________________
૨૭૦
આતમ-બલિદાન દિશામાં આગળ ધકેલાવા લાગ્યા અને પેલે બરફને પર્વત તેમનો પીછો કરવા લાગ્યા.
ભગવાન કોઈને આવી આફતમાં ન નાખે! પણ જહાજના કમાન બહુ બહાદુર માણસ હતો. તેણે એક કાગડો* જહાજ ઉપરથી છોડ્યો. તેનો ઇરાદો એ હતો કે, જો પાસે જમીન હશે તો કાગડો પાછો નહીં આવે, પણ જો દૂર સુધી જમીન નહિ હોય તો કાગડો જહાજ ઉપર જ આશરો મેળવવા પાછો આવશે. કાગડે પાછા ન આવ્યો. પણ ધુમ્મસની ગાઢ અંધારી દીવાલમાંથી કઈ બાજુ કિનારો કે જમીન છે એ કેવી રીતે દેખી શકાય? અને આવા તોફાનમાં જમીનની તપાસ કરવા હલેસાં વડે હેડી હંકારનારા માણસો મોકલવાનો પણ શો
અર્થ ?
પણ એટલામાં દરિયા ઉપરથી ધુમ્મસની દીવાલ સહેજ ઊંચી થતાં જમીન તેમજ કિનારામાં આડો ફંટાતે એક ખાંચો તેમની નજરે પડયો. સૌ રાજી રાજીના રેડ થઈ ગયા અને પરમાત્માનો આભાર માનવા લાગ્યા.
તે રાતે જ તેઓએ એ સામુદ્રધુનીમાં લંગર નાખ્યું.
પરંતુ પવનનું જે તોફાન તેમને એ ખાડી તરફ ધકેલી લાવ્યું હતું, તે તોફાન જ પોતાની સાથે બરફના ઠારને પણ લેતું આ છે હતું. જહાજ ઉપરના સૌ તો ચાર-ચાર રાતોના સતત ઉજાગરા પછી પહેલી વાર ઘસઘસાટ ઊંઘવા લાગ્યા હતા. તે દરમ્યાન બરફ તેમના જહાજની ચેતરફ જામી ગયો. એને કારણે કિનારા તરફ જહાજને લાગેલા ધક્કાથી આદમ સૌથી પહેલો જાગી ઊઠયો. તેણે તરત જ સૌને ઉઠાડયા. કમાને પરિસ્થિતિનો ક્યાસ કાઢી, વહાણના ખોખાની અને પાટિયાંની મજબૂતાઈ ઉપર ભરોસે રાખી, કિનારે કિનારે થઈને વહાણને દરિયા તરફ ધકેલી જવા ઘણી ઘણી કોશિશ કરી. પણ બેકાર ! બિચારું
મૂળ રેવન'– કાળા કાગડાની એક મોટો જાત. - સંપ૦