Book Title: Aatmbalidan
Author(s): Gopaldas Jivabhai Patel
Publisher: Vishva Sahitya Academy
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006004/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haula keIna kRta dha banDamena' yAne kinbanAvAmaisitorgharakAmakAjAmavAnA IIII) WHICH H ER naka nAnI nAnAmAvAnAtakanI HTAT 1 MAMTAGaravada sapATa gopALadAsa paTela , vizva-sAhitya akAdamI, amadAvAda-15 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizvansAhitya akAdamI yuthamALA-4 Atma-balidAna hioNla keIna kRta navalakathAH "dha beDamena'] saMpAdaka nepALadAsa jIvAbhAI paTela amara pALiyArUpa AvI kathAonuM sevana jeTaluM vadhu thAya teTaluM sAruM. - vAcaka prakAzaka vizvasAhitya akAdamI - saradArabrigeDa haoNla, 170, satyAgraha chAvaNI, seTelAITa, amadAvAda 15 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praka haoN. rajanIkAnta zaizI matrI vizvasAhitya akAdamI 170, satyAgraha chAvaNI, seTelAiTa, amadAvAda-15 phona : 406197 dra suradhara prakRti jIvana presa, rAtarANI-phUlavADI Azrama, amadAvAda-15 maeNna : 6746578 : 6751501 pahelI AvRtti, prata 1000 mukhya vikretA: navajIvana TrasTa, amadAvAda-14 ane vizva-sAhitya kitAba ghara, saradAra-brigeDa hola, 170, satyAgraha chAvaNI, seTelAITa, amadAvAda-15 phona : 6751501 3 6746578 . *che. 1000deg tA. 2-10-Ta mAMdhI-jaya tI Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizva-sAhitya akAdamInuM nivedana zraddheya zrI. vijayazaMkara maMchArAma bhaTTanI A eka anokhI bheTa gujarAtI vAcakane che. teo zrI. maganabhAI desAInA jijJAsu mitrA ane AjIvana abhyAsI hatA. teo ciMtaka ane vidvAna vidyopAsaka hatA. sada-graMtha ane satupuruSane saMga ane sevA emano priya zekha hatA. teo satata kaMIne kaMI svAdhyAya arthe vAcana karyA ja kare. aMgrejI, hiMdI, marAThI, gujarAtI e badhI bhASAomAMthI uttama pustako teo vINI kADhatA ane pitAne gamatAM pustako bIjAne vAMcavA teo bhalAmaNa karatA rahetA. temanI premALa bhalAmaNane kAraNe gujarAtI vAcakane A suMdara kathAno lAbha maLe che. gurudattanAM pustakonA paNa teo bhAre zokhIna hatA, ane temAMya "dana" para! temanI bhalAmaNathI kamubahena paTele hiMdI lekhaka gurUdattanI nIcenI cha navalakathAo gujarAtImAM utArI gujarAtI vArtA-sAhityamAM kamatI umero karyo che: (gudana" - kuTuMba parivAra, 'vatana I mA - bhraSTAcArane mArge, "pravaMjanA" - premanAtha, "ghA" - gaMgAjaLa, mU" - bhUla konI? ane "gharatI ra vana?- dhana ane dharatI) zrI. gurudattanAM A pustaka ApaNI prAcIna bhAratIya kuTuMbabhAvanAne sAkAra kare che. A vArtAo lakhIne gurudatte kamAla karI che. - svaniSTha ane svataMtra vicAramaya jIvana-upAsanA gepALadAsa paTele karI; tenA mAtRbhASAnA agAdha premarUpe A haoNla keInanuM pustaka gujarAtI vAcaka AgaLa rajU karatAM akAdamI dhanyatA anubhave che. tA. 2-10-98 che. rajanIkAnta jezI [maMtrI) jIvaNalAla zAha (pramukha) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaMdana! [amara pALiyAorUpaA kathAne] mAtRbhASAnA premI gujarAtI vAcakane, sva0 zrI maganabhAI prabhudAsa desAIne, sva0 vijayazaMkara maMchArAma bhaTTane, sva0 gopALadAsa paTelane, sva0 zrI ThAkorabhAI desAIne ane vizva-sAhitya akAdamIne haoNla keInanI eka uttama navalakathAnA A bRhatu-saMkSepanA prakAzana TANe vaMdana! haoNla keInanI amara pALiyAorUpa A kathA ApaNA samAjane unnata banAvavAnI beThI tAkAta dharAve che. vArtAne prasanna kathApravAha ekadhAro ne satata vahe che. A vArtA tenA pAvakatama bhAvamAM vAcakane taraboLa kare che. hola keIne suMdara pAtronuM rasapUrNa citra derIne potAnI vArtAkaLAne kharekhara jeba Apyo che. haoNla keInanI A eka mahAkathA che. lekhaka pote ja ene sAgA' kahI che. "sAgA' nAma te prAcIna rASTrIya ItihAsane AdhAre racAyela mahAkAvya jevI vIra kathAone ja ApavAmAM Ave che. paNa lekhake A navalakathA, jenI ghaTanAone kALa I.sa. 1800 AsapAsane kahevAya, tene "sAgA' kahI che. ane ApaNe joI zakIzuM tema A navalakathAne "sAgA' kahI che, te samucita ja nahIM, paraMtu yathArtha paNa che. joke, AisalaoNnDa jevA yuropakhaMDanI cheka uttare AvelA ane kaThora-kaparI kudaratI paristhitivALA tuccha TApunAM pAtronI A kathA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, jyAM sUrya paNa ghaNuMkharuM Athamate nathI tathA jenI dharatIne moTo bhAga kAM te baraphathI ke phATI nIkaLelA dharatIkaMpanA UkaLatA lAvArasanAM jAmI gayelAM gaciyAMthI chavAyelo che. vArtA sIdhIsAdI che - kathA kAvA-dAvA, gupta rahasya, bheda-bharama ke bIjI phAlatu lAgaNIonA uchALA temAM nathI. chatAM temAM mAnavajIvananI carama kRtArthatA sAkAra thatI nirUpAyelI hovAthI e sanAtana kathA - mahA-kathA banI rahI che. vAcakane jarUra prazna UThaze ke, A navalakathAno mukhya nAyaka haDadhUta thayelI mAtAne badhethI haDadhUta thayelo purA ja che. chevaTe to te pitAnI premapArA mAnelI yuvatI taraphathI paNa jAkAro pAme che. potAnI mAtAne raMjADanAra ane tenuM jIvana barabAda karanAra potAnA pitA upara, tenA bIjA gerakAyade lagnanI patnI upara tathA tene thayelA saMtAna upara vera levA te nIkaLe che; chatAM chevaTe e badhAmAMthI eke vastu te pAra pADI zakato nathI. vastutAe paNa sukhabhega ke bIjI vyAvahArika saphaLatAo ke saMpannatAonI daSTie ja je jIvananI sArthakatA nANavA jaIe, to to ApaNI navalakathAnA nAyakanuM jIvana cheka ja nirarthaka- vyartha gayeluM lAge. na du:kha ane nI hatAzA sivAya te potAnA jIvanamAM kazuM ja hAMsala karI zakato nathI. paraMtu te pitAnA turacha jIvana daramyAna bIjAne mATe balidAna thavAne chevaTe e anupama lahAvo prApta kare che, jethI tenuM jIvana dhanya banI jAya che. jIvananI e eka kSaNa paNa tene jIvananI katArthatAnI Toce pahoMcADI de che. mAnava-itihAsanA evAM AtmabalidAnanA dAkhalA ja pachIthI sIne yugo sudhI mahA-kathAomAM kIrtana karavAnI vastu banI rahe che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navalakathAkAra prasaMgonuM ane pAtronuM ghaDatara karatA karate chevaTe jyAre ApaNA samagra lAgaNItaMtrane uchALI muke- hacamacAvI mUke evA prasaMga upara Ave che, tyAre ApaNe paNa e ghaDIe jANe eka prakAranI dhanyatAne uchALa anubhavIe chIe. A navalakathAnI balihArI to e che ke, emAM paLe paLe hadaya-uchALa prasaMga Ave che. evA prasaMgo ja bharapaSTra raju karavAnI kuzaLatA lekhakanI A navalakathAne sAcA arthamAM "sAgA' banAve che. mahAbhArata vize ema kahevAyuM che ke, "je AmAM che te ja saumAM che: ane je AmAM nathI e koImAM nathI ' Ama kahIne AkhA sAhityajagatane mahAbhAratanuM ja "upajIvI' batAvyuM che. ene artha eTale ja che ke, mAnava-bhAvanAne uchALI mUke - valavI nAkhe- pAvana kare, evA prasaMgo e mahAkAvyamAM eTalA badhA tathA evA vividha prakAranA che ke, bIja kavi have je kaMI kalpaze, te emAM koI ne koI rUpe AvI ja gayuM haze! A navalakathA paNa strI-puruSa vaccenA pitA-putra vaccenA bhAIbhAI vaccenA are duzmana-duzamana vaccenA aneka bhAva-uchALa prasaMgo uparAuparI raju kare che. mAnavahRdayanA e badhA bhAvone deza-kALa ke zata-pAtanI kazI maryAdA hoya nahIM. e badhA bhAva mAnava-sulabha hAI sArvajanika che. eTale dharatIne uttara cheDe AvelA AisalenDamAM bhajavAtI A kathA gujarAtanA garama medAnamAM paNa aprastuta haragija nathI banata. - A navalakathA 180mAM lakhAI che. tenA lekhakanI sauthI prathama navalakathA 1885mAM lakhAI hatI, ane sauthI chevaTanI jANItI kathA 1923mAM. lekhaka pote 1931mAM gujarI gayA che. chatAM aMgrejI. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhASAmAM have tenI eka paNa navalakyA eka paNa AvRttimAM upalabdha nathI! e uparathI vAcana rasanI bAbatamAM atyArano jamAno zuM zuM chAMDI beTho che athavA zAnI pAchaLa paDayo che, e samajI zakAya che. chatAM gujarAtI bhASAmAM e vizva-sAhityanI navalakathAo haju paNa utAravAnuM sAhasa karI zakAya che, teno artha e che ke, gujarAtI vAcaka haja paMDita neharunI "jJAnanI bArI"nI cuMgalamAM pUrepUre phasAI gayo nathI. haju tenA aMtaranA tArane cheDanAruM kAMI paNa maLe, te te tene jhaTa AvakAre che. gujarAtanA e guma tArone ja ApaNe jeTalA vaphAdAra rahIzuM, teTalA sabaLA ane sadhdhara banI zakIzuM. dvArikAnA mohana zrIkRSNa porabaMdaranA mohana gAMdhI, carotaranA saradAra, tathA saurASTra-kaccha-surata-bharUca- amadAvAda-naDiyAda-vaDodarAnA seMkaDo nararatnone yAda karIne gujarAta haja dhanya thaI zake che. tA. 2-10-98 pu* chepahele Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadana alidAna pAtra-paricaya sUtrapAta 1. hAkema ra: hAkemanI dIkarI 3. jaisana anukrama 9. jaisananuM Agamana 10. sTinanA aMta Adama phaeNrabradhara sana-si 6. chekarA-DhAkarInI nAnakaDI dunicA 7. pitAnuM RNa 8. dhAra aMdhakAra: mananA ane rAtrInA paNa paheluM sTiphana ArI pu0 0 paTela geApALadAsa paTela pava bIjuM mAikela sanablaoNTsa 1. udaya ane asta 2. AdamanI vidAya 3. avaLacaMDI bhavitavyatA 4. mAikela sanablaoNTsanA uddezya 5. prIta na kariyA kAca - 6. zrIbA gaI! *** * * * * * * ? * * * OM 123 140 153 165 173 178 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. veranI Aga ! 8. "pakDa 9. sana 10. phaeNzraSara-bhAIe 11. mAphI 12. zakA 13. mAikela sana-laoNksanuM patana pava trIjuM sana 1 1. buThThA Ama phaeNrabradharanI dAstAM 2. gaMdhakanI khANA 3. maiAtanA AchAyAvALI kAramI khADa 4. "sau mATenI dhATI" 5. kAnUna-parva ta 6. pralayakALa 7. sAcI vaphAdAra 8. phrI pA| kAMthI ! * e. sabase UMcI prema-sagAI...' 10. bhagna hRdaya ! 11. jIvana daIne jIvana mAvAya! 184 191 206 219 227 14 .156 169 21 300 311 314 345 350. 37 DIE 391 38 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyAgrahanI mImAMsA lekhaka maganabhAI prabhudAsa desAI 1935mAM bahAra paDele A graMtha satyAgrahanuM sAmAjika darzana, rAjya ane samAja-vidyAnI daSTie samajAvavA prayatna kare che. satyAgrahanA mULa siddhAMtanI samaja, samAjavAda, sAmyavAda vagere bIja sAmAjika siddhAMtonI daSTie tenuM parIkSaNa tenI pAchaLa rahelI sAmAjika philasUphI, vagere bAbatonI zAstrIya rIte carcA karatuM prathama pustaka Ane kahI zakAya. A pustaka mATe lekhakane "pAraMgata'nI padavI pU. gAMdhIjIne hAthe enAyata karavAmAM AvI hatI. - A pustakano hiMdI anuvAda paNa bahAra paDI cUkyo che. ane tene aMgrejI anuvAda paNa hAla presamAM chapAya che. "satyAgrahanI mImAMsA' aMgrejImAM prasiddha thaze tyAre vizvanA gAMdhI-premIo tene roTateTalA bhAve AvakAraze. satyAgrahane saMdeza vizvamAM pahoMcADavAnI akAdamInI heza che. sarasvatIcaMdra lekhaka vadhanarAma mAdhavazava tripAThI "sarasvatIcaMdra" ApaNA sAkSara-jIvananA "paMDitayuganuM mahAkAvya" che. tenA paNa be judI judI kakSAnA sacitra saMkSepa parivAra saMsthA taraphathI bahAra paDI cUkayA che. gujarAtI bhASAnI A mahAkAdaMbarI "sarasvatIcaMdra - sacitra aMgrejI anuvAda paNa vizvasAhitya akAdamI taraphathI tauyAra thaI rahyo che. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apaNu parama pitA guru zrI, maganabhAI prabhudAsa desAI - ne caraNe jemanA saMrakSaNe mArA badhA roSa gaLAI gayA, ane huM mATImAMthI mAnava banyA. vepALadAsa chavAzAI paTa Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUmAnaDikansalcagerakaoNTa ane DhoMsToyanI : rasasabhara navalakathAo (saMpA. gopALadAsa paTela). le mirAkSa yAne daridranArAyaNa saMpA. gepALadAsa paTela 150.00 [vikaTara hyuge kRta vikhyAta navalakathAne vistRta saMkSepa.] zAzA ane dhIraja saMpA mepALadAsa paTela 100.00 [alekajhAnDara DUmA kRta abhuta rasa-pradhAna navalakathA kAuMTa opha menTekrisTo ne chAyAnuvAda.] zrI maDhiyasa -4 yAne prema, saM0 nepALadAsa paTela 150.00 [mA kRta "luIjhA da lA vAliyerane sacitra saMkSepa.] zrI makeTiyasa-pa yAne dagA kisIkA sagA nahi! 150.00 saMpA. gopALadAsa paTela [mA kRta "maeNna ina dhI Ayarna mAskane sacitra saMkSepa.] DobI enDa sana" yAne tavagaranuM saMtAna 100.00 - saMpA0 gepALadAsa paTela [Dikansa kRta navalakathAne vistRta saMkSepa, sacitra.] pikavika kalaba yAne "sI sAruM, jenuM chevaTa sAru" 100.00 saMpA. gopALadAsa paTela [Dikansa kRta navalakathAno vistRta saMkSepa.] jagArInI duhitara saMpA, gopALadAsa paTela 100.00 1. alsa rikansa kRta "dhI oNlDa kayurIyosITI zopa"] adAlatI nyAya saMpA. gopALadAsa paTela 100.00 [cAsa kisa kRta "blIka hAusa"] hRdayapalaTo saMpA. gopALadAsa paTela 10000 [TaoNlsTaoNya kRta navalakathA "rijharekazanane vistRta saMkSepa.] prAptisthAna vizva-sAhitya kitAba-ghara, 170, satyAgraha chAvaNuM, seTelAITa, amadAvAda-15 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ balidAna mANasajAte AcarelA, apanAvelA tathA khIlavelA sau guNeAmAM moTA ke mahattvanA koI guNa hoya te te svApaNuM athavA Atma balidAna che. bIjA guNA AcaravAthI ke dhAraNa karavAthI peAtAnI jAta dhanya banI jAya che; tathA potAnI pharaja ke peAtAnuM kartavya samajIne te guNA AcarAtA hoya che. uparAMta, e guNNA na khIlavavAthI peAtAnI jAtane kSati pahoMcavAnA ke peAtAnuM kaMIka ahita thavAno khataro hoya che; tyAre Atma-balidAna evA guNa che ke jene mATe koI prakAranA bahAranA ke bIjAnA koI takAjo hotA nathI : peAtAnI svataMtra marajIthI bIjAnA hita ke lAbha mATe te AcarAya che. ahIM e savAla UbhA thAya kharo ke, bIjA guNA dhAraNa karavAthI tA pAtAne sukha-zAMti-unnati vagere hAMsala thAya che; paraMtu bIjAne mATe Atma-balidAna ApavAthI zuM hAMsala thatuM haze, jethI peAtAnI jAtanuM - peAtAnA sarvasvanuM balidAna ApavA mANasa taiyAra thAya ? Atma-balidAnathI suSTinA ke sarajanahAraneA - evA to kayA moTA ke aMtima uddedya siddha thatA haze, jethI Atma-balidAna ApanAra peAtAnuM sarvasva gumAvIne paNa peAtAnI jAtane dhanya thayelI mAnI zake che? uparAMta, Atma-balidAna kAne mATe ApavAmAM AvyuM hAya enI kaseATIthI tenuM mUlyAMkana karI zakAya kharuM? temaja Atma-balidAna ApanAra pAtranI kakSAnA ke mahattAne paNa e Atma-balidAnanuM mUlyAMkana karatI vakhate khyAla rAkhavA paDe kharo ? haragija nahi ! 13 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 pitAnI badhI lAgaNIo tathA kAmanAo bhUlIne athavA jatI karIne, bIjanA sukha mATe- bIjAnA hita mATe Atma-balidAna ApavuM, e vastu pote ja ApoApa eTalI moTI mahattA dharAve che ke, e balidAna ApanAranI kakSA kaI che ke kaI bAbata mATe e balidAna apAyuM che tenI gaNanA ke hisAba karavAno hoto ja nathI. potAnuM kahI zakAya tevuM thoDuM hoya ke vadhAre, vadhu kImatI hoya ke ochuM kImatI hoya paNa tene tyAgavuM arthAt bIjane khAtara jatuM karavuM - homI devuM e sarakhuM ja muzkela ke agharuM hoya che. UlaTuM potAnuM kahI zakAya tevuM thoDuM hoya te te kAraNe ja tene jatuM karavuM vadhu agharu ke muzkela banI jAya che. - navalakathAomAM mukhyatve ke sAmAnya rIte strI-puruSanA premanI vastune khUba bahalAvavAmAM AvI hoya che; gItamAM paNa e vastu ja khUba Ave che. paraMtu e vastune bahalAvyA karavI hoya te paNa tene khUba ja maryAdA che. jemake, e prema Ubho thavAnAM nimitta be ke traNa che: guMDAonA ke jAlImanA hAthamAMthI strIne bacAvavI, aNIne vakhate tene madada karavI, athavA svayaMvaranI zarato pUrI karIne jItI javI. zArIrika bAhya svarUpathI ajaI jaIne paNa prema thAya; paraMtu baMne pakSe te eka sAthe ke eka ja kAraNe thato virala hoya che. prema thayA pachI milana thatA pahelAM paNa vacce mAbApa taraphanI, samAja taraphanI ke harIpha tarIkanI aDacaNe paNa ekasarakhI ja oLaMgavAnI hoya che. paraMtu hRdayapalaTo thavo ke Atma-balidAna ApavuM e bAbatane 1. koI strI ane puruSa vacce prema UbhuM thavAne kavioe mAMtara: joDar deta: kahIne koI ajA e AMtarika hetu paNa gaNAvyo che. paraMtu te hetune zabdomAM nirUpo azakya che. kAraNa ke te mATe punarjanma, pUrvajanmanAM karmo, tathA pUrvajanmanAM karmonuM phaLa ApanAra Izvara vagere agamya ke anirUpya bAbato paNa sAthe sAthe ja mAnI levI paDe. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ evI kazI maryAdAo hotI nathI. dareka prasaMge ke dareka vyaktidITha enA nimittamAM - enA amalamAM - agaNita vaividhya hoI zake. tethI sIpuruSa vaccenA premanI navalakathAo ke kAvyonuM vastu thoDA vakhatamAM khUTI jAya che, tyAre hRdaya-palaTAnI ke Atma-balidAnanI vArtAonuM vastu akhUTa hoya che, tathA tene nirUpavuM agharuM paNa hoya! Atma-balidAnanI A aMgrejI navalakathA mane nAmathI paNa paricita nahatI. vAMcI to nahotI ja. paraMtu 2030 varSa pahelAM parivAra' saMsthAe vizvasAhityanI uttama navalakathAo bRhat saMkSeparUpe gujarAtImAM utAravAnuM zarU kareluM, te joI mArA eka murabbI mitra svazrI vijayazaMkara bhaTTa sara thomasa hanI haoNla keInanI "dha bonDamaeNna' nAmanI aMgrejI navalakathAnI eka nakala mane vAMcavA ane pachI ThIka lAge te gujarAtImAM utAravA mokalI ApI. te pahelAM meM DUmA, hRge, Dikansa, skaoNTa vagerenI rAjadarabAranAM karatuke, premazaurya, udAtta bhAvanAo - lAgaNIo ke kAmanAo nirUpatI aneka navalakathAo gujarAtImAM utArelI; paraMtu A navalakathA vAMcatAM ja mane lAgI AvyuM ke Atma-balidAnanI tathA hRdaya-palaTAnI navalakathAo ja sarjananI daSTie, pariNAmanI daSTie tathA rasa yA manoraMjananI dRSTie paNa vadhu AvakAravA yogya che. tethI meM bIjI navalakathAonuM hAtha uparanuM kAma paDatuM mUkIne A navalakathAnuM kAma ja hAtha upara lIdhuM ane tene khaMtathI tathA premathI pUruM paNa karyuM. joke zrI. vijayazaMkarabhAInA jIvatAjIvata huM temanI priya navalakathAnuM A rUpAMtara temanA hAthama mUkI na zakyo, tene kheda haMmeza mATe mArA manamAM rahI javAne che. dehAMtadaMDanI kAramI sajA ghaNA khUnIo, hatyArAo ane guMDAone thaye jAya che. paraMtu pote koI gune karyo na hoya tathA rAjasattAe ke nyAyataMtre dehAMtadaMDanI sajA pharamAvI paNa na hoya, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * - chatAM pote mAtanA kAramA mukhamAM dhasI javAnuM svIkAravuM, e kharekhara eka aneAkhuM - na samajAya tevuM kRtya che. pahelAM gAmaDAM upara dhADo paDatI, tyAre gAmanA bacAva arthe dhADapADuonI sAme dhasI jaI temanA sAmanA karavA jatAM zahIda thanArA mATe gAmaleAka gAmane pAdare temanA pALiyA UbhA karatA, - jethI pachInI peDhIo paNa temane yAda rAkhI zake. Atma-balidAnanI AvI kathAo ke navalakathAo AjanI temaja bhaviSyanI peDhI mATe amara pALiyAorUpa che. AvI navalakathAonuM sevana jeTaluM vadhu thAya teTaluM sAruM. - A navalakathAnuM vastu yuropanI cheka uttara-pazcime hima-vartuLane aDIne AvelA AisalaeNnDa nAmanA verAna - kaThora TApumAM (tenI AsapAsa AvelA nAnakaDA TApu paNa temAM gaNI levAnA) maMDAya che. Izvara paNa tene jANe bhUlI gaya hAya eNvA e TApu AjubAju baraphanA mahAsAgaramAM nIkaLI Avyo hovA chatAM saLagatA - bhabhUkatA javALAmukhIothI paNa bharelA che. AkhA TApumAM kinArA taraphanA ceAthA bhAga ja kaMIke vasavAlAyaka che. tema chatAM mANasa ne tyAM vase che; jema dhruva pradeza taraphanA barachAyA verAna pradezamAM paNa oNskIme leAko vase che tema. TApunA lAko bhalA-bhALA, kAmagarA tathA nAdAna che. TApumAM kAyadA ane vyavasthA jALavavA polIsa rAkhavA paDatA nathI. rAjAne pratinidhi thoDA sainikone Azare badhuM saMbhALI le che. paraMtu tevA TApumAMya judA judA rAjAe peAtAnI rAjasattA jamAvavA icche ja. eTale DenmArkanA rAjA ane iMglaeNnDanA rAjA vArApharatI tyAM peAtAnA agre jamAve che. tevA eka rAjapalaTAnA arasAmAM A navalakathA maMDAya che, ane pUrI thAya che. paNa tenuM badhuM mukhya kArya te rAjasattA karatAM sAmAnya lAko dvArA ja thAya che; ane chevaTanuM Atma Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ balidAnanuM mahatuM kArya to temanAya adanAmAM adanA AdamI dvArA thAya che. chatAM e kaThora bhUmi temaja tethI vadhu kaThora paryAvaraNavALA TApunA sAmAnya janonAM kAryo tathA ku-kAryo dvArA lekhaka eka anokhI - rasaprada - navalakathA UbhI kare che. navalakathAnuM ekeeka pagaraNa (prakaraNa paNa) vAcakane gherA rasamAM kheMcatuM jAya che. sArAM-narasAM beu tattvono banelo mAnavI jevAM sArAM kAma karI batAve che, tevAM ja keTalAMya kharAba kAryo paNa kare ja che. paraMtu navalakathAkAre e sArAM-narasAM kAryonI phUlagUMthaNI evI kuzaLatAthI karelI che ke, dareka pagathiyuM vArtAne rasanI aMtima koTIe pahoMcADatuM jAya che. koI pagathiyA uparathI vAcakane korekorA javuM paDatuM nathI - dareka pagathiye te vArtA-rasathI vadhu ne vadhu bhIMjAto jAya che. puruSanuM caritrA jema A navalakathAmAM ThIka ThIka upasAvavAmAM AvyuM che, tema strInuM caritra paNa seLe kaLAe khIlavAyuM che. strInuM hRdaya kevuM komaLa, premALa, vaphAdAra, tathA ekaniSTha hoI zake, te batAvatAM lekhaka jANe thAkatA ja nathI. AisalaeNnDa jevA verAna pradezamAM eka sAmAnya strIne zI moTI kAmagIrI bajAvavAnI hoya? chatAM je kaMI kAmagIrI bajAvavAnI zrIbAne mAthe Ave che, tene udAtta rIte pAra pADatI batAvavAmAM navalakathAkAre pitAnI kaLAne paNa samucita rIte kRtArtha karI che. vArtA sIdhI-sAdI rIte ja UbhI thatI ke vistaratI nathI. tethI vArtAkAre A navalakathAnAM traNa "parva' pADayAM che. chatAM vArtA eTalI badhI aTapaTI paNa banI jatI nathI ke jethI vAcaka vArtAno rasataMtu ja khoI bese. vArtAnuM ekeeka prakaraNa - ekeeka pagathiyuM vArtAne jude jude cheDethI AgaLa dhapAve che; paraMtu vAcakane kayAMya jANe aTavAI gayo hoya - bhUlo paDyo hoya tevo anubhava thato nathI. vArtAnuM ekeeka pAtra vAcakanA mAnasapaTa upara evA gherA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 raMgathI aMkita thatuM jatuM hoya che ke, thoDA vakhata bAda te pharIthI sAmuM AvI maLe tyAre A koNa ajAyuM AvyuM evo bhAva haragija pedA thato nathI. paradezI pAtronI vArtAomAM e muzkelI vAcakane sAmAnya rIte pajavatI hoya che ja. tethI A anuvAdamAM zarUAtamAM ja vArtAnAM mukhya pAtrone paricaya kakkAvArI pramANe goThavIne mUkyo che, jethI vArtA vAMcatAM ajANyA jevuM nAma tenI sAme Ave, topaNa tene viSe TUMka mAhitI jhaTa maLI rahe. A navalakthA vAcakonA hAthamAM Avaze, tyAre keTalAkane pratibhAva sAro haze, to keTalAkane kharAba paNa haze. kharAba navalakathAo, kharAba sinemAnAM calacitro, kharAba nATako ane have to abAla-vRddhane vadhu ne vadhu priya thatuM jatuM TI.vI. vagerenA vadhAre paDatA saMsargathI vAcakonI suruci nAza pAmatI jAya che. tene pharI jIvatI karavI hoya to vAcakane sArI navalakathAo, sArAM calacitro, sArAM nATako vagerenA saMparkamAM mUkavo joIe. evA ja kaMIka AzayathI parivAra saMsthA mAraphata zrI. maganabhAI desAIe sArI navalakathAone bIjI bhASAmAMthI gujarAtI vAcakane mAphaka Ave te svarUpamAM - kadamAM prakAzita karavAnI pravRtti AraMbhAvI hatI. parivartana to kudaratane kAyado ja che. paraMtu hAlamAM nAcagAna-vAcana-khAna-pAna ityAdi bAbatomAM thaI raheluM aMgrejI-mukhI parivartana kyAM jaIne aTakaze, tathA kyAM laI jaze e to ravIndranAthane "bhArata-bhAgya-vidhAtA" jANe. paraMtu jeo A parivartananuM kamanasIba hArda ke pariNAma samaje che, temaNe to "sArI' gaNAtI vastuo naphA-teTAne khyAla rAkhyA vinA sau samakSa dharyA karavAnI pharaja bajAvye ja chUTako. tA. 29-1192 gopALadAsa jIvAbhAI paTela Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAtra-paricaya [kakkAvArI pramANe] Adama, pherabradharaH maeNna TApumAM nimAyele DepyuTI gavarnara. sIdhe-sAdo leMgvane kheDUta. paraMtu saccaritra tathA vaphAdAra. tenI dIkarI grIbA navalakathAnI nAyikA tarIke mukhya bhAga bhajave che. ela, DacUka oNpha potAnI hakumata heThaLanA maeNna TApu mATe iglenDanA rAjAe nImelA gavarnara-janarala. tene maeNna TApumAM rahevuM gamatuM na hovAthI te Adama kaeNrabradharane pitAnA DepyuTI gavarnara tarIke nIme che. erikaH jaisana ane mAikela sana-laoNsa pAchaLa paDelA gArDIne kutaro. aizara : Adama kaeNrabradharanA cha putromAM sauthI moTA. bhalo, paNa asthira prakRtino. erIsana: sTiphananA bApanuM nAma. paNa badhA sTiphanane "sTiphana erI" ja kahetA. eskara grIbAne aMgrejI zIkhavavA mAIkela sana-laoNse rokelI aMgreja hAriyaNane pati. grIbAnA pitA dariyAI honAratamAM sapaDAyA che tevA samAcAra maLatAM temanI zeAdhamAM tene mekalavAmAM AvyuM hato. presiDanTa mAikela sana-laoNsane ghera sAmAnya nokaranI sevA bajAve che. thIbA Adama kaeNrabradharanI cha putro uparAMtanI sAtamI lADakI dIkarI. mAIkela sana-laoNsa ane jaisana ' baMnenA paricayamAM AvI A vAtonuM mukhya nATayabidu Ubhu kare che. cImasanaH AisalaeNnDanI pArlAmenTa AhiMthagamAM samAnatAvAdI pakSane AgevAna. presiDanTapada mATe mAikela sana-laoNsane kada2 harIpha AlithagamAM tenI sAme pakSa "carca pATI." te pakSa rAjyanA baMdhAraNamAM dharmane pAyAmAM sthApavA mAgato hato. 19 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cesa ekalI : bhADe bhAra vahana karI niyata sthaLe pahoMcADI AvanAra - bhArataiyo. mAikela sana-laoNsane paricita. juAna : 'mI ane jaimI be vaNakarabhAInuM gharakAma karanAre. jaMka : vahANanI honAratamAM Adama sAthe sapaDAyelo eka khalAsI. jaimI ane DemI be gharaDA vaNakarabhAIe. jekaba : Adama pherabradharane pAMcame chokare. ziyALa jevo lucce. jaisana: sTiphana orI ane tenI pahelI patnI rAzelane putra. zarIre kadAvara, manathI nirmaLa - A vArtAne nAyaka. tenA Atma-balidAnanI ja A kathA heI, lekhake tenuM yathAcita citraNa karIne hAtha dhoI - nAkhyA che. - jaina H Adama pherabradharano chaThTho chokaro. TApaTIpa pasaMda karanAre -"jenTala mena" nAme oLakhAto. jaoNna Dayuka opha ethala? juo "ela. jaoNna piTarsana, biza5 : rajAvikane buddo bizapa. laeNTina bhASA - zIkhavavAnI zALA calAve che. jaisana upara grIbAe mAMDelA kesa vakhate tyAMnI adAlatanA pramukhapade birAje che. jonsana : grImsI TApu uparane ekamAtra kaMjusa tavaMgara. jaoNgana jagansana : DenmArkanA rAjAe AisalaeNnDamAM nImela pitAne gavarnara-janarala. svArtha, kUTanIti ane kazuM pAra pADavA mATe yojelI nyUharacanAnI bAbatamAM bephAma. sTiphana erInI patnI rAzelane pitA. paraMtu potAnI marajI viruddha lagna karyuM hovAthI - putrIne kAyama mATe tajI de che. Tolo5, kAunTaH AisalaeNnDa khAte DenmArkanA rAjAne minisTara. kena DaH "dharmavIra' upanAmathI oLakhAto eka meDisTa. sTiphanane maratI vakhate prArthanA karI levA bahu samajAve che. DemIH ane jaimI be gharaDA vaNakarabhAIe. DaMvI paeNverila vahANa uparano maeNna TApune vatanI e buTTo khalAsI. te vahANamAM ja khalAsI tarIke jesana reDAyo hato. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 thasTanaH Adama pherabradharane e chokare. makkama svabhAvane paNa - haMmezAM pIdhela rahe. nerI koH maeNlDana vIzIvALa. mAikela sana-laoNsane sapaDAvavA Adama pherabradharanA bIjA ane trIjA chokarAe goThavelA kAvatarAmAM saMdeza vAhaka bane che. piTasana, jaoNna bizape? juo "jaoNna piTarsana, bizapa." paiTrikasanaH kAnUna-parvata uparanI malla-kustInI harIphAImAM ghaNAne pachADa nAre mala. chevaTe sTiphana orIne hAthe hAratAM gavarnara-janarala joMgana jaoNrgananI dIkarI rAzela bApanA virodha chatAM vijetA Tiphana orIne paraNe che. peTrikasana tathA sTiphana erI vacce mAraNAMtika vera baMdhAya che; sTiphana pachI tenuM khUna karI nAkhe che. peTrikasanaH AisalaeNnDa jatA jahAjamAMthI TapAla levA-ApavA homa TApumAMthI hoDI laIne Avela TapAlI. sTiphane kAnana-parvata upara harAvelA malla paeNTrikasanano bhAI. te paNa potAnA bhAInA khUnane, badalo levA haMmezAM prayatna karyA kare che. mAIkela sana-lokasaH sTiphana orIne bIjI patnI lijhAthI thayela putra. tenA senerI vALane kAraNe tene tenA pitA mAIkela "sana-laoNphisa kahetA. sTiphana tene Adama pherabradharane tyAM UcharavA mUkI de che. te pherabradhara? juo Adama pherabradhara. tenA cha dIkarA pherabradhara bhAIo tarIke navalakathAmAM bahu halakaTa bhAga bhajavI jAya che. grIbA temanI ekanI eka bahena. tenA jIvanamAM paNa te savAthI bevakUpha Aga lagADe che. rAzelaH AisalaeNnDanA gavarnara-janarala jorgana jaoNrgasananI putrI. tenA pitA tene kAunTa Trola 5 sAthe paraNAvavA icche che. paNa chevaTe te potAnI pasaMdagIthI sTiphana orIne paraNune bApathI chUTI paDe che. jesana tene putra. rUthaH Adama pherabradharanI karkazA patnI. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka che lijhA: sTiphana AisalenDathI paiTrikasananuM khUna karavA badala pakaDAI na javAya te mATe kAcamane nAsI chUTayo tyAre lijhAne tyAM Azare pAmI tene paraNyo hato. tenAthI tene mAIkela sana-laoNkasa nAmano putra janmyo hate. lijhA badacalana strI hoI pati ke putra tarapha kaze bhAva rAkhatI nahi. eTale sTiphanane hAthe ja mAikela Ucharyo hato. lijhA kilI: sTiphana orI aMgreja jahAja uparathI nAsI chUTayo tyAra pachI tene pitAne tyAM Azaro ApanAra ane pachI tene paraNanAra badacalana bAI. juo upara "lijhA." saoNphasa: juo mAIkela sana-laoNsa. sigaDa: jesana ane mAikela pAchaLa paDelA gArDomAMnA ekanuM nAma. siRsa thaoNsana : sTepanane lyutharana pAdarI. gavarnara-janarala jorgananI dIkarI rAzelane heppananA khalAsI sTiphana erI sAthe paraNAvavA badala tene herAna karavA dUra grIsI TApu upara khaseDavAmAM Ave che. Tikana erIH AisalaeNnDanA kulanA sTeppana gAmane khalAsI. bahu majabUta bAMdhAne heI AthiMga vakhate mala peTrikasanane pachADe che ane tene jAnI duzmana bane che. gavarnara-janarala jaoNrgana jaoNrgansananI putrI rAzela tenA upara kurabAna thaI bApanuM ghara ane bApane tajIne tene paraNuM jAya che ane kAyamanI du:khI thAya che. jaisana tene putra. sTInaH Adama phaeNrabradharane trIje chokare. raoNsanI peThe ghAtakI svabhAvane - jhanUnI. husAyika AMkhane veda. gaMdhakanI khANa mAM kAma karatA majUre acAnaka phATI nIkaLelI gaMdhakanI dhUNIthI AMdhaLA banI jAya, tyAre temane upacAra karato. "husAvika" gAmanuM paNa nAma che. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcakanI kSamAyAcanA [vIseka varSa pahelAM jenI hastaprata taiyAra thayelI, ane cheka pathArIvaza thayA pachI je copaDInuM chApakAma hAtha upara levAmAM AvyuM, temAM virAmacihnonI bAbatamAM arAjaka to che ja, paraMtu vArtAnuM vastu samajavAmAM ja muzkelI UbhI kare tevI nIce batAvelI bhUla sudhArI laIne ja vAcake vArtA vAMcavAnuM zarU karavA vinaMtI. - sI. laTI azuddha zuddha phagALAyA phaLAcA tete tene na rahyo e na rahyo; e nAnaDaDI nAnakaDI AkhuM ApyuM kajUsa kaMjusa jasananA jekabanA keTavA keTalA javAba nahIM." javAba nahIM. tyAre, te tyAre te eka kAgaLa e kAgaLa tema tema nathI tema nathI e cAvI enI cAvI A hatuM kharuM? A hatuM kharuM ne na hatA. na hato. na bane !" na bane?" cAra vAra dUranI cAra vAra jeTale dUranI pahoMcyo paNa teNe joyuM. pahoMcyo. paNa teNe joyuM che. 214 244 - 2 251 258 0 264 281 304 19 321 . 24 23 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parva paheluM sTiphana sArI Page #27 -------------------------------------------------------------------------- Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtrapAta - AisalenDa eTale hima-bhUmi! yuropakhaMDano eka ja pazcima chevADAno uttara taraphano bhAga. cALIsa hajAra corasa mAIla vistAravALo e mukhya TApu uttara-vanuM barapha-kuMDALuM pUruM thAya ke tarata tenI dakSiNe Avelo che. tenI AsapAsa bIjA nAnA TApu to ghaNAM che. ATalo badho naryA baraphano ja bhAra dariyAI sapATIthI sarerAza be hajAra phUTa UMcAIvALI potAnI pITha upara vahana karyA karato hovA chatAM e Akho TApu sauthI vadhu javALAmukhIothI bharelo che - temAMnA keTalAka to saLagatA che! keTalAya garama pANInA jharA bahAranI baraphIlI ThaMDI upara phagoLAyA kare che. pAse ja uttara ATalAMTikano hUMphALo samudra-pravAha TADhAboLa mahAsAgara-pANIne vadhato cAlyo jAya che, ane AisalaeNnDanA vAtAvaraNane sahya tathA bhejavALuM banAve che. A TApuno cotho bhAga mAMDa vasI zakAya tevo che. ghaNAMkharAM gAma UMcI karoDovALA bhAgelA kinArA upara ja AvelAM che. imAratI jhADanuM nAmanizAna nathI. ghAsachAyAM carANa bIDa che, jemanA upara gheTAM, ghoDA ane Dhora Uchare che. khetImAM baTAkA ane TIMpa jevAM kaMda pedA karI zakAya. lokonA nirvAhano mukhya AdhAra samudranI pedAza - mAchalAM vagere che. AisalaeNnDanI saMskRti svataMtrapaNe ja khIlI che. aMtaramAM bhAvanAnI hUMphALI taraboLatA; paNa bahAra baraphanI TADhAza - kazI khoTI doDadhAma nahIM. pramANikatA, ekavacanIpaNuM ane sAmAnuM khoTI rIte paDAvI levAnI anicchA lokomAM svAbhAvika ja pravarte che. polIsasaMsthA jevuM kazuM hoyA vinA loko sukhethI zAMtimAM jIve che. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna - e lokonuM prAcIna sAhitya paNa mahAkAvya sAgA' zailInuM, aMtaranA gUDha bhAvothI bhareluM ane tyAMnA khaDako jevuM kaparuM che. alabatta, tyAMnA loko bAkInI duniyAthI alagapaNe game tevuM zAMta - TADhuM jIvana jIvavA icche, paNa AsapAsanA lUMTArI prakRtinA paDozIo emane zAnA jaMpavA de? eTale AisalaeNnDamAM paNa dharmajhanUnI pAdarIo, rAjya-lobhI sattAdhIzo ane dhana-lobhI cAMciyAo ane vepArIonAM pagaraNa 9mA saikA pahelAMthI ja maMDAI cUkayAM hatAM. khristI dharma tyAM I.sa. 1000mAM dAkhala thayo. * A navalakthAno kALa I.sa. 1800no hoI, te vakhate DenmArkanA rAjAnI hakUmata potAnA nImelA gavarnara-janarala mAraphata e TApumAM pravartatI hatI. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 hAkema 3] navalakathAne samaye jaoNrgana jorgansana nAmano umarAva DenmArkanA rAjA taraphathI AisalaeNnDano gavarnara-janarala nimAyo hato. alabatta, te DenmArkanI rAjadhAnI kaoNpanaheganamAM janmelo Deniza yAne haDahaDato 'Dena hato. paNa gavarnara-janarala jeve pade pahoMcatA pahelAM teNe ghaNAM pagathiyAM vaTAvyAM hatAM, ane te badhAM rUDAM-rUpALAM na hatAM. zarUAtamAM to te eka aMgreja vepArI jahAja upara umedavAra tarIke dAkhala thayo; pachI briTiza naukAsainyamAM halakA darajjAno asara banyo; tyAra pachI DenmArka ane TrAnsa iMglaeNnDanI sAme thayAM, tyAre eka Deniza khAnagI jahAjano kaptAna banI, IMglaoNnDanAM jahAjone ja pajavavA lAgyo. jaoNrgana svArtha khAtara ja pramANika banI zakato; kUTa-nItinI AvazyakatAne kAraNe ja nyAyI banato; tathA vyUharacanAnA takAjAne kAraNe ja udAra ! potAnA rahyAsahyA aMtaranA avAjane te kadI potAnA rojiMdA vyavahAramAM Dakhala karavA deto nahi. eka vakhata velsa'nA vepArInA jahAjamAM te livarapulathI AisaoNnDanI rAjadhAnI raeNjAvika baMdare AvI paheAMcyo. AisalaeNnDanI kaMgALa, bhUkhe maratI rAjadhAnInI enI e pahelI oLakhANa hatI. 1. iMglaeNnDa dezanA eka bhAga. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna paNa tethI vadhu oLakhANa tene e jahAjanA velsa vepArInA gharamAM thaI. te vepArIno livarapula mathake dhIkato dhaMdho cAlato hato ane tene pacIsa varSanI phUTaDI kanyA hatI. jorgana aMgreja mAlanA badalAmAM AisalaeNnDanI pedAza bharI lAvavA e vepArInI nokarIe rahyo hato. pahelI musApharI daramyAna ja te ahIMthI so Tana mIThuM bharI gayo ane tyAMthI javALAmukhIno gaMdhakabharyo boja vahI lAvyo. bIjI musApharImAM te pelA velsa-vepArInI dIkarIne ja patnI tarIke upADI gayo ane pachI khAlI vahANa pAchuM mokalavAnI tasdI paNa teNe lIdhI nahi. daramyAna iMglenDa ane DenmArka vacce vaimanasya UbhuM thayAnI khabara paDatAM te aMgreja hakUmatanI vaphAdArI phagAvI daI, DenmArkanI rAjadhAnI kaoNpanahegana pahoMcI gayo. tyAMnA sattAvALAone teNe jaNAvyuM ke, aMgreja hakumatanI baMdhI chAnIchUpI vAto huM jANuM chuM, mATe mane AisalaeNnDano gavarnara-janarala banAvo, to huM tamane bahu upayogI thaI paDIza. DenmArkavALAoe tene varSe cAraso pAuDane pagAre e jagAe nImyo; eTale te potAnA sasarA velsa-vepArInA jahAja upara ja DenmArkano dhvaja pharakAvI rekajAvika baMdare lAMgaryo. - jaoNrgana jaoNrgansana te vakhate to bharajuvAnImAM hato, paNa pachI uMmara DhaLavA mAMDavA chatAM tenuM paththara jevuM hRdaya jarAya pocuM paDavA lAgyuM na hatuM. tene potAno vaMzaja meLavI potAno vaMza kAyama karavAnI bahu iMtejArI hatI, paNa tenI samagra vijayI kArakirdInI e eka vicitra niSphaLatA hatI ke tene dIkaro na ja thayo - mAtra eka dIkarI thaI. paNa bhagavAne karelI bhUlane teNe mANasanI buddhithI sudhArI levAno prayatna karyo - DenmArkanA AisalaeNnDa khAtenA pradhAna kAuMTa TraoNlopa sAthe teNe potAnI putrI paraNAvavAnuM nakkI karyuM. Trolopane varSe pAMcaso Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAkema pAuMDa pagAra maLato hato; uparAMta eka makAna AisalaeNnDanI rAjadhAnI rekajAvikamAM ane bIjuM DenmArkanI rAjadhAnI kaoNpanaheganamAM maLyuM hatuM. kAuTa TraoNlopa pitAlIsa varSanI umarano hato - UMco, karacalImarelo, pAvaDara chAMTelo, tela copaDelo ane strI-dAkSiNyathI chalakAto. jaMrgananI putrI rAzela tenI velsa-jAtinI mAnI peThe du:kha sahana karavAmAM dhIra, prema karavAmAM ugra, ane dveSa karavAmAM tAtI hatI. kAunTa TraoNlopa sAthe lagnanI vAta UpaDI tyAre te vIsa varSanI hatI ane tenI mA keTalAMka varSa thayAM gujarI gaI hatI. kAunTa jaoNrgananA vicAramAM mUMgI saMmati ApI dIdhI hatI. kAraNa ke rAzela evI phaTaDI chokarI hatI ke, tene nakAravAnuM koI puruSane kAraNe ja na hoI zake. chokarIe paNa zarUAtamAM bApanA vicArane avamAnyo paNa nahi ke saMmAnyo paNa nahi. vastutAe, kayAre paraNavuM, kone paraNavuM tathA kevI rIte paraNavuM teno kazo vicAra ja teNe karyo na hato. rAzelanI 21mI varasagAMTha pachInA julAI mahinAnuM paheluM aThavADiyuM cAlatuM hatuM. e mahino AisalaeNnDanI prAcIna lokasabhA Athiga'no mahino kahevAya. "Athiga'nA utsava mATe cauda divasano rASTrIya tahevAra jAhera karavAmAM Avyo. prAcIna rivAja pramANe ziMgvaliranI khINamAM AvelA prAcIna kAnUna-parvata upara atyAranA kAyado ane vyavasthA jALavanArAo - gavarnara-janarala, bizapa, spIkara ane zarIpho - lokonA pratinidhio sAthe bhegA maLavAnA hatA. tyAM AisalaeNnDanA prAcIna kAyadAonuM jAhera vAcana thavAnuM, tathA navA kAnUnonI jAherAta. badamAzo upara kesa cAlavAnA, tathA haka-dAvA - leNa-deNa patavavAnAM. uparAMtamAM tyAM malla-kustI thAya; ghoDadoDa thAya; zastronA khela thAya; ane sAthe sAthe premanA ane jIvaleNa heranA prasaMge paNa. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AmAlidAna A vakhate kAunTa TaoNlepa AisalaeNnDamAM hAjara hoI joMgane tene A prAcIna mahotsava vakhate potAnI hAjarIthI zobhAmAM vRddhi karavA nimaMtyo. gavarnara-janaralanI maMDaLI pacAseka AisalenDanA ghoDAM-TaTavAM upara besI kAnuna-parvate javA nIkaLI. rAzela tenA bApa ane kAunTanI vacce ghoDesavArI karIne upaDI. e cha-sAta lAMbA Deniza mAIlanI musApharI daramyAna jaoNrgane rAzelanA kAunTa sAthenA lagnanI zarato nakkI karI lIdhI. kAunTa kabUla thayo ane rAzele vAMdho na lIdho. traNa divasa "Athiga' lokasabhAnuM kAmakAja cAlyuM, te daramyAna rAzela khUba kaMTALI gaI. paNa pachI cothe divase mala-kustI zarU thaI. tenA bApe tene TekarA upara UMce Asane potAnI sAthe besADI. AkhA AisalaeNnDamAM je vijetA nIvaDe, tenI kamare cAMdInA bakalavALo paTTo te bAMdhavAnI hatI. rAze pitAne maLelA e bahumAna bAbatamAM kazI iMtejArI na dAkhavI. kustI cAlavA lAgI tyAre te parIkSaka sAthe upekSAbuddhithI AvIne besI to gaI ja. kAuMTa tene paDakhe Ubho rahyo. nIce akhADAnI AsapAsa seMkaDo strI-puruSa-chokarAM vagere ToLuM vaLIne UbhAM hatAM. eka malla tenI sAthe kustI karavA AvanAra saune pachADathe jato hato. tenuM nAma paeNTrikasana hatuM. te AisalenDa pAsenA vesTamaeNna TApumAM AvIne vaselA koI AIrizano vaMzaja hato. jema jema e badhAne pachADato gayo, tema tema tene mAthAno pavana paNa sAthe sAthe vadhavA lAgyo; ane chevaTe to tenI tumAkhI rAzelane evI asahya lAgavA mAMDI ke koI ene pavana utAre e che ke nahIM te jovA teNe prekSako tarapha bedarakArIthI saheja ja najara nAkhI. paNa tenI sAthe ja tenI badhI bedarakArI dUra thaI gaI! kAnUna- parvatanA nIcenA TekarA upara eka mANasa tenuM mAthuM hAthamAM ane Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAkema koNI DhIMcaNa upara TekavIne beTho hato. tenuM mAthuM khulyuM hatuM, ane garamIne kAraNe teNe potAnuM UnanuM zarTa pITha upara ulaTAvI nAkhyuM hatuM. dekhAve te juvAna, pahoLA khabhAno ane gaMThAyelA snAyuovALo hatuM. tenAM kapaDAM sAmAnya tathA phATelAM hatAM. te kustI tarapha kazo khAsa rasa dAkhavato na hato; AIsaoNnDanA vatanIonI peThe te svAbhAvika sukha mudrAmAM beTho hato eTaluM ja. jyAre chelle hArela mANasa pAcho pharyo, tyAre lokoe je bumarANa macAvI mUkI, te sAMbhaLIne te jarA jAgrata thaye, ane potAnI susta AMkho jarA UMcI karIne teNe te tarapha najara nAkhI. mallakustI pUrI thaI. paeNTriksana vijetA jAhera thayo ane gavarnaranI putrIne hAthe vijetAno paTTo paheravA te kAnUna-parvatanA TekarA upara caDyo. rAzele te vidhi kazo khAsa rasa dAkhavyA vinA pUro karyo, - tenI AMkho to pelA pahoLA khabhAvALA upara ja coTI rahI hatI. peTrikasane have dArU maMgAvyo, jethI te sau hArelAone dArU pAIne temanA pratye zubhecchA dAkhavI zake. teNe pote paNa khUba DhIMcyo pachI te baDAza mArIne hAkala karavA lAgyo ke, tamArA TApunA koI paNa majabUta mANasane mArI pAse lAvo, ane huM tene caTa daIne cittApATa karI daIza! ATaluM moTethI kahIne te nIce UtaravA mAMDyo, te vakhate ja pelA pahoLA khabhAvALAe tenI sAme sIdhI najara karIne joyuM. paeNTrikasana enI najaramAM rahelA huMkArane pAmI gayo; eTale tarata ja bolI UThayo, "vAha bhAI, A geMDujI beThA beThA ghUrake che ne kaMI! lAva jarA emane UMcAnIcA karIe." ema kahIne teNe tenI AsapAsa potAnA hAtha bhiDavI, tene tenI beThaka uparathI UMce karavA prayatna karyo. paNa pelo tyAMthI jarAya casyo nahIM. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna paeNTrikasane have chaMcheDAI, potAnuM pUruM jora lagAvyuM; paNa bekAra! je prekSako enI A phajetI joI rahyA hatA, temaNe bUma pADIne kahyuM, A susta juvAniyo, jarI vAra pahelAM kustImAM ja Utaryo hota, to peTikasananI dena nathI ke te tene pachADI zake !' tarata ja maeNTrikasana gussAmAM AvI trADI UThyo, "hajuya kazuM moDuM nathI thayuM. A juvAniyo jo mArI sAme AvI jAya, to tene pachADayA pahelAM vijetAne A paTTo huM paherIne ghera nahIM jAuM!" tarata ja pelo juvAniyo khaDo thaI gayo. paNa te vakhate ja mAlUma paDayuM ke tene jamaNo hAtha kaNI ane kAMDA vacce jakhamAyelo hato; ane ghAthI uparanI bAjue teNe rUmAla tANI bAMdhyo hato. paNa ethI jarAya gabharAyA vinA teNe to potAne DAbo hAtha paeNTrikasananI keDanI AsapAsa bhiDAvI dIdho. paeNTrikasane tene pahelo pakaDyo hato eTale e tene jorathI adhdhara ghumAvIne poTalAnI peThe jamIna upara phagAvavA gayo; paNa pelAne paga jamIna upara evo coTI rahyo ke, te pote ja UlaTo hAlakaDolaka thaI gayo. pachI to pelAe potAno eka paga paeNTrikasananA paga vacce ghAlIne bIjA pagane DhIMcaNa tenA peTa upara dabAvI, potAnuM mAthuM tenI dADhI nIce lAvI, potAnA DAbA hAtha vaDe tenI pAMsaLIone bhiDAvIne pelAne potAnI UlaTI bAjAe evo namAvavA mAMDyo ke, thoDI vAramAM ja perisananA pITha vaccethI ja be kaTakA thaI jAta. paNa tenA sagAvahAlA tarata tyAM doDI AvyA. teoe maeNTrikasanane hArelo jaNAvI, tene mArI na nAkhavA AjIjI karI. pelA juvAne tarata potAnuM dabANa ochuM karI paeNTrikasanane evo dhakko mAryo ke, te mATInA roDAnI peThe dura phaMgoLAI gayo. rAzela to ciMtAbharI najare A kustI joI rahI hatI. paNa jyAre paeNTikasana hArIne gabaDI paDayo, tyAre te hasI paDI ane potAnA pitAne kahevA lAgI ke, pelo kamarapaTTo have A navA vijetAne paeNTrikasane kADhI Apavo joIe! Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAkema jaoNrgane tarata ja e vAtanI ghasIne nA pADI dIdhI. kAraNake, kuratI-dAva pUro thayela jAhera karavAmAM Avyo hato ane perisanane vijetA tarIke paTTo vidhisara paherAvI devAmAM Avyo hato. have to A juvAna bIjA Athiga vakhate AvIne vijetA nIvaDe to ja tene paTTo maLe! rAzele tarata pitAno nekalesa gaLAmAMthI utAryo ane pelA juvAnane pAse bolAvI tenA ghavAyelA hAthanA khabhA upara paherAvI dIdho; ane pUchayuM, "bahAdura, tamAruM nAma zuM?" "sTiphana." "konA dIkarA?" orIsanane dIkaro che, paNa badhA mane sTiphana orI ja kahe che." "zo dhaMdho karo cho?" "khalAsI, jokulanA sTeppana gAme." daramyAna peTrikasana Ubho thaI tyAM AvI pahoMcyo ane potAne kamarapaTTo rAzelanA paga AgaLa nAkhIne sTiphanane saMbodhIne bolyo, "e paTTo have tAro che, laI le." tyAra bAda te moMethI bhUMDA zApa varasAvato ToLAM varacethI pAlato thaI gayo. i eka kalAka bAda, rAtanA jhAMkhA prakAzamAM sTiphana erI gavarnaranI dIkarI sAthe ziMgvaliranA dharmAcAryanA makAnanA daravAjA pAse Ubho hato. jorDananA rasAlAne dharmAcAryanA makAnamAM utAro maLyo hato. A sTiphane rAzelane kahyuM, "A paTTo pAcho laI lo; kAraNake, huM jo e paTTo rAkhIza, to peTriksana ane tenA sagAo mane AkhI jiMdagI jaMpavA nahIM de." Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna rAzele kahyuM, "e paTTo tame jItyA che, ane e tamAre rAkhavAno che. tamane koI vAtane koI taraphathI bhaya raheto hoya, to manamAM eTalI dhAraNa rAkhajo ke, meM - gavarnara-janaralanI putrIe - tamane e Apyo che, ane koI te badala tamane kazuM kahI - karI zake nahIM. " tarata ja pAsenI bAjuethI kaMI avAja saMbhaLAyo ane sTiphana coMkI UThayo. paNa razele hasIne kahyuM, "evaDA moTA paeNTrikasanane pachADanArA thaIne rAtane vakhate kazo avAja Ave temAM gabharAI zAnA jAo cho?" bIje divase savAre thiMgvaliramAM bumarANa macI rahyuM ke, peTrikasananuM khUna thayuM che. jyAM tenuM zarIra paDyuM hatuM tyAM loko doDI AvyA. temaNe joyuM ke, tenI keDa vaccethI bhAgI nAkhavAmAM AvI hatI. te tarata ja kAnUna-parvata AgaLa adAlata beThI. dharmAcArya nyAyAdhIza tarIke hatA; ane zaba maLyuM hatuM tenI pAse taMbUmAM sUtelA nava jaNa paMca tarIke. paraMtu koNe khUna karyuM - kayAre karyuM eno kazo purAvo maLyo nahIM. AkhI rAta daramyAna koIe kazo avAja paNa sAMbhaLyo na hato. eTale Athiga samakSa koInI upara kazo Aropa mUkI zakAya tema nahotuM. paeNTrikasananAM sagAMvahAlAM sTiphana erI tarapha kALI aMdhAra AMkho karavA mAMDyAM; paNa tenA moDhA upara saheje pharaka paDayo nahi. gavarnara-janaralanI dIkarI malakustInI rAtathI mAMDIne, rASTrIya tahevAra pUro thayo tyAM sudhI, potAnA utArAmAM ja bharAI rahI. pachI jyAre taMbUe saMkelI, badhA potapotAnA ghara tarapha javA UpaDayAM, tyAre rAzele jaoNrgana ane kAuTa TraoNlapanI vacce ghoDesavArI karIne prayANa karyuM. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAkema 13 tenI pAchaLa vIseka DagalAM dUra sTiphana orI paNa potAnA TavA upara besIne Avato hato; ane tenI pAchaLa pAMceka DagalAM dUra raeNTriksanane bhAI! julAI mahino pUro thaI oNgasTa mahino beTho. rAzelanA kAuMTa sAthenA lagnane divasa najIka Avyo. paNa kanyAnI vinaMtIthI lagnano divasa jarA dUra dhakelavAmAM Avyo. e bIjo divasa paNa najIka Avyo, tyAre rAzele pharI te divasa AgaLa dhakelAvyo. e trIjo divasa paNa najIka Avyo tyAre haju paNa te divasa AgaLa dhakelavAnI vAta rAzele karI; paNa jaoNrgane ghasIne nA pADI dIdhI. kAraNake, minisTara kAunTa TraoNlopane have DenmArkanI rAjadhAnI kaoNpanahegana pAchA pharavAnuM thayuM hatuM, eTale temanI sAthenuM lagna patI ja javuM joIe. paNa have kAunTa pote ja e lagna mATe AnAkAnI karavA lAgyo. tene rAzela bAbata ghaNA ghaNA ahevAlo maLatA jatA hatA. teNe jaoNrganane e vize eka divasa vAta karI. pelAe javAba Apyo ke, "rAzela mArI dIkarI che, ane huM A TApunA gavarnara-janarala chuM. jarmana jaoNrgansananI dIkarI sAme AMkha UMcI karavAnI hiMmata ja kaI na karI zake." kAunTa tarata javAba Apyo, "mane khAtarIbaMdha mAhitI che ke, sTeppanano sTiphana orI tamArI dharInuM kuMvArikApaNuM khaMDita karI cUkyo che. navAInI vAta to e che ke, e mANasa taddana pramAdI che - divasa AkhA gharanI pathArImAM ane rAta AkhI dArUnA pIThAmAM gALe che. enI mA ja mAchalAM cIravAnuM kAmakAja karI, tenuM bharaNapoSaNa kare che." gavarnare tarata potAnI mukkI jorathI Tebala upara ThokIne kahyuM, "jUThI vAta! mArI chokarI evA kaMgalAnI to sAmuM paNa na jue!" "ThIka, to tamArI dIkarI atyAre ahIM kema nathI?" kAunTa jarA tapI jaIne pUchyuM. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 Atma-balidAna "te mAMdI che eTale potAnA kamarAmAM sUI gaI che, vaLI." jaoNrgane paNa caDase caDIne javAba Apyo. " to ThIka, tame e gharamAM che ke nahi te joI Avo. pachI te kyAM che e huM tamane batAvuM. huM badhuM najare joIne ja Avyo che." jaoNrganI dIkarInA kamarAmAM joI Avyo; te tyAM na hatI. have kAunTa tene potAnI pAchaLa pAchaLa cupakIdIthI bahAra laI gayo. ziyALAnA divase aMdhAragherA banatA jatA hatA. rekajAvikanA gavarnamenTahAusanI pAchaLa eka nAnuM bIDa hatuM. te rAte barapha paDavA lAgyo hato ane thoDe dUra be jaNa ekabIjAne bAtha bharIne UbhAM hatAM - sTiphana ane jaoNrgana jagansananI dIkarI rAzela. bilADInI peThe dhImethI sarakIne eka jaNa temanI pAchaLa jaIne Ubho hato : te paeNTrikasanano bhAI hato. tenI pAchaLa kAunTa ane gavarnara janarala jaIne UbhA rahyA. jaMgalI jAnavaranI jema huMkAra karIne oNrgana tarata ja rAzela ane TikananI vacce jaIne Ubho rahyo. teNe sTiphananI chAtI upara jorathI thapATa mArI, tarata ja rAzela bApanI samakSa ghUMTaNiye namI paDI. jaoNrgane tenA upara zApa varasAvavA mAMDyA - "harAmajAdI, tuM mArI dIkarI ja nathI; tArA zarIramAM mAruM lohI hoya ema lAgatuM nathI. harAmajAdI, tAruM kALuM kara - tamo baMnenuM sattAnAza jAo!". ' rAzela bApanA zApa kAne na paDe te mATe kAnamAM AMgaLIo besavA gaI ane tarata ja bebhAna thaIne nIce DhaLI paDI. teno jaMgI premI tene phUlanI peThe hAthamAM upADI laI, gupacupa tyAMthI cAlato thayo. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - hAkemanI dIkarI gavarnara janaralanI dIkarIne ane sTepananA khalAsIne siksa thomsana nAmanA lyutharana pAdarIe paraNAvyAM; paNa te bhalA khristIne e lagna bhAre paDI gayuM. eka aThavADiyAmAM ja tene rAjadhAnInA devaLamAMthI badalI, mukhya TAputhI sAta Deniza dariyAI mAIla dUra AvelA chevADAnA TApu upara AvelI grIsInI nAnI devaLajAgIra upara khaseDavAmAM Avyo. sTiphana erIne paraNanArI rAzelanA jIvanamAM paNa sukhanA dahADA na AvyA. tenA manamAM hatuM ke tene pati tene pitAne gAma laI jaze, jethI tene ahIM saunI najara heThaLa hINapatabharyuM jIvana gujAravuM nahi paDe. paNa sTiphane evI dalIla karI ke, sTepana to bahu kaMgALa gAma che - jyAM moTAM vahANo to AvI zakatAM nathI; tenA karatAM ahIM rekajAvikamAM vadhu rojagAra maLI zake. rAzelane nAchUTake kabUla thavuM paDayuM ane teo mAchI lokonA vADAmAM eka kaMgALa ghara laIne rahyAM. sTiphana kazuM kAmakAja karato nahIM. mallakustImAM teNe batAvelA parAkramathI tenA prazaMsako ghaNA thayA hatA, ane evA moTA mANasathI sAmAnya kAmakAja kema thaI zake? paNa cheka ja besI rahyuM Avaka thI rIte thAya? eTale teNe rAzelane sUcavyuM ke, tAro bApa khAsa paisAdAra che, tenI pAsethI ApaNane joItI kharcajogI rakama tuM kema mAgI lAvatI nathI? Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna bicArI rAzelane A sAMbhaLI kamakamAM AvI gayAM. te to eka maradanI maradAnagIne paraNI hatI; ane te khAtara bApanA ke saunA tucchakArane teNe avagaNyo hato. paNa sTiphana to cheka ja mATIne mANasa nIkaLyA - jene eTaluM paNa vaTa-AbarUnuM bhAna nahotuM ke, rAzelathI bApane ghera have koI rIte ke koI kAraNe na javAya. - sTiphanathI rAzelanI ThapakAbharI - karuNAbharI AMkhe sAme jovAya tema na rahyuM. teNe eka divasa kahyuM ke, " mArI mA ja mane sIdhA rAkhI zake tema che; te ja atyAra sudhI mArI saMbhALa letI AvI che. te jo najIka haze to mArI pAse kaMIka kAma paNa laI zakaze; temaja huM pote paNa tenA DarathI thoDA ochA dArU pIza. vaLI te bahu kAmagarI bAI che, eTale kAmakAja karIne gharanA cUlAya saLagato rAkhI zakaze. tethI tene huM ApaNe tyAM rahevA bAlAvI lauM chuM." 16 rAzelane vaLI sTiphananI koI vAtamAM hA-nA kahevApaNuM ja kayAM hatuM ? eTale sTiphananI mA eNka divasa eka vicitra TaTavA upara besIne ane potAnI sAmAnya gharavakharI laIne AvI ja pahoMcI. tenA karkaza ane bihAmaNA dekhAva joIne ja rAphelane rahyosahyo AnaMda marI gayo. mAe AvatAMveMta rAzela tarapha pagathI mAthA sudhI najara nAkhIne joI lIdhuM - jANe dIkare kharIdelA koI jAnavaranI jAta tapAsatI hoya. te samajI gaI ke, chokarI kharekhara phUTaDI hatI; paNa e phUTaDI cheAkarI kazuM bhAre kAmakAja karIne chekarAnuM peTa bharI zake tema na hatI. mA peAtAnA cheAkarAnuM edIpaNuM jANatI hatI. eTale teNe rAzelanA hAthamAMthI peAtAnA chekarAne pAchA jItI levAne kAryakrama sIdhA AraMbhI dIdhA. teNe eka bAju rAphelane dhikkAravAnuM zarU karyuM, ane bIjI bAju cheAkarAne lAlana-pAlanathI khuza rAkhavAnuM. mAnA AvyAthI Ama sTiphanabhAI UlaTA vadhu phAvI gayA. temanuM edIpaNuM vadhatuM cAlyuM. paNa rAzela bicArInA dahADA dohyalA Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAkemanI dIkarI 17 banI gayA. tene have sTiphananI mAe tucchakArapUrvaka ApelA roTalA gaLe utAravAnA hatA. paNa te sagarbhA avasthAmAM hatI, eTale tene mana mArIne cUpa ja rahevuM paDyuM. mA kAme jatI tyAre sTiphana koI koI vAra rAzela pAse besI zaramabharyo moMe baLApo karato ke, mArI pAse ekAda DI jevuM sAdhana hota, to huM ApaNA baMnene joIe teTaluM saheje kamAI lAvata - mAne Azare Ama tAre ne mAre jIvavuM na paData. rAzele eka vAra pUchayuM, "hoDI keTalAnI Ave, bhalA?" AjakAla baMdaramAM lAMgarelA vahANanA skaoNTiza kAne eka sArI heDI sATha kAunamAM vecavA kADhI che. A bAju evI majabUta heDI jhaTa na maLe." e ja arasAmAM rAzele paDozanI chokarIone vAta karatI sAMbhaLI hatI ke, barnArDa phaMka nAmane eka yahUdI dhakkA upara juvAna strIonA vALa bhAre kiMmata ApIne kharIde che. pitAnA patine moDhe sArI hoDInA sATha krAunanI vAta sAMbhaLI, rAzevane potAnA suMdara senerI vALa yAda AvyA. eTale patine kaMI bahAnuM batAvI, te ekalI jhaTa dhakkA tarapha cAlI. tyAM khare ja keTalIya chokarIo vALa vecavA ToLe vaLI hatI. teomAMnI keTalIka vALa vecIne je paisA hAtha Ave te laI, sTora tarapha kAca-kIDiyAM, vIMTI, raMgaberaMgI zAla vagere kharIdavA doDI jatI. tyAre keTalIka vALa vinAnAM pelInAM beDakAM mAthAM joI, vALa vecavA ke nahIM tenI gaDabhAMjamAM tyAM ja bhamyA karatI. rAzelanuM paNa tyAM pahoMcyA pachI mana pAchuM paDI gayuM. pote hoDI kharIdavAnA paisA lAvI Apaze tethI te potAnA patine mAnA A0 - 2 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna hAthamAMthI pAchI meLavI zakaze kharI? zarUAtamAM pote je vALathI ane je rUpathI patine pAmI zakI hatI, te vALa ane te rUpa na rahetAM patinuM suta mana tenA tarapha AbhAra jevA bIjA kazA hArdika bhAvathI kheMcAze - baMdhAze kharuM? te paNa eTalAmAM pelo yahUdI tenI dvidhA joI gayo. tenA sonerI suMdara vALa tenI najaramAM vasI gayA. teNe tarata rAzelane vALa vecavA lobhAvavA mAMDI. chevaTe rAzele pUchayuM, "mArA vALane zuM Apazo ?" pUrA pacAsa krAuna !" sATha Apo to vicAra karuM." yahUdIe potAne kevI khoTa jaze enI vAta karatAM karatAM sATha krAuna gaNIne rAzelanA hAthamAM mUkyA. rAzele paNa potAno vicAra pharI jAya te pahelAM potAnA vALa tenI pAse kapAvI nAkhyA. ghera jaI rAzele sTiphananA hAthamAM sATha kAuna pakaDAvI dIdhA ane jhaTa tene pelA kaoNTiza kamAnanI hoDI kharIdI levA jaNAvyuM. sTiphana bAgho thaI, vALa vinAnA rAzelanA mAM sAmuM joI rahyo. tene rAzelanuM vALa kapAveluM mAM gamyuM nahi; paNa te tyAMthI UThIne jhaTapaTa cAlato to thayo che. thoDI vAre sTiphananI mA pAchI AvI, tyAre rAzele tene harakhAtAM harakhAtAM pote sTiphanane hoDI kharIdavA paisA lAvI ApyAnI vAta karI. DosI mAtra thoDuM ghUrakI; vizeSa kAMI te vakhate to bolI nahi. sTiphana hoDI kharIdI lIdhAnI khuzakhabara laIne kyAre pAcho Ave, tenI Atura thaIne rAzela rAha jovA lAgI. paNa eka pachI eka kalAka pasAra thavA lAgyA chatAM sTiphana pAcho na Avyo. cheka chevaTe moDI rAte, madharAta bAda sTiphana dArUnA ghenamAM lathaDiyAM khAto ghera pAcho Avyo. teNe rAzela samakSa ghUMTaNiye paDIne tenI mAphI mAgatAM jaNAvyuM ke, "sATha krAunanA so krAuna karavA huM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAkemanI dIkarI jugAra khelyo hato, paNa pacAsa kAuna hArI jatAM, bAkInA daza potAne thayelo bhAre pastAvo bhUvavA teNe pIThAmAM kharacI nAkhyA che." rAzelanuM haiyuM besI gayuM. paNa DosI tarata ja pAse AvIne vijayanA ghamaMDa sAthe bolI UThI, "tArA vALanA paisA ApI mArA chokarAne tAre hAtha karI levo hato, kharuM? have mAro chokaro tArA hAthamAM AvI rahyo, boDakI !" rAzela maraNiyA jevI thaI gaI ane mA-dIkarA baMne upara taDUkI UThI. mAe potAnA kahyAgarA dIkarAne raDAroLa karIne uzkeryo. sTiphanane mAe karelA paDakArathI zUrAtana caDI AvyuM. teNe tarata AgaLa AvI rAzelanA moM upara avaLA paMjAnI pheTa lagAvI dIdhI. rAzela pagathI mAthA lagI saLagI UThI. "mane te mArI? mArA upara hAtha ugAmyo, ema? peTikasananuM teM kareluM khUna bhUlI gayo che, zuM? have jo tArI vale karAvuM chuM!" rAzelanA zabdo, sTiphananA paMjA karatAM vadhu kaThora nIvaDyA. rAkSasa jevo sTiphana e dhamama AgaLa mINa thaI gayo. potAnI TopI upADI laI, tarata te aMdhArI rAte gharamAMthI kAyama mATe bahAra nIkaLI gayo. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesana na ja rAte rAzelane samaya pahelAM prasUti thaI gaI. tene putra janmyo; - paraMtu tenA bApanI amAnuSitA vicArIne tenA aMtaramAM putra pratye jarAya bhAva pedA na thayo. bALaka raDavA lAgyuM, paNa mAe tene dhavarAvavA lIdhuM nahi. sTikananI mA sTiphananI zodhamAM gaI hatI te bhUMDA samAcAra ane tethIya vadhu rAzela mATeno kALo tiraskAra laIne pAchI AvI. teNe rAzelane saMbhaLAvyuM - "sTiphana gaI rAte UpaDelA koI aMgreja jahAjamAM caDIne bhAgI gayo che. tAre kAraNe mAro dIkaro meM khoyo." paNa pachI to hAthanI mukkI rAzelanA mAM sAme ugAmIne teNe umeryuM, "dIkarAnA badalAmAM dIkare - jema mAro dIkaro tAre kAraNe meM khoyo, tema tAro dIkaro paNa tuM khoje!" rAzele potAnA kamanasIba putrane dhavarAvyo ja nahi - tene maravA mATe tajI dIdho. paNa thoDI vAra bAda asahAya ane maravA paDelA bALakanuM kalpAMta sAMbhaLI, tene dayA AvI. teNe kazo vicAra karyA vinA bALakane dhavarAvavA chAtIe lIdhuM. devaLanI vALajhUDa ane sArasaMbhALa karanAra eka Doso-DosI pAse ja rahetAM hatAM. DosI chevaTanA thoDA samayathI rAzelanI sAravAra karatI hatI. te tarata pAdarIne bolAvI lAvavA doDI - jethI khristI jaladIkSA pAmyA vinA bALaka marI na jAya. che Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesana pAdarIe AvIne utAvaLe rAzelane tenuM nAma pUchyuM; paNa teNe zo javAba Apyo nahi. eTale pAdarIe pelI paDozaNane chokarAnA bApanuM nAma pUchayuM. te bhalI bAIe javAba Apyo - "sTiphana orI." to pachI A bALakanuM nAma sTiphana sTiphansana rAkhIe," ema kahI pAdarIe pANImAM AMgaLIo boLI. paNa rAzela potAnA bALakane enA bApanuM bhUruM nAma maratI vakhate paNa na lAge te mATe bolI UThI - "nA, nA, nA." paDozaNe kahyuM, "A bAIne bicArIne enA bhUMDA patie bahu du:kha dIdhuM che; eTale chokarAnuM nAma mAnA bApanA nAma uparathI pADo." to tenuM nAma jarmana jargansana rAkhIe," pAdarIe kahyuM. paNa rAzela pAchI trADI UThI, "nA, nA, nA, mane ane Ane bApa che ja nahi. tenuM nAma mAtra jesana pADo." "huM? khristInuM nAma evuM te hotuM haze?" pAdarI bolI UThaDyo. "bhalA, e to jahAjanuM nAma hoya !" paDozaNa paNa belI UThI. chatAM chokarAnuM nAma jesana ja pADavAmAM AvyuM. rAzele tene badhAM sAMvahAlAMthI te bAbatamAM chUTo pADI dIdhI. paNa navAInI vAta e banI ke, kalAka bAda chokaro jANe pharI sajIvana thavA lAgyo! ane traNa divasa bAda to rAzela jAtane nicovI-nicovIne, pitAne samagra jIvanarasa e bALakane dhavarAvavA lAgI. te rAte TApunA bizapa rAzela pAse AvyA. temane rAzelanI mA sAthe mitratA hatI, ane tethI ja atyAre rAzelano bApa temanA pratye kinno rAkhato hato. bizape rAzelane kahyuM, "mAchIvADAmAM eka Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 Atma-balidAna mAchI tAjetaramAM marI gayo che. teNe potAnI thoDIghaNI je kaMI milakata hatI te devaLane arpaNa karI dIdhI che. tuM e makAnamAM jaIne rahe." suvAvaDanA divase pUrA thatAM ja rAzela potAnA bALaka putrane laI, bizape cIMdhelA khelaDAmAM rahevA cAlI gaI. lAvAnAM gaciyAMne dhULadhamAthI caNIne e khelaDuM UbhuM karavAmAM AvyuM hatuM. aMgreja vepArIo mATe dariyAI paMkhIonAM suvALAM pIMchAM sApha karavAnuM kAma karIne rAzela AjIvikA joga kamAvA lAgI. tene bApa jaoNrgana jonsana putrInI lAcAra sthiti jANatA haze, paNa tene madada karavA teNe kadI kazo prayatna karyo nahi. rAzelanuM bALaka dhIme dhIme moTuM thavA lAgyuM, ane tene AnaMdI kalabalATa rAzelanA bhAgI gayelA hRdayane sajIvana karavA lAgyo. tene potAnI kALI majUrI karavAmAM paNa AnaMda AvavA lAgyo; jIvana vahAluM lAgavA mAMDayuM, e bALaka tenAM bAvaDAMmAM baLa pUratuM; ane tenA zUnya aMtaramAM prANa. rAzela have kaMgalI rahI na hatI : tene cAhavA mATe bALaka hatuM - keTalI moTI samRddhi? enI e kALI koTaDI ja tene mATe prakAzapUrNa svarga banI gaI. rAzela dariyA-kinAre kAma ryA kare, tyAre bALaka tenI pAse kAMkarA ramyA karatuM. mA tenA tarapha najara karatI karatI tenI AsapAsa kevAM kevAM svapna UbhAM karyA karatI : teno e lAla moTo thaI kinAre AvatAM jahAjomAM caDIne paradeza jaze - kadAca pitAne paNa sAthe laI jaze- potAnI mAnA vatanamAM - iMglenDamAM sto. tyAMnA puruSo strIo pratye sajanatAthI varte che ane tyAMnI strIo purUne vaphAdAra rahe che. iMglenDa jatA sudhInA thaDA divasa ja A hatabhAgA TApumAM pitAne rahevAnuM che - teno uddhAraka tenA paga pAse ja khele che - tene pitAno jaisana ! Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesana varaso vItavA lAgyAM. jesana majabUta bAMdhAne, UMce, kadAvara juvAniyo banyo. tenA vALa lAlAza paDatA raMganA hatA. te jussAdAra, jhanUnI, AkaLA svabhAvane, avicArI, sAhasI, tathA gaNatarI vinAno hato. te jANe mAnava jaLacara prANI hato, ane divasano moTo bhAga dariyA-kinAre ja gALato. ramata gaNAya evuM je kaMI kAmakAja hoya te badhuM te utsukatAthI karato. jemake baMdara bahAranA UbhA caDhANavALA khaDakonI Toce iDara-Daka paMkhInA mALAmAMthI IMDAM utArI lAvavAM e tenuM kAma. loko rAzelane kahetA ke, tAro chokaro barAbara tenA bApa upara Utaraze, tyAre tene gamatuM nahi, ane te kAnamAM AMgaLIo khasI detI. teno putra phUTaDo ane tejasvI to hato ja - eTalo e teno - rAzelano aMza gaNAya. ane bhale e chokarAne tenA bApanI peThe sustInA gALA vacce vacce AvI jAya; - paNa eka bAbatamAM te tenA bApa karatAM cheka ja judo hato, enI koNa nA pADI zakavAnuM hatuM? - te enI mAne khUba ja cAhato! loko jaisananA e guNa aMge paNa gusapusa karatA ke, eno bApa paNa bIjA game teTalA durguNa tenAmAM haze, paNa rAzelane cAhavAnI bAbatamAM to UNo na hato. lokonI e badhI gusapusa potAnA putrane kAne na paDe, ane pitAnA khaMDita jIvananI kahANI tene vakhata pahelAM koI na saMbhaLAvI de, te mATe rAzele potAnA dIkarAne aMgrejI bhASA ja zIkhavI hatI. chatAM jaisana dariyA-kinArethI AisalaeNnDanI bhASAnA zabdo vINato ja raheto ane pachI to potAnI mAnI zaramanI ane potAnA bApanI halakaTatAnI vAta traNagaNI karIne bahArathI sAMbhaLI lAvyo ja. pariNAma e AvyuM ke, mA pratyeno teno prema rANagaNo vadhI gayo, ane bApa pratyene kinno paNa. 1. chatAM A badhA divaso daramyAna rAzelanA manamAM eka AzA TakI rahI hatI ane te e ke pitAne pati sTiphana game tyAre Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 AtmabalidAna pitAnI pAse pAcho Avaze ja. teNe karelA khUnanI vAta bahAra pADI devAnI dhamakI pote alabatta ApI hatI, paNa potAnI patnInI evI dhamakIne kaNa kAyama sAcI mAnyA kare, bhalA? alabatta gussAmAM AvI jaI rAzela e zabdo moMethI bolI gaI hatI, paNa tethI paeNTrikasananA bhAInA Darane kAraNe potAnI patnI ane bALakathI jIvanabhara koI dUra rahetuM haze, vAra? chevaTe rAzelane manamAM evI AzA baMdhAvA lAgI ke maeNTrikasanano bhAI marI jaze, tyAra pachI to sTiphana jarUra potAne ghera pAchA Avaze. potAnA saMtAnanuM me jovA AvyA vinA koIne cAlatuM haze, bhalA? - eTale jaeNsana bahArathI sAMbhaLelI vAtothI bApa pratye game teTale verabhAva ane khunnasa dharAvato thato jato hato, paNa rAzelane UMDI UMDI evI khAtarI hatI ke sTiphana pAcho Avaze tyAre potAnI mAne pati pratye kevo sadUbhAva che e najare joze, tyAre jesana paNa potAnA pitAne dhIme dhIme cAhato thaI jaze. eTale jyAre thoDA divasa bAda khabara maLI ke, paeNTrikasanane bhAI have ahIM dekhAto nathI; - te vesTamena TApuo tarapha kAyamane pAcho cAlyo gayo che, tyAre rAzelane khAtarI thaI gaI ke, sTiphana have jarUra pAcho Avaze ja. kAraNake, sTiphanane have koIthI DaravAnuM rahyuM na hatuM. paNa divaso ane mahinA vItavA lAgyA, paraMtu sTiphana Avyo nahIM ke tenI kazI bhALa maLI nahi. tyAre chevaTe aMdarathI ane bahArathI atyAra sudhI AzA ane hiMmatathI jhUjhatI rahelI rAzela bhAgI paDI. tenI tabiyata jhapATAbaMdha lathaDavA lAgI. eka divasa acAnaka gaeNTrikasanano bhAI pAcho Avyo! te rAzelane eTalI ja khabara kahevA Avyo hato ke, sTiphana orI maeNna Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 jesana TApumAM che - dakSiNamAM cheka Airiza samudra tarapha. tyAM te pharI paraNyo che ane tene eka chokaro che. tenI patnI to marI gaI che, paNa tene chokaro haju jIve che. paeNTrikasananA bhAIe A khabara kahIne rAzela upara vera lIdhuM ke tene AzvAsana ApyuM, te e jaNe. paNa zela e samAcAra sAMbhaLIne pathArImAM paDI, te pAchI UThI ja nahi. tenI AzAne sUraja have kAyamane kALA vAdaLa nIce gherAI gayo hato. ziyALAnI RtumAM uttara taraphanA A TApumAM rAta ane divasa ekabIjA sAthe evAM bhaLI jAya che ke, aMdhAruM jANe kadI khasatuM ja nathI. rAzela potAnI jhUMpaDImAM ekalI paDI paDI potAnI jIvanayAtrA parisamApta karI rahI hatI. jesana avAranavAra ghera Avato; aeka kalAka mAnI sAme Tagara Tagara joI raheto. tene jaMgalI vacherAnI jema jIvananA taravarATane ja anubhava hato - motanI niSTatAno nahi. eTale potAnI mA jIvanalIlA samApta karI rahI che, e vAtano ene khyAla ja na hato. eka divasa jaeNsana ghera Avyo hato, tyAre rAzelanA chellA zvAsa cAlatA hatA - vAsa zAnA ? DacakAM ane gharerATI ja saMbhaLAtAM hatAM. jaeNsananuM nAmakaraNa karanAra bhalA pAdarIne khabara maLatAM te tyAM doDI Avyo ane prArthanA karavA lAgI gayo. teNe rAzelanA bApa gavarnara-janarala jaoNrganane khabara ApavA vicAra karyo, paNa rAzele ghasIne nA pADI dIdhI. jaina zvAsa paNa lIdhA vinA ke AMsu lAvyA vinA jaDa jevo thaIne mA pAse Ubhe hato. acAnaka rAzele AMkha ughADI ane jesanane pAse bolAvyo. : "haju jarA vadhu najIka Ava, beTA." mAe dhIme avAje kahyuM. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 AtmabalidAna jaisane vadhu pAse jaIne tene ThaMDo paDI gayelo hAtha potAnA baMne hAthamAM lIdho. rAzelanI AMkhonuM teja cAlyuM gayuM hatuM, paNa jesananA baMne hAthanI dizAmAM meM rAkhIne teNe kahyuM, - "beTA, tArI vidAya lauM chuM; tane e mUkIne jatAM mane have Dara lAgato nathI. tuM bahAdura che, khaDatala che; ane je mANasa duniyAno sAmano karI zake, tene haMmeza duniyA namatI Ave che. mAtra nirbaLa pratye ja te phUra banI jAya che - khAsa karIne bhIru evI strIo jeo hadayahIna puruSanA hAthamAM gulAma thaIne vecAI gayelI hoya, teo pratye khAsa!" pachI teNe jesanane badhI vAta dhIme dhIme kahI saMbhaLAvI - potAnA premanI vAta, potAnI vaphAdArInI vAta, potAnI AkhI jIvana-kahANI. TUMkA thoDA zabdomAM teNe e vAta kahI dIdhI. vadhAre zabdo belavA mATe tenAmAM zvAsa ja nahoto rahyo. "meM tene sarvasva arpe. ene kAraNe meM bApane zApa vahoryo. paNa teNe mane mArI - ane uparathI mAro tyAga karIne bhAgI gayo - ane bIjIne paDakhe bharAya. sAMbhaLa - jarA vadhu najIka Ava - tuM khalAsI thavAne, ane dUra dUra sudhI dariyo kheDavAno. jo kadIka nuM tArA bApane bhego thAya, to tArI mAe ene mATe zuM zuM sahana karyuM che te yAda karaje. jo tuM kadI ene bhego na thAya, paNa tenA dIkarAne bhego thAya, topaNa tArI mAe e chokarAnA bApane hAthe zuM veryuM che te yAda karaje. tane huM kahuM chuM te saMbhaLAya che? mArAthI have barAbara bolAtuM nathI. meM kahyuM te samajyo ?- vidAya, beTA, vidAya. meM kahelI vAta bhUlato nahi." eka vadhu DacakuM khAIne rAzele prANa tyAgI dIdhA. jaisana haju jemane tema mAnA mukha sAme rmITa mAMDIne Ubho Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina rahyo. tenI AMkhamAMthI AMsu paNa TapakaDyuM nahi ke tenA sukAI gayelA gaLAmAMthI kazo avAja paNa nIkaLyo nahi. pelo bhalo pAdarI have potAnI AMkho lUchato lUchato bolyo, "cAla beTA, have tArI mAne avalamaMjila pahoMcADIe." nA, haja nahi," ema bolI jaeNsana mAnI pAse ghUMTaNiye paDyo. teno hAtha potAnA hAthamAM laI te moTethI bolyo, "mArA bApe tane mArI nAkhI che; AkhI duniyAmAMthI huM tene game tyAMthI khoLI kADhIza ane tene mArI nAkhIza, e mAro kola che." A zuM bole che, beTA?" bhalo pAdarI gabharAIne bolI UTho. jaisane tene kazo javAba ApyA vinA AgaLa calAvyuM, "ane jo mAro bApa te pahelAM ja marI gayo haze, ane mane bhego nahi thAya, to huM AkhI duniyA khUMdI vaLIne tenA dIkarAne zodhI kADhIza, ane tenA bApane badale tene jIva laIza." "cUpa, cUpa, beTA!" pAdarI bolI UThyo. bhagavAna mArA sAkSI che!" bheMsane vAkya pUruM karyuM. "beTA, beTA, jIvonAM apakRtyanI sajA karavAnuM - pApane badalo levAnuM bhagavAnanA hAthamAM che - ApaNa mANasonA hAthamAM nahIM." jaisane kaMI javAba na Apyo. te sIdho potAnI mAnA mRta dehane vaLagI paDyo -- nAno hato tyAre vaLagato hato tema. rAzelane je divase daphana-saMskAra karyo, te divase IsTarano tahevAra hato. arthAt sTiphana orIne AisalenDamAMthI nAThe barAbara 19 varSa thayAM hatAM. bIje ja divase jaisana eka AIrIza jahAja upara khalAsI tarIke joDAI gayo. te AyarlaeNnDanA belaphAsTa baMdare 1. Isu khristanA punarutthAna nimitte UjavAto utsava. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je Atma-balidAna javAnuM hatuM, paNa vacce kaMbaraoNnDanA vahAiTa-hevane tathA mena TApunA raeNse baMdare lAMgaravAnuM hatuM. teno bApa sTiphana erI mena TApu tarapha che, evuM maeNTrikasanane bhAI tenI mAne tAjetaramAM saMbhaLAvI gayo hato. Adama pherabradhara AyaralenDanA samudramAM maeNna-TApu ghaNAM saikAMthI potAnI alaga maeNnkasa bhASA ane potAnA sIdhA-sAdA kAyadA-kAnUno jALavato cAlyo Avyo che. ghaNAM ghaNAM varSo pUrve tene potAnA rAjA paNa hatA; have rAjyakartA umarAvo che. temAMnA eka skaoNTiza umarAve 1765 mAM tene senAnA badalAmAM vecI nAkhyo. tyAra bAda iMDane rAjA teno gavarnara-janarala nImavAno adhikAra dharAvato thayo. teNe eka skaoNTiza umarAva jaoNna, DayUka oNpha eNthola-4ne gavarnara-janarala nImyo. paNa tene e TApu upara javAnuM tathA rahevAnuM gamyuM nahi, eTale teNe tyAM potAne DepyuTI gavarnara nImavAne vicAra karyo. te ema vicAra kare te pahelAM to chavvIsa jaNA e pada mATe tene araja karavA lAgyA : baMne nyAyAdhIzo, ane covIse dhArAsabhyo. paNa teNe temAMthI koIne pasaMda na karyA. tene potAnI khAsa kalpanA mujabano ja mANasa potAne sthAne nIma hato. chevaTe tene bhALa maLI ke, TApunI uttare eka kheDUta rahe che, te tenI pramANikatA, sAdAI, ane dharmAcaraNa mATe bahu jANIto che. tarata ja DayUka enI vadhu tapAsa mATe jAte UpaDyo. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adama pherabradhara pelA kheDUtanuM nAma Adama pherabradhara hatuM. tenuM kuTuMba khAsuM bahoLuM hatuM. juvAnImAM te dariyo kheDavA nAsI gayo hato; paNa AjIriyAe tene keda pakaDI lIdho ane aThThAvIsa mahinA sudhI potAne tyAM gulAma tarIke rAkhyo. tyAMthI te bhAgI chUTayo ane chevaTe ginInA jahAjanA kamAna tarIke pitAne vatana pAcho pharyo. A ene A ItihAsa, AkhI keLavaNI, ke AkhI kArakirdI hatAM. mAMdhelDa jillAmAM AvelI pAMcaso ekara jeTalI bhUMDI bhakha jamInamAM "oNyU' mathake te raheto hato. DayUka jyAre ghoDA upara besI tene tyAM pahoMcyo, tyAre te pote bAraNA uparano ghAMTa vagADIne potAnAM kuTuMbIone jamavA mATe bolAvato hato. te vacalI uMmarano, sudaDha bAMdhAna, mAyALu caherAne, ane mIThA avAjavALo mANasa hato. Adame Dacakano samAnatAne nAte hAtha lAMbo karI satkAra karyo. Dathake paNa tenI sAthe hAtha milAvyo. Adame ghoDAnI lagAma pakaDI rAkhI, jethI Daka nirAMte UtarI zake. pachI ghoDAnA raMga DhIlA karI, DayUka sAthe vAto karato karato te pahelAM ghoDAne potAnA tabelAmAM laI gayo, tyAM ghoDAne khAvA mATe oTanI jogavAI karyA pachI te DayUkane potAnI sAthe gharamAM lAvyo. jamavA mATe meja upara taiyArI thaI gaI hatI ane jamanArAM badhAM AvavA lAgyAM hatAM. Adame lUkane potAne jamaNe hAthe besADayA. AdamanI patnI, cha dIkarA, nokaro, nokaraDIo - badhAM sAthe ja TebalanI AsapAsa besI gayAM. Adame bhagavAnanI prArthanA cha zabdomAM karI lIdhI, eTale tarata badhAM khAvA lAgI gayAM. * 1. AjIriyA, AphrikAnI uttare AveluM rAjya. - saMpA 2. ATalAMTika kinAre AveluM pazcima AphrikAnuM rAjya. - saMpA Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna jamyA bAda Adame zabdomAM bhagavAnano AbhAra mAnyo eTale pachI badhAM UThI UThIne cAlatAM thayAM. Adame TApune rAjA e lUka pitAne tyAM jamavA beTho hovA chatAM, rojanA bhejanamAM kazo sudhAro vadhAro karyo na hato. - DayUke vicAryuM ke, A mANasamAM kharekhara rAjavInuM gaurava che. pachI baMne jaNa nirAMte ArAma-khurazI upara vAto karatA beThA. DayUke pUchayuM, "ginIthI pAchA AvyA bAda tamane kadI vadhu sattAvALI ke vadhu maLataravALI sthitie pahoMcavAnI icchA nathI thaI?" vadhu sattAvALI sthiti? paNa je vastu e nAme oLakhAya che, te kharekhara sattA hoya che kharI? - nAma ane rUpa bhAgye ja maLatAM Ave che!" Adame javAba Apyo. " - enAmAM koI rAjadarabArI puruSane anubhava hoya ema dekhAya che!" DayUke vicAryuM. "ane maLataranI vAta pUcho, to duniyA jyArathI zarU thaI che tyArathI kadI sukhI mANasane paisAnuM AkarSaNa lobhAvI zakyuM che, kharuM?" Adame AgaLa calAvyuM. "- enAmAM eka nyAyAdhIzanuM DahApaNa paNa che!" DayUke vicAryuM. ane huM mArI jAtane pUrepUrI sukhI mAnuM chuM." Adame samAropa karyo. DaDyuM ke have potAnI mulAkAtano hetu tene jaNAvyuM. "huM tamane je pada ApavA mAguM chuM, te mATe eka ja guNa hovo jarUrI che; paNa mArI pAsenAM mANasamAM mane e guNa ja dekhAto nathI. e jagA mATe mAre pramANika' mANasa joIe; ane te jo mUrakha na hoya to eTaluM vadhAre sAruM. tame e jagA svIkArazo?" "nA," Adame TUMko ne Taca javAba ApI dIdho. basa A mANasa ja mAre khape," Da ke nakkI karI lIdhuM Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adama phaeNrabradhara 31 cheka cha mahinA bAda DayU kanI murAda bara AvI : Adama phaeNrabradhara maeNna TApunA DepyuTI-gavarnara banyo. pagAra varSe pAMcaseA pAuMDa. ra 17mI jUnanI sAMje maeNna TApunA jaeNmse zaheramAM moTo utsavasamAraMbha macyo hato. ' raoNyala jyaoNrja 'jahAjamAM iMglaeNnDaneA pATavI kuMvara ' prinsa oNpha velsa ' eNthAlanA DayUka sAthe maeNnksa-bhUmi upara pahelavArako padArpaNa karato hato. aMdhAruM thatA pahelAM to jahAja laMgara upADIne pAchuM cAlatuM thayuM, paNa zaheramAM to rAta paDI tyAre te mATenA utsava-samAraMbha mAtra zarU ja thayA hatA. A badhI dhamAla vacce eka ajANyA vicitra mANasa zaheramAM thaIne pasAra thavA lAgyA. te kadAvara, UMcA, zaNa jevA vALavALA ane pagamAM joDAvanAnA hatA. tene cahero phikko paDI gayA hatA ane tenAM DAcAM besI gayAM hatAM. phUTaDI cheAkarI peAtAnI vAtA baMdha karI tenI pAchaLa joI rahevA lAgI; paNa pelA lAMbI lAMgA bharata AgaLa dhasyuM te hatA, ane loko bAjue khasIne tene mAraga ApatA hatA. pahelAM te 'oNDala ' vIzI tarapha gayA, paNa aMdarathI AvatA avAjo sAMbhaLI, tyAMthI AgaLa cAlyA. pachI te ' plAu ' nAmanI bIjI eka vIzI AgaLa AvI pahoMcyA ane temAM dAkhala thayo. eka kalAka bAda, talavAro tathA jahAjanAM lADhAMthI susajaja thayelA cAra mANasA dADatA baMdara taraphathI AvyA. te naukAsainyanA mANasA hatA ane aMgreja jahAjamAMthI bhAgI chUTelA eka khalAsIne pakaDavA doDI AvyA hatA. teonA jaNAvyA mujaba ' bhAgeDu mANasa paradezI hatA ane rAkSasI kadane hatA; te aMgrejI ke baeNnkasa bhASAne eka zabdaya bAlI zakatA na hatA; tene koIe joyA che?' .. hA; te 'plAu' vIzImAM gayA che." Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna tarata cAre mANaso "plAu' vIzI tarapha doDayA. . vIzI calAvanArI bhalI bAIe teone badhI mAhitI ApatAM jaNAvyuM, "khare ja, evo mANasa ahIM Avyo hato; paNa na tenI eke vAta ApaNane samajAya ke na ApaNI eke vAta te samaje. meM tene baTakuM roTalo ane thoDuMghaNuM pIvAnuM ApyuM hatuM, kharuM." " to have te aMdara nathI?" vAha bhAI, tamArI meLAe ja joI lyo, basa!' cAre jaNA vIzImAM badhe pharI vaLyA, chevaTe khAlI hAthe teo cAlatA thayA. jyAre teo cAlyA gayA, tyAre vIzIvALI bAraNA bahAra nIkaLI tarapha jovA lAgI. tarata ja pelo jaMgI mANasa tenI pAchaLa pAchaLa bahAra Avyo. vIzIvALIe AMgaLI eka taraphanI aMdhAra-galI tarapha cIMdhI. pele Topo utArI, namana karI, gupacupa cAlato thayo. aMdhAra-gaNI pUrI thatAM te baMdhUranI taLeTImAM AvI pahoMcyo. AgaLa na grAmapradeza patharAyelo hato. rastA uparanAM be-traNa nAnAM ghara vaTAvIne te AgaLa cAlyo; paNa temAM dIvo baLato na hato. eka vIzI paNa AvI, paraMtu tenuM bAraNuM baMdha hatuM ane ThokavA chatAM koIe ughADyuM nahi. chevaTe te eka ADa-rasto phaMTAto hato tyAM Avyo tyAre dUrathI tene jhADImAM thaIne AvatA dIvAnA prakAza dekhAyo. te "leMgya' mathake AvI pahoMcyo hato. je prakAza teNe joyo hato te eka ja bArImAMthI Avato hato; ane te sIdho e tarapha cAlyo gayo. aMdara eka mANasa cUlA pAse beTho hato. AganA prakAzamAM tenuM moM bahu bhalamanasAIbharyuM ane mAyALu lAgatuM hatuM. te Adama phrabradhara hato. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adama bradhara 33 pele ajAyo theDI vAra vicAramAM paDI cUpa Ubho rahyo. pachI teNe bArI upara Takoro mAryo. vAta ema banI hatI ke, gavarnara-janalara phebradharane Aje prinsa oNpha velsa ane DayUka oNpha ethelanA satkAra mATe khAsI doDadhAma karavI paDI hatI. pachI jyAre "royala jayaoNrja" vahANa prinsa oNpha velsa vagerene laIne tyAMthI pAchuM UpaDI gayuM, tyAra bAda AvA zAhI mulAkAtInA dabadabAthI AbhA banelA lokoe temanA Agamana nimittano utsava-samAraMbha UjavavAnuM pUrA josathI ane umaLakAthI zarU karyuM. te vakhate Adama pherabradhara gupacupa tyAMthI chaTakI gayo. te gavarnamenTa-hAusamAM raheto hato, paNa Aje laeNcU-mathake potAnA jUnA gharamAM zAMtithI eka rAta gALavAnuM nakkI karI, ahIM cAlyo Avyo hato. AdamanA traNa moTA chokarA e gharamAM rahetA hatA. paNa teo utsava samAraMbha mATe raeNse cAlyA gayA hoI, eka ghara-kArabhAraNa ja gharamAM hatI. kharI rIte te AdamanI dUranI sagI paNa thatI hatI. Adamane mATe teNe vALanuM kADhI Tebala upara goThavI dIdhuM. pachI Adame tene se mukAme badhI UjavaNI jovA ravAnA karI dIdhI. vALanuM paravArI te ekalo have cUlA pAse khurazI kheMcI lAvIne beTho hato ane cuMgI phUMkato hato. ema zAMtimAM beThAM beThAM te jhokAM khAvA mAMDayo ane svaprAMmAM mazagUla thaI gayo. te rAte tene AjIriyAmAM potAnI keda ane gulAmInA dekhAvo svalpamAM AvI caDayA - potAnuM vahANa tUTI jatAM te kevI rIte e 1. gavarnara-janarale pitAne badale nImelo DepyuTI-gavarnara. havethI tene mAtra gavarnara kahIne ja saMbodhavAmAM Avaze. A0 - 3 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 Ama-balidAna lokonA hAthamAM keda pakaDAyo hato, gulAmI koThe paDatA pahelAM tene kevI kevI ribAmaNImAMthI pasAra thavuM paDyuM hatuM, potAnA mAlikonI bhASA samaje te pahelAM tene koraDAnA mAranI ja bhASA kevI rIte zIkhavI paDI hatI, e badhuM tene tAdaza dekhAvA lAgyuM. pachI hAtha uparanI beDIe, paga uparanuM sAMkaLonuM vajana, gaLAmAM bhiDAveluM kaDuM, ane te badhAnAM cAmaDI cholAtAM pahelAM tIkhAM cAThAM, - e badhuM paNa najare caDyuM. chevaTe pote potAnA jevA bIjA traNa sAthIo sAthe bhAgI chUTayo te tophAnI aMdhArI rAta, game tema bAMdhIne taiyAra karelo tarApo, potAnAM kapaDAMno banAvele saDha, ane ThaMDImAMthI bacavA cAre jaNA ekabIjAne vaLagIne pUMThavAtA kevA beThA hatA te dekhAva - e badhuM paNa. e badhA kAramA anubhavanA svapanI vedanAmAMthI jarA jhabakIne te jAgyo, ane e badhuM pUrve vItI gayeluM svama ja hatuM ema jANI tene jarA "hAza' thaI. te ghaDIe ja bArI upara TakorA paDyA. te tarapha najara karatAM teNe eka mANasane du:kha ane trAsathI vIMkhAI gayelo cahero joyo. teNe tarata ja UbhA thaI bAraNuM ughADayuM. aMdara Ava." Adame kahyuM. pele aMdara Avyo; paNa eka DagaluM gharamAM AvI tarata ja bhI gayo. thoDI vAra vicAra karI teNe gupacupa pitAnA hAthanI bAMya UMcI caDAvIne potAnuM kAMDuM Adama sAme namratAthI dharyuM. te kAMDAnI AsapAsa lokhaMDanI sAMkaLanuM kaDuM cholAI, cAmaDI UtarI jatAM mAMsa khulluM thaI, je lAla-sapheda paTTo paDelo, te spaSTa tagatagato hato. te nAsI chUTele koI kedI che, e samajI jaI, Adame tene besavA nizAnI karI. Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adama phrebradhara pelo AbhArasUcaka kazuM gaNagaNyo. Adama samajI gayo ke te paradezI hato. paNa teno dhaMdho zo hato? parabhASAnI muzkelI dUra karavA Adame khUNA uparanA kabATamAM saDha caDhAvelA jahAjanuM nAnuM pratIka hatuM tenI tarapha AMgaLI karI, eTale pelAe tarata DokuM halAvI - te khalAsI hato. kayA dezano? "zeTa-baeNjhane?" gavarnare pUchayuM. pelAe DokuM dhuNAvI nA pADI. svIDanano? naoNrvene?" - AisalaeNnDa" pelAe kahyuM. - te AisalaeNnDano hato. bhIMta upara be chabIo hatI, ekamAM AdamanA prathama putranuM citra hatuM, bIjImAM AdamanI yuvAna patnInuM citra hatuM. gavarnare chokarAnI chabI tarapha prathama AMgaLI karIne pUchyuM; pelAe DokuM dhuNAvyuM. - tene kuTuMba na hatuM. gavarnare have potAnI patnInI chabI tarapha AMgaLI karI. pelo jANe dvidhAmAM paDI gayo - pahelAM hA pADavA gayo, pachI jANe e aNagamato vicAra prayatnapUrvaka hAMkI kADhato hoya tema teNe DokuM dhuNAvI nA pADI dIdhI. - tene patnI na hatI. tenuM nAma zuM hatuM? e praznano javAba meLavavA gavarnare bAibalane pAne potAnuM lakheluM nAma batAvI, potAnI jAta pratye AMgaLI karI, AgaMtuka pratye nizAnI karIne pUchyuM. tarata ja e AgaMtukanA moM upara ekadama judo ja bhAva chavAI gayo. tene jANe e prazna na gamyo hoya tema te cUpa thaI gayo. Adame have eka khurazIne Tebala pAse kheMcI ane AgaMtukane tenA upara besI Tebala upara paDelA khAdya padArtho khAvA mATe nizAnI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 Atma-balidAna karI. pele eTalI jhaDapathI ane moTe koLiye khAvA lAgI gayo ke jANe ghaNA divasano bhUkhyo hoya. khAvAnuM paravArI, te tyAM ne tyAM beTho beTho jhokAMe caDyo. gavarnara tene uThADIne tabelAnA mALiyA upara sUvA mATe laI gayo. pelo tarata ja ghAsa upara lAMbe thaI suI gayo ane thoDI vAramAM ghasaghasATa UMghavA lAgyo. gavarnara tabelAmAMthI potAnA kamarAmAM mAMDa pAcho pharyo haze tevAmAM tenA putro, nokaro ane nekaraDIo vagere sau paeNsethI pAchAM AvI gayAM. teo badhAM utsava-samAraMbhanI vAto ja moTethI karyA karatAM hatAM; Adama teonI vAtomAM bhaMga paDAvavAne badale, ekalo cUpa besI rahyo; ane je rIte tene potAnA baMdI-jIvananI vAto yAda AvI hatI, te rAte ja eka ajANyo kedI baMdIvAsamAMthI bhAgI chUTIne potAne tyAM ja Azare levA AvI caDayo, e jAtanA saMjoganA meLanI vicitratA vAgoLavA lAgyo. acAnaka palAMo eka bhAgI chUTelA khalAsInI ane tenI pAchaLa paDelA naukAsainyanA cAra mANasonI vAta karavA lAgyAM. Adame tarata potAnA kAna saravA karI dIdhA. e nAsI chUTelA mANase corI karI haze? nA, te khUna karIne nAsI chUTayo hovo joIe. tene pakaDavA mATe vaoNraMTa ja kADhavAmAM AvyuM che, eTale e bhAgI chUTIne kyAM javAno che? thoDI ja vAramAM pakaDAI gayo jANe ne!- evI evI vAto cAlavA lAgI. gavarnare have te lokonI carcAmAM bhAga laIne pUchayuM, "e nAsI chUTelA mANasane dekhAva kevo hato ?' chokarAe javAba Apyo, "koI paradezI jevo ja hato; paNa e mANasa pAse UMco hato." Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Adama phaeNrabradhara te ja ghaDIe naukAsainyanA pelA cAra mANaso e tarapha utAvaLe AvatA hatA temanAM pagalAM saMbhaLAyAM. aMdara AvI temaNe jaNAvyuM ke ame je bhAgeDune zodhIe chIe, te baeNlvara tarapha Avyo hato ane leMgyu-mathaka tarapha vaLyo hato, eTalA sagaDa amane maLyA che. te ahIM Avyo hato ke kema, ema teoe pUchayuM. chokarAoe jhaTapaTa pelAoe pUchelo savAla potAnA bApane pUchayo. kAraNake, gharamAM te ekalo ja hAjara hato; pote badhA to hamaNAM je 2sethI pAchA AvyA hatA. Adame bagAsAM khAtAM khAtAM jANe pitAne kazI nisabata na hoya tema pUchyuM, "eNe zuM karyuM hatuM?" "nAmadAra, te jahAja choDIne bhAgyo che." naukAsainyanA mANasee javAba Apyo. "bIjuM kAMI, - kaMI gune-bune to teNe nathI karyo?" bIjuM kAMI karyuM nathI, nAmadAra. paNa te A tarapha Avyo hato? tamArI najare paDyo hato?" "nA." gavarnare javAba Apyo ane tarata pAchA UMghamAM paDI gayA hoya tema temaNe AMkho mIMcI dIdhI. pelA khalAsIo, rAte tabelAmAM sUI rahI, bIje divase savAre AsapAsa tapAsa cAlu rAkhavAnuM vicAravA lAgyA; kAraNake, e mANasa A tarapha Avyo hoI, jarUra AsapAsa kayAMka chupAyo hovo joIe. e vAta sAMbhaLI tarata gavarnara UMghamAMthI jAgI UThyA ane bolyA, "tabelAmAM sUvA mATe bIjI kazI sagavaDa karI zakAya tema nathI; tenA karatAM tame rasoDAmAM pATalIo upara ja suI jAo.' pelAo gavarnarane AbhAra mAnI pATalIo upara ADA paDI sUI gayA. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna thoDI vAramAM AkhuM ghara ghasaghasATa UMghamAM paDI gayuM. tyAra pachI Adama dhIme rahIne UThyo ane baMdha phAnasane hAthamAM laI, tabelA tarapha gayo. tyAMthI pelA AisalaoNnDavALA mANasane uThADI, potAnI pAchaLa AvavAnI nizAnI karIne te tene AMgaNAmAM bArI pAse laI Avyo. teNe karelI nizAnI mujaba pelAe aMdara najara karI, to pelA cAra mANaso pATalIo upara ghasaghasATa UMghatA hatA. pelo saheja ghUrakI, potAnI kamare bAMdhelI charI hAthamAM laI eka DagaluM AgaLa vadhyo, paNa Adame makkamatAthI tene hAtha pakaDI rithara najare tenI sAmuM joyuM, eTale pelo tarata pAcho pharI, bahAra aMdhArAmAM alopa thaI gayo. bIje divase savAre to pelA cAra jaNA khAlI hAthe remsa pAchA pharyA, ane sUryodaya thatAM emanuM aMgreja jahAja saDha caDAvI tyAMthI vidAya thaI gayuM. regnenI dakSiNa tarapha be suMdara akhAto AvelA che : eka leMgva kahevAya che, ane bIjo paoNrTI-vUla. paoNrTI-vUlanA kinArA upara kAcA kolasAnAM gaciyAMnI banAvelI eka jhUMpaDI AvelI che. temAM rahetI strI savAramAM UThIne kinAre gaI, tyAre tyAM bhAgIne paDI rahelI hoDInA mALakhAmAM eka mANasane sUtelo teNe joyo. pelI bAIe tene uThADyo ane potAnI jhUMpaDImAM pAchaLa pAchaLa AvavA nizAnI karI. gaI rAte te mANasane sArAmAM sArA makAnamAMthI kADhI mUkavAmAM Avyo hato, Aje savAre kharAbamAM kharAba - aMdhAriyA ane bhejavALA - gholakAmAM tene nimaMtravAmAM Avyo hato. 1. jarUra mujaba ochuM-vatuM ajavALuM pADI zakAya tevA khasatA DhAMkaNavALuM ane bIjI bAjuethI baMdha evuM phAnasa. - saMpA. 2. "pITa." bhejavALA bhAgamAM vanaspati daTAI - saDIne je rUpAMtara thAya che, te chedIne sUkvIne bALavAnA kAmamAM levAya che. - sapAtra Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sanablokasa nimaMtranAra strI lijhA kilI hatI - AkhA TApunI phavaDa ane badacalana tarIke paMkAyelI bAI.. ane pelo mANasa hato, sTiphana orI. sana- laksa AisalaeNnDathI bhAgI chUTaye sTiphana orIne eka mahino thayo haze. te daramyAnano tene itihAsa TUMkamAM ja kahI devAya tema che. potAnI patnIne je jaMgalI pheTa teNe mArI hatI, tenI zarama temaja patnIe paeNTrikasanane khUnI koNa hato te jAhera karI devAnI ApelI dhamakIne Dara, - e baMnene mAryo te, baMdaramAM paDelA eka aMgreja jahAjanA bhaMDakiyAmAM ghUsIne chupAI gayo. e jahAja te ja rAte AisalaeNnDathI UpaDayuM. be divasa bhUkhamaro veThayA pachI te pitAnI chupAvAnI jagAmAMthI bahAra Avyo, tyAre tene kUvAthaMbhanuM kAma karavAnI pharaja pADavAmAM AvI. daza divasa bAda je paheluM aMgreja baMdara AvyuM, tyAM teNe e jahAjanA khalAsI tarIke karAranAmuM lakhI ApyuM. paNa pachI ALasa karavA mATe sajAo, aNa-AvaData mATe sajAo, dariyAI aphasaranI bhASA na jANavA badala sajAo, ane chevaTe dhamakIo tathA mArAmArI AvyAM. kamAne sTiphana orInA mAthAmAM lokhaMDano saLiyo ThokI dIdho, to sTiphane tene jahAja uparathI dariyAmAM ja phagAvI dIdho. pariNAme aThThAvIsa divasa beDImAM jakaDI rAkhavAnI sajA thaI - be divase khAvA mATe eka vakhata pANI ane roTI maLe, eTaluM ja. chevaTe eka sAthI khalAsIe dayA lAvI tene bhAgI chUTavAnI taka meLavI ApI, ane jahAja jyAre senA Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 Atma-balidAna akhAtamAM lAMgaryuM hatuM, tyAre sTiphana tarato tarato kinAre pahoMcyo. pachI je rIte zaheranI dhamAla oLaMgI, te laoNgya mathake chupAyo ane tyAMthI paoNrTI-vUla sudhI Avyo, te badhuM ApaNe hamaNAM ja jANI AvyA. pelI lijhA kilInA gholakAmAM AvyA pachI zuM thayuM, te to sAcesAcuM koI kahI zake tema nathI; -mAtra kalpanA karI zakAya. paNa te enI sAthe rahevA lAgyo, e nakkI. lijhA eka devALiyA aMgrejanI paDozamAM rahetA pAdarInI dIkarIthI thayelI putrI hatI. tenA bApe tene svIkArI na hatI, ane mAe tene chUpI rIte koIne ucheravA soMpI dIdhI hatI. teno uchera Ama ajJAna ane apavitratAmAM ja thayo hato. " lijhAe sTiphanane kaI kaLAthI, kaI cAlAkIthI, kayA AkarSaNathI pitAnI pAse rAkhI lIdho haze, enI kalpanA karavI paNa agharI nathI. te kedamAMthI bhAgI chUTelo mANasa hoI, tene bIjuM koI potAnA gharamAM Azaro ApavAnuM vicAre tema nahotuM. vaLI, te paradezI hoI, jAte vAta karI zake tema nahotuM; ke bIjuM koI lijhA vize kaMI kahe to sAMbhaLI-samajI zake tema nahotuM. ane sTiphana kadAvara ane sughaDa bAMdhAno juvAna to hato ja. chevaTe keTalAya kAvAdAvA ane goThavaNone aMte eka divasa devaLamAM jaI, lijhA kilI ane sTiphana lagna mATeno prastAva noMdhAvI AvyAM ane traNa aThavADiyAM bAda lagna paNa thayuM. - lijhAnAM paDozIoe vijhAne lagnanI UjavaNImAM banatI madada karI. khAna-pAnanA samAraMbha mATenI badhI goThavaNa lijhAnA jUnA yAroe ja karI hatI. eka jaNa eTale ke, vIzIvALo nerI kro dArU UMcakI lAvyo; bIjo adhuM gheTuM laI Avyo; ane trIjo chIMkaNInI dAbaDI ThaseThasa bharI lAvyo. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 sana-laoNphisa A badacalana strI-puruSonI hAjarImAM gaMdI mazkarIo, dArU DhIMcIne karelAM tophAne - gALAgALI - ane mArAmArIthI lagna to je rIte UjavAya te rIte UjavAI gayuM. alabatta sTiphana te daramyAna pote kayAMthI kayAM AvIne phasAyo eno vicAra karato bahAra ja ghUmato rahyo hato. ane te koInI bhASA samajato na hovAthI tenI e gerahAjarI koIe mana upareya na lIdhI. moDI rAte gholakAmAM pAchA AvI, teNe Te thaIne paDelAone UMcakI UMcakIne temane ghera pahoMcADI dIdhA. A lagnanI lijhA upara evI ja asara thaI che, jevI badacalana strIo upara thAya - te have vadhu ALasu, vadhu beparavA ane vadhu dhRSTa banatI gaI. pitAne puruSa pAse hovAthI have tene kalaMkano Dara rahyo nahi. teNe potAnuM nAgApaNuM lagnanA AMcaLA heThaLa DhAMkI dIdhuM; eTale tenI rahI sahI strI-sahaja zarama paNa dUra thaI gaI. sTiphana orI upara paNa A lagnanI sArI asara na thaI. te vadhu ALasu, vadhu gamagIna ane vadhu asahAya banI gayo. jIvanamAM teno kazo hetu ke kazuM prayojana bAkI na rahetAM tenuM jIvana jANe sthigita thaI gayuM. zarUAtamAM to mAchalAM pakaDavA bIjAnI sAthe te jato paNa kharo, paNa dhIme dhIme te kAma pratyeya e bedarakAra banato gayo, ane kalAkonA kalAko kaze vicAra karyA vinA ke kazuM kAma karyA vinA jaDanI peThe paDI rahevA lAgyo. Ama pati-patnI baMne pite UbhA karelA kAdavanA saDAmAM vadhu ne vadhu garakAva thatAM cAlyAM. baMnene ekabIjA pratye kazo Adara ke kazo bhAva to na ja Ubho thayo, UlaTuM naryo tiraskAra ane naryA anAdarano ja saMbaMdha baMne vacce jAmato gayo. paNa kudaratano krama to badhe cAlu ja rahe che, eTale vakhata jatAM temane tyAM paNa putrane janma thayo. chokaraze evo dhigo ane rUpALI Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - AtmabalidAna hato ke, joI rahevAnuM ja mana thAya. paNa lijhAne e bALaka potAnA svAtaMtrya upara ane zakita upara tarApa mAranAro ja lAgyo, eTale teNe tenA pratye kevaLa durlakSya ja dAkhavyuM. sTiphanane paNa e chokarAne joI joI yAda AvatuM ke, pote nAsI Avyo te vakhate rAzelane paNa bALaka janmavAnI taiyArI ja hatI - potAnI rAzelane - jene teNe dUbhavyA ja karI hatI ane du:kha ja dIdhuM hatuM. eTale teNeya lijhAnA bALaka pratyethI moM pheravI lIdhuM. Ama traNa varasa vItI gayAM, ane sTiphana orImAMthI mANasAIno rahyo sahyo aMza paNa lupta thaI gayo. pahelAM te pramAdI ane susta to hato ja, paNa kadI halakaTatA nahoto dAkhavato. te svabhAve sAcAbolo hato; paraMtu adhama prakRtinI lijhA tene jaTho ja mAnyA karatI, eTale chevaTe te kharekhara jUTho ja banI rahyo. tene A taraphanI bhASA AvaDatI na hovAthI te lijhA sivAya bIjA koInI sAthe vAtacIta karIne paNa mana halakuM karI zakato na hato. rojanA khAvApIvAnI pravRtti sivAya tenAmAM bIjuM kazuM jIvana bAkI rahyuM na hatuM. badacalana lijhAnuM rAtanA vakhatanuM gupta bhaTakelapaNuM viphaLa banAvyA karavAmAM te alabatta pUrI sAvacetI dAkhavato. eka vakhata Akho divasa mAchalAM pakaDavAnuM kAma karyA bAda rAta paDyo bhUkhyo thaIne te ghera Avyo, tyAre teNe joyuM ke, lijhA pathArImAM dArU pIne TaeN thaIne cattApATa paDI hatI - gharamAM cUlo ja saLagelo nahi. bALaka bicAruM raDatuM raDatuM tenA mAthAnI pAse aTavAyA karatuM hatuM. pahelAM to sTiphane potAnA kamarapaTTAnI charI upara hAtha nAkhyo; paNa eTalAmAM pelA bALakanA karuNa caherA upara najara paDatAM sTiphane tene ja prathama upADI lIdhuM. teNe jhaTapaTa cUlo saLagAvyo ane rAMdhIne teNe bALakane khavarAvyuM ane pote paNa khAdhuM. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 sana-laoNsa bALaka have raDatuM baMdha thaI gayuM ane hAlanI hUMpha jANe pahelI vAra maLavAthI bApanA mAM sAmuM jotuM jotuM hasavA lAgyuM. sTiphane potAnuM vastra utArI tenA upara vIMTayuM ane cUlAnI hUMpha vadhumAM vadhu pahoMce tevI jagAe tene goThavI dIdhuM. peluM bApanI e badhI mamatA samajatuM hoya tema rAjI thatuM thatuM tenA sAmuM ja tAkI rahyuM ane pachI UMghI gayuM. sTiphana samajI gayo ke, A bALakane jIvatuM rAkhavuM haze, to pote ja tenA bApanuM ane mAnuM ema baMne kAma saMbhALavAM paDaze. te vakhate e bALakanA nirdoSa UMghatA moM sAmuM joI rahetAM tene pote karelA bhayaMkara gunAno pahelI vAra vicAra Avyo - bhalI rAzelane, pavitra rAzelane potAne cAhatI rAzelane jarA paNa bhAva batAvyA vinA - mA thavAnI taiyArImAM hatI tyAre ja - jaMgalIpaNe pheMTa mArIne pAchaLa paDatI mUkIne pote cAlyo Avyo hato. nA, nA, ahIM AvIne pAcho. potAnI patnI rAzela jIvatI hovA chatAM lijhAne paraNyo hato, e kevo moTo guno kahevAya? sTiphanane badhuM yAda AvatAM e paNa DaMkhI AvyuM ke bhalI rAzelane teNe kadI vahAlano eka zabda paNa saMbhaLAvyo na hato, chatAM te chevaTa sudhI tene cAhatI ja rahI hatI. tevIne tajIne, tenI ane pitAnI vacce AThaso mAIlano dariyo nAkhIne te ahIM Avyo hato; ane vadhArAmAM bIjuM lagna karI, teNe rAzela pAse pharI kadIya pAchA javAno mArga sadaMtara baMdha karI dIdho hato. lijhAnAM nasakorAM te vakhate kaMIka jorathI bolavA lAgyAM. sTiphananA kAnamAM e charInI peThe bhoMkAyAM. teNe jhaTapaTa potAnA kAna upara baMne paMjA dAbI dIdhA, ane "rAzela", "rAzela" "rAzela" evA zabdo tenA moMmAMthI nIkaLI paDayA. paNa navAInI vAta e banI ke, lijhA te ja vakhate jAgI UThI, ane sTiphanane meM e rAzelanuM nAma sAMbhaLI, navAI pAmI, Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna tarata UThIne tenI pAse AvI. pachI teno khabho pakaDI, tene DhaMDhoLatI karkaza svare te pUchavA lAgI, "kahuM chuM, e rAzela rAMDa koNa che?" sTiphana cAMkI UThayo, paNa kazo javAba ApyA vinA cUpa rahyo. tema pelI vadhu ne vadhu AkaLI thaI pUchavA lAgI, e DAkaNa rAzela koNa mUI che?" "kahuM chuM, sTiphana Akhe zarIre kaMpI UThayo. teNe tarata UbhA lijhAne jorathI eka haDaselo mArIne kahyuM, "rAzela mArI kAyadesaranI patnI, samajI ?" 44 thaI jaI, patnI che, lijhA DaranI mArI sTiphananA mAM sAmuM jotI cUpa UbhI rahI. paNa bIje divase teNe pAdarI pAse jaIne A vAta kahI dIdhI. tenA manamAM ema hatuM ke, eka patnI hovA chatAM lijhA sAthe lagna karavA badala sTiphanane bhAre sajA thaze. paNa pAdarIne potAne ja be patnIo hatI. alabatta, pahelI tene choDIne cAlI gaI hatI, ane cha varSa sudhI tenA kaMI samAcAra na maLatAM teNe pharI lagna karyuM hatuM. teNe lijhAne kahyuM, "sTiphane bhale kAyadAno bhaMga karyo hoya, paNa tArI pAse teno zo purAvA che, vAru?" pAdarInA AvA DhIlA zabdo sAMbhaLI, lijhA ra senA nyAyAdhIza pAse pahoMcI. te hato kuMvArA; paNa chUpI rIte keTalIya ikbAjI calAvato. teNe javAba Apyo, bhalI bAI, lokonAM gharomAM AvuM badhuM to ghaNuMya cAlatuM hoya che. tuM dhAratI na hoya tevA bhalabhalA AvuM karatA hoya che. ane temAM khoTuMya zuM che? hAM, jo teNe tArA upara hAtha upADayo hota, ke tane mArI hota, to judI vAta hatI. " lijhAe mana sAthe nakkI karI dIdhuM ke, game tema pajavIne A mANasa potAnI upara hAtha upADe tema karavuM, ane e rIte tenI upara vera to levuM ja. lijhAe have potAnAM oLakhItAMomAM pharavA mAMDIne sTiphana potAnA dezamAM jIvatI bairI mUkIne ahIM Avyo che ane mArI sAthe 66 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sana-laoNsa gerakAyade pharI paraNyo che, ema kahevA mAMDayuM. lokomAM sTiphana pratye bhAre napharata UbhI thavA lAgI. sTiphana orIne mAchalAM pakaDavAne kAme rojI ApanAra kena vaDe tarata ja bIje divase sTiphanane potAnI nokarImAMthI chUTo karI dIdho - ema kahIne ke hamaNAM dhaMdhAmAM bhAre maMdI cAle che eTale kharcamAM karakasara karavI paDe tema che. lijhA sTiphanane paDele meMe pAcho Avato joI rAjIrAjInA reDa thaI gaI. bIje divase sTiphana jALa banAvanArAne tyAM kAma zodhavA gayo. teNe evo javAba Apyo ke, A TApunA kAmadAro paradezIo sAthe kAma karavAnI nA pADe che. trIje divase te vIzIvALA nerI ko pAse gayo. teNe saMbhaLAvyuM, "mane to khAsa vAMdho nathI, paNa mArA gharAko bhAre sugALavA che - tamAro hAtha lAgelA pyAlAne paNa teo nahi aDake," i0, i0. chevaTe sTiphana eka jamInavALA pAse sAthe kheDavA pAMca ekara jamIna mAgavA gaya; tyAre pelAe sAMthanI bhAre rakama mAgI - ane teya agAuthI. sTiphana pAse eTalI rokaDa hatI nahi, eTale e paDele meMe pAcho Avyo. Aje paNa lijhA tene paDele mAMe pAcho Avato joI manamAM khUba makalAvA lAgI. lijhAne have khAtarI thatI gaI ke, thoDA ja divasamAM bhAIsAheba hAtha upADavAnA ja - ane pachI joI lo majA ! paNa sTiphana lijhAnA mananI murAda pAmI gayo hato, eTale te ene bara AvavA deto ja na hato. lijhA bhale mane, potAne ke chokarAne bhUkhe mAre; paNa enuM dhAryuM to na ja thavA devuM! paraMtu lijhA sAthe rahevuM, ane tenAM badhAM apakRtyo ane apazabdo sAMkhatA rahevuM, e haMmezA potAnAthI banI zake evo tene Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna bharoMso paDato na hato. eTale teNe tyAMthI bhAgI javAno. vicAra karyo. paNa maeNna jevA nAnakaDA TApumAM e jyAM bhAge, tyAM pelI eno pIcho karyA vinA na rahe. evAmAM eka kheDUte potAnI kaLaNa jamInamAMnuM pANI ulecI kADhavAnuM kAma tene dharyuM. e evI kALI majUrInuM kAma hatuM ke koI khristI marada e kAma karavA kabUla na thAya. paNa sTiphana orIe eka mahinA sudhI kamarabUDa pANImAM rahIne tathA roTI ane bhaiDakuM khAIne e kAma karyA karyuM. e kAma pUruM thatA sudhImAM teNe chatrIsa ziliMga bacAvyA. e paisA hAthamAM AvyA eTale tarata te potAnA chokarAne teDI laI, rase baMdaramAMthI UpaDavA taiyAra thayelA eka AIriza musAphara-jahAjanA mAlika pAse jaI pahoMcyo. ' pelo tene AyaralaeNnDa laI javA taiyAra hato, paNa pahelAM belipha pAsethI teNe lAyasansa laI AvavuM joIe! beliphe tene lAyasansa ApavAnI hA pADI. paNa te potAnI sAthe potAnI bairIne laI jato hoya to ja. "tuM ekalo cAlyo jAya to pachI pAchaLa tArI bairInuM bharaNapoSaNa koNa kare, vAru?" nirAza thaIne sTiphana ghera pAcho pharyo. tenI badhI kALI mahenata nakAmI gaI hatI. ghera jaI teNe paisA chAparAnA chAja nIce chupAvI dIdhA - e paisA dekhIne tene pote sevelI badhI AzAo yAda AvyA karatI. ' paNa have dhIme dhIme tene e vicAra AvavA mAMDyo ke, A lijhADI taraphathI tene je du:kha-apamAna veThavAM paDe che, te to pote bhalI rAzelane ApelA du:khano ane tenA karelA apamAnano bhagavAne Apelo badalo ja che. ane rAzela to asahAya abaLA hatI, tyAre pote to marada mANasa che, eTale pramANamAM tene bahu Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sana-laoNsa 47 haLavI sajA thaI kahevAya ! A vicAra AvatAM ja tenuM mana zAMta thaI gayuM, ane te lijhAnAM apamAna mUMge moMe sahana karavA lAgyo. pachI to eka rAte ekAda hoDI kinAre taNAI AvelI maLI AvatAM, e hoDImAM divasano moTo bhAga te mAchalAM pakaDavAmAM gujAravA lAgyo. joke, A badhI dInatA ane hInatA, tenA bALaka-putranuM nirdoSa mAM tene jovA na maLatuM hota, to te lAMbe vakhata sahana karI zakyo hota ema na kahI zakAya. dararoja potAnA vahAlA bALaka-putrano kaThaNa roTalo potAnA bhaiDakAmAM palALIne poco karI Apa, ane tene khavarAvavo, potAnA bhaiDakAmAMthI dANA vINIne tenA moMmAM mUkavA, unALAmAM tene navarAvavo, ziyALAmAM tene potAno jabbAmAM DhabUro - e badhuM kAma tenA jIvanano mukhya hetu ane AnaMda banI rahyuM hatuM. chokaro dhIme dhIme cAra varSano thayo. sTiphana jyAM jAya tyAM te sAthe ja jato - kAMto tenI pIThe vaLagIne ke tenA vizALa khabhA upara savAra thaIne. sTiphane tenuM nAma mAikala pADayuM hatuM, paNa tenA mAthA uparanA sonerI vALanA gucchA jema jema jAmatA gayA, tema tema sTiphana tene sana-loksa (sUrya-kezI) kahevA lAgyo. ane kharekhara paoNrTI-vUlanA e gholakAmAM mAikela sUryanI ja garaja sArato - te jAge tyAre gharamAM sUryodaya thato, ane te UMdhe tyAre rAtanuM aMdhAruM. sana-laoNsane sTiphane potAnI AisalaeNnDanI bhASA ja bolatAM zIkhavI. alabatta, potAne aMgrejI barAbara AvaDatI nahotI, eTale teNe tema karyuM hatuM; paNa lijhAe ema ja mAnI lIdhuM ke tenI ane chokarAnI vacce bhASAnI ADa UbhI karavA ja sTiphane tema karyuM che ! alabatta, bhaviSyamAM e bhASA sana-laoNkasane kevI kAma lAgavAnI hatI, e vAta to kadAca nasIba-devatA ja jANato haze. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna nAno sana-lokasa sTiphanane mATe AMkho ane kAnarUpa, tenA bhAgI gayelA aMtarane mATe AzAnI divya amRta-varSArUpa, ane tenA jaDa banI gayelA aMta:karaNanI anekamukhI keLavaNIrUpa ja banato gayo. chokarAnI AMkha sTiphananI AMkha sAthe maLe ke tarata tenI AMkhomAMnI zUnyatA osarI jatI. e chokarA sAthe ramatI vakhate sTiphanane jaMgI paga cheka DhIlA ane dhImAM banI jatA; ane e chokaro prazno pUche, javAbo Ape, ke DahApaNabharI kaMI vAta kahe, tyAre sTiphananI jaDasu buddhi acAnaka camakI UThatI. paNa dhIme dhIme sTiphanane vicAra AvavA lAgyo ke, Avo adUbhuta chokaro paNa vadhu vakhata lijhA sAthe raheze ane teno badhI bAbatano durvyavahAra joze, to ke khinna, gamagIna, ke lucco tathA kinnAkhera banI jaze? kaMI nahi to chevaTe e badamAza bAIne veThI levA jeTalA jaDa ke aMdha to tene banavuM ja paDaze. potAno bhalo, bhoLo, nirdoSa sana-lokasa evI adhogati pAmaze, e kalpanA AvatAM je sTiphana Akhe zarIre dhrujI UThato. to bhagavAna sana-lokasane hamaNAM ja pAcho laI le to kevuM sAruM? - hai? paNa sana-laoNkasa vagara pote zI rIte pachI jIvI zake? nA, nA, nA, sana-laoNkasa bhale jIve. paNa te moTo thaI badamAza thAya emAM paNa enuM zuM hita sadhAyuM? tenA karatAM te marI jAya te zuM pArTa? kharI vAta, kharI vAta! nAnakaDo sana-lokasa karavo na go ! ane bhagavAna tene pAcho laI letA nathI, to pote ja tene pAcho pocI jevo na joIe? ane e irAdAthI teNe have sanalaoNkasane khabhe laI, ghaNAM badhAM ThekANe pharI pharIne kahevA mAMDyuM ke, nAnake sana-losa potAne ghaNo ghaNo vahAlo che, paNa dakSiNa taraphanuM keI ni:saMtAna mANasa tene dattaka levA mAge che, eTale pote sana-laoNphisanuM hita vicArI tyAM mUkI AvavAno che, i. Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sana-losa teNe mana sAthe sana-laoNkasane eka divasa dariyAmAM dUra laI jaI DubADI devAnI yojanA vicArI kADhI; paNa ene amalamAM mUkavAnI thatI, tyAre tenA paga pAchA paDI jatA. paNa eka divasa te bajAramAM mAchalAM vecavA gayo hato, tyAre teNe lijhAne pIThAmAM besI dArU pItI joI. tene ekadama to navAI lAgI ke, rAMDa pAse paisA kyAMthI AvyA? - kAraNake, sTiphanathI DarIne tenA Azakoe tene have tajI dIdhI hatI; ane pote to tene kadI rokaDa paiso Apato nahIM. acAnaka tene vicAra Avyo ke, pote chAparAnA chAja taLe chupAvelA paisA to tenA hAthamAM nathI gayA? - e vicAra AvatAM ja tarata te ghara tarapha doDyo, ane chAparA nIce jyAM pote paisA mUkyA hatA tyAM joyuM to paisA na maLe! have tene e nizcaya upara AvavuM ja paDayuM ke, sana-laoNsane dariyAmAM nAkhI AvavAnI yojanA jhaTapaTa amalamAM mUkI devI ja joIe. kAraNake, have lijhA hAthathI javAnI ane phAve tevo jhaghaDo mAMDavAnI. sTiphane tarata ja sana-laoNkasanuM moM barAbara dhoyuM; tene chellI vAranAM sArAM kapaDAM paherAvyAM, tenA vALa sarasa rIte AvyA, tenA. mAthA upara suMdara TopI paherAvI, ane ema chevaTanA tenI mana bharIne ghaNI ghaNI ThATho karI lIdhI, jethI tenI yAda potAnA aMtaramAM barAbara jaLavAI rahe! nAnako sana-laoNkasa pitAe karelI mAvajata AnaMdathI kalabalATa karato ane hasato hasato mANI rahyo. pachI tene khabhe premathI besADI, bhAre pagale sTiphana jyAre dariyA tarapha laI cAle, tyAre sana-laoNkasa pUchavA lAgyo, "bhA, ApaNe kyAM jaIe chIe?" hA, hA, jaIe ja chIe, beTA sana-laoNksa, jaIe ja chIe." A0 -4 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna "devaLamAM jaIe chIe, bhA? Aje kayo divasa thayo?" chelo divasa, sana-laoNkasa, chelTo divasa thayo." hAM, chelo divasa eTale ravivAra, kharuM?" kinAre sTiphananI heDI taiyAra hatI. nAnakaDA sana-laoNkasane temAM besADI, sTiphane hoDI haMkArI mUkI. sana-laoNkasane sTiphana badhe sAthe ja laI jato, paNa dariyAnA pANImAM kadI nahoto laI gayo. eTale Aje bhA sAthe dariyAnAM meja upara hiloLe caDavAnI nAnakaDA sana-laoNsane bahu majA AvI. bhA, tame mane kadIka pANI upara laI javAnuM kahetA hatA, kharuM ne? hA, nAnakA sana-laoNkasa." sAMja paDavA AvatAM sUrya jamIna pAchaLa DUbato jato hato. bhA, A sUraja roja Ama nIce paDI jAya che?" te Athame che, beTA, Athame che ema kahevAya." "kyAM Athame che, bhA?" marI ja jAya che, beTA." . "oha!" * dariyAnAM pANI paNa AthamatA sUryanA maMda prakAza heThaLa jANe UMghavA lAgyAM hatAM; ane dariyAI paMkhIo ke-ke-ke karatAM UDatAM hatAM. bhA, A paMkhIDAM cIse kema pADe che?" "beTA, teo temanAM nAnakA chokarAne bolAvatAM haze, ghera pAchAM jatI vakhate to." jamIna tarapha gheTAM beM-beM-beM karatAM saMbhaLAtAM hatAM. bhA, peluM nAnakuM baccuM khaDaka upara ekaluM UbhuM UbhuM raDe che, kharuM ne?" Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa1 sana-laoNnTsa "kadAca bApathI vikhUTuM paDI gayuM haze, beTA." "to koI jaIne enA bApane khabara kema kahI AvatuM nathI ke e bhUluM paDIne khaDaka upara UbhuM che, ne raDe che!" dhIme dhIme sAMja paDI ane pANI kALuM thavA lAgyuM, "bhA, ApaNe UMghI jaIe chIe tyAre rAta kyAM jatI haze?" "bIjI duniyAmAM, sana-laoNkasa, beTA." "hA, hA, svargamAM jAya che, kharuM ne, bhA?" dhIme dhIme caMdra UgavA lAgyo, ane dUranA khaDaka uparanAM keTalAMya jhUMpaDAMmAM dIvA dekhAvA lAgyA. keTalAMya chokarAM mA-bApa bhegAM thaI atyAre kalola karatAM haze. sTiphananuM haiyuM mUMjhAvA lAgyuM. AsapAsa koI hoDI ke machavo dekhAtAM na hatAM. have koI na jue tema sanalaoNsane dariyAmAM phagAvavAnI sarasa taka hatI. sTiphane halesAM mAravAnuM choDI dIdhuM, ane hoDIne jema phAve tema ghasaDAvA dIdhI. paNa nAnakaDo sana-laoNkasa jAgato hoya tyAM sudhI tenA mAM sAmuM jotAM jotAM tenAthI e kAma thaI zake tema nahotuM. eTale teNe sanalaoNsane kapaDAMmAM vIMTALIne DhabUravA mAMDyo. "nAnA sanalaoNkasa, UMdhI ja, beTA." "paNa haju mane UMgha nathI AvatI, bhA!" chatAM sana-laoNsanI AMkho thoDI vAramAM mIMcAvA lAgI. acAnaka sana-laoNka jAgI UThayo ane bolI UThayo, "bhA, sUtA pahelAM prArthanA karavAnuM bhUlI gayo !" "to sana-lokasa, have karI le." sana-laoNsa bApe zIkhavADelI AisalaeNnDamAM pracalita prArthanAnA zabdo dhImethI raTavA lAgyo - Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAlidAna UMghatAM ne jAgatAM, bApu bhagavAna, amArI saMbhALa le che tamAruM nAma sUtA pahelAM tethI yAda karIe che.' beTA, bIjI prArthanA paNa bolI le--" sana-laoNkasa bIjI kaDIo bolavA lAgyo - "bApu bhagavAna, ame tamArAM chokarAM, nAnakaDAM, nabaLAM ne lADakAM tamArAM devadUta ame UMdhIe tyAre, tama caraNe amane lAvatAM." beTA, sana-lokasa, tane svargamAM bhagavAna bApu pAse javuM game, kharuM?" nA, nA." kema nahi, beTA?" "mane to mArA bhA sAthe bahu game -" ATaluM bolatAMmAM to sana-laoNsa pAcho UMghI ja gayo. acAnaka sTiphananA aMtaramAM koI jANe pikArI UThyuM, "nAnaka sana-losanuM bhaviSyamAM zuM thaze e nakkI karanAra tuM koNa? je jiMdagI meM ene bakSI nathI te jiMdagI laI levAno tane zo haka?" - nA, nA, nAnakA sana-laoNsane mArI na ja naMkhAya. te bhale jIvato rahe. bhagavAna bApu tenuM rakSaNa karaze - tene sukhI karaze. jayAre moDI rAte paoNrTa laoNgU baMdare sana-laoNkasane teDIne sTiphana heDImAMthI Utaryo, tyAre keTalAka loko tyAM ToLe vaLIne UbhA hatA. teo tene oLakhIne tarata ja tene gherI vaLyA. teoe tene kahyuM ke, akhAtamAM lAMgarelA jahAjamAMthI UtarIne koI paradezI tane zodhato Avyo che, ame tene tAre ghera paoNrTI-vUlI mokalyo che. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karA-chekarInI nAnakaDI duniyA sTiphana manamAM kaMIka Dara sAthe paoNrTI-pUrvI tarapha utAvaLe pagale cAlyo. pAMca miniTamAM to te ghera pahoMcyA -- paNa aMdara pesatAM ja jANe TharI gayA. ghara khulluM paDayuM hatuM, ane tenI patnI jamIna upara cApATa marelI paDI hatI. tenA mAthA AgaLanI bhIMta upara mATI vaDe AisalaeNnDanI bhASAmAM lakhyuM hatuM " mArA bhAI paeNTrikasananA khUnano badalA lIdhA che. - sahI, esa. paeNTrikasana." badalA! konA upara? mANasa potAnA aMdhApAmAM zuM zuM karI bese che, ane zuM zuM mAnI bese che! - karA-bekarInI nAnakaDI duniyA lignAnI jhAnI hatyA bAda ceAthe divase sTiphana orIe savAranA paheAramAM utAvaLe khAvAnuM taiyAra karI, sana-laoNksane jagADayo. tenuM meAM vagere dhoI, tene kapaDAM paherAvI, baMne jaNe khAvApIvAnuM paravArI lIdhuM. pachI gholakAnA bAraNAne bahArathI khIlA mArI baMdha karI daI, sana-laoNksane khabhe besADI, sTiphane dakSiNa tarapha cAlatI pakaDI. rastAmAM bapAra thaye eka gAmamAMthI penInI kiMmatanI javanI roTI kharIdIne teNe eka TukaDo sana-laoNksane khAvA Apyo ane bAkIno TukaDo khissAmAM mUkI rAkhyA. daramyAna moTI phAMge teNe musApharI cAlu ja rAkhI. sAMja paDavA AvI tyAre te kaeNsala-TAuna pahoMcyo ane gavarnaranuM makAna kayAM AvyuM te pUchavA lAgyA. batAvele ThekANe jaI, sTiphane daravAjo Thokayo. teNe sana-laoNksane khabhe UMcakI eke zvAse pUrA chavvIsa mAIla kApyA hatA. te thAkI cUkayo hato, bhUkhyA thayA hato, ane dhULathI chavAI gayA hatA. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 Atma-balidAna daravAne bAraNuM ughADatAM sTiphanane joI tene pUchyuM, "konuM kAma che ?" sTiphane javAba Apyo, "gavarnarane maLavuM che.' daravAna tenA dIdAra joI navAI pAmyo, ane tenuM nAmaThAma pUchavA lAgyo. sTiphane nAma-ThAma to kahyuM, paNa "zuM kAma che' e savAlanA javAbamAM kaMI kahyuM nahi. daravAne, "gavarnara sAheba jamavA beThA che', ema kahI bAraNuM baMdha karI dIdhuM. sTiphana pAsenI pATalI upara besI paDayo. sana-laoNkasane teNe khabhethI utArI potAnA DhIMcaNa upara besADyo ane tene khirasAmAM rAkhI mUkelo roTIno TukaDo kADhIne khAvA Apyo. nAnako sana-laoNksa A AkhI lAMbI musApharI daramyAna raDyo na hato; taDako thayo, pavanathI UDelI dhULathI AMkho bharAI gaI ke tarasa lAgI topaNa. AMkhamAMthI AMsu nIkaLI paDatAM hoya topaNa pitAnA "bhA'ne raDIne ke kaMkAsa karIne trAsa ApavAnuM te jANato ja nahi. ' sana-laoNsa tenA "bhAe ApelI roTIno TukaDo cagaLavA lAgyo; eTalAmAM gharanI aMdarathI koI bALakInA khaDakhaDATa hasavAno avAja Avyo. te sAMbhaLI nAnakA sana-loksanA hAthamAMthI roTIno TukaDo paDI gayo ane te lakSa daIne sAMbhaLavA lAgyo. pharIthI hasavAno avAja Avyo ane sana-laoNsanuM mAM paNa hAsyathI khIlI UThayuM. sTiphana rInuM moM e joI vadhu gamagIna banyuM. teNe pUchyuM, "nAnakA, tane AvA gharamAM rahevAnuM game?" "hA - mArA bhA sAthe hoya to !" te ja ghaDIe bAraNuM pharIthI UghaDyuM, ane daravAna hAthamAM mINabattI laI bahArano dIvo saLagAvavA Avyo. "zuM? haju tuM ahIM beTho che?" teNe navAI pAmI pUchyuM. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chokarA-chokarInI nAnakaDI duniyA papa "gavarnara sAheba jamI le tenI rAha jouM chuM." sTiphane javAba Apyo. daravAna aMdara gayo ane gavarnarane kahI Avyo ke, eka jaMgI mANasa, nAnakaDA chokarAne sAthe laIne Avyo che ane paradezI bhASA bole che, tathA nAmadArane maLyA vinA cAlyo javAnI nA pADe che. to tene aMdara laI Ava." gavarnare kahyuM. Adama pherabradhara bhajana patI gayuM hovA chatAM haju jamavAnA Tebala AgaLa ja besIne tamAku pheMkato hato. tenI patnI rUtha gUMthaNakAma karavA khurazI jarA bAjue kheMcIne beThI hatI. sTiphana nAnaka sana-laoNsane hAtha vaDe dorato dhIme dhIme aMdara dAkhala thayo. sTiphana bhAgItUTI aMgrejImAM bolyo, "huM tamane kazuMka ApavA Avyo chuM." AdamanI patnIe AMkha UMcI karI tenI sAmuM joyuM. Adame svAbhAvika rIte nAnakaDA sana-laoNsane pAse bolAvavA hAtha lAMbo karyo. paNa sTiphane sanalaoNkasane pakaDI rAkhyo. mArI pAse eTaluM ja ApavAnuM che." sTiphane kahyuM. "zuM ApavAnuM che, bhAI?" Adame pUchyuM. A bALaka ja ApavAnuM che," ema kahI sTiphane AdamanA lAMbA karelA hAthamAM sana-laoNsane pakaDAvI dIdho. AdamanI patnInA hAthamAMthI gUMthaNakAma khoLAmAM paDI gayuM. paNa tenA moM upara chavAI rahelA Azcaryano bhAva joyA vinA sTiphane pitAne AvaDatI bhAMgItUTI aMgrejI bhASAmAM potAnI kahANI kahI saMbhaLAvI - pitAnI patnInuM durAcArI jIvana, tenuM mRtyu, pote bALakane dariyAmAM pheMkI AvavA kevI rIte gayo hato ane aMtaramAM bhagavAnano Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna avAja saMbhaLAtAM kevI rIte pAcho Avyo hato, e badhuM. pachI nAnakA sana-laoNkasa tarapha bhInI AMkhe joI, te na samaje evA aMgrejI zabdomAM teNe kahyuM, "have huM paoNrTI.vUla pAchA javA mAgato nathI - kadAca dariyo kheDavA jaIza athavA khANamAM kAma karavA jaIza. paNa A nAnakaDA bALakane mArI sAthe ema rakhaDAvavA laI javo ThIka nahi - bALaka bicAruM sabata vinA serI mare - eTale huM mArA vizvAsanA koI jaNanA hAthamAM tene soMpI cAlyo javA mAguM chuM. tame mArA upara eka vakhata upakAra karyo hato, eTale tamArI bhalamanasAI yAda lAvIne mane ema thayuM ke nAnakA sana-laoNkasane tamArA hAthamAM soMpavo e ja tenA hitanI vAta che. eTale huM A chokaro tamane saMpuM chuM." AdamanI patnI A badhuM sAMbhaLI AbhA jevI ja banI gaI hatI. te bolI UThI, "vAha, AvI vAta koIe kadI sAMbhaLI haze kharI?" sTiphanane enA praznano artha na samajAtAM, te tenI sAme phIkI AMkhe joI rahyo. "jANe chokarAM ochAM hoya ne!" ema kahI rUthe mAthuM tucchakAramAM ADuM pheravyuM. chatAM sTiphananI jaDasu buddhimAM kazuM UtaryuM nahi, eTale teNe eTalo ja javAba Apyo, "maeNDama, mAre to e ekano eka ja che." paNa bhalAdamI, e kiMmate to AkhA gAmanAM badhAM ja chokarAM amane maLe!" sTiphananA hoTha dhUjI UThayA. te bAghAnI peThe belI UThayo, "paNa maeNDama, huM ene duniyAmAM sauthI vadhAre cAhuM chuM." "to pachI bhalAdamI, tArI pAse ja ene rAkhIne, amane zA mATe vaLagADe che?" rUthe garama thaI jaIne kahyuM. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chokarA-chokarInI nAnakaDI duniyA 57 sTiphana bAghu banI gayo. atyAra sudhInI gaNatarImAM eNe eTaluM ja vicAryuM hatuM ke, pote jene ATalo badho cAhe che, pote jenI sArasaMbhALamAM Akho divasa vyasta rahe che, evA nAnakA sanalaoNsane pote ApI devA taiyAra thAya, to pachI e je kaMI thoDuMghaNuM khAyapIe, tathA tenI je kaMI thoDI sAra-saMbhALa levI paDe, eTalAnI gaNatarIe koI tene rAkhavAnI nA na ja pADe! sTiphananA gaLAmAM DacUro bAjhI gayo; te kazuM bolI zakyo nahi. teNe bhInI AMkhe nAnakaDA sana-laoNsane UMcakavA pitAno hAtha laMbAvyo. A badho vakhata Adama potAnI bharAI AvelI AMkhe chupAvavA ja cUpa rahyo hato. teNe have dadaDatI AMkhee nAnakA sana-laoNkasane potAnA ghUMTaNa vacce kheMcI lIdho ane zAMtithI kahyuM, "rUtha, A nAnakAne ApaNe rAkhI laIzuM. eka karatAM be lAkaDAM bhegAM sArAM baLe; - ApaNI nAnakaDI grIvAne sArI sobata thaze." Adama, tamAre tamArA pitAnAM chokarAM ochAM che, jethI bIjAMnI lapa pAchI haiye vaLagADavI che?" rUtha taDUkI UThI. rUtha, mAre che chokarA che; ane bAra hota to huM vaLI vadhu khuzI thAta. uparAMtamAM mAre eka dIkarI che, paNa jo be hota to vaLI vadhu sAruM thAta." paNa sTiphana erIe pahelAM eka lagna kareluM che, e vAta lijhAe phelAtI karI hatI, te leMgU thaIne gavarnamenTa-hAusamAM paNa AvI pahoMcI hatI. sTiphana bolato hato tyAre Adamane e vAta yAda AvI hatI, pariNAme te nAnakA sana-laoNsanA mAthA upara vadhu vahAlathI hAtha pasavAravA lAgyo. paNa AdamanI patnIne e vAta yAda AvatAM te bolI UThI, "to zuM ApaNI ekanI eka dIkarI game tenI rakhAtanA chokarA sAthe Ucharaze, ema?" 1. rAjabhavana; rAjAnA pratinidhine rahevAnuM makAna. - saMpA Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 AtmaladAna Adama have makkamatAthI bolI UThayo, "rUtha, ApaNe A chokarAne rAkhI levAnAM chIe; ethI vadhu kaMI bolavAnI jarUra nathI." rUtha tarata gusse thaI UbhI thaI gaI ane kamaranI bahAra cAlI gaI. sTiphana bicAro mUMjhAI, dvidhAmAM paDI, gavarnaranA gharamAM nAhakano kaMkAsa Ubho karavo e ThIka kahevAya ke nahi, e vicAramAM, bAraNA tarapha ane gavarnaranA meM tarapha vArApharatI najara karato Ubho rahyo. paNa gavarnare to nAnakA sana-laoNsane have khoLAmAM UMcakI laI, vahAlathI pUchayuM, "tAruM nAma zuM, lADakA?" "sana-laoNksa." sTiphana erIe umeryuM, "enuM nAma to mAikela che, paNa huM tene sana-laoNkasa kahuM chuM." mAikela sana-laoNsa e to sAruM nAma che, ane enI uMmara keTalI che?" cAra varasa." "basa, mArI lADakInI uMmara jeTalI ja." ema kahI, gavarnara sana-laoNsane nIce utArI dAMTa vagADyo ane nokarane kahyuM, "grIbAne ahIM lAve." vAramAM badAmI raMganA vALa ane gulAbI raMganA gAlavALI eka nAnakaDI chokarI kamarAmAM doDatI ThekatI AvI. tenA eka hAthamAM DhIMgalI hatI, ane tenA paga taddana khullA hatA. "ahIM Ava lADakI," ema kahI gavarnare baMne chokarAMne ekabIjAnI saMmukha UbhAM rAkhyAM. paNa bALakonA kAyadA ajaba hoya che - baMne chokarAMne ekabIjA sAmuM jovuM hatuM. chatAM teo kSaNabhara taddana lAparavAI dAkhavatAM hoya Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chekarA-chekarInI nAnakaDI duniyA ema ADuM joI UbhAM rahyAM; alabatta, trAMsI najare avAranavAra ekabIjA tarapha joyA ja karatAM hatAM. e prAthamika prakriyA pUrI thaI eTale sana-laoNksanI najara grIbAnA khullA paga upara paDI. ane khullA pagavALAM bALakane to bIjuM koI teDI ja letuM hAya che, ema mAnI, teNe tarata grIbAne teDI levA prayatna karyo. paNa te kAMI grIbA karatAM bahu moTo na hato, eTale baMne jaNa jamIna upara gabaDI paDayAM. nAnakaDI grIbA ciDAI gaI, ane sana-laoNksa cheAbhI paDI gayA. 59 paNa grIbAnA mAM uparathI cIDanuM AMsu sukAya, ane sanalaoNksanA moM uparathI chAbhIlApaNAno bhAva dUra thAya, te pahelAM grIbAe ADuM joI tenI sAme peAtAnI DhIMgalI dharI - 'e ajANyA navAInA cheAkarAne jovI hAya to bhale jue, ame kaMI tene jovAnuM kahetAM nathI ! ' sana-laoNksa e DhIMgalI sAme navAI pAmI, prazaMsAnI najare joI rahyo. pachI to e baMne vacce kazI na samajAya tevI cIMcIM cAlavA lAgI; ane tarata ja e DhIMgalI udArabhAve ane kSamAbhAve sanalaoNksanA hAthamAM mUkavAmAM AvI. sana-laoNkse kadI evI cIja joyelI - pakaDelI nahi, eTale te te khuza khuza thaI gayo. paNa ene have AbhAranA bhAra nIce dabAvI ja devA hAya, ema thoDI vAramAM te grIbAe kayAMkathI sleTa-pena, citronI cApaDI, ribananA TukaDA, ane nAnA rakAbI-pyAlA kADhI ANyA ane tenI sAme mUkayA. thoDI vAramAM tA baMne jaNa ramatamAM kayAre mazagUla thaI gayAM te koIe jANyuM paNa nahi. sTiphana rI AnaMda ane saMteSa sAthe sana-laoNksane grIbA sAthe khelatA joI rahyo hatA; teNe have gavarnara tarapha joIne kahyuM, "have mAre gupacupa cAlyA javuM joIe. " Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna gavarnara tathA sTiphana gharanI bahAra cAlyA AvyA. . be kalAka bAda nAnako sana-laoNsa potAnA ekamAtra mitra ane sAthI evA pitAnA "bhAne na joI thoDuM raDyo; paNa pAcho navA sAthIdAra grInA AgaLa ThAvako dekhAvA mATe thoDuM hasyo; ane pachI vakhata thatAM sUI gayo. jhIbA paNa sAthe ja hatI. sTiphana orI atyAra sudhI gharanI AsapAsa ghUmyA karato hato, te meDI rAte badhuM ghara jaMpI gayeluM joI cAlato thayo. te pachI varSo vItI gayAM. sTiphana te daramyAna pharIthI kadI kesalaTAunamAM dekhAyo nahIM. paNa nAnakA sana-laoNkasano gavarnaranA kuTuMbamAM samAveza karavAmAM Avyo tenI ghaNI ghaNI asaro nIpajI. prathama te Adama ane tenI patnI rUtha vacce gaMbhIra aNabanAva thaI gayo. svabhAvanA jarA paNa meLa vinAnAM e baMne bahArathI suleha-saMpano dekhAva jALavI rAkhIne atyAra sudhI bhegAM rahetAM AvyAM hatAM. rUtha mULe maeNnkasa-strI na hatI; mena TApunI uttare AvIne vaselA eka phreMca nirvAsitanI e putrI hatI. Adama phaeNrabradhara AjIriyAthI pAcho Avyo, te vakhate tenAM parAkramonI vAtethI A TApu gAjI UThyo hato tyAre rUtha Adamane paraNI hatI. paraMtu tyAra bAda to Adama gharavAsa karIne ja sthira thaI gayo, eTale rUtha bahu nirAza thaI gaI. paNa pachI DayUka jyAre Adamane DepyuTI gavarnara janarala banavAnuM samajAvavA AvyA, tyAra rUthe te pada svIkAravA tenI upara kaMkAsiyaNa strI lAvI zake tevuM ane teTaluM dabANa ApyuM, ane chevaTe Adamane te pada svIkAravuM paDyuM. zarUAtanAM lagna-jIvananAM daza varSa daramyAna rUthe Adamane cha putrothI navAjyA hatA, paNa tyAra pachI bIjAM daza varSa vItI gaye teNe chevaTanA eka ja putrI jhIbAne janma Apyo. Ama kula vIsa Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chekarA-chekarInI nAnakaDI duniyA 61 varSa sudhI bhalA Adama A caMcaLa prakRtinI ane svArthIlI bAI sAthe zAMtithI jIvana nibhAvatA AvyA hatA. atyAra sudhI te DahApaNa dAkhavI, najIvI bAbatA mATe rUtha sAthe takarAra mAMDatA nahi; ane ThaMDo mijAja rAkhI badhuM hasI kADhatA. paNa A pahelI vAra te makkama rahyo, ane pariNAme nAnako sana-laoNkasa gavarnamenTa-hAusamAM sthira thaIne rahevA lAgyA. eka varSa pasAra thaI gayuM; daramyAna sana-laoNksa eTalA badhA badalAI gayA ke, pahelAMnuM paricita evuM koI have jhaTa to tene oLakhI zake ja nahi. bALaka paNa phUlanI peThe peAtAnA vAtAvaraNano raMga jhaTa pakaDI le che. have te gulAbanI peThe khIlI UThayo hato. tenA gAla gulAbI hatA ane tenI AMkho camakadAra tINI, teno bAMdhA te tenA bApa jevA majabUta ane kadAvara hatA; ane tenA gucchAdAra vALa have vadhu sonerI banI rahyA hatA. AkhA divasa te paMkhInI peThe kilabilATa karI mUkato ane hasato gAto ThekaDA bharyA karato. rUthane paNa have tenA pratye pahelAM jevA aNagamA rahyo na hato. bIjuM varSa pasAra thayuM; ane sana-laoNksa jhaTapaTa aMgrejI bhASAnA zabdo pakaDavA lAgyA. vaLI vadhu eka varSa pasAra thayuM; ane grIbA tathA sana-laoNksa baMnenI bhAvI prakRti AkAra levA lAgI : grIbA utAvaLI, jussAdAra, lAgaNIpradhAna ane tumAkhIbharI banatI cAlI; tyAre sanalaoNksa zAMta, ni:svArtha, dhIrajavALA, paNa avAranavAra mijAjathI tapI UThe evA banavA lAgyA. cothuM varSa vItyuM tevAmAM baMne jaNane chUTAM paDavAnuM thayuM. yUkanI patnI - Dacesa laMDanathI havAphera mATe AvI. eka divasa gavarnamenTa-hAusa AvatAM teNe grIbAne joI. tarata tene thaI AvyuM Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara Atma-balidAna ke, peAtAnI ATha varSanI phUTaDI dIkarI phIkI paDatI jAya che, tene grIbAnI sobata maLe, to tenA meAM upara leAhI caDe kharuM. Adame to grIbAne laMDana mekalavA vinayapUrvaka nA pADI dIdhI -- teNe kahyuM, 'grIbA AkhA kuTuMbamAM eTalI nAnI ane lADakI che ke, jANe te ekanuM eka saMtAna hoya tema AkhA gharano Teko banI gaI che; eTale tenAthI chUTA paDavAnuM amAre mATe zakaya nathI.' paNa rUthe tarata ja saMbhaLAvI dIdhuM -- ApaNAM mAlikaNa kahevAya evAM bAnunI marajI pAchI na ThelI zakAya. uparAMta Dacesa khuza thaIne bhaviSyamAM grIbA mATe koI ne koI AvakanuM sAdhana UbhuM karI Apaze. bIjuM koI hAya ne AvI taka maLe to ene khALA pAtharIne vadhAvI le - laMDanamAM DayU ka oNpha oNtheAsanA mahelamAM cheAkarIne UcharavAnuM maLe, e jevI tevI vAta nathI, i, i. aMte Adamane rUthanI marajI AgaLa jhUkavuM paDayuM. joke, * peAtAne grIbAnI kheTa ghaNI sAlaze; uparAMta, grIbAne Ama zaheramAM javA devAthI kadIka peAtAne pastAvAvAro paNa Avaze,' ema tene khAtarIbaMdha lAgatuM hatuM. paNa nAnakaDI grIbA to zaheramAM javAnI vAtathI umaMgamAM AvI gaI : " tyAM meATI mATI gheADAgADI haze, bAnue gheADesavArI karatI haze, dukAno haze, ane makhamalathI maDhelI DhIMgalIo haze - vAha, vAha!" " paNa grIbA tyAM mAikela sana-laoNksa nahIM hoya, mA nahi hAya ke bApu paNa !" Adama bAlyA. paNa nAnakAM cheAkarAMne je navuM maLavAnuM hAya teno ja AnaMda heAya che; je maLeluM che te to kayAM nAsI javAnuM che, ema ja temane lAgatuM hAya che. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chokarA-chokarInI nAnakaDI duniyA eTale grIbA to potAnA A khuzI samAcAra bIjAne saMbhaLAvavA utAvaLI thaI gaI. bIjuM eTale koNa? - sana-laoNkasa sto ! sana-laoNkasa te vakhate celsa e-DalI nAmanA eka bhArataiyA*nI poThanA gadheDA upara savArI karavAno AnaMda mANI rahyo hato. te atyAre vaheLAnA pANImAMthI pasAra thaI, gadheDAne sAme pAra bIDa tarapha laI jato hate. grIbAe doDatAM doDatAM pula upara AvIne pitAnA khuzI-samAcAra zvAsabhera sana-laoNsane saMbhaLAvI dIdhA - "ame laMDana javAnAM - tyAM baggIo, bAnuone besavAnA gheDA, vahANo, mINa-pUtaLInA khela, jaMgalI jAnavaro evuM evuM jovA maLaze, ane bIjuM paNa ghaNuM ghaNuM!" sana-laoNsa grIbAne Dacese ApelI navI iMTanAM phUmatAM tarapha maTa mAMDIne joI rahyo. ane ame makhamalanAM pharAka paherIzuM, ane navI navI heTa ! khAvAnI paNa ghaNI ghaNI cIjo amane maLavAnI !" are pAgala, zuM bakyA kare che?" sana-laoNkasa chevaTe taDUkyo. "ame pAgala nathI kaMI ! ame sAcce ja javAnAM chIe - tame ahIM ja rahevAnA. mAre have chokarIo sAthe ramavAnuM - chokarAo sAthe nahIM, samajyA?" paNa mAikelanI sthiti to karNAjanaka thatI cAlI hatI. teNe have jussAmAM AvI jaI gadheDAne jorathI daMDa phaTakArI dIdho ane grIbAne kahyuM, "to jaje ne, jyAM javuM hoya tyAM! amAre zuM? amane ahIM zA mATe kahevA AvI che?" paNa gadheDAne je DaphaNuM paDayuM, te tene jarAya ucita lAgyuM na hatuM. eTale teNe pAchalA be paga UMcA karI ekadama UchaLavA mAMDyuM. * bhADe vajana vahI janAra. - saMpA Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64. Atma-balidAna chevaTe mAikelabhAI pANImAM gabaDI paDyA. paNa teNe kapaDAM palaLyAnI 'paravA karyA vinA gadheDAne DaphaNATIne sAme pAra levA mAMDayuM. sAme pAra jaI, gadheDA upara phalaMga mArIne besI jaI, mAikele bUma pADIne pula upara thaI pAchaLa AvelI grIbAne kahyuM, "to javAnI che te jAne; ahIM amArI pAchaLa pAchaLa kema Ave che?" grIbAnuM haiyuM bharAI AvyuM. te nAka halAvIne bolI, "ame javAnAM tethI tame rAjI thAo che, te Ama kahI batAvavAnI jarUra nathI, kaMI!" "ame kayAM kahyuM ke ame rAjI thaIe chIe? paNa ame rAjI nathI thatA ema paNa kahetA nathI." paNa tame jo javAnA hota to ame raDI paDyAM hota, vaLI!" ane khare ja tene raDavuM AvI ja gayuM. paNa e chupAvavA te mUThIo vALIne pAchI bhAgI gaI. mAikele have bUma pADavA mAMDI, "grIbA! grIbA!" paNa kAMI javAba na maLyo. pelI ghera pAchI cAlI gaI hatI. ardhA kalAka bAda DacesanI ghoDAgADI grIbAne laIne gavarnamenTahAusamAMthI nIkaLI. gavarnara AdamanI patnIe grIbAne Dacesane tyAM mokalI milakata meLavavAno hetu manamAM rAkhyo hato; te to, bhaviSyanI vAta atyArathI kahI daIe to -na ja sadhyo; paNa tenuM nahi dhAreluM evuM bIju UlaTuM pariNAma avazya AvyuM - jhIbA cAlI jatAM Adama mAIkela sanalaoNkasa tarapha vadhu ne vadhu DhaLavA lAgyo. grIbAne bIjAnI chokarInI sobataNa tarIke mokalI ApI, eTale nAnakA sana-laoNkasane pote ja sobata ApavI joIe, ema tene lAgyuM. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chokarA-chokarInI nAnakaDI duniyA pa paNa AdamanA manamAM mAikela sana-laoNksa pratye koInA du:khI nirAdhAra chokarA mATenI dayAbhAva ja lAMbe vakhata na rahyo e; UMcA, kadAvara, capaLa, samajadAra kizora pratye have tenuM aMtara putra mATenA vAtsalyathI ja UbharAvA lAgyuM. varSa upara varSa vItatAM cAlyAM. zALAnuM bhaNatara paNa zarU thayuM ane pUruM thayuM. have to sana-laoNkasa gavarnarano jamaNo hAtha ja banI rahyo. mAtra jamaNo hAtha ja nahi, tenI kalama, tenI yAdadAsta, tenI sUjha-samaja, badhuM ja. dareka bAbatamAM jayAM ne tyAM "mAike sana-laoNsa kaheze', "mAikela sana-laoNsa karaze' ema ja have sAMbhaLavA maLatuM. mAikela sana-laoNsa paNa gavarnara phebradharane ja potAno bApa gaNato, ane putra tarIke tenI sevAmAM ane paDakhe ja Ubhe raheto. paNa misisa phebradhara ane tenA chaye chokarA e be vaccenI A snehagAMTha joI akaLAvA lAgyAM. rUtha patine bhAMDavA lAgI ane chokarAo sana-laoNsane tiraskAravA lAgyA. Adama pherabradharanA chaye chokarA dhiMgA, bhUkhyA-DAMsa, ane vicitra svabhAvanA hatA. sauthI moTo ezara tetrIsa varasano hato : bhalo, paNa pANI jevI asthira prakRtino. te kahyA karato, "alyo, chone buDho e chokarA joDe ramyA kare, emAM ApaNuM zuM jAya che?" paNa bIjo raoNsa, ane trIjo sTIna e baMne ghAtakI svabhAvanA jhanUnI juvAniyA hatA; teone Dara hato ke Adama kadAca potAnI badhI milakata sana-laoNsane ja lakhI Apaze. cotha tharsTana haMmeza pIdhelo ane lAla AMkhevALo ja raheto; te makkama svabhAvano hoI, badhA bhAIone ekasarakhA hAMkato hato. pAMcamo jekaba ziyALa jevo lucco ane sAvadhAna hato; tathA chaThTho jaoNna "jenTalamena' tarIke oLakhAto A0 - 5 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna TApaTIpa-pasaMda juvAniyo hato. te badhA bhegA maLI sana-laoNkasane dUra karavAnA aneka peMtarA racavA lAgyA. pahelAM to Adama tene kADhI mUke te mATe sana-laoNkasanA bApa vize teoe phAve tevI vAto karavA mAMDI : uttarathI dakSiNa sudhI badhA sArA mANasone te trAsarUpa banI gayA che, chUpA dANacorIne ane vadhu to cAMciyAgIrInA dhaMdhA karyA kare che, kAphanI jokhamabharelI khADImAM keTalAMya jahAjone jANI joIne avaLe mArge dorI khaDake upara athaDAve che ane pachI temano mAla upADI le che, - khUnI paNa haze ja, i8, 40. A badhI beTI baMdagaInI buTTA Adama upara kazI asara ne kaMI paNa mAikela sana-laoNkasanA hRdayamAM te badhuM sAMbhaLI potAnA bApa mATe ane tenA nAma mATe paNa UMDe tiraskAra Ubho thato cAlyo. ane jema potAnA sagA bApa sAme tiraskAra Ubho thato gayo, tema potAnA pAlaka pitA pratye tenA manamAM vadhu ne vadhu gADha prema-mamatA UbharAtAM gayAM. eka divasa eTale ke, mAikela sana-laoNksa jyAre aDhAra varSanI uMmarano thayo hato tyAre, karka maoNgholDathI vIzIvALo nerI ko Avyo ane mAikelane bAjue laI jaI, bhAre gupta vAta kaheto hoya tema kahevA lAgyo ke, sTiphana erI dANacorInA mAmalAmAM sapaDAyo hovAthI, haMmeza mATe TApu choDI bhAgI javA mAge che; paNa te pahelAM te tane maLavA mAge che. jo huM tene maLavA nahIM jAya, to tane maLavA ahIM jokhamamAM doDI Avaze. tenA karatAM tuM tyAM jAya te ja sAruM kahevAya. kaphanI khADImAM eka jahAja taiyAra UbhuM che, temAM tAro bApa tArI rAha joze, tAre madharAta pahelAM te jahAja upara jaI pahoMcavuM. ' alabatta, A AkhuM Adama pherabradharanA bIjA ane trIjA chokarA raoNsa ane sTInanuM raceluM kAvataruM ja hatuM. kAraNake, je jahAja Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chokarA-chokarInI nAnakaDI duniyA upara mAikela sana-laoNkasa bApane maLavA jAya ema goThavyuM hatuM, te kharI rIte dANacoronuM jahAja hatuM - sTiphana erInuM nahi. ane te jahAjane pakaDavA AsapAsa sarakArI jakAtI jahAjo taiyAra UbhAM hatAM. bhalo mAikala. sTiphana orI pitAne maLavA baMdare UtarI Ave ane pakaDAI jAya evuM banavA na pAme te mATe hoDImAM besI madharAte e jahAja tarapha javA nIkaLyo. tarata sarakArI aphasaroe tene gherIne pakaDI lIdho. mAikele gavarnara samakSa badhI vAta kabUla karI dIdhI, eTale tarata oNrI kone pakaDavAmAM Avyo. teNe potAne jAna bacAvavA Adama pherabradhara AgaLa rasa ane sTInanAM nAma kabUlI dIdhAM. temane pUchaparacha karavAmAM AvatAM temaNe potAne caDavanAra tarIke (pAMcamA ane chaThThA chokarA) jekaba ane "jenTalamena' jaoNnanAM nAma dIdhAM. Adama joI gayo ke, A kAvatarAmAM te lagabhaga tenuM AkhuM kuTuMba ja sapaDAyeluM che, eTale tenA gussAe mAjhA mUkI. paNa te vakhate tenI patnI rUtha chokarAonA pakSamAM doDI AvI ane potAnA sagA chokarAo karatAM bahAranA anAtha chokarAne vadhu vahAlo gaNanAre pati sAthe pote rahevA nathI mAgatI, ema jAhera karI dIdhuM. Adame tene samajAvI paNa pelI na mAnI. chevaTe Adame tene kahyuM, "tuM Ama tArA chokarAono beTo pakSa leze tethI karIne huM mAikalane kADhI paNa nahi mUkuM ke ApaNA kuTuMbanI zAMti jaLavAI rahe e mATe te pote cAlyo javAnuM kahe che tema paNa tene nahi karavA dauM. mane sarakArI nokarI badala thoDA ghaNA pAuMDa maLe che, paNa mArI potAnI kahevAya tevI kharI milakata to leMgvanI che. huM tane tArA jIvanakALa daramyAna tArA bhagavaTA mATe e jamIna ApI dauM chuM; tArI pachI e jamIna che chokarAnI ane temanI bahenanI gaNAze. tuM e milakata laIne mArAthI judI rahI zake che." zarate rUtha potAnA che chokarAone laIne leMgyu cAlI gaI. mAIkela sana laoNkara ekalo rAjabhavanamAM Adama sAthe rahevA lAgyo. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna paNa Adamane have ghaNuM ekalavAyApaNuM lAgavA mAMDyuM, ane tene potAnI lADakI grIbA vadhu ne vadhu yAda AvavA lAgI. chevaTe teNe laMDana Dacesane lakhI jaNAvyuM ke, huM grIbAne levA AvuM chuM, mATe tene taiyAra rAkhajo. - Adamane laMDana gaye eka aThavADiyuM thayuM haze tevAmAM tenuM kAmakAja saMbhALatA mAikela sana laoNkasane phariyAda maLI ke, uttara tarapha paoNinTa oNpha Ayara' upara dIvAdAMDI na hovAthI, ane khaDakanI kAMgarI upara tApaNA jevuM saLagAvavAnI ja vyavasthA hovAthI jahAjone bahu jokhama rahe che. eTale sana-laoNsane tyAM zuM karavuM joIe tenuM jAta-nirIkSaNa karavA acAnaka javuM paDayuM. tene game be divasa thayA hatA. pAcho pharatAM te DagalAsa mukAme rAte sUI gayo, ane bIjI savAre kesala-TAuna taraphanI potAnI bAkInI majale UpaDayo. paNa tenA paga pAchA paDatA hatA - Adama phaeNrabradharane pitAne kAraNe kuTuMbathI chUTA paDavAnuM thayuM e ThIka nathI thayuM ema tene lAgatuM hatuM. chevaTe teNe nakkI karyuM ke, Adama iche ke na iche, paNa pote vaccethI khasI ja javuM joIe. | rAjabhavana pahoMcI, te ghoDAne taLelA tarapha laI jato hato, tevAmAM rastAmAM gheTAMnA vADA AgaLa thaIne pasAra thatAM tene be jaNa vacce cAlatI vAtacItano avAja saMbhaLAyo. te tarata khacakAya ane Ubho rahyo. kAraNake, bemAMno eka avAja tene ghaNo mITho lAgyo tathA tenA AkhA zarIre rUvAMTAM khaDAM thaI gayAM. teNe paigaDA upara UbhA thaIne joyuM to vADa pAchaLa e bemAMnuM eka jaNa tene dekhAyuM; - e teno jUno mitra bhArataiyo hato. te kaheto hato, "have to e moTo chokaro thaI gayo che, paNa jarAya mijAja na maLe; ane hoziyAra to evo ke na pUcho vAta. huM ane Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chokarA-chokarInI nAnaDakI duniyA ka e to jANe sagA bhAIo jevA ja chIe - ane mArA gadheDA upara savArI karavAnuM haju tene pahelAM jeTaluM ja game che." tarata sAme prazna Avyo, paNa evA mIThA madhura avAje ke, mAIkala pharI pulakti thaI UThathI. javAbamAM bhArataio bolyo, "te konA jevo che, ema? are sIdhe soTA jevo TaTTAra ! ane moDhAnI vAta karo to enI sAme dIvo dharIne UbhA rahevAne lAyaka mANasa A AkhA TApumAM koI na maLe." paNa eTalAmAM mAikelano ghoDo akaLAIne paga pachADavA lAge; paNa mAIkela e aMge kazuM kare, evAmAM to bAjuethI nAjuka pagalAM AvatAM saMbhaLAyAM ane thoDIka hAlacAla thayA bAda sAme ja grIbA AvIne UbhI rahI. kalpanA bahAranI tenI suMdara AkRti joIne mAikela sana-lokasa ekadama to Abho ja banI gayo; ane "grIbA" eTaluM bolI ghoDA uparathI kudI paDyo. jhIbAnA mo sAmuM pharI UMcuM jovAnI hiMmata karyA vinA teNe potAno hAtha vinaya khAtara sAmo dharyo. grIbAe paNa zaramAI jaI potAno hAtha tenA hAthamAM mUkI dIdhe. baMne jaNa rAjI thayAM ema kahevAne badale gabharAI gayAM, ema ja kahevuM joIe. ' pelo bhArataiyo AgaLa cAlyo gayo; eTale grIbAe ja jarA hiMmata dharIne pUchayuM, "huM cAlI gaI hatI tethI tame rAjI thayA hatA; to have huM pAchI AvI tethI pUrA nAkhuza thazo, kharuM ne?" paNa mAikelano to zvAsa ja UDI gayo hato; eTale te belI ja zakazo nahi. teNe mAtra hasIne lagAma ghoDAnA mAthA upara thaIne Doka upara nAkhI ghoDAne tabelA tarapha lIdho. grIbAnAM ane mAikelanAM pagalAM joDAjoDa tabelAnI pharasa upara paDatAM hatAM. te sAMbhaLIne baMne jaNanAM aMtara tethI paNa vadhu avAja karatAM dhabakavA lAgyAM. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna - e baMne pAchAM AvatAM hatAM tyAre Adama pherabradhara bArImAMthI temanI tarapha joI rahyo hato. tenA aMtaramAMthI tarata prArthanA rUrI AvI, "bhagavAna have A bene ane mane kadI chUTAM na pADe!" A badhuM gUDa phrAIDenA Agale divase banyuM. traNa divasa bAda ja Adame mAikala sana-laoNsane potAnA kamarAmAM bolAvyo. sana-laoNkasa tyAM gayo tyAre tyAM Adama sAthe eka vicitra dekhAvano mANasa beThelo hato. teno pozAka jADadharo hato, tene dADhI UgelI hatI, tenA vALa zaNa jevA lAMbA hatA, ane teno bAMdho kadAvara hato. mAikela sana-laoNkasanI najara tenA upara gaI ke tenuM moM paDI gayuM; paNa pelA ajANyAnA moM upara ujAsa chavAI gayo. Adame mAikelane batAvIne pelA ajANyAne saMbodhIne kahyuM, "A tamAro dIkaro, sTiphana orI." paNa eTaluM belatAMmAM teno avAja bhAre thaI gayo. pachI teNe mAikela tarapha joIne umeryuM, ane mAike sana-laoNsa, A tArA bApu." ( sTiphana erI tarata ja AnaMdanA AvezamAM AvI jaI, mAikelane potAnI chAtIe dabAvI devA hAtha lAMbA karIne AgaLa vadhyo; paNa jAte ja zaramAI jaI, pAcho pharI gayo. te ja ghaDIe mAIkela sana-laoNkasano cahero phIka paDI gayo. te ekadama be DagalAM pAchA khasI gayo. Adame have baMnenI vacce AvIne mahA muzkelIe kahyuM, mAikela, e tane pitAne vatana laI javA AvyA che." e IMsTarano divasa hato : sTiphana erIne AisalaeNnDamAMthI nAThAne Aje barAbara 19 varSa thayAM hatAM. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnuM RNa Tiphana orIe pote kahevAnI vAta TUMkamAM kahI dIdhI hatI : teno dIkaro have rephajAvikanI laeNTina skUlamAM joDAya ane buTTA bizapa jaoNna pAse bhaNe, evI tenI icchA hatI. bizapa jaoNna pratye nAnapaNathI tenA potAnA manamAM AdarabhAva hato; eTaluM ja nahi, AkhA AisalaeNnDanA loko ja temanA pratye pUjyabhAva dAkhavatA hatA. potAnA dIkarAne eTaluM bhaNAvavA joga paisA paNa tenI pAse bhegA thayA hatA. rephAvika javA nIkaLeluM, belaphAsTanuM eka Airiza jahAja remsa baMdare pachIne zanivAre lAMgaravAnuM hatuM. emAM teno dIkaro AisalaeNnDa javA UpaDI jAya ema te icchato hato. UpaDatA pahelAM te eka vAra paoNrTI-vUlamAM AvelA potAnA nAnakaDA gharamAM ekAda vakhata AvI jAya to sAruM, jethI te ene kaMIka agatyanI vAta karavI che te karI laI zake, evI tenI AjIjI hatI. ATaluM Adamane kahI daI, te pitAno Tepa hAthamAM laI, bahAra kayAre nIkaLI gayo, tenI koIne khabara paNa na paDI. mAikela sana-laoNse tarata ja Adama samakSa moTethI jaNAvI dIdhuM ke, "game te thAya, huM tyAM javAno nathI! e atyAre mAro bApa thato Ave che, te atyAra sudhI kyAM hato? atyAra sudhI teNe kema mArI kazI kALajI rAkhI nahi, ane bIjAne ghera UcharavA mUkI 71 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 Atma-balidAna dIdho? uparAMta, tenAM karatUko paNa kevAM kevAM saMbhaLAya che! evA bApa pratye mAre kazI pharaja hoI zake nahi.' Adama paNa mAikelathI chUTuM paDavAnuM AvyuM hovAthI AMkho bharAI AvatAM ADuM joI rahyo hato, te have mAikele javAnI nAmarajI dekhADavAthI rAjI thayo; paNa tene samajAvato hoya tema belyo, "beTA, e tAro bApa che; tAro sago bApa !" Adamane e e vAkya ghaNI vAra sAMbhaLIne mAikalane manamAM thaI AvyuM ke, kadAca Adama paNa gharakaMkAsathI thAkI, pote tyAMthI cAlyo jAya ema ja icchatA haze. e vicAra AvatAM tenuM mAM paDI gayuM; ane te Adamane page paDIne karagaravA jato hato ke, pitAne te kyAMya mokalI na de. paNa eTalAmAM tene vicAra Avyo ke, "Aje savAre ja meM ahIMthI cAlyA javAnuM nakkI karyuM hatuM. to pachI koIne kazI gerasamaja na thAya evI A taka sAmI AvI che te zI khoTI che? mAtra jhIbA AvI eTale ja have huM ahIM rahevA icchuM chuM, e kevuM?' ane sAthe sAthe tene bIjo kaDavo vicAra e paNa Avyo ke, * have jhIbA AvI eTale gavarnarane mArI sebatanI jarUra paNa nahi rahI hoya; eTale ja te have huM jAuM ema icche che.' A vicAra AvatAM ja tene eka prakAranuM khoTuM lAgyA jevuM thaI AvyuM, ane aMtaramAMthI gussAnI Aga bhabhUkI UThatAM tarata ja te lAla lAla thaI jaIne bolyo, "ThIka, ThIka, tame iccho cho eTale huM cAlyo jaIza, basa !" Adama mAIkelanA manamAM cAlato A badhA vicAra-saMgharSa samajI gayo. tenA potAnA manamAM paNa ocho saMgharSa cAlato na hato - eka bAju mAilane na mokalavAno vicAra; ane bIjI bAju tenA bApanI Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 73 pitAnuM RNa mamatAno vicAra. teNe have mAIkalanA bApa pratyenI potAnI pharajano vicAra karIne, mAikelane saMbodhIne tenA bApe nAnapaNamAM tene mATe zuM zuM karyuM hatuM tenI vAta kahI saMbhaLAvI : sTiphana jAte karkaza svabhAvano jaDasu mANasa hovA chatAM, potAnA putrane durAcArI mAtAnI bekALajImAMthI bacAvI levA kevI rIte teNe jAte ene ucheryo hato; mAnI peThe enI mAvajata karI hatI; chevaTe pelInI bhUMDI asaramAMthI ene bacAvI levA ene laI paradeza cAlyA javAno teNe kevo prayatna karyo hato, paNa paravAno na maLatAM tene e IcchA tajI devI paDI hatI; chevaTe, bIjo kazo cAro na rahetAM, chokaro bagaDI jAya te pahelAM ene DubADI devAno vicAra karI, te ene hoDImAM besADI samudramAM dUra kevI rIte laI gayo hato, paNa chevaTanI ghaDIe aMtarAtmAnA avAjathI DarIne ane chokarAnI kAlI belIthI enA upara dayA lAvIne, ene kevI rIte pAcho laI Avyo hato, ane aMte potAnI sAthe rAkhI raDAvyA karatAM, enA hitano vicAra karI, haiyuM kabUla karatuM na hovA chatAM ahIM (Adamane) se pI gayo hato, - e badhuM ja. alabatta, sTiphana orI pratye mAikelanuM mana AkarSAya e mATe A badhuM kahetI veLA bhalA AdamanuM potAnuM aMtara enAthI chUTA paDavAnA vicAramAtrAthI cirAI jatuM hatuM, chatAM teNe eka sajajana tarIke potAnuM kartavya bajAvavAnI bhAvanAthI badhI vAta khullaMkhullA mAikelane kahI saMbhaLAvI. joke, tenA manamAM UMDI UMDI AzA hatI ke, mAikela tema chatAM javAnI nA ja pADaze; paraMtu mAikela to A badhI vAta sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM potAnA bApunI potA pratyenI mamatAnI vAta jANI raDavA ja lAgyo hato; ane Adame vAta pUrI karatAM tarata ja bolI UThayo, "huM jarUra jaIza; evA bApa mATe to AkhI duniyA vIMdhIne javuM paDe toya javuM joIe !" Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 Atma-balidAna mAikela vicAramAM ne vicAramAM makAnanI bahAra nIkaLyo ane pazcima taraphanA retI-chAMTayA mArga upara AmathI tema AMTA mAravA lAgyo. eTalAmAM makAnanI bArImAMthI grIvAno avAja Avyo - eTale kharekhara tame javAnA ja ema? vAha, pAdarI thavAnuM bhaNaze eTale kALo janme eDhI, buThThA khaccaranI jema cAlavA mAMDazo, re!" mAikele tarata ja grIbAnI majAkamAM sUra purAvIne javAba Apyo, "hAsto, pAdarInuM bhaNI, pachI ahIM A paragaNAmAM ja AcArya thaIne AvIza, tyAre ahIMnI mahilAo upara chApa pADavA khaMdhA ja cAlavuM paDe ne!" paNa tyAMnI koI DorakAsa chokarI joDe paraNI leze eTale tyAM ja vasavuM paDaze, jo !" "to to kadAca tyAM rahevuM paDe kharuM!" "koI cazmAM paherelI kuMvArI DosI tamane kevI zobhaze, - mAruM to atyArathI hasI hasIne peTa phATI jAya che, to!" e vAteya nAkhI devA jevI nathI." to pAdarI leke AgaLa nAnAM-moTAM, strI-puruSa saue kabUlAta* karavI paDe, kharuM?" " karavI ja paDe to; pApamAMthI mukita joItI hoya ne!" "to to pachI bhAIsAheba, tyAM ja rahejo; ane ahIM Avo to paNa A paragaNAmAM na AvatA." * khristIomAM pote karelAM pApanI kabUlAta dharmaguru AgaLa karI laI, prabhunI mA meLavavAno zirasto che. maraNakALe to A vidhi khAsa karavAmAM Ave che. - sapATa Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7pa pitAnuM RNa kema, mArI AgaLa kabulAta karavA karatAM koI ajANyA AgaLa kabUlAta karavI tene vadhu pasaMda Ave, ema?" tamArI AgaLa kabUlAta karuM? hAya, tame to nAnA chokaraDA cho!" paNa jhIbA, mAre jo tArI AgaLa kabUlAta karavAnI hoya, to mane jarAya vAMdho na naDe." "paNa maherabAna, tamAre zI zI kabUlAto karavAnI che, vaLI?" "tuM nIce Ave to kahuM, kharaze." "nA, tamAre je kahevAnuM hoya te ahIM huM jyAM chuM tyAM ja mane saMbhaLAvI do." "to grIbA - grIbA --" "cAle, zarU karI do." "jhIbA, tuM mane -" "are thobho, the, juo pAchaLa koI sAMbhaLe che." mAikela pAchaLa jovA vaLyo teTalAmAM to grIbAe aMdara pesI jaI bArI baMdha karI dIdhI. mAikele joyuM to eka vAcharaDuM ja pAchaLa UbhuM hatuM. bIje divase somavAra hato, ane ghaNe varase iMglenDathI pAchI AvelI grIbAne potAnI mA ane bhAIone maLavA leMgU javAnuM hatuM. tyAM te bIjA somavAra sudhI rahe ema nakkI thayuM, jethI pachIne divase mAikela sana-laoNkasa AisalaeNnDa javA UpaDI jAya tyAre te tene vidAya ApavA hAjara rahI zake. sana-laoNkasa traNa divasa vadhu gavarnamenTa-hAusamAM rahyo. pachI potAnA mitra bhAravaiyAne potAnI TUka laI javAnuM agAuthI soMpIne - ane te mitra bIjA koIne e kAma karavA de paNa nahi - pote taiyAra thaI zukravAre savAre paoNrTI-vUlI javA nIkaLyo. gavarnara thoDI ja vAramAM tenI sAthe thoDe sudhI javA joDAyo. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna teNe AlatuphAlatu vAto karIne potAnA du:khI hRdayane zAMta rAkhavA prayatna karyo; tathA pote paNa AisalaeNnDa tarapha kadIka AvI caDaze ema kahI mAikela sana-lokasane dhAraNa ApI. ane pachI pAchA pharavAno vakhata thayo, tyAre teNe potAnA aMtaranI vAta mAikelane kahI dIdhI - jo beTA, tuM UpaDatA pahelAM tArA bApune maLavAno che ja, te kadAca tamane ahIMthI laI javA mATenuM je khAsa kAraNa haze te kaheze. mane to teNe bizapa jona pAse tane laeNTina bhaNavA mUkavAnuM ja kahyuM chepaNa te ja kharuM kAraNa hoya, to yAda rAkhajo ke, vidyA e tavaMgara mATe suMdara pozAkarUpa che, ane garIba mATe to dhanadolata rUpa ja che. ane dhanadolatanI vAta uparathI mane yAda AvyuM -" ema kahI teNe khIsAmAM UMDe hAtha ghAlIne kahyuM, "be jAtanA pagAra kharAba kahevAya - eka pahelethI cUkavAya te, ane bIjo kadI na cUkavAya te. tuM to e baMne kheTA pagArone lAyaka nathI, mATe A kAgaLiyuM jarA tArA khIsAmAM mUkI de, ane bhagavAna tane AzIrvAda bakSe." ema kahI teNe mAikelanA hAthamAM pacAsa meksa pAuMDanI noTo mUkI dIdhI. pachI te pAcho pharavA jato hato tevAmAM mAikele tenI bAMya pakaDI lIdhI ane kahyuM, "mane tame AzIrvAda Apo." I have Adame atyAra sudhI game tevI vAtone bahAne bAMdhI rAkhelA AMsunA baMdha chUTI gayA ane te codhAra AMsue raDI paDyo. teNe peMgaDAmAM UbhA thaI, mAikelanA nIcA namAvelA mAthA upara hAtha mUkI, mUMge mUMge AzIrvAda Apyo. bIje divase savAre mAikela sana-laoNkasa paoNTa-vUlI jaI pahoMcyo. sTiphana erI traNa divasathI tyAM AvI gayo hato ane mAikelanA AvavAnI rAha joto, potAnA gholakAne ghasI-mAMjI, vALI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnuM traNa jhaDI banAvAya teTaluM cokhkhuM karavA, tathA Aga saLagAvI tenI aMdarano bheja urADavA prayatna karato hato. joke, teno suputra e gholakAmAM kadAca aeka kalAka mAMDa rokAvAno hato! sTiphana lijhAnI hatyA pachI, bAraNAne khIla mArIne, bALaka sanalaoNkasane khabhe besADIne nIkaLyo hato, tyAra pachI kadI tyAM Avyo na hato. bIjAo paNa e jagAne gojhArI gaNI tyAM kadI jatA nahi. mAikela Avyo eTale sTiphana tene namana karIne "sarakAra saMbodhana karIne bolyo, "mAre tamane ahIM belAvavA joItA nahotA, sarakAra." mane mAikela kaho," chokarAe javAba Apyo ane baMne jaNa dholakAmAM peThA. "mAre tamane kaMIka kahevAnuM che, paNa mane sAruM aMgrejI bolatAM nathI AvaDatuM; ATalAM badhAM varSa thayAM chatAM." sTiphane umeryuM; ane pachI kaMIka vicAra AvatAM te zabdo AisalaeNnDanI potAnI bhASAmAM bolyo, ane mAikela sana-laoNsanA meM sAmuM jovA lAgyo. mAikala e zabdo samajyo che, e jotAM ja e kharabacaDo jaMgI mANasa bALakanI peThe raDI paDyo. ane mAikelane paNa e zabdo sAMbhaLI, kazuM AvaraNa aMtara uparathI haTI gayA. jevuM lAgyuM, ane te bolI UThyo, "bApu, mane mAIkala kahIne ja mArI sAthe vAta karajo, huM tamAro dIkaro chuM ne?" tarata ja sTiphana orI AisalaeNnDanI bhASAmAM bolavA mAMDyo ane mAikela sanalaoNkasa aMgrejImAM. baMne anyonyanI bhASA samajatA hatA, paNa bolI zakatA hatA potAne AvaDatI bhASAmAM. mAikela, meM tamArA pratye eka sArA bApa jevuM vartana na dAkhavyuM kahevAya, kAraNake ATalAM badhAM varSa sudhI huM tamane maLavA ja na Avyo. paNa tame tamArA bApa karatAM sArA mANasa thAo Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 Atma-balidAna evuM huM icchato hato. mANasa game tevo kharAba heya, paNa pitAno dIkaro potAne joIne zaramAya evuM tene na ja game. ane mAIkela, huM tamArI pAse AvuM, ane tame mArAthI zaramAo, e joIne mane bahu du:kha thAya eTale ja huM tamane maLavA Avyo na hato. ghaNIya vAra huM jANe tamane maLavA bhUkhyo thaI ja, tathA tamAro avAja sAMbhaLavA paNa - paraMtu tamane zaramiMdA banAvavA tamArI pAse AvavAnI mArI hiMmata nahotI cAlatI." bApu, e vAta baMdha kare; ane mane tuMkArIne ja vAta karavA mAMDe, eTale tamane svAbhAvika bolatAM phAvaze." beTA, kharI vAta che, huM to tane tuM jyAre mAre khabhe besato hato ane savAlo pUchayA karato hato, eTalo nAno ja mAnuM chuM. paNa tuM have ke moTo banI gayo che e joIne ja mArAthI tuM"kArIne bolAtuM nathI. paNa have vakhata thoDo che, eTale e badhuM bhUlI, pahelAM tuM mAro nAnako sana-laoNkasa hato ema ja mAnIne bolavA lAgIza. to beTA, tuM tArA bApanA vatanamAM javAno che. mane e vatana choDaye ogaNIsa varSa thayAM. tyAM huM sArA mANasanI rIte jIvyo nahoto. tArA bApune oLakhatA ghaNA tane maLaze, jemane tAro bApue kaMI ne kaMI avaguNa karyo haze. have e badhuM mArAthI dhoI kADhI zakAya tema nathI. paNa eka kAma meM evuM karyuM che, je mane rAtadivasa korI khAya che. ane mArA vatI tuM jaIne ene kaMIka dhoI Ave e ja AzA ATalAM varasa sudhI meM mArA manamAM rAkhyA karI che. keTalAMka mANaso, beTA A duniyAmAM bIjAne doSe du:khI thavA ja AvatAM hoya che, - khAsa karIne strIo. huM jenI vAta kahevA mAguM chuM, te paNa eka strI hatI. te atyAre bhAgye jIvatI hoya - bicArI mArAM ane tenAM pApo laIne kayAranIya svarge pahoMcI gaI haze - joke, tenuM koI pApa huM gaNAvI zakuM tema nathI ja. bhagavAne tene tenAM du:khono badalo jarUra Apaze; paNa jo te jIvatI hoya to Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnuM raNa ahIM paNa tene thoDo badalo jarUra maLavo joIe. paNe je kaMI banI gayuM che te pachI mArAthI tyAM jAte jaI zakAya tema nathI, tethI huM tane tyAM mokalavA mAguM chuM." "mane badhI vAta khulAsAvAra kaho, bApu." mAikele kahyuM. pachI sTiphana orIe bhAgele avAje, ane ogaNIsa ogaNIsa varSa sudhI aMtaramAM kaMDArI rAkhelI Agane moMethI bahAra nIkaLavA deto hoya tema, potAnA jIvananI kahANI putrane kahI saMbhaLAvI - razela, teno bApa, tenA bApe Apelo zApa, e badhuM choDIne rAzela potAnI pAse AvI tyAre pote tenA tarapha kevuM durlakSa dAkhavyuM, ane chevaTe pote tene kevI pheMTa mArI - te vAta teNe du:khabharyA nisAsA sAthe kahI saMbhaLAvI. pachI rAzele chevaTe ApelI dhamakI, ane te harano mAryo pote kevo te TApu choDIne bhAgyo te vAta; ahIM lijhAne kevI rIte bhego thayo te vAta; tenI sAthe pote kareluM lagna, tenI sAthe gujArelA hINapatabharyA divaso, putrano janma, ane putrane e duSTAnI asaramAMthI bacAvavA pote dariyAmAM nAkhI devAno kevo nizcaya karyo - e badhuM ja tene kahI saMbhaLAvyuM. e badhuM kahetI vakhate bIjAnA doSa upara bhAra mUkavAne badale potAno ja doSa teNe moTo karIne batAvyA karyo. mAikela Abhe banI badhuM sAMbhaLI rahyo. keTalIka vAra te gusse thaI jato, to keTalIka vAra DarI jato. paNa chevaTe kevaLa karuNAthI gadgad thaI jaI teNe potAnA bApunA jaMgI paMjA potAnA dhrujatA paMjAmAM pakaDI lIdhA. to beTA, have te badhuM jANyuM. mArAthI tyAM zAthI pAchA javAya tema nathI, te paNa te sAMbhaLyuM. kAraNake, mArI ane rAzelanI vacce have bIjI strI AvI gaI che - joke te gujarI gaI che, chatAM te mArI ane enI vacce haMmeza mojUda rahevAnI ja. paNa pelI che Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 Atma-balidAna mArA vatanamAM che, te jo jIvatI hoya, to te kAyadesaranI mArI patnI che. tene huM evI kaMgALa hAlatamAM choDIne Avyo chuM, ke tene madada karanAra ke tenI saMbhALa rAkhanAra koI ja nathI. tenA bApane kAraNe tenA tarapha tiraskAra'dAkhavavAmAM AvatA haze ane mAre kAraNe dhikkAra. mAikela, tuM tenI pAse jaIza, beTA ? '' mAikelane A prazna pUchatI vakhate sTiphana bhUlI gayo ke, jene te rAzelanI ane peAtAnI vacce AvelI mAne che, te lijhAno ja mAikela putra hato. te te ema ja mAnatA hatA ke, mAikela potAno putra che, eTale peAtAnI peThe lijhAne te paNa zAparUpa ja mAnaze ! 66 mAikele tene kaze| javAba na Apyo. sTiphane ja AgaLa bAlavA mAMDayuM, huM te| kharAbamAMthI badatara ja banane cAlyo chuM, mAikela; paNa A badhA divasAmAM huM tane mAre vatana meAkalavAnA irAdAthI ja paisA bhegA karatA AvyA chuM; jethI tuM tyAM jAya, rAphelane zeAdhI kADhe, ane te jIvatI hAya te teno Teko banI rahe. ane jo te marI gaIhAya - te bhale bicArI du:khamAMthI chUTI -- paNa huM tenI pAsethI nAsI chUTayo tyAre te be-jIva sAtI hatI, eTale enA bALakane paNa avazya zodhI kADhaje. te te tenI mA karatAM paNa vadhu nirAdhAra sthitimAM - ghora kaMgAliyatamAM ja sabaDatuM haze. tene paNa tenI mAne khAtara ane mAre khAtara tAre bacAvI levAnuM raheze. mAikela, beTA, tuM ema karIza ?'' - chatAM mAikele kazA javAba na Apyo. " beTA, AjathI barAbara cauda varSa pahelAM bhagavAne mAro hAtha pakaDI rAkhI, tane DubADI detA bacAvI lIdho. barAbara Aje rAte ja e vAtane cauda varSa thaze. jyAre huM tane teDIne pAchA kinAre AvyA, tyAre tArI mA lijhA marelI hAlatamAM A gharamAM paDelI hatI. e ja mArA mArgamAM aMtarAyarUpa hatI. tene marelI joI meM vacana lIdhuM hatuM Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitAnuM traNa ke, huM jAte te pAcho rAzela pAse nahIM jaI zakuM, paNa tane to jarUra mokalIza ja. beTA, huM mAruM e vacana pALavA mAguM chuM. tuM jaIza?" hA, hA, bApu," mAikala ocita Ubhe thato bolI UThayo; "bApu mane e kyAM maLaze?" huM to tene rekajAvikamAM choDIne cAlI nIkaLyo hato, atyAre te kayAM haze te te zI khabara?" "kaMI vAMdho nahiM; huM AkhI duniyA khUMdI vaLIza. jyAre te mane maLaze, tyAre huM temano dIkaro thaIne rahIza; ane te mArAM mA " thaze." "beTA, beTA, jIvatA rahe!" sTiphana pokArI UThyo. jo te marI gayAM haze, ane mane bhegAM nahi thAya, to huM temanA saMtAnane zodhavA duniyA khUMdI vaLIza. ane jyAre te mane jaDaze, tyAre te mAruM saguM bhAMDu banI raheze." "beTA, beTA!" sTiphana erI AgaLa bolavA gayo, paNa tenA moMmAMthI zabdo ja na nIkaLI zakyA. mAtra tenI AMkho bhInI thaI gaI. tenA aMtara uparathI vIsa vIsa varSano bhAra jANe acAnaka cho thaI gayo hato. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. dhAra aMdhakAra : manane ane rAtrInA apAra thaI gayA hatA. baMdaramAM Airiza jahAja upara kApaDa, baTATA, Dhora, ane gheTAM caDAvAtAM hatAM. eTa zarU thAya eTale te akhAtamAMthI bahAra jaI lAMgaravAnuM hatuM ane pachI nava vAgye UpaDavAnuM hatuM. daramyAna mAikele paravAnAnI gAThavaNa karI levAnI hatI ane sADA ATha vAgye dhakkA upara pitAne bhegA thavAnuM hatuM. e daramyAna eNe grIbAne paNa maLavAnuM hatuM; paraMtu e vastu sahelI na hatI. laoNgsa-mathake khabara pahoMcI gayA hatA ke mAikela cAlyA jatA hatA, ane sau aMdarakhAne e jANI khuza thayAM hatAM. grIbA tene vidAya ApavA thoDI vAra baMdare jAya ema ema tenA pherabradhara-bhAIoe jANyuM ke tarata teoe karavAnI manA pharamAvI dIdhI. grIbAne have khullaMkhullA maLavAnuM te zakaya na rahyuM, eTale mAile koI ne koI chUpI vetaraNa karavAnI thaI. paNa grIbAne ema guptapaNe maLavuM zI rIte ? paraMtu puruSane je yukti na jaDI, te srIne tarata jaDI. grIbAe mAikelane koInI mAraphata khabara pahoMcADI dIdhI ke, vaeNlyUra upara caravA gayelAM vAcharaDAMne sAMje hAMkI lAvavA grIbA pote Aje javAnI che: arthAt nadInA pula AgaLa pAchA pharatI vakhate teno bheTo thaI zake. nakkI thayuM che tene ema 66 te pramANe baMne ajANatAM ja bhegAM thayAMhAya ema maLyAM. pachI grIbAe saheja pUchatI hoya ema pUchyuM, * tame javAnA kema ? tame kharekhara jazeA ja ema huM mAnatI na hatI. ' ra Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAra adhakAra: manano ane rAtrInA kema vaLI ? " "e te zI khabara ! hAM bhalA, sAMbhaLyuM che ke, AisalaeNnDamAM chokarIe te DhagalAbaMdha che; - bhale temAM kaI mAla na hoya !" "vAha, meM te sAMbhaLyuM che ke, tyAM bahu sArI chekarIo hAya che!" mAikale paNa majAka ja AgaLa calAvI. <3 grIbAe tucchakAramAM mAthuM uchALIne kahyuM, "bahu sArI cheAkarI na joI hoya teA ! vAta te sAMbhaLeA -- chekarI jo kaMIke pANIdAra hAya, te tene sArI seAbata, sArA loko, sArA meAjazekhanI apekSA rahe ja." "te tuM paNa pANIdAra hoI chevaTe laMDana tarapha ja pAchI cAlI javAnI, kharuM ne ?'' "laMDana javAnuM koNe kahyuM ? laoNgyUmAM mArA cha-cha bhAIo che; mAre zI maNA che?" "" .. 'mane te lAge che ke, huM pAchA AvIza te pahelAM tee tane ThekANe pADI deze, athavA to bIjo koI AvIne tane bharamAvI jaze. 66 " amArI vAta amArI pAse rahI; paNa pAte te tyAMnI koI ne koI rUpavaMtIne paraNI besavAnA, e nakkI ja che." kadAca !" ema bolI mAikele ADuM joyuM. baMne have cUpa UbhAM rahyAM. mAikela ADuM ja joI rahyo hato. grIbAe hAthamAMnI DALakhI eka-be vakhata teADI eno avAja AvyA. paNa baMnemAMthI koI have kazuM bolI zake tema rahyuM na hatuM. thoDI vAre grIbA ja bolI, "huM jAuM tyAre; mArA bhAI nahIM te| mane zodhavA nIkaLI paDaze." "huM tArI sAthe leMgyuM sudhI tane mUkavA AvuM chuM - aMdhAruM thaI gayuM che. " Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 Atma-balidAna "nA, nA, tamAre AvavAnI jarUra nathI." * mAIkele teno hAtha pakaDIne pUchayuM, "kema paNa?" mArA bhAIone tame oLakhatA nathI; tamane mArI sAthe jue to tamArI evI gata banAve ke--" e chaye jaNA bhale putrane sAme cheDe taiyAra thaIne UbhA ja hoya, ane mAre temanI vacce thaIne nIkaLavAnuM hoya to paNa tane A aMdhArAmAM ekalI to nahIM ja javA dauM." - baMne jaNa have ghara tarapha sAthe sAthe cAlavA lAgyAM. thoDI vAre grIbAe tIkhe avAje pUchayuM, "je e deza tamane eTalo badho sAro lAge che to tame tyAM nirAMte TharIne rahezo paNa kharA, kharuM ne?" nA; mAre tyAM rahevuM paDe tethI vadhu eka kSaNeya nahi rahuM." kema?" zI khabara?" "paNa kema?" mAikele kazo javAba na Apyo; eTale grIbA khaDakhaDATa hasI paDI. "vAha, tane hasavuM zenuM Ave che? kadAca huM jAuM chuM te tane eTalI AnaMdanI vAta lAgatI haze - "mAikela jarA dubhAIne belyo. "tamane ja javAnuM bahu game che vaLI; amAre mAthe deSa zAnA do cho?" che paNa have teo leMgyu najIka AvI gayAM hatAM. vAcharaDAM to vADA sudhI pahoMcI paNa gayAM hatAM. "tame have pAchA vaLI jAo." grIbAe nisAse nAkhIne kahyuM. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghera adhikAra? manane ane rAtrIne grIbA," mAikela du:khI avAje bolyo. "zuM kahevuM che? paNa maherabAnI karIne dhIme avAje bolajo," ema kahI jhIbA mAikelanI saTosaTa AvIne UbhI rahI. "grIbA, dhAra ke mAre lAMbe vakhata tyAM rahevuM paDe - kadAca ghaNAM varasa sudhI; topaNa ApaNe baMne ekabIjAne bhUlI jaIzuM kharAM? " "nA, nA, bhUlI to nahi ja jaIe." grIbA have bhAgI paDavA lAgI hatI. paNa tyAre ekabIjAne saMbhArIzuM paNa kharAM?" kevA bhoLA cho tame? bhUvIe nahi eTale yAda ja kya karIzuM, evo ja artha thAya ne?" jo grIbA have to hasavAnuM choDa; mAre javAno vakhata thayo che - to mane eka vacana Apa, to huM nirAMte jaI zakuM." ema kahI mAikele grIvAne kAnamAM bahu dhImethI kazuMka kahyuM. tarata grIbA hasatI hasatI chalaMga mArIne vegaLI nAThI; paNa mAIkele be ThekaDAmAM tene pakaDI pADI. teNe hAMphatAM hAMphatAM grIbAne kahyuM, "chokaravidyA choDa; mane vacana Apa ke, tuM mArI rAha joze." zrIbAe hasatAM hasatAM ja javAba Apyo, "jAe huM vacana ApuM chuM ke, tame dUra gayA hazo te daramyAna mane koI bharamAvI nahi jAya, basa! have jAo!" mane kaMIka tAruM saMbhAraNuM Apa." zrIbA have gAbharI thaI gaI. teNe tarata rastAnI kinArI upara khIlelAM be jaMgalI kUla toDayAM, ane temane cuMbana karI, eka mAikelane ApyuM ane bIjuM potAnI chAtI AgaLanA paDamAM dabAvI tyAra pachI teNe raDate avAje kahyuM, "Avajo !" Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna Avaje!" mAikele paNa javAbamAM kahyuM. ' grIbA thoDAM DagalAM doDI gaI; paNa mAikele tene pharI pakaDI pADI. A vakhate to teNe eka hAthe tene kamarethI pakaDIne ane bIjo hAtha tenA gaLAnI AsapAsa vIMTIne, tenuM moM UMra karI, tenA hoTha upara cuMbana ja karI lIdhuM. grIbAnA gaLAmAMthI hasavAno gharagharATa nIkaLI paDyo. mAikele tenA pitA tarapha UMcA thayelA moM upara jhukIne kahyuM, "yAda rAkhaje!" . ane bIjI kSaNe te aMdhArAmAM pAcho pharI gayo. ghera grIbAnA bhAIo bUma pADatA hatA, "vAcharaDIo to kyAranI AvI gaI, paNa pelI nAnakI koNa jANe kyAM gaI ?" grIbAe moTAbhAI eNzaranI pAse jaI pahoMcIne kahyuM, "bhAI, A daravAjAno nacUko koNa jevo kevo kaTAI gayo che - keme karyo bhiDAto ja nathI." mAikela sana-laoNsa nakkI karela samaye baMdare pahoMcI gayo. sTiphana erI hoDI taiyAra karIne rAha joto Ubhe hato. mAikela besI gayo eTale teNe tarata hoDI haMkArI mUkI. teo baMdara bahAra nIkaLyA tyAre dUra Airiza jahAjanA dIvA dekhAtA hatA. joke zahera dhummasa heThaLa DhaMkAI gayuM hatuM. Do pavana zarU thatAM sTiphana belyo, "dhummasa UMce caDavA lAgyuM che, eTale thoDI vAramAM pavana phUMkAvA lAgaze." tene kaMIka bolavuM hatuM paNa kyAMthI zarU karavuM e tene samajAtuM na hatuM. eTalAmAM paoNInTa opha Ayara tarapha tenI najara paDatAM te bolI UThyo, "tyAM dIvAdAMDI kyAre baMdhAze? bahu jokhamakAraka jagA che." "vasaMtanI bharatI pachI." Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghera aMdhakAra manane ane rAtrIne 87 teo have Airiza jahAja ane baMdaranI adhavaca AvyA hatA. sTiphane halesuM potAnI bagalamAM dabAvI, khissAmAMthI paisAnI thelI kheMcI kADhI. A laI le." teNe thelI mAikela tarapha dharatAM kahyuM. "nA, nA." mAIkele potAno hAtha pAcho kheMcI letAM kahyuM ane thoDI vAra bAda umeryuM, "bApu, mi0 phebradhare mane pacAsa pAuDa ApyA che. have mAre vadhAre zuM karavA che?" sTiphana orI thoDI vAra cUpa rahyo, ane belyo, "mane lAge che ke, mArA jevAnA paisAne tuM aDe ja nahi." mAIkelane e zabdo cAbakhAnI peThe coTI gayA. bApu, keTalA paisA che?" "basoeka pAuDa haze." "tamane e bhegA karatAM keTalo samaya gayo?" cauda varSa." ane e cauda varSa daramyAna tame e paisA mane ApavA ja bhegA karyA hatA, kharuM ne?" "hA, beTA." mane AisalaeNnDa pAcho mokalI zakAya te mATe, kharuM?" "hA." have tamArI pAse zuM bAkI rahyuM?" "bahu khAsa nahi." "chatAM keTaluMka ?" mane khabara nathI - bhAgye bAkI rahyuM haze." tamArI pAse have kazuM ja rahyuM nathI ne?" sTiphane kazo javAba na Apyo. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 Atma-balidAna tamArI pAse have kazuM rahyuM che, bApu?" mAikele jaka karIne pUchyuM. nA." bApu, ApaNe have judA paDavAnA chIe; kadAca jaladI pAchA bhegA nahi thaI zakIe. meM tamane eka vacana ApyuM che, to tame mane eka vacana Apazo?" zuM vacana?" "ke tame have e raste pharI paisA bhegA karavA prayatna nahi karo." "paNa have ema karavAnI jarUra ja nahi rahe ne?" paNa tame mane vacana Apo cho?" "hA." "to have tame mane e paisA Apo." sTiphane thelI mAikalanA hAthamAM mUkI dIdhI. "tamArI cauda varSanI jiMdagInI A kamANI che, kharuM ne?" "hA, ema kahI zakAya." have e paisA mArA che, eTale huM enuM je icchuM te karI zakuM, kharuM ne?" hA, beTA, tAre e paisAno je upayoga karavo ThIka lAge te karaje." to mane e paisA tamane pAchA ApI devA ThIka lAge che. tame e laI lo. paNa thobho! tamAruM vacana yAda rAkhajo, bApu, kAraNa, tamArI bAkI rahelI jiMdagI e paisA ApIne eka rIte huM kharIdI ja lauM chuM." mAIkala jahAja upara pahoMcI gayo tyAra pachI paNa baMdara tarapha pAchA pharavAne badale sTiphane heDI dariyA tarapha AgaLa ja lIdhI. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAra adhakAra : mananA ane rAtrInA 99 pachI jyAre jahAje laMgara upADayuM ane paoNinTa oNpha Ayara tarapha teNe AgaLa vadhavA mAMDayuM, tyAre sTiphana heADIne thaMbhAvI, aMdhArAmAM potAnI pAse thaIne pasAra thatA e jahAjane joI rahyo. peAtAnA vidAya thatA dIkarAnI najIka rahevAya tyAM sudhI rahevA mATe ja te e tarapha Avyo hato. sTiphanane acAnaka thaI AvyuM ke pAte peAtAnA lADakA putrane A chellI vAra ja maLe che - have A duniyAmAM pharI teo bhegA thaI zakavAnA nathI. tarata ja tenuM karkaza hRdaya paNa DhIluM thaI gayuM ane te DUsake DUsake raDI paDayo. ema te dariyA upara kayAM sudhI sthira besI rahyo tenuM tene bhAna na rahyuM. tenA aMtaramAM AisalaeNnDanA potAnA bejavAbadAra jIvananAM bhUMDAM saMbhAraNAM UbharAI AvyAM; ane pachI maeNna-TApu upara AvIne pote je kaMI karyuM hatuM te badhAnAM paNa. e bemAMthI kayuM jIvana bhUMDuM hatuM te e nakkI na karI zakayo. AisalaeNnDamAM teNe tene cAhatI patnI tajI dIdhI hatI, ane ahIM maeNna-TApumAM pete jene cAhato hato te putrane abaghaDI tajyo hato. have tenI pAse zuM bAkI rahetuM hatuM ? kazuM ja nahi. te pote badhAthI tiraskRta, badhAthI achUta manAto evA ekalA bAkI raheto hato! jo saMjoge jarA judA hota, to pote zuM thaI zakayo hAta teno vicAra tene AvyA. ane tarata ja tenA vicAro badalAvA lAgyA. pete vacagALAmAM sArA thavA je kaMI prayatno karyA tenAthI zuM sAruM pariNAma AvyuM, vAru ? teno sana-laoNksa have nAnako sana-laoNksa nahAto rahyo. tenI AgaLa tene zaramAvA jevuM - dabAvA jevuM thayuM hatuM. zA mATe? e peAte bIjA koIno vicAra karavAne badale potAne mATe ja jIvyA karyo hota, to tene konI AgaLa zA mATe zaramAvuM paData, bhalA? setAna sTiphananA manamAM A badhA utpAta macAvI rahyo hato, Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna tyAre Izvara paNa kazuM karyA vinA rahyA na hatA. alabatta, temanI kAmagIrInI kaLA akaLa hoya che, e kharuM. acAnaka dariyAmAM bharatI AvavAno ane pANI kinArA upara aphaLAtuM hovAno avAja saMbhaLAyo. te ja ghaDIe paoNinTa oNpha Ayara taraphathI Avato dIvAno prakAza tenI najare paDayo. teNe jorathI halesuM mArIne hoDI dariyA tarapha lIdhI. e badhuM thatAM traNa ja miniTanI vAra lAgI hatI, paNa tenA khyAlamAM eTalI vAta e daramyAna AvI gaI ke, retALa paththaranA pustA upara dIvo mUkavAnI peTI tAjetaranA tophAnamAM tUTI-phUTIne dariyAmAM ghasaDAI gaI hatI, ane tethI eka thAMbhalo vIkharAI paDelA paththaromAM ADo khasI tene cheDe doraDuM bAMdhI eka dIvo pANI upara adhdhara laTakAvavAmAM Avyo hato. A badhuM te bIjA vicAromAM magna hato te daramyAna ja tenA magajamAM noMdhAI gayuM. dhummasa UThavA lAgyuM hatuM, chatAM rAta haju kALI-aMdhAra ja hatI. eka paNa tAro camakato na hato ke caMdra paNa dekhA dIdhI na hatI. chatAM sTiphananI khalAsInI AMkha uttara tarapha kazuMka kALuM kALuM joI zakI. peluM Airiza jahAja to kyAranuM dekhAtuM baMdha thayuM hatuM, to pachI A zuM hoI zake? hA - hA, e kALuM vAdaLa haze, - eTale ke tophAnanI AgAhI ! nA, nA, e to vadhatuM jAya che - moTuM ne moTuM thatuM jAya che - pAse ne pAse AvatuM jAya che; - are e to jahAjano saDha che! dhIme dhIme sTiphana joI zakyo ke, be kUvAthaMbhavALuM e to DablinanuM jahAja hatuM - AisalenDathI AyalaeNnDa tarapha javA nIkaLyuM haze; - vhAiTa hevane jaI AvIne have te se baMdare jaIne lAMgaraze. - sTiphananA manamAMthI navA UbhA thayelA badhA vicAro ghasaDAI gayA, ane atyAra sudhInI Teva mujabanA vicAre temanI jagAe dhasI AvyA. A jahAja AisalaeNnDathI puSkaLa mAla bharIne AvatuM Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAra adhakAra : manatA ane rAtrInA 91 hovuM joIe - te jo A taraphanA chIcharA khaDakALa kinArAvALA dariyA tarapha AvIne tUTI jAya, to teno mAlasAmAna upADI laI, cikana raoNksa AgaLa paDayA - pAtharyA rahetA eka phrenca dANacorane vecI nAkhI, sArA paisA UbhA karI zakAya ! A paoNinTa oNpha Ayara AgaLa thAMbhale laTakAvelA A eka ja dIvA che, je joIne TApunI uttare AvelA A chIcharA ane khaDakALa kinArAvALA bhAganI jANa jahAjavALAne thaI zake. AsapAsa mAIleAnA mAIlA sudhI bIje kayAMya jhUMpaDuM sarakhuM nathI ke jyAM koI jAtano dIvA ke prakAza hoya. A dIvo koI olavI nAkhe, to jahAja pavananA ane vaheNanA jore A tarapha ja dhasyuM Ave, ane thoDI ja vAramAM tenA bhUkA beAlI jAya. dIvAdAMDI na heAvAthI mAtra A dIvAne AdhAre ja jahAjavALAo A taraphanA khaDakothI dUra dariyA tarapha rahe che. sTiphana kSitija-rekhA upara meTA ne meTA thatA jatA e DAghA tarapha joI ja rahyo. tenA manamAM avaLA vicAro UbharAtA cAlyA. huM ja A dIvo toDI nAkhuM, to e jahAja jarUra A taraphanA khaDako upara aphaLAIne nAza pAme ! sTiphane peAtAnI hoDIne tarata paoNinTa oNpha Ayara tarapha lIdhI, ane be miniTamAM to teNe thAMbhalA upara laTakatA pelA phAnasane toDI ja pADayuM. phAnasa tUTIne pANImAM paDayuM ane badhe aMdhAruM-aMdhAruM thaI gayuM. e jahAjamAM sTiphanane zeAdhIne mArI nAkhavAnI pratijJA laIne nIkaLelA teno rAzelathI thayelA putra jaeNsana paNa hato. sTiphane to e jahAja tUTI jAya pachI temAMno hAtha lAge teTalA mAlasAmAna lUMTI levA ja phAnasa toDI pADayuM hatuM. kinArAthI dUra haMkArI gayA. paNa daramyAna eTale saDha chADavA te UbhA thayA. te ja vakhate tenA kheALAmAMthI kazuMka nIce paDayuM. teno avAja sAMbhaLI sTiphana have hoDIne pavana vadhavA lAgyA hatA, Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna sTiphane nIce namI tene hAthamAM laIne joyuM, to mAikela sana-lokase tene pAchI ApelI paisAnI thelI hatI. tarata ja koIe tenA mAthAmAM phaTako mAryo hoya tema te dhaba laIne pAcho nIce besI paDyo. te ja vakhate mojAM upara caDIne dUrathI Avato mAIkela sana-laoNkasano avAja tene saMbhaLAya : "tame have e raste pharI paisA bhegA karavA prayatna nahi karo. tamAruM vacana yAda rAkhajo bApu, tamArI bAkI rahelI jiMdagI huM kharIdI lauM chuM." sTiphananuM hRdaya dhabakatuM baMdha paDI javA lAgyuM. teNe pelA pustA tarapha najara karI, to tyAM have dIvo na hato. teNe pelA jahAja tarapha najara karI, to te have A tarapha ja AvatuM hatuM. eka-be-traNa miniTa ema ja pasAra thaI gaI; daramyAna e jahAja najIka ja AvatuM jatuM hatuM. e jahAja upara jIvatA mANaso haze, ane teo temanA mota tarapha ja ajANamAM dhasI rahyA che temane patnIo haze jeo temane cAhatI haze; ane chokarAM haze, je temane DhIMcaNe caDIne ramavA Atura haze. paNa pote phAnasa toDI pADyuM, te pahelAM teoe ene joI lIdhuM hoya to kevuM sAruM! paNa arere ! jahAja to A tarapha ja sIdhuM AvatuM jAya che; jarAya dUra phaMTAtuM nathI. temaNe e phAnasa nahIM ja joyuM hoya; kALaaMdhAra khaDakone kALaaMdhAra dariyo mAnIne teo sIdhA A tarapha AvyuM jAya che ! sTiphana akaLAI UThayo - gabharAI UThayo. teNe sIdhA e jahAja sAme dhasI jaI, e lokone cetavavA javAno vicAra karyo. teNe hoDI jaladI jaladI e jahAja tarapha lIdhI. paNa A zuM? te jahAjathI thoDe dUra rahyo eTalAmAM te uttara taraphanA pravAhamAM ghasaDAvA lAgyo. teNe khUba prayatna karyo paNa te jahAja pAse jaI na zakyo. pachI teNe bUmo pADavA mAMDI, paNa pavana tenA avAjane judI dizA tarapha ja ghasaDI javA lAgyo. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jasananuM Agamana have jANe tene bhUta vaLagyuM hoya tema te gAMDo banI gayo. teNe vAraMvAra e jahAja tarapha pahoMcavA prayatna karI karIne bUmo pADavA mAMDI. paNa jahAja uparanuM koI tenA avAjane sAMbhaLI zakyuM nahi ke tenI nAnI hoDIne aMdhArAmAM joI zakayuM nahi. jaisananuM Agamana ta jahAja paoNrila' ja hatuM ane ravikathI carabI, pIMchAM, kaoNDa- ane zArka, oIla vagere bharIne Dablina pAchuM pharatuM hatuM. isTaranA divase rajAvikathI te nIkaLyuM hatuM ane zukravAre vahAiTahevane lAMgarI, pachIne divase te maeNna-TApu pahoMcavA Airiza samudramAM dAkhala thayuM hatuM. raeNmsa baMdarathI dUra dANacorIno rama-dArU levA te thobhavAnuM hatuM. teno kaptAna ane madadanIza baMne aMgrejo hatA, paNa khalAsIo be sivAyanA badhA Airiza hatA. Airiza sivAyanA bemAM eka mena-TApuno rahevAsI mesa hato ane bIjo AisalaeNnDano ja vatanI hato. je maeNnkasa hato te to rIDha khalAsI hato; teNe vIsa varSa mAchImArIno dhaMdho karyo hato, ane bIjAM ghaNAM varSo dANacorIne. tyAra pachI te jahAja uparano kAyadesara khalAsI banyo hato. tenuM nAma DevI hatuM, ane sarakArI cokiyAta jahAjonI jhapaTamAM AvI jaI, gharaDI uMmara jelakhAnAmAM vitAvavI na paDe mATe DAhyo banyo hato. bIjo je AisalaeNnDavALo hato te vIsa varSane kadAvara bAMdhAno pahelavAna javAniyo hato. jahAjano eka Airiza khalAsI dariyA vacce adhavaca marI gayo, tenI jagAe te rekajAvikathI nokarIe caDayo Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna hato. te mUDha jevo ane gamagIna prakRtine heI, tenA sAthIdAro tenA upara khuza na hatA; ane tene vAraMvAra cIDavyA karatA. te potAnI sAthe kaeNnarI paMkhInuM eka pAMjaruM laIne ja Avyo hato - bIjo kazo sAmAna tenI pAse na hato. e kenarI paMkhI sAthe tene bahu mamatA hatI; ane tenI te barAbara saMbhALa rAkhato. koI koI vakhata budrA DevI sAthe te kaMI vAta karato - bAkInAo sAthe to kadI nahi. e jaisana hato - razela ane sTiphana orIne putra. briTiza TApuonI AsapAsa paoNinTa oNpha Ayara AgaLa AvelI khADI jevI dekhAbAja khADI bIjI koI nathI. kAraNake tyAM cAra-cAra joradAra pravAho bhegA thAya che ane Airiza samudranI e naLamAM ghamasANa macAve che. "paeNlaeNrila' jahAja vahAITa hevanathI UpaDayA bAda, uttara taraphanA pravAhamAM thaI have mena-TApu tarapha vaLyuM hatuM. aMdhAruM thavA AvatAM paoNinTa oNpha Ayara uparano jhAMkhA jevo dIva kaptAnanI najare paDyo. haMmeza hote te karatAM Aje tene e dIvo kaMIka jhAMkhe lAgyo. teNe DevIne bolAvIne pUchyuM, "pelo paoNinTa oNpha AyaravALo ja dIve che ne?" hA, hA, cokhkho dekhAya che, vaLI." teNe javAba Apyo. eTalI khAtarI karI laIne pachI kamAna nIce cAlyo gayo. DevI have sukAna saMbhALavA lAgyo. jesanane to dariyA bhaNI najara rAkhavAnuM kAma karavAnuM hatuM, eTale avAranavAra te enI sAthe AvIne vAto karavA lAgyo. te badhI tUTaka vAtono bhego sAra A pramANe che - * "A pelI tarapha ja tamAre maeNna TApu Avyo ne?" jesane pUchyuM. hA, dIkarA." Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesananuM Agamana tyAM tame bahu vakhata rahyA cho?" "tuM jabhyo hoIza te pahelAM trIsa varSa sudhI, kadAca." "te vakhate mArA dezane koI vatanI tamArA TApu upara hato kharo?" "eka ja hato, dIkarA, eka ja." kevoka hato?" "bhAre jaMgI mANasa, pUro sADA cha phUTa UMce, ane khAsso jorALo. bahu khATTo mANasa, paNa Ama bahu zAMta; khUba ja zAMta, dIkarA. "tenuM nAma zuM hatuM?" paoNla?- nA! piTara?- nA! huM cheka ja bhUlI gayo. paNa jUnA karAra'mAM enuM nAma Ave che kharuM." sTiphana?" "basa! e ja. paNa enuM pAchaLanuM nAma mane yAda nathI AvatuM." rI?" "barAbara, sTiphana erI! to tuM dIkarA ene oLakhe che nA re nA." tene kaMI sago bagaya nathI thatuM?" "nA, nA. paNa te haju jIve che?" hA, hA, te marI gayo che evI mane khabara haja maLI nathI, dakarA." "te kayAM rahe che?" "paoNrTa erina tarapha, sAmudradhunI najIka." Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna "DevI, ApaNe raeNse baMdare lAMgaravAnA, kharuM ne?" " jarUra; kAraNake aMdhArAmAM dArU khUba Avaze - gaeNlananA aDhAra pensa, ane ApaNAthI pivAya eTalo to maphata !" "ApaNe baMdarathI keTalAka dUra lAMgaravAnA? " eka be biTa nAkhIe eTalA dUra to kharA ja; ethI vadhu najIka kadI nathI jatA." eTaluM to kaMI na kahevAya, DevI" jesana vicAramAM paDI jaI, bolI UThyo. DevI tenA moM tarapha joI rahyo. dhUmasane je goTA jahAjanI AsapAsa dUra sudhI vIMTAyo hato, te have UMco thavA lAgyo ane pavana phUMkAvo zarU thayo. pANI UchaLIne tenI jhApaTo jahAja upara vAgavA lAgI. eTale tUtaka upara kAmagIrI bajAvanArA khalAsIo badhA ja palaLI gayA. teo have nIce bhaMDakamAM gayA tyAre TADhe ghUjatA hatA ane tamAku cAvatA hatA. dI haju saLagyo na hovAthI, TicAtA-aphaLAtA ane ekabIjA upara potAnAM jAkiTone chaMTakAratA teo ekabIjA sAthe belAbelI karatA hatA. eTalAmAM aMdhArAmAM ja acAnaka koI paMkhIne mITho avAja saMbhaLAyo. jesana nIce AvI bhIne kapaDe ja potAnA pathArInA khAnAmAM ADo paDayo hato; tenI pAse laTakAvelA pAMjarAmAMnA tenA kenarI paMkhIno e avAja hato. kenarInA avAjathI coMkI koIe cakamaka vaDe dIvo saLagAvyo; pachI badhA hUMpha mATe ToLe vaLI, cuMgIo saLagAvI phUkatA phUMkatA beThA. peluM kenarI haju gAyA karatuM hatuM. - eka jaNa bolI UThayo, "jarUra tophAna AvavAnuM thayuM che, ane tophAnano bhUta ja rAjI thato A paMkhIne mee gAya che." to to huM A paMkhInI Doka maraDI nAkhuM, eTale e bhUta paNa maraDAI jAya," ema bolato eka khalAsI Ubho thayo. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesananuM Agamana DevI tarata ja belI UDyo, "alyA eya, e paMkhI to pelA chokaraDAnuM paMkhI che." chokaraDe jahannamamAM jAya," ema belatAM bolatAM pelAe ThekaDo mArI pAMjarAnuM bAraNuM ughADI kenarInI DekI dabAvI dIdhI. - jesane tene ethI bUma pADI cetavavA prayatna karyo hato, paNa te e bAju pITha karIne sUtela hoI, tene vakhatasara rokI na zakyo. tarata jaeNsana kekaDo mAratokane pathArInA khAnAmAMthI kUdI paDayo. pelAnI garadana upara eka ja pheTa lagAvI tene sIdho pATaDA tarapha dhakelI dIdho. pachI potAnuM mAthuM tenA meM upara aphALI te trADI UThayo, "tAre have AvI banyuM." bacAvo, bacAvo !" pele karuNa avAje cIsa pADI UThayo; jesane tenA gaLA upara mukkInI bhIMsa dIdhI hatI. bIjAo khAsa utAvaLa karyA vinA tyAM AvyA ane temaNe baMnene chUTA pADaDyA. pelo baphaDato ane dhamakI Apato dUra cAlyo gayo; paNa eka chokaraDAne hAthe tenI thayelI vale joI sau pitAnuM hasavuM rokI zakyA nahi. DevI jesana pAse jaIne kahevA lAgyo, "ThIka karyuM, bhAI, huM badhdhAone kahe kahe karato hato ke, e chokaro zAMta che ane gupacupa besI rahe che, to pachI ene cheDayA na karaze; eka vakhata e ciDAze to pachI tamArI koInI khera nathI. vAha beTA, tuM jyAre pelAne Thokato hato tyAre mane sTiphana erInI yAda AvyA vinA na rahI - e baMdo barAbara tArA jevo ja hato." paNa te ja vakhate uparathI ekadama avAja Avyo, "badhdhA doDI Avo - jahAja khaDaka tarapha dhasI rahyuM che!" AO - 7 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna vAta ema banI hatI ke, jahAja upara badhA khalAsIo badalAyA, te ja vakhate sTiphana erIe phAnasa toDI pADayuM hatuM. eTale DevIe jyAre sukAnano kabajo cheDayo ane bIjA Airiza sukAnIe teno kabajo saMbhALyo, tyAre baMnemAMthI koInI najara dIvA tarapha na hatI. ane pachI sTiphana orI jyAre bUma pADI pADIne jahAjavALAone cetAvavA doDI Avyo, tyAre nIce kenarI paMkhIvALI dhamAla cAlatI hatI, eTale teno avAja koIe sAMbhaLyo nahi. dhummasa alabatta thoDuM UMcuM UDyuM hatuM, chatAM caMdra ke tArAonuM ajavALuM jarAya na hovAthI AkAza eTaluM badhuM aMdhAragheruM hatuM ke, pAse ja khaDakALa chIcharo dariyo ane jamIna che, enuM kazuM eMdhANa dariyA bhaNI najara rAkhanArane maLyuM nahi. pariNAme jahAja mojAM ane pavananA jore sIdhuM kinArA tarapha ghasaDAvA lAgyuM. thoDA samaya pachI sukAnIe eka nAnozo dIvo dUra joyo. teNe mAnI lIdhuM ke e paoNinTa oNpha Ayarano dIvo che. kharI rIte te raeNse baMdaranA dhakkA uparano dIvo hato. madharAta thavA AvI hatI. sukAnIne acAnaka be vadhu prakAzita dIvA dekhAyA. teNe mAnyuM ke rese baMdara AvyuM eTale teNe sukAna te tarapha vALyuM. paNa dariyA tarapha najara rAkhanAro mANasa acAnaka bolI UThyo, "badhdhA upara doDI Avo - jahAja khaDaka tarapha dhasI rahyuM che." - e avAja nIce bhaMDakamAM pahoMcatAM badhA upara doDI AvyA. badhAe joyuM ke, kALA aMdhArAmAM joradAra bharatI khaDakALa kinArA tarapha jahAjane dhakelI rahI hatI; ane khaDako sAthe pachaDAIne chinnabhinna thatAM mejA pAse ja dekhAtAM hatAM. katAne tarata laMgara nAkhavAno hukama Apyo. paraMtu ghaNuM moDuM thaI gayuM hatuM. laMgara haju to jamInane aDake te pahelAM jahAja remsanA akhAtanA chIcharA pANI taLenI khaDakALa kAMgarImAM phasAyuM, Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaisananuM Agamana ane dareka meje tene hathoDAnI peThe khaDakanA dhAradAra dAMtAomAM ThokI ThokIne ghusADavA lAgyuM. sukAnIe be dIvA joyA hatA temAMno eka to paoNrTI-vUlImAM AvelA sTiphana orInA gholakAno hato. mAIkela sana-laoNkasane vaLAvavA gayo tyAre sTiphana e dIvo saLagato mUkIne ja gayo hato - rAte pAchA pharatAM nizAna rahe te mATe ane bIjo dIvo traNa vaNakaronA jhUMpaDAno hato. teo tyAM cAlIsa cAlIsa varSathI rahetA hatA - strI, chokarAM ke bALaka vagara. temAMnA be bhAIo hatA, jeo sittera varSathI vadhu uMmaranA hatA; ane temanuM gharakAma karanArA sAthI juAna nevuM varSano hato. te pelA be bhAIonA bApano sAthI hato. DemI ane jenI baMne bhAIo jema jema gharaDA thatA cAlyA, tema tema temane sALa upara kAma karavA mATe chellAM pAMca varSathI dareka varSe eka eka mINabattI vadhAravI paDatI hatI. eTale chAparA uparathI laTakAvelI dIpadAnIomAM atyAre ATha mINabattIo saLagatI hatI. juAna kaMI kAma mATe jhuMpaDI bahAra jaIne pAcho Avyo tyAre bolyo, "paoNinTa oNpha Ayara uparano dIvo Aje paNa elavAI gayo che. eka mahinAmAM A trIjI vAra banyuM che. huM hoDa bakavA taiyAra chuM ke Aja rAte jarUra koI ne koI jahAja DUbavAnuM." thoDI vAra pachI te pharIthI bahAra gayo, tyAre kinArA taraphathI AvatI bUma jevuM saMbhaLAtAM te aMdara AvIne kahevA lAgyo, "A badhA cokiyAto ne amaladAro phegaTano pagAra khAya che. huM hoDa bakIne kahuM chuM ke, atyAre kinArA upara dANacorI cAlI rahI che." pelA be bhAIo juAnano baDabaDiyo svabhAva jANatA hatA eTale teo kazuM bolyA nahi. paNa trIjI vAra juAna bahAra gayo tyAre tene cokhuM saMbhaLAyuM ke, ghaNA loko AphatamAM sapaDAyA hoya ane madada mATe bUma pADatA hoya evo avAja kinArA taraphathI Avato hato. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 Atma-balidAna te bAraNuM ughADI pAcho Avyo tyAre DemI ane jemIe paNa sALa upara beThAM beThAM madada mATe pADavAmAM AvatI bUmono avAja sAMbhaLyo. teo tarata UThIne bahAra AvyA, ane pachI e vAtanI khAtarI thatAM, traNe buDhAo tarata leMgUmathake pherabradharsa bhAIone madada mokalavAnuM kahevA aMdhArAmAM athaDAtA kuTAtA doDayA. -mathake paNa badhAM UMghatAM hatAM. chatAM thoDIka ThokAThoka pachI badhAM jAgI UThayAM; pachI tarata AsapAsanA paDozIone paNa samAcAra pahoMcADavA ghaMTa jorathI vagADavAmAM Avyo. eNra, raoNsa ane sTIna e traNa pherabradhara-bhAIo kinAre pahelA pahoMcI gayA. te daramyAna "peverila'nA badhA khalAsIo sahIsalAmata vahANamAMthI prasarI paDI, pANImAM thaI, thatharatA thatharatA kinAre AvI pahoMcyA hatA. vahANane eTaluM badhuM nukasAna thayuM hatuM ke, tenI upara vadhu rokAvuM taddana jokhamabharyuM banI gayuM hatuM. thoDI vAramAM kinArA upara saMkhyAbaMdha loko madade AvI pahoMcyA. phebradhara-bhAIone gherathI jhIbA, tathA gharanAM badhAM nokaracAkara, kena veDa, baeNrI ko, celsa e-kIlI* vagere badhA ja. eNzara kaeNrabradhare bhInA thayelA ane TADhe pUjatA sau khalAsIone pitAne ghera laoNgU-mathake AvavA nimaMtraNa ApyuM. sau rAjI thatA tenI pAchaLa javA lAgyA. paNa eTalAmAM dariyA bhaNIthI koInI madada mATenI bUma AvatI saMbhaLAI. grIbAe ja pahela vArakI e bUma sAMbhaLI hatI. koI haju jahAja upara bAkI rahI gayuM lAge che, " grInA belI UThI. "nA, ame sau to ahIM chIe." kamAne kahyuM. * mAikela sana-laoNkasane mitra bhAra, je e rAte kena veDane tyAM sUI rahyo hato. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesananuM Agamana 101 chatAM pharIthI pelI dardabharI bUma saMbhaLAI; ane A vakhate to ghaNAoe e sAMbhaLI. "e bUma to paoNrTI-vUla taraphathI AvatI hoya ema lAge che." aizara pherabradhara bolI UThyo; ane teo sau kinAre kinAre paoNrTIvUla tarapha doDayA. tyAM gayA bAda temanI najare paDyuM ke, mAchalAM pakaDavAnI eka hoDIno Agalo bhAga be khaDakonA jaDabAmAM phasAI gayo hato ane pAchalo bhAga tophAne caDelA dariyAnA pANIthI UMce thaI vaNa-paloTelA ghoDAnI jema ThekaDA bharato hato. te heDI nAnA akhAtamAM pesavA gaI haze, paNa tophAna zarU thavAthI khaDakonA jaDabAmAM ghasaDAI gaI hatI. eka mANasa e hoDImAM lathaDiyAM khAte dUrathI dekhAto hato. te kUvAthaMbha toDI pADavA koziza karato hato, jethI hoDI khaDakanAM jaDabAMmAMthI nIkaLI jAya. paNa dareka mojuM hoDIne khaDakanI phATamAM vadhu ne vadhu ghusADatuM jatuM hatuM, ane dareka niSphaLa prayatna pelo mANasa phaphaDato phaphaDato madada mATe bUmo mArato hato. ' eka hoDI kinArA upara UMcI korI jagAmAM bAMdhelI hatI. sTIna ane tharTana e be pherabradhara-bhAIo tarata tene pANImAM dhakelI gayA. paNa mojAM eTalAM jorathI kinArA tarapha dhasatAM hatAM ke e haDI jarAya AgaLa vadhavAne badale kinArA upara ja pAchI aphaLAvA lAgI. badhAe bUma pADIne kahyuM, "kaMI nahi vaLe, bhAI; heDI atyAre dariyAmAM na nAkhazo." paNa grIbA have kaMIka vicitra jassAmAM AvI jaIne, "madada karo! madada karo !" evI bUmo pADavA lAgI. UMDe UMDe tene evo Dara pesI gayo hato ke, e mANasa kadAca tophAnamAM jahAja tUTI jatAM hoDIne Azare kinAre taNAI Avelo mAikela sana-laoNkasa ja haze. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 Atma-balidAna eTale te to have kinArA upara UbhelA mANaso tarapha doDatI pharatI kahevA lAgI, "e mANasa thoDI ja vAramAM marI jaze - koI ene bacAvavA nahi jAo?" paNa ToLAMmAMnI strIoe potapotAnA puruSone pakaDI rAkhyA; ane puru DekuM dhuNAvatA gaNagaNavA mAMDyA, "ene bacAvI zakAya tema ja nathI." "amAre paNa bairI-chokarAM che." " nakAmI jiMdagI jokhamamAM nAkhavAnI zI jarUra?" chatAM grIbA bUmo pADatI ja rahI, "madade doDo! koI to doDo! haju tene bacAvI zakAya tema che." ane tarata khalAsIomAMne ja eka juvAniyo AgaLa Avyo ane bolyo, "ATale najIka UbhA hoIe, ane ene maravA devAya?" "bhagavAna tamAruM bhaluM kare, haMmeza bhaluM kare!" jhIbA bolI UThI; ane bhAnabhUlI thaI jaIne tarata tene bheTI paDI. pachI to teNe tenA gAla upara cuMbana ja karI lIdhuM. e juvAniyo jesana hato. teNe eka doraDuM zodhI kADhI, teno eka cheDo pitAnI kamare bAMdhI lIdho ane bIjo cheDo "pakaDI rAkhajo" ema kahI tharsTana pherabradhara tarapha pheMkyo. bIjI ja kSaNe teNe tophAnI dariyAmAM jhaMpalAvyuM. pelo hoDI uparane mANasa tene Avate joI gayo tethI, ke bIjA koI kAraNe, bUmo pADate cUpa thaI gayo. "zAbAza! zAbAza!" grInA javAnone porasa caDAvatI bolavA lAgI. AmAM zAbAzI ApavA jevuM zuM che? A te naryuM gAMDapaNa che." DevI bolI UThyo. e juvAnaDA koNa che?" kakSAne pUchayuM. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaisananuM Agamana "pelo AIsa-kaoNnDane juvAniyo," DevIe javAba Apyo. pelo chokaraDo jesana ke?" "hA, hA, e ja; paNa diladAra juvAniyo che, kahevuM paDe." DevI gaNagaNyo. lakone zvAsa thaMbhI gayo. grIbAe te DarI jaIne AMkho upara paMjA ja DhAMkI dIdhA. jesana majabUta bAtho bharato ane pANI kApato hoDI sudhI pahoMcI gayo. thoDI ja miniTa bAda te pelA mANasane ghasaDato kinAre laI Avyo. e mANasa jesananA hAthamAM cheka ja behoza sthitimAM paDyo hato. tenA mAthAmAM UMDo ghA paDyo hato, ane temAMthI puSkaLa lohI nIkaLatuM hatuM. grIbAe AgaLa AvI tenA moM tarapha najara karI lIdhI ane pachI nirAMtano zvAsa mUkyo - te mAikela sana-laoNkasa na hato ! jesana pelAne jamIna upara mUkIne bolyo, "bicAro khatama thaI gayo lAge che." e koNa che, koNa che?" keTalAya avAjo AvyA. "phAnasa lAvo to khabara paDe." jesana bolyo. ja budrA orInA gholakAmAM dIvo saLagato dekhAya che. ApaNe Ane tyAM ja laI cAlo. e najIkamAM najIkanI jagA che." te tarata ja khabhA upara pelA behoza mANasane UMcakI sTiphana orInA gholakA tarapha laI cAlyA. keTalo badho vajanadAra che?" dharmavIra* kena veDa bolI UThyo; "koI AgaLa jaIne bAraNuM ughADAvo." bhArau celsa e-kIlI AgaLa doDavo. * mULa "meDisTa." jona leslIe (170-91) sthApele saMpradAya. e loke dharmAcAranI bAbatamAM bahu custa hoya che. - saMpA Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 Atma-balidAna bIjo eka jaNa gaNagaNo, "sTiphana Aja rAte kyAM gayo che? nahi to te madade doDI AvyA vinA na rahe." * "AkhuM aThavADiyuM te ahIM ja hato," nerI kro belI UThayo. celsa e-kIlI have sTiphanane gholake jaI bAraNuM ThapaThapAvavA lAgyo hato tathA tenuM nAma daI tene bUmo pADato hato. "sTiphana ! sTiphana ! sTiphana rI!" aMdarathI kazo javAba na maLyo. pelAe vadhu moTethI bUma pADI. sTiphana, bAraNuM ughADa! eka mANasa maravA paDyo che." paNa aMdarathI kazI hilacAla na saMbhaLAI. koIe kahyuM, "e UMghI gayo haze." kena vaDe kahyuM, "e kadAca aMdara nahi hoya; bAraNuM dhakko mArIne ughADI nAkhe." eka ja dhakko basa thayo. bAraNuM mAtra dorIthI ja bAMdhI rAkheluM hatuM. loko pelAne UMcakI aMdara peThA. bArImAM saLagatA dIvAnuM ajavALuM pelA behoza mANasanA moM upara paDatAM ja teo bolI UDyA, "bhalA bhagavAna, A to sTiphana erI pote ja che." Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 sTiphananA aMta 1 nedhAnA jAna bacI gayA; mAtra Airiza jahAja paeNvaeNrila ane sTiphananuM hADakuM - e be ja khaDakomAM nAza pAmyAM. pherabradhara-bhAIonA nimaMtraNathI paeNoNrilanA khalAsI oNDyUmathake bhUkhyA, bhInA ane thatharatA jaI paheoMcyA. temane mATe tarata te| garamAgarama pINAnI vyavasthA karavAmAM AvI; pachI gharamAMthI maLyAM teTalAM puruSanAM kapaDAM khalAsIone badalavA ApavAmAM AvyAM, ane khUTayAM teTalAM nokaraDIee pAtAnAM kapaDAM peAtAnI TrakomAMthI kADhI ApyAM. tyAra pachI tarata bane teTaluM vALunuM taiyAra thatAM saune bhejana karavA besADavAmAM AvyA. DaeNvIne bhAga strInA jalbhA ane kabajo AvyAM hatAM, eTale tenA dekhAva thoDI vAra to ThaThThA-majAkanA viSaya banI rahyo. khalAsIo dariyA upara game tevI muzkelI veThatA hoya, paNa jamIna upara Ave tyAre kadI gamagIna rahetA nathI. A badhA vakhata daramyAna misisa phaeNrabradhara potAnA kamarAmAM sUI ja rahI hatI. daramyAna grIbA jaeNsanane khabhe TakorA mArI tene aMdaranA kamarAmAM bolAvI gaI, ane tene mATe juduM sAruM sAruM khAvAnuM laI AvI. te badhuM gharamAM meAjUda heAvA chatAM badhAne pUruM paDI zake tema na hovAthI, bahAra laI javAmAM AvyuM na hatuM. paNa jasane ekalA 105 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 Atma-balidAna ekalA kazuM vizeSa khAvAnI nA pADI; paNa grIbAne rAjI karavA mATe te eka IMDuM koTalA sAthe AkhuM ne AkhuM cAvI gayo. grIbAe te joI jarA kamakamAM AvyAno dekhAva karyo, paNa pachI raNakatuM hAsya hasIne te belI UThI, "tamane dariyAkinAre pahelavahelA joyA tyArathI ja huM samajI gaI hatI ke tame kharekhara jaMgalI mANasa che; ane have to mane tamArI bIka lAgavA mAMDI che!" baMne jaNa have sAthe hasI paDyAM, grIbA marmALI rIte, ane jesana jarA zaramiMdo banIne. grIbAe have camakatI AMkho sAthe tene kahyuM, "tame huM oLakhuM chuM evA eka jaNa jevA ja barAbara cho." jesane pUchyuM, "e koNa che?" grIbAe jarA sAvacetIpUrvaka tathA lajjApUrvaka maMda hasIne javAba Apyo, "Aje rAte ja e A TApu choDIne cAlyA gayA che." baMne jaNa have rasoDAmAM badhA jamavA beThA hatA tyAM pahoMcI gayAM. e bene sAthe dAkhala thatAM joI, khalAsIo emanI majAka karavA tarapha vaLyA. buDhDho DevI bolI UThayo, "dIkarA, Aje tane kinArA upara je cuMbana vaNamAgyuM maLyuM che, evuM bhAgye koI khArA-khalUTa khalAsIDAne maLyuM haze." grIbA tarata zaramAI jaIne potAnI zarama chupAvavA jaladI kamarAmAMthI bahAnuM kADhIne bahAra cAlI gaI. jaeNsana mAM nIcuM karI pitAnI beThake besI rahyo. keTalAMya varSo pUrve cAra naukAsainyanAM mANasee pIcho karyo hato tyAre bhAgI Avelo sTiphana te ja jagAe beTho hato. DevIe have potAnI mazkarI vadhAre paDatI coTI gaI ema mAnI vAraNuM vALatAM kahyuM, "beTA jesana, maeNna-TApu upara paga mUkatAM sAsara Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sTiphanane aMta ta teM A TApunA eka vatanInI jiMdagI bacAvI che, eTale A TApuvAsIo taraphathI tAro jeTalo hArdika satkAra thAya eTale che." eNzara phebradhare tarata jesananA mAnamAM eka pyAlo pIvAne saune Agraha karyo. - grIbA have potAnI zarama barAbara dabAvI, svastha thaIne rasoDAmAM pharI pAchI AvI te vakhate A badhAnA hasavA-bolavAnA avAjathI jAgI UThelI misisa pherabradhara paNa A badhA zorabakoranuM kAraNa jANavA tyAM AvI pahoMcI. paNa te ja vakhate buDho celsa e-kIlI bahArathI phike moMe umarA AgaLa doDato AvIne bolyo, "pelo mANasa maravAnI taiyArImAM che. te pahelAM te potAne bacAvI lAvanAra juvAnane maLavA mAge che. te juvAna mArI sAthe cAlyo Ave." jesana tarata khaDo thaI gayo. grIbA paNa sAthe ja javA zAla vIMTIne nIkaLI. celsa te utAvaLo AgaLa jato hato. sane grIbAne pUchayuM, maraNa-pathArIe paDelA e mANasane tame oLakho cho? te koNa che?" "nA," grIbAe kahyuM, paNa celsanI pAse doDI jaI teNe kaMI pUchaparacha karI lIdhI ane pachI jesana pAse AvIne kahyuM, "e bicArAne ahIM koI kazI gaNatarImAM levA jevo gaNatuM nathI." "paNa e che koNa?" jesane pUchayuM. "dANacora che, ane tethIya vadhu kharAba kadAca haze. tenI patnI ghaNAM varasothI marI gaI che, ane tyArathI te sauthI tejAyelo ekalo rahe che. bIjA to ThIka, tenA putre paNa tene tajI dIdhela che. Aje rAte ja teno putra AisalenDa javA UpaDI gayo che." Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 Atma-balidAna - "AisalenDa javA?" "hA, tamAruM ja vatana che ne? bacapaNathI ja e chokaro enA bApa sAthe raheto na hato; mArA bApune tyAM ja Ucharyo hato. tamArA jevA eka jaNane huM oLakhuM chuM ema meM kahyuM hatuM te ene mATe ja kahyuM hatuM." enuM nAma zuM che?" jesane acAnaka aMdhArAmAM thobhIne kahyuM. chokarAnuM nAma? mAikela." "mAikala kevo?" "mAikela sana-lokasa." e javAba maLatAM jaeNsane nirAMtano zvAsa mUkyo -tenA nAmano pAchalo bhAga potAnA bApa sTiphana uparathI sTiphansana ke e kAMIka na hato. thoDI ja vAramAM teo paoNrTI-vUlanA gholakAmAM AvI pahoMcyAM. tyAM e agAu dharmavIra kena veDa ane tenI maMDaLI maraNapathArIe paDelA sTiphana mATe chevaTanI prArthanA karavA AvI pahoMcyAM hatAM. kena veDa sTiphanane setAnanA hAthamAMthI choDAvI potAnA hAthamAM levA prabhune prArthanA karato hato. jesana e prArthanA-maMDaLInI pAchaLa Ubho rahI pathArImAM ADA paDelA sTiphananA paDachaMda zarIra tarapha joI rahyo. grIbAe vadhu pAse jaI, sTiphananA mAthA nIce potAnA komaLa hAthane ozikA tarIke mUkI, bIjA hAthano paMjo tenI bhamaro upara pheravavA mAMDayo, tathA avAranavAra nerI konA pyAlAmAMnI brAnDI vaDe tenA hoTha palALavA mAMDayA. 1. dIkarAnA nAma uparathI bApanuM nAma khabara paDe ane bApanA nAma uparathI dIkarAnuM - evI rIte nAma pADavAno keTaleka ThekANe rivAja che. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tiphinane aMta sTiphanane atyAre sanepAta thaI Avyo hoI, te lavarIe caDayo hato ane pachADa khAte hate. grIbAnI sAravArathI te jarA zAMta paDyo ane thoDA vakhata bAda teNe dhImethI AMkha ughADI tathA hoTha phADayA. te kaMI bolavA mAgatA hatA, paNa te kaMI bole te pahelAM kena vaDe tene prabhunI prArthanA moMethI belAvavA koziza karavA mAMDI. sTiphana bhAnamAM Avyo, temAM kena veDane setAnano parAjaya thayo vAgyo, ane have jaladI te prabhunuM zaraNuM laIne potAnA AtmAno uddhAra sAdhe, e tene jarUrI lAgatuM hatuM. kena veDanI maMDaLInI jorazorathI cAlelI bumarANa jarA zAMta thaI eTale sTiphane dhImethI pUchayuM, "pelo Avyo?" grIbAe dhImethI tenA kAnamAM kahyuM, "e A rahyA," ane jesanane pAse AvavA nizAnI karI. jesana jora karI sTiphananI pathArI pAse pahoMcyo. sTiphana orI gaNagaNyo, "amane baMne ekalA vAta karavA do." grIbA e sAMbhaLI tyAMthI UThavA gaI, tyAre sTiphane tene dhImA avAje kahyuM, "tamAre javAnI jarUra nathI." paNa kena veDa ane tenI maMDaLI te, sTiphana A duniyAnA bIjA vicAromAM mana parove tene badale paramAtmAnuM AkharI pAraNuM laI le, evo ja Agraha karavA mAMDayAM. sTiphana bicAro gaNagaNyo, "mane prArthanA karatAM nathI AvaDatuM." tyAre kena veDa bolI UThyo, "tAre badale ame prArthanA karyA karIzuM, paNa tAre tAruM dhyAna bIjI laukika bAbatamAM have na javA devuM." sTiphane kahyuM, "have bahu moDuM thaI gayuM che; AkhI jiMdagI nakarAM pApakarma karyA bAda --" nA, nA, chevaTanI ghaDIe ApaNe bhagavAnanuM zaraNuM laIe, te te jarUra ApaNo uddhAra kare. mATe A AkharI ghaDI e ja Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 Atma-balidAna bhagavAnane yAda karavAnI kharI ghaDI che," kena veDa jussApUrvaka bolI UDyo. sTiphana jarA akaLAIne bolyo, "paNa mAre mArA pApa mApha nathI karAvavAM; mane te badala je sajA thaze te veThavA huM taiyAra chuM. tame badhA dayA karI mane kSaNa vAra A bhAI sAthe ekalo mUko." nA, nA, AkhI jiMdagI pApane mArge cAlanArA tane ame A AkharI ghaDIe jarAya vIlo mUkavAnA nathI." kena veDa dharmajhanUnathI bolI UThyo. are, tame lokomAM dayA jevuMya kaMI hoya che ke nahi?" sTiphana karagarI UThayo. tarata ja grIbA makkama pagale UThI, ane badhAne teNe eka pachI eka jhUMpaDI bahAra kADhayA. pelA badhA bUma pADatA ane virodha karatA tyAMthI mahAparANe vidAya thayA. sTiphane have pathArImAM jarA UMcA thaI potAno koTa maMgAvaDAvyo. cUlA AgaLa sUkavavA tene pahoLo karyo hato, tyAMthI jesana te koTa upADI lAvyo. sTiphane te keTanA chAtI AgaLanA aMdaranA khissAmAM hAtha nAkhI, temAMthI kazuM kADhavA tene sUcavyuM. jesane temAMthI paisAnI bharelI eka thelI kheMcI kADhI. "e tArI che," sTiphana orI bolyo. mArI?" jesana bolI UThyo. "mArA dIkarA mATe meM e paisA saMgharyA hatA, have te tArI che, beTA. eTalA paisA bhegA karatAM mane cauda varSa vItyAM hatAM. koI ajANyA mATe e badhuM bheguM karuM chuM, ema huM jANato na hato; paNa Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ riTaphanane aMta 111 e thelI have tArI ja che - kAraNake mArI jAna bacAvIne tuM e kamAyo che." sTiphana bhAgItUTI aMgrejImAM belyo. nA, nA, huM kazuM kamAyo nathI. meM je kaMI karyuM te paisA mATe karyuM na hatuM." jesana makkamatAthI bolyo. "paNa beTA, emAM base pAuMDa che." "bhale rahyA." "to tArI pAse e karatAM ghaNA paisA che?" sTiphane pUchayuM. "mArI pAse to kazuM ja nathI." badhuM jahAja sAthe DUbI gayuM?" "hA - nA - eTale ke, mArI pAse kazuM hatuM ja nahi." "to te bhagavAnane khAtara A paisA laI le; ane tArI marajImAM Ave tema e paisA vAparaje. jo tuM nahi le, to mAruM maraNa bagaDaze - mArI akaLAmaNano pAra nahi rahe." " huM e paisA atyAre rAkhI laIza, paNa tamAro dIkaro mane maLaze tyAre tene ApI daIza. tamArA dIkarAnuM nAma mAikela sanalaoNkasa che ane te AisalaeNnDa javA UpaDayo che, kharuM ne? huM Aisa-laeNnDano ja vatanI chuM, ane koIka divasa huM jarUra tyAM tene bhego thaIza." sTiphana have gaLagaLo thaIne bolI UThayo, "beTA, tArA jevo dIkaro pAmIne tArA bApa kevuM abhimAna dharAvatA haze! tArA bApanuM nAma zuM che?" "mAre bApa nathI; meM kadI emane joyA nathI." eTale ke, tuM nAno hato tyAre te marI gayA hatA?" "nA." to tuM jamyo te pahelAM marI gayA hatA?" nA. " Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 Atma-balidAna te zuM te jIvatA che?" mane khabara che te pramANe jIvatA che." sTiphana tarata koNIne Teke pharI UMco thaI bolI UThayo, "tArA bApe tArI mAne tajI dIdhI che?" ema ja kahevuM joIe." "e keka halakaTa badamAza mANasa haze? paNa huM kaye e ene doSa daI zakuM? paNa beTA, tArI mA jIve che?" "nA." to tArA bApu kyAM che?" "emanuM nAma na deze." te tAruM nAma zuM che, beTA?" "je sana." e nAma sAMbhaLI sTiphanane kaMIka nirAMta thaI. pachI te gaNagaNya, tArA jevA parAkramI bhalA putrane pAmIne paNa apanAvI na zakayo e bApane kevo abhAgiyo gaNavo joIe?" paNa have sTiphananI AkharI ghaDI AvI pahoMcI hatI. teno zvAsa TUMkAto jato hato. chatAM teNe mahAparANe kahyuM, "beTA?" kaho, zuM che?" jesane pUchyuM. "meM tAro bhAre moTo aparAdha karyo che." tame vaLI mAro che aparAdha kyAre karyo hoya? ApaNe dariyAkinAre thoDI vAra pahelAM to bhegA thayA." jesane navAI pAmI pUchyuM. "beTA, Aje rAte ja meM tAre aparAdha karyo che." "kevI rIte?" Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sTiphanane aMta 113 "e vAta javA de; have enuM kazuM thaI zake tema nathI. paNa mane have tAro bApa banavA de. mArI AkharI ghaDI che; tuM mAro dIkaro. banyo hoIza to mArI thoDIghaNI A je bacata che, teno nuM vArasadAra thaI zakIza." "paNa e milakata tamArA kharA putranI gaNAya." "e ene kadI hAtha nahi lagADe." zAthI?" mane e savAla na pUchIza. mane marato bacAvyA pachI chevaTanI ghaDIe tuM mane Ama ribAvyA ja karaze?" "nA, nA, mAro irAdo tamane dUbhavavAno na hato. bhale huM e paisA rAkhIza, basa?" "bhagavAnanI dayA." DI kSaNa sTiphana cUpa rahyo. grIlA avAranavAra pAse AvyA karIne sTiphananuM du:kha haLavuM thAya evA upAyo karyA karatI hatI. acAnaka sTiphana bolI UThayo, "beTA, tuM ema mAne che ke, kadIka tuM mArA putrane bhego thaIza?" "bhego thaIza ja vaLI; huM je kAma karavA ahIM Avyo che, te pUruM thatAM huM mAre vatana pAcho javAno che. amAro deza moTo che, paNa tyAM vastI bahu thoDI che; eTale tyAM koI mANasa zodhavAthI na maLe evuM na bane. tyAM te kaI tarapha gayo che?" e te mane khabara nathI; te paNa koIne zodhavA gayo che. paNa te bahu bhalo ane sAro chokaro che, huM eTaluM tane khAtarIpUrvaka kahI zakuM chuM. ane koI bApanI Akhara ghaDI AvI hoya tyAre potAnA putranI bAbatamAM tene eTalI khAtarI hovI, e keTalI badhI nirAMtanI vastu che, beTA ! te paNa tenA bApane bahu cAhe che - eTale ke te bahu A0 - 3 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 Atma-balidAna nAno hato tyAre mane khUba cAhato hato. tene mA na hatI, eTale meM ja tene bacapaNamAM ucheryo hato. ane bacapaNamAM te mane jarUra cAhato hato; joke, atyAre te mAruM nAma dhAraNa karato nathI - kadAca tema karavA icchato nathI." ' jesane e vAkyano artha samajavA sTiphana orI sAmuM joyuM ane pachI grI sAmuM joyuM. sTiphananI najare e na paDayuM. tenI AMkhe jhAMkhapa AvI gaI hatI, ane teno avAja paNa ghUMTAto hato. teNe AgaLa calAvyuM, "huM tene sana-laoNsa kahe, kAraNa tenA vALa kharekhara evA ja hatA. te mAre khabhe ja beThelo raheto. ame be ja te vakhate bhegA ramyA karatA; kAraNa ke, ame baMnene bIjuM koI sobatI na hatuM. mArI AkhI duniyA enAmAM ja samAI rahI hatI. paNa e to ghaNA divasa pahelAMnI vAta che. beTA sana-lokasa, mArA nAnakA sana-laoNsa - sTiphana thoDuM hasyo; paNa thoDI vAramAM te pAcho lavarIe caDI gayo. tenI AMkha ughADI hatI paNa te kazuM joto na hato. paNa acAnaka tenA caherA upara AnaMdanI AbhA chavAI rahI. jANe te tenA nAnA chokarA sAthe ramato hato, ane te je kaMI kAluM kAluM bolato hato, te hasatAM hasatAM sAMbhaLato hate. vacce vacce te jANe tene kazuM gAIne tene chAno rAkhato hoya ke suvADato hoya ema tenA hAthanI ane caherAnI ceSTA thaI jatI. acAnaka teNe pitAnA baMne hAtha chAtIe dabAvyA, jANe potAnA nAnA lADakAne chevaTano chAtIe dabAvyo! grIbA te ADo hAtha rAkhI rahyA ja karatI hatI. jesana khullaMkhullA to raDI na paDyo, paNa te gaLagaLe thaI jaI eTaluM te be ja "je potAnA dIkarAne ATalo badho cAhe che ene cheka ja kharAba mANasa na kahI zakAya." have sTiphanano sanepAta vadhatuM cAlyuM. thoDI vAra bAda tenI Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sTiphanane aMta najara samakSanuM citra jANe badalAI gayuM ane tenA caherA upara bhaya ane AjIjIno bhAva chavAI gayo. jasane daramyAna grIbAne pUchayuM, "paoNrTa eNrina keTaluMka dUra che?" "trIseka mAIla," grIbA tenA aNadhAryA savAlathI coMkIne , belI, "A mANasa pahelAM tyAM ja raheto hato." "A mANasa paoNrTa eNrina raheto hato?" "hA, tenI patnI marI gaI tyArathI. tyAra pahelAM te, tenI patnI, ane mAikela sana-laoNsa ahIM rahetAM hatAM. tenI patnInuM bahu karuNa mRtyu thayuM hatuM." "kevI rIte ?" "tenA patinA koI duzmane tenI hatyA karI hatI. te mANasa te nAsI gayo, paNa potAnuM nAma pAchaLa bhIMta upara lakhato gayo hato -oNTrikasana." "paeNTrikasana ?" "hA, e vAtane cauda varSa vItI gayAM; tyArathI mAMDIne A mANasa paoNrTa eNrina mukAme ja rahetA hatA. tamAre tyAM javuM che?" "hA, mAro IrAdo to che ja." " tyAM zuM kAma che?" grIbAe jarA coMkIne pUchayuM. "koIne zodhavAno che." e "koI' koNa che?" "mArA bApa." paNa tamAruM mAne che temaNe du:kha dIdhuM hoya, te pachI temane zodhavA javAnI zI jarUra ?" "mArI mAnuM vera levA." tame beTA mATe ahIM AvyA cho, zuM?" Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna hA, Aje jo amAruM jahAja, kinAre aphaLAIne tUTI na gayuM hota, te huM dariyAmAM bhUsako mArI, tarate tarata A kinAre AvavAne hato." navAInI vAta che; A mANasa paNa jyAre A TApumAM ogaNIsa varSa pahelAM AvyuM hatuM, tyAre e rIte vahANamAMthI kUdI paDIne ja Avyo hato." "hA, barAbara ogaNIsa varSa agAu!" jesana jANe UMghamAM belato hoya tema gaNagaNyo. grIbA tenA tarapha joI bhayathI dhrUjavA lAgI. - thoDI ja kSaNamAM jesanane cahero jaMgalI jAnavarane hoya tevo jhanUnI banI gayo hato. sTiphanane saMpAta paNa vadhato cAlyo. have tenA moMethI bhAgItUTI aMgrejInA zabdo nIkaLavAne badale acAnaka bIjI ja bhASAnA zabdo nIkaLyA. jhIbA e bhASA na samajI zakI, paNa jesana samajI gayo, ane bolI UThyo, "I-I-ssa, A mANasa AisalaeNnDano che!" to tame e vAta atyAra sudhI jANatA na hatA?" grIbAe tarata pUchyuM. "enuM nAma zuM che?" jaisane javAba ApavAne badale sAmuM pUchyuM. tame atyAra sudhI enuM nAma sAMbhaLyuM nathI?" grIbAe vadhu kaMpI UThIne javAba na Apyo, ane sAme prazna karyo. enuM nAma zuM che?" jesane potAne Agraha cAlu rAkhyo. grIbA tarata ja bUma pADI UThI, "o bhagavAna!" ane tarata lathaDiyuM khAIne eka-be DagalAM pAchI haTI gaI. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sTiphanane aMta 117 paNa eTalAmAM sTIna ane tharTana e be pherabradhara bhAIo tathA DevI e traNa jaNa tyAM AvI pahoMcyA. teo grIbAne levA AvyA hatA. "cAla, jhIbA," tharsTana bole. "nA, nA, huM ahIM ja rahIza." grIbAe kahyuM. paNa mA akaLAyAM che ane gusse thayAM che; tArA jevI nAnakIe maraNapathArIvALI jagAe rahevuM na joIe, ema te kahe che." paNa A maraNapathArIe paDelA mANasa pAse huM chuM ja; pachI tamAre zekAvAnI zI jarUra che?" jesane paNa grIbAne javAno Agraha karyo. grIbA tenA mAM sAmuM joI, tenA manano vicAra pAmI gaI hoya tema bolI, "nA, nA, mAre badale koI ahIM rahe, to ja huM ahIMthI khasIza." DevI tarata ja bolI UThayo, "jesana kharuM kahe che; teNe ja e mANasane marato bacAvyo che, ane te ekalo ja bhale tenI sAravAramAM rahe." "nA, nA," jhIbA vicitra jaka karatI bolI UThI. paNa juone, have A mANasa ekAda ghaDIne ja mahemAna che; ghaNA paNa ahIM rahIe to paNa tene kazI madada thaI zake tema nathI." DevIe bhArapUrvaka jaNAvyuM ane pachI sahAnubhUtipUrvaka pelAnI sAmuM joIne bolyo, "bApaDo orI! bicAro sTiphana ! chevaTe te cAlyo !" jesana e nAma sAMbhaLI sAbado thaI gayo - tene khAtarI thaI gaI ke, pote jene zodhavA Avyo che te ja A mANasa che! pelAo grIbAne baLapUrvaka ja kheMcI gayA. jesana eklo ja have sTiphana orInI samakSa Ubho rahyo. jene zodhavA mATe pote dariyo kheDIne Avyo hato, te A rIte tenA paga AgaLa ja tenA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna ekalAnA hAthamAM AvI paDyo hato. jesanane khAtarI thaI gaI ke, bhagavAne ja tene hAthe sajA pAmavA ane tenA hAthamAM Ama soMpI dIdho che! A duSTa maratI vakhateya bIjIthI thayelA putrane yAda karyA kare che. e putre tenuM potAnuM (jesananuM) sthAna paDAvI lIdhuM hatuM; ane e putranI mAe tenI potAnI mA (rAzela)nuM. sTiphana have bhAre lavarI karavA lAgI gayo hato. tene kazuM ja bhAna rahyuM na hatuM. je sane nakkI karyuM ke, e mANasa jyAre jarA bhAnamAM Ave tyAre potAnI mA rAzelanuM nAma tene saMbhaLAvIne tenuM vera levuM. atyAre behoza avasthAmAM tene mArI nAkhavAthI mAnuM kazuM vera nahIM laI zakAya. paNa A sanepAta zAMta paDaze kharo? kadAca emAM ne emAM ja te khatama thaI gayo to? enA karatAM e jIvato che te ja vakhate tene mArI nAkhIe to sAruM nahi? jesane tarata baMne hAthe ozikuM pakaDIne upADyuM. paNa pAcho tene vicAra Avyo - bhagavAne jo A mANasane sajA karavA mATe pitAnI pAse lAvIne mUkyo che, to bhagavAna chevaTe tene jarUra bhAnamAM lAvaze. te vakhate pote mAnA nAmathI ane potAnuM sAcuM oLakhANa ApIne tene mArI nAkhaze! e badamAza mANasane te vakhate je trAsa thAya, te ja potAnI mAne e mANase jIvanabhara ApelA trAsanA yatkiMcit badalArUpa thaze. jesana AvA vicAramAM aTavAto Ubho hato tevAmAM acAnaka sTiphana lavarI karato bUma pADI UThyo, "rAzela! rAzela! rAzela!" 'tenA bola jANe te karagarato hoya tevA bhAvamAM nIkaLyA hatA, ane tyAra bAda je thoDAghaNA tUTaka zabdo AisalaeNnDanI bhASAmAM jesanane samajAyA, te karuNAjanaka vinaMtinA tathA kSamAyAcanAnA hatA : rAzela! rAzela! ... dayA .... kSamA ... mane pApIne .... rAzela! rAzela! ... devI!" Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sTikanane Ata 119 jesanano gusse ane kaDavAza tarata pavananA jhapATAnI peThe UDI gayAM. "A mANasa pastAvo kare che, pote karelA pApanI kSamA mAge che. to huM atyAra sudhI je mAnato hato ke, mArI mA pratye A mANase AcarelA mahA-aparAdhane badalo levA bhagavAne tene mArA hAthamAM soMpyo che, te zuM khoTuM hatuM? mArA potAnA aMtaranI draSa ane veranI bhAvanAthI prerAIne ja huM A kAma karavA doDI Avyo chuM?" sTiphanano aMta najIka AvI rahyo hato. teno sanepAta have dhIme dhIme dUra thaI gayo. te have eka bALaka jevo zAMta banI gayo, ane teNe dhImethI AMkha ughADI. pote lavarIe caDI gayo hato tenuM bhAna tene AvyuM hoya tema jesana sAmuM joI teNe kaMIka chobhIlA banIne kahyuM, "meM jANe tene joI - mArI bhalI juvAna patnIne sto. keTalAMya varSothI meM tene gumAvI hatI, tathA tene bhAre aparAdha karyo hato." jesananuM gaLuM bharAI AvyuM. te thothavAte avAje bolyo, "zAMta sUI rahe ane ArAma karo." paNa sTiphana orI jANe svAbhAvika rIte bolato hoya tema belyo, "huM kevo mUrakha chuM? tuM e kazuM kyAM jANe che? - mArI javAna patnI, meM tene kevI ribAvI hatI, e badhuM tane kahevAno zo artha?" jesane pharIthI kahyuM, "zAMta suI raho; jarA ArAma karo." "paNa tenI sAthe bIjuM kaIka paNa hatuM - tene dIkaro ja vaLI. paNa teno kema? mAre paNa! meM tene tajI dIdhI tyAre tene bALaka janmavAnuM hatuM. paNa tenI sAthe je chokaro hato tenuM moM tArA jevuM ja dekhAtuM hatuM. meM pharI bArIkAIthI najara karIne joyuM topaNa mane dariyAmAMthI bacAvI lAvanAra juvAnaDAnuM moM ja mane dekhAyuM. mane barAbara yAda che ke, rAzela sAthe tuM ja Ubho hato - te ghaDIe meM ema ja mAnuM hatuM ke tuM ja mAro dIkaro che." Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma alidAna jaeNsanathI have vadhu thebhI na zakAyuM. te tarata ja sTiphananI pathArI najIka ghUMTaNiye paDayo ane tenI chAtI upara peAtAnuM mAthuM nAkhI daIne bolyA, "bApu! huM tamAro chokaro ja chuM. "" 120 paNa javAbamAM sTiphana orI mAtra thoDuM hasyo ane zAMtithI bAlyA, "hA, hA, mane yAda Ave che; ApaNe chevaTanA e ja kaDadA karyo che. bhale, tuM mArA putra banaje ane mArI milakatane vArasadAra banaje. Izvara tAruM bhaluM kare. 22 eTaluM bAlI sTiphana orIe prANa tyAgI dIdhA. jaeNsana dhrUsake ne dhrUsake raDI paDayo maratA pahelAM te peAtAnA pitAne khAtarI karAvI na zakayo ke, rAzelanA je putrane te jhaMkhatA hatA, te kharekhara pote ja hato. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa khIjuM mAikela sana-loksa Page #147 -------------------------------------------------------------------------- Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udaya ane asta have ApaNA itihAsanAM cAra varSa ApaNe vaTAvI jaIe chIe. A cAra varSo daramyAna grIbA ane jesananA jIvanamAM moTI kaTokaTI AvIne UbhI rahI hatI. te rAte grIbAnA bhAIo sTiphana orIne tenI maraNa-pathArIe ekalA jesana sAthe choDIne grIbAne potAne ghera kheMcI to gayA. paNa grIbA samajI gaI hatI ke jesana jarUra sTiphananI hatyA karI nAkhaze. eTale ghera AvyA pachI, koIne khabareya na paDe tema, te pAchI porTI-vRrtInA gholakAmAM jaI pahoMcI. te zvAsabhera doDatI gAbharI gAbharI AvI hatI, ane gholakAnuM bAraNuM ughADatAM ja tene maratA mANasanI ThaMDe peTe karelI katala ja jovA maLaze evI tene bhArobhAra khAtarI hatI. paNa tene badale teNe to jesanane sTiphana orInI pathArI samakSa ghUMTaNiye paDI hRdayAphATa, DUsakAM bharatAM joyo. sTiphana orI AMkhamAM premabhAvanI jhamaka ane hoTha upara AzIrvAdanA bela sAthe taratamAM ja mRtyu pAmyo hato. jesana grIbAne jotAM veMta tarata ja tene hAtha pakaDI tene potAnA pitAnI maraNazayyA pAse laI gayo. tyAM tenI pAse teNe sogana levarAvyA ke, teNe ahIM je kaMI joyuM-bhaLyuM hoya te viSe kazuM koIne kadI kahevuM nahi. tyAra bAda teNe kharI hakIkata jhIbAne samajAvatAM kahyuM ke, "sTiphana orI mAre bApa ja hato; teNe ja 13 Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 AtmabalidAna mArI mAne hIna avagaNanA ane ghAtakI vartAvathI mArI nAkhI hatI; eTale mArI mAnuM vera levA ane AnI katala karavA pratijJA laIne ja huM ahIM Avyo hato; paNa mAro bApa sanepAtanI lavarImAM mane AzIrvAda Apato ane mArI mAnI kSamA mAgato mRtyu pAmyo che." grIbA samajI gaI ke, teNe A bAbatamAM cUpa rahevuM ja Avazyaka che; kAraNake, jesane sTiphanane tenI maraNapathArIe bhale kSamA ApI; paNa potAnI mAnI zaoNyanA putra tarIke mAikela sanalaoNkasane te kadI jato nahi kare. daramyAna, Adama pherabradhare mAikela sana-laoNkasane eka patra lakhI nAkhyo ke, tArA pitAnuM mRtyu thayuM che, e tane vaLAvIne baMdare pAchA AvatA haze tevAmAM dariyAI tophAnamAM sapaDAIne khaDake TicAIne ghAyala thaI mRtyu pAmyA che. A kAgaLa teNe rekajAvikanI leTina zALAvALA laoNrDa bizapa jona piTarsanane saranAme mokalI Apyo; kAraNake, mAikela sana-laoNksanuM eTaluM ja saranAmuM te jANato hato. . paraMtu thoDA ja vakhata bAda e kAgaLa bizapanI evI noMdha sAthe pAcho Avyo ke, e nAmano koI vidyArthI temanI zALAmAM nathI. Adama pherabradharane have ciMtA thaI ke, je rAte sTiphananI hoDI tathA Airiza jahAjane kAramI honArata naDI, te rAte ja mAIkela sana-laoNksa AisalaeNnDa javA UpaDyo hoI, te paNa e ja tophAnano bhega bane che ke ? eTale teNe AisalaoNnDanA gavarnara-janarala, ke je posTamAstaranuM kAma paNa saMbhALatA, temane saranAme e kAgaLa mAikela sanablaoNksane pharIthI mokalyo ane temAM thaDa umero e karyo ke, tenA pitAnuM mRtyu thayuM hoI, te have AisalaeNnDamAM rahevAnI tenI javAbadArImAMthI mukta thayo kahevAya; eTale te have tyAMthI pAcho pharaze ke kema e jaladI jaNAve. kAMI nahi to te AisalaeNnDa sukharUpa Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uddaya ane asta 125 pahoMcyA che, eTalI khabara to ahIM tarata lakhI meAkale; kAraNake, ahIM e bAbatanI saune bhAre ciMtA rahe che. ghaNA vakhata bAda mAIkela sana-laoNksano javAba AvyA. te sukharUpa AisalaeNnDa pahoMcI gayA hato; paraMtu tyAMthI niyamita TapAla UpaDatI na hovAthI, ane aMgreja jahAjo ja yAre Ave tyAre TapAla laI jatAM hovAthI, tathA pahelA jahAjamAM gaphalatathI te TapAla meAkalavAnuM cUkI gaye hovAthI, bIjuM jahAja UpaDe tyAM sudhI te TapAla lakhI zakayo na hato. tyAM pahoMcyA bAda ghaNI ghaNI vicitra ghaTanAo banI hatI; - te ayAre gavarnara-janaralane ghera ja rahe che, potAnA pitAnA mRtyunA samAcArathI peAtAne ghaNA AghAta lAgyo che, paraMtu te ghaTanAthI te have pAcho AvavA chUTA banato hovAne badale tenA pitAe seAMpeluM kAma kALajIthI pAra pADavA vadhu bAdhya banyo che ema tene lAge che. te kAma zuM che te enAthI kAgaLamAM lakhI zakAya tema nathI; te jyAre pAcho Avaze tyAre meDhAmeADha te badhuM kaheze So, So. kAgaLamAM te uparAMta, pitA jevuM vAtsalya pAtA tarapha dAkhavavA badala teNe Adama phaeNrabradharano UMDI lAgaNIthI AbhAra mAnyo hato ane grIbAne paNa bIjA koI jhaTa na samaje tevI bhASAmAM hArdika rIte yAda karI hatI. A cAra varSamAM mAikela sana-laoNksane e eka ja kAgaLa AvyA hato. tyAra pachI tenA kazA ja vAvaDa maLyA na hatA. ra ane A cAra varSa daramyAna jaeNsana laoNgyU-mathake cha phaeNrabradhara bhAIo, ane temanI mA sAthe ja kuTuMbane mANasa banIne rahevA lAgyA hato. tenI sAthenA bIjA badhA khalAsIo to DablinavALA jahAjanA mAliko pAsethI caDelA pagAra vagere maLI jatAM, potapeAtAne mathake vidAya thaI gayA hatA. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 Atma-balidAna sTiphana orI sAthe saMbaMdha grIbA sivAya bIjuM kaI jANatuM na hatuM, paNa sTiphananA paisA tenI pAse AvyA che e vAta to saune jANItI thaI cUkI hatI. jesana khAsa kAMI kAmakAja karato nahi. te svabhAve tenA bApa jevo susta hato. tene svataMtrapaNe mokaLAzathI rahevA-pharavAnuM gamatuM. unALAmAM te dariyAmAM mAchalAM pakaDavA jato, ane ziyALAmAM nizAna tAkI zikAra karavA pharyA karato. e badhuMya te kAmakAja karavA khAtara nahi paNa ramUja khAtara ja karato. tene khAsa zokha hoya to te paMkhIo pakaDavAno. TApu uparanAM ane dariyA uparanAM badhAM paMkhIono tenI pAse namUne maLe. paMkhIone cIrI-phADIne te kaMIka kuzaLatAthI masAlo bharI Abehuba jIvatAM hoya ema paoNrTI-vUlavALA nAnA makonamAM goThavI rAkhato. e cAra varSamAM tenuM zarIra sArI peThe khIlyu-phAlyuM hatuM. sTiphana orI karatAMya teNe kadAvara bAMdho jamAvyo hato. kamarethI tathA Doka AgaLathI te TaTAra raheto; tenA vALa lAMbA julaphedAra hatA; tenA majabUta dAMta sapheda camakatA hatA; teno cahero vicAravaMto hato ane avAja pahADo gajave evo ghero. te avAranavAra gavarnamenTa-hAusa tarapha paNa jato. grIbA potAnA pitA Adama phaeNrabradhara sAthe tyAM ja rahetI. jesana ane grIbA maLatAM tyAre arasaparasa sAmAnya AvakAranI ja levaDa-devaDa thatI. paraMtu gavarnara to potAnuM kAma pUruM thayuM hoya tyAre jesana sAthe tenA deza aMge, bhASA aMge, leko aMge vividha mAhitI pUchato ane rasapUrvaka sAMbhaLato. kAMI nahi to teno vahAlo chokaro mAIkela sana-laoNkasa kevA mulakamAM gayo che te jANavA khAtara paNa! Adama pherabradhara jesana viSene potAne abhiprAya grIbAne paNa kahI saMbhaLAvato : bahAdura, hiMmatavAna juvAna che motanI to Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udaya ane asta 127 kazI paravA ja jANe tene nathI; jUThuM bolavAnuM ke dageA devAnuM to tene AvaDatuM ja nathI; ane nyAya bAbatanI tenI bhAvanA bahu UMcI che. mAro sana-laoNksa to baLavAna hovA chatAM namra ane nAjuka hato; tyAre A to gaMbhIra ane udAtta prakRtinA che; tathA garamAgarama paNa evA che ke, tenuM nAma koIthI jhaTa na laI zakAya. grIbAne tenA bhAIojasanathI cetatA rahevAnuM jaNAvatA. paraMtu A divaseAmAM grIbAnuM aMtara chIcharuM hatuM, temaja tenuM vartana paNa. joke, je sana bAbata kazA vicAra karatI vakhate te eTaluM ja yAda rAkhatI ke, te pote gavarnaranI putrI che, tyAre ja sana to peAtAnA dezanA kinAre jahAja tUTI javAthI AvI caDelA nirAzrita khalAsI che. joke, misisa phaeNrabradhara jaeNsana upara khuza hatI. jesana kazuM kAmakAja nahoto karato; topaNa sTiphana orI tene vArasAmAM je 200 pAuMDa ApI gayo hato, te rakama te bAInI kalpanAmAM vadhIne be hajAra pAuMDa banI gaI hatI. strInI sahabuddhithI te eTaluM joI gaI hatI ke, jaeNsana grIbA pratye kaMIka kheMcAyA che. joke, jasanane pAtAne te vakhate koIe ema kahyuM hota to teNe te vAta hasI kADhI ja hota. A bAbatanA izArA gavarnamenTa-hAusamAM paNa pahoMcyo hato. paNa buDhDhA Adame te sAMbhaLIne mAtra DokuM ja dhuNAvyuM hatuM. alabatta, jaeNsananI viruddhamAM kahevA jevuM tenI pAse kaMI na hatuM, sivAya ke tene kAmakAja karavuM gamatuM nahotuM. chatAM jaeNsana tavaMgara hato ke garIba hato e vAtanuM tene mana kazuM mahattva na hatuM. te to mAikela sana-laoNksane mATe ja grIbAne niradhArI beTho hato. 3 paraMtu saMjogo evA AvatA gayA ke, grIbAne jaeNsana tarapha vadhu ne vadhu DhaLavuM paDayuM. ApaNe e vAta upara ja AvI jaIe. Adame potAnI patnIne haeNngyu-mathakanI milakata lakhI ApI Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 AtmabalidAna hatI - jIve tyAM sudhI patnInA bhAgavaTo; ane tenA mRtyu pachI tenAM putra-putrInA. AdamanA chaye chokarAone A vAta vasamI thaI paDI; kAraNake, teone khAvA-pIvA-paheravAnI jogavAI sivAya hAthakharacanuM kazuM temanI mA pAsethI maLe tema na hatuM: te bAI bhAre kaMjUsa hatI. khAvA-pIvArahevAnuM paNa temane je maLatuM te badala temane jamIna upara savArathI sAMja sudhI kAma karavuM paDatuM. teo have meTI uMmaranA thayA hatA, ane meTo dIkaro phaeNzarato paraNavA lAyaka thaI gayA gaNAya; paraMtu jyAM sudhI tenA hAthamAM peAtAnA kahevAya tevA vAparavAne paisA paNa na hoya, tyAM sudhI te paNe kema karIne? eTale e chaye chokarA A bAbatanI potapotAnI phariyAda laIne bApa pAse AvavA lAgyA. Adama temane zuM kahe ke ze! Thapako Ape ? tenI pAse to eka ja mArga bAkI rahyo hato ane te e ke chokarAone hAtha-kharacI mATe mAge teTalA potAnA paisA ApavAne. ane Ama jaladI jaladI mAgye paisA maLatA thayA, eTale te chokarAo vAraMvAra AvavA lAgyA. jyAre teo paisA laI saMtuSTa thaI pAchA jatA, tyAre Adama temanI nAlAyakI badala DokuM dhuNAvato. grIbA paNa DokuM dhuNAvatI; kAraNake, te jotI hatI ke, Ama to gheADA ja vakhatamAM te harAmI chokarAo temanA bApane pholI khAze. te koI koI vakhata potAnA bApane ema kahetI paNa kharI; paNa Adama javAba Apato ke, kharAbamAM kharAba thaIneya bIjuM zuM thavAnuM che - tenI pAse tene peAtAnA vArSika pagAra to che ne! paisAne upayoga na thAya, to te zA kAmanA? temaja dAna-dayA paNa ghara AgaLathI ja zarU karavAM joIe ne ? paNa A aniSTanI mAThI asara laeNMgsa sudhI paNa pahoMcI - chokarAone paisA Adama pAsethI maLavA mAMDayA eTale teo jamIna Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uddaya ane asta 129 uparanA kAmakAjanI bAbatamAM ALasu banatA gayA ane dArU pIne pIThAMmAM paDI rahevA lAgyA. raoNsa ane sTIne maraghaDAMnI sAThamArI ane tenA jugAra zarU karyo; luccA jekaba bIjA bhAIo jeTalA paisA mAgI lAvato paNa te bacAvIne tenuM vyAja khAvA lAgyA; tyAre jenTalamaeNna jaoNna navAM kapaDAM paherI prema-zikAra khelavA mAMDayo. misisa phaeNrabradhara A aniSTanuM mULa kayAM che te tarata samajI gaI, ane potAnA pati upara ciDAvA lAgI. e bApa kevA gaNAya ke je chokarAone hAthe karIne bagADIne nakAmA banAve? tene manamAM ema paNa vasI gayuM ke, jamInanI tenI AvakamAM A rIte tATo lAvI, tene barabAda karavAne ja enA patinA duSTa irAdo che. sTiphana orInA mRtyu pachI cAra varSa bAda paristhiti A hade AvI pahoMcI hatI. paNa tyAra bAda jhapATAbaMdha evA pratikULa saMjAgA AvatA gayA ke, A itihAsa sAthe joDAyelAM badhAM pAtronA jIvanamAM aniSTa pariNAmonI parAkASThA AvI gaI. eka pachI eka ema be kharAba mAsamA AvI - mAchalAMnI bAbatamAM temaja baTAkAnI khetInI bAbatamAM. mAchImAro temaja gaNAtiyAonI bhAre kaphoDI sthiti thaI gaI. mAchImAro to bhikSAnI jhoLI laI ghera ghera khAvAnA koLiyA ja mAgavA lAgyA; ane gaNAtiyAo potAnAM Dhora, jamIna ke bIjo sarasAmAna potAnA jamInadAro pAse gIre mUkIne devuM karavA lAgyA. jyAM tavaMgara loko gaNatarInA ja hoya ane garIbA ja vadhAre hoya, tyAM bhIkha mAgatA mAchImAro ke gIro mUkI devAM karatA gaNAtiyAone paisA mAgavA javAnI jagAo paNa gaNatarInI ja hoya ne ! eTale taMgImAM AvI paDelAo mATe mukhyatve be mathako ja paisA Ava - 9 Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 Atma-balidAna mAgavA mATe khullAM hatAM -oNyUvALuM ane gavarnamenTa-hAusavALuM. misisa pherabradhara to jamIne, hoDIo, vagere gIra lakhAvI laI. bhAre vyAje paisA dhIratI; ane mudata pUrI thaye pelAo rakama pAchI na vALI zake to tarata badhI vastuo japata karI letI. ema ardhAeka varSamAM to keTalIya hoDIo, vADIo, jamIna vagere ghaNuM tenA kabajAmAM AvI gayuM. te khAsI mAladAra banI gaI; ane jema jema te mAladAra banatI gaI, tema tema tene lobha paNa vadhato gayo. uttara taraphanA e bhAgamAM te vakhate be ke jevuM kAMI na hatuM. * dakSiNa tarapha AvelA gavarnamenTa-hAusamAM paNa bhIkha mAganArAone daroDo vadhato cAlyo. gavarnara pAse ApavA jeTaluM je badhuM hatuM te apAI gayuM, ane tenI pAsenA rokaDa paisA paNa khUTI gayA, tyAre te ghaMTIvALAo upara ATA mATe ane vaNakaro upara kApaDa mATe ciThThI lakhI ApavA lAgyo. thoDI vAramAM cogaradama jAhera thaI gayuM ke, gavarnamenTa-hAusanAM bAraNAM sau koI mAgaNa mATe khullAM che, eTale taMgImAM AvI paDelAM dukhiyArAM uparAMta ALasu ane badamAze paNa tyAM AvavA lAgyA. Adama kharA du:khI koNa che ane khATA DhoMgI koNa che e samajI jato, ane saune bUmo pADIne bhAMDato; paNa chevaTe badhAne mAgelI madada Apato ja raheto. badhA samajI gayA hatA ke, te jema khUba bhAMDaze, tema chevaTe pAcho DhIlo paDI jaIne mAgeluM badhuM ja Apaze. dhIme dhIme Adama khAlI ja thato gayo; ane grIbA badhe hisAba laI tenI pAse AvatI tyAre te khUba mUMjhAto paNa kharo. paNa te ema dhIraja rAkhato ke, tenA varSe AvatA pAMca pAuMDa to khoTA thavAnA nathI ja, eTale dIna-du:khIne madada karI paralokanuM bhAthuM bAMdhI, levAmAM ALasa zA mATe karavI? che paNa dhIme dhIme tenA nekara-cAkara tene gherathI vidAya thaI gayA. ane have ghaNuMkharuM kAma hAthe karavAnuM thayuM. AdamanA chokarAo Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udaya ane asta 131 khUba gusse thaI gayA; kAraNake temane maLavA joItA paisA teNe sAmAnya garIba-gurabAmAM "veDaphI" mAryA hatA, eTale temane maLatA paisA cheka ja ochA thaI gayA athavA lagabhaga baMdha ja thaI gayA. jesana leMgva-mathake cAlyA karatI A badhI vAto sAMbhaLato - "ughADI AMkhe Adama barabAda thavA beTho che; ane Adamane potAne ja bhIkha mAgavA vAro Avaze, tyAre tene keNa eka penI paNa ApavAnuM che?' tharsTana potAnA pitAnI evI AkarI TIkA karato; ane jesananA hAtha to ghaNI vAra bApa upara tUTI paDavA saLavaLI UThatA. nAtAlano tahevAra Avyo. grIbAe bhojana mATe beeka khAsa vAnAM taiyAra rAkhyAM hatAM. paNa te bIjI taiyArIo mATe bahAra gaI te daramyAna traNa jaNa mAgavA AvyA ane Adame temane badhuM ApI dIdhuM. grIbA pAchI AvI ane "corI thaI" "corI thaI' ema tene kahevA AvI, tyAre Adame javAba Apyo, "phalANA pAse nAtAlanA bhojana mATe baTakuMya na hatuM . phalANA pAse mAtra sUko roTalo ja hato .. ane phalANAne ApavA mATe rasoDAmAM kazuM na hatuM eTale meM mArA khissAmAM je kaMI hatuM te ApI dIdhuM che." basa, Ama hisAba pUro thayo! jema jema gavarnara Adama vegathI khAlI thato jato hato, tema tema pariNAme grIbAne vadhu ne vadhu jaisananA hAthamAM jaI paDavAnuM thatuM jatuM hatuM. joke e vastu haju te baMnemAMthI koInAya lakSamAM AvI na hatI. jayAre chevaTanI kaTokaTI AvI, tyAre ja traNeyane e vAtanI khabara paDI ane teo diMga thaI gayAM. A TApumAM eka mANasa evo hato jeNe atyAra sudhI garIbakaMgALa-dIna-du:khInAM du:kho pratye sadaMtara lAparavAI dAkhavyA karI hatI. te hato A TApuno tathA soDAno bizapa. te mANasa mena-TApuno Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 AtmAlidAna vatanI na hato; TApunA mAlika umarAva elano te najIkano sago thato hato. te bahu zekhI mANasa hato ane bhapakAbaMdha rIte rahevA TevAyo hato. tene A TApumAMthI sAMtha-lAgA vagerenI bhAre Avaka thatI hatI. lokonAM sukha-du:kha sAthe bIjo kazo saMbaMdha tene na hato. kharAba varSomAM tenI Avaka ghaTe tyAre tene khabara paDe ke loko kaMIka takalIphamAM che. paNa A vakhate tene thoDo paNa lAgo ugharAvavo azakya banI gayo tyAre teNe potAnA lAgAnI rakama ugharAvI ApavA taiyAra thanArane IjAro ApavA mATe iMglenDamAM harAjI bolAvI, ane potAne sauthI vadhu rakama ApavA kabUla thanArA eka skaoNTiza mANasane e ijAro ApI dIdho. garIba lokone have be jaNanAM khIsAM bharavAnAM thayAM - bizapanuM temaja ijAradAranuM! uparAMta, bizapathI to vadhu jorajulama thAya nahIM, tyAre A ijAradAra to bizapanA darabAranI ane bizapanI adAlatanI badhI sattA ane madada vAparIne lAgAnI rakama game tema karIne vasUla karI zake. jyAre A ijAro apAyAnA samAcAra mena-TApu pahoMcyA, tyAre sau AbhA banI gayA. ane AbhA banavA jevuM ja hatuM - kAraNake, ugharANInI ane pAchaLa pAchaLa ja japatInI noTiso vidhisara garIba loko upara tarata pahoMcavA mAMDI. garIbone pokAra kesala-TAunamAM gavarnarane kAne paNa pahoMcyo. bizapanI ugharANI peTe je japatI thAya, te gavarnarathI rokI to zakAya nahi; paNa teNe bizapane vinaMtI karI ke, e japatIo karavAnuM kAma mokUpha rAkhavAmAM Ave; kAraNake, TApu atyAre asAdhAraNa kaparA saMjogAmAMthI pasAra thaI rahyo che. 'bizape tochaDAIthI javAba vALyo ke, have e vAta temanA hAthamAM nathI - temaNe to IjAro ApI dIdhuM che. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uDDaya ane asta 133 gavarnare ema ugharANInA ijAro kAyadesara ApI zakAya ke nahi enI tapAsa karI, ane e bAbata pAtAnI zaMkA bizapane lI jaNAvI, tyAre bizape tene rokaDuM parakhAvI dIdhuM ke, tamAre bIjAnA kAmamAM mAthuM mAravAnI jarUra nathI. gavarnare javAba vALyo, " TApunA lokonuM hita saMbhALavuM e ja mAruM kAma che; ane tame bizapa ho ke laoNrDa ho, ke baMne ho, paNa khAtarI rAkhajo ke, huM ahIM chuM tyAM sudhI leAkAnuM hita vaNasatuM huM joI rahIza nahi. ' 19 bizape javAbamAM eTaluM ja kahyuM ke, "koI kaMgALa bhikhArIne rAjagAdI Ape tenuM A ja pariNAma Ave." daramyAna pelA skaoNTiza ijAradAre neTisA ApavAnuM kAma pUrajozamAM AraMbhI dIdhuM; ane amuka niyata mudata sudhImAM nANAM na bharanArAonI Dhora ke pAka vagere mAlamilakata japta karavAmAM Avaze, ema jAhera karI dIdhuM. e mujaba pahelI japatIno prasaMga Avyo, tyAre gavarnare pAte e vakhate hAjara rahevAno irAdo grIbA AgaLa jAhera karyo. grIbAne tophAna thavAno Dara lAgyA eTale teNe pitAne tyAM na javA samajAvyo; paNa mAtra jokhamanA Darane kAraNe kartavya-pAlanamAMthI cUke, to e Adama phaeNrabradhara nahi. grIbAe zaeNlsa e-kIlI bhAranaiyA mAraphate laoNgsa-mathake potAnA bhAIne khabara kahevarAvI ane tophAnane sthaLe pAtAnA pitAne paDakhe UbhA rahevA tene vinaMtI karI. paNa teoe javAbamAM kahevarAvyuM ke, jo bApune bizapanA kAmamAM Dakhala karavAnI kAyadesara sattA hoya, to temanAM peAtAnAM sarakArI mANasA ja ghaNAM che; ane je temane sarakArI mANasAnI madada levAneA adhikAra na hoya, to pachI temaNe DahApaNa vAparI japatI aTakAvavA doDI javuM na joIe. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 Atma-balidAna buTTo celsa A javAba lAvyo tyAre nasIbajoge jesana kesalaTAuna Avela hato. gavarnaranA ghara upara taMgInuM vAtAvaraNa gherAI vaLyuM hatuM tyArathI te avAranavAra pahADa uparathI tyAM UtarI Avato, ane karI lAvela zikAra raseDAmAM gupacupa nAkhI, koInI sAthe bolyA vinA cAlyo jato. A vakhate te ema gupacupa zikAra nAkhavA Avyo tyAre grIbA tenI tapAsamAM ja tyAM UbhI hatI. eTale grIbAe tene pakaDI pADIne Ubho rAkhyo tathA potAnA bApu kevuM jokhama kheDI japatIo aTakAvavA javA taiyAra thayA che e vAta tene kahI saMbhaLAvI. te sAMbhaLatAM veMta jesana tarata gavarnara jANe nahi tema gavarnara sAthe javA taiyAra thaI gayo. * * - grIbA tarata ja gaLagaLI thaI jaIne bolI UThI, " tamAro AbhAra mAnuM chuM." ane pachI teNe jesana tarapha maMda hasIne evI bhAvabharI najare joyuM ke, jesananuM hRdaya ArapAra vIMdhAI gayuM. nA, e najara AkhI duniyAne ArapAra vIMdhatI cAlI gaI. kAraNake, AkhI duniyA jesana mATe te kSaNathI koI navA AnaMdabharyA prakAzathI chalachala UbharAI rahI hatI. je divase pahelavahelI japatI thavAnI hatI, te divase Adama te gAme jaI pahoMcyo. tyAM moTuM ToLuM bheguM thayuM hatuM ane Adamane Avelo joI, sI loko AnaMdano pokAra karI UThyA. pele skaoNTiza ijAradAra paNa bizapanAM mANaso laIne AvI pahoMcyo. teNe koDhanAM bAraNAM khelI nAkhI, aMdarathI Dhorane bahAra lAvI, hAjara rAkhelA harAjIvALA mAraphate temane tarata harAja karI devAno hukama karyo. paNa koDha aMdarathI baMdha hatI, eTale skaoNTiza ijAradAre chAparA upara caDI, aMdara UtarIne AgaLo khelI nAkhavAno potAnA mANasane hukama karyo. ' ' gavarnara tarata ja bolI UThyo, "thobhe, ema karazo to paNa Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udaya ane asta : 135 e Dhera harAjImAM kharIdI garIba mANasanA moMmAMthI roTalo kADhI levA ahIM koI nahi icche." tarata ja bizapano vakIla AgaLa Avyo ane Adamane dhamakI ApavA lAgyo ke, "tame jo lokone uzkerI A kAyadesara kAmamAM Dakhala karavAno prayatna karazo, to tamane devaLano tiraskAra karavA badala ! devaLanI adAlata samakSa hAjara thavA ahIM ne ahIM noTisa bajAvavAmAM Avaze." AdamanuM e apamAna lokonuM ToLuM sahana karI zakyuM nahi. teo tarata AgaLa dhasavA lAgyA ane bUmo pADavA lAgyA. ijAradAranAM mANaso sAmAM thayAM te daramyAna gavarnara e dhakkAmukkImAM jamIna upara gabaDI paDyo. skaoNTiza ijAradAre loko sAme potAnI pistola dharI ane tenA mANaso vAMkaDI taravAro UMjhavA lAgyA. A daramyAna jaeNsana, jANe cito ja tyAM AvI caDayo hoya tema ToLAnI bahAra Ubhe hato tyAMthI ekadama aMdara dhasI Avyo. teNe gavarnarane pakaDIne jamIna uparathI UbhA karyA, skoTiza ijAradArane jamIna upara gabaDAvI pADyo ane tene pistolavALo hAtha potAnI eDI nIce dabAvI dIdho. je sananA menI AsapAsa tarata taravAro vIMjhAvA lAgI, paNa jesane potAnA lAMbA hAthanA sapATAo lagAvI evo tarakhATa macAvI mUkyo ke be miniTamAM to sau dUra haTI gayA. ane pachInI be miniTamAM to ijAradAra, tenI maMDaLI sAthe, "vahelo te pahelo" e jhaDape tyAMthI bhAgI gaye. loko temane huriyo bolAvatA temanI pAchaLa paDayA. badhAmAM jesana ja kAramI rIte ghavAyo hato. tenI jamaNI bhammara upara ja taravArano UMDo ghA thayo hato, ane temAMthI puSkaLa lehI vahetuM hatuM. paNa tene enI kazI paravA na hatI. Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 AmbalidAna badhA kesala-TAuna pAchA AvyA. grIbA utsuka najare temanA pAchA pharavAnI rAha joI rahI hatI. jesananA kapALa upara moTo pATo joI te lagabhaga behoza thaI gaI. je sane tene ghaNuM ghaNuM AzvAsana ApyuM ke, gabharAvA jevuM khAsa kaMI nathI; paNa grInA Akhe pATo choDI nAkhI, pachI pitAne hAthe badhuM saMbhALapUrvaka ane mamatApUrvaka sApha karI, pharIthI pATo bAMdhIne ja jaMpI. ghA eTale hato ane AMkhanI eTalI najIka AvI gayo hato ke, grInA A vakhata bhayathI ja kaMpyA karatI hatI. paNa jasane hasatAM hasatAM kahyuM, "AvI mamatAbharI sAravAra maLavAnI hoya to bIje divase bIjI AMkha upara evo ghA laIne na AvuM to mAruM nAma jesana nahIM !' grIbAnI chAtI UchaLavA lAgI. te tarata ja bolI UThI, pelA tophAnamAM jhaMpalAvavA badala tamArI jAta mATe tamane abhimAna levA jevuM nathI lAgatuM?" "abhimAna levA jevuM zA mATe?" jesane bAghAnI peThe pUchyuM. * "tame meM kahyA pramANe Ama bIjI vAra sAhasa kheDayuM, ane te badala tamane sArI peThe sahana karavuM paDyuM. te mATe, vaLI!" grIbA lAla lAla thaI jatI bolI. paNa abhimAna levA jevuM emAM zuM AvyuM?" jesana babUcakanI jema belI UThyo. to zuM tamane abhimAna levA jevuM nathI lAgatuM? mane te tamAre mATe keTaluM badhuM abhimAna levA jevuM lAge che!" baMne ekalAM ja hatAM. grIbAnI chAtI UMcI UMcI UchaLatI hatI ane tenI AMkhomAM vicitra prakAranI camaka dekhAtI hatI. bIjI ja bhaNe baMnenA hAtha bhegA thayA, ane jesananuM lohI ukaLavA lAgyuM. te pote zuM kare che tenuM tene bhAna thAya te pahelAM teNe suMdara Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 udaya ane Ata gIbAne pitAnA hAthamAM vIMTI lIdhI ane tenA gAla upara tathA pachI hoTha upara cuMbana karyuM. jhIbA zaramathI lAla lAla thaI jaIne ekadama chaTakIne dUra nAThI. jesana bicAro ema gabharAI UThyo ke pite jaMgalIpaNuM dAkhavI bhAre ajugatI vAta karI che, ane grIbA jarUra gusse thaI jaze. paNa grIbA to nIcuM jotI jotI, maMda maMda hasatI hasatI pagane Terave cAlatI hoya tema dhImethI kamarA bahAra nAsI gaI. te ghaDIthI jesanane khAtarI thaI gaI ke, te pote grIbAnA premane pAtra thaI zake che. AdamanI dhAraNA kharI hatI. japatI karI, harAjImAM mAla vecI paisA vasUla karavAnuM zakya na hatuM. eTale ijAradAra thoDA vakhata bAda iMglenDa pAcho cAlyo gayo, ane pachI japatIne mATe kADhelI noTisa aMge kazI kAravAI AgaLa na cAlI. paNa TApunA DAhyA loko DokuM dhuNAvatA kahevA lAgyA ke, Adama kaeNrabradhara upara kazI tavAI AvyA vinA rahevAnI nathI - teNe kAyadesara kAmamAM Ama ADA paDavA jevuM kazuM karavuM joItuM na hatuM. paNa dhAryA karatAM bIjI bAjuethI ja tophAna phATI nIkaLyuM. DarAka opha eNlanA bApe pitAnA nANAMkiya hako aMgreja sarakArane vecI dIdhA hovAthI DayUka pAse to have A TApumAM tene ilakAba, bizapanI Avaka upara jAgIra-haka, ane tenuM gavarnarajanaralapADyuM - eTalAM vAnAM ja bAkI rahyAM hatAM. tenA ilakAbanI to aMgreja rAjadarabAramAM kazI mAnyatA na hovAthI, tenuM kazuM khAsa mahattva na gaNAya; ane gavarnara-janaralapaNAne pagAra paNa te pote A TApumAM raheto na hoI, pote nImelA sthAnika gavarnarane ApI deto hovAthI tethIya ochA mahatvano gaNAya. tenI pAse bizapanI Avaka uparano jAgIra-haka ekalo ja have kaMIka maLataravALe rahyo gaNAya. paNa e Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 AtmabalidAna Avaka paNa jokhamamAM AvI paDI, tyAre tene potAnA A badhA nAmanA mobhAne vecI nAkhI tenI kiMmata upajAvI levAnuM salAhabharyuM lAgyuM. eTale teNe aMgreja sarakArane te badhuM vecI nAkhyuM ane pitAnA bApe upajAvI hatI tenA karatAM cha gaNI kiMmata upajAvI. Ama potAnA tamAma haka TApu upara samApta thatAM, teNe Adama pherabradharane tAkIdanI noTisa ane ardhA varSane noTisano pagAra agAuthI mokalAvI ApI, ekadama chUTo karyo. grIbA ane Adama upara A phaTako e acAnaka AvI paDyo che. temane e viSe kheda karavA besavAnuM paNa rahyuM nahi. gavarnamenTa-hAusa ane ene sarasAmAna to sarakArI hatAM, eTale navo gavarnara koI paNa kSaNe temane kabajo levA AvI paDe tema hatuM. joke, thoDeghaNe sTaoNka Adamane hato; paNa tevuM thoDuMghaNuM devuM hatuM, eTale teNe e sTaoNka vecI nAkhI devuM cUkate karavA vicAra karyo. - AkhA TApunA DAhyA loko AdamanI thayelI A mAThI vale jovA ane peTa bharIne TIkA karavA sTaoNkanI harAjI vakhate bhegA thayA. Adama sAMbhaLe tema meTethI TIkA cAlavA lAgI - "kupAtrane game tevI sArI jagAe besADo, tethI tene te jagA jALavI rAkhatAM ke sAcavatAM kadI AvaDe?" "pAMcaso pAuDane vArSika pagAra hovA chatAM, bhAIsAheba cheka je khAlI che!" "keTalAka lokonA hAthamAM paisA Ave eTale jANe cALaNImAM pANI bharyuM !" AdamanA cha dIkarA tyAM hAjara hatA. teo belavA lAgyAM, "A badhA goTALA mATe have amAre doSa koI na kADhaze." jesana paNa tyAM Ubho hato. tenuM meM tophAna sAthe caDhI AvelA vAdaLa jevuM kALuM buzAka banI gayuM hatuM, ane game te kSaNe game tenI upara tUTI paDavA jhaLuMbI rahyo hoya evo tene dekhAva thaI gayo hato. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uddaya ane asta Adame to mAM ja bahAra batAvyuM na hatuM. tene mAlasAmAna kharIdanArA TIkhaLa karatA tathA hasatA hasatA verAI gayA, tyAra pachI grIbA badhA hisAba laIne tenI pAse AvI. cha mahinAnA agAuthI maLelA pagAra paNa aMdara nAkhatAM pAchaLanAM devAM cUkavAyA pachI Adama pAse paMdareka pAuMDa mAMDa bacatA hatA. 139 pa bIje divase savAre Adama ane grIbA A makAna choDI, oNDyU-mathake peAtAnA jUnA ghara tarapha javA UpaDI gayAM. sAthe mAtra buDhDho celsa e-kIlI bhAravaiyA ja temane shosahyo sAmAna gADImAM bharIne Avato hato. unALAnI zarUAta thaI gaI hovAthI garamI hatI; ane traNa traNa aThavADiyAMthI sukavaNuM cAlatuM hAvAthI rastAo dhULavALA thaI gayA hatA. celsa e-kIlI rasto khUTe te mATe vAto karavA lAgyA. A paoNnI lAvyA te pahelAM tenuM je gadheDuM hatuM enI vAta teNe upADI. e gadheDAnI vAta nIkaLI eTale nAnapaNamAM tenA upara savArI karavAnA risayA mAikela sana-laoNksanI vAta AvI. pachI to celsa pote mAMdo paDatAM teNe eka paisA paNa lIdhA vinA e gadheDuM pAlavavA eka paDozIne ApI dIdhuM tenI vAta kADhI. pachI pAte sAjo thatAM e gadheDuM kaMIka kAma mATe UchInuM mAgavA gayA tyAre pelA paDozIe paisA lIdhA vinA ApavAnI sIdhI nA pADI dIdhI, e vAta kahI. ane chevaTe teNe umeryuM, " duniyAnI rIta ja evI che; tame koIne tamAruM paheraNa ApA, to te tamArI cAmaDI UtaraDI levA na Ave to tamArI jAtane bhAgyazALI gaNajo ! " Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdamanI vidAya A pAra thaI gayA hatA ane puruSavarga khetaromAM cAlyo gaya hato; paNa misisa phebradhara ghera ja hatI. teNe A traNene daravAjo ughADI makAnamAM pesatAM joyAM. te tarata ja manamAM gaNagaNI UThI, "huM dhAratI ja hatI. teo zA kAme AvyAM che te huM abaghaDI kahI ApuM!" Adame gharamAM pesI bahArathI svastha rahevAne prayatna karsa, pitAnI patnIne abhivAdana karyuM. paNa misisa pherabradhare zo javAba na vALyo. teNe jhIMbA upara ane chevaTe celsa upara najara karI laI, TADhAzathI eTaluM ja kahyuM, "ane ahIM A dhADa laIne zA mATe AvyA cho, vAru?" "rUtha! te amArA upara kamanasIbe pADelI pastALanI vAta sAMbhaLI ja haze; kAraNake Akho TApu e vAta jANe che. huM e bAbatanI kazI phariyAda karato nathI - kAraNake, badhuM IzvaranA ja hAthamAM che, ane zuM sAcuM che te e jANe che. huM have gharaDo thaI gayo chuM, rUtha; jAtanI ja saMbhALa rAkhI zakuM te rahyo nathI, to pachI bIjAnI to zI rIte rAkhI zakuM. ane - " paNa Adama AgaLa bole te pahelAM misisa pherabradhara akaLAmaNathI jamIna upara paga ghasatI bolI UThI, "TUMkuM kare ne sAheba; tamAre irAdo zo che?" Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAhnasanI vidAya 141 Adame AbhA banI jaI, jarA svasthatAthI javAba Apyo, mArA irAdA mAre ghera pAchA AvavAno che, rUtha. 66 "9 " ghera ? ane kaye ghera, e jarA maherabAnI karIne kahezo ?'' misisa phaeNrabradhare karkazapaNe pUchyuM. Adama eka kSaNa jarA cUpa rahyo, ane pachI bAlyo, " kace ghera? A ghera ja vaLI, rUtha !" "" " A ghera chu paNa A ghara tamAruM nathI.' A ghara mAruM nathI?" Adama zUnya banI gayo 66 "mAruM nathI ? hAya tema manomana gaNagaNyo. paNa pachI ekadama TaTAra thaIne bAlyo, kema re? A ghara mAruM kema nathI? huM ahIM janmyo hato, mArI pahelAM mArA bApu paNa ahIM ja janmyA hatA. mArI pAMca pAMca peDhIe ahIM ja janmI che ane ahIM ja marI che. A gharanA chAparAnI ekaeka vaLI amane oLakhe che." "rAkhA, rAkhA, have ! tame jo A gharamAM vadhu rahyA hota, to chAparAnI eka vaLIya bAkI rahI na hota. nahIM, sAheba; meM A gharanuM chAparuM sAcavI rAkhyuM che, eTale A ghara mAruM che. ' 99 "6 hA, hA, e tAruM che; kAraNake, meM tane e ApyuM che." .. tame mane ApyuM che? are jA, jAo; tamArA hAthamAM thaIne to tamArI badhI milakata sarI jatI hatI te vakhate mArA hakanuM gaNIne meM tene sAcavI lIdhuM che. tamArA hAthamAM vaLI tamAruM kahevAya evuM kazuM ja zuM bAkI rahyuM che! badhuM cALaNImAMthI pANI nIkaLI jAya ema nIkaLI gayuM che!" "mArA hAthamAMthI to cALaNInI peThe eka ja vastu cAlI gaI che, ane te mArI patnInI vaphAdArI, jeNe cAlIseka varSa pahelAM Izvara samakSa mane cAhavAnA ane mArA Adara karavAnA sAgana lIdhA hatA. "" Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 Atma-balidAna patharA ne pANakA! huM mArI A umare mahenata karIne ne bacAvIne A ghara jALavI rAkhyuM ane tame tamArI bevakUphIthI badhuM gumAvIne ahIM Avo tyAre tamane badhuM phanAphAtiyA karavA pAchuM ApI dauM - ene tame vaphAdArI ane Adara kahe che, ema? jenAmAM bairIne mAthe chAparuMya sAbUta rAkhavAnI zakita ke AvaData nathI, te pAcho dhaNIveDA karato AvIne mane mArI pharaja samajAvavA beTho che, vAha! meM mArAM chokarAMne tamArI bevakUphIthI rajhaLatAM nathI thavA dIdhAM, e mArI vaphAdArI nathI to bIjuM zuM che?" to zuM tuM mane A gharamAM pesavA nahIM de, ema?" A ghara mAruM che - kAyadesara ane karAranAmAMthI." paNa tuM mane gharamAM AvavA deze ke nahi?" UbhA thaI jaIne Adame pharIthI pUchyuM. " tame tamAruM badhuM uDAvI daIne have mAre gaLe paDavA ane A badhuM paNa uDAvI devA AvavA mAgo che, ema?" " rUtha, tuM mane eTaluM ja kahI de ke, tuM mane ahIM rahevA devAnI nA pADe che ke kema." hA, hA, huM "nA" pADuM chuM. tame tamArI jAtane bhikhArI banAvIne have mane bhikhArI banAvavA AvyA cho, te huM nahi sAMkhI lauM." gabharAtI nahi, rUtha, huM baTakuM roTalo ane sUvAnI pathArI mATe tArI AgaLa bhIkha mAgato ane tene page paDato nahi ja AvuM. paNa je divase meM tane patnI tarIke svIkArI, te zApita divasa badala bhagavAna mane mApha kare!" grIbA have AgaLa AvI ane belI, "mA, zAMti rAkho; bApu upara gusso na karazo. te je kaMI kaDavuM bolyA che, te badala jarUra pastAvo karaze. paNa have e gharaDA thayA che - kaMI kAmakAja karI zake Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 AdamanI vidAya tevA nathI, e vAtano vicAra karo. jo A ghara temanuM na hoya, to pachI te gharabAra vagaranA ja thaI gayA gaNAya." Adama tarata ja bolI UThayo, "beTA, meM je kaMI kahyuM che, te badala huM jarAya pastAto nathI, ane pastAvAno nathI. A sI pahelethI dUra hRdayanI karkazA che. huM kaMI ahIM mAre potAne ja mATe Avyo na hato. paNa haju mArA putroe mane kyAM nA pADI che? teo ja mAruM lohI kahevAya; A bAI to parAI hatI ane parAI ja rahI che. mArA dIkarAo mane gharane bAraNethI bahAra nahi ja kADhI mUke." te ja vakhate cha mAMthI traNa jaNa - prezara, raoNsa ane tharsTana Dhora mATe "pharjha* kApavA gayelA te AvI pahoMcyA. Adame potAnI lAgaNInA jussAmAM AvI jaI, kaze khulAso karyA vinA sIdhuM oNzarane pUchayuM, "zara, tuM to ema nahi ja kare ne?" . eNzare pitAne kazuM abhivaMdana - abhivAdana karyA vinA kahI dIdhuM, "tame zuM kaho cho te huM samajyo nathI, maherabAna." "tArI mAne temaNe zApa dIdhA che; ane je divase temanI sAthe lagna karyuM te divasane paNa." misisa phaeNrabradhara vacce ja bolI UThI. paNa tArI mAe to mane gharamAMthI bahAra kADhI mUkyo che." Adame kahyuM, "A gharamAMthI ke je mArA bApanuM are, bApa-dAdAnuM ghara che!" - "tame emanI mAphI mAgo, eTale e tamane pAchA AvavA deze." ezara bolyo. enI mAphI mAguM? bhalA bhagavAna!" Adama trADI UThayo. tame have gharaDAkhaMkha thaI gayA cho, sAheba." tharTane kahyuM, * kAMTALuM jhADavuM - pILAM phUla bese che. - saMpA Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 Atma-balidAna "hA, huM gharaDo thayo chuM, paNa te vAtanuM zuM che?" eTale tamAre bahu akaDAI na rAkhavI joIe." zuM, tuM paNa enA pakSano thaI gayo? prezara, tharsTana, raoNsa, tame mArA dIkarAo che; tame mane A gharamAMthI bahAra kADhI mukAto joI rahezo?" traNe jaNa mAthuM nIcuM namAvI cUpa UbhA rahyA. chevaTe zara gaNagaNyo, "mA kahe e amAre kabUla to rAkhavuM joIe ne?" paNa mArI pAsenuM badhuM meM tamane ApI dIdhuM che. have huM gharaDo thayo chuM ane huM atyAre garIba-kaMgALa banI gayo houM, to mane te koNe banAvyo, te tame to barAbara jANe cho." ame paNa kaMgALa ja chIe, maherabAna; amArI pAse kazuM ja nathI; ane ene mATe koNa javAbadAra che, te ame paNa bhUlI gayA nathI." tharsTana ghUrakyo. "tame amAruM badhuM bIjAone ApI dIdhuM ane have tamane e sadAno pastAvo karavAvAro Avyo che, eTale ame tamane TekavIe evI amArI pAse apekSA rAkho cho!" rose umeryuM. daramyAna, sTIna, jekaba ane jona paNa AvI pahoMcyA hatA. ja be luccAIpUrvaka TApasI pUrI, "ane pitAnAM chokarAMne badale, eka ajANyAno pakSa koNe lIdho hato, vAru? tamArA rUDA rUpALA mAIkela sana-laoNphisanuM zuM thayuM? te tamArI kaMI bhALasaMbhALa rAkhe che ke pachI ahIMthI cAra varSa pahelAM gayA bAda tamane yAda paNa nathI karato, huM?" grInA gussAthI saLagI gaI hoya tema lAla lAla thaIne bolI UThI, "dhatu, nAlAyake, buDhDhA bApane A rIte TANAM mArIne saMtApa cho ? " Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdamanI vidAya 145 misisa pherabradhara belI UThI, "jA, jA, patAkaDI, tuM zA vatInA AvA moTA bela bole che, vaLI? laMDanamAM rahIne AvaDI laDadhA jevI thaI, toya tane kazuMya kAma karatAM kyAM AvaDe che, te?" Adame have kahyuM, "tame badhAM ema mAnatAM lAgo cho ke, huM mAre potAne mATe Azaro mAguM chuM. nA, nA, huM to A chokarI mATe Azaro mAgavA Avyo chuM. mAro tamArI pAse kazuM mAgavAno haka bhale nahi hoya, paNa grIbAno to che. kAraNake, te tamArAmAMnI ja eka che, ane potAnA bhAganI hakadAra che. te have potAnA bApanI pAse rahI zake tema nathI, kAraNake, tenA bApane potAne have ghara nathI. paNa tene to A gharamAM haka che ja, ane huM tene ahIM mUkIne ja javAno chuM." eTalA badhA phAsTa na jatA, maherabAna," jaoNna bolI UThyo; ame badhA jyAre amAro vArasAhaka pAmIe, tyAre te paNa pAmaze; atyAre to te paNa tenA bhAIonI peThe kAma kare ane roTalo khAya, e sivAya bIjA kazA upara teno haka nathI." kAma kare, harAmakhora?" Adama trADI UThyo; "te to bahena che - dIkarI che--" "strI ke puruSa, tethI zo phera paDe che, vAru?" jone javAba Apyo, ane potAnI AMgaLIonA TacAkA phoDyA. "ze phera paDe che? phera bApa pratyenI mamatA ane pharajanI bAbatamAM paDe che, te joto nathI?" " tame eTalA badhA buTTA cho ke tamArI sAthe mAre takarAra karavI nathI; huM tamane jatA karuM chuM." jenTalamena jaoNna bolyo. tuM mane jato kare che, ema? paNa mAre dhIraja rAkhavI joIe. je divase meM mArI patnIne pahelavArakI joI, te divasane to meM Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 Atma-balidAna zApa Apyo che; have je samaye teNe mArA saMtAnone pahelavArako janma Apyo, te ghaDIne mAre zApavI nathI. eNzara, tuM mAro moTo dIkaro che; tuM Ama cUpa Ubho rahI A badhuM joI-sAMbhaLI nahi ja rahe, ema huM mAnuM chuM. grIbA tArI bahena thAya; e vAtano vicAra kara." aizare meM maraDIne javAba Apyo, "e chokarI mArI kaMI thatI nathI. amArA koInI te kazuM thatI nathI. te Akho vakhata tamArI sAthe rahI che, ane bAkIno vakhata ajAyAo sAthe paradezamAM. te amArI bahena che ja nahIM." Adame raoNsa tarapha joIne pUchyuM, "tuM paNa ema ja kahe che?" e ahIM rahIne zuM karaze? kazuM ja nahi. A kaMI phezanebala bAnuo mATenI jagA nathI. ahIM to amAre khetaramAM ane koDhamAM savArathI sAMja sudhI kAma karavuM paDe che. tene laMDanamAM tenAM hitecchu pAse ja pAchI mokalI do." athavA to tene tarata ja paraNAvI de - e TUMkAmAM TUMka ane sIdhAmAM sIdho rasto che. mane koI paMkhI AvIne kAnamAM kahI paNa gayuM che ke tene paraNavA eka jaNa taiyAra che! misa, bahu navAI pAyAno DhoMga na karazo; e vyakti atyAre dUra parvatomAM zikAra khelavA gaI che, paNa thoDA vakhatamAM ja te ahIM tamArI pAse AvI pahoMcaze." jekaba maraDATamAM bolyo.. grIbAnI AMkhamAM vIjaLIo camakI UThI. te mahAparANe potAnA bApanI khurazInI pIThane sakhata rIte pakaDIne sthira UbhI rahI. Adama Akhe zarIre phaphaDI UThyo. te dhImethI bolyo, "jo te tamArA koInI bahena nathI, to tamArI mAnI dIkarI to che ja. tamArI mAne to e hakIkatano zuM artha thAya te khabara haze ja." pachI teNe misisa pherabradhara tarapha pharIne kahyuM, "rUtha, A tArI chokrI che; Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AdamanI vidAya 147 ane tuM je karAranAmAnI vAta hamaNAM karatI hatI tenI rUe paNa A milakatanI bhAgIdAra che." hA, paNa e to huM jayAre marI jAuM tyAre! atyAre e vAta vacce lAvavAnI jarUra ja kyAM che?" "e vAta kharI; paNa te pahelAM tuM ene bhUkhe maratI joze? athavA phAve tevA lagnanI dhUMsarImAM joDI deze?" "huM tene eka ja zarata rAkhavA taiyAra chuM." "kaI zarata, rUtha ?" "e ke, pachI tamAro tenA upara kaze hakadAvo nahIM rahe." eTale?" eTale ema ke, pachI tamAre enI sAthe kazo saMbaMdha nahIM rAkhavAno - ene tamAre maLavAnuM nahi, enI sAthe vAta karavAnI nahi ke patravyavahAra paNa karavAno nahIM." paNa ema zA mATe?" "kAraNake, meM tenA bhaviSya mATe kaMI vicArI rAkhyuM hoya, temAM tame ADe Avo ja, enI mane khAtarI che." tArI vicArelI yojanAne mAikela sana-losa sAthe saMbaMdha che, zuM?" nA re nA, haragija nahi." misisa pherabradhare tucchakArathI mAthuM uchALIne kahyuM. to pachI AisalaeNnDanA vatanI juvAna jesana sAthe saMbaMdha "hoya ke na hoya, te mArI bAbata che; tamAre te vAta sAthe kazI levAdevA nathI." . "e tArI AkharI zarata che?" hA." Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 AtmaahadAna "eTale ke, mAre enAthI haMmeza mATe chUTA paDavAnuM - mAre ene taddana bhUlI javAnI, ane tenA hita-ahita vize kazI levAdevA nahi rAkhavAnI, ema? paNa tuM jANe che ke, e mane keTalI vahAlI che; e mArI AMkhonuM nUra che. bhagavAna tane UlaTuM vicAravA badala AkarI sajA karaze, karkazA !" ' "juo, tamAre phAve tema bolavuM nahi; nahIM to huM tene e zarate paNa ahIM nahIM rAkhuM." "sAcI vAta che; e bicArInA meno roTalo chInavI levAno mane kazo haka nathI. grIbAne jema karavuM hoya tema kare." ema vicArI Adame grIbAne kahyuM, "beTA, tuM ja vicArI le : huM gharaDo ane garIba chuM; temaja mArI mUrkhAIne kAraNe gharabAra vagarano thaI gayo chuM. mArI ciMtA na karIza, kAraNa ke huM mAruM to game tema karIne phoDI laIza; Ameya mAre ghaNA dahADA to kADhavAnA che nahi, ane eTalA divasa to game tema karIne nIkaLI jaze. paNa tAre mArI murnAIone kAraNe ke kamanasIbIne kAraNe kazuM sahana karavAnI jarUra nathI. mArI sAthe tuM rahIza to kaMgAliyata ane bhUkhamaro ja tAre veThavAnAM che; ane tArI mA sAthe rahIza to tane mabalaka khAnapAna te maLaze. mATe beTA, tuM tArI meLe kyAM rahevuM che te pasaMda karI le - utAvaLa kara; kAraNake, ahIM mAruM hRdaya phATI paDavAnuM thayuM che." grIbAe tarata ja mAthuM UMcuM karIne, saLagatI AMkhe sAthe javAba Apyo, "mAre pasaMda karavAnuM che, bApu? to to bIjI kazI pasaMdagIno savAla ja nathI. huM tamArI sAthe dharatInA cheDA sudhI AvavA taiyAra chuM - bhale ApaNe mAthe khullA AkAzanuM ja chAparuM rahevAnuM hoya." Adama tarata khurazI uparathI UchaLIne UbhA thaI gayo. tenA AMsubhInA caherA upara bhAre AnaMdanI AbhA chavAI gaI. te bolI Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ damanI vidAya 99 66 UThayo, " juo harAmakhoro, duniyAmAM haju mAyA-mamatA-bhAvaprema jevuM kaMIka bAkI rahyuM che. haju mAre mArAM saMtAna pedA thayAM e divasa ke ghaDIne zApa ApavApaNuM nathI. cAla beTA, ApaNe bhagavAnane Azare A nAlAyakonuM ghara choDIne cAlatAM thaIe. pachI teNe bAjue UbhelA chokarA tarapha vaLIne kahyuM, nAlAyaka duttA, have huM tamane saune mArA manamAMthI paNa jhApaTI-khaMkherI nAkhuM chuM. huM to mArA e dIkarA pAse jAuM chuM, je mAruM potAnuM chatAM tethI paNa vadhu ane pachI peAtAnI patnI teNe kahyuM, ane tuM paNa sAMbhaLI le -- eka divasa tuM peTa bharIne pastAIza, ane mArA A zabdo yAda leAhI nathI, "" che. tarapha vaLIne 66 - 149 Avaze, jyAre karIza. " tyAra bAda grIbAne deArato dorato te bAraNA bahAra nIkaLyo, ane AkAza sAmuM joIne bAlyo, " beTA sana-laoNksa, dIkarA, huM tArI pAse AvuM chuM - tArI pAse. 29 celsa e-kIlI ekalo gaNagaNato ane baDabaDato temanI pAchaLa gADuM hAMkato cAlyo. bAraNA AgaLa ja jaeNsana temane sAmeA maLyo. te paMkhIone phAMdIne, kamarapaTTo laTakAvIne cAlyo Avato hato. pelAM kazuM kahe te pahelAM te badhuM samajI gayo A loko gharabAra vagaranAM thaI peAtAne jUne ghera Azaro zeAdhatAM AvyAM haze, ane temane ahIMnAMoe pAchAM hAMkI kADhathAM haze. kahyuM bAlyA vinA jaeNsana Adamane paDakhe jaI pahoMcyo ane tene Teko ApI sAthe sAthe cAlavA lAgyo. teoe raeNmse gAmano rasto pakaDayo. tyAM AvI, eka vIzImAM utAro karyo. pachI Adame jasanano potAne rastAmAM Teko ApavA badala AbhAra mAnyo ane kahyuM, "bhAI, je tArI marajI thAya to Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 Atma-balidAna Aje rAte daza vAgye ahIM pAcho Avaje ane mArI eka chelalI sevA bajAvI jaje, joke, e sevA bajAvavA badala tane kazuM vaLatara ApavAnuM mArI pAse sAdhana nathI." - "huM rAte daza vAgye jarUra AvIza." eTaluM kahI jesana tApUrato cAlato thayo. - te cAlyo gayo eTale Adame grIbA sAthe potAnI koTaDImAM jaIne kahyuM, "bahu bhalo - nirdoSa chokaro che; ene je chetaraze te puruSa ke strI kadI sukhI nahi thAya. tuM to beTA, ene kadI nahi chetare ne?" "bApu, tame zI vAta karo cho? huM ane tame baMne sAthe ja A deza choDI javAnA chIe ne?" hA, beTA, kharI vAta che." eTaluM kahI Adama cUpa thaI gayo. ane Adama sakAraNa ja cUpa thayo hato. kAraNa ke, leMgyu-mathakethI remsa sudhI pagapALA cAlatAM cAlatAM AvatI vakhate teNe manamAM eka yojanA vicArI rAkhI hatI - grIbAne tenI mA ane bhAIothI chuTI pADIne potAnI asthira jiMdagImAM sAthe levI e jarAya salAhabhareluM na hatuM. pitAne pachInA divasemAM zuM zuM veThavuM paDavAnuM che tenI tene kazI khAtarI na hatI. tevI jiMdagImAM AvI nAjuka, asahAya chokarIne sAthe levI e aparAdha ja kahevAya. grIbA tenI mA ane bhAIo sAthe sthira thaIne rahe, emAM ja enuM bhaluM hatuM. - eka vAra tene mAike sana-laoNkasano vicAra Avyo - te jarUra grIbAne khulle hAthe AvakAre evI tene khAtarI hatI. paNa mAikela sana-laoNksanuM zuM thayuM che, ke atyAre tenI zI mati thaI che, te koNa kahI zake? uparAMta, pote je grIbAne pAchaLa tenI mA sAthe ja mUkato jAya, to jesana ane grIbAne vadhu bhegAM thavAnI taka Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AmanI vidAya maLe. alabatta, ethI AgaLanI vAta te koziza karyA chatAM kalpanAmAM lAvI zakayo nahi; paNa teNe eTaluM to nakkI karI lIdhuM ke, grIbAne peAtAnI sAthe to na ja laI javI. 151 khAdhApIdhA bAda, Adama ekalA zaheramAM pharavA nIkaLyo. dhakkA upara jaIne pUchaparacha karatAM tene bhALa maLI ke, AyarlaeNnDathI AisalaeNnDa javA UpaDeluM eka jahAja atyAre baMdaramAM lAMgareluM che; ane bIje divase bharatI AvatAM ja UpaDavAnuM che. teNe tarata ja te jahAjamAM potAnI jagA meLavI lIdhI. cha pAuMDa TikiTanA thayA ane rAjanA cAra ziliMga bhAjana-kharcanA. musApharImAM pavana anukULa rahe to eka mahino vIte tema hatuM. Adame hisAba gaNI joyA, to raeNvikamAM te paga mUke, tyAre tenI pAse cha ke sAta pAuMDa bAkI rahe. e paristhitithI saMtoSa mAnI te tarata vaDA belipha pAse TApu choDIne javA mATenuM lAisaMsa levA UpaDayo. 3 rAte daza vAgye jaeNsana AvIne hAjara thayA. tene Ame badhI vAta khAnagImAM kahI saMbhaLAvI : "huM A deza choDI, tArA dezamAM cAlyo jAuM chuM. mArI dIkarI, grIbA, atyAre UMghe che. tene A vAtanI kazI khabara nathI. tuM mArI eka sevA bajAvIza ?" " mane ajamAvI juo!" jasane kahyuM. 66 to tuM AjanI rAta raeNmsamAM ja raheje. savAramAM grIbA UThe tyAre tuM ene khabara kaheje ke, huM paradeza cAlyo jAuM chuM ane grIbAe tenI mAne tyAM laoNgye pAchA pharavAnuM che. huM sAthe nahi houM eTale tenI mA ane tenA bhAIo tene kADhI nahi mUke. "" jaeNsana daramyAna laoNgyU jaI AvyA hato ane badhuM jANI bIjo koI rasto mAkalavAnuM yogya Avyo hato. teNe dhImethI pUchyuM, " e sivAya nIkaLI zake tema nathI? temane leMgyuM ja pAchAM mAno cho?" Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna "bIjo koI ja rasto nathI, bhAI ! kAraNa ke, zrIbA koDI vagaranI che; ane kaMgALane kazI pasaMdagI karavAnI hoya nahi." paNa eka jaNa che, jene mana ne pUrepUrAM tavaMgara che. te pote bhale kaMgALa che; paNa te pitAnA lohInuM AkharI TIpuM paNa temane mATe ApavA taiyAra che. te atyAra sudhI cUpa rahyo hato, paNa have teNe pitAnA mananI vAta eka vakhata moMe lAvI devI ja joIe. huM atyAra sudhI rakhaDela bhAmaTAnI jiMdagI jIvato Avyo chuM - kAraNake, mAre bIjA koInI saMbhALa levAnI na hatI ke bIjA koIne paSavAnuM na hatuM. paNa mane eka vakhata grIbAne paDakhe UbhavAno adhikAra Apo, pachI huM zuM zuM karI zakuM chuM te najare jojo! pachI temanA koI bhAInI dena nathI ke temanI sAme tucchakAranI najare joI zake temane paNa emane tyAM javAnI jarUra ja nahIM rahe." "beTA, huM tane oLakhuM chuM; mane tArA upara pUro bhare che. joke, meM bIjA koIne grIbA mATe niradhArI rAkhyo hato, chatAM, mAruM cAle to huM grIbAne tArA prema ane rakSaNa heThaLa mUkIne nirAMte vidAya thaI zake. paNa beTA, mane have grIvA mATe pasaMdagI karavAno kaze haka rahyo na kahevAya; temaja te pote paNa have pasaMdagI karavA svataMtra nathI." jesana AdamanA mananI vAta samajI gayo. teNe Adame kahyA mujaba ja karavAnuM vacana ApyuM. Adama paNa chevaTanA UMghatI jhIbAnA moM upara najara nAkhI laI vidAya thayo. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avaLacaMDI bhavitavyatA vAta ema banI hatI ke, jesane laMgU jaIne jekabane . mae Adama ane gIbAne zo javAba vALavAmAM Avyo hato e badhI vAta sAMbhaLI hatI, ane teNe tyAM ne tyAM e chaye bhAInA zarIramAMnAM badhAM hADakAM bhAgI nAkhavAnA ane pachI pharI kadI leMgvamathake na AvavAnA sogaMda khAdhA hatA. paNa Adamane ApeluM vacana pALavuM hoya to leMgvamathake kadI na javAnI pratijJA teNe jatI ja karavI paDe. eTale teNe potAnI pahelI pratijJA thoDA vakhata mATe mulatavI rAkhI; paNa laeNgUmathake vasavATa karavAnuM to teNe te divasathI choDyuM ja. teNe DevI DosAnI jhUMpaDImAM pitAno Dero lagAvya. DevI Doso have dariyo kheDavA mATe vadhu buddha thaI gayo hato. ane dANacorI karavA mATe vadhu puNyazALI banI gayo hato. eTale devaLanA daravAjA pAse have te eka nAnI jhUMpaDImAM raheto hato. paNa e bhAganA loko bahu nIrogI hatA ke koNa jANe, paNa tene maDadAMnuM kAma ochuM maLatuM. eTale jesana tenI sAthe rahevA Avyo e vastu tene moTI rAhatarUpa thaI paDI. teNe eka buTTI DosIne baMne mATe rAMdhavA vagerenuM gharakAma karavA rokI lIdhI. atyAra sudhImAM jesane bApa pAsethI maLelA paisAmAMthI ardhAeka kharacI kADhayA hatA. kAraNake te kazuM kamAto ja nahi. paNa have 153 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 : Atma-bahidAna teNe potAnI badhI ALasu Teva choDI dIdhI : teNe mAchalAM pakaDavA javAnuM ke paMkhIo phAMdavA rakhaDavAnuM choDI dIdhuM. pIThAmAM jaIne ke tamAku phUMkatA kalAkonA kalAko paDyA rahevAnuM paNa baMdha karI dIdhuM. alabatta, te DevIne tyAM rahevA Avyo tyAra bAda be divasa ane be rAta gupacupa paDI ja rahyo; ane tethI bicArA DevI DosAne phikara thavA mAMDI ke, chokro bImAra paDI gayA che ke zuM. paNa jesana to bhaviSya mATenI pitAnI yojanA ja vicArato hato. ane eka yojanA tenA magajamAM barAbara goThavAtAM te ThekaDo bharIne pathArInI bahAra nIkaLI Avyo ane ThaMDA pANInI DolamAM mAthuM jhabakoLI, mAthuM lUchato ane khAvAnA moTA bUDA bharato DevIne pUchavA lAgyo, DevI, TApunI A bAjue ATa daLavAnI ghaNI pana-cakkIo che zuM?" "nA re nA, dIkarA; ghaNI to zuM, ekkoya nathI!" eTale ke, sallI ane kasInI pana-cakkIothI najIkamAM koI ja cakkI nathI ne?" "ethI pAse ekeya nathI dIkarA." to ATalAmAM koI pana-cakkI zarU kare to?" "vAha, to to A taraphanA kheDUto tenA mAthA upara eTalA AzIrvAda varasAve ke, na pUcho vAta!" "to atyAra sudhI kema koIe A tarapha cakkI nAkhI nathI?" "beTA, koI meksa bacco evI tarakhaTamAM na paDe te daza gAu cAlIne daLAvavA jAya, paNa...." vAta ema hatI ke, belUranI UMcAIethI eka pANIdAra vaheLo dhasamasato UtarI AvI, paoNrTI-vUlI AgaLa thaI dariyAne jaI maLato 1. vahetA ke nIce paDatA pANInA jorathI cAlatI ghaMTI. - saMpA. 2. maina TApunA vatanIne ke tenI bhASAne "mekasa' kahe che. - saMpA. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 avaLacaMDI bhavitavyatA hato. jesana jyAre jyAre sTikana ezanI jhUMpaDImAM rAkhelAM masAlo bharelAM paMkhIonA pitAnA saMgrahasthAne Avato jato tyAre e vaheLe joIne tene acUka vicAra Avato ke, AnA pANIthI panacakkI sarasa cAle! tarata ja te rastAnI ane dariyA-kinArAnI vacce AvelI jamIna kharIdavA misisa pherabradhara pAse doDyo ane pANI vAparavAnA haka mATe belipha pAse. pachI eka gADuM bhADe karI lAvyo ane TekarI uparathI paththaro bharI lAvavA mAMDayo. TUMkamAM, thoDA ja vakhatamAM te potAnI yojanAnA kAme lAgI gayo. teNe sutAra, luhAra, ane salATane kAme lagADI dIdhA. paNa bhIMto UbhI karavAnA kAmamAM ane chAparuM chAjavAnA kAmamAM to te jAte ja lAgyo. avAranavAra tene DaeNvInI madada levI paDatI. tene bAMdhakAmano kaze anubhava na hato, paNa koI muzkelI Ave tyAre Akho divasa te pathArImAM gupacupa paDyo rahe ane vicAra karyA kare. pachI muzkelIno ukela jaDI Ave eTale te ThekaDo mArIne pathArImAMthI bahAra kUdI paDe ane kAme lAgI jAya. ' savArathI sAMja sudhI te jhoDanI peThe kAme vaLagelo rahe. be mahinAmAM to bhIMto uparano pahelo ADo pATaDo naMkhAI gayo ane AkhI pana-cakkI cAlu thavAne thoDI ja vAra eTale ke thaDI ja mahenata bAkI rahI. DevI jaI jaIne misisa pherabradharane kaheto, "A juvAnaDo khaze kAmano mANasa che. te keTaluM badhuM kAma kare che, ane tene keTaluM badhuM AvaDe che? theDA ja vakhatamAM A pana-cakkI zarU thaI ja jANo..." - "ane pachI paisAnI TaMkazALa paNa zarU thaI jaze, kharuM ne?" misisa phebradhare pUchayuM. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 zAtmavidvAna "hA, hArato, vaLI. '' " pachI to te paraNIne gharabArI thavAno paNa vicAra karaze, kharuM ne ?" " e vAtanuM to kahevAya nahi, maeNDama; kAraNa' ke, cheko haju nAnA bALaka jevA aNajANa che; tene srIno DaMkha haju lAgyo nathI.'' paNa misisa phaeNrabradhara e bAbatamAM judA ja abhiprAyanAM hatAM. jaeNsana have bhAgye oNgsa Avo; chatAM tenA manamAM grIbA pratye je bhAva hato te e barAbara pAmI gayAM hatAM. aTha grIbA mAne tyAM rahevA AvyA bAdanAM zarUAtanAM vADiyAMmAM eka vakhata pharIthI jaeNsanane bhegI thaI hatI tyAre te paNa jaeNsananA mananI vAta barAbara pAmI gaI hatI. eTale teNe tarata ja mAikela sana-laoNksane eka kAgaLa lakhI dIdhA. pAtAnA bApa tyAM AisalaeNnDa - AvavA nIkaLyA che; e tyAM sukharUpa AvI pahoMcyA che ke nahi, e khabara pUchavAnuM teNe bahAnuM kADhayuM hatuM -- paNa mAikela pote tyAM kevI sthitimAM che, ahIM maeNna-TApumAM pAchA AvavA mAge che ke, pachI AisalaeNnDamAM ja ghara karIne rahevA mAge che, vage2e khabaro ja tene jANavI hatI. potAnI ahIMnI sthiti viSe, alabatta, teNe karAya' teTalA chUpA aNasArA e patramAM karyA hatA; paNa jaeNsana viSe eka akSareya teNe lakhyo na hato. kAraNa ke, e bAbatamAM tene have bevaDo bhaya lAgato hato -- jaeNsana tenA - grIbAnA - premamAM paDayo hato e nirvivAda hatuM; pAtAnI mA paNa e lagna thAya e mATe utsuka hatI. paNa grIbA e paNa jANatI hatI ke, jaeNsana peAtAnI oramAna mA ane tenA saMtAna upara peAtAnI mAnuM vera levAnA irAdAthI ja temane zeAdhavA ahIM AvyA hato -- alabatta, ramAna mA marI gaI hatI ane mAikela sana-laoNksane te eLakhato na hato, e judI vAta. - Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avaLacaMDI bhavitavyatA 157 mAikalano javAba Ave nahi tyAM sudhI teNe jesanane bhegA thavAnuM bilakula TALI dIdhuM. te jo rastA upara tene sAmo Avato jotI, to tarata khetaromAM phaMTAI jatI. te jo gharamAM Avato, to te koIka ne koIka bahAne rasoDAnI bahAra nIkaLI jatI. jesana pitAne TALavAno grIbAno IrAdo samajI jato, ane tenI zAMta ane tarata khinna banI jatI tathA teno sudaDha cahero kheMcAvA lAgato. te tyAMthI tarata pitAne kAme cAlyo jato; paNa te kAma karavAno tenA hRdayano utsAha osarI jato. grIbAnI mA jesana pratyeno grIbAno evo vyavahAra joI gusse thaI jatI ane pUchatI, "eNe tAruM zuM bagADyuM che, rI?". "kazuM ja nahi." grInA javAba ApatI. to pachI tene gharamAMthI Ama kema tageDI mUke che, vAru?" jhIbA e savAlano kazo javAba na ApatI. "jo, tArI rItabhAta tAre sudhAravI paDaze, tAre have paraNI karIne ahIMthI cAlyA javAno vakhata thaI gayo che." paNa mAre ahIMthI cAlyA javuM na hoya to?" "jA, jA, have. paNa sAMbhaLI le; huM tane eka aThavADiyAno samaya ApuM chuM - chokaro sAro che, kAmagaro che, ane thoDA vakhatamAM mAladAra thaI javAno che. eka aThavADiyA bAda tAre tene sIdho javAba Apavo paDaze. AvatA.. parvane divase tuM tevIsa varSanI thaIza; e uMmare tArI mAe to tArA be bhAIone jayA hatA." paNa mArA keTalAka bhAIo to mArA karatAM bamaNI uMmaranA che, chatAM tame emane paraNAvavAnuM to nAmeya detAM nathI." grIbAe kahyuM. chokarAonI vAta judI che." misisa phebradhare javAba Apyo. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 AtmabalidAna paNa dIkarIne Apelo aThavADiyAno samaya misisa phebradharane mATe vadhAre paDato lAMbo nIvaDyo - thoDA ja vakhatamAM te maraNa pathArIe paDayAM. ane Adama tene zApa ApI ghara bahAra nIkaLyo hato tene eka mahino paNa vItyo nahIM hoya ane Adame bhAkhyuM hatuM tema te pastAtI ane du:khI thatI A duniyAmAMthI sidhAvI gaI. alabatta, teNe Adamano zApa viphaLa karavA, jemanA jemanA paisA haka karatAM vadhAre paDAvyA hatA, temane badhAne - eTale ke temanI bAda jIvatI rahelI temanI vidhavAone ke anAtha banelAM chokarAMne - bolAvI bolAvI e rakama pAchI apAvI. paNa te vakhate tene khabara paDI ke, e vadhArAnA paisA paDAvatAM ane AkarI rIte vasUla karatAM keTalAMya jIvano haMmeza mATe barabAda thaI gayAM hatAM. maratA pahelAM misisa pherabradhare chaye chokarAone belAvI, khetara uparanA kAmakAjanI jhINavaTabharI sUcanAo ApI dIdhI ane jaNAvyuM ke, kadI jamInanA bhAgalA na pADatA. bhegA ja raheze to sukhI thaze. ane bhegA rahevuM hoya to A gharamAM aiyaro na lAvatA - nahIM to tame badhA eka divaseya bhegA nahIM rahI zake. bhAIoe ema karavAnuM vacana ApyuM. Adamane eka paise paNa A milakatamAMthI na Apazo ema jaNAvIne misisa pherabradhare grIbAne teno bhAga pUrepUro kADhI ApavAnI tathA te pote jyAM paraNavAnI icchA rAkhe tyAM tene paraNavA devAnI bhAIone tAkIda bhAIoe e bAbatanuM paNa tene vacana ApyuM. paNa puruSone ane khAsa karIne bhAIone ApasamAM jhaghaDavuM hoya to vacce strI hovI ja joIe evuM jarUrI nathI. eTale mAtAnA mRtyu pachI tarata ja chaye jaNA jhaghaDavA maMDI gayA. aMdara Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avaLacaDI vitavyatA 159 gaNagaNyA ke, tharsTana pIdhelA che; tharsTana sAmuM babaDayo ke, eNzara pramAdI che. oNzare javAba vALyA ke, pAte pATavI heI, adhikAranI rUe jamInano tasue tasu tene ja maLavA joIe; eTale raoNsa ane sTIna gusse thaIne bolI UThayA ke, ame zuM tyAre AkhI jiMdagI tArI jAgIra upara vaitaruM karavA ja pedA thayA chIe ? i i. Ama ne Ama takarAro cAlavA lAgI; chevaTe jenTalamaeNna jaeNkabe tADa kADhayo ke, bhAIo vacce ApasamAM zAMti jALavI rAkhavI hAya tA eka ja rastA che - ApaNe saue milakata vahe...cI levI; eTale pachI oNzara ALasu thaIne paDI rahe ke tharsTana dArU pIne paDI rahe, te paNa e badhuM emane hisAbe ne jokhame! sadbhAgye oNgyunI jAgIramAM cha judAM judAM makAnavALAM cha khetarono samAveza thatA hatA. jaeNkabe kahyuM, "bhagavAne ja ApaNe mATe e vyavasthA karI rAkhI che; kAraNake, ApaNe paNa cha ja bhAI chIe. " paNa e khetaronI jamInanI phaLadrupatA ochIvattI hAI, AmadanI paNa ochIvattI thAya; eTale chaye bhAIomAM kANa karyuM khetara le e bAbata takarAra cAlI. chevaTe teoe ciThThI nAkhI; ane badhuM takarAra vinA vaheM cAI gayuM, tyAre oNzara bAlI UThayo, " paNa pelI cheAkarInuM zuM?" chaye jaNA ekabIjA sAme mAM vakAsIne joI rahyA. paNa jekabe ja pAchA tADa kADhayo ke, "eNzara tene laoNgyU-mathake ja potAnI sAthe rAkhe; ane pAka taiyAra thAya tyAre bAkInA pAMca bhAI grIbA mATe temAMthI dara vakhate kaMIka hissA kADhI Ape. chatAM bhAIo vacceno jhaghaDo maTayo nahi ja tharTanane bhAge UMcANanI khaDakALa jamIna AvI hatI, ane badhI ciThThI jekabe lakhelI hAI, tene vahema gayA ke kaMIka cAlAkI karavAmAM AvI che. --- Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna eTale te pIThAmAMthI dArU pI, taiyAra thaI, e bAbatanI saphAI karavA jekabane tyAM pahoMcyo. tyAM jaI. jekabane mArI-ThokI teNe gharamAMthI ane jamIna uparathI hAMkI kADhayo. . tarata ja koTabAjI zarU thaI. bAkInA cAra bhAIoe pitAne manaphAvato pakSa lIdho. regnenI adAlatamAM prathama anadhikAra-pravezano mukaddame cAlyo. tharTanane jekabanuM ghara ane khetara khAlI karavAM paDayAM. paNa haju mArAmArInI phariyAda bAkI hatI. jekabe ane tharTane jarInA mANasone dArU pAIne lAMca ApI phoDavA prayatna karyo. pariNAme jararo kazA nirNaya upara AvI zakyA nahi, eTale nyAyAdhIze temane dhamakAvIne kADhI mUkyA. A AkhA adAlatI phArasanuM eka sAruM pariNAma AvyuM kahevAya to e ke, adAlatanA eka vakIle, bIjo kaMI kAma na hovAthI, jhIbA taraphathI tenA bhAIo sAme phariyAda dAkhala karI; ane tenA pakSe evI sArI rajUAta karI ke, nyAyAdhIze cha bhAIene darekane grIbAno bhAga dabAvavAnA sababasara dara varSe ATha pAuMDa ApavAno hukama karyo. jesana adAlatamAM hAjara rahyo hato. tenA hAtha chaye pherabradharabhAIonAM hADakAM-pAMsaLAM bhAgavA mATe sagavaLI rahyA hatA. te grIbAnA AMsubharyA mAM sAme te bAjue Ubho rahyo hato. chevaTe te mahAparANe potAnA jussAne rokI, paoNrTI-vUla tarapha cAlato thayo. paNa kazA kAmamAM mana na lAgavAthI pAcho leMgyu tarapha javA nIkaLyo. grIbA resethI ekalI ja bhAre haiye pAchI pharI hatI. tenA bhAIoe tene kevI rIte lUMTavA prayatna karyo hato te enI jANamAM AvI gayuM hatuM, ane chatAM adAlata tene kevo che nyAya ApavA tatpara thaI te paNa teNe joyuM. uparAMta, evo AchopAtaLo hukama paNa tenA bhAIo mAnaze ke kema e to nakkI ja na hatuM. te have Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avaLapaDI bhavitavyatA 161 potAnI jAtane AkhI duniyAmAM aTUlI tathA nirAdhAra anubhavavA lAgI. te vakhate je sane bAraNuM ughADI, aMdara dAkhala thaIne pUchyuM, "jhIbA, huM aMdara AvuM?" "hA", du:khI grIbAe TUMko javAba Apyo. jesana aMdara dAkhala thayo. grIbAe AMkha UMcI karI nahi; ane jesane paNa pitAno hAtha AgaLa dharyo nahi. paNa te enI sAme svasthatAthI tathA mamatAbharyA bhAvathI UbharAto Ubho rahyo. eTalA mAtrathI grIbAnA hRdaya uparano bejo jANe ocho thavA mAMDyo. grIbA, je sAMbhaLa, huM tArI muzkelIo samajuM chuM ane mane ethI ghaNuM duHkha thAya che. nA, nA, mAre eka vAta kahevI nathI, paNa mane bIjA zabdo jaDatA nathI, jhIbA !" zI vAta?" nasIbe ApaNa bene bhegAM karavA dhAryuM hoya ema taneya lAgatuM nathI? atyAra sudhI duniyAe tArI tarapha tathA mArI tarapha geravartana ja dAkhavyuM che. paNa tuM sI che, ane huM purUSa chuM; mAtra mane tAre mATe laDavAno adhikAra Apa-" jhIbAnI AMkhamAMthI AMsunA relA cAlyA. eTalAmAM ja sananA hAthamAM jhIbAno hAtha AvI gayo. teNe mamatAthI tene dabAvIne kahyuM, "grIbA!" grIbA thoDI svastha thaI jaIne tarata bolI UThI, "Aje cAlyA jAo; Aje mane kazuM na kahezo, jesana, maherabAnI karIne cAlyA jAe!". , . ' jesana eka zabda bolyA vinA tarata ja cAlato thayo. grIbAe pitAnA baMne paMjA potAnA moM upara dAbI dIdhA. A0 - 11 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 AtmabalidAna - jhIbAne acAnaka mAikela sana-laoNkasanI yAda AvI gaI hatI. teNe ene mATe rAha jovAnuM vacana ApyuM hatuM, ane mAikelano javAba game tyAre AvI pahoMce evI zakyatA hatI. bIje ja divase te remsanI TapAla-oNphisamAM khabara kADhavA gaI. paNa teno koI kAgaLa na hato. paNa zeTalenDajha taraphathI AvatI eka boTa AisalenDanI TapAla laIne traNeka divasa bAda AvavAnI vakI hatI. traNa divasa bAda te tarata rense jaI pahoMcI. e boTamAM TapAla AvI hovA chatAM, grIbAno koI kAgaLa na hatA. paNa Dablina ane rekajAvika vacce saphara karatuM Airiza jahAja, svadeza pAchuM pharatI veLA ATha-nava divasamAM ahIM AvI pahoMcavAnuM hatuM, evI bhALa tene maLI. vakhata thaye peluM jahAja AvyuM; paNa grIvA mATe koI kAgaLa na hatuM. have grIbAnA mananI badhI AzAo paDI bhAgI - sana-laoNkasa tene bhUlI ja gayo hato; kadAca have tenA manamAM grIbA mATe kazI ja lAgaNI rahI nahi hoya; kadAca te tyAM bIjI koIne prema karavA lAgI gayo haze. ane tenI sAthosAtha grIbAnuM svAbhimAna jAgI UThayuM : te mane bhUlI gayA hoya to temAM mAre zuM? alabatta, huM ahIM bahu ekalI-aTUlI paDI gaI chuM tathA jIvanamAM mane kazo AnaMda nathI rahyo, e kharI vAta. paNa tethI bIjAnI khoTI AzA rAkhyA karavAmAM paNa zo phAyado? grIbA haju tenA moTA bhAI sAthe leMgva-mathake ja rahetI hatI. paNa bhAIno vartAva tenA pratye bahu ThaMDo hate. grIbAe potAnA bhAga mATe adAlatamAM potAnI sAme dAvo mAMDyo hato, e vAta tene bahu cATI gaI hatI. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avaLI -bhavitavyatA grIbA bhAInA vartAvathI duHkhI duHkhI thaI gaI; ane tene enA gharano roTalo khAvo paNa kaDavo thaI paDayo. dhIme dhIme teNe bhojana-samaye hAjara rahevAnuM ja choDI dIdhuM. adAlatanA cukAdA pachI paMdara divase jesana pharI pAcho Avyo. A vakhate paNa jhIbA ekalI ja beThI hatI. jesane AvIne chobhIlAnI peThe kahyuM, "mArAthI vadhu na thobhAmuM, meM prayatna karyo, paNa azakya banI gayuM - huM bahu vahelo pAcho cAlyo Avyo te badala mArA upara gusse na thatI, grInA." grIbAe javAba na vALyo. paNa tenA manamAM te bolI UThI, haja eka divasa moDuM tame karyuM hota to te vadhAre paDatuM moDuM ja thaI gayuM hota - grIbA tamane jIvatI jovA na maLI hota." "grIbA!" jesana trADI UThayo; "zuM thayuM che, mane kahI de ! " paNa jhIbA jarI phIkuM hasI ane tenI tarapha mAyALu najare joI rahI. jesananI dhIraja na rahI; te lagabhaMga karagarI UThyo, "grIbA, bhagavAnane khAtara kahe ke zuM thayuM che?" "bIjuM kaMI ja thayuM nathI; mAtra mane khAvAnuM maLyuM nathI." jesana eka kSaNamAM badhuM samajI gayo. teNe ghara sAme mukko ugAmIne kahyuM, "ema vAta che?" grIbAe paraMtu tarata umeryuM ke, "mane vIsarI janArAo AgaLa me batAvatA pharavAnuM mane ja gamatuM nathI; e lokono kazo vAMka nathI" jesana tarata ja bolI UThyo, "grIbA, eka jaNa haju che, je tane kadI vIsarato nathI. savAra-sAMja tuM enI sAthe ja enA aMtaramAM ja hoya che. duniyA sarajAI tyArathI mAMDIne koI puruSa Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 Atmaabhina koI strIne eTalA premathI cAhI nahi hoya aphATa duniyAmAM cAhavA mATe bIjuM koI che ja kAraNa ke, tene A 99 nahi, grIbAe jaeNsananI AMkhAmAM najara parovIne joyuM ane tenAM vAkayonI saccAI tenI AMkhAmAMthI bhArobhAra pragaTa thatI tene dekhAI. sAthe ja, peAtAne cAhanAra koI jaNa potAne paDakhe che ema jANI, tenA hRdayamAM anerA AnaMdano ane anerA garvano anubhava thayo. tenuM hRdaya bharAI AvyuM ane tenI AMkho nItaravA lAgI. jaeNsana vagara kahye samajI gayo ke, grIbAe svArpaNa karI dIdhuM che, ane have te potAnI che. teNe tarata AnaMdanI eka kikiyArI pADIne grIbAne potAnI chAtI upara sameTI lIdhI. tenA kAnamAM te bAlato ja rahyo, "mArI grIbA ! mAruM jIvana ! mArA prANa !" eka kalAka sudhI e be premIe vacce mAtra AnaMda ane mamatA vyakta karavA khAtara ja cAlelI vAtacItanI ramajhaTa jAmI rahI. tyAra pachI AnaMdane hileALe caDelA haiye jaeNsana eka leAkagIta gAto gAto tyAMthI vidAya thayo. paNa thoDI ja vAramAM te pAchA Avyo ane vicAramAM paDI jaI tyAM ja besI rahelI grIbAne kahevA lAgyo. " huM kevA babUcaka chuM te? Aje savAre huM raeNmse gayo hato tyAre tyAMnA pesTa-mAsTare A kAgaLa tane ApavA mane Apyo hato. e AisalaeNnDano che; eTale tArA bApunA ja khuzakhabara temAM haze. bhagavAna temanuM bhaluM kare ! '' ema kahI, e kAgaLa grIbAnA hAthamAM mUkI daI, jesana pAchA peluM ja AnaMda-gIta gAto gAto tyAMthI cAlyo gayo. paNa, e kAgaLa mAikela sana-laoNksano hato, Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAIkela sana-lauksano udaya 5tramAM mAIkala sana-laoNphase jaNAvyuM hatuM - "ATalo lAMbo vakhata meM cupakIdI jALavI, te badala mane kharekhara zarama Ave che. tArA bApujI pratye e kRtajanatA dAkhavI kahevAya, tathA tArA potAnA pratye avajJA. e hariyALo TApu choDaze cAra cAra varSa thaI gayAM paNa ahIMnA kAmakAjanI ane ciMtAonI dhamAlamAM samaya kema pasAra thaI gayo te mane khyAlamAM rahyuM ja nahi. "joke, A badhuM kahIne huM mArI bedarakArIne chAvaravA mAgato nathI; uparAMta ahIMnI navI dhamAlamAM paNa meM harahaMmeza tyAM pAchaLa mUkelAMnI smRti hRdayamAM dhAraNa karyA karI che, ema kahevuM e paNa satyathI vegaLuM kahevAya. mAtra huM eTaluM ja kahevA mAguM chuM ke, A cAre varSa daramyAna jo koI smRtio mane satata vizeSa madhura lAgI hoya, to mArA e jUnA gharanI; tathA mArA aMtaranI priyamAM priya koI AzA hoya to te kadIka ne kadIka tyAM pAchA pharavAnI. e divasa alabatta haju Avyo nathI, paNa te pAse Avato jAya che, ema huM spaSTa joI zakuM chuM. eTale, vahAlI jhIbA, tuM tArAthI mane kSamA karI zakAya tema hoya to jarUra karajo ane kaMI nahi to mArA pratye kaze gussAno bhAva to na ja dhAraNa karatI. ane te arthe ja huM ApaNe chUTAM paDyAM tyAra pachInI hakIkato tArI samakSa rajU karavA A patrathI prayatna karuM chuM - 165 Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna "jyAre AisalaeNnDa Avyo tyAre bizapa jonanI laeNTina skUlamAM joDAvA nahoto Avyo - paraMtu eka saMpetaruM laIne ja Avyo hato : prathama to mAre eka bhalI strI ane sAcI patnI, jene bIjAne vAMke ghaNuM sahana karavuM paDyuM hatuM, tene zodhI kADhavAnI hatI; ane zodhyA pachI tene banatI madada pahoMcADavAnI hatI. te bAI pote mULe gavarnara-janaralanI putrI hovA chatAM, tathA AisalaeNnDanI kula vastI badhI maLIne be hajAra jeTalI ja hovA chatAM, e kamanasIba bAInI kazI mAhitI mujAvikamAM eka aThavADiyA upara vakhata thaI javA chatAM mane maLI zakI nahi. e uparathI e bicArInI kamanasIbInI parAkASThAnI kalpanA tane AvI zakaze. chevaTe jyAre mane tenI bhALa maLI, tyAre te kabaramAM ja poDhI gaI hatI, - huM A kinAre Utaryo te pahelAM be mahinA agAu! kabrastAnanA eka paDatara bhAgamAM AvelI tenI kabara upara mAtra lAkaDAno eka khIle ja khoselo hato. mArI zodhanuM prathama prakaraNa Ama pUruM thayuM. e bAInA mRtyunI karuNatAthI ghavAI, huM mArA saMpetarAnA bAkI rahetA bIjA bhAga tarapha vadhu jussAthI vaLyo. te bAIe pAchaLa koI saMtAna mUkayuM hoya, to ene mAre zodhI kADhavAnuM hatuM, ane tene paNa bane teTalI madada pahoMcADavAnI hatI. paraMtu e saMtAna vize mane vizeSa kaMI bhALa maLI nahi, mAtra eTalI achaDatI mAhitI maLI ke, e chokaro tenI mAno ekamAtra AdhAra ane sobatI hato; baMne jaNa paDozI othI alaga - dUra ja rahetAM hatAM. tenI mAtAnA mRtyu vakhate tathA tene kabaramAM poDhADI te vakhate e chokaro hAjara hato; paNa pachI tenuM zuM thayuM ke te kyAM gayA, te koI jANatuM na hatuM. "e chokarAnI zedhamAM ja hato, tevAmAM pAsenA nAnakaDA TApu engIne kinAre koI juvAnanuM maDaduM taNAI AvyuM. e evuM saDI gayeluM tathA phUlI gayeluM hatuM ke, tenA caherA-mahorA uparathI e kenuM maDaduM che tenI kazI oLakha thaI zake tema nahotI. paraMtu zaheranA Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAIkela sana-haoNsane udaya mAchImAromAMnA ghaNAe e zabanuM kada ane kapaDAM joIne kahyuM ke, huM jene zodhato hato te chokarAnuM ja e zaba hatuM. ane Ama mArI zodhakhoLanuM bIjuM prakaraNa paNa kabara AgaLa ja pUruM thayuM. joke, mane manamAM aMdezo to rahI ja gayo ke, e maDaduM kharekhara huM jene zodhato hato tenuM na paNa hoya : kAraNake, mane je varNana sAMbhaLavA maLyuM hatuM te uparathI pelo juvAna AtmahatyA kare evI prakRtino haragija lAgato na hato. ane je lyutharana pAdarI te chokarAnI mAnI maraNapathArIe hAjara hato, teNe paNa ema ja kahyuM. paraMtu mAro utsAha have osaravA lAgyo hato ane tethI meM sAmAnya loka-abhiprAyane svIkArI lIdho ane pelA juvAnanI vadhu zodha karavAnuM mAMDI vALyuM. "vahAlI jhIbA, huM koIka divasa tane kahIza ke, e be jaNanI zodha karavA ane koNe mokalyo hato; kadAca teM kaMIka kaMIka to kalpI paNa lIdhuM haze. paraMtu tyAra pachI eka evo banAva banyo, jene kAraNe A TApumAM mArA nivAsano hetu cheka ja palaTAI gayo. meM upara jaNAvyuM ja che ke, je bhalI bAIne huM zodhavA Avyo hato, te bhalI bAI A TApunA gavarnara-janaralanI putrI hatI. te gavarnara-janaralanuM nAma joMgana jonsana hatuM. teNe ekanI eka putrIno tyAga eTalA mATe karyo hato ke te putrIe bApanI marajI viruddha lagna karavAnI hiMmata batAvI hatI. lagna pachInAM badhAM varSo daramyAna kAM to bApe tenI garIbAInI paravA karI na hatI, athavA to putrInA svAbhimAne tenI kaMgAliyatanI vAta bApa sudhI pahoMcavA dIdhI na hatI. paNa pachI jyAre bApane putrInA mRtyunI khabara paDI, tyAre daramyAnamAM bApanuM ghamaMDa potAnA ekamAtra saMtAnanA vijogamAM osaravA lAgyuM hatuM, ane tene potAnI pAchalI uMmaramAM potAnI ekalatA sAlavA lAgI hatI. eTale teNe have potAnI putrInA saMtAnanI Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 Atma-balidAna zodha calAvavA mAMDI, jethI potAnI pAchalI jiMdagI kaMIka haLavI thAya. te zodha daramyAna ja acAnaka ame baMne bhegA thaI gayA. paNa te ja vakhate pelA juvAnanuM maDaduM taNAI AvavAnI vAta maLatAM, gavarnara-janarale pote ja pahelaprathama e potAnI putrInA saMtAnanuM ja maDaduM che ema svIkArI lIdhuM. paNa daramyAna gavarnara-janaralane mArAmAM koI vicitra rasa Ubho thavA lAgyo hato. teNe mane pUchyuM ke huM koNa che? eTale meM sAcI hakIkata tene kahI dIdhI. jyAre teNe jANyuM ke huM sTiphana orIno ja putra chuM, tyAre sTiphana orIe tenA pitAnA jIvanamAM tathA tenI putrInA jIvanamAM macAvelA utpAtana vAta bhUlI, te mane tenI putrInA putrane sthAne svIkAravA taiyAra thaI gayo. mane e mANasanI niyata upara bharoso paDato na hato, chatAM paradezamAM ajANyA sthaLe kAMI kAmakAja bAkI na rahyuM hatuM te vakhate tenA A AmaMtraNano huM asvIkAra karI na zakayo. jorgana jaoNrgansana, alabatta, bahu vicitra prakRtino mANasa hato - kadIka rAjI rAjIno reDa thaI jAya, to kadIka cheka ja khaphA! chatAM huM to tenA eka vaphAdAra sevaka tarIke tenI nokarI bajAvato tene ghera rahevA lAgyo. te naryo svArthI mANasa hato, paNa tenA svArthanAM keTalAMka pAsAM mAro vikAsa sadhAya e mArge ja DhaLatAM hatAM; - teNe mane tenI pAchaLa gavarnara-janarala banAvavA dhAryuM hatuM. athavA kaMI nahi to huM spIkara - adhyakSa bane evI tenI icchA hatI ja. eTale teNe A TApunI Athiga - arthAt dhArAsabhAmAM mane cUMTAvarAvyo. mArI uMmara, mArI rASTrIyatA, temaja AisalaeNnDamAM mArA vasavATano samaya - e badhuM dhArAsabhAnA sabhya tarIkenI mArI cUMTaNInI viruddha hatuM, chatAM teNe khaTapaTa karIne mane cUMTAvarAvyA to kharA ja. paNa e cUMTaNIne kAraNe amArA saMbaMdhomAM nahi dhArelo taphAvata paDI gayo : atyAra sudhI huM tenA gharamAM nokara hato, eTale Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAIkela sana-haoNsane udaya mAruM mana ane mArI icchA tenI marajIne anusaratAM hatAM, paNa have huM cUMTAyelA sabhya banyo, eTale huM je lokono pratinidhi banya, temanAM hitane anusaravA lAgyo. pachInAM traNa varSa daramyAna kevA kevA banAvo banyA - gavarnarajanarale lokonA hitanI viruddhanAM kevAM kevAM kAvatarAM mArI AMkhe sAme racyAM, ane huM tenA gharamAM raheto hoI, jarAya virodha karI zakato na hato - vagerenI lAMbI dAstAna kahevA huM A patramAM prayatna nahIM karuM. TUMkamAM kahI dauM to mAre tenuM ghara choDI tenAthI chUTA thavuM paDayuM. pachI to chaMcheDAI jaI te mANase mArA upara kAramuM vera levA saghaLA prayatna karyA; paNa mArI AsapAsa paNa TekedAronI sArI saMkhyA UbhI thaI hoI, te mane kaMI IjA na pahoMcADI zakyo. chevaTe teNe DenmArkanI sarakArane kahIne AthiganI sattAmAM kApa mukAvavA prayatna karyo. te vakhate meM eno virodha karavAnI AgevAnI lIdhI, ane AkhA TApumAM krAMtinuM pracaMDa mojuM pharI vaLyuM. AkhuM AisalaeNnDa paradezI Deniza sarakAranI sAme thaI gayuM, ane chevaTe jarmana jaoNrgansanane AisalaeNnDa choDI bhAgavuM paDyuM. ema Deniza sattAno AisalenDamAM aMta Avyo. kAMti pachI, jaoNrgana jaoNrgansana paradezI sarakAranI madadathI pharI caDAI na kare te mATe TApunA saMrakSaNanI jogavAI karavAne kAme huM tAbaDatoba lAgI gayo. Deniza lokonuM eka nAnuM zuM saMsthAna A TApumAM hatuM. te lokoe krAMti vakhate DenmArkanI sarakArano pakSa lIdho hato, tethI tene nAbUda karavuM paDayuM. e badhA kedIone rAjadhAnI repujAvikamAM rAkhavA e bina-sahIsalAmatIbharyuM gaNI, meM te lokone krizuvikanI gaMdhakanI khANomAM kAma karavA mokalI dIdhA. A rIte rAjyane Arthika Avaka UbhI kare evo eka udyoga paNa zarU thayo. Ama thoDA vakhatamAM ja AvAM badhAM ciMtAbharyA ane tAkIdanAM kAmothI Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te AtmabalidAna mArA hAtha evA rokAI gayA ke, huM yAda karI tane patra lakhI tArI khabara puchAvI zakuM ke mArI khabara tane mokalI zakuM, temaja na rahyuM. "paNa kharI rIte tuM kadI mArA manamAMthI dUra thaI nathI. to have ATale lAMbe gALe paNa kaMIka citA sAthe tene pUchuM chuM ke, leMgyune daravAje te rAte vidAya thatI vakhate meM je kaheluM te tane yAda che? te tane haju maMjUra che? tArA bApunA zA samAcAra che? te bhalA mANasa kSemakuzaLa ja haze. temane kaMI saMkaTa Ave ja nahi; ane Ave to pachI paramAtmAnA nyAyIpaNA upara ja vizvAsa mUkavA jevuM zuM rahe? "tuM to have khAsI moTI thaI gaI hoIza; tArI atyAranI chabI huM goThavIne mananI pIMchIthI cItaravA jAuM chuM, to te mAnyAmAM na Ave eTalI suMdara banI rahe che. tAre koI navA mitro thayA che? mane to ghaNA navA mitro thayA che; chatAM mArA aMtaramAM nikaTamAM nikaTa to mAro eka jUno - bALapaNano mitra ja vasele che." - A jagAe patra lakhavo baMdha karyo hoya ema spaSTa dekhAI AvatuM hatuM. paNa pachI kaMIka moTA, chUTA chUTA ane utAvaLe lakhelA akSaramAM A pramANe lakhANa AgaLa cAlatuM hatuM - tAro kAgaLa mane hamaNAM ja maLyo. samAcAra jANI huM Abho banI gayo chuM. tArA bApu haju ahIM AvyA nathI. temanuM vahANa rekajAvika ja AvavA nIkaLyuM hatuM? ke te hAphanekaoNrDa javAnuM hatuM? vacce game tyAM te lAMgaryuM hoya, paNa tuM lakhe che tema te jo pakhavADiyA pahelAM UpaDyuM hoya, to te ahIM kyAranuM AvI pahoMcyuM hevuM joIe. eTale kAgaLa lakhavA vacce baMdha karIne huM temanI tapAsa mATe eka hoDI mokalavAnI vyavasthA karavA doDI gayo hato. te hoDI UpaDI gaI che. te have "smakI paoNiTa' pahoMcavA AvI haze. tenI sAthe jo tArA bApu AvI pahoMcaze, to to temanuM hajAra hajAra prakAre Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAIkela sana-laoNsane udaya 171 vAgata thaze. kevA bhalA mANasa! ane temanI udAratAne kAraNe ja te cheka khAlI thaI gayA! bhagavAne to emanA jevA mANasane akhUTa bhaMDAra bharI ApavA joIe ! game tema, bhagavAna huM temanI bhego thAuM tyAM sudhI temane sahIsalAmata rAkhe eTale basa. mane have tArI ciMtA paNa ochI nathI thatI grIbA. tArI mAnA gharamAM tArI have zI sthiti haze, e huM kalpI zakuM chuM. huM A kAgaLa sAthe pacAsa pAuMDa mokaluM chuM. te svIkAratAM saMkoca na karatI. huM maeNna-TApu choDIne ahIM Avyo te divase tArA bApue mane eTalA pAuMDa UchInA ApyA hatA. te pAuMDa huM temanI putrIne pAchA vALuM chuM, eTaluM ja. e kaMI bakSisa nathI, ane bakSisa mAne topaNa jeo arasaparasa cAhe che, temanAmAM evI levaDa-devaDa kazo AbhArano bhAra caDAvatI nathI. "ahIMnA kAmakAjano have mane pahelI vAra kaMTALo AvavA lAgyo che. mane atyAre tAre paDakhe doDI AvavAnuM ja mana thayA kare che. paNa e to tArI paravAnagI vinA na banI zake. tuM kabUla thAya to huM tAbaDatoba eka vizvAsu mANasane tArI pAse mokaluM, je tane tArA bApu pAse ane mArI pAse laI Ave. paNa ema tArA ahIM AvavAno zo artha thAya, te tuM samajI zake che; eTale ja tArI lekhita paravAnagI AvyA pachI ja huM tema karI zakuM. mATe vahAlI, jaladI lakhI jaNAva - jaladI - jaladI -" 'ahIMyAM pAcho kAgaLa lakhAto baMdha thayo hoya tema lAgatuM hatuM. pachI nIce A pramANe tA.ka. hatA - "A uttaranA pradezamAM rahevAnI eka kudaratI sajA che ke, varSamAM lagabhaga artho vakhata amAre bAkInI duniyAthI alaga thaI javuM paDe che. ane bAkInA ardhA bhAgamAM paNa pavana ane dariyo jyAre marajImAM Ave tyAre amane alaga pADI daI zake che. eTale Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 Atma-balidAna mAro patra lakhAI gayA pachI paNa dariyAI tophAnane lIdhe sAta divasa sudhI vahANa UpaDI na zakavAne kAraNe ahIM ja rokAI rahyo. e daramyAna meM melelI hoDI pachI AvI gaI che - tene tArA bApunI kazI bhALa na maLI. vahelanA zikAre gayelA eka Airiza jahAja mAraphate mAtra eTalA samAcAra maLyA ke eka jagAe khaDakALa kinArA AgaLa eka jahAja athaDAIne bhUkA thaI gayuM che - paNa tenA badhA khalAsIo ane musApharo sahIsalAmata jamIna upara UtaryA che, ane jamInamArge rAjadhAnI tarapha AvavA nIkaLyA che. kadAca tArA bApu e lokonI maMDaLImAM ja hoya ! paNa rastAnA ajANyA e loko A khaDakALa viSama bhUmi upara pagapALA sahIsalAmata AvI zake evo saMbhava ocho hovAthI, huM temane ahIM laI AvavA eka TukaDI sAme mokalavAnI utAvaLe jogavAI karuM chuM. paNa have to tAre ahIM tArA bApunI zodhamAM madada karavA AvI pagavuM joIe. paNa tane ahIM bolAvuM chuM tenI pAchaLano mArA aMtarano gUDha Azaya tane spaSTa kahI batAvuM - tane huM mArI patnI banavA ahIM bolAvuM chuM. jo tuM AvIza te daramyAna tArA bApu sukharUpa AvI gayA haze, to temane tuM maLavA pAmIza; ane nahIM maLyA hoya, to temanI lAMbI zodhamAM mArI bhAgIdAra banIza. - to vahAlI jhIbA, AvI pahoMca - AvI pahoMca - AvI pahoMca - jaladI AvI pahoMca." Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "prIta na kariye koya" nAikela sana-lokasanA patre grIbAnA ataramAM virodhI lAgaNIonuM je ramakhANa jagavyuM, tevuM koI juvAnanA koI yuvatI uparanA patre nahi jagavyuM hoya. te patre tene premAvezathI kaMpAvI mUkI, paNa sAthesAtha bhayathI gAbharIya karI mUkI. te pace tene AnaMdamAM garakAva karI dIdhI, paNa sAthosAtha hatAzAthI ThaMDIgAra paNa! te patra vAMcI te hasavA lAgI, paNa sAthosAtha raDavA lAgI. te pAne teNe dhrujatA hoThothI cuMbhyo kharo, paNa tarata ja tenI kaMpanI AMgaLIomAMthI te nIce sarI paDyo. paNa chevaTe te parAnI saravALe asara eTalI thaI ke, te jhaTapaTa pitAnA pitA ane sana-losa pAse jaI pahoMcavA Atura thaI gaI - sAmo patra lakhavAthI mAikala sana-laoNkasano koI vizvAsu mANasa tene teDavA Ave tenI rAha joyA vinA ja. paNa thoDI vAra bAda tene jusso kaMIka zAMta paDatAM tene jesananI yAda AvI. teNe ene vacana ApI dIdhuM hatuM - ane have jo te e vacana phoka kare, to jesananuM hRdaya sadaMtara bhAgI paDe, enI tene khAtarI hatI. paNa to pachI sana-lokasanuM zuM? jesanane to jesananA potAnI uparanA utkaTa premane kAraNe te cAhavA lAgI hatI; paNa sanalaoNkasane to grIbA pitAnA ja aMtaramAM UbhA thayelA premathI pUjatI hatI. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 AtmabalidAna have zuM karavuM? sana laoNkasa pAse doDI jaIne jesanane ApeluM vacana tathA tenuM hRdaya toDavuM, ke pachI jesana pAse rahIne potAnuM hRdaya bhAgI nAkhavuM ane sana-lokasanI AzAone paNa? tene vicAra AvavA lAgyo ke, bhavitavyatA kevI avaLacaMDI che? - A kAgaLa eka kalAka pahelAM ja tene maLyo hota to? jesane paNa bhulakaNA thaIne e kAgaLa tene thoDo moDo kema Apyo? paNa kharo to sana-laoNkasano ja vAMka kahevAya ke teNe ATale eka kAgaLa lakhavAmAM ATaluM moDuM karyA karyuM. grIbA UMDA nisAso nAkhIne pokArI UThI, " hoya, koI chokarI pote jene cAhatI hoya tenA mAthA upara ATalI Aphato lAvavA sarajAI haze kharI?" Ama ne Ama vicAromAM aTavAI teNe pathArImAM dhamapachADA mAryA karyA pachI meDI rAte tene UMgha gherI vaLI. savAra thavA AvI hatI, ane dUrathI gAtA gAtA AvatA jasanano avAja, jAgI UThelI grIbAne prAta:kALanI zAMtimAM saMbhaLAvA lAge. thoDI vAramAM to jesane grIbAnI bArI nIce AvI "zI-II-ta' evo avAja karyo. be vAra, traNa vAra evo avAja Avyo eTale grIbAne UThIne bArIe AvyA vinA cAlyuM nahi. jesana grIbA mATe DAM paMkhIne zikAra karI lAvyo hato ane grIbA bArIe AvatAM te rAjI rAjInA reDa thaI jaI UbharAte hadaye eTaluM ja bolI zakyo, "suprabhAta, grIbA ! kevuM raLiyAmaNuM prabhAta che? nA, nA, rAta paNa bahu raLiyAmaNI hatI. rastAmAM AvelI pelI nadI paNa! he, zrIbA! mane badhI ja vastuo have Ama raLiyAmaNI kema lAge che! mane tuM mUrakha na mAne, to tane kahyuM ke, mane AkhA vakhata AnaMdathI nAcyA karavAnuM ja mana thAya che!" Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prIta na kari keya" 175 grIbA bicArI zo javAba Ape? potAnA premamAM masta banelA A bhalA juvAniyAnuM aMtara kema cIrI zakAya? grIbAne cUpa rahelI ane tenA manamAM rahelI didhAnI mUMjhavaNathI je akalpanIya suMdara banI gayelI joI, jesana ja zaramiMdo thaI bolI UThyo, "grIbA, mApha karaje; huM badhuM gAMDuM gAMDuM zuM bolyA karuM chuM? paNa atyAre huM jAuM; mArI panacakkI upara eka ja ADo pATaDo have nAkhavAno bAkI che - pachI AkhuM makAna pUruM thaI jaze, tyAre AnaMdathI vAto karyA karavAnI ghaNIya phurasada mane maLaze." eTaluM bolI, hasato hasato, hAtha halAvIne grIbAne abhivAdana karato karato te cAlato thayo. grIbAne vicAra Avyo ke, jesana AgaLa badhI vAta karavAthI tenA hRdayane bhAre AghAta lAgyA vinA rahevAne nathI; - paNa ema karavA jatAM potAnuM hRdaya paNa bhAgI paDyA vinA raheze kharuM? eTale teNe patra lakhIne ja ene badhI paristhiti samajAvI devAno vicAra karyo. teNe cAra lAMbAM pAna AjIjI - vinaMtI - manAmaNAnAM lakhI" paNa nAkhyAM. paraMtu pachI tene vicAra Avyo ke, A kAgaLa tene mATe pAchaLa mUkI gupacupa cAlyA javuM e kevaLa svArthIpaNuM kahevAya; tenA karatAM pote moDhAmoDha ja bane teTalI haLavAzathI vAta karIne javuM vadhu sAruM nahi? sUrya nIco DhaLyo eTale jesana grIbA pAse pAcho Avyo. teNe panacakkInuM makAna pUruM karyuM hatuM ane te grIbAne kaMIka nirdoSa AnaMdathI te bAbatanI ujavaNI karavA nimaMtraNa ApavA Avyo hato. paNa grIbAe pahelAM nakkI karyA pramANe jamIna tarapha najara rAkhI jesanane kahevA dhArelI vAta bAdhebhAre upADI. jesane jaDasaDa thaIne Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna te vAta sAMbhaLI : tenA moM uparano AnaMdellAsa eka kSaNavAramAM alopa thaI gayo. grIbA paNa have jesananA hAthane prahAra kyAre paDe che tenI rAha jotI nIcuM joI rahI - sTiphana erInA mRtyunI rAte teNe jesana kALamukha joyuM hatuM. grIbAe thoDI vAre UMcuM joyuM to jesanano lehI UDI gayela cahero joI te gabharAI UThI. te tarata tenI AgaLa ghUMTaNiye paDI ane kAlAvAlA karatI tenI kSamA mAgavA lAgI. paNa jesane tene dhImethI UbhI karI ane kahyuM, "grIbAbAnu, kadAca meM tamane pUrepUrAM cAhyAM nahi hoya - mAro prema tamane adhUro lAgyo haze." nA, nA, ema nathI!" grIbA bolI UThI. "ajJAna, bhakhkhAbolo mANasa chuM; pUrepUro jaMgalI ja kaho ne. mAre koI bAna-yuvatInA hAthane sparza karavAnI hiMmata karavI na joIe, ane koI bAnuyuvatI kadI mArA upara bhAva darzAvavA jeTalAM jhUke paNa nahIM." nA, nA, AkhI duniyAmAM koI paNa leDI-bAnu tamane paraNe to tamArI AgaLa bhAvapUrNa hRdaye jhukyA vinA na rahe." to pachI kadAca tamArI Aphatane samaye meM teno geraNAbha vaI tamArI satAmaNI karyA karI che, ema tamane lAgatuM haze." "nA, nA, tame to UlaTA mArI Aphatane samaye eka vIrane chAje tevI bahAdurI dAkhavI che." "to pachI jhIbA, mane kahI do ke, gaIkAlathI mAMDIne atyAra sudhImAM evuM te zuM banyuM che jethI mArA pratyenA tamArA bhAvamAM A dharamULathI palaTo AvI gayo, vAru?" kazuM ja banyuM nathI athavA te badhuM ja banyuM che. jesana, meM tamane anyAya karyo che. tamAre kaze ja vAMka nathI. paNa have mane khabara paDI ke, huM tamane cAhatI nathI." Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "prIta na kariye keya" 177 "paNa mArA dilano prema keTalI jhaDape vadhato vadhate vadhu UMDo ane sAco banI raheze, e tame jANatA nathI. mane thoDo samaya Apo." "ethI kaMI nahi vaLe." grIbAe nanno ja raTavA mAMDayo. "the, tame bIjA koIne cAho cho?" paNa grIbA e praznano javAba Ape te pahelAM teNe utAvaLe umeryuM, "nahi, nahi, tamane e prazna pUchavAno mane kaMI adhikAra nathI; eTale tame javAba Apazo teya huM te sAMbhaLIza nahi." jesana tamAruM dila bahu moTuM che; meM te mane mArA vacanamAMthI mukta karavA tamane vinaMtI karI hatI, paNa tame to tamArA dilanA moTApaNAthI mane UlaTI zaramiMdI karI mUkI che. eTale have tame ja mAre mATe nirNaya Ape - meM tamane paraNavAnuM vacana ApyuM che, jo tame haju icchatA ho to huM mAruM vacana pALIza." jesana bicAro duHkhI hRdaye gaNagaNayo, "nA, jhIbA, nA; tamane tamArA vacanane kAraNe bAMdhI rAkhavAM, e to tamArA upara julama gujAryo kahevAya." paNa tamArI potAnI zI sthiti thaze, teno te vicAra karo." "ema karavAnI kazI jarUra nathI. Ama che tema ja karIza tethI mAruM hRdaya te tUTeluM ja raheze; paNa sAthe sAthe tamAruM hRdaya zA mATe tUTavuM joIe, tathA je mANasa mane tamArAthI vikhUTo pADe che, tenuM paNa?" ATaluM kahI, te bhAgele avAje, "bhagavAna tamAruM baMnenuM bhaluM karo," ema kahI cAlato thayo. grIbAe hAtha AmaLatAM AmaLatAM "jesana, jesana" kahIne bUma pADI; ane tarata pAchaLa jaI tenA hAtha pakaDayA ane kahyuM, A0 - 12 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 Atma-balidAna "huM tamane prema nathI karI zakatI, eTalI vAta sAcI che; paraMtu prema sivAya e vastunuM bIjuM kAMI nAma haze ja - te te huM karuM chuM." ema bolatAM bolatAM te bahAdura chokarIe tene hRdaya sAthe bhIDI potAnA hoTha tenA hoTha sAthe cAMpI dIdhA. "nA, nA, nA!" ema gheghare avAje bela jesana grIbAnI pakaDamAMthI chUTo thaI gayo. grIbA gaI! lAgI paDelA hRdayavALA jesana, sa mANasone maLavAnuM TALI, nirjana dariyA-kinAre nATho. te divase maMgaLavAra hato; paNa pachI zanivAra sudhI roja teNe nirjana khaDakomAM ja rakhaDyA karyuM. te daramyAna viphaLa banelA - sAmA pAtre javAba na vALelA premanuM dAruNa citra tenA mAthAmAM ghUmatuM rahyuM. ane e badhuM keTaluM kaThora - keTaluM kAramuM hatuM? tene jANe motanI sajAno hukama maLyo hoya, tema tenuM jIvana zUnya - arthahIna thayeluM lAgatuM hatuM. je ujajavaLa bhAvI teNe potAne mATe kalpanAmAM khaDuM karyuM hatuM, te bhUkA thaIne tenA paga AgaLa veravikhera paDyuM hatuM. vacce vacce vadhu hiMsa lAgaNIo tenA aMtaramAM UchaLI AvatI. e pote ja e khyAlothI ceMkI UThato. dariyA-kinAre dhAradAra khaDakonA jaMgalamAM Ubho Ubho te koI koI vAra moTethI khaDakhaDATa hasI paDate; athavA pitAne thayelI sajAnA virodhamAM moTethI pikAra karI UThato. Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cIbA gaI! 179 jIvana ane prema - e be vastuo ja tene arthapUrNa lAgatI hatI; paNa sau manuSyomAM te ekalo ja jANe e baMne vastuothI vaMcita thayo hate. avAranavAra rAtrInI nIravatAmAM te laoNgya mathakanI pAse jaI pahoMcate; ane je bArI pAse grIbA roja sUtI tenA tarapha ekITaze joI raheto. pachI acAnaka strInI peThe "grIbA', grIbA' evo moTethI vilApa karato te tyAMthI bhAgI jato. paNa divasa UgatA tema tema tenAmAM hiMmatano - prANano pharIthI saMcAra thato. dUra dariyAmAM te moTAM moTAM totiMga jahAjone Ava-jA karatAM joto ane temanI upara khalAsIone nizcitapaNe gIta gAtA sAMbhaLato. tyArathI tenA manamAM eka vicAra AkAra pakaDIne cAlyo ke, A TApumAM tenA vasavATanA divaso have pUrA thayA che, ane jyAM grIbA rahetI hoya tyAM tenAthI have rahI zakAya nahi. pachI to ravivAre carcamAM eka vakhata dUrathI grIbAne nihALI laI, teNe A TApu choDI cAlyA javAno niradhAra karyo. te manomana gagaNyA karato, "jhIbA, tuM bhale jIvaje ane sukhI thaje mane tArA upara jarAya khoTuM nathI lAgyuM. e badhAnI yAda mArA mananA paTa uparathI bhale bhUMsAI jAya." paNa maMgaLavAre sUtAre chello pATaDo jaisananI pana-cakkInA chAparA upara caDAvyo, tyAra pachI jesanane gharamAMthI lApatA thaI gayelo jANI tenA sAthI DevIne bahu navAI lAgI. kAraNake, atyAra sudhI jesane e panacakkI upara jhoDanI peThe kAma karyuM hatuM, paNa have te enA tarapha najara nAkhavA paNa Avyo na hato! jyAre naryuM sonuM varasavAnuM thayuM tyAre ja! DevIe bicAre jesanane koI bhUtane vaLagADa thayo hovAnuM ja mAnI lIdhuM. tarata ja teNe eka buTTI DosIne saMparka sAdhyo ane teNe jesana sUteluM hoya tyAre tenA gaLAmAM bAMdhavA mATe eka tAvIja Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 Atma-bAMhadAna maMtarI ApyuM. paNa jesana rAte sthira thaIne UMghato hoya to ne? chatAM chevaTe te e tAvIja tenA gaLAmAM bAMdhavAmAM saphaLa thayo. jesana tene have zAMta paDI gayelo lAgyo. paNa te to jANe eka dhamAliyuM bhUta jesanamAMthI nIkaLI jaIne bIjuM muMjI bhUta tene vaLagyuM hoya tevuM thaIne rahyuM - jesana mUMjI jevo ja Akho divasa pachI rahevA lAgyo. ravivAre jesana grIbAnAM chellAM darzana karI levA carcamAM jaI pahoMcyo. cAra varSa thayAM te AisalaeNnDamAM Avyo hato; paNa camAM te bahu thoDI ja vAra gayo haze. loko vacce jagA karato carcanA eka aMdhArA khUNA tarapha te cAlyo gayo. tyAM jaIne te beTho khare; paNa grIbA carcamAM AvI na hatI. pachI to carcanuM bAraNuM badha thaI jatAM, tene sevA-bhakita pate tyAM sudhI aMdara ja besI rahevuM paDyuM. | bAibalamAMnI jekabanI ane isonI vAtano pATha cAlavA lAgyo. temanA bApu AIjheke pitAnuM mRtyu najIka AvatuM jANI, ine haraNanuM mAMsa laI AvavA mokalyA; jethI te khAIne, badalAmAM, maratA pahelAM te isone varadAna ApI zake. paNa iso haraNano zikAra karavA gayo te daramyAna jekabe haraNanuM mAMsa lAvI, isone nAme bApa sAme hAjara thaI, temanI pAsethI temanA badhA vArasAnuM varadAna meLavI lIdhuM. pachI iso Avyo tyAre tene ane Aijhekane jekabanA kAvatarAnI khabara paDI. Iso pikAra karI UThyo ane bApa pAse pitAne paNa varadAna ApavA vinaMtI karavA lAgyo. bApe kahyuM, "tAruM raheThANa svargamAMthI nItaratA jhAkaLa heThaLanI dhiMgI jamIna haze. tAre tArI taravArathI jIvavuM paDaze ane tArA bhAInI nokarI karavI paDaze. jyAre tuM tAruM rAjya meLavIza, tyAre tuM tArA bhAInI jhUMsarImAMthI mukta thaIza." Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cIbA gaI! 181 iso have jekabane dhikkAravA lAgyo; ane pitAnA mRtyunA zokanA divasa pUrA thAya eTale jekabanuM khUna karavAno teNe niradhAra karyo. tarata ja jesanane paNa potAnI mA, tenuM kaparuM jIvana, tenuM mRtyu, ane pote lIdhelI pratijJA yAda AvyAM. tene thayuM ke, huM strIpremanAM svapnamAM paDI jaI, mArI mAnuM vera levAnI pratijJA bhUlI gayo. tene khAtarI thaI gaI ke, pote jo mAtA samakSa lIdhelI pratijJA pUrI nahi kare, to tene zApa kabaramAMthI paNa tene jaMpavA nahi de. devaLanI prArthanA pUrI thaI, eTale jesana tyAMthI koInI najare na paDAya tema bhAgyo. paNa jaoNna pherabradhare tenI pAchaLa doDI jaI tene pakaDI pADayo, ane tenA moM sAmuM joIne pUchayuM, "te kayAM gaI che te tame to jANatA ja hazo!" "koNa kayAM gaI che?" jesane navAI pAmI pUchayuM. "tyAre, sAce ja tame kazuM nathI jANatA?" "keNa, jhIbA cAvI gaI che?" "hA, hA, tenI ja vAta che te. paNa tame te vadhu jANatA ja haze." paNa jasana tenI sAthe vadhu vAtacIta karavA bhavAne badale tene haDasele mArI leMgyu tarapha doDyo. jaoNna navAI pAmIne tenI pAchaLa joI rahyo ane gaNagaNyo, mA"nuM lAge che to evuM ke, e jANe kazuM na ja jANato hoya!" jesana leMgyu pahoMcyo, tyAre bIjA pherabradhara bhAIo tyAM bhegA thayA hatA. aizarane gaI rAtathI ja grIbAno patto na lAgatAM ravivAre savAre moDo moDo UThayA bAda paNa te bIjA bhAIone tyAM khabara kADhavA pahoMcI gayo hato. pariNAme jona sivAyanA bAkInA badhA ja Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 Atma-balidAna bhAIo leMgUmathake bhegA maLI zuM banyuM haze tenI vividha kalpanAo doDAvatA hatA. prathama teoe grIbAnI oraDI phaMphosI joI. temAMnA eka paTArAmAMthI temane be kAgaLa maLyA. grIbA jatI vakhate e kAgaLo kADhI levAnuM bhUlI gaI hatI. - jo te e kAgaLo yAda rAkhIne sAthe letI gaI hota, te tenA pitAnA jIvanamAM ane bIjA benAM jIvanamAM je kAramI karuNatA have sarajAvAnI hatI, te kadAca na sarajAta ! e be kAgaLomAMno eka to mAIkela sana-laoNkasano grIbA upara Avelo kAgaLa hatuM ane bIjo grIbAe jasanane ApavA lakhela kAgaLa hatA, je teNe pachI jesanane Apyo na hato. bhAIe baMne kAgaLo navAI pAmatAM pAmatAM vAMcyA. pachI jokabe sana-lokasavALo kAgaLa potAnA khIsAmAM sarakAvI dIdho. badhA bhAIo have sana-laoNsanA e kAgaLanI matalaba vicAratA hatA, tevAmAM jesana phI paDI gayele e tyAM Avyo. teNe tarata ja pUchayuM, "grIbA kyAM che? zuM thayuM che?" "koNa jANe, kyAM gaI che te! paNa A kAgaLa tenA upara koNe lakhyo che te vAMce - " ema kahI kabe khIsAmAMthI kAgaLa kADhI tenI nIce sana-lokase karelI sahInA akSaro AMgaLI karIne batAvyA - "mAikela sana-laoNkasa.' ane pachI kahyuM, "have to tamane samajAI gayuM haze ke te kyAM gaI che!" jesana histra prANInI jema dhamadhamI UThyo. te dUra hAsya hasIne bolyA, "ne bevakUpha ja chuM - mane atyAra sudhI kema na samajAyuM? e badamAzanuM sattAnAza jAya!" eTaluM kahIne te jekabe AgaLa dharela kAgaLa pAcho haDaselI, ghara bahAra nIkaLI gayo. tyAMthI sIdho te paoNrTI-vUlI tarapha doDyo. tyAM jaI teNe pote UbhuM kareluM panacakkInuM makAna AkhuM toDI pADavuM - ekeeka pATaDI Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thIbA gaI! 183 ane ekeeka paththara ! pachI potAnI jhUMpaDImAM jaI te tyAMnuM badhuM saMgrahasthAna kADhI lAvyo ane tene dariyAmAM padharAvI dIdhuM. daramyAna phebradhara bhAIo bhegA maLI saMtalasa calAvavA lAgyA. "mALo sana-laoNkasa AisalenDano presiDanTa thayo che, e to gavarnara-janarala ja gaNAya." tharsTana bolyo. "mAro beTo!" jaoNna belyo. "grIbADI to khAsI tavaMgara banI jaze, huM haMmezA kaheto hato ke, te moTI leDI thavAne lAyaka che." raoNsa bAlyo. haMaM! paNa ApaNe ko jarA bAghA te kharA !!! sTIna bolyo. tame lokoe mAnyuM ja nahiM; huM to tamane pahelethI kaheto hato ke ApaNe e chokarI sAthe sAro vartAva rAkhavo joIe." zare umeryuM. "the, lyo, haju kaMI bagaDI gayuM nathI." je kaba belI UThayo. kema? have zuM thaI zake, vAru?" bIjA sAmaTA pUchI beThA. "ApaNe tenI pAchaLa jaI pahoMcavuM joIe, vaLI!" jekabe kahyuM. "huM?" "sAMbhaLo! ApaNe ApaNA eka bhAganuM khetara vecI daI, tenA paisA laI tenI pAse jaIe ane tene kahIe ke, ApaNe tenA sAtamA bhAganA khetaranI kiMmata pahoMcADavA AvyA chIe." vicAra sAro che." jaoNna bolyo." Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 Atma-balidAna "gavarnara-janaralane te bahAranuMya ghaNuM ghaNuM maLatara hoya," jekabe kahyuM. paNa grIbAne e badhuM ApavA-levA AisalaeNnDa koNa jaze?" zare pUchayuM. lo, javuM paDe te javAmAM mane vAMdho nathI." jekabe javAba Apyo. mane paNa tamArI sAthe AvavAnuM mana na thAya ema nahi." jene umeryuM. ane bAkInA cAree mane mana nakkI karI lIdhuM ke, emane paNa gavarnara-janaralanA maLataramAM bhAga paDAvavA AisalaeNnDa javAmAM kazo ja vAMdho na hato! veranI Aga ! sane mena-TApumAM pitAnuM je kaMI devuM hatuM te cUkate karI dIdhuM ane pachI te AisalaeNnDa javA UpaDayo. Adama phebradhara jeTalA paisA sAthe AisalaeNnDa javA nIkaLyo hato, tenA karatAMya tenA khIsAmAM te vakhate ochI rakama hatI. mAikela sana-laoNkasa rekajAvimAM che, e sivAya bIjI kaMI vizeSa mAhitI tene na hatI. chatAM tene zodhavA ane tenA upara mAe karamAveluM vera levA te nIkaLyo hato. je vahANamAM te UpaDyo, te vahANa te DenmArkanI rAjadhAnI kaoNpanahegana jatuM hatuM. tyAM pahoMcI tyAMthI teNe rekajAvika jatA eka jahAjamAM jagA meLavI lIdhI. Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 185 veranI Aga ! jahAjanA kaptAne jyAre jANyuM ke je sana AisalaeNnDane vatanI che ane cAra varSa agAu tyAMthI nIkaLI gayele che, tyAre teNe tene jaNAvyuM ke, "tane bhAI, A daramyAna AisalaeNnDamAM ghaNuM badhuM badalAI gayeluM jovA maLaze." vesTamena-TApuo hamaNAM ja najare paDyA hatA, tevAmAM "homa'TApumAMthI eka khullI hoDI jahAja pAse TapAla levA mATe UchaLatAM mejA vacce AvI pahoMcI. posTamaeNnane jahAjanA kamAne pUchyuM, "kema, paeNTrikasana, tamArA purANA dezanA zA samAcAra che?" daramyAna kamAne be chApAM tene ApyAM ane tenI pAsethI TapAlane eka kAgaLa laI lIdho. kema. tame sAMbhaLyuM nathI ?" TapAlI peTrikasane pUchayuM. zuM bhAI?" pelA javAna maeNksane teoe gAdIe besADayo che! jenA bApane huM barAbara oLakhato hato !" paeNTrikasana-TapAlI chApAM laI, ane kAgaLa ApI pAchA pharI gayo. kaptAna sAthe tene thayelI vAtacIta jaisane barAbara sAMbhaLI hatI. te have kamAnane vizeSa pUchaparacha karavA jato hato, tevAmAM tene vicAra Avyo, "nA, nA, A to hAthe karIne purAvAra UbhA karatA javA jevuM thAya " eTale te cUpa rahyo. divasa DhaLato thayo tyAre AisalaeNnDane dakSiNa-pUrva kinAro temanI najare paDayo. badhuM khaDakALa, javALAmukhI parvatae okelA 1. maina-TApuno vatanI. ahIM mAikela sana-laoNksa abhipreta che, e ughADuM che. - sapATa 2. sTiphane mArI nAkhelA potAnA bhAInuM vera levA teNe sTiphana orIne badale tenI bIjI patnI lijhA kilI (mAikela sana-laoNkasanI mA)ne mArI nAkhI hatI. - sapATa 3. mAIkela sana-laoNsane mArI nAkhe tenA. Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna lAvA-rasanAM gaciyAMthI bhareluM hatuM, chatAM potAnuM janmasthAna joI, jesananuM hRdaya eka vAra to bharAI AvyuM. paNa pachI tarata te pAcho uzkerATanI sthitimAM AvI gayo. potAnI mAne bhUkhamaro ane mRtyu, tathA mAikala sana-laoNkasanI atyAre ahIM hAjarI - e be vAnAM tenAthI bhUlyAM bhulAya tema nahotAM. bIje divase teo smakI-paoNiMTa vaTAvIne rekajAvikanA akhAta tarapha vaLyA. haju cha vAgyA na hatA, paNa ziyALo najIka Avyo hovAthI aMdhAruM thaI gayuM hatuM. be chokarAo hoDI laI kinArAnA khaDakomAM IMDAM vagere zodhavA nIkaLelA, te jahAjamAMthI koI utAru maLe to tene laI AvavA jahAja pAse AvI pahoMcyA. jesana potAnA thoDAghaNA sarasAmAna sAthe temanI heDImAM UtarI paDyo. te chokarAo sAthenI vAtacIta uparathI jaNAyuM ke, jesana jyAM janmyo hate te gholakAmAM ja teo rahetA hatA. jesana samajI gayo ke, tenA bApanI mA gujarI gaI che - chevaTanA te ja tyAM rahetI hatI. rAjadhAnI najIka AvatI gaI, tema tema saLagatI mazAla ane tApaNAM sAthe kaMI dhamAla kinAre cAlatI joI, jesane chokarAone pUchyuM, "A zAnI dhamAla che, vAru?" "navA gavarnara killo baMdhAve che ke, tenI !" kinAre UtarIne, jesana, pitAnI sAmuM joI navAI pAmI potAne vizeSa pUchaparacha karavA mAgatA loko taraphathI meM pheravI laI AgaLa cAlyo. devaLanI bAjunI jhUMpaDImAM, devaLanuM kAmakAja saMbhALanAra eka vRddha tathA tenI vRddha patnI rahetAM hatAM. teoe jesananI mAnA chevaTanA divasemAM tenI sArI saMbhALa rAkhI hatI. jesana temanI pAse ja pahoMcI gayo. Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veranI Aga ! 187 teoe bhAvapUrvaka - joke ghaNI ja navAI pAmIne - tene AvakAryo, ane gharamAMnuM sIdhuMsAduM khAvAnuM tenI sAme pIrasI daI, tene prazno pUchavA mAMDayA - "tuM atyAra sudhI kyAM hato, dIkarA?" iMglenDa, skaoNTalaeNnDa, DenmArka - ema ghaNe ThekANe." jesane javAba Apyo. vAha, tane te ahIMnA lokoe cAra varSa thayAM kabaramAM vidhisara daphanAvI ja dIdho che!" buDhAe jarA hasIne kahyuM. "are tArI kabara upara phasa khoDyo che, ane krUsa upara tAruM nAma paNa kotaryuM che!" buddIe umeryuM. "koNe vaLI mArI eTalI badhI kALajI lIdhI?" jesane pUchayuM. jaoNrgana jaoNrgansane vaLI. tArA mAnI kabara pAse ja tane daTAvI tenI upara e krUsa teNe Ubhe karAvyo che. tArI mA marI gayA pachI jaoNrganane sAce ja bahu bhAre pastAvo thayo hate." buTTIe javAba vALyo. paNa pote karelA apakRtyathI badhuM barabAda thaI jAya, tyAra pachI pastAvo zA kAmane?" buDhDhAe kahyuM. "bhagavAna ene pastAvo gaNe ja nahi ne! ane juone tenI zI vale thaI te!" budvIe javAba Apyo. huM? tene vaLI zuM thayuM?" jesane pUchayuM. "tene AisalaeNnDa choDavuM ja paDavuM, vaLI; tane khabara nathI, beTA?" buThThIe kahyuM. kema? te marI gayo?" nA, nA, enAthIya badatara - tene apamAnita thaI AIsalaeNnDa choDavuM paDayuM." Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 Atma-balidAna paNa mArA bApanAM mA gujarI gayAM, kharuM?" je sane pUchayuM. "nA re nA! roja savAre devaLamAM prArthanA karavA Ave che, ne!" buDhDho gaNagaNyo; evAM purANAM pApiyAne jhaTa mata AvatuM haze?" "paNa temanA ghalakAmAM te bIjuM koIka rahetuM hoya ema lAge che?" jesane pUchayuM. hA, e te kharI vAta che; kAraNake e buThThIthI have kazuM kAmakAja thaI zake tema nathI, eTale navA gavarnara ja tene poSe che. paNa tArA bApunI kazI bhALa tane maLI kharI?" buDhDhAe khabhe ulALIne e praznano javAba pote ja ApI dIdhuM - nahIM ja maLI hoya! khAIne, jarA sAMsata thaI, jesana tarata bahAra pharavA nIkaLyo. rAta paDI gaI hatI, chatAM zaheramAM haju kAmakAjanI - dhaMdhArojagAranI dhamAla jevuM lAgatuM hatuM. kharekhara, pahelAMnAM ALasa ane pramAda kayAMya dekhAtAM na hatAM. jANe AkhuM zahera dI nidrAmAMthI hamaNAM ja jAgyuM hoya! lokonI najara TALI, te pula tarapha vaLyo. bizapanuM zAMta makAna te tarapha AvyuM hatuM. tyAMthI AgaLa te laeNTina skUla ane jela tarapha vaLyo. skUlamAM chokarAone DrIla zIkhavatA hatA. teNe AsapAsa UbhelI juvAna chokarIone pUchayuM, "A zuM cAle che?" "navA gavarnare palaTaNa UbhI karI che. eka chokarIe javAba Apyo. nava gavarnara ! badhe ja navA gavarnaranuM nAma hatuM - "teNe A karavA mAMDyuM che ane "te karAvavA mAMDayuM che!' lokonA AkhA jIvanamAM jANe te vyApI rahyo hato ane temane pravRtti karavA - parizrama karavA jANe godAvI rahyo hato. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veranI Aga! 189 jelamAMthI sutAronA hathoDAono dhaDAdhaDa avAja Avato hato. "teo jelamAM zAnI dhaDAdhaDa kare che?" teNe tyAM thaIne pasAra thatA darajIne pUchyuM. "jelamAM pheraphAra karI, navA gavarnara mATe rahevAnuM makAna banAve che," darajIe javAba Apyo. navo gavarnara bahu kAmagaro mANasa lAge che!" jesana bolI UThayo. hA, kharI vAta che; joke, te ghaNA javAna che - tamArA jeTalA ja haze, pacIseka varSanA. paNa temaNe pelA harAmakhora Dena - DAkuone dezamAMthI hAMkI kADhyA. tyAra pahelAM A dezamAM ApaNI mahenatamArI paNa ApaNI na hatI - badhuM te paradezIo paDAvI jatA. ane A gavarnara nyAyI paNa kevA che ! - paNa have te paraNavAnA che - koI paradezI bAju sAthe sto - atyAre te bAbu bizapa jaoNnane tyAM rahe che." eTalI vAta karI darajI tene raste cAlato thayo. acAnaka eka juvAna ghoDesavAra A tarapha ghoDAne pUrapATa doDAvate Avyo. jesane pAchA vaLIne tenI pAchaLa joyuM to te bizapanA makAnane daravAje thaMbhyo. tene je AdarasatkAra tyAM teNe thate joye, te uparathI tene lAgyuM ke, e "nava gavarnara' ja haze, je potAnI bhAvI patnIne maLavA ke tenI khabara kADhavA bizapane tyAM Avyo haze. jesanane e bhAgyazALI mANasanI adekhAI to na AvI, paNa potAnI sthiti upara teNe nisAso jarUra nAkhe. jesana have zahera tarapha pAcho pharyo. eka pIThA AgaLa tene oLakhatA tenA junA sAthIo tarata tene gherI vaLyA, ane AnaMdanA Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna pikAra karavA lAgyA. te jIvate pAcho AvyAnI vAta teoe hamaNAM ja sAMbhaLI hatI. "tyAre tuM paradeza cAle gaye ho kema?" "tane te ahIM badhAe dATI dIdhA che!" "paradezamAM paraNyo-baro che ke nahi?" "nathI paraNyo? - to to AisalaoNnDanI chokarIo ja vadhu sArI che, kharuM?" "paNa bhAI, tuM ene khoTe vakhate bahAra cAlyo gayo - tuM na maLyo eTale tArA dAdA jaoNrgana jaoNrgansane tAre badale mAikela sana-laoNkasane ja dIkarA tarIke svIkArI lIdhe!" "mAikela sana-laoNsa?" jesana jANe bIjI duniyAmAMthI bolato hoya evA gherA avAje bolI UThayo. hA, hA, e pAcho moTo navo gavarnara banI gayo che, eTale badhAMnuM dArU pIvAnuM baMdha karavA mAge che! jo to kharo; tuM ja jaoNrgana jaoNrmansanane veLAsara bhego thayo hota, to TApunA sau bhalA mANasone mAthe A Aphata na AvI hota !" navo gavarnara?" sane jANe bebhAnamAM belo hoya tema pharI pUchyuM. hA, hA, tuM to ene oLakhato ja haze;- buDhDhA jaoNrganane tenI sAthe takarAra thaI, ane tene TApu choDI cAlyA javuM paDayuM. badhA ja kahe che ke, e to tAre eramAna bhAI thAya che." mAIkela sana-laoNkasa navA gavarnara thayo!- mAikela sana-laoNsa grIbA sAthe paraNavAne che! - traNa traNa vakhata e mANasa mArA mArgamAM ADe Avyo : eka vakhata mArA bApanI bAbatamAM; bIjI vakhata grIvAnI bAbatamAM; ane trIjI vakhata mArA dAdA jaoNrgana jaoNrgansananI bAbatamAM. te mANase pitAne karelA nukasAnane badho hisAba jesane mAMDI jovA prayatna karyo, paNa A badhA samAcAra uparAchAparI tene eTalA Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veranI Aga! 191 badhA aNadhAryA maLyA hatA ke, te enA aMtaranA vikSobhane dabAvIne kizo vicAra karI zakayo nahi. thoDI ja vAramAM te kazuM mana sAthe nakkI karyA vinA, bizapanA makAna tarapha cAlyo, - jANe koI tene hAtha pakaDIne kheMcI jatuM hoya. bizapanA ghara sAmuM joIne te gaNagaNyo - "e mAikela sanalaoNkasa mArA mArgamAM pahelethI mAMDIne atyAra sudhI ADe ja AvyA karyo che : teNe mArA jIvananI badhI sArI vastuo pacAvI pADI che. te atyAre yaza, dhanasaMpatti ane sukhazAMtinI Toce Ubhe che, tyAre huM rAtanA aMdhArAmAM gharabAra vinAne ravaData pharuM chuM. basa, huM atyAre ja enuM kATaluM kADhI nAkhuM - abaghaDI - atyAre!" paNa tarata ja tene yAda AvyuM ke, teNe mAikela sana-laoNsane kadI potAnI najare joyo nathI; eTale badhAM mANasemAMthI tene kema karIne oLakhI kADhI zakaze? teNe jarA dhImethI - sAvacetIthI - AgaLa vadhavuM joIe - pahelAM tene barAbara oLakhI levo joIe. jesana have potAne utAre pAcho pharavA taiyAra thayo. eTalAmAM acAnaka bizapanA makAnamAMthI, vAjitra sAthe koI madhura avAje gAtuM hoya evo avAja tene saMbhaLAyo. te grIbAne ja avAja hato, - grIbA prema-gIta gAtI hatI, ane eTalA badhA bhAvathI gAtI hatI ke, vero tenI pAse ja UbhA hovo joIe, ema jesanane lAgyA vinA na rahyuM. "ene mATe ja grIbA mane choDIne ahIM doDI AvI che - enAM mAna-maratabAthI lobhAIne - enAM sukha - ArAmamAM bhAgIdAra banavA!" tarata ja tene vicAra Avyo ke, e strI mATenA tenA preme tene pAMca pAMca varSa sudhI kevI dekhAbAjImAM rAkhyo hato. e strIne kAraNe 1. grIbAne varAyele pati - mAIkela sana-laoNsa. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 AtmabalidAna te pitAnI mAtAne ApeluM vacana bhUlI gayo hato. e strI pote muzkelIomAM sapaDAI hatI tyAre tene cAhavAno DhoMga karatI hatI, paNa bIjAe tene bolAvI ke tarata tene potAne paDato mUkI ahIM doDI AvI che. jesananuM hRdaya amaLAI javA lAgyuM; te dAMta kacakacAvIne bolI UThayo, "bhagavAna kare ne e mANasa jaladI mArA hAthamAM Ave!" dharapakaDa , - deg sana devaLa pAsenA potAnA utArAe pAcho pharyo. buddo devaLa-kAmadAra tenI rAha joIne besI rahyo hato. jesane moDA AvavA badala kaMIka bahAnuM batAvIne tenI mAphI mAgI. - rAte sUtA pachI teNe bAranA TakorA pachInA badhA ja TakorA gaNavA mAMDayA - 1, 2, 3, 4. tene UMgha AvatI na hatI ane tene Akhe zarIre vedanA UpaDI hatI. chevaTe tene vicAra Avyo ke, Ama to mAMdA paDI javAze ane pachI vera levAnuM kyAMya rahI jaze. teya ekadama to tene UMgha na ja AvI. paNa dhIme dhIme te gADha nidrAmAM paDI gayo. - jyAre te jAgyo tyAre devaLanA ghaDiyALamAM bIjA divasanA bAranA TakorA paDatA hatA! tene vicAra Avyo ke, ATaluM ATaluM kAma patAvavAnuM bAkI che, ane Ama UMghamAM ghoratA paDI rahevAya kharuM? Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharapakaDa buThThI devaLa-kAmadAraNa bicArI jesanane mAMdo paDI gayelo mAnI bahu ciMtA karavA lAgI. pachI jyAre te nAsto karavA beTho, tyAre have tene zuM karavAno vicAra che ema teNe pUchyuM. jesane bAdhe bhAre jaNAvyuM ke, haju kazuM nakkI nathI; paraMtu daramyAna mArA khAdhA-kharca jo rokaDa mArI pAse che. paNa pachI jesane DesIne ja navA gavarnara ke presiDanTa vize savAlo pUchavA mAMDyA : te konA jevo dekhAvamAM che, te sAmAnya rIne kyAM avarajavara kare che, zaheramAM avAranavAra pharavA nIkaLe che ke kema i. bicArI DosI baherI hatI ane devaLanI sAphasUphIne divase tyAM sudhI mAMDa jaI zakatI; eTale te ene vadhu mAhitI ApI zakI nahi; paNa teno buThTho pati bahAra zerImAM gayelo, te e ja ghaDIe gharamAM pAcho Avyo, teNe jesananA chellA praznano javAba Apyo ke, Athaga' - pArlamenTanI beThaka hamaNAM cAlu che, eTale navA jAhera karAyelA lokataMtra ( ripablika')nA presiDanTa tarIke mAikela sanalaoNsa roja bapore beThakanA pramukhasthAne birAje che. jesana tarata ja nAstAnuM jema tema patAvI, kaMIka bahAnuM kADhI, pArlamenTanI beThaka jyAM maLatI hatI te makAna tarapha doDayo. e makAna pAkuM bAMdheluM na hatuM, tene lAkaDAnuM banAveluM moTuM DaheluM ja kahI zakAya. paNa te pahoMcyo tyAre beThaka pUrI thayelI eTale sabhyo vIkharAI gayA hatA. bIje divase jesana beThaka zarU thAya te pahelAM ja tyAM hAjara thaI gayo, jethI badhA sabhyo aMdara dAkhala thAya te pahelAM tenI najara temanA upara paDI zake. paNa koI sabhya tene mAIkela sana-laoNsanA varNavavAmAM AvelA juvAna dekhAvane jovA na maLyo. te vakhate koInuM dhyAna pitA pratye na kheMcAya te mATe teNe kazI pUchaparacha. paNa na karI. A0 - 13 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 Atma-balidAna pachIne divase paNa ema ja banyuM. chevaTe thAkIne jesane daravAnane pUchyuM ke, mAikela sana-laoNkasa beThakamAM hAjara rahetA nathI? tyAre teNe javAba Apyo ke, navA jAhera thayelA baMdhAraNa mujaba teozrI mAtra upalI kAuMsilanI beThakamAM ja hAjara rahe che, atyAre to nIcalI seneTa cAlatI hovAthI teozrI AvatA nathI. te divase guruvAra hato. jesanane vicAra Avyo ke, cAra cAra divasa vItI gayA paNa pote kazuM karI zakyo nathI. eTale teNe have hiMmata lAvIne mAikela sana-laoNkasanI hilacAla vize sIdhI pUchaparacha karavA mAMDI. tene jANavA maLyuM ke, gavarnara sAheba no killo baMdhAyA che tyAM bAra vAgye roja jAya che. jesana tarata ja tyAM doDI gayo, to tene khabara maLI ke, gavarnara kyAranA Avone pAchA cAlyA gayA hatA. te pachIne divase zukravAre te ethIya vahelo tyAM hAjara thaI gayo. paNa gavarnara haju AvyA na hatA. paNa jasananI vAraMvAra pUchaparacha uparathI AsapAsanA loko zaMkAmAM paDI jaI, ToLe vaLI gusapusa karavA lAgyA. jesanane tarata vicAra Avyo ke, hamaNAM ja rAjakAMti thaI hovAthI, loko kadAca tene DenmArkane jAsusa mAnI leze ane tene pakaDIne jelamAM khosI ghAlaze. eTale vicAra karI, te tyAMthI khasI gayo. pAsenI zerImAMnA pIThAmAM tene eka sukalakaDI juvAniyo maLyo te pahelAM vidyArthI hato paNa tenI dArU pIvAnI vatane kAraNe tene kaoNlejamAMthI kADhI mUkavAmAM Avyo hato. teNe jesanane khabara kahI ke, roja sAMje gavarnara laeNTina skUlamAM navI bharatI karAyelI palaTananI kavAyata jovA jAya che. jesana sAMjane vakhate tyAM gayo, to badhuM cupacupa hatuM. aMdarathI nIkaLatA eka chokarAne teNe pUchayuM, to mAluma paDyuM ke DrIla-sArajaMTa mAMdo paDI gayo hovAthI Aje DrIla thavAnI na hatI. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharapakaDa 195 dhakkA upara eka khalAsI buDho jona lAphasana, jeNe jesana kinAre Utaryo tyAre pahelavahelo oLakhI kADhayo hato, teNe jasanane khabara kahyA ke, pite mAchalAM ApavA roja bizapa jaoNnanA makAne jAya che, tyAre navA gavarnara e makAnamAM haMmezAM tene bhegA thAya che. je sane atyAra sudhI bizapanA ghara pAse javAnuM TALyuM hatuM, kAraNake, jhIbA jo tene joI jAya, to te tarata samajI jAya ke, jesana zA kAme tyAM Avyo che. chatAM Aje aMdhArAno lAbha laI, te bizapanA makAna pAse jaI pahoMcyo; paNa lAMbo vakhata AsapAsa thobhavA chatAM mAikela sana-lAMsane maLatI AvatI AkRtinuM koI mANasa jatuM-AvatuM tenI najare paDayuM nahi. paNa ATalA vakhata daramyAna tene lAgavA mAMDayuM hatuM ke, teno potAno ja koI pIcho karI rahyuM che. Aje jyAre ziMgvalira-rastA upara rAjabhavana pAse thaIne te jato hato tevAmAM traNa jaNA pAchaLathI AvI tenI sAthe sAthe cAlavA lAgyA. teo bhAgItUTI bhASAmAM ane nizAnIothI vAto karatA hatA. jesana samajI gayo ke te loko (DenmArkanA) Dena che. te traNamAMno eka jaNa bolyo, " tamArA DenmArkamAM zuM cAle che? kaMI karavAnA che ke nahi? tame loko kyAre caDAI lAvo cho?" te traNamAMnA ja bIjAe tene javAba Apyo, " tuM gabharAto nahi bhAI, ame jANIe chIe ke tuM enI tapAsamAM che," ema bolatAM teNe rAjabhavana tarapha izAro karyo, ane pachI umeryuM, "paNa amArA dIkarAone ane bhAIne e mANasa gaMdhakanI khANomAM kALI majurI karavA mokale che, te have thoDA vakhatamAM ja baMdha thavAnuM che. enA divase bharAI cUkyA che." pahelo belanAro e sAMbhaLI kaTAkSamAM hasI paDyo ane bolyo, "loko kahe che ke, te paraNavAno che. to bhale e thoDo vakhata majA karI le. pachI to e rAMDanAne huM ja khatama karI nAkhIza." Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 AtmabalidAna jesane have temanA tarapha najara karIne joyuM ane kahyuM, "sAheba, tame bhUlatA lAge cho; huM jAsUsa nathI, tathA khUnI-hatyAro paNa nathI - mane saMbhaLAvavA AvI vAto karavAnI jarUra nathI." eTaluM kahI jesana temanI pAsethI khasIne AgaLa cAlato thayo. paNa e mulAkAtathI tene traNa vAtanI khabara paDI gaI : eka to pote ema mAnyA kare ke, Izvare pApiyAne sajA karavA tene hAthe banAvIne malyo che, paraMtu pote jyAre mAikela sana-lokasanI hatyA karaze, tyAre loko to tene khUnI-hatyArA sivAya bIjuM kaMI ja vadhAre nahIM mAne. bIjuM, pote jo sana-laoNkasane khatama karavAmAM utAvaLa nahIM kare, to bIjAM halakAM prayojanasara tenI hatyA karavAnI peravI bIjA karI rahyA che ane trIjuM, jo Dena jevA paradezIo paNa mArI hilacAlane pAmI gayA, to mAIkela sana-lokasanA anuyAyIo to jaladI pAmI jaze ja. eTale, atyAra sudhI potAnA jussAmAM ne jussAmAM te phAve tema jyAM tyAM sana-lophasa bAbata pUchaparacha karyA karato, tathA tenI tapAsa rAkhI rahyo hoya tema TAMpIne Ubho rahe; paraMtu Dena loko sAthenI A mulAkAta pachI te sAbado thaI gayo. teNe vicAryuM, "mAruM kAma patI jAya pachI bhale te mAruM je karavuM hoya te kare; paNa te pahelAM Ama gaphalatamAM rahevuM e mUrkhAmI ja che!" bIje divase zanivAre AkhA zaheramAM rastAo upara koI utsava-samAraMbhanI taiyArIo thatI hoya tevuM ja sanane lAgyuM. ghera pAcho Avyo tyAre devaLanA daravAjA AgaLa paNa evI ja taiyArIo thatI tene dekhAI. te samajI gayo ke, gavarnaranA lagnanI taiyArIo cAle che. chatAM teNe DosIne pUchayuM, "A badhI zAnI taiyArIo che?" vAha, kAle gavarnaranuM lagna che, te nathI jANata, beTA? ahIM devaLamAM ja lagna thavAnuM che; jovAnI bahu majA Avaze. tAre aMdara Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharapakaDa 197 jovA AvavuM haze te huM tane aMdara besavAnI gAThavaNa karI ApIza - paNa e badhuM mArA upara cheADI de.'' e sAMbhaLI jesananA paga jANe bhAgI paDayA, te khAdhApIdhA vinA ja gharamAMthI nIkaLI gayo ane kazA prayojana vinA phAve tyAM bhaTakavA lAgyo. Akhare teNe nizcaya karI lIdhA ke, bIje divase DosI devaLamAM besavAnI sagavaDa karI Ape, te vedI pAse ja AgaLa eka khUNAmAM besavuM ane pachI lagna TANe ja bedhaDaka pAse jaI mAIkela sanalaoNkasane katala. karI nAkhavA; grIbA tarata gAbharI thaI mArI tarapha joze ane mane oLakhI kADhaze, pachI sa bebhAna thaI mArA paga AgaLa DhaLI paDaze; te vakhate huM AsapAsa UbhelAone zAMtithI kahIza, A bUna meM karyuM che; mane pakaDI lo ' pachI jyAre bhagavAnanA darabAramAM mAre javAba ApavAno thaze, tyAre huM bedhaDaka kahIza ke, bhagavAna pApiyAMne sajA karatA nathI, evuM pRthvI uparanA lokone na lAge, te mATe ja meM A kRtya karyuM hatuM. dharmazAstramAM kahyuM ja che ke - pApIne tenA pApano acUka badalo maLaze; are tenI trIjI ane cothI peDhI sudhI.' 6 bIje divase DosI tene devaLamAM laI gaI, tyAre te pAte mana sAthe nakkI karele sthAne jaIne beThA. bizapa je dvAre thaIne dAkhala thavAnA hatA te dvAra sAme ja hatuM; tathA je rastA upara thaIne varavadhU vedI pAse javAnAM hatAM te rastA kula pAtharI alaga rAkhavAmAM AvyA hatA. vedInA kaTherAmAMthI daza AdezanI takhtI dekhAtI hatI. * sinAi pava ta upara pegambara mAcisane bhagavAne ApelA izvarI niyamA : eka ja paramAtmAnI pUjA karavI - bIjI mUrti nI nahi; mAtApitAne mAna ApavuM; hatyA na karavI; cArI na karavI; khATI sAkSI na pUravI; paDeAzInI patnInI kAmanA na karavI; paDAonA dhananA lAbha na karavA 40. sA Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 AtmabalidAna temAMthI acAnaka "hatyA na karavI" e AdezanA akSaro havAmAM thaI tenA pratye dhasI AvyA. tarata ja jesana Ubho thaI gayo ane bhIDa vadhate devaLanI bahAra nIkaLI gayo. bahAranI khullI havAmAM AvatAM te pAcho sAbado thaze. tene tarata ja vicAra Avyo - "huM tyAM kyAM karuM chuM? huM te Izvare pApiyAne pApa badala je sajA karavA dhArI che, tenuM nimitta - teno hAtho mAtra banuM chuM.' eTale te pharIthI devaLamAM dAkhala thavA gayo, paNa bhIDa vIMdhIne AgaLa jaI zakyo nahi. tevAmAM vara-vadhUnI maMDaLI AvI pahoMcI, ethI tyAM lokonI dhamAla macI rahI. thoDI ja vAramAM devaLamAMthI oNrgana-vAjAnA sura saMbhaLAvA lAgyA - lagnavidhi zarU thayo hato. ja sana have bahAra ja nIkaLI gayo. devaLanA kaMpAuMDane daravAje utsava-kamAna tANelI hatI, ane cha mANaso tyAM raNazIMgA ane baMdUko laI, lagna bAda vadhu dekhA de ke tarata salAmI ApavA taiyAra UbhA hatA. bahAra zerImAM eka sTaoNla khAna-pAnanI sAmagrIthI taiyAra rAkhelo hato - jeo bahAragAmathI te divase tyAM Ave temane mATe. jesana ToLAMnI bhIDamAM ja devaLano chAMyo paDato hato tyAM Ubho rahyo. be buThThI vAto karatI hatI. "alI, e to aMgreja che; nA, nA, Airiza che; nA, nA, . maeNnkasa che - are je hoya te. paNa te paradezI te che ja ane koI samaje e eka akSareya bolI jANatI nathI. rAjabhavananI saphAI karanArAM helDA-mA ema kahetAM hatAM - ane emane to khabara hoya ja ne?" , " . paNa loko kahe che ke, e che to khUba rUpALI ane mIThaDI." bIjI DosI bolI. tarata eka juvAniyo e be vacce pitAnuM moM besIne bolyA "zuM helDA-mA rUpALAM ne mIThaDAM che?" Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 199 dharapakaDa helDA-mAnI koNe vAta kare che ne? huM to ApaNA presiDanTa jenI sAthe atyAre lagna kare che te bAnunI vAta karuM chuM. ane sAMbhaLyuM che ke, bAnunA bApu emanA lagnamAM hAjara rahevA AvatA hatA tevAmAM kinArA pAse ja temanuM jahAja tUTI gayuM. eTale gavarnara mArA dIkarA eskarane bIjA vIseka jaNa sAthe sTepana tarapha temanI tapAsa karavA mokalyo che. paMdara divasa thaI gayA, have eskara pAcho AvI pahoMcavuM joIe." A lokoe enI rAha jovI joItI hatI, emaNe paraNavAnI utAvaLa kema karI, vAru?" pelo juvAniyo hasato hasato vacce bolyo, "oskara AvI pahoMce enI rAha A lokoe jovI joItI hatI, kharuM ne?" "nA, nA, bAnunA bApanI, bAghA! e bicArIne bApa vinA kevuM aTUluM lAgatuM haze? paNa bizapa jaoNna bahu sArA mANasa che; te enI barAbara saMbhALa rAkhe che." "emane evI sArI patnI ja maLavI joie." buDhDhA bizapa jaoNnane?" pelo juvAniyo belyo. huM ApaNA juvAna gavarnaranI vAta karuM chuM, tyAre tuM zAno vacce gatakaDAM mUke che, muA? ApaNA gavarnara kevA sArA mANasa che? nA gavarnara to koI sAthe beleya nahi, paNa A to kAle rastAmAM mane maLyA ke tarata kahevA lAgyA, 'gUDa maoNrniMga, tamAro dIkaro have pAcho AvavAmAM ja haze; have vadhu moDuM nahi thAya." . bhagavAna gavarnaranuM bhaluM kare; pelI paraNanArInuM paNa, bhale paradezI hoya ke nahi - baMne jaNa lAMbu jIve." ane khAsAM Dajhaneka chokarAM temane thAya -" pelA juvAniye umeryuM. ' e sAMbhaLI, traNe jaNa bhegAM ja hasavA lAgyo. Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna A daramyAna thoDo vakhata thayAM vAgatuM baMdha paDeluM devaLanuM oNrgana-vAjuM pharI vAgavA mAMDyuM. tenA mIThA saradonI zAmaka asara jesana upara thavA lAgI; paNa tene vicAra Avyo, "mAre to IzvaranA hAthA banI sana-laoNkusane mArI nAkhavAnuM che - mAre DhIlA paDI gaye na cAle." oNrgananA mIThA madhura sUro have cotarapha vAtAvaraNamAM relAI rahyA hatA. enA bhAvamAM taraboLa banI jesana lagabhaga raDavA ja lAgyo. te mahAparANe AMsu rokIne bolyo, "bhalAdamI, tuM sAcI vAta kara - tuM ja enuM khUna karavA mAge che. Izvare karelI sajAno tuM hAtha che, e vAta khoTI che. huM to premanI adekhAI tathA premamAM maLelI niSphaLatAne kAraNe tene mArI nAkhavA mAge che." je sananuM mAthuM bhamavA lAgyuM. te kazA khyAla vagara AgaLa dhapavA lAgyo. chevaTe eka kabara upara khoDela lokhaMDano nAno kusa vacce Avyo tyAre ja te thobhyo. tarata te e kabara oLakhI gayo - "mArI mAnI ja kabara che." paNa pachI te thoDo vicAra karIne bolyo, "nA, nA, mArI mAnI kabara to AnI pAse che - " acAnaka lokomAM dhamAla macI rahI; teo bolavA lAgyA - "teo bahAra Ave che, bahAra Ave che!" "bhagavAna temanA upara AzIrvAda varasAve," eka jaNa lyo. "bhagavAna temane sahIsalAmata rAkhe." bIjuM koI bezuM. jasananA kAna upara e ekeeka AzIrvAda zApanI peThe vAgavA lAgyo. teNe nakkI karyuM, "bhale khUna karyuM kahevAya - hatyA karI kahevAya - paNa huM bene khatama karIza ja." paNa eTalAmAM tyAM thaIne pasAra thatI grIbA upara tenI najara paDI - sukhanAM AMsuthI namra banelI - madhura - mIThI jhIbA grIbAne jotAM ja jesananA paga bhAgI paDavA lAgyA. tene tammara caDI AvI. teNe AMkha upara sIdhuM paDatuM ajavALuM TALavA Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharapakaDa nIce najara karI, te khaMDano eka kUsa tenI najare paDayo. tenA uparanuM nAma teNe vAMcyuM, to tenuM potAnuM nAma vaMcAyuM! acAnaka tene badhI vastuo cotarapha ghUmatI dekhAvA lAgI. pachInuM kazuM tene yAda na rahyuM - mAtra pitAne koI UMcakIne upADI jAya che evuM tene lAgyuM kharuM; paNa pachI badhuM ja dhabdha. jyAre te bhAnamAM Avyo, tyAre tenA kAnamAM DosInA zabdo paDyA, "sUI rahe beTA, haju sUI rahe." jesane AMkho ughADI eTale DosIe nIcA namI, tenA kapALa upara hAtha pheravatAM pheravatAM kahyuM, "keTale divase bicAro bhAnamAM Avato jAya che!" "huM bebhAna thaI gayo hato e mane yAda Ave che, paraMtu keTalo vakhata huM bebhAna rahyo?" vakhata? dIkarA, keTalA divaso bebhAna rahyo e pUcha! ravivAre tuM bebhAna banI gayo hato, Aje maMgaLavAra thayo." huM kyAM paDyo hato ?" "kyAM? are devaLanA kaMpAuMDa AgaLa vaLI; pelAM navAM paraNelAM daravAjAmAMthI bahAra nIkaLatAM hatAM ane tuM bebhAna banI gayo hato." tarata ja jainanA moM upara thaIne ujajvaLa hAsya pasAra thaI gayuM. te bolI UThayo, "bhagavAnano AbhAra - bhagavAnanI dayA." paNa pitAne hAthe eka karapINa kRtya thatuM aTakI gayuM tenI hAza te mANI rahe, te pahelAM to tenA manamAM bIje khyAla chavAI rahyo ke, have tene AkhuM jIvana elA-aTUlA niSphaLatAnI nirAzAmAM ja gALavAnuM che. tarata te sAvadhAna banI gayo. teNe pUchyuM, "DesImA, huM bebhAnamAM kaMI lavarI karato hato?" * "lavarI? nA beTA, koI koI vakhata tuM UMcuM thaI thaIne koIne gALo bhAMDato hato; ane huM ekalI ja ahIM tArI pathArI Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 AtmabalidAna pAse besI rahetI eTale koI koI vakhata tane zAMta pADI suvADI detAM mane bhAre takalIpha paDatI hatI." jesanane nirAMta thaI - DosI baherI ja hatI, ane jo te ekalIe ja ahIM tenI sAra-saMbhALa rAkhI hoya, to pote bebhAnamAM kazuM ajugatuM bolI gayo haze to paNa teNe sAMbhaLyuM nahi ja hoya. ' teNe have kahyuM, "DesImA, ATalA divasa bhUkhyo rahyo teno badalo have vALavAno chuM - mane khUba khAvAnuM Ape." hA, beTA, hA, tane bhUkha lAgI e to sArI nizAnI kahevAya." ema bolatI DosI kaMI khAvAnuM rasoDAmAMthI laI AvavA doDI. kharI rIte to jesane khAvAnI vAtanuM to bahAnuM ja kADhayuM hatuM. DosI tyAM UbhI hoya, tyAM sudhI tene UThIne Ubho thavA na ja de. eTale DesI jevI dUra khasI ke tarata te chalAMga mArI pathArImAMthI beTho thayo ane lathaDiyAM khAto khAto zerI tarapha bahAra cAlyo gayo. rAta paDI hatI ane vAdaLa paNa nIcAM jhajhUmI rahyAM hatAM. barapha varasavAnI taiyArI hatI. paNa zaheramAM rozanI thaI hovAthI ane gobArA phoDAtA hovAthI ajavALA jevuM hatuM. kyAM javuM che teno khyAla vinA te AgaLa ne AgaLa cAlyo tathA pula AgaLa thiMgvalira-roDa upara pahoMcyo. tyAMnA gADha aMdhakAramAM pelA traNa Deniza loke tene maLyA - jemanI sAthe eka vakhata tene vAtacIta thaI hatI. "eTale ke, chellI ghaDIe tamArI hiMmata osarI gaI kharuM ne?- huM pAse ja Ubho hato ane tamArI hilacAla barAbara nihALI rahyo hato. are, paNa bIza nahi - ame tamArA mitro ja chIe, ane tame amArAmAMnA ja eka cho. ApaNe have aMdara aMdara saMtAkukaDI ramavAnI jarUra nathI." eka jaNe kahyuM. "loko kahe che ke e potAnI patnInA bApanI zodhamAM khADI tarapha javA UpaDavAno che. A vakhate kALajI rAkhajo ke te hAthamAMthI chaTakI Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 dharapakaDa na jAya. budro jaoNna gavarnara-janarala banIne have ahIM pAcho Ave che. gUDa-nAITa." bIjo jaNa dhImethI bolyo. ATaluM kahI, teo jANe oNsanane maLyA ja na hoya tema mAM pheravI bedarakArIbharI rIte AgaLa cAlatA thayA. jesane rAjabhavana tarapha najara karI to AkhuM makAna rezanIthI. jaLAMhaLAM thaI rahyuM hatuM, ane aMdarathI - saMgIta-vAjitranA avAja AvatA hatA. AgaLanA AMgaNAmAM ghAsa upara strI-puruSonAM joDAM suMdara vastromAM sajaja thaI, Amatema AMTA mAratAM hatAM. pula uparathI te rAjabhavana tarapha vaLyo eTalAmAM eka ghoDesavAra dariyA tarapha purapATa jato tenI najare paDyo. pahelAM paNa teNe A ja ThekANe Ave ja samaye aMdhArAmAM mAikela rasokasane pitAnI . pAsethI pasAra thato joyo hato. tyAra pachI zuM thayuM tenI tene bahu jhAMkhI ja yAda rahI. te AMgaNAmAMnAM mANaso bhego jaIne ubho rahyo. bahAra barapha varasa zarU thayo, paNa aMdara makAnamAM kAcanI bArIomAM thaI, nAca-gAnano kAryakrama cAlato dekhAto - saMbhaLAto hato. jesanane Acho Acho khyAla Avyo ke, aMdara jhIbA potAnA lagnanI ujavaNI karI rahI che - je grIbAne pote potAnA prANa karatAMya vadhu cAhato hato. pitAnI A sthitinI zarame te lagabhaga gAMDo thaI gayo ane bhAna bhUlI gayo. jyAre te kaMIka bhAnamAM Avyo, tyAre tene mAlUma paDayuM ke, pote potAnA duzamananI zodhamAM makAnanI aMdara ghUsI Avyo che, ane eka kamarAmAM khinna mukhe grIbA tenI sAme ja UbhI che. . jaisana, tame ahIM zA mATe AvyA cho?" grIbA pUchatI hatI. . "tuM zA mATe ahIM AvI cho?" jesane pUchayuM. "tame mArI pAchaLa pAchaLa kema AvyA cho?" " Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 Atma-balidAna tuM tenI pAchaLa pAchaLa kema AvI che?" tame e mATe ahIM AvyA cho?" eTaluM pUchatAM pUchatAMmAM te rIbA karagarI paDIne bolavA lAgI, "jesana, meM tamane anyAya karyo che, e vAta kharI che, paNa tame mane mAphI bakSI hatI. mAre zuM karavuM te pasaMda karavAnuM meM tamArI upara choDayuM hatuM, te vakhate tame je mane ema kahyuM hatuM ke, mAre tamArI pAse ja rahevAnuM che, to huM jarUra tyAM ja raheta. paNa tame mane mukta karI - tame mane tene soMpI dIdhI, ane have to te mAro pati che." * paNa e mANasa sTiphana erIno putra che." jaisana trADI UDyo. : ..* . "eTale tame ene mATe AvyA cho kema? huM paoNrTIvUlavALI rAta bhUlI nathI-" jhIbA bolI UThI. te e vAta jANe che?" "nA." huM ahIM Avyo chuM te e jANe che?" nA." mAre ene maLavuM che." zA mATe? : mane enI bhego kara." paNa zA mATe? tamAre zAthI tene maLavuM che? tamAro aparAdha to meM karyo che." tethI ja mAre ene maLavuM che." paNa jesana e mANase tamAro zo aparAdha karyo che? huM ekathI ja tamArI aparAdhI chuM. tamAre vera levuM hoya to mArI upara ja laI zako cho." * * 1. eTale ke mAikela sana-laoNksanuM khUna karavA mATe. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharapakaDa "te kyAM che?" jesana ghUrakI UThyo. "te mArA bApune zodhavA hamaNAM ja cAlyA gayA. mArA bApu ahIM AvatAM jahAja tUTI javAthI kayAMka kinAre aTavAI paDayA che. mArA patie temanI zodhamAM mANaso mokalyAM hatAM, paNa te badhAM khAlI hAthe pAchAM AvyAM; eTale ardhA kalAka agAu te pote ja ahIMthI gayA." te ghoDesavAra thaIne gayo, kharuM ne?" jesana javAbanI rAha joyA vinA ja bAraNA tarapha doDayo. thobha, bha, tame kyAM jAo cho?" eTaluM bolatIkane grInA ThekaDo mArIne bAraNA vacce AvIne UbhI rahI; "jaisana, vicAra karo, te mArA pati che." mane javA de." "tame temanI pAchaLa jaI temane mArI nAkhavA mAgo cho, kharuM ne? tamAre javuM hoya to pahelAM mane khatama kare." "nA, tArA upara to huM prANAMte paNa hAtha nahi upADuM." to pachI tamAre kinno bhUlI jAo.", nA, jyAre te khatama thaze, tyAre huM mAro kinno bhUSIza; te pahelAM nahi ja." to tame mArA pratye dayAbhAva na dAkhavavAnA ho, to mAre paNa dAkhavavAno raheto nathI." ema kahI grIbAe moTethI bUma pADI. tarata ja saMgIta baMdha thayuM ane saMkhyAbaMdha mANaso tyAM doDI AvyAM. jesane tarata ja potAnA baMne hAthanI adaba moM upara vALI, bArInA kAcane toDI bahAra bhUsako mAryo. te eka miniTa bAda to Akho kamaro gAbhara strIpuruSothI bharAI gayo. jaisanane loko lohI-nIMgaLato ane barapha-bharyo pakaDI lAvyA hatA. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-alidAna vIsa-vIsa hAthA majabUta rIte jaeNsanane pakaDI rahyA hatA; paNa tema karavAnI kazI ja jarUra na hatI. jaeNsana gheTAnI peThe zAMta-cUpa UbhA hato. 20}; jyAre leAko tene jelakhAnA tarapha laI cAlyA, tyAre teNe UMghamAMthI jhabakIne jAgyo hoya tema grIbA upara vedanAbharI ane paDakAranA abhimAnabharI najara nAkhI. 9 sA sana upara najIkamAM najIkanI adAlatamAM kAma calAvavAmAM AvyuM. bizapa jaoNna e adAlatanA pramukha hatA; ane temanI sAthe paDozIomAMnA nava jaNa beThA hatA. AisalaeNnDamAM gunegArane sajA na pharamAvAya tyAM sudhI keda purAya tema na heAvAthI, adAlata e rAte ja seneTanA DahelAmAM beThI. bahAra baraphanI jhaDI varasatI hatI chatAM adAlatamAM ATalI meADI rAteya prekSakonI khAsI bhIDa thaI gaI. kedIne sTiphana erInA putra jaeNsana tarIke saMbAdhavAmAM Avyo. tenA upara dezanA bIjA ripablikanA pramukha mAikela sana-laoNgsano jAna levAno prayatna karavAno Aropa mukAyo. teNe kazA ja bacAva karyo nahi. adAlate pahelA sAkSI tapAsyo, te grIbA pAte hatI. teNe potAnI jubAnI aMgrejI bhASAmAM ApI, jeno dubhASiyAe adAlatane anuvAda saMbhaLAvavA mAMDayo. grIbA thara thara dhrUjatI hatI. tenI AMkhA Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajA nIcI namelI hatI ane tenuM mAM tenA hUDa nIce adhuM DhaMkAI gayeluM hatuM. tene khAsa vizeSa kahevAnuM na hatuM. kedI rAjabhavanamAM jora karIne ghUsI Avyo hato ane tenA moDhAmoDha teNe tenA patine jAna levAnI dhamakI ApI hatI. tenA patine bahAra gayelo jANI, te enI pAchaLa doDI javA mAgato hato. bizapa jAne tarata ja pUchyuM, "tamArA pati tyAM hAjara na katA, kharuM?" "hAjara rahetA ja thoDA vakhata pahelAM te ghoDesavAra thaI bahAra cAlyA gayA hatA." "eTale ke temanA upara sIdho humalo karavAmAM nathI Avyo?" "to to, kedIe temanuM khUna karavAnI mAtra dhamakI uccArI hatI, eTalo ja teno guno hato?" hA." to to pachI A dezanA ke koI khristI dezanA kAyadA pramANe, kevaLa jAna levAnI dhamakI moMe uccAravI, e guno thato nathI." tarata ja adAlatano vakIla belI UThayo, "nAmadAra, khUna karavuM eno artha mAtra jAna levo eTalo ja thato nathI. kAraNa, ghaNI vAra kazA irAdA vinA akasmAtathI paNa jAna levAI jAya; temaja bIjI bAju AisalaeNnDanA purANA kAyadA pramANe pahelAM lohI reDavAmAM AvyuM hoya tenA badalA tarIke lohI reDavAmAM Ave, to te gune na paNa gaNAya. khUna to e gaNAya ke, lAMbA vakhatathI verabhAva dhAraNa karI, lAga joI humalo karavAmAM Ave ane mArI nAkhavAmAM Ave. ane huM nAmadAra adAlatane darzAvI ApIza ke, A kedI ripablikanA presiDanTanuM khUna karavAno lAMbA vakhatathI lAga zodhato hato." .." - tyAra pachI, AisalaeNnDane kinAre UtaryA bAda, jesane A ATha Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 AtmalidAna divasa daramyAna jene jene presiDanTanI avarajavara viSe pUchaparacha karI hatI, te badhAe AvIne jubAnI ApI. paNa chatAM buDhDhA bizapa potAnI vAtane vaLagI rahyA ke, " e badhuM kharuM; paraMtu e mANase kharekhara gunAhita kRtya kayAM karyuM che?" "bhalA bhagavAna, te zuM nAmadAra, ApaNe tenI charI kharekhara lAhIthI kharaDAya tyAM sudhI rAha jovI? '' 'bhagavAna khamA kare." bizapa jaoNna bAlI UThayA. 66 pachI be sAkSIe jaeNsanano hetu sAbita karavA AvyA. pahelA jaeNsanano jUnA vakhatano pIThAno sobatI hatA. teNe kahyuM ke, jaeNsana navA gavarnara upara khA2e baLatA hatA. e be jaNA amuka saMbaMdhe bhAI thatA hatA - ema lAkA paNa kahe che ane bheMsane paNa kahyuM hatuM. temane bApa eka hatA paNa mA judI judI hatI. jaeNsananI mA jUnA gavarnara jaoNrgananI dIkarI thatI hatI. teNe bApanI marajI viruddha lagna karyuM hAvAthI bApe tene tajI dIdhI hatI. paNa te maraNa pAmI tyAre bApe DhIlA paDI, jaeNsanane zodhavA prayatna karyo hatA. paNa te na jaDayo eTale mAikela sana-laoNsane apanAvyo. navA presiDanTa (mAikela sanalaoNksa)nI baDhatI tethI ja - tyArathI ja thaI. game tema paNa jaeNsanane lAgatuM hatuM ke, navA presiDanTe peAtAnuM sthAna paDAvI lIdhuM che, eTale te emanI upara khUba roSe bharAyA hatA ane teNe pratijJA lIdhI hatI ke, te enA badalA jarUra leze. bIjA sAkSIe jaeNsanano hetu judA ja batAvyA. te pelA traNa Dena leAkomAMno ja eka jaNa hatA, jemaNe jaeNsana sAthe be vakhata vAta karI hatI. teNe ema jaNAvyuM ke, pAte AisalaeNnDanA ripablikane vaphAdAra hAvA chatAM tene A rAjyanA duzmano sAthe ghaNuM bhaLavAnuM thayuM che. jaeNsana A rAjyanA duzmanomAMno eka che. te kaoNpanaheganathI jAsUsa tarIke sIdhA AvelA che. tenA bIjA be maLatiyA ahIM che, Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajA 209 temanI sAthe presiDanTanA khUnanuM kAvataruM yojato teNe potAnA sagA kAne sAMbhaLyo hato. A purAvA paDatAM ja lokomAM UMDo gaNagaNATa vyApI rahyo. grIbA te ja vakhate e badhI khoTI vAto che ema bolavA ekadama UbhI thaI gaI; paNa kaMI bolI zakI nahi. jesane potAnI lAlacoLa ThapakAbharI AMkhe tenA tarapha pheravI, ane tenI sAthe ja te bebhAna thaIne nIce gabaDI paDI. adAlata ema samajI ke, tene potAnA patinA khUnanA kAvatarAnI vAta sAMbhaLI khUba lAgI AvyuM che, ane tene tarata adAlatanA oraDAmAMthI khaseDI levAmAM AvI. bizapa jona bolI UThayA, "A kisso cetavaNI ApavA mATeno che - sajA karavA mATeno nathI. ApaNI jUnI kAyadApathImAM spaSTa lakheluM che ke, koI mANasa bIjAne mArI nAkhavAnI dhamakI Ape, to tene teNe karavA dhArelA gunAnI gaMbhIratAnI ane te gunA badala thanArI sajAnI cetavaNI ApavI." adAlatI vakIla tarata ja bolI UThyo, "bhalA bhagavAna, A kedI e baMne vAnAMthI aNajANa che ema ApaNe zA mATe mAnI levuM? uparAMta rAjyane ane mitrone mana jemanuM jIvana kImatI che, evA presiDanTazrInA prANa levAnuM sAkSIo samakSa jeNe vacana lIdheluM che, evA mANasane ApaNe mAtra cetavaNI ApIne choDI mUkIzuM? to pachI e mANasa pharIthI lAga joIne presiDanTazrInuM khUna karyA vinA raheze kharo?" bhagavAna khamA kare," bizape javAba Apyo. have kedIne ja sIdhuM pUchavAnuM bAkI rahetuM hatuM. "tuM presiDanTanA jAna levAno lAga zodhI rahyo hato, e vAta kharI che?" A0 - 14 Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna jesane e praznano kazo javAba na Apyo. ' "tuM aMgata verano badalo levA mATe emanA jAna levA mAge che?" javAba nahIM. "ke koI rAjakIya hetu che?" javAba nahIM. "ke baMne hetuo che?" haju paNa javAba nahIM." bizape have kaMIka vigate kAyadAnI sthiti tene samajAvatAM kahyuM, "koInI hatyA thaI hoya teno koI saMbaMdhI te hatyA karanAranAM najIkanAM sagAMmAMnA koInuM lohI reDe, to tene khUnI tarIke AisalaeNnDanA jUnA kAyadAmAM sajA karavAmAM AvatI nathI. tArA A kissAmAM to te koInuM khUna karyuM nathI, mAtra tAro irAdo khUnano hato; eTalo mArI pharaja tane prathama e pUchavAnI che ke, mAikela sana-lokase tArAM najIkanAM lohInAM sagAMmAMnA koInuM lohI reDayuM che ke kema, ane tuM mAtra e lohIno badalo levA khAtara ja temanuM lohI reDavAno irAdo dharAvato hato?" jesane have kaMTALo darzAvatA moMe eTalo javAba Apyo ke, "mAre kaMI kahevAnuM nathI." have eka buDho lyutharana pAdarI sAkSInA pAMjarAmAM AvIne bolyo, "presiDanTa jo sTiphana rInA putra che e vAta kharI hoya, te A kedI presiDanTane zA kAraNe dhikkAre che, e vAta upara huM prakAza nAkhI zakuM tema chuM. huM A kedIne oLakhuM chuM, kAraNa ke eno khristI dIkSAvidhi ane nAmakaraNa meM karelAM che. huM A kedInI mAne paNa oLakhato hato; ane tenA maraNakALe hAjara hato. tenI mA mAjI gavarnara-janaralanI putrI thatI hatI e vAta sAcI che, ane tenA pitAe tenA pratye durvartana dAkhavyuM hatuM teno huM sAkSI chuM. paraMtu tenA patie to tenA pitA karatAM paNa tenA pratye ghaNe geravartAva dAkhavyo hato - te jIvatI hatI ane te bIjIne paraNyo hato ane te Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 bIjI patnIthI tene bIjo putra thayo hato. AnI mA maraNapathArIe paDI hatI tyAre A kedI ke je teno sago putra thato hato tathA tyAM hAjara hatA, tene tenA bApa upara ane tenA bIjIthI thayelA putra upara vera levAnA bhayaMkara zapatha tenI mAe levarAvyA hatA; - e vAtano huM sAkSI chuM." - bizape have kAyadAthI maMgAvIne temAMthI eka kAyado saune vAMcI saMbhaLAvatAM kahyuM, "paramAtmAe ApaNa sau mAnavone bhAInI peThe saMpIne rahevA pharamAvyuM che; ane ApaNA dezanA kAyadAmAM evI jogavAI che ke, jo be mANaso vacce takarAra paDI hoya ane vera baMdhAyuM hoya, to teo baMne jaNa paDozIonI hAjarImAM, zAMti jALavavAnA ane bhaviSyamAM saMpIne rahevAnA sogaMda le, to temane mitro banI gayelA gaNavA." pachI temaNe jesana pratye najara karIne pUchayuM, "tuM e rItanA sogaMda levA taiyAra che? presiDanTa jyAre pAchA Avaze tyAre te tArI pratye e rItanA sogaMda leze." jesane ghUrakato hoya tema javAba Apyo, "nA." sarakArI vakIla tathA prekSako bizapanI A DhIlI zatathI AkaLA thaI gayA ane UMcAnIcA thavA lAgyA. sarakArI vakIla to bolI UDyo, "AvI cetavaNIo ane zAMti jALavavAnA sogaMdo e to purANA yuganI vAta che. kedIne potAnA gunAnI gaMbhIratAnI ane te mATe thanArI sajAnI pUrI mAhitI che. atyAre bIjA dezamAM no jAna levAno irAdo koIe ADakatarI rIte paNa kabUla rAkhyo hoya, to tene jelamAM ja khosI devAmAM Ave." loko paNa "kharI vAta che', "khI vAta che' ema pokArI UiThayA. paNa bizapa jaoNne makkamatAthI javAba Apyo, "bIjA koI dezamAM to koI gunegAra matanI paravA ke bIka na batAve, to tene gADe gaNI pAgalakhAnAmAM ja laI javAmAM Ave." Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 Atma-balidAna paNa nAmadAra, ApaNA dezamAM pAgalakhAnuM to che nahi; mAtra gaMdhakanI khANo che. te pachI kedIne tyAM mokalI Apavo joIe." thobho." bizapa bolyA, ane pAchA temaNe kedI tarapha pharIne pUchayuM. "jo A adAlata tane jahAja upara caDAvI AisalaeNnDanI bahAra mokalI Ape, to pachI tuM ahIM kadI pAcho na pharavAnI bAMhedharI Ape che?" : "nA". jesane javAba ApI dIdho. A te hada thAya che." sarakArI vakIla bolI UThyo; "tame koI haDakAyA kUtarAne pakaDe, te tarata tene khatama ja karI devo joIe." "kharI vAta che", "kharI vAta che" - ema keTalAya loko pokArI UThayA; ane AkhI adAlatamAM uzkeraNI phelAI rahI. buTTA bizape have nirAMtano zvAsa mUkyo. te mAikela sana-laoNksane bahu cAhatA hatA, ane tenI sahIsalAmatI mATe bahu Atura hatA. grIbA upara paNa temane dayA AvatI hatI ane tene kAraNe paNa tenA patine kazI AMca na Ave ema teo icchatA hatA. paraMtu jesanane jyArathI temaNe joyo tyArathI temane jesanano pAchalo kaDavo itihAsa yAda Avyo hato ane temaNe kevaLa dayAnI lAgaNIthI tene kaparI sajAmAMthI bacAvI levA banatI koziza karI hatI. paNa jesana ja jakkIpaNe temanI badhI kozizane viphaLa karate gayo, eTale temaNe hava kAyadAne teno mArga levA dIdho. jesanane bAra mahinA sudhI gaMdhakanI khANamAM majUrI karavA moklI ApavAnI ane tyAra bAda paNa te jyAM sudhI presiDanTa pratyene verabhAva bhUlI, temanA pratye mitrabhAva dAkhavavAnI pratijJA na le, tyAM sudhI tene tyAM ja rAkhavAnI sajA pharamAvavAmAM AvI. Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sA 213 2 grIbA ekalI ja jaeNsana viSenI sAcI vAta jANatI hatI. te maeNna TApumAMthI gupacupa nAsI AvI hatI, tyAre te enA taraphanA koI DarathI nahi paNa potAnA bhAInA DaranI mArI ja bhAgI AvI hatI. mAikela sana-laoNksane maLyA bAda, bhalA bizapane tyAM tenuM rahevuM, pachI tenuM lagna, ane tenI ujavaNI - e badhuM eka sukha-svapnanI jema pasAra thaI gayuM hatuM. pachI sana-laoNksa jyAre tene ema kahIne theADA vakhata mATe chUTA paDayo ke, teNe tenA pitAnI zeAdhamAM mekalelA loko khoTI dizAmAM phAMphAM mArIne pAchA AvyA che, eTale te pote temanI tapAsamAM javA mAge che, ane pakhavADiyAmAM te te pAcha pharaze, tyAre grIbAne raDavuM AvI gayuM hatuM, paNa tenA sukhano pyAlo eTalo sabhara bharAyA hatA ke, tene priya patino e kAraNe thanAro TUMko viyAga eTalo badho du:saha lAgyA na hatA. paNa enuM e AkhuM sukha-svarlR jaeNsanane tyAM Avelo joI sadaMtara lupta thaI gayuM hatuM. prathama te potAnA patinA jAnano khataro joI te gAbharI thaI gaI hatI; ane tethI potAnA patino jAna bacAvavA jesanane eka vakhata AgrahabharI vinaMtI karI joyA bAda, te na mAnyA eTale vIpharIne teNe tene adAlatanA hAthamAM seAMpI dIdhA hatA. paNa pachI tarata ja tene bIjo ja bhaya satAvavA lAgyA "mArA pati te| have sahIsalAmata che - jaoNsana temane kazuM nahi karI zake; paNa jaeNsana jo potAnA patine mAre lagatI badhI vAta kahI de to ?" atyAra sudhI teNe, mAikela sana-laoNksane, tenI lAMbI cupakIdI daramyAna ja sane kevI rIte AphatanA vakhatamAM madada karIne tenuM aMtara jItI lIdhuM hatuM, pote tenI sAthe lagna karavAnuM svIkAryuM paNa hatuM, paNa pachI sana-laoNksano kAgaLa maLatAM jasane grIbAne lagnanA vacanamAMthI mukta karI hatI, e kazI vAta karI na hatI. "paNa -- Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 AtmabalidAna have mArA pati e vAta potAne (jhIbAne) mee nahi, paNa jesanane moMe sAbhaLe, to mAruM AvI banyuM" - evI khAtarI grIbAne thaI gaI. paNa jesanane eka vAra adAlatamAM mokalI dIdhA pachI tenAthI pAchA pharI zakAya tema rahyuM na hatuM, eTale tene adAlatamAM sAkSI pUravA javAnuM thayuM tyAre te gaI hatI. tyAM tene koIe ema pUchayuM nahi ke, jesanane Aja pahelAM te oLakhatI hatI ke nahi- koIne evuM pUchavAno vicAra paNa na Ave. ane teNe paNa jaeNsananI bAbatamAM kazuM kahyuM nahi. tethI ja jesane adAlatamAM jyAre tenA upara khoTA Aropa mUkavAmAM AvyA tyAre zrIbA tarapha ThapakAbharI AMkhe najara karI hatI. jANe tene ema pUchato na hoya ke, "A badhAM jUThANAM sAMbhaLIne tuM kema cUpa rahe che? kharI vAta mee belI batAvavAnI himata kema nathI karatI, vAru?" grIbAne tyAre pahelI vAra vicAra Avyo ke, A mANasane guno hoya to mAtra eTale che ke te ene (jhIbAne) cAhato hato; eTale te badhuM kabUla karI devA ekadama UbhI thavA gaI, paNa bebhAna thaIne gabaDI paDI. jyAre te bhAnamAM AvI, tyAre, to tene tenA gharamAM laI javAmAM AvI hatI. tene have Dara lAgavA mAMDyo ke, jesana badhuM ja adAlatamAM jAhera karI deze, ane pachI lokonI nidAkhara jIbha e vAtane evuM vikRta svarUpa ApI deze ke, mArA patine mArI sAthe lagna karavA badala zaramAvA jevuM thaze, ane huM pAyamAla thaI jaIza. eTale, adAlate zo pheMsalo Apyo e ene kahevA bizapa Ave tenI te AturatAthI rAha jovA lAgI. chevaTe bizapa AvyA. temaNe adAlatane pheMsalo grIbAne kahI saMbhaLAvyo. Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sA grIbAe tarata pUchyuM. "teNe peAtAnA bacAvamAM zuM kahyuM ?" "eka nannA sivAya kazuM ja nahi. have grIbAe nirAMtane zvAsa lIdhA. paNa bIjI ja kSaNe teneA aMtarAtmA tene DaMkhavA lAgyA : pote keTalA sAMkaDA mananI hatI, ane jaeNsana kevA vizALa mananA hatA! te peAtAnA eka zabdathI ja tenI jiMdagI barabAda karI zakayo heAta; paNa te cUpa ja rahyo.grIbAe tene jelamAM naMkhAvyo, tyAre sAme prahAra karavAne badale peAtAne karavAmAM AvelA prahAra gupacupa teNe sahana karI lIdhA. tethI grIbA pAtAnI ja najare bahu halakI paDI gaI. 215 "" moDuM thaI javA AvyuM hAvAthI bizapa jaoNna grIbAne eTaluM AzvAsana detA detA cAlatA thayA, "e bicAro have tArA patine kazI IjA nahi pahoMcADI zake. kharekhara te e bicAro jelakhAnA karatAM pAgalakhAnAne ja vadhu lAyaka gaNAya. gUDa-nAITa, beTA, gUDanAITa." ra jaeNsana bIje ja divase gaMdhakanI khANA tarapha jAya evuM nakkI karavAmAM AvyuM hatuM. eTale tene kAcI niyata karavAmAM AvelA eka kamarAmAM pUrI rAkhavAmAM Avyo. paNa AkhI rAta barapha varasyA karyo hAvAthI bIje divase rastA purAI gayA hatA; eTale e lAMbI musApharI baraphanuM teAphAna zamI jAya tyAM sudhI meAkUpha rAkhavAmAM AvI. javA UpaDI jela tarIke oNkaTobara mahinAnA bIjA aThavADiyAneA budhavAra hato. lAko AisalaeNnDanA ziyALAne barapha varasavAnA A divase| pasAra karavAnI taiyArIomAM lAgI gayA. vepArI temanI dukAnAmAM AkhA divasa gharAkI vinA sUI rahetA. mAla vecavA AvanArA kheDUto paNa pIThAMmAM pIne UMghavA lAgyA. cAra divasa sudhI barapha varasyA ja karyo ane cetarapha aMdhArA jevuM ja chavAI rahyuM. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 AtmabalidAna grIbAe A bhayaMkara ziyALe kadI joyo na hato. ane AvA tophAnamAM mAIkela sana-lokasanuM tathA potAnA bApunuM zuM thayuM haze tenI sArI peThe ciMtA temAM umerAI. paNa e badhA karatAMya jelanI koTaDImAM purAyelA jesananI citA tene vadhAre kotarI khAtI hatI. jyAM sudhI baraphanuM tophAna cAlu rahyuM tyAM sudhI AkhuM rekajAvika UMghatuM ja rahyuM, ane grIbA kAMI ja karI zakI nahi. paNa barapha varaso baMdha thayo ane divasa UghaDayo eTale AkhuM zahera jANe jAgI UThayuM ane cAre tarapha pravRttinA avAja AvavA lAgyA. grIbAne mATe sana-laoNkase eka aMgreja bAI nokaraDI ke hajuriyaNa tarIke zodhI kADhI hatI. tenI mAraphate have grIbAne jesananA samAcAra maLyA : tene magajano tAva caDyo che, ane tenI phasa kholI lohI kaDhAvavuM paDayuM che. grIbA tarata ja bizapa pAse doDI gaI ane kahevA lAgI ke, kedI bicArAne magajane tAva caDyo che; ane teNe dhamakI ApI tyAre paNa te e bImArIthI ja pIDAto hovo joIe. eTale enA upara dayA lAvI tene chUTo karo; te have jarUra pote ApelI dhamakI badala pastAvo jAhera karaze." bizape grIbAne potAnA duzmana pratye paNa Avo dayAbhAva dAkhavavA badala zAbAzI ApI; paNa sAthe sAthe jaNAvyuM ke, have tene choDavo e presiDanTanA hAthanI vAta che - bIjA koIthI have kazuM na thaI zake, ane presiDanTa paNa potAnuM khUna karavAnI rAha joI beThelAne zAnA choDe ?" - grIbAe have bIjI yojanA vicArI kADhI : jelamAM jaI jaisanane maLavuM, ane potAnA pati pratyenA badhA khoTA vicAro paDatA mUkI, temanI sAthe mitratA karavA tene samajAvavo. eTaluM thAya to pachI Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sajA 217 potAno pati mAikala sana-laoNkasa pAcho phare tyAre tene jesanane mApha karavA samajAvI levAnuM muzkela nahIM rahe. daramyAna teNe jesanane jelamAM khAvA-pIvAnI sArI sArI cIjo mokalavA mAMDI. potAnI aMgreja bAIne teNe e kAmamAM lIdhI. te bAI potAnA premI oskarane (jene grIbAnA pitAnI zodha mATe mokalavAmAM Avyo hato ane je khAlI hAthe pAcho Avyo hato) e badhI cIjo jelamAM kedIne pahoMcADavA ApatI. oskara badhe ja e vAta jAhera karato pharato ke, gavarnaranI pocA dilanI navoDhA patnI pote jene jelamAM mokalAvyo che evA kedInI koNa jANa zAthI ghaNI badhI saMbhALa rAkhe che! pachI eka divasa grIbAe jyAre sAMbhaLyuM ke je sananI tabiyata kaMIka sudharI che, paNa haju te musApharI karI zake tevo thayo nathI, tathA bahAranA rastA paNa haju khullA thayA nathI, tyAre grIbA lAga joI jelamAM jaI pahoMcI. jesana phIko paDI gayo hato, te grIbAne joI jarAya hAlyo nahi. " grIbA bolI UThI, "jesana mane mApha karo; meM ja tamArI A vale karI che; paNa mArA patinI jiMdagI jokhamamAM hatI eTale mArAthI bIjuM zuM thAya?" jesane kazo javAba na Apyo. grIbA AgaLa bolI, "meM tamane nukasAna ja pahoMcADayA karyuM che; paNa tame to eka zabda bolIne mane barabAda karI zakatA hatA, chatAM cUpa rahyA cho. huM haju tamane bacAvI laI zakuM tema chuM; tame mAtra mane evuM vacana Ape ke, mArA pati pratye tame kazo verabhAva nahIM rAkhe. eTale mArA pati pAchA Avaze tyAre huM tamane mAphI apAvIza - sAcuM kahuM chuM, te kharekhara mAphI Apaze - " Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 Atma-balidAna enA upara ane enI mAphI upara dhyAnata ho!" jesana ekadama Ubho thaIne Tebala upara jorathI mukko mArato bolI UThyo; "e vaLI mane mAphI ApanAra koNa? mane setAna badhuM bolI nAkhavA keTaloya preryA karato hato, paNa huM cUpa rahyo, te ene mATe nahi. te mArA upara game teTalAM du:kha utAryA che, paNa huM teno bamaNo badalo tenA upara ja laIza. bhale te mane game tyAM gaMdhakanI khANomAM mokalI de- paNa huM jIvato rahIza ane tene game tyAMthI pAcho zodhI kADhIza. mAro aMtarAtmA sAkSI pUre che ke, huM eka vAra te mANasane moDhAmoDha maLyA vinA maravAno nathI." grIbA have potAnA patinI sahIsalAmatInI citA sAthe ja pAchI pharI. bIje divase kedIonI eka palaTaNa gaMdhakanI khANo tarapha krizuvika javA UpaDI. temAM pahelo jesana hato. grIbA e dekhAva joI zakI nahi; teNe AMkha baMdha karI dIdhI. paNa tenI aMgreja dAsIe aMdara AvIne tene khabara ApI ke, keTalAka ajANyA tene maLavA mAge che; teo potAnI jAtane tamArA bhAIo tarIke oLakhAve che. Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 phebradhara-bhAI A bradhara-bhAIoe nakkI karyuM ke, te grIbAno jamInano bhAga vecI nAkhI, tenA paisA laIne tene ApavA AvyA che, esa phebra kahI tenI pAse pahoMcI javuM. vahANa upara musApharI karatAM raeNAvika najIka AvyuM tyAre jaeNkaba vatI bAlanAra - banI gayo hato. te sauno 'mukhiyo ' ~ badhA teNe sau bhAIne kahyuM, juo, kahevata che ke, hAthamAMnuM eka paMkhI, jhADa uparanAM karatAM vadhAre kImatI gaNAya, kharuM ne? ane ApaNI pAse hAthamAM eka paMkhI to che! to pachI ApaNe grIbAnA bhAganI jamInanA e chaso pAuMDa grIbAne ApI daIe, te pahelAM ApaNA hAthamAM bamaNA pAchA Ave tenI khAtarI karI levI joIe. " "C ane e irAdAthI reAvika pahoMcyA pachI grIbAne tenA bhAganA paisA ApavA tarata tenI pAse javAne badale teNe mAikela sanalaoNksano hoddo, teno pagAra, tenI lAgavaga vagere viSe mAhitI ekaThI karavA mAMDI. bhASAnI muzkelI hatI, chatAM teNe potAne saMtoSa thAya teTaluM sAMbhaLI lIdhuM ane joI lIdhuM. jUnuM AisalaeNnDa atyAre traNa kharAba saikAMnA du:svapnamAMthI jAgIne jANe jagatanI eka svataMtra sattA banavA koziza karI rahyuM hatuM. juvAna presiDanTa mAIkela sanalaoNksa ja e dezanA svAtaMtryane pAchuM meLavanAra ane teno rakSaNahAra 219 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 Atma-lidAna gaNAto hato. kIti ane Adara tenI samakSa vaNa-mAgyAM Dhagalo thayA karatAM hatAM; ane tenA haLane je hAtha devA lAge, tene paNa emAMthI kaMIka hAtha Ave ja e ughADuM dekhAtuM hatuM. ATaluM samajI lIdhA pachI jaeNkabe badhA bhAIne grIbAnI mulAkAte lIdhA. ra grIbA je divase jelamAM jaeNsanane maLavA gaI hatI, te divase ja pAchale pahAre phaeNrabradhara-bhAIbaMdara UtaryA hatA; ane tenA lagnanI, tenI ujavaNInI, ane presiDanTanA khUnanA prayAsanI vAto temaNe sAMmaLI hatI. te jANatA hatA ke, jaeNsana maeNna TApumAMthI kayAMka bahAra cAlyo gayo che; paNa te ahIM ja haze evI kalpanA temane AvI na hatI. paNa jyAre gaMdhakanI khANa tarapha laI javAtA kedIonI maMDaLI temaNe joI, tyAre temaNe jaeNsanane temAM joyo. pachI teegrIbAne ghera pahoMcyA. jaeNkabe bhAIone kahI rAkhyuM hatuM ke, ' grIbA joDe vAtacIta karavAnuM mane ja sAMpI rAkhajo - tame koI vacce beAlatA nahi.' presiDanTanA gharamAM AvI aMgreja dAsIne theADI paDapUcha karatAM ja te samajI gayo ke, presiDanTanogrIbA upara khUba ja bhAva che, tathA grIbAnuM paNa presiDanTa upara khUba calaNa che - te kahe te karavA te duniyAne cheDe paNa jAya! . 66 pelI aMgreja dAsI aMdara khabara ApavA gaI te daramyAna jaeNkabe bhAIone kahI dIdhuM ke, "grIbAnA bhAganI jamIna vecIne tene ApavAnA paisA UbhA karavA mArA bhAganI jamIna ApaNe aMdaroaMdara kaDado karIne vecI nAkhI che. eTale tame bhale maeNna-TApu pAchA pharajo - huM to ahIM ja rahIza.' "" "nA, nA; huM tane mArI jamIna vecI daIza; eTale tuM pAche jaje ane huM ahIM rahIza." tharsTane javAba Apyo. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phebradharabhAIe 221 eTalAmAM aMgreja dAsI temane aMdara laI javA pAchI AvI. aMdara jaI jhIbAne jotAM ja jekaba bolI UDhayo, "AhA, bahena, tame kahyA vagara doDI AvyAM tethI amane keTalI badhI ciMtAmAM nAkhyA hatA? tamArA pratyeno amAro prema jotAM tame na jaDe tyAM sudhI amane saune .. thobhe, thobho, tamo saune mArA upara kevo bhAva-prema che e huM barAbara jANuM chuM. tame ahIM zA mATe padhAryA cho, e ja kahI do, eTale basa." - "bahena, evuM bolavAnI jarUra nathI; ame to amArA bhAvapremanA nakkara purAvArUpe tamArA bhAganI jamInanA rokaDa paisA karI, te tamane ApavA ahIM kAmadhaMdho choDIne doDI AvyA chIe. tamArA bhAganA pUrA chaso pAuMDa, juo, A thelImAM ThasoThasa bharelA che," ema kahI jekabe thelI khakhaDAvI; ane AgaLa calAvyuM; "ame atyAra sudhI tamAro bhAga tamane na Apyo te eTalA ja mATe ke, tamane bhoLone chetarIne tamArI milakata paDAvI javA TAMpI rahenArA tyAM ghaNA hatA." hA, hA, jaeNsana jevA sto." bIjA bhAIoe sAtha purAvyo. paNa have e harAmakhera ThekANe paDayo e sAruM thayuM e badamAza e ja dAvano hato. tamAruM paNa sAruM ThekANuM paDI gayuM bahena, tame yogya mANasa sAthe ja lagna karyuM che." jekabe grIbAne UMcI caDAvatAM kahyuM. paraMtu grIbA to A badhuM sAMbhaLavA chatAM sthira ja UbhI rahI. pachI teNe kaDaka avAje eTaluM ja pUchayuM, "huM ahIM chuM e tame zI rIte jANyuM?" * eNzara bolI UThyo, "kAgaLa, kAgaLa, tAro kAgaLa vAMcIne to. tuM gaI tyAre ame badhA to ema ja samajyA ke amArA upara Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 Atma-balidAna gerasamaja lAvIne, gusse thaIne ja tuM kyAMka cAlI gaI che. pachI eka divasa tArI yAda lAvavA mATe kaMI saMbhAraNuM maLe e zodhatAM eka peTImAMthI tArA upara e bhalA mANase lakhelo kAgaLa ja amane maLyo." hA, hA, mAikela sana-laoNkase lakhelo to," sTIne umeraNI karI. eTale pachI meM A badhAne kahyuM ke, "grIbA kayAM che e ApaNe have jANyuM, to ApaNe temanA bhAganuM khetara vecI tenA paisA laI temane pahoMcADI AvavA joIe. eTale ame thoDuM nukasAna veThIne paNa kula jamInano chaThTho bhAga vecI nAkhyo. joke, tamane to ethI kazuM nukasAna nahi jAya; kAraNake, AkhI jamInanA sAtamA bhAga jeTalA paisA ja tamane to maLavA joItA hatA." jekabe AgaLa calAvyuM. lAvo, paisA kyAM che?" grIbA belI. jekabe bhAre ThAThathI thelImAMnA paisA gaNI ApavA mAMDyA; ane sAthe sAthe umeryuM, "ane e paisA ahIM lAvavA jatAM amane sArI peThe kharca thayuM che." "keTaluM kharca thayuM che?" grIbAe pUchyuM. "paNa enuM zuM che?" udArapaNe hAtha ghumAvI jaMkaLa belyo. paNa tamane ahIM AvavAmAM je kharca thayuM, te to mAre ApavuM ja joIe ne?" grIbAe kahyuM. amAre eka paise levAno nathI; bahenane temanA bhAganA paisA ApavA AvavAmAM temanA bhAIe jaNa dITha cAlIsa-pacAsa pAuDa kharcI nAkhe, tenI vaLI gaNatarI zI?" "to tame to lo," ema kahI grIbA aizarane ApavA gaI; ane te hAtha lAMbo karI e paisA levA jato ja hato, evAmAM Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaeNrabradharabhAIe rara3 jokabe AvI teno Dagalo kheMcI nizAnI karI, eTale te hAtha pAcho kheMcI laI belyo, "nA, dIkarI, nA." pachI grIbAe tharsTanane paisA dharavA mAMDayA. te to e paisA sAme narI bhUkhALavAnI najare tAkI rahyo; paNa jekabe e du:khabharyo khoMkhAro khAdho ke, tharTanane paNa bolavuM paDyuM, "nA, jhIbA, nA; tuM zuM ema mAne che ke, garIba mANasane paNa lAgaNI na hoya? tuM Agraha na karIza, mane kheTuM lAgaze." A badhAnI nA chatAM grIbAe to badhA bhAIone vArApharatI paisA dharI joyA; paNa dareka jaNa pAsethI eka ja javAba maLatAM, teNe e paisA kabATamAM mUkI dIdhA, ane pachI bhAIo tarapha pharIne kaDaka avAje kahyuM, "have tame jaI zako cho." tamArA pati pAchA Ave te pahelAM ja? vAha, jhIbA, ame temane maLIne ja jaIzuM." jekabe kahyuM. nA, nA, tamAre emanI rAha jovAnI jarUra nathI; nahIM to je badhI vastuo tame bhUlI gayA che, te badhI, tamane joIne kadAca temane yAda Avaze." vAha, tamAro pati zuM amArA bApane ghera ja Ucharela, eka rIte amAro bhAI ja nathI, zuM?" jekabe dalIla karavA mAMDI. "paNa tame ApaNA bicArA bApune zuM karyuM hatuM te e jANe che. tame lokoe cheka ja lAgaNIhInatA na batAvI hota, to atyAre ApaNA bApu dariyAmAM honArata thatAM ajANyA kinArA upara rakhaDatA thaI gayA na hota." jhIbA, jhIbA, tamAre ema mAnavAnI jarUra nathI ke, tamAro pati potAnI patnInA sagA bhAIo pratye kaze geravartAva dAkhavaze." jekabe AgaLa calAvyuM. . "paNa temanI patnI pratye paNa tame zuM zuM AcaryuM hatuM, te emane barAbara yAda che." grIbAe javAba Apyo. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 Atma-balidAna "vAha, jhIbA, ame tamAre mATe je laIne AvyA chIe tenA nakkara purAvA pachI, tame amArI pratye AvI kRtajanatA dAkhavazo?" je kabe pUchyuM. "atyAra sudhI mane badhAthI vaMcita rAkhyA bAda, have A je thoDuMghaNuM lAvyA che, te kaMI tame moTI udAratA dAkhavI che, ema huM nathI mAnatI." pelA harAmakhoranA hAthamAM tamane ane tamArI milakatane paDavA na dIdhI, ene tame "tamane vaMcita rAkhyAM' ema kaho cho?" jekabe pUchyuM, " tame lokoe mArA nyAyI haka adhikArathI mane vaMcita rAkhI hatI, eTaluM huM to jANuM. - paNa have tame maherabAnI karIne ahIMthI jAo, eTale basa." to zuM jhIbA, tame amane tamArA gharamAMthI hAMkI kADhavA mAgo cho?" jekabe pUchyuM. "ane huM tema karuM toya, tame lokoe ApaNA vRddha bApune je karyuM hatuM tethI vadhu kharAba kaMI karatI nathI. peluM ghara temanuM hatuM, ane A ghara mAruM che - tamane lokone A gharamAM AvI moM batAvatAM zarama AvavI joIe." A te nAne e kevI vAta che?" eNzara ghUrakayo. "juo to kharA, je ApavA mATe kazI mAgaNI paNa nahotI karavAmAM AvI, te ApameLe ApavA, samudra pAra ApaNe doDI AvyA, teno A badalo !" sTIna bolyo. bhale, badhuM jahannamamAM jAya; mane to ahIM AvavAnuM je kharca thayuM che, te ApI de, eTale huM cAlato thAuM." raoNsa bolyo. nA, nA, meM eka vakhata tamane e paisA dharyA ane tame nA pADI; have huM tamane kazuM ja ApavAnI nathI." Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharabradharabhAI e rapa * kevI cAlAka bilADI che! pahelA paisA laI lIdhA pachI have nahAra batAve che." raoNsa ghUrakayo. " cUpa, cUpa, bhAI, tame mane ja bAlavA do," jaeNkabe saune vAratAM kahyuM; " huM, paNa grIbA, tame ajANyA paNa jevA bhAva-prema dAkhavA che, tevA paNa tamArA sagA dAkhave, e mArA tA mAnyAmAM ja AvatuM nathI." pratye nahIM pratye 3 bhAI javA de e badhI vAta; huM tamAruM mana barAbara pAmI gaI chuM. huM garIba asahAya hatI tyAM sudhI tame mAruM badhuM paDAvI lIdhA karyuM; have huM kaMIka tavaMgara thaI chuM ema tame jANyuM, eTale tame mArI pAsethI kaMIka lAbha chaDI levA mATe ja mane ghUMTaNiye paDatA AvyA cho. paNa huM tamane dhikkAruM chuM; tame svArthI pAmara mANasA che. mArA bApune paNa tame cUsI cUsIne khAvI karyA pachI temanI tarapha pITha pheravI lIdhI; mArA pati sAme paNa tame keTalAMya kAvatarAM racyAM, ane have pAchA temanA paga nIcenI dhULa cATavA AvyA che. cAlyA jAo mArA gharanI bahAra ! ane ahIM pharI kadI pAchA na AvatA; nahIM te huM tamane ajANyA ghUsaNakhAra jAhera karI hAMkI kaDhAvIza. "" A zabdo sAMbhaLatAM ja badhA gheTAMnI peThe ekabIjA sAthe dabAtA-caMpAtA bAraNAmAMthI bahAra nIkaLI gayA. bahAra nIkaLyA bAda tharsTana bAlyo, "huM ja mALA bevakUpha, te A jaeNkabaDAnI bevakUphIbharI yojanAmAM joDAIne pAyamAla thayo. "" "huM to pahelethI ja kahetA hatA ke, AmAMthI kazuM nIpajavAnuM * .. nathI, " oNzara bolyo; " ApaNe dareka jaNe pAMtrIsa pAuMDa gumAvyA ane uparathI cauda TakA vyAja bharIzuM te juduM." A ~ 15 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 Atma-balidAna jekaba have dAMta kacakacAvIne bolyo, "bevakUpha, tame pAyamAla thayA cho ke dhananA DhagalAnA khoLAmAM ja AvI paDyA cho? AvuM sAruM nasIba to tamArA bApa-janamArAmAMya kadI tame nahi pAmyA ho!" "huM? e vaLI zI rIte ?" pAMce jaNa sAmaTA bolI UThayA. zI rIte, te e rIte ke, jaisananI dharapakaDa zAthI thaI, e samajyA? mAikela sana-lokasanA jAna levAnI dhamakI ApavA badala tenI dharapakaDa thaI che, ema mAnavAnI bevakUphI to tame nathI karatA ne?" "to pachI?" jone pUchayuM. are grIbAne dhamakI ApavA badala tenI dharapakaDa thaI che, samajyA?" "bhale mAikela sana-laoNsane nahIM ne grIbAne dhamakI ApI haze; paNa emAM ApaNo zo dahADo vaLyo?" ezare pUchyuM. ApaNo dahADo ema vaLyo ke, mAIkela sana-laoNkasane ApaNe je badhuM jANIe chIe te kazAnI khabara nathI. ane ApaNe tene amuka mAhitI evI ApI zakIe ke, jethI ApaNo dahADo jarUrI vaLe." jebe javAba Apyo. "e vaLI kaI mAhitI?" jaoNne pUchavuM. te mAhitI e ke, grIbA jesanane ja cAhatI hatI, ane tene ja paraNavAnI hatI, paNa tenI joDe prema-lIlA lAMbo vakhata mANyA pachI, tene garIba jANI, tene paDato mUkyo ane mAikela sana-laoNsane tavaMgara jANI, tenI sAthe paraNavA te AisalaeNnDa doDI AvI che." "jA, jA, mAIkela sana-laoNkasa tArI e vAta mAnI le kharo ne! tuM mUrakha ja rahyo." tharsTana bolyo. "juo, mArI pAse grIbAe ja jaisanane lakhelo kAgaLa che; Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAphI 227 e joyA pachI to te mAnaze ne?" jekabe khIsAmAMthI grIbAe jesanane ApavA lakhelo ane pachI rAkhI mUkelo kAgaLa kADhatAM kahyuM. badhA bhAIo jekabanI hoziyArI upara khuza thaI gayA. teo be divasa vadhu renjAvikamAM rokAyA. bIjA divase pAchale pahore jahAjamAM mAikela sana-laoNkasa AvI pahoMcyo, ane rAjabhavana tarapha ghoDesavAra thaIne doDyo. phebradhara-bhAIo saMtuSTa citte tene tyAM jato joI rahyA. 11 mAphI jayAre mAikela sana-laoNse Adama phebradhara ane tenA jahAjI honAratanA bhoga banelA sAthIonI tapAsa mATe mokalelA mANase khAlI hAthe pAchA AvyA, tyAre temane pUchaparacha karIne teNe jANI lIdhuM ke, teo bhUlathI avaLI bAjue ja gayA hatA. eTale teNe je divaso bagayA tenI gaNatarI karI laI, pelA honAratI loko pagapALA kinAre cAlavA lAgyA hoya to kyAM sudhI AvyA hoya e vicArI laI, vesTamena-TApuo tarapha potAnuM jahAja levarAvyuM. paraMtu vacce tophAna naDatAM tenAthI dhAryA pramANe tyAM pahoMcI na zakAyuM; paNa tene eTalA khuzakhabara te tyAMthI maLyA ja ke, honAratano bhoga banelA e loko traNa divasa pahelAM tyAM pagapALA AvyA hatA, ane have tyAMthI AgaLa cAlI nIkaLyA che. dariyA-kinAro A bhAgamAM eTalo badho kharAba hato ke jahAja vaDe tyAM pahoMcAya tema nahatuM, eTale teNe jaladI jahAjane pAchuM Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 Atma-alidAna rekajAvika levarAvyuM. teno vicAra ziMgvalirane raste jamIna mArge ja eka rAhata-TukaDI laIne sAmA javAno hato. kI-paoNiMTa AgaLa te TapAla levA thoDe dUra thobhyA, te daramyAna temane eTalA samAcAra maLyA ke rAjadhAnImAM presiDanTano jAna levAno prayatna karavA badala jesana upara kAma calAvavAmAM AvyuM che ane tene sajA pharamAvavAmAM AvI che. mAikala sana-laoNksane A samAcArathI bahu navAI lAgI ane du:kha paNa thayuM, eTale teNe jahAjane bane teTalI utAvaLe rAjadhAnI tarapha levarAvyuM. have to vahAlI grIbAne maLavAnI utAvaLa uparAMta jaisanane mAphI bakSI tene jelamAMthI choDAvavAnI iMtejArI paNa temAM umerAI hatI. rAjadhAnIe jaI te potAnI navoDhA patnI rIbAne jhaTapaTa maLyo. tene tenA pitA sahIrAlAmata che evA samAcAra ApyA, tathA have jamInamArge je TukaDI bIje divase pote sAme laIne javA mAge che, temAM sAthe teNe paNa AvavAnuM che ema jaNAvyuM. e sAMbhaLI grIbA harakhathI ghelI ghelI thaI gaI. mAIlane te pahelAM ghaNAM ghaNAM rAjakAja patAvavAnAM hoI, te utAvaLe bahAra jato hato, tevAmAM grIbAe tene rokIne kahyuM, "mAikela, tame dUra gayA hatA te daramyAna amArA upara ahIM zuM zuM vItyuM, tenI tamane kalpanA paNa nahIM Ave." - "mane badhI khabara paDI che, vahAlI; tAre kahI batAvavAnI jarUra nathI. paNa tuM have jhaTapaTa tArA kamarAmAM cAlI jA." ema kahI mAIkela sana-laoNkase Tebala AgaLa laTakAvelo dAMTa vagADayo. tarata tene nokara oskara tyAM AvI pahoMcyo. sana-laoNkase tene kahyuM, "utAvaLe jelakhAnAmAM jA ane jelarane kahe ke pelA sajA karAyelA kedIne mArA hukama vagara gaMdhakanI khANo tarapha mokalI de nahIM." 1. mAIkela sana-laoNkasane pitAne. kAraNake, te ja presiDanTa hato. Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAphI 229 "kayA kedInI vAta karo cho, nAmadAra?" ekare pUchyuM. "jaisana nAmanA kedInI." tene to gaMdhakanI khANo tarapha kyArano ravAnA karI dIdho." "kyAre ravAnA karI dIdhe?" "gaI kAle vahelI savAre." mAikela sana-laoNkase tarata eka ciThThI upara utAvaLe kaMI lakhI nAkhyuM ane oskarane e ciThThI ApatAM kahyuM, "A ciThThI laIne tuM doDato spIkara nyAyAdhIza pAse jA ane temane kahe ke, te ahIM Avaze tyAM sudhI huM ahIM ja temanI rAha joIza." - A badhuM cAlatuM hatuM te daramyAna grIbA moM upara mUMjhavaNanA bhAva sAthe bAraNA AgaLa ja UbhI rahI hatI. eskara ciThThI laIne cAlyo gayo eTale teNe have potAnA patinI pAse AvIne gaMbhIratAthI kahyuM, "mAikala, tame e mANasanuM zuM karavA mAgo cho?" paNa mAikela sana-laoNkase te praznano javAba ApavAne badale eTaluM ja kahyuM, "jo, vahAlI, tAre A badhAnI ciMtA karavAnI nA hoya. e mAre lagatI bAbata che ane huM e vAta mane ThIka lAgaze tema patAvavAno chuM." paNa teNe ApaNI jiMdagI levAnI dhamakI ApI che, e kaMI tamArA ekalAne lagatI bAbata nathI!" jo, jo, vahAlI, meM zuM kahyuM? atyAra sudhI tuM nAhaka e ciMtAmAM herAna thaI che; have tuM tArA kamarAmAM cAlI jA, eTale basa," zrIbA tenI AjJAnuM pAlana karavA bahAra javA lAgI. tarata ja mAikela sana-laoNkasa bolI UThyo, "paNa tArA kamarAmAM jaIne cUpa besI na rahetI. tuM kaMIka gAyA karaje, eTale huM A kamarAmAM mAruM sarakArI kAma patAvato hoIza paNa mane tArI sobata Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 Atma-balidAna maLyA jevuM lAgaze! lagna karatAM veMta ja ApaNe chUTA paDavAnuM thayuM che, te mArAthI bhUlAtuM nathI." grIbAe tarata pAse AvI kazo javAba ApyA vinA potAnA patine kapALa upara prema-cuMbana karyuM. te vakhate tenA gAla upara thaIne premanAM azru vahevA lAgyAM hatAM. pachI te tyAMthI kamarAnI bahAra cAlI gaI. mAikela sana-laoNkase pachI kAgaLiyAM phIMdavA mAMDyAM. DenmArkanI sarakAra taraphathI kaMI kAgaLiyuM AvyuM che ke nahi tenI khAtarI vAraMvAra karI lIdhA pachI te manamAM pacAsamI vAra gaNagaNyo ke, DenmArkavALA AisalaeNnDavALAone temano bhAra jAte ja upADavA devA mATe chUTA mUkavA mAge che ke zuM? tyAra pachI teNe TApumAMthI AvelI arajIo, phariyAdo, vinaMtIo, mAgaNIo ane dhamakIonA kAgaLo eka pachI eka vAMcavA mAMDyA; ane manamAM yogya noMdha levA mAMDI. eTalAmAM grIbAe mAikelanuM potAnuM priya gIta gAvA mAMDyuM tenA mIThA bhAvabharyA sUra te kamarAmAM guMjavA lAgyA - "mane tArI AMkhonA pyAlA vaDe ja zAzvatanapremanA kasama Apaje; huM paNa mArI AMkhethI ja tema karIza. e pyAlAmAM mAtra tAruM zuMbana pUraje - eTale huM emAM madhanI apekSA nahi rAkhuM. AtmAmAMthI UThatI tarasa - e divya pINA sivAya bIjA kazAthI nahIM chIpe !" mAikala sana-laoNksa gaNagaNI UThyo, "grIbAne AvA UbharAtA premane pAtra huM chuM kharo?" paNa te ja ghaDIe kaMIka aniSTanI Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAphI 231 gherI chAyA tenA tana-manane acAnaka gherI vaLI. te tene dUra karavA khUba maLyo, paNa te vaLI vaLIne tenA cittane cUMTI khAvA lAgI. te ja ghaDIe spIkara-nyAyAdhIza kamarAmAM dAkhala thayo. mAikela sana-laoNkase temane jotAM ja kahyuM, "spIkara, meM tamane mAre lagatI kaMIka agatyanI bAbata mATe ja tasdI ApI che." "kahI do." nyAyAdhIze kahyuM. "mArI gerahAjarImAM bizapanI adAlate eka mANasa upara mArA jAna levAnI dhamakI ApavA ane koziza karavA badala kAma calAvIne tene sajA karI che." "hA, sTiphana erI ane mAjI gavarnara-janarala jaoNrgansananI putrI rAzelano putra jesana" kharI vAta; ene viSe ja huM kahevA mAguM chuM." "ghaNI khuzIthI kahI do." "tene gaMdhakanI khANomAM mokalI devAmAM Avyo che." bAra mahinA to kharo ja." ApaNe tene pAcho bolAvIne hAIkorTa mAraphata tenA kesa pharI calAvarAvI zakIe?" have ghaNuM moDuM thaI gayuM kahevAya. hAIkorTe te tene sajA ja karI hota ke kema, e ja zaMkA paDatuM che; paNa sajA karI ja hota to tene vadhu lAMbI sajA ja karI hatI. bizapanI korTe tene bAra mahinAnI sajA karI hovA chatAM evI zarata umerI che ke, e bAra mahinA bAda paNa te jo tamArI sAthe suleha-zAMtithI vartavAnA segaMda le, to ja tene chuTo karavAmAM Ave. eTale tamAre tenA taraphano kazo Dara rAkhavAnuM kAraNa nathI." paNa mane tenA taraphane kazI jAtane Dara che ja nahIM; huM have tamane je pUchavA mAguM chuM, te uparathI ja tame e joI zakazo." Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 AtmabalidAna "zuM pUchavA mAgo cho?" jaje kahyuM. huM tene mAphI ApI zakuM kharo?" eka kSaNa te spIkara jarA DaghAI gayo; paNa pachI svastha thaIne bolyo, "hA, presiDanTane mAphI bakSavAnI kula sattA che." te spIkara tame mArI sahI mATe joItA kAgaLo taiyAra karAvI Apaze?" jarUra; paNa pahelAM tamane kaMIka kahevA badala mane kSamA Apazo?" "tamAre je kahevuM hoya te bedhaDaka kaho." "kadAca tame e kesa cAlatI vakhate je jubAnIo paDI che te kevI jAtanI hatI, te nahi jANatA ho." "mane lAge che ke, huM jANuM chuM." e mANasa tamAro oramAna bhAI hovAno dAvo kare che." "e mAro bhAI che ." tame enuM sthAna pacAvI pADayuM che, evuM te mAne che." kharI vAta che; tenA dAdA jarmana jaoNrgansana tene ja zodhatA hatA; paNa pachI tene marI gayelo jANI, mane temaNe apanAvyo hato. " tene tamArI upara vera levuM che, ane te arthe tamAruM khUna karavAnI teNe pratijJA lIdhI che." teno mArA pratyeno verabhAva kudaratI che; ane tenI pratijJAthI huM Darate nathI." spIkara thoDI vAra thobhyo ane pachI potAnI AMkho rUmAla vaDe lUchIne bolyo, "tamAruM dila kharekhara mahAna che - udAra che - huM tarata ja jaIne mAphI bakSavA mATenA kAgaLo taiyAra karAvuM chuM." Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAphI ra spIkara kamarAmAMthI bahAra nIkaLyo paNa nahIM hoya, ane grIbA temAM dAkhala thaI. teNe pAtAnA aMtarano kSeAbha dabAvI rAkhavA khUba koziza karI hatI, paNa temAM niSphaLa nIvaDatAM te phATelI AMkhe ane gAbharI avasthAmAM ja kamarAmAM doDI AvI. .. "mAikela, spIkara zuM levA mATe gayA, vAru ? "" mAphI bakSavAno musaddo laI AvavA. 66 66 "pelA mANasane mAphI bakSavAno musaddo? 66 hA; huM tenA upara tarata ja sahI karavA mAguM chuM." 66 "9" vahAlA mAikela, ema kadI na karatA; huM tamane AjIjI karuM chuM, e mANasane gaMdhakanI khANomAMthI pAcho hariMgaja na belAvatA. grIbA manAmaNAnA avAje bolI UThI. "" 233 "vAha grIbA, A zuM? tuM zA mATe Ama gAbharI banI jAya che?" 46 vahAlA mAIkela, tamArA jAnane khAtara, mAre khAtara, e mAphIpatra upara sahI karatA pahelAM phera-vicAra karajo. "" "tuM A kissAthI ATalI badhI DarI zA mATe gaI che? smokI-paoNiMTa AgaLathI ja mane jANavA maLyuM hatuM ke, teM ja mArA jAna uparanI AphatanA DarathI e mANasane adAlatanA hAthamAM sAMpyo hatA. tane tArA vahAlA patinA jAnanI evI phikara hoya e svAbhAvika che. huM jANuM chuM ke tane mArA upara keTalA badhA aDhaLaka prema che. paNa mAre mATe eTalA badhA Dara rAkhavAnI jarUra nathI; tuM pAchI tArA kamarAmAM cAlI jA, ane mane mArI marajI mujaba A bAbata patI levA de. "" 64 mAikela, vahAlA, mAre A bAbatamAM kaMIka kahevAnuM che; tame sAMbhaLazo paNa nahi ?" Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 Atma-balidAna nA, nA, nA, A bAbata aMge kazuM paNa nahi" mAre eka vAta kahI devI che; tame eka miniTa mane Apo." "eka sekaMDano adhe bhAgeya nahi ! A sivAya bIjI kaMI je vAta kahevI hoya to bamaNI miniTo tane e mATe ApuM chuM, ane evI khAtarI paNa ke tArA mAgatA pahelAM te tane maLI gaI, ema jANI rAkhaje." paNa mane A kissAnI bAbatamAM kema kazuM ja bolavA detA nathI?" kAraNake, meM e bicArAne najare paNa joyo nathI; chatAM tuM kadI paNa tene aMge kazuM jANI zake, te karatAM huM ghaNuM vadhAre jANuM chuM. ane tAruM premaLa hRdaya bhale potApUratuM siMha jevuM bahAdura haze, paNa mArA uparanA jokhamanI vAta vicAratI veLA te haraNathI paNa vadhu Darapoka banI jAya, e svAbhAvika che. tane mArA uparanuM jokhama hoya te karatAM ghaNuM vadhAre moTuM ja lAge. mATe tuM ahIMthI cAlI ja jA - ema have te huM hukama karIne kahuM chuM!" grIbA haju vadhu AnAkAnI karata, paNa hajUriyaNe AvIne khabara ApI ke, bhojana taiyAra thayuM che, mATe jamavA padhAro. bhejana pUruM thayA bAda mAikela sana-laoNkase grIbAne kaMIka gAI saMbhaLAvavA khUba Agraha karyo. te mujaba grIbA gAtI hatI, tevAmAM hajUriyaNe AvIne pAchI khabara ApI ke, spIkara AvyA che. spIkare aMdara AvIne kAgaLa AgaLa dharatAM kahyuM ke, "sArI vastu bhale samayasara na thAya, to paNa jyAre karIe tyAre sArI ja kahevAya. A mAphIpatra che, tenA upara sahI karI do." grIbA tarata ja bolI UThI, "mAikela, huM AjIjI karIne kahyuM chuM ke, e kAgaLa upara sahI na karazo. meM kadI pahelAM tamArI pAse Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAphI 235 kAMI mAgyuM nathI, ane huM pharI kadI kazuM mAgIza paNa nahIM. huM AgrahapUrvaka kahuM chuM, mAikala vahAlA, tame tamAre kAraNe namatuM mUkavA taiyAra na ho, to mAre kAraNe paNa ATaluM namatuM mUko." "A badhuM zuM che? A bAbatamAM ATaluM gaMbhIra banI javA jevuM zuM che ?" mAikela sana-laoNkasa hAthamAM kalama pakaDatAM bolI UThyo. jANuM chuM ke, mane A bAbatamAM mAthuM mAravAno kazoya adhikAra nathI, chatAM huM kahuM chuM, vahAlA mAikela, ke e mAphIpatra upara sahI na karazo - e mANasane ahIM pAcho na lAvatA - huM AjIjI karuM chuM." "A te bahu vicitra kahevAya." mAikela sana-laoNkasa gaNagaNyo. "ane eTaluM ja sIdhuMsAdu paNa che," jaja AMkhe rUmAla lagAvato bolI UThyo. "jhIbA, tuM A mANasane - jesanane oLakhe che?" mAikela sana-lokase pUchayuM. grIbA kSaNabhara khacakAI; teNe spIkara sAme najara karI. tuM e mANasane oLakhe che?" mAikela sana-laoNkase pharIthI pUchyuM. grIbA aMtarAtmAmAM bhAre mathAmaNa anubhavavA lAgI : tene jUThuM bolavAnuM pralobhana thaI AvyuM, ane te temAM sapaDAI paNa kharI. "mArA patine khAtara ATaluM jaThuM bolavAmAM zuM vAMdho che? bhagavAna mAruM eTaluM pApa jarUra kSamA karaze." e vicAra karatAMkane te bolI paDI, "nA re nA, huM tene zI rIte oLakhuM vaLI? huM tene haragija nathI oLakhatI." mAikala sana-laoNkasane have saMteSa thayo. teNe kalama khaDiyAmAM boLavA hAtha laMbAvyo. taraMta ja jhIbA bolI UThI, "huM pharIthI tamane vinaMtI karuM chuM ke, e mANasane ahIM pAcho na lAvazo." Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 Atma-balidAna pharI pAchI cupakIdI chavAI gaI. spIkare e dUra karavAnA irAdAthI grIbAne saMbodhIne kahyuM, "tamArA pati bahu bahAdura mANasa che; e bhayanuM nAma paNa jANatA nathI." mAikela sana-laoNkasa have mAphIpatra jaja pAse rahevA daI, temanI kSamA mAgI, jhIbAne judA kamarAmAM bolAvI gayo. grIbA. vahAlI, tuM mArI ATalI phikara kare che, e jANI mane AnaMda ja thAya che; paNa eka vAta tuM nathI jANatI, te have mAre tane kahevI joIe. kadAca meM tArI uparanA paTAmAM teno ullekha karyo hato, paNa pUrato khulAse karavAnI haju eka paNa taka mane maLI nathI. teM sAMbaLyuM che kharuM ke A jaeNsana mAro bhAI thAya che?" "hA." ane tuM e paNa jANe che ke, huM ahIM AisalaeNnDamAM pahelavahelo Avyo, te laeNTina skUlamAM joDAvA nahIM, paNa mane eka saMpetaruM soMpavAmAM AvyuM hatuM te mATe Avyo hato : mAre pahelaprathama jaisananI mAne zodhI kADhavAnI hatI, ane pachI jaisanane pitAne." jesanane ?" "hA, mArA bApue ja mane mokalyo hato; mArA bApune chevaTanA pastAvo thayo hato ke, temanA vAMke e be jaNane ghaNuM ghaNuM sahana karavuM paDyuM che. mAre temane madada pahoMcADavAnI hatI ane du:khamukata karavAnAM hatAM. paNa pachI zuM thayuM te to tuM jANe che. mA to huM Avyo tyAre kabaramAM poDhI gaI hatI. eno chokaro mane jaDayo nahi; ane te paNa marI gayo che evI aphavAne meM sAcI mAnI lIdhI. pachI to meM enI tapAsa paDatI mUkI, ane mArA bApune ApelA vacanane bhUlI, huM mArA potAnA kAmakAjamAM ja paDI gayo. joke, mArA aMtaramAM huM mAnato ja hato ke, jesana marI gayo nathI, ane koIka ne koIka divasa huM tene bhego thavAno ja chuM. mArA bApu Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAphI 237 bhale kharAba mANasa hatA, chatAM mane to manamAM temane ApeluM vacana avAranavAra DaMkhyA ja karatuM hatuM. eTale have, vahAlI jhIbA, tuM samajI zakaze ke, huM zAthI e mAphIpatra upara sahI karavA taiyAra thayo chuM. mAro bhAI gaMdhakanI khANomAM jAnavaranI peThe gulAmI karato rahe, ane huM ahIM tArI sAthe eka kSaNa paNa sukhe zI rIte rahI zakuM? tene mArA upara verabhAva Upajyo hoya, to te svAbhAvika che; ane tethI mane mArI nAkhavAno gAMDo vicAra tene Avyo paNa hoya. paraMtu temAM te sAce hoya ke khoTo, paNa mAre kAraNe tene huM sajA nahi thavA dauM. mane teno jarA paNa Dara nathI, ane tAre paNa jarAya Dara rAkhavAno nathI." grIbA have raDI paDI. te belI, "tamArA jevA mANasanI patnI thavAne huM lAyaka nathI. huM bahu nAnA mananI chuM. huM ahIM AvI ja zA mATe? sana-laoNkasa huM jUThuM belI chuM." "jUThuM bolI che?" "hA; jyAre meM kahyuM ke, huM jaeNsanane oLakhatI nathI, tyAre huM sAcuM bolI nahotI." " to tuM ene oLakhe che?" "hA; maeNna-TApumAM te hatA tyArathI." mena TApumAM ?" te tyAM pAMca varSathI Avyo hato. tame je rAte ahIM AvavA haMkArI gayA, te ja rAte te maeNna-TApumAM Avyo hato. " te maeNna-TApumAM zA mATe Avyo hato? paNa tane zI khabara hoya? mAro e savAla nakAmo che." "te zA mATe Avyo hato te huM jANuM chuM - teNe pratijJA lIdhI hatI - tamArA bApune ane tamane mArI nAkhavAnI. ane e pratijJAnuM pAlana karavA te maeNna-TApumAM Avyo hato." Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 AtmabalidAna "bhalA bhagavAna ! mArA bApu te rAte dariyAI honAratamAM gujarI gayA e sAruM ja thayuM; nahi to potAnA putrane hAthe temanA jAna jAta !" paNa eNe ja tamArA bApune e honAratamAMthI hemakhema bacAvI ApyA hatA!" "thobha, thobha e vAta pachI karaje;" mAikela sana-laoNkasa bolI UDyo. "te adAlatamAM tenI upara mArA jAna levAnI koziza karavAno Aropa mUkyo, tyAre tuM enI e pratijJAnI vAta jANatI hatI?" hA." grIbAe nAchUTake javAba Apyo. eNe ja e pratijJAnI vAta tane karI hatI?" hA; ane teNe potAnI e pratijJAnI vAta koIne na karavAnuM vacana mArI pAse levarAvyuM hatuM, paNa mArA potAnA patithI huM e vAta gupta rAkhI na zakuM." paNa AkhI duniyAmAM tane ja teNe potAnI pratijJAnI e guma vAta kahI dIdhI, e bahu vicitra kahevAya." paNa badalAmAM teNe mane potAne pApI irAdo sadaMtara tyAgavAnuM vacana paNa ApyuM hatuM." grIbA potAnA zabdo kaI tarapha vAtane laI jAya che, e vicAryA vinA bolI UThI. e vastu vaLI vadhu vicitra che," mAikela sana-laoNse kahyuM. "paNa jhIbA, tuM jaisanane oLakhatI nathI, evuM teM hamaNAM ja pelA kamarAmAM mane zA mATe kahyuM?" "tyAM spIkara hAjara hatA eTale." "paraMtu spIkara hatA mATe paNa ema bolavAnI zI jarUra?" kadAca mArA viSe khoTI aphavA phelAya ane tethI mArA patinA nAmane baTTo lAge. presiDanTanI patnI viSe game tevI vAta cAle, e to sAruM na ja kahevAya !" Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAphI 239 paNa mArI patnI e bicArA juvAniyAne oLakhe che, e hakIkatathI mArA nAmane zI rIte baTTo lAge, vaLI?" paNa mAIkela, tame AvA savAlo mane zA mATe pUcho cho?" grIbA have gabharAIne pUchI beThI. mAikala sana-laoNkase e praznano javAba ApavAne badale grIbAnA moM tarapha tINI najara pheMkIne kahyuM, "tAre ne jesanane kaze ja saMbaMdha na hato?" pharI grIbA javAba ApatAM khacakAI. teNe mAtra eTaluM ja kahyuM, "vAha, ene ne mAre vaLI zuM saMbaMdha hoya?" paNa mAikela sana-laoNkase jarA paNa dhImA paDayA vinA pUchayuM, "te mAre ema mAnI levuM ke tAre ne tene kazI ja levAdevA na hatI?" grIbA have mAIkela sana-laoNksane lADathI vahAla karatI karatI eTaluM ja bolI, "mArA pati sivAya bIjA koI puruSa sAthe mArI kazI ja levAdevA na hoya !" "tAre ne tene kazo ja saMbaMdha na hato, kharuM?" "nA." grIbAe makkamatAthI mAthuM uchALIne javAba vALyo. paNa te ja ghaDIe pelI aMgreja hajUriyaNa khabara lAvI ke, "cha moTA jaMgI agrejo ahIM pahelAM AvyA hatA, teo pAchA pharI AvyA che. teone have mArA mAlikane maLavuM che - mAlikaNane nahIM, ema teo jaNAve che." tarata ja grIbAnI makkamatA havAmAM UDI gaI; ane te pAchI DhIlI paDIne karagarI UThI, "e loko pAse na jatA temanI kazI vAta na sAMbhaLatA." teo koNa che?" mArA bhAI che. teo mAre viSe kaMI jUThI vAto kahI, Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna mArA upara badalo levA mAge che. huM tamane badhI vAta karIza, eTale tame khUba hasazo; paNa temane tame sIdhA maLavA na jatA." paNa mane ja teo maLavA mAgatA hoya to temane maLavAmAM zo vAMdho che?" ema kahetokane mAikela grIbAnI pakaDamAMthI chUTo thaI bahAra gayo. * te bahAra gayo tyAre koI agamya DarathI kaMpato - bhUMDA othAramAM paDayo hoya tema gayo hato, paNa te pAcho Avyo tyAre potAnA badhA bhaya sAcA paDyA hoya tevo banIne Avyo. eka kalAkamAM to teno cahero khAsa gharaDo banI gayo hato. te khabhA AgaLathI nIco lacI paDayo hato. grIbA tene jotAM ja karuNa cIsa pADI UThI. te tarata ja tenI sAme doDI ane bolI, "mAikela, mArA pati, teoe tamane evuM te zuM kahyuM, jethI tame cheka Ama bhAgI paDyA jevA thaI gayA cho?" mAikela sana-laoNse prathama te zUnya najare grIbA sAme joyuM; pachI teNe potAnA hAthamAMno kAgaLa potAnI pITha pAchaLa chupAvI devAno prayatna karyo. e zuM che? mane batAvo." grIbAe AgrahapUrvaka vinaMtI karI. kazuM ja nathI, kazuM ja nathI." "paNa teoe zuM kahyuM, te mane kaho to kharA !" teo kahe che ke, tuM je sanane cAhatI hatI - prema karatI hatI - tene paraNavAnI ja hatI.' grIbAe have potAnA pati khAtara - potAno pati kazI vajuda vinA potAnA hAthamAMthI cAlyo na jAya te mATe - game tevuM jaThuM bolavAno nizcaya karI lIdho. teNe tarata ja javAba Apyo ke, "e haDahaDatI judI vAta che." Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAphI 241 mAikele "bhagavAna!' eTalo nisAso nAkhI, jhIbA tarapha pUMTha pheravI. e kamarAmAM eka sagaDI dhakhadhakha saLagatI hatI. mAikele tenI pAse jaI, potAnA hAthamAM kAgaLa temAM nAkhI dIdho. e tame zuM bALI nAkho cho?" ema kahetI grIbA tarata kUdI; ane sagaDImAM hAtha nAkhI teNe baLavA lAgelo e kAgaLa upADI lIdho. tenI AMgaLIo dAjhI gaI; paNa te joI gaI ke, e to teNe jesana mATe lakhele ane pachI pAchaLa paDato mUkelo kAgaLa hato. grIbAne mAikela sana-laoNkasanI badhI hatAzA eka kSaNamAM samajAI gaI. hatAza thaIne eka khurazI upara besI paDelA patinI AgaLa ghUMTaNiye paDIne zrIbA bolI, "mAikela, huM badhuM sAcesAcuM kahI dauM chuM - sAMbhaLe. huM oNsanane paraNavAnI hatI e vAta sAcI che, paNa huM ene cAhatI hatI, e vAta haragija sAcI nathI. mAro tenA pratye AdarabhAva hato. te bahu bahAdura ane udAra dilano juvAna hato. mArI mAtAnA mRtyu pachI, mArA pitA cAlyA gayA pachI, ane tamArA taraphathI varSo vItyA chatAM kazA samAcAra AvatA na hatA te veLA, mArA bhAIo jyAre mArA pratye nAlAyakI ane amAnuSI vartAva dAkhavI rahyA hatA te Aphatane samaye teNe ja mane otha ApI hatI. enI bhalamanasAI ane sahAnubhUtino badalo ApavAnuM bIjuM kaMI sAdhana mArI pAse na hovAthI, kRtajJatAnA bhAvathI prerAIne ja meM tenI premanI mAgaNI svIkArI, ane tene paraNavAnuM meM kabUla rAkhyuM. paNa e ja ghaDIe mArI pAsethI vidAya thatI veLA teNe TapAlamAM Avelo tamAro patra mane Apyo. te vAMcyA bAda bIje divase meM tene mane tenA baMdhanamAMthI mukata karavA vinaMtI karI. teNe mane mArA jelamAMthI mukata mA - 16 Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 Atma-balidAna karI, eTale ja huM ahIM tamArI pAse AvI, te pahelAM nahIM. A ja sAcI vAta che - emAM asatyano lavaleza paNa nathI." te pachI te A vAta mane pahelethI kema na karI? ane atyAre jayAre parANe tArI pAsethI kaDhAvI tyAre ja kema kahevA tayAra thaI?" paNa tethI meM tamane atyAre je kahyuM te khoTuM che, ema tame kahevA mAgo cho?" "bhagavAna jANe, mAre zuM sAcuM mAnavuM ane zuM nahi!" "paNa tame mArA bhAIoe kahelI vAta ja sAcI mAnaze? e loko te tamane chetaravA ja ahIM AvyA che." paNa huM je patnIne ATalI cAhato hato, teNe paNa mane chetaryA ja karyo che ne!" grIbA have svAbhimAnathI ekadama TaTAra thaI gaI ane makkama avAje bolI, "bhale, paNa teoe tamane zI vAta kahI che, te te mane kaho." * "e ja ke, tuM jesanane cAhatI hatI ane paraNavAnI hatI; mAro kAgaLa tane na maLyo hota to tuM jesananI ja patnI banI hota. te ene kedamAM purAvyo tenuM kAraNa have mane barAbara spaSTa samajAI jAya che. teNe mArI upara vera levAnI karelI vAta tuM jANatI hatI. enA karatAM vadhu tavaMgara ane pratiSThita evA mane paraNavA mATe tene chAMDIne tuM ahIM cAlI AvI, tyAre te tArI pAchaLa pAchaLa tArI upara vera levA mATe Avyo. paNa tuM enI mane jAnathI mArI nAkhavAnI pratijJA jANatI hatI, te tArI potAnI jAtane tenA veramAMthI bacAvI levA mATe enI sAme vAparI. te e vAtanI nA pADI zake tema na hato, eTale e bahAdura juvAniye e bAbatamAM potAno kazo bacAva karyo nahi. joke, teNe dhAryuM hota te, tuM ene paraNavA taiyAra thaI hatI ane tene choDIne nAsI AvI che enuM vera levA ja te ahIM Avyo che, Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAphI 243 e vAta kahIne te tArI badanAmI bhara adAlatamAM karI zakata. paNa e bahAdura juvAne tema paNa karyuM nahi, paNa jyAre huM e juvAnane mAphI bakSavAnA hukama upara sahI karavA jateA hatA, tyAre tuM ja mAro hAtha zA mATe rokI rahI hatI? - mAro jAna khatarAmAM hatA te mATe? -nA; te ahIM Ave ane tAruM pAgaLa ughADuM paDI na jAya te mATe !' grIbA tarata ja gussAthI camakatI AMkhoe tenI sAme jotI bolI UThI, "badhuM jUThuM che! e juvAnane ahIM bolAvazo, to e peAte ja e vAtanI nA pADaze. mane khAtarI che, e bahAdura mANasa che. have to huM ja tamane kahuM chuM, tame tene ahIM ja bolAvI maMgAvA - te ja ApaNA sAcA-jUThAno nyAya toLaze. 22 - "nA; huM tene ahIM nahIM ja bolAvuM; te mArA premano harIpha che. ' 66 paNa eTalAmAM bAraNe TakorA paDayo ane spIkare aMdara dAkhala thaIne pUchyuM, * mApha karajo; paNa A mAphIpatra upara tame atyAre sahI karavA mAgeA cho ke have AvatI kAla upara e vAta mulatavI rAkhIzuM ? " 66 huM e mAphIpatra upara sahI karavAno ja nathI, mAikela sana-laoNksa bolI UThayo; paNa bIjI kSaNe ja te bAlyA, "thAbhA, zebhA! e bicArAno zA vAMka che? te zA vAMke du:kha bhAgave? '' "" tarata ja teNe kalama uThAvI, mAphIpatra spIkaranA hAthamAMthI laI, tenA upara utAvaLe sahI karI dIdhI; ane kahyuM : " e mANasa tarata ja mukta thAya, e jojo. "" spIkara eka zabda paNa bolyA vinA e kamarAmAMthI cAlato thayA. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za kA jayAre phebradharabhAIo rAjabhavanamAMthI potAnI bahenano sarvanAza karIne bahAra nIkaLyA, tyAre jekabane to potAnI kAmagIrIthI saMpUrNa saMtoSa thayo, paNa tenA bhAIo judo ja rAga AlApavA lAgyA. "mAIkele ApaNI vAta pUrepUrI mAnI lIdhI hoya ema lAgyuM nahi." tharsTana gaNagaNyo. are, meM ene pele kAgaLa Apyo, tyAre enuM moM kevuM thayuM hatuM te nahotuM joyuM?" jekabe sAme vAMdho uThAvyo. "paNa pelI ene samajAvI deze ke, eka kAgaLa teNe lakhyo ja nathI, eTale pachI badhuM patI jaze!" tharsTane dalIla karI. paNa have to e kAgaLa paNa ApaNI pAse nathI rahyo; ane ApaNA hAthamAM atyAra sudhImAM zuM AvyuM?" sTIne baLApo karyo. are e kAgaLa ApavA badala ApaNo sAmAnya AbhAreya pelAe kyAM mAnyo? - moTo dallo ApavAnI vAta to pachI !" raoNsa ghUrakyo. "huM to haMmeza ema ja kaheto Avyo che. ApaNA pAMtrIsa pAMtrIsa pAuDa to dariyAmAM ja gayA ema jANI rAkho." ezare samAropa karyo. jekaba tucchakArabharyuM hasIne bolyo, "juo, tamane ema lAgatuM hoya ke mArI yojanAmAMthI kazuM nIpajyuM nahi ke nIpajavAnuM nathI, 244 Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakA 245 to Dablina tarapha bharatI vakhate UpaDavA jahAja baMdaramAM taiyAra UbhuM che. tamArAmAMno je ghera pAcho pharavA mAgato hoya, te darekane teNe kharacelA pAMtrIsa pAuMDa huM gaNI ApavA taiyAra chuM; pachI te ne huM A dhaMdhAmAMthI chUTA!" badhA bhAIo javAbamAM "huM" ne "huM" karavA maMDI gayA. chevaTe zare javAba Apyo, " to zuM ame ahIM AvavAmAM je vakhata bagADyo te phogaTano gaNavo ema? jamIno badhI mahinAothI paDatara rahI, mANasanA pagAra cAlu rahyA, e badhA peTe pAMca-pacIsa kAMkarA gaNI laIne ame saMtoSa mAnIe?" "to tamAre nathI joItA ema mAnI lauM ne?" jekabe pUchyuM. " nathI joItA, vaLI." "te khAlI gaNagaNATa ane kacavATa karavAnuM rahevA do," jekabe garjanA karI. sTIna badhA bhAIone saMbodhIne have bolyo, "alyA grupa mara, enA bhejAmAM haju kaI tarakIba rame che kharI !" bIjI savAre mAike sana-laoNkasa lagabhaga zUnamUna thaI pitAnI oNphisamAM beTho hato. oskarane te vAraMvAra saMdezA laIne bahAra mokalato, paNa pAchuM yAda na rahevAthI tene bUma pADayA karato. je kaMI lakhANa te karato, te be be traNa traNa vAra pharI pharIne lakhavA chatAM pUruM thatuM ja nahi, vAraMvAra tenA hAthanI kalama thobhI jatI ane te zUnyapaNe bArI bahAra kazuM leto hoya ke kaza avAja sAMbhaLato hoya tema tAkI raheto. - bapora thavA AvyA, tyAre pherabradhara -bhAIo tene maLavA AvyA. mAIkela sana-laoNse kazuM bolyA vinA mAthuM namAvIne ja temane AvakAra Apyo. Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 Atma-balidAna ame lokoe Apane tarata ja pharI maLavA AvavAnI dhRSTatA karI che; kAraNa ke ame loko jamIna-jAgIravALA chIe ane tenuM kAmakAja bhUlavuM hoya topaNa bhUlI zakAya nahIM. eTale amAre badhAe - mAre ekalAne jamIna nathI e judI vAta che, ane tenuM kAraNa paNa juduM che- paNa have amAre badhAe amArI jamIno saMbhALavA tarata pAchA pahoMcavuM joIe. ahIM Ama AvavAmAM amArI eka phasala to bagaDI ja che; paNa ApaNane je kAMI kAma karavA jevuM lAge te ApaNe karIe emAM koI upara ApaNe upakAra nathI karatA. pachI bhale ApaNane nukasAna jAya ane badalAmAM kazuMya na maLe." jaeNkabe zarU karyuM. mAikele DokuM halAvIne ja javAba vALyo. amArI bahena pahelethI ja evI naguNI che; - je tenuM kaMI hita vicAre ke bhaluM karavA jAya, tene ja te saMtApe. paNa amArI jema tamAre paNa enA naguNApaNAthI du:khI thavAnuM AvyuM, e jANI ame kharekhara dilagIra chIe " jekabe umeryuM. e bAbata eka zabda paNa bolavAnI jarUra nathI; tamAre zuM kAma che - tamAre zuM joIe che, e ja bolI nAkhe." joIe che? A te kaMI pUchavAnI rIta che, bhalA?" jekaba uparathI duHkha batAvato hoya ema bolyo. joke, vAtane pote dhArelA muddA upara ja jaladI AvatI joI, tene AnaMda ja thayo hato. "mANasa bhale garIba hoya; paNa garIba mANasaneya lAgaNIo hoya." ezare bhAIne Teko Apyo. tame garIba ho ke tavaMgara, mAre e sAthe kazI nisabata nathI; tamAre zuM joIe che te bolI nAkhe." mAIkela sana-laoNkasa trADI UThyo. "ame to eTaluM ja kahevA AvyA chIe ke, ame A badhuM gupta ja rAkhIzuM." jekabe e zabda upara bhAra mUkIne kahyuM. Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra47 hA, gupta ja rAkhIzuM vaLI," bIjAo paNa bolyA. e to tamAre vicAravAnI vAta che." mAIkela sana-laoNkase TUMko ne Taca javAba ApI dIdho. ane amArI pAse e vAta pUrI sahIsalAmata paNa raheze. kAraNake ame amArI bahenanI ja badanAmI bahAra zA mATe kahetA pharIe? e to bina-kudaratI ja gaNAya; ane pAchI te presiDanTasAheba jevAnI patnI che." nA re nA, ApaNI bahenanuM to ThIka, paNa presiDanTa-sAhebanI badanAmI to na ja thavI joIe." bIjA bhAIoe samarthana karyuM. "chokarI hoya te paraNatA pahelAM koIkanI sAthe kaMI labadAmaNamAM AvI paNa gaI hoya, paraMtu tethI e bApaDInI e badhI vAta AkhI duniyAmAM phelAvavAnI zI jarUra? ane loko kahe che ke, eka bhUla to bhagavAneya mApha kare." jekaba bolyo. "cUpa raho; tame jo A vAta ja karavA AvyA ho, to A mulAkAta laMbAvavAnuM kAMI kAraNa nathI." mAIkela sana-losa taDUkyo. paNa AisalenDanA presiDanTa eka bhraSTa strIne paraNyA che, evuM jAhera thAya e to ThIka na ja gaNAya ne?" jekaba pitAne avAja badalIne bolyo; "mATe, gaI kAle meM tamane Apelo pelo kAgaLa mane pAcho ApI do." tamAre e kAgaLanI ciMtA karavAnI jarUra nathI; e kAgaLathI have koInI kazI badanAmI nahi thAya -meM mAre hAthe tene bALI nAkhyo che." : "bALI nAkhyo? vAha, e kAgaLa to bahu mamatI hato - huM to pAMcaso pAuMDa laIneya koIne te kAgaLa ne ApuM." jekaba moTethI bolI UThyo. Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 AtmabalidAna mAikela sana-laoNkasa have vadhu sahana karI zakyo nahi. teNe jorathI Tebala upara mukkI mArIne kahyuM, "A badhuM nATaka baMdha karo - tamAre pAMca pAuMDa joIe che ne?" "kAgaLa eTalI kiMmatano hato ja - emAM zI zaMkA che?" jekabe ADakatarI rIte hakAramAM javAba vALyo. "ane huM jo tamane eTalA pAuMDa na ApuM, to tame bahAra evo pracAra karazo ke, presiDanTa koI bhraSTa strIne paraNyo che, kharuM ne?" "vAha, ame ema kyAre kahyuM vaLI?" jekabe javAba Apyo. bhale kazuM nathI bolyA; paNa tamAre pAMcaso pAuDa joIe che, e to kharI vAta ne?" "kAgaLa eTalo kImatI hato ja." "javAba Ape, tamAre pAMca pAuMDa joIe che, kharuM ne?" "kAgaLanI kiMmata pUcho to eTalI kahevAya ja; ane te amane maLavI joIe." * to to tamane cha-pensa paNa nahi maLe. tame je kAma karyuM te mATe huM tamane paisA ApIza, ema tame mAno cho? to eTaluM sAMbhaLI lo ke, tame tamArI bahena vize je kharAba samAcAra lAvyA, te na lAvyA hota, te mArI pAse AkhI duniyAnI milakata hota topaNa tamane mArI priya patnInA bhAIo tarIke ApI detAM huM pAchI pAnI na karata." A badhuM bolavAno kaMI artha nathI, maherabAna. have kAgaLa bALI nAkhyo che ane kazuM jokhama tamAre mAthe nathI rahyuM, eTale evuM bolI zako cho. paNa tameya sAMbhaLI lo ke, mane pAMcaso pAuDa nahIM maLe, tyAM sudhI huM AisalaeNnDa choDavAno nathI, ane AkhuM AisalaeNnDa e vAta jANatuM thaI jaze." Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rakA 249 "tamAre je kahevuM hoya te kahetA pharajo; ane karavuM hoya te karI lejo; paNa pharI tame jo A gharamAM paga mUkyo, te badanazI karI paisA kaDhAvavA tAkavA badala tamane saune huM jelabhegA ja karI daIza." mAikela sana-laoNkase chevaTanI vAta suNAvI dIdhI. pherabradhara-bhAIo rAjabhavananI bahAra nIkaLyA, tyAre jekabanuM mAM te kALuM ThaNaka ja thaI gayuM hatuM, ane tharsTananI kAMIka rAjIpAnA bhArelA agni jevI lAlacoLa AMkhe baraphane vIdhe tema tene vIMdhavA lAgI hatI. teNe jekabane "pAjI", "bevakupha", "ghAMgho", "gamAra" vagere jeTalAM vizeSaNo tene AvaDatAM hatAM te badhAMthI navAjavA mAMDayo. bIjA bhAIo jekabane sIdho ullekhavAnuM che.DI, AkhA prasaMga vize pitA potAnA abhiprAya vyakata karavA lAgyA. jaoNna bolyo, "navAInI vAta to e che ke, pelAne mALAne pitAnI patnInI badanAmInI jarAya paDI hoya ema ja lAgatuM nahotuM." are enA jevA jAnavarane badanAmI zuM ke AbarU zuM? tenI mA koNa hatI te to jANo cho ne? mA tevo dIkaro !" rose javAba vALyo. enA karatAM to rIbADI jasanane paraNI hota to sAruM thAta; huM haMmeza ema ja kaheto Avyo hato." aizare umeryuM. A presiDanTa jevA nAlAyakone jAta sivAya bIjA kazAnI paDI hotI nathI.. jAta - pitAnI ja jAta, eTale jANe badhuM temAM AvI gavuM - bIjA sagAvahAlA kaMI nahi!" strIne umeryuM. evA svArthIo upara dhyAnata hajo." "noM lAgaNIhIna rAkSasa!" raoNse umero karyo. Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 Atma-balidAna - Ama mAikela sana-laoNkasanA nAma upara dhyAnata varasAvIne A bhalA mANasoe pitAno puNayaprakopa khAlI karyo. dIkarAo," have khaMdhA tharsTane marmavANI uccArI, "bhale ene pelI chokarInI AbarU-beAbarU viSe paravA nahIM hoya; paNa ene pitAnI khurasInI to paravA haze ne! tyAM sudhI zo vAMdhe che?" eTale zuM? eTale zuM?" cAre bhAIo enI pAse kAMIka yojanA che, ema kalpI utsukatAthI pUchavA lAgyA. e badhuM mArI upara choDI do. ApaNe kinAre UtaryA tyArathI mAre kAne keTalIka vAto AvI che." grIbA Akho vakhata potAnA kamarAmAM ja lonca thaIne paDI rahetI. tenI aMgreja hajuriyaNa ja have mAikala sana-laoNkasanA kamarAmAM zuM cAle che tenI khabaro laIne avAranavAra deDI AvatI. jemake, "teo-sAheba bahu vahelA jAgI gayA che; ane tyArathI ja kaMIka lakhalakha kare che... eskarane pahelAM seneTa tarapha mokalyo hato, pachI spIkara pAse ane chelle bizapa pAse. jelanA daravAnane paNa bolAvyo hate te kahI gayo che ke, "kedIne mAlikaNa (jhIbA - presiDanTanI panI) murabbA, seravA vagere khUba sAruM sAruM khAvAnuM mokalatAM; ane eka vAra jAte AvIne maLI paNa gayAM hatAM...' koNa jANe lokone mUAone havAmAMthI badhI khabara pahoMcI jAya che ke zuM?" ane mAlika-mAlikaNa vacce kaMIka jhaghaDA jevuM cAlatuM hoya tyAre temanAM hariyAM dAsa-dAsIne bhAre agatya maLI jAya che. eTale jeTalA pramANamAM mAikela sana-laoNkasa gamagIna banane cAlyo, teTalA pramANamAM oskara ullAsamAM Avato gayo; ane jeTalA pramANamAM grIbA rotala banatI gaI, teTalA pramANamAM tenI aMgreja hajAriyANa skRtimAM AvatI gaI. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 zakA bapora veLAe aMgreja hajUriyaNa zAsabharI doDatI kamarAmAM AvI, ane grIbAne gusapusa karatI kahevA lAgI, "spIkara AvI pahoMcyA che; have kaMIka avanavuM banavAnuM che enI mane khAtarI che. eskara paNa ema ja mAne che. koNa jANe zuM thaze? heM?" hajuriyaNa pAse rahetI tyAM sudhI to grIbA hiMmata dAkhavavAno prayatna karatI; paNa te kamarAmAMthI bahAra cAlI jAya, eTale te tarata DUsake caDatI. spIkarane kamarAmAM pesatA jotAM ja sana-lokasa bolI UThyo, spIkara, tame kAle rAte baMne cembaronI tAkIdanI beThaka seneTahAusamAM bolAvo." paNa A@iganI kamiTI kAma paravArI gaI che ane have badhA sabhyo ghera javAnI taiyArImAM che." tethI to huM te saune jaladI bhegA karavAnI icchA rAkhuM chuM." khAsa evuM agatyanuM kAma che?" "hA, ane jarA paNa moDuM karyuM cAle tema tema nathI." "e beThako lAvavAnuM prayojana mAre teone zuM jaNAvavuM?" "eTaluM ja kahejo ke, presiDanTa A(c)igane kazo saMdeza saMbhaLAvavA mAge che." spIkara kazuM na samajAyAthI, DokuM dhuNAvato tyAMthI cAlato thayo. te manamAM gaNagaNyA vinA na rahyo ke, "ATalI utAvaLa zI che? ane ze saMdeza saMbhaLAvI devAnuM che, vaLI?" mAikela sana-laoNkasa sagaDI pAsethI pAcho vaLato hato, teTalAmAM grIbA kamarAmAM dAkhala thaI. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 252 Atma-balidAna "mAikela, tame zuM karavA mAgo cho? mane kahI do! mArAthI A badhuM sahana nathI thatuM." mAikela sana-laoNse kazo javAba na Apyo. eTale grIbA adhIrI thaIne paga pachADatI belI, "tamAre mane kahevuM ja paDaze - huM have vadhu sahana karI zakuM tema nathI, tathA sahana karavAnI paNa nathI." chatAM mAIkela cUpacApa Tebala AgaLa besI kazuMka lakhatA ja rahyo. grIbA have gusso ke Dara choDI, svasthatAthI samajAvavA upara caDI. "meM jo tamane chetaryA hoya ke thoDuMghaNuM tamArAthI chupAvI rAkhyuM heya, teya te tamArAM sukha-zAMtine AMca na Ave te mATe ja. ane jo huM kharekhara pelAne cAhatI houM, te pachI tamane paraNe zA mATe?" | pahelI vAra have mAike mAthuM UMcuM karIne javAba Apyo, "tArA ghamaMDane poSavA mATe, vaLI; - tAruM e kAramuM abhimAna tuM nAnI hatI tyArathI tane vaLageluM che. tuM laMDana gaI hatI, tyAre e keTaluM vadhI gayuM hatuM? mane lAgatuM hatuM ke vakhata vItavA sAthe ane mAthe TapalA paDavA sAthe e badhuM sarI jaze. paraMtu tAruM e jUnuM ghamaMDa haju kAyama ja che, ane pharI pharIne mane naDayA ja kare che. mAre ja samajI javuM joItuM hatuM ke tAruM e chIcharApaNuM tane koI khoTI dizAmAM ja dorI jaze; - huM e na samajayo, e mAro ja vAMka kahevAya." ' have jo mAikela sana-laoNkasa A ja zabdo gussAmAM AvI jaIne ke AMsunA UbharA sAthe bAlya hota, to to grIbAe strI tarIkenI potAnI AMtarika sUjha-samaja pramANe mAnI lIdhuM hota ke, haja potAnA patino potAnI upara premabhAva kAyama to che ja. paraMtu ene badale e to A zabdo eTalI TADhAza ane svasthatAthI - eka Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakA 253 nisAso sarakho nAkhyA vinA - bolyo hato ke, grIbAne samajAI jatAM vAra na lAgI ke, tenA pratyeno eno hArdika sneha cheka ja osarI gayo che. grIbA tarata ja chaMcheDAyelI vAghaNanI jema ghUrakI UThI, "to zuM tame ema mAno cho ke, jesana garIba hato te mATe meM tene tajI dIdho ? ane ahIM tamArI pAse huM doDI AvI te tame tavaMgara ane pratiSThita hatA tethI, ema? e vAta sadaMtara khoTI che - jaTTI che. tame paNa aMdarakhAnethI jANo cho ke e vAta judI che." jhIbA, huM tavaMgara haragija nathI; tArA chIcharApaNAne lIdhe teM ema mAnI lIdhuM haze ke huM tavaMgara chuM. paNa jene tuM choDI AvI te to bicAro mitra-sagA vinAno eka khalAsI chokaro ja hato; eTale tenI sarakhAmaNImAM huM tane tavaMgara lAgyo hoIza." huM kahuM chuM ke, e vastu sadaMtara khoTI che. mArA patinA mAthA upara chAparuM paNa na hota, toya huM temane pUrA dilathI cAhata ja. ane tame ja mane AvA bola zALA saMbhaLAvo cho? tame to mane vadhu sArI rIte - AMtarika saMbaMdhathI oLakhatA hovA joIe ! evA tame mane AvuM kahevAnI hiMmata zI rIte karo cho?" ema kahIne du:khanI - roSanI - premanI mArI teNe potAno hAtha UMco karI, mAikalanI chAtI upara ThokI dIdho. e prahAre AMsubharI kAkalUdI je kAma na karI zakata te kAma karyuM - mAIkelanA aMtaramAM avizvAsane je barapha jAmato jato hato te ogaLavA lAgyo. paNa te kaMI javAba Ape te pahelAM grInA ekadama tenI AgaLa ghUMTaNiye paDI gaI ane kahevA lAgI, "mane mApha karo, mane mApha karo; huM zuM karuM chuM te ja huM jANatI nathI, mAikela. tame je kahyuM te to kheTuM ja che - ghaNuM krUra che. huM bhale abhimAnI hoIza, ghaNI abhimAnI paNa hoIza; paraMtu mane sauthI Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 AtmabalidAna vadhu abhimAna mArA patinuM che - temanI sujanatAnuM - temanI bhalamanasAInuM. ane mAikela, jene huM prANapaNe cAhuM chuM, tene mATe mane abhimAna hoya che. bAkI, mArA pati garIba-kaMgALa-daridra hota, topaNa huM jarA paNa khacakAyA vinA - eTalA ja premathI emane paDakhe UbhI hota." "jhIbA, tane e bAbatanI khAtarI che?" "e sAbita karavAnI mane taka Ape.' " tane e taka AvatI kAle maLI jaze; kAraNa ke, AvatI kAle ApaNe A rAjabhavana choDI daIe chIe.' "eTale?" "eTale e ja ke, AvatI kAle ApaNI sthiti badalAI jaze, mATe e mATe tuM taiyAra thaI raheje." "paNa tame zuM kahevA mAgo cho?" grIbA trAsathI phaDakI UThIne bolI UThI. e ja ke, tuM presiDanTane paraNI hatI, paNa have tAre mAtra mANasa sAthe ja rahevAnuM che." "eTale zuM tame gAdI-tyAga karavAnA cho?" hA." "mane sajA karavA mATe? mArI kasoTI karavA mATe ja?" "tuM jo emAMthI hemakhema pAra UtarIza, te mane saMtoSa thaze, ane huM kharekhara sukhI thaIza." eTale ke, huM tamArA jIvanamAM tamArI barabAdI karavA mATe ja AvI, ema? huM ema nahIM thavA dauM; huM ahIMthI gupacupa cAlI jaIza - AisalenDanA presiDanTane mAre kAraNe kazI nAmozI ke badagoI vahoravI nahi paDe." Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakA 255 "ema tuM nahi karI zake ApaNe pati-patnI chIe, ane have pati-patnI tarIke ApaNe sAthe ja rahevAnuM che." "paNa huM ahIM rahevAnI nathI, e meM tamane kahI dIdhuM." ane huM tane kahuM chuM ke, tuM mArI patnI che, ane tAre mArI AjJAnuM pAlana karavAnuM che." "mAikela, mAikela, tame kema samajatA nathI? huM tamArA hitamAM ja tamane tajIne cAlI javA mAguM chuM - jethI tamArI jiMdagI nAhaka barabAda na thAya. tame atyAre saphaLatAnI Toce pahoMcavA AvyA cho, tamArI te nisaraNI toDI pADavA mAgatI nathI." have ghaNuM moDuM thaI gayuM che, jhIbA, have te eka kaMgALa - garIba mANasa ane kaMgALa - garIba ramI tarIke ApaNe ApaNuM jIvana sAthe ja gujAravAnuM che." paNa A badhuM mArA bhAIoe je kaMI kahyuM - ka - tene kAraNe ja tame karavA taiyAra thayA cho ne? e khoTuM che. e bhUla che.' nA jhIbA, mane chetaryo che - tuM jaThuM bolI che, e vAta bhUla nathI ja." e zabdo sAMbhaLatAM ja grIbAnAM AMsu kyAMya alopa thaI gayAM. te gussAthI saLagatI AMkhe sAthe mAIkela sana-laoNsa sAme joI rahI ane pachI bolI, "tame ema kaho cho - kahevAnI hiMmata karI zako cho, ema? te te sAMbhaLo - kadAca tame kalpo cho te karatAM bIjI ja bhula kharekhara meM karI che- tamAre mATe ene meM choDI dIdhe e! te kharekhara khAnadAna mANasa che, ane sAcA dilano che. te bahAdura mANasa tamArA jevo zaMkAzIla nathI. bhagavAna tenA upara dayA lAve ane tene tajavAne mAro aparAdha kSamA kare!" mAikela sana-laoNsa have pahelI vAra AkaLo thaI, gussAthI dhamadhamI jaIne trADI UThayo, "e harAmakhera kadI mArI AMkhe na caDe, to sAruM, nahIM te enI khera nathI." Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAIkela sana-lasanuM patana karadharabhAIee AisalaeNnDamAM AvyA bAda zarUAtamAM jayAre mAikela sana-laoNkasanA vaibhava ane prabhAva bAbata tapAsa AraMbhI hatI, tyAre teo cIpasTeDamAM Avela eka pIThAmAM vAraMvAra jatA. tyAM judA judA dezanA khalAsIo pIvA mATe khAsa AvatA. te vakhate mAikela sana-laoNsanAM vakhANa sAMbhaLI temanI chAtI gaja gaja phUlI jatI, ane teo moTethI jAhera karatA ke, mAikela sana-laoNkasa eka rIte emane mAruM ja che, - emane tyAM ja nAnapaNathI Ucharyo che. eka vakhata jekaba sAthe kaMIka bolAcAlI thayA pachI tharsTana e ja pIThAmAM eklo jaI pahoMcyo hato ane khUba pIne meM thayo hato, tyAre judI ja bhASA bolanArA eka jaNe tenI sAthe vAtacIta AraMbhI hatI. e mulAkAtane aMte tharsTananA manamAM eTale khyAla jarUra Ubho thayo ke, mAikela sana-laoNsane uthalAvI nAkhavA jahemata karyA karanAra pakSa paNa AisalenDamAM che, ane mAikela sana-laoNsa jo pitAne (tharsTanane) paisA vagerethI ucita saMtoSa na Ape, to e pakSane upayoga karI, tenA upara vera to laI zakAze ja. " ane potAne tathA potAnA badhA bhAIone mAikela sana-lokasane tyAMthI jyAre khAlI hAthe lagabhaga hAMkI kADhavAmAM AvyA, tyAre 256 Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAIke sanophanuM patana 257 tharTane "e badhuM mArI upara choDI do' ema kahIne je huMkAra karyo hatA, te A kAraNe ja. eTale utAre pahoMcI pitAnA bhAIone hatAzA ane utsukatAmAM gothAM khAvA paDatA mUkI, tharsTana eklo cIpasTeDane pIThe cAlyo gayo. tyAM tene pelA paradezInI pharI mulAkAta thaI. pIThAmAMthI sAMjanA jyAre te utAre pAcho Avyo, tyAre potAnA bhAIone te rAjI thato kahevA lAge - "badhuM mArI upara choDI do, ema meM tamane kahyuM hatuM ne?" hA, paNa have zuM karavAnuM che ke zuM thavAnuM che, e te kahe." cAra bhAIonA avAjo ekIsAthe AvyA. e harAmajAdAne enI khurasIethI gabaDAvI pADavAno chee karavAnuM che ke thavAnuM che!" tharTane huMkAra karIne javAba Apyo. tyAra pachI pAMca joDI kAnamAM dhImA avAje eTalI mAhitI pIrasI devAmAM AvI ke, "baMdaramAM eka Deniza jahAja AvIne lAMgaryuM che. temAM meTAM pApa lAdelAM che. e pIpamAM vicitra "mAla" chupAvelo che. bahArathI te kahevAnuM ke temAM carabI bharelI che, ane e ahIM khAlI karI, e pIpamAM zArka mAchalInuM tela bharI javAnuM che. pIpa khAlI karavA ane bharavA kinAre to utAravAM ja paDe. paraMtu dhakkAnAM badhAM godAmamAM mAla ThasoThasa bhareluM hovAthI A pIpa seneTa-hAusa nIcenA bhoMyarAmAM, jyAM kAcI jela che, te kamarAmAM khaseDavAnAM che. sadabhAgye A@iganI tAkIdanI beThaka kAle rAte bolAvI che, temAM mAikela sana-lokasa hAjara rahevAno che. eTale basa, have badhuM samajI jAo!" ane badhA bhAIo badhuM "samajI' gayA. A0-17 Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 AtmabalidAna rAte jyAre badhAM pIpa jahAjamAMthI seneTa hAusa nIcenA bhoMyarAmAM khaseDAtAM hatAM, tyAre tharsTana tyAM hAjara hato. jelakhAnAno paheregIra kyAMya dekhAto na hato, ane gAmaloka paNa rAte jaMpI gayuM hatuM. moDI rAte utAre pAchA jaIne tharTane bhAIone jaNAvyuM ke, meM to bIjuM kazuM na maLe, to e harAmajAdAne barabAda karavAno ja khyAla rAkhyo hato, paNa AmAM to ApaNane khUba inAma ApavAnuM vacana paNa maLyuM che." 'pachI chaye sajajano nirAMte poDhI gayA. tharsTana bIje divase jAgyo tyAra pahelAM to rekajAvika zaheramAM halacala macI rahI hatI : saune khabara paDI gaI hatI ke, AthiganI tAkIdanI beThaka e rAte bolAvavAmAM AvI hatI, paNa zA kAma aMge, te viSe kazI nizcita mAhitI koIne na hatI. loko ToLe vaLI jyAMtyAM judI judI kalpanAonA ghoDA doDAvavA lAgyA hatA. eka bAbatamAM sau ekamata hatA - ane lagabhaga sAcA hatA - ke, A beThaka bolAvavA pAchaLa presiDanTano pitAno ja hAtha che, eTale enA taraphathI ja kaMI dhaDAko thAya to thAya. - rAta paDavA lAgI tema tema AthiganA makAnanI zerIo lokonA ToLAMthI UbharAvA lAgI. makAnanuM bAjunuM bAraNuM paheregIre ughADatAM ja jAhera janatA mATenI jagA ThasoThasa bharAI gaI. jarA paNa jagA na rahI, eTale paheregIre e bAraNuM baMdha karI tALuM mArI dIdhuM; ane e cAvI zaheramAM thoDo vakhata thayAM AvelA pelA che aMgreja ajANyAomAMnA ekanA hAthamAM seravI dIdhI. e keTalAka bAjue UbhelAoe joyuM, paNa te vakhate koIne kazo khyAla Avyo nahIM. bahu pachIthI jyAre sau e divasomAM banelA banAvono tALo meLavatA hatA, tyAre e vAta teone samajAI hatI. Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAikela sanablaoNrDsanuM patana 259 pelA cAvI lenAra aMgreja bIjo koI nahi paNa tharTana phaeNrabradhara hatA. seneTanA sabhyo have babbe-traNatraNanA jUthamAM AvavA lAgyAM, ane makAnamAM dAkhala thaI pAtapAtAnI beThake geAThavAI gayA. seneTamAM be pakSa hatA - eka te carcA-pArTI, je navA baMdhAraNanA pAyAmAM dharmane sthApavA mAgatI hatI; ane bIjo ' samAnatAvAdI ' pakSa, je pAdarI ane gRhasthI evA bheda rAjakAjamAMthI TALavA mAgatA hatA. carca-pArTInA AgevAna bizapa jaoNna hato, je upalI sabhA -- 'kAuMsila'no sabhya hatA; tyAre samAnatAvAdIono netA jaeNsanano kesa calAvanAra adAlatI-vakIla hatA. gheADI vAramAM spIkara ane presiDanTa paNa AvI gayA. lokoe joyuM ke, mAikela sana-laoNksa eka divasamAM jANe gharaDA jevA banI gayA hato. spIkare beThaka saMbhALI, eTale mAikela sana-laoNkse saunI nIrava cupakIdI vacce bAlavAnuM zarU karyuM -- "adhyakSa sAheba, ane sadgRhasthA, "Aje tamane meM eka agatyano saMdeza saMbhaLAvavA mATe tasdI ApIne khAsa bAlAvyA che. cha mahinA agAu ja. atyAranI AlDiMganI kAuMsile TharAvyuM hatuM ke, AisalaeNnDamAM leAkazAhI gaNataMtra sthApavAmAM Ave, jenA vahIvaTa lAkAnA pratinidhie ja vaDI sattA tarIke calAve. tyAre tame saue mane e leAkataMtranA prathama pramukha cUMTIne mAruM bahumAna karyuM hatuM. huM barAbara jANato-samajato hato ke, tamA saumAM huM juvAna hAI, ochAmAM ochA anubhavI tathA janmasaMbaMdhe paradezI -- aMgreja gaNAG; eTale presiDanTa tarIke A dezanA vahIvaTana bhAra saMbhALavA AgaLa AvavuM e mAre mATe dhRSTatA ja gaNAya. chatAM jUnI rAjasattA toDI pADavAmAM meM AgaLa paDatA bhAga lIdhA Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 AtmabalidAna hoI, mane lAgyuM ke navuM rAjataMtra khaDuM karavAmAM ane sthira karavAmAM paNa mAre mAro phALo Apavo joIe. mane ema lAgatuM hatuM ke AMtarika khaTapaTo ane laDAI-jhaghaDAne kAraNe deza aMdhAdhUMdhI ane arAjakatA tarapha DhaLI na javo joIe - jethI karIne paradezI duzamanane dezamAM pAchA AvavAnuM khulluM bAraNuM maLI jAya. "huM alabatta ema nathI kahevA mAgo ke, kazI vaiyakitaka evI mahattvAkAMkSAo huM sevato na hato; ke mAre kaMI aMgata prayojano sAdhavAnAM nahotAM. paraMtu tame sau sAkSI cho ke, tamArA vizvAse je mArga mAre mATe khullo karyo, ane je javAbadArI mane soMpI, te bajAvavA jatAM jussAmAM AvI jaIne mArAthI bhUla thaI beThI haze, paNa mArI pharaja harahaMmeza eka pramANika mANasa tarIke ja bajAvavAno meM prayatna karyo che." cotaraphathI enA e kathananuM saMmatidarzaka gaNagaNATathI samarthana thayuM. mAikela sana-lokase thoDuMka thobhIne AgaLa bolavA mAMDayuM - paraMtu, saddagRhastha, mane have mAlUma paDyuM che ke, A rAjataMtrano bejo uThAvavAnuM mArA jevAne tame soMpe e ucita nathI. huM e nirNaya upara zAthI Avyo che, tenAM kAraNe jeTale aMze bIjAone lAgevaLage che, teTale aMze mAre jAhera na karavAM joIe. paNa mane potAne lAgevaLage che tyAM sudhI huM tamane kahyuM ke, meM keTalIka moTI bhUlo karI che, ane huM mArI jAta uparano vizvAsa gumAvI beTho chuM. Ama huM mArI potAnI ja aMgata bAbatone gaMbhIra bhUlo karyA vinA pAra pADI zakato na houM, to mAre AkhA rASTranA jAhera vahIvaTa jevI moTI javAbadArI mAthe rAkhavI na joIe. mane khAtarI thaI gaI che ke, huM A moTA hoddA mATe nAlAyaka chuM; eTale sudhI ke, huM have ema mAnate thayo chuM ke tamArAmAMne game te bIje koI e hodA mATe vadhu lAyaka haze." Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAIkela sana-haoNphisanuM patana 261 lokomAM ekadama to gaNagaNATa phelAI gayo, ane pachI gaMbhIra cupakIdI. mAIkela sana-laoNse have samAropa karatAM kahyuM, "sadagRhastho, A nirNaya kaMI meM haLave haiye nathI lI. mArAmAM mArI sUjhabUjha vize pUruM abhimAna hatuM, paNa have te dUra thaI gayuM che. ane huM mAnuM chuM ke, bhagavAne mane nyAyI sajA ja karI che. huM ahIMthI chUTa thaIza eTale tame mane kadI pharI jozo nahi. huM have zUnyavatuM thaI javAno chuM, kAraNake huM mArA jIvanane dhruvatAraka ja gumAvI beTho chuM. mane have jIvanamAM kazo rasa rahyo nathI." mAikela sana-laoNkasa ATaluM saMbodhana karIne besI gayo eTale tarata "samAnatAvAdI' pakSanA AgevAna grIsana Ubho thayo. presiDanTapada mATe mAikela sana-lokasano te ja kaTTara harIpha hato. teNe kahyuM ke, "atyAre ApaNane ekadama dhaDAko karIne AzcaryamAM nAkhI devAmAM AvyA che. A badhA nATakIpaNA pAchaLa kazuMka gaMbhIra raheluM che, evI mane to bhArobhAra zaMkA che. presiDanTane Aje atyAre potAnI nAlAyakI bAbata ekadama kevI rIte darzana thaI gayuM, te jANavAnuM saune mana thAya che. uparAMta, presiDanTe ApaNane prathama ema kahyuM ke, temaNe e pada kazuM sAruM pariNAma lAvavA karatAM tephAna tathA aniSTa thatuM rokavA mATe ja svIkAryuM hatuM, ane chatAM atyAre te zuM karI rahyA che? - AkhA dezane arAjaka ane avyavasthAnI gartAmAM ja DubAvI nathI rahyA?" samAnatAvAdI pakSanA netA ATaluM bAdhebhAre bolIne besI gayo; paraMtu te ja pakSane tene anuyAyI tyAra pachI bolavA Ubho thayo. teNe te vadhu spaSTa zabdomAM humalo karyo - "presiDanTa sAheba bImAra ke bhejAgepa te nathI ja - bhagavAna temane sahIsalAmata rAkhe - paNa tyAre A badhI bhAMgaDa temaNe zAnI mAMDI che? mane presiDanTanI Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna najIkanA mANaso pAsethI sAMbhaLavA maLyuM che ke, temane AisalenDanuM taMtra badalI nAkhIne - lokataMtrane badale proTekaTareTa ke rAjAzAhI sthApavI che. te presiDanTa sAheba e yejanA AgaLa dhapAvavA mATe to AvI kaTokaTI deza upara lAdavA mAgatA nathI ne? loko potAnI pAsenI nAnI mAchalIne moTI mAchalI pakaDavA gala tarIke vApare che. to presiDanTa sAheba paNa pitAnuM e pada "proTekTara banavA ke tethI paNa UMcA pada mATe choDI rahyA che ke zuM - te bAbata ApaNe saue vicAra karatA thaI javuM joIe.' pele besI gayo eTale eka baTako tathA dADhI vagarano mANasa bolavA Ubho thayo. teNe kahyuM. "tame sau pelI vAta jANe ja cho : eka bhalA mANase mijabAnI goThavI ane sau mitrone temAM hAjara rahevA nimaMtraNa ApyuM. paNa eka pachI eka mitro game tevAM nakAmAM bahAnAM kADhIne mijabAnImAM hAjara rahevAnI potAnI azakita jAhera karavA lAgyA. eka jaNe te evuM bahAnuM kADhayuM ke, te paraNyo che eTale nahIM AvI zake. ApaNA presiDanTa sAheba paNa have paraNyA che..." mAikela sana-laoNsa tarata chalaMga mArIne Ubho thaI gayo. te pelAne AgaLa bolato aTakAvIne bolI UThyo - "huM ahIM Avyo tyAre huM eTaluM jANato hato ke, huM A makAnamAMthI bahAra pAcho nIkaLIza tyAre AisalaeNnDanA lokonI nidA ane Thapako mArA mAthA upara varasAvavAmAM AvyAM haze. paNa mArI beijajatI karavAmAM Avaze evuM meM nahotuM mAnyuM. mane eTalI paNa khabara hatI ke, atyAranA taMtrathI asaMtuSTa loko A taka maLatAM potAno asaMtoSa paNa pUrepUro jAhera karaze. paraMtu hAlamAM je halakaTa hetuonuM doSAropaNa mArA upara karavAmAM AvyuM che, te sAme to mAre kahevuM joIe ke, e badhuM haDahaDatuM juThThANuM che. mArI A pada saMbhALavAnI azakti vize bhale koI zaMkA lAve; paNa mArI pramANikatA ane Ijajatane koI baTTo Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAIke sana-oNkasanuM patana 263 lagADe, to mAre tene paDakAravo ja rahyo. kAraNake, A sthAna choDIne huM jaIza, tyAre pramANika mANasa tarIkenuM ekamAtra abhimAna sAthe laIne ja jaIza." lokoe tarata saMmatidarzaka moTA pokAro karIne ene vadhAvI lIdho. have budrA bizapa jaoNna bolavA UbhA thayA. temaNe dhImA paNa makkama svare kahevA mAMDyuM - "atyAranA yuganI balihArI che ke dareka jaNa potAnA baMdhune bane teTaluM kaSTa ja pahoMcADavA icche che. paNa presiDanTanA saMdezane jevo ne tevo svIkArI levAmAM ApaNane zo vAMdho che? temane e pada choDavAnAM aMgata zAM kAraNe che tenI khaNakhodamAM ApaNe zA mATe UtaravuM joIe? atyAra sudhI kadI temaNe ApaNane vizvAsaghAta karyo che ke dago dIdho che? te jyArathI A dezamAM AvyA che tyArathI ApaNe jotA AvyA chIe ke temanuM jIvana pramANika ane sApha che. emane abhimAna - ghamaMDano DaMkha kayAreya lAgelo koIe jo che? - UlaTuM, temanI namratAnAM ja ApaNe vakhANa karyA karyA che. ATalI moTI sattA dhAraNa karatA hovA chatAM, te bIjA mANasothI aMtara rAkhIne jarAya aLagA paDyA nathI. ane svArtha ke lobhane te kyAreya vaza thayA che? UlaTA atyAre potAnuM pada choDaze. tyAre te niSkicana ja banI raheze. jyAre ApaNA dezanuM sukAna temanA hAthamAM soMpavAmAM AvyuM, tyAre bIjAonI peThe huM paNa temanI bina-anubhavI juvAna uMmara joIne kaMpI UThyo hato. paNa have anubhave ApaNe jANIe chIe ke, emanI lAyakAta ane guNo upara ApaNe nirAMte bharose rAkhI zakIe chIe. emane moMe emanAM vakhANa karavAM mane na chAje; paNa ApaNe pramANika ane ijajatadAra hoIe to ApaNe kahevuM joIe ke, emanA jevo sAro mANasa Ajane divase AisalaeNnDamAM bIjo maLavo muzkela che. Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna "ApaNA juvAna presiDanTa Aje potAne ja jJAta evAM kAraNasara emanuM pada choDavA mAge che. ApaNe te kAraNonI khaNakhedamAM paDyA vinA eTaluM ja kahIe ke, paramAtmA potAnI mIThI najara emanA upara rAkhe ane temanI badhI muzkelIomAM temane AzvAsana Ape." bizapanA besI gayA pachI mAikela sana-laoNkasa gaLagaLA thaI, sauno AbhAra mAnavA Ubho thayo, eTalAmAM ja eka taraphathI AvatAM daDabaDa doDatAM AvatAM pagalAMno avAja saMbhaLAtAM cotarapha bhAgadoDa macI gaI. bIjI ja kSaNe sainikonI eka TukaDI nIcenA bhoMyarAmAMthI upara dhasI AvI ane khullI taravAre eka bAju khaDI thaI gaI. badhA haju kaMIka sAMsatA thAya te pahelAM eka selajare moTethI bUma pADIne kahyuM, "saddagRhastho, bAraNAne tALuM mAreluM che; - tame sau AthiganA sabhyo tathA prekSako DenmArkanA rAjAnA kedI cho." dago! dago !" ema cotaraphathI bUma UThI. ane samAnatAvAdIono AgevAna to belI UThayo - eTale ke A padatyAga ane svArthatyAganA nATakanuM rahasya A hatuM kharuM? ApaNa saune tAkIde zA mATe A oraDAmAM "Aja rAte' ekaThA karavAmAM AvyA hatA teno bheda khullo thayo! ApaNa saune vizvAsaghAta karavAmAM Avyo che, ane e vizvAsaghAta karanAra dagAbAja pelo Ubho!" ema kahI teNe mAikela sana-lokasa tarapha AMgaLI cIMdhI. mAIkela sana-laoNkasa pikArI UThyo, "jUThI vAta! huM dagAbAja nathI !" paNa eTalAmAM to sau lokonI ghUrakatI AMkho tene gherI vaLI, ane tene cUpa thaI javuM paDyuM. Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAIkela sana-laoNsanuM patana 265 e ja rAte jaoNrgana jaoNrgansana jahAjamAMthI rekajAvika baMdare Utaryo ane teNe AkhA zaherano kabajo saMbhALI lIdho. AisalenDanA "bIjA lokataMtrano aMta Avyo. te ja rAte pherabradhara-bhAIo tharsTananI AgevAnI heThaLa pitAnuM inAma levA jyAre rAjabhavanane daravAje AvIne UbhA rahyA, tyAre tyAM UbhelA pIdhelA Dena lokonI TukaDIe temane dhakkA mArIne hAMkI kADhayA. AjubAju UbhelA dhAMdhaLiyAomAMnA eke tarata temanA tarapha AMgaLI karIne bUma pADI, "alyA, A to peDhAnA bhAIo che!" tarata ja bIjA vIseka jaNa pokArI UTheyA, "kharI vAta; e loko potAne pelAnA bhAI tarIke oLakhAvatA hatA - mAro sAlAone!" ane tarata ja loko emanA upara tUTI paDyA. Ama pherabradhara-bhAIo AisalenDamAM lAbha khATavA mATe AvI caDyA hatA, te sArI peThe khAkharA thaIne, ane mAMDa mAMDa jAna bacAvIne bhAgI chUTayA. loko temanI pAchaLa doDAya tyAM sudhI temano huriyo bolAvatA doDyA. pherabradharabhAI pUrva taraphanI khADI tarapha jatA eka jahAjamAM utAvaLe caDI gayA. paNa e jahAja AgaLa jatAM baraphamAM phasAI gayuM ane cAra mahinA sudhI tenI aMdaranAM mANaso ribAI ribAIne mAryA gayAM. jesanano natIjo jeTalo jaladI Avyo, tenA karatAMya mAIkela sana-laoNksano vadhu jaladI Avyo : "AisalaeNnDanI Deniza sarakArane uthalAvI nAkhanAra e baMDakharane' jaoNrgana jaoNrgansananA hukamathI, tene teNe ja zarU karAvelI gaMdhakanI khANamAM kALI majUrI sAthenI janmaTIpa bhogavavA mokalI ApavAmAM Avyo. 1. mAila sana-laoNsanA. Page #291 -------------------------------------------------------------------------- Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parva trIjuM jesana Page #293 -------------------------------------------------------------------------- Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buDhA Adama kaeNrabradharanI dAstA Adima pherabradharavALuM jahAja AisalaeNnDanA pazcima kinArA tarapha pahoMcavA mATe 64 akSAMzamAM pahoMcyuM hatuM. paraMtu uttara-pazcimanuM bhAre tophAna naDatAM te dUra 66 akSAMza tarapha dhakelAI gayuM. dariyo te sukAna uparanA tUtaka sudhI UchaLato hato; paNa have tene baraphanAM asAdhAraNa moTAM gaciyAMno paNa sAmano karavAno thayo. pachI pAchA pavana acAnaka zAMta paDI gayo ane gADha dhummasa jahAjane gherAI vaLyuM. dhummasa eTaluM badhuM gADhuM hatuM ke, cheka kUvAthaMbha uparathI paNa ekAda ekara jeTaluM AgaLapAchaLano dariyo najare paDI zake nahi. evAmAM grInalenDanA dUranA kinArAo uparathI chUTuM paDeluM baraphanuM 200 mAIla UMDuM eka gaciyuM AisalaeNnDanA kinArAo tarapha dhasatuM dhasatuM ghera avAja karatuM pAse AvavA lAgyuM. have A lokone kinArAnA khaDako ane baraphanA e pahADa vacce chuMdAIne cappaTa thaI gayA sivAya bIjo Aro ja na rahyo. kAraNake, pavana paDI gayelo hoI, saDha to kAma ja karatA na hatA. jahAja uparanA sau, miniTe miniTe najIka AvI rahelA mota mATe taiyArI karatA bhagavAnanI prArthanA karavA lAgyA. eTalAmAM vaLI ThArI nAkhanAro sakhata pavana zarU thayo. ene lIdhe bhIMjAI gayelA saDha paNa karIne lAkaDAnA pATiyA jevA thaI gayA ane doraDAM paNa loDhA jevAM kaThaNa thaI gayAM. e pavananA tophAnamAM teo koI ajANI 269 Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270 Atama-balidAna dizAmAM AgaLa dhakelAvA lAgyA ane pele baraphane parvata temano pIcho karavA lAgyA. bhagavAna koIne AvI AphatamAM na nAkhe! paNa jahAjanA kamAna bahu bahAdura mANasa hato. teNe eka kAgaDo* jahAja uparathI choDyo. teno irAdo e hato ke, jo pAse jamIna haze to kAgaDo pAcho nahIM Ave, paNa jo dUra sudhI jamIna nahi hoya to kAgaDo jahAja upara ja Azaro meLavavA pAcho Avaze. kAgaDe pAchA na Avyo. paNa dhummasanI gADha aMdhArI dIvAlamAMthI kaI bAju kinAro ke jamIna che e kevI rIte dekhI zakAya? ane AvA tophAnamAM jamInanI tapAsa karavA halesAM vaDe heDI haMkAranArA mANaso mokalavAno paNa zo artha ? paNa eTalAmAM dariyA uparathI dhummasanI dIvAla saheja UMcI thatAM jamIna temaja kinArAmAM ADo phaMTAte eka khAMco temanI najare paDayo. sau rAjI rAjInA reDa thaI gayA ane paramAtmAno AbhAra mAnavA lAgyA. te rAte ja teoe e sAmudradhunImAM laMgara nAkhyuM. paraMtu pavananuM je tophAna temane e khADI tarapha dhakelI lAvyuM hatuM, te tophAna ja potAnI sAthe baraphanA ThArane paNa letuM A che hatuM. jahAja uparanA sau to cAra-cAra rAtonA satata ujAgarA pachI pahelI vAra ghasaghasATa UMghavA lAgyA hatA. te daramyAna barapha temanA jahAjanI cetarapha jAmI gayo. ene kAraNe kinArA tarapha jahAjane lAgelA dhakkAthI Adama sauthI pahelo jAgI UThayo. teNe tarata ja saune uThADayA. kamAne paristhitino kyAsa kADhI, vahANanA khokhAnI ane pATiyAMnI majabUtAI upara bharose rAkhI, kinAre kinAre thaIne vahANane dariyA tarapha dhakelI javA ghaNI ghaNI koziza karI. paNa bekAra ! bicAruM mULa revana'- kALA kAgaDAnI eka moTo jAta. - saMpa0 Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddA AdamI phebradharanI dAstAM ra01 jahAja baraphamAM taddana coTI gayuM hatuM, ane have to kyAre kaI bAjuthI kayuM pATiyuM besI jaze enI ciMtAmAM ja teo rAtabhara jAganA besI rahyA. savAra thatAM kamAne saune levAya teTalI khAvA-pIvAnI vastuo laI jahAjamAMthI kinAre UtarI paDavAno hukama karyo. | kinAro tadna verAna tathA ujajaDa hatA. kyAMya kazA ghara jevuM ke Azaro levAya tevI bakhola jevuM paNa dUra sudhI najare paDatuM na hatuM. teo pavananA jhapATAthI bacavA mATe patharA goThavI, ADa jevuM karI, jahAjanI pAse ja paDI rahyA - evI AzAe ke pelo barapha kadAca ogaLe te vahANa pAchuM chUTuM thAya. AkhuM vahANa jANe baraphane parvata hoya evuM ja have dekhAtuM hatuM. paNa daramyAna te lokonI mAThI vale besI gaI. keTalAka to baraphIlA ThaMDA pavanathI bebhAna thaI gayA; keTalAkanA dAMta chUTA paDI gayA - temanAM avALAM kharI paDyAM; ane keTalAkanA paga upara moTAM moTAM cAMdAM UpasI AvyAM. . chevaTe eka divase jahAja kinArAnA khaDako sAthe aphaLAIne chuMdAI gayuM, tyAre jahAjano bhalo kamAna paNa hatAza thaI mAMdA paDyo. tene lAgyuM ke have tene aMta najIka Avyo che, eTale teNe Adamane potAnI pachI AkhI maMDaLIno mukhiyo nImyo. saue dila daIne chevaTa sudhI tenI banatI sAravAra karI, paNa pharIthI te Ubho thaI zakyo nahi : thoDA divasa bAda maraNa ja pAmyo. Adame have maMDaLInA nimAyelA ane varAyelA AgevAna tarIke mANase, kapaDAM ane khAnapAnano kyAsa kADhayo. kula agiyAra mANaso hatA - paherela kapaDe ja; ane khAnapAna to bahu karakasarathI vApare toya mAMDa traNeka aThavADiyAM cAle. have dariyA-mArge to javAya ema Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 Atma-avidAna hatuM nahi, eTale teNe jamIna mArge kayAM keTalA vakhatamAM pahoMcAya teno aMdAja kADhavA mAMDayo. jahAjamAMthI kADhI lIdhelA nakazAo, tathA potAnA lADako mAikela sana-laoNksa jyAre AisalaeNnDa javA UpaDayo tyAre AisalaeNnDanA kinArAnI meLavelI mAhitInI yAdadAstane AdhAre teNe aMdAja kADhayo ke, kinArAnI paTTIe paTTIe ja jo cAlyA kare, ane sau eTalo vakhata jIvatA rahe, to te eTalI sAmagrIthI retiivaka pahoMcI zake kharA. vacce koI gAma AvatuM haze ke kema enI to khAtarI nahi, eTale Adame tUTI gayelA hAjanAM saDha ane lAkaDAMmAMthI taMbU jevuM kaMIka UbhuM karI zakAya teTalo sAmAna banatI kozize kaDhAvI lIdhA. ATalI taiyArIo pachI teoe peAtAnI vaikAvika taraphanI musApharI zarU karI. rAta paDatA pahelAM te ghAsa-chAyAM chAparAMvALAM gharAnA eka gAma pAse AvI pahoMcyA. paNa e te anullaMghanIya pahADone kAraNe AisalaeNnDanA ja bIjA vatanIothI alaga paDI gayelA lokonuM gAma hatuM. temanI pAse jahAja na heAvAthI tathA dariyAno bhAga e tarapha cheka ja kharAba hAvAthI, dariyAmArge paNa koI e tarapha AvI-jaI zake tema nahetuM. sUkavelAM mAchalAM khAMDIne temanA banAvelA roTalA e ja temano AhAra hato. e lokonI bhASAnA keTalAka zabdo Adama samajI zakayo. eTale pelA loko, Adamane, peAtAnI vasAhatamAMthI bacapaNamAM cAlyo gayelo - khAvAyelo eka juvAna ja varSo bAda pAchA Avyo che ema mAnI, tene khUba bheTavA - muMbavA lAgyA. Adama samajI gayo ke, ghaNA jUnA vakhatamAM maeNna-TApumAMthI ja jahAjamAM besI nIkaLelAM ane dariyAI hAnAratathI A bAju ghasaDAI AvelAM koI lokonI e vasAhata che. A tarapha thatAM TaTavAM jevAM bAra prANI teoe A loko pAsethI kharIdyAM, ane eka bhAmiyA jevA mANasa bhADe rAkhI lIdho. Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bukA adama phaeNradharanI dAsatAM 273 agiyAra jaNa agiyAra Tu upara besI gayA, ane bAramA TuMne temanA khAnapAnanI sAmagrInuM gADuM kheMcavAne kAme lIdhuM. TaTaTunA darekanA 40 krAuna eTale be-be pAuDathI kaMIka vadhu ApavA paDyA, ane bhomiyAne rojanA be krAuna ApavAnA hatA. teo thoDe dUra gayA haze, evAmAM emanI pAchaLa eka bAI potAnA hAthamAM bALaka sAthe doDatI AvI, ane potAne emanI sAthe laI javA karagaravA lAgI. tenI kAkalUdI sAMbhaLI, tathA teno karuNa cahero joI, Adame tene pelA sAmAna bharelA gADAmAM besADI lIdhI. paNa ekAda kalAka mAMDa vItyo haze, tevAmAM eka puruSa Tu doDAvato temanI pAchaLa Avyo ane kahevA lAgyo ke e bAI tenA bALakane cerI lAvI che, te pAchuM apAvo. bhomiyA mAraphate pUchaparacha karatAM e bAIe jaNAvyuM ke, e mANasa kharekhara A bALakano bApa che; ane huM pote e bALakanI mA chuM. paraMtu e mANasa kheDUta hoI, teNe vaMzaja putra meLavavA khAtara ja mArI sAthe lagna karyuM hatuM, ane putra janmatAM ane moTA thatAM mane hAMkI kADhI hatI. mArA putra pratyenI mamatAthI huM eka vakhata lAga joI chAnImAnI gharamAM ghUsI tene laIne bhAgI AvI hatI. Adame e mANasane kahyuM ke, patnIne mArIne game tyAre kADhI mUkI zakAya e A dezano kAyado hoya topaNa, te amAnuSI kAyado che; eTale huM A bAIne rakSaNa ApIza ja. pelo mANasa e javAba maLatAM pAcho pharyo, ane Adama ane tenI maMDaLI AgaLa cAlyAM. raste jatAM maMDaLInA be jaNa bImAra paDyA eTale temane vacce AvelA eka phArmanA lokone soMpI dIdhA; ane jaNAvyuM ke, ame rAjadhAnI pahoMcyA bAda emane pAchA levA AvIzuM. e phArmanA loko A0 - 18 Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 Atma-balidAna bhalA ane mAyALu hatA, ane teo pelA bene potAnI pAse rAkhavA kabUla thayA. pelI bAInA bALakanA kAlA kAlA zabdo ane TahukA sAMbhaLI AdamanI maMDaLIne ghaNo AnaMda thato ane kaparI AbehavA chatAM temano utsAha kAyama raheto. paNa e bALake chevaTe mAMduM paDyuM ane pachI to marI ja gayuM. pelI bAI ethI gAMDA jevI thaI gaI ane Adamane ja e bALakane Ave verAna sthaLe lAvIne mArI nAkhavA badala javAbadAra gaNavA lAgI. Adama tenuM du:kha joI, tenA kaDavA zabdo sAMbhaLI rahyo. maMDaLIe chevaTe eka jagAe e bALakane dATI tenA upara nizAnI tarIke eka DALakhI ropI. thoDA vakhatamAM e bAI emanI maMDaLImAMthI alepa thaI gaI ane pachI tenuM zuM thayuM te koI jANI zakyuM nahi. paNa bIje divase savAra thatAM temanI pAchaLa purapATa Tahuo doDAvatA AvatA keTalAka mANaso najare paDyA. temAMno eka to pelI bAIno pati hato ane bIjo e taraphano zerIpha" hato. te bee Adamane peluM bALaka soMpI devA jaNAvyuM. Adame bALaka maraNa pAmyAnI ane bAI alopa thaI gayAnI vAta temane jaNAvI. te sAMbhaLI e bAIno pati Adama upara potAnI charI vaDe humalo karavA jato hato, paNa pelA zerIphe tene vAryo ane Adamane jelamAM laI javA hukama karyo. e sAMbhaLI AdamanI maMDaLInA nava majabUta khalAsIo tarata pelA AisalaeNnDanA daza sukalakaDI lokono sAmano karavA taiyAra thaI gayA. paNa Adame temane vAryA. zerIpha paNa Adamane potAnI sAthe pakaDI javA utsuka na hato. teNe kAgaLiyAM karI Adamane ja ApyAM ane AgaLanA bIjA paragaNAnA zerIpha pAse jaI tene e kAgaLo ane potAnI jAta saMpI devA pharamAvyuM. kAraNake, "e paragaNAmAM ja paragaNAne mukhya nyAyAdhIza. - saMpa0 Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 275 buddA Adama pherabradharanI dAstAM jela hatI; ahIMnA paragaNAmAM jela na hatI.' ATaluM kahI e maMDaLI pAchI pharI. AdamanI maMDaLInA khalAsIo A lokonI bhalamanasAI ke bAghAI upara hasatA hasatA AgaLa cAlyA; kAraNake, jAte thaIne karyo mUrakha e kAgaLiyAM jela AgaLa laI jaI potAnI dharapakaDa vahore! paNa Adame vicAryuM ke, A taraphanA loko sIdhAsAdA ane bhoLA che - teo jUTha ke kUDakapaTa jANatA nathI. eTale teNe to e hukama mAthe caDAvavAno ja nirNaya karyo; ane bhomiyAne ADA phaMTAIne paNa pelA paragaNA tarapha ja pitAne laI javAno hukama karyo. rAta paDaye teo jelakhAne pahoMcyA. tyAM AgaLa Adame pitAnI maMDaLInI bhAvabhInI vidAya levA mAMDI. teNe te saune jaNAvyuM ke teoe enI rAha joyA vinA rekajAvika pahoMcI javuM, ane tyAMthI jahAja maLe potAne vatana iMglenDa UpaDI javuM. badhA bhalA khalAsIo AdamathI chUTA paDatAM raDavA lAgyA; tathA AdamanI Ama hAthe karIne keda pakaDAvAnI vAtane mUrkhAIbharI gaNavA lAgyA. paNa temanAmAMno eka jeka nAmano khalAsI bIjuM kazuM bolyA vinA mAtra rAjI thato DacakArA vagADavA lAgyo. pachI Adama jyAre zerIpha pAse potAnI dharapakaDa karAvavA raja thayo, tyAre zerIphe tenI pAse pahelA zerIphe ApelA hukamanA kAgaLo mAgyA. paNa koNa jANe e badhA rastAmAM paDI gayA ke zuM thayuM. e kAgaLo AdamanA khIsAmAMthI nIkaLyA ja nahi. jarA dUra sudhI rastA upara paNa tapAsa karAvavAmAM AvI; paNa e kAgaLa hAtha lAgyA nahi. eTale e zerIphe kAgaLo vinA AdamanI dharapakaDa karavAnI ghasIne nA pADI, ane ene chUTo javA dIdho. badhA khalAsIe A lokonI bAghAI ane bheLapaNanI mazkarIo karatA khUba hasavA lAgyA; mAtra pelo jeka ja Adama jyAre tenI tarapha joto tyAre tenI najara cukAvavA lAgyo. Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 AtmabalidAna Ama A prasaMga saunA hAsya-vinodamAM pUro to thayo, paNa enAM be mAThAM pariNAma AvyAM ja : eka to A jelakhAnA sudhI AvavA mATe temane rAjadhAnI taraphanA rastAmAMthI traNa Deniza mAIla jeTalA ADA phaMTAvAnuM thatAM mAIkela sana-lokase temane teDavA mATe sAmA mokalelA oskara vagereno temane bheTa na thayo; ane bIjuM, temano bhomiyo Adamane zerIpha pAse dharapakaDa mATe pahoMcADIne tarata palAyana thaI gayo. kAraNake tene teno rojano pagAra roja ApavAnI zarata hatI, paraMtu maMDaLInA AgevAna Adamane jela jato joI, teNe ema mAnI lIdhuM ke maMDaLInA paisA paNa tenI pAse ja rahevAnA, eTale bAkInA loko tene rojano pagAra ApI zakaze nahi. paNa bIje divase IzvarakRpAe temane bhomiyA tarIke e taraphano eka pAdarI maLI gayo. te bhaNelogaNelo paMDita hato paNa e taraphanA loko jevo ja kaMgALa - garIba hato. te laeNTinamAM ja bolato ane Adama potAnI adhUrI-padhUrI laeNTinamAM tene javAba vALano. enA mArgadarzana nIce teoe be divasa musApharI karI tyAre teo eka evA gAma pAse AvI pahoMcyA, jyAMthI teoe kinAro choDI thiMgvalirane raste rekajAvika sIdhA pahoMcI javAnuM hatuM. paNa acAnaka baraphanuM tophAna caDI AvavAne kAraNe teone eka phArmamAM rokAI javuM paDayuM; kAraNake, tyAMthI AgaLa pUrva tathA pazcimamAM pacAsa-pacAsa mAIla sudhI bIjo koi phArma na hato. e ja baraphanA tophAnane kAraNe jesanane reznAvikanI jelamAMthI gaMdhakanI khANo tarapha laI javAnuM mulatavI rAkhavAmAM AvyuM hatuM, ane te daramyAna ja mAikela sana-laoNkasa dariyAmArge temanI tapAsamAM nIkaLyo hato. paNa temano pAdarI-bhomiyo A daramyAna pitAne maLelA krAuna kharacI eTalo badho dArU pIne TaeN thaI gayo hato ke eka aThavADiyA sudhI te pUro svastha thaI zake tema na hatuM. eTale baraphanuM tophAna zAMta paDatAM AdamanI maMDaLIne enA vinA ja AgaLa vadhavuM paDyuM. Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ budA mAdAma kaeNrabradharanI dAstAM 277 paNa teone jamInamArge rekajAvika javAnI thiMglelira taraphanI ghATI hAtha na lAgatAM, teo dariyA-kinArAne raste ja vaLyA ane smokI paoNiMTa tarapha AgaLa vadhavA lAgyA. Ama AgaLa vadhatAM vadhatAM teo kizuvika nAmanA sthaLe AvI pahoMcyA. A badho javALAmukhIno pradeza hoI, AsapAsanA ThaMDA ane jaDa pradezane hisAbe ahIM UkaLatA lAvArasanA dhamAkA, tathA jorathI UDatA garama pANInA phuvArAonI ramajhaTa jAmelI hatI. Akho dekhAva saDavA lAgelA, kharI paDavA lAgelA, lohI-parU nIMgaLatA mAnava zarIrano hato. jANe dharatInA caherA upara rakatapittanuM ghAruM ! A jANe bhagavAnanI sarajelI dharatI ja na hoya, paraMtu setAne UbhI karelI narakanI UkaLatI khADa hoya ! Adame A kAramo pradeza jotAM ja mAnI lIdhuM ke, temanI pahelAM koI mAnavanuM pagaluM ahIM paDavuM nahIM hoya. paNa AgaLa vadhatAM thoDI vAramAM tenI najare eka jagAe barAko jevAM lAkaDAnAM moTAM be makAno najare paDyAM. tyAM keTalAka loko kAme lAgelA hatA. trIjuM evuM ja makAna haju navuM baMdhAtuM hatuM. teNe pAse jaI, thaI zake teTalI pUchaparacha karIne jANI lIdhuM ke, A UkaLatA khADA bIjuM kAMI nahi paNa gaMdhakanI khANa hatI; navA gavarnara - AisalaeNnDanA presiDanTa sajA pAmelA lokone ahIM rAkhavAnuM goThavIne rAjyane AvakanuM sAdhana UbhuM karyuM hatuM; pelAM be makAno kedIo mATenI barAko hatI; ane trIjuM je haju navuM baMdhAtuM hatuM, te haoNspiTalanuM makAna hatuM. AvA dojakhamAM mANasane rAkhI temanI pAse kAma kevI rIte levAya che, e vastusthiti jovA-samajavA Adama potAnA ghoDA upara thoDuM thobho. tevAmAM pAse thaIne cAra kedIonI TukaDI cAra gArDasaMrakSako sAthe javA lAgI. paNa A zuM? pelA cAra kedIomAM eka 1. mAikela sana-laoNkase. Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 AtmabalidAna te jesana hato. tenA gaLAmAM lokhaMDanuM kaDuM nAkheluM hatuM ane te kaDAmAMthI eka ardhavartuLAkAra lokhaMDanuM vAMkiyuM mAthA upara thaIne kapALa upara AvatuM hatuM. tene cheDe eka dAMTaDI laTakAvelI hatI, je te cAlato tyAre raNakatI. jesananI badhI juvAnI ane mastI UtarI gaI hatI ane te gharaDA jevA susta ane DhIlo thaI gayo hato. teno dekhAva khUba badalAI gayo hovA chatAM Adame tene oLakhI kADhayo ane tarata tenuM nAma daIne teNe bUma pADI. paNa jaisana acAnaka AMdhaLo ane bahero thaI gayo hoya tema teNe kazuM joyuM ke sAMbhaLyuM nahi. te AgaLa cAlato ja rahyo. "jaisana! jesana !" Adame pharI bUma pADI ane tarata TaTuM uparathI nIce kUdI paDI te enI tarapha doDyo. paNa gArDa-saMrakSakoe tarata ja tene vacce ja rokI dIdho. jesana to AMkha UMcI karyA vinA ke kazI nizAnI karyA vinA AgaLa cAlavA lAgyo. Adama navAI pAmI, potAnI TukaDI sAthe AgaLa vadhavA jato hato, tevAmAM ja sAmethI pacAseka Deniza ghoDesavAronI TukaDI AvatI tenI najare paDI. e loko ghATI pAra karIne A tarapha AvI rahe tyAM sudhI AgaLa vadhavuM azakaya hovAthI Adama vagere tyAM ja thobhI gayA. Deniza sainikoe tarata ja bemAMthI eka barAka pAse jaI AisalaeNnDanA oNphisarone nizAnIo vagerethI samajaNa pADI dIdhI ke, teo have A saMsthAnano kabajo levA AvyA che. Adama A badhAno kazo artha samajI zake te pahelAM to pelo jeka utAvaLe tenI pAse Avyo ane kahevA lAgyo, "bhalA bhagavAna ! A juo to kharA, koNa che?" Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddA Adama pheMradharanI dAstAM 279 Adame teNe batAvelI dizAmAM najara karIe to be Deniza gArDasaMrakSakanI vacce mAikela sana-laoNkasa hAthapage bAMdhelI sthitimAM kedI tarIke cAlyo Avato hato. Adama jANe acAnaka UMghamAM paDI jAgI UThatAM badhuM badalAI gayeluM - avanavuM joto hoya tema bAgho banI gayo. teNe thoDI vAre pUrA bhAnamAM AvI bUma pADI, "beTA! mArA dIkarA!" bApu! bApu !" mAikela sana-lokase paNa Adamane joIne ane oLakhIne bUma pADI. tarata ja pelA gArDa-saMrakSako tene gherI vaLyA ane tene AgaLa dhakelI cAlyA. temanI bUmAbUmamAM kaI koIno avAja sAMbhaLe tema na rahyuM. Adama thoDI vAra zUnamUna thaIne Ubho rahyo, paNa pachI mAIkela sana-laoNkasa dUra cAlyo jatAM, pitAnI maMDaLInAM mANasone saMbodhIne belyo, "mitro ane sAthIo, have huM tamArAthI chUTo paDIza. huM A dezamAM mArA putrane maLavA ane zodhavA ja Avyo hato. te mAro sage putra nathI, paNa e mArI vRddhAvasthAmAM mAro Teko banaze, evI mane AzA hatI. paNa atyAre je joyuM te uparathI mane lAge che ke, te kAMI AphatamAM AvI paDayo che, ane huM tene Ama choDIne tamArI sAthe AvI zakIza nahi. bhagavAna tamane saune sahIsalAmata tamAre ghera pahoMcADe." paNa e badhA dilera dilanA khalAsIo ene pAchaLa ekalo choDI AgaLa javA taiyAra na thayA, ane jeke to eka bAjue taMbU ja ThokavA mAMDyo. te rAte Adama e khINa tarapha AMTApherA mArIne A badhuM zuM thayuM che tenI mAhitI meLavavA prayatna karato hato, tevAmAM aNadhArI rIte ja tene badhI mAhitI maLI gaI. Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 Atma-balidAna vAta ema banI ke, e rAte Adama zokamagna thaI potAnA sAthIo sAthe beTho hato, tevAmAM eka juvAna AisalenDara taMbu pAse Avyo ane bhAgItUTI aMgrejImAM kahevA lAgyo ke, eka bAIne AjanI rAta pUrato ahIM Azaro Apazo? e bAI ekalI ja che, ane pote teno bhomiyo hoI rekajAvikathI tene ahIM laI Avyo che. Adama koI du:khiyArAM asahAyane madada karavA haMmeza taiyAra hoya ja; ane temAMya strI-bALakane to khAsa karIne. eTale teNe te bAIne taMbumAM lAvavA pelAne jaNAvyuM. paNa e bAI jyAre aMdara AvI, tyAre Adama pherabradhara AzcaryathI dimUDha thaI gayo : te bAI bIjuM koI nahi paNa grIbA hatI. pahelaprathama to bApa-dIkarIne Ama acAnaka bhegA thavAthI AnaMda ja thayo; paNa baMnee jema jema potAnI kathanI kahI saMbhaLAvavA mAMDI, tema tema te AnaMda UMDA du:khamAM palaTAI gayo. grIbAe prathama to potAnI kahANImAMthI jaisananI vAtane sadaMtara bAkAta rAkhI hatI; paNa Adame jyAre jaisanane ahIM gaMdhakanI khANomAM joyAnI vAta karI, tyAre grIbAe e vAta paNa karI dIdhI. bIje divase savAranA AisalaeNnDanA je aphasarone chUTA karavAmAM AvyA hatA, tathA je Deniza kedIone choDI mUkavAmAM AvyA hatA, te sa rekajAvika tarapha javA UpaDI gayA. te daramyAna Adame potAnA mana sAthe je yojanA vicArI lIdhI hatI te teNe grIbAne kahI saMbhaLAvI - grIbA, mAikela sana-laoNkasanI A dharapakaDa anyAyI che. nyAyAdhIza ke jarI samakSa kAma calAvyA vinA mAtra gavarnara-janaralanA kahevAthI tene AvI sajA thaI zake nahi. eTale huM repUjAvika jaIne prathama to jaoNrgana jaoNrgansanane samajAvI joIza; ane te nahi mAne 1. ripablika maTIne Deniza lokenuM DenmArkanA rAjAnuM rAjya have thavAthI. Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddA Adama pherabradharanI dAstAM to pachI tenA mAlika DenmArkanA rAjAne apIla karIza. DenmArka jo nahi mAne to huM iMglenDanI sarakArane apIla karIza; kAraNake, mAIkela sana-laoNka sa briTiza prajAjana che. ane jo iMglenDa paNa mArI vAta nahi sAMbhaLe, to pachI huM paramAtmAne prArthanA karIza. paramAtmA kadI anyAya karanArAone ke anyAya pAmelAone bhUlato nathI. huM alabatta gharaDo thaI gayo chuM ane mAikela sana-laoNkasane Azare mArA bAkInA divasa zAMtithI gujAravA ja ahIM Avyo hato, paNa bhagavAnanA rAha nyArA che - mane ahIM lAvavAmAM temano hetu judo ja haze - ane huM e pramANe mAikala sana-losanA chuTakArA mATe prayatna karavA utAvaLo thaI gayo chuM; tuM paNa beTA, mArI sAthe ja cAla." paNa grIbAne ahIM AvavAmAM hetu judo ja hato. teNe jaNAvyuM, "nA, bApu, nA, tame rejAvika jAo ane tamArAthI banatI koziza karavA mAMDo. mAruM sthAna to ahIM mArA patinI pAse ja che. temane mArA prema upara zaMkA AvI che ane te ema mAne che ke huM temanAM pada - pratiSThA - ane - vaibhavane ja paraNI chuM. paNa strI jene prema karatI hoya che tene khAtara zuM zuM sahana karI zake che, te mAre emane batAvI ApavuM che. A jagAe huM judI ja yojanA ghaDIne AvI che, ane paramAtmAnI kRpAthI huM te pAra pADI zakIza. mATe mArI ciMtA choDI tame ekalA ja jAo. bhagavAna tamane madada kare!" Adame grIbAnI vAta kabUla rAkhI. teNe potAno taMbU tathA khAvApIvAnI je sAmagrI bacI hatI. te badhuM grIbAne mATe tyAM ja rahevA dIdhuM. kAraNake kizuvikathI rekajAvika pahoMcavA mATe eka divasanI ja musApharI karavAnI bAkI rahetI hatI. Adama gayo eTale khANonA pravezadvAra AgaLa je taMbUo hatA tyAM grIbA pahoMcI gaI. teNe tyAMnA kepTanane maLavA mAgaNI karI. te navo Avelo Deniza hato eTale grIbAne oLakhato na hato. grIbAe tene kahyuM ke, ahIM ispitAla baMdhAya che ema sAMbhaLI huM Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 Atma-balidAna revikathI AvI chuM. jo tamAre narsanI jarUra hoya, to mane nokarIe rAkhI le." kaeNpTane javAba Apyo, "hA, hA, amAruM ispitAla mATe evA mANasanI jarUra che ja; joke, ame koI strI e kAma mATe maLaze evI kalpanA nahAtI karI; paNa tame barAbara vakhatasara AvI pahoMcyAM cho." Ama grIbA potAnA patinI najIkamAM rahevAnI jogavAI to karI zakI. paNa tenA manamAM have virodhI lAgaNIo uthalapAthala macAvavA lAgI : 'koI vakhata mAIkela sana-laoNksane ispitAlamAM AvavAnuM thaze to ? bhagavAna evuM na kare! paraMtu bhagavAna kare ne te mArI sAravAra heThaLa Ave ja - to mArA bApu mArA patinA chuTakArA mATe kaMIka karI zake te pahelAM huM temane ahIMthI nAsI chUTavAmAM madada jarUra karI zakuM.' vaLI tene bIjo vicAra e AvavA lAgyo ke, jaeNsana ahIM mane bhegA thAya to zuM thAya? mAikela sana-laoNksa paNa tene bhegA thaI jAya to ? bhagavAna .evuM na kare! jaeNsana to emanI hatyA ja karI nAkhaze! paNa kadAca ema naye bane. A paristhitimAM ekabIjAnI nikaTa AvatAM teo ekabIjAnI bhalamanasAi pAmI jAya, ane potapotAnuM vera bhUlI paNa jAya ! bhagavAna evuM kare to kevuM sAruM ? " " Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMdhakanI khANe A khare jesana ane mAIkela sana-laoNkasa bhegA thayA - paNa kedIonA saMsthAnanA aMtarAyelA vADAmAM! baMne jaNa ekabIjAne zodhatA eka dezamAMthI bIjA dezamAM AvyA hatA - eka vera-bhAvanI pApa-yAtrAe ane bIjo dayAbhAvanI puNyayAtrAe. joke chevaTanA to te baMne ekabIjAnA khUnanA pyAsA banI gayA hatA. paraMtu, krizuvikanI gaMdhakanI khANamAM teo bhegA thayA, tyAre ekabIjAne haragija oLakhatA na hatA. jaoNrgana jaoNrgansane pharI vAra gavarnara-janaralapade gAdInazIna thayA pachI, mAikela sana-laoNkase UbhI karelI eka ja goThavaNa nAbUda karyA vinA jemanI tema cAlu rAkhI hatI, - arthAt sajA pAmelA mANaseno gaMdhakanI khANomAM karAto upayoga! alabatta e khANomAM AisalaeNnDanA saMrakSakone badale Deniza saMrakSako mUkI devAmAM AvyA hatA : paNa eTalo pheraphAra ApaNI vArtAnA aMtane badalavAmAM kAraNabhUta nIvaDavAno hato. kAraNake, AisalaeNnDavALA jUnA saMrakSako jaisanane oLakhatA hatA. eTale mAikela sana-laoNkasa te vakhate gaMdhakanI khANomAM Avyo hota, to e saMrakSaka mAraphata jesana ane mAikela sana-laoNsa ekabIjAne oLakhyA vinA na raheta. paNa Deniza saMrakSakone jaina viSe kazI jANakArI nahotI, ane mAikela sana-lokasane laIne tyAM AvyA bAda teoe tarata ja AisalenDavALA saMrakSakone pAchA 283 Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 AtmabalidAna reka jAvika mokalI dIdhA hatA. eTale jesanane joke rephAvikamAM rAjyapalaTo thayAnA samAcAra havAmAMthI UDatA ahIM maLyA hatA, chatAM, pote jene zodhato hato e mAikela sana-laoNsa potAnI peThe sajA pAmI gaMdhakanI khANomAM kAma karavA Avyo hoya, evI to tene kalpanA ja AvI zake tema nahotuM. bIjI bAju mAikela sana-laoNkasa joke jANato hato ke, jesanane gaMdhakanI khANomAM kAma karavA mokalI ApavAmAM Avyo che, paNa sAthe sAthe te e paNa jANato hato ke, teNe potAnA patana pahelAM be divasa agAu jesanane tAbaDatoba chUTo karavAno hukama ApI dIdho hato. uparAMta jaoNrgana jaoNrgansane jUnA badhA kedIone mukta karI dIdhA hatA, eTale jaeNsana to ahIMthI chUTo thaIne kyArano pAcho pahoMcI gayo haze, ema ja te mAnato hato. paraMtu banavAkALa te jesanane bakSelI mAphIne hukama ahIM gaMdhakanI khANomAM pahoMcatAM DhIla thaI, ane daramyAna navA Deniza kepTane janA kedIomAMthI mAtra rAjadvArI kedIone ja chUTA karyA ane badamAza DAmija gaNAtA kedIone to ahIM ja rahevA dIdhA. e pacAseka kedIo jaoNrgana jaoNrgansananA jUnA rAjyakALa daramyAna sajA pAmI dUra dUrane sthaLethI AvelA hatA, eTale teo jaisanane ke mAikela sana-laoNsane jarAya oLakhatA na hatA. kedIo mATenI baMne barAka sAmasAme uttara-dakSiNa cheDe AvelI hatI. ekanI AgaLa ghUghavato aphATa dariyo hato ane bIjAnI pAchaLa UMcAnIcA viSama kinArAvALuM gheruM saravara hatuM. jesanane dariyA-kinArAvALuM raheThANa maLyuM hatuM, ane mAIkela sana-laoNkasane sarovara-kinArAvALuM. A baMne makAno lAkaDAMnAM cokhaMDAM DImacAMnAM banAvelAM hatAM ane temanI pharasa mATInI hatI. pathArIo tarIke kedIone pATiyAMnI pATalIo ApavAmAM AvatI. Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gadhakanI khANe 285 kedIo sAMje ATha vAgye barAkomAM dAkhala thatA ane savAranA pAMca vAgye temAMthI nIkaLI jatA. dareka barAkamAM 25 mANaso goMdhavAmAM AvatAM. pahelethI evo dhAro paDI gayelo hato ke, je navo kedI Ave, te A dareka barAkamAM traNa mahinA bhaMgInuM kAma kare. te daramyAna tene gaLAmAM kaDuM paherAvavAmAM AvatuM, jenA uparathI kapALa upara vaLatA vAMkiyAne cheDe eka dAMTaDI laTakAvavAmAM AvatI. Ama jaisana dariyA-kinArAvALI barAkano bhaMgI banyo hato, ane mAikela sanalokasa sarovara-kinArAvALI barAkano. jesana to potAnuM kAma jaDanI peThe karI leto, paNa mAikala sana-lokasanAM AMtaraDAM to e badhuM sApha karatAM jANe UchaLIne moDhAmAM AvI jatAM. Ama be mahinA vItI gayA. garama pANInA jharAone kAMThethI khelo gaMdhaka, kothaLAomAM bharI, TaTavAM upara be paDakhe gUNe rahe te rIte lAdI, najIkanA baMdara hAphane phaoNrDa pahoMcADI, tyAMthI DenmArka caDAvI devAmAM AvatA. svAbhAvika rIte ja kothaLA moTA hatA, TaTavAM nAnAM hotAM, ane khINano rasto narama mATI tathA moTAM lAvAnAM gaciyAMne kAraNe durgama jevo ja hato. eka divasa e TaTavAnI laMgAra parvatanA DhALa uparathI nIce UtaratI hatI. hAMkanAro dareka pagale temane nAhaka lAMbA cAbakhAthI TakAryA karato hato. evAmAM gadheDA jeTalA kadanuM eka nAnuM TaTavuM teno paga eka cIlA jevA khADAmAM paDatAM gabaDI paDayuM. pelo hAMkanAro ene UbhuM karavA, gALo bhAMDato enA upara cAbakhA sAthe tUTI paDyo. harAmajAdA, UbhuM thA, nahi to tArI cAmaDI jatAM ja UtaraDI laIza !" Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 Atma-balidAna dareka phaTake peluM bicAruM TaTavuM UbhuM thavA prayatna karatuM, paNa UbhuM thaI zakatuM nahi. tenI AMkho phATI gaI ane tenAM nasakorAMmAMthI phiNanA goTA nIkaLavA lAgyA. harAmakhora, ALasunA beTA, UbhuM thAya che ke, hamaNAM ja tAro karI nAkhuM chuM!" Ama takatA pelA hAMkaDue e TaTavAnA paDakhA upara, pachI tenA cattA paDelA peTa upara, tenA mAthA upara, tenA moM upara ane chevaTe tenI AMkhe upara cAbakhA jhUDavA mAMDayA. paNa e bicArA TaTavA upara lAdelI gUNono bhAra tene UbhuM thavA de tema nahotuM, ane te bicAruM game teTaluM taraphaDatuM hatuM paNa UbhuM thavA jamIna upara paga ja TekavI zakatuM na hatuM. je kedIoe A TaTavAne lAdIne vidAya karyA hatAM teo A mAraphADano avAja sAMbhaLIne kAmakAja baMdha karI te tarapha jovA lAgyA. temane pelA TaTavA karatAM, hAMkanArano je rakAsa thato hato teno ja AnaMda hato. teo moTethI hasatA hasatA bUmo pADavA lAgyA - jonAsa, tArA hAthano Teko tene kara !" "abe buddha, tene bagalamAM UMcakI le!" A ThaThThAmazkarIthI pelA hAMkanArano gusso vaLI vadhu teja thato gayo ane teNe potAnuM badhuM jora vAparI pitAno cAbakho e bicArA prANI upara ADedhaDa vAparavA mAMDyo. e phaTakAnA kAramAM paDaghA AsapAsanI TekarIomAM paDavA lAgyA. bicAruM TaTavuM jIva upara AvIne UbhuM thavA gayuM, evAmAM eka gUNa tenI pITha uparathI khasIne phasakAI gaI. emAMno gaMdhaka TavAnA paga upara paDatAM te pharI pAchuM gabaDI paDyuM, ane A vakhata te eTalA dhakkAthI pachaDAIne paDyuM ke tenuM mAthe pAsenA paththara upara jorathI aphaLAyuM. jonArA kedIo vadhu jorathI hasI paDayA, ane pelo hAMkaDu have nIce UtarI pelA TaTavAne moDhA upara ja lAte lagAvavA lAgyo. Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gadhanI khANA 227 A badhuM jaeNsana rahetA hatA te makAnanI bAju tarapha ja banyuM hatuM. jaeNsana aMdara sAphasUphInuM kAma karatA hatA, paNa kathA dhAMdhaLano avAja aMdara saMbhaLAtAM te tenuM kAraNa jANavA bahAra Avyo. eka najara nAkhatAM ja badhuM samajI jaI, te paganI sAMkaLAnA avarodhane avagaNatA, jeTalI jhaDapathI pahoMcAya teTalo e TaTavA pAse pahoMcI garyA. bIjI ja kSaNe teNe pelA hAMkeDune dhakko mArI cattApATa gabaDAvI pADayo ane pachI pelA TaTavA nIce peAtAnA hAtha ghAlI tene UbhuM karavAno prayatna Adaryo. badhA kedIo AbhA banI joI rahyA : e mANasa traNa guNAnA bhArathI dabAyelA TaTavAne UMcakIne pagabhara karavA koziza karatA hatA ! jaeNsane paNa gUNA utAravA thAbhyA vinA, pahelAM potAnA hAtha TaTavAnA gaLA nIce nAkhyA, ane tene tenA AgalA paga tarapha UMcuM karyuM; pachI tenAM paheALAM paDakhAM peAtAnA paga upara TekavI teNe dhImethI paNa makkamapaNe evo AMcako mAryo ke TaTavuM cAre page UbhuM thaI gayuM. te bicArAnI AMkhA phATI gaI hatI ane tenAM nasakorAM zvAsathI ane phINathI bharAI gayAM hatAM. "bApare! A mANasamAM te saeNmsananuM* baLa lAge che ! ' badhA kedIo Azcaryacakita thaIne bAlI UThayA. te ja vakhate eka gArDa doDato tyAM AvI pahoMcyo. pelA hAMkeDunuM mAthuM paDatI vakhate paththara sAthe aphaLAyuM hAvAthI te bAjue tene lAhI nIkaLyuM hatuM. gArDe hAMkeDune tarata pUchyuM, "A zuM?" * ijharAyelI daMtakathAneA eka vIra. te tenA atula khaLa mATe jANItA hatA. tene varadAna hatuM ke tenA vALa na kapAya tyAM sudhI te kAithI parAbhUta na thAya. DaeNlilAe tene mAhita karIne tene philisTAina duzmaneAne sAMpI dIdhe. paNa teNe Akhu philisTAina-devaLa teADI pADIne vera lIdhuM - badhA tenI nIce chUMdAI gayA - te peAte paNa. -sapA. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 Atma-balidAna hAMkaDu to javAba ApavAne badale vadhu jorathI UMhakArA bharavA lAgyo. paNa kedIoe badhI vAta gAIne saMbhaLAvI dIdhI. tarata ja e hAMketune ApavAmAM AvelI chUTachATo pAchI kheMcI levAmAM AvI; kAraNake teNe sarakArI milakatane nuksAna pahoMcADyuM hatuM. bIjI bAju jesana jevA tAkAtavALA mANasane jhADunuM kAma soMpavuM e anucita lAgavAthI tene garama pANInA jharAone kinAre gaMdhaka khodavAnuM kAma soMpavAmAM AvyuM. Ama jesananA kAmakAjanI bAbatamAM je sAro pheraphAra thayela gaNAya, tene pariNAme mAikela sana-laoNkasanI sthitimAM to UlaTo ja pheraphAra thayo - jaisananA gaLAnuM kaDuM ane kapALa uparanI dAMDI kADhI nAkhavAmAM AvyAM, paNa mAikela sana-laoNkasane have asaMtoSI gaNagaNATiyA tarIke ane makAnonI saphAI karavAnuM kAma soMpavAmAM AvyuM, ane peluM kaDuM ane dAMTaDI tene paherAvI devAmAM AvyAM. paNa tethI bIjI rIte eka sAruM pariNAma e AvyuM ke, jaisana ane mAIkelA sana-laoNkasa baMne bhegA thaI zakyA. vAta ema banI ke, eka divasa mAikela sana-lokasane dakSiNa taraphanI barAkanA rastA upara UMDo patharAyelo barapha sApha karavA mokalavAmAM Avyo. haju jesana vagere aMdaranA kedIo te vakhate kAmakAje javA bahAra nIkaLyA na hatA. mAikela sana-laoNkasanI tabiyata bhAgI paDI hatI ane tenAthI jaladI kAma thaI zakatuM na hatuM. eka gArDa baMdUkane Teke Ubho Ubho tene e kaThaNa kAma jaladI karavA ethIya vadhu kaThaNa zabdo bolIne godAvato hato. pAvaDo khUpAvavA mAikela sana-laoNkasa jyAre nIce namato tyAre ane pAcho Ubho TaTAra thato tyAre tenA gaLAnA kaDAnA vAMkiyA upara bAMdhelI ghaMTaDI raNakatI hatI. jesananI geMga makAnanI bahAra nIkaLI, tyAre teNe mAikala sana-laoNkasanA kapALa upara raNakatI ghAMTaDI sAMbhaLI. tene tarata ja Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMdhakanI khANe 289 potAne kapALe thoDA vakhata pahelAM raNakatI dAMDI yAda AvI; ane have kayA hatabhAgIne e ghaMTaDIvALuM kaDuM paheravAnuM thayuM che te jovA teNe enA tarapha najara karI. ApaNA jIvanamAM keTalIka kSaNo evI Ave che ke jyAre ApaNuM bhAvI e kSaNamAM potAno samagra prabhAva ThAlavI detuM hoya che. jesana mATe paNa evI kSaNa AvI hatI. teNe mAikela sana-lokasa upara pahelI ja vAra najara nAkhI. te tene jarAya oLakhato na hato; paNa enA upara najara paDatAMveMta tenuM AkhuM aMtara dhabakI UThayuM; ane te mANasa pratye agamya sahAnubhUti temAMthI chalakAI rahI. teNe tarata pitAnA gArDane kahyuM, "A mANasa mAMdo che, tenuM kAma huM karI dauM chuM - huM jhaTa e kAma patAvI daIza; - ene hospiTalamAM mokalI do." paNa gArDoe to tene evuM khoTuM DahApaNa DahoLavAnI manAI karIne "AgekUca"no hukama Apyo ane jesanane pitAnI geMga sAthe AgaLa cAlyA javuM paDayuM. mAikela sana-laoNkase te kSaNe potAnuM kAma sahAnubhUtipUrvaka karI ApavA taiyAra thanAra pratye AMkha UMcI karIne jovA prayatna karyo, paNa te jesananuM moM joI zakyo nahi. tene paNa tenA gArDe hukama karyo, "cAla, kAma cAlu kara, DAkariyAM na mAra !" te Akho divasa jesana mAIkela sana-laoNkasanuM moM bhUlI zakyo nahIM. potAnI pAse kAma karanAra kedIne teNe pUchayuM, "e dAMTaDI bAMdhela kedI koNa hato?" mane zI khabara?" pelAe javAba Apyo. A0 - 19 Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna kAma karatAM karatAM jesana peAtAnA pAvaDAno TUMko laI jarA ArAma karato hato tyAre teNe bhammara lUchatAM lUchatAM gArDane pUchyuM, "e mANasanuM nAma zuM hatuM?" "e-25." "e to eno naMbara kahyo; nAma nahIM. 66 tAre enA nAmane vaLI zuM karavuM che?" gArDe taDUkayo. va 57 eka aThavADiyuM pasAra thaI gayuM chatAM jaeNsanathI sana-laoNksanuM mAM bhulyuM bhulAyuM nahi. koI koI vAra to ene e mAM yAda AvatAM raDavuM AvI jatuM. te potAnI jAtane e badala dhutkAryA karo; paraMtu tethI enI yAda bhUMsI zakato nahi. have koNa jANe zAthI, paNa teNe peAtAnI sustI ane lAparavAI khaMkherI nAkhI hatI; te ceAgaradama najara nAkhyA karato. paNa eka aThavADiyuM, be aThavADiyAM, traNa aThavADiyAM pasAra thaI gayAM, chatAM te pharIthI pelAnuM mAM joI zakaryo nahi, tenA sArthIo tenI mazkarI karavA lAgyA : pelA puruSanA vezamAM strI to nathI? tuM enA premamAM paDayo che ke zuM? i eka mahino pasAra thaI gayo. je sAMkaLa A be pAtrone bhegA gAMThatI jatI hatI, te have acAnaka sakkasa thavA lAgI. eka savAre kaeNpTananI oNphisamAMthI hukama Avyo ke, kedIonI parALanI pathArI bahAra kADhI saLagAvI mUkavI. e pathArI bahu jUnI na hatI, paNa bhInI thaI jaIne ubATabharI thaI gaI hatI. kedIonuM kahevuM ema hatuM ke, pathArIono vAMka na hato, paNa e jagAno, e barAkAnAM chAparAMno ane lAkaDAnI bhIMtono vAMka hato; tathA temane navI pathArIo ApyA vinA jUnI to temane khetaramAM jamIna upara paDI rahenArAM jAnavara jevA ja batAvI mUkavA jevuM hatuM i. pathArIo laI levI, e Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - gaMdhakanI khANe paraMtu kaMTane to rogacALo phATI na nIkaLe tevuM bahAnuM banAvI e pathArIo kheMcI kADhIne bALI nAkhavAnuM kAma bI-25 naMbaranA kedIne ja soMpyuM. have bI-25 naMbarano kedI eTale jesana pote ja; ane tene tenA kadAvara zarIrane kAraNe ja e kAma soMpavAmAM AvyuM hatuM, jethI bIjA kedIo teno sAmano karavAnI hiMmata na kare. ane jesanane potAne baMdUkanI aNIe e na-gamatuM kAma karavA mATe dhakelavAmAM Avyo. badhI pathArIo kheMcato kheMcato te mAikela sana-laoNka suto hato te sthAne Avyo. te vakhate tene tenI smRtimAM satata ghUmyA karato cahero pharI jovA maLyo. "A pathArI to sUkI tathA sArI che, mATe tene bALI nAkhavA laI javAnI jarUra nathI." mAIkela sana-lokase kahyuM. jesana e pathArI upADatAM AnAkAnI karavA lAgyo eTale tarata tenA gArDe tene TapAryo, "cAla, uThAva jaladI, babUcakanI jema Ubho zuM rahyo che?" "paNa A pathArI sUkI ane sArI che; te bhale AnI pAse rahe." jesane paNa sAmI dalIla karI. tarata ja gADuM baMdUka ugAmI ane tene hukama karyo, "uThAve che ke nahi?" "sudharelA mANase to potAnA kUtarAone paNa suvA mATe parALa Ape che." mAikela sana laoNkase gArDane saMbhaLAvyuM. hA, paNa e tamArA jevA kUtarAone nahi." gArDa tataDIne javAba Apyo, ane pachI jesana sAme vaLIne tene pharIthI e pathArI upADI levA hukama karyo. jesananA hAtha to e gArDanuM gaLuM ja dabAvI devA saLavaLatA hatA, paNa chevaTe vakhata vicArI te e pathArI sameTIne bahAra nIkaLI gayo. Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 292 Atma-balidAna gulAma ! nAlAyaka gulAma!" mAikela sana-laoNsa tenI pAchaLa takI UThyo. jesanane e zabdo tIranI peThe vIMdhI gayA. paNa bIjA ardhA kalAkamAM to badhI pathArIo sameTI, temano Dhagalo karI, teNe temAM Aga cAMpI. pachI lAMbA vaLAo vaDe te badhA gaThThA jhaTa saLage te mATe temane vikherato te UMcA-nIcA karavA lAgyo. e moTA tApaNAnI je garamI thaI, tenuM bahAnuM kADhI, teNe tene bahAra khullAmAM kAma karavA mATe maLato moTo Dagalo zarIra uparathI utArI nAkhyo. te vakhate gADe paNa e tApaNAnI dajhADatI garamIthI dUra khasI gayA. te takano lAbha laI, jesana dhumADAnA goTAonI othamAM mAikela sana-laoNksavALI barAkamAM ghUsI gayo. barAkamAM mAikela sana-laoNsa na hato. paNa tenI suvAnI pATalI zodhI kADhI, jesane tenA upara potAno Dagalo pAtharI dIdho. pachI jANe kazo aparAdha karI nAsI jato hoya tema te gupacupa bahAra cAlyo Avyo. peluM tApaNuM jyAre saLagI rahevA AvyuM, tyAre gADe jesanane kahyuM, "cAla jaladI tAro Dagalo paherI le; ahIMthI have khasIe." jesana Avyo ane gAbharo banI gayo hoya tema cAre tarapha potAnA DagalA mATe khoLApheMphaLA karavA lAgyo. are, e Dagalo to kyAMya nathI; DhagalA bhego baLI gayo ke zuM?" te vIle moMe belI UThyo. huM? pathArIo bhego bALI mUkyo? ke babUcaka che? have tane bIjo Dagalo nahIM maLe, bhale TADhathI tuM karIne lAkaDuM thaI jAya." gArDe tene dhamakAvatAM javAba Apyo. A khANonI dekharekha mATe nimAyelo nava kepTana jAte e nirdaya mANasa na hatuM, paNa jorgana jaoNrgansana ja rekajAvikamAM beTho beTho amAnuSI hukamo kADhI kADhIne kedIone raMjADI rahyo hato. tene Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 gaMdhakanI khANe dAjha to ekalA mAIkala sana-laoNsa upara ja hatI, paNa te mATe tene badhA ja kedIonAM sukha-sagavaDa khUMcavI levAM paDatAM hatAM. pariNAme kaeNpTana jyAre jyAre bahAra nIkaLato, tyAre kedIo kaDavI phariyAdo karatA tene gherI vaLatA. sauthI vadhu phariyAdo karanAra mAIkela sanalokasa ja hato. bIjI bAju sauthI namra, sauthI kahyAgaro ane sauthI mUMjI kahevAya e kedI jesana hato. tene jANe kazI bAbatanI paMcAta ja na hatI. tenuM cetana ja jANe lupta thaI gayuM hatuM. kazI bAbatanI phariyAda nahi, ke kazI bAbatanI takarAra nahi. chatAM, dhIme dhIme kepTane kedIo pratye thoDI mAnavatA dekhADavAnuM zarU karyuM. je je kedIo namra ane kahyAgarA hoya, temane vADAnI bahAra potAnI svataMtra jhuMpaDI bAMdhIne rahevAnI chUTa teNe ApI : daza kalAka teo khANamAM AvIne kAma karI jAya, ane badalAmAM potAnuM raeNzana laI jAya. jesana bahu namra ane kahyAgaro manAto hovAthI tene svataMtra jhUMpaDI bAMdhIne rahevAnI pahelI paravAnagI maLI. jesane e mATe mAgaNI karI na hatI, ane tethI jyAre tene te paravAnagI ApavAmAM AvI, tyAre teNe kahyuM, "mAre badale bIjA koIne javuM hoya to javA do." paNa hukama eTale hukama, gArDoe hasIne jesanane vADAnI bahAra dhakelI kADhayo. jaisane haoNspiTalanI najIka, lAvAnAM gaciyAMnI jhUMpaDI banAvavA mAMDI. tenI najIkamAM eka buTTA pAdarI-kedInuM evuM ja gholakuM hatuM. te pAdarIne jaoNrgana jaoNrgansane keTalAMya varSa agAu khAlI kepabhAvane kAraNe keda karyo hato. jesana jayAre jhuMpaDI bAMdhavA lAgyo tyAre tene mena-TApumAM paoNrTI-vUla AgaLa pote je pana-cakkI bAMdhato hato te vAta yAda AvI; ane grIbAe dIdhelA dagA bAda pite te pana-cakkIne gussAmAM AvI jaI kevI toDI pADI hatI, te paNa. Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 AtmabalidAna jesana pitAnI jhuMpaDI AgaLa Ubho rahI, khANomAM kAma karatAM jakhamAyelA koI kedIne haoNspiTala tarapha laI javAto joto, tyAre te acUka tenA tarapha joI raheto. UnA pANInA jharA uparanI e khANamAM kAma karavuM keTaluM khataranAka hatuM, eno tene te vakhate vicAra Avato. eve vakhate haoNspiTalamAMthI koI bAIne te bahAra AvatI jotuM. teNe eka vakhata pelA buDhA pAdarI-paDozIne pUchyuM, "e bAI vaLI koNa che?" koI paradezI narsa che; paNa bahu bhalI bAI che. UnA pANInA jharAnI chAMTathI huM moM upara sakhata dAjhI gayo, tyAre eNe ja mArI bahu mamatAthI sAravAra karI hatI." jesanane tarata potAnA jIvanamAM paNa eka strI pAsethI maLelA premanA vahAlasoyA prasaMgo yAda AvyA. paNa, paNa, - e badhuM to haMmeza mATe pUruM thayuM hatuM; ane atyAre acAnaka enA dilano e UMDo kAramo jakhama tAjo thatAM te AkhA zarIre dhrujI UThayo. paNa tyArathI mAMDIne te e haoNspiTalanA makAna tarapha avAranavAra joyA karato. pelI paradezI narsa tene mATe mamatAbharyA premanI pratIka banI gaI hatI. pachI acAnaka e narsa ghaNo vakhata thayAM tenI najare paDI nahi. teNe paDozI buTTA pAdarIne pUchyuM. "e narsa have kema bahAra dekhAtI nathI? mAMdIbAMdI paDI che ke zuM?" mAMdI zAnI? tene to haoNspiTalamAMthI tageDI kADhI." "tageDI kADhI? paNa tame to te sArI bAI che ema kahetA hatA?" "beTA, te sArI bAI ja hatI; paNa eka badamAza gArDa tene phasAvavA mAgato hato, ane pelIe tene dhutkArI kADhyo eTale pelAe jAhera karyuM ke, e garbhavatI che ane badamAza vyabhicAriNI che. " Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gadhakanI khANe "taddana jUThuM!" jesana pokArI UThyo. e narsa pratye dUra rahyAM rahyAM tene prazaMsAbhAva ja Ubho thayo hato. "paNa emAM kazA purAvAnI jarUra ja na hatI - te bAIne prasUti thavAnI taiyArI ja hatI, ane te e bAbata kazo pratItikara khulAso ApI zakI nahi, eTale tene nokarImAMthI kADhI mUkavAmAM AvI." atyAre te kayAM che?" "pelA baraphane kinAre AvelA eka phArma hAusamAM teNe eka bALakane janma Apyo che. huM gaI rAte tene jovA gayo hato. te bicArIe mane tenI badhI vAta sAcesAca kahI dIdhI : tenA patine rekajAvikamAM gAdIe AvelA navA badamAze khANomAM kAma karavA dhakelI Apyo che, eTale te potAnA pati pAse rahevA khAtara ja narsa tarIkenI nokarI laIne A tarapha AvI hatI. kadAca tene vicAra patine bhagADavAmAM madada karavAno paNa haze. te pote khAnadAna bAnuM che, chatAM te ahIM dAsInuM kAma karavA rahI hatI. dhanya che ene!" to ene pati haju A khANomAM ja che?" "hA." "tene enI patnInI thayelI badanAmInI jANa che?" "nA." "enuM nAma zuM?" "e bicArIe enuM nAma to kahyuM nahIM, paNa tenA patine kedI tarIke naMbara e-25 che eTale teNe mane jaNAvyuM." "huM e kedIne oLakhuM chuM." jesana bolyo. bIje divase jesananI jhuMpaDI taiyAra thaI gaI. tenuM chAparuM paNa bane teTaluM ane maLI zake te vastuothI DhAMkIne jesana kepTananI * khetaramAM ja rahevA mATe tathA koThAra mATe bAMdheluM makAna. - saM* Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 AtmabalidAna kacerIe UpaDayo. tyAM jaIne teNe kahyuM, "mAre vADA * bahAra mArI jhUMpaDImAM nathI rahevuM; to e jhUMpaDI mAre badale bIjA koIne vAparavAnI paravAnagI ApazeA ?" * bIjA kone vaLI ? '' 'e-25 naMbarane. " nA, e nahi bane. " 66 kaeNpTane saMbhaLAvI dIdhuM. " 'paNa mAruM e jhUMpaDuM taiyAra to thaI ja gayuM che; to jo e-25 naMbarane e na ApI zakAya tema hAya, to haoNspiTalavALI pelI bicArI bAIne temAM rahevA do.'' 66 " paNa tAre e badhI zI paMcAta ? cAla, tAre kAme cAlyA " kaeNpTane dhamakAvIne tene hAMkI kADhayo. jA. jaeNsana cAlyA gayA eTale kaeNpTanane vicAra AvyA ke, "jarUra pelA e-25 kedIne bhagADavAnI ja koI yojanA cAlatI lAge che. paNa pelI aMgreja bAInI sAthe paNa A kedIne zuM lAgevaLage che, jethI e tene peAtAnI banAvelI jhUMpaDI ApI devA mAge che?" eTale jaeNsananI bhalamanasAI bharelI apIlanAM be ja UlaTAM pariNAmeA AvyAM : eka te mAikela sana-laoNksa upara vadhu cAMpatI tapAsa rAkhavAmAM AvI; tene vadhu bhAre kAma ApavAmAM AvyuM; ane tene maLatI sAmAnya chUTachATa paNa ochI karI nAkhavAmAM AvI. tathA bIjuM, phArma-hAusamAM sUtelI grIbAne tAbaDatoba hukama pahoMcADavAmAM Avyo ke, " teNe haratApharatA thavAya eTale tenA navA janmelA bALaka sAthe tarata krizuvikanI AsapAsanA pradezamAMthI dUra cAlyA javuM, tathA kadI A tarapha dekhA na devI; nahIMtara........ i, i. 6 .. thoDA divasa bAda jaeNsana pAchA kaeNpTana pAse gayA ane kahevA lAgyo : 'atyAra sudhI baraphathI A pradeza alaga paDI gayA hatA tyAM sudhI te vAMdhA nahIM; paNa have badhA rastA khullA thatAM mane Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 297 gaMdhakanI khANa mArI jhUMpaDImAM svataMtra rahevA deva khamakAraka che; kAraNake, huM game tyAre tyAMthI bhAgI jaIza." bhale; tArAthI nAsI javAya te nAsI jaje paNa yAda rAkhaje ke, dUra sudhI naryA nirjana - verAna evA A pradezamAMthI koI kedI haju sudhI jIvato nAsI jaI zakyo nathI. prayatna to ghaNAoe karyo che, paNa tarata emane pakaDI pADavAmAM AvyA che; ane bhUkha tarase amarelI hAlatamAM temane ahIM pAchA pakaDI lAvI, cAmaDuM phATI jAya tyAM sudhI phaTakAravAmAM AvyA che. tAre e svAda cAkhavo hoya to cAkhI joje!" paNa huM nAsI jaIza, to tame kadI mane pAcho pakaDI zakavAnA nathI; ane pakaDI lAvazo to paNa mane sajA to nahi ja karI zako." zuM tuM mane dhamakI Ape che?" kaeNpTana taDUkyo. paNa jesananA ThaMDA mAM upara najara nAkhatAM temAM ene evA prakAranI eka makkamatAnuM darzana thayuM ke tarata jesanane pAcho vADAnA kedI tarIke badhAnI bhego lAvI devAmAM Avyo. jesanane e ja joItuM hatuM, tenAthI mAikela sana-lokasano vahAlasoyo cahero bhUlyo bhulAta na hata; ane tene evI AzA hatI ke, vADAmAM rahevA javAthI kadAca te enI bhego thaI zakaze - tenI bhego rahI zakaze. paNa kaeNpTanane enA irAdA viSe vahema te gayo ja hato eTale teNe jaisanane mAikela sana-laoNkasathI judo ja - dariyA-kinArAvALA bIjA makAnamAM ja rAkhyo. aThavADiyAM vItavA lAgyAM. unALo Avyo ane madharAte paNa sUrya jhaLahaLate prakAzavA lAgyo. Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra98 Atma-balidAna jesana A daramyAna kadI mAikela sanalaoNkasane najare jovA pAmyo na hato. joke, mAikala upara gujaratA julamanI ane teNe karelA sAmanAnI puSkaLa vAto tene sAMbhaLavA maLatI rahetI hatI. paNa eka divasa - eTale ke, vADAmAM pharIthI rahevA AvyA tyAra bAda eka mahine - gArDonI vacce cAlate jaisana gaMdhakanI jarA dUra AvelI khANa tarapha jato hato, tevAmAM eka TekarInI taLeTI AgaLa teNe eka dazya joyuM - je joI tenA AkhA zarIranuM lohI jANe thIjI gayuM. eka mANasanA jamaNA hAthano paMjo lAkaDAnA eka moTA DImacA sAthe khIlo mArI jaDI levAmAM Avyo hato. khAna-pAnanI vastuo tenAthI thoDe dUra mUkI rAkhavAmAM AvI hatI - jethI teno bIjo hAtha koziza kare to tenI najIka pahoMcavA chatAM te vastuo tenA hAthamAM Ave nahIM. bahu kheMcAkheMca karavA jAya to teno khIle jaDelo hAtha du:khyA kare ane cirAyA kare. paNa eno DAbo hAtha pahoMce teTale dUra eka charI avazya mUkavAmAM AvI hatI. e mANasa e-25 naMbarano kedI hato. jesana eka kSaNamAM ja badhuM samajI gayo. mANasa kalpI zake tevI TUramAM dUra sajA e hatI. eka bAju khIle jaDelA hAthanuM du:kha ane vedanA; bIjI bAju lohI vahI javAthI tarasa lAge to pANInuM vAsaNa pAse mUkeluM paNa teno hAtha pahoMce teTaluM najIka nahi. bhUkha-tarasa-ane-vedanAthI trAsIne e mANasa chevaTe ApaghAta karavA cAhe, to eka charI hAtha pahoMce teTalI pAse mUkI hatI kharI ! tarata jaeNsana eka ThekaDo mAratokane gADe vaccethI nIkaLIne pelA kedI pAse pahoMcI gayo. lAgamAM pakaDIne khIlo ukhADI nAkhe tema teNe pitAnI AMgaLIo vaDe pelo khIlo lAkaDAmAMthI ane pelAnA paMjAmAMthI kheMcI kADhayo, ane e kedIne chUTo karyo. Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMdhakanI khANe 299 eTaluM karyA pachI pAcho jesana zAMta banI gayo. gArDe tarata tene ane lohI dadaDatA hAthavALA mAIkala sana-laoNsane kaeNpTana pAse laI gayA. jaoNrgana jaoNrgansana paNa tyAM ja hato. teNe ja mAikela sanalaoNkasane A krUra sajA pharamAvI hatI. gArDoe AvIne ja sane karelA aparAdhanI vAta karI ane jaoNrgana jaoNrgansane krUratAbharyuM hAsya hasIne hukama Apyo, "te baMnenA eka eka paga sAthe eka eka paga ane eka eka hAtha sAthe eka eka hAtha bAMdhIne bhegA jakaDI do." e pramANe karavAmAM AvyuM eTale pachI jaoNrgana jaoNrgansane kahyuM, "tamane baMne ekabIjAnI sebata joItI hatI ne? basa have tame baMne jaNa divasa, aThavADiyAM ane mahinAo sudhI bhegA jakaDAyelA raho; pachI jyAre e sagavaDathI ekabIjAne eTalA dhikkAratA thAo ke, pAsenA patharAthI eka jaNa bIjanuM mAthuM phoDI nAkhe, tyAre bAkI rahelAno chuTakAre A heDamAMthI thaze!" Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mitanA ochAyAvALI kAramI khADa . Asana ane mAikela sana-laoNkasane eka bIjA sAthe bAMdhelI hAlatamAM ja kAme hAMkI javAmAM AvyA. AjathI mAMDIne jIvananI dareka kSaNe temaNe sAthenA eka mAnava maDadAno bhAra potAnI sAthe kheMcatA javAno hato. jesana to zaramano mAryo jamIna tarapha ja AMkha namAvI rahyo, tathA tene AkhA zarIre thaIne eka prakArano kaMpa pasAra thaI gayo. tyAre bIjI bAju mAikela sana-laoNkasa gussAnI AgathI saLagI UThyo. tenAthI A hINapatabharI sajA sahana ja thaI zake tema nahotuM. zarUAtamAM to kevaLa dhRNAthI teNe potAnuM moM bAjue pheravI lIdhuM : pitAne AvI hINapatamAM nAkhanAra pitAnA sAthInuM mo paNa tene evuM na hatuM. jaeNsananuM dila have ema DaMkhavA lAgyuM ke, potAnA avicArI kRtyathI A sajA teNe pitAnI ane potAnA sAthI upara tarI che. paNa chevaTe enI e zaramiMdagIne kAraNe ja mAikela sana-laoNkasamAM tenA pratye kaMIka sahAnubhUtinI lAgaNI UbhI thaI. jesana DI vAre jarA gaLaLaLo thaIne bolyo, "mAro irAdo tamArI upara AvI Aphata notaravAno na hato." sana-laoNkase dhRNAthI potAnuM mAM avaLuM pheraveluM rAkhIne javAba Apyo, "tame te sArA mATe ja karyuM hatuM, e huM samajuM chuM." paNa tame e kAraNe mane dhikkAro cho, evuM mane lAge che." 300 Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtanA echAyAvALI kAramI khADa 301 sana-laoNkse peAtAnA manano aNagamA dabAvI rAkhIne jema tema javAba vALyo, "mane evI jaMgalI sajAmAMthI bacAvavAno prayatna karavA badala huM tamane zA mATe dhikkAruM?' 19 "teA tame pastAtA nathI ne?" jasane pUchayuM. "pastAvAnuM hoya te tamAre che; mAre zA badala pastAvuM paDe ?" mAre paNa zA mATe pastAvAnuM hoya !" jasane pUchyuM. .. 16 'mArI haravApharavAnI chUTa to kathAranI jhUTavAI gaI hatI; tyAre tame te chUTA hatA - alabatta, A pRthvI uparanA narakamAM mANasane chUTo kahI zakAya te arthamAM -- paNa have te tame heDamAM jakaDAyA che! - ane te paNa mane bacAvavA gayA te kAraNe !'' - have ja sananA memAM upara AnaMdanI AbhA jhaLakI UThI; te bAlyA, " mAre baMdhAvuM paDyu enI kazI paMcAta mane nathI." "kazI ja paMcAta nathI ? " 44 "jo tame mane dhikkAratA na heA, te pachI mane mArA baMdhananI kazI ja paMcAta nathI. jasane makkamatAthI javAba ApyA. 99 "tA zuM tame mane madada karavAno prayatna karavA badala nathI ? " .. 'nA re nA; paNa tame ?" jasane pAchuM pharI pUchyuM. pastAtA have sana-laoNksanuM hradaya dhikkArathI nahi, paNa A bhalA mANasa pratyenA bhAvathI bharAI AvyuM. te bAlyA, nA bhAI, nA. "" 66 jaoNrgana jaoNrgansana, have AlDiMgano samaya najIka Avyo hAvAthI, 14 divasa thiMgvelira mukAme UpaDavAnI taiyArI karavA khANomAMthI paDAva upADIne cAlatA thayA. te gayA eTale gArDanA kaeNpTane A lokonI amAnuSI sajAmAM ghaTADo karI evuM pharamAna karyuM ke, rAte sUtI vakhate e bene judA Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 AtmabalidAna pADavA - divase kAma karatI vakhate ja temane bhegA bAMdhavA. paNa jasana mAikela sana-laoNksano matiyA che, ane tene bhagADI mUkavAnI kozizamAM che evo khyAla tene Ubho thayo hovAthI, e be jaNa muddala arasaparasa vAteA na kare evI tAkIda gArDene teNe ApI rAkhI. uparAMta e be jaNAne kAma karatI veLA paNa bIjA kedIothI alaga ja rAkhavA tathA sUtI veLA paNa teo bIjA kedIo joDe haLe-maLe nahi evuM jotA rahevAnuM teNe sUcavyuM. ane eTalA mATe be gArDo e be jaNa upara ja rAta-divasa cokI rAkhavA alaga goThavyA. chatAM A be jaNa najIka ja rahevAnA hAI, gheADAghaNA AzvAsananA zabdo ekabIjAne na saMbhaLAvI zake ema teA bane ja nahi. tethI temanA jIvananI saha-baMdhananI pahelI ja rAte teo haLave avAje vAta karavA lAgyA 66 mAikela sana-laoNkse pUchayuM, "meM tamane ema tamArA mAM uparathI mane lAgyA kare che, maLyA hoIzuM vAru?" paNa pathArIo vALatI vakhate mAikela sana-laoNkse uccArelA dhRNAbharyA zabdo jaeNsanane yAda hatA eTale teNe e prasaMganI yAda tene na ApI. 66 - mAikela sana-laoNkse AgaLa pUchyuM, "tamAruM nAma zuM che?!' "mAruM nAma na pUchazeA. 99 kema ?" 66 66 66 pahelAM kayAMka joyA hoya ApaNe pahelAM kayAM "" tamane e nAma yAda rahI jaze, ' tethI zuM?" mArA nAma sAthe mArI karaNI tamane yAda rahI jAya ne ?" "tA zuM tame evA koI gaMbhIra gunA mATe sajA pAmyA cho?" " hA, bIjAone kadAca evuM lAge kharuM." Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. tamane kyA rAjataMtre sajA karI hatI?" "AisalaeNnDanA ripablika rAjataMtre!" "to tamAruM nAma tame mane nahIM kahA ?" "mAre kahevA jevuM nAma ja nathI -- kAraNake mane nAma ApanAra bApa ja mAre nahAtA. huM A jagatamAM eklA-aTUlA ja chuM." AvI -- tenA - e rAte mAikela sana-laoNksane UMgha ja na paMjAmAM mArelA khIlAno ghA khUba tADo karatA hatA. bIje divase savAre jaeNsana tenA upara pATA bAMdhatA hatA tyAre mAikela sana-laoNnse tene pUchyuM, "tame A jagatamAM ekalA ja cho? tamAruM koI ja nikaTanuM saguM nathI ? " nA, koI nathI. 66 .. sAtanA ochAyAvALI kAramI khADa 66 bApa bhale na heAya; paNa mA teA haze ne ?" "te bicArI kayAranI marI gaI. ' tamAre bahena nathI ? '' .. "" "" tA. bhAI paNa nathI?" "" nA -- nathI, ema ja kahevuM joIe.' "tamAruM peAtAnuM paNa koI nathI?" 303 "nA; mAruM zuM thayuM che tenI ciMtA kare evuM koI ja nathI. jIvatA chuM ke mUelA, e badhAnI paNa tamAruM nAma zuM che?" jasane huM ahIM chuM ke sArI jagAe, paMcAta kare evuM paNa koI nathI. acAnaka pUchyuM. "mane 'bhAI' kahejo. " gArDoe tarata ja e leAkaoNne vadhu bAlatA TokayA ane khANa upara kAma karavA bahAra lIdhA. A be jaNane gaMdhakanI khANeAmAMthI gaMdhaka khAdI khAdIne TaTavAMnI pITha upara lAdavAno hatA. Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 Atma-alidAna baporanA jyAre gADuM jhokAMe caDyA, tyAre A be jaNa bhamaro lUchI, jarA ArAma karavA lAgyA. te vakhate acAnaka jesananI najara haoNspiTalanA makAna tarapha gaI. tene tarata tyAM narsa thaIne AvelI bhalI bAInI je vale thaI hatI te yAda AvI. jesana eTaluM jANato hato ke te narsa potAnA A sAthInI ja patnI hatI. jaeNsana tene enI patnInI je badanAmI thaI che ane te je muzkelImAM mukAI che, enI vAta karavA jato hate eTalAmAM mAikela sana-laoNse tene pUchyuM, "bhAI, tame A jagatamAM ekalA ja cho, e bahu khuzanasIbInI vAta che. snehanAM baMdhana hovAM e vadhu du:khI thavAno ja rasto che!" sAcI vAta che." jesane TApasI pUrI. tame koInA upara prema karo ke tarata tamAruM AkhuM hRdaya tenAthI ja bharAI jAya che, paNa tame tene gumAve, pachI tamArI zI vale thAya?" "paNa tamArI bAbatamAM evuM kyAM che? tamArI patnI to jIve che, kharuM ne?" "hA; paNa te marI gaI hoya tenA karatAMya te jIvatI hovAthI vadhu du:kha thAya, evuM na bane!" eTale ke, tamArA benI vacce bIjo koI mANasa Avyo ane tamArA premapAtramAM bhAga paDAvI gayo, kharuM?" hA." "tame tene mArI ja nAkhyuM haze, ane tethI tamane sajA thaI kharuM?" nA, haju mArI nathI nAkhe; paNa bhagavAna ene mArI najIka kadI pharakavA na de!" "atyAre te kayAM che?" Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtanA ochAyAvALI kAramI khADa 305 bhagavAna jANe. te pahelAM ahIM ja kedamAM hatA. ripablika khatama thayuM tyAre mane keda karI ahIM meAkalavAmAM Avyo, paNa te pahelAM be divasa agAu tene choDI mUkavAmAM AvyA hatA." .. eTalAmAM gArDo jAgyA ane A be jaNane vAtAe vaLagelA joI taDUkayA, "cUpa raheA, kAma karo. jasanane khAtarI thaI gaI ke, pelI narsa - A sAthInI patnI - jarUra badacaritra bAI haze. pelA buDhDho pAdarI jarUra enA bharamAvAmAM AvI gayA haze, ane ene sArI bhalI bAI mAnatA haze. pelA gArDe kahelI vAta ja sAcI hAvI joIe! 3 te sAMje jaeNsana jyAre potAnA jAkITamAMthI cIMdaraDI phADIne mAikela sana-laoNksanA ghA uparabAMdhatA hatA, tyAre nIcI AMkhA karIne bAlyA, "ApaNa benI vacce kazuM ja sarakhApaNuM hoI zake ema huM mAnatA ja na hatA. tame sArA gharanA saMtAna cho ane kALajIpUrvaka tamArA uchera thayA che; tyAre huM te mArI garIba mAnA gharamAM roDAnI peThe ravaDatA Ucharyo chuM. paNa mArA jIvananI eka vastu tamArA jIvananI eka vAta sAthe maLatI Ave che.' " zI ?" mAruM jIvana paNa bIjo mANasa mArA premamAM ADo AvavAne kAraNe barabAda thayuM che. mArA AkhA jIvanamAM sUryaprakAzanuM eka ja kiraNa AvyuM hatuM : eka strI mArA jIvanamAM dAkhala thaI, ane huM tene mAruM sarvasva mAnavA lAgyA. paNa te bahu tumAkhIvALI hatI ane huM bahu garIba hatA. pelA vacce AvanAra mANasa bahu tavaMgara hatA; tenI pAse badhuM ja hatuM - AkhI duniyA jANe tenAM caraNAmAM ALATatI hatI. mArI pAse e strI uparanA prema sivAya bIjuM kAMI na hatuM. A 20 ' 1 Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te Atma-balidAna pelAe vacce AvIne eTaluM paNa chInavI lIdhuM, - ane mArAthI e sahana na thaI zakyuM." bha, thaMbha, tame e kAraNe ja ahIM cho? tame pelAnuM - che, khare ja - pelAne - " "nAnA, tame zuM kahevA mAge che e huM samajI gaye. paNa meM enuM khUna karyuM nathI. vastutAe meM tene kadI joyo ja nathI. meM tene khoLI kADhavA khUba prayatna karyo, paNa chevaTa sudhI e mArI bhege ja na thayA." atyAre te karyo che?" pelInI sAthe ja! sukha ane zAMtimAM majA kare che, tyAre huM ahIM baMdhanamAM ane gulAmImAM sabaDuM chuM. paNa jayAre tyAre amo be vacceno hisAba cUkate thaze ja - huM pratijJApUrvaka kahuM chuM. eka divasa huM ne te sAme moMe AvI jaIzuM ja." - mAikela sana-laoNkase tarata ja jesananA baMne hAtha pakaDI lIdhA ane kahyuM, "bhAI - tuM have mAro haMmezano - sAco bhAI banyo che. ApaNe ekabIjAnA du:khamAM ane zekamAM bhAgIdAra chIe, tethI ekabIjAnI tAkAtamAM paNa bhAgIdAra banI rahIzuM." "cUpa raho!" gArDoe bUma pADI, ane baMne jaNane rAta pUratA baMdhanamAMthI chUTA karyA. - bIje divase mAIkela sana-vaoNphasanI paMjAnA ghAnI pIMDA khUba ja vadhI gaI. gADe jyAre baMnene bAMdhavA AvyA, tyAre jesane temane kahyuM ke, Aje A mAMde che ane bahAra jaI zake tema nathI - Aje mane ekalAne ja kAma karavA de - huM baMnenuM kAma karI ApIza." Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tanA ochAyAvALI kAramI khADa paNa te baMnene sAthe bAMdhavAnA hatA te bevaDuM kAma thAya te mATe nahi, paNa sajA tarIke. eTale gArDoe jaisananA kahyA upara lakSa ApyA vinA baMnene bAMdhIne sAthe ja bahAra lIdhA. A temanA saha-baMdhanano trIjo divasa hato. baMnee Akho divasa mahA muzkelIe kAma karyuM; kAraNa ke, mAIkela sana-lokanA hAthano ghA tene ekalAne ja agavaDakartA na hato - jesanane paNa te kAraNe kAma karavAmAM Dakhala thatI hatI. paNa jesana kazuMya mana upara lAvyA vinA AkhA vakhata pAvaDo calAvato rahyo, ane moM upara hAsya sAthe AzvAsana ane utsAha ApanArA zabdo paNa mAikela sanalaoNkasane saMbhaLAvata rahyo. bapora bAda garamI khUba lAgavA mAMDI ane sana-lokasa thAkathI ane vedanAthI cheka ja bhAgI paDe ema thayuM, tyAre ja ane tene ema sUcavyuM ke, pote name tyAre teNeya mArA namavAno dekhAva karavo, paNa baMne pAvaDA to te ekalo ja calAvaze. paNa emanI e yukti tarata pakaDAI gaI ane gArDoe vadhu sAbadA banI baMnenI pAsethI rojanA karatAMya vadhu kAma lIdhuM. sajAne cothe divase savAre to mAIkela sana-laoNkasa jAgyo tyArathI page Ubho thaI zake te ja rahyo na hato. teNe gADene jaNAvyuM ke, huM have maDaduM thavAnI taiyArImAM ja chuM; eTale mAro bhAra pelAnI sAthe bAMdhI, pelAnI pAse be jaNanuM kAma levuM e mANasAI nathI. paNa gArDoe to tenI vAta hasavAmAM kADhI nAkhI; ane baMnene sAthe bAMdhIne ja bahAra kAma upara lIdhA. sana-laoNsa jesana sAthe jotarAyA bAda, zarUAtamAM te potAnI vedanA ane azakitane avagaNI, jesanano khyAla rAkhI, hiMmata dAkhavavA prayatna karavA lAgyo. je sana paNa mAikela sana-lokasa lathaDiyuM khAya tyAre banatuM jora dAkhavI tene saMbhALI levA lAgyo. Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna e joI gADe mAIkala sana-laoNkasanI ThekaDI uDADavA lAgyA ke, "nA kaheto hato paNa kAma kevuM thAya che?' pAMcamo divasa paNa cothAnA jevo ja gayo. Aje gArDoe vadhu krUratA dAkhavIne baMne pAse AkaruM kAma lIdhuM. uparAMtamAM vadhu ThekaDIo uDAvIne e AkarA kAmane temaNe sArI peThe kaDavuM karI mUkyuM. chaThThA divase to mAikela sana-laoNsano hAtha sUjIne bevaDA thaI gayo, ane tenA zarIramAM eTalI badhI nabaLAI AvI gaI ke te Ubho thavA jatAM ja gabaDI paDyo. chatAM gArDe tene parANe Ubho rAkhI je sana sAthe bAMdhavA lAgyA, tyAre te emanA hAthamAM ja bebhAna thaIne gabaDI paDyo. tarata ja jasane tene gArDonA hAthamAMthI chInavI lIdho ane bUma pADI ke, je koI tene hAtha lagADavA Avaze, teno te jAna leze. tarata kaeNpTanane khabara mokalavAmAM AvI ke A be kedIo phire caDayA che. kaeNpTane be vadhu gArDa temanI madade mokalyA ane hukama karyo ke eka jaNa phitUra karato hoya te baMnene sajA karajo. gArDo bhegA maLI nakkI karavA lAgyA ke, A lokone AkarI sajA kevI rIte karavI? chevaTe temaNe nakkI karyuM ke, khANamAM sauthI vadhu jokhamabhareluM je kAma che, te Aje A lokone ApavuM. vAta ema banI hatI ke, thoDe vakhata thayAM gaMdhakanI khANamAMthI nIkaLatI varALa dhIme dhIme TADhI paDatI jatI hatI. keTalIka jagAe to te nIkaLatI ja sadaMtara baMdha thaI gaI hatI. e bahu gaMbhIra nizAnI gaNAya. kAraNake, gaMdhakanuM satva e varALamAM ja raheluM kahevAya, ane khANomAMthI e varALa nIkaLatI baMdha thAya eno artha e ke gaMdhaka banatA baMdha thaI gayo che ane e khANo vadhu vakhata jIvatI nahIM rahe. enI sAthe dharatImAM ane dharatI upara bIjA pheraphAro paNa thavA lAgyA hatA : uparathI phoTo ane cirADo dekhAtI na hatI evI Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtanA ochAyAvALo kAramI khADa 309 jamIna nIcethI paNa UMDA avAjo saMbhaLAvA lAgyA, ane e jagA upara koI cAle tApaNa nIcethI peAleA raNako nIkaLatA. A badhI nizAnIo uparathI kaeNpTane nakkI karyuM ke, A khANAnuM cetana eTale ke, jamIna nIce saLagatA agni jagA badalatA jatA lAge che. ATalAM varSo sudhI A khANA nIce rahyA bAda, te dUra jyAM bhUgarbhamAMthI avAje nIkaLatA saMbhaLAtA hatA tyAM sthaLAMtara karatA haze. tethI peAtAnAM mANasAnI salAha laI, teNe je navI jagAe jamIna peAlI raNakatI lAgatI hatI, tyAM gaMdhakanI navI khANA maLavAnI AzAe jamIna khodAvavAnA vicAra karyA. te anusAra pelA gArDIe A baMne kedIone evI eka jagAe khAdavAnA kAme vIdhA. tyAM beeka vAra jeTalA vyAsanA vartuLamAM jamIna sapheda tathA pILI paDI gaI hatI. mAMsamAM saDo paDatAM te jagA jevI thaI jAya che tevI. jamInanA teTalA bhAga eTaleA garama hato ke upara hAtha mUkI na zakAya; tathA te evI peAlI hatI ke upara paga mUko tepaNa kUdavA lAge. aMdara keTalIya agAdha UMDAIethI ghughavATa jeveA avAja Avate saMbhaLAtA hatA. jaeNsana ane sana-laoNksane te kuMDALA uparanuM paDa khAdIne khulluM karavAno hukama thayo. baMne jaNa saLagatI Aga uparanA e pAtaLA paDa upara khAdakAma karavA lAgyA; paNa thoDI ja vAramAM vIseka jeTalI phoTo temanA paga nIce phUTI nIkaLI. temAMthI lapakatI javALAo pRthvInA peTALamAMthI phUTI nIkaLatI AganI saravANInI jema upara AvavA lAgI. jaeNsana ekadama kUdakA mArIne, sana-laoNksane sAthe kheMcato e kuMDALA bahAranI nakkara kinArI upara AvI gayo. tyAM AvIne teNe gADAMne kahyuM, "e polANa upara khAdakAma karavuM sahIsalAmata nathI." cAra vAra dUranI salAmata jagAe UbhelA gArDe taDUkayA, pAchA jA ane kheAdavA mAMDa." cAla, 66 Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 Atma-balidAna jaisane jaMgalI jAnavara jevuM ghurakiyuM karyuM ane pAchA sanalaoNkasane sAthe ghasaDato Aga uparanA pelA paDa upara jaI pahoMcyo. paNa te e jagAe pahoMcyo nahi hoya eTalAmAM uparanA paDano eka thara aMdara tUTI paDayo, ane paga TekavavA mATe traNeka hAtha jeTalI ja jagA bAkI rahI. jaisane tyAMthI ja bUma pADIne kahyuM, "amane pAchA bahAra AvavA do, A badhuM to aMdara dhasI paDatuM jAya che." paNa pelA gArDo vadhu jorathI taDUkyA, "jaladI khadavA mAMDa. " "paNa jo amAre A saLagatI Aga uparanuM paDa toDavAnuM ja hoya, to pachI A doraDAM to choDI nAkho, jethI jarUra paDe to jaladI bahAra nIkaLI zakAya. be jaNane Ama sAthe bAMdhI AnI upara UbhA rAkhavA, e to temane AgamAM dhakelavA jevuM che." "lavArI baMdha kara, kAma karavA mAMDa." "eTale ke, amane jIvatA saLagAvI mUkavAnuM ja tame lokoe vicAryuM che, ema?" ane ATaluM bolatAMmAM te jesananI AMkhamAMthI ja AganA taNakhA jharavA lAgyA. paNa pelAo upara to enI kazI ja asara na thaI. eTale jaisane chevaTanI dhamakI uccArI, "to juo, sAMbhaLI lo - huM te zarIre sazakta chuM eTale game tema karI jIvate bacI nIkaLIza; paNa. mAro A nabaLo sAthI Ameya mAMDa UbhuM rahI zake che. tene jo kaMI thayuM, ane e jovA huM jIvato rahyo, to jANI rAkho ke, tamArA te TukaDe TukaDA karI nAkhyA vinA nahi rahuM." Ama kahetAMkane teNe kodALo jorathI e pAtaLA paDa upara jhIMkyo. tenI sAthe ja aMdarathI bhUrA raMganI javALA ane dhumADAno meTo goTo nIkaLyo. tarata ja e vartuLamAMthI maraNa pAmatA mANasanI eka tINI cIsa saMbhaLAI, ane pachI gaMbhIra cupakIdI chavAI rahI. Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja sau mATenI ghATI jyAre havA sApha thaI, tyAre jaisana te sAje sama Ubho hatuM, paNa mAikela sana-lokasa tene paDakhe baMdhAyelo jhUkI paDyo hato - pelI javALAthI tenI AMkho AMdhaLI thaI gaI hatI ane kAM to te bebhAna banI gayo hato ke eka ja khatama thaI gayo hato. e jotAM ane samajatAM veMta jesanane zuM thayuM te koNa jANe. tenuM pahelAMnuM rAkSasI baLa tenAmAM jaNe pAchuM AvyuM. teNe lIlA velA ja bAMdhyA hoya tema doraDAMnA baMdha taDAtaDa toDI nAkhyA. pachI sana-lokasane teNe eka bALakane UMcakatA hoya tema khabhe UMcakI lIdho, ane pelA kAramAM khADAmAMthI te huMkAra karato bahAra dhasI Avyo. tenI AMkho saLagatI hatI ane teno avAja hiMsa pazunA ghurakATa jevo banI gayo hato. pelA gArDe potAnI baMdUko paDatI mUkIne banelAM gheTAMnI jema tyAMthI bhAgI chUTayA. sau mATenI ghATI" haju vahelI savAra ja thaI hatI; ane cAre tarapha bhUkharuM dhummasa chavAI rahyuM hatuM. paNa vAdaLo pAchaLathI uttara-pUrvanA parvatanI Toca upara nIkaLato ane kadI na Athamate sUrya jhAMkho jhAMkho dekhAto hato. - jesane te tarapha ja vege DagalAM bharavA mAMDyAM. tenI jamaNI ghUMTI ane jamaNA kAMDA uparathI tUTelI sAMkaLanI kaDIo laTakatI hatI; ane te pramANe sana-laoNkasanI DAbI ghUMTI ane DAbA kAMDA uparathI doraDAMnA cheDA ghasaDAtA hatA. Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 AtmA-balidAna kyAM javuM che ane zuM karavuM che enA vicAra vinA ja jesana sana-laoNsane jamaNA paDakhA taraphathI jamaNe khabhe nAkhI AgaLa vacce jato hato. thoDI vAramAM sana-laoNsane apavuM bhAna AvyuM ane teNe dhIme avAje pANI mAgyuM. jesane cotarapha najara karI joI, paNa kyAMya pANIne jarAya aNasAra tene maLyo nahi; eTale teNe kazo javAba ApyA vinA gupacupa AgaLa vadhavA mAMDayuM. pANI, pANI" sana-laoNkasa pharI gaNagaNyo. te vakhate dUra parvatanA gaLAmAM vIMTaLAtI motInI sera jevI nadInI eka rekhA jesananI najare paDI. pANI, pANI, pANI " sana-laoNkasa karagarato hoya tema mAgaNI karavA lAgyo. hA, hA, eka miniTanI ja vAra che; peluM pANI dekhAya !" jaisane AzvAsana ApyuM; ane nadI tarapha teNe vege DagalAM bharavA mAMDyAM. paNa jyAre te enI najIka pahoMcyo, tyAre hatAzAbharI eka cIsa pADIne Ubho rahyo - e nadInuM pANI UkaLatuM hatuM ane emAMthI dhUNI bharelI varALa nIkaLatI hatI. bhalA bhagavAna, A dharatI kevI zApita che?" jaeNsana bUma pADI UThyo. te ja vakhate sana-laoNkase eka dhImI cIsa pADI. tenuM mAthuM atyAra sudhI adhdhara rahyuM hatuM te have jesananA khabhA upara jhukI paDayuM - te pharIthI bebhAna thaI gayo hato. jesana have koI hiya pazu zikAranI zodhamAM parvata khUMdatuM hoya ema AgaLa cAlavA lAgyo. thoDI vAramAM dUra bhUrA pANIthI bhareluM eka sarovara tenI najare paDyuM. tyAM ThaMDuM barapha jevuM pIvAnuM Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "sa mATenI ghATI" 313 ane mA vagere jovAnuM pANI maLaze, ema mAnI, jesana jhaDapabhera te tarapha dhasI gayo. eTalAmAM ja baMdUka pharavAno paDagho UMce TekarIomAM sAmasAmI aphaLAvA lAgyo. jesana samajI gayo ke kedIo bhAgyA che ema saune jaNAvavA baMdUka phoDavAmAM AvI che. ane thoDI ja vAramAM teNe pilA sarovare pahoMcavA mATe je medAna oLaMgavuM paDe tema hatuM tenI kinArIe keTalAya gArDone TaTavAM upara besIne taiyAra thatA joyA. "pANI pANI" pharIthI sana-lokasano dhIme avAja Avyo. sana bicAro DUmo bharAyelA avAje tene zAMta pADavA lAgyo, hamaNAM ja pANI pAuM chuM, zAMti rAkho." pachI bebhAna mANasano bhAra khabhe UMcakIne, keTalAya kalAka sudhI te TekarA, medAno ane nirjana vagaDAmAM kevI rIte eka AthaDayo. enI kathanI kahI zakAya tema nathI. kAraNake, paramAtmAnI najara sivAya bIjA koInI AMkha tene jotI na hatI. eka jagAe to upara UDatA kAgaDAo jevI ja kALI rAkhathI chavAyeluM medAna tene pasAra karavuM paDyuM, te medAnamAM paNa tophAnone kAraNe TheraThera UbhI thayelI evA ja raMganI TekarIo tene oLaMgavI paDI. eka jagAe to aMgArAthI chavAyelI loDhuM gALavAnI bhaThThI hoya tevI eka khADane kinAre te AvIne Ubho rahyo, ane tarata pAchA pharI gayo. daramyAna sana-laoNsanI pANI mATenI kAkalUdIo cAlu ja hatI. e kAkaludIo vadhu vakhata sAMbhaLyA karavI azakya banI jatAM, jesana AsapAsa ghUmatA gADaeNnI baMdUkanuM nizAna banavAnuM jokhama kheDIne paNa sana-laoNkasano bojo uThAvIne eka UMcI TekarI upara caDyo, jethI AsapAsa kyAMya pANI hoya to dekhI zakAya ane te bAja jaI zakAya. Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 Atma-balidAna chevaTe eka bAju tene hariyALI jevuM kaMIka dekhAtAM, tyAM avazya pANI haze ema mAnI te utAvaLe pagale te tarapha vaLyo. paNa tyAM gayA bAda lIlathI chavAyelAM lAvAnAM gaciyAM sivAya tene bIjuM kaMI maLyuM nahi ! sUryano taDako tene paNa have tAvI rahyo hato. eTale A jagAe AvI, nirAza thaI, sana-laoNkasane jamIna upara suvADI, te pote paNa thAkIne besI paDyo. te vakhate tene vicAra Avyo ke, Ama pANI vinA tarasathI mAryA javuM enA karatAM baMne jaNA khANAmAM ja rahyA hota to sAruM nahi? vaLI jene UMcakIne te pharato hato te paNa jIvato raheze e bharoso have tene rahyo ja nahoto. tenuM dila e vicAra AvatAM ja besI paDavA lAgyuM ane tene khANa tarapha pAchA pharavAno ja vicAra AvavA lAgyo. te ja ghaDIe AsapAsanI khaDakALa bhUmi uparathI Avato ghoDAnI kharIono avAja tene saMbhaLAyo. e badhA jarUra te baMnenI pAchaLa paDelA gArDo ja haze ema mAnavA chatAM, te tyAMthI jarAya hAlyo nahi; tathA AgaLa bhAgavA ke kyAMka ADanI pAchaLa chupAI javAno prayatna paNa teNe karyo nahi. e mANaso moTethI vAto karatA karatA, pAse thaIne pasAra thayA. paNa temaNe A lokonI kheALa paNa karI nahi ke teo pAse ja paDelA hovA chatAM temane joyA paNa nahi. teo kaMI bIjI ja dhUnamAM vAto karatA karatA AgaLa kUca karI gayA. paNa temanI vAtonA pitAne kAne paDelA zabdo uparathI jesana samajI gayo ke, e loko kedIonA saMsthAnanA gArDo nathI; paNa rthivelira mukAme maLanArI AthiganI beThakamAM javA nIkaLelA sabhyo che. jesanane tarata ja vicAra Avyo ke, e lokone zaraNe javuM ane Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sau mATenA ghATI" 315 jaNAvavuM ke pote julamathI trAsIne eka bebhAna kedIne laIne nAsI chUTelo mANasa che. paNa te bUma pADIne e lokonuM dhyAna kheMcavA jAya, eTalAmAM tene bIjo eka vicAra phurI Avyo ane te cUpa thaI gayo. 'tenI pAse thaIne gayelA loko, AisalaeNnDanI kAyadA ghaDanAra paraMparAgata saMsthA AthiganA sabhyo hatA." "teo AisalenDanA jUnA nyAyAsana samA kAnUna-parvate jatA hatA. jesananA manamAM eka pachI eka zRMkhalAbaddha vicAro AvavA lAgyA - A loko kAnUna-parvate zA mATe jatA hatA? - ArthiganI beThaka bharavA. Athiga eTale AisalenDanI sarvoparI kAnunI sattA - dhArAo ane kAnUno ghaDanAra suprima korTa - sarvoparI adAlata !' tarata ja tene AisalaeNnDano eka jUno kAyado yAda Avyo - koI paNa sajA pAmelo mANasa AlithaganI sabhAnI vo jaI, pitAne thayelI sajAnA anyAyIpaNA viSe dhA nAkhI zake. te vakhate jo AlliganA nyAyAdhIze tene bahAra javA rasto karI Ape, to te nirdoSa chUTI gayo manAya. tarata ja jesana khaDo thaI gayo. ziMglelira tyAMthI 35 kaparA mAIla dUra hatuM; paNa tethI zuM? nirdoSa TharI bacI javAnI AzA tenA thAkelA zarIramAM ane hatAza thayelA manamAM pragaTI hatI. tenA pagamAM koNa jANe keTaluM badhuM jora AvI gayuM! teNe tarata ja pitAnA sAthIne UMcakIne A@iganI sabhA vacce jaI pahoMcavAno ane baMne mATe rAva khAvAno niradhAra karyo. tene khAtarI hatI ke, AlthiganA nyAyAdhIze temane baMnene nirdoSa TharAvI bahAra nIkaLI javA rasto karI Apaze ane teo baMne mukta mANasa banaze. ane banavAkALa te sana sana-lokasane upADI thoDo ja AgaLa vadhyo haze ne tarata eka jharaNAno khaLakhaLa avAja tene kAne paDayo. Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 Atma-balidAna jesana have bamaNA jorathI te tarapha dhasI gayo. tyAM jaI teNe be khobe pANI bharI lAvIne sana-laoNsanA moM upara chAMTavA mAMDyuM, tathA tenA bhIDAI gayelA hoTha palALavA mAMDayA. thoDI vAramAM sana-laoNkasanA hoTha phaphaDavA mAMDayA ane te bhAnamAM AvavA lAgyo. jaisananA harakhano pAra na rahyo. pAtha te ja vakhate pAcho ghoDAonI kharIonI judI jAtanA avAja tene kAne paDyo. A avAja to cokkasa temanI pAchaLa paDelA gAnA ghaDAono ja hato. teo bAreka ghoDesavAro hatA. temanI AgaLa eka kUtara jamIna suMghato doDato hato ane pelAo te kutarAnI pAchaLa vegathI ghoDAo doDAvatA AvatA hatA. bIjo eka kUtaro gADaeNnI pAchaLa pAchaLa Avato hato. traNeka miniTamAM to teo jesana jyAM UMcANamAM beTho hato tyAM AvI ja pahoMcyA hota. jaisane AsapAsa najara karavA mAMDI. tenI pAchaLa to AkAzane cuMbato sIdho khaDaka ja hato - jemAM paga TekavIne UMce caDI javAya tevo koI khADo ke khAMce na hato; tathA jenI aMdara ke jenI pAchaLa chupAI zakAya evI bakhola ke dhuMguMya na hatuM. teNe bIjI bAjue tarapha najara nAkhI; to AsapAsa naryA paththaranA keTalAya DhagalA hatA. chatAM jesana, koI mAtA potAnA bALakane hilsa pazunA humalAmAMthI bacAvavA chAtIe dabAvIne nAse tema, sana-laoNsane upADI laIne e tarapha nATho. ane acAnaka jesananI najare paththarano eka evo Dhagalo paDayo, jyAM UMcethI zilAo gabaDIne nIce paDatAM vacce moTI bakhelA jevuM thaI gayuM hatuM. jesane pahelAM bebhAna sana-laoNkasanA zarIrane e bakholamAM dhakelI dIdhuM, ane pachI pote peTe sarakato pAchaLa pAchaLa dAkhala thaI gayo. Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317 so mATenI ghATI" tyAM paDyo paDyo te gADaeNnA vAtacItanA avAje sAMbhaLavA prayatna karavA lAgyo. "nA, nA, ApaNe khoTe raste caDI gayA chIe." "paNa lIla upara enAM pagalAM lekhkhAM paDelAM hatAM !" paNa pagalAM eka mANasanAM hatAM, ane ApaNe to be kedIonI pAchaLa paDyA chIe ne?" "paNa eka kedI bIjAne UMcakIne nATho hato, e kema bhUlI jAo cho?" paNa game tevo rAkSasa hoya teya eka mANasa bIjAne UMcakIne ATalA badhA mAIla sudhI AvA khaDakALa raste Ave, e na mAnI zakAya evI vAta che." jesana A badhuM sAMbhaLyA karato hato. gADe thoDI vAramAM tyAMthI dUra cAlyA gayA. jaisane have nirAMtano dama lUMTayo. paNa eTalAmAM pAse ja teNe kazo avAja sAMbhaLyo, ane te coMkI UThyo. eka kUtaro jamIna suMghato sUMghato e tarapha Avato hato ane thoDI vAramAM to tenI be caLakatI AMkhe jesana tarapha tAkIne joI rahI. balanA aMdhakAramAM jaisanane joI kUtaro ghUrakavA lAgyo. jesana tene zAMta pADavA prayatna karavA lAgyo; paNa kUtaro UlaTo moTethI bhasavA lAgyo. tarata jesane tenuM gaLacuM pakaDI lIdhuM ane khUba jorathI dabAvyuM. kUtaro sAmuM jora karI taraphaDavA lAgyo, paNa jesananA hAthanI cUDa tenA gaLAnI AsapAsa eTalA jorathI bhiDAI hatI ke kutarAnuM kaMI cAlyuM nahi. eTalAmAM bahArathI seTIno avAja Avyo ane pachI kaI kUtarAne nAma daIne bolAvavA lAgyuM - "erika! erika!" pachI to sisoTI uparAchAparI vAgavA lAgI ane "erika', "erika' evo avAja paNa AvavA lAgyo. Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 Atma-ahidAna kUtaro e sAMbhaLI bamaNuM jora karavA lAgyo. paNa sAmuM jaisananuM jora paNa eTaluM ja vadhavA lAgyuM, ane eka kSaNa bAda kUtaro haMmezane mATe cUpa thaI gayo. thoDI vAramAM darathI bIjI koI bolAvatuM hoya e avAja Avyo, "sigarDa, sigarDa, haju kema pAchaLa rahyo che?" mAro kUtaro vAyo che; meM A tarapha enA ghUrakavAno avAja thoDA vakhata upara sAMbhaLyo hato." eTalAmAM sana-laoNsa kaMIka bhAnamAM AvI babaDavA lAgyo. jesane jaladI tenA hoTha upara hAtha dabAvI dIdho; paNa bahArathI eno babaDATa pelA sigarDane kAne paDyo hovo joIe, kAraNa ke teNe ene kUtarAnA ghUrakavAno avAja mAnI pharI bUma pADI, "erika!' erika !" paNa AgaLa gayelA gArDoe pharIthI bUma pADI, "sigarDa! sigarDa ! utAvaLa kara; ajANI jagAe bahu pAchaLa rahI jaIza to rasto nahi jaDe." A Avyo" kahI tarata sigarDa tyAMthI jaladI pAcho pharI gayo. mAikela sana-laoNkasa have pUro bhAnamAM AvI gayo hato. tene atyAra sudhI zuM thayuM hatuM tenI yAdadAsta paNa AvI gaI. te samajI gayo ke, navI khANanuM paDa toDavA jatAM nIkaLelI AganI lapeTamAM tenI AMkhone kAramI IjA thaI che, ane te AkhI jiMdagI mATe kadAca AMdhaLo ane apaMga banI gayo che. tarasanI vedanA paNa pharI upaDatAM te karuNa avAje pANI mAgavA lAgyo. jesane tene samaja pADIne kahyuM ke, Aje pahelI vAra je pANI temane rastAmAM maLyuM hatuM, te pAchaLa mUkIne temane AgaLa bhAgavuM paDayuM che, ane teo have tyAM pAchA jaI zake tema nathI. Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sau mATenI ghATI" 319 vedanAno mAryo mAikela sana-laoNkasa trADI UThayo, "to pachI tame mane Ama tarase mAravA upADI lAvyA, tenA karatAM tyAM ja marI javA kema na dIdho?" jaisana A ThapakAno ze javAba Ape? te cUpa rahyo; ane tenA gAla upara thaIne AMsunA relA relAvA lAgyA. paNa vedanA ane gussAnuM e vAdaLa thoDA vakhata bAda haTI jatAM, sana-laoNkasa pAcho pastAvAnA bhAvamAM garaka thaI gayo. teNe pUchyuM, "ze samaya thayo haze?" "sAMja paDavA AvI che." "kizuvikathI nIkaLe ApaNane keTalA kalAka thayA?" "daza." "tyAMthI keTalA mAIla dUra ApaNe AvyA hoizuM?" "vIsa." "e Akho rasto mane khabhA upara nAkhIne tame kApyo?" "hA." e sAMbhaLI, mAikela sana-laoNkasanuM hRdaya bharAI AvatAM te DUsake DUlsake raDavA lAgyo. thoDI vAra to tenAthI eka zabda paNa belAya tema na rahyuM. mAtra teNe jesanano hAtha bhAvapUrvaka potAnA hAthamAM lIdhuM ane tene potAne hoTha AgaLa vaI jaI cuMbana karyuM. jaisanathI pelAnA ThapakAnA bola sahana thaI zakyA hatA, paNa teno A bhAvapUrNa vyavahAra sahana na thaI zakayo. te paNa gaLagaLo thaI gayo. tenAmAM have bamaNI hiMmata AvI. teNe thoDA zabdomAM mAikela sana-laoNkasane samajAvI dIdhuM ke, pote have zuM karavA mAge che. ane kAnUna-parvata AgaLa dhAryA pramANe badhuM ja samuMsUtaruM pAra paDavuM, to AvatI kAle to ApaNe baMne mukta mANasa banyA hoIzuM. Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saraka Atma-balidAna mAIkela sana-laoNsa te sAMbhaLI, utsAhamAM AvIne bolI UDyo, kharI vAta! cAlo ApaNe kAnUna-parvata tarapha UpaDIe! have to huM pite ja cAlI zakIza - tame mane mAtra tamArA hAthano Teko ja Apaje." cAle tyAre," jesana paNa bolI UThayo; "gADe to rakAvikane raste vaLyA che. thinvelira javAno rasto A tarapha che. pelI TekarInI pAra "sau mATenI ghATI'mAM thaIne, AgaLa jatAM eka sarovara Avaze, tyAMthI thoDA AgaLa cAlIzuM, eTale tarata kAnUna-parvata AvIne Ubho raheze." jaisane pachI dhIme rahIne sana-laoNkasane pelI bakholamAMthI bahAra kADhayo ane jALavIne paga upara Ubho karyo. tyAra pachI baMne jaNA ekabIjAne AzvAsana ApatA, ane hiMmata dAkhavavAno prayatna karatA AgaLa cAlyA. sana-laoNkasa kaheto ke, tene have jarAya tarasa rahI nathI, tyAre jesana kaheto ke thoDI vAramAM mIThA zItaLa pANInuM bhareluM mahAsAgara jevuM saravara ja AvavAnuM che. paNa sana-laoNkasanuM zarIra kAMDA uparanA saDatA ghAnA jherathI sArI peThe nirbaLa thaI gayuM hatuM. eTale thoDI vAramAM te thAkI gayo. teNe dhIme rahIne jesanane pUchyuM, "haju sUryano prakAza dekhAya che?" hA." huM khare ja AMdhaLe banI garyo chuM - mane to kazuM dekhAtuM nathI." have thoDI ja vAra che; sarovaranA pANIthI moM barAbara dhaze ane thoDoka thAka khAze eTale badhuM barAbara dekhAze." jesane AzvAsana ApyuM. Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa mATenI ghATI" 321 paNa bhAI, huM AMdhaLo thaI gayo chuM e vAta nakkI che; mArA jevA mAMdalA, hAtha bhAgelA, hadaya bhAgelA ane saMkalpa bhAgelA mANasane bacAvavA mATe tame ATalI jahemata zA mATe uThAvo cho?" jarA mArA khabhAno vadhu Teko lo." jesane vAta ja badalI nAkhI. sana-laoNkasa mahAparANe thoDo vadhu AgaLa cAlyo; paNa pachI tenAthI bilakula AgaLa vadhAya tevuM na rahyuM tyAre teNe kahyuM, "mane ekalAne ahIM mUkIne tame AgaLa cAlatA thAo. huM thoDoka thAka khAIne pachI AvI pahoMcIza." eTale zuM, tamane ahIM pAchaLa mUkIne huM AgaLa cAlyo jAuM? ema kadI banavAnuM nathI. tame thoDA ADA paDIne ArAma karI lo. ahIMthI thoDe ja dUra eka phArma Ave che; -mane cokkasa khabara che. tyAM ApaNane dUdha ane roTalA maLaze. tyAM chAparA heThaLa ApaNe rAtabhara sUI jaIzuM, eTale savAranA pahoramAM pAchA tAjAmAjA thaI gayA hoIzuM." paNa jesananA zabdo mAikela sana-laoNsane kAne ja paDayA nahIM - te bebhAna thaI gayo hato. jasane have tene pharIthI pitAne khabhe uThAvI lIdho. ja jesana ene uThAvIne rastA vagaranA e verAnamAM khADAmaiyA, ane TekarA oLaMgato zI rIte AgaLa cAlyo, enuM varNana karavuM mukela che. chevaTe te eka sarovara AgaLa AvI pahoMcyo paNa teNe joyuM. ke enuM pANI jherI hatuM ane emAMthI nIkaLatI varALathI upara UDatAM paNI vagere marI marIne aMdara paDatAM hatAM. A0 - 21 Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 Atma-balidAna tyAMthI hatAza thaI te pelA phArma AgaLa pahoMcyo. tyAre teNe joyuM ke, makAna khaMDera thaI gayuM hatuM, ane kheDUta ene choDIne cAlyo gayo hato. chatAM DAM kaLaNo, ke moTAM moTAM gaciyAMnA TekarAo - e badhuM oLaMgato ane vaTAvato jesana AgaLa vadhavA lAgyo. paNa te pote ja have khUba thAkI gayo hato ane tene khUba tassa lAgI hatI. bhUkhanI to vAta ja karavAnI na hatI. jyAre tarasanI kAramI pIDA tene thaI AvatI tyAre tene yAda AvatuM ke, mANasa teve vakhate gAMDo banI jAya che ane AgaLa vadhavAne badale e ja jagAnI AsapAsa kuMDALAmAM ja pharyA kare che. te pote ema to karato nathI e jovA te vAraMvAra sAzaMka banIne bhato. A Akho samaya sana-laoNkasa maDadAnI peThe bebhAna thaI tenA khabhA upara paDayo hato. vacce be ja vakhata te kaMIka bhAnamAM Avyo hoya tema belyo hato. pahelI vAra te ema pUchI beTho hato ke, meM svapna joyuM hatuM ke zuM? - meM joyuM ke, mane mAro bhAI jaDyo !" "tamAro bhAI?" hA, hA, mAro bhAI! kAraNa ke, mAre eka bhAI che ja - joke meM tene najare joyo nathI, tathA ame sAthe UcharyA-khelyA paNa nathI. huM moTo thayo tyAra pachI tene zodhavA ja cAlI nIkaLyo "bhagavAna khammA kare!" jaeNsana gaNagaNyo. svanAmAM jyAre meM tenA tarapha dhArI dhArIne najara karI, tyAre mane lAgyuM ke te tame ja cho; kAraNake tenuM mAM paNa khANo uparanA mArA sAthI tamArA jevuM ja hatuM. mane ghaDIbhara to ema ja thaI AvyuM ke, tame ja mArA e khovAyelA bhAI che!" nahi toya huM tamAro bhAI ja chuM ne! tame jarA sAMsatA thAe, ane ArAma karo." Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "sa mATenI ghATI" 323 bIjI vakhate sana-lokasa ema pUchI beTho hato, "tamane lAge che ke, ArthIiganA nyAyAdhIzo ApaNI vAta sAMbhaLaze?" "teo sAMbhaLe ja - temaNe sAMbhaLavI ja joIe - ApaNA dezano e jUno kAyado che." "paNa gavarnara-janarala e vakhate hAjara haze ne? " sana-laoNse sAzaMka thaIne AgaLa pUchayuM. tethI zuM?" "te bahu kaThora mANasa che; e koNa che e tame jANe che?" "nA," jaisane kahyuM; paNa pachI tarata umeryuM; "thobho ! mane yAda AvyuM e koNa che te. te paNa AthiganI beThaka vakhate hAjara haze kharo?" jaisananA manamAM gavarnara-janarala sana-losa ha; mAikela sana-laoNsanA manamAM hato te jaoNrgana jaoNrgansana nahi. "hA." "to to ghaNuM sAruM!" jesana rAjI thato bolI UThyo. kema?" sana-laoNse pUchayuM. "kAraNa ke, huM tene dhikkAruM chuM, mane tenA upara khUba napharata "to tamane paNa eNe kaMI anyAya karyo che?" hA, hA, ane huM pAMca varSathI eno badalo levA TAMpI rahyo chuM." tame haju ene kadI bhegA ja thayA nathI?" "kadI nahi! paNa have huM tene jovA pAmIza; ane jo te haja paNa mArI sAthe nyAyathI vartavAnI nA pADaze, to huM - "to zuM?" kaMI nahi." kahIne jesane AgaLa vAta baMdha karI. paNa sana-laoNkasa samajI gayo ke te zuM karavA dhAre che. tethI tarata bolI UThaho, "bhagavAna kare ne evuM na bane." Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 Atma-balidAna - A badhI vAto, khabhA upara sana-laoNsane upADIne sana. cAlato hato te daramyAna ja thaI hatI - vacce vacce sana-lokasa bhAnamAM AvI jato tyAre. ardhA kalAka bAda jesana sana-laoNkasane khabhe upADIne "sI mATenI ghATI' nAmanI parvato vaccenI eka moTI cirADamAM thaIne ziMgvaliranI khINamAM dAkhala thayo. te vakhate bIjA divasano prAta:kALa thayo hato. dUrathI eka ghero avAja saMbhaLAto hato. te ghaNA mANaso bhegA thayA hoya ane vAto karatA hoya eno hato. jesananuM hRdaya AnaMdathI chiLavA lAgyuM. kAnUna-parvata AgaLa vadhatA pahelAM ApaNe thoDuM pAchaLa DokiyuM karI laIe. grIbAne vyabhicAriNI - kulaTA mAnIne, tathA koI kedIne bhagADavAnA irAdAthI kedIonA saMsthAnanI haoNspiTalamAM AvIne rahelI gaNIne, haoNspiTalamAMthI temaja khANa-vistAramAMthI hAMkI kADhavAmAM AvI hatI. paNa strIne sneha jyAre kriyAzIla bane che, tyAre tenI buddhi puruSanI caturAIne paNa AMTI jAya che. eTale grIbA game tema karIne krizuvikamAM ja rahI. tenA bhAIe potAnA judA ja hetusara je paisA tene ApI gayA hatA, te paisAne kAraNe tene potAnI bhautika jarUriyAtonI TAMca paDe tema rahyuM na hatuM. ane tene janmelo putra - Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnUna-pata 325 je tenA priya patinA kAyamanA saMbhAraNA jevA hatA, tene joI joI te peAtAnI ghaNI ghaNI mAnasika yAtanA bhUlI zakatI hatI. alabatta, teno te putra AsapAsanA lokomAM tene mATe zaramarUpa banI gayo hato; paNa grIbA peAtAnA manamAM jANatI hatI ke leAkonI e vAta sAcI nathI - te putra vidhisaranA lagnathI tene prApta thayo hato. grIbA eka vakhata pAtAne moDhethI putranA pitAnuM nAma bAle ke tarata tenI e badanAmI dUra thaI jAya ! paNa atyAre peAtAnI yojanA pAra pADavAmAM e nAma jAhera karI devuM tene salAhabharyuM lAgatuM na hAvAthI te cUpa ja rahI. grIbA pelA kedI-pAdarIne tenA AgavA jhUMpaDAmAM avAranavAra maLavA jatI, ane potAnA pati 'e-25 'nI khabaro jANI lAvatI. te bhale pAdarI paNa 'e-25' naMbarano kedI mAikela sanalaoNksa che evuM to harigaja jANato na hato. paNa te kedI e bAIno pati che eTaluM jarUra jANato hato. joke, grIbAnA kahevAthI te paNa e vastu gupta rAkhI rahyo hato. 66 ziyALA vItI gayo ane unALeA Avyo. eka divasa pelA kedI-pAdarI je khetara upara grIbA rahetI hatI tyAM Avyo ane kahevA lAgyo, * mane mApha karaje - paNa mAre Aje tane kharAba samAcAra kahevAnA che : 'e-25' naMbaranA kedIne kAramA akasmAta gaMdhakanI khANamAM kAma karatAM naDayo che.' - " grIbA tarata ja peAtAnA bALakane keDamAM laIne khANa tarapha doDI ane bhAnabhUlI thaIne pAtAnI gupta vAta' pragaTa karI detI pUchavA lAgI ~~ " e-25 naMbarano kedI kayAM che? mane ene jovA do ~ e mArA pati thAya che. ' "" tAro pati thAya che!'' ema bolatA gArDe tarata ja ene kaeNpTana samakSa kheMcI gayA. 64 Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 AtmA-balidAna gADae kahelI vAta sAMbhaLatAM ja kepTana bolI UThayo, "mane vahema hato ja ke A bAIne e kedI sAthe kazeka saMbaMdha che, ane te ene bhagADavA mATe ja A tarapha AvI che." pachI teNe grIbAne kaThora avAje pUchyuM, "sAcuM belI de, tuM A sthaLe zahera choDIne zA mATe AvI hatI?" "mArA patinI najIka rahevAnuM maLe te mATe." grIbAe sAco javAba ja ApI dIdho. "bIjo kazo ja gupta hetuM na hoM?" "bIjo kaze ja nahi." "to A bIjo mANasa koNa che?" kepTane pUchayuM. "bIje mANasa vaLI koNa?" grIbAe navAI pAmIne pUchyuM. gArDoe tene jaNAvyuM ke, teno pati ahIM nathI - tenI sAtheno bIjo eka kedI tene laIne bhAgI chuTayo che. "huM? bhAgI chUTayo che?" grIbA mUMjhavaNamAM paDI jaIne bolI, " to temane kazeka kAra akasmAta naDyo che e vAta sAcI nathI? bhagavAnanI kapA!" ema bolatI grIbA pitAnA bALakane chAtI sAthe dabAvI cuMbana karavA lAgI. "amane joke akasmAtanI ke chuTakArAnI kazI pAkI khabara nathI. paNa e bIjo mANasa keNa che te tuM amane kahI de, to amane e badhuM nakkI karavAmAM madada thaze. e bIjo kedI bI-25 naMbarano hato ane tenuM nAma jesana hatuM." jaisana?" grIbA phATI gayelI AMkhe trADI UThI. hA; te koNa che?" kepTane pUchayuM. grIbA thoDI vAra zUnamUna thaI gaI hoya tema cUpa rahI, ane pachI belI, "temanA pitAnA bhAI che." e be jaNano vyavahAra joIne eTaluM to ame kalpI ja zakyA hota." kaeNpTana gaNagaNyo. Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnUta-pata tarata ja grIbAe umeryuM, "bhAI kharA; paNa emanI hatyA karavA ja e AkhI jiMdagI emanI pAchaLa paDyo che." "ame evuM mAnatA nathI; te to A khANamAM tArA patino sauthI uttama mitra ane madadagAra hato." e mArA patino kharAbamAM kharAba duzmana che." grIbAe bhArapUrvaka jaNAvyuM. paNa e ja tArA patine khabhe UMcakIne bhAgyo che." kepTane sAmI dalIla karI. te jo emane UMcakIne nATho haze, to to jarUra emane mArI nAkhavA ja laIne bhAgyo haze. bhalA bhagavAna, A zuM thayuM? e jesanane mArA patino jAna levAno prayatna karavA badala ja A khANomAM kedanI sajA karavAmAM AvI hatI - tame AvyA te pahelAM. eTale mArA patine akasmAta naDyo che, e vAta ja sAcI nIvaDI hota to kevuM sAruM thAta? to huM emanI sevAcAkarI karI emane sAjA karata; paNa A to te emanA dilI duzamananA hAthamAM ja paDyA. kepTana sAheba, bhagavAna tamAruM bhaluM karaze; tame jarUra emane pelAnA hAthamAMthI choDAvo - pAchaLa mANaso doDAvo - utAvaLa karo - mArA patino jAna jokhamamAM che - hAya, A huM zuM boluM chuM? mane mApha karo kepTana sAheba; paNa mAruM hRdaya kAramI AzaMkAthI phATI jAya che." tAruM kahevuM badhuM vicitra lAge che - ame to jesanane tArA patino pAka madadanIza ane sAgarIta ja mAnatA hatA. paNa je kharuM hoya te - jesananI pAchaLa to gArDo kyAranA doDI gayA che; ane e amArA hAthamAMthI kayAMya chaTakI zakavAno nathI. paNa tArI vAta tAre gavarnara-janarala sAhebane kahI saMbhaLAvavI joIe, mATe mArA be gArDo sAthe tuM abaghaDI ziMglelira tarapha javA taiyAra thaI jA. ArthIiganI beThaka bharAvAnI hovAne kAraNe teo sAheba tyAM ja jaI pahoMcyA haze." Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna 2 jaoNrgana jaoNrgansananA aMtaramAM mAikela sana-laoNksa pratye ghaNuM bheguM thayuM hatuM. prathama teNe peAtAnA svArtha sAdhavA mATe ja tene AthiMganA sabhya banAvarAvyo hato, paNa mAikela sana-laoNkse pachIthI enA kahyA mujaba vartavAnI nA pADI hatI. UlaTuM krAMtinA AgevAna banI sana-laoNkse tene gAdIethI ja uThADI mUkayo ane pote tenI gAdIe caDI beTho hato. eTale jaoNrgana jaoNrgansana jyAre pharIthI gavarnarajanaralapade AvyA, tyAre teNe mAikela sana-laoNksane gaMdhakanI khANAmAM ribAvA ja mekalI ApyA, ane tyAMthI jIvato pAchA na Ave evI peravI karI. 318 eTalAmAM Adama phaeNrabradhare raeNAvika AvIne tenI AgaLa phariyAda karI ke, mAikela sana-laoNksa maeNna-TApunA vatanI hoI, aMgreja prajAjana che; mATe tenA kesa nyAyAdhIza ane jUrI mAraphata cAlavA joIe, ane pachI tene sajA thavI joIe. amAre ahIM jUrIne rivAja nathI; ane te aMgreja prajAjana hAya ke nahi, teNe DenmArkanA rAjA sAme phitUra karyuM hoI, tene DenmArkanA kAyadA ja lAgu paDaze." jaoNrgana jaoNrgansane javAba ApI dIdhA. "" "to DenmArkanA kAyadAo anusAra tene sajA thaI zake; koI jAlIma gavarnara-janarala manasvIpaNe tene sajA na karI zake." Adama paNa taDUko. .. * tamArI jIbha ThekANe rAkhA, maherabAna; janaralanuM manasvIpaNuM keTalI hade jaI zake che jaze." jaoNrgana jaoNrgansane tumAkhI dAkhavI. huM tamArI dhamakIothI DarI javAnA nathI; huM tamArA mAlika - DenmArkanA rAjA pAse tamArI sAme phariyAda laI jaIza." Adame makkamatAthI javAba vALyo. nahIM to gavarnaratenI khabara paDI Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnUna-parvata 39 "tamArAthI thAya te kaza lejo; paNa daramyAna tamArI jAtane ja saMbhALatA rahejo." jorgana jaoNrgansane sIdhI dhamakI uccArI. Adama mAIkela sana-laoNkasane nyAya apAvavAnI vAta te upADI; paNa tenI pAse tene mATe AgaLa pagalAM bharavA paisoTako kaMI ja na hatuM. teNe potAnA jUnA mAlika DayUka oNpha ethala pAse pacAsa pAuMDa UchInA mAgyA. temaNe 40 ja mokalyA ane paisAnI bAbatamAM hAtha chUTo rAkhavA badala Adamane Thapako lakhI jaNAvyo, tathA dhaMdhA vagara paradeza rakhaDyA karavAne badale potAne vatana pAchA pharavA tAkIda ApI. mAikela sana-laoNsa ane jhIbA pratye sahAnubhUtivALA bhalA bizapa jenane tyAM rahI, Adama have kaoNpanaheganamAM pradhAnane, Deniza riTAga (pArlamenTa)ne, ane chevaTe DenmArkanA rAjAne potAne arajIo karavA lAgyo. joke enuM kazuM nAnuM ke moTuM pariNAma na ja AvyuM. topaNa AdamanA A prayatnonuM eka pariNAma AveluM jarUra kahI zakAya : jaoNrgana jaoNrgansana vadhu kaDaka banato gayo. zarUAtamAM to AisalaeNnDanA lokoe ema mAnI lIdhuM hatuM ke, mAikela sanalaoNse ja phUTI jaIne DenmArkanI rAjasattAne pAchI AisalenDamAM notarI che. paNa pachI ene gaMdhakanI khANo tarapha ja kAyamano mokalI Apelo jANyA bAda temane khAtarI thatI gaI ke, mAIkela sana-laoNsa DenmArkano phUTelo maLatiyo na hato; tene to UlaTo DenmArkano zatru gaNIne ja gaMdhakanI khANomAM jIvato dATI devAmAM Avyo che! eTale lokomAM dhIme dhIme mAikela sana-laoNkasa pratye AisalaeNnDanA tAraNahAra, tharIkeno bhAva pAcho jAmato gayo ane jorgana jaoNrgansana tarapha ghaNA ane tiraskAra. loko have tenAthI DaravAne badale ughADe choka tenI ThekaDIo ja urADavA lAgyA. jaoNrgana jaoNrgansana e badhAnuM vera vALavA mAikela sana-laoNkasa gaMdhakanI khANamAMthI pharI jIvato pAcho na Ave evI ja piravI karavA lAgyo. Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-avidAna jaoNrganane jaeNsananA samAcAra paNa maLyA : pote pahelAM dhArato hato tema te marI gayo na hato; paNa sana-laoNksane jAnathI mAravAnI dhamakI ApavA badala tene khANA tarapha mokalI ApavAmAM AvyA hato. jaoNrgane have jaeNsanane khANAmAMthI pAchA bAlAvI, peAtAne paDakhe levAnuM nakkI karyuM - te peAtAnI dIkarIno - rAphelano - putra hato te kAraNe nahi, paNa te sana-laoNksane jAnathI dhikkArato hato te kAraNe ! - 330 - e vicArathI te krizuvika gayA; paNa tyAM to tene UlaTuM ja jovA maLyuM : jaeNsana mAikela sana-laoNksano madadagAra - mitra banI rahyo hato. eTale teNe sana-laoNksano jamaNA hAtha lAkaDAnA DImace khIlAthI jaDI devAnI ane DAbA hAtha na pahoMce teTale dUra khAvApIvAnuM mUkavAnI kAramI sajA pharamAvI. paNa teno te hAtha sahelAIthI pahoMce teTale dUra teNe eka chUrI mukAvI hatI. jaoNrgananI dhAraNA hatI ke thoDA vakhatamAM ja vedanA ane bhUkhatarasane mAryo sana-laoNksa e chUrI vaDe ApaghAta ja karaze. paraMtu te vakhate paNa jaeNsane sana-laoNksane bacAvI lIdhA, eTale jaoNrgana jaoNrgansane baMnenA eka eka hAtha ane eka eka paga bhegA bAMdhavAnI sajA karI; - jethI te baMne ekabIjAthI trAsI, ekabIjAne mArI nAkhe. ane alabatta, jaeNsana ja bemAM jabarA hAI te ja mAikela sana laoNksane mArI nAkhaze, evI tenI dhAraNA hatI. eTalI geAThavaNa karI lIdhI eTale thADA ja vakhatamAM sana-laoNksa khatama thaI jaze evuM mAnI, jaoNrgana jaoNrgansana reAvika mukAme pAchA Avyo. ane thiMgvelira mukAme taratamAM ja AisalaeNnDanI paraMparAgata AlTiMganI beThaka bharAvAnI hatI tyAM javAnI taiyArImAM paDayo. krAMti pachI jaoNrgana pAtAnI pAse pacIsa mANasAnI aMgarakSaka TukaDI haMmeza rAkhato hato. te TukaDI uparAMta peAtAnA bIjo rasAlA sAthe laI, te thiMgvelira javA UpaDayo. eTalAmAM eka TekarInA DhoLAva Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnUna-pa ta 331 AgaLa teNe dazeka dhADesavAra gArDone hAphanephaoNrDa taraphathI A bAju purapATa AvatA joyA. te gArDo jaeNsana ane mAikela hatA. rastAmAM pelI bakhola AgaLa pAchaLa mUkIne teo AvyA hatA, e - teoe jaoNrgana jaoNrgansanane khabara ApyA ke, mAikela sanalaoNksa nAsI chUTatho che ane jaeNsana tenI sAthe che. teo hAphanephaoNrDa temanI zeAdha mATe gayA hatA, paNa tyAM temanA patto lAgyo nathI. gaIkAlathI koI jahAja hAphanephaoNrDathI UpaDayuM nathI; - temanA pagalAnI koI nizAnI paNa te tarapha maLI nathI; -- eTale teo haju vaccenA pradezamAM ja kayAMka aTavAtA heAvA joIe. gArDoe jaoNrgana jaoNrgansanane vadhu dazeka mANase ApavA vinaMtI karI, jethI teo e vaccenA pradezamAM vadhu bArIkAIthI tapAsa karI zake. - sana-laoNkasanI zodhamAM nIkaLyA sigarDanA kUtarA erikanuM zaba ApaNe jANIe chIe. jorgana jaoNrgansananA to meAtiyA ja marI gayA. lokone maLI mAikela sana-laoNksa pharIthI krAMti jagavaze evA DarathI teNe potAnA sau gArDane revika tarapha doDI javA pharamAvyuM ane pote paNa tyAM ja pAchA pharyo. rekAvikamAM teNe eke eka ghara ane eke eka chupAvAnI jagA tapAsAvarAvI. paNa te tarapha pelA benI kazI bhALa na maLatAM te have thiMgvelira tarapha doDayo. kadAca tenI gerahAjarImAM tyAM ja kaI na banI gayuM hAya! joke, rekTivakanA bacAva mATe teNe potAnA aMgarakSako tathA khANa taraphathI AvelA gArDane paNa tyAM ja rahevA dIdhA. thiMgveliranI khINa te divase savAre mANasAnI avarajavarathI ghAMghATabharI banI gaI hatI. seMkaDo taMbuo ThokAI gayA hatA ane hajAro TaTavAM AsapAsa UgeluM ghAsa caratAM hatAM. e medAnanI vacamAM'kAnUna-parvata'nA meATA nAme eka TekarI Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kukara Atma-lidAna AvelI hatI. kharI rIte te lAvAno banelo eka TApu ja hato, ane tenI AsapAsa eka sAMkaDo vaheLo vadhe jato hato, A@iga dara trIje va maLatI; ane e prasaMga eka rIte mahatvano rASTrIya prasaMga hovAthI, dUradUrathI ghaNA lokone tyAM meLe jAmato. - beThaka zarU thAya te pahelAM sau vacce pAkanI, DhoranI, ane AbohavAnI vAto ja cAlavA lAgI. be kaparA ziyALA vacce gayA hovAthI ekabIjAnA sukhadu:khanI vAto karavAnI ghaNI hatI. paNa pachI tarata teo vAtAvaraNamAM ane dharatInA peTALamAM thoDo vakhata thayAM jovA-sAMbhaLavA maLatI vicitra nizAnIonI vAtoe caDayA. dakSiNa taraphanA eke kahyuM ke, traNa rAta pahelAM kALI dhULane varasAda amArA tarapha vara hato. bIjAe uttara-pUrvathI dakSiNa-pazcima tarapha dharatIkaMpanA eka AMcakAnI vAta karI. trIjAe AvatI vakhate eka khINamAM potAnA ghoDAne caravA devA thebhyo hato teTalAmAM jamInamAMthI nIkaLatA dhumADAnA vIsa vIsa thaMbhanI vAta karI. A badhA utpAtonI khabaro, AMkhanA palakArAmAM, ekane ethI bIjAne kAne ema AkhA samudAyamAM phelAI gaI. juvAniyAo have kaMIka ciMtAtura thaI gharaDerane A utpAtono artha pUchavA lAgyA. gharaDerAo hAtha UMcA karI bhagavAnane prArthanA karavA lAgyA ke, pahelAM AvA utpAtothI je upadrava A TApumAM sarajAyo che, tevo pharI ne sarajAya! dhIme dhIme AthiganI beThaka zarU thavAne samaya najIka AvI pahoMcyo. paNa gavarnara-janarala haju Avyo na hovAthI badhA sabhyo saraghasa AkAre kAnUna-parvata upara javA je sthaLe bhegA thayA hatA tyAM ja thobhI gayA. lokomAM have asaMtoSane gaNagaNATa vyApI rahyo. gavarnara-janarala jANI joIne teone apamAnita karavA ja, ane rAha jotA besADI Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnUnapata rAkhavA khAtara ja meDuM kare che, ema sI kahevA lAgyA. ane chevaTe sau e pokAra karavA lAgyA ke, gavarnara-janarala moDuM kare te mATe Athigano samaya vItI javA devAya nahi. chevaTe taraphanA vyApaka dabANathI prerAI AthiganA 36 sabhyonuM saraghasa kAnUna-parvate javA UpaDyuM ja. sauthI prathama vaDA nyAyAdhIza nyAyanI taravAra hAthamAM laIne cAlavA lAgyA. temanI pAchaLa temanA mejisTreTo ane bAkInA Athiga-sabhyo cAlyA. teo pagathiyAM caDI kAnuna-parvata upara pahoMcyA te ja vakhate bIjI bAjunAM pagathiyAMethI bizapa jona ane temanA dharmAcAryonuM saraghasa e pramANe ja tyAM AvI pahoMcyuM. vacce nyAyAdhIza UbhA rahyA; ane temane jamaNe hAthe bizapa UbhA rahyA. DAbe hAthe gavarnara-janaralanI jagA khAlI rahI. bizapa jaoNne prArthanA zarU karI. e prArthanAmAM bhagavAnanA khophathI DarIne nyAya toLavAnI tathA kSamAbhAva dAkhavavAnI vAta mukhya hatI. nyAyAdhIze pachI taravAra UMcakIne mANasa mANasa vacce samAnatAthI nyAya toLavAnA sogaMda lIdhA. tyAra bAda teNe navA kAyadAo eka pachI eka kalama anusAra vAMcavA mAMDayA - prathama AisalenDanI bhASAmAM ane pachI Deniza bhASAmAM. e vAcana cAlatuM hatuM tevAmAM gavarnara-janarala AvI pahoMcyo. nyAyAdhIze tene namana karavA thobhyA vinA pitAnuM vAcana cAlu rAkhyuM. bizape paNa tenA tarapha najara na karI; ane sabhyo paNa jema beThelA hatA temaja besI rahI kAyadAonuM vAcana sAMbhaLavA lAgyA. jaoNrgana jonsane tarata trADa nAkhIne nyAyAdhIzane kahyuM, "thobhe, mAre kaMIka vAta karavAnI che." . "nAmadAra, yogya vakhate ane yogya sthaLe e vAta Apa karI zako cho; ahIM atyAre nahi." Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 Atma-balidAna mAre abaghaDI - ane ahIM ja e vAta kahevI che. badhA mArI vAta sAMbhaLo! je baMDakhara rAjadrohI A TApunI hakUmata pacAvI paDyo hato, te khANanI kedamAMthI bhAgI chUTayo che." bhAgI chUTayA! mAikela sana-laoNkasa!" judA prakAranA bhAre uzkerATavALA e zabdo lokonA ToLAmAMthI nIkaLyA. hA, hA, mAikela sana-lokasa bhAgI chUTayo che. te pharI pitAnI badamAzI ane kAvAdAvA pAchA zarU karaze, mATe AisalaeNnDanA loko, tamane DenmArkanA mahArAjAnI madade doDI AvavA huM hAkala karuM chuM; - e rAjadrohIne pharI pakaDavo ja rahyo. mATe tame badhA prathama te kAmamAM madada karavA sAbadA thaI jAo!" tamArI pAse tamArA aMgarakSako ghaNA che; madada mATe amArI pAse doDI AvavAnI tamAre zI jarUra?" nIcethI eka avAja Avyo. tamArI pAse doDI AvavAnI jarUra eTalA mATe che ke, mArA rakSako rekajAvikanuM rakSaNa karavAnA kAme rokAyelA che; uparAMta tamAro TApu evo khADAmaiyAvALo che ke teo tene so so varSa lagI phidyA kare, topaNa pelo gunegAra temane hAtha na Ave." "bhagavAna ema ja kare to sAruM!" nIcethI bIjo avAja Avyo. jaoNrganano avAja have gussAthI taraDAvA lAgyo - "paNa tame loko jo e kAme lAgo, to ene chupAvAnI koI jagAthI tame aNajANa nathI. mATe nyAyAdhIza mahAzaya, huM tamane AthiganI A beThaka mulatavI rAkhavA vinaMtI karuM chuM, jethI A sau loko pelA rAjadrohIne zodhI kADhavAnA kAme doDI jaI zake." sau lokomAM e vAtathI uzkerATabharyo gaNagaNATa vyApI rahyo. chevaTe nyAyAdhIza bolyo, "mane ApanuM kahevuM samajAyuM nahi, nAmadAra." Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnUna-pu ta "mAruM kahevuM ema che ke, tame traNa divasa beThaka mulatavI rAkho, jethI pelA rAjadrohInI zodha 335 66 sudhI AlDiMganI thaI zake." 'nAmadAra, A AthiMga hajAra hajAra varSothI dara traNa varase maLatI AvI che; paNa tenI cAlu beThakane Ama kadI sthagita karavAmAM AvI nathI." 66 'kadI nathI karavAmAM AvI tethI zuM thayuM? Aje tamAre tene sthagita karavI ja paDaze. bAlA, tame tema karavA mAgeA che ke nahi ?' gavarnara-janarala taDUkayo. "ame Apa nAmadAra pratyenI pharajo adA karavA jema Atura chIe, tema Apa nAmadAra paNa amArA pratyenI pharajo adA karavI joIe." 66 'paNa e mANasa rAjadrohI che; tene pakaDavAmAM madada karavI e tamA saunI pharaja che. bAlA, tame te pharaja adA karavA mAgeA che! ke nahi ?" "paNa Ajano divasa prAcIna paraMparA ane rivAja mujaba amAro peAtAne che; eTale Aje Ape ja aLagA rahevuM joIe.' "huM ahIM DenmArkanA rAjAnA pratinidhi chuM; ane huM A beThakane DenmArkanA rAjAnA nAmathI sthagita karavA pharamAvuM chuM. tame sthagita karA che ke nahi ? '' "paNa ame ahIM AisalaeNnDanI prajAnA pratinidhi tarIke AvyA chIe, ane ame Apane vaccethI dUra haTI javA ane amAruM kAmakAja dakhala vinA cAlavA devA pharamAvIe chIe." "tame sau DenmArkanA rAjAnA prajAjanA cheA; ane huM temane nAme A beThaka sthagita karavA pharamAvuM chuM." jaoNrgana jaoNrgansananA gussAnA have pAra na rahyo. Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna Ge "paNa DainmArke ahIM AvyuM tyAra pahelAMnA ame ahIM chIe; eTale ame A beThaka DenmArkanA rAjAne nAme sthagita karavAnA nathI." nyAyAdhIze makkamatAthI javAba ApyA. 3 jaoNrgana jaoNrgansane have lokonA ToLA tarapha pharIne bUma pADI, "e rAjadrohIne jIvato ke mUelA pakaDI lAvanArane be hajAra krAuna inAma ApavAmAM Avaze. kone eTalA tavaMgara thavuM che, bAlA!" "koI AisalaeNnDara bacco evA lAhInA paisAthI tavaMgara thavA nahi icche, " bizapa jaoNna bAvI UThayA. je ene pakaDavA e amArI pharaja haze, to ame AvI kazI inAmanI lAlaca vinA ja ema karavA tatpara thaIzuM. .. "kharI vAta che, kharI vAta che!" seMkaDo lAkA bUma pADI UThayA. 66 jaoNrgana jaoNrgansana have bizapa, nyAyAdhIza, ane AlDiMganA 36 sabhyA tarapha pharIne bAlyA, "to ema vAta che? tame sau e gunegArane nAsI chUTavAmAM madada karavAnA gunA karI rahyA cho. tame e gunegAranA madadagAra cho; ane lokone chetaravAnA ane dhAkhAmAM rAkhavAnA gunA paNa karI rahyA cho." pachI teNe lAkonA ToLA tarapha pharIne kahyuM, "AisalaeNnDanA lAko, tame jANA cho ke e rAjadrohI AisalaeNnDanA vatanI nathI - e kAyadesara mAbApa vagarane - varNasaMka2 aMgreja che. tene A TApumAMthI hAMkI kADhavA joIe. meM hamaNAM be hajAra krAunanuM inAma jAhera karyuM; paNa have tene jIvato pakaDI lAvanArane huM daza hajAra krAuna ApIza; ane tene mUelA lAvanArane vIsa hajAra krAuna !" 66 bizapa jaoNna have zAMta rahI zakayA nahi. te bAlI UThayA, tame vaLI koNa cho ke mANasAne Ama khullaMkhullA hatyA karavA uzkerI-pUrI rahyA cho ? " Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnUna-parvata 337 hatyA? e rAjadrohI to kAyadAnA rakSaNa bahAra nIkaLI gayelo bahAravaTiyo gaNAya. koI paNa mANasa tene mArI nAkhI zake. AisalaeNnDane, DenmArkano, are AkhI duniyAne e ja kAyado hoI zake. bahAravaTiyAne mArI nAkhavo e hatyA nathI. mATe tenI pAchaLa doDo! tene je mUelo mArA paga AgaLa lAvIne nAkhaze, tene vIsa hajAra kAuna maLaze!" paNa eTalAmAM ToLAnI bahArathI eka mANasane UMcakIne aMdara dhasI AvatA bIjA eka mANasane jotAM veMta jaoNrgananI jIbha sivAI gaI; ane tenuM moM maDadA jevuM phIkuM paDI gayuM. lokonA ToLAe karI ApelA rastAmAM thaI, jesana mAikala sana-laoNkasane khabhe upADI kAnUna-parvata samakSa cAlyo Avyo. tyAM AvI teNe behoza sanalaoNkasane jamIna upara mUkI dIdho. sau ko phATelI AMkhe jaDasaDa thaI e dazya joI rahyA. jesane AsapAsa acAnaka vyApI gayelI cupakIdI toDatAM bUma pADIne kahyuM, "tame sau jANe che ke huM koNa chuM. tamArAmAMnA keTalAka mane dhikkAratA hazo, ane keTalAka mArAthI DaratA hazo. paNa tame sau mane jaMgalI jAnavara jevo gaNI kADho cho e nirvivAda che, tethI ja tame saue maLIne mane pAMjarAmAM pUrI dIdho hato. paNa huM e pAMjaruM toDIne bahAra Avyo chuM. tame sau AnaMdathI nirAMte potAnAM gharomAM raho cho ane sUA cho. paNa A mAro sAthI - tene bicArAne zAM zAM kaSTa ane zA zA julamo veThavA paDyA che, tene huM sAkSI chuM. tamAro rAjA mAikala sana-vaoNkasa kyAM mUo che? mane batAve - e harAmajAdAe A bicArA upara zA zA julama gujAryA che, tenI vAta mAre tamo sau samakSa tene saMbhaLAvavI che e mAIkela sana-lokasane mArI samakSa rajU kare!" A0 - 22 Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 Atma-balidAna lokone zvAsa ekadama bhI gayo. nyAyAdhIze dhrUjate avAje kahyuM, "paNa tuM je mANasane upADI lAvyo che, tene oLakhatA nathI zuM ? ene oLakhatA nathI; paNa du:khasaMkaTamAM e mAro sAthI - mAro mitra - mAro bhAI che, eTaluM huM jANuM chuM. paNa tamAre hAkema mAikela sana-laoNksa kayAM che? mAre sauthI prathama tenuM kAma che; jethI tame sau samakSa e harAmajAdAe AnI upara AcarelA atyAcAranI vAta huM kahI saMbhaLAvuM." - jaoNrgana jaoNrgansana samajI gayo ke vAta zI che. eTale te jarA maraDATabharyuM hasIne bolyo, "bevakUpha, mAIkela sana-laoNsa kayAM che te huM tane batAvuM,?" bizapa jona tarata AgaLa dhasI AvyA ane temaNe potAnA be hAthanA paMjA gavarnara-janaralanA moM upara DhAMkI dIdhA. jaisana jaoNrganane tarata ja oLakhI gayo. te bolyo, "A budrAne huM oLakhuM chuM. tene meM khANo tarapha Avela joyo hato. to e pAcho Avyo che zuM? mane yAda AvyuM, have te pharI gavarnarajanarala thayo che ema meM sAMbhaLyuM hatuM. te mAikela sana-laoNkasa kayAM che? atyAre te zuM che? koI mane batAvo to kharA ke, A badhAmAM mAikala sana-laoNkasa koNa che?" bizapa ane nyAyAdhIze tenA praznane kazo javAba na Ape. jorgana jaoNrgansana have maraDATamAM hasI paDayo ane mAthuM dhuNAvavA lAgyo. jaisananA manamAM thaIne acAnaka eka vicAra pasAra thaI gayo - ane tarata ja teNe potAnuM moM paMjA vaDe DhAMkI dIdhuM. tyAra bAda zuM banyuM te jesana jANI zakyo nahi. paNa potAnI pAchaLa kazI dhamAla thaI eTale teNe jANyuM. eka bAjuthI AvIne koI jamIna upara sUtelA sana-laoNsa upara jhUkI paDayuM ane tene hAthamAM Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnUna-parvata laI cuMbana karavA lAgyuM ane DUsakAM bharavA lAgyuM: "mArA pati! mArA pati !" jesane najara karI, te te grIbA hatI. eka kSaNamAM jesana badhuM samajI gayo - jene te jAnanI paravA karyA vinA upADI lAvyo hato ane atyAra lagI jene bacAvavA ane madada karavA te koziza karato Avyo hato, te mAikela sana-laoNkasa ja hato - tene pitAne jAnI duzmana - jenA upara vera levAnI teNe potAnI mAnI AgaLa pratijJA lIdhI hatI! A jANakArInA AghAtathI jesana ekadama to tammara khAI gayo. paNa jaoNrgana jaoNrgansane tene mArelA TANAthI te sateja thaI gayo - hamezanA babUcaka! tuM jene vera levA zodhe che te mAikela sana-laoNksa A ja mANasa che! tuM ene ja ahIM sudhI upADI lAvyo che! ane tArI jAtane nukasAna karIne paNa tene madada karavAnuM A pahelI vAra ja teM nathI karyuM !" A paNa loko jaoNrgana jaoNrgansananI A uzkeraNIbharI belI upara phiTakAra kI UThyA. daramyAna jhIbA mAikela sana-laoNsa upara hadayanA badhA bhAvo ane hUMpha varasAvatI tene pAcho bhAnamAM lAvavA prayatna karatI rahI. * jesana e badhuM joIne potAnuM bhAgya atyAra sudhI potAnI kevI krura mazkarI bajAvatuM AvyuM che te vicArIne herAna thaI javA lAgyo. have zuM karavuM te bAbata tenA aMtaramAM ghamasANa macI rahyuM. A mANasane jIvate javA devo? to tenI hatyA karavAnI potAnI mA samakSa lIdhelI pratijJAnuM zuM thAya? potAnA grIbA pratyeno prema temaja sana-laoNkasa pratyene verabhAva e baMne vAnAM tyajI, e baMnene bhegAM thaI sukhI thavA devAM? tenI najara mAIkela sana-laoNsanA AMdhaLA Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 Atma-balidAna moM upara jhUkelA AMsu-dadaDatA grIbAnA karuNa caherA upara paDI. ane tarata tenA udAra aMtarAtmAe verabhAvane haDaselI kAtho - tilAMjalI ApI dIdhI. daramyAna, te mAIkela sana-laoNkasane ahIM zA mATe uThAvI lAvyo che e prazna loko tene pUchavA lAgyA. jesane have jAtane kiMIka sthira karI laI, gheghare avAje javAba Apyo - "tame sa jANo cho ke huM to mANasamAM mANasa thaIne jIvavAne lAyaka nathI, eTale AkhI jiMdagI eklo aTUlo ja pharato rahyo chuM. mArA bApue mArI mAtAne mArI nAkhI hatI, ane tethI meM mArA bApune mArI nAkhavAnI pratijJA lIdhI hatI. paNa mAruM nasIba ja evuM avaLuM che ke, dariyAnI honAratamAMthI mArA bApune ajANamAM meM ja bacAvyA ane te mArA hAthamAM ja temanA bIjI patnIthI thayelA bIjA putrane yAda karatA maraNa pAmyA. tyArathI meM e "bIjA putrane paNa mArI nAkhavAnuM nakkI karyuM hatuM. paNa huM mArA zatrune dIThe oLakhato na hatA, ane kadI tene bhego thayo na hato. paNa huM kazuMka karI zakuM tyAra pahelAM to tame lokoe mane pakaDI, mArA upara kAma calAvI, mane jIvato gaMdhakanI khANamAM dATI dIdho. tyAM nasIbanI avacaMDAIne kAraNe huM mArA dumanane oLakhyA vinA ja bhego thayo, ane tenA upara mane UpajelA bhAvane kAraNe teno mitra - sAthI - are - bhAI ja banI gayo. mane tenA upara nAnA bALaka upara Upaje evo vAtsalyane bhAva Upajyo hato, ane te paNa mane lagabhaga evA ja bhAvapUrvaka cAhato hato, e vAta huM segaMdapUrvaka kahI zakuM tema chuM. tame lokoe to mane jAnavara gaNIne badhA khristI mANasanI sobatamAMthI aLago phagAvI dIdho hate; paNa huM kabUla karuM chuM ke, khANomAM bhegA thayA pachI A mANasanI sobatathI mArA aMtaramAM mANasAIne dIvo pragaTayo ane huM mANasa banyo." Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAnUnanya ta 341 grIbA navAI pAmI, ciMtita mukhe bheMsananI dAstAM sAMbhaLI rahI. "huM je mANasane ajANamAM ahIM upADI lAvyo chuM, te mAikela sana-laoNksa che; atyAra sudhI du:khamAM je mAro baMdhu hatA, te kharekhara lehInI sagAIe mAro bhAI paNa che, - ema huM atyAre pahelI vAra jANavA pAmyo chuM." 66 paNa mAikela sana-laoNksane tuM ahIM zA mATe lAvyo che? " nyAyAdhIze have jaeNsanane sIdhuM ja pUchayuM. jaoNrgana jaoNrgansane ja vacce te praznane javAba ApI dIdhuM. teNe kahyuM, "te ene ahIM zA mATe upADI lAvyo che, e haju tame nathI samajI zakatA? te peAtAnA duzmanane ahIM pharI pakaDAvI devA ja laI Avyo che, vaLI ! " ema kahI teNe krizuvikathI AvelA beeka gArDone jaeNsana ane mAikala baMnenI dharapakaDa karavA hukama karyA. paNa nyAyAdhIze tarata hAtha UMco karIne kahyuM, '" theAbhA ! " pachI teNe pharIthI jaeNsanane pUchyuM, "tuM mAikela sana-laoNksane ahIM zA mATe lAvyo che?' jaoNrgana jaoNrgansana ekadama ciDAI .. gayo. te bAlI UThayo, A vaLI zuM che? A mAikela rAjadrohI - baMDakhAra che; ane haju pharIthI ghaNuM ghaNuM teAphAna macAvI zake tema che; mATe tenI dharapakaDa karI tene navA udhamAta macAvatA rokavA joIe. huM ahIM DenmArkanA rAjAnA pratinidhi tarIke UbhA chuM - mArI AjJAnuM pAlana thavuM ja joIe." gArDI pharIthI AgaLa vadhavA taiyAra thayA, paNa lokonuM ToLuM temanI AsapAsa pharI vaLyuM. gArDo e dhakkAmukkImAM eka bAju dUra dhakelAI gayA. jaoNrgana jaoNrgansana gussAthI lAla-pILA thaI gayo. teNe kaDhAya teTalA moTo piTA kADhIne kahyuM, "sAMbhaLeA ! hamaNAM ja meM A mANasanuM mAthuM lAvanArane vIsa hajAra krAuna inAma ApavAnI Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna ghoSaNA karI hatI. paNa have to tamArA jAnanI ane tamArA chuTakArAnI tamane paDI hoya, to dUra khasI jAo! gArDone AgaLa AvavA do! nahi to tame saunA jAna ane AjhAdI khatarAmAM che, e samajI rAkhajo." nyAyAdhIza have sAmuM trADI UThyo, "bho! thobho!" jaoNrgana jaoNrgansana nyAyAdhIzane saMbodhIne barADI UThyo, A baMne jaNA nAsI chUTelA kedIo che, e yAda rAkhaje." paNa A kAnUna-parvata che, ane ahIM Athiga che, e tame paNa yAda rAkhajo. teo kedI hoya ke nahi, paNa AisalenDanA prAcIna kAyadA anusAra teone je kaMI kahevuM hoya te kahevAnI ahIM chUTa che. nyAyAdhIze makkamatAthI javAba Apyo. jaoNrgana jaoNrmansana tucchakArapUrvaka bolyo, "tamArA AisalaeNnDanA kAyadAnI mAre zI paMcAta ?" pachI teNe lokonA ToLA tarapha vaLIne kahyuM, "DenmArkanA rAjAnA nAmathI huM tamane pharamAvuM che ke, A be jaNanI dharapakaDa karo !" ane rAjAnA rAjAnA nAmathI huM pharamAvuM chuM ke, temanA upara koIe hAtha nAkhavAne nathI." nyAyAdhIze bUma pADI. pachI teNe jesana tarapha pharIne pUchayuM, "mAikela sana-laoNkasane tuM ahIM zA mATe lAvyo che, te bolI nAkha." paNa jesana kaMIka javAba Ape te pahelAM jaoNrgana jaoNrgansana pAcho bolI UThyo, "mArA saMrakSako rekajAvikamAM che, ahIM huM ekalo ja chuM. tame badhA ja rAjadrohIe cho. tamArAmAM kaI mArA dezanA duzmananI dharapakaDa karavA AgaLa nahIM Ave, te huM pote enI dharapakaDa karIza." ema kahI teNe potAne janme khullo karI, aMdaranA kamara-paTTAmAMthI eka pistola kADhI ane tene ghoDe caDAvyo. sauno zvAsa thaMbhI gayo. mAtra grIbAe tarata ja mAikela sana-laoNkasanA amaLAtA zarIra upara UbaDI paDIne ADa karI dIdhI. Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 343 kAnUna-parvata jaeNsana have TaTAra thaIne jaoNrgana sAmuM joIne bolI UThayo, "buDhDhA, jo tuM A mANasanA vALane paNa aDakavA jaze tenI sAthe huM tane cIrI nAkhIne tArAM be phaDacADiyo karI nAkhIza." ToLAmAMnA eka mANase AgaLa dhasI AvI, jesanane paDakhe UbhA rahI, tene potAnI baMdUka ApavA mAMDI. paNa jesane tene bAjue dhakelI mUkyo. nyAyAdhIza have jesanane pharIthI pUchayuM, "tuM mAIkela sanalaoNkasane ahIM zA mATe lAvyo che?" jesana have thoDo vakhata cUpa Ubho rahyo; jANe mana sAthe amuka jhaghaDo patavato hoya tema. pachI te bolyo, "huM paNa AisalaeNnDara chuM; ane A kAnUna-parvatanuM hajAro varSathI cAlyuM AvatuM mahAtama barAbara jANuM chuM - ke koIne anyAya thayo hoya ke koI upara julama thayo hoya, to te game tema karIne ahIM AvI pahoMce - bhale pachI te halakaTamAM halakaTa gulAma hoya - topaNa ahIM te tamo saunI vacce manuSya tarIkenuM samAna pada pAme che. are, te verAna vagaDAmAM chupAI raheto bahAravaTiyo hoya, chatAM te jo A kAnUnaparvata upara paga mUke, ane tene pAcho bahAra cAlyo javA devAmAM Ave, to te haMmeza mATe nirdoSa ane mukata banI jAya che. bolo, e vAta sAcI che ke nahi?" hajAra hajAra kaMThethI avAja nIkaLyo, "sAcI vAta che; taddana sAcI vAta che." to AisalenDanA nyAyAdhIzo ane dezabaMdhuo, huM Ane zA mATe ahIM lAvyo chuM te tame sAMbhaLo ! A mANasane jamaNo jo juo - temAM eka khIlo ThokI devAmAM Avyo hato (lokomAM ghero gaNagaNATa.); tathA tenI A AMkho sAmuM juo - te taddana AMdhaLI thaI gaI che. zAthI? narakamAM paNa na saMbhave tevI barbariyAta Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 AtmaalidAna ane amAnuSI jAlamapaNuM je enuM kAraNa che. (lokamAM virodhane huMkAra). e mANasane gune ke aparAdha zo haze, te to huM jANato nathI - ane te jANavAnI mane paravA paNa nathI. bhale te mArA jevo nAcIjha hoya, moTo gunegAra hoya ke narAdhama hoya - paNa koI paNa gunA badala AvI narakane ane motane TapI jAya tevI sajA na hoI zake. (nahi', "nahi' evA seMkaDo pokAra.) to sAMbhaLo ! " paNa te ja ghaDIe acAnaka bhUminA peTALamAMthI kArame kaDAko ane gaDagaDATa acAnaka phATI nIkaLyo; ane bhalabhalAnI chAtI kaMpI UThI. jesane ene ja anulakSIne kahevA mAMDayuM, "juo sAMbhaLo, A kaDAko TApunA parvata UpasI AvyA ane tenI badhI jamIna UkaLatA lAvAthI DhaMkAI gaI hatI te vakhatanA jevo kaDAko che! bhagavAna tamane saune tamArAM kRtyo - apakRtyone badale ApavA taiyAra thayA hoya ema lAge che. paNa bhAIo yAda rAkho ke, "badalo ApavAnuM - pApanI sajA karavAnuM kAma bhagavAnanuM che; mANasanuM kAma to madada karavAnuM ja che !' mane Ane upADI tame sau vacce thaIne pasAra thavA do, eTale te AjhAda bane." ATaluM belI teNe grIbAnA khoLAmAMthI mAikela sana-laoNkasane potAnA hAthamAM UMcakI lIdhe, ane pachI sau lokone hAkala karIne kahyuM, "cAlo, jagA Apo - mane pasAra thavA do!" tarata ja nyAyAdhIza ane bizape aLagA khasI jaI, tene rasto Apyo. tyAra pachI to jesana sana-laoNkasa sAthe lokonA ToLAe ApelA mArgamAM thaIne bahAra nIkaLI gayo. cAre taraphathI hajAro avAja ekIsAthe pragaTayA - "chUTA ! nirdoSa ! A baMne jaNa AjathI nirdoSa ane AjhAda bane che!" Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pralayakALa paNa eTalAthI kazuM patyuM na hatuM ! harSanAda karatA ToLAe ApelA rastAmAM thaIne sana-lokasane teDI jesana bahAra nIkaLyo to kharo; tayA grIbAe behoza mAikala sana-laoNsane potAnA khoLAmAM laI lIdho ane tene bhAnamAM lAvavAnA tarata sUjhe evA prayAso karavA paNa mAMDayA. paraMtu jaoNrgana jaoNrgansana eTalAthI namatuM jokhe tema nahoto. teNe tarata AthiganA sabhyo tarapha ane pAse UbhelA ToLA sAme joIne trADa nAkhI, "tamArA hajAra varSa jarIpurANA, jaMgalI kAyadAone amala karIne zuM rAjI thAo cho? jesana ane mAikela sana-lokasa vacce kevo moTo taphAvata che, e tame bevakUpha kema bhUlI jAo cho? jesana AisalenDa dezano kedI che tathA tamArA ja dezano aThaMga guMDo che, eTale tame bhale tene tamArA jaMgalI kAyadA anusAra nirdoSa jAhera karo ane chUTo mUko. bhagavAna tamAruM bhaluM kare ! - paNa mAikela sana-laoNkasa to DenmArkano kedI che; kAraNa ke, teNe DenmArkanA rAjA sAme rAjadroha karI temanI sattA uthalAvI nAkhavA prayatna karyo hato. eTale tene tamArA jaMgalI kAyadA anusAra mukata ke nirdoSa jAhera karI zakAya nahi. DenmArkanA rAjAjI ja tene mAphI bakSI zake, eTale haju te gunegAra ane kedI ja che!" e arasAmAM mAikela sana-laoNsa grIbAnI mamatAbharI mAvajatathI bhAnamAM AvI gayo hato. jorgana jorgansana vAghanI peThe tenA tarapha 345 Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 Atma-balidAna ja TAMpI rahyo hato. te have jaisana tarapha joIne hasato hasato bolyo, "A harAmajAdo nAhakano ja behoza banavAno DhoMga karI rahyo hato - jo have te kevo TaTAra thaI gayo che? tuM ene UMcakIne laI Avyo kharo, paNa tethI te bacI zakavAno nathI - UlaTo tuM to ene enA motanA hAthamAM soMpavA mATe ja ahIM upADI lAvyo che!" jaisane e vAtano kaMI javAba Apyo ja hota, paNa eTalAmAM bhAre kaDAko thayo ane AkhI dharatI jANe tharathara dhrujavA lAgI. sAthe ja dakSiNa taraphathI pUrapATa ghoDo doDAvato eka mANasa Avyo ane thobhyA vagara bUmo pADI saune cetavavA lAgyo, "bhAgo! bhAgo ! baraphano parvata ogaLIne gabaDato gabaDato A tarapha AvI rahyo che. jene jIva vahAla hoya te bhAge!" loko AbhA banI kazuM kare te pahelAM dakSiNa-pazcima taraphathI bIjo eka jaNa pUrapATa gheDo doDAvato Avyo ane bUma pADavA lAgyo, "dariyAmAM navA TApu nIkaLavA lAgyA che, ane badhI nadIo sukAI gaI che. dariyA tarapha lAlacoLa patharAone varasAda varase che, ane samudranAM pANI e patharAo aMdara paDavAthI susavATA karatAM UkaLavA lAgyAM che." pelo haju vidAya thAya, evAmAM dakSiNa-pUrvamAMthI trIjo mANasa pUrapATa ghoDo doDAvato Avyo ane bUmo pADavA lAgyo ke, hekalA taraphano mulaka dhovAI gayo che ane dharatInA paTa upara eka tasu paNa hariyALI jagA bAkI rahI nathI. tene pUchaparacha karatAM vadhu khulAse e maLyo ke, UkaLatA pANInuM pUra parvata upara dhasI AvyuM che ane tenI AgaLa dhakelAtAM baraphanAM gaciyAMthI khetaro, devaLe, Dhora, ghoDA, puruSa-strIo-bALako, badhuM dariyAmAM phaMgoLAI gayuM che. tyAM bhegAM thayelAM sau mANase have ekasAmaTI bhayaMkara cIsa nAkhI, cAre dizAmAM jyAM ThIka lAgyuM tyAM doDavA lAgyAM. kaI tarapha Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pralayakALa 347 bhaya che ane kaI tarapha salAmatI che, teno khyAla karyA vinA dareka jaNa jyAMtyAM - ekabIjAnI pAchaLa - doDavA lAgyuM. ghaNAM to pAchaLa mUkelAM potAnAM strI-bALakonI bhALa meLavavA, je bAju bhaya hato te tarapha ja doDyAM. bIjuM keTalAMka potAnI salAmatIne vicAra karIne ja UlaTI dizAmAM doDI gayAM. be miniTamAM to Akho kAnUna-parvatavALo pradeza nirjana - verAna banI gayo. mAtra jhIbA haju adhapardhA behoza ane zUnamUna banI gayelA mAikela sana-laoNkasane TekavIne sthira UbhI rahI. ane bIjA be jaNa je tyAM rahyA te jaoNrgana jaoNrgansana ane jesana. jaoNrgana jaoNrgansana have zuM kare che, te tarapha tAkIne je sana sthira Ubho rahyo hato. paNa eTalAmAM jaoNrgana jaoNrgansananA vIsa aMgarakSako, tenI paravAnagI vinA ja - tene AthiganI beThaka vakhate ekalo mUkavo ThIka nathI ema mAnI rakajAvikathI doDatA AvI pahoMcyA. jaoNrgana jaoNrgansane potAnA hukama vinA ahIM doDI AvI rekajAvikane sUnuM mUkavA badala temane Thapako ApavAne badale UlaTuM samajadArI dAkhavIne ahIM doDI AvavA badala dhanyavAda ApyA. pelA lokoe utAvaLA utAvaLA khabara ApyA ke dakSiNa tarapha lAvA phATI nIkaLavAthI te taraphanA loko rekajAvika tarapha bhAgI AvavA mAMDyA che, ane rekajAvikamAM bhAre bhIDa jAmI che. jaoNrgana jaoNrgansane to e kudaratI kAramI AphatanA samAcAro tarapha kazuM ja lakSa ApyA vinA e lokone tAbaDatoba mAikela sanalaoNkasanI dharapakaDa karavAnuM pharamAvyuM. mAIkela sana-laoNkasa cheka ja AMdhaLI avasthAmAM kazuM joyA-samajyA vinA eka bAju grIbA sAthe Ubho hato. jesane jaoNrgana jaoNrmansanano hukama sAMbhaLyo ke tarata trADa nAkhI ane lokone potAnI madade doDI AvavA jaNAvI mAtra potAnA Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 AtmabalidAna khullA hAtha vaDe ja aMgarakSako upara humalA zarU karyo. leAkA to potAnI ja phikaramAM paDayA hatA, eTale te tenI madade doDI na AvyA. paNa jaeNsana ekalAe ja peAtAnA leAkhaMDI bAhuothI keTalAya aMga-rakSakone ThekANe pADI dIdhA hota; paraMtu jaoNrgana jaoNrgansane tarata peAtAnI pistola pharIthI hAthamAM laI jaeNsana tarapha nizAna laIne phoDI. jasanane to tenA jamaNA hAtha juTho thaIne labaDI paDayo tyAM sudhI kazI khabara ja na paDI; paNa have aMga-rakSakoe tene pAchaLathI pakaDI lIdhA ane jamIna sAthe dabAvI dIdhA. daramyAna bIjA aMgarakSako mAikela sana-laoNsa ane grIbAne pakaDIne revika tarapha doDI gayA. - paNa te ja ghaDIe dakSiNa taraphathI dhUNI ane kALI retI bharelI havAnuM meAjuM dIvAlanI mAphaka dhasI AvyuM ane cAre tarapha aMdhAruM - aMdhAruM thaI gayuM. jANe pralayakALanuM daTaMtara AvI pUgyuM. je loko haju tyAM UbhA hatA te gAbharA thaI pavananA teAphAnamAM UDatI retInA kaNanI mAphaka Amatema vIkharAI gayA. jaoNrgana jaoNrgansana ane bheMsanane pakaDI rAkhanArA aMgarakSako paNa TapaTa jIva bacAvIne nAThA; ane jaeNsana ekalA ja AkhA medAna upara ekalA aTUleA paDI rahyo. dakSiNa taraphanA parvatanI Toca upara lAla vALAone prakAza chavAI rahyo hatA, te tenI najare paDayo. kepTaranA javALAmukhI phATavA lAgyA hatA. chatAM jaeNsana divasanA aMdhArAmAM bAtheADiyAM mAratA ane lathaDiyAM khAtA e ujajaDa verAnamAM rastA phphAsate| bhAgavA lAgyo. te gAMDAnI peThe bUmA pADatA hatA ke, " alyA bhagavAna tuM kayAM che? meM khAtarI ApI hatI ke pApInI kamANI meAta che', te kayAM gaI?" tenA aMtaramAM azraddhA ane kinnAnA jvALAmukhI phATI paDayo. Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prayakALa aMdhArAmAM koNa kathA bhAganuM hatuM tenuM kazuM ThekANuM rahyuM na hatuM. barganI khINa tarapha khaDakonI eka ghATImAM jaoNrgana jaoNrgansana rasto cUkI aTavAI gayo. banavAkALa, te jesana paNa paDato AthaDato tyAM ja AvI pahoMcyo. jaoNrgane ene e taraphane koI kheDUta dhArI, jAvika taraphane rasto pUchathI, ane je te sAco rasto batAve te pAMca krAuna inAma ApavA jaNAvyuM. paNa tarata ja baMne jaNa ekabIjAne oLakhI gayA. jarmana jaoNrmansane tarata ja pistola upara hAtha nAkhyo. paraMtu Athiga vakhate jesana upara phoDayA bAda teNe tene pharI bharI na hatI; eTale tene nakAmI gaNI dUra pheMkI dIdhI. jesananA aMtaramAMthI tarata ja vijayanA AnaMdanI TIsa UThI. te jANato hato ke pote e buTTA karatAM ghaNo vadhu baLavAna che, paraMtu tene jamaNo hAtha jaoNrgana jaoNrgansananA pistolanA bArathI nakAmo thaI gayo hato, eTale baMne jaNA sarakhA ja banI gayelA gaNAya. AvA nyAyI vaMdayuddhamAM ene khatama karI nAkhavAnuM maLyuM tethI te huMkAra karI UThayo. paNa bIjI ja kSaNe tenA aMtaramAM kazo khaTako thaI Avyo. te be DagalAM pAcho khasIne eka bAju hAtha lAMbo karIne bolyo - jA, pelo reka jAvika javAne raste che." jarmana jaoNrgansana humalAnI ja AzA rAkhI rahyo hato. jesananA badalAyelA avAja ane vartaNUkyI te Abho thaI gayo. tenA gaLAmAM DacUro bharAI Avyo : kaMIka bolavA icchavA chatAM te kazuM belI zakyo nahi. Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3pa0 Atma-balidAna bhale, mArI nabaLAI gaNavI hoya to nabaLAI gaNaje, bevakUphI kahevI hoya te bevakUphI kaheje - paNa tuM eka vakhata mArI mAne bApa hato! bhagavAna mArI mA upara karuNA lAve ane tane mApha kare. mArA bhAInA jIvanA badalAmAM paNa tArA lehImAM huM mArA hAtha raMgavA mAgatA nathI. paNa utAvaLa kara, mArI AMkho AgaLathI jaladI dUra thA!" - joMgana jaoNrgansana tarata ja potAnA ghoDAne eDI mArI, tyAMthI bhAga thayo. te game tevo duSTa mANasa hato, paNa tenuM pASANa hRdaya paNa atyAre zaramathI ghavAyA vinA na rahyuM. sAcI vaphAdAra kasarane bhayaMkara jvALAmukhI phATI nIkaLavAne kAraNe AkhA AisalaeNnDanuM jIvana jUnanA aMtathI mAMDIne bIjA varasanA jAnyuArI sudhI astavyasta thaI gayuM. dakSiNanA tathA dakSiNa-pUrvanA pradezamAMthI gharabAra vagaranAM thayelAM seMkaDo loko rekajAvika tarapha bhIDa karatAM dhasI AvyAM hatAM; ane rAjadhAnInI vastI be hajArathI vadhIne vIsa hajAra thaI gaI hatI. teo badhAM kyAM kevI rIte rahetAM hatAM ane zuM khAtAMpItAM hatAM te koNa jANe. dariyA-kinAro khullo raheto tyAM sudhI to e badhAM loko mAchalAM upara game tema karIne jIve. paNa khADImAM badhe DhIMcaNapUra barapha chavAI jAya, tyAre te mAchalAMnAM hADakAM ane lIla-zevALa tathA dariyA-kinAre thatI vanaspati upara ja temane bhUkhe maravuM paDe! Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcI vaphAdAra 351 A saMkaTagrasta lokone madada mokalavA mATenI dhA yuropamAM sarvatra pahoMcI gaI hatI; tathA baTAkA, anAja ane bhojanathI bharelAM jahAja AisalaeNnDa tarapha dhasI rahyAM hatAM. paraMtu baraphamAM ja jakaDAI javAthI reka jAvikathI dUra dariyAmAM ja te badhAM aTavAI rahyAM. eka mahinA bAda teo jyAre kinAre pahoMcyAM, tyAre baTAkA cAmaDAnAM DImacAM jevA thaI gayA hatA ane anAja tathA bIjA khAdya padArtho paththaranI zilAo jevA ! chevaTe phebruArInA aMta sudhImAM badhA mANaso pharI potapotAne ghera pAchAM pharavA lAgyAM - bhale e sthaLa game tevuM ujajaDa verAna banI gayuM hoya! vatananI mohinI evI cIja che. A kAramI kaTokaTI daramyAna mAikela sana-laoNkasane bhAgye koI yAda karatuM hoya. jorgana jaoNgansanane te vakhate potAnA harIphane khatama karavAnI sArI taka hatI, paraMtu DenmArkanI rAjasattAnI ene khAsI bIka hatI; - kadAca te loko mAIkela sana-laoNkasanI bAbatamAM AgaLa kaMI pagaluM bharavA na mAgatA hoya to? uparAMta tene potAne paNa have loko uparano kAbU gumAvI beThelA mAikala sana-laoNsane masaLI nAkhavAmAM kaMI prayojana dekhAtuM na hatuM - e tuccha magataruM have tene zuM karI zake tema hatuM? paNa e baMne bAbatomAM te bhUla karato hato : mAikala sanalaoNkasa jevo niSphaLa nIvaDelo baMDakhAra Ave ke mare te bAbata kaMpanaheganavALA"ne jarAya paDI na hatI; ane javALAmukhInI barabAdI bhulAtI gaI tema tema potAne khAtara du:kha veThanAra mAIkala sanalaoNka lokone vadhu yAda AvavA lAgyo hato. atyAra sudhI mAIkela sana-laoNkasa repUjAvikanI jelanI keTaDImAM paDI rahyo hato. mAtra eka puruSa - Adama pherabradhara - tene mATe * kaoNpanahegana eTale DenmArkanI rAjadhAnI. arthAta DemArkanA rAjasattA. - sa50 Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para Atma-balidAna kaMIke avAja uThAvyA karato hato, ane mAtra eka strI - jhIbA - A duHkhanA divasomAM paNa tene vaLagI rahI hatI. Adama vAreghaDIe gavarnara-janarala pAse doDI jaI phariyAda karyA karato ke, mAikela sana-laoNkasa pratye kedI tarIke nahi, paNa jahAja upara gulAmI karavAnI sajA pAmelA gunegAranI jema vartavAmAM Ave che. ane grIbA vAreghaDIe bizapanA gharamAM potAne maLelA utArathI jelakhAnA sudhI khAvApIvAnI vastuo laIne Ava-jA karyA karatI. alabatta, mAikela sana-laoNsane khabara na hatI ke potAne mATe A kALajI koNa rAkhe che; - grIbA pote ja e vAtanI jANa tene na thAya tenI kALajI rAkhatI. paNa AkhuM rekajAvika grIbA zuM karatI hatI te jANatuM hatuM. pote jyAM rAjarANI tarIkeno mo bhogavI cUkelI hatI, tyAM kaMgALa - bhulAyelI avasthAmAM, potAnA patinI jelanI dIvAlane sparza karavA khAtara ja, potAnA bALaka putrI sAthe te rekajAvikamAM rahetI hatI. dhIme dhIme lokonuM mAikala sana-laoNsa taraphI thatuM jatuM valaNa jarmana jaoNrgansanathI chUpuM rahyuM nahIM. teNe have mAikela sana-laoNsane eTale dUra mokalI devAno vicAra karyo ke jyAM loko tene oLakhatA ja na hoya; ane oLakhe te paNa saMkhyAmAM eTalA ochA hoya ke jethI temano upayoga gavarnara-janarala sAme karavAnuM mAikela sana-laoNkasa ja munAsiba na mAne. AisalenDanI hakUmata nIce dUramAM dUra kahI zakAya evI eka jagA hatI : grInsI TApu. AisalaeNnDanA mukhya TAputhI dUra pAMtrIsa mAIla uttare zItavRttamAM te TApu Avela hatuM. te bahu nAno hato, temaja temAM vastI nAmanI hatI, - mukhyatve mAchImAronI. te TApumAM vepAra-vaNaja AkarSe tevI koI cIja na hovAthI bahArathI bahu ochAM jahAjo tyAM jatAM. ane ziyALA daramyAna to AisalenDa ane te Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 353 sAcI vaphAdAra TApu vaccene dariyo jAmI jaIne nAnA hoDakA mATe paNa agamya banI jate. aMdha mAikala sana-laoNse evA nirjana TApu upara potAne na mokalavA mATe ghaNI vinaMtI karI, tathA Adama pherabradhare to rItasara virodhano pokAra ja uThAvyo. paNa jaoNrgana jorgansane khaMdhuM hasIne evo javAba vALyo ke, ahIM eka koTaDImAM goMdhAI rahevuM, tenA karatAM tyAM AkhA TApu upara chUTA pharavuM, e vadhu sAruM gaNAya; eTale sana-laoNkasane jhImsI mokalavo e tenA hitamAM che! rekajAvikanA loko paNa potAnA mAnItA netA mAikela sanalaoNkasane eTale dUra khaseDavAnI vAta jANI bahu gusse thayA; paNa lokono gusso ke jusso dUrathI tene vidAya ApIne ja chevaTe kRtArtha thayo. mAtra jhIbA ane buddo Adama haju paNa mAikela sana-laoNkasane madada zI rIte pahoMcADavI te aMge potapotAnI svataMtra yojanAo ghaDavA lAgyAM. mAIkela sana-laoNkasane grIsI TApu upara khaseDyA bAda, prathama to te TApu uparanA ekamAtra tavaMgara kahI zakAya tevA jonsana nAmanA eka lebhI kaMjUsane samajAvavAmAM Avyo ke, te mAikelane AkhI jiMdagI sudhInA giramITiyA* tarIke rAkhI le. paNa sana-laoNkasanuM AMdhaLApaNuM tathA zarIranuM dUbaLApaNuM joI, pelAe tene maphateya rAkhavAnI nA pADI. jonsana sivAya bIjuM koI tyAM nokara ke gulAma rAkhI zake tevuM tAlevaMta nahotuM; eTale pachI sana-laoNsane e TApunA pAdarIne sepI * giramITiye eTale "egrImenTa" - bonDathI bAMdhI lIdhela nokara. phIjI dezamAM e rIte hiMdustAnamAMthI majUre mokalavAmAM AvatA te 'giramITiyA." nAme oLakhAtA. - sapATa A0 - 23 Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 Atma-balidAna devAmAM Avyo. e pAdarI tene khavarAve.pivarAve ane sAcave; tathA varasamAM be vakhata tenA samAcAra rekajAvika gavarnarane pahoMcADe. e badala tene varase traNase krAuna bhaththu ApavAmAM Ave. mAikela sana-laoNkasane hAthapage beDIo nAkhavAmAM na AvI; paNa e TApune kinAro evI tINI karADavALe hate ke te ekalo thoDAMka DagalAM ja bharavAnI hiMmata karavA jAya ke tarata koI ne koI karADamAM gabaDI paDI tenA phuraphuracA UDI jAya. je pAdarInI hakUmata heThaLa sana-lokasane mUkavAmAM Avyo hato, te vastutAe teno jelara ja hato. A pAdarIne vAcako barAbara oLakhe che; kAraNake, te bIjo koI nahi paNa sTiphana erInuM lagna gavarnara-janarala jaoNrgansananI putrI rAzela sAthe karAvavA badala rekajAvikathI khaseDI ahIM lagabhaga dezanikAla karavAmAM Avelo siphasa thImsana ja hato. ahIM Avyo tyAre te juvAna hatA, paNa ahIM AvyA bAda ahIMne bekAra ekalavAsa bhUlavA te dArUnI late caDI gayo. eTale sudhI ke te Akhe vakhata lagabhaga behoza avasthAmAM ja hatuM. tethI karIne tenA jajamAnane jyAre kaMI lagna ke nAmakaraNa vagerenuM kAma hoya, tyAre teo agAuthI tene samajAvI-paTAvIne tenA gharanA ekAda oraDAmAM rAta mATe pUrI rAkhe, jethI bIje divase vakhatasara te jAgRta avasthAmAM maLI Ave. have tenI uMmara thavA AvI hatI ane ekalo ja potAnA zevALa-chAyA gharamAM eka cIDiyA buThThA nokara sAthe dahADA kADhato hato. te bahu asthira manane, bIkaNa, tathA DhIluMpoco mANasa hato; chatAM bIjI rIte te sIdhAsAdo ane bhaloLo hato : koI paNa mANasa pitAnA du:khanI vAta saMbhaLAvIne sahelAIthI tenI sahAnubhUti prApta karI, teno lAbha temaja geralAbha uThAvI zake. * juo AgaLa pAna 25muM - sapATa Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArI vaphAdAra 355 paNa mAila sana-laoNkasanA AvyA bAda siksa potAnA pacIseka varSanA dArUnA lAMbA ghenamAMthI jANe jAgrata thaI gayo ane tenA jIvanamAM UthalapAthala macI rahI. potAno kedI-paroNo Avyo tyAra bAda tenI sarabharA mATe zuM karavuM ane zuM na karavuM enI gaDabhAMjamAM paDI te lagabhaga hatAza thavAnI ane pharI dArUnI late caDavAnI taiyArImAM hatuM, tevAmAM eka ajANI bAI potAnA hAthamAM eka bALakane teDIne tenA gharane bAraNe AvIne UbhI rahI. te juvAna hatI, ghATIlI hatI, paNa tenAM kapaDAM cheka garIba mANasane chAje tevAM ja hatAM. teNe AvIne pAdarIne tyAM gharakAma karanAra nekaraDI tarIke rahevA marajI batAvI. potAnI karuNAjanaka kahANI saMbhaLAvatAM te lagabhaga raDI ja paDI : te pote paradezI bAI che, paNa AisalenDanA vatanIne paraNI hatI. tAjetaramAM tene pati gujarI jatAM te nirAdhAra - nirAzraya banI gaI che. tenA sAMbhaLavAmAM AvyuM ke, grInsInA pAdarI ekalA ja che tethI temane gharakAma saMbhALe tevI bAInI jarUra haze; eTale te ahIM AjIvikA zodhavA AvI che. tenA jevI juvAna bAIne bIjA koIne ghera kAma karavA rahevuM sahIsalAmata na kahevAya eTale pitAne ane pitAnA bALakane pAdarIsAhebane ghera khAvApIvAnuM ane rahevAnuM maLaze, to te emanuM badhuM gharakAma barAbara saMbhALaze Iva, i. e ajANI bAI jhIbA ja hatI; ane te potAnI kahANI siMksane saMbhaLAvatI hatI te daramyAna e bhalA pAdarInI AMkhamAM Asu ja AvI gayAM. teNe bIjuM kaMI bolyA vinA tene sIdhI gharanuM rasoDuM saMbhALavA ja mokalI dIdhI. mAtra eka ja zarata pAdarIe raja karI ke, AisalenDavALA mAlikane ghera AisalaeNnDanI nokarIo je rIte rahe che te rIte teNe rahevuM paDaze - eTale ke, teNe potAnA kamaranI sarahadamAM ja rahevAnuM tathA bahAranA mahemAna - mulAkAtInI najare kadI nahi caDavAnuM. pAdarIe vadhArAmAM umeryuM ke, "khAsa karIne Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 Atma-balidAna mAre tyAM eka mahemAna hamaNAM lagabhaga kAyama mATe rahevA AvyA che, temanI najare tAre haragija nahi caDavuM. alabatta, e mahemAna AMdhaLA che, eTale temanI najare caDavAno savAla ja nathI; paNa temanA sAMbhaLavAmAM Ave evI kazI hilacAla ke ceSTA paNa tAre kadI nahi karavI." grIbAe tarata ja e zarata kabUla rAkhI; kAraNa ke, tenI yojanA paNa mAIkela sana-laoNkasathI aNachatA rahevAnI ja hatI. paNa teNe ThAvakAI dekhADIne eTaluM ja kahyuM ke, "mAlika, huM evI rIte rahIza ke jethI tame pote temane nahIM kaho tyAM sudhI te jANI paNa nahi zake ke huM paNa A gharamAM rahuM chuM." Ama grIbAe premInI cAlAkI dAkhavIne mAikala sana-lokasa sAthe eka ja chAparA heThaLano vasavATa sAdhI lIdho. temAM tenA be irAdA hatA - eka to patinI najIka ja kAyama rahevuM ane tenI mAvajata - sAravAra - sevA bajAvyA karavI. bIjuM, ema prema-sevA dAkhavIne koIka divasa tene pAcho jItI levo. te mAikela sana-laoNkasane evI khAtarI karAvavA mAgatI hatI ke, pote mAna-pratiSThAne ke vilAsatamane khAtara nahi, paNa tenI uparanA premane khAtara ja tene varI hatI. mAikela sana-laoNkasa jyArathI evuM mAnato thaI gayo hato ke. grIbA kevaLa ghamaMDI ane chIcharI bAI che; tethI tenA upara tene ghaNA UpajI hoI, teNe tene tyAga ja karyo hato. eTale grIbAe tenA aMtarano bujhAI gayela premadIpa pharI sneha-sevA vaDe peTAvavA prayatna karI jovAne niradhAra karyo hate. cha mahinA pasAra thaI gayA te daramyAna jhIbAe AisalaeNnDanI nokaraDInI rIte AisalaoNnDanA mAlikane tyAM rahevAnuM vacana barAbara * pALI batAvyuM. mAikela sana-laoNkasane jarAsarakho aNasAra Ave tevI Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcI vaphAdAra 350 rIte kadI te enI pAse jatI nahi. sana-laoNkasanI cheka najIka jaIne je kaI kAma karavAnuM hAtuM, te pelA buDhDho nokara ja karatA. paNa grIbAe bIjI rIte pAdarInuM AkhuM aMdhAriyuM geAjuM ghara AnaMda ane vyavasthAnA prakAzathI bharI kADhayu . mAikela sana-laoNksa aMdha hovA chatAM gharamAM thayelA e pheraphAra tarata anubhavI zako. te eka divasa peAtAnuM aMdha mAM pAdarI tarapha UMcuM karIne kahevA lAgyo, "koI tA ema ja kahe ke, gharamAMthI sUryanA prakAza kI dUra thatA ja nathI!" A "7 66 kharI vAta ! mArI bhalI ghara kArabhAraNane e pratApa che. pAdarIe hakAra bhaNatAM kahyuM. meM enAM pagalAM sAMbhaLyAM che; te koNa che vAru?" 66 * garIba bicArI juvAna bAI che tAjetaramAM vidhavA thaI che." juvAna ? " 66 " "6 " hA, juvAna ste." 66 'bicArI, bApaDI ! '" - tyAra pachI keTalAka divasa bAda grIbAe - mAikela sanaoNksa ane pAdarI vacce A pramANe vAtacIta thatI sAMbhaLI "tame, mahAzaya, kadIya paraNavAnA vicAra karelA khare ?" mAikale pUchyuM. " hA; mane ahIM mekalI devAmAM Avyo, tyAre mAruM lagna thavAnI aNI upara hatuM; paNa mAre ahIM AvavAnuM thatAM te bhalI bAnu ahIM AvIne mArI sAthe vasavAnI hiMmata na karI zakI. tyAra "" pachI teA bIjI koI sI pratye meM najara paNa nAkhI nathI. "paNa huM khAtarIpUrvaka kahI zakuM chuM ke, tamArI pratye e bAIe AvA bhUMDo vyavahAra karyo hAvA chatAM, tame haju tene bhAvapUrvaka yAda karatA ja hazeA ! " Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna " hA, e kharI vAta che." pAdarIe nisAsA nAkhyo. bIjI eka vAta kahA -- tame rAvikamAM sAmAnya sthitie hatA tyAre paNa koIka divasa AcArya ke dharmAdhyakSa thavAnI lAlasA tamane thaI haze ja, kharuM ne ?" 358 66 "ema hatuM kharuM; kAraNa ke juvAnImAM evAM mahattvAkAMkSI svapnA darekane hAya che. 66 ane tamane ahIM mAkalI devAmAM AvyA tyAra pachI tamArI e badhI AzA marI gaI, kharuM ne?" .. "hA, kharI vAta che. " "e ja jUnI kahANI ! ' mAikela sana-laoNksa gaNagaNyo; "puruSanA jIvanamAM prakAza ke aMdhAruM bharanAra strI ja hoya che. chIcharI strIe keTalAya puruSonAM jIvanamAM pULA mUkatho hAya che." ane ema kahI teNe je UMDo nisAsA nAkhyo, te grIbAnA hRdayane jANe ArapAra vIMdhI gayo. ra eka varSa pasAra thaI gayuM. AkhA varSa daramyAna potAnA pati sAMbhaLI zake evA eka zabda paNa grIbAe uccAryo na hatA. paNa tethI tenA kAna jarAya navarA rahyA na hatA - mAikela sana-laoNksa je kaMI bAle te rajeraja te sAMbhaLyA karatI. mAikela sana-laoNksane je joIe te mAgyA pahelAM rajU karI devuM, e ja ene jANe dhaMdhA hatA. dareka vakhate mAtra haLavuM pagaluM ja sana-laoNkasane kAne paDe kadAca kapaDAMne thoDo ghaNA saLavaLATa paNa saMbhaLAya. paraMtu e pagaluM ane kapaDAMne saLavaLATa haravakhata mAikelane acAnaka bIjI koI strInI - grIbAnI - du:khabharI yAda ja tAjI karAvatAM. -- unALAmAM mAikela sana-laoNksa pAdarInA hAthanA Teke bahAra jarA pharavA nIkaLatA. bAkI, ziyALAmAM te navembaranI zarUAtathI gADhI Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 359 sAcI vaphAdAra lAMbI rAta zarU thatI, te pachInA mahinAnI 21mI tArIkhathI sUrya tenI uttara taraphanI musApharI zarU kare tyAM sudhI cAlu rahetI. e daramyAna kadI sUrya kSitija-rekhAnI upara Ave ja nahi. daramyAna barapha jAmavA mAMDe, ane mAikela sana-laoNkasa bevaDA aMdhArAmAM jakaDAI jAya. eka aMdhAruM ziyALAnuM ane bIjuM vadhu gADha aMdhAruM tenA aMdhApAnuM. e gamagIna avasthA daramyAna eka vakhata mAikela sana-laoNkasa gaNagaNyo ke, mArI pAse phiDala jevuM kaMI vAjiMtra hoya, to A badhA bhAre kalAko kaMIka saraLatAthI pasAra karI zakAya. grIbA tenA e bola sAMbhaLI gaI. grIbAnI pAse paisAnI sagavaDa te hatI ja, eTale teNe tarata patravyavahAra zarU karyo ane eka divasa vasaMta Rtu bese te pahelAM pAdarIne nAme koI ajANI vyaktie bheTa mokaleluM devaLa mATenuM "rgana'vAnuM AvI pahoMcyuM. koI saMrakSaka devadUta ApaNA mananI vAta jANI laI, ApaNane joItI vastuo pUrI pADe che, kharuM ne?" mAIkela sanalaoNksa rAjI thato pAdarIne kahevA lAgyo. grIbA enA caherA uparano e rAjIpa dekhIne adha adha thaI gaI. navuM vAjitra devaLamAM pahele divase vagADavAnuM hatuM tyAre loko devaLamAM khAsa utsAhathI bhegA thayA. mAikela sana-laoNsa oNrgana vagADavA lAgyo ane loko gAvA mAMDayA. grIbA paNa loko sAthe gAvAmAM bhaLI, - prathama bahu dhImethI, paNa pachIthI te utsAhamAM AvI jaI moTethI ja gAvA lAgI. acAnaka vAjitra vAgatuM baMdha thayuM ane grIbAe joyuM ke mAIkela sana-laoNkasa navAI pAmI potAno aMdha cahero te UbhI hatI te tarapha kutUhalapUrvaka vALIne joI rahyo che. e ja divase pAchaLathI mAikela sana-laoNse pAdarIne pUchayuM, "devaLamAM moTethI sAruM gAtI hatI e bAI koNa hatI?" Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 AtmabalidAna 64 bIjI koNa vaLI ? ApaNI ghara-kArabhAraNastA. pAdarIe vidhavA thaI che - paradezI che, "" karavA rahe che. .. javAba Apyo; " bicArI juvAna vaye ane peAtAnA chekarA sAthe ahIM kAma "T " chekarA sAthe rahe che? " eTaluM pUchI sana-laoNksa cUpa thaI gayA; ane gheADI vAra bAda mAtra eTaluM ja gaNagaNyo; " bApaDI, bicArI ! ' .. grIbA A savAla-javAba sAMbhaLatI hatI. te ekadama tane saMbhALI laI aMdara cAlI gaI; ane pachIthI koI vakhata Ama chatA na thaI javAya te mATe kALajI rAkhavAnuM nakkI karIne raseDA bhaNI ja purAI rahevA lAgI. be varSa e rIte pasAra thaI gayAM. paNa have grIbAnA bALakaputra traNa varSane thayo hateA. te cAlato thoDuM ane bAlato vadhAre. AkhA gharamAM marajImAM Ave tyAM jatAM koI tene rokI zakatuM nahIM. eka vakhata peAtAnA aMdhArA aMdhApAmAM ekalA beThelA mAikela sana-laoNksa tene jaDI gayo; ane te be vacce mitratA zarU thaI. sana-laoNse pUchyuM - "beTA tAruM nAma zuM? " " mAikela." nAnakAe javAba Apyo. paNa pachI tarata umeryuM, "tamArA cheAkalAnuM nAma keuM che?" .. beTA, mAre chekarA nathI.' 46 "chekale! ja nathI ?' C "paNa jo hota te tenuMya nAma huM mAikela ja pAData." nAnako sana-laoNksanA aMdha mAM sAmuM theADI vAra joI rahyo; pachI kazeAka vicAra AvatAM e tarata enA DhIMcaNa upara caDI, ene gaLe vaLagIne bAlyo, "huM tamAlA cheAkalA thaIcha." Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcI vaphAdAra " hA, beTA; tuM ja mArA chokarA bana; mArI hAtha-lAkaDIstA. mane bahu ekaluM ekaluM lAge che; mArAthI bahAra pharavA paNa javAtuM nathI.' 66 chekarA have nIce UtarI, acAnaka deDakAnI peThe besIne bAlyo, jo'e, jo' huM kona chuM?" "beTA, mArAthI joI zakAtuM nathI; huM AMdhaLo chuM." "AMdhalA eTale ?" 66 361 "je kazuM na dekhI zake te. paNa beTA, tuM mArA cheAkara banyo che eTale tuM tArI AMkhA vaDe joIne mane dAraje eTale ApaNe bahAra pharavA jaIzuM ane paMkhIone gAtAM sAMbhaLIzuM." 64 khalI majA!" pUchyuM. eTalAmAM pAdarI bahArathI aMdara AvyA. mAikela sana-laoNkse temane pUchyuM, "are, A chakarAne bheTo atyAra sudhI mane kema nahIM thayo hoya vAru?" "emAM navAI pAmavA jevuM kazuM nathI; tame AisalaeNnDavAsInA gharamAM daza varSa raheA, tApaNa nAkaranAM cheAkarAM kadI jovA na pAmeA." "A chekarAnI AMkhAnA raMga keka che, vAru ? " sana-laoNnse "" " bhUrA. "te| pachI tenA vALanA raMga sAnerI ja haze!" "hA; bilakula zaNa jevA." sana-laoNksa peAtAnI beThaka upara DhaLI paDayo ane gaNagaNyo, "badhuM samuMsUtaruM cAlyuM hA te mAre paNa enA jevA ja cheAkarA atyAre hAta ! grIbAe A badhA vArtAlApa ghUMTaNiye paDIne bAraNA pAchaLathI sAMbhaLyo hateA. tenuM hRdaya dhabakAre caDIne jANe phATI paDavA lAgyuM. Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 Atma-balidAna te tarata ja potAnA kamarAmAM doDI gaI. tyAMnA arasAmAM teNe pitAnuM gAbharuM banI lAla lAla thaI gayeluM moM joyuM. acAnaka pahelI ja vAra tene ema lAgyuM ke, pote haju suMdara caherA-mahorAvALI che. mAikela sana-laoNsane tene (jhIbAna) suMdara cahero khUba ja priya hato e vicAra AvatAM te harSa-pulakita thaI gaI. paNa tarata tene vicAra Avyo ke, mAikela sana-lokasa to have aMdha banI gayo che - te mAruM mukha zI rIte pharI kadI jovA pAmavAne che? e vicAra tenA hRdayane taravAranA ghAnI peThe cIrI nAkhavA lAgyo. te lagabhaga jaDa banI jaIne sthira UbhI rahI. tenI sarva saMjJA jANe lupta thaI gaI. jyAre pharIthI tenuM vicArataMtra cAlu thayuM. tyAre koNa jANe kevI rIte tene hasAvika vaidano vicAra ja pahelo spharyo. gaMdhakanI khANAmAM khodakAma karavA janArA majUro gaMdhakanI dhUNIthI AMdhaLA banI jAya, tyAre temanI AMkhono upacAra karanAra tarIke hasAvika mazahUra hate. ane e vaidano vicAra ja grIbAne te Akho divasa tathA pachInA divase paNa jakaDI rahyo, - tene kema karIne ahIM bolAvavo ane mAikela sana-laoNkasanI AMkhone ilAja karAvavo ! ane e vicAranA bhArathI te jANe gUMgaLAI javA lAgI. chevaTe teNe potAnI pAsenI rokaDanA saMgrahamAMthI jarA ADakatarA kahevAya tevA mArge e vaidane paisA mokalAvyA ane tene grInsI bolAvyo, tyAre ja te kaMIka sAMsatI thaI. paNa e vaida Ave tenI rAha jovAnA vacagALAmAM tenA aMtarane judo ja eka bhaya gherI vaLyo. mAIkela sana-laoNkasa ane potAnA dIkarA vacce pahelI mulAkAta thaI tyAra bAda roja sana-laoNkasa aMdaranA kamarA tarapha moM karIne bUma pADate, "nAnakA mAikala! nAnakA mAikala! beTA ahIM Ava " Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcI vaphAdAra 363 ane grIbA tarata nAnakA mAikelane lUchI-pUchI, tenA sonerI vALa oLI karI, tene bahAra mokalI detI. paNa tyArathI tenA lakSamAM AvI gayuM hatuM ke, mAIkla sana-laoNkasa tenA (grIvAnA pagalAnA avAjane lakSa daIne sAMbhaLavA prayatna karyA karato. ane e vastuthI tene evo Dara lAgavA mAMDyo ke, potAne pragaTa thavAne yogya samaya Ave te pahelAM ja sana-laoNsa ene oLakhI to nahI kADhe? paNa e Dara karatAMya bIjo eka bhaya tene have rUMdhavA lAgyo - mAikela sana-laoNsa tene bIjI ja koI paradezI rI - gharanI nokaraDI - gaNIne ane jANIne te tenA tarapha AkarSAne nahIM hoya ! tarata ja grIbAnuM aMtara mAikela sana-laoNkasa tarapha dhRNA ane tiraskArathI bharAI gayuM. kAraNa ke, jhIbAe joyuM hatuM ke, mAikela sana-lokase bhUlathI paNa tene (jhIbAne) ahIM kadI yAda karI na hatI. grIbAne te teNe jANe potAnA manamAMthI sadaMtara bhUMsI ja nAkhI hatI. - Avo vicAra koI puruSane potAnI premapAtra mATe Avyo hota, te te ema ja nakkI karI besata ke, "e mane sadaMtara bhUlI ja gaI che - ane bIjA koIne svIkArIne bhaviSyamAM sukhI thaze. huM to tenI kazI gaNatarImAM ja nathI, te pachI huM paNa mAro judo rasto zodhI lauM emAM zuM khoTuM?" paNa strIne tarkavicAra judI ja rIte cAle che - grIbAe ema ja vicAryuM ke, "mane te e cheka ja bhUlI gayA che, paNa mane bhUlIne e kayAM javAnA che? huM chuM tyAM sudhI jouM to kharI ke, bIjI koNa emane jItI jAya che! are, mArI pAsethI koI emane jhuMTavI le ema nathI!" eka vakhata sana laoNkasa pAdarIne pUchI ja beTho - "A nAnaka mAikelanI mA dekhAve kevI che?" Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 Atma-balidAna . pelA pAdarIe javAba Apyo, "mArA jevA buThThA khasUTanI AMkho jo barAbara kadara karI zakatI hoya, te mane to te yuvatI bahu suMdara dekhAya che - e nokaraDI thavAne lAyaka ja nathI. tenA vALa suMdara majAnA che, ane tene avAja to madhura ane hRdayasparzI che." eka vAra tene avAja sAMbhaLyo che," mAikela sanalaoNkase kahyuM; "paNa teno pati AisalaeNnDano hato ane te gujarI gayA che ema tame kaho che, kharuM ne?" hA, teNe ema ja kahyuM hatuM. ane eka bAbatamAM te bilakula mArA jevI che." * kaI bAbatamAM vaLI?" "patAne pati gujarI gayo tyAra bAda te bIjA koI puruSa upara najara nAkhavA mAgatI nathI - ane kadAca e irAdAthI ja te A grInsI TApumAM AvIne jIvatI daTAI gaI che. huM paNa have bIjI koI strIne mArI premapAtra tarIke manamAM sthApato nathI tema!" "AhA!" sana-laoNkasa AMdhaLAo je rIte dhImethI gaNagaNe che te rIte gaNagaNyo; "bhagavAne jo mane pevIne badale AvI madhura, AvI vaphAdAra, AvI sIdhIsAdI strI ApI hota to!- pelIne badale - ane chatAM - ane chatAM - " grIbA e sAMbhaLI tarata ja manamAM pokArI UThI, "bApare, A to mArA upara premamAM ja paDatA jAya che ne kaMI?" ane teNe tyArathI ja tene potA pratye vadhu ne vadhu premamAM jakaDatA javAno vicAra karyo. ema karatAM karatAM te jyAre haMmeza mATe tene banI rahe, tyAre tene potAnA hAtha vIMTIne kahI devuM, "sana-lokasa, sana-laoNksa, huM grIbA chuM, jhIbA !" grIbA A navA vicAranA jussAmAM jhulatI hatI te arasAmAM ja hasAvika vaidya grInsI AvI pahoMcyo. teNe kahyuM ke, tene Adama Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAcI vaphAdAra rabradhara nAmanA koI ajANyA mANase laMDanathI kAgaLa lakhIne eka jaNanI AMkhonI davA karavA ahIM mokalAvyo che. ahIM kahI daIe ke, grIbAe ja Adama phaeNbridharanA nAmathI e kAgaLa tene phI sAthe mokalAvyo hato. hasAvike prathama to divasanA ajavALAmAM mAikela sana-lokasanI AMkha tapAsavAno prayatna karyo. paNa dariyA taraphathI AvelA dhummasane kAraNe prakAza dhUMdhaLo thaI gayo hovAthI, chevaTe teNe mINabattI maMgAvI ane grIbAne te barAbara pakaDIne pAse UbhA rahevA jaNAvyuM. grIbA kadI potAnA patinI ATalI najIka varSothI AvI na hatI. paNa atyAre to te tenA zvAsocchavAsane avAja to zuM paNa tene dhakkoya potAnA dile anubhavAya eTalI najIka UbhI hatI. tenA patinI AMkha upara eka pAtaLuM paDaLa ja tene dekhAI jatI aTakAvI rahyuM hatuM. ghaDIbhara to potAnI tarapha moM karI rahelo mAikela sanalaoNkasa potAne ja barAbara nihALI rahyo che ema paNa tene lAgyuM, ane tene hAtha kaMpI UThyo. tarata ja pelo vaidya bolI UThyo - jo, jo, bAI, tArA hAthamAMnI mINabattI A maherabAnanA moM upara ja paDaze!" grInA mahAparANe sAMsatI thaI; paNa e vaidya nirIkSaNa karyA bAda potAnA pati pharI dekhato thaI zakaze ke nahi e bAbata zo phesalo Apaze tenI ciMtAmAM paDIne tarata pAchI dhrUjavA lAgI. vaidya thoDI vAra cUpa rahyo - tyAra pachI teNe sana-laoNkasane kahI dIdhuM - "tamArI AMkha pharI dekhatI na thaI zake evuM kazuM ja kAraNa huM joI zakato nathI.' tarata ja bAIkela sana-laoNkasa bolI UThayo - "bhagavAnanI dayA! dayAnidhino jaya!" Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna paNa grIbAnA hAthamAMnI mINabattI have jamIna upara ja paDI gaI. ane te tarata ja mahAparANe hoTha bhIDelA rAkhI kamarAnI bahAra doDI gaI. bahAra jaIne te paNa DUsakAM bharatI bharatI moTethI bolavA lAgI - "bhagavAnano jaya! karuNALu prabhu tamAro !" pachI potAnA kamarAmAM doDI jaI teNe potAnA putrane hAthamAM teDI laI, tenA sAmuM joI joI vArApharatI raDavA mAMDayuM tathA hasavA mAMDayuM. hA, hA, te dekhatA thaze ja ane potAnA putrane potAnA putra tarIke tarata oLakhaze. hA, hA, nAnakA, tane e tarata oLakhI kADhaze; kAraNake, tAruM mAM addala tArA bApu jevuM ja che, beTA !" vaidya bIje divase eka mahinA sudhI mAikela sana laoNkasanI AMkhamAM nAkhavAnI davA ApIne vidAya thayo. mahine pUro thaye te pharI pAcho AvavAnuM ane tenI AMkha pharI tapAsI AgaLa zuM karavuM te vicAravAnuM kahI gayo hate. paNa gIbAne have eka judI ja ciMtA korI khAvA lAgI - mAIkela sana-lokaksa pharI dekhate thaze ane pitAne joze, tyAre tenA manamAM pitA pratyeno mULa dhikkAra kAyama ja haze, to atyAra sudhI pite tenA aMdhApAne geralAbha laI tenI pAse rahevAnI AcarelI dhRSTatA badala tene pharIthI hAMkI kADhaze - athavA tenAthI taddana vimukha thaI jaze. pachI pote tenA A kArAvAsamAM tenI sevA bajAvavA mATe tenI pAse nahi rahI zake. tenA karatAM te Ave ne Avo aMdha rahyo hota, te pote tenI sevA-cAkarI karatI tenI najIka rahI zakata ane tenI saMbhALa rAkhI zakata. ane tarata tene hAthe karIne A vaidyane bolAvavA badala pastAvo thavA lAgyo. paNa thoDI vAra bAda tarata tene vicAra AvyuM ke, pote pAse rahI zake te mATe patine aMdha rahevA devA - temanI AMkhone ilAja thaI zake tema hoya topaNa na thavA devo - Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI pALe kAMthI ! 330 e te vaphAdAra patnInuM lakSaNa na kahevAya ! ane mAikela sana-laoNksane tenI vaphAdArI upara ja vahema hatA ne? tene te dhana-pratiSThA - vaibhavanI ja yAra mAnateA hatA; peAtAnA upara premanI nahi ! "dhatU, mAre temanI najIka rahevAnA ane temanI sevA karavAnA lAbha cheADIne, temane dekhatA karavAnA ja lAbha rAkhavA joIe. te ja huM temanI sAcI vaphAdAra patnI gaNAuM!' . pharI pAchA karyAthI ! mAikela sana-laoNksane tenA kArAvAsanAM aDhI varSa daramyAna bahAranI duniyA sAthe bahu thoDA ja saMparka rahyo hatA. kAnUna-parvata AgaLa tenI pharIthrI dharapakaDa karavAmAM AvI, tyAra bAda raeNAvikanI jelamAM teNe te divase je kaMI banyuM hatuM tene badhA hevAla sAMbhaLyo hato - tenI sAthe jotarelA sAthI koNa hato, teNe zuM karyuM hatuM ane kahyuM hatuM, ane chevaTe tenI vIsucita yojanA paDI bhAgI tyAra bAda te kevI rIte koI na jANe tema aleApa thaI gayo hato - te badhuM. grInsI AvyA pachI teNe Adama phaeNbradharane eka ja patra lakhyo hato, jemAM teNe temanI tabiyatanA samAcAra pUchayA hatA, grIbAnI AjIvikAnI zI vyavasthA che te jANavA iMtejArI darzAvI hatI, tathA jaeNsananA chellA je kaMI samAcAra maLyA hAya te jaNAvavA AjIjI karI hatI. paNa tenA. e kAgaLa Adama phaeNrabradharane pahoMcyo ja nahIM - kAraNa ke, AisalaeNnDanA gavarnara-janarala e ja tyAMnA pesTamAsTara-janarala paNa hato ! Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Atma-balidAna bIjI bAju Adame pitA taraphathI be kAgaLo mAikela sanalaoNkasane lakhyA hatA : eka kaoNpanaheganathI lakhyo hato; kAraNa, grInA grISmI cAlI gaI pachI te pote tenA paisAnI madadathI DenmArkanA rAjAne rUbarU maLavA kaoNpanahegana cAlyo gayo hato. ane bIjo teNe laMDanathI lakhyo hato- kaoNpanaheganamAM niSphaLa nIvaDayA pachI te judI jAtanI koziza karI jovA lAMDana gayo hato. paNa enA baMne kAgaLonIya e ja vale thaI hatI. Ama be lAMbAM varSa sudhI dharatIne cheDe AvelA grInsImAM dezanikAla thayA bAda, mAIkala sana-laoNsane koInA kazA ja samAcAra maLyA na hatA. paNa e samaya daramyAna jaoNrgana jaoNrgansana taraphathI sana-lokasa mATe traNa alikhita hukame AvyA hatA kharA! pahelo hukama tenA grIssI pahocyA bAda cha mahinA vItatAM ja Avyo hato - ke eka Deniza yuddha-jahAja bArAmAM cokIpahero rAkhavA mokalI ApavAmAM AvyuM hatuM. bIjo hukama eka varSa vItyA bAda Avyo hato - eka vAvaTo dhajAdaMDa sAthe mokalI ApavAmAM Avyo hato te pharakAvIne pelA pAdarIe, kedI sahIsalAmata che tenI nizAnI, divasamAM be vakhata pelA yuddha-jahAjane pahoMcADavAnI hatI. ane trIjo hukama eka moTuM tALuM ane kUMcInA rUpamAM Avyo; - mAila sana-laoNksane have chUTo rAkhavAne badale eka oraDAmAM keda pUrI devAno hato ane bahAra e tALuM lagAvavAnuM hatuM. A traNe hukama Adama pherabradhare DenmArkamAM ane laMDanamAM jaIne je dhamAla macAvI hatI tenA javAbarUpe hatA. paNa pachI tarata ja cothe hukama Avyo ke, pAdarIe potAnA jAnanA jokhame kedI chaTakI na jAya tenI takedArI rAkhavAnI che, kAraNake, game te ghaDIe have mAikela sana-laoNsane prANadaMDanI sajA karavAnI che. A chellA bhUMDA samAcAra, hasAvikanA vaide mAikela sana-laoNkasanI AMkhonA nUra bAbata ApelA sArA samAcAranI lagolaga ja AvyA; Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI pAche kyAMthI ! 369 eTale vaide ApelA samAcArathI je AzA ane ullAsa pragaTayAM hatAM, te badhAM eka jhaTake nAbUda thaI gayAM. mAikela sana-laoNkase e samAcAra pUrI svasthatAthI sAMbhaLyA. teNe kahyuM ke, tenA potAnA jIvanamAM eka paNa sArI ghaTanA tenI tarata ja pachI vadhu bhUMDI ghaTanA AvyA vinA saMbhavI ja na hatI. pelo pAdarI bicAro to e hukama sAMbhaLI lagabhaga bhAgI ja paDyo. kAraNa ke A chellAM be varSa daramyAna, mAikela sana-laoNkasa tenA purAnuM sthAna levA lAgyo hato - e putrA, je tenI dArUDiyApaNAnI kuTevane rokavAnI bAbatamAM pitA samAna nIvaDyo hato ! paNa bhalA siksanI yAtanA karatAM paNa grIbAnI yAtanA vaLI vizeSa hatI. te to have bahAra kazoka avAja Ave, eTale mAikela sana-laoNkasane dehAMtadaMDa devA laI javA mATe sainiko ja AvyA che ema mAnI letI. ane baraphanA pahADo kinAre athaDAIne tUTavAno avAja Ave, tyAre te ema mAnI letI ke, sainikoe mAikela sana-laoNkasane baMdUke daI dIdho che. tenI bicArInI badhI tapasyA - badhI ja AzAo ekadama dhULabhegI thaI gaI hatI. eka vakhata te dhUnamAM ne dhUnamAM Deniza yuddha-jahAja je tarapha khaDuM hatuM te tarapha doDI gaI - tapAsa karavA ke, mAikela sana-laoNkasane mATe dehAMtadaMDano je hukama Avyo che temAM nAma lakhavA ke vAMcavAmAM kaMI bhUla to nathI thaI?- kAraNa ke, A bicAre AMdhaLo AvA nirjana TApumAM purAI rahyo che, tenAthI kone kazo Dara hoI zake bhalA, jethI tene dehAMtadaMDanI sajA pharamAvavAmAM Ave! paNa kinAre gayA pachI tenI hiMmata bhAgI gaI, ane te koIne maLyA vinA ghara tarapha pAchI pharI. te vakhate teNe gharamAMthI Avato tenA nAnA putra sAthe vAtacIta karatA koI ajANyAno avAja sAMbhaLyo. e avAja mAikela sana-laoNsano to nahato ja. A0 - 24 Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 Atma-balidAna to beTA, tAruM nAma mAikela che, kema? ane tAruM mAM tArI mAnA mene keTaluM badhuM maLatuM Ave che!" ane eTaluM bolatAMmAM to te avAja bolanAranA gaLAmAM ja jANe raMdhAI javA lAgyo - jANe kazA bhAre du:khanI yAdano DacUro kaMThamAM bharAyo hoya ! grIbA ekadama gAbharI banI gaI. te jevI hAMphaLIphAMphaLI te kamarAmAM dAkhala thaI ke tarata ja eka jaNa DhIMcaNa upara besADelA nAnakA mAikelane jamIna upara mUkI daIne utAvaLe beThaka uparathI Ubho thaI gayo. e mANasa jaisana hato. A be varSa daramyAna yuropamAM AMtararASTrIya kSetre eka navI kheMcatANa UbhI thaI hatI. nepoliyana bonApArTa IMglaoNnDa upara caDAI karavA DenmArkane jahAjI kAphalo kabaje karavA sAru DenmArka upara jamInamArge humalo zarU karyo. paNa iMglenDane naukAdhyakSa nelsana tenA karatAM vadhu cokaMdo nIkaLyo - teNe ekadama kaoNpanahegana tarapha dariyAmA dhasI jaI, DenmArkanAM badhAM jahAjo kabaje karI iMglenDa ghasaDI ApyAM. Adame A vAta sAMbhaLI ke tarata teNe nelsana pAse doDI jaI khabara ApI ke, DenmArkanuM eka yuddhajahAja haju bAkI che : mAikela sana-laoNkasa nAme eka briTiza prajAjanane e TApumAM pUrI rAkhavA e jahAjane keTalAya divasathI grInsI TApu tarapha mUkI rAkhavAmAM AvyuM che. nelsane tarata e jahAjane paNa kabaje karavA potAnuM eka yuddhajahAja Adama sAthe grInsI tarapha ravAnA karI dIdhuM, tathA e briTiza prajAjanane paNa mukta karI pelA Deniza jahAja sAthe letA AvavAno hukama karyo. paNa nelsane DenmArkanAM yuddhajahAjono Ama kabajo lIdhe che e samAcAra jaoNrgana jaoNrmansanane rekajAvika pahoMcyA ke tarata te Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI pAcho kyAMthI ! 372 samajI gayo ke, AmAMthI to DenmArka ane iMglaeNnDa vacce yuddha ja phATI nIkaLaze - ane e yuddhamAM iMglenDanI naukA-tAkAta ja jItaze. e badhI dhamAlamAM agatyanI ane bina-agatyanI vAtonI to khIcaDI ja thaI jaze. iMglenDavALA kadAca mAikela sana-laoNsane briTiza prajAjana gaNI teno kabajo meLavavA ane tene pahelAMnI peThe AisalaeNnDanA gavarnara-janarala ke presiDanTa banAvavA prayatna karaze. eTale pitAnuM pada sahIsalAmata rahe te khAtara teNe tarata grIssI AgaLa mUkI rAkhelA yuddha-jahAjanA kamAnDarane tAbaDatoba thoDA sainiko jamIna upara utArI, mAIkela sana-laoNsane dehAMtadaMDa devAno hukama lakhI mokalyo. paNa A hukamanI vAta rajAvikamAM tarata phelAI gaI, eTale jyAre e hukama laIne janArA be Deniza saMrakSakone AisalaoNnDanuM nirjana verAna vIMdhI grInsI taraphanA kinAre dorI javA mATe koI bhemiyA-jANakAranI zodhakhoLa cAlI, tyAre kAvikamAMthI koI e kAma karavA taiyAra na thayuM. A arasAmAM ja jaisane acAnaka rekajAvikamAM pAchI dekhA dIdhI hatI. atyAra sudhI te kayAM gayo hato ke te zuM karato hato te koI jANatuM na hatuM. joke, te zarIrathI ane manathI evo bhAgI paDyo hato ke bhAgye koI tene oLakhI paNa zake. te rAtadivasa pIThAMmAM paDI raheto ane khUba dArU DhIMcyA karato tathA moTethI gAyA karato. tenA cenacALA joI saue te lAMbu jIve enI AzA ja choDI dIdhI hatI. te kaMI nukasAna na karI bese eTalI ja darakAra loko rAkhatA. paNa jaoNrgana jaoNrgansanane jyAre bhALa maLI ke jesana Avyo che, tyAre teNe tene rAjabhavanamAM teDAvI maMgAvyo. paNa jesananI sthiti evI vicitra thaI gaI hatI ke, jaoNrgana jaoNrgansane tene tarata ja Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 Atma-balidAna makAna bahAra kaDhAvI mUkyo. pachI to jesane dArU pIvAmAM ane bUmabarADA pADyA karavAmAM mAjhA ja mUkI dIdhI. koI tene kazo Thapako ApavA ke salAha ApavA prayatna ja karatuM nahi. paNa e ja jaine jayAre cauTAM-pIThAMmAM carcAtI jaoNgana jaoNnsananA chellA hukamanI vAta sAMbhaLI, tyAre acAnaka te jAgrata thaI gayo; -tenAM ghena-sustI sadaMtara nAbUda thaI gayAM. eTale jyAre gADe bhamiyAne zodhavA e pIThAmAM AvyA, tyAre te ekadama ThekaDo mArIne Ubho thaI gayo ane bolyo, "huM tamane rasto batAvavA sAthe AvavA taiyAra chuM." paNa tArA jevA garADIne sAthe laI jaIne zuM karIe?" eka Deniza gArDa bolI UThayo. jesana kaMIka vicAra karIne pAcho sustImAM paDI gayo hoya tevo dekhAva karIne bolyo, "mA'LuM ema bane kharuM. bhale, bhale, tame bIjo koI bhemiyo ja zodhI lo." paNa lokone khabara paNa paDe ke tenuM zuM thayuM che, te pahelAM to te rekajAvikanI bahAra nIkaLI gayo ane nirjana vagaDo khUMdato grInsI tarapha vege AgaLa vadhavA lAgyo. bIje ja divase gADaeNne bIjo sAro bhomiyo maLI gayo ane teo paNa grInsI tarapha kUcakadama karavA lAgyA. tyAra pachIne divase ja kaoNpanaheganathI eka Deniza kaptAna rekajAvika Avyo. teNe jaoNrDana jaoNrgansanane khabara ApyA ke, vesTamena TApuo AgaLa eka briTiza yuddhajahAjane AisalaeNnDanA uttarakinArA tarapha pUrapATa dhasI jatuM meM joyuM che. jaoNrgana jaoNrgansana tarata samajI gayo ke, e briTiza yuddhajahAja grInsI AgaLa mUkavAmAM AvelA Deniza yuddhajahAjano kabajo Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI pAche. cAMthI! 303 levA ja jAya che. paNa jo iMgleMglaeNnDavALAone dUrane khUNe mUkavAmAM AvelA e yuddha-jahAjanI mAhitI koInI phUTathI maLI hAya, to te yuddha-jahAja tyAM kayA kedIne sAcavavA mUkavAmAM AvyuM che tenI paNa temane mAhitI ApI hAvI joIe. briTiza dariyAI-kamAnonI tAsIra jaoNrgana jaoNrgansana barAbara pichAnato hato : te cAMciyAno dhaMdhA karanArA tathA khUna-tarasyA tophAnI mANasA hotA; ane jo grImsI pahoMcyA pachI te mAikela sana-laoNksane mArI nAkhavAmAM Avelo jANaze, to te rekAvika AvIne tene - jaoNrgana jaoNrgansanane * paNa game tyAMthI pakaDI kADhIne najIkane thAMbhale laTakAvI dIdhA vinA nahi rahe. jaoNrgana jaoNrgansana tarata ja sAbadA thaI gayA : mAikela sana-laoNksane ThAra karavAno pAte melAvelo hukma kema rada karAvavA ane mAkUpha rakhAvavA enI peravImAM te tarata paDayo. pahelo hukama laIne janArA gArDe eka divasanI musApharI jeTalA AgaLa nIkaLI gayA hatA; ane peAtAnA evA koI mANasa upara tene bharAMsA na hato ke, je cIvaTa rAkhI peAtAno navA hukama temane veLAsara pahoMcADavA prayatna kare! eTale pelA gArDanI pAchaLa doDadhAma karato te pAte ja UpaDayo kadAca thiMgvelira paheAMcatA sudhImAM ja te pelA gArDane pakaDI pADI zakaze, athavA kaMI nahi to chevaTe husAvika AgaLa hoDImAM besatA pahelAM to jarUra pahoMcI vaLaze - ema mAnIne. Ama cAra maMDaLIe grImsI tarapha dhasamATa dhasI rahI hatI : aMgreja yuddha-jahAja Deniza yuddha-jahAjano kaMbajo levA; gavarnara-janarala jaoNrgana jaoNrgansananA gArDe mAikela sana-laoNkasane tAbaDatoba ThAra karavAno hukama laIne; jaoNrgana jaoNrgansana pote e hukma rada karAvavA mATe; ane jaeNsana je sauthI pahelo UpaDayo hato te kayA hetuthI tyAM gayo hato te koI jANI zake tema na hatuM. ane grImsI sauthI pahelAM pahoMcyA paNa jaeNsana ja. - Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 Atma-balidAna jemane nAnakA mAIkelane DhIMcaNa uparathI nIce utArIne ekadama UbhA thaI jaI jhIbA sAmuM joyuM ke tarata grIbA gAbharI banI jaIne lathaDiyuM khAI gaI. paNa jesane tarata tene saMbhALIne hAthamAM pakaDI lIdhI tathA tenA kAnamAM dhImethI kahyuM, "mAre eka agatyanI vAta tane kahevAnI che - te sAMbhaLI lIdhA pahelAM tuM bUmAbUma karIne bIjA koIne ahIM na bolAvatI." grIbA jANe teno sparza DaMkhyo hoya tema tarata tenA hAthamAMthI chUTI thaI jaIne jarA dUra UbhI rahIne phATelI AMkha sAthe pUchavA lAgI, "huM ahIM chuM evuM jANIne tame ahIM AvyA cho?" "tame kyAMthI AvyA che?" "rekajAvikathI." khADAmaiyA tathA paththaranI tINI dhAro upara cAlavAthI cirADA paDelA ane lohIluhANa thayelA tenA paga tarapha najara karI laIne grInA bolI, "page cAlatA AvyA che?" "hA, pagapALo ja Avyo chuM." jesane javAba Ape. "kayAre tyAMthI nIkaLyA hatA?" "pAMca divasa pahelAM." "to to Akhe nirjana vagaDo khUMdIne ATale sudhI AvavA mATe rAta ane divasa cAlyA hazo?" "rAta ane divasa ja cAlyo chuM." ekalA ja?" "hA, ekalo ja." grIbA have dhIraja gumAvIne bolI UThI, "zuM thayuM che? zuM thavAnuM che? mArAthI kazuM na chupAvatA. meM ghaNuM ghaNuM sahana karyuM che, Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI pAchA kyAMthI! 375 to e navuM paNa huM sahana karI zakIza. tame zA mATe AvyA che, e mane kahI do." "tArA patine bacAvavA mATe!" eTaluM kahI jaisane grIbAne sAMsatI thavA vinaMtI karatAM karatAM e vAta kahI saMbhaLAvI ke, mAikela sana-laoNsane talaNa ThAra karavAno hukama laIne gADe rekajAvikathI A tarapha AvavA nIkaLI cUkyA che. eTaluM sAMbhaLatAMmAM to grIbA hRdayAphATa rudana karavA maMDI gaI. jesane asahAyapaNe cUpa rahI, tene Drama haLavo thavA dIdho. te manamAM eTaluM ja vicArI rahyo ke, "grIbA pelAne keTalI badhI cAhe che!" pachI jhIbA jyAre jarA sAMsatI thaI, eTale jaisane maMda hasatAM hasatAM, potAnI AMkhamAMthI moTAM phorAMe vahetAM AMsu avagaNIne kahyuM, "Ama gabharA thaI javAnI jarUra nathI. e hukamane pahelethI jANI laI, tene upAya karavA to huM pote ATalo utAvaLe doDI Avyo che. haju vAta eTalI vaNasI nathI gaI ke jethI teno koI upAya ja na thaI zake." have vaLI zo upAya thaI zake? tame ja kaho cho ke ThAra karavAno hukama laIne gADa utAvaLA ahIM AvI rahyA che !" grIbA DUsakAM bharatAM bharatAM bolI. paNa hajuya nAsI chUTavAno upAya thaI zake ne?" "azakaya; bahAra AkhuM eka yuddha jahAja taiyAra UbhuM che; ane kinArA taraphanA badhA rastA upara tapAsa rakhAya che." jesana e sAMbhaLI hasI paDayo. "are kinArAnI eke eka karADa upara cokIpahero hoya, topaNa dariyA-raphate nAsI chUTavuM hoya to nAsI chuTAya. ane baMdaramAM yuddhajahAja bhale UbhuM hoya, to paNa huM zerlenDanI je kistImAM Avyo chuM, te haju kinArA upara ja mAchalAM Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 Atma-alidAna bharavAne bahAne thAbhI che; ane huM nizAnI na karuM tyAM sudhI UpaDavAnI nathI. "" grIbA have saMpUrNa gAbharI banI gaI hatI. pANImAM DUbatuM mANasa bIjA kazAnA vicAra karyA vinA taraNAne paNa pakaDe tema, te peAtAnA patine bacAvI levAne eka-mAtra mArga ke upAya jaeNsana ja karI zake tema che ema mAnI, bIjo kaze! vicAra karyA vinA tenA tarapha AzAbharI najare jotI maMda avAje bolI UThI, "tame mArA patine bhagADavAnI koziza kayAre karI zakavA dhArA che? ' "AvatI kAle paroDha thatA pahelAM be kalAka agAu." "kema eTalA meADA ?' 66 kAraNa ke, AjakAla cAMdanIvALI rAto che; ane zarUAtamAM ajavALuM vadhAre hoya." "to huM te vakhate taiyAra thaI rahIza." Co tArA nAnakAne paNa taiyAra rAkhaje. "hA, hA, tene paNa taiyAra rAkhIza ja." "koIne kazI vAta na karatI; ane koI kaMI pUche to bane teTalo javAba TALaje. tuM je kaMI sAMbhaLe, athavA huM je kaMI karuM ke karavAnA DhoMga karuM toya eka zabda paNa bolatI nahi; mAM upara paNa kaze pheraphAra dekhAvA detI niha ke jethI koI kaMI samajI jAya. bola, vacana Ape che?" "" "hA, hA, vacana ApuM chuM." paNa ATale sudhI AvyA pachI acAnaka tenA manamAM kazAka vicAra sphuryo. teNe DaratAM DaratAM ADuM joIne ane nAnakA mAikelanA mAthAnA vALamAM AMgaLIo pheravatAM pheravatAM kahyuM, "paNa jaeNsana, tame mane dagA to nahIM de ne ?'' "tane zA mATe dagA dauM, vAha? kevA savAla pUche che? bIjA koInI vAta to kadAca na kahI zakuM; paNa tane huM dUbhavuM ke dagA dauM, evuM tuM kharekhara mAne che?" Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI pAchA kAMthI ! grIbA vicAramAM paDI gaI. evI vicAragrasta ke vicAramUDha avasthAmAM ja te AgaLa bolavA lAgI 66 "eka vAta sAMbhaLI lo; huM jo ke ahIM rahuM chuM, paNa mArA pati e vAta jANatA nathI. te AMdhaLA che, ane mane dekhI zakatA nathI; tathA meM paNa amuka kAraNAthI temanI AgaLa chatA thavAya evuM kAMI ja karyuM nathI -- temanI sAthe A badhA samaya daramyAna sIdhA eka zabda paNa huM bolI nathI. ,, - 66 eka zabda paNa nahIM. 66 tuM A gharamAM keTalA samayathI rahe che? " "" be varSathI. So meADhAmeADha eka zabda paNa bolI nathI?" "9 377 jaeNsanane have sana-laoNgsa sAthe gaMdhakanI khANamAM thayelI vAtacIta yAda AvI; ane bIjI ja kSaNe te badhuM samajI gayA. mAikela sanalaoNkse peAtAnI patnInA prema bIjo koI paDAvI gayo hovAnI vAta karI hatI, ane ema paNa kahyuM hatuM ke, 'e mANasa mArI najare kadI na caDe emAM ja enuM hita che!' grIbAnI badhI yAtanA, tenuM badhuM rahasya have tene samajAI gayuM : mAikela sana-laoNksa grIbAne bevaphA strI gaNI dhikkArato hato; eTale tene peAtAnI jANamAM kadI peAtAnI pAse rahevA de ja nahIM! grIbAe jaeNsanane vicAramAM paDI gayelo joIne pUchyuM, " paNa mane tamArI vAta to karo : tame atyAra sudhI kayAM hatA?" " huM ? akuyerI, husAvika, revika, raNavagaDo - ema badhe ja hato, -- eTale ke kayAMya nahi!" - 66 tame zuM karatA hatA ? '" " dArU pIvA, jugAra ramavA, TUMkamAM kharAba teTaluM badhuM karato hato; - eTale ke kazuM ja karato na hato! " Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna " jaeNsana ! meM eka vakhata tamArA aparAdha karyo; paNa tyAra pachI tame AkhA vakhata mAre mAthe baLatI sagaDI ja sthApI rAkhI che." "nA, nA, teM mArA kA aparAdha kadI karyo nathI; e to huM ja thoDI vAra pAgala banI gayA hato, - ane ema mAnI beTho hato ke huM ja tArI sAra-saMbhALa rAkhanAra chuM eTale mane tArA upara badhA adhikAra che. paNa e badhuM gAMDapaNa to kayAranuM patI gayuM. mArA bolavA upara eTalI khAtarI rAkha, huM kazeA bIjo bhAva rAkhIne ahIM Avyo nathI - mAre mAtra tane sukhI thayelI jovI che; - mArA jevA kaMgalAthI kaMI thaI zakatuM hAya te karI chUTIne." "jaeNsana, eka vAta mane kahe! -- huM to mArA patine bhUlI zakuM ema na hatuM; paNa bIjI koI strI tamane cAhI zakI hota ane tamane sukhI karI zakI hota; tame ema kema na thavA dIdhuM?" " he ? bIjI koI strI?" 378 " hA, hA, kayAMka ne kayAMka te tamArI rAha jotI ja haze; eTale tame jIvanathI hatAza na banI jazo. tamane sukhI joIza to ja mArA aMtarano eka kAyamano khaTako dUra thaze.' "" '' 66 'huM jIvanathI hatAza zA mATe thAuM? huM hariMgaja hatAza thayA nathI. " eTaluM bAlI jaeNsana phIkuM hasavA lAgyA. paNa pachI eka kSaNamAM gaMbhIra banI jaIne bAlyA, "to tuM gharabAra, sagAM-sAgavAM badhuM choDIne ahIM A verAna vagaDAmAM tArA patinI sAthe eka chAparA nIce rahevAnuM maLe eTalA mATe ja AvI che, ema?'' "hA. e jyAM hAya tyAM ja mAruM ghara; emanAM sagAMsAgavAM e ja mArAM sagAM-sAgavAM." 66 ane tuM A be lAMbAM varSo sudhI, enI samakSa pragaTa thavAno samaya Ave enI rAha jotI ja gupacupa ahIM paDI rahI che?" "hA; bhale ne sAta varSa ke cauda varSa rAha jovI paDe topaNa "" zuM?" Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabase UMcI prema-sagAI... A dha kalAka bAda, divasa pUro thayo ane gharamAM mINabattIo paTAvavAmAM AvI. potAnA kamarAmAM ekalA beThelA pAdarI pAse grIbA doDI gaI ane kahevA lAgI, "koI ajANyo mANasa bahAra Avyo che, te tamane maLavA mAge che." bhalA sikse potAnAM cazamAM pustaka upara mUkI dIdhAM ane grIbAne kahyuM, "e ajANayAne aMdara AvavA do." tarata ja jaisana aMdara dAkhala thayo. teNe namana karIne kahyuM, "sara sisa, mArI mA tamAruM nAma AbhAra ane AMsu sAthe yAda karatI te vakhatathI tamAruM zubha nAma huM jANuM chuM." "tArI mAnuM nAma zuM hatuM, beTA?" " rAzela; jaoNrgananI putrI ane sTiphana orInI patnI." "to tAruM nAma jesana hovuM joIe, kharuM ne?" hA, bApajI." "dIkarA, mArA bhalA dIkarA," ema bolatA e bhalA pAdarI UDyA ane jaisananA baMne hAtha pakaDI laIne bolyA, "mane tArI badhI yAda Ave che. tAro bhAI paNa mAre tyAM che. cAla, huM tane tenI pAse laI jAuM!" thobhe," jesana bolyo; "pahelAM mArA bhAIne lagato eka saMdeza tame sAMbhaLI lo." Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390 Atma-lidAna bhalA pAdarInuM mAM ekadama paDI gayuM. te mahAparANe bolyA, "to tuM jaoNrgana jaoNrgansana pAsethI Avyo chuM ke zuM?" "" ' nA. CC to konI pAsethI Avyo che?" " mArAM bhAbhI pAsethI Avyo chuM." 66 tArI bhAbhI? mAikela sana-laoNksanI patnI ?" 66 hA, hA; bhAIe tamane kadI temane viSe vAta nathI karI ?' 66 hA; vAta to karI che; paNa peAtAne naThorapaNe dagA denAra bevaphA patnI tarIke, tathA pote jene aMtarathI dhikkAre che evI strI tarIke tene oLakhAvI che." "e kharuM haze bApajI; paNa maravA paDelA ane pastAtA manakha upara evA badhA roSa rAkhavA na chAje, ' 66 to zuM te maravA paDI che?" "hA, bApajI; te kSamA-yAcanA karI karIne TaLavaLyA kare che, ane mArA bhAInI mAphI temane nahi maLe, tyAM sudhI te zAMtithI marI zakaze nahi." " bicArI ! bhalI dIkarI !'' " bhAbhInA game teTalA deASa hAya, paNa bhAIe temanI AkharI ghaDIe eTalI dayA to dAkhavavI ja joIe.' 66 bhalA bhagavAna !" eTaluM bolIne pAdarI bhagavAnane yAda karavA lAgI gayA. tr "" bhAbhI atyAre ekalAM vedanAmAM taraphaDe che; koI temanI madadamAM nathI ke koI temanA upara dayA lAvanAra nathI." "te kayAM che?" pAdarIe pUchyuM. "husAvikamAM. " jaeNsane javAba Apyo. paNa teNe mane zA saMdezA kahAvyo che?" 66 Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabase UMcI premasagAI... 381 "evI vinaMtI kahAvI che ke, tame emanA patine emanI maraNa-pathArIe hAjara rahevAnI paravAnagI Ape." buDhA pAdarIe hatAzAthI mUMjhAIne potAnA baMne hAtha AkAza tarapha UMcA karI dIdhA. paNa jesane tarata ja umeryuM, "eka ja divasa mATe - eka ja kalAka mATe. tame nA pADatA pahelAM jarA thobho ane vicAra karo, bApajI. bhAbhI bicArAM cheka ekalAM che. temaNe game te aparAdha karyA haze, paNa te have pastAvo kare che. temane potAnA patine AkharIvAra maLavuM che. te tamane AjIjI kare che ke tame eTalI paravAnagI Ape. bhagavAna tamAruM bhaluM kare!" bicArA pAdarIne aMtaramAM pArAvAra du:kha thayuM paNa teNe javAba Apyo, "dIkarA, e vastu azakya che. bahAra amArI cokI karatuM eka jahAja khaDuM che. divasamAM be vakhata mAre vAvaTA vaDe nizAnI karavAnI hoya che ke kedI sahIsalAmata che; ane divasamAM be vakhata jahAjano ghaMTa mane javAba vALe che. mATe e vAta azakya che, azakya che. tArI bhAbhI icche che tema karavAno eka upAya nathI - eka rasto nathI." upAya ane rasto te huM batAvI zakuM tema chuM, bApajI !" jesane dhImethI kahyuM. "paNa ene ema bahAra javA devAnI hiMmata mAre karavI na joIe; evI khoTI hiMmata dAkhavavA jaIne mArAthI mAruM pada jokhamamAM mUkI zakAya nahIM !" "paNa mArA bhAI jarUra pAchA Avaze; pachI zo vAMdho che?" are gaye aThavADiye ja rekajAvikathI saMdeze Avyo che ke, game te ghaDIe kedIne ThAra karavAno hukama Avaze - mATe sAbadA rahejo.. mAikela sana-laoNka paNa e vAta jANe che - sau koI jANe che." Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382 Atma-balidAna paNa mArA bhAI pAchA ja Avaze, pachI zuM?" "dIkarA, tuM evuM aNasamajamAM ja kahe che. koI paNa mANasa eka vakhata A jagAmAMthI bahAra nIkaLe, ane ahIM game te ghaDIe tene ThAra karavAno che evI tene khabara hoya, te pachI te ahIM motanA mukhamAM rAjIkhuzIthI pAcho Ave kharo? tuM kevI duniyA bahAranI vAta kare che?" "paNa huM sogaMdapUrvaka kahuM chuM ke, te pAchA Avaze." nA, nA, huM eka sIdhosAdo buDho pAdarI chuM; ane AvI dUranI jagAe mane jIvato dATI devAmAM Avyo che topaNa dehadhArI koI mANasa ema chUTo thayA pachI maravA pAcho Ave ema mAnavA huM taiyAra nathI. uparAMta tAre dIkarA, mAro paNa vicAra karavo joIe." "tamAro paNa vicAra karIne ja meM eka rasto vicArI rAkhyo che; ane mArA bhAI pAchA ja Avaze tenI tamane khAtarI thAya te mATe huM eka bAMhedharI tamane ApI zakuM tema chuM." "kaI bAMhedharI vaLI?" te kedakhAnAmAMthI bahAra jAya teTalo vakhata temanI jagAe huM purAI rahIza." zuM? tuM kahe che teno artha zo thAya tenI tane khabara che ke nahi?" hA, hA, e artha samajIne ja huM A prastAva rajU karuM paNa tuM jANe che ke, game te divase, game te kalAke pelA yuddhajahAjamAMthI khalAsIo mArA kedIne ThAra karavAno hukama laIne AvI pahoMcaze?" "hA, hA, paNa tenuM zuM? te tamArA kedIne oLakhe che? pahelAM ahIM AvIne kadI tene joI gayA che, kharA?" nA; kadI nahi." Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabase UMcI prema sagAI... 383 to pachI e tamAro kedI nathI - tenI jagAe bIje mANasa che ema teone zI rIte khabara paDavAnI hatI?" "temane tevI khabara paDI na ja zake, e vAta to barAbara che." to pachI huM sUcavuM chuM te rasto svIkAravAmAM tamAre mAthe zuM jokhama rahe che?" mArA jokhamanI vAta huM kyAM karuM chuM, beTA?" eTaluM bolatAMmAM to e bhalA pAdarInI AMkhamAMthI AMsu nIkaLI paDayAM. "huM to tArA mAthA upara zuM jokhama AvI paDe tenI vAta tane karuM chuM. te to mane zaramiMdo karI dIdhe, dIkarA! paNa tuM jo Ama tArI jAnane jokhamamAM mUkavA taiyAra hoya, to pachI mAre mAruM pada jokhamamAM mUkavuM ja joIe. huM tema karavA taiyAra chuM, dIkarA. have to tuM ja barAbara vicArI le." bhagavAna tamAruM bhaluM kare." "to cAla have ApaNe tarata ene maLI laIe. te game te siMha jevo che, chatAM aMdarathI phala jevo komaLa che. tenI patnIno chelo saMdeza tene saMbhaLAvI laIe. tenI patnIe tenA pratye game teTalo geravartAva karyo haze, paNa te maravAnI taiyArImAM che e sAMbhaLI tene jarUra du:kha thaze." ema kahI, pAdarI pitAnA khIsAmAMthI cAvI bahAra kADhavA jato hato, tevAmAM jesana bolI UThyo, "bApajI, tamane huM jarUra karatAM vadhu A bAbatamAM saMDovavA mAgato nathI. ApaNe je karavA mAgIe chIe te thaI jAya tyAM sudhI tame to te vAtathI aNajANa ja rahevA joIe." ThIka che, beTA." pAdarIe vicAra karIne kahyuM, ane jesananA hAthamAM cAvI mUkI dIdhI. . "tamane mArA upara vizvAsa che ne?" jaisane pUchayuM. "hA, hA, mane tArA upara pUre vizvAsa che." Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 Atma-balidAna to pachI tame tamArA kamarAmAM cAlyA jAo; ane savAranA pahoramAM jahAjano ghaMTa saMbhaLAya tyAM lagI kamarAnI bahAra nIkaLatA nahIM. kAle savAre tame kedInI oraDI tarapha Avazo, tyAre huM tamArA hAthamAM A cAvI pAchI mUkI daIza. paNa pharIthI mane kaho, tamane mArA upara pUro vizvAsa che?" hA, hA." "tamane evI khAtarI paDe che ke, A yojanAnuM je kaMI pariNAma Ave te huM veThI laIza, ane tamane kazI AMca AvavA nahIM dauM?" mane khAtarI che ke te ApelI bAMhedharI tuM barAbara pAra pADaze. " jesana kedInA kamarAnuM bAraNuM ughADIne aMdara dAkhala thayo. aMdara taddana aMdhAruM hatuM - sivAya ke, eka khUNAmAM sUkI lIla baLatI hatI tenuM rAtuM ajavALuM paDatuM hatuM. tenI pAse mAikela sana-lokasa nIcuM moM karIne beTho hato. teNe tALAmAM cAvI pharavAno avAja sAMbhaLIne ja pUchyuM, tame cho, sara simphasa?" "nA." jesane kahyuM. "to koNa cho?" eka mitra." mAikela sana-laoNkase jANe najare jovuM hoya tema potAnI aMdha AMkho AgaMtuka tarapha pheravI. "e avAja kono che?" mAikela sana-laoNse pUchayuM. tamArA bhAIno." jesane javAba Apyo. sana-laoNsa ekadama Ubho thaI gayo, ane bolyo, "jesana?" "hA, je sana." Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabase UMcI premasagAI ... 66 to bhAI, pAse Ava; mane tArI sAthe bheTavA de. " baMne jaNA ekabIjAnA hAthamAM bhiDAI gayA; ane ekI sAthe hasavA tathA raDavA lAgyA. theADI vAra bAda ja sane kahyuM. 66 * sana-laoNksa, huM tamAre mATe eka saMdeza lAvyo chuM." 66 pelI taraphathI teA nathI ne? he...?" 66 nA, pelI taraphathI nahIM, paNa vahAlA buDhDhA Adama phaeNrabradhara "> pAsethI. "te kayAM che?" "husAvikamAM che. 66 'to tuM emane tArI sAthe leto kema na Avyo, bhAI?" 66 ,, te AvI zake tema nathI. 385 "" "kema, kema ? te bImAra che ke zuM?" 66 'te AkhA vagaDo khUMdI tane maLavA mATe husAvika sudhI AvyA; paNa have temanAthI eka DagaluM paNa AgaLa bharAya tema nathI." 66 jaeNsana, bhAI, mane sAcesAcuM kahI de, te maravA to nathI paDayA ne ?'' 6 " te bicArA tamane rAta ane divasa saMkhyA kare che. sanalaoNksa ! mArA dIkarA sana-laoNksa ema satata beAlatA te vilApa karyA kare che. "" 66 mArA bhalA bApu! mArA vahAlA 'bApu ! bhagavAna temanA upara AzIrvAda utAre. "" " te kahAve che ke, te samudro ane tamane eka vAra joyA vinA kedamAM cho ema te jANe che, chatAM Ava 25 DahALI ahIM sudhI AvyA che, marI zake tema nathI. tame ahIM vedanAmAM ane mUMjhavaNamAM te vAta Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 Atma-balidAna bhUlI jaI e pokAryA kare che ke "beTA sana-laoNsa! doDI Ava! doDI Ava! utAvaLa kara! have bahu vakhata nathI!" hAya!" mAikela sana-lokasa karuNa kaMdana karI UThayo; "A aMdhApo! A keda! eka divasa paNa mane koI tyAM javA de, to huM mArI AkhI jiMdagI nochAvara karuM! eka ja divasa! eka ja divasa!" jaisanathI paNa pote khAmukhA UbhI karelI sana-laoNkasanI A vedanA joI zakAtI nahotI. paNa tene potAnI yojanA pAra pADavI hatI; eTale thoDI vAra cUpa rahI teNe AzvAsana ApatAM kahyuM, "tamane bhAI eka divasa chUTI maLI zake tema che; ane tame bhale aMdha ho, to paNa tamane dorIne laI janAra paNa taiyAra che ! kharuM kahuM chuM. meM badhI goThavaNa karI lIdhI che. tame kAle savAre ja A sthaLa choDI zakazo." e zabdo sAMbhaLatAM ja mAikela sana-laoNsa harSano pokAra karI UThayo. paNa pachI thoDo vicAra karIne bolyo, "paNa mArAthI A bhalA pAdarIne dago na daI zakAya." te bahu bhalA mANasa che; te tamane eka divasa javA devA kabUla thayA che." paNa temane cetavaNI maLI cUkI che ke, game te ghaDIe mane hAjara karavAno ane soMpI devAno hukama temane maLaze. e bhalA pAdarIe A kedakhAnuM paNa mane ghara jevuM karI ApyuM che, huM mArA jAna bacAvavA paNa temane AMca Ave evuM kazuM na karuM." temane khAtarI che ke, ahIM tamAre motanA moMmAM pAchA pharavAnuM haze to paNa tame pAchA AvyA vinA nahIM raho." jaisane kahyuM. to huM e bhalA bApajIno AbhAra mAnI AvuM." sanalaoNkasa bAraNA tarapha jato jato bolyo. Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabase UMcI prema-sagAI.... 387 paNa jesana vacce AvIne Ubho rahyo. teNe kahyuM, "rame bhalA pAdarIne ApaNA sAhasamAM janmevAra banAvavA na joIe. meM temane jaNAvavAnuM jarUrI hatuM teTaluM jaNAvI dIdhuM che; ane temane pUro saMtoSa thayo che. ApaNe je karavAnA chIe te thaI cUke tyAM sudhI te e badhAthI aNajANa rahe e ja sAruM che. kAraNa ke, pachI kaMI aNadhAryuM bane, to paNa temane mAthe kazI javAbadArI na Ave." "paNa huM pAcho acUka AvIza ja." sana-laoNkasa bolyo. "hA, hA; paNa sAMbhaLo - AvatI kAle savAre pi phATatA pahelAM be kalAka agAu tamAre kinAre pahoMcI javAnuM che. tyAM nAnA dhakkA pAse eka nAnI hoDI UbhI haze, ane thoDe dUra dariyAmAM eka mAchI-jahAja taiyAra haze. ahIM ghara-kArabhAraNa tarIke kAma karatI bhalI bAI tamane tyAM dorI jaze ..." te bAI ja zA mATe mane dorI jaze?" jesana e praznano javAba ApatA pahelAM kaMIka vicAramAM paDI gayo. teNe pUchayuM, "e bAI sAme tamAre kaMI vAMdho che, bhAI?" nA, nA, vAMdho to zo hoya? bahu bhalI bAI che - duHkhiyArI che; teno pati gujarI jatAM bicArI jIvanamAM AnaMda ane AzA vinAnI banI gaI che. bahu bhalI-bheLI che, moMe kazuM bolatI nathI; paNa teno avAja dUrathI sAMbhaLatAM mArA koI nikaTanA svajananI yAda Ave che, je eka vakhata mane bahu vahAluM hatuM.". to te svajana have tamane vahAluM rahyuM nathI?" bhagavAna jANe; huM kaze javAba ApI zakuM tema nathI. teNe mArA jIvanamAM temaja tArA jIvanamAM honArata sarajI mUkI che - potAnI jAta mArA vaibhavane teNe vecI dIdhI ane tane ApeluM vacana phoka karI dIdhuM." e badhuM to patI gayuM bhAI! huM to e badhuM kayAranuM bhUlI paNa gayo chuM: bhAbhI haMmezane mATe tamArI ja che." Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 Atma-balidAna hA, hA, te mArI ja che - jIvanamAM ane mRtyumAM paNa! te game tyAM bhUlI bhaTakaze, paNa chevaTe tene mArI pAse ja AvavuM paDaze - AvavuM ja paDaze." to pachI bhAI sana-laoNsa, te haju tamane vahAlAM che, kharuM?" "koI koI vakhata to mane evuM lAge che ke, te mane pahelAM kadI na hatI teTalI vahAlI che. have to huM AMdhaLo banyo chuM, paNa huM tene haMmeza mArI pAse ja jouM chuM! kadAca e svapna haze, bevakUphI ja haze !" "paNa e svapna kadAca sAcuM paDe to?" jesane pUchavuM. e vastu bane tevI ja nathI. chatAM te kyAM che? tenuM zuM thayuM che? te enA bApu pAse che? te zuM kare che? tane kazI khabara che, bhAI?" tamane thoDA ja vakhatamAM e badhA samAcAra maLaze. kAle tame ahIMnI bhalI ghara-kArabhAraNa bAIne kahejo, eTale te tamane tenI pAse laI jaze." "paNa tuM ja mane kema tenI pAse nahIM laI jAya?" "kAraNa ke, tame pAchA Ave tyAM sudhI mAre ahIM ja rahevAnuM che." zuM? mArI jagAe tuM ahIM jelamAM raheze?" hA." mArI jagAe baMdhaka-jAmIna tarIke? hai? belI nAkha, bhAI !" "paNa emAM zo vAMdho che?" "paNa khare ja, tuM sAcA dilathI ema karavA mAge che?" "mArA pUrA dilathI huM tema karavAne chuM, vaLI." Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sabase UMcI prema-sagAI... 389 sana-laoNkase dhIme dhIme potAnA hAtha lAMbA karyA. jyAre tenA hAtha jaisanane aDakyA, tyAre te tarata tene gaLe vaLagIne sakAM bharavA lAgyo. jesana, jesana, A to mAtra bhAI kare te karatAMya ghaNuM vadhAre che; tuM kevuM jokhama kheDe che teno tane khyAla nathI paNa mane barAbara khyAla che. eTale mAre tArAthI e chupAvavuM na joIegame te ghaDIe - game te kSaNe dariyAmAM UbhelA jahAjane hukama maLaze ke mane tatsaNa ThAra karavo. have dhAra ke, huM mArA vahAlA bApune maLavA cAlyo gayo houM, ane mArI gerahAjarImAM ja e hukama Ave, to pachI tAruM zuM?" "ahIM ja hoIza, vaLI!" jesane sIdhosAdo javAba ApI dIdho. bahAdura juvAna, tuM zuM bole che? tuM tAre mATe vicAra na karI zakato hoya, to mAre mATe to kara. meM je kahyuM tevuM kAMI bane, to pachI jIvanabhara huM eka kSaNa paNa sukhI rahI zake kharo? nA, nA; kadI nahi. bhale mane mArI AMkhonuM nUra pAchuM maLe - mAruM pada pAchuM maLe - mArAM sagAM-mitro pAchAM maLe - ane huM so varSa jIvuM, topaNa!" paNa tame pAchA Avazo ja, pachI zuM?" paNa huM kadAca pAcho na paNa AvI zakuM! A TApu ane mukhya bhUmi vacce pAMtrIsa mAIlano sAgara paDayo che, temAM game tyAre barapha jAmI jAya ke dariyAI tophAna AvI caDe. AvA pradezamAM pAchA AvavA eke eka divasano hisAba gaNanAro kAM to mUrkha hevo joIe ke dhUrta. paNa huM e bemAMno ekeya nathI - eTale huM tane evI khAtarI ApI zakato nathI ke huM dhArele samaye pAcho AvI zakIza." Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna 66 paNa je tAphAna tamane ahIM pAchA AvatA rokI rAkhaze, te ja tAphAna pelA hukamane paNa A bhUmi upara AvatA rokI rAkhaze ne! ane AvI ADI-avaLI kalpanA karavAnI zI jarUra che? tame kaho cho te hukama Aje kAle ke parama divase Avaze ja, evuM mAnavAne tamArI pAse zuM kAraNa che? e hukama ATalA divasa nathI Avyo, to be-pAMca divasa vadhu paNa nahi Ave ema kema na mAnavuM? eTale, mAruM ahIM tamArI jagAe rahevAnuM to kevaLa aupacArika ja che-- temAM huM kazuM ja jokhama kheDato nathI, ke tame mane kazA jokhamamAM nAkhatA paNa nathI." "e ja zarate pAdarIbuvA mane ahIMthI javA devA mAge che?" "" hA. 66 to huM nathI javAno." sana-laoNkse makkamapaNe kahI dIdhuM. 390 66 " tame jo nahi jAe, to buDhDhA Adama bApunuM hradaya bhAgI paDaze; kAraNa ke, huM jAte jaIne temane khabara ApIza ke tame AvI zakatA hatA chatAM na AvyA. "" "paNa huM zAthI na Avyo e kAraNa tuM temane nahIM jaNAve ?" "nA; huM to ema ja kahIza ke, tamArAmAM temane mATe lAgaNIno chAMTAya rahyo nahoto eTale ja tame nathI AvyA. ,, mAikela sana-laoNksa ekadama cUpa thaI gayo. thoDI vAra bAda jaeNsane mAyALupaNe pUchayuM, "sana-laoNksa, bhAI tame jazeA ne ?" sana-laoNse TUMkamAM javAba ApI dIdhA, " hA, " Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 bhagna hRdaya ! madharAta pachI jesana sana-laoNsanA kamarAmAM ja sUI rahyo. cAra kalAka bAda te UDyo, ane gharanI bahAra nIkaLI DokiyuM karI Avyo. haju vakhata thayo na hato eTale te pAcho Avyo. paNa rakhe UMghI javAya e bIke te jAgato ja besI rahyo. pAdarIbuvAnA gharamAM badhuM ja sUmasAma hatuM. kamarAmAM sana-laoNsanA UMghavAnA avAja sivAya bIjo kazo avAja saMbhaLAto na hato. thoDI vAramAM barapha varasavA mAMDyo ane cAMdo bujhAI gayo -- cAre bAju aMdhAruM thaI gayuM. "have koI na dekhe tema nIkaLI javAno vakhata che," ema kahIne teNe bArI barAbara baMdha karI daI dIvo peTAvyo, ane sanalokasane jagADayo. sana-laoNkasa UThayo, tathA khinnatAmAM gherAI gayelAnI peThe cupAcupa kapaDAM paherIne taiyAra thaI gayo. jesane ADIavaLI vAto karatAM karatAM thoDI kaoNphI banAvI dIdhI. pachI te aMdhArAmAM phaMphosato grIbAnA kamarA tarapha gayo ane dhImethI tenA bAraNA upara TakorA mAryA. grIbA taiyAra ja hatI - te AkhI rAta UMghI ja na hatI. teNe chAtI upara gheTAnA cAmaDAnI khAI laTakAvI hatI, jemAM UMghatA nAnakA mAikalane suvADI UMcakI javAnI jogavAI teNe karavA dhArI hatI. * 391 Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 392 Atma-balidAna jaisane dhImethI grIbAne kahyuM, "badhI taiyArI thaI cUkI che; paNa huM tane eka vAta pUchavA mAguM chuM - sana-laoNkasa kahe che ke tene tenI AMkhanuM nUra pAchuM maLe paNa kharuM, - e sAcI vAta che?" "hA, hA, hasAvikanA netraudyo ema khAtarIbaMdha kahyuM che." grIbAe javAba Apyo. to pachI tuM koNa che e vAta tene karIza to paNa vAMdho nathI - tane e haju paNa cAhe che." grIbA bicArIne e sAMbhaLI, harSanuM DUsakuM AvI gayuM. babbe varasanI tapasyA bAda potAne e sadbhAgya prApta thaze e badala te Izvarane dhanyavAda devA lAgI. jesanane manamAM thayuM. "mAre to Ane vicAra sarakho Avato nathI!" e vicAra AvatAM tenuM hRdaya ekadama khinna thaI gayuM. dhIme dhIme te sana-laoNkasanI koTaDI tarapha pAcho pharyo. paNa sana-lokasa to jaisanano ja vicAra karyA karato hato. te tarata ja bolyo, "bhAI, jesana! vicAra to kara - atyAra sudhI tane huM mAre kharAbamAM kharAba duzmana gaNato Avyo chuM - ane tuM paNa mArI hatyA karavA ja mArI pAchaLa pAchaLa AisalaeNnDa Avyo hato. paNa chevaTe AkhI duniyAmAM tuM ja mAre mATe tAruM jIvana khatarAmAM nAkhavA taiyAra thayo che." "hA, jIvana vastu ja kevo vicitra saTTo che?" jaeNsana eTale javAba ApI khaDakhaDATa hasI paDayo. bhagavAna ApaNa pAmara janonA rAgadveSanA kevA dhAgA urADI de che?-- ApaNe kevAM kevAM vera-TheSa sevatA hoIe, paNa ApaNI mAraphate ja te potAnuM dhAryuM pAra pADe che!" badhI taiyArI thaI cUkI eTale jesana mINabattI bujhAvIne sana-laoNkasane koTaDI bahAra derI gayo. grIbA osarImAM ja taiyAra Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 393 bhagna hRdaya! UbhI hatI. nAnako mAikela tenI chAtI sarase jheLImAM nirAMte UMghato hato. jaisane bAraNuM dhImethI ughADyuM. bahAra nIkaLyA pachI jesane sana-lokasane dhImethI kahyuM, "haju pi phATavAne be kalAkanI vAra che. bhAI, tame dekhatA hota to paNa AgaLa eka DagaluM bharavA jeTalI jagA na dekhAya tevuM aMdhAruM che. mATe tamArA hAtha A bhalI bAInA hAthamAM mUko, ane game te thAya paNa kadI e hAtha have choDatA nahIM. " ane teNe baMnenA hAtha joDI ApyA. "A bhalI bAIne mAre jyAM javAnuM che te sthaLanI khabara che ne?" sana-lokase pUchaparacha karI. tamAre vaine jyAM javAnuM che te rastAnI ene barAbara khabara che." jaisane javAba Apyo. pachI teNe kahyuM, "have moDuM na karazo - cAlatAM thAo. dhakkA AgaLa be mANase hoDI laIne tamArI rAha jotA haze. paNa thobho !" pachI jesane grIbA tarapha vaLIne pUchayuM, "tArI pAse thoDAghaNA paisA che?" hA," grIbAe dhImethI javAba Apyo. to e mANasone thoDA paisA Apajo. meM temane so kAuna ApavAnA kahyA che. e lokone sAvacetIthI hoDI haMkAravA kahejo! basa, tyAre Avajo !" "Avo !" baMnee ekIsAthe jesanane javAba Apyo. pachI grIbAe dhImethI sana-laoNkasano hAtha kheMcatAM kahyuM, "cAlo !" Avajo ! Avajo !" jesane pharIthI vidAya ApatAM kahyuM. A jIvanamAM cAhelAM ane dhikkArelAM baMne svajanone te AkharI vidAya Apato hato. Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 Atma-balidAna sana-laoNksa AgaLa cAlato ekadama bhI gayo. te bhAgI paDele avAje bolyA, "bhAI, jesana, mane chevaTanA eka vakhata pharI bheTI le!" jesana gharanA bAraNA AgaLa lAMbe vakhata Ubho rahyo, ane badhA avAja lakSa daIne sAMbhaLavA lAgyo. pelAM dhakake pahoMcI hoDI upara caDayAM tyAre thayelo thoDo gUMcavATa, pachI dhImethI pANImAM paDatAM halesAMno avAja, pachI laMgara upADayuM te vakhate thayelo sAMkaLano avAja - pachI pAcho halesAMno dUra jato avAja - badhuM ja teNe kAna mAMDIne barAbara sAMbhaLyA karyuM. thoDI vAramAM rAtrInI aMdhakArabhI nIravatAmAM e badhA avAja DubI gayA. jaisane have thoDAka bAjue pharIne baMdaramAM UbhelA cekiyATa jahAja tarapha najara karI. temAMthI Avato dIvAno prakAza tene barAbara dekhAto hato. tenI AsapAsa kazI hilacAla tene jaNAI ke saMbhaLAI nahi. chatAM te tyAM sthira thaIne Ubhe ja rahyo. dhIme dhIme parvatonI Toca uparathI dhUMdhaLo prakAza udayamAna thayo. bhaLabhAMkhaLuM thayuM - pelAM sahIsalAmata dUra nIkaLI gayAM che -" ema bolI jesana gharamAM pAcho pharyo. aMdara AvI teNe mINabattI pAchI saLagAvI. pachI kabATamAMthI kAgaLa kalama vagere lakhavAno sAmAna zedhI kADhayo ane potAnA aNaghaDa hAthe lakhavA mAMDyuM - bhAI, tamArA sAMbhaLavAmAM mAre viSe game te vAta Ave, paNa mArI ciMtA karatA nahIM. huM nAsI chUTayo chuM ane sahIsalAmata chuM. paNa mane pharI maLavAnI AzA na rAkhatA. huM pharI tamArI AgaLa chato thavA hiMmata karI zakIza nahi. tame have tamArA suMdara vatana tarapha pAchA pharajo; mAre to mArA vahAlA vatana AisalaeNnDamAM ja rahevAnuM Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagna hRdaya! 395 che. grIbA, vidAya ! sana-laoNkasa, e tamane ja cAhe che; ane AkhI jiMdagI teNe ekalA tamane ja cAhyA che. vidAya ! huM khuzI AnaMdamAM chuM. bhagavAna tamAruM baMnenuM bhaluM kare." kAgaLa pUro karI, teNe bIDI dIdho. pachI Tebala upara tene mUkI tenA upara kamarAnI cAvI mUkI. pachI te vicAramAM paDI gayo - "teoe mArA jaNAvyA mujaba sana-laoNsane sUI javA ane UMghI javA samajAvI dIdho haze. jyAre te jAgaze, tyAre to teo dUra dariyAmAM pahoMcI gayAM haze. badhA saDhamAM joradAra pavana bhareluM jahAja vege AgaLa dhapyuM jatuM haze. thoDA vakhatamAM sana-laoNkasane khabara paDaze ke, potAne chetaravAmAM Avyo che! eTale te tarata pitAne pAcho ahIM laI AvavA bumarANa macAvaze. paNa teo tenuM jarAya sAMbhaLaze nahi. kAraNa ke, grIbAe meM zIkhavyA mujaba, pelA lokone badhI sUcanAo ApI dIdhI haze. bIje aThavADiye athavA e pachIne aThavADiye teo zeTaleMjha pahoMcI jaze. tyAM pahoMcyA pachI temane mAro A patra maLaze. pachI to teo iMglenDa ja pahoMcI jaze!" barapha varaso baMdha paDyo hato, ane divasa caDavA lAgyo hato. thoDA vakhatamAM makAna uparathI cokiyATa jahAjane Alabela jaNAvato dhvaja pharakAvavAmAM Avyo ane jahAja taraphathI paNa javAbamAM dAMTa vagADavAmAM Avyo. tyAra pachI, bATamAMthI maLI AvelI pAdarIbuvAnA dArUnI bATalI jesana gaTagaTAvI gayo, ane pachI pote lakhelo kAgaLa ane kamarAnI cAvI hAthamAM laI te bahAra nIkaLyo. pAdarInA kamarA pAse jaI teNe e kAgaLa ane cAvI temanA hAthamAM mUkI dIdhAM. "pela sahIsalAmata nIkaLI gayo ne?" Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 Atma-balidAna hA, hA. baMne jaNa nIkaLI gayAM, vaLI!" jesane javAba Apyo. vane jJAna eTale koNa?" pAdarIe pUchayuM. "buDhA khUTa, tamane khabara nathI ke pelI enI patnI hatI?" patnI? koNa? konI?" "kema bAvAjI, tamArI ghara-kArabhAraNasto! e mAIkela sanalaoNkasanI sagI patnI hatI !" "bhalA bhagavAna! mane zI khabara? paNa teo kyAre pAchAM Avaze, vAra?" - "teo have kadI pAchAM nahi Ave," eTaluM bolatAMmAM jaina khaDakhaDATa hasI paDayo. "kadI pAchAM nahi Ave?" "teo kadI pAchAM na Ave evI ja peravI meM barAbara karI che." "bhalA bhagavAna ! A badhuM zuM che?" "abe bu! e badhuM zuM che te kahI batAvuM?- rekajAvikamAMthI hukama nIkaLI cUkyo che ane Aje ja ahIM AvI pahoMcaze. sana-laoNkasane ThAra mAravAnosto !" "huM? Aje ja hukama AvI pahoMcaze? te pachI - te pachI - zuM ene badale teM maravAnuM nakkI karyuM che?" "buTTA! tamAre tenI zI paMcAta? mAre maravuM ke nahi enI paMcAta mane heya ke bIjAne? paNa jANI rAkho ke, mota Ama mArI pAse sAmuM cAlatuM na AvyuM hota, te mAre tenI pAse javuM paData. mArI jiMdagI have vadhu laMbAvya javAmAM kazo mAla nahote rahyo." paNa huM evuM kadI nahi banavA dauM - tuM nirdoSa mAryo jAya e huM kadI joI nahi rahuM!" Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhagna hRdaya! 397 "paNa bAvAjI, tamAre e banavA devuM ja paDaze - kAraNa ke, ema karyA vinA tamAro chUTako ja nathI. paNa sAMbhaLo - A kAgaLa che, te sana-laoNkasa mATe che. zeTalenDajha jatuM je paheluM jahAja maLe, tenI mAraphate te ene pahoMcADAvajo - "thaoNrA jahAja, zeTaleMjha' eTaluM saranAmuM basa che. paNa budrAjI, tamAro thoDe vadhu dArU mane ApI do jouM - mAre have jarA UMghI javuM che - lAMbI UMgha mAre kADhavAnI che - bahu lAMbI UMgha !" "bhagavAna tAruM bhaluM kare, beTA, bhagavAna tArA upara potAnA sarva AzIrvAda varasAve !" bhale, bhale, tame mAre mATe bhagavAnane prArthanA karyA karo; huM to e bhagavAnane prArthanA nathI karavAne. teNe A duniyA mArA jevA mATe banAvI ja nathI - A duniyAmAM mArA jevA mATe teNe kazuM ja rAkhyuM nathI. huM ahIM sana-lokaksanA badalAmAM hoIza ja enI khAtarI rAkhajo - tamane kazI AMca nahi AvavA dauM, samajyA?" kamarAmAM jaI, jaisane moTethI thoDAM premagIto gAvA mAMDayAM - paNa thoDI vAra pachI tenA hRdayanI kALI aMdhAra khinnatA tenA aMtaramAM pharI pAchI vyApI gaI - ane te DUsake DUsake raDavA lAgyo. tenuM hRdaya bhAgI paDayuM hatuM. Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 jIvana daIne jIvana kamAvAya ! 5chIne divase hukama AvI pahoMcyo. eka divasanI mahetala kedIne ApavAmAM AvI hatI. - ane pachIne divase vahelI savAre te cAra sainiko mAIkela sana-laoNkasane ThAra karavA AvI pahoMcyA. cAre sainiko bAvAjInA ghara pAsenI eka khullI jagAmAM lazkarI Dhabe baMdUka tAkI taiyAra UbhA rahyA. jesanane tenI koTaDImAMthI bahAra lAvavAmAM Avyo. te sthira pagale cAlato hato, ane tenA caherA upara paDakAra hato. ATalA divasa kamanasIba ja tenI pAchaLa paDeluM hatuM, - have te pitAnA kamanasIbane ja hAthatALI ApavA mAgato hato! tene paDakhe buDho pAdarI siksa cAlato hato. A kedI koNa che e te ekalo ja jANato hato. grInsInuM koI ja ke sainikomAMnuM koI sana-laoNsane ke jesanane oLakhatuM na hatuM. paNa buTTA pAdarIthI kAMI bolI zakAya tema na hatuM - kharI vAta te koIne kahevA jAya, to tenuM potAnuM ja AvI bane. buDho pAdarI gAbharo thaI gayo hato - ane utAvaLe prArthanA babaDaye jato hato. cokhkho prAta:kALa hato. jesana potAne mATe niradhArelI jagAe jaIne sthira - TaTAra Ubho rahyo. tenA hAtha tenI pITha pAchaLa bAMdhI devAmAM AvyA. 398 Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 399 jIvana daIne jIvana kamAvAya! te ja ghaDIe sU vAdaLanI kinArone cakacakita banAvI dIdhI ane jesananA moM upara ujajavaLa prakAza chavAI rahyo. sainikoe goLIo calAvI, ane ghavAyelo jaisana tarata ja nIce tUTI paDayo. teNe khullI chAtIe hRdaya upara ja sainikonI goLIo jhIlI hatI - koI paNa mANasanI chAtImAM sArA mATe ke narasA mATe evuM moTuM hRdaya nahi dhabakyuM hoya. eka kalAka bAda to tyAM moTuM dhAMdhaLa macI rahyuM. jaoNrgana jaoNrgansana tyAM pUrapATa doDI Avyo hato, paNa te moDo paDayo hato. eka najara nAkhatAM veMta te badhuM samajI gayo : tenA hukamane amala thayo hato, paNa sana-laoNkasa bhAgI chUTayo hato ane jesana tenI jagAe ThAra thayo hato. tenA baMne duzmano tene hAthatALI ApIne tenA hAthamAMthI chaTakI gayA hatA. te vimUDha thaIne trADI UThyo : "Ane zo artha?" pelo buDho pAdarI eka kSaNamAM namAluM gheTuM maTIne vikarALa varu banI gayo. jesananA svArpaNathI tene potAnI pAmaratA upara tiraskAra AvI gayo hato. te bolI UThyo - "eno artha e che ke, huM eka kaMgALa kAyara chuM ane tuM eka zApita jAlIma che." baMne jaNa ekabIjA sAme tAkIne joI rahyA, evAmAM ja baMdara uparathI tepane kAramo gaDagaDATa saMbhaLAyo - briTiza yuddhajahAja AvI pahoMcyuM hatuM. Deniza yuddha-jahAje tarata zaraNAgatI svIkArI lIdhI. Adama pherabradhara have kinAre Utaryo. tene badhA samAcAra Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmabalidAna saMbhaLAvavAmAM AvyA. jyAM jesana paDelo hato tyAM te tarata doDI gayo ane tenI samakSa ghUMTaNiye paDayo. teNe tenA baherA banI gayelA kAnamAM kahyuM, "mArA bahAdura beTA ! tArA jIvananuM tophAna have haMmezane mATe zamyuM che, ane tArA tophAnI AtmA have ArAma pAmyo che. UMye jA, dIkarA! zAMtimAM poDhI jA! Izvara tane bhUlavAnA nathI." pachI te pAcho Ubho thaI, AsapAsa UbhelAonI sAme najara karIne ghere avAje bolyo, "koI jo ema mAnatuM hoya ke, A jagatamAM nyAya nathI, te ahIM Ave ane najare jue - ahIM eka bAju AisalaeNnDano gavarnara-janarala kahevAto mANasa Ubhe che, ane bIjI bAju AkhI duniyAmAM tene ekamAtra sago ane saMbaMdhI sUto che. eka jIve che - bIjo marI gayo che. eka sattA ane samRddhimAM mAtelo jIve che, ane bIjo pAchaLa paDIne mArI nakhAyelA varunI jema ahIM paDayo che. paNa tame e bemAMthI koNa thavAnuM pasaMda karazo? - AkhI duniyA jene caraNe paDelI che e mANasa banavAnuM?- ke je AkhI duniyAne caraNe paDelo che, e mANasa banavAnuM?" jaoNrgana jaoNrgansane mAthuM nIcuM namAvI dIdhuM. Adama pherabradhare potAnA cAbakhA tenI pITha upara camacamAvavAnA cAlu rAkhyA - jA, bhalA mANasa, sattAne tAre sthAne jaI have nirAMte besI jA - tAruM pada chInavI le evuM ke A duniyAmAM have bAkI rahyuM nathI. paNa eTaluM yAda rAkhaje ke, tuM zerIonA kAdavanI peThe naryA sonAnA game teTalA Dhaga bhegA karIza, tuM badhAM jIvatAM mANasa upara game tevI moTI sattA ane hakUmata prApta karIza, tema chatAM tAruM jIvana have eka zAparUpa - ThapakArUpa - zaramarUpa banI rahevAnuM che ! Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jIvana daIne jIvana kamAvAya! 401 manuSyalokamAMne kaMgALamAM kaMgALa mANasa paNa ema ja kaheze ke, bhagavAna, bIjuM game te Apajo, paNa jorgana jaoNrgansana jevuM jIvana na Apazo! jA, jA, A pavitra bhUmine tArI zApita jAta vaDe vadhu kalaMkita na banAva!" ane jaoNrgana jaoNrgansana, phaTakArAyelA kUtarAnI jema, tyAMthI dUma dabAvIne bhAgyo. teoe jaisanane nAnakaDA devaLanI lagolaga AvelI aNasparzI jamInamAM dATayo. sara siphase potAne hAthe tenI kabara khodI. tyAM nakkara lAvAnuM taLa hatuM. ema jUnI AgathI bhArelA peTALamAM temaNe Aga jevA bhabhUkatA jesananA hRdayane DhabUrI dIdhuM. AkAza bhUruM hatuM, ane sUrya barapha upara ujajavaLa prakAza pAtharI rahyo hato. jesana jyAre pRthvI upara janmyo hato, tyAre madharAta hatI; paNa jyAre te emAMthI vidAya thayo, tyAre bhavya prabhAta hatuM. janA grInsI TApunA khaDaka upara, lAvAnAM gaciyAMne eka pirAmiDa che. atyAre to te zevALathI chavAI gayo che; paNa tyAM jesana cirazAMtimAM poDhelo che. samAta Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA prakAzane [ AvI phUdaDI mUkelAM pustaka ja hAlamAM upalabdha che.] * le mijharAila cAne daridranArAyaNa saMpAge pALadAsa paTela 75.00 [(vikaTara hyuge kRta vikhyAta navalakathAno vistRta saMkSepa.] kAMti ke utkrAMti saMpA. gopALadAsa paTela 5.00 [vikaTara hyuge kRta navalakathA "nAInTI zrI no vistRta saMkSepa, sacitra.] * lAphiMga maeNna yAne umarAvazAhInuM pita ane pratibhA 8.00 saMpA. gopALadAsa paTela [vikaTara hyuganI navalakathAne vistRta sacitra saMkSepa.] prema-balidAna saMpA. gopALadAsa paTela 12.00 [vikaTara hyuge kRta vikhyAta navalakathA "ToIlarsa oNpha dha sI ne vistRta saMkSepa, sacitra.] dharmAdhyakSa saMpA, ge pALadAsa paTela 1000 [vikaTara hyugo kRta navalakathA "haMcabaeNka oNpha notradAma"ne sacitra saMkSepa.. "nikelasa nikabI" yAne karaNuM tevI bharaNuM saMpA0 gepALadAsa paTela [Dikansa kRta navalakathAne vistRta saMkSepa, sacitra.] *pikavika kalaba yAne e sAruM, jenuM chevaTa sAruM 30.00 saMpA. gopALadAsa paTela [Dikansa kRta navalakathAne vistRta saMkSepa.] 402 Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArAM prakAzanA * DAmbI anya sana' cAne tava'garanuM sa tAna " saMpA. geApALadAsa paTela [Dikansa kRta navalakthAnA vistRta saMkSepa, sacitra.] vera ane krAMti saMpA. bipinacaMdra jhaverI [cArlsa Dikansa kRta vikhyAta navalakathA e Tela Apha Dha siTIjha'ne saraLa sacitra saMkSepa.] Alivara TvisTa cAne eka anAtha bALakanI kahANI' saMpA. gopALadAsa paTela [Dikansa kRta jANItI navalakathAne sacitra chAyAnuvAda.] *jugArInI duhitara saMpA. gopALadAsa paTela [Dikansa kRta dha olDa myUriyeAsiTI zaoNpa' navalakathAne vistRta sa'kSepa.] * * AzA ane dhIraja sa'pA. gopALadAsa paTela [alekajhAnDara jhUmA kRta adbhuta rasa-pradhAna navalakathAnA chAyAnuvAda.] phAunTa Apha monTekrisTo saMpA. gopALadAsa paTela [kizArAnA itara vAcana mATe saraLa saMkSepa, sacitra.] zrI maskeTiyasa - -1 cAne premazauya nA rAhe ! saMpA. gopALadAsa paTela [alekajhAnDara DUmA kRta vikhyAta navalakathAne sacitra, vistRta sakSepa.] zrI maskecisa -2 yAne vIsa varSa bAda! saMpA. gopALadAsa paTela [DUmA kRta TavenTI Icasa AphTara'nA citra saMkSepa...] zrI maskeTiyasa - 3 yAne kAminI ane kAMcana sapA. gopALadAsa paTela [mA kRta 'vAikAunTa 6 brAjaeAna'nA sacitra saMkSepa...] 403 12.00 3.00 5.50 80.00 30.00 4.00 8.00 8.00 10,00 Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 amArA prakAzano * zrI maskeTiyarsa -4 yAne prema-paka saM. gopALadAsa paTela 15.00 [mA kRta "luIjhA da lA vAliyerane sacitra saMkSepa.] * zrI maskeTiyarsa - 5 yAne dagA kisIkA sagA nahi! 15.00 saMpA. gopALadAsa paTela [mA kRta "mena ina dhI Ayarna mAskane sacitra saMkSepa.] kuTuMba-parivAra anu. kamubahena putra chopaTela 11.00 [gurudA kRta hiMdI navalakathA guSThanane sacitra anuvAda.] premanAtha anukamubahena putra cho. paTela 10.00 [gurudatta kRta hiMdI navalakathA "pravacanAne anuvAda. ] bhUla kenI? saMpA, kamubahena putra chopaTela 7.00 [gurudA kRta hiMdI navalakathA "bhUla ne anuvAda] pracArane mAge anu. kamubahena putra cho. paTela 12.00 [gurudA kRta navalakathA "patanA mArgane anuvAda.] * gagAjaLa anu. kamubahena putra che. paTela 12.00 [gurudatta kRta be bhAganI virATa navalakathA "gaMgAkI dhArA' no saraLa saMkSepa.. * dhana ane dharatI saMpA, kamubahena putra che. paTela 80. [gurudattanI navalakathA : nokarI karatAM svarojagAra uttama !]. metInI mAyA saMpA. gopALadAsa paTela 1.50 nioNbela-prAIjha vijetA jaoNna sTAinabekanI lakhelI lokakathA palane saMkSipta anuvAda, sacitra.] eka gadheDAnI AtmakathA saMpA. putra che. paTela kizana candara kRta hiMdI vyaMgakathAno sacitra anuvAda; nyAyamUrti zrI. ema.pI. ThakkaranI prastAvanA sahita.] Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArAM prakAzane 405 * tapasyA ane nigraha saMpA. gopALadAsa paTela 5.00 [vikhyAta ca lekhaka AnAtola krAMsanI navalakathA thAIne saMkSipta anuvAda.] * hadayapalaTa saMpA. gopALadAsa paTela 2500 [TaoNlsTaoNya kRta navalakathA "rijharekazana ane vistRta saMkSepa.] gune ane sajA saMpAgopALadAsa paTela 12.00 | DisTayeskI kRta vikhyAta navalakathAne vistRta saMkSepa.] * AMdhaLAonA dezamAM saMpAgopALadAsa paTela 3.00 [eca. jI. velsa kRta rasika laghukathAno anuvAda.] *prIta kiye duHkha heya skioNTa kRta kenilavatha '] ,, 20.00 prema-vijaya [skaoNTa kRta navalakathA "AIvathaho'] 80.00 skiTa kRta navalakathA "kanTina DaravADa"] presamAM) mananikA saMpA. vijayazaMkara maMtra bhaTTa 3.00 mArI jIvanadaSTi 2.00 * paMjayathI saMpA. gopALadAsa paTela 100.00 [guru nAnaka, guru amaradAsa, tathA guru ajunadevanAM pAMca amUlya bhakti-padone anuvAda, upadhAta, TippaNa sAthe.] * gurU nAnakanAM traNa bhaktipade saMpA. gopALadAsa paTela [uparanA "paMjagraMthI' pustakamAMthI guru nAnakanAM traNa bhakti padone judo saMgraha.] * dharatImAtA saMpA. gopALadAsa paTela 10.00 [[sara AlbarTa hAvarDanA saoNIla enDa heltha' pustakano anuvAda; jemAM lekhaka jUnI khetI-paddhatinI joradAra himAyata kare che.] gAMdhI' philamanI kahANuM saMpA. gopALadAsa paTela 10.00 [philama-nirmANanI eka anokhI kathA.] Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArA prakAzane vicAramALA saMpA. kamubahena putra che. paTela 0.75 ['satyAgraha nI suMdara vicArakalikAono saMgraha.] ciMtAmaNimALa saMpAkamubahena putra che. paTela 1.00 ['navajIvana' mAsikanAM vicAra-puponI phUlagUMthaNI.] amarela saMpA. kamubahena putra che. paTela 2.00 deza dezanAM DAhyAM strI-puruSonAM vicAra-mauktike.] Atma-dhanamALA saMpA, kamubahena putra che. paTela | [AtmasaMzodhanane lakSamAM rAkhIne cUMTelAM subhASito.] vicAra-maNimALa saMpA. mubahena putra che. paTela 2000 [preraka vicArakalikAo.] pArasamaNi saMpA, kamubahena putra che. paTela 2.00 [[vicArasRSTinuM zAdhana karanArAM suvAkyo.] avaLavANI saMpA, kamubahena putra chopaTela 2.00 [cAbakhA, koraDA ane kaDavI-vANa jevAM suvAkyo.] bhArata para caDAI | maganabhAI desAI 0,75, [cInI AkramaNane khyAla ApatI pustikA, nakazA sAthe.] gItAnuM prasthAna | maganabhAI desAI 5.00 [mahAbhAratanA yuddhanA maMDANa pahelAMnI rasika kathA.] * keLavaNakaranuM pita ane pratibhA [zrI. maganabhAI desAI abhinaMdana graMtha. rASTrIya keLavaNIkAra, svataMtra vicAraka ane sAdhakanI vicArasRSTi ane jIvanacaritra.] * kaLA eTale zuM? maganabhAI desAI 6.50 [TosTaya kRta ArSa graMtha "voTa ijha ArTa'ne anuvAda.] IzAvAsya upaniSada saMpA. maganabhAI desAI 2.00 * zrIsukhamanI padyamAM anuvAdaka maganabhAI desAI [pAMcamA zIkhaguru arjunadevakRta * zrIja5guru nAnakadevakRta] padyamAM anuvAdaka maganabhAI desAI 5.00 10,00 Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amArAM prakAzane 407 * 30 mI jAnevArI | maganabhAI desAI 1.50 [rASTrapitAne zraddhAMjaliH agiyAra pheTo-citro sahita.] navI yunivarsiTIe | maganabhAI desAI 1.25 [yunika zikSaNa vahIvaTa ane mAhitI ApatI pustikA; gAMdhIjInA ucca zikSaNane lagatA lekha sahita.] * gAMdhIjIne jIvana mAga | maganabhAI desAI gAMdhIjIe jIvana-sAdhanAmAM Avazyaka mAnelAM vrata sAdhananI jhINavaTabharI pramANabhUta rajUAta.] gItAne prabaMdha | maganabhAI desAI 2.00 aSTAdazA dhyAyinI gItAnA viSayanI goThavaNuM ane rajUAta kevI rIte thaI che tenuM saLaMga nirUpaNa. ] sAvadhAna ! maganabhAI desAI 0.10 [aMgrejInA prazna aMge samaja ApatI pustikA.] miDala skulaH "adakera aMga" maganabhAI desAI 1.00 [aMgrejI rAjya heThaLa prAthamika keLavaNImAM aMgrejoe zA hetuthI 'miDala skUlanI phAcara mArI hatI, tenI carcA.] * jijJAsunA prazna (gAMdhIjIne) saMpA. maganabhAI desAI 1.00 karmayoga ke jJAna-saMnyAsayoga aMge gAMdhIjIne pUchelA prazno, temanA javAba sAthe.] * kaLA vize Toya ane gAMdhIjI maganabhAI desAI [ kaLA viSenA TaoNyanA maulika vicAronA vivaraNa sAthe gAMdhIjInA kaLA vizenA vicAronA utAra.] sarasvatIcaMdrane gRhatyAga saMpA, kamubahena putra che. paTela 12.00 [sAkSarazrI govardhanarAma mAdhavarAma tripAThI kRta prasiddha gujarAtI navalakathAno vistRta saMkSepa. zrI. semAlAla zAhanI pIMchIthI dorelAM mukhya pAtronAM lAkSaNika citro sahita.] Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3-00. amArA prakAzane nIlagagAnAM nIra puruSottama bhojANI 5.00 [yugAnDA jaI vaselA gujarAtI bhAvuka hRdayamAM phurelAM kAvyone saMgraha, sacitra.] kherAka ane svAthya jhaverabhAI paTela saMta kAnsisanuM jIvanagAna anutra che. dhanajIbhAI phakIrabhAI 10.00 * rASTranuM aNamela ratnaH maganabhAI desAI saMpA. bipina AjhAda * rage rage kAMtikArI H AcArya kRpalAnI saMpA. bipina AjhAda dAMtanA rege DaoN. paTTaNI * bhagavAna pANini dhanavaMta ojhA * dAdA mAvalaMkara 3.00 * gamAra !! [TaoNlsTaoNya kRta parIkathA "ivAna dha phUla"] 5.00 * madharAte AjhAdI [AjhAdI maLyAnA divasonI karuNakathA] 25.00 satyAgrahI bApu saMpA. rameza DI. desAI 0.60 [gAMdhIjInA satyAgrahanA prasaMgonI rasika vArtAo, sacitra.] saradArazrIne vine saMpA. mukulabhAI klAtha; 2.00 kalyANajI vi0 mahetA [bAraDolInI laDatanA vinedanA 65 prasaMgo sahita.] 1.00 prAptisthAna AcArya zrI je. bI. kRpalAnI ane maganabhAI desAI meriyala TrasTa satyAgraha chAvaNI, seTelAITa reDa amadAvAda-54 Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dha eNDazana srAne Atma-balidAna haoNla keIna kRta sapATa gopALadAsa paTela nikolasa nikazmInu eka pAtra mi. riphanayasa skUla-mAstara