________________
૧૯૪
અભિનવ ઉપદેશ પ્રાસાદ
તેથી આ અર્થ કરતા લખે કે ઈન્દ્રિયના વિકાર અને કષાયોના ઉપશમન વડે કરીને (હુ વંદન કરું છું )
ભગવતી સૂત્રના ૧૮ માં શતકના દશમાં ઉદ્દેશામાં પ્રભુ મહાવીર અને સોમીલ બ્રાહ્મણને વાર્તાલાપ નાવજિળાઈ શબ્દની અતિ સુંદર સ્પષ્ટતા કરે છે. એમિલ ભગવાનને પ્રશ્નો કરે છે અને વીર પરમાત્મા તેને ઉત્તર આપે છે.
૦ fજ તે મંતે નવન્નેિ ભગવન યાપનીય શું છે? તોfમ! નવનિજો સુવિ વનતે. સમિલ ! યાપનિય બે પ્રકારે છે.
તે ગણું ફંતિય નવા ય નોર્ફોરિક નવનિને ય. તે બે પ્રકાર, ઈન્દ્રિય યાપનિય અને નેઈન્દ્રિય યાપનીય એમ બે છે. - જે જિ તં સુંઢિયં નવMિ . તે ઈદ્રિય યાપનીય શું છે ?
सोइन्दिय-चविखंदिय-घाणिदिय-जिभिंदिय, फासिंदियाइं निरुवહયારું વસે વરૃતિ (હે સેમિલ) શ્રોત્રેન્દ્રિય, ચક્ષુરિન્દ્રિય, ઘ્રાણેન્દ્રિય, જિન્દ્રિય, સ્પર્શેન્દ્રિય એ પાંચે ઈન્દ્રિય ઉપઘાત રહિત (હાનિ રહિત) અને પોતાને આધીન વર્તે તે ઈન્દ્રિય યાપનીય કહેવાય.
૦ સે કિં તે નોરંદ્રિય નવજો (હે ભગવન ) તે નેઈદ્રિય યાપનીય શું છે? ___ नोइंदिय जवणिज्जे जं कोह, माण, माया, लोभा वोच्छिन्ना नो ઉદીતિ છે તે નોરંથ નવનિજો. (હે સેમિલ) ધ, માન, માયા, લભ એ ચારે કષા વ્યછિન્ન થયેલા (નાશ પામેલા હાય) ઉદયમાં વર્તતા નથી તેને નેઈદ્રિય યાપનીય કહે છે.
આવશ્યક સૂત્રમાં શ્રીમાન હરિભદ્રસૂરિજી મહારાજા પણ એ જ કહે છે કે “ઈન્દ્રિય એટલે કે મનની વિષ તથા વિકારોથી ઉપઘાત રહિત અવસ્થા એ યાપનીય છે.”
અમરેલીના પરગણું એવા લાઠી ગામમાં આજે ઉમંગ સમાતે નથી. પાદરમાં ડાયરો બેઠે છે, કસુંબા ઘૂંટાય છે. હુંગાના ત્રાસા ફરે છે. ઢોલ ઢબુકે છે. આખો ડાયરો મોજમાં છે. કુવર દાજીભાના લગ્ન છે. પાદરે બેઠે બેઠો ડાયરો વેલડાંની વાટ જુએ છે.
દાજીભાના આઠેય અંગે યૌવન ડેકા તાણી રહ્યું છે. મેં માથે રાજવંશી તેજ પથરાયું છે. પીઠી ચોળેલી છે. દશેય આંગળીએ વેઢ પહેર્યા છે, બાજુમાં મખમલ મટેલા માનવાળી તલવાર પડી
