630 4 ra rAgAdi = 1126043 ga = 33780 x 3 kALa = 101340 43 karaNuM = 304-20 ane 3,04,020 X 6 sAkSI = 18,24,120 (noMdha : prabodha TIkAne AdhAre A bheda noMdhyA che.) AvA prakAre vegathI, karaNathI, kALathI vagere bhee micchAmidukakaDama ApanAra aImuttA muni kevalajJAna pAmI kSe gayA. upadeza prAsAda vyAkhyAna 84 mAM zrImad vijaya lakSamI sUrijI mahArAjAe aImuttA muninI kathAnuM Alekhana karyuM che.] polAsapura nagaramAM vijaya rAjA ane zrIdevI gaNIne ati mukta nAme putra hatuM. te cha varSane thaye te vakhate gautama svAmI chaSne pAraNe gocarI mATe jatA hatA. tene joIne kumAre pUchayuM ke Apa keNa che? kema phare che? gautama svAmI belyA ame sAdhu chIe ane gocarI mATe pharI e chIe. atimukta kumAra kahe cAle huM tamane bhikSA apAvuM. A pramANe kahI potAne ghera bhikSA vahorAvavA laI gayo. pharI te kumAre pUchayuM, bhagavan! Apa kyAM rahe che? gautama svAmI belyA, vIra paramAtmA mArA gurU che, ame tenI sAthe rahIe chIe. bALaka paNa tenI sAthe cAlyA. bhagavatanI vANI sAMbhaLI ghera AvIne kahyuM ke he mAtA pitA huM saMsArathI nirveda pAmyo chuM ane mAre dIkSA levI che. vatsa tene zuM khabara paDe "dIkSA kene kahevAya? tyAre atimukta kumAre javAba vALyuM. he tAta ! huM jANuM chuM te nathI jANata ane nathI jANate te jANuM chuM. mAtA pitA kahe, kevI rIte ? kumAre zIdhra pratyuttara vALyuM ke jo tenuM maraNa avazya che te huM jANuM chuM paNa maraNa kevI rIte thaze te nathI jANate. vaLI huM te nathI jANatA ke jIva kevA karmothI nArakImAM jAya. paNa huM eTaluM jarUra jANuM chuM ke jIva pitAnA karelA karma vaDe ja gatine pAmanAro thAya che. A pramANe mAtA-pitA sAthe saMvAda karI mAtA-pitAne samajAvyuM ke te zA mATe dIkSA levA-cAritra grahaNa karavA taiyAra thayA che. mAtA pitAnI saMmati pUrvaka cha varSanI uMmaranA atimukta kumAra banyAyamunA muni atimukta muni.
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 abhinava upadeza prAsAda eka vakhata sthavira munivara sAthe thaMDIla jatA atimukta munie joyuM ke mArgamAM prathama thayelI meghavRSTine lIdhe khADAmAM pANI bharAyA che. nAnA bALake khAkharAnA pAnanA nAvaDA banAvI tarAvI rahyA che. atimukta munie paNa pitAnuM pAtra pANImAM taravA mukayuM. A mAruM nAva tare che" tema belatA harSathI nAcI uThayA. tyAre sthavara munie tema karatAM aTakAvIne prabhu pAse lAvyA. sthavara munie prabhune pharIyAda karI ke A cha varSane bALaka jIvarakSAmAM zuM jANe? prabhu kahe tame tene samajAvIne bhaNAve, te tamArI pahelAM kevaLI thaze. atimukta muni te bhaNatAM bhaNatAM 11 aMganA jJAtA thaI gayA. eka vakhata pUrva karelI kriyAnuM smaraNa thayuM. lAja ghaNuM manamAMhI upanI samavasaraName Avyo IriyAvahI paDiphakamatA aImutto dhyAna zukala mana bhAvyo kevalajJAna tihAM upanyo, dhana dhana muni aImutto zudha mane cAritra pAlIne, te muni mugate pahocyA. aImuttA muni AtmaniMdA karatA samavasaraNamAM AvyA. IriyAvahI pratikamatA pote karela sacitta pANInI ane mATInI virAdhanAnA smaraNamAM ja zula dhyAnanI dhArAe caDhI ghAtakarma kSaya karI kevaLajJAna pAmyA.-- mAtra IriyAvahInA baLe kevaLajJAna - tethI ja kahyuM ke, re bhAI! tuM cAlatA zIkha, zrI mahAnizItha sUtramAM kahyuM che ke - __ apaDikkaMtAe IriyAvahiAe na kappai ceva kAuM kiMci vi ciivaMdaNa sajjhAyajjhANAia zrI dazavaikAlika sUtranI vRttimAM zrImadda haribhadra sUrijI paNa A ja vAta jaNAvatAM lakhe ke IryApatha pratikramaNamakRtvA nAnyat kimapi kuryAt tadazuddha tA''patta *IryApatha pratikramaNa vinA sAmAyika, pratikramaNa, sajhAya, caityavaMdana anya kaMI karavuM na kalpe kAraNa ke te azuddha thavAno saMbhava che, *IriyAvahI eTale A eka sUtra nahIM paNa tassa uttarI-ananya ane logassa sahitanI vidhi AkhI che. paraMtu tassa uttarI ane annatthanI samaja kAyotsarga vibhAgamAM ApelI che. ane logassa sutra cauvisaFemAM vyAkhyAyita thayela che.* mATe ahIM mAtra IriyAvahInI vistRta carcA karelI che.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ re bhAI! tuM cAlatA zIkha 239 IriyAvahI sUtranI mahattA Agama-zAstramAM keTalI AMkI haze ke nA vim sara kuryAta zabda lakhI dIdhe. IriyAvahI vinA bIju kaMI paNa na karavuM. tame paNa "re bhAI! tuM cAlatAM zIkha zIrSakanI mahattAne samajIne IriyAvahI sUtranI UMDAI hadayamAM avadhAre, chatAM virAdhanA thAya to pratikamaNa karo. pratikramaNanA paryAyamAM pratikramaNa uparAMta praticaraNa vagere sAta anya nAme che. tene daSTAnta saha samajAvatAM pratikamaNane dravyArthabhAvArtha raju kare che. . keI eka nagaramAM rAjAe rAja mahela mATe sUtra chaTAvyuM ane rakSaka rAkhyA. rAjyamAM AjJA karI ke je kaMIpaNa A sUtranI aMdara praveze te tene mArI nAkhave. paNa jo te ja pagale pAchA vaLIne te cAlyo jAya te tene jIvato choDI de. eka vakhata rakSakanI vyagratAmAM be gAmaDIyAe praveza karyo. temane jotAM rakSakoe talavAra ugAmI, are duSTa tame kema A hadamAM pravezyA ? temAM eka be AvyA te zuM gune karI dIdhuM ? te sAthe talavArane jhATake paDe ne pele gAmaDIye tyAM ja hera thaI gayo. bIje gAmaDI puruSa be ke ajANatAM praveza karyo che. ketA hote pAchA pharI jAuM. e rIte bIje gAmaDI puruSa tyAMthI pAcho karyo ne jIvato rahyo. A thayuM dravya prati-kamaNa paNa bhAva pratikramaNa kone kahezo ? pratikramaNa eTale pApathI pAchA pharavAnI kriyA. pApanI rekhAne oLaMgI gayA te nArakInI laTakatI talavAra che ja. paNa je praveza karyA pachI paNa bIjA gAmaDIyAnI jema pAchA pharI jAo te tene kahevAya - bhAva pratikramaNa eja rIte pratikramaNane bIjo paryAya che praticaraNA. "te te bhAvane vize vAraMvAra te te prakAranA Asevana vaDe gamana karavuM". A vAkaya daSTAtathI vadhu spaSTa banaze. keI eka nagara mAM eka vaNike ratnathI bharele prAsAda banAvyo. potAnI patnI ne te sAcavavAnuM jaNAvI pote digayAtrA nimitte gaye. mAtra pitAnI zarIra suzruSA mAM ja tatpara evI te strIe ratna prAsAdanI kazI ciMtA na karI. parINAme mahela nI eka bAjune thoDe bhAga
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 abhinava upadeza prAsAda paDI gayA. tyAre te strIne thayu. ATalA TukaDA paDI javAthI zu* magaDI javAnu` ? vaLI khIjI vakhata mahelanI bhIMte pIpaLAnA cheADa ugelA dekhAyA tyAre paNa te strInA manamAM emaja thayu ke ATalA cheADa thI zu agaDI javAnu che ? dhIredhIre cheADa mATeA thayeA ne mahela tuTI paDayeA. te vaNike AvIne tuTI paDelA mahela jotAM bedarakAra ane AjJAhina patnIne kADhI mukI. khIjI strIne paraNyA. pharI yAtrAe jatAM-jatAM sudara mahela banAvI navI patnIne tenI sabhALa levA mATe jaNAvyuM. te strI trIsadhya nirIkSaNa pUrNAMka prAsAdanI sAcavaNI kare che. vaNika jyAre yAtrA karIne pAche, karyAM tyAre teNe pUrvavat ja suMdara mar3ela joyA. atyaMta khuza thaI gayA. A rIte punaH punaH nirIkSaNa karI mahelanA vinAza thavA na dIdhA te dravya praticaraNA ane AtmArUpI prAsAdane niraMtara nirIkSaNa karI pApakanA leparUpI vinAzathI aTakAvavA te bhAva praticaraNA kahevAya. yatkiMcit nukasAna thAya teA samarAvavA rUpa pratikramaNa-Alocana-ni'dA ane garha karavA. pratikramaNa--AM vavimAmi, paDavanuM saMvaremi, ALayuM vattalAmi rUpa kahyuM te traNekALanu thayuM. bhUtakALanA pApeAnuM pratikramaNa, vartamAna kAlIna pApanA sa*vara ( rokavu' ), bhaviSyakAlIna pApAnu' paccana kkhANa eTale ke tyAga. zrAvakA ubhayakAla pratikramaNa AvazyakamAM udyamavaMta banI mAkSa mAnI ArAdhanA kare e ja abhyarthanA x ma
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ (25) pratikramaNa-aticAra Alocana -pApa sthAnaka pariharo kSAyopazamikAd bhAvA daudayika vazaMgataH tatrApi ca sa evArthaH pratikUla gamAH smRtAH kSApazamika bhAvamAMthI audAyika bhAvane vaza thayelA AtmAnuM punaH pratikULa vaLavuM ( kSApazamika bhAvamAM AvavuM ) tene pratikramI kahevAya che. ahIM prati eTale "pratikULa" ane mane eTale "gamana karavuM te" ema vyAkhyA karI. jo keI doSa ke skUlanA thaI hoya te tyAMthI prati eTale mULa sthitimAM pAchA pharavuM. paNa aMgrejImAM kahevata che, "prIvezana Ijha beTara dhena dha ra." mANasa mAMdo paDe pachI davA karAve ke upacAra karAve tenA karatA bImAra ja na paDe tevA saMrakSaNAtmaka pagalAM levA joIe. eTale ke pApakarma ja na kare te prathama dhyeya hevuM joIe. - zrI AcArAMga sUtramAM kahyuM che ke pAnera gA nAgA pApa karma karavuM nahIM. karAvavuM nahIM. bauddhazAstramAM dhammapada 14/5 mAM paNa lakhyuM lAva pavarasa mAM kaI paNa prakAranuM pApakarma karavuM nahIM. puya kAryonuM saMpAdana karavuM ane cittane parizuddha rAkhavuM- gi sudhyAna zAsanaM - e pramANe buddhone Adeza che. vaidika dharma paNa AvI ja vAta jaNAve che prAstAni salA - prazaetAni vayet prazasta (kAryo) hamezAM karavA ane aprazasta (kAryo) sadA choDavA. A rIte judA judA dharmo pApakarmane choDavA Adeza Ape che, chatAM chavAstha manuSya (cha) vaDe keTalIka bhUlo thayA ja karavAnI. te saMjogomAM tenI sudhAraNA kema karavI te prazna vicAraNIya bane. ane tene uttara eka ja "pratikamaNu". buddha tene mATe pA5 dezanA eTale ke pApanI kabulAta karavAnuM
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda 242 jaNAve che, vaizvikAe tene mATe adha-maNu raju karyuM, jarathuSTre e patetazemAnI rajU karyuM, islAmA tAkhAha kabula kare che. khrIstIA kanphezananI vAta muke che ane ApaNe zAstrakAra maharSi pratikramaNanI kriyAnI bheTa Ape che. pharka mAtra eTaleA che ke pratikramaNanA uMDANu, vyavahArutA ke vyavasthAmAM jagatanA eke dhama tenI tulanA karI zake tema nathI. eka yAgI pAse jijJAsuee AvIne kahyuM mAre sAru' jIvana jIvavuM che ane sAru` kA` karavu che tA tenA zaha khatAvA. cAgI kahe, najIkanI dharmazALAnA cAkIdAra pAse jAe ane tenI sAthe raheA, tA tamane jIvananA mArga jaDI Avaze. pelA jijJAsu gayeA dharmAMzALe, cAkIdAranI dina caryA khUbaja yAnathI joi. cokIdAra to hatA eka sAmAnya mAnavI. pelA jijJAsu ne tA kaI rahasya jANavA na malyuM. mAtra sUtI vakhate ane savAre uThatA te zu karatA tenI khabara paDatI na hatI. jijJAsu e cAkIdArane pUchyu ke tame sUtA ane uThatAM zu`karA che ? cAkIdAra mAlyA sAheba, khAsa tA kazuM' nathI karatA. mAtra rAtre sUtAM pahelAM badhAM vAsaNNA mAMjInAkhu chuM ane savAre tenA para je kAMi dhULa lAgI heAya te sApha karI dau chuM. e rIte vAsaNa cAkhkhA rahe tenA kharA ara khyAla rAkhu chu. jijJAsu nirAza thaine ceAgI pAse pAchA pharyAM. yAgIrAja mane tA AmAM kazu naNavA maLyu nahIM. ceAgI te hasI paDayA te vAtathI. bhAI ! tame tenA jIvananA mama jANyA tA kharA paNa kaMi pAmyA nahI. sutA pahelAM vAsaNa mAMjavA eTale manane dhoIne nimala banAvI devu... ane savAre uThIne pAchA mana upara caDelA kacarA svaccha karavA eTale vAsaNanI mAphka citta paNa sadA svaccha ane ceAkhkhuM rahe, A ja che pratikramaNa nI pavItratA. devasika ane rAIya pratikramaNa karavA vaDe rAtre mAMne ane savAre dhue eTale AtmA upara dhULa ke kama kacarA rahe nahI'. pratikramaNa sa*badhi sUtreAnI vicAraNA karatI veLAe va'dvitA sUtra pUrva AvatA aticAra-AlAcanA tathA pApasthAnaka AlecanA 'ge
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa sthAnaka parihare 243 aa aaaa aaaa aaaa vicAraNA karavI Avazyaka che. kemake cha Avazyaka rUpa pratikramaNamAM. pratikamaNa nAmaka cethA Avazyakane AraMbha ja aticAra AvecanA sUtrathI thAya che. aticAra AcanA mATe be rIte nivedana karAya che. (1) Alemi je me devasio aIyAro... (2) [icchAmi paDikakamiu je me devasio aIAra ... eka vakhata AcanA karavA mATe nI tamArI IcchA vyakta karI. ane bIjI vakhata pratikramaNa mATenI IcchA vyakta karI. paNa A AcanA ke pratikramaNa kaI bAbate karavAnA kahyAM? - divasa (rAtrI) saMbaMdhi je kaMI aticAra-eTale ke ulaMdhana thayuM heya tenA sativAraAvazyaka TIkAmAM kahyuM ke atigharA tivAra bAMdhelI maryAdA ke hadanuM ullaMghana te aticAra. - je rIte gharane sughaDa rAkhavA mATe saphAInI, bagIce suMdara banA - vavA saMmArjananI, khetarane phaLadrupa rAkhavA niMdavAnI jarUra che. te rIte cAritrane nirmaLa rAkhavA Atma dhana jarUrI che. A Atma zodhana jyAre zakaya bane? aticAra Acana ke aticArenuM pratikramaNa karavAthI. bAMdhelI maryAdA ke hadanuM ullaMghana kayA kayA svarUpe thaI zake te darzAvatA pade paNa tyAM jaNAvI dIdhAM, jethI tame manamAM suMdara ciMtavana karI zake ke kayA aticAranuM Alecana ke pratikramaNa tamAre karavAnuM che. * #ro vAgo ... kAyA vaDe, vANI vaDe, mana vaDe thaela aticAra - utsavanuM, unmArganuM, akathya ane na karavA yogya AcaraNA karI hoya tenuM - durthAna ke duzcintana karyuM hoya tenuM - anAcAra ke anicchanIya AcaraNa nuM - Alocana ke pratikramaNa karavuM. ahIM cAra zabdo khUba mahatvanA mukyA. kutto -3mo - sa - - jAgo - suro - belatAM ja ciMtavavuM joIe ke zrI jinezvara paramAtmA e artha dvArA ane gaNadhara mahArAjA e sUtra dvArA karela prarUpaNa
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda saMba Mdhe mArI kai skhalanA tA thai nathIne ? keAI prakAre virUddha vana tA nathI thayu* ne ? 244 samajo. prAra'bhunA darzAvela leAka mujakha kSAyeApazamikamAMthI audyAyika eTale ke uddayamAM AvelA bhAvA mujaba vartana keTaluM thayuM ? jemake krodhanA udaya AvatA krodhanA bhAvamAM huM vo tA nathI ne? je krodhAveza mAM kai aticAra lAgyA hAya tA tenI AleAcanA karI ne mULa mArgamAM (kSAyeApamika bhAvamAM) Avavu'. adaLo :- zAstra dvArA niyata thayelA niyamAmAM kAI bhUla thaI nathAne arabingo :- zrAvake karavA ceAgya katavyamAM thayelI bhUle - A sarvenuM huM Alocana karu` chuM athavA pratikramaNa karu` chuM. A uparAMta jJAna - darzana cAritra saMbadhe, zruta ArAdhana ke sAmAyika ArAdhanamAM gupti - samiti - ane khArata sa`khadhi- je kai khaDita thayu hoya ke je virAdhanA thai hoya tenuM micchAmi dukkaDam. prazna:- sUtramAM nAkhe haMsane vRttei zabda mukI tenI zuddhi karavA jaNAvyu. paNa vIryAcAra ke tapAcAranI zuddhi jaNAvI nahI. teA pratikramaNumAM paMcAcAranI vizuddhi kaI rIte thAya ? vaLI pratikramaNamAM kAussagga paNa traNa ja karAya che, cAritrAcAranA e leAgassanA, darzanAcAra vizuddhi 1 lAgasa, jJAnAcAra vizuddhi eka logassa. samAdhAnaH- tapAcAra-vIryAcAranI zuddhi jJAna darzana cAritrathI bhinna nathI. vaLI sAMje pratikramaNamAM zrAvaka cAvIhAra paccakkhANu vagere kare, savAre pratikramaNa karatA tapa ciM'tavaNI kAlasagga karI zakti ane parINAma mujaba paccakkhANa kare te tapAcAra vizuddhi che. vidhipUrNAMka pAtAnI zakti vaDe vIya gopavyA vinA pratikramaNa kare te vIryAMcAranI zuddhi ja che. A rIte pratikramaNumAM pa cAcAra vizuddhi thAya ja che. pratikramaNamAM AcAra vizuddhi sAthe khIjI mahattvanI vAta che yAga. mana vacana kAyA vaDe zubha ceAgamAM pravartavu' ane azubha ceAgane pariharavA. eTale pravRtti ane nivRtti banne dharmAM dekhADayA tene pariharaNA kahe che.
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa sthAnaka parihare 245 eka gRhasthane be bahene hatI. baMnene jude jude gAma paraNAvI. gRhasthane tyAM putrIne janma thaye ane baMne bahenane tyAM putra janma thayo. banne bahenoe pitAnA putra sAthe bhAine putrI paraNavavA mATe mAMgaNI karI. tyAre pelA gRhastha kahyuM ke tame tamArA putrone mokale. je putra parIkSAmAMthI pasAra thaze tene huM mArI putrI paraNAvIza. bane bahenee pitAnA putrane mesALa mekalyA. gRhastha bhAIe kAvaDa ApI bane bhANejane kahyuM ke kAvaDanI bane bAju eka eka ghaDe rAkhI pAsenA gekuLamAMthI dudha bharI lAve. bane upaDyA dudha levA. gokuLathI gAmamAM AvavAne be rastA hatA eka Tuke paNa viSama hato jyAre bIjo mArga lAMbe paNa sugama hate. pahelI benane putra jaladI pahecavAne lebhe TuMke raste cAlatA mArgamAM dudhanA ghaDA athaDAIne phUTI gayA. bIjI bahenane putra sugama raste AvatA sahI salAmata pahoMcyA. mAmAe prasanna thaIne bIjI bahenane putrane kanyA ApI. ahIM viSamamArga te azubhAganuM pratika che ane saraLamArga zubhAganuM pratika che. gRhastha putrI te zIvaramaNuM samajavI. zIvaramaNane varavA viSama mArga rU5 azubhayogane parihAra karIne saraLa mArga rUpa zubhAgamAM pravartana karavuM te pariharaNa. pariharaNa e pratikramaNane ja eka paryAya che. pratikramaNamAM azubhAganA nivartanane darzAvavA pApasthAnakenI yAdI banAvIne mukI. "papasthAnaka pariharo re audAyika bhAva ne cheDe ne kSApazamika bhAvamAMthI paNa kSAyika bhAva tarapha gati kare te ja pratikamaNa paNa pApa sthAnaka keTalA?-aDhAra-rAja bole che ne je kaMI pApa sevyuM hoya-sevarAvyuM hoya-sevatA pratye anumoghu hoya te savi huM mana-vacana-kAyAe karI micchAmi dukkaDama paNa kharekhara pApane be je lAge che kharo? pApa karatA kahI haiyu dhrujArI anubhave che kharuM? eka jamAnAmAM paryuSaNa mahAparva jevA pavitra divasomAM AraMbha samAraMbhanA mukhya kendra jevI ghANI baMdha karAvavAnI vAtenI stuti karAtI. "ghAMcInI ghANI choDAve? ane Aje keI zrImaMta vaMdanArthe Ave te bAjumAM cAra jaNA bhAInI birUdAvalI bele-eLakhe
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 abhinava upadeza prAsAda che sAheba! A bhAIne, judA judA daza kArakhAnA cAle che. "bahu" bhAgazALI che. bhAI bhAgazALI ! kAraNake pA5 sthAnaka parihare re ? e vAta uDI gaI pApa heya che te khabara ja nathI. bhAI kharekhara bhAgazALI khA ke narakanI TIkITanuM eDavAnsa bukIMga karAvIne beThA che. jenuM sevana karavAthI athavA je bhAvamAM rahevAthI pApa baMdhAya te pApasthAnaka. jagatanA tamAma saMta puruSo ke Asti ke je je cheDavAnI zIkhAmaNa Ape che te tamAma dharma ane nItinA sArarUpa evA A pApa sthAnakonuM varjana karavAnuM che. - pahele prANAtipAta- hiMsA e pApanuM sthAna che tene cheDe ane ahiMsaka bane. hiMsAnI vizad vyAkhyA karavA pUve "sAtalAkha" sUtra mukayuM. temAM corAzI lAkha cAnIne jInI karaNa-karAvaNa ke anudana rUpa hiMsAnuM micchAmi dukkaDama ApavA jaNAvyuM. hAlatA cAlatA jIvonI virAdhanAthI bacavA te badhAM jaNAve che paNa ApaNe bAvana-bAvana lAkha te sthAvara jIvonI hatyAnuM micchAmidukkaDama rAkhyuM kAraNa ekaja-"jIva mAtranI anukaMpA." - bIje mRSAvAda-juTha paNa pApanuM sthAna che. jUTha cheDe satyavAdI bane. trIje adattAdAna-cerI che. cerInI vyAkhyA paNa kevI suMdara karI. aNadIdhelI vastu levI te (batta-sAvAna) cerI cheDI pramANika bane. ceAthe maithuna-kAmaga cheDI brahmacArI bane. brahmacArI bane kema kahyuM? pApe sthAnaka cothuM varajIe re duragati mULaakhaMbha jaga savi muMjho che ehamAM cheDe teha acaMbha pApa sthAnaka cothuM varajIe devatAnA eka bhavamAM aneka devI(jI) sAthe saMga prApta thAya che. te vize kahyuM che ke IndranA eka avatAramAM be kaDAkaDI 85 lAkha keDa, 71 hajAra kreDa, 400 kreDa, 21 kreDa, pa7 lAkha cArahajAra base pacAsa devI thAya che. [Azare AMkaDe mAMDe te paNa 285 lAkha 71421 kreDa thaI] te te pitAnI, bIjI te julI.
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa sthAnaka parihare 247 have Indrane viSaya sukha keTaluM? vaLI tene khAvA kamAvAnI paNa ciMtA nathI. chatAM devatA pAchA manuSya paNe janma ke bhegenA vicAra zaru-mATe kahyuM brahmacArI bane ane cothA pA5 sthAnakane pariho. pachI garbhapAta kAyadesara karAvavAnI ke kuTumba niyAjananA pracAranI vAtaja uDI jaze. - pAMcame parigrahA tRSNanA dAsa maTIne niSparigrahI bane basa moMghavArInI asara nAbuda. (6) kene pApa mAnyA vinA kSamA nahIM pragaTe. (7) mAnane pApa mAnyA vinA namratA nahIM Ave. (8) mAyAne pApa mAnyA vinA saraLa nahI banAya. (9) lebhane pApa mAnyA vinA saMteSa kayAMthI thaze? cAre kaSAya cheDo pachI jIvana jIvavAnI kaLA zIkhavA kayAMya javuM nahIM paDe. ke-mAna-mAyA-lobha e cAra mAnasika dene kaSAya tarIke oLakhavAmAM Ave che. A kaSAyone udaya thavAthI AtmAnuM mULa svarUpa malIna thAya che. eTale ke te vibhAva dazAne pAme che. kedhathI saMmeha thAya che- saMmehathI mati vibhrama thAya- mati vizvamathI buddhine nAza thAya, buddhine nAza e AdhyAtmika mRtyu che. mAnathI vinayane nAza thaze. vinayane nAza thatA zikSA prApta na thAya. zikSAnA abhAve jJAna ke cAritramAM kaI jAtanI pragati saMbhavatI nathI. mAyAthI saralatA cAlI jaze. saralatA cAlI jatA dharma rakata nathI. dharmanA abhAve mAnava jIvana pazu samAna banI jaze. lebhathI tRSNa vadhe che. tRSNa kArya aAryanuM bhAna bhUlAve che. kArya-akAryanuM bhAna bhUlAtAM pApane pravAha jesathI dhasI Ave che. eTale ke lebha sarva sadaguNene vinAza kare che. mATe kaSAyanAM cAre "pApa sthAnaka parihare re" - dazame rA-kathate nava -jenA vaDe AtmA raMgAya che. rAganA traNa bheda (1) daSTi rAga (2) kAma rAga (3) sneharAga. agIyArame che - rAga ane dveSamAMthI chuTakAro maLe tyAre ja samatAnuM sAcuM sukha mANI zake.
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 abhinava upadeza prAsAda kalaha kaMkAsa, bIjA para ALa caDAvavuM, keInI cADI khAvI ke utArI pADavAM vagere te pratyakSa pApa che ja tene parihAra vinA ziSTa AcAra kaI rIte pragaTaze? rati-arati eTale ke harSa ane ugamAM taNAvAne pApa gaNe te menTala hospITala ApoApa baMdha thaze. ane hArTaeTeka Avaze nahIM. segame paraMparivAda rANapura gAmanI AjubAju sukabhAdara ane gemA nadI. tyAM raNajI gohile baMdhAvela kile. kile te zuM ? kiDA mahela ja samajI le. raNajI gohila puro vilAsI rAjA corAzI te rANI hatI. divasa rAta te rANIvAsamAM ja paDa rahe. brAhmaNane bhUlAvyuM tene e niyama ke kadI musalamAnanuM meM jevuM nahIM. eka dI" junAgaDhanA dAtAranI yAtrA karI memaNa DezI ane tene dIkarA amadAvAda jaI rahyA che. mA dIkaro rastAmAM rANapura rokANA. savAra paDayuM. rAjA pUjA kare che. tyAre nadInA pahoLA paTamAM DizInA beTAnI bAMga saMbhaLAI. brAhmaNe rAjAnA kAnamAM jhera reDayuM. A duSTa yavananA avAjathI pUjA bhraSTa banI. para parivAdathI pIDAyelA rAjAe bALakane ziraccheda karyo. chokarA vinAnI mA e amadAvAda jaI rodhAra AMsue phariyAda karI. mahamadazAhe pitAnI phejane rANapurano nAza karavA ravAnA karI. cAraNe rAjAne pikAra karI rANIvAsanI bahAra kADho. rAjAe rANIone bhalAmaNa karI ke jyAM sudhI mArA vAvaTAne raNabhUmi para uDato juo tyAM sudhI mane jIvate samaje. vAvaTe na dekhAya te mATe deha paDI gaye jANaje. rANI kahe che je he. vAvaTa paDayA pachI corAzImAMthI eke jIvatI nahIM rahe rANe sainya laI raNamedAne paDayA. rANapurathI traNa-cAra gAu dUra laDAI maMDANI. gaDhanA corAzI gekhe beThI beThI rajaputANuM najara mAMDI dhaNIne jue che. dhajA gaganamAM uDatI dekhAya che. rANe vijayI banI pAcho Ave che. jhaMDe pharaka dekhAya che. rastAmAM vAva AvI. jhaMDe upADanAra jhaDe mukI pANI pIvA beTho. rANAnuM dhyAna na rahyuM. e bhUlI gayo ke cerAzI chava TAMpIne beThA che. corAzI chatrIyANIe jANyuM ke aMDe paDe ne sadhIyue paLe
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa sthAnaka parihara 249 ghaLa gaDhanA kuvAmAM paDI prANa choDayA. vijayI rANe deDate ghaDe rAjamahela pu. jyAM joyuM te rANuMonA zabathI kuvA purAI gayA hatA. paLamAM jANe tene saMsAra verAna banyA. have jIvIne zuM karavuM vicArI pAcho pharyo ne amadAvAda jatI phija sAthe yuddha karI marI ne musalamAna je rANapurane killo hAtha karyo. eka paraparivAranA pApe corAzI rANI rAjA ane kaMI keTalAM sainike motane ghATa utaryA ne rApura beyuM te vadhArAmAM. mATe paraparivAra sahita sarve " pA5 sthAnaka parihare re ? para parivAdane artha ja bIjAnuM ghasAtuM bolavuM te che. sthAnAMga TIkA sthAna 1 sUtra 48 reSAM parivAra: kahyuM. mAyA mRSAvAda mAyA pUrvakanuM juTha. mAyA AThame lIdhI. mRNAvAda bIje lIdhe. chatAM sattAramAM sthAnake vizeSa mahattva ApavA baMnene sAthe lIdhAM. je mRSAvAda mAyAnI prabaLatA pUrvakanA che te, chele sauthI moTuM pApa sthAnaka mithyAtva zalya - deva-guru-dharma vizenI beTI mAnyatAmAM bhaTakavuM. A aDhAre pApa sthAnaka parihare pachI tenA pratikamaNanI jarUrIyAta ja kayAM raheze? prazna - pratikramaNa vize tame ATalI badhI vAta karI paNa tenI kriyA lAMbI ane kaMTALAjanaka nathI. samAdhAna :- Avo prazna karanAra kAM te dharma mATe kiyAnI AvazyaktA bilakula mAnatA nathI, athavA mAtra vAta karavA vaDe ja dharma siddha thaI zake tevI beTI zraddhA dharAvatuM hoya che, paNa te jANa nathI ke kiyA e dharmane prANa che. kriyA vaDe mana-vacana-kAyA sthira thaI zake" evI zraddhA vALAne karI pratikramaNa kriyA lAMbI ane kaMTALAjanaka nahIM lAge. taduparAMta ubhaya saMdhyAne samaya jJAnAbhyAsa (svAdhyAya) mATe varSe ga che. tethI te samaye pramAdane aTakAvIne jJAnadarzanacAritranI vRddhi mATenI apUrva taka pratikramaNa dvArA prApta thAya che. dhomadhakhate tApa hata traNa majuro patthara teDI rahyA hatA. najIkamAM devAlaya taiyAra thatuM hatuM. rastA paranA rAhadArIe pahelA majurane pUchayuM, kema bhAI zuM kare che? juone patthara teDuM chuM. pArAvAra kaMTALyo chuM paNa zuM karuM?
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 abhinava upadeza prAsAda bIjA majUrane pUchayuM-te te belyo bhAI paTanI pIDA che. peTa khAtara veTha te karavI paDe eTale A kAma karuM chuM. trIjA majura pAse jaIne joyuM to maratIthI gIte gAte hate. paraseve rebajheba thaI gayelo chatAM be , kema sAheba ! joyuM ApaNuM kAma? maMdira banAvuM chuM maMdira ekane mana veTha che. bIjAne mana jIvana mATe kamAvAnuM sAdhana che. trIjAne mana sarjanane AnaMda che. tamAre mana pratikramaNa zuM che te tame jANe. pratikamaNanA Avazyaka aMga tarIke saMvaravi ne ulekha jarUrI che. tame pratikamaNa sthApanA karatAM zuM bele che? IrachA, saMdi. bhaga, devasie, paDi. ThAuM - savyassa vi devasia... he bhagavan! Apa IcchAe karI AjJA Ape-huM divasa saMbaMdhi pratikamaNanI sthApanA karuM. guru AjJA Ape sthApa. divasa daramyAnanuM saghaLuM-duSTa(kharAba) ciMtavana, kharAba bhASaNa ke ayogya AcaraNanuM micchAmi dukkaDama. mATe ja A sUtrane pratikamaNanuM bIja sUtra kahyuM. pratikamaNa e bhAva zuddhinuM aMtaHkaraNanI nirmaLatAnuM parama prakRSTa kAraNa che. kAraNa ke (aticAra ke pApa sthAnakAdine) ekeka doSa e che jemAMthI pAchuM pharavAmAM na Ave te anaMta guNa paryata dAruNa vipAka ApanAra bane che. tema gabiMdu gAthA 400mAM zrI haribhadrasUrijI jaNAve che. eka zaheramAM bIjA rAjAnuM sainya caDI AvatAM tyAMnA rAjAe khAvApIvAnI vastumAM jhera bheLavyuM. caDAI karanAra rAjAne khabara paDI. dareka sainikene kahyuM ke gAmanI kaI vastu khAvI nahIM. chatAM keTalAMka sainika na mAnyA pariNAme maraNa pAmyA. tAtparya ke viSayarUpI viSane tyAge anyathA durgatine pAme. ahIM rAjA gurunuM pratika che. gurunI vAraNA chatAM nahIM mAne te durgati pAmaze. vAraNa e pratikramaNane paryAya che mATe pratikramaNamAM citta rAkhI tamaya banI-ubhayAla Avazyaka karo.
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ (26) pratikramaNa prakriyA-vidhi -- pApa nAzanI aNumAla prakriyA P khaliassa ya tesi puNo vihiNA jaM niMdaNai paDikkamaNaM teNa paDikkamaNeNaM te siM pi a korae sohi cauzaraNu payanAmAM jaNAve che ke (mUlaguNu, uttaraguNa eTale ke vratamAM) skhalita thayelA AtmAnI te (skhalanAe)nI vidhipUrvaka je ni'dA vagere (ni`dA--gA~ ane AlecanA) karavI te pratikramaNa kahe vAya che, te pratikramaNa vaDe tenI (mUlaguNu, uttara guNAnI) zuddhi karAya che. zuddhi (soii) zabda pratikramaNano paryAya paNa gaNAya che.mUla guNu uttara guNAnI zuddhi te bhAvaddhi che, ane vastrAdikanI zuddhi te dravyazuddhi gaNAya che. jema zreNika rAjAne tyAMthI eka vakhata dhAmIne vasra dhAvA AvyA hatA. dheAkhaNa te vastra paherI kaumudrI mahAtsavamAM AvelI. abhayakumAranI najara vastro para paDI. tene zakA gai ke A vastra rANIvAsanA lAge che. tethI teNe vajra para tAMbula vaDe cihna karI dIdhu. kapaDAM dheAvAine rANIvAsamAM AvyA tyAre cAkhe cAkhkhA. abhayakumAre dheAkhIne lAvIne pUchyuM tA dheAkhIe uttara ApyA ke kSAra vaDe vajra dhAI nAkhela eTale cAkhyu thai gayuM. ahI. vastranI kSAra vaDe thayelI zuddhi sahi ja kahevAya. paNa te dravyazuddhi jANavI, jayAre bhAva zuddhimAM tA thayelI skhalanAnuM AleAcana-pratikramaNa karIne AtmA upara lAgelA DAgha dUra karavAnA che. suradeva zrAvaka, zrI vIra paramAtmAnA parama upAsaka, ane vArAhusI nagarInA nivAsI. vratadhArI evA suradeva zrAvaka pAtAnI pauSadha zALAmAM pauSadha laIne rahelA che, tyAM koI devatA upasarga karavA mATe AvyA. suradevane calAyamAna karavA te devatAe kahyu', ke jo tuM jainadharmInA tyAga nahI' kare teA tArA zarIramAM eka sAthe mahArogo utpanna karI Iza. tyAre suradeva zrAvaka peAtAnA dhyAnamAM magna ja rahyA. paNa daiva
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 abhinava upadeza prAsAda tAe AvA aneka bhayakArI vacanA sa'bhaLAvIne tene pratIjJAmAMthI calIta karI daI tyAMthI cAlyA gayA. suradeva zrAvaka zrI vIra paramAtmA samakSa jaI peAtAnI skhalanAnI gA~ karI, prabhu pAse AlecanA grahaNa karI, pratikramaNa karI, nirmAMdha thaI saudhama devaleAkamAM gayA. tyAM cAra paLyeApamanu AyuSya pUrNa karI mahAvideha kSetramAM siddhipadane pAmaze. zrAvakane paNa A sori rUpa pratikramaNa mATe va'jiMtu sUtramAM vAravAra nivAmi-TviAmi-vagere zabdonA upayAga mukace. chellI gAthAmAM paNa tenA sAra jaNAvatA hAya tema lakhyuM cheH maTuM AnojJa niMgi raddhi yuchiddha sam... A pramANe meM AleAcanA karI che, niMdA karI che. gA~ karI che, ane samyak prakAre duga'chA karI che......... badhA zabdo zenA pratika che ? bhAvazuddhinA athavA sodi pratikramaNanA, gautamasvAmIe bhagavAnane pUchyuM, he bhagavan ! patti maLeLa nave ja naLayarU ? pratikramaNathI jIvane zu' prApta thAya ? bhagavan uttara Ape che "DiyamonuM varNAnadAra' vide pratikramaNathI vratamAM paDelA chidro purAya che. vratanA chidro purAvAthI AzravanA nizadha thAya che. Azrava nirAdha thavAthI cAritra nirdoSa bane che. nirdoSa cAritravALA jIva aSTapravacana mAtAnA pAlanamAM upayAga yukta banI sa`camanA yAga ane supraNidhAna pUrvIka vicare che." mATe zrAvake pratikramaNamAM ubhayakAla udyamavaMta rahevu. phrAMsanI krAnti vize kArTAIlanuM pustaka vizvanA badhAM itihAsa pustakAmAM agrasthAne che. ghaNAM varSe kArlAile A pustaka puru karyuM. tenA mitra milane A vAta khabara paDI eTale kArlAilane kahyuM, "dosta" thaiDAM divasa mATe mane A pustakanI hastaprata jevA na Ape ? huM pAchI ApI daIza. kArlAile mitrane hastaprata vAMcavA ApI. thADA divase mila kArloila pAse AvyA paNa eTalI zakatA na hatA. kArlAdale namratAthI kahyu, dosta ! zu vAta che ? mila mAMDamAMDa e| ke bahu du:khanI vAta che. ghera hastaprata lai gayA pachI meM mArA Tekhala para mukelI. mArA nAkare tene pastI mAnI saLagAvI dIdhI. have? kArlAila ae haze. huM pharIthI lakhIza te temAM rahelI bhUlA
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa nAzanI aNumAla prakriyA sudhAravA mATe mane sadbhAgya sAMpaDaze. teNe pharIthI grantha lakhyA. je pustaka jagavikhyAta banyuM. 253 pratikramaNathI vratanA chidra purAya-tame paNa pratikramaNa karI tyAre vAravAra AveAcanA gadi karI che ne? zA mATe kare che ? thayelI bhUlA sudhAravA mATe. kemake bhagava'te jaNAvela che ke pratikramaNa karavAthI vratamAM paDelA chidro purAI jAya che. te chidrA vAravAra AlecanA-niMdA-gA~ karavAthI ja purAvAnA. jema naukAmAM paDelA chidrA purAvAthI naukA DubatI nathI tema vratamAM paDelA chidrA eTale ke aticArA AlAcanAdithI purAtA-zuddha thatAM vratarUpI naukA DUbatI nathI. vatanA chidro purAtA Azrava nirodha thAya che. ( Azrava eTale kama badhanA hetu ) tenA niSa vinA sa`vara zakaya nathI. sa`vara vinA mukti maLatI nathI. Azrava nirodha paNa pratikramaNa dvArA zakaya bane che. bhagava'te AgaLa jaNAvyuM ke Azrava nirAdhathI cArItra nirdoSa ane cAritra eTale vitarAgatA prApti mATe ahi"sA - sauMyama - taparUpa rAjamAga. temAM pramAdAdi kAraNe rahI gayelA doSonI sudhAraNA pratikramaNa vaDe thAya che. A rIte cAritranI uttarottara zuddhi vaDe AtmAne supraNidhAnamAM sthApanAru tattva hAya teA te pratikramaNa che. jema pArasamaNInA spa vaDe leADhAnu` svarUpa na khadalAya te sa'bhava nathI tema pratikramaNanA prayAga vaDe adhamAdhama AtmAnu uthvI karaNa na thAya te zakya nathI. dRDhaprahArIe peAtAnuM samagra jIvana cArI- luTa - dhADa mAM ja vItAvelu che. eka vakhata keAi gAmamAM cArI karavA gayelo che tyAM kAI brAhmaNa nA gharamAM peThA, cArAne kAMi na maLatA garIba brAhmaNuM nA gharamAMthI khIranu' vAsaNa lai lIdhuM. cheArAone mAMDa khIra malI hatI, te javAthI raDavA lAgyA. pelA brAhmaNe krodhAvezamAM AvI gharanAM bAraNAnA AgaLIyA lai mAratA keTalAMka cAra maraNa pAmyA. dRDha prahArI e A jotAM ja brAhmaNanuM mastaka chedI nAkhyu. gharamAM pesatA gAya ADI karelI teA gAyane ArTake dai dIdhI. tyAM pelA brAhmaNanI strI gALA devA lAgI te dRDhaprahArIe khaDga thI tenu' peTa
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 abhinava upadeza prAsAda cIrI nAkhyuM. paNa te sAthe garbhamAM rahela bALaka be TukaDA thaIne taraphaDatuM bahAra paDayuM. A rIte eka sAthe brAhmaNa, gAya, strI ane bALa (garbha) hatyAthI tenuM mana cagaDoLe caDayuM. pitAnA AtmAne dhikkArate evo te gAma bahAra Avyo. udyAnamAM munirAja ne joyA eTale zikSA mATe mAMgaNI karI. amArI zikSA zuM hoya? ekaja dIkSA laIle. muni mahArAje paNa samajAvyuM ke pApa nAzanI aNamela prakiyA te mAtra pratikramaNa che. tArA pApanA prAyazcita mATe tuM prathama cAritra grahaNa kara, | daDhaprahArI jenuM nAma! eka ja prahAra karatene sAme mANasa khatama thaI jate tema pApane khatama karavAmAM paNa te daDhaprahArI ja nikaLe. dikSA lIdhI ghera abhigraha dhAraNa karyo ke A gAmamAM rahIne Akreza pariSaha sahana karavA, mArA pApanuM smaraNa karAve tyAM sudhI AhAra na le. loke te pUrvanA dveSathI lAkaDI ane pattharo vaDe prahAra karavA lAgyA. paNa munirAje pRthvInI peThe kSamAvAna banI sarva kaMI sahana karyuM. pariNAme potAnA pAponuM pratikramaNa karatAM kSepaka zreNIe caDhI kevalajJAna pAmI mekSe pahocyAM. AlocanA niMdA gahadi pratikramaNathI pApa nAzanI aNamola prakriyA sAdhI gayA. pApakarmanA mULa cAra bheda che (1) pRSTa (2) baddha (3) nighara (4) nikAcIta. (1) spaSTakama-seyane Dhagale paDayo hoya tene hAtha ke anya koI padArtha athaDAya nahIM tyAM sudhI ja paraspara sparza karIne rahe che. je hAtha ke kaMI lAge eTale tarata seya chuTI chuTI thaI jAya che. tema je karma upagavALA prANIne sahasAkAre baMdhAyuM hoya te niMdA ane gaharUpa pratikramaNa karavAthI nAza pAme che. tene spaSTa karma jANavuM. prasanna caMdra rAjarSi dIkSA grahaNa karIne rAjagRhI bahAra kAtsargamAM rahelA che. ramazAne kAussaga rahyA re paga upara paga caDhAya bAhu be UMcA karIre sUraja sAmI daSTi lagAya prasanna caMdra praNamuM tamArA pAya,
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa nAzanI aNamola prakriyA 255 mana nA rAjari bAvAnI zI juo tenI asara bhagavaMtane vaMdana karavA zreNika mahArAjA jaI rahyA hatA. teNe munine kAryotsargamAM rahelA joI ati prasannatA anubhavI. paNa durmukha sainika tene joIne be ke are A rAjA juo-tenA putrane mArIne maMtrI rAja levA Icche che. AvAnI prazaMsA zuM karavI. prasanacaMdra rAjarSine dhyAna bhaMga thatA, te durgAne caDayAne manemana yuddha mAMDI dIdhuM. te samaye zreNika rAjA bhagavaMtane pUche che. A RSi atyAre kAladharma pAme te tenI zI gati thAya? bhagavaMta kahe atyAre mAre te sAtamI narake jAya. paNa rAjaSine DIvAre mastake hAtha jatAM muMDita mastaka joIne vicAra dhArA palaTANuM. pazcAtApa zarU thayA. pitAnA AtmAnI niMdA karatA zubha dhyAne ArUDha thaI gayA. manamAM thayuM ke have tene putra? kenuM rAjya? tyAM ne tyAM kevaLajJAna pAmyA. vAgI devanI dudubhIre traSi pAmyA kevaLajJAna (2) A prasannacaMdra praNamuM tamArA pAya. kAraNa ke spaSTa karma hatuM te tyAMja vikharAI gayuM. (2) baddha kama - soyane samUha je dorA vaDe bAMdhela hoya te baMdha cheDIe tyAre se chUTI paDe tema pramAdAge thayela prANatipAta vagere doSe karI baMdhAyela karma te baddha karma. je AlocanA tathA pratikramaNa karI khapAvI zakAya che. jema aImuttA munine pANImAM pAtra tarAvatA sacitta pANI tathA mATInI virAdhanAthI karma baMdhAyuM jenI AlocanA karatAM kevaLajJAna pAmyA. (3) nighara kama-seya dorA vaDe bAMdhI hoya, pachI tenA upara kATa caDI jAya, pachI te seya tathA baMdha paraspara maLI jAya tyAre te sene telanuM mizraNa karI, tApa daI, anya leDhA sAthe ghasIne ema bahu prayatna karatA samaye chuTI paDe. tema je karma samagra IndriyanI aikayatAthI jANI joIne upArjita karyuM hoya. pachI ghaNA kALa paryata tenI AlecanA na karavAthI jIvanA pradeza sAthe gADha rIte baMdhAI gayuM hoya te karma tIvra gaha ane gurUdatta prAyazcita thakI ja kSaya pAme che. . (4) nikAcita kama-seyane samuha ekaTho kare, pachI tene agnimAM mukI tapAvIne lehane eka piMDa banAvI de, pachI soya chUTI
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 abhinava upadeza prAsAda na paDe paNa pharIthI laTuM ghaDI navI seya banAvavI paDe. te rIte jIve je karma karyuM. karyA pachI A meM ThIka karyuM, pharIne ema ja karIza vagere anumodanA kare ane e rIte jIvanA pradezo sAthe te gADha ekatva pAme che te karma vedavuM (gavavuM)ja paDe. jema zreNika mahArAjAe haraNane garbhasahita viMdhI nAkhI. pachI anumodanA karI. je pApa bAMdhyuM tethI narakanuM AyuSya bhegavavAne vakhata AvyA. Ama A cAra prakAranA karmamAMthI prathama be te pratikramaNa vaDe ja kSaya pAmI zake che. tame paNa pratikramaNa (vaMdita) sUtramAM zuM bele che ? IcchAmi paDikakamiu sAvaga dhamAI Arassa-huM zrAvaka dharmanA aticAranuM pratikramaNa karavA irachuM. tyAM pratikamaNa karavAne hetu pragaTa thaI gayAne? zenuM pratikamaNa? zrAvaka dharmanA aticAranuM. kayA aticAra-nA taha vaMsa rite -jJAna darzana-cAritra saMbaMdhi je aticAra tenI Atma sAkSIe niMdA karu chuM ane guru sAkSIe gaha karu chuM-prakAza chuM. A prakAranA pApa mATe be karaNa kahA. rAva ga -jAte karyuM hoya ke bIjAne preraNA ApI karAvyuM hoya, te baMnenuM pratikramaNa ahIM je rAvaLe A saraLa zabda muko tenuM rahasya paNa samajavA jevuM che. vaMditA pUrve tame ja matte sUtra bole che te pratIjJA sUtramAM paNa suviruM tivihe kahyuM che. be karaNa ane traNa ga vaDe. te be karaNuM eTale-rAvaLa mATe ahIM karAvo maLe nuM pratikramaNa karyuM. kevA karmanI AlocanA pratikamaNa karo cho? = vahihiM..........pAMca aprazasta Indriyo vaDe, cAra prazasta kaSAya vaDe je azubha karma bAMdhyuM hoya tenuM, tathA rAje va va rAga ane dveSa vaDe bAMdhyuM hoya, te te (karma) nI huM niMdA karuM chuM-gaha karu chuM. 6 vaDha gAthAne saMbaMdha pAMcamI gAthA sAthe joDelo che. karma baMdhAya che kaI rIte te paNa lakhI dIdhuM jethI tamAre yAda karavA na javuM paDe. zAmaLa nAma AvatA-jatAM, ubhA rahetA, vAraMvAra cAlatA, anupagathI, AgrahathI ke niyegathI eTale ke pharajane lIdhe-je kaMI
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa nAzanI aNumeTala prakriyA 257 kama indriya ke kaSAya vaDe bAMdhyu hoya tenu hu' pratikramaNa karu chuM.... A rIte samagra pratikramaNanA ardhAM samajavA jarUrI che. nahI ta zenuM pratikramaNa thayu... te khyAla kevI rIte Avaze ? eka sthaLe savAre eka bhAi pratikramaNa karAve ane sAMje khIjA bhAI karAve. temAM savAre rAIsI pratikramaNa karAvanAranuM nAma IzIbhAi hatuM. ane sAMje devasI pratikramaNa karAvanAranu nAma paNa cAgAyeAge devazIbhAi hatuM. temAM eka vakhata kei khetazI bhAIne pratikramaNa bhaNAvavAnA prasaMga banyA eTale pratikramaNanI sthApanA karatAM te khelyA ke icchAkAreNa sa siha bhagavat khetasI pratikramaNa ThAu ? A bhUla kema karI ? anI ajJAnatAthI, te samajyA ke je bhAI paDimaNu bhaNAve tenA nAmanI ja sthApanA hoyane ? pratikramaNa jevI pavitra kriyA karavA beThA che. tA pApa nAzanI aNumAla prakriyA nuM jJAna tA thavuM joIe ne ? jema prAra'bhika lAkamAM kahyuM ke mUlaguNa uttaraguNumAM thayelI skhalanAonuM pratikramaNa karavu' paNu mUlaguNa uttaraguNa eTale zuM ? paMcamanuvayA......... pAMca aNuvrata, traNa guNavrata, cAra zikSAvrata evAM 12 vratA. te sabadhi aticArA (skhalanA)nu` pratikramaNa karu` chuM'. A pratikramaNa mATe khAre trAnA aticArAnI gAthA jaNAvI. pachI ceAtrIzamI gAthAmAM kaI rIte aticAra lAgyA ( skhalanAe thai) te spaSTa karatA suuMdara gAthA mukI dIdhI. kANa kAiassa paDikkame vAiassa vAyAe maNasA mANasiassa savvassa vayAiArassa kAyAnA azubha vyApArAthI -(vadhakha dhanATThi), vacananA vyApArAthI ( sahasAkhyAna vagere), mananA azubha vyApArAthI (zakAkAMkSAdi). azubha A rIte lAgelA aticArAnu pratikramaNa karIne zrAvake zubha yeAgamAM pravartAvu joie. jema ke azubha kAyayeAganA sthAne tapa ane kAryAtsaga karo je rIte dRDha prahArIe karyAM, azubha vacana ceAgane sthAne micchAmi dukkaDam rUpa vacana vyavahAra karA je rIte gautama svAmIe AnaMda zrAvaka sAthe karyAM. azubha manA yAgane sthAne padmAtApa-niMdA karA je rIte prasanna caMdra rAja e karyAM. 17
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 abhinava upadeza prAsAda A rIte azubha yogamAMthI nivatI zubhAgamAM AtmAne sthApana karo te ja vAghAvAva mo gAthA sArthaka bane. jema majura mAthA upara rahelo ja utArIne halake bane tema karelA pApavALe manuSya paNa guru samakSa AlecanA-niMdA karIne haLave eTale ke pApakarmathI nivRtta-thAya che. jo ke nivRtta zabda paNa pratikramaNane eka paryAya ja che. eka nagaramAM kaI vaNakara zALApati rahetuM hatuM. tenI zALAmAM dhU AvIne vasatA hatA. eka dhUrtanA mIThAM svara para vaNakaranI putrIne meha utpanna thayo, teNe tenI sAthe bhAgI javAnuM nakakI karyuM. vaNakara putrI kahe mArI eka sakhI rAjaputrI che. ame baMnee nakakI karyuM che ke eka ja varane paraNavuM. dhUta kahe tene paNa laI Avaje. - prAtaHkAle traNe ravAnA thayA. tevAmAM najIkamAM kaI belyuM che Amra! adhika mAsamAM A karaNanA phUlo bhale phUle paNa tAre phUlavuM e gya nathI. A vAkaya sAMbhaLI rAjakumArIne thayuM ke je vRkSamAM paNa uttama-adhamanuM aMtara hoya te mArAmAM ane vaNakara-putrImAM kema nahIM ? AvuM vicArI "huM ratnane DAbale laIne AvuM" tema belatA tyAMthI pAchI vaLI gaI. te ja divase zaraNe AvelA rAjaputra sAthe tenA lagna thayAM. pachI te paTTarANI banI. bhAvArtha e ke jeo sAvadha karmamAMthI nivRtta thAya che, teo rAjakumArI nI jema sukhI thAya che. mATe sAvadya vega ke pApamaya pravRttimAMthI nivRtta thavuM. A nivRtta thavuM te pratikramaNa. viSe lava meruM vAhivva susikkhio vijjo. - je rIte suzikSita vaidya vyAdhine zamAvI de che te rIte pratikramaNa karanAra zrAvaka paNa karmabaMdha rUpI vyAdhi ne pratikramaNa - pazcAtApa ane ane prAyazcita rUpa uttaraguNa vaDe zIdhra samAvI de. prazna - karmabaMdha e AgaMtuka vyAdhi je sAmAnya nathI paNa deha vyApi viSa je bhayaMkara che tyAM pratikamaNa vagere sAmAnya upacAra zA kAmanA ? samAdhAna - kuzaLa vaidyo mAtra sAmAnya rogane maTADanAra nathI
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApa nAzanI aNamela prakriyA 259 hatA paNa maMtra - mUla nA upayogamAM paNa niSNAta hoya che. jaDIbuTTI vaDe viSagrasta ne paNa nirviSa banAvI zake che. tema zrAvaka niMdA, gaha AlocanA ne yathArtha marma jAte heya. tenI vidhi ja evI kuzaLatAthI kare ke rAga dveSa nA baLe eka DuM thayeluM AThe karmo nuM viSa paNa ni: satya thaI jAya che. pratikramaNa e mAtra kriyA nathI paNa aciMtya prabhAvaka evuM addabhuta Ayojana che ane pApa nAzanI aNamola prakriyA che. - tame vidhinI addabhutasaMkalanA vicArI juo te A vAta tamane samajAI jaze. prathama IriyAvahi thakI laghu pratikramaNa kare, pachI mAMgalika ne mATe devavaMdana karavAnuM, pachI bhagavAna Adi cAra vAMdaNuM daI guru ne paNa vaMdana karavAnuM tyAra bAda vinaya pUrvaka namra banela zrAvaka pratikamaNanI sthApanA kare. (devasika) pratikramaNa sthApanA mATe Adeza mAMgI jamaNe hAtha caravaLA para sthApI mana-vacana-kAyAnI sthiratA mATe savasya vi sUtra bele. ahIM pApa bhArathI huM nIce namuM chuM evA bhAva sAthe pratikramaNa ne AraMbha thAya. - cha Avazyaka bAda stavanadi kare. (1) sAmAyika Avazyakane AraMbha karavA mATe karemi bhaMte sUtra bole. jJAnAdi pAMca aticAramAM cAritra mahatvanuM che. tethI temaja cAritra e muktinuM anaMtara kAraNa che. ane jJAnAdi paraMpara kAraNa che. bAramAM guNaThANa pachI saMpUrNa jJAna pragaTe paNa mukti na thAya. mATe karemi bhaMte belavA pUrvaka dravyathI ubhe thaIne ane bhAvathI pariNAma vizuddhi dvArA guru AgaLa aticAronuM Alecana karI tasa uttarIannattha sUtra pUrvaka paMcAcAra vizuddhi mATe "nANumi daMsaNuM mi." ATha gAthAne AdhAre savArathI sAMja sudhInA aticArenuM ciMtavana kare. (2) cauvisatthao :- devAdhidevanA vinaya pUrvaka pratikramaNa karavA mATe cAvIza tirthaMkaranI stuti rU5 legassa sUtra balavAnuM. -pachI-
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 abhinava upadeza prAsAda (3) vaMdana :- guru paranA vinaya rUpe saMDAsA pramArjana pUrvaka ubhaDaka page besI, muhapattinI paDilehaNa kare. jemAM heyanuM pari. mArjana ane upAdeyanI upasthApanA kare. pachI dvAdazAvarta vaMdana mATe vAMdaNAne pATha kare. (4) pratikamaNa - prathama samyapha rIte zarIra namAvI, pUrve manamAM dhArI rAkhelA aticArenuM avagrahamAM rahIne ja gurvAsAthI Avecana kare, sAta lAkha thakI jIva virAdhanAnuM ane aDhAra pApa sthAnakenuM micchAmi dukkaDama ApI, savvasTavi sUtra bolI mana-vacanakAyAnA aticAranuM prAyazcita mAMge. tyAre guru kahe vime. tyAre pratikramaNa karavA vaMdita bole-- vaMdita belavA vIrAsane besI, mAMgalika mATe navakAra gaNuM, karemi bhaMte thakI samatAmAM sthira thai. sAmAnya AlecanA mATe IcchAmi paDikamiuM sUtra belI vaMdita bele. temAM tasya dhammaksa pada belatA aticAranA bhArathI haLavo thayo hoya tema ubhuM thaI, abhuThThio pATha pUrvaka gurumahArAjane aparAdha khamAvavA dvAdazAvata vaMdana karI avagrahamAMthI bahAra nIkaLI Ayariya uvajhAya belI sarvene khamAvI zAMta thAya. (5) kAussaga - cAritrAcAra mATe be legasTa, darzanacAra mATe eka logassa satralee arihaMtapUrvaka, ane pukhavaradI sUtra belI jJAnAcAra mATe eka legassa kAussaga karI, traNenI vizuddhi kare. pachI mRtadevatA-kSetra devatA ArAdhanA mATe eka eka navakArane kAussagna kare. (6) paccakhANa :- navakAra gaNI muhapatti paDIlehI vAMdaNa daI avagrahamAMja sAmAyika cauvisaFbelI cha Avazyaka pUrA karI paraphakhANa kare athavA saMbhAre............. A rIte tame paNa pratikramaNa dvArA cha AvazyakamAM udhAmavaMta rahe. e ja abhyarthanA
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ (27) kAyotsarga - paricaya - AtmahatyA vinA zarIratyAga kAussagge jaha suTThiassa bhajjaMti aMga bhaMgAI iya bhiMdaMti suvihia aTThavihaM kammasaMghAyaM kAryotsargamAM vidhipUrvaka ubhA rahelAne aMge pAMga jema bhAge (tema tema) vidhipUrvaka kAussagna karanArA suvihita AtmAo ATha prakAranA karma samUhane chede che. zrAvakane mATe mannAha jiNoNuM sajhAyamAM chatrIza judA judA kartavya jaNavyA, temAM AThamuM kartavya jaNAvyuM kAryotsarga (Ausagga) jenA vaDe jIva ATha prakAranA karmone chede che. mahAvIra carItrAmAM Ave che ke bhagavAna jJAtakhaMDa vanamAMthI nIkaLI, be ghaDI divasa bAkI rahetA kumAragrAma nAmanA saMnivezamAM AvyA ane tyAM kAryotsarge rahyA. bIje lakhyuM ke merAka saMnivezamAM AvyA ane kulapatinA AzramamAM pralaMbamAna bhUjAe kAyotsarga dhyAne rahyA. tyAMthI prabhu kumAra saMnivezamAM caMpaka ramaNIya udyAnamAM lAMbI bhUjAe kAryotsargo rA. paNa kotsarga eTale zuM ? kAyArUpa kAyA eTale zarIra. eTale tyAga karavo. matalaba ke zarIrano tyAga kare te kAryotsarga. paNa tyAga kaI rIte karavAne? AtmahatyA vinA zarIratyAga. zarIranI sthiratA. vANInuM mauna-manathI zubha dhyAnapUrvaka rahevuM te zarIra tyAga. paNa ApaghAta karo te artha ahIM abhipreta nathI. zAtyAcArya kahe che ke "zarIranI kriyAo ane zarIranA mamatvane tyAga kare te kAryotsarga." citanya mahAprabhu eka vakhata jagannAthapurIthI dakSiNa bhArata jaI rahyA hatA. mArgamAM eka brAhmaNane gItA pATha karate je. brAhmaNanA sukha para AnaMdanI rekhA upasI rahI hatI. te tallIna hate. citanya mahAprabhu brAhmaNanI pAchaLa saMtAIne kaleka sAMbhaLavA lAgyA.
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 abhinava upadeza prAsAda - - - - - - - - gItApATha puro thatA pAchaLa najara pheravI. caitanya mahAprabhune pitAnI najIka joI tene harSanI sImA na rahI. caitanya mahAprabhune caraNe pitAnuM zira namAvyuM. caitanya svAmI belyA ke tamAro gItA pATha sAMbhaLe. uccAraNe ghaNuM azuddha che, chatAM tame AvI AnaMda samAdhi kevI rIte meLavI zake che ? brAhmaNa hAtha joDIne bolyA, svAmIjI ! mane kayAM saMskRta AvaDe che ke zuddha uracAraNuM karI zakuM. huM te zleka belyA karuM chuM tene artha paNa Apa jevA vidvAne ja samajI zake. paNa eka vAta che, gItA pATha karatI vakhate huM kurukSetranA medAnamAM pAMDava ane kauravanI senA vacce eka suMdara ratha jou chuM. rathamAM arjuna che ane sArathI tarIke zrI kRSNa ubhA che. vAraMvAra teo mukha pheravIne arjuna ne upadeza Ape che. A badhuM mane dekhAya che. ane te jotAM jotAM mAre AtmA pulakIta thaI uThe che. caitanya mahAprabhuthI belI javAyuM. vAha vAha A ja sAcA gItA pATha che bhAI. kAusaga karatI veLA tame paNa kadAca tassa uttarI ke annatthanA arthathI ajJAna ho, te paNa mAtra kA -mone zALA pUrvaka nuM mauri vosirAmi heyo kAussaga nuM dhyeya saphaLa thavAnuM ja che. mA ha5 mA tuSa zabdone badale bhASA bolanAra mahAtmAne paNa kevaLa jJAna vareluM ja hatuM. kAussaga to valeNuM che. mathana valeNuM vacce ja jAo. vacce ja jAo. eka samaya jarUra e Avaze, jyAre chAza ne badale mAkhaNa alaga paDI jaze. te rIte aHIT vosirAmi belIne Arabhela kAussagna mAM kadAca tatkAla bahirAtmAnuM visarjana na thAya, te paNa tene satata abhyAsa eka vakhata anAtmabhAva ane Atma bhAvane pRthapha karI A zarIra te huM nahIM ane huM te zarIra nahIM evuM sAbIta karavAno ja. A kAyotsarga AtmAne ujavala banAvanArI eka kriyA che. mahAna ja doSarUpa bhAva traNanI cikitsA che. jema karavata jatA - AvatA lAkaDAne chedI nAkhe che. tema kAyotsarga dvArA karmo kapAI jAya che. paNa te mATe
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmahatyA vinA zarIratyAga 263 jarUra che abhyAsanI. hetu siddha karavAnuM che anAtma bhAvamAMthI Atma bhAvamAM saMkramaNa karavAne. kAryotsarga mATe caityavaMdana bhASyamAM bAra sAdhane kAraNe darzAve che. ca utassa uttarI karaNa pamuha saddhA''iyA yapaNaheu veyAvacca - garattA''i tinni ia heu bArasagaM tasya uttarI vagere cAra, zraddhA vagere pAMca ane veyAvaraca karavApaNuM e traNa ema bAra hetu ke kAraNa che. kAryotsarga prAyazcita e pratikamaNa prAyazcitanI uttarakriyA che. tethI ja zabda zuM vAparyo? taraNa karI ne uttara kriyAne hetu che? prAyazcita karavuM te. paNa prAyazcita zA mATe kare che? vilohi karovizuddhi mATe. vizuddhi kyAre thAya ? vAri-zalya rahita thAya tyAre. tassa uttarI sUtramAM cAra bhAga che. (1) ta#- tenuM" e anusaMdhAna pada che. IriyAvahI sUtra vaDe karelA pratikamaNanuM anusaMdhAna darzAve che. jenuM pratikramaNa karyuM tenA anusaMdhAne (2) sUvane bIjo bhAga cAra padone che temAM mukhya zabda che vAra-ra eTale kriyAne sAdhya karavAnuM sAdhana. tenA cAra sAdhana te uttarI vaLe vagere. jene cityavaMdana bhASyamAM cAra heta kahyA. (3) sUtranA trIjA bhAgamAM projana darzAvyuM pAvA niSAyapaThANa pApa karmane nAza karavA. (4) pravRtti-kAma kAtsarga karu chuM. eTale pApa karmanA nAza mATe karAtA kAussagnanA cAra vArA darzAvyA. te vAta karI rajI. bhASyakAre AgaLa zuM kahyuM? - rUpA ja paga pAMca zraddhA vagere. - tarasa 3rara cAra hetu ane vaMdanAdika phaLanI prApti mATe karelA kAyotsarganI siddhi darzAvavA pAMca sAdhane mukyA te saDhANa mehANa dhiie dhAraNAe aNuppehAe. . madharAtane samaya che, caMpAnagarI AkhI sUI gaI che, jAge che mAtra eka karoDAdhipati zramaNopAsaka kAmadeva. pauSadhazALAmAM rahIne
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 abhinava upadeza prAsAda kAryotsarga pratImAnI sAdhanA kare che. prabhu pAse zraddhA ane meghApUrvaka bAravrata aMgIkAra karyA che. barAbara e ja samaye gussAmAM dhamadhamate, jene jotAM ja thatharI uThAya te pIzAca pauSadha zALAmAM praveze che. talavAra viMjhate pizAca trADa pADe che. e duSTa ! tuM tAruM dhyAna choDI de nahIM te hamaNAM ne hamaNAM tArA TukaDA thaI jaze. tyAre ughag dhArA-dhIraja ane dhAraNA vaDe kAmadeva zrAvaka aDAla-aTala rahyo. talavAra vIMjhANa. zarIranA TukaDAo uDIne paDyA bheya upara paNa javA lAgyA nipAya-pApa karmanuM nirghatana karavAnA eka mAtra hetuvALa kAmadeva zrAvaka AtmAmAM ekAkAra banI gaye. pachI te pizAce hAthInuM rUpa dhAraNa karI, kAmadevane havAmAM uchALI nIce pachADa. sApanuM rUpa dhAraNa karI dhamakI ApI dhyAna choDa ! nahIM te mArI jherI dADhethI karaDI khAIza tane. paNa kAmadeva vicAre che kenuM zarIra? huM te eka ajara amara AtmA chuM. eka ja mAtra yagveDhANa kAryotsarga. kAyAnI tyajI dIdhI che mAyA. AtmahatyA vinA zarIrane tyAga karyo che jeNe, te kAmadeva zrAvaka dhyAnamagna che. chelle niSphaLa gayela deva kAmadevanI dhIratAnI prazaMsA karI cAlyo gayo ane bhagavaMte paNa tenI prazaMsA karI. Agama-zAstra nA pAne lakhAye. mATeja kaIke zraddhAdi pAMca sAdhana vaDe kAyotsarga kare. ari. hata ceIyaNuM sUtrane bIjo hise te kAryotsarga siddhinA zraddhAdi pAMca upAya. 0 zraddha- vadhatI jatI samyagU darzananI zuddhi vaDe. 0 meghA- vadhatI jatI meghA-buddhi vaDe-jaDatAthI nahIM'. 0 thI- AkuLa vyAkuLa thaIne nahIM paNa dhIrajapUrvaka o ghAraNA- zUnya manathI nahIM paNa arihaMtAdikanA guNanA smaraNa pUrvaka ane chelle manupkSA-2 paramArthanA anuciMtana pUrvaka- - kAryotsarga karavAnuM kahyuM - chelle A kAussagnanA traNa hetu jaNAvatA bhASyakAra maharSi vaiyAvaccagarANuM sUtrane pATha muke che. A kAussaga vaiyAvacca eTale
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmahatyA vinA zarIratyAga 265 - - - - - - - - - - sevA karanArA, zAMti karanAra ane samyaga daSTiene samAdhi upajAvanArAenA nimitte evA traNa kAraNathI karuM chuM. A rIte kAussagranI paribhASAne traNa bhAgamAM vaheMcI zakAya. prathama cAra kAraNe te kAryotsargane hetu darzAve che, bIjA pAMca kAraNe te kAryotsarganuM sAdhana darzAve che, trIjA traNa kAraNe nimitta darzAve che. kAusagga nA prakAro darzAvatA Avazyaka niryuktinA 1452 mAM lokamAM jaNAvyuM ke so usaggo duviho ciTThAe abhibhave ca nAyavo te kAryotsarga (utsarga) be prakAre che (1) ceSTArUpa. (2) abhibhava rUpa. (1) gamanAgamana ke divasa-rAtri Adi pAMca pratikamaNumAM te ke jenA zvAse zvAsanuM pramANa niyata hoya te ceSTArUpa kAryotsarga. (2) vizeSa zuddhi ke upasargo sahana karavA mATe khaDeramAM, zarmazAna bhUmimAM ke araNyAdimAM thAya te abhibhava rUpa-je kAussagnanuM kAlamAna jaghanyathI aMtamuhurta ane utkRSTathI bAramAsa sudhI hoya che. je kAussagna bAhubalIe karela. hiMsAnA pracaMDa vAvAjhoDA vacce ekAeka viveka dIpa prajavalIta thaI gayA. moTAbhAI bharatane jAnathI mArI nAkhavA ugAmelI muThI vaDe raNabhUmimAMja kezaleca karyo. zarU thaye kAyotsarga. manamAM pratIjJA karI ke kevaLajJAna thayA pachI ja prabhu pAse javuM, jethI nAnA bhAIone vaMdana na karavuM paDe. atyaMta sthiratA pUrvaka kAryotsarga karI rahyA che. grISmaRtune baLabaLatA bapora tene akaLAvate nathI. dhULanA thara zarIre jAmavA mAMDayA, pachI zarU thAya che cemAsAnI varSo. pagathI mAthA sudhI dhULa coMTI gaI. kAdavanA thara bAjhI gayA. megha garjana ane vIjaLInA kaDAkA cAlu thayA paNa bAhubalI te kAryotsargamAM aDela ja che. paganI nIcethI ugelI vela AkhA zarIrane viTaLAIne mAthA sudhI pahoMcI gaI che. paganI nIce tathA AjubAju zULa ugI nIkaLI che. paMkhIoe zarIra para mALA bAMdhyA che. sApe tyAM rAphaDA banAvyA che. velamAM rahelI jIvAte zarIre caTakA bharI rahI che. paMkhIo
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda 200 cAMcA mAre che, sApa peAtAnA dAMta besADe che, pachI zarU thAya che hADa thIjAvI de tevI ThaMDI. chatAM hajI mAhubalI aDola che. kAyAnI mamatAne tyajI dIdhela ane ApaNA zabdomAM kahIe to AtmahatyA vinA zarIra tyAgIne khAhubalIjI ThANeNu'-mANe "jhANeNa karIne AtmabhAvamAM sthira thai gayA che. Akhu varSa A rIte vItI gayuM'. pracUra karmone khapAvI dIdhA paNa caMdramAmAM jema grahaNu lAge tema abhimAnanA rAhu ADA A vIne ubhA che. RSabhadeva prabhu brAhmI ane su'darIne mAkale che baMne bahenA tyAM jaine elI ke vIrA meArA gaja thakI utarI. acAnaka phaeNTakA lAgyA bAhubalIjIne, are ahIM hAthI kayAM che ? citta tatra para zabdo pachaDAyA ne tyAMja bhAIne vadana na karavArUpa abhimAna gaLI gayuM. hajI teA mAtra eka Dagalu' dIdhu tyAM te ghAtI karmo kaDaDabhrasa karatAM bhukakA thaI gayA ane bAhubalIjI ne thaI gayu. kevaLajJAna. paNa kayAre? kALoLa mooLa jJALAM (jema pratikramaNumAM dhruva pa kti che - paDimAmi - niMdAmi - gahiAmi tema) kAussagga mAMdhruva pakti che ThANeNu' - mANeNu-ANeNu' baMne mAM chelA zabda " kAmana " avvALuM vesirAmi mahattva kAnu? apANa. vAsirAmi nu' kAyAtsaganu svarUpa che. TALeLa - moLeLa - jJALeLa. sthAna vaDe sthira thaIne, mauna vaDe sthira thaIne, dhyAna vaDe sthira thaIne - avvAAM vosirAmi rUpa pratIjJA kare che, kAmeLa dvArA zarIranI pravRttinA tyAga karI acala aDAla rahevuM, moLeLa dvArA AMtara bAhya pravRttinA tyAga karI mauna rahevu, zALAM thakI mananI vRtti ke vicAra| dUra karI AtmabhAva mAM ekAgra thavuM. TALeO- eTale ke Asana vaDe sthira thaIne kAyAnu jarApaNa halanacalana karavuM nahI. kAyAnI pravRtti jayAM sudhI cAlu che tyAM sudhI manamAM vikSepa thavAnA. manamAM vikSepa thatAM dhyAna jAme nahI' mATe prathama kAyA nI sthiratA karavI. sAmAnya tayA kAyAnI sthiratA mATe jinamudrAnA ullekha karAya che. bhASyanI seALamI gAthAmAM lakhyu che ke
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmahatyA vinA zarIratyAga 267 cattAri aMgulAI purao UNAI jattha pacchimao pAyANaM ussaggo esA puNa hoi jiNa mudrA jemAM paganuM (be paga vaccenuM') aMtara AgaLa cAra AMgaLa ane pAchaLa (be ghuMTInI vacce) kaMIka nyuna hoya te jinamudrA samajavI. (ane kAusagga karatI veLA jinamudrA sAcavavI.) rathanemi, ariSTaneminA sagAbhAI che eka tirthaMkara paramAtmA ane bIjA zramaNa che. rathanemi guphAmAM padmAsana lagADI beThA che. kAryotsargamAM Atma ciMtavana cAle che. TAii no sALAM karIne beThA che. bhagavaMta nI vANI zravaNa karIne rAjImatI vasatI tarapha jaI rahyA che. tyAM acAnaka varasAdanuM eka jhApaTuM tuTI paDe che. AkhA bhIMjAI gayelA rAjImatInI draSTi paNa guphA tarapha paDI. saMbhALa pUrvaka guphAmAM jaI bhIMjAyelA vastro nIceve che. pAusa bhInI pavinI gaI te guphAmAMhI temaNe caturA cIra nI cAvatI dIThI suSi rahanema re citta cale cAritrIyo vaNa vade tava emare sukha bhegavIe suMdarI ApaNu puraNa premare. rathaneminA zarIre te avAja ane dazyo jhIlI lIdhA, jhIlIne mana tarapha dhakelyAM, nirAvaraNa ramatIne joIne rathaneminuM dhyAna tuTI gayuM. kAryotsarganI sthAna mudrA chuTI gaI. vastrahIna rAjumatIne jevAthI calAyamAna cittavALA rathanemie bheganI prArthanA karI. tyAre rAjImatI temane samajAve che - tava rAyajAdI ema bhaNe muMDA ima zu bhAkhe re vayaNa viruddha e bolatAM kaMi kula lAja na rAkhe re huM putrI ugrasenanI tuM jAdava kula jAye re e nirmalakula ApaNuM te kema akAraja thAya re re bhuMDA! bhagavAnanA vacana virUddha AvA viSayabheganA sukhanI vAta karatAM tane kaMI lAja zarama nathI AvatI. are! ApaNe kuLane te vicAra kare, huM ugrasenanI putrI tu yAdava kulane vaMzaja, ApaNAM AvA nimala kula ane ApaNe malInatA dhAraNa karAya ? - tame paNa vicAra ke te samaye kuLanI AbarUne khyAla kevA
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 abhinava upadeza prAsAda majabUta haze? Aje vANIyAnI chokarI bhaNazAlI-sutAra ke musalamAnane tyAM jAya to ye kaIne kazo vAMdho Avato nathI. jai taM kAhisI bhAvaM jAjA dicchasi nAroo vAyA vidhuvva haDDo achi appA bhavissasi (e rathanemi!) tame je je strIone jeze ane tene mATe A strI suMdara che mATe huM bhegavuM evA bhAva karaze te pavanathI hacamacI gayelA mULa vagaranA vRkSanI mAphaka saMyamamAM asthira banI jaze. jema pavananI AMdhI thatA mULa rahita vRkSa asthira bane tema bheganI IcchArUpI pavananA jhapATe caDela saMyamarUpI vRkSa paNa asthira banI jaze. ane tame saMsAra aTavImAM bhamaze. je bega tame parIharyA che- jene tame tyAga karyo che te ja bheganI pAchI vAMchA kare te zuM yogya che? jema kure vamana kare ne pachI pite vaseluM pite ja cATI jAya tevA kukama tame gaNaze. sara5 agaMdhaka kula taNAM kare agni praveza 2 paNa vamiyuM viSa navi liye juo jAti vizeSa re agaMdhaka kuLanA sApa hoya ne te kadAca kaIkane karaDI paNa jAya, te paNa gAruDInA game teTalA prayatna chatAM te sarpa kadI pite vaselA viSane pAchuM kheMce (cuse) nahIM. are agnimAM praveza karAvIne mArI nAkhe te maravAnuM kabula paNa te sApa krI vameluM viSa pIe nahIM. je tiryaMca paNa AvA jAtivAna hoya te ApaNuM jevA uttama kuLanA mATe zuM A zobhe kharuM? prANane viyega thaI jAya te paNa pharI A bhega mATe vAMchA na karAya. kAraNa ke pagale pagale je AvA saMkalpathI AtmA pIDAtA hoya to te cAritranI paripAlanA kaI rIte karI zakaze? zrI dazavaikAlika sUtramAM paNa lakhyuM che ke je a kate pie bhoe laddhevi piThThi kumvaI sAhiNe cayaI bhoe se hu cAi ti vaccaI jene suMdara ane priya evA zabdAdi bhoge matye chate te tarapha pITha pherave che-eTale ke aneka zubha bhAvanAne baLe tene tyAga kare che. yAne bhegavatA nathI. te ja tyAgI kahevAya che. rAjImatInA AvA kAranA prasuMdara upadeza vacana sAMbhaLI ratha
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmahatyA vinA zarIratyAga nemi pharI saMyamamArgamAM sthira thayA. neminAtha prabhu pAse jaIne rathanemie prAyazcita karyuM. teNe pharI kAryotsargamAM kALAM mojAM phaLa pUrvaka saMA vosirAma karyuM ane te ja bhave mekSamAM sIdhAvyAM. mogha - mauna vaDe sthira thaIne- eTale ke kAryotsarga daramyAna vANI prayoga baMdha karo. kema ke vANIne mana sAthe gADha saMbaMdha che. ane manane sthira karavA mauna jarUrI che. paNa yAda rAkho ke mauna eTale meDhAne khaMbhAtI tALuM mArI rAkhavuM mAtra" e artha na karatAM. monamAM karavAnuM che vicArenuM visarjana. kAraNa ke na belavA rUpa mauna te bAvana lAkha yonI kAyanA jIvone paNa hoya che. chatAM tene meNe na kahevAya. zALa - kAyotsarga daramiyAna mane gupti jALave. eTale ke manane tyAM tyAM bhaTakavA devuM nahIM. manane markaTanI upamA ApI che. manaDuM kIma hI na bAje he kuMthujina manaDu kimI na bAje - jinabhadragaNI kSamAzramaNe te dhyAnanI vyAkhyA ja e rIte karI che ke "je sthira mana che te ja dhyAna che." pratikramaNa sUtra prabaMdha TakA (bhAga-1) mAM dhyAnanA mahatvane varNavatA sarasa vAta jaNAvI che. pratikramaNamAM kAryotsarga vidhi cAlatI hoya, niyata pramANa mujaba ApaNe kAussagna thaI gayo paNa bIjAne kAussagna pALavAnI vAra che, te te vaccenA samayamAM karavuM zuM ? tyAM jaNAve ke "dharma dhyAna"-- zubha dhyAnamAM rahevuM. paNa te samaye ADA avaLA vicAre ke vAte na thAya. Ama sthAna vaDe kAyamuti, mauna vaDe vacana gupti ane dhyAna vaDe mane guptinI sAdhanA karavAnI che. prasannacaMdra rAjarSi, rAjagRhIthI dUra jaMgalamAM eka paga upara ubhA ne bIjo paga pelA paga upara caDhAvI, baMne hAtha vaMdana mudrAmAM addhara ucA rAkhI ughADA AkAza nIce ubhA che. sUrya sAme najara rAkhI kAryotsarga karI rahyA che. samrATa zreNika pitAnA rAja parivAra sAthe paramakRpALu paramAtmA zrI vIra prabhunA vaMdanAthe jaI rahyA che. dhyAnastha munine joIne hAthI
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 abhinava upadeza prAsAda uparathI nIce utare che. prasannacaMdra rAjarSine vaMdana kare che. tyAMthI bhAgavAna pAse pahoMce che. manamAM eka ja prazna ghuMTAyA kare che. AvA mahAna tapasvI-dhyAnastha munirAjanI gati zuM thaze? bhagavaMtane vinaya pUrvaka vaMdanA karIne pUche prasannacaMdra rAjarSi atyAre mRtyu pAme te ? bhagavAna kahe te sIdhA sAtamI narake jAya. zreNika mahArAjA eka dhabakAre cUkI gayA, zuM? sAtamI narake. bhagavata kahe teo atyAre mAyAmAM aTavAyA che. durmukha maMtrInA bola tenA kAnamAM phare che. "A te bhAgeDu nirdaya rAjA che tenA bALaka rAjAne tene maMtrI haDapa karavA beTho che." A zabdathI prasannacaMdranA manamAM tumula yuddha jAgyuM che. mane gupti tuTI gaI che. paNa pharI dhIre dhIre rAjarSi zubha adhyavasAyamAM sthira thayA ane tatkAla kevaLajJAna pAmyA. traNeya pUrvArdhamAM aTakI gayA hatA. kemake ThANeNuM hatu-meNeNuM hatuM-jhANeNuM hatuM paNa apAzuM sirAmi eke ne na hatuM. bahirAmAnuM visarjana keIne nahIM. rathaneminI najara rAjula para paDIne thALe gayuM. bAhubalInI mAnadazAe manamAM zalya pesADayuM, vaMdana na karavAnI pratIjJAnA bhAve tenuM mojuM gayuM. azubha adhyavasAyamAM caDelA prasanacaMdra rAjaSi ne zAne gayuM. paNa jyAre chele traNee sthira thaIne sadavA vosirAmiAtmahatyA vinA zarIra tyAga karyo ke pAmI gayAM kevaLajJAna. kAtarganI siddhimAM mahatvapUrNa hoya te che apANe vosirAmi. sAmAyika AvazyakamAM zani maMte - chello zabda ag vorirAmi, vaMdana AvazyakamAM chele savA vosirAmi kAryotsargamAM paNa jaur vosirAmi. samatAbhAva, guru vinaya ke kAyAne utsarga. mahattva konuM magi vosirAmanuM, mATe ja kahyuM AtmahatyA vinA zarIra tyAre,
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ (28) kAryotsarga-tasauttarI - pApanA bIjane bALI nAkhe caraNAIyArANaM jahakammaM vaNa tigiccha ruveNaM paDikkamaNA suddhANaM sohI taha kAussaggeNaM zrIcaziraNa panAmAM jaNAve ke pratikramaNa vaDe zuddha nahIM thayelA cAritranA atiyAnI traNa cikitsArUpa kAryotsarga vaDe yathAkrame zuddhi thAya che. Atmazuddhi mATenA sarva upAmAM kAryotsarganuM sthAna zreSTha che. kAraNa ke te duSita AtmAnuM zodhana kare che. prazasta adhyavasAyanI vRddhi kare che. ane saMpurNa zuddhi pUrvaka karAtA kAtsargathI sarva duHmAMthI sadAne mATe mukti maLe che. - cha AvazayakamAM paNa pAMcamuM Avazyaka darzAvyu kAyotsarga. paNa kAyotsarga eTale zuM ? kaccha varasa kAyAne tyAga eTale kAtsarga. paNa A sAmAnya artha te mRtyu ne sUcaka che. ke je saMgata artha nathI. ahIM #ArA zabdathI mAtra sthala ke audArika zarIra samajavAnuM nathI. paNa tenA vaDe thate amuka vyApAra ke zarIra paratvenuM mamatva e artha le te ja ucita che. temaja 34 ne artha mAtra parityAga na letAM "ceSTA paratvene parityAga" ema levo. sAMpradAyika artha mujaba te sthAna-mauna ane dhyAna pUrvaka malina adhyavasAyanuM visarjana karavuM eja kAyotsarga kahevAya che. ziyALAnI kaDakaDatI ThaMDI hatI madhyarAtri pachIne samaya ane hADa gALI nAkhe te pavana phUMkAI rahyo hate. tevA samaye saMta hajharatanI kuTIra tarapha eka phakIra jaI rahyo hate. phakIrane thayuM ThaMDIthI bacavA mATe saMta hajharatanI jhuMpaDI ja sArI che. jayAM kuTIranA bAraNu pAse jaIne DokIyuM karyuM te aMdara saMta hajharata ughADe zarIre beThela hatA. phakIrane khUbaja Azcarya thayuM eTale saMta hajharatane pUchayuM ke ATalI ThaMDImAM tame kapaDAM paheratA nathI ?
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27ra abhinava upadeza prAsAda saMta hajharata kahe bhAI ! tenuM eka kAraNa che, duHkhI janene joIne mAruM hRdaya dravI uThe che, mane thAya che ke huM duHkhI mANasane vo ApuM anAja ApuM paNa huM rahyo nirdhana. eTale lokone kazuM ApI zakatA nathI. tethI kone thatI pIDAne anubhava karI rahyo chuM vastranA abhAve lekene ughADe zarIre zI vItatI haze tene khyAla maLe te mATe ThaMDImAM huM paNa ughADe zarIre besu chuM. chAyorasa ne artha paNa zuM karyo? kAyA pratyenA mamatvane tyAga kare. ahIM saMta hajharata dvArA ughADe zarIre besavuM te te mAtra eka bhAga thaya. paNa samagra kAyotsargane mULabhUta hetu zuM kahyo? gharamA yamudrAmAM pratikramaNamAM zuddha nahIM thayelA aticAronI zuddhi. eTale ja sUtranI zarUAtamAM zabda muko tAsa tenuM" IriyAvahI sUtra thakI pratikramaNa karyA bAda athavA IcchAmi ThAmi kAussagga sUtra belI aticAranI AcanA karyA bAda-ta (tenI) vizeSa zuddhi karavA mATe, zAstrokta prAyazcita karavA mATe, zalyAnA nivAraNa karavA mATe kAryotsarga karavAnuM vidhAna mukayuM. tarasa uttarI sUtrane bIjo bhAga cAra rana mAM samAvAya che. uttarI-pAyacchitta-visohi-vizallI uttarI rAja eTale aticArAdinI punaH saMskAra karavA pUrvaka vizeSa zuddhi karavI. Avazyaka niryuktinI 1507 mI gAthAmAM uttaro ja nA arthane spaSTa karatA jaNAve che ke jema gADuM-paiDuM-ghara vagere tuTI jatAM tenuM punaH saMskaraNa-samArakAma karavAmAM Ave che, tema mUlaguNa-uttaraguNa eTaleke vrata saMbaMdhi thayela khaMDaNavirAdhanAnuM uttarakaraNa karAya che. gifchatta 2 prAya: ghaNuM karIne-ane-fpatta eTale mana ghaNuM karIne manane malina bhAvamAMthI zodhanArI kriyA te pArijI. Avazyaka niryuktimAM nI vyAkhyA jaNAvI pApaM chidai jamhA pAyacchittaM tu bhannai jamhA pAeNavA vi citta visohai teNa pacchitta jethI pApane cheda kare che tethI te prAyazcita kahevAya che. athavA prAya cittanuM vizedhana kare che mATe (cha) prAyazcita kahevAya che. A rIte prAyazcita dvArA uttarIkaraNa thAya che. jinezvara paramAtmAe judAjudA
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApanA bIjane bALI nAkhe 273 dazaprakAranA prAyazcita kahyA che temAM kAyotsarga prAyazcita atre levAnuM che. paNa prAyazcita (pApa-cheda) kaI rIte karavAnuM ? keTalAMka kahe che ke tamArAthI kaIka pApa thaI gayuM hoya te tenA nivAraNa mATe kAMIka zubha karma-kArya karo jethI puNya vadhI jAya ane te rIte pApa-punyanA pahelA sarakhAM thaI jAya. te mATe teo kahe che ke annadAna-vastudAna-vidyAdAna-auSadhadAna tathA bIjI paropakArI pravRtti karo. bIjA keTalAMkanuM mAnavuM che ke pApanI zuddhi prAyazcita vaDe thAya che. paNa prAyazcita mATe yajJayAgAdi, brahmabhojana, caMDIpATha, devapUjA vagere prakAre anuSThAna karo. keTalAMka pApazuddhi mATe dehadamanane raste cIdhe che. vividha prakAre dehadamana kare jemake sUryanI AtApanA levI, paMcAgni tapa tapa, vRkSanI DALe uMdhe mastake laTakavuM, nagnatva svIkAravuM, DAbhanA agrabhAga upara samAya teTaluM ja ana grahaNa karavuM vagere. keTalAMkanA mate bhAre pApanI zuddhi thatI ja nathI. te mATe te karavata melAvavI joIe athavA agni praveza karIne divya banavuM joIe ke pahADanI TuMkethI paDIne bhairava japa karavA joIe. paNa AmAMnA eke khyAla-mAnyatA ke upAya pApane sarvathA nAza karavAmAM ke prAyazcita karavA mATe noMdhapAtra upayogItA dharAvate nathI. eka sAMje jogIdAsa khumANu berakhAnA pArA pherave che. sUrajane japa karatA karatA manamAM thAya che ke arere! mAru rUpa ATaluM kaDuM ke koI kuMvArI kanyA gharabAra cheDI mArI pAchaLa bhaTakatI thaI jAya ane lAja zarama neve mUkIne mAro ghaDo pakaDI ubhI rahI jAya. havethI tArI lAkhe nIma lau chuM ke kaI paramArInI sAthe amathI ye mITa nahIM mAMDu. eka vakhata ecIta ja jogIdAsa khumANane niyama tuTI gayo. te dI' gAmane pAdara nadI kAMThe sAMjaTANe panihArIo AchA vIraDA karI pANI bharatI tI. rUpALA trAMbALA hAMDA uTakoIne cakacakATa karatA'tA.
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 abhinave upadeza prAsAda namaNu meDhA vALI bena-dIkarIyuM ne mAthe jAte pragaTAvate sUraja DhaLI rahyo che. A rUDo dekhAva jotAM jogIdAsane nImanuM esANa cukAI gayuM. pitAnA gharanI AI-dIkarIe yAda AvI gayA. bacArA I e Ama nadI kAMThe besI kalela karatA hoya.. ne jogIdAsanI najara emane ema rahI gaI. rAte yADha AvyuM ke nIma bhaMgAI gayo che. AMkhamAM maracAnA bhUkAnuM bhAraNa karyuM. mAthe pATA bAMdhyA ne poDhI gayA. prabhAte uThayA tyAre A phUlIne daDA thaI gayelI. bhAIe pUche che are jogIdAsa A ze kepa che ? jogIdAsa bolyA kAMI nahIM bhA. A te jarA AkhyuMnuM viSa utArI nAkhyuM. AnuM nAma prAyazcita. prAya: citta-cittanuM vizedhana. prAyazcita te ja kahevAya je AtmAnI zuddhi karanAruM hoya-jenA dvArA thatI pravRtti kAyA-vANa-mananI duSTatAne ghaTADanArI hoya. je kriyA ke anuSThAna citta athavA AtmAne zodhe nahIM arthAt pavitra banAve nahIM te prAyazcita ne artha che? gAye ghAsa khAya ke brAhmaNe mIThuM bhejana jame teTalA mAtrathI AtmAnI zuddhi thatI nathI. prAyazcitamAM te AlecanA-pratikramaNakAyotsarga Adine mukhya sthAna apAyuM che. prAyazo yA citta jIvaM zodhayati karma malinaM tat prAyazcittam dhA karIne karma vaDe malina thayelA citta eTale jIvane zodhe (pavItra kare) te prAyazcita kahevAya. prAyazcitane saMskRtamAM viqfgvata kahe che. HTT: fcha pApane chedana karanArI kriyA. te mATe ahIM kAryotsarganI vAta mukI kema ke daza prakAranA prAyazcitamAM kAryotsarga paNa eka prAyazcita ja che. pApanA bIjane bALI nAkhavA mATe kAryotsarga sAdhana batAvyuM, tenuM pramANa darzAvatA lakhyuM ri 34mA janavImullA-IriyAvahI nimitte karavAnAM kAussagnanuM pramANa (25) pacIsa uzravAsa kahyuM. paNa uzvAsa eTale zuM? vArasAmAM sArA eka padane eka zvAsecchavAsa gaNave. keTalAMka
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApanA bIjane bALI nAkhe 275 pUche paNa che kAussagnamAM legassa adhuro kema gaNavAne? caMdesa nimmalayara ke sAgara vara gaMbhIrAe aTakavAnuM kema ? tene javAba ja A zvAsocchavAsanuM pramANa che. eka pade eka zvAsocchavAsa ga. eTale legassanI cha gAthA sudhI pratyekanA cAracAra pada lekhe 24 zvAsozvAsa thayA ane caMdesu nimmalayarA e 25 mo zvAsepzavAsa thayo. jyAM ra7 zvAsocchavAsa pramANa hoya tyAM sAgaravara gaMbhIra sudhInA be pada vadhAre bolavA. kAussagnamAM zvAse tAlabaddha cAlavA joIe, zvAsamAM sAmya AvatA ArogyanuM sAmya pragaTa thaze ane cittavRttimAM paNa sAmya Avaze. vaLI lAbhanI daSTie paNa kahyuM che ke eka zvAsocchavAsamAM (kAyetsargamAM) 2 lAkha 45 hajAra 408 49 palyopama eTaluM devagatinuM AyuSya baMdhAya che. AkhA eka navakAranA ATha dhArachuvAsamAM 19 lAkha 63 hajAra 267 palyopamanuM ane legasanA 25 zvAsocchuvAsamAM 61 lAkha 35 hajAra 210 palyopama eTaluM devagatinuM AyuSya baMdhAya che. prazna :- vArSika pratikraNamAM 1008 zvAse ravAsa pramANa kAryosaga kahyo te kaI rIte samaja? samAdhAna - cAlIsa legassane kAusagna kare che. pratyeka caMdesu nimmalayarA sudhI gaNo te 25 zvAseGgavAsa thaze. eTale 25 ne 40 vaDe guNatAM 1000 thayA. adhika eka navakAra gaNavAne hoya che te ATha zvAsocchavAsa pramANa hevAthI thayA 1008. kAryotsarganuM bIjuM pramANa che abhibhAva rU5. jemAM amuka abhigraha sudhI kAyotsarga karAya che. caMdrAvasa rAjA parama dharmaniSTha rAjavI che. caturdazIne divase pitAnA mahelamAM kAsage rahyA che. manamAM abhigraha karyo ke jyAM sudhI A dI baLe tyAM sudhI mAre (teTaluM pramANa) kAyotsargana pAre. - rAjAnI bhaktivaMta dAsIe svAmIne ubhelA joI vicAryuM ke aMdhAru thavA devuM nahIM. tethI teNe vAraMvAra AvIne dIvAmAM tela purI jAya che. jethI keme karIne dI na bujhAya. rAtrIe cAre prahara sudhI A rIte dIvo cAlu rahyo ne rAjAe paNa kAryotsargamAM rahIne dharmadhyAna karyuM.
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 abhinava upadeza prAsAda. sUtra ane artha saMbaMdhi vicAraNA karatA, karmanA baMdha ane mokSanA kAraNenI vicAraNuM karatA, gati-AgatinA kAraNene vicAratA, ane e rIte dharmadhyAna karatA rAjA caMdrAvase gAva niyama juvAsAmi e pATha mujaba kAryotsarga pAryo nahIM. sUryodaya samaye jyAre dIvo bujhAyo tyAre rAjAnA baMne page lehI bharAI gayuM hovAthI parvatanA zikharanI jema tuTIne jamIna para paDayAM. tyAM ne tyAM ja kevaLajJAna pAmI mekSe gayA. pApanA bIjane kAyotsaga vaDe samULaguM bALI nAkhyuM. A kAyotsarga prAyazcita paNa kaI rIte karavAnuM ? te jaNAve ke nisIhI karaNeNaM - vidhi dvArA- cittanA vizeSa zodhana dvArA. te mATe tyavaMdana bhASyamAM lakhela che davva visohi vatthA-iyANa khArAi davva saMjogA bhAva visohi jIvassa niMda garahAi kAraNAo kSAra vagere dravyanA saMgathI vastra vagerenI je vizuddhi thAya che, te dravya vizuddhi kahevAya che. ane jIvanI niMdA-gahadi vaDe je vizuddhi thAya che te bhAva vizuddhi kahevAya che. aticAronI niMdA-gaha karate AtmA ciMtave ke AtmAne aticAra kema lAge che? upaga zunyatA ane cittanI caMcaLatAthI. vRtti caMcaLa kema bane ? Atma svarUpanuM manana ane nididhyAsananA abhAve bahirmukhatA vadhe, te vadhatA padagalika padArthonI prApti vadhI mATe vRttinI caMcaLatA vadhI. tenI vizuddhi mATe he jIva! tuM pharI pharI kAyotsarga thakI Atma svarUpa ciMtava. jinezvara paramAtmAe paNa kAryotsargane savavala vimoravA kahyo che mATe punaH punaH pravRtti dvArA citta vizedhana karavuM. 3ttarI , pAchitta saraLa ane vinoda raNa bAda cothuM ane chelle karaNa kahyuM visaro. ni:zo vratI pATha mujaba zalyathI yukta jIva vratadhArI thaI zakatA nathI. mATe sUkSama ciMtana vaDe zalyane zodhI, mAyAzalyaniyANuM zalya-mithyAtva zalyane dUra karavA vaDe kAryotsarga kare joIe.
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApanA bIjane bALI nAkhe 277 -- --- zalya eTale je khaTake, dhrujAve ke pIDA kare che. jema ke kAMTe, bhAlo, tIra, jhera, traNa vagere. caityavaMdana bhASyamAM visallIkaraNane artha jaNAvatA kahyuM ke AvA kaMTAdi zalyathI rahita thavuM te- dravya vizalya kahevAya. te A bhava puratA tAtkAlika sukhane Ape. ane aticAra zalyathI rahitatA te bhAva vizalya kahevAya. bhAva vaDe zalya rahita thayela AtmA A bhava parabhava baMnemAM sukhI thAya che. jema zarIramAM paDeluM traNa (ghA) temAMthI paru AvatuM hoya tyAre mAtra rU ke vastra vaDe sApha na thaI zake. tene mATe khAsa cikitsA karavI paDe, e ja rIte aticAra nivAraNa mATe haMmeza mAtra prAyazcita na cAle paNa aticAranA prabhavasthAne jevA zalya nivAravA paDe. (1) mAyAzalya je vrata niyamamAM keI daMbha ke mAyAcArane rasthAna hoya te mAyA zalya samajavuM. (2) niyANa zalya - je vrata niyamanuM pAlana dvArA mAtra mikSanI IcchA na hoya te (eTale ke sAMsArika ke padagalika IcchA hoya te) tene niyANa zalya samajavuM. (3) mithyAtva zalya - je vrata niyamanI sarva zreSThatA vize niHzaka (zraddhAvAna) na hoya te te mithyAtva zalya samajavuM. - A traNe zalya mekSamArgamAM aMtarAyabhUta che, ane bhayAraNyamAM bhaTakAvyA kare che. mATe dravyathI ane bhAvathI te zalyonuM nivAraNa karavuM. karNane jainetara pasaMga vAMcelo. karNa eka vakhata vidyA zIkhavA parazurAma pAse gayele, paNa parazurAma kadI kSatrIyane bhaNAve nahIM. tethI karNa brAhmaNarUpa dharI jAya che. parazurAmanI khUbaja vinaya bhakti karatAM bahumAna pUrvaka vidyA grahaNa karato hato. zrI kRSNane khabara paDI. tyAre teNe vicAryuM ke je A karNa vidyAsiddha puruSa thaze te bhaviSyamAM meTI muzkelI sarjaze. mATe tene keIka rasto kADha paDaze. zrI kRSNa bhramaranuM rUpa laI gayAM. tyAM hajI parazurAma sutA che. karNa tene vIMjhaNe vIMjhI rahyo che. parazurAmanI uMghamAM saheja paNa khalela na paDe te mATe purNa bhakti ane sAvadhAnIthI beThe che. te samaye bhramara rUpadhArI zrIkRSNa karNane karaDavA jAya che. karNa eka hAthe bhramarane uDADavA ghaNI mahenata kare che paNa bhramara kemeya uDa nathI karNane kara
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 abhinava upadeza prAsAda DatA karaDatA zarIra paranI cAmaDI kerI khAya che. dhIre dhIre lehInI dhAra vahevA lAge che chatAM kahyuM te kaSTane sahana kare che. rakhene kayAMka parazurAma jAgI jAya nahIM te mATe bhaktinI kacAza vagara kAyAnA utsarga pUrvaka te pIDA sahana kare che. lehInI dhAra AgaLa vadhe che. garama lehIne sparza thatAM parazurAma jAgI jAya che ane karNane pUche che ke A zuM ? kaNe jaNAvyuM ke ApanI nIdrAmAM khalela na pahoMce te mATe meM A pIDA sahana karI paNa lehI vahI gayuM te khyAla na rahyo. tarataja parazurAma trADa pADI gayA, sAcuM bola! tuM che keNu? tyAre kaNe paNa bItA bItA sAce javAba Apyo-huM kSatrIya chuM. parazurAma bolyA, cAlyA jA. A vidyA tane have khare samaye kAma nahIM Ave. ahI kaNe kAyAne utsarga jarUra karyo paNa te utsarga zalya sahita karelo. kSatrIya hovA chatAM brAhmaNa paNuM jaNAvyuM te mAyA zalya thayuM. paNa pApanA bIjane bALI nAkhavA mATe kAyo tsarga zalyarahita hai joIe. vizajI vAra bAda ja gvAnaM mA nidhAyAM thaI zake. pAvANa kammANa nigdhAyaNaTTAe pAvA HIM -pApa karmonA....rAga dveSa rUpI cIkAzane lIdhe pudgalanI je vargaNA AtmAne lAge che. tene karma kahevAya che. A paikI zubha karmonI vargaNAne punya kahe che. ane azubhakarmo nI vargaNAne pApa kahevAya che. tevA pApa karmonAM niSNAyanaTayANa nidyatana karavA mATe. jei ke puNya karma paNa senAnI beDInI mAphaka AtmA mATe ahitakara ja che tene paNa ghAta karavAne ja hoya che. ghAta karavAnI kriyAne ghAtana kahe che ane AtyaMtika nAza kara te nirdhAtana kahevAya che. pApanuM bIja samULaguM banI jAya pharI pApa utpanna thavA mATe kAraNa na rahe tenuM nAma nirdhAtana. jenuM pratikramaNa karyuM tenA uttarIkaraNa-prAyazcita-vidhi-visalya ane pApanA samUhanA nAza mATe zuM karavAnuM? erfma vAsakSama huM kAyotsargamAM sthira thAuM chuM eTale ke kAyotsarga karu chuM.
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ pApanA bIjane bALI nAkhe 279 kAryotsarganuM mahattva spaSTapaNe pApa karmonuM nirdhAtana che. chatAM tenA mahatvane varNavavA mATe zrI uttarAdhyayana sUtra nA 29 mAM adhyayanamAM bhagavaMtane prazna karatAM bhagavaMta uttara Ape che. vAratA mete ! bIve f bAtharU! he bhagavan! kAtsargathI jIvane zuM prApta thAya che? tyAre bhagavaMte uttara Apyo, he AyuSyamAna ! kAyotsargathI bhUtakALa ane vartamAnakALanA prAyazcita egya aticAronI zuddhi thAya che. e rIte te prAyazcita gya aticAronI zuddhi thatAM te jIva bhAra utArI nAkhelA majUra jevo haLa banIne prazasta adhyavasAyamAM vartate sukhapUrvaka vicare che. paramAtmA che mahAvIra svAmIe paNa kevalajJAna prApti pUrve kAryotsarga ryAnA anekAneka ullekha prApta thAya che. mahAvIra jharIyuM mAM eka sthAne lakhyuM che ke " tyAM keTalAMka divasa vitAvIne bhagavAna haladyuta (harakuM) gAmamAMgayA, tenI bahAra zAkhA-prazAkhA ane pAMdaDAthI gherAyeluM evu ghaTAdAra haridra nAmanuM vRkSa hatuM, tenI nIce bhagavAna kAryotsarge rahyA. eTale ke bhagavAne mAtra upadeza nathI Apyo paNa prathama pite AcaraNamAM mukIne - karmo khapAvIne pachI prarUpaNa karI che. ghAtI karma kSaye upanya kevalajJAna anaMtare para upagAra kare ghaNuM seve suranara saMtare name name vIra jInesisa zrAvakane mATe paNa manaha jisuNunI sajajhAyamAM kahyuM chINa mAvakSayamI 3juttA ho16 vivara. A cha AvazyakamanuM pAMcamuM Avazyaka te kAryotsarga. kAyotsarga karate zrAvaka paNa evI ja bhAvanA bhAve ke kayAre maLaze evuM dhyAna ke je ghAtaka ne cUre karAvI kevaLa jJAna apAve. caMpApurI nagarI mAM jinadAsa nAme zreSThI rahete nAma tevAja gaNa jinezvara ne dAsa banI teoe cIMdhelA rAhe dharmadhyAnamAM AgaLa vadhI rahyo che. eka vakhata kAyotsarga karavA mATe gAma bahAra jaIne eka khaMDera mAM ubhA che. tyAM kAje-mo-sALe karI AtmAne sirAvI daI kAyotsargamAM sthira thaI gayA che.
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 abhinava upadeza prAsAda A samaye jinadAsa zreSThInI pitAnI ja patnI karmayoge kuchada caDI, potAnA priya pAtra evA jAra puruSa sAthe vyabhicAra karavA te paNa gharanI bahAra nIkaLI gaI che. jyAM sadAcAranI sImA para zrAvaka kAryotsargamAM lIna banyA che, tyAMja durAcAranI sImA para beThelI tenI patnI nIrava aMdhakAra mAM nirlajaja kAmaceSTA karavA mATe palaMga laIne ja AvI che. - kAyotsargamAM lIna zrAvakanA eka paga upara palaMgane pAye mukAI gayo. khudanI patnI ne rAtrI no ane premane mada-bane aMdhakAra mAM kazuM dekhAyuM nahIM. teNInI vyabhicAra lIlA cAlu thaI. upAsakanA paga upara satata bhAranA dabANathI zArIrika vedanA te asahya hatIja uparAMta najara sAme pitAnI patnInA caritranI manovedanA keTalI bhayaMkara haze ? chatAM pApanA bIjane bALI nAkhavA TANeNaM meNuM jhANeNuM pUrvaka apAyuM sirAmi karI kAryotsargamAM ubhelA zramaNe pAsaka jina dAsa kazo ja vikSebha pAmyA vinA dharmadhyAnamAM lIna banelA che. vahelI savAra sudhI AvI viDaMbanA sahana karatAM aMte mRtyu pAmI svarga saMcaryo paNa kAyotsarga ne choDI nahIM. kAyotsarga karavAthI dehanI jaDatA dUra thAya che, buddhi zuddha bane che, sukha duHkha sahevAnI zaktine vikAsa thAya che, sUkSama ciMtana thAya che ane chelle zubha dhyAna mAM AgaLa vadhatAM mekSa prApti thAya che. mATe zrAvakee pAvA- nipAnaThAI nA dhyeyane najara samakSa rAkhI kAyotsarga Avazyaka mAM udyamavaMta rahevuM.
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ (29) kAyotsarga-a nastha - sadA maganamAM rahevuM vAsI caMdaNa kappo jo maraNaM jIvie ya samamaNNo deheya apaDibaddho kAussaggo havai tassa zarIrane koI vAMsaDAthI chede ke tenA para caMdananuM vilepana kare. athavA jIvana Take ke tene jaldI aMta Ave chatAM je deha bhAvanAthI kharaDAya nahIM ane manane barAbara samabhAvamAM rAkhe tene kAryotsarga thAya che. A leka kAyotsarganA hAI ne spaSTa kare che. jyAre AtmA samabhAvanI sthitithI vAsIta thaye heya ane anukULa-pratikULa upasargomAM paNa dehabhAvanA choDI daIne sthiratA dhAraNa karI zake tene kAussaga kahevAya che. kAryotsarga karate jIvAtmA manamAM satata ciMtavana karate hoya ke kayAre e divasa Avaze jyAre huM paNa bAhubalIjI vagere mahAmunionI mAphaka acala aDela banIne kAryotsargamAM sthira thaIza. ekAMta ane nirjana bhUmimAM ubhelA mArA zarIra sAthe ghasAIne pazuo nizcala rIte besaze, pakSIo tyAM vizrAma leze. dharma dhyAnamAM sthira thayela e huM kayAre zukala dhyAnanI dhArA prApta karIza. vilAyata khAM bhAratanA eka mahAna sItAra vAdaka thaI gayA. temanA bacapaNamAM banela eka prasaMga che. vilAyatakhAMnA pitA eka vikhyAta saMgItakAra hatA. paNa temanI mAtra ATha-nava varSanI uMmaramAMja pitAjInuM mRtyu thaI gayeluM. tenI mAtAe vilAyatakhAMne pitAnI jarApaNa khoTa sAlavA na dIdhI. putranA ucheramAM potAnI zaktine kAme lagADI. sArI saMgItajJA evI mAtA kalakattAnA zIyALAnI ThaMDI rAtemAM paNa pitAnA putrane besADI sitAranA riyAjhamAM tallIna banI jatI. putrane paNa sitAravAdananuM niyamita zikSaNa Ape. eka vakhata kamare baMdha karI mAtAjI sitAra tAlIma ApI rahyA che. putre pharIyAda karI mA mane ThaMDI lAge che, je kevI kAtila ThaMDI che.
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda mAruM AkhuM zarIra DuMgarAI jAya che. mAtAe putranI pharIyAda sAMbhaLIne zarIra para vIMTALelI zAla paNa utArI nAkhI. pachI vilAyatakhAM- ne kahyuM beTA tuM paNa mArI jema tArI jAtane sitAramAM DUbADI de. sitAra vAdana sivAya kazuM ja nathI evuM vicAra. ATalI tallInatA sitAramAM Avaze pachI tene ThaMDI nahIM lAge. mAnA zabdono jANe jAdu thaI gaye ne, vilAyatakhAMe purI tallInatAthI saMgIta sAdhanA zarU karI. pariNAma e AvyuM ke teo banI gayA eka acchA sItAra vAdaka, jaga prasiddha thayA. A daSTAtamAM tame saMgItane sthAne kAyotsarga zabda mukI vicAro joIe. jema sItAramAM lIna banI vilAyatakhAM pitAnuM dhyeya siddha karI gayA tema tame paNa eka vakhata kAyotsargamAM lIna banI jAo. mAtra kama nirjarAnuM lakSya, pachI juo ke kaI vAMsathI chede athavA caMdanane lepa kare, are ! jIvana TakI rahe ke tene aMta AvI jAya, paNa samabhAvamAM vartate sAdhaka kAsagaMmAMthI kadI calAyamAna nahIM thAya. annatya sUtrapATha vagara kAryotsarga thato nathI. tethI annattha sUtra nuM apara nAma paNa yosa sUtra rAkhyuM che te sUtra cAra bhAgamAM phAyaNanI spaSTatA kare che. kAryotsarga pratIjJA, kAyotsarganuM svarUpa, kAyotsarga samaya ane kAryotsarga AgAra. () jayota pratijJA zuM che? Aya ...bAI vosirAmi huM mArI kAyAne tyAga karuM chuM ke vosirAvuM chuM--paNa kaI rIte- (2) vAyorasa phaT - 1 mo kSAnuM sthAna-manadhyAna vaDe sthIra thaIne. (3) vAvosa samaya :- eka ja sthAne rahIne, vANInA AMdalanone rokI daI eTale ke mauna karI ane zubha dhyAnamAM lIna banI, kAyAne yAne kAyA paratvenA mamatvane tyAga to karyo paNa te karavAnuM kayAM sudhI samayAvadhi jaNAvavA mATenuM pada mukayuM che. nAva rahyuM - tAja jAvaMtA namuvAre parama tAva. jyAM sudhI namo arihaMtANuM belI (arihaMta bhagavaMtane namaskAra karIne) na dhAruM tyAM sudhI, mAre A kAryotsargamAM rahevuM.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ sadA maganamAM rahevuM 283 (4) vAyotsarsa mAgAratasya uttarI ke vaMdaNavattIyA vagere bAda annattha sUtra Ave che. te sUtromAM aMtIma pada le che kAma athavA remi phArasa eTale ke kAussagnamAM sthira thAu chuM. athavA kAussaguM karuM chuM. ahIM kAyotsargano artha te karyo kAyAnI pravRttine tyAga. te zuM saghaLI pravRtti choDI devAnI ? nA. annattha sUtra ne ce hise tenA apavAdo jaNAve che. anAtha - eTale - "ATalI pravRtti sivAya" ema kahI vasatig vagere bAra AgAra (apavAda) jaNAvyA che. (1) ucchavAsa (2) nizvAsa (3) udharasa (4) chIMka (5) bagAsu (6) oDakAra (7) vAchUTa (8) bhramarI (9) pIttanI mUcha (10) sUma aMga saMcAlana-gAtra skUraNa (11) kaphanuM sUma saMcAlana (12) sUkSma daSTi saMcAra ItyAdi... AgAro vaDe " tenAthI mAro kAussagga bhaMga na thAo. rUAra zabdathI zuM levuM ? Avazyaka niryukti gAthA 1516 mAM lakhyuM - agaNio chidIjjava, vohiya kkhobhAi dIha DakkovA AgArehiM abhaggo usaggo evamAIhiM agni phelAte AvIne spaze, ke zarIrane che, cAra ke rAjA AvIne zarIrane aMtarAya kare, sarpadaMza thAya ke te bhaya utpanna thAya te AvA saMjogomAM kAryotsarga bhaMga na thAya. satrata zeTha mauna ekAdazI parvanI ArAdhanA karavA mATe sahakuTuMba pauSadha laIne rahela che. te rAtrie nagaramAM comera bhayaMkara Aga lAgI. agnInI javALAo eka pachI eka gharane saLagAvatI AgaLa vadhI rahI che. agni paNa potAnA vikarALa paMjAne phelAvate suvrata zeThanA ghara sudhI te pahoMcI gayA. chatAM (suvrata) sArA vratane dhAraNa karate athavA vratane sArI rIte dhAraNa karyA che. jeNe te guNa saMpanna nAma vALe suvrata zeTha ane temanuM kuTumba dharma dhyAnamAM sthira che. leke samajAve che, zeTha niyamamAM paNa keIka apavAda chevratamAM paNa AgAra-chUTa hoya - agni phelAte spaze tyAre sthAna cheDatA vratamAM bhaLe na Ave. paNa zeThane thayuM ke mAre have AgAe
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 abhinava upadeza prAsAda sevana paNa zA mATe karavuM ? agni kaMI mArA dharmadhyAna rUpa dhanane bALI zakavAne nathI. ane makAna-dukAna baLaze to te Ameya kayAM sAthe laI javAnA che. mahada Azcarya thayuM. zeThanI havelI AsapAsa badhuM ja baLI gayuM. bhasmIbhUta thaI gayuM. paNa samudranI vacce rahelA dvipanI mAphaka suvrata zeThanA makAnane kaMIja na thayuM. tyAre lekee paNa prazaMsA karI ke ahe zeThanuM dharmapAlana kevuM daDha che. mauna ekAdazInI sajajhAyamAM paNa lakhyuM surata zeTha thI zukra zrAvaka mauna dharI mukha rahI pAvakapura saghaLA parajA ehanuM kaMda na dahIyo AgAre e apavAdo che te vAta kabUla. tenuM sevana karatA vrata bhaMga na thAya chatAM tene daDhatAthI sAmano karavAmAM Ave te kevI suMdara dharma prabhAvanA thaI te khyAlamAM rAkhI kAryotsarga karavo. prazna-namuvAre na pAma pATha mujaba name arihaMtANuM pATha belI game tyAre kAusagga pAre te zo vadhe? vAyoksa pratIjJA te bAra gauraheMtAI ja che. samAdhAna - namuvAre 7 gifma pATha ne artha pahelAM barAbara samajI le. kAyotsarga pramANa mAtra namuvAre puratuM nathI. paNa amuka samaya sudhI kAryotsarga karavAnI pratIjJA che. tethI teTale samaya puro thayA vinA namaskArane pATha belIne pAre te paNa bhaMga ja thavAne. kAryotsargane samaya jaNAvatAM IriyAvahI pratikamaNa mATe 25 zvAsocchavAsa jaNAvyuM. ane ceSTAnA yoge thatA kAussagnanuM uzvAsa pramANa ATha uzvAsathI mAMDIne 25-27-300-500 ane vArSika kAyatsarga 1008 zvAsocchavAsa pramANa sudhI jaNAvela che. devasika pratikramaNamAM be legasTa, eka logassa ane eka legasTa ema kula 100 zvAsI jvAsa pramANa karyuM. rAtri pratikramaNamAM eka + eka legasa ema 50 udhAsa kahyo. pAkSika pratikramaNamAM 1ra legasTa eTale 300 uzvAsa, cAturmAsikamAM ra0 logassa eTale 500 udhAsa e rIte kAtsa pramANe kahyuM. tyAM ATalA pramANa bAda ja namukkAra pATha belI kAryotsarga pAra jaIe. vaLI AgAre te
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ sadA maganamAM rahevuM 285 apavAda darzAvavA mATe che. game tema upayoga karIne kAussagga choDI devAne rAjamArga nathI. kAryotsarganI pratIjJA-svarUpa-samaya ane AgAre te samajI lIdhA paNa annattha sUtra mAM na AvatI hoya tevI eka bAbata che kAussagna karavA mATe ubhA kaI rIte rahevuM. cauraMgula muhapattI ujjue Dabbahattha rayaharaNaM vosaTTha catta deho kAussaggaM karijjAhi Avazyaka niyukti gAthA 1545 mAM lakhyuM putra-cAraAMgaLa (kAusagga karatI vakhate baMne paga sIdhAM ubhA rAkhI AgaLanA bhAgamAM cAra AMgaLa jeTaluM ane ghuTI pAse paganA pAchaLanA bhAgamAM cAra AMgaLathI kaMIka ochuM aMtara rAkhavuM) kutti 3zg... (sIdhA laTakatAM rAkhelA hAthamAM) DAbA hAthamAM muhapattI ane jamaNA hAthamAM raharaNa (caravaLo) rAkhavuM. pachI dehabhAvanA tathA dehane (mamatva ke ceSTAne) saMpUrNa tyAga karavA pUrvaka vAta karo. rAyo pratAjJA mAM vAya.sAmAM vosirAmi kahyuM. mArI kAyAne athavA AtmAne sirAvuM chuM eTale ke tyAga karu chuM. ahIM theDI vicAraNA karavI paDaze. kAyAne tyAga eTale te mRtyu thAya. te pachI pratIjJA kahevA zuM mAMge che? anAdi kALathI zarIra ne ja huM mAnyA karyuM che paNa "huM" eTale AtmA, ane kAyA te parasvarUpa che. te vAta manamAM ThasI javI joIe. pachI magri no artha "AtmAne" te spaSTa thaze. ane A AtmAne deha sAthene mAlikI bhAva ke mamatva choDavuM te vAyorasaT. matalaba ke jayAM sudhI huM kAyotsarga nahIM pAruM tyAM sudhI para svarUpa kAyAne AvatA keIpaNa upasarga ke parISaha huM sahana karIza. huM kAyAne mArI mAnIne sAmane nahIM karuM, temaja kAyAne bacAvavAnI kozIza paNa nahIM karuM. paNa AtmAne ja huM mAnIne tenA hita ke abhyadaya mATenI pravRtti karIza. aMtarmukha rahIza athavA AjanA zIrSaka mujaba "sadA maganamAM rahevuM uktine vaLagI rahIza. gajasukamAla dIkSA na le te mATe mAtA devakIe saMsAranI mAyAmAM lapeTavA ghaNuM prayatna karyA. gharamAM ja rAkhI mukI saMsAranA raMgarAgamAM DabAvavA aneka prayAso karI chevaTe kumarAjAnI prabhAvatI ane sema
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 abhinava upadeza prAsAda zarmA brAhmaNa nI somA nAmanI putrI sAthe vivAha karyo. paNa gajasukumAlanA manamAMthI vairAgya khasato nathI. ekadA neminAtha prabhu sahasAvanamAM samesaryA hatA, mAnavabhavanI durlabhatA samajAvatI dezanA ApI. saMsAranI asAratA ane kSaNa bhaMguratAne bAdha Ape. prabhue jaNAvyuM ke A AtmAnA asaMkhyAtA pradeza che. ane pratyeka pradeze anaMtI karma vargaNuo lAgelI che. A tamANa karmavagaNAno kSaya karyA sivAya AmA zuddha svarUpa pAmIne mekSe ja nathI. gajasukumAla, neminAtha bhagavaMtane pUche che. he prabhu! te karmavargasune kSaya kayAre thAya? prabhu jaNAve ke sAta bhavanI mahenatamAM paNa thAya. pharI gajasukumAla pUche, bhagavan! tenAthI jaladI kara heya te? prabhu bellA traNa bhave paNa kSaya thAya. paNa prabhu tenAthI paNa vahele kSaya kare hoya? prabhu kahe eka bhavamAM paNa karI zakAya, paraMtu dIkSA levI paDe. gajasukumAle dIkSA grahaNa karI. prabhune pahelA ja prazna karyo, bhAgavan! mAre te jaladIthI jaldI badhI karmavargaNa dUra karavI che te mAre zuM karavuM? prabhu kahe te kAussagna kara. prabhunI AjJA laI turaMta zamazAnamAM jaI kAussagnamAM lIna thayA "sadA maganamAM rahevuM? paMkti pakaDI Atama dhyAnamAM lAgI gayA. - tenA semIlanAme zvazura tyAMthI pasAra thatA jue che. are! A te mAre jamAI lAge che, teNe mArI putrInuM jIvana barabAda karI nAkhyuM. te samaye gajasukumAlanuM pUrvanuM karma udayamAM AveluM. gajasuku mAlane jIva aparamA hato ane sAvakA chokarAne khUba bhUkha lAgelI, tyAre garamA garama roTalo mAthe mukI dIdhela. aparamAne chava banyo gajasukumAla ane sAvakA chokarAne jIva te somazarmA brAhmaNa. ahIM mazarmA pUrA reSamAM AvIne bhInI mATI lAvyA. gajasukumAlanA tAjA muMDAyelA marataka para mATInI pALa bAMdhI. pAsenI cItAmAMthI dhagadhagatA aMgArA lAvIne mAthA upara bharI dIdhA. aMgArAthI muninuM mAthuM phATavA lAgyuM. khUbaja vedanA thaI paNa samabhAve
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ sadA maganamAM rahevuM 287 sahana karavA lAgyA. zarIrae para che ane AtmA sva che. baLe che e mAtra kAyA che tevuM vicArI Atma svarUpamAM lIna rahyA. mAruM kaMI baLatuM nathI. baLe bIjAnuM aMga pADozInI AgamAM re ApaNe alaga raMga gajasukumAla mahAmunijI zamazAne kAussagna kacurr vosirAmi-Atama dhyAnathI re saMte sadA maganamAM rahevuM e bhAva che. basa pachI te bahirabhiAnuM visarjana karI dIdhuM, aMtarAtmA jAgRta thaye, kevaLajJAna pragaTyuM ane aMtakRta kevalI thayA gajasukumAla. paNa kaI rIte ? apANe sirAmi rU5 kAyotsarga pratIjJAnuM pAlana karavAthI bIje mahatvane vicAraNIya muddo che kAtsarga svarUpa-DALa moNeNaM jhANeNa sthAna vaDe sthira thavuM-mauna vaDe sthira thavuM ane dhyAna vaDe sthira thavuM eTale ke kAyaguNi, vacana gupti, mane gupti pUrvaka kAyosarga kara. ThANe :- zarIrane sthira karo. zAMta paNe sthira ubhA rahetAM ke besatA zArIrika caMcaLatA para ghaNanA ghA paDe che. mana ane vANIne caMcaLa banAvavA zarIramAMthI maLatI vijaLI puravaTho baMdha paDe che. vijaLI puravaThe kheravAtA manarUpI mazIna paNa baMdha paDe che. gautama svAmIe bhagavaMtane pUchayuM. zarIranI sthiratAthI jIvane zo lAbha thAya? bhagavAna kahe "jIva saMvarane prApta kare" arthAt zarIra sthira thatAM karmone AvavAnA dvArA baMdha thAya. A samaye kAyotsarganA 19 doSa TALavA joIe (1) ghaTaka doSa-ghoDAnI peThe paga UMco ke vAMke rAkhavo. (2) latA doSa-vAyu vaDe vela hale tema zarIra halAvavuM. (3) stasmAdi doSa-thAMbhalA vagerene ThIMgaNa daI ubhA rahevuM te. (4) mAla doSa-meLI ke mALane mastaka TekavavuM. (5) ughi doSa-gADAnI ughAnI mAphaka paganA aMguThA tathA pAnI meLavIne ubhA rahevuM te.
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda (6) nigaDa dASa- eDI vaDe bAMdhelA nigaDhamAM nAkhelA paganI mAphaka paheALA paga rAkhavA. (7) zakharI doSa nagna bhIlaDInI jema guhya sthAne hAtha rAkhavA. (8) khaliNa doSa- gheADAnA cAkaDA peThe roharaNa-caravaLA yukta 288 hAtha rAkhavA. (9) vadhu doSa- navapariNIta strI peThe nIcuM mAthu` rAkhavu.. (10) lakheAttara doSa- nAbhIthI upara ane DhI caNathI nIce evu* lAMkhu vastra rAkhavuM. (11) stana doSa--srInI peThe hRdaya DhAMkelu` rAkhavu. (12) sa'yatI dASa-- sAdhvInI jema ane khabhA DhAMkavA. (13) bhrua'gulI doSa-- gaNatarI mATe AMgaLA halAvavA. (14) vAyasa doSa-- kAgaDA mAphaka DALA halAvavA. (15) kapirtya doSa-- paherelA vastrA malina thaze tevA sAthe geApavavA. bhAva (16) zirakampa doSa mAthuM dhuNAvavuM te. (17) mUka doSa-- su'gAnI jema huM huM karavuM. (18) madirA doSa~~ dArUDIyAnI jema khelamAla karavuM', (19) prekSya doSa- vAMdarAnI mAphaka AsapAsa joyA kare. AvA DhASAne TALIne yAtsaga karavA. arjuna mAlI, rAjanA cha puruSa ane eka strInA hatyArA. satata cha mAsamAM 1200 karatA paNa vadhu mANase mAryo. dIkSA lai rAjagRhI nagarI pAseja kAussaggamAM rahyo. tyAMnA prajAjanAe upasargo karavAmAM kaMi khAkI nahAtu rAkhyuM - chatAM arjunamAlI nathI paga halAvatA phe nathI zarIra dhrujAvatA, nathI najara pheravatA ke nathI mAthuM dhuNAvatA. acala maDAla banI kAryAtsaga mAM rahelA tee pAmyA kevalajJAna. mANeNuM :- kAyAtsaga nu' khIjuM caraNa che mauna, mauna vize ApaNI oLakha adhurI che. eka mANasa mu'gA che. janmathI ja kheAlatA nathI. te zu' tene tame maunanA sAdhaka gaNaze ? uMghamAM ApaNe khelatA nathI teA zu' maunanI sAdhanA kahevAya ? vALu nirAdhanAnena maunam . mauna eTale vANI vyApa2 nA sava thA nirodha. kAryAtsaga daramyAna kAipaNa prakAranA vyavahAra karavAnA
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ sadA maganamAM rahevuM 289 nathI. kemake vANInA prayAga sAthe manane gADha sabaMdha che. mananI sthiratA vinA dhyAna thaI zakatuM nathI. mATe kAyAnI sthiratA pachI. meLeLa dvArA vANInI sthiratA eTale ke mauna atya'ta Avazyaka che. maunamAM pragaTa svarUpe te vANInu prakAzana baMdha karavAnu... ja sAthe vicArAnu visarjana paNa karavAnu che. ( azasta bAkhate ) mana nivicAra ane tyAre mauna pirapUrNa thaze. jhANeNa` :- kAyAtsaga svarUpa nu' trIjuM' caraNu dhyAna. mananA sthirIkaraNa mATe manane zubha vicArothI bhAvita karavuM. anuprekSA bhAvanA nuM ci'tana karavuM... AtmAnA adhyavasAcAnI sthiratA Ave te ja dhyAna kahevAya. ghyAyate- cintyate vavanena rUti vAnam - jenA vaDe vastunuM ciMtana thAya te dhyAna kahevAya che. paNa te sAmAnya artha che. khAsa artha mAM tA cittanI ekAgratA te ja dhyAna che. huM kAryAtsaga daramyAna mArA cittane jyAM tyAM bhaTakavA daiza nahIM. je te vicArA karIza nahI. paNa tene ekAgra banAvI dhyAnamAM joDI rAkhIza. cAgazAstra mAM kalikAla bhagavan zrI hemaca`drAcAya jI jaNAve che huM : tapasvino manaHzuddhi vinA bhUtasya sarvathA dhyAnaM khalu mudhA cakSu viphalasyeva darpaNaH * jema AMkhA vagaranA ne darpaNa nakAmu che, tema mananI zuddhi vagaranA tapasvIne dhyAna nakAmu che. mATe mumukSue mananI zuddhi avazya karI Atama dhyAnathI sadA maganamAM rahevu' sthAna~mauna-dhyAna traNenA sa'yukta AyAsathIja apANuM vAsirAmi karI kAussagga sAdhanA karavI. jo ke annattha sUtra mAM aghyAna vomirAma paTTanA saMbaMdha hrAya sAthe joDelA che.annAvAya. vosirAmi, kAyAnu' mamatva sa'purNa paNe tyajI devAnI kriyA. A deha mAro nathI tevI bhAvanA pUrvaka vartavu.. grIkamAM keAIka gunA badala lazkaranA daza jeTalA padAdhikArIne phrAMsInI sajA pharamAvAi. seAkreTIse e sajA gerakAyadesara ane amAnuSI che tema jaNAvyuM. rAjayanA vaDAe sekreTIsa para zaSe bharAyA.
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 abhinava upadeza prAsAda teoe sekeTIsane viSane hAle pI jaIne mRtyune zaraNe javAnI sajA phaTakArI dIdhI. sekeTIsane te A sajA sAMbhaLI kaMIja na thayuM kemake tene kAyAnI mAyA vaLagI ja na hatI. sekreTIsanA eka ziSya pUchayuM ke gurujI Apane mRtyunI jarAye bIka nathI lAgatI? sekeTIsa kahe mRtyunI bIka zuM? te keI amaMgaLa ghaTanA nathI. eka divasa te A kAyAne tyAga karIne javAnuM ja che. AtmA te amara che. te A kheLIyuM chaDI bIjA khALIyAmAM praveza karaze. pachI mAre mRtyunI bIka zenI? ane kharekhara sekreTIse viSano pyAlo pIdhe tyAre jANe kAyAnI keIpaNa prakAranI mamatA ke mAyA na hoya tevI zAMtithI jhera gaTagaTAvI gayA. AvA jIvAtmAne mATe GIT vosirAni ghaNuMja saheluM che. eka vakhata AtmAe kAyA uparane mAlikI bhAva cheDI dIdhe-pachI tene keIpaNa pariSaha ke upasarga calAyamAna karI zaktA nathI. kAyotsarga AvazyakamAM sadA udyamavaMta rahevA mATe ThANeNuM (kAya gupti) meNeNuM (vacana gupti) jhaNeNuM (mane gupti) dhAraNa karI nija savarUpe sadA maganamAM rahevuM. kharekhara dhanya che gajasukumAla-metAraja munivara-sukezala muni Adi mahAtmAone jeo kAyAnA mamatvane choDI, Atama dhyAne lIna banI kAyotsarga AvazyakanI sAdhanAnA patha para cAlatA mekSamahelamAM pravezI pitAnA zreyane pAmanArA banyA.
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ (30) kAtsarga-arihaMta ceIyANuM - yAtrA zradhdhAthI anuprekSA sudhI deha mai jaDDa suhI suha dukkha titikkhayA aNuppehA jhAyai pa suha jhANaM eyaggo kAussaggami Avazyaka niryuktimAM jaNAvyA mujaba kAryotsargamAM ekAgra thavAthI dehanI jaDatA nAza pAme che, matinI zuddhi thAya che, sukha dukha sahana karavAnI zakti Ave che, sUkSma ciMtana karI zake che ane zubha dhyAna dharI zake che. te mATe zrAvake e potAnA nitya kartavya evA kAryotsarga AvazayakamAM udyamavata rahevuM joIe. ahIM kAryotsargane lAbha zuM che te te jaNAvyuM paNa kAyotsarga eTale zuM ? kAyastha : ahIM vAya eTale fmA kaccharila ti jemAM asthi eTale ke hADakA vagerene saMgraha thAya che te kAyA. Avazyaka niryuktimAM vAyanA zarIrama, revo, vaya: 3ya to pAna vagere paryAye kahyA che. ane 3 no artha che tyAM tyAga, vyutsarjanA, viveka ke varjana. Avazyaka TIkA mujaba vyApAravALI kAyAne tyAga te kAyotsarga e artha karyo. saMkSepamAM dehanA mamatvane tyAga te kAryotsarga. paMjAba kesarI mahArAjA raNajitasiMha eka divasa hAthI para besI pharavA nIkaLyA. tyAre mArgamAM keTalAMka chokarAe vRkSa para paththara mArIne phaLa pADI rahyA hatA. acAnaka eka chokarAe phe ke paththara mahArAjA raNajitasiMha para paDayo ane temane thoDI IjA paNa thaI. sainike te chokSane pakaDIne lAvyA mahArAjA pAse. chokarAne zuM sajA karavI te bAbata maMtrIonI salAha letAM AkarI sajA karavA mATe sucavyuM. mahArAje sainikane pUchayuM A chokaro zuM karI rahyo hato ? sainike kahe te jhADa paranA mIThA phaLa pADate ha. - mahArAje sainikone kahyuM, jo vRkSe paththarane mAra sahana karIne paNa mIThAM phaLa Ape ane huM tene sajA karuM te jhADa karatAM paNa
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda 292 napAvaTa gaNAuM. mATe A bhalAbhALA cheAkarAne cheDI do ane sArAmAM sArA mIThA phaLa tene khavaDAveA. tame paNa vRkSanA vicAra karo tA deha mamatvanA tyAganI preraNA maLaze. tene paththara mArA tA phaLa Ape tenI kaiAI niMdA ke praza sA kare te paNa badhAMne chAMyaDA Apaze. Aja vAtane kAyAtsaga sAthe joDI dA eTale TALe' moLa jJAkheLa' karI avALa vosirAmi thaI jaze. paNa kai rIte kAryAtsaga karavAnA ? te mATe ati zevALa sUtranI ci'tavanA karI. (1) remilA3mAM ati ceyALuM sUtra cAra hissAmAM vaheMcAyuM. pratIjJA atha che va huM kAyAtsa karIza." (2) cha nimitto :- vaMtaLavattiyA vagere cha nimitto vAste kAyAtsaga karavAnA. (3) pAMca sAdhane :- saTTAi mehANa vagere pAMca sAdhanA vaDe kAyetsaga karIza. (4) yAmi nAraCa A cha nimitte ane pAMca sAdhanA vaDe kAryAtsaga pravRtti karavAnI. 66 huM kAryAtsaga` karIza '" e pratIjJA ta karI pazu zA mATe karIza ? zradhdhAthI anuprekSA sudhInI yAtrA karavA mATe. acaiAdhyAnA rAjakumAra sukeAzala, mAtA sahadevInA lADakA putra hAvAthI tenA dAMta seAnAthI maDhAvyA che. pitA kIrtidhare to dhama ghASasUrinI dezanAthI pratibAdha pAmI sayama aMgIkAra karyAM. tyAra pachI aceAdhyAnA rAjavI sukAzala pitAnI praza'sAnI eka taka paNa javA detA nathI. rANImAtAne phaDaka pesI gai ke DhIkarA kayAMka khApanI jema sAdhu banI jaze. eka vakhata kIrtidhara muni ayeAdhyA padhAryA. sukeAzala rAjAne khabara na paDe tema vizvAsu nAkarA mAraphate munine khIje sthaLe mAkalAvI dIdhA. paNa sukeAzala rAjAne khabara paDI gaI. teNe mAtAnA A kRtyathI tenI karuNA ciMtavI pitA pAse dIkSA lIdhI. putranA viye
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAtrA zraddhAthI anuprekSA sudhI 293 gathI bhAMgI paDelI mAtAne muni pratye khunnasa ubharAyuM ane marIne vAghaNa thaI sukezala muni te vAghaNa vALA jaMgalamAM AvIne kAyotsargamAM rahelA che, kAussagna te tame paNa karo cho ne? paNa tenA nimitte kyA? vera vrattiyANa-guma variyAI sAra vattiyANa-sAttiyaae- bohilAbha vattiyAe niruvasagga vttiyaae| (1) vara-vaMdana eTale namaskAra, praNAma, abhivAdana. te be prakAre che. dravyathI mastaka namAvavuM, hAtha joDavA, ghuMTaNIye paDavuM ane bhAvathI sAmA vyaktinI mahattA ane pitAnI laghutAno svIkAra kare. tIrthaMkara paramAtmAne jIva devalokamAMthI cyavane mAtAnA garbhamAM Ave tyAre traNe bhuvanamAM AnaMdanI lahera uThe. divya prakAza utpanna thAya. avadhi jJAna vaDe nirakhate zakrendra atyaMta rAjI thaI be hAtha jeDI maratake aMjalI karI tuSTa mana vaDe namuthaNuM arihaMtANuM bhagavaMtANuM Adi vividha zabdothI prabhunI utkRSTa vaMdanA kare. AvA vaMdanane lAbha A kAyotsargathI mane thAo. (2) gugaLa :- pUjana. pUjA-ArAdhanA ke upAsanA. te paNa be prakAre-dravyathI sugaMdhI cUrNa kezara, barAsa, puSpa vagerethI thAya. bhAvathI vinaya bhakti vaDe pUjA thAya. jyAre tIrthaMkara paramAtmAne janma thAya tyAre samagra vizvamAM AnaMdanuM vAtAvaraNa chavAI jAya che. IMdrAdi deva pitAnA ka5 mUjaba temane meru parvata para laI jAya che. tyAM ranamAthI zIlA para snAtra vaDe jinezvarane abhiSeka karAya che. (juo vRkSad zArita) madhya gane saha sametya snAtra poThe snAtraM vidhAya tat pUjA yAtrA snAtrAdi mhorasavAnara uti chavA AvI pUjA karanAre huM kayAre banuM te nimitte kAyotsargamAM ciMtavanA kare. (3) sIra-sAra - Adara kara, dravyathI satkAra eTale Asana ApavuM, vaMdana karavuM. bharapAna ke vastrAdi ApavA vagere. bhAva satkAra eTale manamAM utkaTa AdarabhAva rAkha te. tIrthaMkara paramAtmA UMcA rAjavaMzI kulomAM janme che, utkRSTa punya prakRtine lIdhe sadA sarvadA dravya ane bhAvathI Adara satkAra pAme che, teo dezanA daIne utare tyAre loko cokhA vaDe prabhune
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 abhinava upadeza prAsAda vadhAve che. ahIM loke eTale cakravatI thI mAMDIne sAmAnya rAjA paryata je dezane sAMbhaLavA AvelA te temaja zrAvaka-nagarajana sarve (zAlI) cokhA vaDe vadhAve che tema samajavuM. zuddha jala vaDe rAMdhelA cekhA, ardhaphUlelA cekhAne ratnanA thALamAM bharI sarva zRMgAra sajI suvAsaNa strInA mastaka para dhAraNa karAve. devatA temAM sugaMdhI dravya nAkhe. aneka prakAranA gIta-vAdya pUrvaka te bali prabhu pAse laI javAmAM Ave, pUrva dvArethI tene samevasaNamAM praveza karAve, bali pAtra Ave tyAre prabhu kSaNavAra dezanA detA virame, cakravatI pramukha zrAvake te bali sAme traNa pradakSiNA Ape, prabhunA caraNa pAse AvI pUrva dizAmAM ubhA rahe. prauDha muSTi vaDe sarva dizAmAM te bali pheMkavA vaDe karIne prabhune vadhAve che. arthe bhAga AkAzamAM devatA grahaNa karI le che, pA bhAga balinA kartA AgevAna le ane zeSa pA bhAga leke jema maLI zake tema laI le che. te baline mAtra eka kaNa mAthe muke te paNa sarva roga zamI jAya che ane cha mAsa sudhI na rega nathI. prabhune thatI (aMgaracanA) vastrAbhUSaNa vaDe paNa satkAra karAya che. A dravya ke bhAva satkArane lAbha mane kayAre male tevuM kAsargamAM ciMtave. (4) samAna :- sanmAna, stuti-stavanA ke guNaktine dravyathI vANu vaDe ane bhAvathI vinaya vaDe thAya. tIrthakara deva saMsAramAM rahyA chatAM bhAvathI temAM levAtA nathI, bhege paNa kama khapAvavA mATe ja bhegave che. chatAM virakata rahe che ane lekAMtika devAnI vinaMtI pUrvaka saMsArane tyAga karI pravajyA grahaNa kare che. tyAre te dIkSA mahotsavanI ujavaNI deve AvIne bhAre sanmAna pUrvaka kare che. AvA utkRSTa sanmAnanuM nimitta mane kayAre maLe tevuM kAryotsarga thakI cIMtave. (pa) bohIlAbha :- bodhilAbha. arhat praNita dharmanI prApti. paralokamAM jinadharmanI prApti te bedhi lAbha. lalita vistarAmAM jaNAvyuM che. jina praNItaM dharmaprApti-bodhilAbho abhidhIyate dIkSA laIne tIrthaMkara paramAtmA darzanAdhi, jJAnadhi ane
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAtrA zraddhAthI apekSA sudhI 295 cAritrAdhi vaDe anukrame zukaladhyAnamAM ArUDha thaIne cAra ghAtI karma kSaya karI kaivalya Rddhine prApta kare che. tethI kAyotsargamAM ciMtava ke je bedhi vaDe paramAtmAne paNa kevalyaRddhi maLI. te bedhi mane paNa prApta thAo. (6) nivamA :- nirupasarga sthiti eTale mekSa. saMsAramAM sauthI moTo upadrava te ja mamaraNa che. janmamaraNa rahitatA te ja mokSa. lalIta vistarAmAM paNa A vyAkhyA lakhI che : nirupasargo mekSiH janmAdhupa sargAbhAvena tIrthaMkara paramAtmA tIrthanI sthApanA karI tIrthaMkara nAmakarmana upabhega kare che. paNa jyAre nirvANa samaya najIka Ave tyAre zailezIkaraNa karI sarva yogone rUMdhI "ayogI kevalI " nAmaka caudamuM guNa sthAna prApta kare che. ane dhanuSamAMthI bANa chUTe tema zarIramAMthI AtmA chUTIne urdhvagati vaDe siddhazilAne prApta karI nirupasarga sthitine pAme che. tevI nirupasarga sthiti eTale ke mekSa mane kyAre maLe tema kAyotsarga karatA ciMtave. sukezala muni paNa AvI divasamAM sthiti mATe kAyotsarga karatA AtmaciMtana karI rahyA che. tyAM mAnavagaMdha suMdhatI vAghaNu Ave che. munine jotAM ja pUrva bhavane roSa uchaLI AvatA vAghaNa vadhu vipharIne sukezala muni para trATake che. potAnA tIkSaNa dAMta ane naharadAra paMjA vaDe munine cIrIne cuMthI nAMkhe che. paNa sukozala muni te kAryatsargamAM mAtra nava vattothANa padane saMbhAratA mokSanuM labhya rAkhI zukala dhyAnamAM lIna banI tyAM ja kevaLajJAna pAmI kSe pahoMcyAM. vAghaNuM zarIra valuriyuMcha sAdhu sukozala sAra kevaLa lahI mugate gayAjI dhana dhana te aNagAra vAghaNanI najara muninA dAMta upara paDIne sonAnA dAMta jotA tene gata bhavanI smRtio ubharAI AvI. mAnuM haiyuM kakaLI uThayuM. manemana pastAvAnI AgamAM sekAvA lAgI. are ! A ja mAre vahAlase putra, jene viyAga na thavA devA tenA pitAthI paNa meM dUra karavA prayatna karelA ane tenA ja maraNamAM huM nimitta banI. vAghaNu pitAnA azrudhathI munine prakSAlana karavA lAgI paNa nirupasarga-bakSa mATe kAussagna karI rahelA muni te muktimAM pahoMcI gayA.
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 abhinava upadeza prAsAda munine navasAvattiyANa e nimitte pAra paDI gayuM paNa kevA sAdhane vaDe pAra paDayuM ? ___saddhAe mehAe dhiie dhAraNAe aNuppehAe zradhA-meghA-vRti-dhAraNu ane anuprekSA vaDe pAMca sAdhanene aMte eka suMdara anusaMdhAna joDI dIdhuM. khUba ja suMdara zabda vaDhanALIvadhatI jatI zraddhA-vadhatI jatI meghA...vagere. AraMbha thaye zraddhAthI anuprekSAnI yAtrAno ane munirAja nirupasarga sthitine layane pAmI gayA. (1) zraddhA eTale ruci, svakIya abhilASA ke cittanI prasannatA. yegazAstranI paNa vRttimAM lakhyuM che ke- zraddhA mithyAtra mohanIyakarma kSayopazama janya udaka prasAdaka maNivat cetasaH prasAdajananI zraddhA e mithyAtva mehanIya karmanA kSapazamathI utpanna thanArI ane udakaprasAda maNanI jema cittane svaccha karanArI che. jema jalakAnta maNa jaLAzayamAM nAkhatA kacarAne dUra kare che, tema zraddhA-saMzayAdi doSarUpa kacarAne dUra karI cittane svaccha kare che. te zraddhA vaDe ( zraddhA rUpI sAdhana vaDe) huM kAyotsarga karuM chuM. eTale ke keInA baLAtkArathI nahIM paNa mArI ja ruci ke citta prasannatAthI kAussagna karuM chuM. zraddhA te mAtA samAna che. game te sthitimAM ArAdhakanuM rakSaNa kare che. dunyavI vyavahAro paNa zraddhA upara ja cAle che. TreInamAM DrAIvaranI zraddhA, plenamAM pAyaleTanI zraddhA, oparezanamAM sarjana para zraddhA, IjekazanamAM DokaTara para zraddhA, bhajanamAM rAMdhanAra ke pIrasanAra para zraddhA ema zraddhA e jIvanane pAye che. zraddhA nathI te badhuM dhuLa samAna che. te dI garAsIyAnA dIkarA mAthe Abha tuTI paDeluM. sAsarethI saMdeze AvyuM ke rUpiyA hajAra rokaDA laI jeTha suda bIje hathevALe paraNavA Avaje. rUpiyA na lAve ke bIjanI trIja thaI te bIjA hAre gagInA pherA pheravI daIzuM. vAMcatA ja jIvAte nisAso melyo. pAMca pAMca varahanI dhULamAM ramatA'tA, tyArathI paMdara paMdara varaha sudhI jenuM dhyAna dharyuM te rAjabA zuM Aje bIjAne jaze? bApanI jAgIra phanA thaI gaI, vArasAmAM
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAtrA zraddhAthI anuprekSA sudhI 27 mAtra eka oraDuM maLyuM, bIju malyu vevazALa. AzA hatI ke nisteja sutA oraDAmAM alabelI garAsaNa AvI junA vAsaNa mAMjaze, rUpALI mAMDachAMDa karaze. mahiyarathI paTAro bharI karIyAvara lAvaze, mA maneya perAmaNI karaze. paNa kAgaLa vAMcatA te mAruM ke maruM thavA mAMDayuM. gaye vANIyAne tyAM, caraNa jhAlIne karagaryo. kAkA Aja lAja rAkhe. mAruM mota bagaDaze ane bAyaDIe jAze. kAkA hajAra rUpiyA mArI jAta vecIne paNa bharI daIza. paNa vANI na pIgaLyo. hAtha jhAlIne rajaputa racyo. jANe rAjabAne kedI hAtha kheMcIne laI jatuM hoya tema lAgyuM, tyAre kAkAe kAgaLa lIdhe bhA! "karo sahI" AmAM amAruM to vaLI je thAya te kharuM. kAgaLa vAMcI rajaputanuM lehI thIjI gayuM. emAM lakheluM ke eka hajAra rUpIyA purA na bharuM tyAM sudhI bAyaDIne mA-bena samajIza. rajapute sahI karI. kAgaLanI nakala lIdhI. rUpIyA hajAra gaNune cAlyo sAsara vATe. rAjabhA beThI beThI bharathAranA sapanAM jue che. garIba kaMthanI cIthare hAla murti ciMtave che. piyarIyAmAM gaThatuM nathI. pitAnA gharanI bhukha haiye jAgI che. - jeTha suda bIjane Abhe udaya thayone sAsare AvI bhara dAyarAmAM kothaLI mukI. tyA mAmA rUpIyA gaNI le. Akho dAyaro samajI gayo. sI phiTakAra daI cAlyA gayA. kanyA kaMpI uThI. nakkI mArA mAvataranuM vera mArI upara vALaze. rajaputANIne velaDAmAM besADI hAlya ghare. ghara te zuM zamazAna ja samajI le. jene lugaDe raja nathI aDI teNe sAvaraNa lIdhI. sunakAra gharane vALyuM. rAte vIMjhaNe vIMjhatA dhaNane thALI jamADI nIce meDhe rajapute jamI lIdhuM. rajaputANI pathArInI pAMgate beThI vATa jue che. garAsIye Avyo talavAra kheMcI rajaputANa vacce dharI pITha pheravIne suI gayo. AvI eka pachI eka rAte vIte che. Akho divasa te ekabIjAnI AMkhamAM amI jhare che. abela prItinI sAta tALIyuM ramAI che. paNa rAta paDatAM vacce talavAra mukAI jAya che. rajaputANInuM haiyuM vIMdhAya che. amIne kaTore jANe hoThe aDIne aTakI jAya che.
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda paNa eka rAte rajaputANIthI na revANuM, bhIMta ne TekA i ubhI che. jANe mINanI AkRti joi leA. ThAkara kahe kema ubhA che ? rajaputANInI AMkhamAMthI AMsu paDI gyA. kema pIyara sAMbhaLyuM. rajaputANI gaLagaLI thaI eTalI uThI. '"bahu thayu' DhAkAra"--hada thaI gai have. piyarIyAnu vera karyAM sudhI vALazA. hu* e rajaputANI chuM AkhuM jIvatara khe'cI kADhIza talavArane aMtare, paNa bheda tA kheAlA ke che zuM? tyA vAMcI aa bheda ? raMga che tArI janetAne DhAkAra. vAMdhA nahIM. e divasa bAda rajaputANIe saubhAgyakaMkaNu sivAya badhA ja dAgInA aMgethI utArI dIdhe. rajaputa kahe zu karu.... Anu ? cukAvu -basa dhIrajanI avidha AvI gaI. bAyaDInA pAlavaDA kheM'cI vrata na cheDAya rajaputANI ! karaja 298 ThAkara utAvaLuM na melA. AmAMthI e gheADI ane babbe joDa pozAka ne be joDa hathIyAranI lAveA. rajaputa joi rahyo. ba'ne gheADesavAra nIkLyA. phAi eLakhI zake tema nathI. bAdazAhanI najara paDI. cAkarI nAMdhANI zikAranI savArImAM jakhamI sAvaje bAdazAha para tarApa mArI. mAtra tasu vAra aMtara hatuM 50-50 rakSakAnI talavAra zaramAtI'tI tyAre rajaputanuM bhAluM vakhatasara sAvajanA DAcAmAM pesI gayuM. te divasathI baMnene bAdazAhanA zayanagRhanI aTArIne paherA sepAye, varaha vItyu' hajI vANIyAnA hajAranA joga thayA nahIM. meghalI rAte varaha varahanA viSega thayA che. vAdaLanI gaDagaDATIthI vIrAMganA kaiI DarI nA'tI. sAvajanI trADathI paNa nA'tI DarI. Aje vIjaLInA kaDAke DarI gaI. varahanA vijoge mehulIye bahekAvI dIdhI. doDIne svAmIne bheTavA gai. tasu aMtara rahetA thaMbhI gaI jANe 50 gAu dUranA vANIye AMcakA mAryAM. Aje kathanA mAM para viyAgI vedanAnu` rUpa-rIbAtu' rUpa joyu.. rajaputANI pAchA Daga daMtI jAya che ne rUpa jotI jAya che. mATA dhaDAkA jevA nisAsA nIkaLI gayA ne mukhamAMthI duGe| sarI paDyo. deza vIjAM piyu' paradezA piyu adhavAre vaiza je dI jAzA dezame (te dI) mAdhava piyu kareza savAra thayuM. begamanA haiyAmAM vAta samAtI nathI. bAdazAhane
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ yAtrA zraddhAthI anuprekSA sudhI kahe parIkSA kare. AmAM eka strI che, bIje puruSa che. bAdazAha kahe dIvAnI na bana, baMnenI AMkhe kevI jhagArA mAre che. rAtre sAMbhaLela duho strI hRdaya sivAya na nIkaLe. belAvyA baMnene. aMdara dudhanI tapelI culA para mukANuM. dudha ubharAvA dIdhuM ne tyAM ja parIkSA thaI gaI aMtaranA baMdhana tuTI gayA che tevI vijegI rajaputANI rahI na zakI. bolI uThI e.....e dudha ubharAya. tarata rajapute paDakhAmAM keNI mArI. tArA bApanuM kayAM ubharAya che. paNa bheda khulI gayo. begamanA khaMDamAM laI gayA banene. garAsaNa nA gAle zaramanA zeraDA paDayA. adabavALIne dIvAla ethe kAyA saMtADI dIdhI. rajapute khAnagI vAta karI. bAdazAhathI vAhavAha pokArAI gaI. bAdazAhe meTe sarapAva Apyo. gADuM bharI belaDuM ravAnA thayuM. vANIyAne hisAba cUkavAyo. dastAvejanA cIrA uDayA ne te rAta vratadhArInA vivAhanI pahelI rAta banI. kathAmAM eka mAtra zraddhA tattva vicAro. vANIyAne rajaputanA balamAM keTalI zraddhA haze? nahIM te zuM rAte jevA javAnuM hatuM ke bhAI-bahena je vyavahAra che ke nahIM. paNa vANIyAne daDha zraddhA hatI rajaputanA vacanamAM prazna - zraddhA tava samajAvyuM temAM tu vastrAbiyona-baLAtkArathI nahIM tema kema lakhyuM? samAdhAna - suri puraMdara zrI haribhadrasUrijI zraddhAdi pAMca sAdhanane samajAvavA pahelAM pAMca ra kAra muke che. kAyotsarga kaI rIte karavo? (1) baLAtkArathI nahIM paNa zraddhAthI. (2) jaDatAthI nahIM paNa (meghA) buddhi pUrvaka. (3) rAgAdinI AkuLatAthI nahIM paNa dhRti vaDe. (4) cittanI zunyatAthI nahIM paNa dhAraNa vaDe. (5) pravRtti mAtrathI nahIM paNa samajaNa-ciMtana ane anuprekSA pUrvaka A rIte pAMca nakArathI pAMca kartavya spaSTa karyA meghA - eTale samajaNa. kAyotsarga mAre mATe karaNIya che-AcaraNIya che. kemake meghA eTale jJAnAvaraNIyanA kSapazamathI pragaTelI buddhi ke je AtmAne guNa vizeSa che te. zraddhA sAthe meghA paNa
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 0 abhinava upadeza prAsAda - - - - - - - - - - - - - - - - - - jarUrI che. kemake zraddhA hoya paNa meghAna hoya te pApa pravRtti thaI paNa jAya. tethI vadhatI jatI zraddhA ane meghA vaDe kAyotsaga kare. kemake suma ane vizada samajaNathI cittane eka prakAranuM samAdhAna prApta thAya che ke je pravRttinI sthiratA mATe ati upagI che. (3) dhRti-dhIraja mananI samAdhIrUpa dhIraja vaDe kAyotsarga kare. AtmasAdhanAnA kaThora mArga mAM anAdikALanA saMskAra sAdhanA yAtrAmAM ADe Ave che. zraddhAthI AraMbhela yAtrA meghAne pAra karyA pachI mArgamAM aTakI jAya che ? tene nivAravA trIjo tabakko mukyo dhRti, dhRti eTale mananuM supraNidhAna-ekAgrapaNuM. jenA vaDe lAbhanA nimittAmAM citta harSAvezamAM AvatuM nathI. hAnine kAraNe zokamAM DUbatuM nathI. paNa dharmamAM susthira rahe che. mIsarane rAjakumArane duzamana rAjA pakaDI gayA. badhAM kedInI jema tene paNa kAmU sAMpAyu. rAjakumAre kahyuM mane gAlIcA banAvatA sArA AvaDe che. te kAma paze te tamane ghaNuM dhana malaze. eka gAlIca banAvyo. rAjAne sArI kiMmata malI. rAjakumAra kahe mArA dezamAM vecaze te hajI vadhu kiMmata malaze. gAlIca mIsara vecAvA gaye. rAjA samajI gayo ke kArIgara mIsarane ja che. gAlIcAnA mAM mAgyA dAma ApyA. keTalAMka samaya pachI rAjakumAre gAlIcAmAM mIsarathI kedakhAna sudhIne nakaze banAva saMdezo lakhI dIdhe rAjAne khabara paDatAMja humale karI rAjakumArane choDAvI gayA. AvI vRti kAyetsargamAM rAkhe te jarUra karmanI kedamAMthI chuTI zakAya. (4) dhAraNa - ahi tenA guNa smaraNa pUrvaka kAussagga karavo. dhAraNuM eTale dayeyanI avismRti, kemake kAyotsarganuM dhyeya bhUlAI jAya te zraddhA-meghA ke dhRtinI yAtrA adhurI rahe. (5) anuprekSA- anuciMtana sthAnAMga TIkAmAM anuprekSAne artha ciMtinikA karyo che, anapekSA eTale tatva-arthanuM anuciMtana athavA bhAvanA bhAvavI te. avaMti sukumAre paNa zraddhAthI anuprekSA sudhInI kAussaga yAtrA AraMbhI Apa meLe dIkSA laI kAussagnamAM ubhA che. pAchalA bhavanI strI zIyALaNI thaI che kodhathI bacakA bharI zarIra vilurI dIdhuM - avaMtIkumAra anuprekSAthI nalInI guma vimAne gayA tame paNa zraddhAthI anapekSA yAtrA AraMbhI vaMdaNa vittiyAdi dhyeyane kAyotsargamAM siddha kare.
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ (31) paccakkhANu-mahatva ~ vIrame te bace paJcakakhANamiNaM seviUNaM bhAveNa jiNa varUdiThaM pattA anaMta jIvA sAsaya sukkhaM lahu mokkhaM Avazyaka TIkA chaThThA adhyayanamAM A leAka dvArA paccakkhANunu mahattva jaNAvatAM kahyuM ke zrI jinezvarAe kahelAM A pratyAkhyAnanuM sevana karIne anaMtA jIvA zAzvata sukhavALA meAkSane zIghra pAmyA che. pratyAkhyAnathI AzravanA rodha thAya che, AzravanA rodha thavAthI tRSNA nAza pAme che, tRSNA rahita paNAthI upazama thAya che, upazamathI kama kSaya thAya che, kakSaya vaDe mAkSa prApta thAya. e rIte pratyAkhyA nanuM parapara phaLa meAkSa che. paNa pratyAkhyAna eTale zuM ? pratyAkhyAnane cAlu bhASAmAM paccakkhANa kahe che. te zabda prati + Ja + thA dhAtu parathI banelA che. ti eTale pratikULa paNe. bA eTale amuka maryAdA pUrvaka. chyA eTale kathana karavu.. amuka maryAdAmAM aviratithI pratikuLa paNe kathana karavu.. ( pratijJA karavI ) te. prasthAsthA tene ar pratyaya lAgatAM anya prayAsthAna. (6 khIjA arthAMmAM kahIe teA mana-vacana-kAyA vaDe ka'ipaNa aniSTa nA jemAM pratiSedha karAya che te pratyAkhyAna. tene niyama, abhigraha, viramaNa, vrata, virati, Azrava-nirAdha, nivRtti evA paryAya nAmAthI oLakhavAmAM Ave che. sAdI bhASAmAM paccakkhANu eTale pApathI aTakavAnI pravRtti ke khAdhA ke vimannu' te. ' bIjA vizvayuddhanA prasaMga che. te samayanA briTIza havAIdaLanA eka vimAna cAlaka nAme " cezAyara " thaI gayA. tenuM kAryAM vimAna cAlakone moMba phUMkavAnI tAlIma ApavAnuM hatuM, cezAyara pAte pazu zatru pradezamAM ekha varSA karatA tyAM vinAza veratA. eka vakhata laDAyaka vimAna laI ne jatAM teNe duzmana pradeza para bahu khUbIthI bhAre kheAMba varSA karI. samagra vistAra bhaDake baLI rahyo hato. lagabhaga zmazAna jevA khanI gayelA. kai keTalAMye mANusA mAtane ghATa utarI gayA. A dRzyathI cezAyaranA AtmA khUba ja kakaLI uThayeA. tenA mukha
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda mAMthI zabdo sarI paDayA, he bhagavan mai' A zu' karyuM? e ja kSaNe manamAM nizcaya karyAM nivRtta thavAnA. vimAna pAchu' vALyu'. abhina`danAnI upekSA karatA sIdheA ja mukhya yuddha kacerIe pahoMcyA. tatkAla hAddA parathI peAtAnuM rAjInAmu` Apyu. pachI peAtAnI tamAma milkate ve'cI dIdhI. maLela rakamamAMthI briTananA anAtha bALakone mATe eka AzrayagRha ubhuM karyuM. tenuM nAma rAkhyuM " cezAyara hAma ". basa A rIte hiM sAthI viramavuM te ja ahiMsAnuM pratyAkhyAna. sAdhakanA aMtaramAMthI nAda uThe ke viramavuM che pachI viramavAnI pravRtti thavAnI ja che. viramavu te ja vrata-paccakkhANu temAM mAtra kArI vAtA na heAya paNa pravRtti hAya, vikalpA na hoya sakalpA hAya, khAdhAne baMdhana na mAnatA hoya paNa mukti mAnatA hoya, tyAM tRSNA na heAya paraMtu tyAga hoya, bhAga na hAya, tyAM cAga hAya. kAraNa ke virame te bace e vAta dRDha thai gai hAya che. 302 zrI bhagavatI sUtranA sAtamA zatakanA bIjA uddezAmAM gautama svAmIjI bhagava'tane prazna kare che. tividde " mate pacavAne vanatte / hai bhagavan paccakkhANa keTalA prakAre hoya? tyAre zrI vIra paramAtmA uttara Aye che goyamA duvihe paccakkhANe pannatte. taM jahA mUlaguNepaccavakhANe ya uttara muLe palALe haiM. huM gautama paccakkhANa be prakAre kahyA che. te pramANe - mUlaguNu paccakkhANa ane uttaraguNu paccakkhANu. zrAvakane mUlaguNa paccakkhANa dezathI hoya te pAMca aNuvrata ane uttaraguNu paccakkhANamAM traNa guNavrata ane cAra zikSAvrata AvyA. 0 pahelu aNuvrata te jANI joine haNavAnI buddhie niraparAdhI sajIvane haNavA nahI. prathama vrata zuM mukayuM ? lahiMsA. hi.sA na karavI te ahiMsA paNa A vAta zAstrakAra maharSi kabUla nathI karatAM. vratanuM nAma che. ahiMsA nirmaLa vrata. hiMsAthI nivRtta thavu tenu nAma ahi'sA. e vAtamAM ku kayAM paDe che? hiMsAnA paccakkhANu karavA te ahi`sA. jo hiMsA na karavI tene ja dharma mAne tA sUkSma nigAdIyA utkRSTamAM utkRSTa dhamI kahevAya. te koinI hiMsA karatA nathI. anatA puddagala parAvartana gayA tA paNa eke jIvanI hiMsA sUkSma nigAdIyAe karI nathI. caudamA guNuThANA vALA paNa hiMsA varjI zakayA nathI. jyAre
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ paccakakhANa-mahatva 303 sukama nigadIyAne keI ciMtA nahIM. chatAM tene keIe hiMya na kahyA. kema ke pApanuM nivartana-pApanA paccakakhANa te ja saMvara che. AkhuM jagata bele che ke "kare te bhagave" athavA "vAve te laNe." paNa jaina darzananI vizeSatA e che ke te jaNAve che. je kare bhale nahIM paNa karavAthI aTake nahIM-virame nahIM te paNa bhagave. pApa na karavuM ? tevI pratIjJA na le ane pratIjJA pUrvaka pApa karatAM aTake nahIM te te pApa na karavA chatAM pApakarma bAMdhe che. - sUkSama ekendriya jIvane daza prANa nathI ane cha paryApti paNa nathI. chatAM hajI rajhaLe che kema? sUma nigadIyAne nathI hiMsA ke nathI juTha, nathI cerI ke nathI strI sevana chatAM aviratine karmabaMdha mATe bacavuM hoya te eka ja sUtra gokhe virame te bace. paccakkhANa e ja pAye che, ane e ja bacavAnA upAya che. 0 bIju mRSAvAda viramaNa vrata -- kanyA, gAya, bhUmi saMbaMdhi jUTha, thApaNa oLavavI, khoTI sAkSI pUravI vagere meTA juTha varjavA. 0 e ja rIte sthUla adatta, sthUla maithuna ke sthUla parigrahathI viramavuM yAne nyAya saMpanna AjIvikA calAvavI, brahmacarya pAlana karavuM ane saMtoSa pUrvaka maryAdita jarUriyAte rAkhI jIvavuM. zrAvakane mATe uttaraguNa paccakakhANamAM traNa guNavrata ane cAra zikSAtrate mukyA. paheluM guNavrata te digU parimANa, jemAM gamanaAgamanane niyaMtrIta karavuM. bIjuM guNavrata bhegapabhoga viramaNa, temAM bhoga ane upabhoganI vastune vaparAza ghaTADa,-roja coda niyama dhArI parimANa nakkI karavuM. prazrana :- cauda niyama kayA? sacitta davva vigai vAhaNa taMbola vattha kusumesu vAhana zayana vilevaNa baMbha dizi nhANa bhattesu pApAzrava be prakAre thAya che. (1) aviramaNa pravRtti rUpa- jema ke bhogapabhoga karo. (2) avirati-nivRttinA niyamanA abhAva rUpa. jema ke 14 niyamamAM bIjo niyama dravya parimANa. tame 20 dravyanI dhAraNa karI pachI 10 dravya vApare te bAkInA 10nI khAdya
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prasAda pravRtti tA karI nathI. chatAM nivRtti paccakkhANa paNa na karyuM hAvAthI tenu pApa cAlu ja rahe che. jema makAnamAM rahe ke na raheA, skuTara-meTara calAvA ke na calAve, naLamAMthI pANI bharI yA na bharI chatAM tamArI te-te vastue para TekSa tA cAlu ja rahevAnA. tema paccakkhANa rUpa pApa vyApAranA tyAga na kara| tyAM sudhI Azrava rUpI TekSa lAgavAnA ja che. khIjA zabdomAM kahIe teA jema makAnanI bArIe khullI hAya tyAre tame icche ke na icche paNa kacaro te aMdara AvavAne ja che. tema Azrava dvArA khullA hAya tA AtmagRhamAM kama kacarA AvavAnA ja che, temAMthI bacavAnA eka mAtra upAya- vime te aceviramavuM te ja paccakkhANu athavA virati. AvA viti dharone indra paNa dandrasabhAmAM bese tyAre praNAma kare che. kAraNa ke teo virati svIkArI zakatA nathI. 304 trIjuM guNavrata bina jarUrI pApA para niyamana lAivu te. jene anaMdaMDa viramaNu vrata kahe che. dauMDa be prakAre che. (1) aMdaMDa (2) ana daDa. AjIvikA mATe Avazyaka hoya ne karavu* paDe te aMda'Da ane binajarUrI pApa te ana i'Da. 0 cAra zikSAvratAmAM sAmAyika, dezAvagAsika, pauSadha ane atithi sa'vibhAga mukayA. A cAre vratA thakI samyak cAritranI zikSA prApta thAya che. mATe tene zikSAtratA kahyA. mULaguNu sa''dhi eka nAnakaDA niyama paNa paraleAkanA phaLane ApanArA thAya che. te sabaMdhe sunada kulaputranuM eka sudara dRSTAMta che. rAjapura nagaramAM sunaMda nAme eka kula putra hatA. teNe pAtAnA mitra jinadAsa zrAvakanA upadeza thakI sAdhu pAse paccakkhANu karyo ke mAMsa khAvu' nahIM. te dezamAM eka vakhata duSkALa paDayA ne dhIre dhIre leAkeA mAMsAhArI thavA lAgyA. suna`danu` kuTumba paNa kSudhAthI pIDAvA lAgyuM. chatAM sunada khIjA leAkAnI jema mAchalA mAravA jatA nathI. eka vakhata sunaMdanA sALAe ati Agraha karyo tethI sunaMda jALa laI sarAvara pALe gayA. traNa divasa sudhI tyAM pANImAM jALa nAkhI. paNa jevA mAchaleA Ave ke te cheADI de. ate te anazana karI mRtyu pAmyA. paNa grahaNu karelA vratane chedacu' nahI'. niyama to prathama
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ virame te bace 305 aNuvrata saMbadhe paNa khUba nAne kahI zakAya te hate. paNa sunaMdane eka vAta samajAI gayelI ke virame te bace. paccakkhANanA prabhAve sunaMda kula putra marIne rAjagRha nagaramAM dAmanaka nAme zreSThI putra thayo. mAtra ATha varSanA thayA tyAM kuTuMbamAM badhAM mRtyu pAmyA. eTale te sAgara datta zeThane tyAM AvI ne rahyo. te arasAmAM kaI sAdhu bhIkSAthe nIkaLelA. sAmudrika zAstranA baLe teo beyA ke A dAmanaka, zeThanA gharane mAlika thaze. zreSThIe A vAta sAMbhaLI eTale cAMDAlene belAvI dAmannakane mArI nAkhavA seM. paNa cAMDAle mAtra eka AMgaLI chedIne te bALakane choDI mu. gokuLanA rakSaka svAmIe tene putra paNe pitAnI pAse rAkhI lIdho. thoDA samaya bAda sAgaradatta zreSThIne khabara paDI ke dAmanaka te hajI jIve che. teNe pharIthI mArI nAkhavA mATe dAmanakane patra ApIne mekalyo. patramAM lakhI dIdhuM ke AvanAra yuvAnane tarata viSa ApI deze. dAmannaDane pUrvabhavanA paccakakhANanuM punya hajI jAgatuM hatuM. te nagara bahAra devamaMdiramAM sute hatA tyAre zeThanI putrI viSA tenA rUpa para mehata banI. tene pAse paDele kAgaLa je temAM viSane badale viSA karI dIdhuM. ghera kuTuMbIjanoe te zeThanI tAtkAlika AjJA samajI dAmannaka ne viSAnA ghaDIyA lagna lIdhA. te dAmannaka samyapha ArAdhana karIne devaloke gayA tyAMthI mahAvidehe mokSamAM jaze. paNa AkhI kathAnuM mULa zuM? paccakakhANa pUrvaka pApane tyAga. mana - sAmAyika kare te samatva dvArA mukti maLe, catavizatithI bodhi prApta karIne mukti maLe, pratikramaNathI Atmazuddhi thakI paNa mukti maLe te pachI paccakakhANanuM prayeAjana zuM? samAdhAna :- cha e Avazyake kiyAphaLanI dRSTie samAna che. chatAM tenA prajane bhinna-bhinna che. sAmAyikanuM mukhya prayojana sAvadya yoganI virati che. cauvisatthaonuM mukhya prayojana ariha tenI upAsanA che. pratikramaNanuM mukhya prajana Atmazedhana che. tema pratyAkhyAnanuM prayojana che saMyama guNa dhAraNuM. 20
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda mULaguNa -uttaraguNa paccakkhANa pUrNAMka dezivarata ane saviratinu grahaNu ja uttama cAritra nirmANa thakI AtmAne meAkSamAM laI jAya che. mATe yAda rAkhA virame te bace'" pratyAkhyAna dvArA sauMyama guNu dhAraNA thakI AtmAne sAdhI ihaleAkaparalAkanA sukhanI prApti karI. prazna :-- AtmAne sayamamAM lAvavA kevI rIte? 306 - tRSNAnA tAra tADavAthI-- Aje tRSNA amaryAda paNe vistaratI jAya che. pAMcaseAvALA hajAranI AzA rAkhe, hajAra vALA lAkhanI, sAyakala vALAne skUTara joie ane skUTara vALAne meTara, sleTavALAne phrIjha tathA pheAna joie che ane phAna vALAne phiyATa, rAjAne mahArAjA thavu' che ane mahArAjAne cakravartI (samrATa). lAbha vadhe tema lAbha vadhe che. mATe tRSNAnA tAra tADI sa'teASamAM sukhane mAne tAja pratyeka vratanA paccakkhANa saraLa bane. jI re mAre lAbha te doSa athAbha pApa sthAnaka navasu kahyuM jI re jI lAbha e te sa` vinAzanu mULa ehathI ki huNe na sukha lahyuM jIre jI aDhAra pApasthAnakAnI sajayamAM navamAM pApasthAnaka lAbha vize pUjya yazA vijayajI mahArAjA pharamAve che ke lAbhanA kAI aMta nathI. sarva vinAzanu` mULa pApanA bApa paNa jo kAi hAya tA te lAbha che. jagatamAM keAIe lAbhathI sukha meLavyuM nathI. uDDayaratnajI e paNa lAbhanI sajajhAyamAM A vAta sukI ke lAbhe gharamelI raNamAM marere" sapatti kamAvA gayelA paradezamAM mare tyAM koI pANI pAnAra paNa malatuM nathI. lAbhanA thAbha na rAkhanAra cakravartI cha khaMDanA dhaNI hatA. chatAM khIjA cha khaMDa sAdhavA jatAM samudramAM DUbI maryAM ne sAtamI narake gayA. mATe tRSNAnA tAra tADAlAbhathI nivartI tA ja virati Ave. vizvanA eka rAjA AnaMda vana thai gayA. nAma tA Ana'da vana paNa jIvanamAM duHkhanA pAra nathI. AkhI jiM'dagI sukhanI
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ vIrame te bace 307 AzAmAM kADhI paNa kayAMya sukha na malyuM. cittamAM sadA tRSNAne vAsa rahetA atRptinI Aga jalatI rahI. sukhanA sAdhananI tRSNAmAM duHkhane dariye khaDo karyo. Akhare kaI jJAnI puruSane vAta karI ke mArI tRSNa sadAya mane dajhADatI rahe che. sukha maLatuM nathI te zuM karavuM ? jJAnI puruSe javAba Apyo are rAjana! pUrNa sukha meLavavAnuM kAma bahu saraLa che. je kaI kharekhara sukhI hoya tevA mANasanuM paheraNa laI Ava. te paheravAthI sukha prApta thaze rAjA AnaMdavardhane cAre bAju sevakene deDAvyA. ghaNI tapAsa bAda eka AnaMdamagna sukhI mANasa maLI Avyo. rAjAnI khuzIne pAra na rahyo. teNe tarata ja tenuM paheraNa maMgAvyuM tyAre khabara paDI ke te sukhIjana paheraNa paheratA ja nathI. sAcA sukhanuM rahasya ja A che. tRSNa ke AzA choDI do. paNa tamArI sthiti kevI thaI gaI che. 20000 rUpIyA naphAnI AzA rAkhI heya ane 15000 rUpiyA na thAya te te naphAne AnaMda mANavAne badale 50 0 0 nI khoTa gaI te ja vAta vAgoLyA karavAnA. paNa "tane 15000 malyA te bhagavane," tevuM tamane keNa kahe ? - tamAre pelA sukhI mANasa jevA banavuM hoya te mAtra eka ja rasta che. tenA jevA tyAgI bano. tRSNAne tAra teDavo hoya te tyAganuM AcaraNa karavuM jarUrI che. jema kuzaLa vAhana cAlaka hoya ane uttama vAhana hoya te paNa vAhana calAvyA vinA te Icchita sthaLe pahoMcI zakAya nahIM, tema cAritrarUpa sa&iyA vinA mAtra jJAnarU5 vAhananuM astitva mekSarUpa Icchita sthaLe pahoMcADatuM nathI. A cAritrarUpa sa&iyA teja pratyAkhyAna. zrAvakanA chatrIsa kartavyomAM kahyuM ke chevIDha sAvalAmI vagutto hoTTa ggva" zrAvake cha AvazyakamAM pratidina udyamavaMta rahevuM. cha Avazyaka te sAmAyikathI pratyAkhyAna yAtrA. paNa ATalI paMkti adhurI che. kema ke manaha jiNANuMnI AraMbha tathA aMtanI paMktinuM anusaMdhAna laIne pratyAkhyAnane saMdarbha samajavA jevuM che.
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 abhinava upadeza prAsAda -pratyAkhyAna eTale virame te bace -e vAta sAcI. paNa AraMbhanuM anusaMdhAna jeDa. manaz for mA-jinezvaranI AjJA mAne. paNa AjJA zuM? mAthava: sarvathA . Azrava sarvathA tyAjya che. pratyAkhyAna paNa pApanA tyAganuM hoya. AzravanuM heya. saMvaranuM nahIM. eka gAmamAM eka bhAIne samajAvyuM ke parigrahanuM pApa zuM ? temaNe dhana rAzine parigraha nakkI karyo. eka lAkha karatAM vadhAre rokaDa rAkhavI nahIM. basa bIje divasathI te bhAI upAzrayamAM ja na Ave. be divasa gayA-cAra divasa gayA are paMdara divasa vItI gayA paNa zrAvaka bhAI dekhAyA ja nahIM. upAzraye bolAvI te zrAvakane pUchayuM ke badhI ArAdhanAe baMdha karI dIdhI ke zuM ? tyAre teNe javAba Apyo, mahArAja sAheba! tame ja bAdhA dIdhI che parigraha parimANanI. have eka lAkha rUpiyA bhegA na thAya te huM bAdhA kevI rIte pALIza? mATe ja samajavAnuM che paccakakhANa Azrava tyAganA hoya. saMvaranA nahIM. saMvara te upAdeya che-AdaraNIya che. pratyAkhyAna kartavya sAthe bIjuM anusaMdhAna joDe aMtIma paMktinuM. manaha jiNANuMmAM chelluM mukyuM nI supuravA. gurunA upadeza pUrvaka A kartavyanuM pAlana karavuM joie. zrAvaka prajJaptimAM paNa kahyuM che ke hi savilako gharma gurUsAkSIe dharma kara. pratyAkhyAnaM yadAcIttana karoti guru sAkSikam , vizeSeNA'tha gRhaNAti dharmo'sau gurU sAkSikam pahelA je pratyAkhyAna karyuM hoya te agara tethI vizeSa paccakakhANa guru sAkSIe karavuM. kema ke dharma guru sAkSIe karavAne kahyo che tethI pariNAmomAM daDhatA Ave che ane jinAjJAnuM pAlana thAya che. have vicArIe pratyAkhyAnane "nitya saMbaMdha"--savArano
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ vIrame te kharca paheAra che. brAhma muhurtamAM pratikramaNanI kriyA Ara'bhAi che. kramazaH pratikramaNa prakriyA AgaLa vadhI rahI che. vaditA sUtra khAda dvAdazAvata vaMdana pachI Ave che, tapa citavaNI kAryAtsaga . che kAyAtsaga paNa tenA sa`ba'dha joDAyA che paccakkhANa sAthe. 309 tapa ci'tavana eTale zu? khAvA pivAnA vicAro khUba karyA, pravRtti paNa ghaNI karI, yAvatA kayAM sudhI ? garbhamAM pravezatA sAthe ja jIva pahelu kAma kare che AhAra paryAptinuM, jyAre tapa ciMtavana zenu karavAnuM che ? - aNuAhAranuM jIvanA mULabhUta svabhAva ahAranA nathI. paNa an-AhAra (aNuAhAra ) te che. paNa te vAta bhUlAi gai che. bhagavAna mahAvIre cha mAsI tapa karyAM. huM jIvatuM karI zakIza ? zakti nathI (ane) pariNAma nathI. kramaza: AgaLa vadhe (vAstavamAM pAchaLa haTe) pAMca mAsa-cAra mAsa-traNa mAsa ae-mAsa tapa ciMtavanA AgaLa vadhatI jAya che zakti nathI-pariNAma nathI--nA uttara paNa AvatA jAya che. e rIte tapa ciMtavana dhArA kadAca mAsakSamaNe aTakI jAya tA zrAvaka turaMta namA ahiMtANuMnA uccAraNa pUrvaka kArya:sa pArI pragaTa legasa melaze.--nahI. te hajI ci'tavanA AgaLa vadhaze ghaTatA ghaTatA jIva prazna karaze hai jIva ! tuM upavAsa karI zakIza ? Ayakhila -nivi-ekAsaNuM...... chelle namukkAra sahiya....... sa tyAM aTakI jaze. zakti che ane pariNAma paNa che. ATalA ci'tavana pachI paNa zrAvake te tapanuM paccakkhANu tA karavAnu` ja rahe che. A rIte prAtaH pratikramaNathI paccakkhANa yAtrAnA Arabha thAya ane sAya* pratikramaNa samaye cAvihAra ke pANahAranA paccakkhANa pUrvaka tenI yAtrA pUrNa thAya. A paccakakhANa yAtrAmAM siriyaka (zrIyaka) ne yAda na karIe te yAtrA adhurI raheze. zaTAla ma`trInA putra ane sthUlabhadranA bhAI
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 abhinava upadeza prAsAda zrIyake rAjyanI ma`trI mudrAnA tyAga karyo. dIkSA grahaNa karI, yakSAyakSAdinA vagere sAta bahenA paNa dIkSAmAM ja che. paryuSaNa parvanA punita divase AvyA. save leAkeA nAnI moTI tapasyA karI rahyA che. bahena yakSA bhAI zriyakamuni pAse AvI melI paryuSaNa parva mAM vizeSa pratyAkhyAnathI ghaNA lAbha thaze. mATe tame peArasI paccakkhANu karo. te sAMbhaLI zrIyaka munie ullAsapUrvaka pArasI paccakkhANu karyuM. pratyAkhyAna samaya pUrNa thavA AvyA tyAre bahena yakSA sAdhvI pharI AvyA. pharI bhAi mahArAjane sADha pArasI karAvI. e rIte pharI pharI Ave che. zrIyaka muni paNa vadhatAM jatAM cittollAsa pUrNAMka purImaDha Adi thI aMte upavAsa sudhI paheAMcyA. te ja rAtrie zrIyaka muni kAladharma pAmyA. yakSA sAdhvIne thayu ke bhAi mahArAjanA mRtyunu` kAraNa huM ja chuM. pAraNuM na karatA zAsana devInI ArAdhanA karI. devI sImaMdhara svAmI pAse gayA. prabhu kahe teo tA tapanA prabhAvathI svage sa'carcyA che. mATe tamane koi ja pApakama lAgyuM' nathI. A che paccakkhANa yAtrA. vinee te bace uktine mAnasapaTa para keAtarI tame paNa paccakkhANa yAtrAmAM joDAi jAe ne cha AvazyakanA pAlanamAM udyamavata banI paramapadane sAdhanArA anA.
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3ra) paccakhANa-bhede - niyamane mahimA paisaddo paDisehe, akkhANaM khAvaNA'bhihANaM vA paDisehassakkhANaM paccakkhANaM nivittI vA vizeSAvazyaka bhASyamAM kahyuM che ke prati zabda niSedha arthamAM ane AkhyAna zabda khyApanA athavA AdarathI kahevAno arthamAM che. tethI pratiSedhanuM AkhyAna te pratyAkhyAna ke nivRtti che. saMkSepamAM pratyAkhyAna eTale parityAga karavAnI pratIjJA ke niyamaje nivRtti, vrata ke viramaNa tarIke oLakhAya che. temAM be bAbata levAnI. aviratine tyAga tathA virati guNa nI dhAraNuM. - paracakakhANamAM vrata ke niyamano mahimA ze che. te jaNAvatA kahyuM ke pratyAkhyAnathI karma AvavAnA dvArA baMdha thAya che, tethI tRSNA ne cheda thAya che, tRSNa chedathI atula upazama pragaTe che, upazama vaDe paccakakhANa zuddha thatAM cAritra dharma nizcayapUrvaka pragaTe che,-janA karmonI nirjarA thAya che, apUrvakaraNa pragaTe che, tethI kevalajJAna thAya che, kevalajJAna thatAM mokSa maLe che AvA paccakakhANanA be bhedo jaNAve (1) dravya paccakakhANa (2) bhAva paracakakhANu jo ke paccakakhANanA bhedo samajatAM pahelA-pacakakhANanA hArdana eTale ke niyamanA mahimAne samaja jarUrI che. eka bharavADaNa kathA sAMbhaLavA gaI. kathA sAMbhaLatA tene bahuja AnaMda AvyA eTale teNIe niyama lIdhe, have dudhamAM pANI nAkhavuM nahIM. lekene bharavADaNanA niyamanI jANa thatAM badhAM rAjIrAjI thaI gayA. vAha ! have te badhAne ragaDAM jevuM dudha maLaze paNa White Water nahIM Ave. thoDA divaso khUbaja sAruM dudha lokone malyuM. pharI eka divasa pANI jevuM dudha zarU thayuM. loke jarA muMjhANA. pUchayuM bharavADaNane kema mAjI dudhamAM A pheraphAra kema thaI gayo? mAjI kahe gagA ! mAre te nIma eTale nIma. huM kaI dADe dUdhamAM pANI nAMkhu? to te mAre nIma tuTe cherA. chokarAo vahelA uThIne
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 abhinava upadeza prAsAda mAjanA AMgaNAmAM najara mAMDIne besI gayA. bharavADaNa bAI AvI dudha dehavA, pahelethI bogheNumAM pANI bharIne. pachI gAyane dehavAnuM zarU karyuM. kema mAjI tame te nIma lIdhe hatA ne? pachI A bheLaseLa kema karo cho ? gagA mAre te dudhamAM pANI na nAkhavA nIma che. pANImAM dudha na nAkhavAno nIma meM kayAM lIdho che? Ama vrata-paccakakhANanA hArdane samajyA vagara khAlI zabdone vaLagI rahIne nIyama na hoya, temAM te ulaTA niyamane mahimA mAryo jAya che. AvA paccakakhANa nA be bheda dravya ane bhAva. aMtaranA u9lA-sa rahita je pratyAkhyAna karAya te dravya pratyAkhyAna, aMtaranA ullAsa pUrvaka je pratyAkhyAna thAya te bhAva pratyAkhyAna. mahattA bhAva pratyAkhyAnanI vizeSa che. kemake te samyapha cAritra25 hevAthI muktinuM sAdhana bane che. tema chatAM dravya pratyAkhyAnanI paNa jarurIyAta svIkArI. kema svIkArI bhAI? kAraNa ke dravya pratyAkhyAna e bhAva pratyAkhyAnanuM sAdhana che, kAraNa che. chokaro Aje lITA tANaze te kAle ekaDAM ghuMTate thavAne ja tyAM chokaro te lITA tANe che ema karI pATI-pena kheMcI le che kharA ? tema Aje dravyathI niyama grahaNa karaze te kAla bhAvathI paNa svIkAraze. peDhAlapura nagaramAM zrIyuta nAme rAjA hatA. tene puSpagula ane pupaculA nAme be saMtAne hatA. yauvana vayane pAmele puSpagula cerIjugAra vagere sAte vyasanamAM ratta thaI gayo. tenI AvI vAMkI cAlane lIdhe lokee tenuM vaMkacUla nAma pADI dIdhuM. lokenI pharIyAdane lIdhe rAjAe tene dezavaTo Apyo. tyAre puSpagula paranA rAgane lIdhe tenI patnI ane bahena baMne sAthe cAlI nIkaLyA. vaMkacUla cAranI pallImAM gaye ane pachI pallIpati banyA. eka vakhata jJAnatuMga nAmaka AcArya pallImAM AvyA. varasAda zarU thaI gaye hate. eTale AcArya mahArAje vaMkacUla pAse vasati nI yAcanA karI. vaMkacUle zarata karI ke mArI hadamAM kaI prakArane upadeza na Ape te tamane huM vasati ApuM. AcArya mahArAje paNa
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ niyamano mahimA 313 - - - - - - - - samaya varte kAMija upadeza na Apyo. zetAnA ja svAdhyAya ane dhyAnamAM cAturmAsa pUrNa karyuM. comAsuM purU thayA bAda vihAramAM vaLAvavA mATe vaMkacUla gayelo che. pallInI hada purI thatAM AcArya mahArAje kahyuM ke vaMkacUla have tArI hada purI thAya che, mATe kaMIka nIyama grahaNa karI pachI pAcho vaLa te sAruM. vaMkacUla janme te saMskArI mANasa hatuM, vivekI hatuM, nIyama mATe taiyAra thayo. be hAtha joDI kahyuM, "mArAthI thaI zake te nIyama Apo." zrAvakane A AcAra che te tame paNa pAchA bhUlatAM nahIM. juo vIraprabhunA stavanamAM paNa charaNa zeThanI bhAvanA vyakta karI che ne? pachI prabhune veLAvA jaizu namI vadIne pAvana thaIzuM karajeDIne sanmukha rahIzuM virati atiraMge varIzuM re mahAvIra prabhu ghera Ave AcArya mahArAja jJAnI che-samaju che. tethI vaMkacUlane megya evA cAra paccakakhANe batAve che. ApaNe mULa vAta che paccakkhANa. te paccakakhANanA daza bhedo darzAve che. (1) anAgata paccakkhANa- tapa karavA mATenA niyata parvo jevA ke paryuSaNa ke enI pUrve ja tapa karI laI, parvomAM bALaglAna-vRddha AdinI vaiyAvacca kare. (2) atikAnta paccakakhANa- parvomAM vaiyAvacca Adi kAraNe tapa na thayA hoya te pachIthI kare. (3) kaTi sahita paccakakhANa-upavAsAdika tapa puro thayA pachI pharIthI tevI ja tapazcaryA karavI. (4) niyatrita pazcakakhANa- pUrve je pratyAkhyAnAdine saMkalpa karyo hoya te rogAdi game te kAraNe ubhA thAya te paNa pure karo. jo ke A paccakakhANa jinakalpI Adi mATe hoya tene hAla vicacheda che. (5) sAgAra paccakakhANa :- AgAra sahita je pratyAkhyAna karavuM hoya te sAgAra paccakakhANa. (6) anAgAra paccakakhANa :- AgA rAkhyA vinA je
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda paccakkhANu karavuM te (vamAna kAle A pratyAkhyAnanA niSedha che.) (7) paramANu kRta paccakakhANu :eka-be vagere dattI, kavaLI ke ghaTanI sakhyAnA niyama karavA te. (8) niravazeSa paccakakhANaH- caturvidha AhAra tathA aNuAhArI tamAku vagere sanA paccakkhANu (9) sa'keta paccakakhANa :- sa'keta eTale nizAnI jevI ke aMguThA (mudrUThImAM aMguThA rAkhIne paccakkhANa pAravuM) muTThisahiya paccakkhANa pracalita che. bIjuM gAMTha (gAMTha khAlIne pAravu), trIjuM veDha (vITI dalIne paccakkhANu karavu) muTThIsahiya' eka ja sa`kRtanA vicAra karo. tame navakArasI ke pArasI paccakkhANa lIdhuM. have sUryodaya bAda mAtra be ghaDImAM namukkAra sahiya' paccakkhANu AvI jAya che ane eka prahara thatAM pArasI paccaphkkhANu AvI jAya. paNa kharekhara paccakkhANa kharAkhara te samaye ja paLAtu' nathI, mADu paNa thAya. tyAre A muTThIsahiyaM paccakkhANu tA mahatvanu' banaze. kemake muTThI sahIya' paccakkhANa pAro nahIM tyAM sudhI cAlu ja che. 314 jyAre paNa vAparavu' hAya tyAre muThThI vALI paccakkhANa pAravu' ane vAparyA pachI pAchA cAre AhAra nA tyAga thaI zake. kahevAya che ke khAtApItAM paNa (25) pacIsa upavAsanA lAbha denAru' A pratyAkhyAna che. tenA karatA paNa A niyamanA mahimA e che ke game tyAre acAnaka mRtyu thAya te cAra AhAranA tyAgamAM javAnu thaze. vaLI khAvA-pIvAnI game tyAre chuTatA che ja. gaTThIsiMhaya' paccakkhANa mATe paNa eka nAnakaDA suMdara prasa`ga Aveche. vAsvAmIjI kSitipura nagaramAM gayA tyAM dArumAMsamAM Asakata evA kuvida vaNakarane upadeza ApatA kahyuM ke bhaNiUNa namukkAraM niccaM vissaraNa vajjiyaM dhannA pArati gaThi sahiyaM gaMThi saha kammagaThivI je dhanya puruSA huuMmezAM maraNa pUrvaka namaskAra bhaNIne gaDhasI paccakUkhANu pAre che, (gAMTha cheDe che) teNe te gAMTha cheADavAnI sAthe kama rUpI gAMTha pazu che!DI nAkhI che tema samajavu', kemake jeo rAtre cAvihAra kare ane divasamAM ekaja vAra
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ niyamane mahimA 315 bhojana letAM gaMThasI paccakakhANa kare te 29 nirjaLa upavAsanuM ane be vakhata bhejana letAM 28 nirjaLa upavAsanuM phaLa pAme che. A rIte vaNakara pratibaMdha pAmyA. teNe gaDrisahiyaM pazaphakhANa levAnuM zarU karyuM. jayAre jyAre dArUnI talapa lAge tyAre tyAre gAMTha cheDIne pIe pharI gAMTha vALI lete. eka vakhata gAMTha avaLI paDI gaI che. keme karI chuTatI nathI ne dArUnuM vyasana paNa joradAra che. dhIre dhIre tenI nase tuTavA lAgI. dhIme dhIme tenuM zarIra kheMcAvA lAgyuM paNa nIyamane vaLagI rahela te zubha dhyAnamAM mRtyu pAmyA, tyAM sudhI paNa nIyamana choDa ane zatrujya giri para kapada yakSa thayo. A che niyamano mahimA pUjya devasUrijI kRta yatidinacanI pa6 mI gAthAmAM paNa lakhyuM ke je AtmAo haMmezAM gaMThisahita paccakakhANanI gAMTha bAMdhe che teo svarga ane mokSanuM sukha pitAnI gAMThe bAMdhe che. tethI kevaLa nIyama dhAraNAnI Teva vikasAvavA paNa saMketa paccakakhANa karavuM Avazyaka che. (10) adA paccakakhANa - samayanI maryAdA vALuM paccakakhANa jene kAlika paccakkhANuM paNa kahe che. jemAM (1) namukkArasahiyaM (2) parisI (3) purImaDha (4) ekAsaNuM (5) ekalaThANuM (6) AyaMbIla (7) upavAsa (8) carima (9) abhigraha (10) vigaI. AvA daza prakAranA paccakkhANenI vAta addhA paccakakhANamAM Ave. temAM mAtra abhigraha paccakakhANa karavA mATe AcArya mahArAja vaMkacUlane jaNAve che. niyamano mahimA tame paNa samajI rAkhe jethI abhigraha paccakakhANa levA mATenI ruci ane priti utpanna thAya. zrI puranagaramAM zrIpati zreSThIne kamala nAme eka putra hatA. devagurunuM darzana paNa na kare. dharma pratye kaI prIti nahIM. pitAne ciMtA thaI. eka vakhata gurumahArAja pAse mokalyA. gurue upadeza ApI samajAvyuM. pachI pUchyuM ke alyA zuM sAMbhaLyuM? kamala kahe mahArAja huM te tamArA kaMThane haDIyA uconIco thato hato te gaNato'te. 108 vakhata thayo. zrAvakee hAMsI karI tene kADhI mukya. bIjI vakhata gurumahArAja pAse mokalyA. zreSThIe pUrva prasaMga gurumahArAjane jaNAvI dIdhela. tethI mahArAjazrIe paNa kamalane sUcanA
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 abhinava upadeza prAsAda ApI ke jo nIcI najare mArI vAta sAMbhaLaje meTala zuM sAMbhaLyu' dharma samajAvI pUchyuM', kamala kahe huM te daramAM jatI-AvatI kIDI gaNutA hatA. te 108 vakhata kharAbara AvI ane gai. phrI zrAvakAe hAMsI karI ravAnA karyo. trIjI vakhata sarvAMnnasUri nAme AcAya tyAM padhAryA. pUnA prasa`geA jANatA heAvAthI teNe kamala sAthe dharmone badale kAmazAstranI vAtA zarU karI. pachI strIo vize, ane evI evI vAtA karI mahinA purA karyA. vihAra vakhate kamalane pUchyu. khela kevI majA AvI ? kamala kahe bahu majA AvI ghaNuM jANavA maLyu. sajJa sUrijI kahe have tuM eka niyama le, kamale mazkarI karI. mAre tA ghaNA niyama che, jemake mArI IcchAthI maravuM nahIM, pakavAnamAM naLIyA ke iMTa khAvA nahI, sIemAM cAMDAlanI srI sAthe viSaya sevana karavu' nahI'. AcArya mahArAja melyA AvI mazkarI guru mA'rAja sAthe hoya ? kamala zaramANeA, ema karo mahArAja sAheba mArI sAme kuMbhAra rahe che tenA mAthAnI TAla jeyA sivAya mAre khAvuM-pIvu. nahIM. guru mahArAje lAbha joi nIyama ApyA. leAkalA kamala paNa te nIyama kharAbara pALe che. lagabhaga eka vakhata kAmavazAt kamala bahAra gayeleA. AvatA madhyAhna thai gayA. ghera AvatA nIyama yAda AvyA. paNa ku bhAra te mATI levA gayelA. te paNa paheAMce taLAvane kinAre ne kuMbhAranI TAla dekhAtA tenAthI be-traNa vakhata khelAi gayu. joi lIdhI-joi lIdhI. kamala teA TAlanA vicAramAM hatA, paNa kuMbhAra samajye ke cheApharAe seAnA maheAra joI lIdhI che. kuMbhAra kahe alyA khumA na pADa, aDadhI tArI ne aDadhI mArI. jA koine kahetA nahI. kamalane thayu` ke mazkarImAM lIdhela nIyama paNa ATale phaLyA te zraddhA pUrNAMka--bhAvathI grahaNa karela pratyAkhyAna keTaluM" phaLadAyI bane ! tyAre teNe samyakatvamUla khAravratA aMgIkAra karyAM. ArAdhanA svagesa carcA. kI va...kacUlanA manamAM paNa thayuM ke cAle! have AcAya mahArAja kahe te nIyama grahaNa karI levA. mahArAjazrIe tene mAtra cAra paccak
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ niyamane mahimA 317 khANa karavA jaNAvyuM (1) ajANyA phaLa khAvA nahIM (2) kaI paNa upara prahAra karatA pahelAM sAta DagalAM pAchA haThavuM (3) rAjarANI sAthe saMga na karo (4) kAgaDAnuM mAMsa khAvuM nahIM. vaMkacUlane thayuM ke cAle A nIyame te sAmAnya che. mAMsamAM mAtra kAgaDAnuM mAMsa ja baMdha che, parastrIgamanamAM paNa mAtra rAjarANI ja cheDavAnI che, hiMsAnI paNa manAI nathI kevaLa sAta DagalAM pAchAM pharavAnuM che. mATe AmAM kayAMya muzkelI nathI. eka vakhata vaMkacUla kayAMyathI dhADa pADIne pAchA pharatA mArga bhUlya. traNa divasanI lAMghaNuM thaI. temanA sAthI coroe manahara phaLa dIThA eTale thayuM ke cAle phaLa khAIne bhUkha bhAMgIe. vaMkacUlane AcArya mahArAje Apela paccakakhANu yAda AvyuM. eTale phaLa kayAM che te nAma pUchayuM. paNa koIneya khabara nathI. vakacUla kahe mAra ajANyA phaLa na khAvAne nIyama che. je sAthIoe phaLa khAdhAM te badhAM ja mRtyu pAmyA. tyAre vAMkacUle manemana guru mahArAjane AbhAra mAnyuM ke sAruM thayuM meM nIyama lIdho nahIM te Aje mAruM paNa mata thAta. A che nIyamano mahimA. tame paNa guru sAkSIe ja navakArazI le che ne? ke pachI "svayaM saMbuddhANuM." A paccakakhANa kaI rIte thAya? cAre AhAranA tyAga pUrvaka. rAtrIe karela cauvihAra paccakakhANane aMte, kAMThe pahoMcIne tarI javA barAbara A paccakakhANa che. sUryodaya pachI 48 miniTe paccakakhANa paLAya che. nArakane jIva 100 varSe akAma nirjarA pUrvaka je karma khapAve teTalA karmo navakArazI karanAra mAtra eka vakhatanA namukkAra sahiyaM paccakakhANathI khapAve. praznana - A paracakakhANamAM te mAtra navakAra gaNavAnuM vidhAna che. pachI tene saMketa paccakakhANa kema na kahyuM? samAdhAna - A prazna barAbara nathI. kema ke namuvera sAthe je hiro zabda che te muhurta pramANu kALanuM vizeSaNa che. vizeSaNathI vizeSyane baMdha thatuM hovAthI muhUrta pramANukALa eTale be ghaDI lIdhI. tethI te addhA paracakakhANa ja kahevAya. saMketa paccakkhANa nahIM. pratipraznana - ahIM muhartA zabda kyAM lakhe che.
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 abhinava upadeza prAsAda samAdhAna :- kALa paccakhANamAM zarUAta te parisIthI thAya che. tethI nAnuM (vaheluM) paccakkhANuM muhUrta pramANa ja gaNAya mATe navakArazInI muhUrta pramANa gaNanA karI. AvI navakArazI karanAre jIva pUrve kahyA mujaba nArakIne jIva 10 0 varSe akAma nirjarAthI jeTalA karmo khapAve teTale eka namukkAra sahiyaMthI khapAve te - ja - rI - te - parisI pracakakhANathI 1000 varSanA kama khape- sADha parisIthI 1000 0 varSanA. purimarUDha kare te 1 lAkha varSanA. - ekAsaNuM kare te daza lAkha varSanA-nIvi karavAthI keTI varSanA-AMbela karavAthI 1 hajAra karoDa varSanA ane upavAsa karatA 10 hajAra karoDa varSa nArakI ne jIva akAma nirjarA thakI jeTalA karmo khapAve teTalA karmo khape. A paccakakhANane mahimA zAstrakAre darzAvela che. mAtra cAra abhigrahane dhAraNa karela vaMkacUla eka vakhata bahAra gAma gayela te jANI tenA keI vairI rAjAnA nATaka vALAe AvIne tenA raheThANa pAse nATaka zarU karyuM. vaMkacUlanI bahenane thayuM ke je vaMkacUla Aja pallImAM nathI tevI khabara paDaze te rAjA gAmane nAza karAvI deze, eTale teNe pote ja vaMkacUlane veza paherI nATaka jevA bese che. chele nATakIyAne dAna ApI ghera pAchI pharatAM pitAnA bhAInAM ja vastro paherelI te bhAbhInI bAjumAM sUI jAya che. - vaMkacUla te ja rIte ghera Avyo. je dazya joyu tenAthI krodha vaDe dhamadhamI uThe. mArI strI parapuruSa sAthe. talavAra kheMcI lIdhI, mAravA jAya tyAM pharI gurumahArAje karAvela paccakakhANunuM smaraNa thayuM. "prahAra karatAM pahelAM sAta DagalA pAchaLa haThavuM." pAchaLa haThatAM talavAra bhIMta sAthe aphaLAIne puSpagulAthI belAI gayuM. khammA mArA vIrane! vaMkacUlane Azcarya thayuM are A zuM? puSpagulAe kharI hakIkta jaNAvI. pharI vaMkacUlane AcArya mahArAja yAda AvyA. niyamane mahimA keTalo? kharekhara je Aje guru mahArAjanuM dIdheluM paccakakhANa na hota to kevaDo anartha sarjAta. ApaNe paNa daza prakAranA paccakakhANa jayAM temAM addhA paccaka
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ niyamane mahimA 319 zrA ) nine upakA paracakakhANa. khANa mATe cha prakAranI zuddhi jaNAvatAM pravacana sAradvAra gAthA 212 mAM jaNAvyuM- phAsi pAliyaM ceva soviaM tIriaM tahA kiTTia mArAhi ceva ehisaMmi jaiavvaM (1) raas (ifzata:) paccakakhANa pUrNa thayuM che te vicAravuM. jema ke navakArazI je samaye thatI hoya te samaya thAya tyAre pazcakakhANa spazya kahevAya. (2) pA4i (177) satata paccakakhANanI smRti rahevI te. niyama grahaNa karyo hoya tene upayoga ke jAgRti ane te mujabanuM vartana. (3) sohiyaM (jAti) guru mahArAjane vahorAvIne pachI ja zrAvaka bhajana kare te. (4) tIra (tIti:) tAravavuM. paccakakhANane samaya thaI gaye hoya tenA upara bIjI pAMca-sAta miniTa thayA pachI paracakakhANa pALavuM. (5) koTTisa (tita) bhajana vakhate paccakakhANanuM kIrtana karavAthI. anumaMdanA kare ke ahe mArA dhanabhAga ke Aje AyaMbila thayuM che pachI paccakakhANuM pALe. (6) sArA (gAranfuta:) vidhi pUrvaka paccakakhANanI ArAdhanA kare eTale ke uparyukta pAMce zuddhi pUrvaka paccakakhANanuM pAlana kare te ArAdhita che. metIzA zeThane AMgaNe hAthI jhUle, dariye vahANa Dole, senArUpAnA aparaMpAra khajAnA ane zatruMjaya para tenI TuMka eTale jhAkajhamALa jinAlayone namune. mitIzA zeThanA dIkarA khImacaMda zeThane kALa pharyo. pitAjI gayAnANuM gayA. vi. saM. 1908 zrAvaNa vada 1 peDhI baMdha karI sarakArane jANa karI. loko kahe zeTha dhaMdhAmAM to AvuM badhuM cAle. paNa khImacaMda zeTha kahe nahIM. jenA mAbApe paisAne hAthane mela mA te paisA mATe huM mana meluM karuM. dokaDA pAI sAthe kerTamAM hisAba raju karyo. ghareNuMgAMThAnuM puruM lisTa ApyuM. jaja te AbhA banI gayA. keI zeThIye jeya na hatuM ke Ama kAMDA kApI de. khImacaMda zeTha dhIme pagale bahAra nIkaLatA hatA tyAM hAMphaLAphAMphaLA thatA doDayA. sAheba mArA kAnamAM eka vArI che nIlama-hIrA ane motInI. te neMdhavI rahI gaI che.
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 abhinava upadeza prAsAda ane jaja gaLagaLA banI gayA. Ane kahevAya vidhipUrvaka paccaphakhANa pAlana. lezamAtra asatya-cerI ke parigraha nahIM. tapanA pratyAkhyAnamAM paNa ATalI zuddhi bhAvanA- rAkhavI joIe. A cha zuddhi bIjI rIte paNa varNavAela che. (1) pratyAkhyAna para daDha zraddhA rAkhavI. (2) dravya kSetra kALa bhAvathI AhArAdikanI zuddhi azuddhi yathArtha rIte jANIne upayoga karavo. (3) hInatA-adhiktA rahita, jJAnAdika AcAra vaDe avidhi rahita guruvaMdana pUrvaka paccakakhANa te vinaya. (4) duSkALa ke rogAdika kAraNe paccakakhANa pALavuM nahIM te anupAlana zuddhi. (5) guru mahArAja prazcakakhANa Ape tyAre pAThane barAbara sAMbhaLI te mujaba pite pATha bole te anubhASaNa. (6) rAga-dveSa thI paccakakhANa duSita na kare te bhAvazuddhi. vaMkacUla paNa A rIte paccakakhANa zuddhine jALavate nIyamamAM AgaLa vadhe che. rAjamahelamAM corI karavA jatA rANune sparza thaI gayo. kAma vihaLa rANI bhega mATe prArthanA kare che. vaMkacUlane pharI nIyama yAda Avyo. "rAjarANIne saMga na kara " be niyamano mahimA anubhavela vaMkacUla ahIM paNa aDela rahyo. rANIe ALa caDAvI vaMkacUlane pakaDAvI dIdho. savAre rAjAe tene nirdoSa jAhera karatAM kahyuM ke rAtrinI badhI vAta meM sAMbhaLI che. tenI prazaMsA karI, tene rAjane sAmaMta banAvyo. corI chUTI gaI. paNa acAnaka asahya pIDA upaDI. cikitsake kahyuM kAgaDAnuM mAMsa khavaDAve te darda maTe. vaMkacUle traNa traNa vakhata nIyamano mahimA anubhavela hato. cethA paccakakhANane yAda karI te belyo marI javuM bahetara paNa have kAMgaDAnuM mAMsa khAvuM nathI. tenA nIyamanI prazaMsA karI tenI sevAmAM jinadAsa zrAvakane muko. (zrAvaka jinadAsa ja hoya kadI nija-dAsa na hoya) teNe anityAdI bhAvanA samajAvI navakAra maMtranuM zaraNa svIkArAvI ArAdhanA karAvI. vakasUla bArame devaleke gayo. kAraNa ke dravya paccakakhANa, bhAva paccakakhANanuM kAraNa banyuM. tame paNa pratyAkhyAna mahimA jANe che AvazyamAM udyamavaMta bane.
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ (33) parva mahimA -parabhavanuM bhAthuM jai savvesu diNesu pAlaha kiriaM taohavai laTTha puNa tahA na sakkaha taha vi hu pAlijja pavva diNaM je sarva divasamAM (dharma) kriyAnuM pAlana kare te uttama che. paNa na karI zake te parva divasamAM te avazya karavuM ja joIe. manaha jiNANuM sajajhAyamAM zrAvakanA kartavya ne varNavatA dazamuM kartavya mukayuM. paraMtu poparuM varSa parva divasamAM pauSadha vrata karavuM joIe. paNa parva divasa eTale zuM ? AraMbhanA zlokamAM paNa parvadivase dharmanA pAlananuM mahatva gAyuM paNa parvadinanI vyAkhyA karAI nathI. mATe sau prathama "parvadina eTale zuM " te jANavuM jarUrI che. zrAddha vidhinA tRtIya prakAzamAM jaNAve ke -- sana 23 nimAya, taddAmAvA ruva ghaTava AThama-caudazapUnama ane amAsa e cha parvadine che. parva divase te samajyA paNa parva eTale zuM pUrati rUri parva. Avazyaka sUtranI TIkAmAM kahyuM ke "dharmane saMcaya karavAmAM hetu bhUta banIne dharmane je pUraNa kare te parva". parva ane parvadivasa nI vyAkhyA samajayA bAda parva divaso mahimA varNavatA kahyuM ke, A divasomAM dharmArAdhana vizeSa phaLadAyI bane che. gautama svAmIe zrI mahAvIra paramAtmAne prazna karyo he bhagavaMta ! bIja-pAMcama-AThama Adi tithine vize kareluM dharmAnuSThAna zuM phaLa Ape ? bhagavaMte uttara Apyo, he gautama! te divase e karela dharmAnuSThAna bahu phaLadAyI bane. kAraNa ke pAMca tithione vize (jIvane Ayune baMdha trIjA trIjA-bhAge paDate hevAthI) prAyaH jIva parabhavanuM AyuSya bAMdhe che. 21
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda te bhaNI jIvane Ayu parabhavataNu' tIthI dina baMdha hoya prAya eha ArAdhatAM prANIe sadgati jAyare viratie sumati dharI AdarI amInA tapamAM vIra jinesaranA upadezane guMthatA kahyuM ke pa tIthImAM AyuSyanA baMdha paDatA heAvAthI parabhavanuM bhAthuM bAMdhavA e divaseAmAM tapa-ArAdhanAdi dharmAnuSDAna karavA joIe, jethI zubha gatinuM Ayu upArjana thaI zake. madha pava ArAdhanAnA e hetue jaNAvyA (1) AyuSyanA (2) prAyazcitathI bacavA (1) AyuSya jIvanamAM ekaja vAra ane aMtarmuhUta' mAM baMdhAya che. pachI temAM kadI pheraphAra thai zakatA nathI. jema zreNika mahArAjA e pUrve galI'NI mRgalInI hatyA karI eka ja tIra vaDe eka sAthe e jIva mArI nAkhyA. paNa gabha judA paDayA nahIM tethI vAra vAra potAnA parAkramanI prazaMsA karI naraka gatinuM AyuSya kama nIkAzIta karyuM. tyAra pachI ghaNI ArAdhanA karI. arihaMta padanI ananya upAsanA karI, tIrthaMkara nAma karma bAMdhyu paNa narakatimAMthI chUTI zakayA nahIM. tethI prabhunA vacanAmAM zraddhA rAkhI pava tithie vizeSa ArAdhanA karavI joie. 322 (2) prAyazcitathI bacavA :- zrI mahAnizItha sUtramAM phara mAvela che ke khaLa hAye chate (chatI zaktie) jIva ane zarIrathI vI vaDe tapa-sayamarUpa parAkrama karI aSTamI-caturdazI-jJAna pa`camI; pa*SaNA ane cAturmAsI vize upavAsa, aThThama ane chaThThuM na kare te prAyazcita Ave. aticAramAM paNa tame kheAle ja chene ke chatI zakitae patithie upavAsAdika tapa kIdhA nahI'. mATe aticAra na lagADavA tathA parabhavanuM bhAthuM bAMdhavA pa tithinuM ArAdhana karavu'. viSNu purANamAM paNa kahyuM che ke, he rAjendra, caudaza, AThama, amAsa, pUrNimA ane sUrya nI saMkrAnti e divase pa divaseA che. temAM tela cALIne snAna karanAra, strI sevana karanAra, mAMsa leAgI puruSa mRtyu bAda vikSutra [jayAM viSThA ane mutranuM bhAjana che] te naraka mAM utpanna thAya che.
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ parabhavanuM bhAthuM 323 - dhanezvara nAme eka zreSThIne dhanazrI nAme priyA hatI. temane dhanasAra nAme putra thaye. zrAvakanA samuhamAM mukhyatAne pAmela te dareka pakhavADiyA ane dareka mAse cha parvanuM pauSadha vagere dharmakaraNI dvArA ArAdhana karate hate. eka vakhata aSTamIne divase pISadha laIne rAtrine samaye zrAvakanI pratimAne vahana karate kAyotsarge rahele hate. sudharmA nAmaka sabhAmAM kendrae tene merunI jema akaMpita je. guNAnu rAgI evA teNe prazaMsA karatA kahyuM ke, ahe tirachI lekamAM A dhanasAra dharmamAM kevo daDha che? te dhanasArane devAne samuha paNa caLAvI zake tema nathI. kaI mithyAdiSTI deva parIkSA karavA mATe manuSya lekamAM Avyo. prathama te mitrarUpe dhananI lAlaca ApI joI, paNa dhanasAra zreSThI, calAyamAna na thaye. tenI strInA rUpe snehALa vacane pUrvaka kSobha pamADyA, te paNa zreSThI calAyamAna na thayA. e rIte aneka anukULa upasargo karyA paNa dhanasArane nizcala joI varadAna mAMgavA kahyuM. paNa parva ArAdhanAmAM DubelA dhanasAre tene paNa uttara na vALe. tyAre tuSTa thayelA deve samaiyAnI vRSTI karI pachI deva gaye. parabhavanuM bhAthuM bAMdhI rahelA dhanasAranuM parva ArAdhananuM AvuM mAhAsya joI ghaNu mANase parva divasanuM pAlana karavA lAgyA. paNa pharI eja prazna. parva divase kayA? sAmAnyathI AThama, caudaza, pUnama ane amAsa e parvadina gaNAya che tene keTalAMka - parva kahe che keTalAMka catuSpardhI. te A rIte che. je be AThama ane be caudaza alaga alaga gaNIe te cha parvadina thAya ane alaga na gaNIe te cAra parva dina thAya. gautama svAmIe bIja-pAMcama-AThama-agIyArasa-caudaza e pAMca parvatithio jaNAvela che. bIA paMcamI aTUThamI egAraso cauddasI paNa tihIo - e Au suatihIo goyama gaNahAriNA bhaNiA A uparAMta A caitra mAsanI zAzvatI be eLI, traNa mAsI, payuMSaNAnI eka ema kula cha aThThAIo (traNa comAsI ane saMvatsarI sahita) zrI jinezvara bhagavaMtanA pAMce kalyANaka e sarve parvadivase jANavA.
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 abhinava upadeza prAsAda so jayai jeNa vihiNA saMvacchara caumAsia supavvA niddhammANa vi havai jesiM pabhAvA dhammamaI je manuSya saMvatsarI tathA mAsI Adi suparvonuM vidhipUrvaka ArAdhana karela che te jayavaMtA varte che. kemake je parvane mahimA thakI nirvAsa pariNAma vALA jIvone paNa dharmane vize buddhi thAya che. kAraNa ke parvanA mahimAne prabhAva ja eve che. prazna:- ArAdhanA mATe keTalAMka tripava gaNAve che, keTalAMka catapUrvI-paMcaparva ke SaTrapavInI vAta kare che te ArAdhanA zenI karavI? samAdhAna :- pakhavADIyAne AzrIne AThama, caudaza, punama (ke amAsa) te tripavIM, dareka mAsanI AThama, caudaza, pUnama, amAsa tene catuSpavI kahe, be AThama, be caudaza, pUnama, amAsa te parvo traNemAM te kaI bheda ja nathI. mAtra paMca parvamAM zukala paMcamIne samAveza thato hoI cheDe pheraphAra thaze. cAritra tithine AzrIne ArAdhana karyuM hoI 8-14-15-30nI vAta karI ane jJAnanI ArAdhanA tarIke pAMcamane samAveza karyo te rIte paMcapardhI paNa ArAdhya ja che. ajavALI pakSa paMcamI re lAla kare upavAza jagIza re ho Atama name nANassa gaNuNuM gaNe re lola navakAra vALI vIzare ho Atama paMcamI ta: preme karo re lAla A rIte parvArAdhanA karatA dhanasAra zreSThI ne joIne rAjAnI kRpAnA sthAna rUpa eka bI, bIje ghAMcI, trIje kaNabI, traNe dharmamAM daDha banI parvadinemAM potapotAnA AraMbhane jarApaNa nahIM karatA jIvana vItAve che. dhanasAra zreSThI tene bhejana vastrAdi ApI satkAra kare che. eka vakhata kaumudI mahotsava najIka AvatA rAjAnA sevake rAjadhabIne vastra dhoI lAvavA kahe che. tyAre bebIe javAba Apyo ke Aje caturdazI che ane mAre vacce devAnA AraMbha tyAgane nIyama che. rAjasevake kahe nIyama zuM? rAjanI AjJA bhaMgathI maTI ApattI Avaze. bebIne manamAM thayuM ke daDhatA vagarane dharma zA kAmane? tethI dharma choDatA nathI.
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ parabhavanuM bhAthuM rAjasevake uzkerAyA. rAjAe dheAkhIne 4'Da devAnu nakkI teja rAtrIe rAjAne zULanI pIDA utpanna thatA hAhAkAra thai che.bInA daMDa bhUlAI gayA. caudaza pUnama tithi vItI gayA thaiAkhIe vacce dheAI ApyA. AvA ja bIjo prasaMga banyA ghAMcInA-caturdazInA divasa che, rAjAe hukama karyA dhAMcIne tela kADhI ApavAne. ghAMcIe rAja sevakAna kahyuM, Aje te patithi che, mAruM AraMbha tyAga nA niyama che. mATe tela kADhI ApI zakuM nahIM. 325 karyuM. gayA. mAda rAjA tenA upara paNa atyaMta kApAyamAna thayeA. tevAmAM akasmAta te nagara upara nadInA puranI mAphaka zatru rAjAnu' sainya caDI Avyu'. tene jItavA rAjA sainya sahita gayeA teTalAmAM pava divasa vItI gayA. pachI ghAMcIe tela kADhI Apyu.. tenA niyamanI cAtarak prazaMsA thai ne rAjAe paNa kaMi kahyuM nahIM. pachI jyAre kaNabInA vArA AvyA ane rAjAe khelAvIne kahyuM ke Aje vRSTi thaI che mATe tu haLa joDa. kaNabI kahe Aje te aSTamI tithi che. mAre parva tithie Arabha-samArabhanA tyAga che. mATe Aje hu' khetara kheDIza nahI'. rAjAe paNa tene kaMi na kahetA javA TvIdhA. (je ke A vAtA AjanA yugamAM mAtra kathA jevI lAge. chatAM Aje paNa A vAta taddana kADhI nAkhavA jevI nathI. harIza bhAI ekara nAme eka prAkesarane cAkhkhA cAvihAra karavAnA niyama hatA. prAraMbhamAM thADI muzkelI naDI. paNa pachIthI khuda prInsIpAla tene sUryAsta pahelAM vyavasthA karI ApavA lAgyA. te vAta ame najarAnajara joyelI che. ApaNI kathAmAM eka na dhAvAnA niyama rAkhyA, khIjAe ghANI na pIlavAnA, trIjAe khetara na kheDavAnA. A rIte parva divaseAmAM kayA kayA kRtyAnA niSedha thAya che tenI yAdI jaNAvatAM jJAnI puruSA pharamAve che ke-- khAMDaNu pIsaNu gAranAM re lAla, nAvaNa dhAvaNa jeha bhava prANI re
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 evA Arbhane TAlIe re lAla abhinava upadeza prAsAda che! sukha acheha bhavi prANI re panA divasa AvIyA re lAla parva divaseAmAM pauSadha karavA e mukhya kartavya ja che. chatAM vizadhanAthI bacavA mATe snAna na karavu', mAthuM zu thavu, vastra dhAvA ke ragavA, gADAM haLa vagere calAvavA, yaMtro calAvavA, daLavuM, mAMDavu', vATavuM.. anAja lavuM, kApavu', bhUmi-bhI...tenuM lI'paNa karavu', mATI kheADhavI vagere pApakarmone tyajavA joie, sakSepamAM kahIe te sava thA AraMbha na vaI zakAya tA thADA thADA paNa AraMbha tyAga karavA. parva divaseAmAM ArAdhanA mATe kadApI pauSadha na ja thai zake te be vakhata pratikramaNu, sAmAyika ke dezAvagAsika, brahmacaryanuM pAlana, upavAsAdi tapa, snAtra, caitya paripATI, guruvaMdana, supAtra dAna Adi dharmArAdhana karavu. parva e prakAre che(1) laukika (2) lAkAttara (1) laukika :- saMvata 1957 nI sAlamAM AgalA varSa chappanIyA jevA bhayakara dukALa paDayeA. A varSe bhInanA-lIlA dukALa thayA, jeTha esatAM ja varasAda trATakayA. kharekharU' cAmAsu' jAmyuM', traNa traNa mahinA thayA paNa DhAranI kharI sukANI nathI. zrAvaNe te khAre megha khAMgA thayA. khAraDA upara nAkhyumAM pANI samAtA nathI. chatrAvA gAmane anAja khuTyuM. bahAra gAma javAya tevu' nathI. mANasA adhabhukhyA divaseA kADhe che, tyAM sAtamanA paravanA divase AvyA. AThame tA ThIka upavAsa khe`cI le paNa sAtamanA panA aMdezA paDayA. have zu thAya ? baLevana divase varasatA varasAde mAthe kuMcalI eDhI harajIvana zeTha mULubhAne tyAM AvyA. zeThe Ama te sAdhAraNa vepArI chatAM khIjAne du:khe dubhAya tevA jIva. ane pratISThA paNa bahu sArI. mULubhAIne kahyuM, mULubhAi ! gAmamAM anAjanu bI nathI. A parva ne TANe gAma bhukhyuM raheze. mArI najara tamArA upara Thare che. hiM`mata kare tA
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ parabhavanuM bhAthuM navI baMdaranA zeTha para cihni lakhI dau. anAjanI heADI bharI lAvA. jIvanA jokhama che. paNa panA divase sacavAya te sArU.. mULubhAi eTale chatrAvA gAmanA bhAre taravaiyA juvAna. pANInu mAlu' ja samajI leA. navI baMdara eTale pAMca gAunA patha. purA jaLa baMbAkAra che. sarapanI pheNa jevA mAjA uchaLe che. bhalabhalAnA TAMTIyA dhrujI jAya tevI sthiti che. A gAMDA pura darIyA bhegA karI de. paNa mULubhAI te| javAmarda mANasa. elyA ke bhale zeTha tame uThIne AvAne nA paDAya. taNAi gayA tA lekhe che ane pugI gayA te gAmanu pa` sudharaze. 327 zeThe ciThThImAM lakhyuM ke pa'nA divasa Ave che, ATha khAMDI juvAra, e khAMDI ghauM turata ravAnA karA. hALI Avaze tyAre apavAsa chuTaze. mULubhAie kachATA mAryA keDe tuMbaDAnA joTA khAMdhyeA. mAthe phaTakAmAM cIThThIne vAMsanI suMgaLImAM nAkhI bAMdhI. jhaMpalAvyu' vahetA puramAM. mANasAnA zvAsa addhara thaI gayA. paN mULubhAi taravA mAMDayA te jANe zaDha vagaranA machavA chuTayA. hRdayamAM rAma, patu' nAma ne manamAM hAma ghaDIka dekhAya, ghaDIka aleApa thAya ema karatAM paheoMcyAM navI baMdara. zAbAza juvAna zAbAza" nA pAkArA uThayA navI badare, mULubhAie ciThThI ApI. tarata ja hADI ravAnA thai. sAMje teA chatrAvAmAM daza khAMDI anAja ThalavAi gayuM. sAMje babbe maNa dANA ghara dITha vahe...cI dIdhA. AkhA gAmamAM eka ja vAta thavA lAgI ke Akhare mULubhAi e sAtamanA paraba sudhAryA. zItaLA sAtamanI jema gokuLa aSTamI, vijayA dazamI, nAga paMcamI vagere laukika parvo che. paNa A sarve parvomAM leAkeA khAnapAna ane Arabha-samAra'bhane mahattva Ape che. jyAre leAkeAttara pava mAM cAritra tithi, kalyANaka tithi, aDDAie vagere Ave che. te AraMbhasamArabhanA tyAga ane yathAzakta ArAdhanA pUrvaka AdaravA joI e. dIvALI e evu' pava che je laukika ane leAkeAttara bannemAM gaNAya che. pharka eTalo che ke leAkeAttara (jaina) dIvALI pa chaThThuM vagere ArAdhanA pUrvaka ujavavu joie. chatAM tyAM tithi-nirNaya mATe vAkaya zu' mele? leAka kare te dIvALI.
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 abhinava upadeza prAsAda paNa tame artha pheravI nAkhe. tame loka kare te rIte divALI karI nAkhI. tyAganA parvane bhegamAM pheravI dIdhuM. laukika parve bhegane mATe che. paNa ApaNuM parvo tyAganA mATe che. tyAga ane tyAgIne rAga e jinazAsananI jaDa che. kahyuM che ke bIjanI ArAdhanAthI aNuvrata ane mahAvratamaya dharma ArAdhAya che. athavA te nizcaya ane vyavahAra dharma ke mRta ane cAritra dharmanI ArAdhanA thAya che. pAMcamanI ArAdhanAthI mati Adi pAMca jJAnanI ArAdhanA thAya che. AThamanI ArAdhanA aSTa karmono kSayane mATe che. ekAdazI agIyAra aMgenI ArAdhanA mATe, caudaza cauda pUrvanI ArAdhanA mATe che tema jANavu. AvA parvonI ArAdhanA thakI pele dhobIghAMcI-kheDuta traNe lAMtaka nAme chaThThI svargamAM cauda sAgaropamanA Ayu vALA deva thayA. ghanasAra zreSThI parva ArAdhanathI azruta nAme agIyAramA devalekamAM deva thayo. cAre devone paraspara maitrI che. cyavana avasare traNe deve zreSThI devane vinaMtI kare che ke tamAre amane pUrvabhavanI mAphaka baMdha pamADe. - traNe deve cyavane judA judA sthaLoe dhIra-vIra-hIra nAme rAjAe thayA. dhIra rAjAnA nagaramAM kaIka zreSThIne parvanA divase vyApAramAM ghaNe lAbha thatuM hatuM paNa bAkInA divasomAM vepAra kare te kaMI lAbha thatuM na hatuM. eka vakhata teNe jJAnI munine pUchayuM ke vyApA2mAM mAre AvI vicitra leNadeNa kema haze? munirAje kahyuM te pUrve parva tithinI daDha ArAdhanA karI hatI mATe parvadine tane lAbha thAya che. paNa kRpaNutAne lIdhe bIjA divasemAM punyakarma na karyuM hovAthI te divasemAM lAbha thatuM nathI. tethI ja zreSThIe paNa parvatithimAM ja vepAra karI lAbha meLavyA e rIte suvarNanI aneka keTI prApta thaI. dhIra rAjAe belAvIne pUchayuM ke A dhana kayAMthI AvyuM ? basa pachI tenuM dravya laI jelamAM purI dIdhe. paMcamIne divasa AvyA
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ parabhavanuM bhAthuM 329 eTale zreSThIne thayuM ke Aje parvane divasa che mATe mane jarUra lAbha thaze. te dine dhIra rAjAnA bhaMDAra khAlI thayA ane zreSThInuM ghara senA-ratna AdithI bharAI gayuM. rAjAne zreSThInI parva ArAdhanA vize vicAratA jAti smaraNa jJAna thayuM. rAjAe paNa jAvaja jIva mATe SaTpardhI ArAdhanA mATe niyama karyo. tyAre pUrvabhavanA zreSThI deve pragaTa thaIne kahyuM ke tane bedha pamADavA mATe ja meM A badhuM karyuM hatuM. bIjA bane mitro je vIra ane hIra nAme rAjAo hatA, teone paNa zreSThI deve svapnamAM pUrvabhava jaNAvI baMne rAjAone parAdhanAmAM daDha karyA. anukrame traNe rAjAoe dIkSA grahaNa karI parvadinomAM ArAdhanA karatA evA traNe rAjarSi zubha dhyAnathI kevalajJAna upArjana karI parvane upadeza ApatA vicarI mekSane pAmyA. ghanasAra zreSThIne jIva paNa devakathI cyavI mAnavabhava pAmI dIkSA grahaNa karI pava ArAdhana karatAM kevala jJAna pAmI mekSe gayA. mATe zrAvake e paNa parva-ArAdhana karI pauSadhAdimAM udyavaMtima rahevuM. ahIM eka prazna thAya che ke tithi traNa prakAre kahI (1) cAritra tithi 8-14-15-30 (2) jJAna tithi - 2-5-11 (3) darzana tithi- bAkI sarve darzana tithi jANavI. A traNemAM cAritra tithine AzrIne thavI ke catuSNavanI vAta karatAM ArAdhanA batAvI paNa tithi kaI rIte samajavI? savAre pratyAkhyAna samaye sUryodaya vakhate bhegavAtI tithine pramANa karavI. zrAddhavidhi prakaraNa traNanI gAthA agIyAramImAM ratnazekhara sUrijI cAummAsia barise pakkhiapaMcaThThamosu nAyavvA tAo tihIo jAsiM udei suro na aNNu cimAsI, vArSika ke pAkSika ane paMcamI tathA aSTamImAM te tithi pramANa karavI ke jyAre te te tithi sUryodayamAM hoya.
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330 abhinava upadeza prAsAda ke kema ke je tithi ArAdhanAmAM bIjI tithi mAnavAmAM Ave te. (1) AjJAbhaMga (2) anavasthA (3) mithyAtva (4) virAdhanA A cAra be lAge che. have parvatithinI ArAdhanA te karavI ja che. kema ke parabhanuM bhAthuM bAMdhavA AyuSyane baMdha paDe tyAre durgati nakkI na thaI jAya te mATe satata prayatnazIla rahevuM paDaze. ahIM eka prazna thAya ke vartamAna kAle paMcAMgamAM jyAre jyAre tithinI kSaya-vRddhi Ave tyAre zuM karavuM ? umAsvAti mahArAjAe eka pada ApyuM. kSaye pUrvA tithi kAryA vRddhau kAryA tathottarA * tithine kSaya Avela hoya tyAre tenI ArAdhanA karavA pUrvanI tithei karavI. eTale ke AThamanA kSaye sAtamane kSaya gaNI AThamanI ArAdhanA karavI. caudazane laya paMcAMgamAM dekhAya tyAre terasane kSaya mAnI pAkSika pratikamaNa karavuM. tithanI vRddhi Ave tyAre uttara eTale ke pachInI tithinI ArAdhanA karavI matalaba ke paMcAMgamAM be caudaza dekhADe tyAre pUrvanI tithi terasa be gaNu bIjI caudazanI ArAdhanA karavI. parvatithie parabhavanuM bhAthuM bAMdhavA eTale ke AyuSyanA baMdha mATe ane tithi ArAdhanA na thayAnA prAyazcitathI bacavA mATe pauSadhAdinI ArAdhanA pUrvaka parva ArAdhe * (noMdha :- tithi viSayaka vivAdane mahatva ApI A viSaya na vicAravAna carcavA vinaMtI)
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 34 ) pauSadha-paricaya --cAra zaNagAra posoi kusala dhamme ja' tAhArAdi cAgaNuTThANaM iha posahoti bhaNNati vihiNA jiNabhAsieNeva "je kuzala dharmanu peASaNa kare che ane jemAM jinezvara devAe kahelA AhAra tyAgAdinuM vidhipUrNAMka anuSThAna karAya te pauSadha kahevAya che."--tema zAstrakAra maharSi zrImAn haribhadrasurijI pacAzakamAM jaNAve che poSa --puSTi pramArM dharmasya gharo jarAti tiauSadha: pApa eTale puSTi-prastAvathI dharma sabaMdhi je dhAraNA kare te pauSadha. sAmAnya bhASAmAM eTalu ja kahevAyake dhama na pASe te pauSadha. ahArAtra sAvadya vyApAra cheADIne svAdhyAya-dhyAnamAM pravRtti karavI te vyavahArathI pauSadha. AtmAnA svaguNunuM' jJAna dhyAnAdi vaDe poSaNa karavu te nizcayathI pASadha vrata kahevAya. pratyeka paryuSaNamAM aSTAhnikA vyAkhyAnamAM trIjA divase pASadha samAdhi vyAkhyAna Ave tyAre tame sau udAyana rAjarSine yAda karaza che ne ? e sima A rAva dhasyAste vRLio'vitti te gRhasthA rAjiSanI jema dhanya che. paNa atima rASi kANu ?-udyAyana. udAyana rAjiSane tyAMthI suva NukA nAmanI dAsI ane jinapratImA laIne ca'Dapradyota bhAgyA che. udAyI rAjA daza mugaTa baddha rAjA sAthe tenI para caDAI laine laDavA gayA che. ca'Dapradyotane jIva tA pakaDIne keda karI lIdheA, ane ava'tIthI laDAI jItIne AvatA AvatA rastAmAM cAturmAsa thai gayuM. daze rAjAe judAjudA paDAva nAkhI tyAM rahyA ane dazapura nagara vasAvyuM. cAmAsA daramyAna paryuSaNu mahAparva AvyA. uDDayana rAjiSanA rasAyAe caMDapradyotane pUchyu ke tame Aje bhAjanamAM zu leze ? ava'tipati mu'jhANA are ! ATalA divasathI sAthe chuM, keAI divasa nahI ne Aje ja rasAyA bheAjana mATe kema pUchavA AvyA ? sAce kahe svAmI, Aje amArA mahArAjAne upavAsa che. kemake paryuSaNa mahAparva cAlI rahyA che. tethI Apane pUchavA AvelA chuM.
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 abhinava upadeza prAsAda prazna :- paryuSaNamAM te udAyana rAjarSinA paiSadhanI vAta Ave che tame upavA sanI vAta kayAMthI lAvyA ? samAdhAna - kathAnI rajUAtamAM bheda hoI zake che paNa temAM keI visaMvAditA nathI. kemake (1) upavAsa pUrvaka piSadha paNa hoI zake che. (2) AhAra tyAgarUpa pauSadha paNa hoI zake che. zrI upAsaka dazAMga sUtramAM A vratanuM nAma pisahepavAsa kaheluM che. abhayadevasUrijI e tenI TIkAmAM lakhela che ke -Sadhe 31trA ta poSaigvAsa: 5 margIrAti viSayamevAdvadha: poSadhamAM upavAsa te AhArAdi viSayanA cArabheda vaDe che. paNa temAM upavAsanI mukhyatA gaNuM. pratikramaNa sUtra prabodha TIkAmAM jaNAvyuM ke paiSadhamAM gurusamIpe rahIne sAdhujIvananI tAlIma levAnI che. tethI 35vasatha-samIpe vasavuM 36-vAra tevo artha rUDha thayo che. temAM 3 ne 3 thatA lotha banyuM 3 uDI gayo ane cha ne vikalpa zuM thatAM poDha zabda banyuM. eTale ke upavAsa. najIka vasavA pUrvakanuM saMyamI jIvana e artha tha. udAyana rAjaSine A jIvananI tAlIma eTalI badhI suMdara lAgI ke teo sarvavirati grahaNa karIne rAjAmAMthI rAjarSi banI gayA. aMtima rAjarSi zabda eTalA mATe mukAyo ke have bIje kaI rAjA cAritra grahaNa karaze nahIM. piSadha cAra prakAre kahyo. jene ApaNe jIvananA cAra zaNagAra rUpe oLakhIe chIe. sUtrapAThamAM paNa kahevAyuM che ke mAsAra pAMjaruMshriir sakkAra poSaha babhacera poSahaM avvAvAra posaha. A cAra prakAranA paiSadhamAM "yAra fig" sarvathI hoya eTale ke upavAsa hoya te AhAra tyAga rUpa pauSadha gaNAya ane cAra prakAre pauSadha hoya te tene upavAsa pUrvakane paiSadha gaNAya. 0 cAra zaNagAre kayA kayA? "AhAra tanu satkArA brahma sAvadha karmANam tyAgaH parva catuSTayAM tadiduH pauSadhavratam (2) sAhAra poSaTTa - Avazyaka hAribhadraya vRttimAM kahyuM che ke AhA paSadha be prakAre che. dezathI ane sarvathI. kezathI amuka vigaI tyAga-AyaMbIla-eka ke be thI vadhu vakhata na jamavAne niyama.
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra zaNagAra 333 sarvathI AhAra piSaha eTale cAre prakAranA AhArane divasa-rAtrI mATe tyAga karavo te. A thaye pahelo zaNagAra (2) zArIra sAra ghoSa - snAna, udvartana, pIThI caLavI vagere [vartamAna saMdarbhamAM lAlI lIpasTIka Adi] vilepana, phUla, sugaMdha seinTa-attara vagere pAna, vastra, AbharaNa ghireNuM ! ne parityAga te sarva zarIra satkAra piSadha. je amuka zarIra satkAra karIza ane amuka zarIra satkAra nahIM karuM tema nakkI kare te deza zarIra satkAra piSadha kahevAya. A thaye bIjo zaNagAra (3) vaMmara uts - dezathI tyAga eTale divase ja maithunane tyAga karavo athavA rAtrimAM eka ke be vakhatathI vadhu strI sevanane tyAga kare tene dezathI brahmacarya pavadha kahe che. sarvathA brahmacarya pAlana karavuM te tatra saMkara joSahyuM temAM aherAtri sarvathA strI sevana tyAga karavAnuM hoya che. - sudarzana zeTha pASadha vrata grahI dhyAnamAM ubhA che. abhayA rANIne purohita mitra patnI kapIlAe eka paDakAra phe kele che. "tame sudarzana zeThane cAritramAMthI calAyamAna karI zake te huM mAnuM ke tame zaktizALI cho-samartha che." abhayA rANIe suMdara avasara sAdhyo, gAma AkhuM utsava manAvavA bahAra gayuM che, tyAre dAsI dvArA rathamAM sudarzana zeThane upADIne sIdhA rAjamahelamAM lAvavAmAM AvyA. sudarzana te paiSadhamAM daDha banI dhyAnastha ja che. abhayAraNa tene calAvavA ghaNI ceSTA kare che, chevaTe rANIe dhamakI ApI ke have je mArI sAthe tame bhegana bhegavyA te huM rAjAne phariyAda karIza ke dharmanA bahAne A zeTha mArA para kudaSTi karavAja gAmamAM rahyo hate. chatAM A badhuM ja niSphaLa gayuM. kemake teo "vaMmara poSa" mAM makakama paNe sthira thayelA hatA. abhayArANIe chevaTe vera levA zeTha para jUThuM kalaMka caDAvyuM. A pApI sudarzana mArI lAja levA ja rAjamahelamAM ghusyo hato. rAjAe sudarzana zeThane zULIe caDAvavA hukama karyo. have zeThe je khulAso
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 abhinava upadeza prAsAda - - - - - - karyo hota ke rANuM khuda ja mArI sAthe durAcAra khelavA mAgatI hatI, huM te dharmadhyAnamAM ja raheluM hatuM te rAjA ane prajA badhA mAnI jAta. paNa sudarzana zreSThI upasarga Avele mAnI mauna paNe ubhA che. paSadhamAM sthira che. AkhI sabhA stabdha banI gaI. keIne hoza rahyA nathI. sthira hoya te mAtra sudarzana zeTha. eTalA mATe ja tame paNa piSadha pALavAnA sUtra mAM paNa tene ja yAda karo cho ne? suDhaLa nAma laIne. chelluM pada paNa sAravaMto sUtramAM kevuM suMdara mukayuM kaa diyA gacaMte vi jIvananA aMta paryata maraNa AvyA chatA paNa kalaMDiyA. vratane khaMDita karyuM nahIM. te parINAma paNa keTaluM suMdara AvyuM ? zULIe caDAvela zeThane zULIne sthAne siMhAsana banI gayuM. zeTha sudarzanane TaLI, Li siMhAsana heya guNa gAye gagane re devatA mahimA ziyaLane jaya pApa sthAnaka cothuM varajIe zAsana devIe karI dIdho camatkAra. kAraNa vaMmara ghaDyuM ane tamArI sthiti zuM che? sAheba divasanA pauSadha kare te barAbara che paNa rAtre pauSadhana phAve. "bhalA mANasa cakhu belAne ke rAtre gharavALI vagara phAve nahIM." A thaye trIjo zaNagAra (4) gAvAvAra UMauSa- avyApAra pauSadha na thApara: 3NApAraH tanimitte pauSadha: 3thAvara UMgdha: "vyApArane abhAva te avyApAra." evo artha na karatA "ra" avyaya kutsita arthamAM grahaNa karavo. eTale ke kutsita pravRttinA tyAgarUpa pauSadha te avyApAra pauSadha. te dezathI ane sarvathI be prakAre che. temAM amuka eka athavA vadhAre kuvyApArane tajavA te dezathI kuvyApAra-varjana ane khetI, vyApAra, nokarI, pazupAlana, gharanuM sarva kAmakAja Adi sAvadha vyApArane tyAga kare te sarvathI kuvyApAra varjana karyuM. A thayo ethe zaNagAra hAlamAM purvAcAryonI paraMparA e prakAranI cAle che ke AhAra
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra zaNagAra pauSadha sarvAMzI ane dezathI be prakAre che. bAkInA traNa pauSadha sathI ja thAya che. tethI pATha paNa e rIte ja mukayA che. remi bhaMte posai AhAra posahaM desao savvao, zarIra sakkAra posaha savvao, vaMbhaceraposaha savvao, avvAvAra posaha samvao cauviha posaha ThAmi. 335 A pauSadha paNa hAla be prakAre thAya che eka divasanA ane bIjo rAtrinA. divasanA pauSadhamAM AhAra pauSadha savathA ke dezathI ane rIte thai zake che. paNa rAtri pauSadha tA cAre prakAre savathA ja grahaNa karavAnA che. kemake rAtri bhAjana sathA vajraya che ane bAkInA traNa pauSadha dezanI grahaNa karavAnI paraparA ba`dha che. pauSadhanuM phaLa zuM? pauSadhanA artha ane prakAra eTale ke jIvananA cAra zaNurgArA ne samajyA pachI A che vaNika buddhinA eka prazna ke sAheba vAta badhI sAcI paNa pauSadha karavAthI phAyado zuM maLaze ? samAdha prakaraNamAM zrAvaka vratAdhikAranI gAthA-130 mAM jaNAvyuM "je maNIjaDIta suvarNanA pagathIyAvALu hajAra sta bharyukta ane seAnAnA taLIyAvALu' jinamaMdira karAve tenAthI paNa tapayukta sayama eTale ke pauSadha vizeSa phaLadAyI che. saMkhAdha prakAraNanI gAthA 134mAM lakhela che- sattattarI sattasayA, sattaha sattarI sahasa lakkha koDoo sagavIsaM koDIsayA nava bhAgA sata paliassa 27 abaja, 77 kroDa, 77 lAkha, 77 hajAra, 777 7/ palyApama jeTalu devabhavanu AyuSya AThe praharanA pauSadha karanArane kha thAya che. jo ke A tA pauSadhanuM ana tara phaLa thayuM. paNa para para phaLa tA meAkSa thaze. ApaNI eka kamanasIkhI che ke AjakAla aThThAi Adi tapanuM mahattva vadhI gayu' che. prabhAvanA paNa tene ja vadhAre karavAnA rIvAja cAle che. sAMjI paNa tenA ghera ane bheTA paNa teone ja. ane paryuSaNamAM cAsaDha paheArI pauSadha karanArane koi oLakhatu nathI. kAraNa tame pauSadhanA aja nathI samajayA. cAra zaNagAramAMnA
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda 336 eka zaNagArane ja tame eLakhyA che. AhAra tyAga rUpa pauSadhane, bAkInA traNa-zarIra satkAra, brahmacarya, annAvAra pauSadha te traNe zaNagAra ne tame mahattvaja nathI ApyuM. aThThAimAM mAtra AhAra tyAga pauSadha che, jyAre cAsaTha pahArI pauSadha karanArA cAre prakAre pauSadha kare che. tame A cAre zaNagArane pahelAM zaNagAra rUpe ALakhA tA aThThAI karatAM pauSadhanuM mahattva zu vadhu che te samajAi jaze. za kha ane pukhalI nAme e zrAvaka zrAvastI nagarImAM rahe. tee vIra bhagavatane namIne pAchA vaLyA tyAre za`kha zrAvake pukhalI zrAvakane kahyuM tame jaI bhAjana vagere taiyAra karAveA. te jamIne ApaNe pauSadha laIzuM' pAkSika pukhalI zrAvakane A pramANe kahyA pachI za'khe vicAyuM ke Aje te jamyA vagara ja pauSadha vrata karavu ThIka che, kAraNake upavAsa sahita pauSadhavrata karavAnu' mATu' phaLa che. evu* vicArI peAtAnI patnIne kahI za'kha zrAvaka pauSadhazALAmAM jai ekAkIpaNu zarI2 uparathI alakArAdi utArI zarIra satkAranA tyAga karI, danA sathArA para besI zubha dhyAnamAM rahyo. ahI' pukhalI zrAvake bhAjanAdi sataiyAra karAvyuM za khane nima'traNa karavA AvyA. za'khanI strI utpalAe pukhalI zrAvakane joIne sanmAna Apyu. zakha pauSadhazALAmAM che te jANI tyAM AvI zekhane nimaMtraNA karI tyAre za`kha zrAvake hyuM ke mAre temAMthI kaMi ja have kahapatu' nathI. bheAjanAdi kriyA mATe mAru' anumAina paNa nathI. Apane ucIta lAge tema karo. prazna :- pahelAM zakhe jamIne pauSadha levAnI vAta karI pachI jamyA vagara ja pauSadha karavA vicAryuM teA kharekhara AhAra levA kalpe ke nahI ? samAdhAna : AhAra pauSadha sarvAthI ane dezathI e rIte thaI zake che, tethI niravadya (acitta) AhAranA khAdha jaNAtA nathI. vaLI sava sAmAyika uccaranAra sAdhu tathA upadhAna tapamAM paNa AhAra grahaNa rAya che. mATe AhAra levAmAM ka'i khATu' nathI.
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra zaNagAra 337. zrI mahAnizItha sUtramAM kahyuM che ke je dezathI AhAra pauSadha karyo hoya te guru samakSa paccakakhANa pALI AvassahI kahI (pauSadhazALAmAMthI nIkaLe. ghera IryAsamiti pratIkanI pAtra AdinuM pramArjana karI AhAra karavA bese. prazna :- nirdoSa AhAranI jema nirdoSa vyApAra ke nirdoSa deha satkAra thaI zake ke nahIM ? te samAdhAna : baMne kriyA dehanI zebha ane lebhAdika hetubhUta che. mATe te baMnene pratiSedha karyo che. vaLI AhAra pauSadha sivAyanA traNe pauSadha sarvathA karavAnA che dezathI nahIM mATe paNa nirdoSa deha satkAra ke nirdoSa vyApAra thaI zake nahIM. zaMkha zrAvaka A rIte AtmAnA zaNagAra bhUta evA cAra prakAranA pauSadhane grahaNa karIne rahe che. rAtre dharma jAgaraNamAM citavanA kare che ke zrI viraprabhune namana-vaMdana karIne huM pauSadha pUrNa karIza. prabhAte te zrI viraprabhunA vaMdanAthe pahoMcyA. tyAM pukhalI zrAvaka paNa AveluM che. teNe prabhune namana karI zaMkha zrAvakane kahyuM ke he zaMkha ! gaI kAle tame regya na karyuM. tyAre prabhue pakhalI zrAvakane kahyuM tame zaMkhanI niMdA na kare. te gaI rAtrIne vize sudakSa jAgarikA karIne Ave che. jAgarikA traNa prakAre thAya che. zrI vIra paramAtmA gautama svAmIne jaNAvatA kahe che he gautama! - (1) buddha jAgarikA che te mAtra kevalI bhagavaMtene ja hoya che. (2) abuddha jAgarikA che te chavAstha sAdhuone hoya che. (3) sudakSa jagarikA che tene artha che sArI rIte dharma dhyAnamAM pravartavuM" A jAgarikA zramaNopAsaka-zrAvakane hoya che. AvI sudakSa jAgarikA karIne zaMkha zrAvaka atyAre AveluM che. mATe he pukhalI ! tame tenA para keI jAtane reSa dharazo nahIM. tyAre zaMkha zrAvake prabhune pUchayuM, he bhagavaMta! krodha-mAna-mAyA-le cAre kaSAyenuM phaLa zuM ? yAda rAkhajo kaSAya cAra che mAtra kedha e ja kaSAya nathI abhimAna, mAyA-kapaTa ke lebha paNa kaTu kaSAyo ja che.] zrI vIra paramAtmA uttara vALatA jaNAve ke krodha, mAna, mAyA,
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338 abhinava upadeza prAsAda - - - - - - lebha cAre kaSAye AyuSya sivAyanI sAte karma prakRtiene zithila baMdha vALI hoya te daDha baMdhana vALI kare che. A vAta sAMbhaLI pukhalI zrAvake vAraMvAra zaMkha zrAvakanI kSamApanA karI. zaMkha zrAvaka paNa pauSadhAda vratanI uttama paripAlanA karate saudharma devalokamAM deva paNe utpanna thaye te paiSadhanuM anaMtara phaLa jANavuM. paNa jIvananA cAra zaNagAra rUpa catuvidha pauSadhanuM paraMpara phaLa e che ke te zaMkha zrAvaka pachInA bhave mahAvidehamAM janma pAmI cAritra grahaNa karI mekSe jaze. A Akhe adhikAra paMcama aMga zrI vivAha prApti sUtranA bAramAM zatakamAM varNavela che. gaNudhare sUtramAM guMthela ane bhagavate artha vaDe prarUpela evA pAMcamA aMgamAM cAra prakAranA pauSadha vrata yukta evuM A caritra vakhANAyuM. te rIte vratanI uttama paripAlanA dareka zrAvaka vaDe kayAre zakaya bane ? pauSadhanA aDhAra doSanuM varjana karI pauSadhavratanI bhAvapUrvaka ArAdhanA kare tyAre -- 0 pauSadhanA aDhAra de kayA kayA? - (1) pauSadha na karyo hoya temanuM ke temaNe lAveluM pANI vApare-bolo tame pANI lAvo cho ke pachI peDhInA nokarane kahI de che - "bhAI ! pANI lAvaje." pAchuM pANI na lAve te tenI bhUla hoya tema dhamakAve. TrasTI sAhebe e bhUlI ja jAya che ke teo zrAvaka prathama che TrasTI bAdamAM. (2) svAdiSTa AhAra jama - AyaMbila upavAsa karIne pauSadha karyo hoya te barAbara che. paNa ekAsaNuM karIne sattara navA pharasANa, miSTAnna khAvA ne jIbhane piSavI. - (3) pAraNanI ciMtA kare - ATha divasanA pauSadha karyA hAya, saMvatsarIne divase ja gharavALA Ave eTale daza jAtanI sUcanA ApI rAkhe ke kAle ATaluM ATaluM savAre taiyAra karI rAkhajo. kadAca amArA jevA keI sAdhu pUchI bese ke kema bhAI ! A badhuM zuM che ? te zuM javAba maLe khabara che ? nAnA sAheba, A te tamAre lAbha maLene eTale bAkI amAre evuM kAMI hoya ?
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAra zaNagAra 339 jANe amArA nimitta pite kema nirdoSa AhAra vAparatA heya roja ? (4) zarIra zobhA vadhAre - pauSadha karyA pachI zarIra satkArane tyAga che, pahelA te tyAga nathI ne ! tema kahI gherathI ja "apa-TuDeTa" thaIne Ave. . (5) pauSadha mATenA vastro dhovaDAve. (6) ghareNuM pahere - pauSadha karavA Ave tyAre zeTha bahu zrImaMta che tema kyAMthI khabara paDe? eTale bhAI daze AMgaLIe vIMTI ne DokamAM ceIna paherIne pauSadha kare. (7) vastro ragAve - pauSadhamAM vastra melAna thAya mATe raMgAvine kapaDAM laI Ave. (8) zarIrano mela utAra - pauSadhamAM zarIra sakArane snAnAdikane tyAga hoya che. ATha-ATha divasamAM te jANe melanAthara jAmI javAnA na hoya tema beThA beThA zarIrane mela utAre. () kasamaye suvuM :- divasanA nidrA che. temaja rAtrie paNa saMthArA pirisi bhaNAvyA pahelAM ja UMgha kheMcI le. (10 thI 13) vikathA kare - rAjakathA, deza kathA, bhakta kathA ane strI kathA e cAre vikathA kare. te cAre varjavI. pauSadha zALe bhegA thaIne cAra kathA vaLI sAMdhe kAMIka pA5 mITAvaNa Ave bAragaNuM vaLI bAMdhe Aja mAre ekAdazI re naNadala mauna dharI mukha rahIye strI kathA varjana mATe jogIdAsa khumANanuM eka suMdara dRSTAnta vAMceluM. eka vakhata jogIdAsa bAbarIyAdhAra AvatA hatA, te divasanI vAta che. navalakhAnA neraDAmAM ghoDIo utArI tyAre pANInA pravAhamAM piMDI buDa page ubhelI eka juvAnaDI dIThI. hatI te aDhAreka varSanI. paNa zuM tenuM rUpa hamaNAM ja jANe egaLIne pANInA vaheNamAM viyuM jAhe. sAme najara naMdhIe te nakkI pApe bharAIe tevuM rU5. chatAM AvA jogIdAsane I vAtanuM hANeya na male. nerAnI bhekhaDuM ke jIvatI astrI beya ApAne manane eka sarakhAM. ApAe gheDI pANImAM nAkhI te paDakhe caDI juvAnaDIe jhaba daIne ghaDInI vAgha jhAlI lIdhI. ghaDIe jhabakIne moDhAnI jheTa dIdhI.
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 abhinava upadeza prAsAda jorAvara AdamIna kAMDa chUTI jAya evA joranI sAMkaLa ulALI paNa juvAnaDI te jaDanI jema cATI gaI ApA kahe are ! bAI, bApa melya mUlya nakara gheDI vagADI dehe. nahIM meluM jogIdAsa nahIM melu Aje. pAchuM ApAe pUchayuM zuM kAma paNu? zuM tArI vAMhe kaI pApIyA paDyA che, tAro dhaNI saMtApe che, tene thayuM che zuM ? tAruM du:kha dUra karIne ja DagaluM daIza. jhaTa bola. bAI belI jogIdAsa ghaNuM dI'thI getatItI. paNa che keNu tuM? sutAranI dIkarI chuM, kuMvArI chuM ApAe pUchayuM, kema paisA nathI bApa pAse ? to huM ApuM tuM e mArI dIkarI kamarI bAI. belomA jogIdAsa. mArI AzA bhAMgamA huM te tamArA zurAtana mAthe oLaLa thaI jAtyabhAtya melI bhaTakuM chuM. e A mAthAnA vALA kerA rAkhavAne nIma lIdhe che. melya matya maLavA vALI. tuM te mArI dIkarI kevA, ema belatA jogIdAse bhAlAnI ADI mArI ne ghaDuM chaTakAvI cAlavA mAMDayuM. eka bahAravaTIyo ane rakhaDate AdamI paNa sArI suMdara ane sAmethI samapIMta strI sAmuM na jue. te mAtra vANI dvArA strI kathA karavI te zrAvaka mATe zuM yogya gaNAya? (14) pAriSThApanikAmAM bhUla - pUjyA-mAryA vinA nI bhUmimAM laghunIti vagere paraDavavuM. (15) paraniMdA kare - je ke aDhAre pA5 sthAnaka vajavAnA hoya che. chatAM A pravRttinI vizeSatA darzAvatA ahIM jaNAvela che ke niMdAne tyAga kara. (16) cAra ke cerInI vAta karavI, (17) sarAga daSTie strInA sAMgopAMga nIhALavA. (18) pauSadha nahI lIdhelA gRhastha ke mAtA-pitA saMbaMdhi vArtAlApa karo. A rIte pauSadhanA aDhAra deSa vajIne cAra zaNagAra rUpa evA cAra prakAranA pauSadha vratanI uttama ArAdhanA karavA dvArA cAritra dharmane anusaravA vALA bane ane ATha pahorano pASaNa karIe dhyAna prabhunuM dharIe mana-vaca-kAyA vaza karIe to bhava dariye jhaTa tarIe e uktine sArthaka karanArA bane eja zubhecchA
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ (35) parvamAM pauSadha - saMyama dina ArAdhe samvesu-kAla pavvesu pasatyo jiNamae havai jogo / aTThamo cauddasIsu a niyameNa havajji posahio / / zrAddhavidhi prakaraNa traNa-gAthA agIyAranI TIkAmAM jaNAve ke jinamatamAM sarvaparva kAlamAM prazasta ga [mana-vacana-kAyAnI zubha pravRtti rUpa dharma] sevavAne che. paNa aThThamI catudazIe te niyama pauSadha karavuM ja joIe. zAstrakAra mahArAjA ahIM eka sAthe be bAbata spaSTa kare che. (1) parvomAM prazasta yoga seva (2) parvatithi AThama-caudazamAM te pauSadha avazya kara. manaha jiNANuMmAM zrAvakanA chatrIsa kartavyomAM paNa poSadRvaye kahyuM. parvamAM pauSadhadrata karavuM. ahIM prazna thAya ke je parvomAM piSadha vratanuM vidhAna karyuM te zuM aparvamAM pauSadha na kare? kemake zrAddhavidhi ane manaha jiNAvyuM te ThIka paNa zrI sUyagaDAMga Agama sUtranA zrAvaka adhikAramAM khuda bhagavaMta paNa pharamAve che ke "catudaza, aSTamI, amAvasI ane pUrNimAmAM pauSadhanuM anupAlana karavuM." ema jotAM lAge ke cAra parvomAM ja pauSadha kara bAkInA divasomAM nahIM. -paNu A vAta barAbara nathI. kemake zrI vipAkasUtra nAmaka agIyAramAM aMgamAM subAhakumAranA varNanamAM traNa divasa sAthe pauSadha karyAnuM Ave che. tyAM aThThama tapanI ArAdhanA pauSadha pUrvaka subAhakumAra AdaratA tevI vAta Ave che. mATe vesu parvamAM artha karyo te barAbara paNa mAtra parvamAM pauSadha kare tema nahIM. aparva divasamAM na thaI zake te parvadinemAM te avazaya pauSadha kare tema samajavuM. vaLI aparvatithi-divasemAM pauSadha karavAthI avidhi ja thatuM hoya te abhayakumAra ane vijayarAjAe te te kArya prasaMge traNa divasa ane sAtadivasanA piSadhopavAsathI teonA dhArelA kAryanI siddhi thavA pAmI te kaI rIte zakaya bane ?
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 abhinava upadeza prAsAda je akALe svAdhyAya karavAthI vidana Ave te akALe (aparvadinamAM) pauSadha karatAM paNa vina AvavuM joIene? tene badale dhArelI kAryasiddhi kema thaI? kAraNa ke parvanA divasemAM pauSadha karavo te vidhi vAya che-niSedha vAkya nathI. tyAM parvanuM mAhAsya darzAve che. mATe aSTamInA stavanamAM paNa spaSTa zabdo lakhyAkarI zake che karaNI sadA te kare eha upadeza re sarva kAle navi karI zake te kare parva suvizeSa viratie sumati dharI Adare parva divasanI ArAdhanA viratI pUrvaka AdaravI joIe. virati, eTale vratamAM rahevuM te. paNa vrata karyuM? "pauSadha vrata" chatAM temAM aSTamI caturdazIne vizeSa mahatva kema ApyuM ? kAraNa ke te cAritra tithi che. ApaNe paNa AjanuM parizIlana saMyama dina ArAdhe rAkhyuM te cAritratithine mahatva ApavA ja rAkhyuM che. vANijya grAma nagaramAM AnaMda gAthApati zrAvaka pitAnA sagAMsaMbaMdhione bhejana mATe nimaMtre che. badhAMne bhegA karI bhagavAne prarUpelA dharmamArgane anusaravA saghaLo bhAra potAnA jyeSThaputrane seMpI pote nivRtta thayA. keTalAka nAmanA parAmAM jaI jJAtavaMzanA kSatriya mahelAnI pauSadhazALI AvI zrAvakanI agIyAra pratimAmAM cothI pauSadha pratimA nAmaka pratimAne dhAraNa karIne rahela che. A pramANe piSaha paDimA vahana karatAM evA te AnaMda gAthApatine keTalAka samaya bAda lAgyuM ke have jIvanakAla adhika nathI. tethI samasta bhUlanI kSamAyAcanA karI, sarvajIvarAzI sAthe kSamApanA karI, ghatenuM smaraNa karI temAM je je doSa rahyA ke thayA hoya tenuM micchAmi dukkaDama karyuM pachI anazana grahaNa karyuM. dharma dhyAnamAM sthira thatAM vizALa avadhijJAnane prApta karyuM ane e rIte eka mAsanA anazana bAda devalokamAM gayo ane tyAra pachInA bhave mokSe jaze. - A badhe prabhAva kene? "pauSadha pratimAna" eTalA mATe ja pauSadhanI vyAkhyAmAM paNa cAra prakArane pauSadhane samAvatA jaNAvyuM ke AhAra tanu satkArA'brahma sAvadha karmANama tyAgaH parva catuSTayAM tadviduH pauSadhavratam
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyama dina ArAdhe 343 AhAra, zarIrasatkAra, maithuna ane pApa vyApArane tyAga cAra parva dinemAM kare tene pauSadhavata kahevAya che. je cAre prakAranA pauSadhanI AnaMda gAthA patie paNa ArAdhanA karelI hatI. parva eTale zuM ? rAta rUti pUrva "dharmane saMcaya karavAmAM hetubhUta banI, dharmane je pUraNa kare te parva." e parvadinemAM pauSadha karo tene vaye kahevAya che. parvatithimAM AThama-caudazapUnama amAsane samAveza kare che, je cAritranItithi hevAthI temaja ziSadha e sarvavirati jIvananI ArAdhanA hovAthI saMyama dina ArAdha nAma rAkhyuM. paNa saMyama dina (parvadina) saMbaMdhamAM kadI kaI citana karyuM che kharuM ? khrIstIo aThavADIye eka vakhata chuTTI che, tenuM nAma pADayuM ravivAra paNa teo ravivArane Holiday kahe che. Holiday eTale pavitra divasa. ApaNe tene artha karI dIdhe rajAne divasa. muslImee zukavAra rAkhyo. kema rAkhe? ja pAMca namAja paDhavI joIe paNa roja na thAya te chevaTe eka divasa paNa dharmakArya mATe phALavavo. e rIte tame koI divasa dharmakArya mATe rAkhe ke pachI bAre mahimA gadheDAnI jema majurI karavAnI? AThama ane caudaza e cAra divasa mahinAmAM jenenA rajAnA divaso rAkhyA. rajAnA eTale majA karavAnA nahIM, paNa dhama ArAdhanA karavAnA divase jema nokarIyAta ke bALakane zanivAranI sAMje AnaMda hoya tema zrAvaka paNa terasa ke sAtamanI sAMje AnaMdamAM hoya ke aho kAla te parvane divasa che. ame te pauSadha karI saMsAranA kAryomAM kAle rajA rAkhIzuM. pauSadha dvArA sAdhupaNAnI tAlIma lezuM. . kemake parvatithi zA mATe che ? ArAdhanA, dharmadhyAna, bahAranA saMbaMdhamAMthI rAjInAmuM ane AtmIya saMbaMdhe sAthe jamajA- nijAnaMda ke zAzvata AnaMda AtmAne ja hoyane! dahane AnaMda mANave te bALakanA ravivAranI rajA je kahevAya. have tame bALaka che ke samajadAra? nakkI karI leje.
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha44 abhinava upadeza prAsAda mauna ekAdazIne divasa che. nevuM jinanA doDhase kalyANakAnA parvane divasa che. sutratazeTha pauSadhavratanI ArAdhanA karavA beThA che. ghera cAra Ave, peTIo teDavAnA avAjo saMbhaLAyA, paNa suvrata zeTha dhyAna ApatA nathI. bIjo eka prasaMga banyA. cAre tarapha Aga lAgI che. javALAo phelAI rahI che. bacA-bacAvanI bUma saMbhaLAya che. chatAM suvrata zeThanA kAna saMdeze sAMbhaLatA nathI ke AMkhe dane jhIlatI nathI. pauSadha thakI saMyama ArAdhanAmAM DUbelA zeTha te ekaja vicAra kare che. Atmadhana corAvAnuM nathI ane je cerAya che te mAruM nathI. tene e paNa samajaNa barAbara che ke baLe che te mAruM nathI ane mAru che te baLatuM nathI. pariNAma keTaluM suMdara AvyuM ke na tenuM ghara baLyuM ke na kaI vastuonI corI thaI. gvelu poSaDha varSa saMyama dina ArAdhe e vAta suvrata zeThane eTalI badhI daDha thaI gaI hatI ke agni kaTImAM paNa teoe vratane cheDayuM nahIM. te te sarva virati jIvananI tAlIma tene dIkSA ane kevaLajJAna apAvanAra nIvaDayA. sarveSvapi tapoyogaH prazasta kAla parvasu aSTamyAM paMcadazyAM ca niyata: pauSadha vaset sarvakAla parvamAM te ga zreSTha che, paNa AThama ane pUname te avazya karIne pauSadha grahaNa kare. e pramANe uttarAdhyayana sUtranI zAMtisUrijIe racela vRttimAM jaNAvela che. alabatta vartamAna kAle pUrNimA ne badale caturdazIe pAkSika ArAdhanA karavAnI paraMparA cAle che tethI ApaNe AThama ane pAkhI (pakhI) be tithiomAM pauSadhanI ArAdhanA khAsa karavI. pUjya lakSamIsUrijI mahArAjA eTalA mATeja paphakhI zabdane lakSamAM rAkhI upadeza prAsAdanA vyAkhyAna-15ramAM jaNAvI gayAke- sarvArabha parityAgAt pAkSikAdiSa parvaSa vighaNa: vauSaussa-fmava sUryathI pAkSika vagere parvomAM sarva-AraMbhane tyAga karI sarvIzA rAjAnI jema pauSadha vrata aMgIkAra karavuM.
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ sayama dina ArAdhA 345 RSabhadeva prabhunA putra bharata cakrartInA savA karoDa putrAmAM sauthI moTA putra hatA sUrya yazA, te pAkSika (pakSI) vagere pa tithiomAM ATha praharane pauSadha karatA hatA. AhAra, zarIra satkAra, brahmacarya ane avyApAra cAre prakAranA pauSadha ne sarvAMthI sudara rIte AdaratA joIne eka vakhata IndumahArAjAe potAnI sabhAmAM mastaka dhuNAvyuM, avadhi jJAna vaDe sUyazA rAjAnuM' pavasa''dhi dharmArAdhana jotA Indra manemana tenI praza'sA karI rahyo hatA. A samaye rabhA urvazI vagere madhura gAna tAna pUrvaka nRtya karI rahI hatI teee Indrane Ama bedhyAna joIne pUchyu` ke he svAmI! Ape mastaka kema dhuNAvyuM? Indra kahe mRtyulAkamAM sUrya yazA rAjAnI dharma daDhatA atyAre jevI dekhAya che tevI bIjA keAInI jaNAtI nathI. vaLI tesUyazA rAjAnA nitya ArAdhanathI prerAine bIjA paNa ghaNAM jIvA pava ArAdhanA karavAmAM tatpara banelA che. tenI pauSadhanI ArAdhanA kevI che? dhruvid tividde be prakAre karaNa-karavA ane karAvavA rUpa. tathA traNa prakAre yAga-mana vacana ane kAyAnAM ceAga vaDe--pauSadhanuM ArA dhana karI rahyo che. vaLI te sUyazA rAjA "sava" thI pauSadha karI rahyo che. eTale OM sarvathA AhAra tyAga sarvathA zarIra satkAra tyAga, sarvathA brahma caya pAlana, sarvathA avyApAra eTaleke sAtradyakama nA tyAga karavA pUrNAMka ATha praharanA pauSadha laIne rahelA che. vaLI teNe sAmAyika paNu uccarelI che, kema ke pApa vyApAra tyAga poSadhamAM nizcayathI sAmAyika mata uccaravu' joIe. prazna:- pauSadha sAthe sAmAyika daDaka zA mATe uccaravA joie ? samAdhAna.- dharma saMgrahamAM lakhyuM che ke yadi paraM poSadha sAmAyika lakSaNaM vrataM dvayaM pratipannaM mayetyabhi prAyAtphala vaditi ( dvayaM) "me pauSadha ane sAmAyika ane tratA aMgIkAra karyAM che" tevA bhAva vrata karanAranA hRdathamAM hoya tA anenu' phaLa maLe che. mATe
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ abhinava upadeza prAsAda sAmAyika 'Daka paNa pauSadhamAM sAthe ja uccarAvavAmAM Ave che. sUryazA rAjA aDhAra doSathI rahita evA pauSadhanI ArAdhanA je daDhatAthI kara rahyo hatA te jotAM guNAnurAgathI IndranuM mastaka dhuNI gayuM. 346 raMbhA ane urvazIne thayuM ke mAnya te dhAnyanA kIDA gaNAya tenI ATalI praza'sA zuM karavAnI hoya ? amAruM rUpa joyu nathI tyAM sudhI ja mAnavInI badhI daDhatA rahe che. indrae te A vAte mauna ja dhAraNa karyuM. bane devIo ATalI pratIjJA karI mRtyuleAkamAM AvI. rAjA sUrya - yazA pAkSika pauSadha karI prabhune vaMdana karavA gayA hatA. prabhune vaMdana karIne bahAra nIkaLyA tyAre 2bhA ane uzInA saMgIta-nRtya-smIta veza lAvaNya vagere badhuM tenA jovAmAM Avyu' eTale matrI dvArA te banenA jAti-kula vagerenI tapAsa karAvI. baMne ne maMtrIe pUchyuM ke tamArI jAti-kula vagere zuM che ? tyAre teo khelI ke ame vidyAdharanI putrIe chIe, ma`trIe rAjA sAthe lagna mATe prastAva mukayA tyAre raMbhA ane vazI kheAlIke jo tamArA rAjA kadApI amArI vAtanuM ullaMghana na kare to ame lagna karavA mATe taiyAra chIe. rAjA paNa e zarata kabUla karI ane raMbhA tathA uzI sAthe lagna karyAM. aSTamInI tithi AvatA paTaha ghASaNA thaI te sAMbhaLI te ba'ne daivIA khelI ke A zenA dhvani che. tyAre rAjAe jaNAvyu` ke AvatI kAle aSTamI parva tithi hAvAthI aneka prakAre daLavu', khAMDavu, piSavu, rAMdhavu', abrahmanu' sevana karavu', jJAti bhAjana karAvavu'. pilavu, rAtribhAjana karavu', vRkSeA chedavA, bhUmi vidAravI, iMTa cunA pakAvavA, vastrA dhAvA, vAsI bheAjana karavu, zAlIke caNA sekavA, zAkapAna kharIdavA vagere kAIpaNa jAtanA pApavyApAra kAi karaze nahI"-karAvaze nahIM bALaka sivAyanA salAkA prAyaH upavAza karaze. daza hajAra rAjA AvatI kAle pauSadha karaze ane huM. paNa pauSadha karIza. jarA vicAra karavA jevu che dazahajAra rAjAnA adhipati, savAlAkha putranA pitA ane vizALa rAjyanA eka rAjavI-pa tithie pauSadha karI zake ane tame seA rUpIyAnA vepAra na thatA hAya tA paNa
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMyama dina ArAdhe 347 ravivAre dukAna khelIne besavAnI vAta kare paNa dharma-ArAdhana mATe samaya na hoya! rAjA sUryapazAnI vANI sAMbhaLI raMbhA ane urvazI baMne pUchI khAIne DhaLI paDI. caMdananA siMcana vaDe temane mUcha rahita karatA te belI ke eka kSaNa mATe paNa ame tamAro viraha sahana karI zakatA nathI te ATha-ATha prahara sudhI tamAre viraha kaI rIte khamAze ? tame je amArA saMganA sukhanI abhilASA karatA he te parva divasane pauSadha karavAnuM choDI do. sUryayazA rAjA kahe prANate paNa huM parvadinemAM pauSadha choDIza nahIM. A te taddabhava mekSagAmI jIva che, vaLI arisA bhuvanamAM gRhastha paNamAM ja kevaLajJAna pAmanAra jIva te kadApI pauSadha cheDe khare? tene to eka sUtra pAThaja basa hato kiM koparuM vimA avaMkiyA nIvo te vi jeonI pauSadha pratimA (pratijJA (jeoe) jIvananA aMta paryata paNa akhaMDita rAkhI hatI, dhanya che teone. kAraNake teo barAbara samaje che ke indranI padavI sulabha che paNa dharmanI prApti atyaMta durlabha che. tyAre vidyAdhara putrI banelI baMne devIo belI ke tame pANIgrahaNa vakhate vacana ApeluM che. - sUryazA rAjA kahe vacanane mATe badhuM dhana-rAjya vagere tame je kahe te cheDI devAya, paNa dharma e te AtmAnuM dhana che te kaI rIte choDAya ? tame kaheze ke mahArAja sAheba, amane paNa dharma pratye ghaNuM prIti che. paNa nekarI dhaMdhA cheDIne parvadine pauSadha kaI rIte kare ? tamane pUchuM ke zuM ravivAre nokarI che? te nakakI karo ke dara ravivAra ane rajAnA divasomAM te huM jarUra pauSadha karIza. kadAca paristhitivaza pavitra parva divase ne na sAcavI zake te kaMI nahI holiDe ne te Holi-pavitra ane Day-divasa tarIke manAvavAnuM kabUla rA ii zake ke nahIM? sUrya yazA rAjA raMbhA ane urvazIne upAlaMbhane kAraNe pitAnuM mastaka chedavA taiyAra thayA. jevo te pitAnI Deka upara prahAra karavA gayA ke khaganI dhAra buThThI thaI gaI. te navA-navA khaDraga lete jAya che ne prahAra kare che paNa darekanI dhAra buThThII tha jAya che.
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 abhinava upadeza prasAda chevaTe raMbhA ane urvazI pitAnA mULarUpe pragaTa thaI sUryayazA rAjAnI daDha dharmArAdhananAnI prazaMsA karI tyAMthI svargamAM pAchI pharI. saMyama dina ArAdhanAmAM daDha evA sUryayazA rAjA paNa arIsA bhuvanamAM beThAbeThA kevalajJAna pAmyA. pAkSikAdi parvatithimAM tame paNa sUryayazA rAjAnI mAphaka pauSadha dharmanI vidhipUrvaka ArAdhanA karo. vidhipUrvaka eTale zuM? prabhAtamAM pauSadha grahaNa kare. tyAra bAda pratikramaNa karI, paDilehaNa kare, devavaMdana karI, sajhAya kare pachI gurudana kare. mukhya mArge te pratikramaNAdi guru nizrAe ja karavA joIe. chatAM kAraNa vizAt pratikramaNa guru nizrAmAM na karela hoya rAImuhapatti paDihavAnI vidhi karIne pratyeka munirAjane vaMdanA karavI. tyAra pachI gya samaye jinAlayamAM jaI caityavaMdana kare. pachI vyAkhyAna zravaNa karI parisi bhaNAve. madhyAhane punaH devavaMdana vidhi karI paccakhANa pAre. vaccenA samayamAM svAdhyAya-Adi kare. je AhAra pauSadha dezathI karyo hoya te ekAsaNuM, nivi ke AyaMbila karIne pachI vAparyA bAdanuM cityavaMdana kare. sAMje pharI paDi. lehaNa, devavaMdana, guruvaMdana, pratikramaNAdi karI, svAdhyAya kare. rAtre eka prahara vite tyAra bAda parisi bhaNAvI vidhi pUrvaka saMthAro kare. vidhi pUrvaka saMthAra eTale zuM? ANujANaha saMthAraM bAhu vahANeNa vAma pAseNaM kukkuDo pAya pasAraNaM ataraMta pamajjae bhUmi saMthAro karavA mATenI anujJA laI DAbe paDakhe, hAthane ezIkA rUpe goThavI, kukaDInI jema paga saMkecI ane tema karavA asamartha hoya te bhUminuM pramArjana karIne pachI paga lAMbA kare. vaLI pharIthI je paga saMkoce te pAchA DhIMcaNanuM pramArjana kare ane kadAca paDakhuM pherave te paNa zarIra ane bhUmine puMchane pachI paDakhuM pherave. je kadAcIta kAlacitA mATe uThavuM paDe te nidrAnuM nivAraNa karavA mATe dravya-kSetra-kAla-bhAvanI vicAraNA kare dravyathI huM keNa chuM ? tema vicAre.
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ sayama dina ArAdhe kSetrathI--huM kayA sthAne rahelA chuM te yAda kare. 0 kALathI rAtrinA A kayA samaya cAle che te citave. * bhAvathI-kALaci'tAnI pIDA vize vicAraNA kare. mAre laghunIti-vaDInIti javAnI jarUra che ke kema ? 349 tema karatA paNa nidrA dUra na thAyatA zvAsanuM nizadhana kare. rAtrie sUtA pahelAM paNa peAtAnA dehane vize ciMtave ke jo rAtrie maraNa thAyatA-AhAra, udhi ane dehane mana-vacana-kAyAvaDe vesirAvu` chu' eTale ke sAgArI anazana dhAraNa kare. cAra ma'gala ane cAra leAkeAttama paNAnI vicAraNA karI Araha'tasiddha sAdhu ane keli bhagavaMte kahelA dharmanuM zaraNu grahaNa kara. aDhAra pApasthAnaka vAsirAve. AtmAmAM ekatva, sasAra vagere bhAvanA bhAve. kSamApanAdi karI mana-vacana-kAyAthI pApanuM micchAmidruDam Ape. AvA sudara pauSadhanI ArAdhanA karatA sAgaracadrane yAda karIe chIe. zrIkRSNanA bhAI baLadevanA putra niSadanA te putra hatA. ane kamAyelA nAmanI suuMdara rAjakanyAne paraNelA hatA. eka vakhata zrI neminAtha paramAtmA dvArikAmAM padhAryAM. temanI dezanA sAMbhaLI sAgaracaMdre bAravrata grahaNa karyA. pachI eka vakhata pauSadha pratimA vahana karatAM kAryAtma mAM mazAnamAM rahelA che. tyAre nabhasena nAmaka tenA vairI tyAMthI pasAra thayA. teNe zmazAnamAM rahelA eka ghaDAnA kAMThA sAgaracandrenA mAthAmAM mukI temAM agArA bharI dIdhA. temanuM mastaka phATI gayuM chatAM tee mana-vacana-kAyAthI calita thayA nahIM. ekaja bhAvanAmAM deDha banI gayA to me sAso gappA eka mArA AtmA zAzvata che. nALa yaMtaLataMtusro jJAna-darzanathI cukta che. settA me jJAhirA bhAvA bAkI badhA bAhya bhAvA che. -- e bhAvanAnI dhArAe svarga paNAne pAmyA. zrAvake paNa A rIte padanAmAM pauSadhavratanI ArAdhanA karavI joie, tame kahezeA mahArAja AvA badhAM gappA kayAMthI zodhI kADhayA ? bhAI sAMbhaLa A gappA nathI te atyAre pauSadha lIdhA temAM zu pratIjJA karIche te jarA yAda karIle pachI pauSadha pALatI veLAe sAgaraca`drane yAda karIza te tane badhu barAbara samajAI jaze.
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 abhinava upadeza prAsAda pauSadhanI pratIjJA zuM che? kama matte poparuM he bhagavaMta! huM pauSadha grahaNa karu chuM (svIkAravAne IcchuM chuM) paNa kaI rIte ? suvatuM tivi mane vAcA gr-mana, vacana, kAyAnA karaNa vaDe je je sAmAyika bhegI uccarelI che te vAta na bhUlatA) sAvadya pravRtti karuM nahIM-karAvuM nahIM. chelle kA vosirAmi karyuM che ne ? ke pachI mi banne ne badale varAmi mate karI dIdhuM che karavAnuM kaMI nahIM mAtra vAmi eTale ke huM belu chuM ke - khAsa yAda rAkhaje saMyama dina ArAdhavA refma "huM karuM chuM-svIkAruM chuM" zabda mukela che. chelle macvA vosirAmi-kaSAyAtmAne ke bahirAtmAne sirAvuM chuM kAyAnA mamatvane tyAga karuM chuM. ATalI pratIjJA yAda rAkho te sAgaracaMdranI jema pauSadha karavAnuM kahyuM te vAta samajAI jaze. vahu saMtosA, vaduta raju pada yAda raheze te pachI kaI zaMkA ja nahIM rahe. pauSadhamAM A be Adeza mAMgo cho ne? tenuM rahasya samajavA jevuM che. temAM samarpaNa bhAva raheluM che. pauSadha karanAra gurune pitAnI kAyA arpaNa kare che. kAyA vaDe thatI kriyAmAM zvAsozvAsa, AMkhane palakAre, dhabakAra vagere azakya kriyAone cheDIne badhI ja kriyA gurunI AjJA pUrvaka karavAnI. mAtra azakaya kriyAnI ja chUTa. vahu rAhU e vAveja nI AjJA mAMgavAmATenI AzA che. kevuM zIsta che ke rajA mAMgavA mATenI paNa rajA mAMgavAnI. valasaMsAtuM nA Adeza pachIja vAveja raju ne Adeza mAMge. AvA samarpaNa pUrvaka pauSadhanI kriyA kare te saMyama dina ArAdhanA-pUveNu voka va kartavyanI sArthakatA thaze-tame paNa AvA ArAdhaka bane te zubhecchA.
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ dravya sahAyaka zrI bhIDabhaMjana pArzvanAtha jaina che. mUrti. saMgha-nImaca chAvaNI tathA nImaca zrI saMdhanA suzrAvaka-zrAvikAo wwwwwwww nAma paTavA manAlAlajI saMpatalAlajI nAgarI sUrajamalajI gaMbhIramalajI manaharasiMhajI keThArI sAgaramalajI pAmecA kezarImalajI zerasiMhajI pAmecA hasarAja harapAra lAlakA gaNezIlAlajI pUnamacaMdajI ceraDIyA sebhAgamalajI bhAmAvata caMdrakAntabena dha. 5. prakAzacandra mAnavajI rAjamalajI DuMgaravAla rAjamalajI saMteSakumAra rAMkA pradakumArajI jene kRSNAbAI dha. pa. punamacaMdajI pagAriyA cIraMjIvalAlajI zaMkaralAlajI paravALa kejeDImalajI basaMtIlAlajI laDa uttamacaMdajI pArasamalajI DosI pU. pitAzrI kasturacaMdajI nI smRtimAM khyAlalAlajI pAvatu pIpalIyA rAvajI vALA cethamalajI yazavaMta siMhajI loDhA nIrmalAbena dha. 5. kuMdanamalajI bhAmAvata mAMgIlAlajI hastImalajI caudharI jJAnacaMdajI kanaiyAlAlajI leDhA
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma mAMgIlAlajI mAgarA mANekalAlajI kaTArIyA-dhamAtaravALA cAMdamalajI pradIpakumAra lAtA kAMtAbAI dha. 5. zAMtilAlajI leADhA manAharasa hajI lADhA sADI (senTaravALA) hamIramalajI satAsiMhajI pheAThArI rAmaca'drajI jaina jJAnaca'dajI DugaravAla zIvakrayAla pArasamalajI bhaDArI rAjamalajI pAravALa dharamacaMdajI sAmAvata nemicaMdajI (ThekedAra) AMcalIyA motIlAlajI mANekaca'dajI zekhAvata hamIramalajI akhasi hajI kAThArI kamalAbAI ya. pu. madanalAlajI vIrANI kanaiyAlAlajI yazavata siMhajI leADho anItA dha. 5. vinakumArajI khAkhIyA rozanalAlajI metharA (nalAla) OMkAra lAlajI asIlAlajI cAraDIyA zAMtilAlajI sagarAvata saradAramalajI UmarAsa hujI jaina zAntAbena dha. 5. mAnamalajI bhAmAvata (jInavALA) zrI pArzva mahilA maDaLa nImaca chAvaNI eka gupta dAtA-jenI lAgaNI bharI vANI ane Arthika sahAya thI ja A pustakanuM prakAzana thayu' che. zera 1 1 1 ' 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjya munizrI dIparatna sAgarajI (M.Com. M. Ed) dvArA sa'pAdita-sarjita prakAzanA (1) zrI navakAra mahAmatra navalAkha jApanI noMdhapeAthI-14 AvRtti [sa prathama vAra pratyeka mALA mATe alaga noMdhanI suvidhA] (2) zrI cAritra padma 1 karoDa jApanI neAMdhapeAthI-3 AvRtti [kSAyika cAritra prApti mATe] (3) zrI bAra vrata pustikA tathA anya niyama-3 AvRtti [sava" prathama Dabala kalara, viziSTa vibhAgI karaNa tathA niyamA levAnI atyaMta suvidhA yukta (4) abhinava jaina paMcAMga-2042 [sUUdayathI purImaphta. kAmaLI kALa, sAMje e ghaDI, bhaNavavAnI perisanA samaya sAthenuM sarva prathama prakAzana] (5) abhinava hema laghu prakriyA-1 saptAMga vivaraNu (6) abhinava hema laghu prakriyA-2 saptAMga vivaraNa (7) abhinava hema laghu prakriyA-3 saptAMga vivaraNu (8) abhinava haeNma laghu prakriyA-4 saptAMga vivaraNa (9) kRDhantamAlA [125 dhAtunA 23 prakAre kRdanta] (10) zatruMjya bhakti (gujarAtImAM) 2 AvRtti (11) zrI jJAnapada pUjA (12) zatrunaya matti be AvRtti (13) caityava'ina pa mAlA (14) caityavaMdana sa`graha-tItha jina vizeSa (15) caityavaMdana ceAvisI (16) abhinava jaina paMcAMga--2046 [sava prathama-vizALa mAhitI sAthe bhItIcu* paMcAMga-hindImAM) (17) abhinava upadeza prAsAda-bhA. 1 (18) maiM abhinava upadeza prAsAda bhA. 2 (19) maiM abhinava upadeza prAsAda bhA. 3 (20) 4 caityava+danamALA [18-19-20 have pachI prakAzita thanAra che abhinava-zruta prakAzana --- C/o. pra. je. mahetA, heDa peAsTa eksi pAchaLa, jAmanagara
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ vyAkhyAna pUve bolavAnA mAMgalika zloka saccidAna' sapUNa" vizvajJa vizvapAvanam zakhezvara purAtta'sa' pArzvanAtha namAmyahama satyAnaMda nidhAna maheza", zyAma zarIramanata' kaleza kelaka nivAraka deva', vade nemi jineza 2 saMsAra vArAMnidhi yAnapAtra', nijAtmabhAvA layalIna citta sudazana kSAya ke bhAva yukata', namAmyaha zrI jina vadhamAna 3 cena krameNa kRpayA zrata dhama eSa AnIya mAzaja neDapi hi sa praNItaH zrImatsaMdha ma" gaNu Rtu pramukha natAsima ta' sUri saMghamanagha' svaguru zca bhaktyA bhagavad vadanAja vAsinI pApa nAzinI vANI sava" vidAM vade vizva vidvatApahAM