________________
-
-
-
-
-
-
--
२०८
भगवति भनवकारसनो विहर्तुम्, इति कत्या एवं संप्रेक्षते, संप्रेक्ष्य करये यावत्-अलवि, यावत्-आपृच्छति, आपृच्छय ताम्रलिपयाः पावत-एकान्ते एडयति, यावदभक्तपानमत्याख्यातः पादपोपगमनं निष्पमः ॥ स. २१ ॥
टीका- शास्त्रकारः पालतपस्विनः तामले ईशानेन्द्रदेवत्वमापयर्ष पादपोपगमननामकाऽनशनतपश्चरणं निरूपयितुम् प्रस्तीति-'तपणं से तामली' विलकुल निष्क्रिय यन जाऊं। इस समय में ऐसी इच्छा नहीं करूंगा कि मैं बहुत जल्दी मरजा (ति कट एवं संपेहेइ) ईस प्रकारसे उसने यह विचार किया । (संपेहिता) विचार करके (कल्लं जाप जलते जाव आपुच्छह ) जय प्रातःकाल हुआ और यावत् सूय की उदय होगया तब उसने अपने पूर्व विनार के अनुसार सबकाम किया और वह ताम्रलिप्ती नगरी में गया। वहाँ उसन पूछ। पूर्वभापित आदि सय जनां से प्रछा और (तामलितोए एगत र एडइ) पूछकर उसने अपनी पाइकाओको कमण्डलु को आर दान पात्र को एकान्त में यायत रख दिया। (जाव भत्तपाण पडियाइक्खए पाओवगमणे निवण्णे) बाद में यावत उसने भक्तपान का प्रत्या ख्यानकर दिया और पादपोपगमन संथारा धारण कर लिया।
टीकार्थ-बालतपस्वी तामलिने जो ईशानेन्द्र पद प्रास किया उसका कारण उसके द्वारा आचरित पादपोपगमन अनशन था इसी बात को निरूपण करनेके लिये सूत्रकार ने यह सूत्र कहा है। (तएण त्यारे मा माती मावे मेवा २. ५ शश नही. (तिक एवं संपेहेइ) तेभर २८ ५४४२ने। स४६५ ४. (संहिता) A५ ४शन (कल्लं जाव जलते जाव आपुच्छइ) न्यारे प्रात: थयो, न्यारे सूर्याहय या ત્યારે તેમણે પૂર્વે કરેલા સંકલ્પ પ્રમાણે તાબ્રલિપ્ત નગરીમાં જઇને પૂર્વદષ્ટ, પૂર્વક ભાષિત, પૂર્વ પરિચિત આદિ ઉપરોકત સઘળી વ્યકિતયોને પૂછીને પોતાના નિર્ણયની વાત કરીને) તાલિમી નગરીની મધ્યમાંથી પસાર થઈને પિતાની પાદુકાઓ, કમળ અને કાછનિમિત પાત્રોને એકાન્ત જગ્યાએ મૂકી દીધો. ત્યાર બાદ ઉપરોકત સંક૯૫ પ્રમાણે ચારે પ્રકારના આહારનો ત્યાગ કરીને તેમણે પાપગમન સંથારો કર્યો.
ટીકાર્થ–બલતપસ્વી તામલિંને ઈશાનેન્દ્રનું પદ કેવી રીતે પ્રાપ્ત થયું તે બતાવવાને માટે તેની ઈફૂના પારણે છઠ્ઠની તપસ્યા આદિની વાત આગળ આવી ગઈ. આ પ્રકરણમાં તેણે કરેલા પાદપિયગમન સંથારાનું વર્ણન સૂત્રકારે કર્યું છે— (तएण)नियमपूर्व प्राणामी प्राया ॥२ ४यो पछी से तामली मोरियपुत्ते'
