________________
એક હરિકીર્તન
( ગરમી )
દુઃખડૂબ્યા એ જગજંન ! આ હુ આવ્યેા રે; તમ કાજ તાં મુજ રાજ્ય, સુખા બહુ વિધિનાંરે, રાજમન્દિર સુખમય સાજ, રજનિદિન સુખનારે, ( સાખી )
66
૧૭૩
ક્ષણે સહુ થીં ક્રુત્યજ એક,
તનું સર્વ એ આ રાણૢ મધુરી ! તે તાં હવે તુજ ભુજવાઁ વ્હાલી સુરેખ, ”
પણ આખરે એ ‘ ક્રુત્યજ એક ' ને, અને તેની સાથે; એના ‘ ઉદરે આ વાર રે જે ઉભગેરે’~એને પણ, વિશ્વના ઉદ્દાર અર્થે ત્યજવાને એ તૈયાર થઈ ગયા અને—
( ચાપાઈ ત્રણ તાલની )
કરી યશેાધરાને પ્રણામ, સૂતી જે ભરનિદ્રામાં આમ, કાંઈં ભાવ અવણ્ય ભરેલાં, નાંખ્યાં તેને વન્દ્વનપર ઘેલાં, હજી અશ્રુથી ભીનું વદન, લેવા છેલ્લી વદાયનું મન, કીધી પ્રદક્ષિણા ત્રણવાર, શય્યા કરી ધરી ભક્તિભાર; જોડી, ધડકતે હ્રદયે પાણિ, ખેલ્યા સિદ્ધાર્થ અવિચલ વાણીઃ— કરી આ રમ્ય શય્યા માહિ, કરું શયન કદી હુ નાહિ.” ત્રણ વેળા ગયા રાજન, પાટે આવ્યા વળી વેળ ત્રણ; હેવું રાણીનું સૌન્દર્યપૂર, હેવા પ્રેમ હેના ભરપૂર; અન્તે ખળ કરી છૂટયા શયનથી, ધાર્યાં શાક પછી નવ મનથી; ચાલ્યા, શ્યામ રજનિમાં ચાલ્યા, માર્ગ જ્યંતિ અનુપના ઝાલ્યું.
66
આ આખ્યાનમાં અનેક રમણીય ચિત્રા છે. કાઈ એક ચિત્રથી આનન્દ પામ્યું હશે, તે કાઈ ખીજાથી. હું પણ કદાચ જુદે સમયે જુદા ચિત્રથી આનન્દ પામત. પણ આ સમયે વસ્તુતઃ મારા મન ઉપર સૌથી વધારે અસર, કરનાર નીચેની એ લીટી નીવડી
“ એ સમે સિદ્ધાર્થે ઊંચા વ્યેામમાંહિ નિહાળતા, ચાલ્યા, શ્યામ રજનિમાં ચાલ્યું..............'
"
“ એ સમે સિદ્ધાર્થ ઊંચા બ્યામ માંહિ નિહાળતા.” એ સંગીતમુખે સાંભળતાં જ~~~ એક તરફ્ ઊંચુ વ્યેામ અને ખીજી તરફ સિદ્ધાર્થે—એ એ વચ્ચેના ભેદ બહુ ઉત્કટ રીતે મારી ષ્ટિ આગળ ઉપસ્થિત થયા, અને મનમાં
